g b g : = m j v y g h < : (nina gur2ianova) - hylaeahylaea.ru/pdf/nina_gurianova.pdfconcept of...
TRANSCRIPT
(AVANT-GARDE AND IDEOLOGY)
(NINA GUR�’IANOVA)
AbstractIn this paper the role of �“ideology�” in the Russian Avant-Garde is examined in its historical development. Within this period two phases can be distinguished, running parallel to socio-political events. The author demonstrates the difference between the two by contrasting two key texts, Shklovskii�’s �‘Art as Device�’ and its central concept of �“ostranenie�”, and Eisenstein�’s discussion of the principle of �“montage of attractions�”. Keywords: Avant-Garde; Ideology; Shklovskii; Eisenstein 1. .
�“ �” . -
, �“ �” , , -
: �“ �”, -, . -
, , , - , -
Russian Literature LXVII (2010) III/IV
0304-3479/$ – see front matter © 2010 Elsevier B.V. All rights reserved.
www.elsevier.com/locate/ruslit
doi:10.1016/j.ruslit.2010.10.006
366
( , ), - ( ).
, , -, -
, - , , - , , .
, , - �– , -
�– . , ; , -
. ,
: , , -
, a priori -, , -
,
1920- .1 - �“
�”, ( , , - ).
- , -,
�“ �” - ,
, , , , . ,
, -
, �“ �”, �“ �”.2
, - , ,
, -
�“ �” �“ �” 1920- -, , , ,
. , , �“ �”, -
, - ( , ,
A 367
)3
, , , , ,
�“ �”
, . -
, - , -
: , ( -
, , -)
�“ �” �“ �” - , .
- , , - ,
�“ �”, , - , - ,
, , - . , ,
-, ,
, , , , -, ,
, , , .
, , , -
, . , - ,
( 1917 ), ( ).
, 1923 , ,
1917 . 1917 - -
, - -: , �“ �”,
, .
368
-, �“ �” (
, - ), �“ - �”.4 -
- -
:
, , -
�– , , ,
. , , . ,
, ,
. - -
. - . , �“ �”
�– ! �– , .
, . .
�“ �”, - .
, , �– ,
.5
,
. -, , , -
�“ �”6 �“ �” , �“ -
�”. �“ �” - , -
- ,
, , ,
A 369
-.
�“ �” 1917 , . 1917 ,
, - - -
, , , -
�“ �” , �“ -
�”:
�– ,
, . [...] - . [...]
�– ,
.7
1917, �– , , �– �“ �”
, ,
,
: ( ) - , ,
, ,
, , . �‘ �’ -
: �“ - ,
, , , .�”8
- ,
, , - , - , .
-
370
( ).
, ? -. ,
, �“ �”.9
, �“ �” - ,
, - ,
1917- 1920- , . 1923 , -
�“ �” .
, -,
, , - ,
�– -, �“ �” �“ -
�” . �“ �”, ,
: , , , , �“ �” ,
, , . 2. �“ �” . �“ -
�” -
, �“ �”,
- -
, - , :
�– �– , , .
- ,
, , , -
A 371
. �“ �” ,
: [�…] ,
, ,
, , , -
. �“ �”
, . ,
, . , ,
, ,
. , , -
.10
�“ �” �“ �” , ,
, , - , �“ �”. -
, , - , ,
, �“ -�”,
, , �– �“ �”
, - .
, , �“ �”, -
, , -, , - -
.
372
�“ �”? ? - ?
�– , ( )
( , , - ), , ,
. ( ) ,
, , - , �“
�” : �“ -
�”, e - �“ �”11 -
�“ �”; - , -
�“ �”. -
1910- -1920- �“ �”
: , , , , - �“ �” status quo - , .
�– �–, - , ,
�“ �” �“ - �” 1974 �‘
�’:
�– , = �– ( �“
�”). . -
- , - ( , ,
).12
, - , , (
�“ , - �”) ,
A 373
( - ), .13
, , -
, -. -
�“ �” , ,
. �“ �”, , , - �“ �” �‘ �’
1919 , , , :
�– , �–
, . , -
. [...] ? . [...] -
, .14
, , �“ - - �”:
( -
). . ( ) .
