giao an sinh hoc 10

Phn I. GII THIU CHUNG V TH GII SNG Tit 1: CC CP T CHC CA TH GII SNG Ngy son: 01.09.2008 Ngy dy: 04.09.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS gii thch c t chc v nguyn tc th bc trong th gii sng, c im chung ca cc cp t chc sng. 2. K nng: Rn luyn t duy h thng v rn luyn phng php t hc. 3. Gio dc cho hc sinh v c s khoa hc v cc cp t chc sng trong sinh gii. II. Chun b: Hnh v cc cp t chc ca th gii sng. III. Phng php dy hc: Vn p + trc quan, hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: c im chung cc cp t chc sng. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Bi mi: Hot ng thy tr Hot ng 1: Cc cp t chc sng: (?) Sinh vt khc vt v sinh nhng im no ? HS (?) Hc thuyt t bo cho bit nhng iu g ? HS: SV c nhng biu hin sng nh: TC, sinh trng,... ? Hy quan st hnh v sgk v nhn xt cch thc t chc ca th gii sng? HS: quan hnh v tho lun nhm v tr li cu hi. GV: nhn xt v b sung Hot ng 2: c im cc cp t chc sng: (?) Hy cho bit cc cp t chc c bn ca th gii sng ? HS: (?) Ti sao ni t bo l n v c bn cu to nn mi c th sinh vt ? Ni dung I. Cc cp t chc ca th sng: - Th gii sinh vt c t chc theo th bc cht ch. - T bo l n v c bn cu to nn mi c th sinh vt. Mi hot ng sng u din ra t bo. - Cc cp t chc c bn ca t chc sng bao gm: T bo, c th, qun th, qun x v h sinh thi.

II. c im chung ca cc cp t chc sng: 1. T chc theo nguyn tc th bc: - Nguyn tc th bc: l t chc sng cp di lm nn tng xy dng nn t chc sng cp trn. - c im ni bc l c im ca mt cp t chc no c hnh thnh do sTrang 1

Lng Vn Hong: [email protected]

HS: (?) Nguyn tc th bc l g ? HS: (?) Th no l c im ni tri ? Cho v d ? HS: (?) c im ni tri c trng cho c th sng l g ? HS: (?) H thng m l g ? Sinh vt v mi trng c mi quan h nh th no ? HS: (?) Lm th no SV c th sinh trng, pht trin tt nht trong mi trng ? (?) Ti sao n ung khng hp l s b bnh ? (?) V sao s sng tip din lin tc t th h ny sang th h khc? HS: (?) V sao cy xng rng khi sng trn sa mc c nhiu gai di v nhn? HS: tho lun nhm v tr li cu hi. GV: nhn xt v b sung

-

-

-

-

-

tng tc ca cc b phn cu to nn chng. c dim ny khng th c c cp t chc nh hn. c im ni tri c trng cho th gii sng l: TC v NL, sinh trng, pht trin, sinh sn, cm ng, kh nng t iu chnh cn bng ni mi, tin ho thch nghi vi mi trng. 2. H thng m v t iu chnh: H thng m: SV mi cp t chc u khng ngng trao i cht v nng lng vi mi trng. Sinh vt khng ch chu s tc ng ca mi trng m cn gp phn lm bin i mi trng. Kh nng t iu chnh ca h thng sng nhm m bo duy tr v iu ho cn bng ng trong h thng tn ti v pht trin. 3. Th gii sng lin tc pht trin: S sng tip din lin tc nh s truyn thng tin trn AND t th h ny sang th h khc. Cc sinh vt trn tri t c chung ngun gc. Sinh vt c c ch pht sinh bin d di truyn c t nhin chn lc nn thch nghi vi mi trng v to nn mt th gii sng a dng v phong ph -> Sinh vt khng ngng tin ho.

4. Cng c: Cu 1: Vt cht sng trong t bo c xp xp theo trnh t no ? A. Phn t v c - i phn t - phn t hu c siu phn t - bo quan. B. Phn t hu c - phn t v c - i phn t - siu phn t - bo quan. C. Phn t v c - phn t hu c - i phn t - siu phn t - bo quan. x D. Phn t v c - i phn t - phn t hu c - siu phn t - bo quan. Cu 2: Th gii sng c sp xp theo cc cp t chc chnh nh th no ? A. T bo - c th - qun x - qun th - h sinh thi - sinh quyn. B. T bo - c th - qun th - qun x - h sinh thi - sinh quyn. x C. T bo - bo quan - c th - qun x - h sinh thi - sinh quyn. D. T bo - c th - qun th - loi - h sinh thi - sinh quyn. Cu 3: c im ca th gii sng ? A. Khng ngng trao i cht va bnng lng vi mi trng. B. L h m c kh nng t iu chnh. C. L h thng duy nht trn hnh tinh. Lng Vn Hong: [email protected] 2

D. C a v b. x 5. H ng dn v nh: - Hc bi theo nidung cu hi sch gio khoa. - c trc bi mi sch gio khoa . VI. Rt kinh nghim:

Tit 2:

Bi 2: CC GII SINH VT Ngy son: 06.09.2008 Ngy dy: 08.06.2008

I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c gii v h thng phn loi gii, nu c c im chnh ca mi gii . 2. K nng: Rn luyn cho hc sinh k nng quan st, phn tch so snh v khi qut kin thc. 3. Gio dc: cho HS v ngha ca s phn chia gii sinh vt. II. Chun b S sch gio khoa III. Phng php dy hc: Nu vn v gii qut vn + hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: H thng phn loi v c im ca cc gii sinh vt. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Th gii sng c t chc nh th no ? Nu cc cp t chc c bn ? (?) c im ni tri v kh nng t iu chnh ca c th nh th no ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Bi 2: CC GII SINH VT Hot ng 1: Khi nim v gii I.Gii v h thng phn loi 5 gii: sinh vt: Khi nim gii: GV vit s ln bng Gii Gii trong sinh hc l mt n v phn Ngnh - Lp - B - H - Chi - loi. loi ln nht bao gm cc ngnh sinh vt c chung nhng c im nht nh. (?) Gii l g ? Cho v d ? HS H thng phn loi sinh gii: chia thnh 5 gii: (?) Sinh gii c chia thnh my - Gii khi sinh. gii ?l nhng gii no ? - Gii nguyn sinh. - Gii nm. HS - Gii thc vt. - Gii ng vt. Hot ng 2: Tm hiu c im II.c im chnh ca mi gii: Lng Vn Hong: [email protected] 3

chnh cc gii: 1. Gii khi sinh(Monera): (?) Gii khi sinh c c im g ? a.c im: Sv nhn s, kch thc nh 1C nhng kiu dinh dng no ? 5micrmet. Sng hoi sinh, k sinh mt s c HS: kh nng t tng hp cht hu c. b.i din: vi khun, VSV c(Sng 00C(?) Gii nguyn sinh gm c 1000C, mui 25%). nhng sinh vt no ? c im ca 2. Gii nguyn sinh: gii ny l g ? a. c im: SV nhn tht, c th n bo hoc HS: a bo, c loi c dip lc. Sng d dng(Hoi sinh), hoc t dng. b.i din: to, nm nhy, V nguyn (?) Gii nm c c im g ? sinh(Trng giy, trng bin hnh). HS: 3. Gii nm(Fungi): a.c im: C nhn tht, c th n bo hoc (?) Gii nm c nhng i din a bo. Cu trc dng si, thnh t bo cha no ? kitin, khng c lc lp, lng, roi. Sng d dng k sinh, cng sinh, hoi sinh. HS: nm men, nm si (?) c im ni bc ca gii thc b. i din: nm men, nm si, a y. vt l g ? 4. Gii thc vt(Plantae): HS: C kh nng quang hp. a. c im: SV nhn tht, c th a bo, sng c nh, c kh nng cm ng chm. C kh (?) Gii ng vt c g khc bit nng quang hp. so vi gii thc vt? b. i din: ru, quyt trn, ht trn, ht kn. 5. Gii ng vt(Animalia) (?) V c vai tr nh th no i a. c im: SV nhn tht, c th a bo, c kh vi sinh gii ? nng di chuyn, kh nng phn ng nhanh. Sng HS: tm hiu thng tin trong sgk + d dng. tho lun nhm v tr li cu hi. b. i din: rut khoang, giun p, giun trn, giun GV: nhn xt v b sung hon t, thn mm, chn khp, V c xng sng. thin kin thc. 4. Cng c: Cu 1: c im chung ca cc loi sinh vt l g ? A. Chng u c chung mt t tin. B. Chng sng trong nhng mi trng gn ging nhau. C. Chng u c cu to t bo. x D. Cp n v t chc c bn ca s sng. Cu 2: Nu c im chung ca gii thc vt ? A. Thnh t bo c xenlulz, l sinh vt nhn thc, t dng, sng c nh v cm ng chm. x B. Thnh t bo khng c xenlulz, l sinh vt nhn thc, t dng, sng c nh v cm ng chm. C. Thnh t bo c xenlulz, l sinh vt nhn thc, t dng, c kh nng di chuyn. D. Thnh t bo khng c xenlulz, l sinh vt nhn thc, t dng. Lng Vn Hong: [email protected] 4

Cu 3: Vai tr ca V trong t nhin v trong i sng con ngi ? A. V tham gia vo cc khu ca mng li dinh dng, duy tr s cn bng sinh thi. B. V cung cp thc n, ngun nguyn liu, dc phm qu. C. Nhiu khi ng vt cn gy hi cho con ngi v vt nui. D. C a, b v c. x 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - Lm bi tp 1,3 sgk. - c trc bi mi sgk. VI. Rt kinh nghim.

PHN II: SINH HC T BO CHNG I: THNH PHN HO HC CA T BO Tit 3 - Bi3: CC NGUYN T HO HC V NC Ngy son:08.09.2008 Ngy dy: 12.06.2008 I.Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c cc nguyn t chnh cu to nn t bo. Nu c vai tr ca nguyn t a lng v vi lng. Gii thch c cu trc ho hc ca phn t nc quyt nh cc c tnh l ho ca nc. 2. K nng: - Quan st tranh hnh pht hin kin thc - T duy phn tch so snh tng hp. 3. Thi : cho HS ngha ca cc nguyn t ho hc trong t bo v vai tr ca nc. II. Chun b: Tranh cu trc ca phn t nc. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan + Hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: - Cc nguyn t chnh cu to nn tn bo. - Cu trc ho hc v vai tr ca nc. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by c im ca cc gii sinh vt ? i din ca cc gii khi sinh, nguyn inh v gii nm ? (?) So snh c im ca gii thc vt v gii ng vt ? 3. Bi mi: Ni dung Hot ng ca GV v HS Lng Vn Hong: [email protected] 5

Hot ng 1 (?) Ti sao cc t bo khc nhau li c cu to chung t mt s nguyn t nht nh ? HS: Quan sat bng sgk tr li. Ti sao 4 nguyn t C, H, O, N l nhng nguyn t chnh cu to nn t bo? HS: (?) V sao Cacbon l nguyn t ho hc quan trng ? HS: GV: S sng khng phi c hnh thnh bng cch t hp ngu nhin ca cc nguyn t vi t l ging nhau nh trong t nhin Cc nguyn t ho hc trong c th chim t l khc nhau nn cc nh khoa hc chia thnh 2 nhm a lng v vi lng. (?) Th no l nguyn t a lng ? HS; (?) Vai tr ca cc nguyn t a lng ? HS: (?) Nhng nguyn t no l nguyn t vi lng ? Vai tr ca cc nguyn t vi lng l g ? HS: l nhng nguyn t c lng cha t Thiu mui it -> bu c. Thiu Cu -> cy vng l. Hot ng 2 (?) Nc c cu trc nh th no ? HS: Nghin cu thng tin sgk -> tr li.

Bi 3: CC NGUYN T HO HC V NC I.Cc nguyn t ho hc: - Cc nguyn t ho hc cu to nn th gii sng v khng sng. - Cc nguyn t C, H, O, N chim 95% khi lng c th sng. - C l nguyn t ho hc c bit quan trng trong vic to nn s a dng ca cc i phn t hu c. - Cc nguyn t ho hc nht nh tng tc vi nhau theo quy lut l ho, hnh thnh nn s sng v dn ti c tnh sinh hc ni tri ch c th gii sng.

1. Cc nguyn t a lng: C, H, O, N, S, K - L cc nguyn t c lng cha ln trong khi lng kh ca c th. - Vai tr: tham gia cu to nn cc i phn t hu c nh prtein, lipit, axit nuclic l cht ha hc chnh cu to nn t bo. 2. Nguyn t vi lng( Fe, Cu, Mo, Bo, I) - L nhng nguyn t c lng cha rt nh trong khi lng kh ca t bo. - Vai tr: Tham gia vo cc qu trnh sng c bn ca t bo.

II. Nc v vai tr ca nc trong t bo: 1. Cu trc v c tnh l ho ca nc: a. Cu trc: - 1 nguyn t xi kt hp vi hai nguyn t (?) Cu trc ca nc gip cho nc hir bng lin kt cng ho tr. c c tnh g ? - Phn t nc c hai tch in tri du do i in trong lin kt b ko lch v pha xi. HS: b. c tnh: (?) Hu qu g c th xy ra khi ta Lng Vn Hong: [email protected] 6

a cc t bo sng vo ngn ca t lnh ? Nc cc lin kt hir lun bn vng kh nng ti to khng c. (?) Nu trong vi ngy c th khng c ung nc th nh th no ? HS: Vy nc c vai tr nh th no i vi t bo v c th ?

- Phn t nc c tnh phn cc. - Phn t nc ny ht phn t nc kia. - Phn t nc ht cc phn t phn cc khc. 2. Vai tr ca nc i vi t bo: - L thnh phn cu to nn t bo. - L dung mi ho tan nhiu cht cn thit. - L mi trng ca cc phn ng sinh ha. Tham gia vo qu trnh chuyn ho vt cht duy tr s sng.

4. Cng c: Cu 1: Nguyn t ho hc c bit quan trng to nn s a dng ca cc i phn t hu c l : A. O. C. Fe. B. K. D. C. Cu 2: It trong c th ngi ch cn mt lng cc nh, nhng nu thiu n s gy bnh g ? B. Bu c A. ao (Down) B. Ung th mu D. Hng cu li lim. Cu 3: Nc c c tnh phn cc cao nn c vai tr g ? A. Lm dung mi ho tan nhiu cht, to mi trng cho cc phn ng sinh ho xy ra. x B. Lm n nh nhit ca c th. C. Lm gim nhit c th. D. Lm cho t bo cht dn in tt. Cu 4: Khi chm tay vo l cy trinh n, l cy cp li l do: A. T bo l cy thot hi nc nhanh. B. T bo l cy ht no nc nhanh. C. T bo cung l thot hi nc nhanh. x D. T bo cung l ht no nc nhanh. 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI.Rt kinh nghim:


Trang 7

TIT 4: CACBOHIRAT V LIPIT Ngy son: 15.09.2008 Ngy dy: 18.09.2008 Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c tn cc loi ng c trong c th sinh vt. Nu c chc nng ca tng loi ng v lipit trong c th sinh vt. 2. K nng: HS so snh c vai tr ca tng loi ng v lipit trong c th sinh vt. 3. Gio dc cho HS c s khoa hc ca cc cht cu to nn c th sinh vt. II. Chun b: Cch sp xp phn t glucz trong thnh t bo thc vt. III. Phng php dy hc: Vn p + trc quan + Hot ng nhm IV. Trng tm bi ging: Cc loi ng v lipit, chc nng ca chng. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by cu trc v c tnh l ho ca nc. (?) Nc c vai tr nh th no i vi t bo ? 3. Bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Bi 4: CACBOHIRAT V LIPIT Hot ng 1 (?) Hy k tn mt s loi ng I.Cacbohirat(ng): m em bit ? 1. Cu trc ho hc: HS: ng ma, dng trong a. ng n(Mnsaccarit) qu. VD: Glucz, Fuctz(ng trong qu),Galactz (?) ngt ca cc loi ng (ng sa). ny nh th no ? C 3 - 7 nguyn t C, dng mch thng v mch HS: vng. (?) Cc loi qu mt, cam, da b. ng i (isaccarit) cha loi ng no ? VD: ng ma(Saccarz), mch nha, Lactz, HS: Mantz GV: ng i cn gi l ng Gm 2 phn t ng n lin kt vi nhau bng vn chuyn v nhiu loi trong s mi lin kt gliczit. chng c c th sinh vt dng c. ng a(Polisaccarit) chuyn t ni ny n ni VD: Xenlulz, tinh bt, Glicgen, Kitin - C rt nhiu phn t ng n lin kt khc. Lactz l loi ng sa m m dnh cho con. vi nhau. Lng Vn Hong: [email protected] 8

I.

