43

slam Bilginleri, Kopernik ve Gali-leo’dan yüzlerce y›l önce yeryüzü-nün küre biçiminde olup hem ken-

di çevresinde hem de günefl çevresindedöndü¤ünü kan›tlam›fl ve bunu yap›t-lar›nda yazm›fllard›. Bunun sonucu

olarak astrolablar da tepsi biçimindeolmaktan ç›km›fl, küre biçiminde ya-p›lmaya bafllam›fl ve küre biçimindeilk astrolablar ‹slam Bilginlerinceüretilmiflti.

Gazzali yaklafl›k 1090 y›llar›nda

OtopsiCengiz Özak›nc›Bilimsel

Gerçe¤e Karfl›Kör ‹nanç

Dünyan›nDüz Oldu¤una

‹nananlar Derne¤i(International Flat Earth Research Society)

Bat› merkezli bilim tarihçileri evren, dünya, günefl sistemive gezegenler konusunda ilk do¤ru bilgilerin Kopernik,Kepler, Galieo vb. Bat›l› bilginlerce ortaya at›ld›¤›n›yazarlar. Oysa gerçek bunun tümden tersidir.

‹

suçluyordu. Yer-yüzünün top gibiyuvarlak oldu¤u vebu nedenle, dünya-n›n öbür taraf›ndada varl›klar›n bu-lundu¤u bilgisinefliddetle sald›ranHristiyan Tanr›bi-limciler flu soruyusoruyorlard›: “Ürünlerin vea¤açlar›n afla¤›do¤ru büyüyece¤i-ne... ya¤murlar›n

ve kar›n yukar› do¤ru ya¤aca¤›nainanacak kadar kafas›z bir insan ola-bilir mi?”

Aziz Augustine’in büyük etkisi,Kilise’nin, tepsi gibi düz olarak düflün-dü¤ü yeryüzünün alt›nda da varl›klar›nolabilece¤i düflüncesine inatla karfl›ç›kmas›nda etkili oldu; bin y›l boyuncatepsi gibi düz oldu¤una inand›klar›yeryüzünün alt yüzeyinde insan bulun-mad›¤›na inan›ld›.

VI. yy’da Gaza’dan Procopius,Hristiyanlar›n bu inanc›n› pekifltire-cek “güçlü” bir savla ortaya ç›kt›:

“Yeryüzü tepsisinin alt yüzündebir fley olamaz, çünkü öyle olsayd› ‹saoraya da gitmek ve bir kez deoradakiler için ac› çekmek zorundakal›rd›. Ayr›ca, Cennet’in, Adem’in,(y›lan k›l›¤›ndaki ‹blis’in ve NuhTufan›’n›n birer eflinin orada daolmas› gerekirdi. Bunlar birer taneoldu¤una göre, yeryüzü tepsisinin altyüzünde yaflayan varl›klar da olamaz;bu kesinlikle yanl›flt›r...”

Kilise ve Hristiyanlar, bu gibi44

yazd›¤› Tehafutu'l-Felâsife adl› kita-b›nda “kafir” olarak damgalad›¤› kimi‹slam bilginlerinin görüfllerini flöyleözetlemifltir:

“Örne¤in onlar (Farabi, ‹bni Rüflt,vs.) ay tutulmas›n› aç›klarken: 'Ay›n›fl›¤›n› güneflten ald›¤›n›, dünyan›nküre biçiminde oldu¤unu, uzay›ndünya küresini çepeçevre kuflatt›¤›n›,ay tutulmas›n›n ay ile günefl aras›nadünyan›n girmesi sonucu, ay dünyan›ngölgesi alt›nda kalmakla günefl ›fl›¤›-n›n aya ulaflamamas›ndan kaynaklan-d›¤›n›' söylerler. Onlar (Farabi, ‹bniRüflt, vs.) günefl tutulmas›n› aç›klar-ken; 'Bu olay, ay›n günefl ile güneflebakan›n aras›na girmesinden kay-naklan›r, ay ile güneflin bir çizgiyegelmesiyle gerçekleflir' derler.”[i]

y›llarda Bat›l› bilginler, ‹slambilginlerinin yap›tlar›n› çeviriyoluyla ö¤renip, benimsedik-

leri bu bilgileri topluma ö¤retmeyedavrand›klar›nda; Kilise karfl›lar›nadikiliyor ve onlar› dinden ç›kmakla

BD MART 2014

‹slam Bilginlerince üretilen 1285 yap›m› (solda) ve1480 y›l› yap›m› (sa¤da) küresel astrolablar

O

savlarla, yeryüzünün tepsi gibi düzoldu¤una ve alt yüzünde hiç bir varl›-¤›n yaflamad›¤›na uzun süre inand›...

