fusion magazine vol.2
DESCRIPTION
Thai Nuclear Science TechnologyTRANSCRIPT
FUSIONวารสารมากสาระ ในโลกวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีนิวเคลียรM a g a z i n e
เวชศาสตรนิวเคลียรประโยชนทางการแพทยที่คุณไมเคยรู
Vol.2July-Sep 2014F R E E CO P Y
Scan to Visit offfiicial Sitewww.tint.or.th
2 FUSION MAGAZINE
คณะผูจัดทำ / เจาของ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน)บรรณาธิการบทความ ฝายสื่อสารองคการ สทน.กองบรรณาธิการ ฝายสื่อสารองคการ สทน.นักเขียน สุรศักดิ์ พงศพันธุสุข • ไขนภา รัตนรุจิกร • อังคนันท อังกุรรัตน • ดวงฤทัย ปงใจพิสูจนอักษร ชลาลัย อรุณรัตนศิลปกรรม บราวนแบร (ฺBrownbear)กราฟกดีไซน วรรษชล ธรรมวันชางภาพ / ตกแตง ประวิทย กิ้มถองพิมพที่ บริษัท อีเกิ้ล เปเปอร จำกัดจัดทำโดย บริษัท ไดดี โปรดักชั่น จำกัด 328 ถนนประเสริฐมนูกิจ 29 แยก 8 แขวงจรเขบัว เขตลาดพราว กรุงเทพฯ 10230 Tel : 02-943-5334 Mobile : 092-758-7977
Editor’s Talk
Editor’s Talk เร่ืองของนิวเคลียรถูกคิดคน และนำประโยชน
มาใชกอนท่ีคนจะรูจักระเบิดนิวเคลียร คงไมมีใคร
ไมรูจักนักวิทยาศาสตรผูมีชื ่อเสียงและเปนที่
รู จักในยุคนั้นอยาง มาดาม มารี คูรี ชื ่อเสียง
ของ มาดามคูรี โดงดังคูกับแรเรเดียมที่เมื่อกอน
เคยใชรักษาโรคมะเร็ง และมาดามคูรียังเปน
ผูหญิงคนแรกที่ไดรับรางวัลโนเบล อีกทั้งยังเปน
ผูหญิงคนเดียวที่ไดรับรางวัลโนเบลดานวิทยา-
ศาสตรถึง 2 คร้ัง ในสาขาฟสิกสเม่ือป ค.ศ. 1903
และสาขาเคมีเมื่อป ค.ศ. 1911 ตอมาในป
ค.ศ. 1934 เปนชวงเวลาที่คนพบปรากฏการณ
กัมมันตภาพรังสีท่ีทำข้ึนโดยมนุษย และนักวิทยา-
ศาสตรประสบความสำเร็จในการผลิตนิวไคลด
กัมมันตรังสีในหองปฏิบัติการที ่เกี ่ยวของกับ
การใชงานในทางการแพทย ในป ค.ศ. 1946
การศึกษาการใชรังสีกับการแพทยไดพัฒนา
มาเรื่อย ๆ จนถึงปจจุบัน แนนอนเราคงปฏิเสธ
ไมไดวา เราไดใชนิวเคลียรในทางการแพทย
มาทุกคน อยางนอยก็ตองถูกเอ็กซเรย กระดูก
ปอด หรืออวัยวะภายในอื่น ๆ ฉะนั้นนิวเคลียร
กับการแพทยเปนเร่ืองท่ีเก้ือหนุนกันเปนอยางมาก
และเปนกระบวนการคิดคน สรรคสรางของนัก
วิทยาศาสตร เพ่ือวินิจฉัย รักษา และสรางคุณภาพ
ชีวิตใหมนุษยเราไดอยูในโลกนี้ไดยืนยาวโดยแท
FUSION MAGAZINE
Contents
Contents04 Social Surround06 Do you know ประวัติเวชศาสตรนิวเคลียร08 Idea Design Innovative Design10 Cover Story เวชศาสตรนิวเคลียร16 Science Tech รักษาอาการอักเสบดวย เภสัชรังสี18 Machinery Sight อาคารผลิตเภสัชรังสีแหงแรกของไทย20 Voyage ฮิโรชิมา22 Activities News ความเคลื่อนไหว สทน.
24 Edutainment เรียน รู เลน เทคโนโลยี28 Chill Out แนะนำอาหารรานโดนใจ30 Interview มั่นใจในการรักษากับเวชศาสตรนิวเคลียร36 On the Earth ความงามที่ซอนไวซึ่งคุณประโยชน
40 เรื่องเลา Blogger นิวตันไมใชนักวิทยาศาสตรจริงหรือ ?42 Health ทริคเด็ด เกร็ดสุขภาพ44 Workshop
Health : อาหารเพิ่มพลังสุขภาพ
Do you know :ประวัติของเวชศาสตรนิวเคลียร
Voyage : ฮิโรชิมา
เนื้อหาทุกสวนภายในนิตยสาร Fusion magazine จัดทำเพื่อสงเสริมความรูความเขาใจดานวิทยาศาสตรนิวเคลียร และการเปดโลกทัศนดานอื่น ๆ ไมไดมุงหวังเพื่อการโฆษณาสินคาแตอยางใด
3
In thisissue
JOIN OUR COMMUNITY ON Thainuclearclub
1
Hilight
Cover Story : เวชศาสตรนิวเคลียรกับประโยชนทางการแพทย
LIKESHARE& FOLLOW
ติดตามและรวมกิจกรรมกับพวกเราไดที่
4 FUSION MAGAZINE
Social Surroundเรื่อง Greyscale
Soc
ial Sur
roun
d
Social SurroundAmazon ffiireTVเปนท่ีนาจับตามอง เม่ือ Amazon เปดตัวกลอง Amazon reTV ซึ่งมีความเร็วระดับ Quad-Core CPU มาพรอมระบบปฏิบัติการ Android เชื่อมตอผาน HDMI ความละเอียดระดับ 1080p. และระบบเสียง Dolby Digital ซ่ึงแนนอนวาเปนการประกาศตัวการแขงขันกับ Apple TV, Roku และ Chromecast อยางเปนทางการดวย สำหรับตลาดในบานเราเจา Amazon reTV จะเปนที่นิยมหรือไม ตองติดตามกันตอไปภาพ www.time.com
Foodiniใคร ๆ ก็พูดถึงเจาเครื่องพิมพอาหาร Foodini ที่มาพรอมกับความสามารถพิมพอาหารทานได 3 มิติ แบบเดียวกับท่ีเราเคยเห็นในการตูนแหงโลกอนาคตถึงแมวาตอนนี้จะยังอยูในระหวางการพัฒนาเทคโนโลยีใหมีความเปนไปไดในการประกอบอาหารหลากเมนู เจา Foodini เคยโชวฝมือในการปรุงและใหเราชิมไดแลว ซึ่งเชื่อวาจะสามารถพัฒนาเปนอาหารหลากหลาย นอกเหนือจาก ช็อกโกแลต สปาเก็ตตี้ ฯลฯ พบกับนวัตกรรมสุดเจงแนนอนภาพ www.brit.co/foodini-kickstarter
Aquaduct Veluwemeerหนึ่งในสถาปตยกรรมที่ตองยกใหกับไอเดียสุดเจงของประเทศเนเธอรแลนด Aquaduct Veluwemeer ท่ีสรางสะพานสงน้ำเช่ือมตอระหวางประเทศเนเธอรแลนดกับเกาะ Flevoland ซึ่งนับวาสะพานสงน้ำนี้เปนสิ่งกอสรางที่ถมพื้นที่เชื่อมตออันมีขนาดใหญที่สุดในโลกภาพ www.barnorama.com
FUSION MAGAZINE
Social Surround
5
Social S
urround
แมงกะพรุน อมตะในขณะที่มนุษยเราโหยหาความยั่งยืน หรือความเปนอมตะของชีวิต
กลับตองอิจฉาเมื่อพบวา เจาแมงกะพรุน Turritopsis Nutricula
สามารถยอนวัยได หลังจากถึงวัยผสมพันธุดวยกลไกของเซลลที่เรียกวา
Transdifferentiation ที่สามารถทำใหรางกายไมแกลงนั่นเอง
จะบอกวามันเปนอมตะก็ไดซึ่งมีวงจรอายุจากเด็กไปแก แลวก็กลับมาเด็กอีก
แบบน้ีไมส้ินสุด นอกจากมันจะถูกกินหรือทำลาย อืม..เหมือนซอมบ้ีดี ๆ น่ีเองCredit : biologypop.com
Gastronomic Voyeurismตกตะลึงกับธุรกิจที่สรางรายไดถึงเดือนละ 3 แสนบาท เปนท่ีกลาวถึงเปนอยางมากกับอาชีพใหมท่ีสรางรายไดโดยไมตองออกจากบาน หลังจากที่ ปารก โซ ยอน (Park Seo yeon) สาวสวยชาวเกาหลีใต อายุ 34 ป รับจางกินขาวผานเว็บแคม หรือ Gastronomic Voyeurism ซึ่งนับวาสรางรายไดใหเธอเปนอยางมาก เพียงกินขาวโชววันละ 3 ชั่วโมงเทานั้น สำหรับอาชีพนี้นอกจากจะสรางรายไดแลว ยังชวยใหหนุม ๆ ชาวเกาหลีที่อยูคนเดียวมีกำลังใจ และมีความสุขในการกินมากขึ้นอีกดวย
รถไฟคลาสสิกสายโคมินะโตะ (Kominato Railway)เสนทางรถไฟสายธรรมชาติที่ถือไดวามีความสวยที่สุดในญี่ปุนมีระยะทาง 39.1 กิโลเมตร โดยขนาบขางดวยวิวธรรมชาตินาหลงใหลในแบบสถานีรถไฟแบบคลาสสิก รถไฟสายโคมินะโตะ (Kominato Railway) ตนสายอยูท่ีสถานีโกะอิ (Goi Station) สุดสายท่ีสถานีคะซุนะ-คะตะโนะ (Kazusa-Nakano Station) ซ่ึงอยูไมไกลจากสนามบินนาริตะ จังหวัดชิบะ
#Thainuclearclub
Your Space : สำหรับนอง ๆ คนไหนมีเร่ืองราวนาสนใจหรือมีอะไรอยากเลา ทางทีมงานมีความยินดีที่จะลงบทความ สงกันเขามาไดที่[email protected]หรือติดตามพวกเราจาก Social ไดที่นี่
YourSpace
6 FUSION MAGAZINE
Do you knowที่มา : www.news-medical.net/health/History-of-Nuclear-Medicine.aspx
Do
you
know
คนพบปรากฏการณกัมมันตภาพรังสี
ทำขึ้น (Artificial Radioactivity)
คนพบไอโซโทปรังสีทำข้ึน (Artificial Isotope)
โดย เฟรเดิรก ฌอลีโย-กูวรี (Frederic
Joliot-Curie) และอีแรน ฌอลีโย-กูวรี
(Irene Joliot-Curie) ซึ่งเปนหลักไมลที่
สำคัญที่สุดในทางเวชศาสตรนิวเคลียร
1934
การผลิตนิวไคลดกัมมันตรังสี
โดยหองปฏิบัติการทดลองแหงชาติโอกริดจ
(Oak Ridge National Laboratory)
ที่เกี่ยวของกับการใชงานในทางการแพทย
1946
มีการขยายตัวของความรูที่เกี่ยวกับนิวไคลดกัมมันตรังสี การตรวจวัดกัมมันตภาพรังสี และการใชนิวไคลดกัมมันตรังสีบางอยางในการติดตามกระบวนการทางชีวเคมีBenedict Cassen พัฒนาเครื่องกราดตรวจเชิงเสน (Rectilinear Scanner) เปนครั้งแรกและกลองถายภาพแสงวับ (Scintillation Camera) หรือกลองแองเกอร (Anger Camera) ของแฮล โอ แองเกอร (Hal O. Anger’s) ซึ่งชวยขยายวิชาชีพทางเวชศาสตรนิวเคลียรดานการถายภาพทางการแพทยเฉพาะทาง
1950
ประวัติของเวชศาสตรนิวเคลียร
NuclearMedicine
Historyof
FUSION MAGAZINE
Do you know
7
Do you know
มีการขยายตัวของความรูที่เกี่ยวกับนิวไคลดกัมมันตรังสี การตรวจวัดกัมมันตภาพรังสี และการใชนิวไคลดกัมมันตรังสีบางอยางในการติดตามกระบวนการทางชีวเคมีBenedict Cassen พัฒนาเครื่องกราดตรวจเชิงเสน (Rectilinear Scanner) เปนครั้งแรกและกลองถายภาพแสงวับ (Scintillation Camera) หรือกลองแองเกอร (Anger Camera) ของแฮล โอ แองเกอร (Hal O. Anger’s) ซึ่งชวยขยายวิชาชีพทางเวชศาสตรนิวเคลียรดานการถายภาพทางการแพทยเฉพาะทาง
กอตั้งสมาคมเวชศาสตรนิวเคลียร
(The Society of Nuclear Medicine)
ที่ Spokane วอชิงตัน สหรัฐอเมริกา
สมาคมนี้ทำใหเวชศาสตรนิวเคลียร
เจริญเติบโตอยางเปนปรากฏการณ
1954อวัยวะของรางกายสวนใหญ
อาจจะมองเห็นไดโดยการใช
วิธีการทางเวชศาสตรนิวเคลียร
ในป ค.ศ. 1971 สมาคมการแพทยอเมริกา
ไดรับการยอมรับอยางเปนทางการ
ของเวชศาสตรนิวเคลียร ในฐานะ
สิ่งที่ทำไดดีเปนพิเศษทางการแพทย
1970s
สมาคมตีพิมพวารสารของเวชศาสตรนิวเคลียร
ที่เปนวารสารชั้นแนวหนา สำหรับวิชาชีพนี้
ในอเมริกา มีชวงของการตื่นเตนของการวิจัย
และพัฒนานิวไคลดกัมมันตรังสีใหม ๆ และเภสัช
ภัณฑรังสีสำหรับใชกับอุปกรณการถายภาพสำหรับ
การศึกษาทางนอกกาย (In-Vitro) ในมวลหมูของ
นิวไคลดกัมมันตรังสีสำหรับใชทางการแพทยไมมี
อะไรสำคัญเทาการคนพบและการพัฒนาของ
เทคนีเซียม-99m
1960คณะกรรมการของเวชศาสตรนิวเคลียร
อเมริกัน (The American Board
of Nuclear Medicine) ไดเปนที่ยอมรับ
ประสานใหเวชศาสตรนิวเคลียร ในฐานะ
การแพทยเฉพาะทาง (Medical Specialty)
เภสัชภัณฑรังสีไดรับการออกแบบ
สำหรับการใชเพื่อวินิจฉัยโรคหัวใจ
การพัฒนาเครื่อง Single Photon
EmissionTomography (SPET)
1980
8 FUSION MAGAZINE
Idea Designเรื่อง Brownbear
Idea
Des
ign
Idea Designโลกเรานั้นหมุนไปอยางรวดเร็ว แตมีสิ่งหนึ่งที่ไมเคยเปลี่ยนเลย คือ แรงบันดาลใจของผูคนที ่จะคอยสรางสรรคงานออกแบบที ่ เต็มไปดวยนวัตกรรมใหม ๆ และจินตนาการอยางไมรูจบ วันนี้เราจึงมีงานออกแบบที่เกี่ยวของกับเทคนิคทางวิทยาศาสตร เจง ๆ มาใหดูกัน
Rocking Horse
Wood Casting / Hilla Shamiaงานไมที่ผสมผสานการหลออะลูมิเนียมเขาดวยกันผลงานออกแบบของศิลปนชาวฝรั่งเศส Credit : www.hillashamia.com
หลายคนคงจะชื่นชอบการเลนมาโยกเมื่อยังเยาววัย งานดีไซนมาไม รีไซเคิลจากธรรมชาติชิ้นนี้ ดูสนุกนาคนหาไมเบาเลยทีเดียวCredit : hillashamia.com
C-119 Rudder Desk
โตะทำงานที่ทำจากวัสดุรีไซเคิลของเครื่องบินที่ใชในสมัยสงครามเกาหลีและเวียดนาม ทราบหรือไมวาโตะตัวนี้มีชั่วโมงบินถึง 120 ชั่วโมง กอนจะมาเปนเฟอรนิเจอรสุดเทCredit : www.motoart.com
FUSION MAGAZINE
Idea Design
9
Thai Angle ขาวตมลูกโยน
โคมไฟดีไซนหรู แรงบันดาลใจจากขนมไทยในชวงทำบุญตักบาตรเทโว ลักษณะสามเหลี่ยมงานออกแบบไมธรรมดา แสดงคุณคาความเปนไทยCredit : [email protected]
INNOVATIVE DESIGN