- Xenlulz cc phn t lin kt bng mi lin kt gliczit. Nhiu phn t xenlulz lin kt to thnh vi si. Cc vi si lin kt vi nhau to nn thnh t bo thc vt. 2. Chc nng: -L ngun nng lng d tr ca t bo v c th. Hot ng 2 (?) Chc nng ca Cabohirat l -L thnh phn cu to nn t bo v cc b phn ca g ? c th. HS: Tham gia cu to nn cc b VD: Kitin cu to nn b xng ngoi ca cn trng. phn ca t bo (?) V sao khi i l ngi ta thng cho ung nc ng thay v cho n cc thc n khc? HS tho lun nhm v tr li. II. Lipit: 1. c im chung: Hot ng 3 - C tnh k kh. (?) Lipit c c im g khc vi - Khng c cu to theo nguyn tc a phn. cabohirat ? - Thnh phn ho gc a dng. 2. Cu to v chc nng ca lipit: Cu to Chc nng Gm 1 phn t D tr nng glixrl lin kt lng cho t bo. vi 3 axit HS nghin cu sgk bo(16 (?) GV yu cu HS hon thnh 18nguyn t C). M phiu hc tp theo ni dung sau - Axit bo no: c trong m V. GV gi HS nhn xt b sung - Axit bo khng no: c trong TV, 1 s loi c. Gm 1 phn t To nn cc loi glixrl lin kt mng t bo. Phtpholipit vi 2 axit bo v 1 nhm phtphat. Cha cc Cu to nn nguyn t kt mng sinh cht Strit vng. v 1 s hoocmn. Vitamin l phn Tham gia vo t hu c nh. mi hot ng Sc t Sc t sng ca c th Vitamin Cartenoit 4. Cng c: Lng Vn Hong: [email protected] 9

Cu 1: Bn i phn t hu c quan trng cu to nn t bo ca c th l: A. Cacbohirat, lipit, prtein, axit nuclic. x B. Cacbohirat, plisaccarit, axit amin, prtein. C. Lipit, axit amin, prtein, axit amin. D. Lipit, axit amin, prtein, axit nuclic. Cu 2: Trong cc cht hu c sau: ng n, ng i, ng a, tinh bt, cacbohirat. Hp cht hu c no l chung cho cc hp cht hu c cn li ? A. ng i. C. ng a. B. Tinh bt. D. Cacbohirat. x Cu 3: Loi lipit no c vai tr chnh d tr nng lng ? A. Du, m. C. Phtpholipit, du, m. x B. Strit, phtpholipit. D. Strit, du, m. Cu 4: Vo ma lnh hanh, kh, ngi ta thng bi kem (sp) chng nt da v: A. Sp gip da thot hi nc nhanh. B. Sp chng thot hi nc qua da. x C. Sp gip d tr nng lng. D. Sp b sung nhiu vitamin cho da. 5. Hng dn v nh: - Hc bi da vo ni dung cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi. VI. Rt kinh nghim:

Tit 5: PRTEIN Ngy son: 20.09.2008 Ngy dy: 22.09.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS phn bit c cc mc cu trc ca prtein v chc nng ca cc loi prtein. 2. K nng: Rn luyn cho HS k nng quan st tranh, hnh pht hin kin thc. 3. Gio dc: cho HS ngha cc qu trnh bin i cu trc ca prtein trong t bo. Lng Vn Hong: [email protected] 10

Chun b: M hnh cu trc cc bc ca prtein. III. Phng php dy hc: Vn p + Hot ng nhm IV. Trng tm bi ging: Cu trc v chc nng ca prtein. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Cu trc v chc nng ca cc loi Cacbohirat ? (?) Trnh by cu trc v ch nng ca cc lai Lipit ? 3. Bi mi: Ni dung Hot ng thy tr Prtein l i phn t hu c c Bi 5: PRTIEN vai tr c bit quan trng i vi s sng, prtein chim khong 50% khi lng kh trong cc loi t bo. I.Cu trc ca prtein: 1. c im chung: Hot ng 1 - Prtein l i phn t hu c c cu trc a dng (?) Ti sao cc loi tht b, g, ln nht theo nguyn tc a phn. li khc nhau ? - n phn ca prtein l axit amin(c khong 20 GV treo s v HS quan st loi axit amin). nhn xt. - Prtein a dng v c th do s lng thnh (?) Prtein c c im g ? phn v trt t sp xp cc axit amin. HS quan st s -> Tho lun Cu trc c im v tr li theo ni dung phiu hc Axit amin lin kt vi nhau nh tp Bc 1 lin kt peptit to nn chui i din nhm tr li, cc nhm plipeptit c dng mch thng. khc nhn xt, b sung Chui plipeptit xon l xo hoc Bc 2 gp np nhiu lin kt hir gia cc nhm peptit gn nhau. Cu trc bc 2 tip tc co xon to GV nhn xt v a ra ni dung nn cu trc khng gian 3 chiu. kin thc ng. Bc 3 Cu trc bc 3 ph thuc vo tnh cht ca nhm R trong mch plipptit. Prtein c 2 hay nhiu chui Bc 4 plipeptit khc nhau phi hp vi nhau to phc hp ln hn. 2. Cc yu t nh hng n cu trc ca (?) Th no l hin tng bin prtein: tnh? Nguyn nhn gy nn hin - Yu t mi trng: Nhit cao, pH lm tng ny ? Lng Vn Hong: [email protected] 11

II.

HS: (?) Yu t no nh hng n cu trc ca prtein ? HS Quan st, tho lun -> tr li. (?) Ti sao mt s sinh vt sng sui nc nng 1000C m prtein khng b bin tnh ? HS: Prtein c cu trc c bit chu nhit cao. Hot ng 2 (?) Prtein c nhng chc nng g? Cho v d ? HS: (?) Ti sao chng ta li cn n prtein t cc ngun thc phm khc nhau ? HS: Cc axit amin khng th thay th Triptphan, mtinin, valin, thrnin, phenyl alanin, lxin, izlxin, lizin.

ph hu cu trc khng gian 3 chiu ca prtin, lm cho prtein mt chc nng. - Hin tng bin tnh: l hin tng prtein b bin i cu trc khng gian.

II. Chc nng ca prtein: - Prtein cu trc: cu to nn t bo v c th. VD: Clagen tham gia cu to nn cc m lin kt da. - Prtein d tr: d tr cc axit amin. VD: Prtein trong sa, trong cc ht cy - Prtein bo v: bo v c th chng bnh tt. VD: khng th. - Prtein th th: Thu nhn thng tin v tr li thng tin. - Prtein xc tc cho cc phn ng sinh ho (Cc loi enzim).

4. Cng c: Cu 1: n phn ca prtein l g ? A. ng n. C. Axit amin. x B. Nuclitit. D. Glucz. Cu 2: Cng thc tng qut ca axit amin gm nhng nhm no sau y ? A. Nhm axit phtphoric (H3PO4), Nhm amin(-NH2), gc R(gc cacbuahir). B. Gc R(gc cacbuahir), nhm axit phtphoric (H3PO4), nhm cacboxyl(COOH). C. Nhm amin(-NH2), gc R(gc cacbuahir), nhm cacboxyl(- COOH). x D. Nhm amin(-NH2), nhm cacboxyl(- COOH), nhm axit phtphoric (H3PO4). Cu 3: Tnh a dng ca prtein c quy bi yu t no ? A. S sp xp ca 20 loi axit amin khc nhau. B. S lng cc a.a khc nhau trong phn t prtein. C. S a dng ca gc R. D. S lng, thnh phn, trt t sp xp cc axit amin khc nhau v cc bc cu trc khng gian khc nhau trong phn t prtein. x 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc bi mi sgk. VII. Rt kinh nghim: Lng Vn Hong: [email protected] 12

Tit 6 - Bi 6: AXIT NUCLIC Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c thnh phn ho hc, cu trc v chc nng ca ADN v ARN. 2. K nng: So snh c cu trc v chc nng ca ADN v ARN. 3. Gio dc: cho HS ngha v c s di truyn ca cc t bo v s di truyn ca c th sinh vt. II. Chun b: M hnh cu trc khng gian ca ADN. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. Cu trc v chc nng ca ADN v ARN IV. Trng tm bi ging: V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by c im v cu trc bc ca prtein ? (?) Prtein c nhng chc nng g ? Cc yu t no nh hng n cu trc ca prtein ? 3. Bi mi: Hot ng ca thy v tr Ni dung Bi 6. Axit nuclic I. Axit xiribnuclic(ADN) v Axit Hot ng 1 Axit nuclic c 2 loi: ribnuclic(ARN) : Axit xiribnuclic(ADN) 1. Cu trc ho hc ca ADN v ARN: Axit ribnulic (ARN) ADN ARN GV gii thiu m hnh cu trc - Cu to theo nguyn - ADN c cu to ho hc ca ADN v ARN theo nguyn tc a tc a phn. n phn phn, gm nhiu n l cc ribnucltit HS quan st v so snh cu trc phn l nucltit. - Cu to ca mt ca ADN v ARN ? - Cu to ca mt ribnucltit: (?) c im no sau y chung nucltit: -> ng ribz cho c ADN v ARN ? -> ng (C5H10O5) A. Cu to theo nguyn tc a pentz(C5H10O4) -> Nhm phn, n phn l cc nucltit. phtphat(H3PO4) -> Nhm B. u c cu to t cc chui phtphat(H3PO4) -> Mt trong 4 loi plynucltit. -> Mt trong 4 loi baz nit(A, U, G, X) C. u cha cc lin kt hir. baz nit(A, T, G, X) - Cc nucltit lin kt D. u l nhng chui xon kp. - Cc nucltit lin kt vi nhau theo mt (?) n phn ca ADN v ARN vi nhau theo mt chiu xc nh( 3 - 5) ging nhau thnh phn no ? chiu xc nh( 3 - 5) to thnh chui A. Axit phtphoric to thnh chui plyribnucltit. B. ng, baz nit. plinucltit. C. Baz nit, Axit phtphoric. - 2 chui plinucltit Lng Vn Hong: [email protected] 13

D. Baz nit. HS tho lun v tr li. (?) Trong cc p n trn n phn ca ADN v ARN khc nhau im no ? HS: ng v baz nit. (?) V sao ch c 4 loi nucltit m to ra v s cc ADN khc nhau. HS: Do s lng, thnh phn v trt t sp xp ca cc nu. (?) Trong phn t ADN 2 mch plinucltit lin kt vi nhau theo nguyn tc: A. Bn bo ton. B. Khun mu. C. Bo ton. D. B sung. Hot ng 2: So snh cu trc ca AND v ARN GV hng dn cho HS quan st m hnh cu trc khng gian ca ADN. (?) Qua m hnh trn hy m t cu trc khng gian ca ADN? HS:

lin kt vi nhau bng cc lin kt hir: + A - T bng 2 lin kt hir. + G - X bng 3 lin kt hir. - Trn mi mch c cc lin kt ho tr gia ng v axit phphoric.

- Chui plyribnucltit c cc lin kt ho tr gia ng v axit phtphoric.

2. Cu trc khng gian ca ADN v ARN: ADN ARN Gm mt mch - ADN c 2 chui plinucltit xon plyribnucltit. kp song song gm c 3 loi quanh trc, to nn ribnucltit(mARN, 0 -2 -4 1A = 10 nm = 10 m = 10 tARN, rARN) xon kp u v 7 mm ging 1 ci cu thang xon. - Mi bc thang l mt cp baz, tay (?) ADN c cu to t 2 mch thang l phn t n theo nguyn tc b sung. ng v axit Nu ch tnh ring cu to ny th phtphoric. chc nng tng ng ca ADN - Khong cch gia l g ? 2 cp baz l 3,4 HS: Lm khun mu tng hp A0. ARN. - Mi chu k xon (?) TTDT trong ADN c gm 10 cp truyn qua cc th h t bo bng nucltit, Lng Vn Hong: [email protected] 14

cch no ? HS: Nh c ch sao m v gii m. Hot ng 3: Soa snh cu trc v chc nng cc loi ARN Hy tho lun cu trc v chc nng ca tng loi ARN ?. HS tho lun nhm v a ra kt qu tho lun ca nhm. (?) Phn t ARN no khng c lin kt hir ? A. tARN, rARN. B. rARN, mARN. C. mARN. D. rARN

- ng knh vng xon l 20A0 3. Chc nng ca ADN: - Mang, bo qun, v truyn t thng tin di truyn. - Lm khun tng hp ARN. ADN ARN Prtein Tnh trng T sao II. Cu trc v chc nng ca cc loi ARN: Loi ARN Cu trc Chc nng Dng mch thng Truyn gm mt chui thng tin plyribnucltit. di truyn ARN thng t ADN tin(mARN) n ribxm. C cu trc vi 3 Vn thu, 1 thu chuyn mang b 3 i a.a n m, 1 u i ribxm ARN vn din l v tr gn tng chuyn(tARN) kt a.a -> gip hp lin kt vi prtein. mARN v ribxm. Ch c mt mch, Cng nhiu vng cc prtein nu lin kt b to nn sung vi nhau to ribxm. ARN L ni ribxm(rARN) nn cc vng xon cc b. tng hp prtein.

4. Cng c: Cu 1: n phn ca axit nuclic l: A. Nucltit. x C. Axit phtphoric. B. Phtphoieste D. ng C5H10O5. Cu 2: Trong phn t ADN c cc loi nucltit no ? A. A, T, G, U. C. A, G, U, X. B. A, T, G, X. x D. G, T, X, U. Lng Vn Hong: [email protected] 15

Cu 3: AND va a dng va c th l do: A. AND c cu to theo nguyn tc a phn. B. AND c bc cu trc khng gian khc nhau. C. S lng cc nucltit khc nhau. D. S lng, thnh phn, trt t sp xp cc nucltit khc nhau. x Cu 4: ADN c cu to theo nguyn tc a phn m n phn l cc nucltit. Nu ch tnh ring cu to ny th chc nng tng ng ca ADN l: A. Mang thng tin di truyn. x B. Bo qun thng tin di truyn. C. Truyn t thng tin di truyn. D. Mang, bo qun v truyn t thng tin di truyn. 5. Hng dn HS v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi sgk. VI. Rt kinh nghim:

Chng II. CU TRC CA T BO Tit 7 Bi 7: T BO NHN S Ngy son: 15.10.200 Ngy dy: 24.10.200 Mc tiu: 1. Kin thc: HS sinh nm v nu c cc c im ca t bo nhn s. Trnh by c cu trc v chc nng ca cc b phn cu to nn t bo vi khun. 2. K nng: HS phn tch v so snh c dim c bn ca t bo nhn s. 3. Thi : HS bit c ngha ca s bin i cu to c th ph hp vi chc nng v iu kin mi trng. II. Chun b: Cc hnh v sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. IV. Trng tm bi ging: c im cu to ca t bo nhn s. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by cu trc v chc nng ca ADN ? (?) Trnh by cu trc v chc nng ca ARN ? 3. Bi mi: Lng Vn Hong: [email protected] 16

I.

