Drejtor Artur Zheji - KryereDaKtor Arion Sulo - E mërkurë, 19 shtator 2012. numër 692. Viti iii botimit. Çmimi 30 lekë. 1.5 euro. www.mApo.Al e-mAil: gAZetAmApo@gmAil.com. AdreSA: blV "gjergj FiShtA"

Arvizu: Politikanët, fajtorët që jeni të fundit në rajon, ndëshkojini me votë

Faqe

15

transFerimi i stuDimeve, si munD të përmirësoni Diplomën tuajFlet zv/rektorja e UET, Nevila Xhindi: Rregullat dhe procedurat e transferimit të studimeve sipas Kartës së Bolonjës

pd e pS zhvishen me konsensus nga imuniteti

130 vota pro

Faqe 4

Koment / 19

Pafajësia e Religjionit

Sulmi ndaj ambasadorit amerikan në Liban, vrasja e tij, sulmet ndër këto ditë në ambasada të ndryshme amerikane nëpër botë e protesta të shumta duket se kanë një shkak: shfaqja e filmit “Innocence of Mus-lims”, i cili sipas protestuesve ironi-zonte religjionin islam dhe profetin Muhamed. Duket sikur përsëritet skenari i reagimeve ndaj një karika-turisti danez në shtator të 2005-s pas publikimit të punimeve të tij që kishin si objekt profetin Muhamed. Një reagim i ngjashëm u vu re në një pjesë të botës islame pas fjalimit të Papës Benedikti XVI në Rachens-burg në shtator 2006, por që më vo-në u kuptua ashtu si duhet dhe prodhoi një dialog të ripërtërirë mysliman-katolik që vazhdon ende dhe sot në nivele të larta...

gjergj mEta

ngërÇ nga bujar Kapexhiuop-eD / 18-19

në koalicion

pyetje

Zoti më ruajt nga përgjigjet. Nuk kam përgjigje. Nuk di të jap përgjigje. Nuk kam ditur kurrë të jap përgjigje...

shfryrje të frustruarish

Çfarë pamë në ndeshjen e futbollit Zvicër-Shqipëri në Luzern ishte një...

komEntenVer robelli

sipas mEjEediSon Ypi

gjyqi

7 Dorëshkrimi i “Dimrit”, nexhmija i dorëzon gjyqit 3 letrat e Kadaresë Avokati i Nexhmije Hoxhës dorëzon tri letrat e shkrimtarit të njohur, për të argumentuar marrëdhëniet e mira që ai kishte me të venë e diktatorit

jo vetëm akademikë, por edhe karrierë

Globalizimi i arsimit të lartë

suplement

CmyK

Karriera në auditor dhe jashtë tij e Besnik Aliajt, Ksenofon Krisafit dhe Gilman Bakallit

Ashtu si ekonomia dhe bizneset, universitetet po konkurrojnë në tregun global të arsimit të lartë

FAQe 20-21

ish-ministri i energjetikës, Doda: privatizimi i CeZ, dështim total

Ish-ministri socialist i Energjetikës i ka cilësuar fatale zhvillimet në sektorin e energjetikës dhe mënyrën sesi CEZ-Shpërndarje ka operuar pas privatizimit

Botuesja e Arlinda Dudaj shprehet se Shqipëria është vendi i fjalës së lirë dhe i tolerancës fetare dhe nuk beson se për “Vargjet Satanike” do të ketë reagime ekstreme si në botën islame. Intervista e Selman Rushdies: Duhet guxim për të botuar “Vargje satanike”. Filmi kundër Islamit, Ambasadori i ShBA: Edhe unë si myftiu i Shkodrës ndihem i ofenduar

PRoSTESTAT E mUSlImANëVE

Dudaj: nuk tërhiqem, do botoj “vargjet satanike”

KreshniK spahiu: berisha më Ka KërCënuar me vDeKje, s'Kam liDhje me gjyqtarin që liroi xhaKjen

Akuza e Berishës në Kuvend: Gjyqtari që liroi Xhakjen thotë se është thirrur në KlD-në e Kreshnik Spahiut për çështjen. Topi donte t’i merrte pronat Konomit. Trupi gjykues shpall vendimin 1 vit e 7 muaj pas lirimit të Ilir Xhakjes: “Gjurma e gishtit u gjet larg vendit të ngjarjes, 4 vjet pas vrasjes së Qerim malokut. I pandehuri solli vërtetim që ditën e krimit kishte qenë në Gjermani”

avokati i ilir XhakjEs, drEjtuEs i ak së spahiut

Dekreti i katolikëve: Shkishërim për ata që vrasin për gjakmarrje Arkipeshkvia e Shkodrës dekretoi shkishërimin për ata që kryejnë vrasje dhe i përkasin kësaj feje. Dekreti parashikon që shkelësve të mos u jepet as varrim dhe as varr katolik

Besimtarët katolikë që kryejnë një vrasje apo gjakmarrje do të shkishëro-hen dhe kisha nuk do t’u japë asnjë shërbim të saj, përfshi edhe varrimin apo pagëzimin për ta. Dekreti është shpallur në ambientet e famullisë së Shkodrës dhe është lexuar nga Angjelo Masafra. Vendimi që u mor ditën e djeshme është argumentuar... FAQe 6FAQe 16-17

“Nuk ka arsye përse Shqipëria të mos jetë në pararojë të vendeve që duan të bëhen anëtare të Bashkim-in Europian dhe kjo nuk është një

kritikë për fqinjët; nuk ka asnjë ar-sye përse Shqipëria të mos jetë për-para atyre, por përkundrazi është e fundit në radhë”.

Faqe 5

Vendimi i shumëdiskutuar që i dha pafajësinë të akuzuarit për vrasjen e komisarit Adem Tahiraj, u zbardh 1 vit e 7 muaj pasi Ilir Xhakja fitoi lirinë. Në rrethana

ende të paqarta është vënë në dispozicion të mediave vendimi i arsyetuar për lirimin e Xhakjes, moszbardhja e të cilit ka mbajtur pezull për më shumë... FAQe 2-3

“…Po ky që vrau komisarin, a e dini ju se çfarë dëshmon gjykatësi? Jam thirrur në

KLD - thotë ai - tek faqeziu (Spahiu), se faqeziu s’e thërriste dot kurrë pa Topin mbrapa”

MAPO 19MAPO13 qershor 2010www.gazetamapo.com 052 MAPO e mërkurë, 19 shtator 2012

www.mapo.al

Kryeministri: “…Për t’u transferuar nga Durrësi në Tiranë, duhet të paguaje 50 mijë euro…për të ardhur nga një qytet tjetër në Tiranë, duhej të paguaje 200 mijë euro”

TIRANË Kishte planifikuar një fjalë ku do të përqendrohej tek rëndësia e votimit të djeshëm për kufizimin e imunitetit, por kryeministri Sali Berisha u ngacmua keqas nga shqetësimi i shprehur i opozitës se në vend nuk ka pavarësi të institu-cioneve. Gjatë fjalës së vet, por edhe në replikën me kryetarin e Grupit parlamentar të PS-së, Gramoz Ruçi, kreu i ekzekutivit ka akuzuar rëndë dy njerëzit, të cilët ai personalisht i mbështeti pesë vite më parë në ku-polën drejtuese të KLD-së, ish-Pres-identin Bamir Topi dhe ish-nënkry-etarin e KLD-së, Kreshnik Spahiu. Në përgjigje të shqetësimit konkret të Ruçit se sot drejtësia nuk ka ende një përgjigje për vrasjen e gjyqtarit Skerdilajd Konomi, Berisha tha: “Ka qenë një nga ngjarjet më të dhimb-shme atentati ndaj zotit Konomi, i akuzuari kryesor ishte Topi juaj në rrjetë. Nuk kam asnjë fakt, por Topi juaj u përfol si një nga njerëzit që kishte dashtë të grabiste tokat në atë zonë me lejtnantët e vet dhe e pat shumë të vështirë kur shkoi në familje”. Ndërsa gjatë fjalës së mba-jtur, Kryeministri përmendi edhe një tjetër ngjarje po aq të rëndësishme, atë të vrasjes së kryekomisarit të Shijakut, Adem Tahiraj: “…Po ky që vrau komisarin, a e dini ju se çfarë dëshmon gjykatësi? Jam thirrur në KLD - thotë ai - tek faqeziu (Spahiu), se faqeziu s’e thërriste dot kurrë pa Topin mbrapa. Ju jeni opozitë dhe në qoftë se ju i besoni parimeve, ju duhet të ishit në kulm, në denonci-min e këtyre akteve, por sa qe Topi në rrjetën tuaj, i premtuat se do të bëhej president dhe të merrte pjesë në intriga…”. Berisha akuzoi Topin por edhe Spahiun për marrje rysh-fetesh në transferimin e gjyqtarëve, duke u bazuar, siç u shpreh ai, në di-sa raporte të ndërkombëtarëve. ”…Çfarë ndodhi sot në sistemin e dre-jtësisë, shkoni dhe flisni me gjykatës. Kam ndjerë dhimbje të mëdha kur raportet ndërkombëtare dëshmonin fakte të tilla se “për t’u transferuar nga Durrësi në Tiranë duhet të paguaje 50 mijë euro”. Ato janë ra-porte ndërkombëtare, të cilat ju i ke-ni lexuar, por i mbani të fshehura në mediat tuaja. Në ato raporte thuhej se “për të ardhur nga një qytet tjetër në Tiranë duhej të paguaje 200 mijë euro”. Dhe të gjitha këto janë raporte të ekspertëve ndërkombëtarë që ka-në monitoruar Shqipërinë”, - tha Berisha. Ai iu referua edhe inicia-tivës së mazhorancës për ngritjen e komisionit hetimor ndaj veprim-tarisë së Kreshnik Spahiut si nënkryetar i KLD-së: “Krijuam komisionin hetimor për faqeziun e KLD-së, për nënkryetarin e KLD-së, i cili një institucion e solli në situatën më poshtëruese, përdorte paret për të bërë një propagandë primitive,

Berisha: KLD e faqeziut liroi Xhakjen, Topi donte t’i merrte pronat Konomit

Ruçi-Berishës: Xhakja të duhej në Shijak për të marrë vota

“...Dhe ja ku erdhëm para 10 ditësh, krimin, krim-inelin që t’i do ta faturosh majtas apo djathtas, që për fushatën elektorale të është dashur në shijak, që të të mbushte shportën e votave”

TIRANË Kryetari i grupit parlamen-tar i PS-së, Gramoz Ruçi, deklaroi dje se paketa e socialistëve për gjyqësorin është substanciale, duke shtuar se drejtësia nuk ka dhënë asnjë përgjigje për krimet kryesore në vend. “…Cili është kredibiliteti i organeve të drejtësisë, është ai që duhet apo s’është atje ku duhet. Është ku thërret qameti. Cila është eficenca e sistemit të drejtësisë, cila është pavarësia e sistemit të drejtësisë, cili është sovraniteti i sistemit të drejtësisë. Janë pikërisht këto togu i problemeve që unë do të thosha. Z.kryeministër propozimet e grupit parlamentar të PS, janë esenciale, janë substanciale. Janë për të siguruar luajalitetin dhe disekui-librin që është vendosur në organet e sistemit të drejtësisë. Prandaj këto kërkojnë patjetër konsensus politik. Duruam shumë z.kryeministër. Që prej 7 vjetësh është vrarë deputeti socialist Fatmir Xhindi dhe sot e kësaj dite asnjë përgjigje. Sa kohë është bërë që është vrarë kryekomu-

nari Remzi Veseli, sot e kësaj dite asnjë përgjigje. Sa kohë u bë që në mënyrë demonstrative në mes të qytetit të Vlorës u vra përfaqësuesi i drejtësisë, sot e kësaj dite asnjë përgjigje”, - tha ai. Ruçi akuzoi gjithashtu mazhorancën për lidhje me Ilir Xhakjen. “...Dhe ja ku erdhëm përsëri në mes të ditës para 10 ditësh, krimin, kriminelin që t’i do ta faturosh majtas apo djathtas, që për fushatën elektorale të është dashur në Shijak, që të të mbushte shportën e votave. Dhe ai ngre dorën në mes të ditës pa iu dridhur qerpiku dhe mbi uniformën e kryekomisarin e policisë dhe e godet jo një herë, por pesë herë. Ja pse është tjetër gjë ato që thua, tjetër gjë ajo që bën. Se në 21 janar e panë të gjithë sesi u vranë demonstruesit në mënyrë paqësore. 158 të vrarë vetëm në tre muaj, bëjnë apel kush e ka radhën. Ja pse ne kërkojmë që të bëhet reforma në drejtësi. E pra z.kryeministër gjithë problemi i drejtësisë është kapja e drejtësisë nga politika”, - tha ai.

përdorte paret e KLD-së për të ndër-marrë udhëtime. Por çfarë ju pengoi ju të merrnit pjesë në një komision hetimor dhe të denonconit Sali Ber-ishën që e propozoi? Ju duhet të dini një gjë, që qytetarët shqiptarë janë të mençur, të mprehtë, me instinkte politike sa të gjithë politikanët e këtij vendi. Por ai ju duhej, se ai po kri-

jonte partinë e tij, Topi po krijonte partinë e vet, pavarësisht se Topi tani ju ka hyrë në qyp dhe ju po për-piqeni ta nxirrni nga qypi e të tjera me radhë. Pra, sa të besueshëm jeni ju, kur tani që ju iku Topi, tani që ju iku faqeziu, tani bërtisni pavarësi e institucioneve?”

N.PerNdoj

TIRANË kishte dy muaj që kërkonte që juristët demokratë të gjenin të gjitha rrugët ligjore për zhvillimin e referendumit me qëllim kufizimin e imunitetit, por dje gjatë fjalës së mbajtur për këtë çështje, Berisha falenderoi opozitën që nuk u shkua në një proces të tillë. “…Dua t’ju falënderoj për një moment, jo pse ju po votoni, por se dua të jem i hapur dhe i sinqertë... nga të gjitha pro-ceset demokratike, njëri është më i vështiri për mua dhe ky është ref-erendumi. Ju jap fjalën që do shkoja

kundër dëshirës sime, sepse ai që e humbet njëherë referendumin, e ka shumë të vështirë që të kalojë për herë të dytë në atë shteg, por për këtë çështje madhore unë kisha vendosur të shkoja drejt referendu-mit, sepse e konsideroja një çështje madhore jashtë tagrit tonë dhe kisha besim të madh se qytetarët shqiptarë do ta votonin, sikundër kisha vendosur se do të pranoja çdo lloj verdikti të tyre, por nga ana tjetër kishim bërë detyrën tonë që na përkiste…”, - tha ai

“Ju falenderoj që shmangët referendumin”

“Por ai ju duhej, se ai po krijonte partinë e tij, Topi po krijonte partinë e vet, pa-varësisht se Topi tani ju ka hyrë në qyp dhe ju po për-piqeni ta nxirrni nga qypi e të tjera me radhë. Pra, sa të besueshëm jeni ju, kur tani që ju iku Topi, tani që ju iku faqeziu, tani bërtisni pavarësi e institucioneve?”

f kus

Bamir Topi dhe Kreshnik Spahiu në një nga mbledhjet e KLD-së së kaluar

Drejtuesi i Aleancës Kuq e Zi hedh poshtë akuzat e Berishën për ndikim në lirimin e Ilir Xhakjes

MAPO 3e mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al

TIRANË Vetëm pak orë nga akuza e kry-eministrit Sali Berisha për ndikim në lirimin e Ilir Xhakjes nga burgu, kry-etari AK-së, Kreshnik Spahiu, dekla-roi mbrëmë në emisionin “5 pyetje nga Babaramo” se nuk është e vërtetë. Spa-hiu mohoi të ketë thirrur në zyrë gjyq-tarin e çështjes. Ai tha se KLD-ja nuk ka kompetencë për të emëruar apo shkarkuar gjyqtarët, pasi kjo kompe-tencë i përket Ministrit të Drejtësisë. “…Në atë kohë ministri i Drejtësisë kishte kompetencat për çdo shkarkim gjyqtari dhe jo nënkryetari i KLD-së. Si ka mundësi që shtetasi Berisha, që duhet të jetë i pandehur, sot të njëjtin person e bën president të vendit, i cili kishte përgjegjësi kur u lirua zoti Xhakja dhe tjetrin e shpall armik,”- tha ai. Spahiu përsëriti për të disatën herë se nuk e kishte dëgjuar më parë emrin e Ilir Xhakjes, përveçse në media. Ndërsa i cilësoi si gënjeshtra akuzat e

Kryeministrit, Spahiu tha se është i gatshëm t’i shtrëngojë dorën Berishës, në rast se del dikush që vërteton deklaratën e tij. “…Kjo situatë është qe-sharake, jemi të gatshëm të bëjmë një proces transparent. KLD-ja vihet në lëvizje në bazë të iniciativës së minis-trit të Drejtësisë. KLD-ja nuk ka asnjë kompetencë për zbardhjen e vendimit, askush nuk është ankuar në KLD. Nuk ka asnjë rast në KLD që të ketë ardhur ankesë dhe të mos jetë bërë inspektim. Kam një vit që jam larguar nga KLD….”- tha ai. Duke folur për çështjen “Xhakja”, Spahiu kërkoi që të bëhet një skaner i lirimit të të gjithë kriminelëve përpara zgjedhjeve lokale. Spahiu aku-zoi Berishën se e ka kërcënuar me jetë në telefon më 9 maj 2008. “Për 20 minuta jam kërcënuar me vrasjen time, asgjësimin tim, me familjen time nga Berisha më 9 maj 2008. Si mundet ti të shkarkosh gjyqtarët e Delijorgjit, si

mundet të dalësh në krah të ambasador-it Withers. Pasi u mbyll telefonata, i kam telefonuar Presidentit të Republikës, por më dilte i zënë, pasi të njëjtat kërcënime ia kishte adresuar edhe Presidentit për mua. Ia kishte thënë vetë Sali Berisha, të ma zhdukësh këtë njeri, sepse ka bërë këtë, këtë, këtë. Të nesërmen kam qenë në Ambasadën Amerikane dhe kam thë-në se jam kërcënuar”- tha ai.

Gjyqtarët Neritan Tabaku, Fejzo Hysi dhe Ndue Gjura zbardhin pas 1 viti e 7 muajsh vendimin e lirimit të Ilir Xhakjes. “Gjurma e gishtit u gjet 4 vjet pas vrasjes së Qerim Malokut”. I forti i Shijakut u mbrojt nga Aldo Shala, anëtar i Sekretariatit të AK

Leonard Bakillari

TIRANË Vendimi i shumëdiskutuar që i dha pafajësinë të akuzuarit për vrasjen e komisarit Adem Tahiraj, u zbardh 1 vit e 7 muaj pasi Ilir Xhakja fitoi lirinë. Në rrethana ende të paqarta është vënë në dispozicion të mediave vendimi i arsyet-uar për lirimin e Xhakjes, moszbardhja e të cilit ka mbajtur pezull për më shumë se një vit shqyrtimin e kësaj çështjeje në Apelin e Durrësit. Që në nisje të vendim-it theksohet se avokati i Ilir Xhakjes, Al-do Shala ka kërkuar nga trupi gjykues pafajësi për klientin e tij, pasi nuk pro-vohet që ai të ketë kryer veprën penale për të cilën akuzohet. Avokati Aldo Sha-la, i cili është njëherësh drejtor ekzeku-tiv i Zyrës për Mbrojtjen e Qytetarit dhe anëtar i Sekretariatit të Përkohshëm të Aleancës Kuq e Zi ka mbrojtur Ilir Xhakjen gjatë gjithë procesit për vrasjen e Qerim Malokut. I pyetur në emisionin “5 pyetje nga Babaramo” për lidhjen me avokatin e Ilir Xhakjes, ish-kryetari i KLD-së, Kreshnik Spahiu u përgjigj: “Si mund të konfirmoj unë se çfarë klientësh kanë patur juristët që unë njoh. Kjo është puna dhe buka me të cilën punojnë avoka-tët”. Spahiu e quajti qesharake akuzën që kryeministri Berisha i drejtoi nga Kuven-di, kur tha se: “gjyqtari i Durrësit kishte liruar Xhakjen pasi i kishte thënë faqeziu”.

Vendimi i zbardhur Tre anëtarët e trupit gjykues, Neritan

Tabaku, Fejzo Hysi dhe Ndue Gjura, pjesën arsyetuese e nisin me shprehjen se i pandehuri Ilir Xhakja duhet të deklarohet i pafajshëm për akuzën e vrasjes së shtetasit Qerim Maloku, pasi nuk provohet kryerja e veprës penale nga i pandehuri. Sipas prokurorisë, Ilir

Xhakja akuzohet për vrasjen e shtetasit Qerim Maloku, ngjarje e ndodhur më 26 korrik të vitit 1998 në fshatin Katund-Sukth. Dëshmitarët në vendin e ngjarjes (nipi dhe djali i viktimës) nuk identifi-kuan asnjë prej dy personave që qëlluan mbi Qerim Malokun, ndërsa u sekue-struan 8 gëzhoja dhe dy krehra automa-tiku me 60 fishekë. Sipas akt-ekspertim-it të kryer ka rezultuar se “vetëm mbi sipërfaqen e njërit prej fishekëve shen-jëlënës model 56, kalibër 7.62 mm, që ndodhej brenda dy krehrave të bashkuar me ngjitës natriban me ngjyrë bezhë, fik-suar në ngjarjen e ndodhur më datë 18.03.2002, u përftua një gjurmë papila-re gishti e emërtuar “A”, e vlefshme për identifikim”. Por provat e prokurorisë nuk kanë bindur gjykatën për fajësinë e të pandehurit, duke analizuar në mënyrë të hollësishme gjithë pretendimet e akuzës. Lidhur me gjurmën e gishtit të të pandehurit që u gjet në një prej fishek-ëve të sekuestruar në Jubë, gjykata argu-menton se në shqyrtimin gjyqësor u pr-ovua se në asnjë prej akteve të realizuara në kohën që ka ndodhur ngjarja e datës 26.07.1998, ku është vrarë shtetasi Qerim Maloku, nuk vërtetohet prania apo fik-simi i ndonjë gjurme, provë materiale, që implikojnë të pandehurin Ilir Xhakja në vendngjarje. “Sikurse provohet, në asnjë prej gëzhojave të qitura ne vendngjarjen e datës 26.07.1998 nuk është gjetur asnjë gjurme gishti e të pandehurit Ilir Xhakja. Gjithashtu ka rezultuar e provuar se në as-një prej fishekëve të ndodhur në dy kari-katorët e gjetur në vendngjarjen e vrasjes të shtetasit Qerim Maloku të datës 26.07.1988 në Katund-Sukth si dhe në vetë

këta karikatorë, nuk është gjetur asnjë gjurme gishti e të pandehurit Ilir Xhakja”, - thuhet në vendimin e gjykatës. Lidhur me gjurmën e gishtit, gjykata thotë se prokuroria nuk ka mundur të shpjegojë se si i pandehuri Ilir Xhakja ka vendosur fish-ekun e tretë në karikator, kur në asnjë prej fishekëve të tjerë nuk konstatohen gjurmë të tij. “Në këto rrethana, gjurma e gishtit e përftuar lë dyshime përderisa nuk është fiksuar dhe në procesverbalin e këqyrjes së vendit të ngjarjes të datës 18.03.2002. Duke analizuar procesverbalin për këqyr-jen e vendit të ngjarjes të datës 18.03.2002 të mbajtur nga grupi hetimor, nuk eviden-tohet në asnjë rresht të tij fiksimi i kësaj gjurme. Kjo gjurmë rezulton vetëm pas katër viteve të ngjarjes datë 26.07.1998 në aktin e ekspertimit vlerësues i provës ma-teriale Nr.641 datë 19.03.2002 dhe aktin e ekspertim daktiloskopik Nr.644 datë 19.03.2002”- thuhet në vendim. Një tjetër provë e rëndësishme në favor të të pande-hurit, sipas trupit gjykues është një vërte-tim që tregon se në kohën që ndodhi krimi, Ilir Xhakja nuk ka qenë në Shqipëri. “Një provë shumë e rëndësishme dhe e pak-ontestuar nga organi i akuzës është vër-tetimi i banimit, lëshuar nga zyra e regjistrimit të popullsisë të qytetit të Memmingen të Gjermanisë, vërtetim i cili mban dhe vulën e Ambasadës Shq-iptare në Berlin me Nr. regjistri 330 datë 13.03.2003. Ky vërtetim konfirmon fak-tin se i pandehuri Ilir Xhakja ka qenë në qytetin Memmingem nga data 14.02.1998 deri ne 14.08.1998. Po kështu faktin e qe-nies së të pandehurit Ilir Xhakja në Gjer-mani e konfirmuan dhe dëshmitarët Fat-bardh e Arben Xhakja”- thotë gjykata.

Spahiu: S’kam lidhje me “Xhakjen”, Berisha më ka kërcënuar me jetë

Prokuroria kërkon në KLD heqjen e imunitetit për Neritan Tabakun, për të vazhduar hetimet për shpër-dorim detyre

TIRANË- pas inspektimit të nisur nga këshilli i lartë i Drejtësisë dhe hetimeve të prokurorisë së tiranës, gjyqtari që firmosi lirimin e Ilir Xhakjes nuk është paraqitur në punë. Burime pranë gjykatës së Durrësit pohuan se gjyqtari Neritan tabaku ka njoftuar sekretarinë të shtyjë gjithë gjyqet që do të zhvil-loheshin të premten e javës së shkuar dhe ato të planifikuara gjatë kësaj jave. Burime të gazetës pohuan se shkak për këtë njoftim të gjyqtarit ka qenë një raport mjekësor që ai ka siguruar, duke e paraqitur si arsye për mungesën në punë gjatë këtyre ditëve. gjyqtari Neritan tabaku, i cili nuk zbardhi vendimin për lirimin e Ilir Xhakjes për më shumë se një vit e gjysmë tashmë do të përballet me

inspektimin që klD ka nisur për këtë çështje dhe dyshimet për shpërdorim detyre. prokuroria e tiranës tashmë ka regjistruar procedimin penal për gjyqtarin tabaku, ndërsa imuniteti konsiderohet pengesë për zhvillimin e mëtejshëm të hetimeve. për këtë arsye, “task Forcë” në prokurorinë e tiranës nuk mund të kryejë asnjë veprim hetimor deri në një autorizim të këshillit të lartë të Drejtësisë. sipas burimeve pranë prokurorisë mësohet se akuza i është drejtuar klD-së me një kërkesë për heqjen e imunitetit të gjyqtarit Neritan tabaku, kërkesë e cila duhet të marrë përgjigje brenda 30 ditëve.

Gjyqtari i Xhakjes merr raport mjekësor

Zbardhet vendimi, avokati i Ilir Xhakjes, drejtues i Aleancës Kuq e Zi

MAPO4 e mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al

politika

Ndryshimi në Kushtetutë për kufizimin e imunitetit të deputetëve dhe gjy-qtarëve merr 130 vota. Berisha nuk voton, s’ishte i pranishëm në sallë.