The Kai Tableผลงานของนักออกแบบชาวญี่ปุน Naoki Hirakoso และ Takmitsu Kitahara ที่เต็มไปดวยกลิ่นอายแหงเอเชียตะวันออก พรอมบานเลื่อนสลับซับซอนมีชองเก็บของมากมาย เหมือนคายกลเพิ่มลูกเลนในการใชงานอยางมีดีไซนใครที่ชอบใสอะไรไวในโตะตัวนี้ ระวังจะหาไมเจอกันนะCredit : www.hirakoso.jp
10 FUSION MAGAZINE
Cover Storyเรื่อง : สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน)
Cov
er S
tory
เวชศาสตร นิวเคลียรกับประโยชนทางการแพทย
การวินิจฉัยและรักษาโรคโดยใชรังสี มีมานานไมต่ำกวา 100 ป หลายทานอาจรูจักและคุนเคยกับการตรวจดวยการฉายรังสี (X-ray) เอ็กซเรยคอมพิวเตอร (CT Scan) หรือการตรวจรางกายดวยคลื่นแมเหล็กไฟฟา (MRI) แตจะมีนอยคนที่รูจักหรือเคยตรวจโรคดวยวิธีทางเวชศาสตรนิวเคลียร
“เวชศาสตรนิวเคลียร” คือ การนำสาร
ท่ีเรียกวากัมมันตรังสีมาใช เพ่ือชวยในการ
ตรวจวินิจฉัยและรักษาโรค ปจจุบันใน
วงการแพทย ไดนำสารกัมมันตรังสีมาใช
ประโยชนในการตรวจวินิจฉัย และรักษา
โรคอยางมากมาย อาทิ ใชเพื่อตรวจ
วินิจฉัยการแพรกระจายของมะเร็งมายัง
กระดูก ตรวจวินิจฉัยภาวะกลามเน้ือหัวใจ
ขาดเลือด ตรวจการทำงานของไต ตรวจการ
ทำงานของระบบทางเดินอาหาร เปนตน
ในปจจุบันการรักษาโรคดวยสาร
กัมมันตรังสีไดมีการยอมรับกันอยาง
แพรหลาย โดยเฉพาะการใชสารกัมมันต-
รังสีไอโอดีน (I-131) เพื ่อรักษาภาวะ
ตอมไทรอยดเปนพิษและมะเร็งตอม
ไทรอยด พบวา สามารถรักษาโรคไดอยาง
มีประสิทธิภาพ กอนอื่นเราควรทำความ
รู จ ักวา “สารกัมมันตรังสี” คืออะไร
สารกัมมันตรังสี ค ือ สารที ่สามารถ
ปลดปลอยพลังงานออกมาในรูปรังสี ซ่ึงรังสี
ท่ีปลดปลอยออกมามีหลายชนิด เชน รังสี
บีตา รังสีแกมมา เปนตน ซึ่งรังสีตาง ๆ
เหลาน้ีไดถูกนำมาใชประโยชนทางการแพทย
อยางมากมาย และในชีวิตปกติของเราน้ัน
อาจยังไมรูวา เราน้ันไดหยิบจับหรือสัมผัส
สารเหลานี้มาตลอดทั้งชีวิต เราจึงจำเปน
ตองศึกษาเรื่องราวและความรูความเขาใจ
เกี่ยวกับ “เวชศาสตรนิวเคลียร”
ปจจัยสำคัญตอคุณภาพในการบำบัด
ความปวยไขของผูปวยมีดวยกัน 2 ประการ
ไดแก การวินิจฉัยที่ถูกตอง และการใหการ
รักษาดวยวิธีการที่เหมาะสม สำหรับการ
ตรวจวินิจฉัย เทคโนโลยีนิวเคลียรมีบทบาท
ในการเสริมคุณภาพของการตรวจใหมีความ
ถูกตองและแมนยำย่ิงข้ึน ดวยขอดีของสาร
กัมมันตรังสีที ่มีความไวสูง เมื ่อนำไปติด
เขากับสารใด ๆ จะสามารถติดตามไดงาย
แมเมื่อสารที่ตองการตรวจในปริมาณเพียง
เล็กนอย เวชศาสตรนิวเคลียรจึงนำหลักการ
ในขอนี้ของสารกัมมันตรังสีมาใชประโยชน
ในการตรวจหาความปวยไขอันเน่ืองมาจาก
กายวิภาคที่ผิดปกติ โดยการใหเภสัชรังสี
ซึ ่งไดแก การติดสารรังสีเขากับสารที ่มี
ความสามารถที่จะเคลื่อนที่ผานหรือถูกจับ
หรือสะสม ในอวัยวะเปาหมายที่ตองการ
แลวจึงใชเครื่องวัดรังสีตรวจติดตามความ
ผิดปกติของการเคลื่อนที่หรือการสะสมที่มี
ตอเนื้อเยื่อหรืออวัยวะนั้น ๆ จึงสามารถ
วินิจฉัยไดตั ้งแตเริ ่มแรก และยังจะชวย
ใหทำการรักษาไดผลยิ่งขึ้น
FUSION MAGAZINE
Cover Story
11
Cover Story
12 FUSION MAGAZINE
Cov
er S
tory
การวินิจฉัยโรคดวยสารกัมมันตรังสี
อาศัยหลักการเชนเดียวกับการใชสาร
กัมมันตรังสีในการรักษาโรค คือ หลังจาก
ที ่ผ ู ป วยไดร ับสารกัมมันตรังสีเขาไป
ซึ่งอาจจะไดรับโดยการฉีด รับประทาน
หรือการหายใจเขาไป สารกัมมันตรังสี
จะเขาไปตามสวนตาง ๆ ของรางกาย
ที่มีความเฉพาะเจาะจง จากนั้นจะแผ
รังสีแกมมาออกมา (รังสีแกมมา เปนรังสี
ที ่ไมสามารถมองเห ็นด วยตาเปลา)
โดยรังสีแกมมาจะแสดงตำแหนงที่ผิด
ปกติจากภายในรางกายออกมา ซ่ึงแพทย
จะใชเคร่ืองมือชนิดพิเศษทำการตรวจจับ
รังสีแกมมา แลวนำมาสรางภาพตาง ๆ
ภาพที่ไดจะถูกประมวลผล โดยแพทย
ผูเชี่ยวชาญทางดานเวชศาสตรนิวเคลียร
เพื่อใหการวินิจฉัยโรคแกผูปวย
นอกจากกายวิภาคแลว โรคภัยบาง
ชนิดจะกอใหเกิดความผิดปกติของอวัยวะ
และเนื้อเยื่อ รังสีเอ็กซเขามามีบทบาท
ในงานรังสีวินิจฉัย ทำใหสามารถมอง
เห ็นสร ี ระของเนื ้อ เยื่อที ่เปลี ่ยนไป
แมความผิดปกตินั้นจะอยูลึกเขาไปภาย
ในรางกาย เม่ือวิทยาการดานคอมพิวเตอร
มีความกาวหนาข้ึน ท้ังเวชศาสตรนิวเคลียร
และรังสีวินิจฉัยไดรับอานิสงคดวยการ
นำเทคนิคโทโมกราฟเขามาประยุกต
เกิดเปนเครื ่องมือที่สามารถสรางภาพ
3 มิติ ของอวัยวะได ขณะที่รังสีวินิจฉัย
มีเครื ่อง CT เวชศาสตรนิวเคลียรก็มี
เครื ่อง SPECT และ PET ตอมาจึงมี
การรวมเคร่ืองมือท้ัง 2 ดานเขาไวดวยกัน
เปน SPECT/CT และ PET/CT ทำให
สามารถตรวจความผิดปกติของกายวิภาค
และสรีระของผูปวยพรอม ๆ กัน สงผล
ใหทราบทั้งความผิดปกติและตำแหนง
ที่เปนไดอยางแมนยำ ในดานของเภสัช
รังสีก็มีการพัฒนาอยูตลอด เชน การนำ
สารประกอบเปปไทดและแอนติบอดี
การใชรังสีวินิจฉัยในเวชศาสตร
ซึ ่งเปนสารชีวโมเลกุล ที ่มีความเฉพาะ
เจาะจงมากและเปนตัวบงชี้โรคมาเตรียม
เป นเภส ัชรังสี จึงทำให ความแมนยำ
ของการวินิจฉ ัยสูง อ ันเป นประโยชน
อยางมากตอการวางแผนรักษา
ในสวนของการบำบัดรักษา ไดมีการ
นำเทคโนโลยีนิวเคลียรเขามาสงเสริม
คุณภาพทางการแพทย ตั้งแตการฉายรังสี
เพื ่อบำบัดเนื ้องอกและมะเร็งของอวัยวะ
ที่อยูลึก ๆ เขาไปในรางกาย และการฝงสาร
กัมมันตรังสีเขาไปในบริเวณเนื้องอก ตอมา
เมื่อประสบผลสำเร็จในการพัฒนาเภสัชรังสี
เพ่ือการวินิจฉัยรักษาโรคดวยสารกัมมันตรังสี
อาศัยหลักการ คือ หลังจากท่ีผูปวยไดรับสาร
Cover Story
FUSION MAGAZINE 13
Cover S
tory
กัมมันตรังสี โดยการรับประทานหรือฉีดเขา
ไปในรางกาย สารกัมมันตรังสีน้ันจะเขาสู
อวัยวะหรือเน้ือเย่ือท่ีมีความเฉพาะเจาะจง
และมีผลทำใหเนื้อเยื่อสวนนั้นไดรับรังสี
อยางเต็มท่ีโดยตรง ขณะเดียวกันเน้ือเย่ือ
ท่ีอยูขางเคียงจะไดรับปริมาณรังสีในระดับ
ต่ำจึงลดอันตรายจากรังสีตอเน้ือเย่ือปกติ
และทำใหสามารถบริหารสารกัมมันตรังสี
ซ้ำไดหลายครั้งโดยไมตองกังวลวาจะทำ
ใหเกิดผลแทรกซอนตอเนื้อเยื่อปกติอื่น
สำหรับประสิทธิภาพของการรักษาโรค
ดวยสารกัมมันตรังสีพบวามีประสิทธิภาพสูง
ในการรักษา อาทิ ผู ปวยภาวะตอมไท-
รอยดเปนพิษ สามารถหายจากโรคหลังจาก
รับประทานสารกัมมันตรังสีไอโอดีนเพียง
ครั้งเดียวถึง 60% ผูปวยมะเร็งตอมไทรอยด
บางชนิดพบวามีอัตราการตายต่ำลง หลังจาก
ไดรับการรักษาดวยสารกัมมันตรังสี และผูปวย
ที่มีอาการปวดกระดูกจากการแพรกระจาย
ของมะเร็งพบวา 70% ของผูปวยหลังไดรับ
การรักษามีอาการปวดลดลง และมีคุณภาพ
ชีวิตดีขึ้น
สำหรับการแพทยในประเทศไทย การพัฒนา
เทคโนโลยีนิวเคลียรดานการตรวจวินิจฉัย
คอนขางเจริญกาวหนามาก มีการนำเคร่ืองมือ
ทันสมัยและการพัฒนาเภสัชรังสีสำหรับการ
วินิจฉัยอยางตอเน่ือง แตในสวนของเภสัชรังสี
สำหรับการบำบัดคอนขางจำกัด เนื่องจาก
ขอจำกัดของเครื่องมือที่ใชในการผลิตสาร
กัมมันตรังสี ทำใหตองนำเขาจากตางประเทศ
ดวยราคาท่ีแพงมาก นอกจากน้ี ยังมีขอจำกัด
ในเร่ืองของตัวยาท่ีจะนำมาประกอบกับสารรังสี
บางชนิดตองนำเขาดวยราคาที่แพงเกินกำลัง
ความสามารถที่ผูปวยจะแบกรับได และบาง
ชนิดก็ไมมีจำหนาย สงผลใหผูปวยไมไดรับ
การบำบัดดวยวิธีการที่เหมาะสมกับโรคที่เปน
การวินิจฉัยโรคดวยสารกัมมันตรังสี
อาศัยหลักการเชนเดียวกับการใชสาร
กัมมันตรังสีในการรักษาโรค คือ
หลังจากที่ผูปวยไดรับสารกัมมันต-
รังสีเขาไป ซึ่งอาจจะไดรับโดยการฉีด
รับประทานหรือการหายใจเขาไป
สารกัมมันตรังสีจะเขาไปตาม
สวนตาง ๆ ของรางกายที่มีความ
เฉพาะเจาะจง จากนั้นจะแผรังสี
แกมมาออกมา (รังสีแกมมา เปนรังสี
ที่ไมสามารถมองเห็นดวยตาเปลา)
อยางที่เห็นดังภาพ
รังสีรักษาในเวชศาสตรนิวเคลียร
(Treatment in Nuclear Medicine)
14 FUSION MAGAZINE
ในการทดสอบการถ ายภาพทาง
เวชศาสตรนิวเคลียร การฉีดสารกัมมัน-
ตรังสีเขาไปในรางกายจะไมเปนอันตราย
แกคนไข ไอโซโทปรังสีท่ีใชทางเวชศาสตร
จะสลายไปในระยะเวลาอันรวดเร็ว ในชวง
เปนนาทีหรือช่ัวโมงและมีระดับการแผรังสี
ที ่นอยกวาการฉายรังสีเอ็กซ หรือการ
กราดตรวจแบบ CT และจะถูกขับออกมา
ทางปสสาวะ หรือการเคล่ือนไหวของลำไส
เครื่องวินิจฉัยสรางภาพระบบหมุนเวียนของเลือดและตรวจกระดูก (SPECT, Cardiovascular Imaging and Bone Scanning)
ถายออกมา แตบางเซลลอาจไดรับผลกระทบ
จากรังสีชนิดกอไอออน (แอลฟา บีตา แกมมา
และรังสีเอ็กซ) โดยเซลลมีการแบงตัวเพิ่ม
ปริมาณดวยอัตราที่แตกตางกัน และเซลล
ที่มีการแบงตัวอยางรวดเร็วเพิ่มปริมาณ
จะมีผลกระทบอยางรุนแรงมากกวาเซลล
ที ่มีมาตรฐานในการแบงตัวเพิ่มปริมาณ
ดวยเหตุผลจากคุณสมบัติ คือ เซลลที่
สามารถซอมแซมความเสียหายของ DNA
ถาเซลลมีการตรวจพบวา DNA มีความ
เสียหายขณะแบงตัว ก็จะมีกระบวนการ
ทำลายตัวเอง เซลลท่ีมีการแบงตัวเพ่ิมปริมาณ
อยางรวดเร็ว จะมีชวงเวลานอยสำหรับกลไก
ในการซอมแซม เพื่อตรวจหาและแกไขขอ
ผิดพลาดของ DNA กอนที่จะมีการแบงตัว
ดังนั้น กระบวนการทำลายตัวเอง เมื่อเกิด
ความเส ียหายของเซลลจากการแผร ังสี
จึงลดนอยลง
Cover Story
FUSION MAGAZINE 15
Cover S
tory
สำหรับ Fusion Magazineฉบับนี ้ เปนอยางไรกันบางคะคงจะไดทราบถึงความสำคัญของเวชศาสตรนิวเคลียรกันไปเป นที่เร ียบร อย ซึ่งม ีความสำคัญตอรางกายเราโดยตรงทีเดียว ท้ังเร่ืองสุขภาพ โรคภัยและเซลลในรางกายเรา ไมไกลตัวเลยใชไหมละ ในฉบับหนาทีมงานยังมีความรู เรื่องราวสาระดี ๆ ที่จะมาเติมเต็มความเขาใจใหกับนอง ๆ สวนจะเปนเรื่องอะไรนั้นตองติดตามกันในฉบับหนา
เนื่องจากโรคมะเร็งมีหลายรูปแบบที่เซลลมีการแบงตัวเพิ่ม
ปริมาณอยางรวดเร็วซึ่งบางครั้ง อาจสามารถที่จะบำบัดรักษา
โดยการฉายรังสี เชน การใชสายลวดกัมมันตรังสี หรือวาง
แหลงกำเนิดรังสีไวใกล หรือรอบ ๆ บริเวณเนื้องอก
สำหรับเนื้องอกที่อยูลึกลงไปหรือเนื้องอกที่ไมสามารถปฏิบัติ
การดังกลาวได ก็จะใชรังสีแกมมาที่มีความเขมทางรังสีสูง
เนนเฉพาะเจาะจงไปที่จุดเนื้องอกนั้น ปญหาที่เกิดขึ้นกับการ
รักษาน้ี คือ เซลลปกติท่ีมีการสรางตัวเองไดรวดเร็ว สามารถท่ีจะ
ไดรับผลกระทบไปพรอมกับเซลลที่ผิดปกติ เชน เซลลของผม
เซลล เนื ้อเยื่อบุกระเพาะอาหารและลำไส เซลลผิวหนัง
เซลลเม็ดเลือด โดยเซลลเหลาน้ีมีการสรางตัวเองไดอยางรวดเร็ว
ดังนั้น จึงไดรับผลกระทบอยางรุนแรงจากการแผรังสี ขอนี้จึง
เปนสวนที่ชวยอธิบายวา ทำไมเมื่อไดรับการบำบัดรักษามะเร็ง
ดวยการฉายรังสีบอย ๆ แลวทำใหผมรวงและมีอาการคลื่นไส
วัสดุนิวเคลียรยังใชเพื่อการทำเปนสารกัมมันตรังสีแกะรอย
(Radioactive Tracers) ที่สามารถฉีดเขาไปในกระแสเลือด
ก็จะเปนรูปแบบหนึ่งในการแกะรอย ติดตามการไหลเวียน
ของเลือด และชวยใหเห็นถึงโครงสรางของหลอดเลือดทั้งหมด
การเฝาสังเกตจะชวยใหทราบถึงการอุดตัน หรือความผิดปกติ
ของเสนเลือดอ่ืน ๆ ท่ีจะตรวจพบไดงาย นอกจากน้ี อวัยวะตาง ๆ
ในรางกายจะมีความจำเพาะที่จะสะสมของสารเคมีบางอยาง
เชน ตอมไทรอยดจะเปนที่สะสมของไอโอดีน ดังนั้น การฉีด
หรือกินสารละลายไอโซโทปรังสีของไอโอดีน ก็สามารถที่จะใช
เพื่อการตรวจหาเนื้องอกของไทรอยดได ซึ่งในทำนองเดียวกัน