Hot ng ca GV v HS GV: Mi sinh vt u sinh ra t t bo. Th gii sng c cu to t 2 loi t bo(T bo nhn s v t bo nhn thc) Hot ng : c im chung ca t bo nhn s (?) T bo gm nhng thnh phn no ? HS: (?) T bo nhn s c kch thc nh c nhng li ch g ? HS (?) Cu to t bo nhn s gm nhng thnh phn no ? HS: Hot ng 2: Tm hiu cu to t bo nhn s (?) Thnh t bo c cu to nh th no v c vai tr g ? HS: (?) Ti sao cng l vi khun nhng phi dng loi thuc khng sinh khc nhau ? HS: so snh c im ca 2 loi vi khun ? (?) Mng sinh cht t bo nhn s c c im g ? HS:

Ni dung Bi 7: T BO NHN S I. c im chung ca t bo nhn s: - Cha c nhn hon chnh. - T bo cht khng c h thng ni mng. Kch thc nh(1/10 kch thc t bo nhn thc). - T bo nhn s c kch thc nh c li: + T l S/V ln th tc trao i cht vi mi trng din ra nhanh. + T bo sinh trng nhanh, kh nng phn chia mnh, s lng t bo tng nhanh. II. Cu to t bo nhn s: 1. Thnh t bo, mng sinh cht, lng v roi: a. Thnh t bo: - Thnh phn ho hc cu to nn thnh t bo l peptiglican(Cu to t cc chui cacbohirat lin kt vi nhau bng cc on plipptit ngn). - Vai tr: quy nh hnh dng ca t bo. Vi khun c chia lm 2 loi: + VK Gram dng: c mu tm, thnh dy. + VK Gram m: c mu , thnh mng. -> S dng thuc khng sinh c hiu tiu dit cc loi vi khun gy bnh. b. Mng sinh cht: - Cu to t phtpholipit 2 lp v prtein. - C chc nng trao i cht v bo v t bo. c. Lng v roi: - Roi(Tin mao) cu to t prtein c tnh khng nguyn gip vi khun di chuyn. Lng: gip vi khun bm cht trn mt t bo ngi. 2. T bo cht: gm - Bo tng(dng keo bn lng) khng c h thng ni mng, cc bo quan khng c mng bc. - Ribxm(Cu to t prtein v rARN) khng c mng, kch thc nh, l ni tng hp prtein. 3. Vng nhn: - Khng c mng bao bc. - Ch cha 1 phn t ADN dng vng.Trang 17

(?) Lng v roi c chc nng g ? HS:

(?) T bo cht c cu to v chc nng nh th no ? HS

(?) Ti sao gi l vng nhn ?


HS:

Mt s vi khun c ADN dng vng nh khc l plasmit v khng quan trng.

4. Cng c: Cu 1: Tt c cc loi t bo u c cu to 3 thnh phn l: A. Mng sinh cht, cht t bo, vng nhn hoc nhn. x B. Mng sinh cht, vng nhn hoc nhn, NST. C. Mng sinh cht, cht t bo, cc bo quan. D. Cht t bo, vng nhn hoc nhn, NST. Cu 2: T bo nhn s c c im ni bc g ? A. Kch thc nh, cha c nhn hon chnh, vng nhn cha ADN kt hp vi prtein v histn. B. Kch thc nh, khng c mng nhn, c ribxm nhng khng c cc bo quan khc. x C. Kch thc nh, cha c nhn hon chnh khng c ribxm. D. Kch thc nh, khng c mng nhn, khng c cc bo quan. Cu 3: Mng sinh cht ca vi khun c cu to t 2 lp: A. Phtpholipit v ribxm. C. Ribxm v peptiglican. D. Phtpholipit v prtein. X B. Peptiglican v prtein. Cu 4: Vi khun c cu to n gin v kch thc c th nh s c u th: A. Hn ch c s tn cng ca t bo bch cu. B. D pht tn v phn b rng. C. Trao i cht mnh v c tc phn chia nhanh. x D. Thch hp vi i sng k sinh. 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi sgk. VIII. Rt kinh nghim:

Tit 8 Bi 8: T BO NHN THC Ngy son: 24. 10. 200 Ngy dy: 30. 10. 200 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c c im chung ca t bo nhn thc, nu c c im cu trc v chc nng ca t bo nhn thc. 2. K nng: HS so snh, phn tch c c im cu to to v chc nng gia t bo nhn thc v t bo nhn s. 3. Thi : HS bit c s phn ho v cu to v chuyn ho v chc nng ca t bo nhn thc. II. Phng tin dy hc: Cc hnh v sgk Lng Vn Hong: [email protected] 18

Phng php dy hc: Vn p + Trc quan Trng tm bi ging: Cu trc v chc nng ca li ni cht, nhn v b my Gngi. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by c im chung ca t bo nhn s ? Cu to v chc nng ca thnh t bo ? (?) Trnh by cu trc v chc nng mng sinh cht, t bo cht v vng nhn ? 3. Bi mi: Ni dung Hot ng ca GV v HS Hot ng 2: c im ca t bo I. c im chung ca t bo nhn thc: - Kch thc ln, cu trc phc tp. nhn thc: GV: T bo nhn thc l loi t bo - C nhn v mng nhn bao bc. c nhn chnh thcv vt cht di - C h thng mng chia t bo cht thnh cc truyn c bao bc bi mng xoang ring bit. nhn - Cc bo quan u c mng bao bc. (?) Hy quan st hnh v sgk v so snh c im t bo nhn thc v t bo nhn s. II. Nhn t bo v ribxm: Hot ng 2: Cu trc v chc 1. Nhn t bo: a. Cu trc: nng ca nhn v ribxm: - Ch yu c hnh cu, ng knh 5micrmet. HS nghin cu sgk. (?) Nhn t bo c cutc nh th - Pha ngoi l mng bao bc(mng kp ging no ? mng sinh cht) dy 6 - 9 micrmet. Trn mng c HS: cc l nhn. (?) Da vo cu trc nhn c chc - Bn trong l dch nhn cha cht nhim sc(ADN nng g ? lin kt vi prtein) v nhn con. GV nu th nghim sgk-> Con ch b. Chc nng: con c to ra c c im ca loi - L ni cha ng thng tin di truyn. no ? - iu khin mi hot ng ca t bo, thng qua GV: Qua th nghim ny c th s iu khin sinh tng hp prtein. chng minh c iu g ? 2. Ribxm: HS: Con ch c c im ca loi B a. Cu trc: -> chng minh c chc nng ca - Ribxm khng c mng bao bc. nhn t bo. - Gm 1 s loi rARN v prtein. S lng nhiu. b. Chc nng: Chuyn tng hp prtein ca t GV: Hy quan sat v cu trc ca bo. ribxm -> gm c nhng thnh phn no ? III. Li ni cht: Hot ng 3 Li ni cht ht Li ni cht trn (?) Hy quan st v so snh cu trc Cu L h thng xoang L h thng xoang v chc nng ca li ni cht ht trc dp ni vi mng hnh ng, ni tip III. IV. Lng Vn Hong: [email protected] 19

v li ni cht trn ?

HS tho lun nhm v a ra kin chung ca nhm.

Hot ng 4 (?) Hy quan st hnh v v cho bit B my Gngi c cu to nh th no ? HS (?) Da vo cu trc hy cho bit Gngi c chc nng g ? HS:

nhn 1 u v li ni cht ht. li ni cht ht B mt c nhiu u kia. Trn mt enzim khng c ngoi ca xoang c ht ribxm bm nh nhiu ht b mt. ribxm. - Tng hp prtein - Tng hp lipit, tit ra khi t bo chuyn ho cng nh cc ng, phn hu prtein cu to nn cht c i vi mng TB, prtein c th. Chc d tr, prtein nng khng th. - iu ho trao i - Hnh thnh cc ti cht, co dui c. mang vn chuyn prtein mi c tng hp. IV. B my Gngi: 1. Cu trc: L mt chng ti mng dp xp cnh nhau nhng tch bit nhau. 2. Chc nng: - L h thng phn phi cc sn phm ca t bo. - Tng hp hoocmn, to cc ti mang mi. - Thu nhn mt s cht mi c tng hp(prtein, lipit. Gluxit) Lp rp thnh sn phm hon chnh ri ng gi v chuyn n cc ni cn thit ca t bo hay tit ra ngoi t bo. - TBTV: b my Gngi l ni tng hp cc phn t plisccrit cu trc nn thnh t bo.

4. Cng c: Cu 1: Sinh vt no sau y c t bo nhn thc ? A. Thc vt, ng vt, nm. x C. Thc vt, vi khun. B. ng vt, nm, vi khun. D. Nm, vi khun. Cu 2: Mng nhn ca t bo nhn chun gm mng ngoi v mng trong, mi mng dy: A. 6 - 9nm. x B. 9 - 50nm. C. 50 - 80nm. D. 80 - 100nm Cu 3: L nhn trn mng nhn ca t bo nhn chun c cu to v che kn bi: A. Cc enzim. B. Prtein. x C. Nhim sc th. D. Cht t bo. Cu 4: Thnh phn ho hc ch yu ca ribxm l g ? A. rARN v prtein. x C. mARN v prtein. B. tARN v prtein. D. Prtein. 5. Hng dn HS v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi sgk. Lng Vn Hong: [email protected] 20

VI. Rt kinh nghim:

Tit 9: KIM TRA 1 TIT

Tit 10: T BO NHN THC(TT) Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS m t c cu trc v chc nng ca ti th, lp th, lizxm v khng bo. 2. K nng: HS phn bit c cu trc ca cc bo quan ph hp vi chc nng ca chng. 3. Gio dc: cho HS ngha ca cc bo quan trong t bo nhn thc. II. Phng tin dy hc: Cc hnh v sgk. III. Phng php ging dy: Vn p + trc quan IV. Trng tm bi ging: Cu trc v chc nng ca cc bo quan. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) T bo nhn thc c c im g khc so vi t bo nhn s ? (?) Trnh by cu trc v chc nng ca nhn, v mng li ni cht ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Bi 9. T BO NHN THC (tt) Hot ng 1 V. Ti th: GV cho HS quan st tranh v 1. Cu trc: (?) Hy m t cu trc ca ti th ? Ti th c 2 lp mng bao bc: HS: - Mng ngoi trn khng gp khc. (?) Din tch b mt ca 2 lp mng - Mng tronggp np to thnh cc mo n su ti th c c im g khc nhau ? vo cht nn, trn c cc enzim h hp. HS: Mng trong c din tch ln hn - Bn trong cht nn c cha AND v ribxm. v c enzim lin quan n cc phn ng sinh ho ca t bo. GV: T bo gan ngi c khong 2500 ti th, T bo c ngc ca cc loi chim bay cao bay xa c khong 2800 ti th. (?) Ti sao cc c quan ny li c Lng Vn Hong: [email protected] 21

2. Chc nng: Cung cp nng lng ch yu ca t bo di dng ATP. Hot ng 2 VI. Lc lp (ch c thc vt): (?) Ti sao l cy li c mu xanh ? 1. Cu trc: Lin quan n chc nng g ? - Pha ngoi c 2 lp mng bao bc. HS: V c cha cht dip lc. - Pha trong: +Cht nn khng mu c cha AND v ribxm. (?) Lc lp c cu trc nh th no ? + H ti dt gi l tilacoit -> Mng tilacit c HS: quan sat hnh v v thng tin sgk cha cht dip lc v enzim quang hp. Cc -> tr li. tilacit xp chng ln nhau to thnh cu trc gi l Grana. Cc Grana ni vi nhau bng h thng mng. (?) Lc lp c chc nng g ? 2. Chc nng: Lm th bit lc lp c chc nng - C kh nng chuyn ho nng lng nh sng quang hp? mt tri thnh nng lng ho hc HS: - L ni thc hin chc nng quang hp ca t bo thc vt. Hot ng 2 VII. Mt s bo quan khc: 1. Khng bo: - Cu trc: Pha ngoi c mt lp mng bao bc. (?) Khng bo c cu trc nh th no ? Trong l dch bo cha cht ha c v ion HS: khong to nn p sut thm thu. (?) So snh khng bo TBTV v - Chc nng: tu tng loi t bo v tu loi. TBV ? + D tr cht dinh dng, cha cht ph thi. HS: quan st hnh v v so snh. + Gip t bo ht nc, cha sc t thu ht cn trng(TBTV). (?) Khng bo c chc nng g ? + V nguyn sinh c khong bo tiu ho v HS: khng bo co bp pht trin. 2. Lizxm: - Cu trc: C dng ti nh, cso 1 lp mng bao (?) Lizxm c cu trc v chc bc, cha enzim thu phn. nng g ? - Chc nng: Phn hu t bo gi, t bo b tn HS: TB bch cu c chc nng thc thng khng c kh nng phc hi, bo quan bo. gi. Gp phn tiu ho ni bo. 4. Cng c: 5. Hng dn v nh: - Hc bi da vo cc cu hi sgk. - c trc ni dng bi mi sgk.

s lng ti th nhiu ? Ti th c chc nng g ?


Trang 22

Tit 11: T BO NHN THC(tt) Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c cu trc v chc nng ca khung xng t bo, mng sinh cht v thnh t bo. 2. K nng: HS phn bit c cc c im khc bit ca cc bo quan v cu to v chc nng. 3. Gio dc: cho HS ngha ca cc bo quan trong t bo. II. Phng tin dy hc: Cc hnh v sgk III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan IV. Trng tm bi ging: Cu to v chc nng ca khung xng t bo, mng sinh cht v thnh t bo. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by cu trc v chc nng ca lc lp v ti th ? (?) Trnh by cu trc v chc nng ca lizxm v cc bo quan khc ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Bi 10: T BO NHN THC (tt) Hot ng 1 GV: Khung xng t bo l cu trc VIII. Khung xng t bo: 1. Cu trc: gm prtein, h thng vi ng, vi si ch c t bo nhn thc. (?) Hy quan st hnh v v cho bit v si trung gian. khung xng t bo c cu trc nh - Vi ng l nhng ng hnh tr di. th no ? - Vi si l si d mnh. HS: gm h thng vi ng, vi si 2. Chc nng: (?) Da vo cu trc th khung xng - L gi c hc cho t bo. t bo c chc nng g ? - To hnh dng ca t bo. Nu t bo khng c khung xng th - Neo gi cc bo quan v gip t bo di chuyn. s nh th no ? Hot ng 2 (?) Quan st hnh v sgk v cho bit mng sinh cht cu to gm nhng thnh phn no ? HS: tho lun nhm Hs: Prtein c th dch chuyn trong phm vi 2 lp lipit. Prtein xuyn IX. Mng sinh cht (Mng t bo) 1. Cu trc: - Mng sinh cht c cu trc khm ng, dy khong 9nm gm phtpholipit v prtein - Phtpholipit lun quay 2 ui k nc v nhau, 2 u a nc quay ra ngoi. Phn t phpholipit ca 2 lp mng lin kt vi nhauTrang 23


mng to knh dn mt s cht vo, ra khi t bo.