Fejzi Braushi

Pas katër vitesh, mazhoranca dhe opozita kanë ndërhyrë sërish në Kushtetutë, duke shënuar kësh-tu amendimin e dytë të saj që nga momenti i miratimit në vitin 1998. Por ndërsa më 2008 u prekën një sërë nenesh që kishin të bënin me balancat e pushtetit në vend, dje socialistët dhe demokratët bash-kuan votat për të ndryshuar sërish ligjin themeltar të shtetit, por kësaj here për të plotësuar një kërkesë të faktorit ndërkom-bëtar, kufizimin apo heqjen e imu-nitetit sipas rastit. Ndryshimi në fjalë u miratua me kon-sensus absolut të të gjithë faktorit politik shqiptar, të p ë r f aq ë su a r n ë Kuvend, ndërkohë që në votim ka munguar kryemi-nistri Berisha dhe një numër i madh ministrash.

VotimiPavarësisht se

debati për nismën në fjalë u zhvillua në datën 6 gusht, palët nuk i janë s h m a n g u r d o t qëndrimeve të tyre edhe gjatë seancës së djeshme. Kjo duke shfrytëzuar pikërisht diskuti-min që Kuvendi ka zhvilluar për nismën tjetër të paraqitur nga socialistët sa i përket asaj që konsiderohet si reforma në drejtësi. Pavarësisht pozicionime-ve politike, të dyja palët kanë kon-firmuar në fjalimet e tyre votën pro kufizimit të imunitetit. Pas përfun-dimit të debateve Kuvendi ka kalu-ar në proces votimi. Fillimisht pro-jektligji në fjalë është hedhur në votim në parim, duke marrë plot 129 vota pro, ndërkohë që deputeti socialist Erion Braçe nuk preferoi të votojë, pavarësisht se ishte i pra-nishëm në sallë. Më pas amenda-mentet janë hedhur në votim në parim duke marrë plot 130 vota, 1 më pak sesa ishte numri maksimal i deputetëve dje në Kuvend. Por pa-varësisht se bëhej fjalë për një vo-tim tepër të rëndësishëm dhe që ndodh rrallë herë në Kuvend, një pjesë e mirë e kabinetit qeveritar nuk ka marrë pjesë, përfshi këtu edhe Kryeministrin. Berisha ishte dje në Kuvend ku debatoi me opoz-

itën, por u largua nga salla vetëm 1 orë para se të niste votimi.

NdryshimetNdryshimet e miratuara synoj-

në reformimin e plotë të sistemit të imuniteteve të parashikuar në Kushtetutë, për t’i sjellë ato në për-puthje me standardet ndërkom-bëtare në këtë fushë, për të ngritur në një stad të ri luftën ndaj korrup-sionit dhe për të konsoliduar bara-zinë para ligjit të të gjithë shtetasve shqiptarë. Drafti i miratuar ishte produkt i një konsensusi të arritur mes dy relatorëve që në korrik, Edi Palokës nga PD dhe Pandeli Ma-jkos nga PS. Sipas ndryshimeve të miratuara, deputeti nuk mban përgjegjësi për mendimet e shpre-hura në Kuvend dhe votat e dhëna prej tij në ushtrim të funksionit. Kjo dispozitë nuk zbatohet në ras-

tin e shpifjes dhe ai nuk mund të arrestohet ose t’i h i q e t l i r i a n ë ç f a r ë d o l l o j forme apo ndaj tij të ushtrohet kontroll person-al ose i banesës, pa autorizimin e Kuvendit. Depu-t e t i m u n d t ë ndalohet ose të a r r e st o h e t p a autorizim kur kapet në kryerje e sipër ose men-jëherë pas kry-erjes së një kri-mi. Në këto ras-te, Prokurori i Përgjithshëm n j o f t o n m e n -jëherë Kuven-din, i cili, kur ko n s t a t o n s e nuk ka vend për procedim, ven-dos për heqjen e masës.

Gjithashtu, gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese nuk mban përgjegjë-si për mendimet e shprehura dhe vendimet e marra në ushtrim të funksioneve të tij dhe nuk mund të arrestohet apo t’i hiqet liria në çfarëdo forme apo ndaj tij të ush-trohet kontroll personal ose i banesës, pa autorizimin e vetë gjykatës, përveçse nëse kapet në kryerje e sipër ose menjëherë pas kryerjes së një krimi. Në këtë rast, Prokurori i Përgjithshëm vë menjëherë në dijeni Gjykatën Kushtetuese. Kur Gjykata Kush-tetuese nuk jep pëlqimin brenda 24 orëve për dërgimin në gjykatë të gjyqtarit të arrestuar, organi kompetent është i detyruar ta lirojë atë. E njëjta gjë është ven-d o s u r e d h e p ë r g j y q t a r ë t e Gjykatës së Lartë. Ndërkohë që me ndryshimet e miratuara dje, Avokati i Popullit, kreu i KLSh-së dhe anëtarët e qeverisë nuk gëzojnë më imunitet.

PD e PS zhvishen me konsensus nga imuniteti

Pas 10 vjetësh debate deputetët dhe gjykatësit do të jenë pa mbrojtje të veçantë ligjore. Ja si mund të hetohen nga Prokuroria pas votimit të djeshëm

Dje gjatë votimit për heqjen e imunitetit

SHBA: Kuvendi ka fuqinë për të ndikuar te raporti i BE ambasada e shBa-së vlerëson se, kuvendi ka në fuqinë e tij mundësinë për të ndikuar progres-raportin e komisionit europian, duke gjetur marrëveshje të mëtejshme lidhur me një masë kritike reformash, përfshirë rregulloren e parlamentit si dhe ligjin për gjykatën e lartë. 

Nishani: Politika tregoi maturi“miratimi i këtij ligji të rëndësishëm përveçse përmbush pritshmëritë dhe kërkesat legjitime të qytetarëve shqiptarë, forcon edhe më tej parimin themeltar të barazisë së të gjithëve para ligjit si dhe të paanshmërisë së drejtësisë. “- theksohet në mesazhin e presidentit Nishani. sipas kreut të shtetit shqiptar, përmes këtij akti, klasa politike dëshmoi maturi, përgjegjësi dhe aftësi në përmbushjen e angazhimeve në interes të procesit të integrimit europian të shqipërisë”. 

Sequi: Statusi mund të arrihet me bashkëpunim shefi i delegacionit të ke-së në tiranë, sequi, theksoi dje se rezultatet e mira arrihen vetëm kur politika bashkëpunon. “Duke vazhduar të punojnë së bashku, udhëheqësit politikë të shqipërisë mund të bëjnë të mundur që vendi të arrijë një masë kritike rezultatesh të nevojshme për të marrë statusin e vendit kandidat. unë i inkurajoj të gjitha forcat politike të përdorin sa më mirë të jetë e mundur kohën e mbetur përpara publikimit të raportit vjetor të komisionit europian që vlerëson përparimin e shqipërisë”. 

OSBE: Tani bilanc dënimesh për korrupsionin sipas ambasadorit të osBe-së, ndryshimet e miratuara sot nga kuvendi heqin një pengesë të madhe në hetimin e rasteve të dyshuara për korrupsion. “tani është në dorën e autoriteteve shqiptare të krijojnë një bilanc bindës vendimesh dhe dënimesh ose gjobash të forta dhe të përshtatshme në të gjitha rastet e korrupsionit”- vijon mesazhi i ambasadorit të osBe-së.  “gjithashtu, ftoj për debate dhe konsultime të plota dhe gjithëpërfshirëse, me të gjitha palët e interesuara, në fusha të tjera të rëndësishme, që prekin zemrën e reformës në drejtësi dhe pavarësinë e gjyqësorit. prezenca e osBe-së mbetet e gatshme të ofrojë ekspertizën e saj në këtë proces”, - theksohet në mesazhin e osBe-së. 

Avokati i Popullit vlerëson se ky ndryshim i Kushtetutës respekton parimin e barazisë pëpara ligjit për të gjithë qytetarët, si dhe përmirëson ndjeshëm përpjekjet e përbash-këta në luftën kundër korrup-sionit. Si një plotësim i detyrime-ve në kuadër të integrimit në BE, ky vendim shënon një përpjekje

reale për përparim në rrugën e evropiane të Shqipërisë. Avokati i Popullit shpreh besimin se ky akt do të do të ketë ndikim pozitiv në prezantimin e raportit të vlerësimit për Shqipërinë këtë tetor, raport i cili do të shoqërohet edhe me propozimet konkrete për statusin e vendit kandidat.

Incidenti i ndodhur një javë më parë, ku dy ish-të përndjekur hodhën miell mbi makinën e kryeministrit Sali Berisha, ka bërë që policia dhe Garda e Republikës të rrisë vigjilencën e saj. Ndaj, përpara seancës plenare të Parlamentit, forcat policore të komisariatit numër 1 kishin marrë masat respektive për ruajtjen nga ndonjë incident i mundshëm i paralajmëruar nga Shoqata e të Përndjekurve Politikë. Survejimi i zonës niste në një sipërfaqe të konside-

rueshme në hyrje të Kuvendit dhe vazhdonte më pas nga forcat e Gardës edhe përgjatë sheshit brenda gardhit të rrethuar të këtij institucioni. Jo vetëm kaq, pasi masat e larta të sigurisë kishin përfshirë dje dhe gazetarët dhe operatorët. Kështu, ndryshe nga herët e tjera, forcat e Gardës nuk kanë lejuar dje gazetarët dhe operatorët që të marrin me vete në lozhë asgjë përveç mjeteve të punës dhe celularëve, duke i detyruar që të lënë poshtë në hyrje edhe çantat e vogla.

mielli mbi makinën e Berishës, policia blindon kuvendin

totozani: heqja e imunitetit, përparim në rrugën e evropiane

Rrëzohet paketa e PS

kuvendi ka rrëzuar me shumicë votash pak-etën e propozimeve të socialistëve për ndry-shime kushtetuese, e njohur ndryshe si paketa e reformës në drejtësi. socialistët nuk kanë arri-tur dot që të shfrytëzojnë mungesat e shumta të mazhorancës dhe qëndri-min abstenues të lsI-së dhe FrD-së, duke bërë që nisma e tyre të rrëzohet vetëm me 63 vota kundër, dhe duke marrë 60 vota pro dhe 6 abstenime.

MAPOe mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al 5

“Nuk ka arsye përse Shq-ipëria nuk duhet të jetë në pararojë të vendeve që duan të bëhen anëtare të Bashki-min Europian dhe kjo nuk është një kritikë për fqinjët, por nuk ka asnjë arsye se përse Shqipëria nuk duhet të jetë përpara atyre, por përkundrazi është e fundit në radhë”.

Ambasadori amerikan, Arvizu ka kritikuar dje klasën politike për pro-cesin e ngadaltë të marrjes së statusit kandidat për në BE. Arvizu ishte në qytetin e Elbasanit në promovimin e nismës “Vepro tani”. Ai tha se poli-tikanët janë përgjegjësit kryesorë që vendi është i fundit në rajon për in-tegrimin, pasi ata nuk po performo-jnë aq sa duhet. Sipas tij, politikanët shqiptarë merren më shumë me fushatë sesa me zgjidhjen e proble-meve që shqetësojnë qytetarët. “Më lejoni të them që nuk ka arsye përse Shqipëria nuk duhet të jetë në para-rojë të vendeve që duan të bëhen anëtare të Bashkimin Europian dhe kjo nuk është një kritikë për fqinjët, por nuk ka asnjë arsye se përse Shq-ipëria nuk duhet të jetë përpara atyre, por përkundrazi është e fun-dit në radhë. Kjo nuk ndodh për shkakun tuaj, por disa rrethanave të caktuara, situatave dhe sistemit në Shqipëri. A kanë në fakt njëfarë përgjegjësie drejtuesit politikë për këtë? Sigurisht që po. Por politika-nët kudo kanë disa karakteristika të caktuara. Ata përqendrohen shumë në zgjedhje dhe që të zgjidhen, por nuk shpenzojnë kohën mjaftueshëm në qeverisje dhe administrim e ven-dit. Është një problem që e shohim edhe këtu, por ndryshimi kyç është që në Shtetet e Bashkuara populli amerikan nuk e pranon këtë gjë. Ka shumë njerëz që edhe atje janë shumë pasivë, por ka njerëz që tho-në se, nëse nuk tregoheni të përgjegjshëm, atëherë herën tjetër në zgjedhje kemi përgatitur një surprizë për ju. Dhe kjo në fakt nuk është thjesht për pushtetin politik në përgjithësi. Kjo është një çështje më vetë dhe diçka që nuk më shqetëson shumë. Por ajo për të cilën po flas janë problemet e për-ditshme si buka dhe djathi, prob-lemet që merren përditë shqip-tarët”, - tha ambasadori Arvi-zu. Njëkohësisht ai ka kritikuar sistemin arsimor, shëndetësor, mjedisor dhe qeverisës.

“Arsimi. Përse ndodh që tekstet shkollore janë kaq të shtrenjta? Përse prindërit shqiptarë të shqetësohen që të mund të blejnë li-brat shkollore dhe cili në qeveri po bën diçka për këtë? Shëndetësia. Një nga problemet kyçe është kujdesi shëndetësor parandalues. Cili në qe-veri po shtyn në të vërtetë fort për kujdesin parandalues për shëndetin e qytetarëve që edhe kostot të bëhen të ulëta? Mjedisi. Të gjithë ndjehemi të turpëruar kur shohim mbeturina kudo. Nuk duhet të jetë kështu. Por

TIRANË presidenti i republikës, Bujar Nishani zhvilloi dje një takim në Bruksel me komisionerin e zgjerimit, stefan Fyle, lidhur me zhvillimet më të fundit sa i përket procesit të integrimit të shqipërisë në Be. sipas një njoftimi zyrtar nga zyra e komisionerit Fyle, eurokomisioneri ka përgëzuar zo-tin Nishani për zgjedhjen e tij në krye të shtetit, duke vënë theksin në rolin kyç të presidentit për promovimin e dia-logut ndërpartiak dhe vazhdimin e procesit të reformave. “shqipëria ka një perspektivë të vërtetë për të bërë pro-gres në rrugën e saj europiane, nëse vendi arrin të plotësojë 12 prioritetet kyçe të përcaktuara nga komisioni europian. kjo përfshin veçanërisht miratimin e ligjit ‘për gjykatën e lartë’ dhe përfundimin e reformës parlamentare. reforma e sistemit të imuniteteve është gjithashtu e rëndësishme”, - tha eurokomisioneri Fyle gjatë këtij takimi. ai theksoi gjithashtu se sa i përket sundimit të ligjit, shqipëria duhet të intensifikojë përpjekjet e saj për një gjyqësor të pavarur dhe eficient, duke vazhduar përpjekjet në luftën kundër kor-rupsionit dhe krimit të organizuar.

Fyle-Nishanit: Përfundoni reformën parlamentare

Arvizu: Politikanët, fajtorët që jeni të fundit në BE, ndëshkojini me votë

Ambasadori amerikan, kritika politikës për prapambetjen e vendit. Nisma “Act Now” në Elbasan

qëllimi im nuk është të kritikoj

qeverinë në nivel qendror

apo vendor. për të qenë

të sinqertë, a duhet të jetë

performanca e tyre më e

mirë? Duhet të jetë! kjo është

puna juaj, që në zgjedhje që të vendosni se kush duhet të

qeverisë”

Presidenti Bujar Nishani dhe Presidenti i KE-së Manuel Barroso

cili në qeveri po bën një përpjekje të qëndrueshme për këtë? Dhe në fund kemi qeverisjen e mirë. Nuk mund të jap shembuj. Qëllimi im nuk është të kritikoj qeverinë në nivel qendror apo vendor. Për të qenë të sinqertë, a duhet të jetë performanca e tyre më e mirë? Duhet të jetë! Kjo është puna juaj, që në zgjedhje që të vendosni se kush duhet të qeverisë. Por koncepti ‘Vepro tani’ nuk u përket personave të zgjedhur prej jush. Sigurisht ata

kanë rol kritik për të luajtur, por ju duhet të këmbëngulni dhe kërkoni që drejtuesit tuaj t’u përgjigjen nevojave tuaja, që ata të dëgjojnë ide-të dhe shqetësimet tuaja”, - shtoi kryediplomati amerikan. Nga El-basani, Arvizu u ka bërë thirrje qytetarëve që të bëhen pjesë e nismës “Vepro tani”, duke kërkuar prej tyre ide të reja për mënyrën e zgjidhjes së sfidave që janë mjaft të mprehta në Shqipëri.

Filmi kundër Islamit

ambasadori i shBa: edhe unë si myftiu i shkodrës ndihem i ofenduarambasadori i shBa-së në tiranë ka komentuar në një intervistë me Ilva taren në “ora News” çështjen e protestave të fundit anti-amerikane dhe reagimet ndaj tyre, përfshi reagimet në shqipëri. për pyetjen e tares se “myftiu i shkodrës ka thënë se myslimanët janë ofenduar nga videoja... a ju shkakton shqetësim kjo dhe a është rritur niveli i sigurisë për shkak të këtyre deklaratave?” arvizu ka thënë mes të tjerave: “…Në përgjithësi, në lidhje me pyetjet për sigurinë, praktika jonë stan-darde është të mos komentojmë; ndërkohë duhet të them që bashkë-punimi ynë me policinë e shtetit dhe autoritete të tjera shtetërore është i shkëlqyer. Në lidhje me myftiun e shkodrës dhe komentet e tij, në fakt unë e njoh personalisht. Në të vërtetë, ishim ulur ngjitur në një darkë Iftari që shtrova pak javë më parë. Nuk kam biseduar me të që kur jam kthyer në shqipëri dhe që kur kanë dalë videot, kështu që pres me kënaqësi të bisedoj me të për to. kur ai thotë që ndihet i ofenduar, mendoj se është një ndjenjë që e kanë mil-iona njerëz, përfshi shumë ameri-kanë, edhe mua. është një video ofenduese. qëllimi i saj ka qenë të ofendojë dhe fyejë. kështu që e kuptoj ndjenjën. përsëris, shpresoj

që ai dhe udhëheqësit e tjerë, në veçanti udhëheqësit myslimanë në shqipëri do ta përdorin këtë mundësi për të edukuar e infor-muar njerëzit që mund të ndihen të çoroditur, që mund të pyesin: ‘Ç’do të thotë kjo?’ është e qartë që ai është një person shumë inteligjent dhe e kupton që kjo nuk ishte dora e qeverisë së shBa-së, nuk ishte diçka e ardhur nga amerikanët e denjë. është e rëndësishme që të vihet në kontekstin e duhur. Dhe, pres me kënaqësi të bisedoj me të mbi këtë çështje…”. pyetjeje së gazetares se “si mund të kapërce-het hendeku mes botës myslimane dhe asaj perëndimore?” diplomati amerikan i është përg jig jur edhe me një citim nga shkrimet e shen-jta. “…Në shkrimin e shenjtë ka një pasazh, është në Dhiatën e re, mendoj tek mateu. me siguri është diçka që mund të g jendet edhe në kur’an apo në fetë e tjera të mëdha të botës. është një pasazh shumë i thjeshtë që thotë: “lum paqebërësit, sepse ata do të quhen fëmijë të perëndisë”. mendoj që përgjigjja e thjeshtë është që duhet të ketë më shumë paqebërës, më shumë njerëz të gatshëm të ngrenë zërin për tolerancën, sepse me këtë ka të bëjë besimi…”, - tha ai.

Gjykata e Pogradecit ka dhënë masën e sigurisë “burg pa afat” për Romeo Myrtezain 25 vjeç, autor i vrasjes së dyfishtë të pak ditëve më parë. Atij iu komunikua masa a ar-restit në spitalin rajonal të Korçës, ku ndodhet i plagosur nga plumba rikoshetë, pasi ekzekutoi me au-tomatik vëllanë e tij dhe gjyshin e ish-bashkëshortes. I pandehuri Ro-meo Myrtezai më 14 shtator, pas një konflikti familjar ekzekutoi me au-tomatik shtetasit Fatmir Muhaxhiri 65 vjeç, gjyshi i ish-gruas së tij, si dhe vëllain e vet Dritan Myrtezai, 38 vjeç.

Ai akuzohet për veprën penale të “vrasjes me paramendim”, ndërkohë që gjatë procesit të masës së arrestit, i cili u zhvillua në dhomën ku i pan-dehuri pacient kurohet, nuk ka preferuar të flasë. Mbrojtja ka kërkuar që i pandehuri, për shkak të gjendjes shëndetësore të ketë një masë më të butë, gjë që nuk u mor parasysh nga trupi gjykues. Romeo Myrtezai ka qenë i njohur për polici-në e qytetit të Pogradecit pas denon-cimeve të vazhdueshme të ish-gruas së tij, me të cilën kishte dy fëmijë. Ai dhunonte bashkëshorten, ndërsa

pas divorcit në gjykatë me të ka kërkuar sërish ribashkimin. Sipas hetimeve të grupit hetimor rezulton që autori i vrasjeve të ketë shkuar në banesën e ish-gruas së tij për ta ekze-kutuar atë, ndërkohë që gjyshi i saj, Fatmir Muhaxhiri ka kërkuar të qetësojë situatën, por është qëlluar dhe vrarë nga një breshëri automa-tiku. Të njëjtën gjë ka bërë disa minuta më vonë edhe më vëllain e tij Dritanin, të cilin e ka vrarë me breshëri automatiku, ndërsa ka mb-etur dhe vetë i plagosur nga një plumb rikoshetë. I.Vreto

Burg për vrasësin e dyfishtë, qan dhe është penduar

Arqipeshkvia e Shkodrës dekretoi shkishërimin për ata që kryejnë vrasje dhe i përkasin kësaj feje. Dekreti parashikon që shkelësve të mos u jepet as varrim dhe varr katolik

Besimtarët katolikë që kryejnë një vrasje apo gjakmarrje do të shk-ishërohen dhe kisha nuk do t’u japë asnjë shërbim të saj, përfshi edhe varrimin apo pagëzimin për ta. Dekreti është shpallur në ambientet e famullisë së Shkodrës dhe është lexuar nga Angjelo Masafra. Vendi-mi që u mor ditën e djeshme është argumentuar nga drejtues të kësaj Arqipeshkvie si një vendim pas vrasjeve të shumta në këtë zonë kryesisht për gjakmarrje.

Në dekret theksohet se “vrasjet e shumta që vazhdojnë të ndodhin në territorin e dioqezave tona dhe jo vetëm aty, shumë prej të cilave për gjakmarrje, vënë në dukje se ka per-sona që nuk e zbatojnë urdhrin e

Hyjit: “Mos vra”, madje e shkelin atë haptazi, megjithëse e quajnë veten “katolikë të mirë”, thuhet në argu-mentimin që iu bë dekretit të rrallë dhe të jashtëzakonshëm për kohën.

“Disa vrasin nganjëherë pa asnjë ngurrim ose hakmerren në mënyrë të përgjakshme e barbare. Ata shpesh vetë justifikohen duke u mbështetur në një traditë shekul-lore, duke thënë se zbatojnë Kanunin. Ata i japin më shumë rëndësi traditës së njerëzve sesa ligjit të Hyjit”, thuhet në dokumen-tin e bërë publik dje nga kisha. Arq-ipeshkvi Masafra tha se ata ndienin përgjegjësi “si barinj të Kishës që është në Shkodër, Sapë e në Lezhë dhe na duhet t’i mbrojmë bashkësitë e krishtera nga çfarëdo rreziku”. Ndërkohë bëri të ditur se vendimi ishte marrë edhe pas këshillimit me bashkëpunëtorë e ekspertë dhe me ata që kanë rënë drejtpërdrejt në kontakt me këto episode. Dekreti është i ashpër dhe synon të frenojë vrullin e vrasjeve për gjakmarrje në zonën e Shkodrës, fenomen që vetëm gjatë muajve të këtij viti ka

marrë më shumë se tetë jetë, ndërsa ka vënë në rrezik por edhe ka marrë jetë fëmijësh.

Ipeshkvi i Sapës, Luçian Agostini ka shpjeguar arsyet që i kanë çuar drejtuesit e tri dioqezave në marrjen

e një vendimi të tillë. Ai është shpre-hur se “me këtë letër po jua hapim zemrën tonë të plagosur dhe bash-këndajmë me ju shqetësimin e madh dhe dhimbjen atërore që na kanë nx-itur të shpallim dekretin për ndësh-kimet kanonike të parapara në rast vrasjeje. Jemi me të vërtetë shumë të shqetësuar për numrin e madh të vrasjeve dhe të akteve kriminale që janë duke ndodhur në këtë vit 2012”.

Ipeshkvi Agostini gjithashtu bëri thirrje të ndryshojmë mendësinë to-në të vënies së drejtësisë me duart tona dhe me armë, duke e vrarë tjetrin për çfarëdo konflikti, ngan-jëherë edhe i rastësishëm. Ai gjithashtu ka kërkuar që drejtësia të jetë më e ashpër me njerëzit që krye-jnë vrasje, në mënyrë që njerëzit të besojnë se ka edhe drejtësi përpos hakmarrjes. “U bëjmë thirrje këtyre Organeve Gjyqësore Shtetërore duke kërkuar rreptësinë më të mad-he dhe asnjë zbritje dënimi apo lehtësim për vrasjet, dhe në veçanti për vrasjet ‘për gjakmarrje’”, - thotë Ipeshkvi Luçian Agostini.

djaNa Kolaj

Një 6-vjeçar nga fshati gorishovë i rrethit të Fierit humbi jetën dje në një aksident në superstradën levan-Fier, ndërsa policia ka ndaluar një zyrtar të ministrisë së shëndetësisë, që po kthehej nga një shërbim dhe që ka qenë në timonin e makinës që ka shkaktuar aksidentin. lajmi i aksidentit me vdekje të 6-vjeçarit k.k. është bërë i ditur nga burime zyrtare të Drejtorisë së policisë së qarkut Fier. këto burime u shprehën se

aksidenti ka ndodhur rreth orës 18:30, në superstradën levan-Damës, kur ajo kalon në afërsi të fshatit gorishovë të rrethit të Fierit. sipas të njëjtave burime, mësohet se fëmija ka qenë duke kaluar superstradën nga njëra anë në tjetrën, kur ka marrë goditjen fatale nga autovetura tip Benz me targa aa 966 BY, në pronësi të petrit ponarit. Ndërkaq, nga burime të tjera është mësuar se drejtuesi i mjetit është një zyrtar i lartë i ministrisë së shëndetësisë.

ponari mban postin e drejtuesit të Drejtorisë së menaxhimit të Burimeve Njerëzore dhe edukimit. Burimet e konfidenciale janë shprehur se ponari ka qenë në shoqërinë e një mjeku tjetër dhe po ktheheshin nga një shërbim, kur kanë goditur me autoveturë fëmijën 6-vjeçar. policia ka shoqëruar zyrtarin e ministrisë së shëndetësisë, i cili mësohet të ketë qëndruar pas aksidentit dhe të ketë njoftuar ambulancën

Drejtori i Ministrisë së Shëndetësisë, aksidentoi me vdekje një 6-vjeçar

Shkishërim për vrasësit, u ndalohet varrimi si të krishterë

Kapen me 40 kg hashash, ndalohen dy malazezë strukturat e policisë së shtetit në qarkun e gjirokastrës ndaluan dy shtetas malazezë, pasi në kamionin me të cilin ata udhëtonin u zbulua një sasi e konsiderueshme lënde narkotike. sasia e drogës së llojit marijuanë u gjet e fshehur në dy gomat rezervë të kamionit, ndërsa policia vijon hetimet në lidhje me këtë ngjarje, në kuadër të operacionit antidrogë të koduar “përtej kufijve”. sipas burimeve zyrtare në Drejtorinë e policisë në gjirokastër, ndalimi i kamionit është bërë në vendin e quajtur ‘uji i Ftohtë’, tepelenë. gjatë kontrollit në kamion policia ka zbuluar në të dyja gomat rezervë një sasi të konsiderueshme marijuane. sipas burimeve policore, në secilën gomë kishte nga 16 pako të mbushura me lëndë narkotike, të mbështjella me letër natriban, me peshë të ndryshme; gjithsej 32 pako, me peshë totale rreth 40 kilogramë. Në këtë situatë, antidroga e gjirokastrës ka ndaluar dy shtetas malazezë që udhëtonin me kamion, 25-vjeçarin semir Dedeic, lindur dhe banues në mal të zi, i cili ishte edhe shoferi i kamionit, si dhe bashkatdhe-tarin e tij, enes Bralic 28 vjeç, lindur dhe banues në malin e zi. Bledar Shehu

1 ton drogë në Durrës, një i arrestuar, 3 në kërkimpolicia e Durrësit pritet të lirojë nga akuzat drejtuesin e kamionit, ku u gjetën 1 ton e 24 kg kanabis-sativa mbrëmjen e së hënës në portin e Durrësit, ndërsa arrestoi një tjetër person si përgjegjës për drogën. agim sula 38 vjeç nga manza, u arrestua, ndërsa tre persona të tjerë u shpallën në kërkim për trafikun e më shumë se 1 toni hashash që u kap në Durrës në një makinë të ngarkuar me tulla. Ndërkohë mësohet se policia verifikoi se drejtuesi i kamionit, Besnik Çelshima nuk kishte dijeni për lëndën narkotike, pasi ajo ishte ngarkuar në mjet nga biznesi që transportonte gurin dhe tullat në Itali. sipas versionit zyrtar të policisë së Durrësit, droga e llojit kanabis-sativa ishte e fshehur në një trajner të imbarkuar në traget. sasia totale e drogës së gjetur atje ishte 1 ton e 24 kg kanabis. policia pas hetimeve saktëson se origjina e lëndës narkotike është jugu i shqipërisë, ndërsa destinacioni final ishte shteti fqinj, Italia.

shkurt

“Kushdo që bën një vrasje ose bashkëpunon që ajo të bëhet, ose ndihmon në mënyrë të qëllimshme që ajo të ndodhë, në bazë të nenit 1331 të Kodit të së Drejtës Kanonike ndëshkohet me shkishërim (d.m.th. ekskomunikim, ose mallkim). Pran-daj, në bazë të të njëjtit nen 1331, deklarojmë se i shkishëruari:

1. Nuk mund të marrë pjesë në kremtimet e kishës.2. Nuk mund të marrë sakramentet (rrëfimin, kungimin, krezmimin, ku-rorën e shenjtë, urdhrin e shenjtë).3.Nuk mund të marrë sakramen-doret, si funeralin dhe varrimin e krishterë në varrezat katolike.