เซลลมะเร็งท่ีมีการสะสมของพวกฟอสเฟส โดยการฉีดไอโซโทป
รังสีฟอสฟอรัส-32 เขาไปในกระแสเลือด เนื้องอกสามารถที่จะ
ตรวจพบไดจากการที่ปริมาณรังสีเพิ่มมากขึ้น
16 FUSION MAGAZINE
Science Techเรื่อง : อังคนันท อังกุรรัตน
Sci
ence
Tec
h
การอักเสบ (Inffllammation) หมายถึง ปฏิกิริยาการตอบสนอง
ที่ซับซอนของเนื้อเยื่อ ตอสิ่งที่กอภยันตราย (Injurious Agent)
และตอเซลลหรือเน้ือเย่ือท่ีเสียหายหรือตายลง เชน เช้ือโรค เซลลท่ี
เสื่อมสภาพหรือการระคายเคือง ปฏิกิริยาที่สำคัญในการอักเสบ
ไดเแก การเปล่ียนแปลงของหลอดเลือด การเคล่ือนตัวของเม็ดเลือดขาว
(Leukocyte) ออกจากหลอดเลือดเขาสูเน้ือเย่ือ หรือการเปล่ียนแปลง
ในหลายระบบของรางกาย ปฏิกิร ิยาเหลานี ้เกิดขึ ้นในระบบ
หลอดเลือดฝอยภายในเนื้อเยื่อ (Microcirculation) เปนปฏิกิริยา
ที่ชวยปกปองเนื้อเยื ่อและกำจัด
สิ่งที่กอภยันตราย (โดยใชวิธีกำจัด
หรือทำใหเจือจางหรือจำกัดบริเวณ)
รวมท้ังกำจัดเน้ือเย่ือเสียหายหรือตายลง
หากไมมีการอักเสบเกิดข้ึน เช้ือโรค
จะไมถูกกำจัดออกไป และแผล
จะไมถูกรักษาใหหาย ซึ่งอาจเกิด
ความเสียหายของเนื้อเยื่อมากขึ้น
จนอันตรายถึงชีว ิต ไดแตทั ้งนี ้
อาการอักเสบท่ีมีมากเกินไปก็สามารถ
ทำใหเกิดโรคตาง ๆ เชน โรคทอ
เลือดแดงและหลอดเลือดแดงแข็ง
และขออักเสบรูมาทอยด ดวยเหตุน้ี
ร างกายจ ึงต องม ีกระบวนการ
ควบคุมการอักเสบอยางใกลชิด
นอกจากนี้ การอักเสบยังมีบทบาทในการเริ ่มตนซอมแซม
(Repair) เซลลและเนื้อเยื่อที่เกี่ยวของกับการอักเสบจำนวนมาก
ไดแก เซลลเม็ดเลือดชนิดตาง ๆ (เซลลเม็ดเลือดแดงและเกร็ดเลือด)
หลอดเลือด เนื้อเยื่อที่เกี่ยวพัน (Conective Itssue) ทั้งในสวน
ของเซลลและสวนของโครงราง กระบวนการอักเสบมีความสัมพันธ
แมวากระบวนการทั้งสองจะเกิดขึ้นเพื่อการกำจัดภยันตรายตอ
เนื้อเยื่อ แตก็อาจกอใหเกิดผลเสียที่เปนอันตรายตอรางกายได
ปจจุบันการอักเสบอันเนื่องมาจากการติดเชื้อ (Infection)
เปนสาเหตุของอัตราการตายซึ่งเกิดขึ้นในประเทศที่กำลังพัฒนา
และมีการแพรหลายไปทั่วโลก โดยวิธีการตรวจวินิจฉัยเชื้อมีหลาย
วิธี อาทิ การใชยาตานแบคทีเรียสำหรับการตรวจวินิจฉัยและรักษา
หรือการใชเทคนิคทางเวชศาสตรนิวเคลียรในการวินิจฉัยเชื ้อ
ในกรณีที ่ผู ปวยมีไขโดยไมทราบสาเหตุ และในผูปวยติดเชื ้อที ่
ไมสามารถวินิจฉัยไดโดยวิธีอื่น ๆ
ซ่ึงวิธีเหลาน้ีมีขอเสีย คือ ไมสามารถ
ระบุตำแหนงติดเช้ือไดอยางแนนอน
แมวาจะเปนวิธีที่ไว (Sensitivity)
ในการตรวจวินิจฉัยเช้ือน้ัน ๆ ก็ตาม
เชน เม็ดเลือดขาวที่ติดฉลากดวย
In-111 หรือ Tc-99m (Labelled
WBC) ใหผลการวินิจฉัยคอนขางดี
แตขอเสียคือ มีวิธีการเตรียมท่ียาก
โดยตองอาศัยผูเช่ียวชาญเปนพิเศษ
ในการตรวจวินิจฉัยและตองท้ิงระยะ
การถายภาพหลังจากฉีด Labelled
WBC เขาสูผูปวยเปนระยะเวลา
นานเพื่อที่จะใหไดผลที่ดี นอกจาก
นั ้นยังนิยมใช Ga-67 Citrate
และ Human Immunoglobulin (HIG) ที่ติดฉลากดวย In-111
หรือ Tc-99m ในการวินิจฉัยอีกทางหนึ่ง ซึ่งมีขอดี คือ สามารถ
เตรียมไดงายแตก็มีขอเสีย คือ มีอัตราการถูกกำจัดออกจากเลือด
(ฺBlood Clearance) ชาซึ ่งทำใหผู ปวยตองรอเวลานานหลาย
ชั่วโมงเพื่อใหไดภาพถายที่ดี
วินิจฉัยการอักเสบดวย
สารเภสัชรังสีTc-99m (99m Tc-Ciproffll floxacin)
FUSION MAGAZINE
Science Tech
17
Science Tech
ยาไซโปรฟลอกซาซิน (Ciproflfflloxacin)
จัดเปนยาปฏิชีวนะกลุมควิโนโลน (Quino-
lones) ท่ีมีการใชแพรหลายในโรงพยาบาล
ชื่อที่คุ นหู ไดแก ไซโปรเบ (Ciprobay)
มีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) ใชรักษาอาการ
ต ิดเชื ้อของหูชั้นกลาง ไซน ัสอ ักเสบ
ทางเดินปสสาวะอักเสบ กระเพาะปสสาวะ
อักเสบ และการติดเชื้อในกระแสเลือด
ยาไซโปรฟลอกซาซิน มีกลไกการออกฤทธ์ิ
ย ับย ั ้งการสังเคราะหสารพันธ ุกรรม
ของแบคทีเรียท่ีเรียกวา ดีเอ็นเอ จึงสงผล
ยับยั ้งการแพรพันธุ ของแบคทีเร ียได
จากคุณสมบัติของยาดังกลาว จึงไดนำยา
ชนิดนี ้มาติดฉลากรังสีด วย Tc-99m
(99m Tc-Ciprofflloxacin) เพ่ือใชประโยชน
ของรังสีในการตรวจวินิจฉัยบริเวณที่
เกิดอาการอักเสบ
99m Tc-Ciprofflloxacin จึงเปนอีก
ทางเลือกหนึ่งในการวินิจฉัยการติดเชื้อ
ดังกลาว ซึ ่งมีขอดีคือสามารถวินิจฉัย
การติดเชื ้อที่มีความเฉพาะเจาะจงตอ
บริเวณท่ีเกิดการอักเสบโดยเฉพาะท่ีกระดูก
(Bone) ขอ (Joint) และเนื้อเยื่อออน
(Soft Tissue) ซึ่งมีขอดี คือ มี Blood
Clearance เร ็ว และใหภาพชัดเจน
เน่ืองจากเปนสารเภสัชรังสีท่ีเตรียมไดงาย
และมีราคาถูกเมื่อเทียบกับสารตัวอื่น ๆ
ที่ไดกลาวมาขางตน
ซึ ่งปจจุบันสารเภสัชรังสี 99m Tc-Ciprofflloxacin (Infection) ศูนยไอโซโทปรังสี สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน) ไดผลิตและจำหนายเพื่อบริการแกโรงพยาบาลตาง ๆ เปนที่เรียบรอยแลว เชน โรงพยาบาลศิริราช โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เปนตน โดยสารเภสัชรังสี 99m Tc-Ciprofflloxacin ที่เตรียมได จะมีลักษณะเปนสารละลายใสไมมีสี เปนสารที่สามารถนำมาใชในการวินิจฉัยบริเวณที่เกิดการอักเสบอันเนื ่องจากการติดเชื ้อได โดยมีความบริสุทธิ ์ทางเคมีรังสีไมนอยกวา 90% มีความคงตัว 6 ช่ัวโมง ท่ีอุญหภูมิหอง และมีการกระจายตัวไปบริเวณท่ีติดเช้ือได 0.25-0.56% และมีความเปนกรด-เบส (pH) เท าก ับ 4.0-5.0 ม ีความปลอดเช ื ้อ (S te r i le ) ปราศจากไพโร เจน (Pyrogen Free) และปลอดสารพิษ (Non Toxic)
18 FUSION MAGAZINE
Machinery SightMachinery Sightเรื่อง / ภาพ : ศูนยไอโซโทปรังสี สทน.
Mac
hine
ry S
ight
อาคารผลิตยาฉีด เภสัชรังสี แหงแรกของประเทศไทย จากการที่ศูนยไอโซโทปรังสี สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน)เปนหนวยงานที่มีภารกิจหลักในการผลิตสารเภสัชรังสี (Radiopharmaceuticals) สำหรับการตรวจวินิจฉัย หรือการบำบัดรักษา เพื ่อใหบริการแกโรงพยาบาลที ่มีหนวยงานเวชศาสตรนิวเคลียรทั่วประเทศ ทั้งในภาครัฐบาลและเอกชนประมาณ 25 แหง ซึ่งสารเภสัชรังสีหรือเภสัชภัณฑรังสีจัดเปนยา จึงจำเปนที่จะตองอยูภายใตการควบคุมของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระบวนการผลิตสารเภสัชรังสีจึงตองมีการควบคุมใหเปนไปตามหลักเกณฑและวิธีการที่ดีในการผลิตยาหรือที่เรียกวา GMP (Good Manufacturing Practice) เพื่อใหเกิดความมั่นใจวายาที่ผลิตไดมีคุณภาพ ปลอดภัย และมีประสิทธิผลในการรักษา
สารเภสัชรังสีที ่ผลิตจากศูนยไอโซโทปรังสี
สวนใหญอยูในรูปแบบยาฉีดซ่ึงเปนกลุมยาท่ีมีความ
เขมงวดกวายาในหมวดอ่ืน เพราะเปนยาท่ีตองควบคุม
ในเรื่องของการทำใหปราศจากเชื ้อ ไพโรเจน
และอนุภาคตาง ๆ ท่ีไมตองการ แมจะมีการผลิตยา
ฉีดท่ีศูนยไอโซโทปรังสีท่ีสาขาจตุจักร แตเม่ือขอกำหนด
เรื่องสถานที่ผลิตยาฉีดมีความเขมงวดและสถานที่
ผลิตสาขาจตุจักรไมสามารถปรับปรุงใหสอดคลอง
กับมาตรฐานได ศูนยไอโซโทปรังสี จึงมีแนวคิดจัดทำ
โครงการสรางอาคารผลิตยาฉีดปราศจากเช้ือสำหรับ
สารเภสัชรังสีท่ีสถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ
(องคการมหาชน) สำนักงานใหญ อำเภอองครักษ
โดยในข้ันตอนการออกแบบไดมีการประสานงาน
กับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา จนกระท่ัง
ไดแบบท่ีสมบูรณท่ีไดรับการรับรองแบบเปนท่ีเรียบรอย
เพ่ือใชเปนแบบในการกอสรางอาคารและเร่ิมดำเนิน
การกอสรางสวนของอาคารตั้งแต เดือนกันยายน
2552 จนแลวเสร็จในเดือนกุมภาพันธ 2554
FUSION MAGAZINE
Machinery Sight
19
Machinery S
ight
การผลิตเภสัชภัณฑรังสีอาจไมเหมือนกับการผลิต
ยาท่ัวไป เพราะปริมาณหรือ Scale การผลิตจะนอย
กวาเม่ือเทียบกับการผลิตยาท่ัวไป ศูนยไอโซโทปรังสี
ไดนำระบบ GMP เขามาใชในการผลิต ซึ่งหมาย
ความวาจะตองควบคุมดูแลปจจัยที่เกี ่ยวของกับ
การผลิต ไดแก การฝกอบรมบุคลากร การควบคุม-
เคร่ืองมืออุปกรณท่ีใชผลิต วิธีการผลิต สภาวะแวด-
ลอม และจัดหาพื้นที่สะอาด จัดการเอกสารที่เกี่ยว
ของกับการผลิต การตรวจสอบความถูกตองของ
เคร่ืองมือและวิธีการ นอกจากน้ียังตองดูแล ควบคุม
ติดตามในเรื่องความปลอดภัยทางรังสี จึงนับวา
เปนเรื่องที่ยากกวายาทั่วไป และยังเปนการเพิ่ม
คาใชจายเปนอันมาก
ภายในอาคารสวนที่ใชผลิตยาประกอบดวยหองคลีนรูมระดับตาง ๆ กัน แบงตามความเสี่ยงของกิจกรรมที่ปฏิบัติ ซึ่งคลีนรูม (Cleanroom) หมายถึง หองหรือบริเวณปดที่มีการควบคุมสภาวะแวดลอมภายในหอง ไดแก อนุภาคสิ่งเจือปน (Airborne particles) จุลินทรีย อุณหภูมิ ความชื้น ความดันอากาศ รูปแบบการไหลของอากาศ เปนตน
อาคารผลิตยาฉีดเปนอาคารที่มีพื้นที่เฉพาะชั้นลางสวนผลิตประมาณ 1,600 ตารางเมตร (40x42 เมตร รวมทางเดินรอบพื้นที่ผลิต) แบงเนื้อที่อาคารเปน 2 สวนเทากัน ดานหนึ่งใชผลิตยาฉีดที่ยังไมไดประกอบเขากับสารไอโซโทปรังสี ไดแก Cold Kit สวนอีกดานหนึ่งเปนพื้นที่สำหรับการผลิตยาฉีดที่มีสารไอโซโทปรังสีประกอบอยู ภายในเปนหองผลิตขนาดใหญเกรด C ภายในหองบรรจุ Isolator ที่ใชผลิตยาฉีดกลุม Labeled Compound Isolator ทำหนาที่เสมือนหองเกรด A หรือ B ขนาดเล็กที่ควบคุมความสะอาดในขณะผลิต และตัวตูบุดวยตะกั่วเพื่อกำบังรังสี
อยางไรก็ตามศูนยไอโซโทปรังสี ของสถาบันฯ
ยังมีนโยบายท่ีจะบริการและตอบสนองความตองการ
การใชประโยชนจากเทคโนโลยีนิวเคลียร
ของสังคมไทยโดยเฉพาะทางการแพทย ดวยผลิตภัณฑ
และบริการที่มีคุณภาพตามมาตรฐานสากลในราคา
ที่เหมาะสมตามตนทุน ซึ่งนโยบายดังกลาวจะทำให
ประชาชนเกือบทุกระดับมีโอกาสไดใชประโยชน
ของเทคโนโลยีนิวเคลียรอยางทั่วถึง และศูนยไอโซ
โทปรังสีหวังที่จะมีสวนรวมในการพัฒนาพื้นฐาน
สุขภาพอนามัยท่ีดีของประชาชน
ผนัง พื้น และเพดาน ทำมาจากแผนเหล็กชุบสังกะสีเรียบ ปราศจากรอยแตกราว ไมปลอยอนุภาค เคลือบสีรองพื้นดวย Epoxy แกนกลาง (Core) เปนโพลียูรีเทนโฟม (Polyurethane Foam) ไมมีซอกมุม เพดานไรรอยตอ ไมปลอยฝุนละออง และทนทานตอยาที่ตองการผลิต น้ำยาทำความสะอาดหรือฆาเชื้อ ผนังและเพดานมีความเปนฉนวน ก็จะสามารถประหยัดพลังงานในการรักษาอุณหภูมิใหคงที ่
ภาพตัวอยางผลิตภัณฑยาที่ผลิตโดย ศูนยไอโซโทปรังสีแหงนี้
20 FUSION MAGAZINE
ฮิโรชิมา
ญี่ปุน เปนประเทศหมูเกาะในภูมิภาค
เอเชียตะวันออก ตั ้งอยู ในมหาสมุทร-
แปซิฟก ทางตะวันตกติดกับคาบสมุทร
เกาหลีและสาธารณรัฐประชาชนจีน
โดยมีทะเลญี่ปุ นกั ้นสวนทางทิศเหนือ
ติดกับประเทศรัสเซีย มีทะเลโอค็อตสค
เปนเสนแบงแดน ตัวอักษรคันจิของญ่ีปุน
แปลวาถ่ินกำเนิดของดวงอาทิตย จึงทำให
บางครั้งถูกเรียกวาดินแดนอาทิตยอุทัย
นับตั้งแตวันที่ 1 กรกฎาคม 2556 ญี่ปุนไดยกเลิก
วีซาสำหรับนักทองเที่ยวไทยที่ตองการไปเที่ยวญี่ปุน
ไมเกิน 15 วัน อันนำมาซ่ึงความยินดีของพวกชอบเท่ียว
แตไมอยากเสียเวลาขอวีซาอยางใครหลาย ๆ คน ท่ีสำคัญ
หากตองย่ืนขอวีซา อาจถูกปฏิเสธจนอดไปเท่ียวกันพอดี
15 วัน เปนเวลาที ่เพียงพอกับการเที ่ยวญี่ปุ นแลว