.15
�“ �” , : �“
, , -.�”16 �“ �” , , -
e , - .
, �“ �” -
, , , - ,
- . , , - , -
374
�“ �” , , , �“ -
�”17 ( ), -, �“ �”, �“ �” �“ �” �–
, . , -
, ,
, , , , -. ,
, - 1910-20- ., -
: .
3. �“ �” �“ -
�” .
-
- �“ �” . ,
, , , : (1917), -
-; , -
, �– , , , ,
. , �“ �”, -
, -
, , , . , -
, , , �– .
, �“ �”, - �“ �” , ,
, �– - . -
A 375
, , , �“ �” - , - -
. �– �“ -
�”, �“ �”, .
, , - �“ �”, , �– �“ �”
�“ �”. , - �“ �”,
- , -
. - .
? , -, �“ �” -, . �–
, , , -
, - , , , -
, , �“ �” - . �–
�– , , , ,
:
- , , -
. , , :
.18
-, , - - - -
�“ �” , �“ -�” -
�“ �”, . , , ( -
376
) , - , �“ �” . ,
�“ �”19 - . ,
, �– �– -, status quo, ,
-, . �“ �”
�– �“ �” , , . . �– , -
, .20 ,
�“ �”, - . : -
, - ,
, , . , �– �–
, , . -
, - (�“ �”?) (�“ �”?):
, ,
, . , , �“ �”, ,
, . , ,
, , modus operandi �“ �”,
. , �“ ,
?�” �“ �”, , �“ �” .21
�–
, . ,
, : ,
,
A 377
( ).
, , -
, . - ,
. , �“ �” ,
: , -, ,
, , . , ,
, �“ -- ,
�”.22 4. �“ �”
, ,
, ( , , -
) , 1917 : -. - , 1913 , -
.23 �‘ �’ (1914)
( , ), :
, . 1917
, , :
, ,
, , , , .
, , ; �“ �” -
, ,
378
; , .24
, , -
, �“ �” , ,
, , - .
, , -, , -
. , ,
, �“ �” �“ �”
, , - -
. ,
- �“ �”, -
, �“ -�”, , , �– .
, , �“ �”, ,
, . - , , -
.25 - - -
,26 -.
, - , ( ,
)
. , - ,
, �“ �”, , , , , , �“
�”.27 - , -
, , �“ �” - .28
A 379
,
, -, .
, - �‘ �’ ,
, , . ,
; ; - ,
�“ �”; - �“ �”,29 �– -
, - .
- , -
�“ �”30 . , -
- , , -
, , . , , , -
, �“ �”.31 -, -
, .32 , -
,
. , ,
: , , �“ , -
�”,33 , �“ �” �“ -
�”.34 , , - , -
, , , - .35
, �“ �”, �“ �” , ,
, �“ �”, -, -
380
. �“ - �”,
-, ,
. , , , �“ -
�” . , , -
�‘ �’ (1923) , - �“ �”
, - :
, .
[...] �– , , , - -
, ; �– - .36
, �“ �” -
, �– , - , -
, �“ , , - ; , -
, -�”.37 �“ �” �– , �– -
, , -. �“ �” �– �“ �”,
�“ �” �– , �“ �”.
:
, , , , -
. , , - ; ,
, , , , ,
. [...] , , . [...]
A 381
, , ,
. , , , , ,
. , , .38
, , �“ -
�” ( ) , , , , -
:
[...] : ,
, , �„ �” ,
, , , ,
.39 , , -
�“ �” �“ �”, - status quo .