Pjesë nga dekreti i shkishërimit

rrethe

Romeo Myrtezai gjatë masës së arrestit

I pandehuri Ro-meo Myrtezai më 14 shtator, pas një konflikti familjar ekzekutoi me au-tomatik shtetasit Fatmir Muhaxhiri 65 vjeç, gjyshi i ish-gruas së tij, si dhe vëllain e vet Dritan Myrtezai, 38 vjeç

Arqipeshkvi Angjelo Masafra dhe Ipeshkvi Luçiano Agostini, e dekreti i shkishërimit

MAPO6 e mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al

shkrimtari i njohur pohoi pak kohë më parë për mapo-n se e shpjegon sjelljen e Nexhmijes si refleks të vjetër të regjimit të përmbysur ndaj shkrimtarëve.shkrimtari Ismail kadare rrëfeu pak kohë më parë në ma-po-n mundimin e 15 vjetëve për të rimarrë atë që i takonte dhe shpjegon arsyet se përse Nexhmija hoxha vazhdon të këmbëngulë deri në arrogancë për “pronësinë” e saj ndaj dorëshkrimit të romanit “Dimri i vetmisë së madhe”.  Ka pasur zhurmë në shtyp rreth dorëshkrimit të romanit tuaj “Dimri i vetmisë së madhe” Ju nuk jeni prononcuar, me gjithë interesin e madh Jam në dijeni të zhurmës. Do të doja të mos ndodhte, por kjo nuk varej nga unë. Çështje të tilla shpesh krijojnë pakënaqë-si në opinion. Dihen reagimet: kemi probleme të tjera, nuk është koha, tërhiqet vëmendja etj. etj. Në këtë rast është thënë, për shembull, pse kaq vonë? Në të vërtetë, historia është e vjetër, mbi 15 vjet.Para pak kohe, Gjykata e Tiranës vendosi që, në pritje të vendimit përfundimtar, të sekuestrojë dorëshkrimin, për ta depozituar në një institucion të tretë, të pavarur, siç është Arkivi Qendror Shtetëror. Si e pritët këtë vendim dhe ç’mendoni për reagimin e palës tjetër?mendoj se ka qenë vendimi i duhur. pikërisht kjo ka qenë edhe kërkesa e parë e avokatëve të mi. ky akt, në dukje i thjeshtë, përcakton thelbin e çështjes: Nëpërmjet zyrës së përmbarimit, çka do të thotë nëpërmjet forcës së lig jit, thënë ndryshe me hir ose me pahir, pala e paditur dety-rohet të dorëzojë dorëshkrimin. reagimin e zonjës hoxha e kam marrë vesh prej shtypit. më është dukur gjithsesi i çuditshëm. Duke mos e pranuar këtë formë detyrimi, ajo deklaron gatishmërinë ta japë, madje “ta dhurojë” ajo vetë dorëshkrimin. Në këtë rast, ajo shkon edhe më tej, duke kujtuar se mund të vendosë kushte. sipas saj, dorëshkrimi duhet t’i dorëzohet arkivit të shtetit, por kurrsesi autorit, njeriut që rresht pas rreshti e ka krijuar veprën. është inte-resante të vihet re ky refleks i vjetër i regjimit të përmbysur ndaj shkrimtarëve, sidomos shkrimtarëve të njohur. Në rastin për të cilin po flasim, shkrimtari jo vetëm ndahet nga vepra, por gati-gati përftohet si armik i dorëshkrimit të vet! Një përftim i tillë ka gjasë të ketë krijuar te zonja hoxha iluzionin se ajo mund të bëhet pronare e dorëshkrimit të një romani, që nuk e ka shkruar vetë. Një gjë e paparë gjer më sot në këtë botë!

Avokati i Nexhmije Hoxhës dorëzon tri letrat e shkrim-tarit të njohur, për të argu-mentuar marrëdhëniet e mira që ai kishte me të venë e diktatorit. “Dorëshkrimi u dhurua në shenjë mirënjo-hjeje, një ditë pas ditëlindjes së Enver Hoxhës”

TIRANË Gjyqi mes shkrimtarit të njo-hur, Ismail Kadare dhe të vesë të dik-tatorit, Nexhmije Hoxha, po merr trajtën e një përballjeje për të shkuarën. Pas dorëzimit në Arkiv të dorëshkrimit të librit “Dimri i vet-misë së madhe”, Gjykata e Tiranës ka vazhduar procesin në pikën e dytë të padisë, ku Kadare kërkon të drejtën e pronësisë për veprën e tij. Avokatja e Kadaresë, Flonja Tashko, argumentoi se klienti i saj nuk ia kishte dhuruar dorëshkrimin Nexh-mije Hoxhës. Ajo ka pohuar se dorëshkrimi i është dhënë asaj nën presion, gjatë një vizite që Nexhmije Hoxha kishte bërë në shtëpinë e Kadaresë. Por krejt i kundërt ka qe-në pretendimi i avokatit të Hoxhës, Aranit Roshi, i cili pohoi dje se Kadare e kishte dhuruar dorëshkri-min më 17 tetor të vitit 1975, një ditë pas ditëlindjes së Enver Hoxhës. “Dhurimi është bërë për mirënjo-hjen e thellë që Kadare ka dashur të shprehë ndaj Nexhmije Hoxhës, për mbështetjen që i dha duke i krijuar akses në dokumentacionin sekret” -tha avokati Roshi. Gjatë gjithë fjalës së tij, avokati i Nexhmije Hoxhës i ka qëndruar versionit të dhurimit të dorëshkrimit, duke paraqitur si pro-va në gjykatë 3 letrat që Ismail Kadare i ka dërguar të vesë së dikta-torit. Letra e parë, e paraqitur prej avokatit Roshi, është ajo e datës 21 mars 1971, ku, sipas tij, Kadare fal-enderonte Nexhmije Hoxhën për ndihmën e dhënë në realizimin e ro-

manit. “Në këtë letër, Kadare shpreh dëshirën e tij dhe të bashkëshortes Elena Kadare për t’i vizituar në një nga ditët kur e paditura do të kishte kohë” -tha avokati. Një letër e dytë, e paraqitur me argumentin se Ismail Kadare kishte marrëdhënie të mira me Nexhmije Hoxhën, është ajo e datës 26 prill 1973, rreth 1 muaj pas botimit të veprës “Dimri i Vetmisë së Madhe”. Avokati i Hoxhës ka po-huar se në këtë letër Ismail Kadare i kërkon klientes së tij ndihmë për sulmin që po i bëhej librit. “Shkrim-tari i kërkonte Nexhmije Hoxhës të ushtronte ndikimin e saj me qëllim mbrojtjen e veprës dhe rrjedhimisht të autorit, nga sulmet që po i bëheshin nga rrethe të caktuara” -tha Roshi para gjykatës. Letra e tretë e Kadaresë, e lexuar dje në Gjykatën e Tiranës mban datën 26 korrik 1973, pra 4 muaj më pas. Si-pas avokatit të Nexhmije Hoxhës, kjo e fundit ka marrë një tjetër letër nga Kadare, këtë herë për çështjen e strehimit. Në këtë letër kërkohej ndi-hma e Nexhmije Hoxhës për streh-imin e shkrimtarit, i cili jetonte një shtëpi të vogël dhe i duhej një më e madhe me dhomë pune. “Paditësi po-honte se kjo banesë kishte një dhomë të përshtatshme për dhomë pune, është më e madhe se shtëpitë e zakon-shme dhe për rrjedhojë i shërben më shumë për nevojat e tij krijuese” -tha avokati, i cili shtoi se ky komunikim tregon se nuk mund të kishte asnjël-loj frike apo presioni nga ana e Nexh-mije Hoxhës për dorëzimin e dorësh-krimit të “Dimrit të vetmisë së mad-he”. Mbrojtësi i Nexhmije Hoxhës ka shtuar në fund se dorëshkrimi i Kadaresë nuk kishte vlera për t’u arki-vuar në Arkiv, duke mbrojtur kësh-tu tezën e dhurimit. Nga ana tjetër, shkrimtari Ismail Kadare ka sqaru-ar rrethanat përmes së cilave u detyrua t’ia jepte dorëshkrimin Nexhmije Hoxhës. Sipas avokates së tij, “Nexhmije Hoxha, gjatë një viz-ite në shtëpinë e shkrimtarit konsta-

toi se ai kishte një shtëpi të vogël dhe nuk kishte kushtet e duhura për të ruajtur dorëshkrimin. Për këtë ar-sye ajo i kërkoi shkrimtarit që të vendoste përkohësisht dorëshkrim-in në arkivin e partisë, për ta ruajtur nga ndonjë dëmtim i mundshëm”. “Shkrimtari nuk e kundërshtoi këtë kërkesë dhe pranoi, pasi si mund të kishte kundërshtuar shkrimtari kërkesën e gruas së diktatorit Enver Hoxha dhe një nga njerëzit më të pushtetshëm në Shqipëri, një fjalë e së cilës mjaftonte për të shkatërruar përfundimisht jetën e shkrimtarit dhe familjes së tij”-thuhet në kërkesë-padinë e Kadaresë.

Dorëshkrimi i “Dimrit”, Nexhmijai dorëzon gjyqit 3 letrat e Kadaresë

Avokati i Nexhmije Hoxhës i përgjigjet Kadaresë me letrat që shkrimtari i ka dërguar klientes së tij përgjatë viteve ‘70

Letra 121 mars 1971, nga përmbajtja e së cilës rezulton se paditësi, pasi e falenderon të paditurën për ndihmën e dhënë prej saj në realizimin e roma-nit, shpreh dëshirën e tij dhe atë të bashkëshortes së tij (Elena Kadare) për t’i vizituar në ndonjë nga ditët kur e paditura do të kishte pasur kohë.

Letra 226 prill 1973, një muaj pas botimit të veprës, Kadare i kërkon Nexhmije Hox-hës ndihmë dhe ushtrimin e ndikimit të saj për mbrojtjen e veprës, nga sulme që librit “Dimri i Vetmisë së Madhe” po i bëheshin nga qarqe të caktuara.

Letra 326 korrik 1973, Ismail Kadare i kërkon Nexhmije Hoxhës ndihmë për problemin e strehimit. Sipas letrës, ai ka një shtëpi të vogël dhe i duhet një më e madhe, me dhomë pune, të cilën ai e ka zgjedhur, por që duan t’ia japin dikujt tjetër.

kadare: historia e dorëshkrimit zgjat mbi 15 vjet

MAPOe mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al 7

reagimin e zonjës hoxha e

kam marrë vesh prej shtypit.

më është dukur gjithsesi i çudit-shëm. Duke mos

e pranuar këtë formë detyrimi,

ajo deklaron gatishmërinë ta

japë, madje “ta dhurojë” ajo vetë

dorëshkrimin. Në këtë rast, ajo

shkon edhe më tej, duke kujtuar se mund të ven-

dosë kushte.

Dy persona të armatosur kanë sulmuar një argjen-dari, duke grabitur mallra me vlerë. Autorët, ende ta paidentifikuar

TIRANË Një argjendari u sulmua dje në orët e para të mëngjesit në qyte-tin e Kavajës, ku u grabitën bizhuteri në vlerën 5 milionë lekëve të reja. Nën kërcënimin e armëve automa-tike, autorët kërcënuan gruan e pro-narit dhe morën bizhuteritë. Ngjar-ja u bë e ditur nga burime të policisë së Kavajës si dhe të Drejtorisë së Pol-icisë së Tiranës, që thanë se ngjarja ndodhi në dyqanin në pronësi të ar-gjendarit Pëllumb Hylviu dje në mëngjes, rreth orës 7:30, kur në banak ndodhej bashkëshortja e këtij të fundit. Në këtë kohë, përballë ar-gjendarisë ndaloi një autoveturë e markës “Audi”, nga e cila më pas zbritën dy persona ndërsa një i tretë dyshohet se qëndroi në autoveturë. Ndërkaq, në dyqan mësohet se ka hyrë një prej personave dhe më pas ai nën kërcënimin e një arme au-tomatik “Kallashnikov”, me grykë të prerë iu drejtua shitëses që ndod-hej në dyqan. Në banakun e argjen-darisë ndodhej bashkëshortja e Hylviut, e cila nuk bëri rezistencë, ndërsa autorët morën gjithçka që ndodhej në vitrinën e dyqanit. Sipas burimeve të policisë, në vitrinën e banakut, por edhe në vende të tjera ku ishin vendosur bizhuteritë, u mor një sasi prej 5 milionë lekësh të reja

mall. Ndërkaq, menjëherë pas gra-bitjes, personat u larguan me shpe-jtësi, me automjetin që ndodhej i parkuar përballë dyqanit. Policia mbërriti në vendin e ngjarjes me shpejtësi, duke nisur hetimin e ng-jarjes dhe marrjen e dëshmive të mundshme në lidhje me krimin. Gruaja e argjendari Hylviu u rrëfeu hetuesve të policisë atë çka i kishte ngjarë, duke dhënë një përshkrim të autorit të dyshuar të krimit. Po kështu, hetuesit mësohet se kanë marrë edhe disa dëshmi të tjera të personave të ndryshëm që mëso-het se kanë parë lëvizjen e autom-jetit me tre personat brenda në të, përpara dhe pas grabitjes. Policia tha se ka shoqëruar një numër të konsiderueshëm personash në lid-hje me ngjarjen, duke marrë në py-etje ata si dhe kryer verifikime të tjera lidhur me krimin.

Grabitet me armë argjendaria, vidhen 5 mln lekë bizhuteri

Historia e Donika Basriut, e cila doli garante e një borxhi dhe sot rrezikon sekuestri-min e shtëpisë. Mbyllet me vajzën në banesë dhe kër-cënon me vetëdjegie, nëse përmbaruesit do të ekzeku-tonin vendimin

Dashamir Biçaku

TIRANË Një tregtare ngre në këmbë po-licinë, pasi kërcënon me vetëdjegie nëse përmbaruesit i marrin shtëpinë. Paraditen e djeshme Donika Bastriu kërcënoi me vetëvrasjen e vet dhe të va-jzës, nëse do t’i sekuestrohej shtëpia. Ngjarja ndodhi rreth orës 11:00, në rrugën “Kongresi i Manastirit” në kryeqytet, kur gruaja së bashku me të bijën u mbyllën në shtëpi, së bashku me një bidon të mbushur me benzinë. Historia e Donika Bastriut nisi pesë vite të shkuara, kur ajo doli garante në një marrëveshje borxhi prej rreth 30 mijë eurosh mes Gëzim Muhametit, një i njohuri i saj, shitës rrobash të përdoru-ra dhe Klodian Gjonit. Bashkë me të, si garantues ishte edhe Spiro Fuqi, një tjetër person që ka nënshkruar kon-tratën e mësipërme. Prej katër vitesh, gruaja bredh gjyqeve dhe rrugëve për të mos humbur shtëpinë e saj, të cilën e vuri si garanci për borxhin që do merrte treg-tari i rrobave të përdorura. Ndryshe nga sa ishte parashikuar në kontratë, se paratë e marra me interes nga Muhame-ti me 17 shkurt të vitit 2007 do të kthe-heshin me 17 maj të po atij viti, borxhi nuk u shlye në asnjë qindarkë. Kjo situ-atë bëri që kreditori të kërkonte në gjykatë respektimin e kontratës nga palët, duke sekuestruar pasuritë e ga-rantuesve. Gjyqtari Gaxhi, bazuar në kontratën e lidhur mes palëve, vendosi që Fuqi dhe Bastriu të ndanin në mënyrë solidare borxhin, që kishin ndaj paditësit Klodian Gjoni. Bazuar në këtë vendim, vitin e kaluar një shoqëri përmbarimore kishte ekzekutuar sekuestrimin e

banesës së gruas, e cila ishte lënë si ga-ranci. Pak muaj më vonë, Donika Bastriu hyri sërish në shtëpinë e saj, por konflikti u mbart deri ditën e djeshme. Duke refu-zuar të lëshojë shtëpinë, tregtarja e rrobave të përdorura kërcënoi se do të shpërndan-te benzinë në të gjithë shtëpinë, nëse përm-baruesi do të ekzekutonte vendimin. Për të mbështetur zyrën përmbarimore, që kërkonte ekzekutimin e vendimit, ishte kërkuar ndihma edhe e policisë së komis-ariatit nr.4 në kryeqytet. Ndërhyrja e bluve të komisariatit nr.4 shmangu një incident të mundshëm që mund të kishte ndodhur, ndërsa gruaja kërcënonte se do të vetë-digjej. Pas shumë përpjekjesh të bluve, si dhe të punonjësve të zyrës përmbarimore, vendimi nëpërmjet të cilit pretendohej bllokimi i shtëpisë së Basriut nuk u ekze-kutua. Më parë, e njëjta shtëpi, në bazë të vendimit të gjykatës së dhënë nga gjyq-tari Artur Gaxhi, ishte sekuestruar. Si-pas kontratës së nënshkruar mes Doni-ka Bastriut, Gëzim Muhametit dhe Klo-dian Gjonit, paratë janë marrë në një pikë të këmbimit valutor, ndërsa palë në kontratë rezulton të jetë edhe Klo-dian Gjoni. Gruaja në një rrëfim për “Mapo”-n tha se Klodian Gjoni nuk ka qenë i pranishëm në momentin e dhënies së parave, para të cilat i ka marrë Gëzim Muhameti, për të hapur një biznes. Sipas Donikës, ky person nuk ka qenë as edhe në Shqipëri, fakt që konfirmohet sipas saj se te noteri që ka përpiluar marrëveshjen nuk është paraqitur asnjë dokument identifikimi nga ana e Gjonit, por ashtu edhe firma nuk i përket këtij të fundit.

Këtë fakt ajo tregon se e ka mësuar në polici, ku ka denoncuar këtë skemë mashtrimi që i rrezikon shtëpinë. Don-ika Bastriu pohon se pak ditë më parë kishte marrë nga bashkëshortja e Gëzim Muhametit një sasi parash prej 10 mijë eurosh, por kreditori Gjoni nuk i kishte pranuar ato. “Më kërkoi me ngulm ose 30 mijë euro, ose do të më merrte shtëpinë. Unë nuk kam aq para tani, sepse unë nuk kam marrë asnjë qindarkë për vete dhe s’kam ku t’i gjej”, - tregoi Bastriu për gazetën “Mapo”.

Tregtarja tenton të digjet me benzinë për të shpëtuar shtëpinë

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

NJOFTIM

KËSHILLI I LARTË I DREJTËSISË

Bazuar në ligjin Nr. 9877, datë 18.02.2008 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, në ligjin nr. 8811, datë 17.05.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar, ftohen kandidatët, të cilët plotësojnë kërkesat ligjore, të paraqesin kërkesat dhe dokumentacionin përkatës pranë Këshillit të Lartë të Drejtësisë, brenda datës 16 Mars 2012.

Të gjithë të interesuarit, për më tepër informacion lidhur me dokumentacionin, procedurat dhe kriteret e pranimit, mund të vizitojnë faqen zyrtare të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, në adresën www.kld.al, në rubrikën “Korniza ligjore”, si dhe rubrikën “Vende vakante”.

Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me Vendim Nr. 285/1/a, datë 13.02.2012, vendosi të shpallë 1 vend vakant për gjyqtar në Gjykatën e Apelit Tiranë.

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

NJOFTIM

KËSHILLI I LARTË I DREJTËSISË

Bazuar në ligjin Nr. 9877, datë 18.02.2008 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, në ligjin nr. 8811, datë 17.05.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar, ftohen kandidatët, të cilët plotësojnë kërkesat ligjore, të paraqesin kërkesat dhe dokumentacionin përkatës pranë Këshillit të Lartë të Drejtësisë, brenda datës 16 Mars 2012.

Të gjithë të interesuarit, për më tepër informacion lidhur me dokumentacionin, procedurat dhe kriteret e pranimit, mund të vizitojnë faqen zyrtare të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, në adresën www.kld.al, në rubrikën “Korniza ligjore”, si dhe rubrikën “Vende vakante”.

Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me Vendim Nr. 285/1/a, datë 13.02.2012, vendosi të shpallë 1 vend vakant për gjyqtar në Gjykatën e Apelit Tiranë.

Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me Vendim Nr. 294/5, datë 14.09.2012, vendosi të rishpallë vendet vakant për Kryetar, në gjykatat si më poshtë vijon: 1. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda;2. Gjykata e Apelit Shkodër;3. Gjykata e Apelit Vlorë;4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër;5. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës;6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier;

7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kavajë;8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë;9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë;10. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës;11. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lushnjë;12. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Bazuar në ligjin Nr. 9877, datë 18.02.2008 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, si dhe në zbatim të Vendimit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë Nr. 227/2, datë 28.03.2008, “Për funksionin drejtues në gjykata”, njoftohen gjyqtarët në gjykatat e sipërcituara, të cilët dëshirojnë të konkurrojnë për funksionin e Kryetarit, (nëse nuk kanë paraqitur kërkesa gjatë afatit të publikuar më parë), se duhet të paraqesin brenda datës 1 Tetor 2012, pranë Këshillit të Lartë të Drejtësisë, këto dokumenta:• Kërkesë të shoqëruar me ndonjë dokument tjetër, që do të konsiderohet i nevojshëm nga kërkuesi, përveç atyre që përmban fashikulli personal i gjyqtarit;• Program për drejtimin e gjykatës;• Formularin personal të plotësuar në përputhje me Vendimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë Nr 181, datë 27.09.2005 dhe të publikuar në faqen zyrtare elektronike të këtij institucioni;• Autorizim nëpërmjet të cilit lejojnë përfaqësuesit e Këshillit të Lartë të Drejtësisë që të hetojnë dhe të mbledhin të dhëna dhe materiale rreth veprimtarisë së tyre, në përputhje me nenin 7.5 me titull “Njoftimi i vendeve vakante dhe paraqitja e kërkesës”, të Vendimit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë Nr. 227/2, datë 28.03.2008 “Për funksionin drejtues në gjykata”.

Të gjithë të interesuarit, për më tepër informacion lidhur me procedurat dhe kriteret e pranimit, mund të vizitojnë faqen zyrtare elektronike të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, në adresën www.kld.al, në rubrikën “Korniza ligjore”, si dhe rubrikën “Vende vakante”.

policia greke njoftoi se ka shkatërruar një bandë që kryente grabitje me armë, duke arrestuar 5 nga anëtarët e saj. të arrestuarit janë 4 grekë dhe 1 shqiptar, ndërsa anëtari i gjashtë i bandës, një tjetër shqiptar, ndodhet në burgun e koridalos në greqi, pasi u arrestua tetorin e kaluar gjatë

një aksioni të policisë. Në veprimtarinë e grupit dokumentohen 49 grabitje, në 9 dyqane bizhuterish, 14 supermarkete, 24 shtëpi, në kompani biznesi dhe makina. sipas policisë, janë të shumta rastet kur këta grabitës kanë qëlluar pa hezitim mbi policë dhe civilë gjatë grabitjeve të tyre.

Nga kontrolli në shtëpitë e të arrestuarve u gjetën armët dhe mjetet që ata për-dornin për të kryer grabitjet, ndërkohë që u konstatua se një nga armët i përkiste një polici. policia sekuestroi në cilësinë e provës materiale 4 kallashnikovë dhe shumë sende të tjera komprometuese.

Dy shqiptarë në bandën e vjedhjeve në Greqi

MAPO8 e mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al

kronika

pas shumë përpjekjesh të bluve, si dhe të punon-jësve të zyrës përmbari-more, vendimi nëpërmjet të cilit pretendohej bllo-kimi i shtëpisë së Basriut nuk u ekzekutua.

fenomen

dosje profil

www.mapo.al

Kthimi i diplomatit në shtëpi

Nga bankat në bankaPara studentëve në vitet kur u ndërruan regjimet. Në departamentin e financës në kohën kur të gjithë pyesnin për firmat piramidale. Në krye të BKT-së, kur ajo kaloi nga bankë shtetërore në private. Dhe të tjera përvoja, deri tani, kur pas 13 vitesh kthehet para bankave me studentë në Tirana Business University

Diplomati i shquar do të kthehej sërish në shtëpinë e tij, në botën akademike si lektor...