(?) Da vo cu trc hy cho bit mng sinh cht c chc nng g ? HS: (?) Ti sao khi ghp m c th c th nhn bit t bo l v o thi? Hot ng 3 (?) Hy phn bit thnh t bo thc vt v t bo ng vt ? HS

(?) Cht nn nm v tr no ? Cht nn c cu trc v ch nng g ? HS

bng lin kt yu nn d dng di chuyn. - Prtein gm prtein xuyn mng v prtein bn thm. - Cc phn t colestern xen k trong lp phtpholipit. - Cc lipprtein v glicprtein lm nhim v nh gic quan, knh, du chun nhn bit c trng cho tng loi t bo. 2. Chc nng: - TC vi mi trng c tnh chn lc nn mng c tnh bn thm. - Thu nhn thng tin l ho hc t bn ngoi(nh cc th th) v a ra p ng kp thi. - Nh glicprtein t bo nhn bit t bo l. X. Cc cu trc bn ngoi mng sinh cht: 1. Thnh t bo: Quy nh hnh dng t bo v c chc nng bo v t bo. - TBTV: Xenlulz. - TB nm: Kitin. - TB vi khun: peptioglican. 2. Cht nn ngoi bo: - Cu trc: gm glicprtein, cht v c v cht hu c. - Chc nng: Ghp cc t bo lin kt vi nhau to nn cc m nht nh v gip t bo thu nhn thng tin.

4. Cng c: (?) Mng sinh cht c cu to bi: a. Cc phn t prtein. b. Cc phn t prtein, lipit v gluxit 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi sgk.

c . Cc phn t prtein v lipit. d. Cc phn t lipit v axit nuclic.

Tit 11: VN CHUYN CC CHT QUA MNG SINH CHT Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: Lng Vn Hong: [email protected] 24

1. Kin thc: HS sinh nm c v trnh by c cc kiu vn chuyn cc cht qua mng t bo v hin tng nhp bo v xut bo. 2. K nng: HS phn bit c kiu vn chuyn ch ng v vn chuyn th ng, hin tng nhp bo v xut bo. 3. Gio dc: cho HS ngha ca c ch vn chuyn cc cht qua mng t bo. II. phng tin dy hc: Cc hnh v sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. IV. Trng tm bi ging: Vn chuyn ch ng v vn chuyn th ng. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by cu trc v chc nng ca mng sinh cht ? (?) Khung xng t bo v cc cu trc bn ngoi mng sinh cht c cu trc v chc nng g ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Bi 11. VN CHUYN CC CHT QUA MNG SINH CHT Hot ng 1 I. Vn chuyn th ng: GV: TB thng xuyn trao i cht 1. Khi nim: Vn chuyn th ng l vn vi mi trng, cc cht vo ra TB chuyn cc cht qua mng sinh cht m khng phi qua mng sinh cht cn tiu tn nng lng. GV trnh by th nghim v s vn Nguyn l vn chuyn th ng l s khuch tn chuyn th ng ca cc cht qua ca cc cht t ni c nng cao dn ni c mng t bo da ch. nng thp. HS: quan st hin tng v nhn xt a. Thm thu: Nc t ni c nng (?) Th no l hin tng khuch thp n ni c nng cao. tn? b. Thm tch: cc cht ho tan t ni c HS: nng cao n ni c nng (?) Cc cht c vn chuyn qua thp. mng bng cch no ? 2. Cc liu vn chuyn qua mng: HS: nghin cu thng tin sgk, tho - Khuch tn trc tip qua lp phtpholipit kp lun v tr li. gm cc cht khng phn cc v cc cht cc kch thc nh nh CO2, O2 - Khuch tn qua knh prtein xuyn mng gm cc cht phn cc c lch thc ln(Gluxit). - Khuch tn qua knh prtein c hiu theo c (?) Tc khuch tn ca cc cht ph thuc vo yu t no ? ch thm thu(cc phn t nc). HS: 3. Cc yu t nh hng n tc khuch tn Cc t bo trong c th c nhit qua mng: tng ng nhau nn khng chu - Nhit mi trng: Lng Vn Hong: [email protected] 25

tc ng ca nhit . GV: Trong thc t c mt s cht (ur) trong nc tiu cao gp 10 ln trong mu nhng vn khng vn chuyn t thn vo mu, mag c s vn chuyn ngc li.

Hot ng 2 (?) Qu trnh vn chuyn ch ng cn iu kin g ? Th no l vn chuyn ch ng ? HS: l qu trnh cn tiu tn nng lng. (?) Ti sao trong t bo cn c s vn chuyn ch ng ? HS: m bo cho cc qu trnh sng din ra bnh thng. Hot ng 2 GV hng dn HS quan st hnh v 11.2 sgk HS nhn xt v tho lun. (?) Hy m t cch ly thc n v tiu ho ca ng vt nguyn sinh? HS; Tho lun v tr li. Hin tng xut bo l g ?

- S chnh lch nng cc cht trong v ngoi mng. * Mt s lai mi trng: - u trng: nng cht tan ngoi t bo cao hn trong t bo. ng trng: nng cht tan ngoi t bo v trong t bo bng nhau. Nhc trng; nng cht tan ngoi t bo thp hn trong t bo. II. Vn chuyn ch ng: 1. Khi nim: Vn chuyn ch ng l phng thc vn chuyn cc cht qua mng t bo t ni c nng thp n ni c nng cao(ngc dc nng ) v c s tiu tn nng lng. 2. C ch: - ATP + prtein c chng cho tng loi c cht. - Prtein bin i cht a ra ngoi t bo hay a vo bn trong t bo. III. Nhp bo v xut bo: 1. Nhp bo: l t bo a cc cht vo bn trong bng cch bin dng mng sinh cht. - Thc bo: TBV n cc hp cht c kch thc ln(cht rn) nh cc enzim phn hu. - m bo: a cc git dch vo t bo. 2. Xut bo: Cc cht thi trong ti kt hp vi mng sinh cht y ra ngoi t bo.

4. Cng c: 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi sgk.

Tit 12: THC HNH - TH NGHIM CO V PHN CO NGUYN SINH I. Mc tiu bi hc Sau khi hc xong bi ny, hc sinhphi: - Rn luyn c k nng s dng knh hin vi v k nng lm tiu bn hin vi. - Bit cch iu khin s ng m ca c t bo kh khng thng qua iu khin mc thm thu ra v vo t bo. Lng Vn Hong: [email protected] 26

- Quan st v v c t bo ang cc giai on co nguyn sinh khc nhau. - T mnh thc hin c th nghim theo quy trnh cho trong SGK. - Rn luyn tnh cn thn, t m trong thao tc th nghim. II. Nhng iu cn lu . 1. Ni dung. - Hng dn HS cch lm tiu bn thc vt. Khi thao tc phi ht sc cn thn. - Hng dn HS s dng knh hin vi. V sinh, bo qun knh hin vi. - th nghim co v phn co nguyn sinh d quan st nn chn l thi li tm.. Khi chun b cc dung dch u trng(mui KNO3) th khng nn nng qu cao s lm co nguyn sinh qu nhanh, khng kp quan st. 2. Dng c, mu vt v ho cht th nghim. - Mu vt: hnh ty, thi lai ta. - Ho cht: Dung dch KNO3 1M(hoc mui n 8%), nc ct. - Dng c: Knh hin vi, lam knh, la men, giy thm, li giao lam, kim mi mc, ng nh git, a ptri, n cn, cc thu tinh chu nhit, dao. III . Tin trnh t chc bi hc: 1. Quan st hin tng co v phn co nguyn sinh t bo biu b l cy. - GV hng dn HS cch tin hnh nh hng dn SGK - Gii thch th nghim: + Da vo kin thc hc, HS gii thch th nghim. + GV chnh l:Hin tng co nguyn sinh l do dung dch KNO3 m c hn dch t bo nn nc chui ra ngoi t bo qua lp mng nguyn sinh cht. Hin tng phn co nguyn sinh l do nng dch bo m c ht nc t ngoi vo lm nguyn sinh cht trng phng tr li nh lc u. - Kt lun: Co nguyn sinh l mt hin tng quan trng. Da vo ta c th bit t bo cn sng hay cht. 2. Th nghim co nguyn sinh vi vic ng m kh khng. - GV hng dn HS cch tin hnh nh hng dn SGK - Tin hnh quan st. - V cc t bo quan st c di knh hin vi vo v. IV. Thu hoch: Mi hc sinh (hoc nhm) u phi bo co kt qu thc hnh, trong c tng trnh th nghim v v t bo cc giai on khc nhau ca qu trnh co nguyn sinh quan st c di knh hin vi cng nh cc t bo to nn kh khng cc trng thi ng v m kh khng. Tr li cc cu hi trong bi. V. Bi v nh: - Hc bi c, son bi : Chuyn ho vt cht v nng lng trong t bo.


Trang 27

CHNG III: CHUYN HO VT CHT V NNG LNG TRONG T BO Tit 13: KHI QUT V NNG LNG V CHUYN HO VT CHT Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c th nng, ng nng v nu c cc v d minh ho, nm c s chuyn ho vt cht. 2. K nng: HS phn bit c th nng v ng nng. Trnh by c qu trnh chuyn ha vt cht trong t bo. 3. Gio dc: cho HS ngha ca qu trnh chuyn ho t gii thch c cc hin tng trong thc t i sng. II. phng tin dy hc: Cc hnh v sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. IV. Trng tm bi ging: Cu trc v chc nng ca ATP v s chuyn ho vt cht. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Th no l vn chuyn th ng ? Phn bit vn chuyn th ng v vn chuyn ch ng? (?) Phn bit m bo v thc bo ?Vn chuyn ch ng l g ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Hot ng 1 I. Nng lng v cc dng nng lng trong (?) Hy k cc dng nng lng trong t bo: 1. Khi nim nng lng: l i lng c trng t nhin ? Em hiu nng lng l g? HS tho lun v tr li cho kh nng sinh cng. * Trng thi ca nng lng: (?) ng nng l g ? Hy phn bit - ng nng: l dng nng lng sn ng nng v th nng ? sng sinh ra cng. HS: - Th nng: l nng lng d tr, c GV: NL c th chuyn ho t dng tim nng sinh cng. ny sang dng khc * Cc dng nng lng trong t bo(ho nng. (?) Trong t bo(c th) nng lng nhit nng, in nng) tn ti dng no ? - Nhit nng: gi n nh nhit cho c th v t bo. - Ho nng: NL tim n trong cc lin kt ho hc(ATP). 2. ATP - ng tin nng lng ca t bo: Lng Vn Hong: [email protected] 28

a. Cu to: ATP l hp cht cao nng gm: - Baz nit Anin - ng ribz. - 3 nhm phphat. -> lin kt gia 2 nhm phtphat cui cng d b ph v gii phng nng lng. b. S dng nng lng ATP trong t bo: (?) Nng lng ATP trong t bo c - Tng hp nn cc cht ho hc cn thit cho t s dng nh th no ? Cho v d minh bo. ho ? - Vn chuyn cc cht qua mng. HS; - Sinh cng c hc(s co c, hot ng lao GV: khi lao ng nng, lao ng tr c ng) i hi tiu tn nhiu nng lng ATP -> Cn c ch n ung ph hp. Hot ng 2 II. Chuyn ho vt cht: (?) Prtein trong thc n c chuyn - Chuyn h vt cht l tp hp cc phn ng ho nh th no trong c th? Nng sinh ho xy ra bn trong t bo. lng c sinh ra trong qu trnh - Bn cht chuyn ho vt cht gm: chuyn ho dng vo vic g? + ng ho: l tng hp cc cht hu c phc HS: Tho lun nhm v tr li. tp t cht n gin. (?) Th no l chuyn ha nng lng + D ho: Phn gii cc cht hu c phc tp ? thnh cht n gin v cung cp nng lng cho (?) Qu trnh chuyn ho vt cht c cc hot ng sng khc v cho qu trnh ng vai tr g trong t bo ? ho. HS: - Vai tr: gip cho t bo sinh trng, pht trin, GV: Nu qu nhiu thc n giu NL cm ng v vn ng. m c th khng s dng -> Bnh bo ph. Do cn n ung hp l, kt hp cc loi thc n khc nhau. 4. Cng c: 5. Hng dn v nh: - Hc bi da vo cu hi sgk. - c trc ni dung bi mi sgk.

(?) ATP l g ? HS: nghin cu sgk (?) Ti sao ATP c coi l ng tn nng lng ? HS : tho lun nhm v tr li.

Tit 14: ENZIM V VAI TR CA ENZIM TRONG QU TRNH CHUYN HO VT CHT Lng Vn Hong: [email protected] 29

Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c cu trc v chc nng ca enzim. C ch v cc yu t nh hng n hot tnh ca enzim. 2. K nng: Gii thch c c ch iu ho chuyn ho vt cht ca t bo bng cc enzim. 3. Gio dc: cho hc sinh ngha ca s tc ng ca cc enzim n qu trnh chuyn ho vt cht. II. phng tin dy hc: Cc hnh v sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. IV. Trng tm bi ging: Enzim v s tc ng ca enzim n qu trnh chuyn ha vt cht. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Th no l NL? Nng lng c d tr trong t bo nh th no ? (?) ATP l g ? Cu trc v chc nng ca ATP ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Hot ng 1 (?) Enzim l g? K tn mt s loi enzim m em bit ? HS: Amilaza, Tripsin (? )Enzim c cu trc nh th no ? HS: Enzim xc tc cho cc c cht bin i to thnh cc sn phm nh th no ? Hot ng 2 HS: Tho lun nhm v tr li theo ni dung phiu hc tp. i din nhm tr li I. Enzim: l cht xc tc sinh hc c tng hp trong t bo sng. Enzim lm tng tc phn ng m khng b bin i sau phn ng. 1. Cu trc: - Thnh phn l prtein hoc prtein kt hp vi cht khc. - Enzim c vng trung tm hot ng: + L mt ch lm hoc khe nh trn b mt enzim kt hp vi c cht. + Cu hnh khng gian ca enzim tng ngvi cu hnh ca c cht. 2. C ch tc ng ca enzim: C cht Saccarz Enzim Sacraza Enzim + C cht -> Enzim c cht C ch tc Enzim tng tc vi c cht ng to thnh sn phm v enzim c gii phng. Kt lun - Enzim lin kt vi c chtmangTrang 30

GV: nhn xt v b sung


tnh c th. - Enzim xc tc c hai chiu ca phn ng Hot ng 3 3. Cc yu t nh hng n hot tnh ca enzim: - Nhit : Mi enzim c mt nhit ti u, ti (?) Yu t no tc ng n hot enzim c hot tnh ti a lm cho tc phn ng tnh ca enzim ? xy ra nhanh nht. HS: - pH: Mi enzim c mt pH thch hp(a s (?) Nng c cht c nh hng pH = 6 - 8). nh th no n hot tnh ca - Nng c cht: vi mt lng enzim xc nh enzim ? nu tng dn lng c cht trong dung dch th lc HS u hot tnh ca enzim tng sau khng tng. - Cht c ch hoc hot ho enzim: c th lm tng hoc c ch hot tnh ca enzim. II. Vai tr ca enzim trong qu trnh chuyn ho Hot ng 4 vt cht: (?) Enzim c vai tr nh th no - Enzim xc tc phn ng sinh ho trong t bo. trong qu trnh chuyn ha vt cht - T bo t iu ho qu trnh chuyn ho vt cht ? thng qua iu khin hot tnh ca enzim bng cc cht hot ho hay c ch. HS: Nghin cu thng tin sgk. - c ch ngc l kiu iu ho trong sn phm ca con ng chuyn ho quay li tc ng nh mt cht c ch lm bt hot enzim xc tc cho phn ng u con ng chuyn ho. 4. 5. Cng c: Hng dn v nh: Hc bi da vo cu hi sgk. c trc ni dung bi mi sgk.