สำหรับฤดูในการทองเที่ยวของญี่ปุนนั้น จะวาไปเที่ยว
ไดทั้งปสำหรับคนไทย แตหากใครเที่ยวในหนาหนาวของญี่ปุนอาจตองพรอมในการเตรียมเสื้อผาอาภรณและเครื่องกันหนาวกันเต็มที่ เพราะหนาวขนาดติดลบและมีหิมะตกกันเลยทีเดียว หนารอนบานเขาอากาศในบางพื้นที่ก็รอนไมหนีบานเราสักเทาไหร สำหรับ Fusion Magazine ฉบับนี้ อาศัยชวงเวลาหยุดยาวในเทศกาลสงกรานต เดินทางกลับไปประเทศญี่ปุนอีกครั้ง และมีเปาหมายที่ชัดเจน คือ การไปเยือนเมืองทองเที่ยวที่มีชื่อเสียงอีกเมืองของญี่ปุน นั่นคือ เมืองฮิโรชิมา เมืองสำคัญที ่ปรากฏอยู ในประวัติ-ศาสตรของโลกสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เพราะเปนเมืองที่เกิดความเสียหายอยางมากมาย เมื่อครั้งทหารสัมพันธมิตรทิ ้งระเบิดปรมาณูล ูกแรกลงที่เม ืองนี้และลูกท่ีสองท่ีเมืองนางาซากิ ทำใหสงครามโลกคร้ังท่ี 2 ปดฉากลงในเดือนกันยายนป พ.ศ. 2488 ดวยการยอมแพของประเทศญี่ปุ นและความสูญเสียทั้งชีวิตคนญี่ปุนหลายแสนคน อาคารบานเรือนอีกจำนวนมาก จากวันนั้นถึงวันนี้ผานไปเกือบ 70 ป ญี่ปุนไดพัฒนาประเทศจากประเทศผูแพสงคราม กลายมาเปนประเทศมหาอำนาจของโลก ซึ่งการแพสงครามในครั้งนั้นทำใหญี่ปุนมุงมั่นสรางประเทศจนถึงทุกวันนี้
กับความสูญเสียที่นำไปสูจุดเริ่มตนที่ยิ่งใหญของ ญี่ปุน
ATOMIC BOME DOME อาคารที่ใกลจุดทิ้งระเบิดมากที่สุดที่ยังเหลือใหเราไดชมกัน
Photographer Sean Pavone / Shutterstock.com
FUSION MAGAZINE
Voyage
21
Voyage
กลับมาที่ฮิโรชิมาอีกครั้ง แทบจะไมรูเลยวาเมืองนี้เคย
พังราบคาบและมีประชาชนลมตายและสูญหายกวา
400,000 คน เพราะปจจุบันฮิโรชิมาเปนเมืองขนาดใหญ
เปนอันดับท่ี 11 ของญ่ีปุน ไมวาจะเปน ตึกรามบานชอง
อาคารพาณิชยใหญโต แตนักทองเที่ยวที่มาเมืองนี้เขา
ไปเที่ยวที่ไหนกัน
ATOMIC BOMB DOME สถานท่ีสำคัญท่ีนักทองเท่ียว
แวะเวียนมาเยี่ยมชม ถายรูป บางคนก็มายืนไวอาลัย
กับสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต เพราะอาคารนี้เปนอาคารเดียว
ที่อยูใกลจุดที่ระเบิดปรมาณูถูกทิ้งลงมาแลวยังเหลือ
เปนซากปรักหักพังใหเห็นจวบจนทุกวันน้ี เมืองฮิโรชิมา
จึงไดจัดภูมิทัศนในบริเวณที่ไดรับความเสียหายจาก
ระเบิดปรมาณูเปนพ้ืนท่ีของสวนสันติภาพ ตลอดจนสราง
พิพิธภัณฑ เพ่ือถายทอดเร่ืองราวในคร้ังน้ันใหประชาชน
ทั่วโลกที่มาเยือนฮิโรชิมาไดรับรู
สถานที่ทองเที่ยวอีกแหงที่นักทองเที่ยวจะเดินทางไป
จากฮิโรชิมา คือ เกาะมิยาจิมะ ซ่ึงใชเวลาเดินทางโดย
รถไฟฟาแบบ Local Train ประมาณคร่ึงช่ัวโมง บางคน
จะเดินทางโดยรถรางก็ใชเวลาประมาณ 45 นาที
เกาะนี้สิ่งที่เห็นเปนสงาคือ เสาโทริอิ สีแดง ที่ตั้งอยู
กลางทะเล ซ่ึงปรากฏอยูในโปสเตอรโฆษณาการทองเท่ียว
ญี่ปุน เมื่อไปถึงฮิโรชิมา อยาพลาดเกาะแหงนี้เด็ดขาด
มุมหน่ึงของการไปเยือนฮิโรชิมา คือ เศรากับเหตุการณ
ที่เกิดขึ้น อีกมุมหนึ่งก็รูสึกชื่นชมชาวญี่ปุนที่พัฒนา
ประเทศกลับมายืนบนเวทีโลกไดในเวลาไมถึงศตวรรษ
ท่ีสำคัญไปกวาน้ัน ญ่ีปุนไดรับผลรายจากระเบิดปรมาณู
แตประเทศมีความจำเปนตองทำพลังงานปรมาณู
มาใชเพื่อการพัฒนาประเทศ เนื่องจากลักษณะประเทศ
เปนเกาะที ่ไมมีทรัพยากรใด ๆ เลย ญี ่ปุ นกลับนำ
ประโยชนมหาศาลของมันมาเรียนรู และใชไดอยาง
ปลอดภัย โดยลืมถึงผลรายที่เกิดขึ้นกับประเทศไปเสีย
โรงไฟฟ านิวเคลียร แห งแรกของญี่ปุ นส ร างข ึน้
ในป พ.ศ. 2509 หรือประมาณ 20 ป หลังจากถูกทิ้ง
ระเบิดปรมาณู จนปจจุบันญี่ปุนมีโรงไฟฟานิวเคลียร
ท้ังส้ิน 55 แหง ถึงแมหลายคนจะบอกวา คนญ่ีปุนจะเลิก
ผลิตไฟฟาจากพลังงานนิวเคลียรเพราะอุบัติเหตุที่เกิด
จากคลื่นสึนามิ ทำใหเกิดความเสียหายและผลกระทบ
รายแรงจากโรงไฟฟานิวเคลียร ฟูกูชิมะ ซึ ่งไมเปน
ความจริงแตอยางใด เพียงรัฐบาลใหโรงไฟฟานิวเคลียร
ทุกโรงดำเนินการตรวจสอบและจัดทำแผนเผชิญเหตุ
และมาตรการดานความปลอดภัย เพื่อไมใหเกิด
เหตุการณไมคาดฝน ซ้ำรอยฟูกูชิมะขึ้นอีก
เสาโทริอิ ตั้งเดนเปนสงาที่เกาะมิยาจิมะ
รานนารัก ๆ ที่ปรากฎใหเห็นในเมืองฮิโรชิมาในปจจุบันนี้
ภาพรถรางสุดคลาสสิกเอกลักษณของเมืองฮิโรชิมาแหงนี้
ภาพอนุสาวรีย หนูนอยซาดาโกะเหยื่อผูเคราะหรายในเหตุการณสงครามนิวเคลียร และนกกระเรียนกระดาษ
22 FUSION MAGAZINE
Activities NewsAct
ivitie
s N
ews
เปนที่สนุกสนานและประทับใจในบรรยากาศที่เปนกันเองมากกับงานฉลองครบรอบ 8 ป การกอตั้ง สทน. เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2557
ท่ีผานมา สทน. โดยความรวมมือจากทุกหนวยงานภายใน สทน. จัดกิจกรรมฉลองวันเกิดใหกับ สทน. อยางนาประทับใจ โดยต้ังแตชวงเชา
ดร.สมพร จองคำ และผูบริหารทุกระดับ พรอมดวยเจาหนาที ่และลูกจางของ สทน. รวมพิธีทางศาสนาอิสลามและศาสนาพุทธ
มีแขกผูเขารวมแสดงความยินดีจากหนวยงานราชการ ธนาคาร และเอกชนอยางคับคั่ง นอกจากนี้ ชวงสาย สทน. ไดมีพิธีรดน้ำดำหัว
ผูเฒาผูแกที่มีอายุยืนยาวและเปนที่เคารพนับถือของคนในพื้นที่ อ. องครักษ จ. นครนายก อีกดวย
ฉลองครบรอบ 8 ป จัดตั้ง สทน.
สทน. นำส่ือมวลชนสายวิทยาศาสตร เย่ียมชมเครื่องปฏิกรณนิวเคลียรวิจัยเกาหลีใต เมื่อวันที่ 28 - 30 เมษายน 2557 สทน. โดย ดร.วรรณา วิมลวัฒนาภัณฑ
รองผูอำนวยการดานบริการ พรอมเจาหนาที่ นำผูสื ่อขาวสายวิทยาศาสตร
และนวัตกรรม เดินทางไปศึกษาดูงานดานการใชประโยชนจากเทคโนโลยีนิวเคลียร
ของประเทศเกาหลีใต ในคร้ังน้ีไดนำส่ือมวลชนเขาชม เคร่ืองปฏิกรณปรมาณูวิจัย
ขนาด 30 เมกะวัตต ท่ีมีช่ือวา HANARO ซ่ึงอยูในความดูแลของ Korea Atomic
Energy Research Institute หรือ KAERI เมืองแดจอน เครื่องปฏิกรณแหงนี้
สามารถผลิตเภสัชรังสีใชสำหรับวินิจฉัยและรักษาผู ป วยไดทั ้งเกาหลีใต
นอกจากนั้น ผูสื ่อขาวยังไดมีโอกาสเดินทางไปดูสถานที่ผลิตงานวิจัยกาวหนาที่
Advance Research Technology Institute หร ือ ARTI ท ี ่ เม ืองจองอ ัพ
เพ่ือดูการวิจัยทางการแพทยและการเกษตร ซ่ึงเปนงานวิจัยดานเทคโนโลยีนิวเคลียรช้ันสูง
ซึ่งหากการวิจัยสำเร็จก็จะสามารถ
นำไปใชประโยชนกับประชาชนชาว
เกาหลีใตไดอยางมากมาย ประเทศ
เกาหลีใตจึงเปนแหลงเรียนรูชั้นดี
และเปนโอกาสท่ีผูส่ือขาวจะไดเห็น
วิทยาการกาวหนาดานเทคโนโลยี
นิวเคลียร และควรนำกลับมาพัฒนา
ประเทศไทยใหมีความกาวหนา
เทียบเทาอารยประเทศ
195518 May
FUSION MAGAZINE
Activities News
23
Activities N
ews
Nuclear In History
Nuclear Power Plantมีการผลิตไฟฟาจากพลังงานปรมาณูเปนเครั้งแรกที่หองปฏิบัติการ ลอส อัลโมส (Los Alamos Scientific Laboratory) ที่สหรัฐอเมริกา ตนแบบในการทดลองของเครื่องปฏิกรณใช Plasma Thermocouple แทนกังหัน Turb ของโรงไฟฟาซึ ่งสามารถผลิตไฟฟาออกมาใชได
เครื ่องปฏิกรณปรมาณูไดรับสิทธิบัตรเปนครั ้งแรกหลังจากผานการตรวจสอบอยางละเอียด เปนเวลา 13 ป ตั้งแตเริ่ม และกวา 11 ป หลังจากที่ไดยื่นเรื่องขอจดสิทธิบัตร Fermi กับ Szilard ไดรวมกันยื่นขอจดสิทธิบัตรในฐานะของผูประดิษฐรวม
19591 April
Fermi & Szilard
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1965 1 June
ตรวจพบรังสีจากอวกาศ ซึ่งปน Primordial Background Radiation ที่อุณหภูมิ 3 องศาเคลวิน โดยใชเสาอากาศ (Horn Reflactor Antenna) ท่ีใชสำหรับวัดคล่ืนวิทยุดาราศาสตรทำใหบอกไดวา เหตุการณ Big Bang ซ่ึงเปนการระเบิดคร้ังใหญของมวลสารท่ีมีอุณหภูมิและความหนาแนนสูง อีกทั้งยังเปน จุดกำเนิดของเอกภพที่มีอายุ 15-20 พันลานปมาแลว
A. Penzias& Robert R. Wilson
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
สทน. จับมือกระทรวงพลังงาน และรัฐบาลญี่ปุน สัมมนาแบงปนประสบการณดานโรงไฟฟานิวเคลียรสำหรับประเทศกำลังพัฒนา สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน) หรือ สทน.
รวมมือกับกระทรวงพลังงานและรัฐบาลญี่ปุนไดจัดสัมมนาเพื่อแบงปน
ความรูและประสบการณเกี่ยวกับการกอสราง การบริหาร ตลอดจน
การสรางความเขาใจดานโรงไฟฟานิวเคลียรแกประชาชน ประเทศญ่ีปุน
เปนประเทศท่ีมีความกาวหนาในการใชประโยชนจากพลังงานนิวเคลียร
ในทางสันติ เชน ในดานการวิจัยและพัฒนา ดานพลังงาน โดยเฉพาะ
ดานพลังงานนิวเคลียร ในจังหวัด Fukui มีการกอตั้งโรงไฟฟาพลังงาน
นิวเคลียรกวา 13 แหง ประเทศญี่ปุนจึงเปนประเทศที่มีความมั่นคง
ทางพลังงานสูง และการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยมีการเรียนการสอน
ดานวิศวกรรมนิวเคลียรโดยเฉพาะ นับไดวา อยูในระดับท่ีมีความชำนาญ
และเชี ่ยวชาญดานวิศวกรรมนิวเคลียรมาก รวมทั ้งสถาบันวิจัย
ศูนยฝกอบรมและการถายทอดเทคโนโลยี การสัมมนาครั้งนี้ถูกริเริ่ม
ขึ้นโดย Wasaka Wan Energy Research Center โดยการสนับสนุน
จากรัฐบาลญี่ปุน ซึ่งเปนสวนหนึ่งของโครงการความรวมมือระหวาง
ประเทศดานการพัฒนาบุคลากรทางนิวเคลียร เพื่อเปนการแลกเปลี่ยน
ประสบการณ ความสำเร็จดังกลาวของจังหวัด Fukui ใหกับผูเกี่ยวของ
กับโครงการโรงไฟฟานิวเคลียรในประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงคเพื่อ
สนับสนุนโครงการโรงไฟฟานิวเคลียรในประเทศไทย โดยแลกเปลี่ยน
ความรูในดานการผลิตไฟฟาจากพลังงานนิวเคลียรและมาตรการความ
ปลอดภัยตาง ๆ รวมท้ัง กิจกรรมดานการสรางการยอมรับจากประชาชน
และการพัฒนาบุคลากรทางนิวเคลียรในประเทศไทย
24 FUSION MAGAZINE
Edutainment
Edu
tain
men
t
Tremor Reducing Spoonชอนสำหรับผูปวยโรคพารกินสันผูปวยที่เปนโรคพารกินสัน Pakinson’sนั้นเปนผูปวยที่ระบบควบคุมการเคลื่อนไหวไมสามารถควบคุมอาการเกร็งและสั่นไดทำใหยากตอการทานอาหาร Lift Labsจ�งไดคิดคนชอนชนิดพิเศษนี้ข�้น สำหรับผูปวยโรคนี้โดยเฉพาะ ทำใหผูปวยสามารถทานอาหารไดงายข�้น ทางผูสรางยังบอกอีกวาชอนนี้จะชวยใหผูปวยรูสึกภูมิใจที่เขาสามารถชวยเหลือตนเองไดอีกดวย
กระเปาสำหรับปลูกตนไมเมื่อช�ว�ตของคนเมืองที่สลับซับซอน เรงร�บและไมมีเวลา ถึงเวลาแลวสำหรับคนรักตนไมที่ไมคอยมีเวลา ดูแลตนไมสุดที่รักของตัวเองดวย Bag for Plants ออกแบบโดย bacsacจากฝรั่งเศส มาแกปญหาการจัดการพื้นที่ในการปลูกตนไม สรางสวนสวนตัวไดดวยตัวคุณเองแบบไมตองงอพื้นที่จากใคร
Bag for Plants
Goggles Umbrella
S-cube
คุณผูหญิงท่ีชอบซักผา และสำหรับใครท่ีบานไมไดใหญโตมากนัก ไมวาจะเปน คอนโด บานหร�ออพารทเมนท ก็ตากผากันแบบเก ๆ ไดอยางราวตากผาน้ี ท่ีเหมาะสำหรับผูท่ีมีพ้ืนท่ีใชสอยอยางจำกัด ตากผาไดหลายช�น้พรอมกันในคราวเดียว อีกท้ังยังสามารถพับเก็บไดเจงอยาบอกใครกันเลยทีเดียว !
หนาฝนแบบนี้ หลายคนคงจะตองเปยกปอนกันเลยทีเดียวหากไมมีรม และปญหาจากการกางรมเวลาฝนตกหนัก จะหมดไป เมื่อมีเจารมสุดเก Goggles Umbrella ที่เมื่อคุณกางไดทันทีเวลาที่ฝนตก ที่พิเศษเห็นจะเปนชองแวนตาที่ตัวรม ไมวาฝนจะตกหนักแคไหนจะเดินไปทางใด มีน้ำขัง หร�อหลุมที่เราตองระวัง ก็ยังคงสามารถมองทางไดตลอดเวลาเจงขนาดนี้ ไมมีไวเปนเจาของชวงหนาฝนไมไดซะแลว !