Globalizimi i arsimit të lartë

ashtu si ekonomia dhe bizneset, universitetet po konkurrojnë në tregun global të arsimit të lartë. Këta universitete konkurrojnë për nivele të larta talentesh, pak rëndësi se pasaportën e kujt vendi mbajnë studentët

jo vetëm akademikëBesNik AliAj, kseNofoN krisAfi dhe GilmAN BAkAlli të cilët kANë dAlë NGA dyert e mësimdhëNies për të përqAfuAr Një kArrierë të spikAtur profesioNAle për t’u rikthyer sërish Në GjiriN e Botës AkAdemike

10 MAPOe mërkurë, 19 shtAtor 2012www.mapo.al

dosje

jashtë mureve të athinës, në Greqinë e lashtë , platoni themeloi në atë që ishte shenjtërorja e perëndeshës së dijes athina, akademinë e tij. Në ato rrethina, në vitin 387 përpara Krishtit, filozofi helen bisedonte me nxënësit e tij, duke e zhvilluar më tej në metodën e mësimdhënies së filozofisë, në atë që njihet sot si akademia e Vjetër. Ne kemi intervistuar tre akademikë të një lloji tjetër, të cilët kanë dalë nga dyert e mësimdhënies për të përqafuar një karrierë të spikatur profesionale për t’u rikthyer sërish në gjirin e botës akademike, ku dijen, kulturën dhe përvojën e fituar e zhvillojnë çdo ditë në auditorë duke bërë të mundur përçimin e saj përmes brezave.

Kthimi i diplomatit në shtëpiKsenofon Krisafi

Karrierën e tij të gjatë profesionale, profesor Ksenofon Krisafi e ka ni-sur pikërisht brenda botës aka-

demike; si punonjës shkencor në Sektorin Shkencor të Fakultetit të Shkencave Poli-tike e Juridike të Universitetit të Tiranës, ku edhe ka marrë diplomën si jurist. Pas 12 vitesh aty, do të niste një erë e re në karri-erën e tij; fillimisht në Ministrinë e Jashtme si përgjegjës i Byrosë Juridike, jurist , drej-tor i Drejtorisë së Çështjeve Juridike e Konsullore dhe Traktateve Ndërkom-bëtare, e më vonë si ambasador dhe për-faqësues i përhershëm i Republikës së Shqipërisë pranë zyrave të OKB-së dhe të OBT-së në Gjenevë. Por diplomati i shquar do të kthehej sërish në shtëpinë e tij, në botën akademike si lektor i së dre-jtës ndërkombëtare publike në Fakultetin e Drejtësisë, në degën e Gazetarisë dhe në kurset pasuniversitare të Diplomacisë dhe të Tregtisë së Jashtme pranë Univer-sitetit të Tiranës, leksionet në univer-sitetet e Sorbonës apo Gjenevës, Romës,

e Foxhias, dhe së fundi si pedagog në Uni-versitetin Europian të Tiranës.

Karriera juaj ka qenë shpesh si në një peshore sa nga jeta akademike, aq edhe nga ajo profesionale aktive, si jurist apo edhe si diplomat, por prej disa kohësh i jeni kushtuar vetëm asaj akademike. Si ka qenë ky kalim?

Jeta dhe karriera ime kanë qenë vërtet komplekse dhe shumë dinamike. Janë ndërthurur natyrshëm dhe kurdoherë, pothuajse pa asnjë pauzë, veprimtaria ak-ademike me veprimtarinë diplomatike, administrative dhe juridike. Ato kanë ecur kurdoherë bashkë, asnjëherë të shkëputura, madje edhe në rrethana të çuditshme. Fjala vjen, isha ambasador në Gjenevë dhe me gjithë angazhimet e jashtëzakonshme që imponon ky pozicion i rëndësishëm, përpiqesha të gjeja rast dhe mundësi për t’u aktivizuar në veprim-tari akademike në universitetet e Gjen-evës, Barit, Maltës, etj,. Në këtë binom të pandarë sfera akademike është pjesa do-minuese, pjesa inherente e pasionit dhe formimit tim. Ndjehem i nderuar dhe njëkohësisht i vlerësuar që isha ndër themeluesit e sektorit shkencor të fakultetit të Drejtësisë të UT-së, ku sëbashku me kolegun tim të çmuar profe-sor Grigor Gjika dh enë drejtimin e pro-fesorit të respektuar të së Drejtës Ndërkombëtare Arben Puto, themeluam njësinë e parë kërkimore shkencore në këtë fakultet. Ky sektor trashëgoi krijim-tarinë e vyer të korifejve dhe personal-iteteve të ndritura të shkencës juridike shqiptare, si Arben Puto, Luan Omari, Grigor Gjika, Dhimo Dhima, Nazmi Peza, Andon Sallabanda dhe shumë të tjerë.

Të bashkuara në mënyrë të natyrshme me angazhimet e tjera në diplomaci, ju-risprudencë e administratë, dijet e thella e të gjithanshme teoriko-juridike, përvo-ja nga pjesëmarrja në punimet e organi-zatave dhe konferencave ndërkombëtare si njohja e precedentëve dhe rasteve juri-dike nga veprimtaria e shteteve të tjerë më kanë dhënë mundësinë të kem pretendu-ar për kontribute modeste në trajtimin e çështjeve delikate që kanë pasur të bëjnë, për shembull, me kufijtë tokësorë e ujorë dhe sidomos detarë të vendit tonë, me ne-gociatat për çështjen e arit monetar, për reparacionet e luftës së dytë botërore, për rivendosjen e marrëdhënieve diplomatike me Republikën Federale të Gjermanisë, Rusinë, SHBA-në, Britaninë e Madhe, etj apo të përballoj situata delikate në debate të ndryshme në organizma të OKB-së, si fjala vjen për rastin e Kosovës, për të Dre-jtat e Njeriut në Shqipëri, për akuzat e pabazuara për trajtimin e minoriteteve në vend, etj.

Për akademinë dhe përtej...

Rektori i Universitetit polis, Besnik aliaj zbulon si ia ka arritur ta balancojë pasionin për mësimdhënien me përvojën e pasur si arkitekt e urbanist, juristi dhe eksperti i së drejtës ndërkombëtare Ksenofon Krisafi rrëfen rikthimin nga jeta si diplomat në atë prej akademiku, ndërsa Gilman Bakalli tregon se përpara se të ishte politika, ishte bota akademike....

E keni menduar gjithmonë që në një pikë të caktuar do i kushtoheshit karrierës vetëm akademike?

Jo, sepse karriera akademike ka qenë kurdoherë dhe me sa duket do të mbetet gjithmonë pasioni dhe doemos angazhi-mi im primar. Gjithçka tjetër e kamë bërë në funksion të saj, ose jam përpjekur ta ndjej dhe ta përjetoj si komponente të ve-primtarisë akademike apo si konkretizim të saj. Jeta profesionale, veprimtaria diplomatike ose juridike, në njëfarë kup-timi, kanë qenë derivate të jetës aka-demike. Përvojën time të gjithanshme teoriko-akademike dhe zgjidhjet praktike të aplikuara në raste të ndryshme jam përpjekur t’ua transmetoj studentëve në auditorë.

A ishte e vështirë të shkëputeshit nga stili i të punuarit të mëparshëm për të përqafuar një të ri?

Sërish më duhet të përgjigjem në mënyrë mohuese, sepse nuk e kam ndjesi-në se jam shkëputur nga stili im i zakon-shëm i të punuarit dhe i punës. Ka vetëm një ndryshim renditjeje, ndërsa dikur di-ta fillonte dhe programohej në funksion të veprimtarisë administrative, juridike e diplomatike, për pjesëmarrje në konfer-enca apo organizata ndërkombëtare dhe pjesa tjetër në funksion të veprimtarisë akademike, tashmë ndodh e kundërta, por sërish ekuilibrat nuk janë prishur. Thjesht mund të kenë ndryshuar disi. Tashmë veprimtaria akademike është më e organizuar. Ajo përfshin zhvillimin e rregullt të leksioneve në auditor, për-gatitje dhe botim librash, artikujsh dhe punime shkencore, pjesëmarrje në kon-ferenca shkencore, etj. Megjithatë, nuk e ndjej veten të ndarë edhe nga angazhimet e mia të dikurshme, si brenda ashtu edhe jashtë vendit. Jam këshilltar ose pjesë e grupeve të punës në ministri apo institu-cione qendrore për trajtimin e çështjeve madhore të karakterit juridiko-ndërkom-bëtar, anëtar i organeve drejtuese të disa organizatave ndërkombëtare, qeveritare e jo qeveritare, pjesëmarrës në konferen-ca e takime ndërkombëtare, etj,. Ndjek me kujdes e preokupim aspektet juridiko-ndërkombëtare të zhvillimeve aktuale në marrëdhëniet e shtetit tonë me shtete e tjerë dhe nuk kam jam kursyer të kon-tribuoj konkretisht dhe të shprehem ha-

pur në mbrojtje të interesave kombëtare. Si e gërshetoni mësimdhënien me

eksperiencat profesionale? Si e sillni përvojën në fushën e së drejtës në au-ditorë?

Kjo karrierë e pasur dhe e gjatë aka-demike e profesionale, aktivizimi si autor apo edhe si aktor në trajtimin dhe zgjid-hjen e çështjeve të rëndësishme me shtete e tjerë, si edhe akumulimi sistematik i një bagazhi të pasur teoriko-juridik më ka dhënë mundësinë dhe privilegjin që në auditor të ndjehem shumë komod, për-piqem të zgjoj vazhdimisht interesin e studentëve, nëpërmjet aplikimit të meto-dave interaktive në trajtimin dhe zgjid-hjen e rasteve nga praktika e përditshme e shtetit tonë apo të të tjerëve. Në funk-sion të formimin profesional të stu-dentëve, bëj pjesë të orës mësimore edhe situate konkrete në të cilat kam pasur fa-tin të kem qenë pjesë e ekipit që ka nego-ciuar dhe ka gjetur zgjidhjen e çështjes. Duke dhënë në këtë mënyrë impresionet e përjetuara personalisht, si edhe detaje me interes të veçantë.

Çfarë është ajo që mësojnë studentët nga një akademik, i cili i ka prekur ato çka u mëson brezave të rinj?

Kësaj pyetje do t’i përgjigjesha duke risjellë në mend gjurmët e pashlyera që ka-në lënë jo vetëm në memorien por edhe në formimin tim, akademikë të mëdhenj, si; profesorët Aleks Buda, Kristo Frashëri, Ar-ben Puto, Eqrem Çabej, Stefanaq Pollo, An-drokli Kostallari, Shaban Demiraj, e shumë të tjerë, për të cilët kërkoj ndjesë që nuk ua përmenda emrin. Prej tyre kam mësuar ndër të tjera se breza të rinj duhet të vlerë-sojnë dhe të duan dijen dhe të ndërgjegjëso-hen se ajo fitohet dhe kthehet në vlerë vetëm me punë e përkushtim të vazh-dueshëm, duke mos mbetur thjesht stoli, por duke u vënë në shërbim të vendit.

Një akademik që prej fillimit apo një profesionist i kthyer në akademik?

Të dyja bashkë. Mendoj se është fat dhe kombinim shumë i mirë e shumë i dobishëm. Por, duhet pasur parasysh se ak-ademik nuk bëhesh vetëm duke qenë pjesë e profesoratit të një universiteti, por përmes një pune madhore, të lodhshme e të mun-dimshme, të konkretizuar në kontribute në fusha të ndryshme të shkencës, ekonomisë dhe zhvillimit të shoqërisë.

ksenofon krisafi

akademik nuk bëhesh vetëm duke qenë pjesë e profe-soratit të një universiteti, por përmes një pune madhore, të lodhshme e të mun-dimshme, të konkretizuar në kontribute në fusha të ndryshme të shkencës, ekonomisë dhe zhvillimit të shoqërisë.

11e mërkurë, 19 shtAtor 2012www.mapo.al

MAPO

Nëse njerëzit do të karakter-izoheshin prej një gjesti, padyshim që figura e

Gilman Bakallit do të lidhej me atë çastin, kur mbi podiumin e foltores së Kuvendit të Shqipërisë gjatë një prej seancave të zakonshme parlamentare, vendosi largimin nga grupi parlamentar i PD-së, për ta përfaqësuar qytetin e tij të lindjes, Shkodrën si një qytetar i lirë....Kur e shohin në auditorët e Universitetit Europian të Tiranës si pedagog në Departamentin e Marrëdhënie Publike- Komunikim nuk mund t’i shpëtojë përkufizimit që vjen pas ; politikani. Politikani që zgjodhi t’i kushtohej jetës akademike?! Në fakt, Gilman Bakalli na rrëfen se ka ndodhur e kundërta; nga sallat e leksioneve për të kaluar në sallën parlamentare e për t’u rikthyer sërish aty ku nisi karriera e tij, edhe me më shumë dëshirë e energji se më parë. Si ka qenë kalimi nga një jetë aktive në politikë në jetën akademike? Në fakt, karriera ime ka ndjekur drejtimin e kundërt të pyetjes suaj: nga sallat e leksioneve universitare në sallën parlamentare. Kalimi ka qenë i beftë dhe, si të gjitha gjërat e papritura, është shoqëruar me surpriza të këndshme dhe të pakëndshme...Kurse kalimi nga jeta politike në atë akademike, ka qenë kthim në shtëpi. Me mall dhe me energji. Një lloj rilindjeje shpirtërore!E keni menduar gjithmonë që në një pikë të caktuar do i kushtoheshit karrierës vetëm akademike?Gjithmonë kam ëndërruar të jem pjesë e institucioneve akademike dhe kam luftuar për këtë, pavarësisht vonesave, devijimeve

apo degëzimeve të imponuara herë nga rrethanat e jetës e herë nga vetvetja. Njeriu s’pushon së kërkuari rrugën e tij në jetë. Dhe kjo rrugë nuk i ngjan përherë një autostrade, por shpeshherë një rruge dytësore, të pashtruar, me kthesa të forta e të padukshme, vende-vende punohet e ti duhet të ndalesh...për t’u rinisur.A ishte e vështirë të shkëputeshit nga stili i të punuarit të mëparshëm për të përqafuar një të ri? Shumëkush mendon se duke u futur në politikë e rrit ndjeshëm hapësirën e veprimit si individ. S’ka gjë më të gabuar se kjo! Duke hyrë në politikë, ke nënshkruar sakaq nënshtrimin e lirisë tënde si individ ndaj interesave të partisë e të publikut. Në këtë kuptim, të futesh nga auditori në politikë mund të jetë traumatike. Mund ta krahasosh me kalimin nga liria në skllavëri mendore.Mendoj se pa një frymëzim të thellë, gati-gati prej misionari, nuk ia vlen (dhe nuk duhet) të futesh në politikëSi e gërshetoni mësimdhënien me eksperiencat profesionale? Mësimdhënia ime shkon përtej gërshetimit të saj me eksperiencat e mia profesionale.Çfarë është ajo që mësojnë studentët nga një akademik, i cili i ka prekur ato çka u mëson brezave të rinj? Uauuu! Po më trajtoni sikur të isha një Sokrat apo Shenjëtor që u flet studentëve përmes ekzistencës së tij?! . Meqë është kështu, atëherë po them, se u mësoj studentëve se një akademik i mirëfilltë, ndryshe nga politikani, duhet t’i bindet vetëm një norme të epërme: lirisë. Një akademik që prej fillimit apo një profesionist i kthyer në akademik?Një njeri që ka gjetur Rrugën e tij!

Si student i para ’90, ëndrra e tij më e madhe ishte të mbetej pjesë e botës akademike edhe pasi të

diplomohej. Edhe vërtet kështu ndo-dhi! Pasi u diplomua në Arkitekturë-Urbanistikë, Besnik Aliaj nuk do të hiqte dorë nga ëndrra e tij. Pas dy vitesh eksperiencë në qeverisjen ven-dore si arkitekt-urbanist më 1992-shin, do të fitonte vendin si asistent pedagog në Universiteti Politeknik i Tiranës , duke mos hequr dorë më nga mësim-dhënia edhe kur angazhimet profesio-nale në studio arkitekture apo projek-timi, OJF apo në institucione publike.

Pasioni i hershëm për mësimd-hënien që tanimë i numëron 20 vite karrierë jo vetëm që e ka mbajtur në balancë të mirë mes dy botëve; asaj ak-ademike dhe profesionale, por e ka shtyrë edhe më tej; drejt themelimit të Universitetit POLIS, që i bashkon më së miri pasionet e tij

Si ka qenë kalimi nga një jetë ak-tive profesionale si arkitekt dhe

ekspert i planifikimit urban, në atë akademike ?

Unë jam diplomuar në vitin dramatik dhe inspirues 1990. Kam punuar 2 vjet në qe-verisjen vendore si arkitekt-urbanist dhe në 1992-shin, pata fatin që, përmes një konkur-si të fitoja vendin e asis-tent pedagogut në Uni-versitetin Politeknik të Tiranës. Pra, angazhi-mi im ka qenë i her-shëm, prej 20 vitesh tashmë, dhe ndërkohë nuk kam hequr kurrë dorë nga praktika pro-fesionale.

Praktika dhe përvo-ja akademike ka rëndë-si të balancohen dhe të ushqejnë njëra-tjetrën. Gjatë kësaj periudhe kam punuar, përveç angazhimit në univer-sitet, edhe në praktika private projektimi, në studio arkitekture, si dhe në OJF të speciali-zuara të fushës si; Instituti Co-PLAN. Kjo më ka mbajtur në një balancë të mirë midis botës akademike, kon-sulencës, praktikës dhe kërkimit shkencor. E gjitha është plotësuar midis specializimeve jashtë dhe punës në Shqipëri duke kaluar nga special-i z i m n ë n i v e l m a s t e r d h e doktorature,drejt përvojës dhe titujve akademikë.

E keni menduar që, në një pikë të caktuar do i kushtoheshit karri-erës akademike?

Kur isha student nuk e mendoja, por nuk e përjashtoja. Por si një stu-dent me rezultate të mira dhe me pre-tendime, universiteti ishte një ëndërr para viteve ’90 . Sidoqoftë, pas ndry-shimeve politike mundësitë u hapën, por edhe situata në universitet u përkeqësua. Por, në asnjë rast nuk kam hequr dorë nga mësimdhënia. Është një pasion dhe idealizëm. Ndry-

she, në kushtet e Shqipërisë do të isha marrë me gjëra të tjera. As në vitin ’97 nuk kam hequr dorë nga universiteti. Kam qenë bashkë me kolegët atje, të garantonim që shkolla nuk prekej. Por, për shkak të ngurtësisë, korrupsionit dhe mungesës së reformave në institu-cionet publike, vendosa të lëviz drejt një përvoje alternative dhe më bash-këkohore që erdhi nga puna në Co-PLAN e deri në themelimin e Univer-sitetit Polis. Sot besoj se kemi krijuar një model të parë që u referohet prak-tikave të avancuara të arsimit në fush-at; arkitekturë,dizajn, urbanistikë dhe mjedis. Fleksibiliteti, kreativiteti bash-kohen me standardet dhe intelektual-izmin për te prodhuar cilësi.

A ishte e vështirë të shkë-puteshit nga stili i të punuarit të mëparshëm për të përqafuar një të ri?

Po edhe jo. Fillimi ka qenë shumë i vështirë, por edhe unë kam punuar fort. Për mua, rritja ka qenë një pro-ces që nuk mbaron kurrë. Unë ende vijoj të mësoj vetë, ndërsa e transme-

toj dijen te të tjerët. Çdo vit, e ndjej veten më të rritur dhe më të pjekur që të kuptoj ed-he sa pak dimë...

Si e gërshetoni mësimdhënien me eksperiencat profe-sionale?

Për mua, ky është një parim themelor në p u n ë n t i m e a k a-demike. Në përvojën time, unë besoj shumë te puna në terren. Kam punuar shumë në ter-r e n m e p r o j e k t e konkrete dhe kërki-morë. Çdo projekt-stu-dio, lëndë që unë jap, tentoj ta lidh me për-vojën time dhe të të ftuarve nga praktika konkrete. Në asnjë rast, nuk besoj te pro-jektet në letër dhe vetëm nga lart. Kjo më ka bërë të inkurajoj studentët me vizita në terren, ekspedita, py-

etësorë, vrojtime, produkte që, shpesh kanë pasur vlerë praktike për komu-nitetet dhe autoritetet.

Çfarë është ajo që mësojnë stu-dentët nga një akademik, i cili i ka prekur ato që u mëson brezave të rinj?

Për mua lidhja me shoqërinë dhe terrenin është avantazhi më i madh. Në çdo rast unë kultivoj punën në si kusht thelbësor që plotësohet nga in-teligjenca më tej. Nga ana tjetër, është e rëndësishme t’u transmetoj stu-dentëve të qenit aktiv në shoqëri përtej teknicienit të thjeshte dhe të qenit modest, duke i dhënë prioritet perfor-mancës dhe produktit të punës sesa marketimit agresiv të vetes.

Një akademik që prej fillimit apo një profesionist i kthyer në aka-demik?

Unë kam ecur në të dyja shinat paralelisht. Besoj fort tek kjo.

e para ishte akademia

U mësoj studentëve se një akademik i mirëfilltë, ndryshe nga politi-kani, duhet t’i bindet vetëm një norme të epërme: lirisë”

Gilman BaKalli

BesniK aliaj

Të arkitekturosh karrierën akademike

Fillimi ka qenë shumë i vështirë, por edhe unë kam punuar fort. Për mua, rritja ka qenë një proces që nuk mbaron kurrë. Unë ende vijoj të mësoj vetë, ndërsa e transmetoj dijen te të tjerët. Çdo vit, e ndjej veten më të rritur dhe më të pjekur që të kuptoj edhe sa pak dimë...

12 MAPO e mërkurë, 19 SHTATOr 2012www.mApO.Al

CmYk

13e mërkurë, 19 shtAtor 2012www.mapo.al

MAPO

feNomeN Këta universitete konkurrojnë për nivele të larta talentesh, pak rëndësi se pasaportën e kujt vendi mbajnë studentët

Globalizimi i arsimit të lartë

Në shtëpi,paratë tuajanuk kanë vlerë.

DEPOZITA

Lekderi në

7%Dollarderi në

2.5%Euroderi në

4%

Eja përfito taniInteres dhe Siguri.

Ashtu si ekonomia dhe bizneset, universitetet po konkurrojnë në tregun global të arsimit të lartë

Ben Wildavsky, beson se ka një treg global për arsimin e lartë. Anëtar nderi i fonda-cionit “Kauffman”, profesor Wildavsky ka

vizituar shumë kampuse universitarë për të hu-lumtuar mbi librin e tij më të ri; “The Great Brain Race: How Global Universities Are Reshaping The World” – (Raca e Trurit të Madh; si po e riformëso-jnë botën universitetet globale). Këta universitete konkurrojnë për nivele të larta talentesh, pak rëndë-si se pasaportën e kujt vendi mbajnë studentët.

Shkollat hapin kampuse satelitë, bashkëpuno-jnë në kërkim dhe botimin e kumtesave akademike dhe përpiqen të joshin emra të mëdhenj profe-sorësh. E gjitha kjo, pjesërisht për të ardhurat dhe pjesërisht për prestigj (dhe për të kapur majat e ran-kimeve të universiteteve). Në një intervistë të dhë-në revistës Forbes, ai ka folur rreth karakteristika-ve të universiteteve globalë, të cilët duket se për-mirësojnë të ardhmen e arsimit të lartë.

Si përkufizohet një universitet global? Raca e trurit të madh përkufizohet nga një

lëvizje e paprecedentë studentësh përreth botës, rritjen e numrit të fakulteteve në të gjithë botën dhe krijimi i përpjekjeve nga vende si Koreja e Jugut apo Arabia Saudite për të krijuar univer-sitete botërore të cilat mund të konkurrojnë vër-

tet me më të mirën që ekziston. Mund të përku-fizohet në shumë mënyra: nga pranimi i stu-dentëve nga jashtë vendit tek dërgimi i studentëve jashtë vendit, duke u angazhuar në kërkimin ndërkombëtar dhe dyfishimin e bashkëpunimit ndërshtetëror shkencor, në 20 vitet e fundit.

Si matet? Mënyra më e mirë e matjes është përmes ran-

kimit botëror të universiteteve dhe e përshkruaj në librin tim si një shtrirje natyrale të tregut. Ash-tu si tregjet financiare, edhe ato edukative kanë nevojë për informacion në mënyrë që të funksion-ojnë efektshëm. Kështu pra, duke qenë se ky treg po zhvillohet, këto rankime ekzistojnë për të ndi-hmuar studentët, për të ndihmuar universitetet, për të ndihmuar politikbërësit dhe qeveritë për të matur saktësisht sesa të efektshëm janë këto universitete. Rankimet sigurisht kanë shumë paqartësi, por janë një punë në progres.

Cilat janë shkollat apo programet më të mira dhe novative që keni vizituar gjatë hu-lumtimit?

Kam kaluar disa kohë në disa kampuse-degë në Lindjen e Mesme. Janë vende të mahnitshme. Mund të shkosh në një vend të quajtur “Qyteti i Edukimit” në Katar. Është një kampus i vogël jashtë qytetit Doha, i krijuar në luks- në bashkë-punim me qeverinë e Katarit- nga Universiteti i Xhorxhtaunit për shërbimin e jashtëm, Shkolla e Gazetarisë Medill, Kolegji Mjekësor Weill Cor-nell në Teksas, etj.

Sheh ndërtesa gjigante me mermer dhe dyer

të mëdha. Ngjajnë si tempuj të lashtë dhe gratë e reja që dalin nga këto dyer të veshura tradicio-nalisht, janë studente të inxhinierisë në Univer-sitetin e Teksasit A&M. Kjo është përpjekje për të sjellë kulturën e universitetit të Teksasit në Lindjen e Mesme. Dhe është thjesht maja e ajs-bergut. Jam i befasuar nga këta universitete, të cilët përpiqen të shkojnë aty ku ndodhen klientët e tyre. Ky është fenomeni i kampuseve-degë. Në Lindjen e Mesme ata janë të ftuar prej qeverive të ndryshme; në vend te tjera është një sipërmar-rjeje tregu, për më shumë të ardhura.

Mendoj se koncepti që ka presidenti i Univer-sitetit të Nju Jorkut- i cili po hap një kampus të arteve liberale në Abu Dabi- atë që ai e quan një rrjet virtual universitetesh është shumë mbresëlë-nëse. Mund të nisësh studimet në Shangai dhe t’i përfundosh në Abu Dabi, apo të nisësh në Uash-

ington dhe t’i përfundosh në Shangai. Ideja është se nuk ka qendër. Kam vizituar edhe “Insead” në Fontainebleau, 45 minuta jashtë Parisit, një shkollë e njohur biznesi me një kampus të dytë në Singapor. Mund ta përfundosh diplomimin në Singapor, apo ta nisësh atje dhe ta përfundosh në Fontainebleau. Është një lloj kampusi multina-cional. Ata e shohin veten, jo si pjesë e tregut lo-kal, rajonal apo kombëtar por si pjesë e botës së biznesit. Ata e shohin veten të konkurrueshëm globalisht.

Cili është rreziku i të mos qenit univer-sitet global?

Një nga fuqitë e mëdha të universiteteve, të paktën në SHBA është se kanë shumë diversitet. Globalizimi do të thotë gjëra të ndryshme dhe lo-jtarë të ndryshëm brenda tw njëjtit spektër. Uni-versitetet e mëdha kërkuese, për të konkurruar duhet të mendojnë në gjetjen e talenteve më të mirë, kanë nevojë për partneritet ndërkombëtar. Universiteti i Yale, për shembull, po bashkëpu-non me universitetet kineze. Ka një treg edukimi dhe njerëzit duhet të mendojnë me kujdes rreth misionit të tyre dhe nëse globalizimi do të jetë pjesë e rëndësishme e këtij misioni.

Çfarë do e përkufizojë universitetin apo arsimin e lartë në të ardhmen?

Dija nuk është një burim i shtershim, ku secili duhet të luftojë për të marrë pjesën e tortës. Është diçka që mund të rritet. Duhet të përqafojmë ato forca të globalizimit në arsim si të gjitha forcat e tjera në ekonomi.