Tit 15: THC HNH- MT S TH NGHIM V ENZIM I. Mc tiu Lng Vn Hong: [email protected] 31

Sau khi hc xong bi, HS c kh nng: - Chng minh c vi tr xc tc ca enzim trong vic lm tng tc ca phn ng. - Bit cch b tr th nghim, rn cc k nng thc hnh. - Rn luyn tnh cn thn, t m, kh nng kt hp nghe quan st - thc hnh phn tch tng hp bi thc hnh c kt qu tt. II. Thit b. 1. Mu vt: SGK 2. Dng c v ho cht: SGK III. Ni dung bi mi 1.n nh lp. 2.Kim tra bi c: cu 1,2,3,4 SGK Tr 59 3.Cc bc tin hnh th nghim. * Do iu kin cha c phng th nghim, nn ch tin hnh th nghim vi enzimcatalaza. * Th nghim s dng enzim trong qu da ti tch chit ADN ch hng dn cho HS lm nh - Chia nhm khong 10HS/nhm - Yu cu: a) Vi Hc sinh +HS phi tin hnh thc hnh theo ng quy nh v trnh t cc bc, khong thi gian gia cc bc v tun th ni quy gi hc. + HS tin hnh cc bc th nghim nh trong SGK a) Vi Gio vin + Theo di cc nhm thc hnh, kip thi un nn phn sai st ca HS. + Gii p thc mc HS nu c. IV. Thu hoch: Tt c cc nhm u phi vit tng trnh th nghimv tr li mt s cu hi sau: - Cho nc ra chn bt vo dch nghin t bo nhm mc ch g? Gii thch. - Dng enzim trong qu da trong th nghim ny nhm mc ch g? Gii thch. V.Bi tp v nh - Vit tng trnh, np vo tit ti. - Son bi 16


Trang 32

Tit 16: H HP NI BO Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c khi nim v c ch ca qu trnh h ho ni bo. 2. K nng: HS phn bit c cc giai on chnh ca qu trnh h hp ni bo. 3. Gio dc: cho hc sinh bit c vai tr ca h hp ni bo i vi cc qu trnh chuyn ho vt cht trong t bo. II. phng tin dy hc: Cc hnh v sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. IV. Trng tm bi ging: Khi nim v cc giai on chnh ca qu trnh h hp. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Enzim l g ? Trnh by c ch tc ng ca enzim ? (?) Nhng yu t no nh hng n hot tnh ca enzim ? Enzim c vai tr g trong qu trnh chuyn ho vt cht ? 3. Ging bi mi: Hot ng thy tr Ni dung Bi 16. H HP NI BO Hot ng 1 I. Khi nim h hp ni bo: (?) H hp l g ? 1. Khi nim: h hp ni bo l mt qu trnh HS: chuyn ho nng lng quan trng ca t bo sng. (?) Th no l q trnh h hp ni - Cc phn t hu c b phn gii -> CO2 v H2O + bo ? ATP. HS: L qu trnh din ra ch yu - Phng trnh tng qut ca qu trnh phn gii ti th. hon ton 1 phn t glucz: GV: hng dn hc sinh quan st C6H12O6 + 6O2 -> 6CO2 + 6 H2O + ATP. to s . Qu trnh h hp tra qua 3 2. Bn cht ca h hp ni bo: giai on to thnh sn phm - H hp ni bo l mt chui cc phn ng oxi ho cui cng l nng lng ATP. kh. (?) Thc cht ca qu trnh h hp - Phn t gluc c phn gii dn dn v nng ni bo l g ? lng c gii phng tng phn. HS: To ra ATP. - Tc qu trnh h hp ni bo ph thuc vo nhu cu nng lng ca t bo v c diu khin thng qua enzim h hp. Hot ng 2 H hp t bo xy ra gm 3 giai II. Cc giai on chnh ca qu trnh h hp t on chnh: ng phn, chu trnh bo: Crep, chui truyn electron h hp. ng Chu trnh Chui GV hng dn HS tho lun ho phn Crep truyn Lng Vn Hong: [email protected] 33

thnh phiu hc tp HS: Tho lun v a ra kin chung GV nhn xt, b sung Kt qu t 1 phn t glucz b OXH to thnh 38ATP.

Din ra Nguyn liu

Din bin

Sn phm 4. Cng c: 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sgk. - c trc bi mi sgk.

electron Cht nn ti Mng ti th TB cht th Glucz Phn t axit NADP v piruvic FADH2 Glucz b 2 axit Electron bin i cc piruvic qua chuyn t lin kt b G trung NADH v ph v. tm -> 2 ti O2 p.t Axtyl thng qua 1 CoA + chui cc 2CO2 + phn ng 2NADH OXH kh NL gii k tip phng to nhau. ra 2ATP, NL c kh 6NAD+ gii phng v 2FAD+ t qu trnh OXH p.t NADH v FADH2 tng hp nn ATP. CO2, 4ATP, H2O 2p.t v a.piruvic, 6NADH v nhiu ATP 2ATP, 2FADH2. 2NADH2.

TIT 17: N TP HC K I Lng Vn Hong: [email protected] 34

I. Mc tiu: 1. Kin thc: - H thng ho kin thc c bn ca tng chng, mi lin h gia cc kin thc trong cc chng, bi. - Nm c khi nim c bn v t bo. - Xy dng c bn khi nim, h thng cu hi n tp tng chng. 2. K nng: Rn luyn k nng quan st, so snh, lin h, vn dng, t duy lgic. K nng hot ng nhm v c nhn. II. Phng php: Vn p, cng c. II. Ni dung n tp: 1. n nh lp: 2. Ni dung bi mi: A.. HNG DN HC SINH H THNG HA KIN THC I. THNH PHN HO HC CA T BO: 1. Cc nguyn tp ho hc: Vai tr ca nguyn t a lng v nguyn t vi lng. 2. Nc v vai tr ca nc - Cu trc v c tnh l ho ca nc (c bit tnh phn cc ca nc). - Vai tr ca nc. 3. Cacbohirat: Cu trc ho hc. Cc loi cacbohirat: ng n, ng i, ng a v chc nng ca chng. 4. Lipit: M, phtpholipit, strit, sc t, vitamin Nm cu trc v chc nng. 5. Prtin: - Cu trc(bc 1, bc 2, bc 3, bc 4) - Chc nng: .. Vn dng. 6. Axit nuclic: - ADN (cu trc, chc nng) - ARN (cu trc, chc nng) II. CU TRC T BO: 1. T bo nhn s: - c im chung: - Cu to: + Thnh t bo, mng sinh cht, lng v roi. + T bo cht. + Vng nhn Nu c chc nng ca cc thnh phn cu to v vn dng tiu dit vi khun, bo v sc kho. 3. T bo nhn thc: - S khc nhau gia t bo thc vt v t bo ng vt - Nm c cu trc v chc nng ca cc bo quan trong t bo. 3. Vn chuyn cc cht qua mng sinh cht. - Vn chuyn th ng(Hin tng, c ch) - Vn chuyn ch ng(Hin tng, c ch) - Nhp bo v xut bo(Hin tng , c ch) * Phn bit 2 hnh thc vn chuyn th ng v ch ng. III. CHUYN HO VT CHT V NNG LNG TRONG T BO. 1. Nng lng v cc dng nng lng trong t bo. - Nng lng: Lng Vn Hong: [email protected] 35

- Cc dng nng lng: - ATP- ng tin nng lng ca t bo: + Cu trc ATP(c bit mi lin kt co nng ) + vai tr ca ATP: - Chuyn ho vt cht: Khi nim, bn cht v vai tr. 2. Enzim v vai tr ca enzim trong chuyn ho vt cht: - Enzim: + Cu trc. + C ch tc ng. + Cc yu t nh hng n hot tnh ca enzim. - Vai tr ca enzim trong chuyn ho vt cht: + Xc tc lm tng tc phn ng. + c ch, hot ho. + c ch ngc 3. H hp t bo: - Khi nim h hp. - Cc giai on chnh ca h hp t bo + ng phn. + Chu trnh Crep. Chui truyn electron h hp. * Nm c ngha ca h hp v mt nng lng. B. Bi v nh : - Hc thuc bi, n tp phn cu hi trc nghim .

TIT 18: KIM TRA HC K I 1). ATP c cu to bi nhng thnh phn no ? a). Timin, ng ribz v 3 nhm phophat. b). Guanin, ng ribz v 3 nhm phophat. c). Anin, ng ribz v 3 nhm phophat. d). Xitzin, ng ribz v 3 nhm phophat. 2). Trong phn t ADN 2 mch plinucltit lin kt vi nhau theo nguyn tc : a). Bn bo ton. b). Bo ton. c). B sung. d). Khun mu. 3). Thnh t bo c chc nng g ? a). Trao i cht vi mi trng. b). Thu gom cc cht cn b thi ra ngoi. c). Quy nh hnh dng t bo v bo v t bo. d). Vn chuyn prtein. 4). Chc nng ca ADN l g ? a). Mang thng tin di truyn. b). Mang, bo qun v truyn t thng tin di truyn qua cc th h. Lng Vn Hong: [email protected] 36

c). Phin m cho ra cc ARN. d). Truyn thng tin di truyn qua cc th h. 5). Ti th c chc nng g ? a). Tham gia qu trnh trao i cht trong t bo. b). Cung cp nng lng ch yu cho t bo di dng ATP. c). Vn chuyn cc cht mi c tng hp ra ngoi t bo. d). Cung cp cc cht cn thit cho t bo. 6). ADN c cha cc nguyn t ho hc ch yu no ? a). C, H. b). C, H, O, N, P c). C, H, O, N. d). C, H, O. 7). Cc cht no l axit nuclic ? a). ADN v ARN. b). ARN v prtein. c). ADN v HCl. d). ARN v cc baz nit. 8). T bo no trong cc t bo sau y ca c th ngi c nhiu ti th nht ? a). T bo biu b. b). T bo hng cu. d). T bo xng. c). T bo c tim. 9). Mi nucltit ca ADN gm coa cc thnh phn no ? a). ng ribz, axit photphorit v baz nit. d). ng xiribz, axit photphorit v baz nit. b). ng xiribz, axit photphorit. c). ng xiribz v baz nit. 10). ADN trong t bo nhn thc c dng : a). Chui xon n. b). Chui xon kp. c). Vng. d). Mch thng. 11). Nu cc thnh phn c bn ca t bo ? a). Mng sinh cht, t bo cht, nhn hoc vng nhn. b). Mng sinh cht, t bo cht. d). T bo cht v vng nhn. c). Mng sinh cht v nhn. 12). Yu t no quy nh tnh a dng ca prtein ? a). Cc lin kt peptit. b). Nhm R- ca cc axit amin. c). Nhm amin ca cc axit amin. d). S lng. thnh phn v trnh t sp xp ca cc axit amin trong phn t prtein. 13). T bo nhn s c cu to gm nhng thnh phn no ? a). Mng sinh cht, t bo cht v vng nhn. b). Mng sinh cht, t bo cht v ADN dng vng. c). Mng sinh cht, t bo cht v ADN dng vng. d). Mng sinh cht, t bo cht v nhn. 14). S vn chuyn cc cht qua mng t bo c s tiu tn nng lng gi l g ? a). Vn chuyn th ng. b). Vn chuyn ch ng. c). Nhp bo. d). Xut bo. 15). Trong c th, t bo no sau dy c li ni cht ht pht trin ? b). T bo biu b. a). T bo hng cu. c). T bo bch cu. d). T bo c. Lng Vn Hong: [email protected] 37

16). Mng sinh cht c cu trc nh th no ? a). Gm phtpho lipit v prtein. b). Gm cc phn t prtein xuyn mng. d). Gm cc cht hu c. c). Gm cc phn t lipit. 17). Bo quan no ch c t bo thc vt ? b). Ribxm. a). Lc lp. c). Ti th. d). Gngi. 18). Dng nng lng no sn sng sinh ra cng ? a). in nng. b). Ho nng. d). Th nng. c). ng nng. 19). Cc nguyn t ch yu c vai tr g trong t bo ? a). Cu to nn cc cht hu ca t bo. b). Tham gia s trao i cht trong t bo. c). Mang v vn chuyn thng tin. d). Cu to nn phn t prtein. 20). Cht no sau y c v nh ng tin nng lng cho t bo ? a). ADN. b). ATP c). NADH d). ADP 21). Ribxm c chc nng g ? b). Trung tm iu khin s a). L ni tng hp prtein. phn bo. c). Vai tr quan trng trong trao i cht ca t bo. d). L ni tng hp gluxit. 22). Trao i cht l g ? a). L s tng hp cht mi, phn gii cht c xy ra trong t bo. b). C th ly cc cht cn thit, thi ra ngoi nhng cht cn b. c). C th ly cc cht v nng lng t mi trng cung cp cho cc hot ng sng. d). L s tng hp cc cht hu c. 23). T bo c phn chia thnh cc nhm no ? a). Nhm t bo nhn s v nhm t bo nhn thc. b). Nhm t bo nhn s v nhm t bo vi khun. c). Nhm t bo vi khun v nhm t bo nhn thc. d). Nhm t bo nm v nhm t bo nhn thc. 24). S bin i nng lng t dng ny sang dng khc cho cc hot ng sng gi l g ? a). Chuyn ho nng lng. b). Dng nng lng sinh hc. c). ng nng. d). Th nng. 25). Cc nucltit ca ADN khc nhau bi thnh phn no ? a). ng xirib. b). Baz nit. c). Nhm photphat. d). ng rib. 26). Trong phn t ARN c cc loi nucltit no ? a). A, T, G, X. b). A, T, U, X. c). A, U, G, X. d). A, T, G, U 27). Lc lp c chc nng g ? Lng Vn Hong: [email protected] 38

a). C chc nng bo v. hp.

b). C chc nng quang

c). Lc lp kt hp vi cc cht v c to thnh ccbonhirat. d). Tham gia vn chuyn cc cht. 28). Hai plinucltit trong phn t ADN lin kt vi nhau nh lin kt g ? a). Peptit. b). Hir v photpho ieste. c). Photpho ieste. d). Hir. 29). Yu t no quy nh tnh c th ca ADN ? a). Trnh t sp xp cc nucltit. b). S lng, thnh phn v trnh t sp xp ca cc nucltit. c). bn ca cc lin kt trn phn t ADN d). En lng ca cc nucltit. 30). Prtein c chc nng g ? a). Cu to nn cu trc sng, lm cht xc tc sinh hc, vn chuyn v bo v c th. b). Cu to nn cu trc sng v bo v c th. c). Lm cht xc tc sinh hc. d). Vn chuyn cc cht v bo v c th.