�“ �” �“ �” , �“ �” , �“ �”, , -
- . ,
, �“ - �”.40 -
, �– ,
�“ �” �“ �” �“ �”, , ,
�“ �”, �“ �” . , , . -
, �“ �”41
, , : �“
�– . .�”42
382
�“ �” �– �“ �”, :
,
. , ,
, , , �“ �” ( ), , �“ �”
. �“ �” ,
:
, -
, , , , ,
. ( ), ,
( ) �– .43
, �–
, -, -, -
, , - -. , 1910 -
: , . , ,
( ) , ,
, : 1) , - �– ,
; 2) �“ �”, - ; 3) , �–
- .44 �“
, , -,�” ,
�“ �” , , �“ -
�”.45
A 383
, ,
, - �“ �” ,
, �“ -�” �“ �” -
�“ �”. �“ �”
( ), . �‘ -
�’ , �– �“ �” �– , -
:
�– . �– �– . .
�– , , .46
�“ -
�”: 1) ; 2) ; 3) . , -
�“ , �”, �“ �”, -
: �“ , ,
�”.47 , �“ �” �“
�” , -
�“ �” . , , , -
, - ,48 ,
- , , .
�“ �” , - - -
, ,
.49 -
-
384
; -, .
, , -:
�– ? ,
. , , ,
. [...] , - .50
,
, �“ �” ( -), �“ �” , �“ �”
( ), �“ �” ( ). , , �“ -
�” �“ �” ( ), - �“ �”, �“
�”: �“ , ,
.�”51 , - :
, ,
�“ �”, �“ �”. , , [ ] , -
, , ,
.52
�“ �”, ,
. - : , , �– �–
, - . -
, , , , ,
, -, , �“ , , ,
�”: �“ , , - : , ,
.�”53 �“ �”,
A 385
�“ �” , : �“ �” - , -
, , -.54
-,55 , , 1913 - : �“ -
[...] [...] , -, .�”
- �“ �” �“ �”
�“ �”.56 , -, (1913), (1914),
(1914), - �“ �” ,
, �“ �” - , , .57 , �“ -
�” �– , �– , -
. - - , - -
, , , �– , , .
�“ �” , , - , , , ,
, , , �“ -
�”.58 �– �– �– .
, , , ,
: �“ �– ( , ), -
�‘ �’ ( ) .�”59 �“ �”
, �“ �”. - -
, , �“ �”, �“ �” �–
, �“ �”. �“ �” , ,
386
�“ �” �“ , �” , -
, �“ �”:
, , ( , -) , -
�“ , �” .60
5. �“ �” -
�– �– -,61 ,
( -, ), , -
�“ �” , �“ �” �“ �”
�“ �” - �– �“ �”.62
, , .
�– , , �“ �”
, �– , ,
, �“ �”. ,
�“ �” , , . , - ,
�“ - �” , �“ �” : �“ -
-, - , -
�”.63 , ( ,
) , . , ,
A 387
- �‘ �’ 1923 ,
�“ �” .
, �“ �” ,
, �– - , -�“ �”
, , - �“ �”
, . �“
�” ( , , ),
. , , �‘ !�’ (1928)
�“ �” :
, , -
. �– , �–
. [...] , , (
!) , .
. ,
, �“ �”.64
, �“ �” �“ �”,
, ,
. �“ �”, , ,
, -, . �“ ,�” �–
�‘ �’, �– �“ �‘ �’ �‘ �’.�”65 ,
, .
388
, , - , �“ �” -
. : -
, �“ �” , , .
, , -
, , -
: - ( , )- ( ),66 ,
, �“ �”, - ,
�“ �”, . , , -
, , , , , - , : �“ -
.�”67 , �“ �” , ( �“ �”):
�– ,
. : -
. ,
.68
, , �“ -�” �“ �”, �“ -
�” . , -, �“ �” , , �“
�”. : �“ �” �– �“ -
�”, , , -
�“ �” ( -, ,
).69 , �“ �” -
A 389
, .
- - - �“ �”: �“ �– , ,
, , �“ �”, , .�”70 �“ - �” �“ �”:
. , , �“ - , - ,
, �”,71 �“ -
�” , �“ �”:
, �“ �”, �“ �”;
�“ �”, �“ �”; !