Star-shaped Clothes Horse
Gadget
Found on : www.25togo.com
Found on www.aarondunkerton.com
Found on www.liftlabsdesign.com
Found on trendhunter.com/trends/child-stoolFound on www.bacsac.fr/fr
Credit : designboom
เกาอี้กระดาษ Origami รักษโลก
ถาคุณมองหาเกาอี้สำหรับเด็ก ใหกับลูก ๆ
ของคุณแลวละก็ ตองแนะนำเกาอี้ตัวนี้เลย
ที่ออกแบบโดยสถาบัน S-cube แกมยังได
รางวัลชนะเลิศดานงานดีไซน A’Design Award
Green Dot Award ตอบโจทยการใชงาน
สำหรับเด็ก และยังเปนผลงานที่เคียงคูกับ
เทรนดการอนุรักษในยุคนี้
Velocipedesจักรยานยุค 1865 กับวัสดุสุดล้ำอนาคตในรูปแบบคลาสสิกของจักรยาน ป 1865มาพรอมกับดีไซนวัสดุแบบใหมสุดไฮเทคผสมผสานความเปน Retro Stlye ที่นาสนใจคือเจาจักรยานคันนี้ ไมมีเฟอง ไมมีลูกปนลอและใชพลังงานไฟฟา วัสดุเปน Polymer พิเศษBASF เปนวัสดุสำหรับโลกอนาคตจร�ง ๆ
Movie
FUSION MAGAZINE
Edutainment
25
Edutainm
ent
วากันวาหากเราเดินทางไดเร็วระดับเดียวกับแสง เราสามารถขามเวลาได การเอาชนะความเปนไปไมไดตาง ๆ การเอาชนะขีดจำกัดของมนุษย ตั้งแตสมัยที่เกิดความแหงแลง การสรางเครื่องบินจนไปถึงการเดินทางสูดวงจันทร งานไซไฟแบบสมจริงเขมขน และใหความรูสึกเปนหนังดรามามากกวาแอ็คชั่นแบบที่เราคุนจากงานเกา ๆ ของโนแลนยิ่งไดแม็คคอนนาเฮยมารับบทดวยยิ่งทำใหนึกไปในทางนั้นไดอีก นอกจากนี้ คิพ ธอรน ที่เปนเจาของทฤษฎีรูหนอน หรือทฤษฎีการสรางทางลัดขามเอกภพที่บทหนังเรื่องนี้อิงมา ก็ยังเปนผูใหคำแนะนำแก คารล ซาแกน ผูเขียน Contact ในฉากที่นางเอกตองเดินทางขามจักรวาลดวย คอหนังไซไฟ และนักวิทยาศาตรตัวจริง ไมควรพลาด !
เมื่อสายเลือดที่ใกลเคียงกันที่สุดในโลก เผาพันธุมนุษยและวานรที่เคยอาศัยอยูรวมกันประชากรลิงและมนุษยตางเพิ่มจำนวนขึ้นอยางไมมีวันสิ้นสุด และมนุษยผูรอดชีวิตจากเชื้อไวรัสที่ทำลายลางทุกสรรพสิ่ง สงครามระหวางมนุษยและวานรไดปะทุขึ้น และนั่นคือบทพิสูจนใหเห็นถึงอายุขัยระยะสั้น ทั้งสองฝายตางพรอมทำสงครามกันเพื่อตัดสินวาฝายใดจะไดเปนเผาพันธุสุดทายที่จะครองโลกในที่สุด ไปติดตามกันไดใน พิภพวานร Dawn of the Planet of the Apes
INTERSTELLAR (Sci-ffii) ความฝนแหงการเดินทางขามจักรวาลและการเอาชนะวันเวลา
Dawn of the Planet of the Apesรุงอรุณแหงพิภพวานร เมื่อสายเลือดแหงชาติพันธุที่คลายคลึง กลับมีความตองการที่ตางกัน
EdutainmentEdu
tain
men
t
26 FUSION MAGAZINE
Plant Nanny เติมน้ำใหชีวิต หวงใยสุขภาพ
Safe Ride ปลอดภัยทุกการเดินทาง
ขอแนะนำสำหรับใครที่ทำงานหนัก จนลืมดูแลสุขภาพเลยคะ เชื่อวามีหลายคนลืมแมกระทั่งดื่มน้ำ !! OMG น้ำสำคัญตอรางกายมากนะ ถารางกายขาดน้ำแนนอนคะ App ตัวนี้สามารถชวยคุณไดเสมือนคุณเปนตนไมนั่น เพียงคุณระบุน้ำหนักตัวและกิจกรรมในแตละวันของคุณวาในวันนั้นตองเจอกับอะไรบาง เพียงปลายนิ้วมือก็สามารถสรางสมดุลที่ดีระหวางงานและคุณ รางกายก็สมดุลไดเชนกัน
จะเดินทางไปไหนแตละที เดี๋ยวนี้บอกคนรูจักไวสักหนอยก็ดีนะ ปลอดภัยไวดีกวา อุบัติเหตุเกิดขึ้นไดตลอดเวลา อีกหนึ่ง App ที่เราขอแนะนำ เกกูดสัญชาติไทยคะ ที่มาพรอมการตูนนารักสำหรับระบุวาคุณกำลังจะโดยสารรถอะไร ทะเบียนอะไร จากที่ไหนไปที่ไหน แลวแชรทาง facebook หรือ twitter ไดเลย แบบนี้ถาเกิดเราตกหลนหายไประหวางทางจะไดตามกันไดถูกนะเออ
ค.ศ. 1938
ออตโต ฮาน นักวิทยาศาสตรชาวเยอรมันและไลซ ไมเนอร นักฟสิกสชาวออสเตรีย คนพบการแยกของปรมาณู
ค.ศ. 1833
ไมเคิล ฟาราเดย นักวิทยาศาสตรชาวอังกฤษ และโจเซฟ เฮนรี นักวิทยาศาสตรชาวอเมริกัน คนพบวิธีใชคุณสมบัติของแมเหล็กผลิตกระแสไฟฟาที่เรียกวา ไดนาโม
ค.ศ. 1894
กูกลิเอลโม มารโคนี นักประดิษฐ
ชาวอิตาเลียน สื่อสารทางวิทยุ
สำเร็จเปนครั้งแรก
ค.ศ. 1665
ไอแซก นิวตัน นักคณิตศาสตร
ชาวอังกฤษ ตั้งกฎการเคลื่อนที่
และแรงโนมถวงของโลก
EdutainmentEdutainm
ent
FUSION MAGAZINE 27
Exhibition
12-28 ส.ค. 57มหกรรมวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ ป 57สำหรับทุกเพศทุกวัยที่สนใจงานดานวิทยาศาสตร กระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีรวมกับองคการพิพิธภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติ (อพวช.) จัดมหกรรมยิ่งใหญดานวิทยาศาสตร เสริมสรางแรงบรรดาลใจในการนำวิทยาศาตรไปใชในชีวิตและเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันใหกับประเทศ
ณ ศูนยประชุมและแสดงสินคานานาชาติเฉลิมพระเกียรติ จ.เชียงใหม
3-5 ก.ค. 57Secutech Thailand 2014พบสุดยอดนวัตกรรมเทคโนโลยีที่ชวยใหคุณปลอดภัย
ในชีวิตและทรัพยสินจากกวา 200 บริษัททั่วโลก
ภายในงานนอกจากจะจัดแสดงสินคายังมีการ
จัดสัมมนาใหความรู ขอมูล ขาวสาร ในดาน
ความปลอดภัยในแขนงตาง ๆ อีกดวยนะ
ณ ศูนยนิทรรศการและการประชุมไบเทค (ฺBITEC)
4-8 ส.ค. 5710th International Mycological Congressรูจักราดีแคไหน คนพบคำตอบหลากหลายทางชีวภาพ
และพันธุพืชของรา อีกทั้งคุณประโยชนมากมายที่คุณ
อาจไมเคยรูในการประชุมระดับนานาชาติ
ที่จะไขคำตอบและขอสงสัยใหคุณไดดีที่นี ่
ณ ศูนยประชุมแหงชาติสิริกิติ์
24-27 ก.ค. 57Organic Natural Expo 2014สำหรับคนรักธรรมชาติ ทางกระทรวงพาณิชย
จัดงานที่ตรงความตองการแนนอน กับบริการ
ออรแกนิคและธรรมชาติที่ใหญที่สุดในประเทศไทย
นอกจากประชาชนทั่วไปจะเดินชม และเลือกซื้อ
สินคาแลว งานนี้ยังสนับสนุนการขยายตลาด
และพัฒนาของธุรกิจ SME อีกดวย
ณ ศูนยประชุมแหงชาติสิริกิติ์
28 FUSION MAGAZINE
Chill Outเรื่อง : เอิงเอย ภาพ : แมวหงาว
Chi
ll O
ut
Chill Out พูดถึงเรื่องกินเรื่องเที่ยว แลวเรามักจะรูสึกวา
สองสิ่งนี้เปนอะไรที่คู กัน ขาดอะไรไปอยางหนึ่ง
ก็คงจะรูสึกขาด ๆ เกิน ๆ ไปเสียแน เราเลยพาทุกคน
มาสัมผัสกับที่ที ่ทำใหประสบการณการดินเนอร
ท่ีอบอวลไปดวยกล่ินอายของการเดินทางท่ีไมส้ินสุด
ก ับร านอาหารฟวช ั ่นท ี ่คงรสชาติแบบไทย ๆ
ท่ีแสนจะคลาสสิกไว แตก็ผสมผสานลงตัวกับอาหาร
ฝร่ังไดเปนอยางดี ท่ี “Chew N’ Brew” การเดินทาง
ทองเที่ยวแบบใหมในรานอาหารฟวชั่นสีฟาสดใส
กำลังจะเริ่มขึ้นแลว
Chew N’ Brew เกิดขึ้นดวยไอเดียบรรเจิด
ของกลุมเพื่อน ๆ ที่รักการทองเที่ยวและรวมตัว
กันทำรานอาหารที่ถายทอดออกมาในธีมของการ
ทองเที่ยว และการเดินทาง ทันทีที ่ไดเปดประตู
กาวเขาไปดานในราน บรรยากาศก็ชวนใหนึกถึง
ทองทะเลสีฟาและการเดินเรือทองเที่ยวไปทั่วโลก
กวางดวยลูกโลกยักษที ่ถูกวางประดับตกแตงไว
คูกับหนังสือตาง ๆ เงยหนามองขึ้นไปบนเพดาน
ก็ตองสะดุดกับหมวกมากมายหลายใบท่ีแกวงเบา ๆ
เมนูแรกท่ีเสิรฟลงโตะ คือ “ลาบปลาโอ” เนนรสชาติของความเผ็ด เปร้ียว หอมขาวค่ัว รสชาติท่ีคุนเคยเปนอยางดีสำหรับคนไทย
อีกเมนูคือ “แกะยางจิ้มแจว” Chew n’ Brew สามารถปรุงเมนูนี้ออกมาไดเปนอยางดี ท้ังในเร่ืองของรสชาติท่ีไมมีความคาวสักนิดเดียว ดวยเคร่ืองเทศตาง ๆ ท่ีหมักในเน้ือแกะทำใหมีรสชาตินุมล้ิน เสิรฟพรอมน้ำจ้ิมแจว อรอยอยาบอกใคร
Credit : travel.truelife.com
Crew n’ Brewสุขุมวิท 49
FUSION MAGAZINE
Chill Outเรื่อง : Brownbear
29
Chill O
ut
ครบเซ็ท พรอมรับมือหนาฝน !ครบเซ็ท พรอมรับมือหนาฝน !
ออกเดินทางแลัวไปโดนฝนมา ควรรีบชำระลางมือเปนอยางแรก ดวยสบูทันที ชวยลดอัตราเส่ียงจากเช้ือโรคตาง ๆ ท่ีติดมากับฝนจนทำใหคุณปวยได
ทำความสะอาดมือทันที
อากาศในหนาฝน มีความช้ืนและหนาวเย็นอยูแลว เราจึงไมควรปรับแอรใหเย็นมากกวา27 C ซ่ึงอาจทำใหอุณหภูมิรางกายเราต่ำกวาปกติ ทำใหภูมิตานทานโรคต่ำได
ปรับอุณหภูมิหองใหเหมาะ
สำหรับรองเทาท่ีคุณผูหญิงชอบใสกันน้ัน อาจจะไมเหมาะกับฤดูฝนสักเทาไหรเพราะท้ังล่ืน และเปยกจนอาจเปนเช้ือราตามน้ิวเทาไดทางท่ีดี เราหาบูทสวย ๆ สักคูมาไวใชในชวงน้ีจะดีกวานะ
ถาคุณกลัวการไมสบายจากเช้ือโรคท่ีมากับละอองฝนลงมากระทบบนศีรษะ หาหมวกท่ีทำจากหนังเทียมสักใบก็ชวยปองกันไมใหคุณเปยกและไมสบายไดเหมือนกัน
เตรียมรองเทาบูทกันฝนเก ๆ
หมวกก็กันฝนได !
สำหรับคนท่ีตองการปองกันเปนอยางดี ในการปองกันเช้ือโรคท่ีมากับฝนไดดีอีกอยางหน่ึงคือ ผาปดปาก หาซ้ืองาย แถมราคาไมแพงอีกดวยลดการติดเช้ือไดมากกวา 95%
ผาปดปาก
ไมวาเราจะออกไปท่ีไหน พึงระลึกไวเสมอวาฤดูน้ี ฝนตกลงมาไดทุกเม่ือ เราตองปองกันไวกอนจะดีกวานะ
พกรมติดตัวไวเสมอ
ฤดูรอนผานไปแลวคงหนีไมพนกับฤดูฝนท่ีกำลังจะผานเขามา เรามาเตรียมรับมือกอนท่ีจะเปยกปอน ปวยไขไมสบายกันดีกวานะ ปองกันไวอยางน้ีดีท่ีสุด หลายคนคงยังไมเตรียมตัวกัน วันน้ีเรามีทิปเด็ด ๆ มาฝากกัน
เวชศาสตรนิวเคลียร คืออะไร วันนี ้ เราจะมาไขขอของใจในการใชเทคโนโลยีนิวเคลียรกับทางการแพทยวามีความสำคัญตอเราอยางไร ทางเราไดรับเกียรติสัมภาษณใหความรูโดยแพทยหญิง อาภากร โฆษิตวัฒนฤกษ ที่จะมาชวยอธิบายถึงความหมายและความสำคัญของเวชศาสตรน ิวเคลียรก ันใหกระจาง
30 FUSION MAGAZINE
ม่ันใจกับการรักษา“ดวยเภสัชรังสี”
พญ. อาภากร โฆษิตวัฒนฤกษ แพทยประจำหนวยเวชศาสตรนิวเคลียร คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธิบดี
FUSION MAGAZINE
Interview
31
Interview
เวชศาสตรนิวเคลียรคืออะไร ? เปนสาขาวิชาหน่ึง ซ่ึงนำสารเภสัชรังสี
มาใชในการวินิจฉัยและรักษาโรค เชน
การตรวจกระดูกที่เรียกวา Bone Scan
ที่สามารถใชไดกับการตรวจโรคมะเร็ง
ทุกชนิดกับการรักษาโรคที่มีความจำเพาะ
เจาะจง เชน โรคไทรอยด ท่ีตองใชไอโอดีน
I-131 Metaiodobenzylguanidine (MIBG)
ในการรักษา เปนตน
บทบาทสำคัญตอการแพทยของเวชศาสตรนิวเคลียร หนวยเวชศาสตรนิวเคลียร เปนหนวย
เล็ก ๆ ที่คนสวนใหญไมคอยมีใครรูจัก
แตมีความสำคัญกับทุกสาขาการแพทย
เพราะเปนหนึ่งในสหสาขาวิชา ที ่ชวย
ในการวินิจฉัยโรคใหกับแพทยแขนงตาง ๆ
เปนสวนยอยที ่ช วยในการร ักษาโรค
และโรคที่เรารักษาสวนมาก มักจะเปน
โรคของตอมไทรอยด
ปจจุบันในทางการแพทยมีการใชสารเภสัชรังสีในการรักษาผูปวยมากนอยแคไหน ? การใชสารเภสัชรังสีในแงของการวินิจฉัย
มีมานานแลว แตสวนท่ีรูจักกันมากคือการ
ใช Bone Scan, Renal Scan เมื่อชวง
ประมาณสิบปที ่ผานมา การตรวจแบบ
PET - CT ของนิวเคลียรเมดน้ัน ไดเติบโต
ขึ้นมาก การใชสารเภสัชรังสีในการรักษา
ผูปวยนั้น จึงมีสวนชวยในการวินิจฉัย
คนไขในกลุมที่เป นโรคมะเร ็งต าง ๆ
มากมาย ซึ่งหนวยเวชศาสตรนิวเคลียร
เรารักษาโรคมะเร็งเปนหลัก เชนเดียว
กับโรคท่ีเกียวกับไทรอยด อยางโรคไทรอยด
ยังมีโรคที ่เรามีสวนชวยรักษารวมกับ
แพทยแขนงอ่ืน ๆ เชน รักษาผูปวยเน้ืองอก
Neuroendocrine Tumor ผูปวยที่เปน
มะเร็งกระจายมาท่ีกระดูก ผูปวยมะเร็งตอม
น้ำเหลือง และผูปวยฮีโมฟเลียอีกดวย
“ขอดีคือเราตรวจพบความผิดปกติไดรวดเร็วกวาและรับรังสี
ในปริมาณที่นอยกวา”
การผลิตเภสัชรังสีเพื่อใชวินิจฉัยเพียงพอกับผูปวยในขณะนี้หรือไม ? ในแงของการใชในวินิจฉัยไมมีปญหา
เพราะตัวท่ีเปน เทคนิคซีเซียม-99 Tc-99m
ก็สามารถผลิตไดอยางเพียงพอ แตสำหรับ
ในแงของการรักษานั้น โดยสวนตัวแลว