13e mërkurë, 19 shtAtor 2012www.mapo.al

MAPO

feNomeN Këta universitete konkurrojnë për nivele të larta talentesh, pak rëndësi se pasaportën e kujt vendi mbajnë studentët

Globalizimi i arsimit të lartë

Në shtëpi,paratë tuajanuk kanë vlerë.

DEPOZITA

Lekderi në

7%Dollarderi në

2.5%Euroderi në

4%

Eja përfito taniInteres dhe Siguri.

Ashtu si ekonomia dhe bizneset, universitetet po konkurrojnë në tregun global të arsimit të lartë

Ben Wildavsky, beson se ka një treg global për arsimin e lartë. Anëtar nderi i fonda-cionit “Kauffman”, profesor Wildavsky ka

vizituar shumë kampuse universitarë për të hu-lumtuar mbi librin e tij më të ri; “The Great Brain Race: How Global Universities Are Reshaping The World” – (Raca e Trurit të Madh; si po e riformëso-jnë botën universitetet globale). Këta universitete konkurrojnë për nivele të larta talentesh, pak rëndë-si se pasaportën e kujt vendi mbajnë studentët.

Shkollat hapin kampuse satelitë, bashkëpuno-jnë në kërkim dhe botimin e kumtesave akademike dhe përpiqen të joshin emra të mëdhenj profe-sorësh. E gjitha kjo, pjesërisht për të ardhurat dhe pjesërisht për prestigj (dhe për të kapur majat e ran-kimeve të universiteteve). Në një intervistë të dhë-në revistës Forbes, ai ka folur rreth karakteristika-ve të universiteteve globalë, të cilët duket se për-mirësojnë të ardhmen e arsimit të lartë.

Si përkufizohet një universitet global? Raca e trurit të madh përkufizohet nga një

lëvizje e paprecedentë studentësh përreth botës, rritjen e numrit të fakulteteve në të gjithë botën dhe krijimi i përpjekjeve nga vende si Koreja e Jugut apo Arabia Saudite për të krijuar univer-sitete botërore të cilat mund të konkurrojnë vër-

tet me më të mirën që ekziston. Mund të përku-fizohet në shumë mënyra: nga pranimi i stu-dentëve nga jashtë vendit tek dërgimi i studentëve jashtë vendit, duke u angazhuar në kërkimin ndërkombëtar dhe dyfishimin e bashkëpunimit ndërshtetëror shkencor, në 20 vitet e fundit.

Si matet? Mënyra më e mirë e matjes është përmes ran-

kimit botëror të universiteteve dhe e përshkruaj në librin tim si një shtrirje natyrale të tregut. Ash-tu si tregjet financiare, edhe ato edukative kanë nevojë për informacion në mënyrë që të funksion-ojnë efektshëm. Kështu pra, duke qenë se ky treg po zhvillohet, këto rankime ekzistojnë për të ndi-hmuar studentët, për të ndihmuar universitetet, për të ndihmuar politikbërësit dhe qeveritë për të matur saktësisht sesa të efektshëm janë këto universitete. Rankimet sigurisht kanë shumë paqartësi, por janë një punë në progres.

Cilat janë shkollat apo programet më të mira dhe novative që keni vizituar gjatë hu-lumtimit?

Kam kaluar disa kohë në disa kampuse-degë në Lindjen e Mesme. Janë vende të mahnitshme. Mund të shkosh në një vend të quajtur “Qyteti i Edukimit” në Katar. Është një kampus i vogël jashtë qytetit Doha, i krijuar në luks- në bashkë-punim me qeverinë e Katarit- nga Universiteti i Xhorxhtaunit për shërbimin e jashtëm, Shkolla e Gazetarisë Medill, Kolegji Mjekësor Weill Cor-nell në Teksas, etj.

Sheh ndërtesa gjigante me mermer dhe dyer

të mëdha. Ngjajnë si tempuj të lashtë dhe gratë e reja që dalin nga këto dyer të veshura tradicio-nalisht, janë studente të inxhinierisë në Univer-sitetin e Teksasit A&M. Kjo është përpjekje për të sjellë kulturën e universitetit të Teksasit në Lindjen e Mesme. Dhe është thjesht maja e ajs-bergut. Jam i befasuar nga këta universitete, të cilët përpiqen të shkojnë aty ku ndodhen klientët e tyre. Ky është fenomeni i kampuseve-degë. Në Lindjen e Mesme ata janë të ftuar prej qeverive të ndryshme; në vend te tjera është një sipërmar-rjeje tregu, për më shumë të ardhura.

Mendoj se koncepti që ka presidenti i Univer-sitetit të Nju Jorkut- i cili po hap një kampus të arteve liberale në Abu Dabi- atë që ai e quan një rrjet virtual universitetesh është shumë mbresëlë-nëse. Mund të nisësh studimet në Shangai dhe t’i përfundosh në Abu Dabi, apo të nisësh në Uash-

ington dhe t’i përfundosh në Shangai. Ideja është se nuk ka qendër. Kam vizituar edhe “Insead” në Fontainebleau, 45 minuta jashtë Parisit, një shkollë e njohur biznesi me një kampus të dytë në Singapor. Mund ta përfundosh diplomimin në Singapor, apo ta nisësh atje dhe ta përfundosh në Fontainebleau. Është një lloj kampusi multina-cional. Ata e shohin veten, jo si pjesë e tregut lo-kal, rajonal apo kombëtar por si pjesë e botës së biznesit. Ata e shohin veten të konkurrueshëm globalisht.

Cili është rreziku i të mos qenit univer-sitet global?

Një nga fuqitë e mëdha të universiteteve, të paktën në SHBA është se kanë shumë diversitet. Globalizimi do të thotë gjëra të ndryshme dhe lo-jtarë të ndryshëm brenda tw njëjtit spektër. Uni-versitetet e mëdha kërkuese, për të konkurruar duhet të mendojnë në gjetjen e talenteve më të mirë, kanë nevojë për partneritet ndërkombëtar. Universiteti i Yale, për shembull, po bashkëpu-non me universitetet kineze. Ka një treg edukimi dhe njerëzit duhet të mendojnë me kujdes rreth misionit të tyre dhe nëse globalizimi do të jetë pjesë e rëndësishme e këtij misioni.

Çfarë do e përkufizojë universitetin apo arsimin e lartë në të ardhmen?

Dija nuk është një burim i shtershim, ku secili duhet të luftojë për të marrë pjesën e tortës. Është diçka që mund të rritet. Duhet të përqafojmë ato forca të globalizimit në arsim si të gjitha forcat e tjera në ekonomi.

MAPO 21e martë, 18 janar 2011www.mapo.al MAPO

e shtunë, 16 qershor 2012www.mapo.al MAPOMAPOe mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al 15

Jo vetëm lëvizje e lirë për qëllime tur-istike. Tani me sistemin ECTS, apo të quajtur ndryshe të krediteve, një stu-dent mund t’i nisë studimet në Shq-ipëri, t’i vazhdojë në Romë e t’i përfun-dojë në çdo universitet evropian, pjesë e procesit të Bolonjës.

Zv/Rektorja për Partneritet dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar në Uni-versitetin Europian të Tiranës, Nevila Xhindi flet për benefitet e transferimit të studimeve, por edhe rregullat e pro-cedurat e kryerjes

Çfarë është sistemi i transferim-it të studimeve?

Sistemi i Transferimit të kreditive, apo siç e shohim në suplementet e diplomave apo vërtetime të notave ECTS - European Credit Transfer and Accumulation System ka në qendër studentin; sistemin e krediteve dhe performancën e studentit në auditor, të specifikuar dhe në bazë të rezultat-eve.

Arsyeja që sot Evropa punon me kreditet, me transferimin e tyre, ndodh në kuadrin e procesit të Bolonjës, si program që do të zbatohej institucio-nalisht në të gjitha shtetet që kanë nënshkruar Kartën e Bolonjës dhe për të lehtësuar mundësinë e transferimit dhe të mobilitetit te studentët. Në fakt, transferimi nuk përfshin mobilitetin- jo se janë krejtësisht të kundërt, përkundrazi ecin në të njëjtin krah- por transferimi ka tjetër destinacion nga mobiliteti.

Nga ndryshon transferimi nga mobiliteti, pjesë e rëndësishme ed-he ky e procesit të Bolonjës?

Transferimi nënkupton shpërn-guljen institucionale, nga njëri institu-cion i arsimit të lartë në një tjetër, ekuivalentohesh dhe transferohesh përfundimisht. Pra, diploma jote del nga ai universitet dhe universiteti pritës, në bazë të rregullave të përcak-

tuara nga vetë institucioni dhe ato të vendosura nga sistemi i Bolonjës, ku jepet sistemi i vlerësimit të kreditit dhe ekuivalentimit të programeve.

Një student ekuivalentohet dhe transferohet nga një institucion në një tjetër, nëse ka përputhje të programit në 70- 80 për qind, që përkthehet se programi ka vlerë kreditesh dhe rezul-tate pozitive.

Ndërsa mobiliteti është diçka tjetër; ti transferon studimet për një apo dy semestra nga një universitet në një tjetër.

A mundet një student shqiptar me anë të mobilitetit të lëvizë në një universitet evropian?

Është absolutisht e mundur dhe kjo është shumë nxitëse për studentët dhe për të gjithë hapësirën evropiane të ar-simit të lartë. Një student mund të kryejë një semestër në një universitet në një shtet tjetër, por pse jo edhe në një universitet brenda vendit, për të kr-ijuar një eksperiencë ndryshe. Ke mundësi të bësh një semestër në Vjenë, një në Pragë, një në Tiranë. Këtë gjë e kanë lehtësuar shumë programet që mbështeten nga fondet e BE-së. Pro-gramet “Erasmus” apo “Tempus”, mbështesin jo vetëm lëvizjen e stu-dentëve, por edhe të pedagogëve, si ed-he shkëmbimin e eksperiencave.

Cilat janë procedurat që ndiqen për ta bërë të mundur lëvizjen apo transferimin e studimeve?

Zbatimi rigoroz i sistemi të krediteve është shumë i rëndësishëm, për të arritur objektivat dhe qëllimet e procesit të Bolonjës.

Kur procesi kryhet në mënyrë kor-rekte, tregon transparencën, vërtetësi-në e asaj çka është bërë në auditor, cilësinë dhe standardin e institucionit.

Shpesh ndeshemi me pyetje të natyrës; “ A njihet diploma e Univer-sitetit Europian të Tiranës në një vend

apo në një tjetër?”. Pyetja në vetvete nuk është korrekte, sepse ai që njihet është programi për të cilin shkon të studiosh.

Thënë më konkretisht? Për shembull; nëse shkon të stu-

diosh Shkenca Politike në Universite-tin e Bolonjës dhe do të transferosh stu-dimet atje pikë së pari pritësi- të njëjtën gjë bën edhe Universiteti Europian i Ti-ranës- sheh nëse institucioni është i akredituar dhe nëse programi për të cilin aplikon është i akredituar, pastaj shihen rezultatet dhe transferohen kreditet. Nëse programi që transferon përputhet me 70 për qind, transferimi është krejtësisht i mundshëm.

A ka studentë që transferojnë studimet nga këtu drejt Europës dhe anasjelltas?

Kemi dëshmi pafund të studentëve tanë të cilët lëvizin, bëjnë semestër di-ku tjetër, apo kanë transferuar studi-met dhe vazhdojnë t’i transferojnë. Në UET, kemi një bord që merret me transferimin e kreditove. Janë staf i specializuar që dinë të bëjnë përputh-shmërinë e programeve dhe përputh-shmërinë me kreditit. Mundësia është shumë më e madhe për universitetet private. Në ndryshim me universitetet publike, të cilët punojnë me kuota të limituara dhe transferimet i kanë të limituara, universitetet private janë pjesë e një procesi ndoshta deri diku ndryshe, jo në konceptim pasi kur bëhet fjalë për transferim kreditesh dhe programesh është i njëjti proces, por duke qenë se është lënë në mënyrë të liberalizuar, është institucioni ai që vendos limitin e krediteve për t’i njo-hur nga viti në vit.

Si procedohet me studentët që duan të transferojnë studimet dre-jt Universitetit Europian të Tira-nës?

Që të fitosh një diplomë të UET-it,

për të mbrojtur diplomën për t’i dhënë vlerën e duhur dhe për të respektuar studentët që na kanë besuar formimin e tyre, kemi vënë një kusht: ne njohim 90 deri në 120 kredite. Pjesa tjetër e krediteve duhet kryer në auditorët e UET-it. Gjëra të kësaj natyre kanë bërë edhe universitete të tjera. Fare mirë mund të thuhet se i transferon studi-met në një universitet në Vjenë apo Romë dhe në bazë të ekuivalentimit di-sa lëndë duhet t’i kryesh atje. Është një mundësi e jashtëzakonshme pasi Bolonja e ka krijuar këtë hapësirë.

Si kryhet ekuivalentimi i pro-grameve të studimeve nga njëri vend në tjetrin?

Duke dashur të krijojë hapësirën evropiane të Arsimit të lartë, Procesi i Bolonjës po përpiqet të unifikojë pro-gramet me sistemin e kreditove. Është proces që ecën përkrah në kuadrin e kualifikimeve, njehsimit dhe njohjes së diplomave. Ka shumë vende që ia ka-në lënë vetë institucioneve, por në vende të tjera e bëjnë institucionet qen-drore. Në rastin tonë diplomat nga një cikël në tjetrin dhe diplomat që vijnë nga jashtë ekuivalentohen nga Minis-tria e Arsimit dhe e Shkencës.

Sa është numri i studentëve që tranferojnë studimet në UET dhe nga vijnë ata kryesisht ?

Ata që transferojnë studimet janë kryesisht studentë të Universiteti Pub-lik, studentë nga universitete të tjera private, që duan t’i japin vlerë ndryshe diplomës së tyre, nga universitete ital-iane që kthehen në Shqipëri- i takojnë atij brezi qe kanë emigruar për shkol-lim. Ekuivalnetojmë diku te 70-80 stu-dentë në vit. Studimet janë të trasfer-ueshme me semestra, sepse kështu pu-nojmë. Kemi lejuar edhe mobilitetin, studentë nga jashtë kanë bërë një se-mestër tek ne dhe studentë nga UET kanë shkuar jashtë.

kemi dëshmi pafund të studentëve tanë të cilët lëvizin, bëjnë semestër diku tjetër, apo kanë transferuar studimet dhe vazhdojnë t’i transferojnë.

në uet, kemi një bord që merret me transferimin e kreditoveintervista

Transferimi i studimeve, të jesh student i Evropës

një student mund të kryejë një semestër në një universitet në një shtet tjetër, por pse jo edhe në një universitet brenda vendit, për të krijuar një eksperiencë ndryshe. ke mundësi të bësh një semestër në Vjenë, një në pragë, një në tiranë. këtë gjë e kanë lehtësuar shumë programet që mbështeten nga fondet e Be-së. programet “erasmus” apo “tempus”, mbështesin jo vetëm lëvizjen e studentëve, por edhe të pedagogëve, si edhe shkëmbimin e eksperiencave.

një student ekuivalentohet dhe transferohet nga një institucion në një tjetër, nëse ka përputhje të programit në 70- 80 për qind,

(ects) është standardi për krahasimin e studimeve dhe performancën e studentëve në arsimin e lartë në vendet e Be-së dhe vendeve të tjera evropiane bashkëpunuese një vit akademik i korrespon-don 60 ects-kredite të cilat janë ekuivalente me 1500–1800 orë studimi në auditor.

Zv/rektorja për partneritet dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar në universitetin Europian të tiranës, Nevila xhindi

ekonomi tirana Bank, anëtare e grupit Bankar të pireut, ka nisur të operojë në shqipëri në shtator të vitit 1996 si institucioni i parë bankar me kapital privat dhe licencën e një banke universale. Buri-met zyrtare të bankës njoftuan dje se gjatë kë-tyre viteve “tirana Bank” ka treguar se është një ndër institucionet bankare më të rëndësishme

në vend, duke dhënë mbështetje të fortë për ekonominë shqiptare, nëpërmjet ndërtimit të marrëdhënieve serioze me bizneset dhe indi-vidët. këto kanë qenë vite të mbushura me shumë punë, përkushtim dhe përpjekje për të përmirësuar vazhdimisht shërbimet tona, në mënyrë që të ndërtonim strategji për të ardh-

men, por dhe të ofronim zgjidhje dhe mbështetje për ndërmarrjet shqiptare dhe personat fizikë. duke ndjekur filozofinë dhe praktikën tonë thelbësore për të mbrojtur dhe përmirësuar am-bientin ku jetojmë dhe natyrën përreth, “tirana Bank” për vite me radhë ka bashkëpunuar me shumë bashki të qyteteve të ndryshme.

tirana Bank, 16 vite në tregun bankar shqiptar

Ish-ministri socialist i Energjetikës, Viktor Doda i ka cilësuar fatale zhvillimet në sektorin e energjetikës dhe mënyrën sesi CEZ-Shpërndarje ka operuar pas privatizimit. Ai e ka vlerësuar tregun e energjisë si prag piramide dhe shitjen e “Albpetrol”, të pamoralshme

Zoti Doda, ju për disa vite keni qenë ministër i Energjetikës, periudhë në të cilën nisën edhe reformat në energ jetikë dhe privatizimi i kompanisë së shpërndarjes në atë kohë, OSSH. Si e vlerësoni eficiencën në këtë privatizim tani pas katër vitesh?

Besoj se kjo mazhorancë me privatizimin e sektorëve strategjikë ka bërë gabim që në konceptim. Qël-limi kryesor i çdo qeverie është që nëpërmjet privatizimit të zhvillojë sektorin, në kushtet kur i shterojnë mundësitë për ta zhvilluar atë. Në rastin e privatizimeve të sektorëve strategjikë mendohet të ofrohen op-eratorë të njohur ndërkombëtarisht, pasi ata kanë edhe kapitalet e nevo-jshme për blerje të tilla. Por për t’iu përgjigjur pyetjes suaj shkurtimisht, unë do ta quaja të dështuar procesin e privatizimit të CEZ-it. Në këtë sek-tor janë bërë hapa prapa në kraha-sim me periudhën para privatizimit. Si në drejtim dhe në menaxhim. Kompania CEZ ka një menaxhim shumë të dobët dhe një marrëdhënie shumë të keqe me klientelën. Nuk përfillen klientët, çdo klient ka të drejtë të ankohet përderisa ai pa-guan një faturë. Por në CEZ mund të humbësh edhe vite për të bërë sqa-rimet e nevojshme ose qoftë edhe të rifitosh të drejtën që të takon. Kjo nuk ndodhte kur kompania ishte në pronësi të shtetit. Së dyti, ka defekte të mëdha në organizimin e kompa-nisë, i cili pas privatizimit funksion-on në mënyrë të pakonceptueshme. Për shembull, si ka mundësi që një njësi që është në Shkodër duhet të menaxhojë çdo problematikë që ka Veriu i Shqipërisë, duke nisur nga Kurbini deri në Tropojë. Ka një mënyrë shumë të dobët organizimi, qoftë për të eliminuar defektet. Mo-menti i tretë ku CEZ ka bërë hapa mbrapa janë treguesit e humbjeve të energjisë dhe arkëtimeve. Raport zyrtar nuk ka, por mediat thonë se janë mbi 50 %, çka do të thotë se nga 100 kilovatë energji të hedhura në rr-jet, vilen të ardhura vetëm për 50 ki-lovatë. Dhe ky është një tregues shumë i dobët, jo vetëm për sektorin e energjisë, por për efektin eko-nomik në shoqëri në tërësi. Para viteve 2005 kur kompania adminis-trohej nga shteti, humbjet ishin 30-

32 për qind, bëhet fjalë për vitet 2004-2005.

Ju kishit nisur të zbatonit një plan investimesh në shpërndar-jen e energjisë. Çfarë u bë me këtë plan dhe si e vlerësoni ecuri-në e investimeve pas privatizim-it?

Shqetësues mbetet sot e kësaj dite fakti se CEZ nuk ka shpallur një pro-gram zhvillimi. Pasi privatizimi në sektorët strategjikë ka të bëjë më së shumti me program zhvillimi, por edhe me çmimin e privatizimit. Por edhe në këtë aspekt CEZ ka dhënë një çmim qesharak. Me sa jam në di-jeni, asetet e CEZ-Shpërndarjes janë vlerësuar te rreth 1.2 miliardë euro nga kompanitë ndërkombëtare. Ndërsa CEZ e ka blerë OSSH-në për vetëm 120 milionë euro, që duke marrë parasysh disa zbritje që janë bërë gjatë negocimit të kontratës, shuma që është arkëtuar në buxhe-tin e shtetit është totalisht qesharake. Edhe në momentet që flasim CEZ ende nuk ka një program zhvillimi. Ju konfirmoj me përgjegjësi të plotë se janë po ato nënstacione që ne ke-mi lënë dhe po ai rrjet shpërndarje-je; ose kanë përfunduar vetëm ato nënstacione që ne i kemi lënë në ndërtim, qoftë ato 400 kilovoltësh, qoftë 200, qoftë 110 po edhe 35. Nën-stacionet 400 dhe 200 kilovolt ad-ministrohen nga OST-ja, ndërsa të tjerat i ka CEZ. Kurse në linjat e shpërndarjes, sidomos në zonat ru-rale situata është një katastrofë e vërtetë. Transmetimi i energjisë bëhet në gjithfarë lloj telash, zinkat, alumini, bakri etj., pa folur për cilësi-

në e shtyllave e të pajisjeve të tjera që janë në gjendje të mjeruar, ndërkohë që ka një standard që duhet respe-ktuar për transmetimin e energjisë. Duke operuar në këtë mënyrë, kom-pania ka thelluar humbjet në rrjet dhe ka rritur pasigurinë për jetën e punonjësve të saj dhe të qytetarëve. Për të gjitha këto arsye privatizimi i OSSH-së mund të konsiderohet tërësisht i dështuar.

Pas katër vitesh që nga priva-tizimi, CEZ ka nisur kohët e fun-dit aksione për mbledhjen me forcë të detyrimeve. Pse kjo tak-tikë tani? Pse nuk u aplikua më parë?

Ne jemi dëshmitarë të gjithë për aksionet e fundit që po bëhen në të gjithë vendin për mbledhjen e dety-rimeve të energjisë me forcë. Por ed-he për këtë është fajtore vetë kompa-nia, e cila i edukoi klientët në këtë mënyrë. Kompania duket të ketë bërë marrëveshje politike me parti-në në pushtet për të mos ngacmuar abonentët gjatë fushatave politike, për të mbajtur disa persona në punë, për të transferuar investimet e një zone në një tjetër etj. Duke e për-dorur në këtë mënyrë kompaninë, ata (CEZ dhe qeveria) kanë sjellë dështimin e plotë të saj dhe futjen në kolaps të të gjithë sistemit.

Për këtë situatë të krijuar kompa-nia CEZ duhet të përballet me sank-sione nëpërmjet ministrisë, Entit Rregullator të Energjisë dhe qe-verisë. Dy rrugë ka: ose të përmirë-sojë menjëherë situatën në lidhje me investimet, shërbimet ndaj klientëve dhe uljen e humbjeve, ose të përbal-let me sanksione të ashpra deri në falimentim.

CEZ ka deklaruar se mund të importojë sasinë e energjisë për konsum, ndërsa KESH i shet CEZ-it energji me çmim më të ulët se të tregut. Për këtë arsye KESH ndodhet me bilanc të përkeqësuar, duke detyruar qe-verinë ta financojnë. A është nor-male kjo marrëdhënie ndërmjet kompanive dhe atyre me qeveri-në?

Nuk arrije ta konceptoj dot sesi është bërë kjo marrëveshje në mo-mentin e privatizimit, që KESH është sh.a me kapital tërësisht shtetëror dhe CEZ është kompani me 76 për qind kapital tërësisht privat. Jam shumë dakord që KESH t’i shesë totalisht CEZ-it atë energji që e prodhon vetë,me burimet hid-rike që ka. Po të jetë thjesht për të bërë biznes, KESH mund ta shesë jashtë vendit me çmime shumë më të larta, për shkak se është energji e pastër dhe e kërkuar në tregun eu-ropian. Por KESH nuk ka dhe nuk duhet të ketë asnjë tagër që të impor-tojë energji për llogari të CEZ-it. Kjo është detyrë ekskluzive e CEZ-it, se ja çfarë ndodh. KESH është kom-pani shtetërore që ka marrë finan-

iSh-MiNiStri i ENErGjEtiKëS

Doda: privatizimi i CEZ, dështim total

MAPO16 e mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al

cime nga buxheti i shtetit, gjë që nuk ndodhte në kohën kur qeverisnim ne; KESH kontribuonte në buxhet. Duke u financuar KESH-i nga bux-heti i shtetit, qytetarët e paguajnë dy herë energjinë dhe me fatura të ma-jme. Njëra faturë është ajo që i pagua-jmë CEZ-it, e cila në shumë raste është mbifaturuar dhe më shumë probleme. Fatura e dytë janë taksat që ne paguajmë në buxhetin e shtetit, të cilat në vend që të përdoreshin për të ndërtuar shkolla, rrugë dhe spit-ale, hapje të vendeve të punës, finan-cojnë arkën e KESH-it për të përfitu-ar padrejtësisht CEZ-i. Dhe ky është një gabim shumë i madh. CEZ dety-rimisht duhet të importojë vetë en-ergjinë që i duhet për furnizimin e popullatës e të klientëve të tij. Mar-rëveshja CEZ-KESH që ka edhe be-kimin e qeverisë është jashtë çdo logjike tregu.

Pasi është absolutisht jo normale që KESH të blejë energji të shtrenjtë në tregun ndërkombëtar dhe t’ia shesë lirë CEZ-it. Me këtë logjikë, KESH është i falimentuar. Nga ana tjetër, është një gabim shumë i madh që ERE është bërë marionetë e poli-tikës. Duke i shërbyer politikes me veprime të jashtëligjshme që normo-jnë veprimtarinë e këtij institucioni.

ERE ul çmimin e energjisë që KESH i shet CEZ-it, madje shpesh edhe nën kosto. Kjo nuk ka ndodhur edhe kur tri kompanitë ishin shtetërore. Asn-jëherë KESH nuk i shiste energji OSSH-së më pak se 2.2-2.4 lekë për kw, ndërsa pas privatizimit ka ndod-hur që është shitur edhe me 1.4 lekë. Ky është dëm tjetër i madh ekonomik për arkën e shtetit e taksapaguesit, por përfiton padrejtësisht CEZ dhe përfiton kapital politik dhe jo vetëm mazhoranca qeverisëse.

Si i shihni zhvillimet e sektorit të energjisë në të ardhmen?

Të ardhmen në këtë gjendje e shoh të zymtë. Kështu sic është ni-sur shumë shpejt do të kemi pirami-dat e energjisë. Situata në energji nuk është vetëm furnizimi me drita i popullatës, por në radhë të parë qëndrueshmëria e zhvillimi i sekto-rit. Dhe më këtë situatë që është kri-juar aktualisht në treg shumë shpe-jt do të kemi piramida të reja. Në vi-tin 1997 kishim piramidat financiare, por tani mund te kemi piramidat e energjisë.