Gerçekte Hristiyan Kilisesi’ nintepsi gibi düz dünya anlay›fl› tümüyleonlar›n “Eski Ahid”te oku-duklar› yarad›l›fl anlat›s›n-dan kaynaklan›yordu. Bunagöre dünya düzdü, çevresisularla kapl›yd›, dünya k›-p›rdamadan duruyor, günefldo¤udan bat›ya do¤ru gidipgeliyordu. ‹.S. 85 y›llar›ndaM›s›r’da ‹skenderiye’dedo¤an ve ‹.S. 165’te yineayn› yerde ölen ClaudiusPtolemaeus’un “düz dün-ya” anlay›fl› “Eski Ahid”te-ki anlay›fla uygundu veHristiyanlar bu dünya anla-y›fl›n› benimsemekte hiçikirciklenmediler.

lk Hristiyanlar›n dünyave evrene iliflkin tasa-r›mlar› H›ristiyanl›¤›n

Roma’da devlet dini olarakbenimsenmesinden sonradaha da önem tafl›d›. Çünküart›k bu anlay›fl›n d›fl›na ç›-k›lmas› devlet eliyle yasak-lanacak, buna ayk›r› dünyave evren tasar›m› yapanlardevletçe sorgulanarak sus-turulacaklard›. ‹lk Hristi-yanlardan Lactantius’un‹.S. 303 - 311 y›llar› aras›n-da, efldeyiflle H›ristiyanl›¤›nRoma’da devlet dini olarakbenimsendi¤i y›llarda yaz-d›¤› Divinarum Institucio-

num adl› yap›t, H›ristiyanl›¤›n dünyave evrene iliflkin tasar›lar›n› devletdinine dönüfltürmesi bak›m›ndanönemliydi. Lactantius, bu kitapta,Ptolemaeus’un düz dünya anlay›fl›n›

45

BD MART 2014

Bat›l› kaynaklarda yer alan “Eski Ahid”teki dünyave günefl sistemi anlay›fl›

Ptolemaeus’un ‹.S. 100 y›llar›nda dünyay› denizler-le çevrili düz bir toprak olarak gösteren haritas›

‹

46

H›ristiyanl›k ad›na onayl›yor,dahas› bunu bir de haritaylaperçinliyordu.

Ard›ndan H›ristiyan AziziAugustine de “düz dünya” anla-y›fl›n› Hristiyanl›¤›n ana inanç-lar›ndan biri konumuna yüksel-ten bir kitap yazacakt›.

Augustine’den 200 y›l sonra‹.S. 500-565 y›llar› aras›nda ya-flayan Hristiyan Bizans’l› dinbilginlerinden Procopius, düzdünya anlay›fl›n› sürdürdü¤ü gi-bi, ‹.S. 550 y›llar›nda, sonradan

papaz olacak olan Cos-mas ‹ndicopleustes adl›Yunanl› bir denizci deyazd›¤› “Hristiyan‹nanc›nda Yeryüzü”(Xristianikh Topogra-fia) adl› kitapta Hristi-yanlar›n “düz dünya”s›n› çizimlerle anlat›-yordu: Cosmas’›n ar-d›ndan Sevilla Papaz›‹sidore (570-636) Hris-tiyan Kilisesi’nin Düz

Dünya Anlay›fl›’n› aç›klayan bir kitapyay›mlam›flt›.

11. yüzy›l’da ‹slam bilginleri yer-yüzünün küre biçiminde oldu¤unuçoktan bulgulam›flken, Kilise’nin “düz

BD MART 2014

‹sa’dan sonra 240-320 y›llar› aras›ndayaflayan ilk H›ristiyan din bilginlerindenLactantius’un 303-311 y›llar› aras›ndayazd›¤› “Divine ‹nstitues” adl› yap›t›n›nKitap ›››, bölüm xxx›››-xxx›v’de yeralan düz dünya ve evren tasar›m›.

Cosmas ‹ndicopleustes’›n “Xris-tianikh Topografia” adl› kitab›n›n9. yüzy›la ait bir Elyazmas›, Vatikanarflivinde Vaticanus Graecus 699koduyla korunmaktad›r. Kitab›n‹ngilizce çevirisi The HakluydSociety taraf›ndan yay›mlanm›flt›r.