Trang 39

Kh i t o t chng trnh Tr c nghi m trn my vi tnh. p n s : 1 01). - - } 21). { - - 02). - - } 22). - | - 03). - - } 23). { - - 04). - | - 24). { - - 05). - | - 25). - | - 06). - | - 26). - - } 07). { - - 27). - | - 08). - - } 28). - - - ~ 09). - | - 29). - | - 10). - | - 30). { - - 11). { - - 12). - - - ~ 13). { - - 14). - | - 15). - - } 16). { - - 17). { - - 18). - - } 19). { - - 20). - | - -

TIT 19: QUANG HP Ngy son: Ngy dy: I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c qu trnh quang hp v cc pha ca qu trnh quang hp. 2. K nng: HS phn tch c mi lin quan gia cc pha sng v ti ca qu trnh quang hp. 3. Gio dc: cho hc sinh ngha ca qu trnh quang hp gii thc vt. II. phng tin dy hc: Cc hnh v sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan. IV. Trng tm bi ging: Bn cht ca qu trnh quang hp. V. Tin trnh ln lp: 1. n nh lp: Lng Vn Hong: [email protected] 40

2. Kim tra bi c: (?) Th no l qu trnh h hp ni bo ? Trnh by cc giai on chnh ca qu trnh h hp ni bo ? (?) H hp ni bo c vai tr g i vi t bo ? 3. Ging bi mi: Ni dung Hot ng thy tr I. Khi nim quang hp: Hot ng 1 (?) Quang hp l g ? 1. Khi nim: Quang hp l qu trnh s dng HS; l nhng TV ly nh sng mt nng lng nh sng tng hp cht hu c t tri to thnh cht hu c cc nguyn liu v c. (?) Hy xc nh phng trnh tng PT tng qut ca qu trnh quang hp: qut ca qu trnh quang hp ? CO2 + H2O + ASMT (CH2O) + O2 2. Cc sc t quang hp: c 3 nhm chnh - Clorphin(cht dip lc) c vai tr hp thu quang (?) nh sng c lin quan nh th nng. no n cc pha ca qu trnh quang - Carrtenit v phicbilin(sc t) ph bo v dip hp ? lc khi b phn hu khi cng nh sng qu HS : Ch cn nh sng pha sng cao. II. Cc pha ca qu trnh quang hp: Hot ng 2 GV: 2 pha ca qu trnh quang hp 1. Pha sng: - Din ra ti mng tilacit. khng th tch ri ? (?) Pha sng s dng ngun nguyn Bin i quang l: Dip lc hp th nng lng liu no v to ra sn phm g ? nh sng tr thnh dng kch ng in t. HS: nghin cu tho lun v tr li. - Bin i quang ho: Dip lc tr thnh dng kch (?) Hy vit s ca qu trnh ng truyn nng lng cho cc cht nhn thc pha sng ? hin qu trnh quang phn li nc. H2O Quang phn li 2H+ + 1/2O2 + 2e-> hnh thnh cht c tnh kh mnh: NADP, (?) Pha ti din ra v tr no ? NADPH -> Tng hp ATP. Nguyn liu thc hin l g ? S : HS: Din ra cht nn ca dip lc. H2O + NADP + Pi Sc t QH NADPH + ATP + O2 2. Pha ti: (?) Sn phm ca pha ti l g ? Mi Din ra trong cht nn ca dip lc. CO2 b kh lin quan gia phan sng v pha ti thnh cacbohirat -> gi l qu trnh c nh CO2 ( nh th no ? thng qua chu trnh Canvin hay chu trnh C3). Chu trnh C3 gm nhiu phn ng ho hc xc tc bi cc enzim trong cht nn ca dip lc v s dn ATP, NADPH t pha sng, bin i CO2 kh quyn thnh cacbohirat. CO2 + P.t 5C(RiDP) -> hp cht 6C khng bn. + Sn phm c nh u tin l hp cht 3C -> ALPG tI to li RiDP gip t bo hp th nhiu Lng Vn Hong: [email protected] 41

CO2, phn cn li ALDP c s dng to ra tinh bt v saccarz. 4. Cng c:

5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa.

Chng IV: PHN BO Tit 20: CHU K T BO V QU TRNH NGUYN PHN Ngy son:16.01.2008 Ngy dy:19.02.008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c chu k t bo, c im ca qu trnh nguyn phn v ngha ca qu trnh nguyn phn. 2. K nng: HS phn bit c s bin i ca NST qua cc k ca qu trnh nguyn phn. 3. Gio dc: cho hc sinh v ngha ca qu trnh nguyn phn i vi sinh vt trong sinh sn v di truyn. II. Chun b: Lng Vn Hong: [email protected] 42

Cc hnh v nguyn phn sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan + Hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: c im ca cc pha v cc k ca qu trnh nguyn phn v ngha. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Quang hp l g ? c im cc pha ca qu trnh quang hp ? (?) Quang hp c ngha nh th no i vi sinh vt ? 3. Bi mi: Ni dung Hot ng ca GV v HS Hot ng 1 GV: SV mun tn ti c phI c qu trnh trao i cht v thc vt phi c qu trnh quang hp. SV ln ln, phn chia phI c qu trnh nguyn phn. (?) Th no l chu k t bo ? Hot ng 2 HS nghin cu sgk. (?) Hy tho lun v tr li theo ni dung phiu hc tp sau HS tho lun nhm v i din nhm tr li. GV: Nhn xt v b sung Thi gian chu k t bo khc nhau loi t bo v loi. - TB phi sm: 20 pht/ln - TB rut: 6 gi/ln - TB gan: 6 thng/ln (?) Ti sao t bo khi tng trng ti mc nht nh li phn chia ? I. Chu k t bo: 1. Khi nim: Chu k t bo l khong thi gian gia 2 ln phn bo. Chu k t bo gm 2 thi k: - K trung gian. - Phn bo. 2. c im chu k t bo: K trung gian Nguyn phn Di(Chim gn Ngn Thi ht thi gian ca gian chu k) Gm 3 pha: Gm 2 giai on: -G1: TB tng -Phn chia nhn hp cc cht cn gm 4 k. thit cho s sinh -Phn chia t bo trng. cht. -S: Nhn i c AND, NST, cc im NST dnh nhau tm ng to thnh NST kp. -G2: Tng hp cc cht cho t bo. 3. S iu ho chu k t bo: - TB phn chia khi nhn bit tn hiu bn trong v bn ngoi TB. - TB c iu khin m bo s sinh trng v pht trin bnh thng ca c th. II. Qu trnh nguyn phn:Trang 43

(S iu ho t bo c vai tr g ? HS

Hot ng 3:


1. Phn chia nhn: Hy hon thnh phiu hc tp sau Cc k c im v da vo hnh v sgk K trung gian NST dng si mnh. HS tho lun nhm v a ra - NSt co xon, mng nhn dn kin chung. K u dn bin mt. - Thoi phn bo dn xut hin. - Cc NST co xon cc i tp trung mt phng xch o v K gia (?) Khi no TB thc hin qu trnh c hnh dng c trng(hnh ch phn chia ? V). HS: Sau khi vt cht di truyn Cc NS t tch nhau tm ng K sau phn chia xong. v di chuyn v 2 cc ca TB. NST dn xon, mng nhn xut K cui (?) Gia TBTV v TBV phn hin. chia t bo cht khc nhau nh th no ? 2. Phn chia t bo cht: HS - Phn chia TB cht u k cui. - TBC phn chia dn v tch TB m thnh 2 TB con. Hot ng 4 - TBV mng TB co tht li v tr gia TB -> (?) Qu trnh nguyn phn c 2TB con. ngha nh th no ? TBTV hnh thnh vch ngn mt phng xch HS o chia t bo m thnh 2 TB con. III. ngha ca qu trnh nguyn phn: (?) Qu trnh nguyn phn c 1. ngha sinh hc: ng dng vo trong thc tin sn - Vi sinh vt nhn thc n bo; nguyn phn l xut nh th no ? c ch sinh sn. - Vi sinh vt nhn thc a bo: lm tng s lng TB gip c th sinh trng v pht trin - Gip c th ti sinh cc m hay TB b tn thng. 2. ngha thc tin: - ng dng gim, chit, ghp cnh - Nui cy m c hiu qu cao. 4. Cng c: Cu 1: Trong nguyn phn, cc NST co xon v xut hin thoi v sc lm phng tin chuyn ch, xy ra : A. k u * B. k gia. C. k sau. D. K cui. Cu 2: B NST s b nh hng nh th no nu k gia ca nguyn phn cc thoi v sc b ph v ? Lng Vn Hong: [email protected] 44

A. NST khng t nhn i, khng phn li v 2 cc t bo. B. NST khng t nhn i, phn li v 2 cc t bo. C. NST t nhn i, khng phn kli v 2 cc t bo. B NST 2n tng ln 4n. * D. NST t nhn di, phn li v 2 cc t bo. Cu 3: C 1 t bo sinh dng nguyn phn 3 ln lin tip th s t bo con l bao nhiu ? A. 23 = 8. * B. 2.3 = 6. C. (2+3).10 = 20 D. (23 - 1) - 1 = 70 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI. Rt kinh nghim:

Tit 21: GIM PHN Ngy son: 20.01.2008 Ngy dy: 26.01.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c c im v din bin cc k ca qu trnh gim phn. 2. K nng: HS phn bit c c im v ngha ca qu trnh nguyn phn v gim phn. 3. Gio dc: cho hc sinh v ngha ca qu trnh gim phn i vi sinh vt trong sinh sn v di truyn. II. Chun b: Cc hnh v v qu trnh gim phn trong sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan + Hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: c im , din bin cc k ca gim phn v ngha ca qu trnh gim phn. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Chu k t bo l g ? c im ca chu k t bo ? (?) Qu trnh nguyn phn xy ra gm c nhng k no ? Din bin ca cc k? 3. Bi mi: Hot ng ca GV v HS Ni dung Bi 19. Gim phn Hot ng 1 I. Gim phn: Lng Vn Hong: [email protected] 45

Gim phn gm 2 ln phn bo lin tip xy ra c quan sinh sn nhng AND ch c 1 ln nhn i. T 1TB ban u qua gim phn -> 4 TB con c s lng NST gim i mt na. (?) Hy quan st hnh v sgk v tho lun hon thnh phiu hc tp sau: HS tho lun nhm GV nhn xt, nh gi

Cc k

K u Cc NST tch nhau tm ng v ch cn dnh nhau nhng ch bt cho ca NS t vi nhau.

Hin tng trao i cc on crmatit gi l trao i cho. (?) k cui ca qu trnh gim phn II TBTV v TBV c im g khc nhau ?

K gia

K sau

K cui

Gim phn I - NST nhn i to thnh NST kp dnh nhau tm ng. - Cc NST bt i vi nhau theo cc cp tng ng -> xon li. - Thoi v sc c hnh thnh. - NST tng ng trong mi cp dn tch nhau tm ng. - Trong qu trnh bt i v tch nhau cc NST tng ng trao i cc on crmatit cho nhau. - Mng nhn v nhn con bin mt. - Cc NST kp di chuyn v mt phng xch o ca TB thnh 2 hng. - Thoi v sc t cc cc TB ch nh vo mt pha ca mi NST kp. Mi NST kp trong cp NST tng ng c thoi v sc ko v 2 cc ca TB. - mi cc NST dn dn xon. Mng nhn v nhn con xut

Gim phn II Khng c s nhn i ca NST. Cc NST co xon li.

Cc NST kp tp trung thnh 1 hng mt phng xch o ca TB

Cc NS t tch nhau tin v 2 cc ca TB.

Mng nhn v nhn con xut hin, TBC phn chia.Trang 46


Hot ng 2 (?) Gim phn c ngha nh th no i vi c th sinh vt ? HS

hin. Thoi v sc bin mt v TBC phn chia. - To 2 TB con c b NSt n bi kp (nNST kp)

- V: + Con c: 4TB n bi -> 4 tinh trng. + Con ci: 4TB n bi -> 1TB trng v 3 th nh hng - TV: cc TB con nguyn phn 1 s ln hnh thnh ht phn v ti non.

II. ngha ca gim phn: - Gim phn kt hp vi qu trnh th tinh to ra nhiu bin d t hp. - L ngun nguyn liu cho CLTN v sinh vt c kh nng thch nghi vi iu kin sng mi. Nguyn phn, gim phn v th tinh gp phn duy tr b NST c trng cho loi. 4. Cng c: Cu 1: S lng NST TB con c sinh ra sau gim phn l bao nhiu ? A. Gp i TB m(4n). B. Gp ba TB m(6n). C. Ging ht TB m(2n). D. Gim i mt na(n). Cu 2: T bo con cha b nNST n k no ca gim phn ? A. K u II. C. K gia II. B. K cui II.* D. K sau II. 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI. Rt kinh nghim:

Tit 22: THC HNH: QUAN ST CC K CA NGUYN PHN TRN TIU BN R HNH I. MC TIU Trn c s quan st cc k ca nguyn phn trn tiu bn r hnh, HS phi: - Nhn bit c cc k khc nhau ca nguyn phn di knh him vi. - V c cc hnh nh quan st c ng vi mi k ca nguyn phn ra v. - Rn luyn k nng quan st tiu bn trn knh him vi ly thng tin. Lng Vn Hong: [email protected] 47

II. CHUN B: Nh SGK III. NI DUNG V CCH TIN HNH Theo ng trnh t hng dn trong SGK. Lu :Cc k nng chnh trong tit thc hnh gm: a) K nng s dng knh hin vi:( Ch hng dn khi c HS khng bit s dng knh) - Bc 1: Cm vo ngun in , sau iu chnh cng nh sng. - Bc 2: a tiu bn ln mm knh. Quan st tiu bn c nh hay tiu bn tm thi. Kp tiu bn sao cho vt cn quan st nm chnh gia vt knh. - Bc 3: Quan st tiu bn Mt nhn vt knh t mt pha ca knh hin vi, tay phi t t vn c chnh th theo chiu kim ng h (chnh xung) cho ti khi gn st tiu bn (khng c chm tiu bn). Mt nhn th knh, tay phi t t vn c theo chiu ngc li (chnh ln) cho ti khi nhn r vt th dng li. quan st r hn, c th dng nm tinh chnh khi no thy vt r th dng li. Nu mun phng to vt cn quan st th vn c chnh th theo chiu ngc kim ng h (chnh ln) cch mu vt khong 4 cm, xoay a quay cc vt knh n phng i ln khi khp l c. Sau tin hnh chnh th v tinh chnh nh trn quan st mu. - Bc 4: V sinh knh Sau khi quan st song, phi b mu vt ra, lau knh bng vi mm, xoay c chnh th v v tr ban u. Knh hin vi nn c trong hp g hoc bao bng ti nilon vbo qun ni kh mt, trnh ni c hi axit hay kim. b) - K nng quan st, nhn bit, gi tn cc thng tin trn tiu bn. - K nng v hnh m ta trn c s nhng thng tin quan st c. Khi hng dn HS quan st, GV lu HS cch nhn dng cc k da vo: - Mc co xon ca NST. - Phn b ca NST (tn mt trong t bo hay dn thnh 1 hng hoc phn thnh 2 nhm). - Quan st xem c hay khng c hnh nh phn chia ca t bo cht? GV yu cu HS n s lng NST quan st c k gia, t xc nh b NST 2n ca loi l bao nhiu? IV.VIT THU HOCH GV hng dn HS v cc k theo ng trnh t xut hin trong chu k t bo. V. HNG DN V NH: - Hon thnh bi thu hoch. - Son trc bi: Dinh dng, chuyn ho vt cht v nng lng VSV