คิดว าย ังไม เพ ียงพอตอความตองการ
และในบางครั้งมีมากกวาหนึ่งโรงพยาบาล
ท่ีตองใชยารวมกัน เราจึงตองตกลงและแบง
สารกันพอใช คาดการณว าในอนาคต
อาจต องผลิตเพิ ่มขึ ้น เพื ่อใหเพียงพอ
ตอความตองการ
ความแตกตางระหวางการวินิจฉัย
และรักษาดวยวิธีการอื่น ๆ ในแงของการวินิจฉัย เมื่อเทียบกับการ
เอ็กซเรยปกติ เภสัชรังสีของเรามีจุดเดน
ตรงที่วา การเปลี่ยนแปลงของเราเปนแบบ
Functional Imaging ตรวจไดเร็วกวา
เห็นความผิดปกติไดเร็วกวา การทำภาพ
คร้ังนึงสามารถทำไดท่ัวรางกาย แตกตางจาก
การเอ็กซเรย ตรงท่ีการเอ็กซเรย น้ันเปนการ
ฉายภาพเฉพาะจุด สงสัยตรงทองก็ทำตรงทอง
สงสัยตรงอกก็ทำตรงอก เทาน้ัน แตเภสัชรังสี
ของเรานั้น มีรังสีปริมาณนอยกวาเมื่อเทียบ
กับการเอ็กซเรยทั่วไป
32 FUSION MAGAZINE
Inte
rvie
w
ปจจุบันเภสัชรังสี ก็มีสารรังสีใหมที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ
ไมวาจะเปนการรักษาโรค
หรือในการวินิจฉัย รวมถึงเครื่องมือที่ใชก็พัฒนาขึ้น”
Interview
ในสวนของการรักษาโรคแบบเภสัชรังสี
จุดเดน คือ สามารถจำเพาะตอโรค หรือจำเพาะ
เซลลที่ตองการรักษาได ยกตัวอยาง เชน คนไข
เปนมะเร็งที่หนึ่งจุดในรางกายแลวใชเคมีบำบัด
ที่สงรังสีออกมาจากเครื่องรังสีนั้น ก็จะสงผล
ไปทั่วรางกาย ทั ้งเซลลปกติและเซลลมะเร็ง
แตสำหรับเภสัชรังสีนั้น เราใหคนไขไดรับรังสี
ด วยวิธ ีการกิน หรือฉีดเขาอวัยวะโดยตรง
จึงเปนการจำเพาะตอเซลลที่ตองการรักษา เชน
ใหสารไอโอดีน I-131 Metaiodobenzylguanidine
(MIBG) ที ่ม ีความจำเพาะกับเซลลไทรอยด
รังสีนั ้นก็จะไปสงผลแตเซลลไทรอยดเทานั้น
เซลลอื่นก็จะไมไดรับรังสี จุดเดนอีกจุดหนึ่งคือ
เภสัชรังสีน้ัน ไมมีพิษตอตับ ไต หรืออวัยวะอ่ืน ๆ
ท่ีอาจจะมีบางก็เปนเร่ืองไขกระดูก แตไมเจอบอย
เพราะมีความเส่ียงนอยกวาเม่ือเทียบกับการรักษา
แบบเคมีบำบัด และในกรณีท่ีรักษาดวยเภสัชรังสี
ไปแลว คนไขมีการตอบสนองดี แลวก็สามารถ
ใหซ้ำไดโดยไมมีปญหาใด ๆ
ความปลอดภัยในการควบคุมและจัดการสารรังสี ที่ใชในการรักษา ทั้งบุคลากรและผูปวยใหปลอดภัย สำหรับคนไขกอนท่ีรับการรักษา ทางเราจะมี
เจาหนาที่ใหความรู เขาพูดคุย ใหคำแนะนำ
พรอมกับเอกสารในการเตรียมตัวใหกลับไปศึกษา
ตอที ่บาน แตหากยังไมเขาใจและเปนกังวล
คนไขสามารถนัดหมายเพ่ือเขามารับฟงคำแนะนำ
อีกครั้ง เจาหนาที่จะอธิบายตั้งแตความจำเปน
ที ่คนไขจะตองไดรับการรักษาดวยเภสัชรังสี
การปิบัติตนขณะไดรับการรักษา ระหวางนอน
โรงพยาบาลและตอนกลับบาน จนกวาจะเขาใจ
สำหรับเจาหนาท่ีท่ีปฏิบัติงาน รวมถึงแพทยน้ัน
เรามีเครื่องมือสำหรับการวัดระดับปริมาณรังสี
ในรางกาย สงไปยังกรมวิทยาศาสตรการแพทย
ทุกเดือน ทางนั้นก็จะตรวจดูวามีใครไดรับรังสี
เกินปริมาณที่ควรจะเปนหรือเปลาแลวแจงผล
กลับมา สำหรับสวนบุคลากรหองยาท่ีตองเตรียม
ยามากกวาสวนอื่น ๆ จะมี Pocket Dose ที่มี
ตัวเลขระบุวางานท่ีทำอยู ณ ตอนน้ีมีปริมาณรังสี
อยูที่เทาไหรในแตละวัน หากตรวจพบวามีรังสี
ในปริมาณที ่เกินกวากำหนด ก็อาจจะใหพัก
ปฏิบัติงานกอน แตต้ังแตปฏิบัติงานกันมายังไมมี
ใครไดรับปริมาณรังสีเกินกำหนดเลย
FUSION MAGAZINE 33
ความตองการที่อยากใหทางสถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (สทน.)ผลิตเภสัชรังสีชนิดใดใหมากขึ้น ท่ีจำเปนมากในขณะน้ี คือ สารไอโอดีน
I-131 Metaiodobenzylguanidine (MIBG)
ซึ่งรูสึกวายังไมเพียงพอตอความตองการ
ในการรักษาผูปวย เพราะ สทน. สามารถ
ผลิตออกมาไดเพียง 150 Rad ตอสัปดาห
แตเวลาที่เราใชรักษาจริงนั้น เราอยากใช
มากกวา 150 Rad/Dose ซ่ึงในตางประเทศ
ใหมากกวา 150 Rad/Dose ตามน้ำหนักตัว
ของผูปวย จึงอยากใหผลิตเพ่ิมข้ึน สวนสาร
ใหม ๆ ที่อยากให สทน. ผลิตสารดังกลาว
คือสารที ่ในตางประเทศใชแล วได ผล
คอนขางดี เชน 177 Lutetium labelled
Dotatate สำหรับใชรักษาคนไขในกลุ ม
Neuroendocrine Tumor เปนตน
อนาคตเวชศาสตร นิวเคลียรของไทย ณ ปจจุบันงานเภสัชรังสี ก็มีสารรังสีใหมท่ีเพ่ิมข้ึนเร่ือย ๆ ไมวาจะเปนแงของการรักษาโรค หรือวาในการวินิจฉัย รวมถึงเคร่ืองมือท่ีใชก็พัฒนาข้ึน แลวก็มี PET-CT ที ่ชวยเขามาในการวินิจฉัยโรค อีกดวย และเราก็ไดรับความรวมมืออยางดีจาก สทน. ที ่สนับสนุนการทำวิจัยสารตาง ๆ เชน เมื่อ 2-3 ป ที่ผานมา ยาที่ใชในการรักษามะเร็งตอมน้ำเหลืองที ่ช ื ่อวา Severin ผลการรักษาคอนขางดี แตก็มีราคาสูงมาก ราคาเข็มละ 1 ลานบาท ทางเราจึงอยากไดยาตัวใหมมาทดแทนและพบวาท่ีประเทศออสเตรเลียนั ้น ไดนำสารไอโอดีน 131เรสทูซีลแบก มาใชในการรักษา แตในเมืองไทยยังไมมี เราจึงขอความรวมมือให สทน. ใหผลิตสาร เพื่อใหเรามาใชรักษาคนไข และไดใชกับคนไขประมาณ 4-5 คน ก็ไดผลเปนท่ีนาพอใจ ทางเราไดมีการเตรียม
ความพรอม ในการรองรับการเติบโตของเวชศาสตรนิวเคลียรในอนาคต ดวยการสงแพทย นักฟสิกสการแพทย และนักเคมี ไปศึกษาเพิ่มเติม แตอยางไรก็ตาม ก็ตองไดรับความรวมมือในการหาสาร และผลิตสาร สทน. ควบคูกันไปดวย
ฝากถึงคนไขหรือประชาชนทั่วไปที่กลัวนิวเคลียร ทั้งเรื่องทั่วไปหรือทางการแพทย อยากฝากไววา รังสีหรือนิวเคลียรไมไดนากลัวอยางที่คิดคะ ถาเรานำมาใชอยางถูกตอง โดยเฉพาะในทางการแพทยเพราะปจจุบัน เรานำสารเภสัชรังสีมาใชประโยชนไดหลากหลายทั้งที่เกี่ยวกับดานการตรวจวินิจฉัยและการรักษาโรค ซึ่งใชกันอยางแพรหลายและยาวนาน เปนการตรวจรักษาท่ีมีประสิทธิภาพและมีความปลอดภัย ถามีความจำเปนตองตรวจก็ไมตองกังวล
Inte
rvie
w
34 FUSION MAGAZINE
Interview
ปจจุบัน คุณจตุพล แสงสุริยัน ผูเชี ่ยวชาญดานวิทยาศาสตรนิวเคลียร เปนผูจัดการศูนยไอโซโทปรังสี คุณจตุพล เลาวา การจัดตั้งศูนยไอโซโทปตั้งแตในอดีต มีวัตถุประสงคเพื่อเปนบริการของภาครัฐใหแกประชาชน โดยเฉพาะผูปวยใหไดรับการบำบัดรักษาและ/หรือการตรวจวินิจฉัยดวยสารไอโซโทปอยางทั ่วถึง ตลอดจนชวยลดการขาดดุลการคา และการสูญเสียเงินตราใหกับตางประเทศ เนื ่องจากสารไอโซโทปที ่ผลิตขึ ้นเองในประเทศ จะมีราคาถูกกวาที ่ส ั ่งซื ้อจากตางประเทศ และสามารถตอบสนองความตองการของผูปวยใหไดใชสารไอโซโทปไดทันทวงที เนื ่องจากสารไอโซโทปมีคาครึ่งชีวิตสั้น การผลิตไดเองสามารถยืดหยุนปริมาณความตองการได
ผลิตภัณฑสำคัญของศูนยไอโซโทปมี 3 ประเภทหลัก ๆ ไดแก สารประกอบ
ติดฉลากรังสี (Labeled Compounds) เภสัชภัณฑสำเร็จรูป เทคนีเชียม-99 เอ็ม
(Tc-99m Radiopharmaceutical Kits) และสารรังสีแบบปดผนึก (Sealed
Source) เพื่อใชประโยชนในทางการแพทย การเกษตร และการศึกษาวิจัย
ดานนิวเคลียรและรังสี “ในปที่ผานมา เราผลิตสารไอโซโทปรังสี สงไปให
บริการในโรงพยาบาลที่มีงานดานเวชศาสตรนิวเคลียร 25 แหง ทั่วประเทศ
สามารถใหบริการผูปวยไดประมาณ 30,000 ราย สามารถลดคาใชจายในการ
นำเขาสารไอโซโทปรังสีกวา 70 ลานบาท แตก็ยังมีสวนหนึ่งที่ตองนำเขาจาก
ตางประเทศ เน่ืองจากขอจำกัดในการผลิตเภสัชบางชนิด เพราะความไมพรอม
ของเคร่ืองมือในการผลิต “ปจจุบันเคร่ืองปฏิกรณปรมาณูวิจัยขนาด 2 เมกกะวัตต
เขาใจงานวิจัยเภสัชรังสีกับผูจัดการศูนยไอโซโทปรังสี
คุณจตุพล แสงสุริิยันผูเชี่ยวชาญดานวิทยาศาสตรนิวเคลียรสถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน)
น ับต ั ้งแต ป พ.ศ. 2507 เป น เวลานานกว า 40 ป กองผลิตไอโซโทปรังสี ซึ ่งเคยสังกัดอยู ในสำนักงาน พลังงานปรมาณูเพื่อสันติ ไดเปล่ียนแปลงโครงสราง ในป พ.ศ. 2545 เพื่อเตรียมปรับบทบาทและภารกิจ กองผลิตไอโซโทป ไดถูกเปล่ียนช่ือเปน “โครงการผลิต ไอโซโทป” สังกัดสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ และใน วันท่ี 25 ธันวาคม พ.ศ. 2549 ภารกิจของกลุมงาน ปฏิบัติการวิจัยและพัฒนากลุมงานดานการใหบริการ เทคโนโลยีนิวเคลียรไดถูกแยกออกมาจากสำนักงาน ปรมาณูเพื่อสันติ มาเปนหนวยงานในกำกับของกระทรวง วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีภายใตชื ่อ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน) หรือ สทน. โครงการผลิตไอโซโทปไดถูกเปลี ่ยนแปลงโครงสราง และเปลี ่ยนชื ่อมาเปนศูนยไอโซโทปรังสี
ซึ่งมีอายุ 52 ป เปดเดินเครื่องเพียงสัปดาหละครั้ง เพื่อรักษาเชื้อเพลิงให
สามารถใชไดนานท่ีสุด ทำใหการผลิตสารเภสัชรังสีบางตัวทำไมได เพราะตอง
อาศัยความแรงรังสีสูงและเดินเครื่องติดตอกัน ทำใหเสียโอกาสในการผลิต
สารเภสัชรังสีหลาย ๆ ชนิด” อยางไรก็ตาม ศูนยไอโซโทปรังสี ยังผลิตเภสัช
รังสีสำคัญ คือ ไอโอดีน-131 และเทคนีเชียม-99 เอ็ม โดยเร่ิมผลิตไอโอดีน-131
คร้ังแรกเม่ือป พ.ศ. 2509 ปริมาณท่ีผลิตไดในปน้ัน คือ 601 มิลลิคูรี และกอน
หนาป พ.ศ. 2509 แพทยก็ส่ังไอโอดีน-131 จากตางประเทศมาใชรักษาผูปวย
อยูแลวประมาณ 12,000 มิลลิคูรี ตอป จนกระท่ังป พ.ศ. 2517 ก็เพ่ิมปริมาณ
การผลิตเปน 14,136 มิลลิคูรี ซ่ึงก็ยังไมเพียงพอตอความตองการใชของแพทย
จากสถิติพบวาแพทยมีความตองการใชสารไอโซโทป 2 ชนิด คือ ไอโอดีน-131
Interview
FUSION MAGAZINE 35
Interview
สำหรับผูประกอบการ โรงพยาบาลท่ีสนใจ หรือประชาชนที่ตองการขอมูลเพิ่มสามารถติดตอไดที ่ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน) ศูนยไอโซโทปรังสี โทร. 02-401-9889, www.tint.or.th
ภาพภายใน Lab ของศูนยฯ ที ่มีการควบคุมดูแลการผลิตและวิจัยยาตาง ๆ ไดรับการดูแลเปนอยางดี จากนักวิทยาศาตรผู เชี ่ยวชาญ
• พ.ศ. 2515 ผลิต lodide-131 Hippuran เพ่ือใชตรวจวินิจฉัยไต (Tubular
Excretion Rate) ผลิต lodine-131 Rose Bengal เพ่ือใชวินิจฉัยตับ
• พ.ศ. 2525 ผลิต Sulfur Colloid Kit เพื่อใชวินิจฉัยตับ
ผลิต MDP Kit เพื่อใชวินิจฉัยกระดูก
• พ.ศ. 2526 ผลิต DTPA Kit เพื่อใชวินิจฉัยไตบริเวณ Glumeruli
ผลิต Pyrophosphate Kit เพื่อใชวินิจฉัยกระดูกและการขาดเลือด
ของกลามเนื้อหัวใจ
• พ.ศ. 2527 ผลิต lodide-131 Bromthalein เพื่อใชวินิจฉัยตับ
ผลิต MAA Kit เพ่ือใชวินิจฉัยตับ ผลิต Human Serum Albumin Kit
เพื่อใชวินิจฉัยการสูบฉีดโลหิตที่เลี้ยงหัวใจ
และเทคนีเซียม-99 เอ็ม หลังจากนั้นในป พ.ศ. 2518 ศูนยไอโซโทปรังสีก็
ดำเนินการเพิ่มการผลิตเทคนีเชียม-99 เอ็ม เพื่อตอบความตองการของผูรับ
บริการ สำหรับแผนการดำเนินการในป พ.ศ. 2558 น้ี ศูนยไอโซโทปกำลังจัดหา
เคร่ืองมือสำคัญ สำหรับการผลิตเทคนีเชียม-99 เอ็ม ใหสามารถผลิตไดปริมาณ
มากขึ้น เพียงพอกับความตองการของผูใชบริการ ซึ่งคาดวาจะเริ่มผลิตได
ในปตนปงบประมาณหนา “ศูนยไอโซโทปรังสี สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร
แหงชาติ เรายังมุงมั่นผลิตเภสัชรังสีเพื่อตอบสนองความตองการของผูใช
อยางตอเน่ือง และปฏิบัติงานใกลชิดกับบุคลากรดานเวชศาสตรนิวเคลียรของ
โรงพยาบาลตาง ๆ เพื่อรวมพัฒนาเภสัชรังสีตัวใหม ๆ เพื่อใชในการวินิจฉัย
และรักษาโรคไดอยางมีประสิทธิภาพและเปนประโยชนกับประชาชนอยางสูงสุด
เราชวยคนไขได มันก็เปนไปตามเจตนารมณของศูนยฯ หากในทายที่สุด
ผูปวยอาจจะไมมีชีวิตอยู เราเช่ือวาการใชเภสัชรังสีในการรักษาก็ยอมใหผูปวย