47

dünya” anlay›fl›nda en küçük bir de¤i-fliklik dahi olmam›flt›. Düz Dünya yal-n›zca Katolik Kilisesi’nin de¤il isterOrtodoks ister Protestan olsun Hristi-yanl›¤›n bütün mezheplerinin 19. yüz-y›la dek de¤iflmez inanc› olmufltu.1822’de Engizisyon "Modern gökbi-limcilerin genel kan›s› do¤rultusundagüneflin sabit dünyan›n ise güneflinçevresinde dönüyor oldu¤unu yazmakve yay›mlamak Roma (Vatikan Kili-sesi) taraf›ndan serbest b›rak›lm›flt›r.”duyurusu yapacak,[ii] ancak bu Kilise’nin düz dünya anlay›fl›n› de¤ifltirdi¤ianlam›na gelmeyecekti. Bu duyuruyla,dünya yuvarlak de¤ildir, düzdür, ama

art›k dünya yuvarlakt›r diyenleri öl-dürmeyece¤iz, demifl oluyordu Kili-se... 1838’de Friedrich Bessel y›ld›zparalaks›n› kan›tlad›¤›nda Kilise’nindirenci k›r›lm›fl; 1957’de Sovyet Rus-ya’n›n f›rlatt›¤› bir uydu (Sputnik)dünya çevresinde dönmüfl; dünyan›ntop gibi yuvarlak oldu¤u görülmüfl;dünyan›n uzaydan çekilmifl görüntüle-ri yay›lm›fl; ve bütün bunlardan sonra-d›r ki, Papa II. Jean Paul, 10 Kas›m1979’da Galileo olay›n›n yenidenaraflt›r›lmas›n› istemifl; 1981’de Vati-kan’da bir araflt›rma kurulu oluflturul-mufl; bu kurul 1982’de Galilei’nin“hakl› olabilece¤ini” dile getirmifl,

BD MART 2014

Mainz Kilisesi Baflpapaz› Henry taraf›ndan yaz›ld›¤› savlanan De imagine mundikitab›nda yer alan 1110 y›l›nda yap›lm›fl bir düz dünya haritas›. (solda) ve 1225’teyap›lm›fl Plaster (Zebur) Haritas› (sa¤da). Bu harita “The Psalter Map” (ZeburHaritas›) olarak an›l›r, çünkü Zebur’un 13. yüzy›lda üretilen kopyas›nda yeralm›flt›r. 1265’te Londra ya da Westminster dolay›nda bulunmufltur. (BritishLibrary- MS 28681, f.9)

48

fakat “hakl›d›r” dememifl; tam 11 y›lçal›flan bu Kilise kurulu, sonunda,1992’de, Galilei’nin suçsuz oldu¤unu,görüfllerinin do¤ru oldu¤unu aç›kla-m›flt›r. Kilise, ‹slam bilginlerince biny›l önce ortaya konulmufl olan, “dün-yan›n top gibi yuvarlak oldu¤u vegüneflin çevresinde döndü¤ü”nü gös-terir onca bilimsel kan›ta gözlerinikapat›p bin y›l boyunca dünya düzdürdemifl ve Hristiyanlar› dünyan›n düzoldu¤una inand›rmay› taa 1992’yevar›ncaya dek sürdürmüfltür.

ncak, bugün bile dünyan›ndüz oldu¤unu savunan kili-seler vard›r. 1850’de ‹ngilte-

re’de Samuel Birley Rowbotham ta-raf›ndan kurulan “Düz Dünya Hareke-ti” (Flat Earth Movement), WilliamCarpenter ve Charles K. Johnson

BD MART 2014

taraf›ndan sürdürülerek CaliforniaLancaster’de “Uluslararas› Düz Dün-ya Araflt›rmalar› Derne¤i”ne dönüfl-müfl ve bunlar, 1979’da “Düz DünyaHaberleri” ad›yla bir dergi bile yay›m-layarak, gece-gündüz, yaz-k›fl döngü-lerini, dünyan›n düz oldu¤u inanc›n›nbirer kan›t› olarak gösterebilmifllerdir.