PHN III: SINH HC VI SINH VT CHNG I: CHUYN HO VT CHT V NNG LNG VI SINH VT Tit 23: DINH DNG, CHUYN HO VT CHT V Lng Vn Hong: [email protected] 48

NNG LNG VI SINH VT Ngy son:20.01.2008 Ngy dy:25.01.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c cc kiu dinh dng ca vi sinh vt v mi trng nui cy c bn ca vi sinh vt. 2. K nng: HS phn bit c cc kiu h hp v ln men vi sinh vt. 3. Gio dc: cho hc sinh ng dng kin thc hc vo trong i sng hng ngy. II. Chun b: Cc hnh v trong sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan + Hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: Cc kiu dinh dng, h hp v ln men VSV. V.T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: 3. Bi mi: Hot ng ca GV v HS Ni dung Bi 22. Dinh dng, chuyn ho vt cht v nng lng vi sinh vt Hot ng 1 (?) Hy k tn mt s loi vi sinh vt I. Khi nim vi sinh vt: m em bit ? VSV l nhng sinh vt nh b, gm nhiu nhm HS: phn loi khc nhau, VSV hp th v chuyn ho (?) Vi sinh vt l g ? vt cht nhanh, sinh trng mnh. HS: l nhng sinh vt c kch thc II. Mi trng v cc kiu dinh dng: rt nh. 1. Cc loi mi trng c bn: - Mi trng t nhin: VSV c khp ni, trong (?) Mi trng sng ca VSV nh th mi trng c iu kin sinh thi a dng. no ? - Mi trng phng th nghim: HS + Mi trng dng cht t nhin. + Mi trng tng hp: gm cc cht bit Mi trng t nhin v mi trng nui cy. thnh phn ho hc v s lng. (?) Mi trng nui cy c c im + Mi trng bn tng hp: gm cht t nhin g ? v cht ha hc. 2. Cc kiu dinh dng (sgk) Hot ng 2 III. H hp v ln men: Chuyn ho vt cht l mt qu trnh 1. H hp: phc tp, sau khi hp th cc cht v H hp hiu kh H hp k kh nng lng trong t bo din ra cc Khi L qu trnh Qu trnh phn phn ng ho sinh bin i cc nim OXH cc phn gii cacbohirat cht. t hu c. thu NL cho (?) Hy tho lun v hon thnh phiu TB. hc tp sau? Cht xi phn t. Phn t hu c Lng Vn Hong: [email protected] 49

HS tho lun v i din nhm tr li cc nhm nhn xt v b sung

Em hiu th no l ln men ? Cho v d ?iHS: Lm sa chua, lm dm

- SV nhn thc NO3, SO4. nhn in t chui truyn cui in t mng cng trong ti th. - SV nhn s din ra ngay trn mng sinh cht. CO2, H2O, NL Sn NL phm to thnh 2. Ln men: - Ln men l qu trnh chuyn ho k kh din ra trong tn bo cht. - Cht cho in t v cht nhn in t l cc phn t hu c. - Sn phm to thnh sa chua, ru, dm

4. Cng c: Cu 1: Vi sinh vt l g ? A. L virut k sinh gy bnh cho sinh vt khc. B. L vi trng c kch thc hin vi sng hoi sinh hoc k sinh. C. L nhng c th sng c kch thc hin vi.* D. C a v b. Cu 2: Lm th no phn bit c cc kiu dinh dng ca VSV ? A. i sng t do, k sinh hoc hoi sinh. B. Ngun cacbon m chng s dng. C. Ngun nng lng. D. C b v c.* Cu 3: H hp vi sinh vt l g ? A. L chui phn ng xi ho kh din ra mng to thnh ATP.* B. L qu trnh trao i kh xi v CO2 gia c th v mi trng. C. L qu trnh phn gii cc cht cung co nng lng cho tng hp cht mi. D. L qu trnh phn gii cc cht khng cn xi. 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI. Rt kinh nghim:


Trang 50

Tit 24: QU TRNH TNG HP V PHN GII CC CHT VI SINH VT Ngy son:11.02.2008 Ngy dy:15.02.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c s tng hp cc cht VSV v qu trnh phn gii cc cht. 2. K nng: HS phn bit qu trnh tng hp v phn gii cc cht vi sinh vt. 3. Gio dc: cho hc sinh ng dng c cc c im c li ca vi sinh vt vo trong i sng v bo v mi trng. II. Chun b: Cc hnh v trong sch gio khoa. III. Phng php dy hc: Vn p + Trc quan + Hot ng nhm. IV. Trng tm bi ging: Qu trnh tng hp v phn gii cc cht vi sinh vt. V. T cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Vi sinh vt l g ? nu cc kiu mi trng ca vi sinh vt ? (?) So snh qu trnh ln men v qu trnh h hp vi sinh vt ? 3. Bi mi: Hot ng ca GV v HS Ni dung Hot ng 1 (?) V sao qu trnh tng hp cc cht VSV din ra vi tc rt nhanh ? HS: VSV c tc sinh trng rt nhanh . GV: Kh nng tng hp cc cht ca VSV , c bit l tng hp cc loi axit amin. ngi khng tng hp cc a.a gi l cc axit amin khng thay th. (?) Qu trnh tng hp nucltit gm nhng thnh phn no ? HS I. Qu trnh tng hp: - VSV c kh nng t tng hp cc lai axit amin. - VSV s dng nng lng v enzim ni bo tng hp cc cht. - S tng hp prtein l do cc axit amin lin kt vi nhau bng cc lin kt peptit. (Axit amin)n -> Prtein - Tng hp plisaccarit: (Glucz)n + ADP-glucz -> (Glucz)n +1 + ADP - S tng hp lipit: t Glixryl + Axit bo. - Nucltit: + Baz nit + ng 5C + Axit phtphoric II. Qu trnh phn gii: 1. Phn gii prtein v ng dng: - Phn gii ngoi: Prtein Prteaza Axit amin VSV hp th axit amin v phn gii tip to raTrang 51

Hot ng 2: (?) Phn bit qu trnh phn gii ngoi v trong TB vi sinh vt ? HS: tho lun


GV; nhn xt, b sung (?) Qu trnh phn gii prtein c ng dng nh th no vo trong sn xut ? HS: lm tng, nc mm (?) Plysaccarit c phn gii nh th no ? HS: (?) ng dng qu trnh ny vo trong sn xut nh th no ? HS: ln ru, gim

NL. Khi mi trng thiu C v tha nit VSV kh amin, s dng axit hu c lm ngun cacbon. - Phn gii trong: Prtein mt hot tnh, h Prteaza hng Prtein Axit amin - ngha: Thu c cc axit amin tng hp prtein bo v t bo khi b h hi. - ng dng: lm tng, lm nc mm 2. Phn gii plisaccarit v ng dng: - Ln men etilic: N m Tinh bt Glucz N m men ng ho Men r u

tanl + CO2 - Ln men lctic(Chuyn ho k kh) A. Lctic + CO2 + Glucz VK Lctic (?) S dng VSV phn gii xenlulz tanl + Axit axtic. - Phn gii xenlulz: c li ch g ? Cht mn, lm giu HS: Ci to t Xenlulz Prteaza cht dinh dng cho t, trnh nhim mi trng. - ng dng: + Phn gii tinh bt sn xut ko, xir, ru Hot ng 3 (?) So snh qu trnh ng ho v qu + Tn dng b thi thc vt lm nm n. trnh d ho ? + Lm thc n cho gia sc. -> Mi quan h gia tng hp v phn III. Mi quan h gia tng hp v phn gii: gii l g ? - Tng hp(ng ho) v phn gii(D ho) l 2 HS: 2 qu trnh c mu thun nhau qu trnh ngc nhau nhng thng nht trong nhng thng nht trong c th sinh vt hot ng sng ca t bo. - ng ho tng hp cc cht cung cp nguyn liu cho d ho. - D ho phn gii cc cht cung cp nng lng cho ng ho. 4. Cng c: Cu 1: Qu trnh tng hp prtein l VSV s dng nng lng v enzim ni bo to ra: A. Cc axit amin lin kt vi nhau bng cc lin kt peptit.* B. Cc axit amin lin kt vi nhau bng cc lin kt hir. C. Cc nucltit lin kt vi nhau bng cc lin kt ho tr. D. Cc phn t ng 5C lin kt vi axit phtphoric. Cu 2: Qu trnh tng hp lipit l ? A. Axit lctic + Prtein B. Glyxryl + Axit bo.* Lng Vn Hong: [email protected] 52

C. Glucz + Axit bo. D. Prtein + Glyxryl. Cu 3: Ti sao tru, b ng ho c rm r, c giu cht x ? A. V tru, b l ng vt nhai li. B. V trong rm r, c c nhiu vi sinh vt phn gii cht x. C. V d c ca tru, b c cha vi sinh vt phn gii cht xenlulz, hemixenluloz, pecton rm r, c. * D. V d c tru b c cha men tiu ho phn gii cht xenlulz, hemixenluloz, pecton rm r, c. 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI. Rt kinh nghim:

Tit 25: THC HNH- LN MEN TILIC V LCTIC Ngy son:12.02.2008 Ngy dy:18.02.2008 I. Mc tiu:Qua bi thc hnh, HS phi: - Bit lm th nghim ln men ru, quan st hin tng ln men. - Nm c cc bc lm sa chua v mui chua rau qu. - Lin h thc t v bit lm sa chua, da chua. II. Chun b: 1. Gio vin: - Knh hin vi, lam knh. - Tranh hnh s th nghim ln men ru, hnh dng nm men ru. - ng nghim(c nh s 1,2,3) t vo gi, ng ong. - Gi nh bnh men v ry ly bt mn. Lng Vn Hong: [email protected] 53

- Pha dung dch ng knh 10%. - Nu c iu kin, lm trc khong 3 n 4 gi th nghim ln men tilic. III. Tin trnh t chc bi hc: 1. nh lp: 2. Kim tra bi c: Kim tra phn chun b ca HS. 3. ni dung bi mi. HOT NG CA GV HOT NG - HS I.Th nghim ln men tilic. a) Ni dung tin hnh: + Trnh by cch th nghim ln men ru. -HS: Quan st , nu c g thc mc hi + Chia nhm TN. GV. - Lu thc mc ca HS v ging gii. - HS nghin cu SGK trang 95 trnh by - GV hi Qu trnh ln men ru cn iu th nghim. kin g? - Cc nhm tin hnh th nghim.lm b) Thu hoch ging nh hng dn ca SGK + lm mu - nh gi kt qu ca cc nhm v nhc ca gio vin nh c lp nguyn th nghim theo di tip. -Cc nhm bo co kt qu TH theo mu - kim tra cc mu TH ca nhm, nu nhm no lm sai yu cu lm li , nhm SGK. lm ng yu cu lm bi thu hoch theo mu trong sch. - Trnh by cch ln men ru trong dn gian. II. Th nghim ln men Lactc.( Hng dn l thuyt cho hc sinh; cn phn thc hnh cc em tin hnh nh sau mt tun np mu) a) Lm sa chua - Gii thch c s khoa hc ca qu trnh ln men lactic. - Cch tin hnh: Hng dn hc sinh lm ging theo SGK. b) Mui chua rau quthch c s khoa - Gii hc ca qu trnh mui chua rau qu. - Cch tin hnh: Hng dn hc sinh lm ging theo SGK.

-Trnh by C s khoa hc ca qu trnh ln men lactic. -Yu cu HS trnh by cch lm sa chua nh , so snh vi cch trnh by trong sch. -Trnh by C s khoa hc ca qu trnh mui chua. -Yu cu HS trnh by cch lm sa chua nh , so snh vi cch trnh by trong sch.

4. Cng c: - Yu cu HS hon thnh bi thu hoch. 5. HDVN: chun b bi :SINH TRNG CA VI SINH VT


Trang 54

Chng II: SINH TRNG V SINH SN CA VI SINH VT Tit 26: SINH TRNG CA VI SINH VT Ngy son:16.02.2008 Ngy dy:20.02.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c cc pha c bn nui cy vi khun khng lin tc v ngha ca cc pha. 2. K nng: HS phn bit c thi gian v tc sinh trng tng pha. 3. Gio dc: cho hc sinh nguyn tc v ngha ca phng php nui cy lin tc, ng dng c vo thc t i sng. II. Chun b: Cc hnh v trong sch gio khoa. III. Phng php ging dy: Vn p + Trc quan IV. Trng tm bi ging: Ni dung v ngha cc pha ca sinh trng. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Bi mi: Hot ng ca GV v HS Ni dung I. Khi nim sinh trng: 1. Sinh trng vi sinh vt: l s tng sinh cc thnh phn ca t bo -> s phn chia. S sinh trng ca qun th VSV l s tng s lng t bo trong qun th. 2. Thi gian th h: (?) Thi gian th h l g ? Cho v - L thi gian t khi xut hin mt t bo n khi d ? phn chia(K hiu: g). GV; Thi gian th h i vi 1 qun VD: E.Coli 20 pht t bo phn chia 1 ln. th VSVl thi gian cn N0 bin - Mi loi vi khun c thi gian ring, trong cng thnh 2N0. (N0 l s t bo ban u mt loi vi iu kin nui cy khc nhau cng ca qun th) th hin g khc nhau. VD: Vi khun lao 1000 pht. Trng giy 24 gi. Lng Vn Hong: [email protected] 55

Hot ng 1 (?) Hy nhc li sinh trng ca sinh vt l g ? HS: l s tng kch thc v khi lng ca c th

Hot ng 2 (?) Th no l mi trng nui cy khng lin tc ? HS: nghin cu sch gio khoa (?) S sinh trng ca vi khun trong mi trng nui cy khng lin tc th hin nh th no ? HS: GV: Tc sinh trng ca VSV c o bng sinh khi sinh ra trong mt dn v thi gian.