มีคุณภาพชีวิตที่ดี กอนจากโลกนี้ไป” คุณจตุพลกลาวในตอนทาย
นอกจากไอโอดีน-131 และเทคนีเซียม-99 เอ็ม กองผลิตไอโซโทปก็ยังผลิต
สารเภสัชภัณฑรังสีชนิดอื่นอีกหลายกลุมซึ่งพอที่จะรวบรวมไดตามปนั้น ๆ
ที่สารนั้นใหบริการดังนี้
• พ.ศ. 2528 ผลิต HIDA Kit เพื่อใชตรวจวินิจฉัยตับ (Hepateobiliary
System) ผลิต Glucoheptonate เพ่ือใชตรวจวินิจฉัยไตสวน Glomeruli,
Renal Tubule เลิกผลิต lodine-131 Rose Bengal เพราะมี Kit อ่ืนใชแทน
• พ.ศ. 2530 ผลิต Phytate Kit เพื่อใชวินิจฉัยตับ
• พ.ศ. 2531 ผลิต DISIDA Kit เพื่อใชวินิจฉัยตับ-น้ำดีผลิต DMSA Kit
เพื่อใชวินิจฉัยไตสวนเนื้อเยื่อ Parenchyma
ผลิต lodide-131 MIBG เพื่อใชวินิจฉัยตอมหมวกไต
• พ.ศ. 2534 ผลิต DMSA (v) Kit เพ่ือใชถายภาพเน้ืองอก (Tumor lmaging)
• พ.ศ. 2536 ผลิต Stannous Kit เพื่อใชวินิจฉัยหากมีเลือดออก
ในกระเพาะอาหารและลำไส ผลิต Bromida Kit เพ่ือใชวินิจฉัยตับ-น้ำดี
ผลิต MAG3 Kit เพื่อใชตรวจวินิจฉัยไต (การทำงานของ Tubular
Excretion Rate) ผลิต HMPAO เพื่อตรวจวินิจฉัยการไหลเวียน
ของเลือดในสมอง (Brain Perfusion Study)
• พ.ศ. 2537 ผลิต MIBI Kit เพื่อตรวจสอบเสนเลือดที่เลี ้ยงหัวใจ
(Myocardium Perfusion Study) ผลิต EC Kit เพื่อใชตรวจสอบ
การทำงานของไต ผลิต ECD Kit เพื่อใชตรวจสอบการไหลเวียนของ
เลือดในสมอง ผลิต Stannous Kit เพื่อใชตรวจสอบเลือดที่ออกใน
กระเพาะอาหารและลำไส (Gastrointestinal Bleeding)
• พ.ศ. 2540 ผลิต Samarium-153 EDTMP เพ่ือรักษาอาการปวดกระดูก
จากการแพรกระจายของมะเร็ง
• พ.ศ. 2541 ผลิต Samarium Hydroxyapatite เพื่อรักษาอาการปวด
อักเสบของขอในผูปวย Rheumatoid Arthritis
• พ.ศ. 2548 ผลิต Iodine-131 MIBG ชนิดบำบัดรักษา เพ่ือใชรักษาเน้ืองอก
ฟโอโครมชนิดไมรายแรง ใชรักษามะเร็งเน้ือเย่ือสวนกลางของตอมหมวกไต
36 FUSION MAGAZINE
On The Earth
มหัศจรรยพลังสรรคสรางจากธรรมชาติ
On
the
Ear
th
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
“ธรรมชาติก็เหมือนผูหญิง ยิ่งเรียนรูยิ่งคนพบ ยิ่งถลำยิ่งล้ำลึก” ขึ้นหัวเรื่องปรัชญาแบบนี้เราตองมีอะไรใหไดคนหาอีกแลว เปนเรื่องที่เราพิสูจนไดอยางแทจริงเลยคะ ธรรมชาติซอนอะไรมากมายภายใตความออนหวาน นาหลงใหลและภายใตเงื่อนไขตาง ๆ
ของธรรมชาตินานับประการ ไมนาเชื่อเลยวาจะสรางความประหลาดใจในการค้ำจุนชีวิตของมนุษยและสัตวโลกไดมากขนาดนี้
มหัศจรรยธรรมชาติคร้ังน้ีมาพรอมกับความงดงามท่ีออนชอยคะ น่ันคือมวลหมูดอกไมท่ีนอกจากจะสวยงาม ยังมีประโยชนในการ
รักษาโรคและบรรเทาอาการเจ็บปวยของเราไดดวย เพื่อไมใหเสียเวลาเรามาทำความรูจักสุดยอดสายพันธุดอกไมที่คุณตองทึ่ง
อันดับหนึ่งหนีไมพนราชินีดอกไมในตำนาน นั่นคือ ดอกกุหลาบ (Roses) วาว!! ทั้งโรแมนติกและเปนสัญลักษณของความรัก สาว ๆ คนไหนที่ไดรับดอกกุหลาบชอโตนี่ยิ้มไมหุบเปนอาทิตยเชียวละ ทราบไหมคะ ไมเพียงแตกลิ่นหอมจะชวยสรางความสดชื่น กลิ่นของดอกกุหลาบยังชวยคุมระดับฮอรโมนผูหญิง และหลากหลายผลิตภัณฑความงามที่ใชดอกกุหลาบสกัดเปนสวนประกอบในการชวยลดริ้วรอยจากวัย นอกจากนี้ ชาวอังกฤษก็นิยมปลูกกุหลาบเพื่อนำผลมาทำอาหาร เชน แยม เยลลี ซุป ไวน และชา ผลกุหลาบมีวิตามินซีมากกวาสมอีกนะ ไมเพียงเทาน้ี ชาวนิวซีแลนด เองก็มีช่ือเสียงมากในการทำน้ำเช่ือมท่ีมักใหเด็ก ๆ รับประทานปองกันหวัดในฤดูหนาว
ดอกกุหลาบ : Roses
นอกจากนี้ ยังชวยใหระบบการหมุนเวียนของเลือดดีขึ้นอีกดวย และเมืองที่ถือวาดอกกุหลาบมีคุณภาพดีที่สุดในโลกนั่นก็คือ ดอกกุหลาบจากเมือง “คาซานลัก” (Kazanlak) ประเทศบัลแกเรีย ยุโรปตะวันออกคะ ซึ่งถือไดวาเปนอุตสาหกรรมเศรษฐกิจของที ่น ี ่ เลยก็ว าได เขาเริ ่มเพาะปลูกกันตั ้งแตศตวรรษที ่ 17 ที่นี่เขาจะสกัดน้ำมันของดอกกุหลาบมาแปรเปนสินคาตาง ๆ เชน น้ำหอม ช็อกโกแล็ต แยม น้ำมันอโรมา ฯลฯ ทุงดอกกุหลาบที่นี่เริ่มผลิบานชวงปลายเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมิถุนายน ซ่ึงความสวยงามติดอันดับสถานท่ีทองเท่ียวท่ีคนรักดอกกุหลาบตองมา นอกจากนี้ เทศกาลดอกกุหลาบ (Rose Festival) ก็จัดขึ้นในชวงนี้ดวยคะ
FUSION MAGAZINE
On The Earth
37
On the E
arth
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
ดอกมะลิ (Jasmine) ดอกไมชนิดนี้บานเราจะเปนดอกที่แสดงถึง
ความรักและความกตัญูรูคุณของผูเปนแม นอกจากรูปลักษณ
ของมะลิจะออนโยนแลว กลิ่นของดอกมะลิยังชวยตานความซึมเศรา
ที่ปจจุบันผูอาศัยในเมืองใหญประสบสภาวะนี้ในวงกวางจากความเครียด
เราก็สามารถบรรเทาดวยกลิ่นของมะลิไดคะ นอกจากนี้ กลิ่นของดอก
มะลิยังชวยบรรเทาอาการปวดทอง บรรเทาโรคบิด รักษาแผลพุพอง
แกพิษจากแมลงตอย แถมยังเปนยาบำรุงหัวใจอีก โอโห สรรพคุณ
มีมากกวาความออนโยนที่เราสัมผัสไดอีกนะ ราก และใบของดอกมะลิ
ยังบรรเทาอาการเจ็บปวยของเราไดเชนกัน ซึ่งผลิตภัณฑที่มีชื่อเสียง
มากท่ีสุดของดอกมะลิน่ันก็คือ น้ำมันหอมระเหยคะ ซ่ึงไดการขนานนามวา
เปน King of Essential Oils เลยนะ และประเทศไทยจะพบพันธุ
Jasminum Sambac จำนวนมากคะ มีวางขายทั่วไปและสงออกดวยคะ
ดอกมะลิ : Jasmine
ดอกเจอราเนียม : Geranium ดอกไมสัญชาติแอฟริกาใต นับไดวาเปนดอกไม
ท่ีไดรับการขนานนามวาเปน “ดอกไมแหงมิตรภาพ”
ที่หลากหลายผลิตภัณฑบำรุงผิวนิยมนำมาทำ
เปนสบู ครีม และน้ำหอม นอกจากพุมดอก
จะสวยงาม กลิ่นของเขายังชวยใหผอนคลาย
จึงนิยมนำไปทำน้ำมันหอมระเหยเชนกัน
นอกจากคุณประโยชนที่มาพรอมกับหนาตา
ที่สวยสดใสแลว กลิ่นของเจอราเนียมยังชวย
ไลยุงดวยคะ สำหรับบานเราหากจะกลาวถึงดอก
ไมชนิดนี้ หลาย ๆ คนจะคิดถึงดอยตุง
เพราะที่นี่เมื่อดอกเจอราเนียมบานสะพรั่ง สีแดง
สดของดอกจะตัดกับสีอื่น ๆ ของนานาพันธุ
ดอกไมทำใหสวยงามจนเปนที่ติดตรึงใจของ
นักทองเที่ยวดวยคะ
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
On The Earthเรื่อง : Greyscale
On
the
Ear
th
38 FUSION MAGAZINE
เปนที่รูจักกันดีในวงกวางดวยกลิ่นน้ำมันหอมระเหยอันลือชื่อ ตนกำเนิดมาจาก “ภูมิภาคมาคาโรนีเซีย” แถบแอตแลนติกของแอฟริกา ความสวยงามของดอกสีมวงที่บานสะพรั่งไปทั่วทุงนั้น นอกจากจะเปนที่นิยมของนักทองเที่ยวที่มักจะแวะชมตามประเทศตาง ๆ ไมวาจะเปน ประเทศฝรั่งเศส หรือโซนเอเชียบานเราอยางประเทศญี่ปุน ที่ไดรับความนิยมอยางแพรหลายติดอันดับอยูที่ฮอกไกโดคะ ดอกจะบานสะพรั่งอยางงดงามชวงเดือนมิถุนายน - สิงหาคม นั่นเอง
ไมดอกธรรมดาที่เราสามารถพบไดตามวัดอันนิยมนำไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์แทจริงแลวยังมีความมหัศจรรยแฝงภายใตความงดงามคะ ซึ่งสารสกัดจากดอกดาวเรืองหรือที่รูจักกันใน “คาเลนดูลา” มีสรรพคุณชวยแกปญหาผิว ปองกันริ้วรอย แถมยังทานไดอีกดวยนะ อยางกลีบดอกก็นำมาเปนสลัด หรือจะนำไปอบกับขนมปงก็ไดคะ ดวยสีเหลืองสดที่ใครเลยจะคิดวาสรรพคุณของเจาดอกนี้ยังชวยฆาเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และยังนานับคุณประโยชนที่คาดไมถึงกันเลยทีเดียว ซึ่งนอกจากกลีบดอกแลว ใบ และตนก็ยังเปนสมุนไพรชั้นเลิศที่หาไดไมยาก แถมประหยัดดวยนะ
ดอกลาเวนเดอร : Lavender
ไมตองสงสัยเลยวาทำไมดอกไมชนิดนี้จึงเปนที่นิยมเพราะหนาตา สีสัน และสรรพคุณที่ไมธรรมดา กลิ ่นที ่ชวยใหผอนคลายความตึงเครียด ลดอาการเจ็บคอและหลอดลมอักเสบแลว ยังชวยใหเรื่องของการฆาเชื้อและรักษาบาดแผลพุงพองไดอีก
ดอกดาวเรือง : Marigold
On The EarthO
n the Earth
FUSION MAGAZINE 39
แคเพียงไมกี ่ชนิดจากสายพันธุไมดอกที่เราคุนเคยกันมีอะไรซอนอีกเยอะเลยคะ ธรรมชาติของเราชางนาคนหา และยิ ่งคนหาก็ยิ ่งคนพบวาไมมีวันสิ ้นสุดจริง ๆ ฉบับหนาเราจะไขปริศนาอะไรจากธรรมชาติ โปรดติดตาม
เปรียบเสมือนสาวครบเครื่อง ที่เพรียบพรอมดวยความงามทุกแขนงจริง ๆ เราเคยไดยินหลายคนเปรียบสาวหมายวา “กระดังงารนไฟ” เชื่อวายังมีคนที่ไมทราบวาทำไมจึงตองเปนกระดังงา วันนี้เราไขปริศนากันดวยสรรพคุณของดอกกระดังงาที่ไมธรรมดาอีกแลวคะ เฉพาะกลิ่นก็สามารถทำใหรางกายผลิตเซโรโทนิน ที่เปนสารเคมีในสมองที่สำคัญที่สุดในการสรางความสุข ความสมดุลของสมอง วาว!! แสดงวา อยูใกล ๆ แลวมีความสุขนั่นเอง ยิ่งถาไดนำมารนไฟดวยนะคะ กลิ่นเยายวนชวนหลงทีเดียว นี่แหละคะ สาเหตุที่เรียกสาวหมายวา “กระดังงารนไฟ” เพราะเสนหที่เหลือรับประทานนี่เอง
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
ดอกกระดังงา : Ylang-ylang
สารสำคัญที่มีสวนชวยในเรื่องของการนอนหลับที่สกัดไดจากดอกคาโมมายล เรียกวา อะพิจีนีน (Apigenin) ถือเปนสารที่พบในปริมาณมากที่สุดของดอกไมชนิดนี้ คุณสมบัติสำคัญของอะพิจีนีน คือ ตานการอักเสบและชวยใหรูสึกสงบ คลายความกังวล รวมถึงชวยใหหลับสนิท นั่นจึงเปนสาเหตุที่ทำใหมีการดื่มชาที่สกัดจากดอกคาโมมายลมากกวา 1 ลานถวยตอวัน มีการศึกษาวิจัยในกลุมอาสาสมัครเพศหญิง พบวากลิ่นของน้ำมันจากดอกคาโมมายล มีผลชวยทำใหรู สึกสบาย นอกจากนี้ ยังมีการศึกษาทางคลินิกในกลุมที่มีภาวะโรควิตกกังวล โดยใหรับประทานสารสกัดจากดอกคาโมมายลติดตอกันเปนเวลา 8 สัปดาห พบวาความวิตกกังวลลดลงอยางมีนัยสำคัญ แมการใชสารสกัดจากธรรมชาติอยางดอกคาโมมายลจะมีสวนชวยในการนอนหลับ คลายกังวลได แตสิ่งสำคัญที่สุดคือการปรับสมดุลการใชชีวิต เชน การรับประทานอาหารประเภทคารโบไฮเดรตและน้ำตาลใหเหมาะสม เพื่อเพิ่มระดับของซีโรโทนิน
ดอกคาโมมายล : Camomiles
40 FUSION MAGAZINE
เรื่องเลา Bloggerเรื่อง : สุรศักดิ์ พงศพันธุสุข
Blo
gger
ในแตละป ซึ ่งความรู นี ้ตกทอดมายังชาวกรีก
โดยมีปราชญใหญ คือ ทาลีส ไพทากอรัสและยูคลิด
โดยไดพัฒนาขึ้นมาก เชน หาพื้นที่สามเหลี่ยม
หรือวงกลมได ซ่ึงวิชาน้ีเปนเคร่ืองมือมากกวาจะเปน
ปรัชญาแลวสมัยนั้นยังมีอีกวิชาหนึ่ง คือ ดารา-
ศาสตร ที่เปนการสังเกตปรากฎการณบนทองฟา
แลวเอามาถกเถียงกันวานาจะเปนอยางโนนอยางน้ี
ดาราศาสตรจึงยังเปนไดเพียงปรัชญา เพราะหา
ขอพิสูจนไมได
ชาวกรีกและโรมันเช่ือตามปรัชญาของปโตเลมี
วาโลกอยูน่ิง ๆ เปนศูนยกลางจักรวาล แมอาริสตารคัส
ท่ีบอกวาโลกโคจรรอบดวงอาทิตยท่ีเปนศูนยกลาง
จักรวาลแตคนไมเชื ่อเพราะเขาอธิบายไมไดวา
ถาโลกหมุนแลวทำไมของทุกอยางยังอยูน่ิงไดบนโลก
แลวยังเห็นดวงอาทิตยโคจรขึ้นและตกทุกวันดวย
ป ค.ศ. 1543 นักดาราศาสตรชาวโปแลนดช่ือ
โคเพอรนิคัส พิมพหนังสือที่เขียนวาโลกหมุนรอบ
ดวงอาทิตยและกาลิเลโอ (ป ค.ศ.1564) ไดใช
กลองโทรทรรศนสองดูดวงจันทรและทางชางเผือก
แลวก็เห็นตามโคเพอรนิคัส ความเชื่อนี้ทำใหเขา
ถูกคริสตจักรกักบริเวณอยู กับบานจนถึงวาระ
สุดทายของชีวิต ช่ือเสียงประการหน่ึงของกาลิเลโอ
คือเขาไดริเริ่มวิชาเกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของวัตถุ
ที่เรียกวากลศาสตร วากันวาเขาทดลองทิ้งวัตถุ
สองชิ ้นที ่หนักไมเทากันลงมาจากหอเอนปซา
วาจะตกถึงพื้นพรอมกัน เพื่อพิสูจนวาการตกของ