Amerika’da ‹llinois Zion’da JohnAlexander Dowie ve Wilbur GlennVoliva taraf›ndan kurulan KatolikH›ristiyan Apostolik Kilisesi de, dün-yan›n düz oldu¤u inanc›n› Voliva’n›n1942’de ölümünden sonra bugün bile“kilisenin temeli” olarak ö¤retmeyisürdürmektedir.[iii]

Kanada St. Thomas ÜniversitesiFelsefe Profesörü (!!!) Leo CharlesFerrari, Uluslararas› Düz Dünya Der-ne¤inin Kanada örgütünü kurmufl ve

Uluslararas› Düz Dünya Araflt›rmalar›Derne¤i’nin 1979’da yay›mlanan “DüzDünya Haberleri” adl› yay›n›.

2010 y›l›nda ölen Kanada Düz DünyaDerne¤i Baflkan› L. C. Ferrari’nin2001’de yay›mlanan ve dünyan›n düzoldu¤unu savundu¤u kitap盤›.

A

49

BD MART 2014

2010 y›l›nda ölene dek dünyan›n topgibi yuvarlak de¤il, tepsi gibi düzoldu¤unu kan›tlamak üzere yay›nlaryapm›flt›r.

üz Dünya inanc›n› savunanHristiyanlara göre dünyan›ntop gibi yuvarlak oldu¤una

inananlar: (›)- “kafir”dirler, (››) “ce-hennemlik”tirler, (›››) ‹sa yenidenyeryüzüne dönüp dünyan›n tepsi gibidüz oldu¤una karfl› ç›kanlar› toptanyok edecektir.

Evet, buna inan›yorlar.

D

Bunlar› neden mi yaz›yorum?Kör inanc›n ne denli inatç› ve insanl›kiçin ne büyük bir tehlike oldu¤unuhiç unutmayal›m diye... •

cengizozakinci@butundunya.com.tr

Kaynakça:[i] Bkz: ‹mam Gazali, “Filozoflar›n Tutars›z-l›¤›” (Tehafüt El-Felasife), çev: Bekir Sadak,Ahsen y. 1. bas›m- Mart 2002. Sf. 13 [ii]Ronald Bruce Meyer, “The War on Galileo”[iii] Stanley Weinberg, “The Flat-Earth /Round Earth Controversy” 1986; WilliamCarpenter, “One Hundred Proofs that theEarth Is Not A Globe”, Baltimore, 1885.Christian Catholic Apostolic Church, Zion,Illinois.

Waterloo Napolyon'un en ezici yenilgisi olmaklaberaber, onun en utanç verici yenilgisi de¤ildi.

1807'de, Fransa, Rusya ve Prusya aras›nda birdönüm noktas› niteli¤indeki Tilsit Bar›fl›'n› imzalayanNapolyon'un keyfi yerindeydi. Bunu kutlamak için‹mparatorluk Saray›'n›n ö¤leden sonra bir tavflan av›düzenlemesini önerdi. Bu av, Napolyon'un çok güvendi¤ikurmay baflkan› Alexandre Berthier taraf›ndan organizeedildi. Napolyon'u etkilemeye can atan Berthier,‹mparatorluk Saray›'n›n konuklar› meflgul edecek kadarav hayvan›na sahip oldu¤unu göstermek için binlercetavflan sat›n ald›. Parti vakti geldi, av bafllad› ve avhayvanlar›n›n bekçileri avlar› sald›. Ama av felaketlesonuçland›. Berthier yabani de¤il, evcil tavflan alm›flt›;bu tavflanlar da öldürülmekten ziyade besleneceklerini düflündüler.

Tavflanlar canlar›n› kurtarmak üzere kaçmak yerine, büyük flapkal› ufak tefekbir adama yöneldiler ve onu kendilerine yemek veren bak›c›lar›yla kar›flt›rd›lar. Açtavflanlar Napolyon'a hücum ettiler. Av partisindekiler onlar› durdurmak için hiçbirfley yapam›yordu. Napolyon'un, açl›ktan k›r›lan hayvanlar› ç›plak elleriyle savuflturmayaçal›flarak kaçmaktan baflka bir seçene¤i yoktu. Tavflanlar ‹mparatoru at arabas›nakadar püskürttüler; bu s›rada Napolyon'un adamlar› tavflanlar› nafile k›rbaçl›yordu.

Bu fiyaskonun günümüzdeki anlat›mlar›na göre, Fransa ‹mparatoru tamamenh›rpalanm›fl bir vaziyette ve utanç içinde arabas›na koflturdu.

Napolyon'un en afla¤›lay›c› yenilgisi!

Gönderi: SABAHAT ÖNEN