(?) khng xy ra pha suy vong qun th vi khun th phi lm g ? HS:

(?) Ti sao ni d dy rut ngi l mt h thng nui cy kin tc i vi VSV ? HS: Thng xuyn c cung cp cht dinh dng

Nt = N0 .2n II. S sinh trng ca qun th vi khun: 1. Nui cy khng lin tc: L mi trng nui cy khng c b sung cht dinh dng mi v khng c ly i cc sn phm trao i cht. Cc pha sinh trng ca vi khun trong mi trng nui cy khng lin tc: a. Pha tim pht(Pha Lag) - VK thch nghi vi mi trng. - S lng TB trong qun th khng tng. - Enzim cm ng c hnh thnh. b. Pha lu tha(Pha Log) - VK bt u phn chia, s lng t bo tng theo lu tha. - Hng s M khng theo thi gian v l cc i i vi 1 s chng v iu kin nui cy. c. Pha cn bng: S lng VSV t mc cc i, khng i theo thi gian l do: - Mt s t bo b phn hu. - Mt s khc c cht dinh dng li phn chia. d. Pha suy vong: S t bo trong qun th gim dn do: - S t bo b phn hu nhiu. - Cht dinh dng b cn kit. - Cht c hi tch lu nhiu. 2. Nui cy lin tc: - B sung lin tc cc cht dinh dng, ng thi ly ra mt lng tng ng dch nui cy. - iu kin mi trng duy tr n nh. - ng dng: sn xut sinh khi thu prtein n bo, cc hp cht c hot tnh sinh hc nh axit amin, enzim, khng sinh, hoocmn

3. Cng c: Cu 1: Sinh trng ca qun th VSV trong nui cy khng lin tc tun theo quy lut vi ng cong gm my pha c bn ? A. 2 pha. C. 3 pha. B. 4 pha. * D. 5 pha. Cu 2: c im ca pha cn bng? A. S lng VK trong qun th t n cc i v khng i theo thi gian, s lng TB sinh ra bng s lng Tb cht i. B. VK thch nghi vi mi trng, s lng t bo trong qun th cha tng . Lng Vn Hong: [email protected] 56

C. S lng sng trong qun th gim dn do t bo trong qun th b phn hu ngy cng nhiu. D. Vi khun sinh trng vi tc rt ln v khng i. Cu 3: Nui cy vi khun E.Coli nhit 400C trong 1 gi th s lng t bo (N) sau thi gian nui cy l : C. N = 7.105. A. N = 8.105.* B. N = 7.105. D. N = 3.105. 4. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI. Rt kinh nghim:

Tit 27: KIM TRA 1 TIT MN SINH 10(Ban c bn) Thi gian 45 pht 1/ Trong t bo nguyn phn xy cc b phn no ? T bo cht v nhn. b Nhn con c. T bo cht. d a Nhn. 2/ a s cc vi khun c hnh thc sinh sn : sinh sn bng bo t hu tnh. b ny chi v to thnh bo a t. c phn i. d hnh thnh ni bo t. 3/ K cui ca qu trnh nguyn phn t bo thc vt s phn chia t bo cht din ra nh th no ? a Mng t bo co tht li v tr gia t bo chia t bo m thnh 2 t bo con. b Hnh thnh vch ngn mt phng xch o chia t bo m thnh hai t bo con. c T bo cht phn chia trc tip cho cc t bo con. d Hnh thnh mng nhn v nhn con. 4/ Vi khun lctic trong sa chua thuc nhm dinh dng no ? a Vi khun ha t dng s dng cht hu c. Lng Vn Hong: [email protected] 57

b Vi khun ha t dng s dng cht v c. c Vi khun quang d dng s dng cht hu c. d Vi khun quang t dng s dng cht v c. 5/ T bo con cha nNST n k no ca qu trnh gim phn ? a K u II. b K sau II. c K gia II. K cui II. d 6/ C ch no dn n duy tr b NST ca loi sinh sn hu tnh ? a Qu trnh nguyn phn, gim phn v th tinh. b Qu trnh nguyn phn v th tinh. Qu trnh gim phn v th tinh d Qu trnh c nguyn phn v gim phn. 7/ Th no gi l qu trnh ln men ? L qu trnh chuyn ha cc vt cht hu c. a b L qu trnh chuyn ha k kh din ra trong t bo cht. c L qu trnh chuyn ha cc vt cht v c. L qu trnh chuyn ha hiu kh xy ra mng ngoi ti th. d 8/ Trong bt git sinh hc c enzim ca vi sinh vt nh amilaza prteaza ty vt bn trn qun o nh: Xenlulz. b Bt thit. c Du a d M 9/ Cc yu t tin hnh qu trnh phn gii vi sinh vt ? a Cc cht trong t bo. b Cc enzim xc tc. c m ca mi trng. d Nhit . 10/ Thc phm no s dng vi sinh vt phn gii prtein ? a Ru b Tng. c Da mui d C mui. 11/ S tip hp v trao i cho ca NST din ra k no ca qu trnh gim phn ? a K trc ln phn bo I. b K gia ln phn bo I. c K trc ln phn bo II. d K trung gian. 12/ C mt t bo sinh dng nguyn phn 3 ln lin tip th s t bo con l bao nhiu ? a 10 b 6 c 8. d 20 13/ Nui cy vi khun E.Coli nhit 400C trong mt gi th s lng t bo (N) sau thi gian nui cy: a N = 7.105. b N = 8.105. c N = 6.105. d N = 3.105. 14/ Thc phm no s dng vi khun ln men lctic ? a Nc chm b Da mui. c Tng d Ru 15/ ngha khoa hc ca gim phm ?


Trang 58

a Gii thch c c s khoa hc ca BDTH nhng loi sinh sn v tnh v v tnh. b Gii thch c s a dng ca kiu gen v kiu hnh nhng loi sinh sn hu tnh. c Gii thch c c s khoa hc ca cc hin tng di truyn. Gii thch c c s khoa hc ca BDTH nhng loi sinh sn v tnh v d hu tnh. 16/ Trong nguyn phn, NST dn xon mng nhn xut hin xy ra : a k sau b k u c k gia k cui d 17/ Cc loi mi trng c bn nui cy vi sinh vt ? a Mi trng bn tng hp v mi trng tng hp. Mi trng phc tp v mi trng tng hp. b c Mi trng axit v mi trng kim. d Mi trng t nhin v mi trng nhn to. 18/ Cht cho electron v nhn electron du l cht hu c. Dy gi l qu trnh g ? a Ln men. b H hp k kh. c Ha dng v c. d H hp hiu kh. 19/ Sinh trng ca qun th VSV trong nui cy khng lin tc tun theo quy lut vi ng cong gm c my pha c bn ? 4 pha. b 2 pha. c 3 pha. a d 5 pha. 20/ Th no gi l vi sinh vt ? a L vi trng c kch thc hin vi. L nhng sinh vt c th nhn thy bng mt thng. b c L nhng c th sng c kch thc rt nh b khng th nhn thy bng mt thng. L virut k sinh gy bnh cho sinh vt khc. d 21/ Qu trnh chuyn ha sinh hc k kh naod cc phn t hu c va l cht cho v nhn electron ? H hp k kh. b Ln men ru. c H hp. a d H hp hiu kh. 22/ Ti sao tru b ng ha c rm r, c kh giu cht x ? a V trong rm r c nhiu vi sinh vt phn gii cht x. b V tru, b l ng vt nhai li. c V tru b l ng vt c d dy 4 ngn. d V d c ca tru, b c cha VSV phn gi xenlulz rm r. 23/ Sn phm cui cng ca qu trnh h hp k kh l g ? a CO2 v ATP. b CO2 v H2O. c H2O v ATP d ATP. 24/ ngi b NST 2n = 46, mt t bo sinh tinh din ra qu trnh gim phn. k sau I t bo c bao nhiu NST kp ? 46 NST n b 46 NST kp. c 23 NST n. a d 23 NST kp. Lng Vn Hong: [email protected] 59

25/ Bn cht ca qu trnh nguyn phn l g ? a S phn chia ng u nhn ca t bo m cho hai t bo con. b Hai t bo con u mang b NST ging nh t bo m. S phn bo c hnh thnh thoi v sc. c d Hai t bo con c b NST ging nhau v khc t bo m. 26/ Da vo yu t no phn bit cc kiu dinh dng vi sinh vt ? a K sinh hoc na k sinh. b Ngun nng lng v ngun cacbon. c Ngun cacbon v cc cht dinh dng. d Cc hp cht v c v hu c. 27/ a s VSV sng trong c th ngi v gia sc thuc nhm ? a a siu nhit b a nhit. c a m. a lnh. d 28/ Nc qu vi chn sau 3 - 4 ngy th c mi ru l do: a xy ra qu trnh h hp hiu kh. nm mc phn gii ng n. b c nm men t khng kh hoc trn v qu ln men. d xy ra qu trnh phn gii hiu kh ca vi sinh vt. 29/ Qua giqm phn s lng NST t bo con s nh th no ? a Ging ht t bo m(2n). b Gim i mt na(n). d Gp ba t bo m(6n). c Gp i t bo m(4n). 30/ Si v sc nh vo NST v tr no ? a Hai cnh ca NST. b Eo th cp. c Tm ng. d Cht nn prtein.

Tit 28: SINH SN CA VI SINH VT Ngy son:21.02.2008 Ngy dy:28.02.2008 I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c cc hnh thc sinh sn ch yu vi sinh vt nhn s v nhn thc. 2. K nng: HS phn tch, so snh v chiu hng tin ho v hnh thc sinh sn VSV. 3. Gio dc: cho hc sinh v ngha ca cc hnh thc sinh sn vi sinh vt v ng dng vo thc tin. Lng Vn Hong: [email protected] 60

II. Chun b: Cc hnh v trong sch gio khoa. III. Phng php ging dy: Vn p + Trc quan IV. Trng tm bi ging: Phn bit cc hnh thc sinh sn VSV nhn s v nhn thc. V. T chc cc hat ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) Trnh by c im cc pha ca qun th vi khun trong mi trng nui cy khng lin tc ? (?) So snh gia mi trng nui cy khng lin tc v lin tc ? 3. Bi mi: Ni dung Hot ng ca GV v HS Bi 26. SINH SN CA VI SINH VT Hot ng 1 I. Sinh sn ca vi sinh vt nhn s: (?) Qu trnh phn i vi sinh vt 1. Phn i: - Mng sinh cht gp np to ht mzxm. nhn s din ra nh th no ? HS: c thng tin sgk - Vng AND dnh vo ht mzoxm lm im ta v nhn i thnh 2ADN. - Thnh t bo v mng sinh cht c tng hp di ra v dn tht li a 2 phn te AND v 2 t (?) Phn i vi khun khc nguyn bo ring bit. phn im no ? 2. Ny chi v to thnh bo t: HS: - Sinh sn bng bo t t (x khun) phn ct (?) Nhng sinh vt no c hnh thc nh ca si sinh trng thnh mt chui bo t. sinh sn bng cch ny chi to thnh - Sinh sn nh ny chi (vi khun quang dng bo t ? mu ) TB m to thnh mt chi cc, chi HS: x khun, vi khun quang ta ln dn v tch ra to thnh vi khun mi. - Ni bo t vi khun: l cu trc tm ngh khng (?) Ni bo t l g ? Ni bo t c phi l hnh thc sinh sn. c hnh thnh trong phi l hnh thc sinh sn khng ?. t bo sinh dng ca vi khun HS: GV: Ni bo t lt c vo c th pht trin tr li trong rut, mu gy bnh nguy him. Hot ng 2 II. Sinh sn ca vi sinh vt nhn thc: (?) Phn bit bo t v tnh v bo t 1. Sinh sn bng bo t v tnh v bo t hu hu tnh ? tnh: HS : Tho lun nhm v tr li Sinh sn bng bo t Sinh sn bng bo t v tnh hu tnh GV: nhn xt, b sung VD: Nm Mucol, nm VD: Nm Mucol phi Hnh thnh hp t do To thnh chui bo 2 t bo kt hp vi t trn nh ca cc nhau qua gim phn-> si nm kh sinh (Bo Bo t kn. Lng Vn Hong: [email protected] 61

(?) Sinh sn VSV nhn thc v t trn). nhn s khc nhau im no ? 2. Sinh sn bng ny chi v phn i: HS - Sinh sn bng ny chi: Nm men ru, nm (?) Phn bit hnh thc ny chi v phi phn i ? T TB m mc ra cc chi nh -> tch khi TB HS m -> c th c lp. - Sinh sn bng phn i: Nm men ru rum, to lc TB m phn i -> 2TB con - Sinh sn hu tnh bng bo t chuyn ng hay hp t. 4. Cng c: a s cc vi kghun c hnh thc sinh sn: A. phn i * B. ny chi v to thnh bo t. C. Sinh sn bng bo t hu tnh Cu 2: Hnh thc no sao y khng phi l hnh thc sinh sn ? A. Phn i. B. ny chi v to thnh bo t. C. Hnh thnh ni bo t . * D. Hnh thnh bo t hu tnh. Cu 3: Bo t tip hp l loi bo t hu tnh c ? A. nm men. C. nm men Saccharomyces. B. Nm si. * D. nm rm 5. Hng dn v nh: - Hc bi theo ni dung cu hi sch gio khoa. - c trc ni dung bi mi sch gio khoa. VI. Rt kinh nghim:

Tit 29: CC YU T NH HNG N SINH TRNG CA VI SINH VT Ngy son:01.03.2008 Ngy dy:04.03.2008 Lng Vn Hong: [email protected] 62

I. Mc tiu: 1. Kin thc: HS nm c mt s cht ho hc v cc yu t vt l nh hng n sinh trng ca VSV. 2. K nng: HS phn bit c tc dng ca tng yu t l ho tc ng n VSV. 3. Gio dc: cho hc sinh vn dng kin thc hc vo thc t i sng v sn xut nhm khng ch cc vi sinh vt c hi. II. Chun b: Cc hnh v trong sch gio khoa. III. Phng php ging dy: Vn p + Trc quan + Hot ng nhm IV. Trng tm bi ging: nh hng ca cc yu ts vt l, ho hc sinh trng ca vi sinh vt. V. T chc cc hot ng dy v hc: 1. n nh lp: 2. Kim tra bi c: (?) c im ca s sinh sn vi sinh vt nhn s ? (?) Sinh sn vi sinh vt nhn thc c nhng hnh thc no ? c im ca cc hnh thc sinh sn ? 3. Bi mi: Hot ng ca GV v HS Ni dung Hot ng 1 GV: Cht ho hc c nh hng n sinh trng ca VSVtheo chiu hng c bn l: cht dinh dng hay cht c ch (?) Cht dinh dng l g ? HS: (?) Hy nu mt s cht dinh dng c nh hng n sinh trng ca VSV ? SH: Nghin cu sgk (?) Th no l nhn t sinh trng HS: VSV nguyn dng t tng hp c cc cht. GV: Cc chng VSV hoang di trong mi trng t nhin thng l nguyn dng. (?) V sao khi ra rau sng nn ngm trong nc mui hoc thuc tm pha long 10 - 15 ? Hot ng 2 Hy hon thnh phiu hc tp sau ? HS: Tho lun nhm v tr li. I. Cht ho hc: 1. Cht dinh dng: L nhng cht gip cho VSV ng ho v tng sinh khi hoc thu NL, gip cn bng p sut thm thu, hot ho axit amin. VD: Cht hu c: Ccbohirat, prtein, lipit - Nguyn t vi lng: Zn, Mn, Bo, Mo, Fe - Nhn t sinh trng: l cht dinh dng cn cho sinh trng ca VSV vi mt lng nh nhng chng khng t tng hp c. + VSV khuyt dng: l VSV t tng hp c nhn t sinh trng. + VSVnguyn dng: l VSV t tng hp c cc cht. 2. Cc cht c ch sinh trng cua vi sinh vt: (SGK)

II. Cc yu t vt l: nh hng -Tc phn ng sinh ho trong TB lm VSV Nhit sinh sn nhanh hay chm.

ng dng Con ngi dng nhit cao thanh rng, nhit thp kmTrang 63


GV: Nhn xt, b sung

m

pH

Dng bc x nh sng c ch, nh tiu dit VSV: sng lm bin tnh A.Nu, Prtien p sut Gy co nguyn sinh lm Bo qun thc cho VSV khng phn phm thm chia c. thu 4. Cng c: Cu 1: To, nm, V nguyn sinh ch c th sinh trng khi c mt xi. y gi l VSV g ? A. Hiu kh bt buc. C. K kh bt buc. B. K kh khng bt buc. D. Vi hiu kh. Cu 2: Cc cht phenol v alcol, cc halogen, cc cht xi ho. Cc cht hu c ny gi l g ? A. Cht hot ng b mt. C. Cht dinh dng

giao an sinh hoc 10

Documents