[...] �– , �– .
, , ( �“ �” �–
), , - �“ �” .72
�“ �” �“
�‘ �’�”, �“ �”, ,
. , ( ,
, �“ �” ) �– - �–
�“ �” , - , �“
�”, �“ �”, , �– , �– �“ -�”.73 �“ �”, -
, , �“ �”, -
, . - ,
�– �“ �”, -
390
, , �“ a�”, (
, �“ �” ) .
�“ �” �– , �– �– -
. , , , �“ �”, -
, �“ �”74 .75 �“ �”,
- , �“ - �”, - , ; ,
�– �– �“ �”, �“ �”,76 �“ �”, �“ �”, ,
, , - .
. ,
, ,
: , , �–
�– , , - �“ �”.77
�“ - �” , ,
, , , - �“ �”, - :
[...] ,
. , ! �“ �”, �“ �”, �“ �”. �– �“ �”!
, - �“ �” , :
�“ �”, �“ �”, �– , , , , , -
, . , ,
A 391
(1920),
. , ,
�“ �”, , -, �“ �” , �–
�– .
, , �– , �“ �”, -
. - ,
, , �“ �” �“ �” �“ -
�” , , , , -
. , �“ �”78
. �– (1923), , �“ �” -
: -
�“ �” , , �“ �”, ,
; , , -
, - . -
, , :
C , ( -
) ( ), �– -
.79
, �– , �“ �” - �–
�– . , , , ,
,
392
, .
, (
), , - ,
, , .
�“ �”, , , , -
: �“ �” , -
, . , -
, :
, , . ,
. - .80
�“ �”, , :
;
( ) �– ( , , . .). �–
[...] �– �– .81
-
�“ �”:
( ) �– , , -
, - -
, -
�– .82
A 393
, , . , �“
�”,83 ( ) �“ - ,
, , - �– �”.84
, �“ �” ,
: - , -
, - , -
, . - �– �“ �”,
, (�“ �”, -
), -�“ �”, . , 1947
, �‘ �’, - 2002,
:
�– , :
�– �– , .
( ) �– . �– ( ) , ,
�– ( , , ).85
, , 1943 ,
, :
, , , ,
. , ,
( ), .
, - �“ -
�”.86
394
, , �“ -
�”, �“ �” �“ �”. -
�“ �” , �“ �”, �“ - �”.87
, , , , �“
�”, . , -, , �“ �” -
- , ( ). -
,
�“ �”, , , ,
�“ �” .
1 , -
- �‘ -
�’ (1936; . , . , . . .
, , 1996). 2 �‘
. �’, : , 25, 1989, c. 105.
3 , 1913 .
4 , �‘ �’, .: . . , , , 1991, c. 130.
5 , �‘ �’, .: . . , -, c. 7 ( �– . .).
6 ,
:
A 395
, ,
.
( , , , 1999, c. 10)
7 . , �“ �”, 1917, . 8 , , , 5 1920,
. 9 ,
�“ �” ( )
�“ �” ( ).
-
. , , -
, . [...] , . .
10 , �‘ �’.
, 2005, 2. 11 : �“ : -
, �”. 12 . . . , , 1979, c. 369. 13 ,
. . 1928 , . , , -
�“ �”. : �“ �”
�“ �”, - 1919 .
,
, . [...] , - , �–
, - .
, , .
.
396
( . . , ,
�“ �”, 2, , 1993, c . 16-17)
�“ �”, �“ �”, �“
�”: �“ ,
, , , , �” ( . .,
c. 20). 14 . . , 1920- , , 1994, c. 7. 15 . . 1930- 1940- . �‘ -
�’, . : . . , , , 1979, cc. 409-410.
16 . . , 1920- , c. 8. 17 �“ , ,
, �” ( . .
, 1920- , c. 7). 18 , �‘ :
�’, : , 80, 2006. 19 , , 17 2006,
www.svobodanews.ru. 20 , �‘ �’, , . 134, 9. 21 . , �‘ . 1982�’, .: . ,
, , 1983, c. 340. 22 . , �‘ �’ (1923), .:
, , 2000. 23 ,
, . : . . , -, cc. 65-69.