Para disa ditësh qeveria ka zh-villuar garën për privatizimin e Al-bpetrolit. Në këndvështrimin tuaj si ish-ministër, sa i suksesshëm dhe sa realist është ky proces?

kompania cez ka një menaxhim shumë të dobët dhe një marrëdhënie shumë të keqe me klientelën. nuk përfillen klientët, çdo klient ka të drejtë të ankohet përderisa ai paguan një faturë. por në cez mund të humbësh edhe vite për të bërë sqarimet e nevojshme ose qoftë edhe të rifitosh të drejtën që të takon

Unë nuk jam kundër procesit të privatizimit të kompanive, por e keq-ja fillon tjetërkund. Nuk ka trans-parencë. Në strategjinë që ne lamë për sektorët strategjikë është thek-suar që ne jemi për privatizime, por ama ka dy momente. Së pari merret konsideratë zhvillimi i sektorit dhe së dyti çmimi. Të dyja këto janë të rëndësishme. Unë them se mbi të gjitha ka një moral, qeveria gjatë kri-zash ekonomike dhe në prag zgjed-hjesh nuk mund të shesë një sektor kaq të rëndësishëm siç është Alb-petroli. Pasi asnjë investitor poten-cial nuk mund të ndihet i sigurt në këto kushte. Në këtë këndvështrim, ky privatizimin nuk ka moral. Nga ana tjetër, Albpetrolit i janë dhënë të drejtat shtetërore. Ai do të përgjigjet për të gjitha kompanitë e tjera që kërkojnë e shfrytëzojnë naftë në Shqipëri, të drejta që duhet t’i ketë vetëm shteti. Ka të gjitha të drejtat për transmetimin e gazit e naftës dhe tregtimin me shumicë të energjisë. Ka edhe një problem tjetër në këtë proces, pasi sot e kësaj dite nuk di-het se çfarë ka nxjerrë në shitje shteti. Nuk janë marrë në konsider-ate pronarët, mbi tokat e të cilëve ja-në asetet e kompanisë, sa rezerva nafte e gazi janë në gjendje sot në

vendin tonë, pasi shteti e ka nxjerrë kompaninë në shitje me 100 për qind të aksioneve.

Për çfarë asetesh bëhet fjalë? Duhet të vlerësoheshin rezervat

dhe të bëhej transparent niveli i tyre. Pasi asnjë shtet në botë nuk i shet rezervat e nëntokës. Ne sot e kësaj dite nuk dimë se cila është vlera e aseteve. Vetëm rezervat e naftës janë rreth 30 milionë ton. Me një llogari të thjeshtë, kjo rezervë kushton jo më pak se 12-15 miliardë euro. Po të dre-jtat ekskluzive për tranzitimin e ga-

kryetari i parlamentit të azerbajxhanit, ogtay asadov ka biseduar rreth realizimit të projektit të gazsjellësit tap me kryeministrin sali Berisha dhe ministrin e energje-tikës, edmond haxhinasto. zoti Berisha tha se gjatë mua-jve që pasuan vizitën e tij në azerbajxhan janë bërë për-pjekje pozitive për të zhvilluar marrëdhëniet midis dy vendeve, bazuar në ndjenjat e sinqerta midis dy popujve që ruajnë lidhje e shkëmbime të hershme. në mënyrë të

veçantë, kryeministri Berisha u ndal në projektin e gazsjel-lësit trans-adriatik (tap), duke e cilësuar atë një projekt vizionar, varianti më ekonomik dhe me trajektoren më të shkurtër, me një leverdi të madhe për azerbajxhanin, ven-det e rajonit tonë dhe europën perëndimore. duke nënvi-zuar se tap ka mundësi reale që të përzgjidhet nga kons-orciumi i “shah deniz”, kryeministri theksoi se qeveria shq-iptare është e angazhuar të përmbushë çdo detyrim të saj

në këtë drejtim. asadov është takuar dje për çështjet e gazsjellësit tap edhe me haxhinaston. ky i fundit është shprehur se shqipëria mbetet e hapur që në kuadër të ndërtimit të infrastrukturave të rëndësishme të gazifi-kimit në vend të mirëpresë investitorët nga azerbajxhani që kanë një ekspertizë të madhe në këtë drejtim.“tregu i gazit në vendin tonë ka potenciale të mëdha dhe kompa-nitë azere janë të mirëpritura në shqipëri”, - tha ministri.

Gazsjellësi tap, asadov takon Berishën dhe haxhinaston

Nis punën hEC i ri i ashtës, energji për 100 mijë familje

MAPO 21e martë, 18 janar 2011www.mapo.al MAPO

e shtunë, 16 qershor 2012www.mapo.al MAPOMAPOe mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al 17

Përurimi i HEC-it të Ashtës është bërë dje. Kompanitë austriake, “Verbund” dhe EVN një HEC të ri pas 30 vitesh, që do të furnizojë 100 mijë familje me energji Pas 30 vjetësh, dje ka hyrë në prodhim një hidrocentral i ri që do të furnizojë 100 mijë familje për nevojat e tyre en-ergjetike. Shoqëria e projektit “Energji Ashta” dhe pronarët e saj “Verbund” dhe EVN kanë realizuar ndërtimin e hidrocentralit më të madh me teknologjinë “Matrix”, duke përdorur turbinat e vogla. Përurimi i HEC-it të Ashtës është bërë dje, ku i pranishëm ka qenë edhe kryeministri i vendit, Sa-li Berisha. Në hidrocentralin e Ashtës do të prodhohen çdo vit në të ardhmen 240 milionë kwh energji elektrike. Hi-drocentrali i Ashtës është ndërtuar përgjatë 30 muajve të fundit në veri të Shqipërisë, në afërsi të Shkodrës. Është projektuar si miqësor ndaj mjedisit dhe nuk prodhon asnjë emetim. Në përfun-dim të periudhës 35-vjeçare të konce-sionit, hidrocentrali do t’i dorëzohet Republikës së Shqipërisë. Impianti është i ndarë në dy pjesë: Ashta I, do të prodhojë rishtazi energji elektrike me anë të turbinave ‘Hydro Matrix’, aty ku përpara tri dekadash është ndërtuar rezervuari i Spatharës me digën kundër përmbytjeve dhe sistemet e vo-gla vaditëse për bujqësinë. Pas një kanali rreth pesë kilometra të gjatë që shtrihet deri në thellësi në afërsi të fshatit Ashtë, Ashta II do të prodhojë energji elektrike për herë të dytë. Edhe këtu do të përdoren 45 turbina ‘Hydro Matrix’. Për të dyja hidrocentralet e

Ashtës këto pajisje do të furnizohen nga “Andritz-Hydro AG”, të cilat janë gjithashtu prodhim austriak. Kapac-iteti total i të dy centraleve elektrike (Ashta 1 dhe Ashta 2) është rreth 53 megavat (MW) dhe çdo vit do të prod-hohen rreth 240 milionë kilovat/orë en-ergji elektrike. Kjo është rreth një e katërta e sasisë që mund të prodhojë hidrocentrali Freudenau në lumin Danub në Vjenë. Punimet e ndërtimit kanë filluar në mars 2010; vlera e in-vestimit shkon në rreth 200 milionë eu-ro. E gjithë energjia elektrike e prod-huar në Ashtë do të blihet për 15 vjet nga Korporata Elektroenergjetike Shq-iptare (KESH), furnizuesi publik shq-iptar i energjisë elektrike. Pas kësaj periudhe, kontrata e blerjes së en-

ergjisë mund të zgjatet ose energjia ele-ktrike mund të shitet në tregun e en-ergjisë. Kryeministri tha se Hidrocen-trali i Ashtës përbën një kryevepër të zhvillimit të qëndrueshëm. Ky hidro-central ka respektuar standardet më të larta të mbrojtjes, respektit dhe zhvil-limit të mjedisit. Në të gjithë trajektoren e kanalit, peshqit kanë kanalin e tyre të veçantë për t’u ngjitur nga deti deri në ujërat e hidrocentralit. Kryeministri Berisha e vlerësoi këtë si një ngjarje të rëndësishme për sistemin energjetik shqiptar, por njëherësh edhe një hap madhor drejt realizimit të projektit të “Shqipërisë, superfuqi e energjisë së ri-novueshme në rajon” dhe e “zhvillimit të qëndrueshëm”. Për arritjen e këtij synimi, shfrytëzimi i burimeve ujore të

vendit, në vlerësimin e Kryeministrit, mbetet ndër drejtimet kryesore dhe de-ri tani janë nënshkruar me sipërmar-rjen private 120 kontrata për ndërtimin e 332 HEC-ve, me kapacitet mbi 1400 megavat dhe vlerë totale 2.4 miliardë euro. Kryeministri garantoi se qeveria do të bëjë gjithçka për ta bërë Shqipëri-në një nga vendet më miqësore ndaj in-vestimeve, me besimin se zgjidhja për krizën ekonomike në Europë e më gjerë qëndron në mbështetjen e biznesit dhe zgjerimin e lirive ekonomike.

Në hidrocentralin e Ashtës do të prodhohen çdo vit 240 milion kwh energji elektrike. Në përfundim të periudhës 35-vjeçare të koncesionit, hidrocentrali do t’i dorëzohet Repub-likës së Shqipërisë.

zit dhe naftës...? Ne vetëm nga tranz-itimi i naftës nga projekti AMBO kishim llogaritur 50 milionë euro fi-tim në vit për shtetin, pa llogaritur përfitime të tjera që janë të mëdha.. Në rastin e transmetimit të gazit nga gazsjellësi TAP, e gjithë taksa e tranzitimit do të përfitohet nga blerësi i Albpetrolit. Nga ana tjetër, nuk ka asnjë transparencë në proce-sin e zhvillimit të tenderit. Nuk ka të dhëna për kompanitë që kanë marrë pjesë në garë. Edhe pse jemi në kul-min e zhvillimit të teknologjisë së in-formacionit, mungojnë të dhëna për kompanitë që ofruan vlera të larta dhe nuk dihet asgjë për planin e bi-znesit që ato kanë ofruar. Për pasojë jam skeptik dhe mendoj se edhe ky privatizim është njësoj si privatizimi i ARMO-s. A mund të më thoni ju se, çfarë ka ndryshuar në uzinat e për-punimit të naftës në Ballsh dhe në Fier, pasi ARMO i zotëron të dyja kë-to uzina...? Mediat duhet të inspe-ktojnë këtë privatizim dhe t’u thonë shqiptarëve si ishte para privatizim-it dhe si është aktualisht. Ja cilësia e naftës dje, ja cilësia e naftës sot, ja in-vestimet dje, ja investimet sot, ja kushtet e punës dje, ja kushtet e pu-nës sot, ja pagat dje, ja pagat sot, ja sa fitonte shteti dje, ja sa fiton sot...

Qysh nga viti 2005, çmimi i metaleve është rritur ndjeshëm në tregun ndërkombëtar. Mirëpo shfrytëzimi i minierave në ven-din tonë po bëhet primitivisht. A kishit ju një plan për zhvillimin e tyre kur drejtonit Ministrinë e Industrisë dhe Energjetikës?

Në lamë një strategji për zhvilli-min e sektorit minerar në përfun-dim, por që nuk u mor në konsider-atë nga qeveria që erdhi në pushtet. Në kohën kur ne dhamë disa konc-esione me vështirësitë dhe interesin që kishte tregu, pasi çmimi ishte shumë i ulët, vetëm 60 dollarë për ton krom... nga gjashtëmujori i dytë i vitit 2005 çmimet janë rritur shumëfish. Çmimet për kromin ka-në kaluar edhe mbi 500 dollarë për ton. Kështu interesi për investime është shtuar, por nuk është përmirë-suar asnjë koncesion, por kemi vetëm shumë vdekje punëtorësh si në rastin e Bulqizës. Është fatkeqësi për ata njerëz, pasi aty çdo gjë është prishur. Unë kam dijeni se ka shumë investitorë të huaj të interesuar për investime për industrinë e bakrit. Ka shumë investitorë seriozë turq dhe kanadezë, të cilët janë në gjyq me ministrinë përkatëse, që ka bllokuar procesin. Të tilla makinacione me

gjyqe po zhvillohen për vendburi-met e bakrit, si ai i Perlatit, Spaçit, Qafë-Barit etj., të cilat po bëhen jo për të zhvilluar këtë sektor, por për përfitime të padrejta dhe të jashtëligjshme, e këtu lulëzon përsëri korrupsioni qeveritar.

Qeveria aktuale ka dhënë më shumë se 300 leje dhe licenca për ndërtimin e HEC-ve të vogla. A patët ju një strategji për zhvilli-min e burimeve të reja të en-ergjisë?

Në kohën kur unë kam drejtuar Ministrinë e Energjetikës nuk janë dhënë më shumë se 10 licenca për koncesione të HEC-ve, të tilla si Gjançi, Bogova dhe disa në zonën e Librazhdit që sot janë në punë. Po të jepen 300 licenca dhe të mos dihet kur do vihen në punë, kjo është e pa-tolerueshme. Është bërë propagan-dë politike dhe fushatë me këto leje. Nuk janë investime, por shpërblime që u janë dhënë njerëzve afër push-tetit për përfitime ekonomike e poli-tike. Fatkeqësisht, unë jam shumë pesimist për zhvillimet në sektorin e energjisë, të naftës dhe për zhvilli-met ekonomike në tërësi, qofsha unë i gabuar dhe të mos ndodhë kështu siç u shpreha në këtë intervistë.

IntervIstoI BlerIna HoxHa

situata në energji nuk është vetëm furnizimi me drita i popullatës, por në radhë të parë qëndrueshmëria e zhvillimi i sektorit. dhe më këtë situatë që është krijuar aktualisht në treg shumë shpejt do të kemi piramida të reja. në vitin 1997 kishim piramidat financiare, por tani mund te kemi piramidat e energjisë

MAPO18 e mërkurë 19 shtator 2012www.mapo.al

OpEdgjeografia ka të bëjë me hartat, biografia me burrat.

nëse dikush megjithëmend e ka humbur shpresën, nuk do të ishte në gjendje të dëshmonte për këtë.

kjo jona është koha e zëvendësimeve: në vend të gjuhës, kemi zhargonin; në vend të parimeve, sloganet; dhe në vend të ideve origjinale, idetë brilante.

Eric Bentley, kritik anglez

01

02

03Opinione dhe Editoriale

Si miza

Nga Bujar KapExhiu

Shfryrje të frustruarishÇfarë pamë në ndeshjen e futbollit Zvicër-Shqipëri në Luzern ishte një demonstrim agresiviteti i një shoqërie me vlera të groposura dhe në kërkim të identitetit personal dhe kombëtar

Enver Robelli

Për të gjithë patriotët me bateri, që fyejnë me fjalët më vulgare futbol-listët shqiptarë që luajnë për Zvi-crën: lëshojeni topin teposhtë, qetësohuni, pini ujë, shikojeni situ-atën prej perspektivës tjetër: a nuk do të ishte bukur sikur Kosova të ishte vend aq atraktiv - me sport e me ekonomi - dhe në kombëtaren e vet të futbollit të kishte, ta zëmë, tre bullgarë, një serb, dy palestinezë, të cilët me krenari do të mbronin ngjyrat e Kosovës në fushën e blertë? Ata do të tregonin në media se si prindërit e tyre erdhën në Kosovë, ku gjetën punë dhe ndërtuan mirëqenie, ku arritën të integrohen, përkundër vështirësive, dhe sot të gjithë, përkundër origjinës, mund të identifikohen me shtetin e Kosovës. Kështu është puna me futbollistët me origjinë shqiptare në Zvicër: Shaqiri, Xhaka, Mehmedi, Behrami, Xhemaili arritën të integrohen deri diku në një shoqëri, e cila në Mesjetë i përngjante shumë shoqërisë shq-iptare (e dominuar nga mercenarët dhe gjakësorët), por më vonë zvicer-anët, për dallim nga shqiptarët, zg-jodhën rrugën e emancipimit shtetëror, hapjes ndaj botës, liberal-izimit shoqëror. Në Mesjetë nga mercenarët zviceranë Vatikani kri-joi Gardën e Papës; në atë kohë një shqiptar, Konstantin Araniti, ishte komandant i Gardës Zvicerane në Vatikan, ndërsa prijës mercenarësh të Vatikanit ishte shqiptari tjetër - Merkur (Mercurio) Bua. Ky është një detaj historik, ndoshta edhe i parëndësishëm, por mund të shër-bejë si ide për refleksion. Të martën, kur Zvicra luajti kundër Shqipërisë në Luzern, shqiptarët (sidomos nga Kosova e Maqedonia) ndoshta për herë të parë patën rastin t’u duartro-kasin të dy ekipeve pa asnjë dilemë pseudomorale. Kishte edhe të tillë, që gëzoheshin kur sulmonte Zvicra dhe kur Shqipëria mbrohej mirë. Por kjo ishte njëra anë, pothuaj e pavërejtur e ndeshjes kualifikuese për Kampionatin Botëror në Brazil. Fatkeqësisht dhe siç pritej, gjatë

ndeshjes dominuan emocionet që burojnë nga instinktet e ulëta.

Grushte halabakëshIsha dëshmitar i dy rrahjeve -

njëra shoqërohej me vajin e një fëmi-je që thërriste “babi, babi, babi”. Ndërkohë që babi i fëmijës shpërn-dante ose mbrohej nga grushtet; rrahja tjetër: një shqiptar goditi një zviceran dhe u largua forcërisht nga stadiumi; zvicerani s’lëvizi vendi, as nuk i shau nënën shqiptarit agresiv. Tre djem me shpirt në fyt dhe zemërim të egër, që u gjendën të ulur afër nesh, për 90 minuta u shquan vetëm duke sharë; brenda 90 minutave ata harxhuan gjithë mu-nicionin e fjalëve vulgare. Para kë-tyre djemve rrinin ulur dy gra dhe nja tre-katër burra zviceranë, të cilët

u mbuluan me fyerje nga më të fël-liqurat, por rezistuan me qetësi stoike. Tetë halabakë në fillim të ndeshjes u ngritën në këmbë dhe me shkronjat në fanellat e tyre krijuan fjalën “TRADHTAR”. Kjo fyerje u drejtohej lojtarëve shqiptarë në Kombëtaren e Zvicrës. Ndoshta nja tetëqind (apo më shumë?) halabakë të frustruar, të kompleksuar dhe trutharë shkumëzuan parulla rac-iste gjatë gjithë ndeshjes, më së keqi e pësoi Valon Behrami, i cili u detyrua të dëgjojë çirrje si “Valon magjupi”. Futbollistëve të tjerë shq-iptarë herë u shahej nëna, herë mo-tra. Disa tifozë primitivë edhe shanin, edhe gjuanin me gota plas-tike, shkopinj dhe çdo gjë që u vinte në dorë.

Nuk mund të pritet diskurs in-telektual në një ndeshje futbolli, këtë e ka të qartë çdokush, por të martën në mbrëmje pothuaj gjithçka rrëshq-iti në racizëm. Tifozët shqiptarë tre-guan se modelin e tyre kulturor e ka-në kopjuar sidomos prej fansave të ekipeve të Beogradit.

Shprishës gjaku në vitin 2012Në gjithë këtë rrëmujë lojtarët

shqiptarë - Shaqiri, Xhaka, Behrami etj. - nuk është se janë krejt të papërf-shirë: përmes paraqitjeve joprofe-sionale në media - fundja në stuhinë e suksesit duket se nuk kanë men-duar të kenë pranë vetes ekspertë të mediave që do t’i mbronin nga balta publike - përmes prononcimeve të ngutshme në Twitter, deklaratave panevojshme patriotike, ata kanë hyrë në një “dialog” me fansa nacio-nalistë primitivë. Shpesh dhe pa as-një arsye shfajësohen pse nuk luajnë për Shqipërinë, ndonëse i kanë qin-dra arsye për këtë dhe plot arsye pse luajnë për Zvicrën. Shpesh dhe pa asnjë nevojë i referohen gjakut shq-iptar - një përbetim ky irritues në ko-hërat moderne. A ka gjak spanjoll, turk, gjerman? Ka gjak njeriu që ndi-hmon në mbajtjen gjallë të orga-nizimit. Me kaq përfundon shpjegi-mi biologjik.

Ata tifozë që po vazhdojnë t’i sha-jnë Shaqirin, Xhakën, Behramin duhet ta kenë parasysh se këta nuk ndërruan as emër, as mbiemër, bile në mënyrë këmbëngulëse po e thek-sojnë etninë e tyre. A ju kujtohet - dhe kjo pyetje vlen sidomos për ndonjë patriot “novokomponovani” në Shqipëri - Leonidas Sampanis? Në fakt ky quhej Luan Shabani, ishte nga Korça. Shkoi në Greqi, ndërroi emrin dhe për këtë shtet mori pjesë në Lojërat Olimpike të vitit 1996, madje fitoi medalje. Apo Sotir Nini?

ENvER RobElli

komENt

në gjithë këtë rrëmujë lojtarët shqiptarë - shaqiri, Xhaka, Behrami etj. - nuk është se janë krejt të papërfshirë: përmes paraqitjeve joprofesionale në media - fundja në stuhinë e suksesit duket se nuk kanë menduar të kenë pranë vetes ekspertë të mediave që do t’i mbronin nga balta publike - përmes prononcimeve të ngutshme në twitter, deklaratave panevojshme patriotike, ata kanë hyrë në një “dialog” me fansa nacionalistë primitivë. shpesh dhe pa asnjë arsye shfajësohen pse nuk luajnë për shqipërinë, ndonëse i kanë qindra arsye për këtë dhe plot arsye pse luajnë për zvicrën. shpesh dhe pa asnjë nevojë i referohen gjakut shqiptar - një përbetim ky irritues në kohërat moderne.

I lindur në Himarë, tani futbollist në Greqi dhe i njohur me emrin Sotiri-os Ninis.

Sa u përket emrave dhe në kon-tekst të debatit primitiv të pseudona-cionalistëve shqiptarë duhet për-mendur edhe një fakt: sipas emrave, më shumë kishte shqiptarë në Kom-bëtaren e Zvicrës (Valon, Gjerdan, Granit, Blerim) sesa në Kombëtaren e Shqipërisë, ku dominonin emra si Isli, Kristi, Ansi, Ervin, Klodian, Gil-man, Emiljano, Odise, Edgar, Elis. Sigurisht askush nuk mund të gjykohet për emër, por kjo le të shër-bejë vetëm si shembull sesa bizarë janë nacionalistët primitivë nga “trevat shqiptare”, të cilët dita-ditës po e ndotin ambientin publik me “patriotizëm”. Të tillët shpejt kur-thohen në kundërthënie. Nëse i py-etni: pse po e fyeni Shaqirin, njëzëri dhe pa menduar fare përgjigjen: “Tradhtar. Për pak para e ka shitur kombin!” Pyetja e radhës: “E kur lu-an Shaqiri për Bayernin e jo për ‘Vl-laznimin’, ‘Dinamon’, ‘Peqinin’ apo ‘Kurveleshin’ si mendoni?’” - “Kur luan për Bayernin, super, bre, vëlla, zemra na gëzohet!”

Me Gjerdan Shaqirin apo me azem Sylën?Publiku shqiptar ishte i përzier;

natyrisht dominonte Diaspora, mes tyre kishte shumë djem të rinj dhe të frustruar, të paintegruar në shoqëritë perëndimore (kjo jo rrallë edhe me fajin e këtyre shoqërive). Di-sa prej tyre e shfrytëzuan rastin për “hakmarrje”. Natyrisht në një ndeshje futbolli nuk mund të priten “sharje filozofike”, por sjelljet dhe vokabulari i disa fansave shqiptarë ishte racist. Kjo është e tmerrshme, për shkak se shqiptarët shpesh kanë qenë viktima të racizmit dhe janë stigmatizuar egërsisht. Çdo shqiptar i suksesshëm është edhe shembull se si përgënjeshtrohet racizmi. Kjo vlen edhe për Shaqirin, Xhakën dhe të tjerët. Edhe një detaj tjetër është me rëndësi: këta sportistë u japin shpresa dhjetëra e mijëra të rinjve shqiptarë se me përkushtim mund të arrijnë majat e suksesit - edhe në Zvicër. Siç e tha dikush në forumet sociale: mes patriotizmit të treguar në Zvicër nga Azem Syla i Partisë Demokratike të Kosovës dhe tradhtisë së Gjerdan Shaqirit, zgjed-hja nuk do të ishte e vështirë! Mes patriotizmit të Armand Dukës, pro-nar pularie dhe kryetar tepër i kriti-kuar i Federatës Shqiptare të Futbol-

lit, dhe pafajësisë rinore dhe talentit të Granit Xhakës, zgjedhja nuk është e vështirë! Por përqendrimi vetëm te Duka nuk e godet krejt cakun. Prob-lemi me Kombëtaren e Shqipërisë duket se është strukturor: mungesa e infrastrukturës, stadiume të vjetra, përzierje interesash private, ndi-kime të politikës, lojëra pseudopa-triotike. Në këtë kontekst duhet parë edhe (vetë)instrumentalizimin e Lorik Canës nga Aleanca Kuq e Zi, e cila mungesën e edukimit qytetar dhe ligjrespektues në Shqipëri po përpiqet ta mbulojë duke përndezur ndjenja patriotike, madje duke ten-tuar që në këtë lojë të inkuadrojë ed-he shqiptarët në shtete të tjera jashtë Shqipërisë.

përplotësim mbrapshtishÇfarë pamë në ndeshjen e futbol-

lit Zvicër-Shqipëri në Luzern ishte një demonstrim agresiviteti i një shoqërie me vlera të groposura dhe në kërkim të identitetit personal dhe kombëtar. Në njërën anë janë shqip-tarët e Kosovës, të cilët janë frustru-ar që pavarësia e vendit nuk u solli mirëqenien e pritur dhe të cilët lu-haten mes identitetit të tyre shtetëror ende të paformuar dhe ëndrrës fluturuese për Shqipëri etnike. Në anën tjetër janë shqiptarët e Shq-ipërisë, të cilët edhe pas 20 vjetësh në “demokraci” nuk i japin asnjë sh-embull pozitiv botës që i rrethon: një vend ku manipulohen zgjedhjet, ku sistemi i drejtësisë praktikisht nuk ekziston, ku politikanët pasurohen ilegalisht, ku pronat publike shiten përmes sistemit mafioz të ortakërisë dhe ku përvetësimi i vlerave europi-ane nuk e kalon retorikën. Edhe Kosova është nisur ngaherë kësaj rruge. Ekziston një përplotësim mes dy vendeve sa u përket mbrapshtive.

Lojtarët shqiptarë në Zvicër gjen-den shpesh mes dy zjarreve. Bash-këkombësit e tyre i fajësojnë për mungesë lojaliteti ndaj “shtetit amë”, ndërsa mediumet bulevardeske të Zvicrës kërkojnë që futbollistët si Xhaka e Shaqiri përherë të dëshmo-jnë besnikëri ndaj Zvicrës. Sportistët shqiptarë në Zvicër edhe në të ardh-men do të gjenden para sfidave të ndryshme që lidhen me etninë dhe suksesin e tyre. Por ata nuk janë të suksesshëm pse janë shqiptarë, por pse si shqiptarë janë rritur në një am-bient që u ka krijuar kushtet për stimulimin e talentit të tyre. Për ata që duan të kuptojnë, shpjegimi është i thjeshtë.

MAPO 11MAPO 11MAPOe mërkurë 19 shtator 2012www.mapo.al 19

Por nga ana tjetër mua më duket se në thelb shtrohet një çështje shumë serioze: deri ku shkon liria e shprehjes dhe deri ku ajo cenon të tjerët? Me një logjikë të ftohtë e larg nga pasionet përkatëse duhet të shikohet edhe “liria” e atyre që me religjionin tallen, ironizojnë madje deri në blasfemi. Nëse dikush do të merrte një njeri me ngjyrë të zezë dhe do ta ngjyroste me të bardhë, në USA dhe në shumë vende të tjera do të quhej me të drejtë një akt i pastër racizmi e si i tillë i dënueshëm dhe jo një vepër arti...

gjERgj mEta

Para do kohësh një

revistë në tregun

shqiptar, nga ato revistat e

një niveli shumë të ulët në formë dhe

në përmbajtje, kishte

paraqitur një vajzë të

zhveshur në kryq, e

mbështjellë me një

perizomë që ishte flamuri LGBT dhe në

gjunjë në shenjë lutjeje një murgeshë

Zoti më ruajt nga përgjigjet. Nuk kam përgjigje. Nuk di të jap përgjigje. Nuk kam ditur kur-

rë të jap përgjigje. Kam pasur, kam, do kem, vetëm pyetje.

Në lagjen ku banoj unë, që është një lagje si të gjitha lagjet e periferisë së Tiranës, kanë filialet e tyre të pak-tën katër banka. Katër që i shoh unë. Se me siguri ka edhe të tjera. Ke qef të hysh nëpër këto banka. Me ajër të kondicionuar, me goca të bukura, të sjellëshme, me uniforma, që të shër-bejnë dhe të përgjigjen pas sporteleve të qelqta me zë të ulët edhe po t’u bër-tasësh. Para sporteleve ka gjithmonë njerëz, të cilëve, për të mbaruar punë, u duhet të presin në radhë. Këto pam-je nëpër këto banka, ku shpesh hyj kot, për mua që më dhimbset vendi im dhe e kqyr atë me kujdes të madh, janë një realitet që i ka kapërcyer qyshkur ëndërrat. Por le t’i lemë ëndërrat, të kthehemi tek pyetjet.

Për t’u shërbyer, të themi, 20 mijë banorëve, sa besoj janë banorët e ar-eas ku unë jetoj, katër banka, janë pak, shumë, apo aq sa duhen?

Çfarë dëshmon në pikëpamje të marrdhënies socioekonomike qytetar-para ky numur bankash?

A e kapërxyen shqiptarët eksperi-encën katastrofike të skemave mash-truese financiare, si sëmundje të pae-vitueshme, si fruth, si diçka të keqe të cilën po e kalove forcohesh? Pra, a e shndrruan shqiptarët pësimin e pi-ramidave në mësim, dhe a u janë kthyer definitivisht bankave? A erdhi më së fundi besimi tek bankat? Nëse po, a e dinë, a e kanë tashmë të qartë shqiptarët se çfarë janë bankat, çfarë është marrdhënia me bankën, për çfarë mund t’u shërbejë banka atyre dhe ata bankës?

A ka ndonjë specifike shqiptareske lidhur me depozitimin e pareve në bankë, dhe jo, ta zemë, ruajtjen e tyre poshtë dyshekut, poshtë jastëkut, brenda oxhakut?

Sa para depoziton mesatarisht një shqiptar në bankë? Sa janë shqiptarët që paret i depozitojnë në banka? Pak, shumë, apo tamam? Si është tenden-ca? Si është ky numur bankash, de-pozituesish, sasia e parave, dhe në përgjithësi këto mardhënie, krahasu-ar me, për të mos u larguar tepër, të themi, vendet që na rrethojnë?

Por mardhënia e institucionali-zuar e banorëve të lagjes time me paratë nuk kufizohet vetëm me bankat dhe “Cash Point”-at e tyre. Lagja ime ka edhe nja shtatë a tetë zyra të këmbimit të valutave, gjithmo-në ato që mua më zë syri, edhe ato me ajër të kondicionuar dhe plot me shq-iptarë që vazhdimisht këmbejnë valu-ta. Pak ose shumë zyra këmbimi valu-tor, çfarë dëshmojnë?

Brenda bankave dhe zyrave të këmbimit ka mesatarisht nga pesë de-ri në dhjetë klientë. A dëshmon ndon-jë gjë ky fakt, kjo masë frekuentimi, lidhur me këtë numur bankash dhe zyrash këmbimi? Dhe së fundi, mard-hënia dukshëm e shtuar me bankat, a dëshmon rritje të mirqënies së shq-iptarëve?

Në lagjet e qyteteve italiane, edhe të Italisë së veriut, ka me miliona makina të vogla, për shembull FIAT 600. Të tilla makina mes mijëra maki-nash të lagjes time nuk më ka zënë syri asnjë. Vërtet s’ka? Apo mua sytë s’mi shohin?

Në të njëjtën hapësirë jetike ku unë banoj, ka shtatë ose tetë pika të furnizimit me karburant. Që edhe ato, përveçse në 2 të natës, nuk ndodh pothuajse kurrë t’i shoh pa të paktën një ose dy makina që po furnizohen. Kam vënë re se rritja e çmimit të kar-burantit nuk e ka paksuar aspak, as frekuentimin e pikave të furnizimit me karburant, trafikun e brendshëm të lagjes, dhe as trafikun në rrugët kombëtare. E jo vetëm. Por sa më tepër rritet çmimi i karburantit, aq më tepër shtohet trafiku. Si spjego-het? Apo thua fjala të jetë për ndonjë vetsugjestionim nga qefi për ta parë vendin tim të pasur?

Nëpër rrugët dhe rrugicat e lagjes time nuk ka pothuaj fare fëmijë. Ata të pakë që i sheh tek hyjnë e dalin nga shtëpia, të gjithë vërtisin nëpër duar nga dy e nga tre celulara smart phones të versioneve të fundit të markave më të njohura. Të gjithë fëmijët, të pastër, të shëndetshëm, me uniforma, venë në shkollë me furgona, kjo dihet. Po ko-hën tjetër çfarë bëjnë? Thonë se rrinë në shtëpi duke bërë mësimet, duke lexuar libra, ose nëpër internet kafera. Vërtet? Në lagjen time, si lagje perif-erie, ka një numur tepër të madh shtëpish dhe vilash gjigande të reja me dy dhe tre kate, papafingo, oborre, kangjella, madje disa edhe me dyer që hapen me telekomanda për të hyrë makina si nëpër filma. Ka zëra që tho-në se ato vila gjigande janë bosh bren-da. Fillimisht pyeta një pastruese. Pas-truesja tha më mirë mos u fut se mund të çmendesh kur të shohësh gjëra që s’ti ka marrë as mendja. Unë e gjeta mënyrën për të hyrë në disa prej tyre, dhe vërtet s’u besova syve dhe më lo-jti mendja. A dëshmon fukarallëk ky fakt?

Thuhet se në Shqipëri ka shumë të papunë. Ndoshta. Por në lagjen t’ime s’besoj se ka ndonjë. Se unë hyj e dal gjithandej, në kafene, nëpër miq, të papunë, jo vetëm nuk shoh, por për ta as dëgjoj të flitet.

Listat nëpër dyqane për të cilat flitet aq tepër. I kam pyetur pothuaj të gjithë dyqanet e bukës, bulmetit,

minimarketet. Shitësat vetëm buzëqeshin. Nuk blihet me lista as në lagjen time, dhe në asnjë lagje tjetër. Pika i rëntë atij që i beson gënjeshtrat me lista.

Megjithatë dëgjohen gjithandej ankesa për çmimet e larta. Në fakt, nuk ka ndodhur, dhe as ka për të ndodhur kurrë në asnjë vend të botës të mos ketë ankesa për çmimet e lar-ta. Megjithatë, çmimet e larta, a dësh-mojnë gjithmonë fukarallëk? Se, për shembull, çmimet janë të larta në Zvicër, por s’mund të thotë kurrkush se Zvicra është e varfër. Ku është ai kufiri, cili është ai kriteri, apo ajo for-mula që, nisur nga çmimet, mat mirqënien apo keqqënien e një vendi?

Pashë një ditë në televizor një poli-tikan të lartë i cili vajti në disa dyqane rrjesht dhe pyeti shitësat-pronarë lid-hur me gjendjen ekonomike të komu-nitetit. Unë e di se për gjendjen e dy-qaneve pyeten dyqanxhinjtë, dhe për gjendjen e komunitetit pyetet komu-niteti. Prandaj xhesti i këtij politikani mu duk si vajtja në Sukth duke i rënë nga Kina. Kush ka të drejtë, unë apo politikani?

Në kohën e kurvit, gjithë Shqipëria kishte gjithsej nja 5 ekspresa kafeje. Prej të cilvëve 2 i kishte KinoStudio-ja për të xhiruar filma me agjenta që bënin intriga në Hotel Dajti si e si t’ja xhvatnin pushtetin nga duart klasës punëtore që përparonte nga fjetorja në fjetore. Tani, vetëm në Tiranë ka mbi 5 mijë ekspresa. Shqiptarët e sotëm, të ngrënë e të pirë, të veshur e të mbathur e të shëndetshëm, megjithse jo fort të qeshur, a po ap-likojnë një kapitalizëm të tyrin? Si të thuash një kapitalizëm me marrd-hënie rigoroze interesi, duke e ruajtur në të njëjtën kohë një masë të ngrohtë-sisë njerëzore, apo edhe ky është një mirazh i imi nga dashamirësia e tepruar?

Sa e rëndësishme është distanca mes perceptimit dhe realitetit? Çfarë roli ka, apo mund të ketë, një ndry-shim i madh mes tyre? Nëse, për çfar-dolloj arsyeje, ky ndryshim është tepër i madh, a është i dëmshëm, nëse po, a mund të korrektohet, nëse kor-rektimi është i mundur, si mund të bëhet? Ç’thonë përvojat e vendeve të tjera lidhur me çrregullimin e këtij ra-porti?

Sa kam vërejtur, shumica e atyre që sot ankohen për gjendje të rëndë ekonomike, krizë etj., janë ata shqip-tarë që ia kanë arritur të mëkëmben duke punuar, duke u lodhur, por që do donin të ishin pasuruar pa lojtur vendit. A është e vërtetë se pikërisht tek votat e këtyre bukshkalëve jo të pakët po e mbështet shpresën Opoz-ita për të ardhur në pushtet?

Faik Konica tha se Shqipërinë e kr-ijuan idealistat, e mbrojtën rrethanat, do ta shkatërrojnë politikanët. A po provohet profecia e Konicës? Nuk preferoj përgjigje zagarësh. Dua vetëm përgjigje Zotniu, spjegime di-jetari, saktësime perfeksionisti, sig-uri eksperti, përgjegjësi profesionis-ti, seriozitet eruditi. Ah, të kem fatin të më përgjigjet Adrian Civici.

Sulmi ndaj ambasadorit amerikan në Liban, vras-ja e tij, sulmet ndër këto ditë në ambasada të ndry-shme amerikane nëpër botë e protesta të shumta

duket se kanë një shkak: shfaqja e filmit “Innocence of Muslims”, i cili sipas protestuesve ironizonte religjio-nin islam dhe profetin Muhamed. Duket sikur përsëritet skenari i reagimeve ndaj një karikaturisti danez në shta-tor të 2005-s pas publikimit të punimeve të tij që kishin si objekt profetin Muhamed. Një reagim i ngjashëm u vu re në një pjesë të botës islame pas fjalimit të Papës Benedikti XVI në Rachensburg në shtator 2006, por që më vonë u kuptua ashtu si duhet dhe prodhoi një dialog të ripërtërirë mysliman-katolik që vazhdon ende dhe sot në nivele të larta akademike. Pas shfaqjes së filmit “Innocence of Muslims” një pjesë e besimtarëve mysli-manë në botën arabe dhe më gjerë reaguan në mënyrë të dhunshme, duke djegur, sulmuar e vrarë, si në rastin e ambasadorit të USA në Bengazi. Ky lloj reagimi u dënua dhe patjetër që është për t’u dënuar maksimal-isht. Dhuna asnjëherë nuk zgjidh probleme. Kjo mënyrë të reaguari ndaj një ofendimi është e skajme dhe sigur-isht e dëmshme, pasi dihet si fillon, por nuk dihet si mbaron.

Por nga ana tjetër mua më duket se në thelb shtrohet një çështje shumë serioze: deri ku shkon liria e shpre-hjes dhe deri ku ajo cenon të tjerët? Me një logjikë të ftohtë e larg nga pasionet përkatëse duhet të shikohet edhe “liria” e atyre që me religjionin tallen, ironizojnë madje deri në blasfemi. Nëse dikush do të merrte një njeri me ngjyrë të zezë dhe do ta ngjyroste me të bard-hë, në USA dhe në shumë vende të tjera do të quhej me të drejtë një akt i pastër racizmi e si i tillë i dënueshëm dhe jo një vepër arti. Ose shembulli i një predikuesi të krishterë në një shtet nordik që, kur guxoi të lexonte në Kishë nga Shën Pali një varg ku dënohej homoseksual-itetit, u akuzua për homofob. Ndërsa kur dikush ironi-zon deri në blasfemi me religjionin, i cili është një për-masë shpirtërore dhe thelbësore e njeriut, quhet liri e shprehjes. Jo zotëri! Kjo nuk është liri. Kjo është fyerje me ndjenjat më të thella të njerëzve.

Para do kohësh një revistë në tregun shqiptar, nga ato revistat e një niveli shumë të ulët në formë dhe në përmbajtje, kishte paraqitur një vajzë të zhveshur në kryq, e mbështjellë me një perizomë që ishte flamuri LG-BT dhe në gjunjë në shenjë lutjeje një murgeshë. Përveç padomethënies dhe profilit të ulët artistik dhe përmba-jtësor, fotoja ishte edhe fyese ndaj simbolit më të rëndë-sishëm në botën e krishterë: kryqit! Sigurisht ne nuk reaguam për shumë arsye, por ama mënyra e përdor-imit të simboleve fetare për qëllime komerciale apo ide-ologjike në një mënyrë blasfemuese lëndon dhe fyen ata që religjionin e kanë një përmasë të rëndësishme. Po ashtu të gjithëve na kujtohet reklama e Benetton-it, ku paraqitej Papa Benedikti XVI duke u puthur me presi-dentin e Afganistanit në nëntor 2011, kur Vatikani rea-goi me një notë proteste që rrjedhimisht e detyroi Ben-etton-in të tërhiqte menjëherë reklamën.

Nuk jam nga ata që do të ngrihesha në protesta të dhunshme, sikurse edhe myslimanët shqiptarë e të tjerë që në shumë raste kanë treguar qytetarinë e tyre, por ama jam i sigurt se një reflektim i botës perëndimore mbi kufijtë e lirisë është shumë i rëndësishëm. Është thënë se liria ime mbaron ku fillon ajo e tjetrit. Jo, liria ime nuk ka një kufi, ajo është e pakufi kur bën të mirën. Ajo kthehet në një bashkëliri me tjetrin, madje plotëso-het kur është në shërbim të lirisë së të tjerëve. Kurse një liri që bën të keqen, fyen, poshtëron, ironizon e përbuz nuk është më liri, por shpërfytyrimi i saj. Neve na duhet një liri në shërbim të bashkekzistencës dhe harmonisë në një botë që ka nevojë për paqe.

Këto ditë, duke përcjellë lajmet, më bëri përshtypje pozitivisht sesi në Liban Papa Benedikti ishte pritur nga myslimanë e katolikë dhe kjo vizitë qe e suksesshme. Nëpër rrugët që çonin në Bejrut kishte plot postera të shkruar në arabisht e frëngjisht: “Mirë se erdhe në Liban Papa Benedikti XVI”. Ky lajm më ngrohu dhe më dha shpresë se ka mundësi, me anë të virtytit të mikpritjes së tjetrit me gjithçka ai tjetri është, edhe i ndryshëm nga unë, bota do të jetë më e mirë.

Pyetje Pafajësia e Religjionit

megjithatë dëgjohen gjithandej ankesa për çmimet e larta. në fakt, nuk ka ndodhur, dhe as ka për të ndodhur kurrë në asnjë vend të botës të mos ketë ankesa për çmimet e larta..

EdisoN Ypi

sipas mEjE komENt

— GjErGj MEta

Shkrimtari Salman Rushdie në një intervistë të gjatë për BBC-në, me rastin e botimit të biografisë së

titulluar “Joseph Anton”, që u botua dje në të njëjtën ditë dhe orë në disa vende të botës, është shprehur se romani që e “burgosi” për të botuar sot romanin e tij “Vargje satanike” kërkon një guxim nga ana e botuesve. I nxitur nga vala e dhu-nës që ka përfshirë disa vende të botës pas publikimit të një video nga filmi i titulluar “Pafajësia e myslimanëve”, ai është shprehur se botuesit duhet të bëhen të guximshëm. Vetëm një ditë më parë një fondacion iranian islamik e rri-ti shpërblimin për kokën e Rushdies, duke i ofruar atij që e vret 3.3 milionë dollarë.

“Jospeh Anton” është një bio-grafi, por e keni shkruar në vetën e tretë? Dua të pyes pse? Mos ndoshta ke dashur të distancosh veten nga ai për të cilin po shkruanit?

Dua të sugjeroj që njeriu që unë u bëra në ato vjet që jetova në fshehtësi kishte një problem me identitetin e tij. Shumë versione ishin ndryshuar, ishin shpikur nga këto apo ato grupe interesi. E kam shkruar në vetën e tretë, sepse kur provova të shkruaja në vetën e parë nuk më pëlqeu shumë, dukej shumë egoiste, sikur thosha tërë kohës unë... unë dhe nuk më pëlqeu si tingëllonte.

Meg jithatë, lexuesi është i ndërgjegjshëm në mënyrë konstan-te që kjo është historia jote, një re-flektim i detajuar i ditëve, javëve, muajve, dhe në fakt viteve, që vazh-duan pas kërcënimeve me vdekje nga ana e myslimanëve. Është e duk-shme në vepër që duhet ta kesh ndjerë si shumë sureale, por niveli i detajeve sugjeron që ti ishe shumë koshient që një ditë do e shkruaje këtë libër.

Unë isha i ndërgjegjshëm që një ditë duhet ta shkruaja këtë libër. Nuk isha plotësisht i sigurt që do mbijetoja për ta shkruar, për një kohë të gjatë, pra. Unë nuk isha i sigurt gjithashtu që e gjitha ajo do merrte fund ndonjëherë dhe do isha ndonjëherë në pozicionin për ta shkruar, sepse ti nuk mund ta shkruash deri sa historia të përfundojë dhe ata ishin vërtet të tmerrshëm, po ajo që bëra ishte që shkrova çdo gjë, dhe pse unë nuk jam ai lloj shkrimtari që ka mbajtur ditar gjithë jetën, por në këtë rast i

i nxitur nga vala e dhunës që ka përfshirë disa vende të botës pas publikimit të një video nga filmi i titulluar “pafajësia e myslimanëve”, shkrimtari i “Vargje satanike” sërish në shënjestër të fanatikëve myslimanë

Shpërblimi për kokën e Salman Rruzhdie shkon

në 3,3 milionë dollarë. Në këtë intervistë për BBC ai

përcjell një mesazh guximi për botuesit e

veprës së tij kudo në botë

Ajo që ndiej është që për dhjetë vjet njerëzit që nuk e pëlqyen “Vargje satanike” nisën të bërtisnin

dhe ata që e pëlqyen patën shansin të flasin për të dhe zërat e tyre janë të rëndësishëm për mua.

Shumë njerëz e pëlqyen. Do të ishte e vështirë të publikoje sot një libër që ishte kritik për islamin

Salman RuShdiE:duhET guxim pëR Të bOTuaR “VaRgjE SaTanikE”

Kopertina e librit të Salman rushdie

botimi

thashë vetes se ngjarjet po ndodhnin me aq shpejtësi dhe intensitet. Unë kam ku-jtesë të mirë, por nuk ka kujtesë që mund të mbajë mend ngjarjet që ndodh-nin çdo ditë dhe kështu nisa të mbaja shënime.

Ndihesh plotësisht i sigurt tani?Po, jam marrë peng dhjetë herë në

ditë tashmë, por tashmë, përjashto ras-tet kur flas me gazetarët, ndihem plotë-sisht i sigurt (qesh).

Biografia juaj vjen nga përvoja specifike individuale që ke pasur. Në fillim e përshkruan si rritje e një mostolerance. Çfarë do të thuash me këtë? Çfarë pe, çfarë të ndodhi si protagonisti qendror në atë lojë gjeopolitike, po e quaj, në fillim të radikalizmit islamik, i cili është një kërcënim serioz për jetët sot?

Nuk mendoj se ka nisur me këtë rast, por është një nga çastet e para, kur njerëzit jashtë botës islamike filluan të ndërgjegjësoheshin për ngjitjen e kësaj force të re dhe brenda botës islamike. Në pikëpamjen time, ju mund të filloni me 14 shkurtin e vitit 1991, kur unë ika, për të shkuar te 11 shtatori i vitit 2001. Këto dy ngjarje janë një vijë e drejtë. Ishte interesante dhe pak shokuese për mua që pas sulmeve të 11 shtatorit (unë nuk isha në New York atë ditë, po jetoja në New York), disa gazetarë më thanë se tani e kuptonin se çfarë më kishte ndodhur mua. Unë iu përgjigja, sa për të thënë diçka, me fjalët: “Vërtet?” Duhet të binin dy ndërtesa, të nda-heshin nga jeta mijëra njerëz, për ta kuptuar. Po vërtet, kur kjo nisi, njerëzit nuk arrinin dot ta kuptonin se çfarë

kish ndodhur me mua, nuk dinin ku ta vendosnin këtë ngjarje dhe kjo krijoi shumë konfuzion.

Ngjarjet e fundit, sulmi i dhun-shëm ndaj ambasadës së ShBA-së në Bengazi, dhe asaj në Kajro, duan të thonë se ata që kundërshtojnë “Vargje satanike” kanë zënë një pozicion inferior dhe ne nuk mund ta diskutojmë që në fund të fundi ka një efekt emocional dhe mishërimi i profetit Muhamed i bën të ndihen keq?

Ne ende s’e kemi mësuar çfarë ndo-dhi. Ne duhet të zbulojmë më shumë se çfarë ndodhi vërtet në Libi. Ka qenë një sulm terrorist i planifikuar apo një shpërthim spontan emocional. Gjëja tjetër që dua të them është se sigurisht një nga fenomenet e periudhës së post-armatimit është ngritja e një grupi të mirëorganizuar në gjithë botën dhe ata janë anëtarët më fanatikë të komunitetit islamik, të cilëve ua ka frikën gjithë pje-sa tjetër e komunitetit mysliman. Kësh-tu që nuk është e qartë nëse njerëzit ishin të mërzitur nga ajo video-idiote (“Pafajësia e myslimanëve”) apo ishte diçka më e organizuar.

Dua t’ju pyes për Pakistanin sot, sepse në kujtimet ti nuk e fsheh dashurinë për Pakistanin, duke e krahasuar me dashurinë e thellë për Indinë. Po mendoja nëse mund të reflektosh për blasfeminë sot në Pakistan. Dua të di nëse është zh-vendosur diçka përsëri në debatin se kush është përgjegjës për këto ngjarje?

Ne të gjithë jetojmë në brendësi të kë-

Nga protestat në botë islame kunder fil-mit “pafajësia e myslimanëve”

MAPO20 e mërkurë, 19 shtunë 2012www.mapo.al

Nëse shikoni mënyrën sesi shprehja e lirë është sulmuar nga ekstremistët fetarë, gjërat për të cilat akuzohen shkrimtarët janë të njëjta; blasfemi, fyerje, ofendim, është i njëjti fjalor

Shkrimtari Salman rushdie

tyre historive të mëdha dhe aftësia jonë për t’i ritreguar dhe riformësuar këto histori është një shprehje e lirisë dhe kur shteti fillon ta godasë këtë liri dhe të thotë që vetëm ne mund ta tregojmë his-torinë, ne mund të përcaktojmë si do tregohet dhe çfarë kuptimi do të ketë, kjo është tirani. Dhe Pakistani ka ecur në atë rrugë. Ndryshimi më i frikshëm në Pakistan ishte që masat e njerëzve ja-në të moderuar në besimin e tyre fetar. Interesante për një vend ku lindesh me një besim të caktuar. Nuk ka qenë asn-jëherë një çështje shumë e rëndësishme islamizmi në Pakistan. Dhe sa herë ka pasur zgjedhje, njerëzit votonin bind-shëm kundër partive fetare. Tani e shoh që ka ndryshuar. U vra dikush që po mbronte një grua të pafajshme. Ishte shumë e shëmtuar që u festua pas vrasjes.

Në librin tuaj ju bëni një mbrojtje të fortë pse e shkruat, të arsyeve pse duhej publikuar libri. Ka pasur ndonjë çast kur keni pasur dyshime te vetja, kur ju ka ardhur keq për atë që shkaktoi “Vargje satanike”?

Do doja të kishte ndodhur. Mendoj se do kishte qenë më e lehtë po të mos kishte qenë, por jam shumë krenar për librin. Ajo që ndiej është që për dhjetë vjet njerëzit që nuk e pëlqyen “Vargje satanike” nisën të bërtisnin dhe ata që e pëlqyen patën shansin të flasin për të dhe zërat e tyre janë të rëndësishëm për mua. Shumë njerëz e pëlqyen. Do të ishte e vështirë të publikoje sot një libër që ishte kritik për islamin. Mënyra e vet-me për të zgjidhur këtë çështje është që botuesit të bëhen të guximshëm.

Gjatë fushatës së mbrojtjes tënde në vitet ’90 theksohet që çdo-kush ka të drejtën e shprehjes, sa kohë nuk shkel të të tjerëve. Tani, ti reflekton për të drejtat e të tjerëve që janë prekur?

Askush nuk ka të drejtën për të mos ofenduar. Ajo e drejtë s’ekziston. Në as-një kod. Nëse ofendohesh, është prob-lemi yt. Që të jemi të hapur, shumë gjëra ofendojnë shumë njerëz. Nëse shikoni mënyrën sesi shprehja e lirë është sul-muar nga ekstremistët fetarë, gjërat për të cilat akuzohen shkrimtarët janë të njëjta; blasfemi, fyerje, ofendim, është i njëjti fjalor. Jemi në pozitë të vështirë, sepse ka shumë frikë dhe nervozizëm rreth nesh. Unë mund të eci në një libra-ri dhe të tregoj shumë libra që nuk janë tërheqës për mua, kjo s’më detyron mua t’i kërkoj falje shitësit. Mënyra e vetme për të jetuar në një shoqëri të lirë është të ndjesh se ke të drejtën të thuash dhe të bësh atë që dëshiron.

Jeta jote është alternuar me atë që ka ndodhur në jetën e të tjerëve, jo vetëm të atyre që vdiqën. Si ia bën me këtë nivel tragjedie të jetëve të njerëzve?