24 . , �‘ �’, , c. 15. 25 �“ ,
: , , , , , �–
�” ( . . , . ., c. 71).
26 ,
, : ( )
, . - .
( , . .)
A 397
27 . , �‘ �’, c. 20. 28
, , - ,
. ,
. ( , ) �– , �“ , �”
( , ).
, . , ,
. �– ,
, , ,
. [...] - .
: �– , �–
. ( , . .)
29 . 30 . , �‘ �’, c. 13. 31
�“ �”. : ,
. [�…] . , . ( . , �‘ . 1982�’, c. 234)
32 C . . 33 . , �‘ �’, c. 25. 34 , �‘ ?�’ ( , -
, , 2006). 35
, , - ; , ,
e . , , , . -
�– - . ( . , �‘ �’, c. 25)
398
36 . , �‘ �’, .: , c.
358. 37 , . . 38 B. , cc. 13-14. .:
,
, , , ,
, �– . ,
!�” ( , �‘ �’, . 25)
39 B. , c. 23. 40 . . 41 , �‘ �’, . . 1914. 42 . , �‘ �’, cc. 177, 26. 43 . 36. 44 . , �‘ �’. 45 . , �‘ �’, . 10. 46 . 189. 47 Cc. 191, 192; ,
. 48 . 49 , ,
, -, ,
: [...] -
, - ,
, , -, , , , . .
( . �‘ �’)
50 C. 74, . 177, 12, �‘ �’. 51 . ( , 1917, 177, 154, . 1-3) . 52 . 53 . , �‘ �’, c. 15. 54 , ,
, �“ �” :
�“ �”, ,
A 399
�– ;
. [...] , ; ,
, , ;
, . (c. 25)
55 , :
- �– ,
. ( . ,
, , 1991, c. 156)
56 �“ [...] ,
, -
�”, �– . 57 :
[�…] , - , . . .
�– , [�…] : �– , . , , .
�– : [�…] - - =
, , ! �– .
(c. 56; . , - �– )
�– -
, �– . , , , ,
. (c. 21)
58 B. , �‘ . 1982�’, c. 19. 59 . , �‘ �’, .: ,
, , 2006, c. 303. 60 �‘ �’ (c. 66). 61 , , �“ -
�” �“ �” , , -
400
,
:
.
- XX . ,
, .
, ,
�– , , , - , -
. ( , . .)
62 - �–
( ) . �– �“ -
�” . (c. 47)
63 . . , �‘ (�“ �”)�’, .: C. . , , . 1, , 2002, c.
60. 64 . : . , . , , ,
, , 1996, c. 200. 65 , �‘ �’, : -
, 2006, c. 4. 66
, -
, - ,
- .
(C. , �‘ �’, c. 389)
67 �‘ ?�’, .: , , 2000, c. 377.
68 , . . 69 , . . 70
. �– , ; �– . , ,
A 401
�“ �”. �– . , �–
�“ �” �– . , , ,
. ? �– -
. , , ,
. ( - - , ; c . : - ,
)
71 . . , �‘ (�“ �”)�’, c. 56.
72 . 73
�– - �– ( , -, . .)
. .
, , �– . . -
.
74 . . , �‘ (�“ -�”)�’.
75 . . , �“ �‘ �’ �– ( )
�” (c. 47). 76 ,
�‘ �’ (1922), , :
1.
2.
1. 2. 3. 4. ( , c. 127)
402
77 -
: , , ( �‘ �’; 1927).
78 , c. 365. 79 . . , �‘ (�“ -
�”)�’, c. 58. 80 , �‘ �’. 81 . . , �‘ (�“ -
�”)�’, c. 57. 82 . 83 , c. 58. 84 . 85 . . , �‘ �’, , . 1, , 2002, cc. 46-
47. 86 . ., c. 59. 87 .