Është një ngjarje e tmerrshme, por mendoj se duhet të shikojmë çfarë po ndodh, çfarë ndodhi në Turqi, ka ndod-hur në shumë vende. Në libër është për-dorur një element i një çështjeje që vazh-don dhe ngjashëm në Pakistan njerëzit tregojnë se nuk e dinin kush isha unë dhe nuk kishin lexuar asgjë që kisha shkruar unë, por ata u revoltuan. Përgjegjësia qëndron tek ata që i nxitën ata. sHqIpëroI: arta Çano

Dudaj: Nuk tërhiqem, “Vargjet satanike” do të botohet në shqipbotimet “dudaj” kanë të drejtën e autorit salman Rushdie, për të botuar në gjuhën shqipe veprat e tij. Në proces botimi është dhe romani më i debatuar “vargje satanike”

arlinda dudaj e Botimeve “dudaj”, e cila ka ekskluzivitetin e botimeve të shkrimtarit salman rushdie, nuk ka asnjë dilemë që romani më i diskutuar i tij, “Vargje satanike”, do të botohet së shpejti edhe në gjuhën shqipe. pavarë-sisht valës së dhunës që ka përfshirë disa vende pas shfaqjes së filmit “pa-fajësia e myslimanëve” dhe reagimit të shkrimtarit salman rushdie në një intervistë të dhënë dje në BBc, dudaj shprehet se kjo nuk e ndalon atë që të botojë “Vargjet satanike” të rushdies. në intervistën e tij, rushdie shprehet ndër të tjera se për të botuar sot romanin “Vargje satanike” në ato vende që ende nuk është botuar, duhet një guxim nga ana e botuesve. “unë nuk men-doj se botimi i këtij libri do të jetë një problem në shqipëri. në intervistën e tij për BBc-në, salman rushdie përcjell mesazhe guximi për botuesit. Nëse dikush të kërcënon dhe ti përulesh, ai më shumë do të të shtypë, - thotë ai. kjo valë dhune që ka ndodhur dhe po ndodh, gjithsesi mua nuk më pengon që ta botoj librin ‘Vargje satanike’ edhe në shqip, sepse mendoj se në shqipëri jo vetëm nuk është, por as nuk mund të krijohet kurrë një situatë e tillë dhune. unë e kam bindje se ne jemi vendi i fjalës së lirë dhe i tolerancës fetare. nuk besoj se mund të ketë reagime të tilla, aq sa të më detyrojnë mua si botuese që të tërhiqem nga botimi në shqip të ‘Vargje satanike’”, - shprehet për “mapo”-n botuesja arlinda dudaj. në librin me kujtime “Joseph Anton”, që do të dalë nesër në tregun e librit shqip nga Botimet “dudaj”, salman rushdie rrëfen pikërisht historinë e jetës së tij pas botimit të romanit “Vargje satan-ike”; sesi iu desh të fshihej për vite me radhë nën një emër të rremë pasi kishte marrë dënimin me vdekje. “ne vërtet jemi një vend me shumicë myslimane, por e theksoj sërish se unë nuk mendoj se te ‘Vargje satanike’ salman rush-die shprehet kundër islamit. kur lexuesi shqiptar të lexojë “joseph anton”, do ta kuptojë se libri “Vargje satanike” është keqkuptuar dhe ekzagjeruar pikër-isht për shkak të ‘fatwa’-s (dënimit me vdekje) që iu dha shkrimtarit salman rushdie”, - tha dudaj. në librin biografik “Joseph Anton” që është botuar njëko-hësisht më 18 shtator në disa vende europiane (ndërkohë në shqip romani del nesër në treg), Rushdie i referohet shumë librit “Vargje satanike”, sepse e gjithë beteja e tij për fjalën e lirë merr shkas pikërisht nga ajo që ndodhi me botimin “Vargje satanike”. “kjo është një arsye më shumë për të sjellë në shqip “Vargje satanike” me të drejta autori të plota që i ka vetëm shtëpia Botuese ‘du-daj’”, - thotë botuesja. krahas këtij romani, Botimet “dudaj” kanë sjellë në shqip nga ky shkrimtar edhe romanet: “psherëtima e fundit e arapit”, “Furia”, “haruni” dhe “magjistrica e Firences”. “Vargje satanike” është një novelë satirike dhe është frymëzuar pjesërisht nga jeta e profetit muhamed. aida tuci

bOTuESja

MAPOe martë, 18 janar 2011www.mapo.al MAPO

e shtunë, 16 qershor 2012www.mapo.al MAPOMAPOe mërkurë, 19 shtunë 2012www.mapo.al 21

Fondacioni iranian ‘hordad’ e ka shtuar vlerën e shpërblimit për eliminimin e salman rushdies, duke pohuar se filmi anti-islamik që pezmaton myslimanët nëpër botë, nuk do të xhirohej kurrë po të ishte vrarë shkrimtari britanik më herët për shkak të blasfemisë së tij. mediat iraniane citojnë kryetarin e fondit, hasan sanei, i cili ka thënë se shpërblimi për kokën e rushdies është shtuar edhe 500 000 dollarë dhe tani ai ka shkuar në vleftën e 3.3 milionë dollarëve. pas publikimit të romanit “Vargje satanike” në vitin 1989, ishte shpallur gjykim me vdekje për rushdien dhe pas kësaj shkrimtari jetoi i fshehur për 10 vjet.

Fondacioni islamik: 3.3 milionë dollarë për kokën e Salman rushdies

8 3 2 5 1 0

t

Plotësoni tabelën me numrat e dhënë!

Numra me 3 shifra:011, 051, 144, 175, 215, 227, 302, 352, 358, 415, 509, 548, 595, 634, 841, 845, 857, 950, 958, 987.Numra me 4 shifra:0128, 1291, 1526, 1565, 2510, 5315, 8241, 9875.Numra me 5 shifra:

11210, 14447, 15241, 19256, 21562, 22222, 23265, 41285, 41536, 45240, 46154, 47841, 51521, 52552, 56320, 57521, 75627, 84605, 85434, 93112.Numra me 6 shifra:021565, 066575, 135922, 159514, 542348, 818531, 878458, 897805.

Numërkryq

Shah | nivel mesatar

I bardhi lëviz dhe fiton në të dy rastet e e dhena në skemën e mësipërme. Sfidat e dhëna janë të përzgjedhura nga profesionistë të vërtetë të lojës së Shahut

Përg

jIgj

et N

r të

dje

Shëm

gjeN

I 10

Ndry

ShIm

et

Gjeni figurën duke bashkuar pikat

Ngjyrosni pjesën me pikë dhe zbuloni figurën Koha e fillimit ____:____

Koha e mbarimit ____:____

MAPO22

LUANI (23/VII-22/VIII)

ShIgjetArI (22/XI-21/XII)

dAShI (20/III-20/IV)

VIrgjereShA (23/VIII-22/IX)

BrICjAPI (22/XII-20/I)

demI (21/IV-20/V)

PeShOrjA (23/IX-22/X)

UjOrI (20/I-19/II)

BINjAKet (21/V-20/VI)

AKrePI (22/X-21/XII)

PeShQIt (20/II-19/III)

gAFOrre (21/VI-22/VII)

Ju sot duhet te vazhdoni te lëvizni – e ardhmja është me e shndritshme se e kaluara, dhe ndërsa e tashmja mund te mos jete kaq e keqe, ju e shikoni atë si një rruge shpëtimi për momentin. Megjithatë mbani mend qe te merrni një pushim se shpejti!

N a t y ra j u a j e q ë n -drueshme është duke u sfiduar ne me shume se-sa një front sot, e sotm-ja është një dite për ti qëndruar forte ndaj saj. Ju te paktën mund te bëni njerëzit qe te men-dojnë rreth asaj qe janë duke bere.

Ju jeni ne me te mirën tu-aj kur te jeni te organi-zuar dhe e sotmja është një kohe e mire për risi – prandaj kombinoni te dy-ja dhe shikoni nëse mund te gjeni një mënyrë disi te re për te mbajtur pro-gramin tuaj dhe për te ru-ajtur këpucët tuaja.

N d o n j ë h e r ë d u r i m i është i lënë ne harrese, por sot kjo është e gjitha ajo qe po ju mba-në juve nga shkrirja.. dikush nuk ehte duke ecur sipas agjendës, por ju mund ta mbushni kohen me disa men-dime te thella.

Ne një mënyrë te habit-shme ju keni një ndjenje se gjerat do te funksion-ojnë – ju duhet ta besoni atë! Edhe nëse ju keni qene pesimist për jave te tera, ju mund te kaloni përsëri ne rrugën e duhur me një ndërrim perspektive.

Jeta juaj e dashurisë mund te përdori një nxitje – dhe një është duke ard-hur menjëherë! Pavarë-sisht nëse ju jeni duke be-re një lëvizje vete ose jeni duke u marr me muhabet nga një person tjetër i ri dhe intrigues, prisni ca ko-he te bukura.

Nivelet e energjisë ja-në përsëri aty ku duhet te jene – ka shume te ngjare, me një teprice te zakonshme! Është një kohe e mire për ju qe te çani përmes pu-n ë s d h e t e s h i ko n i çfarë duhet bere me tepër ne afërsi.

Një çështje financiare shfaqet sot dhe mund t’ju beje juve qe te shqetëso-heni rreth te ardhmes – por qetësohuni. Për aq kohe sa adresa juaj është e hapur dhe te siguroheni qe ju te jeni pak a shume ne te zeze, e gjitha ajo do te shkoje mire.

Ju krenoheni me veten nga ana e fleksibilitetit tuaj mendor, dhe sot ju duhet ta shfaqni pak atë. Dikush mund te këtë nevoje për te dhënat tua-ja mbi planin qe duket një çmenduri, por ju do ta du-roni atë, ju do te shikoni se është një gur i çmuar i rralle.

Ju nga te gjithë njerëzit e dini se ndryshimi është i pa evitueshëm – por kjo nuk do te thotë se është i pa rehatshëm. Sot ju keni nevoje qe te hapni veten ndaj asaj qe është duke ardhur, perverse kësaj ju mund te ndihmoni te tjerët qe ta përballojnë.

hOrOSKOPI I dItëS

horizoNtalisht:1. Paraqitja si e vërtetë e diçkaje të gënjeshtërt. 8. Vegël muzikore popullore. 13. Qëndrimi që merr dikush kur del në fotografi. 14. Që vepron e punon me kokë të vet, pa përfillur ligjet e rregullat. 16. Muaj i vitit. 19. Smirë, ose... 20. Alumini në kimi. 21. Pamja e jashtme e diçkaje, forma. 22. Targa e makinave të Tepele-nës. 23. Erë e lehtë dhe e freskët, që fryn nga perëndimi. 26. Ambasada Zvicer-ane. 27. E përgjithshme, tërësore. 29. E sapogatuar. 30. Bibka, i famshëm i atle-tikës. 32. Qendroj, ose... 34. Tregu Ndërkombëtar. 35. Pjesë e OKB-së që mer-ret me trashëgimninë kulturore. 37. Metal i butë, me ngjyrë të bardhë e me shkëlqim argjendi. 41. Elbasani në makina. 42. Repart ushtarak. 43. Gëzim i thellë që provojmë nga diçka, hare e madhe. 46. Një verë e kuqe e njohur. 48. Zonë Ekologjike. 49. Pasthirrmë. 50. Organizatë terroriste. 51. Lumë i madh në Europën perëndimore. 52. Njeri trutharë. 53. I ka maja në mes.

Vertikalisht:1. Që të mahnit me pamjen, me cilësitë a me tiparet, që ka veti të jashtëza-konshme. 2. Hëna italiane. 3. Përdoret për të luajtur në disa sporte, mbrap-sht. 4. Bimë që mbillen si ushqim për kafshët. 5. Instituti Zoologjisë. 6. Qerre me dy a me katër rrota. 7. Dërrasë e gjatë që përdoret nga muratorët për të sheshuar suvanë. 8. Cameron e njohur e kinemasë amerikane. 9. Sportist vrapimesh. 10. Juria pa të forta. 11. Alia, ish-president. 12. Kolonja në makina. 15. Përgjigjje të shpeja që i jep dikush një bashkëbiseduesi. 17. Lumë i vendit tonë. 18. Materiale ndërtimi. 24. Bimë barishtore që përdoret për gatim. 25. Bakër në dialekt. 28. Metal që del nga lidhja e bakrit me kallaji. 31. Ent Ndër-timi. 33. Përdoret për ta bërë tokën pjellore. 36. Femra e drerit. 38. Element kimik me simbol N. 39. Institut Letrar. 40. Sheri i kinemasë shqiptare. 41. Lloj drithi. 44. Pjesë e lojës së tenisit. 45. Muaj i vitit. 47. Pacino i kinemasë.

Fjalëkryqi klasikFjalëkryqi klasik është një nga lojërat enigmatike më të përhapura në botë. Fjalëkry-qet e para filluan të botoheshin që në shekullin e XVIII dhe vazhdon të jetë e preferuar edhe në ditët e sotme.

Koha e fillimit ____:____

Koha e mbarimit ____:____

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15

16 17 18 19 20

21 22 23 24 25

26 27 28 29

30 31 32 33

34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45

46 47 48 49 50

51 52 53

Sudoku | nivel mesatar

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo rresht e kolonë të ketë numrat

nga 1-9.

Koha e fillimit ____:____

Koha e mbarimit ____:____

75 7 1

2 8 9 1 3 49 7 8 6

1 2 5 73 4 8 5 6 7

8 9 1 26 9

6 4 13 9 7

4 82 1 7

8 6 7 5 37 9 8

1 29 1 45 8 6

D A L T O N I Z E M P M A J A

E L I O R A K R Y E T A R

Z G A V E R D R I N O T T T

E C A M A R R O K V L O R A

R E R B R I S I O D E G A

T F I L L I M I S K R A P A R

O S O E S M A K I A A N I

R U S M E T R E M B U R

P I K A S L U L A S T A R

K A L K A T R A S T A I

8 6 5 2 3 2 0 1 5 4 1 5 6

3 2 5 4 8 9 5 6 5 2 6 3 5

2 1 0 1 0 1 0 1 2 6 6 3 2

5 9 8 5 7 4 8 5 4 5 5 2 6

3 2 5 9 6 8 5 4 7 7 8 2 5

3 5 9 6 5 2 6 8 4 5 2 1 5

2 3 6 5 2 1 4 5 7 8 5 9

6 5 2 3 2 1 0 2 4 5 8 9 5

6 6 1 0 5 2 6 3 5 9 5 7 8

4 5 1 5 2 6 5 2 3 2 0 1 5

9 3 6 3 8 7 4 5 4 2 1 5 3

2 0 1 6 3 9 5 9 6 8 2 1 5

9 6 5 8 7 4 8 7 4 5 1 4 1

ÇFArë BëN trUPrOjA gjAtë FjALImIt të PreSIdeNtIt? UrINON!

Kur natyra të thërret, as fjala e presidentit nuk mund të të bëjë të kthehesh pas. Kjo i ka ndodhur një personi gjatë një fjalimi të presidentit amerikan Barack Obama në Sinsinati, i cili u fotografua duke urinuar derisa presidenti po i drejtohej një turme prej dhjetëra mijëra mbështetësish mbi çështje delikate, si ekonomia apo shëndetësia. Më vonë u zbulua se personi i kapur në fotografi ishte pjesëtar i Shërbim-it Sekret, pjesë e stafit të truprojave të presidentit . Fotografia e publikuar në revistën Politico shkaktoi një reagim të madh në opinionin publik. Shërbimi Sekret konfirmoi se personi në fotografi ishte pu-nonjës i saj, por theksoi se fotografia është gjykuar keq dhe se ai në fakt nuk ishte duke urinuar.

E MËRKuRË, 19 SHTATOR 2012www.MAPO.AL

Ju duhet te jeni me te ku-jdesshëm me idetë e reja sot – edhe pse kjo mund t’ju beje qe te fitoni një reputacion si te qenur tepër i kujdesshëm. Përsëri, ne një dite si kjo e sotmja, është me mire për ju qe ti qëndroni te vërtetës dhe provave.

Sipas mendimit të meshkujve, Lars Larson e ka punën më të mirë në botë. Ai është inspektor për shëndet dhe siguri në Kampionatin botëror të femrave ‘topless’ (të zhveshura në pjesën e sipërme) në hedhje në trampolinë. Kohën e punës e kalon duke u kujdesur që femrat të jenë të sigurta dhe të nxehen në mënyrë të duhur. Në fakt, i gjithë ky lajm është trillim dhe Larson është protagonist i krijuar nga komiku Chris O'Dowd (i njohur për rolet në filmat “Bridesmaids”, “Friends with Kids” dhe “Girls”), ndërsa tregimi është menduar për ngritjen e vetëdijes për kancerin e gjirit.

E sotmja është e gjitha rreth komunikimit, veça-nërisht idetë dhe planet e lidhura. Biznesi emo-cional është i sigurte se do te rrjedhi, por en-ergjia juaj cerebrale është e vështirë për tu mundur – prandaj bash-këpunoni dhe dëgjoni!

NjerIU me PUNëN më të mIrë Në BOtë

Mbrojtja e trofeut për Çelsin e Di Mat-teos do të nisë menjëherë vrullshëm, pasi përballë kampionëve të Europës në Stamford Bridge do të vendoset kampionia e Italisë dhe aktualisht kryesuesja e Serisë A, Juventus. Një sfidë që cilësohet e vështirë për trajner-in Italian të londinezëve ashtu si dhe fitimi sërish i trofeut, një sipërmarrje që nuk është realizuar nga asnjë skuadër tjetër më parë: “çdo kundër-shtar do të luajë dyfish i motiovuar ndaj nesh sepse ne jemi kampionët në fuqi. Kjo do të na i bëjë gjërat shumë të vështira. Nuk jam i surprizuar nga fak-ti që askush nuk ka mundur ta fitojë këtë trofe dy vite rresht. Mbrojtja e tit-ullit deri tani ka rezultuar një mision i pamundur për faktin se ky është një kompeticion ku ka shumë rivalitet”. Për Di Mateon fitorja që në start do të ishte diçka pozitive, aq më tepër kur përballë ke një skuadër si Juventus: “Bardhezinjtë i kanë munguar Cham-pions-it vitet e fundit, por ata janë një skuadër me histori në këtë kompeti-

cion. Fakti që kanë shumë vite pa lua-jtur, bën që ata të zbresin plot entuzi-asëm në fushë. Për ne do të jetë një ndeshje e vështirë, por besoj se skuadra ka treguar se është gati për sfida të mëdha ndaj dhe me Juventusin objek-tivi ynë mbetet i njëjtë, të fitojmë ndeshjen. Më pëlqen shume loja që Ju-ventus po shfaq në kampionat dhe ajo që Konte ka ndërtuar por për momen-tin unë mendoj vetëm për skuadrën time”. Di Mateo shpreson që këtë se-zon të gjejë te Fernando Torres golat që vjet garantoheshin nga Didier Drogba, duke i dalë në mbrojtje spanjollit që nuk u shfaq shumë i lumtur pas zëvendësimit në ndeshjen e kampio-natit me QPr, ku blutë barazuan 0-0: “Torres është sulmuesi ynë kryesor dhe sigurisht që të gjithë presin që ai të shënojë. Kur ai nuk e bën dicka të tillë njerëzit irritohen me të. Të gjithë ne kemi besim te Torres dhe shpreso-jmë që ai të ruajë sa më mirë trashëgimëne e golave të lënë nga Drogba”.

Granit Xhaka, mesfushori i përfaqësueses së Zvicrës, ka vendosur të flasë, duke akuzuar federatën shqiptare, që kurrë nuk insistoi për të

Granit Xhaka e ka thyer heshtjen.

Mesfushori kosovar ka vendosur ta tregojë versionin e tij, sipas të cilit ishte detyruar ta veshë fanellën e Zvicrës e jo atë të Shqipërisë, për atë që 19-vjeçari kohëve të fundit është kritikuar me të madhe nga tifozët shqiptarë, madje edhe duke u quaj-tur ‘tradhtar’. Mdaje, Xhaka nuk ishte kursyer së kritikuari as nga vetë kryetari i Federatës Shqiptare të Futbollit (FSHF), Armando Du-ka. Por, mesfushori i Borusia Mun-shengladbah nëpërmjet një letre të hapur thotë se pikërisht Duka është fajtori kryesor që Shqipëria e humbi atë, por edhe shumë futbollistë tjerë shqiptarë si Xherdan Shaqirin, Va-lon Behramin etj., pavarësisht dëshirës së tyre për t’u veshur kuqezi. “Që kur kam vendosur të lu-aj futboll, për mua ka pasur vetëm një ëndërr dhe ideal: ‘përfaqësimi i ngjyrave të kombit tim’. Do të ishte dhe është ëndërr dhe krenari për mua, ashtu si për çdokënd besoj, të luaja përkrah bashkatdhetarëve të mi, e për më tepër për atdheun tim, por mungesa e kontaktit dhe e kërkesës e më pas refuzimi i vazh-dueshëm nga FSHF (pas për-pjekjeve të panumërta të mia dhe familjes sime për ta veshur fanellën

kuq e zi) më shtynë drejt skuadrës kombëtare të Zvicrës, kërkesat e së cilës si për ironi nuk reshtnin”, shk-ruan Xhaka në letrën e hapur të tij. “Në një kohë kur unë kërkohesha urgjent nga Federata e Zvicrës, Federata ime, e vendit tim, më spro-vonte duke më vënë përballë penge-save tërësisht të panevojshme, e mbi të gjitha dashakeqe. I vendosur për-ballë refuzimit të vetë FSHF-së (as FIFA nuk ka qenë pengesë) dhe pre-sionit për ta marrë një vendim, m’u desh të vendosesha në radhët e kombëtares ku jam rritur dhe for-muar, e megjithatë ju garantoj se në çdo ndeshje kam festuar kuq e zi dhe kam mbajtur krenar simbo-let kombëtare”, ka Xhaka pa sqa-ruar se për çfarë lloj pengesash kishte fjalën. Prandaj, ai u është drejtuar tifozëve shqiptarë duke ua tërhequr vërejtjen se nuk e meriton të quhet ‘tradhtar’. Ai ka ritheksuar se mburret me faktin që ka gjak e rrënjë shqiptari, e njëko-hësisht i ka falënderuar prindërit e tij që e kanë mësuar dhe edukuar që gjatë gjithë jetës së tij ta respe-ktojë, nderojë dhe dashurojë atd-heun dhe kombin e tij.

FSHF-ja nuk ndihet fajtoreKy rrëfim i Granit Xhakës nuk e

bën Federatën Shqiptare të Futbol-lit (FSHF) të ndihet fajtore për hum-bjen e 19-vjeçarit dhe disa futbol-listëve tjerë shqiptarë. Menaxheri i FSHF-së, Redi Jupi, insiston se Xhaka dhe të tjerët nuk dëshironin të luanin për Shqipërinë. “Unë di t’ju

them se me Xhakën dhe familjen e tij kam punuar personalisht më shumë se dy muaj për ta sjellë në eki-pet tona kombëtare. Kam folur me babanë e tij jo vetëm për Granitin, por edhe për Taulant Xhakën dhe ata nuk donin që të vinin të luanin për Shqipërinë”, ka thënë Jupi pak

ditë më parë. “Ata nuk kishin as pas-aporta kosovare dhe as shqiptare, ndërkohë që kishin luajtur për eki-pet zinxhir të Zvicrës dhe zviceranët po punonin intensivisht për t’i mba-jtur. Tentuam me anë të mamasë së tyre, e cila kishte prejardhje nga një fshat i Kukësit. Punuam shumë me

avokatin e familjes, por në fund nuk u zgjodh asgjë. Tani unë nuk di t’ju them me saktësi nëse kjo ishte edhe dëshirë e Xhakës dhe e familjes së tij për të luajtur për Zvicrën dhe jo për Shqipërinë, pasi e kam të vështirë të futem në mendjen e njerëzve”, ka pohuar ai.

Xhaka: Nuk jam tradhëtarFSHF s’më deshi

MAPOe mërkurë, 19 shtator 2012www.mapo.al

të rejat e fundit në lidhje me tragjedinë e hillsborough që kanë sjellë edhe faljen publike të kryeministrit kameron për familjet e viktimave, kanë rindezur dashurinë për liverpulin dhe popullin e tij. BBc ka komunikuar se në ditët e fundit, himni i reds, e famshmja “You’ll never walk alone”gjendet mes 20 këngëve më të shitura në të gjithë mbretërinë e Bashkuar! gjithçka ka ndodhur pasi janë dashur 23 vjet për

të zbuluar shkaqet e vdekjes së 96 personave në hillsbrou të shefildit. tragjedia u provokua nga mbipopullimi i një sektori të stadiumit nga tifozët e liverpulit, por dje, faji u është hequr nga supet redsave, sepse sië shpjegon kryeministri britanik kameron, “ka pasur gabime të qarta operative në përgjigjen ndaj tragjedisë dhe më pas ka psur tentativa që donin ta hidhnin fajin mbi tifozët”. tragjedia ndodhi përpara

gjysmëfinales së Fa cup mes Notingem Forrest dhe liverpulit, ndeshje që duhej zhvilluar pikërisht në stadiumin e shefildit. Dhe është pikërisht për shkak të tentativave të autoriteteve për të mbuluar ngjarjen që kameron u ka kërkuar “dy herë ndjesë” familjeve të viktimave duke pranuar se “një ndërhyrje më e shpejtë dhe profesionale” nga ana e rendit do të kishte mundur të shpëtonte shumë jetë.

Himni i Liverpulit, hit në Britani, mes 20 këngëve më të shitura

23

Champions League është gjithmonë e më e pasur. Për edicionin e ri të tur-neut më prestigjioz për klube në Eu-ropë, UEFA ka rritur sërish shpër-blimet. Në total, gjatë këtij edicioni, klubeve pjesëmarrëse do tu shpërn-dahen 910 milionë euro, plot 150 mil-ionë më shumë se vitin e kaluar. Si shpërblim për pjesëmarrjen në fazën e grupeve, 32 skuadrat finali-ste do të përfitojnë menjëherë nga 8 milionë e 600 mijë euro secila, pra 1,5 milionë euro më tepër se në edi-cionin e kaluar.

Skuadra që do të fitojë trofeun kontinental pritet të përfitojë mbi 60 milionë euro. Për fazën e grupeve, ekipet e 8 grupeve do të përfitojnë nga një milionë euro për çdo fitore dhe 500 mijë euro për barazime. Eki-pet që do të kualifikohen në fazën e 1/8-ave do të shpërblehen me 3,5 mil-ionë euro, kuotë që ngrihet në 3,9 milionë për kualifikimin në çerekfi-nale. Katër ekipet gjysmëfinaliste do

të fusin në arkat e tyre 4,9 milionë euro. Skuadra që do të humbasë në finale mund të ngushëllohet me 6,5 milionë euro, ndërsa klubi që do të ngrejë në qiellin e “Uembli”-t tro-feun më 25 maj do të marrë10,5 mil-ionë euro. Përveç shperblimeve për pjesëmarrjen apo rezultateve të ar-ritura, klubet do të përfitojnë edhe nga sponsorizimet dhe shitja e të drejta televizive. Në total shifra e kë-tyre të ardhurave kap kuotën e 409,6 milionë euro.

PërfitimetÇelsi nis mbrojtjen e ChampionsDi Mateo: Kujdes, Juvja e uritur

CHAMPIONS LEAGUEtë mërkurënGRUPI EÇelsI – JuVeNtus 20:45

shakhtar – NorDsJaelaND 20:45

GRUPI FBaJerN mYNIh – ValeNcIa 20:45

lIlë – Bate BorIsoV 20:45

GRUPI GBarceloNa – spartak moska 20:45

sëllIk gllasgou – BeNFIka 20:45

GRUPI HBraga – kluzh 20:45

maNÇester JuNaJtID – gallatasaraJ 20:45

34

“YOU’LL NEVER WALK ALONE”

ueFa do të ndajë 910 mln euro,fituesi do të arkëtojë 60 mln euro

sport

24 MAPO e mërkurë, 19 SHTATOr 2012www.mApO.Al

CmYk