วัตถุไมขึ้นกับน้ำหนัก การทดลองนี้ยังเถียงกันวา
เกิดขึ ้นจริงหรือไมจริง หรือเปนคนอื ่นทดลอง
แลวถูกใสชื่อของกาลิเลโอ อยางไรก็ดีทศวรรษ
1660 ดาราศาสตรกาวหนาไปอีกข้ัน เม่ือชาวเยอรมัน
ช่ือเคปเลอรวิเคราะหขอมูลการโคจรของดาวอังคาร
ของลูกพี ่ของเขาชื ่อวาบราห (ชาวเดนมารก)
นิวตันไมใชนักวิทยาศาสตรจริงหรือ ? วันหน่ึงเม่ือผมไปหาซ้ือผลไมในหางสรรพสินคา
เห็นมีแอปเปลมาจากประเทศฝรั่งเศสวางขายอยู
ตามประสาคนวิทยาศาสตรพอเห็นลูกแอปเปลก็นึกถึง
กฎความโนมถวงของ เซอรไอแซก นิวตัน พอลงมือ
เลือกแอปเปลจากฝร่ังเศสก็นึกไดวา แมนิวตันจะเคย
เลากับคนใกลชิดอยางนอย 4 คนวา เขาเกิดความคิด
เร่ืองของความโนมถวงจากผลแอปเปลท่ีหลนลงมา
แตคนท่ีเอาไปเขียนเปนตุเปนตะเปนลายลักษณอักษร
จนตกทอดมาทำใหเราไดจำกันอยางทุกวันนี้นั ้น
เปนชาวฝรั่งเศสชื่อวอลแตร ตอนนั้นผมก็เลยเกิด
ความคิดข้ึนมาขำ ๆ วาแอปเปลท่ีหลนลงบนหัวของ
นิวตันคงเปนแอปเปลจากฝร่ังเศสอยางท่ีผมกำลังเลือก
ผมไมไดอาจหาญมาจากที่ไหนถึงกับฟนธงวา
นิวตันไมใชนักวิทยาศาสตร แตเปนเพราะในสมัย
ของนิวตัน ยังเรียกคนที่ทำมาหากินอยางนิวตันวา
เปนนักปรัชญาทางธรรมชาติ หรือ Natural
Philosopher และนิวตันก็เรียกตัวเองอยางนั้น
ซึ่งการเรียกหาเชนนี้ มีที่มาที่ไปของมัน
อาวุธสำคัญของนักปรัชญาก็คือการถกเถียง
เรียกวาคิดอยางไรแลวก็เอามาถกเถียงกัน แตอาวุธ
ของนักวิทยาศาสตร คือ หลักฐานการทดลอง
เรียกวาคิดอะไรไดอะไรก็เอามาทดลองหาหลักฐาน
ดังน้ัน ในยุคสมัยท่ีโลกยังไมเจริญทางวัตถุ เคร่ืองไม
เครื่องมือทำการทดลองยังไมมี สมัยนั้นจึงเปนโลก
ของนักปรัชญา ซ่ึงในยุคโบราณชาวกรีกเปนพวกแรก
ที่คนหาความเขาใจในตนเองและโลกรอบ ๆ ตัว
ที่นอกเหนือไปจากศาสนา การคนหานี้ ชาวกรีก
เรียกวา Philosophia มาจากภาษากรีก Philos
แปลวา อันเปนที่รัก กับคำวา Sophia ที่แปลวา
ปญญา (Wisdom) ที่ภาษาไทยเรียกวา ปรัชญา
อันหมายถึงวิชาวาดวยหลักแหงความรูและความจริง
วิชาปรัชญาแบงเปน 2 แขนง อยางแรกเปนปรัชญา
ทางศีลธรรมที่สนใจปญหาทำนอง อะไรคือความดี
หรือความยุติธรรมเปนอยางไร ซึ่งนักปรัชญาผู
ย ิ ่งใหญในสาขานี ้ก ็เชน โสกราตีสและเพลโต
อีกแขนงหน่ึงใหความสนใจกับวัตถุใด ๆ ในธรรมชาติ
นับต้ังแตจักรวาลไปจนถึงใบหญา โดยคำธรรมชาติ
น้ีตรงกับภาษาอังกฤษ Nature มาจากภาษาละติน
Nasci แปลวา ที่เกิดขึ้น หมายรวมถึงสรรพสิ่ง
ที ่เกิดขึ ้นมีขึ ้น ซึ ่งในภาษาไทย คือ ธรรมชาติ
และปรัชญาแขนงน้ีเรียกวา Natural Philosophy
ซึ่งผมขอแปลวา ปรัชญาทางธรรมชาติ ที่เพลโต
ถือวาเปนปรัชญาชั้นรองลงไป และแมปรัชญานี้
จะมีปราชญใหญท่ีช่ือคุนหูอยาง อาริสโตเติล แตก็ยัง
ถูกอิทธิพลทางความคิดของเพลโตขมมาโดยตลอด
ตัวอยางท่ีดีของปรัชญาทางธรรมชาตินาจะไดแก
ทฤษฎีอะตอมของคีมอคริตุส คือ นักปรัชญาชาวกรีก
มีชีวิตอยูในชวงประมาณ 370-460 ป กอนคริสต-
ศักราช เขาไดศึกษาวิชาที่วาดวยอะตอม (Atom)
และความวางเปลา (Vacuum) กับเลฟคิปปุส
หลังจากนำวิชาที่ร่ำเรียนมาขบคิดไตรตรองจน
ตกผลึก คีมอคริตุสก็เริ่มเผยแพรคำสอนวาดวย
อะตอมของตนเอง
เขาสอนวาจักรวาล คือ ท่ีวางอันกวางใหญท่ีมี
อะตอมอิงอาศัยอยู อะตอมเองนั้นถูกสรางขึ้นมา
ใหคงอยู เปนนิรันดร ทำลายไมไดและมีความ
แข็งแกรงจนแบงแยกไมได ท้ังยังสมบูรณเต็มเปยม
แลวยังบีบใหเล็กลงไมได อะตอมเองนั ้นไมได
เปลี่ยนแปลงตลอดกาล แตโดยการเคลี่อนอยาง
ตอเน่ืองและจัดเรียงตัวใหมไมหยุดหยอนระหวางกัน
พวกมันไมไดสรางโลกแหงวัตถุธาตุขึ้นมา
ปรัชญาอะตอมของคีมอคริตุสเรียกไดวาเปน
ปรัชญาทางธรรมชาติบริสุทธ์ิเพราะสมัยน้ันยังไมมี
เคร่ืองมือทดลองหาหลักฐานสนับสนุนได และกอน
ในยุคกรีกมีวิชาหนึ่ง คือ เรขาคณิตที่ชาวอียิปตใช
ในการคำนวณพื้นที่น้ำทวมในแมน้ำไนลเสียหาย
Credit : w
ww
.falsepositivecomic.com
FUSION MAGAZINE
เรื่องเลา Blogger
41
Blogger
164225 DecemberSir Isaac Newton
แลวสรุปไดวา ดาวเคราะหทั ้งหลายโคจรรอบ
ดวงอาทิตยเปนรูปวงรี
นิวตันถือกำเนิดขึ้นมาบนโลกใบนี้หลังจาก
กาลิเลโอถึงแกกรรม (ค.ศ.1642) ไปไดหนึ่งป
ยุคของนิวตันเช่ือกันวาแทงปริซึมทำใหเกิดแสงสีรุง
แตเขาพิสูจนวาความเชื่อนี้ไมถูกตอง โดยทดลอง
เอาปริซึมอีกแทงหนึ่งมารับแสงสีเดียวที่ออกมา
จากปริซึมแทงแรก ปรากฎวาแสงยังคงเปนสีเดิม
โดยไมเปนสีรุง น่ีคือการทดลองท่ีแสดงวา แสงท่ีเรา
เห็นคือแสงสีขาวซึ ่งประกอบดวยแสงหลายสี
และปริซึมสามารถแยกแสงสีขาวออกเปนแสง
แตละสีที ่เปนองคประกอบดั ้งเดิมได
ป ค.ศ. 1655 นิวตันคิดคนทฤษฎีบทวินาม
ทั่วไป และเริ่มพัฒนาคณิตศาสตรที่เขาเรียกวา
ฟลักเซียนส ที่เดี๋ยวนี้เรียกวา แคลคูลัส ตอมา
ในป ค.ศ. 1687 นิวตันตีพิมพหนังสือชื ่อวา
หล ักคณิตศาสตร ของปรัชญาทางธรรมชาติ
หรือเดอะพรินซิเปย ที่เขียนถึงจักรวาลกล นิวตัน
พิสูจนวงโคจรวงรีของดาวเคราะหดวยกลศาสตร
ของกาลิเลโอ แตเปนการเคลื่อนที่ ที่สัมพันธกัน
ทั้งหมดดวยกฎความโนมถวงของเขา ซึ่งเปนแรง
ที่วัตถุทั ้งมวลในจักรวาลยึดโยงกันและกันโดย
ใชการอธิบายและดวยการคำนวณท่ีพัฒนามาจาก
เรขาคณิตของยูคลิด หนังสือเดอะพรินซิเปย
แมในยุคของนิวตันยังไมมีคำวาวิทยาศาสตร แตตามนิยามของคำวาวิทยาศาสตรในปจจุบัน ผลงานของนิวตันน้ันเรียกไดวาเปนผลงาน วิทยาศาสตรอยางแทจริง ตองนับวา ไอแซค นิวตัน เปนนักวิทยาศาสตร ตัวจริง คนแรก ๆ ของโลกทีเดียวเลย
จึงทำใหปรัชญาดาราศาสตรเปนวิทยาศาสตรที่
สมบูรณ นิวตันเขียนเดอะพรินซิเปยดวยภาษาสำหรับ
นักคณิตศาสตร มันจึงกลายเปนตำราวิทยาศาสตร
ท่ีอานยากท่ีสุดในโลก คนหน่ึงท่ีอานแตก คือ วอลแตร
และนำไปเขียนใหเขาใจงายดวยแอปเปลฝรั่งเศส
และหลายรอยปมานี้ก็มีคนเขียนหนังสืออธิบาย
เดอะพรินซิเปยออกมาหลายเลม โดยลาสุดนาจะ
เปนหนังสือชื ่อ Newton’s Pricipia for the
Common Reader ของนักวิทยาศาสตรรางวัล
โนเบล ชื่อจันทรเสกขาร ตีพิมพเมื่อป ค.ศ. 1995
หลังยุคของนิวตัน ปรัชญาทางธรรมชาติกาวหนา
อยางรวดเร็ว เพ่ือหลีกเล่ียงจากใตรมเงาของปรัชญา
ทางศีลธรรมทางออกก็คือตองหาชื่อใหม ในที่สุด
ก็มาลงตัวท่ีคำวา Natural Science (วิทยาศาสตร
ธรรมชาติ) ที่ตอมาก็กรอนลงเหลือ Science โดย
บันทึกชัดเจนวาวิลเลียม วีเวลล เร่ิมเรียกนักปรัชญา
ทางธรรมชาติดวยคำวานักวิทยาศาสตร หรือ
Scientist เมื่อป ค.ศ. 1883 จากนั้นคำวาวิทยา-
ศาสตรจึงเกิดข้ึนมาภายหลัง อยางไรก็ดี เย่ือใยระหวาง
Science กับ Philosophy ก็ยังมีอยูจนทุกวันนี้
โดยผูท่ีเรียนจบปริญญาเอกสาขาวิทยาศาสตรก็ยัง
ไดรับปริญญา Ph.D. หรือ Doctor of Philosophy
Health
42 FUSION MAGAZINE
Healthเรื่อง : Greyscale
Hea
lth
อาหารเพิ่ม พลังสุขภาพอาหารเพิ่ม พลังสุขภาพ
หมดยุคใชรางกายหนัก หักโหม ปลอยเนื ้อตัว ทั ้งริ ้วรอย ฝาแดด จุดดางดำ ผิวแหงกรานมาทำรายแลว ทั้งคุณผูหญิง และคุณผูชาย หันมาใสใจดูแลสุขภาพกันมากขึ้น สังเกตไดจากผลิตภัณฑ ไมวาจะโฟมลางหนา ครีมบำรุงผิว หรือแมแตวิตามินตาง ๆ ก็จัดพิเศษสำหรับบำรุงเฉพาะสวนที่คุณตองการ ซึ่งแยกทั้งหญิงและชายสภาพผิวและรางกายของแตละเพศ แตละวัยจะตางกันไป แบบที่เราเห็นไดงาย คือ ผิว คุณผูชายจะหยาบกรานกวาคุณผูหญิง เด็กจะมีเนื้อผิวละเอียดกวาผูใหญนั่นเอง ปจจุบันนี้ถาลองเทียบกันใกล ๆ บางครั้งแทบแยกกันไมออกเลยทีเดียวนะ วาไหนหญิงหรือชาย ไหนเด็กหรือผูใหญ นี่เปนเพราะการดูแลใสใจสุขภาพทั้งภายนอกและภายในมากขึ้นนั่นเอง วันนี้เรามีทริคเด็ด ๆ ที่ทำใหคุณ จับคูอาหารทานใหเกิดประสิทธิภาพ ทั้งอรอยและไดประโยชนครบถวนแบบไมเสียของมาแนะนำ
FUSION MAGAZINE
Health
43
Health
โยเกิรตรสธรรมชาติ คูกับ กลวย จับคูกันแบบนี้ชวยในเรื่องของลำไส ทำใหเราขับถายไดดี ลดการติดเชื้อในทางเดินอาหาร ชวยลดโคเลสเตอรอล และไตรกลีเชอรไรดในเลือด นอกจากนี้ ยังชวยใหระบบภูมิคุมกันใหดีขึ้นดวยนะ
แอปเปล คูกับ องุนนักวิจัยชาวอิตาเลียน พบวา เพียงแอปเปลหนึ่งผล คูกับ องุน หนึ่งกำมือ (ทานทั้งเปลือก) เพียงเทานี้ก็ชวยทำใหสารเควอรชิตินที่พบในแอปเปลชวยละลายลิ่มเลือด ทำงานคูกับสารตานอนุมูลอิสระ “คาเตชิน” ในองุนชวยปองกันการกอตัวของมะเร็ง ชวยควบคุมโคเลสเตอรอล และลดภาวะเลือดแข็งตัวไดดียิ่งขึ้น
เนื้อปลา คูกับ บร็อกโคลี่ เมนูนี้ทำใหนึกถึงสเต็กปลารมควันจานโต ยั่วน้ำลายนอกจากจะอรอยแลวไมนาเชื่อ เมนูนี้หางไกลมะเร็งดวย เพราะชิลีเนียม และซัลโฟราเฟนในอาหารจานนี้ชวยยับยั้งการแพรกระจายของเซลลมะร็งไดถึง 13 เทา ดีตอสุขภาพแบบนี้ขอเปนเมนูมื้อเย็นเลยละกัน ถั่วฝกยาว คูกับ พริกหวานแดง
ถั่วฝกยาวนับเปนผักที่มีธาตุเหล็กสูงชนิดหนึ่งเลย มีประโยชนสารอาหารสูงแบบนี้ ถาไดรับวิตามินซี จากพริกหวานไปดวยจะชวยใหการดูดซึมธาตุเหล็กไปใชไดอยางเต็มประสิทธิภาพเลย
จับคูงาย ๆ ไดท้ังรสชาติท่ีอรอยและประโยชนจากสารอาหารถูกใจแบบน้ี รีบไปทานกันเถอะ
สิ่งที่ตองเตรียมก็จะมี• เปลือกไขที่เจาะเฉพาะดานบน• เมล็ดถั่วเขียวชนิดตาง ๆ• สำลีกอน
cute & easyegg plantings
มาเปนนักชีววิทยากันเถอะ
44 FUSION MAGAZINE
Workshopเรื่อง : www.alittledelightful.com
Wor
ksho
p
1
2
3
เพื่อน ๆ คงยังจำงานวิทยาศาสตรตอนเด็ก ๆ ที่ใหเพาะถั่วงอกกันได เพื่อเรียนรูเกี่ยวกับการเติบโตของพืชเราไดไปเห็นงานนารัก ๆ ชิ้นนี้ ไดเวลาแลวเรามาทดลองทำกันเถอะ !
FUSION MAGAZINE
Workshop
45
Workshop
เริ่มจากใสกอนสำลี เขาไปในเปลือกไขที่ทำความสะอาดแลว
ใสน้ำเล็กนอยใหสำลีเปยก แลวก็ใสเมล็ด
และตามดวยน้ำอีกเล็กนอย
หลังจาก เพาะเสร็จเรียบรอย
ติดตามผลอยางใกลชิด
วันที่ 5
วันที่ 6
วันที่ 8
หลังจากเราเพาะปลูกได เราก็นออกมาจากโรงเพาะจิ ๋ว แลวมานำตกแตงในภาชนะที ่เตรียมไวใหนารักแบบนี้ ! ก็จะไดเจาสามสหายพรอมประดับในบานแลว
ที่มา : www.alitt ledelightful.com
46 FUSION MAGAZINE
สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน) สำนักงานใหญ9/9 หมูท่ี 7 ต.ทรายมูล อ.องครักษ จ.นครนายก 26120 โทร. 02-401-9889 โทรสาร 037-392-913 www.tint.or.th
งานตรวจวิเคราะหหอกลั่นดวยเทคนิคเชิงนิวเคลียรDistillation Column Inspection using Gamma Scanning service
การตรวจวิเคราะหหอกลั่นโดยอาศัยคุณสมบัติของรังสีแกมมาที่สามารถทะลุผานตัวกลางภายในหอกลั่น โดยปริมาณความเขมของรังสีที่ผานขึ้นอยูกับความหนาแนนของวัตถุตัวกลางนั้น ๆ เปนการนำเทคโนโลยีนิวเคลียรมาประยุกตใชในภาคอุตสาหกรรมปโตรเลียมปโตรเคมี เพื่อตรวจหาความผิดปกติของโครงสรางภายในหอกลั่น และสภาวะการผลิตภายในหอกลั่น ที่เปนตนเหตุทำใหไมสามารถกลั่นผลผลิตไดตามความตองการทั้งคุณภาพและปริมาณ การตรวจวิเคราะหโดยเทคนิคเชิงนิวเคลียรนี้สามารถทราบผลไดทันที และดำเนินการไดโดยไมตองหยุดกระบวนการผลิต
จุดเดนที่สำคัญของงานบริการ• ตรวจหาความผิดปกติของโครงสรางภายในหอกล่ันโดยไมตองหยุดการผลิต
• ผลการวิเคราะหใหความแมนยำสูง เพราะตรวจหลายแนวสแกนเพ่ือใหผล
ที่สอดคลองกัน
• ทราบผลไดทันที และสามารถนำผลการวิเคราะหไปใชในการวางแผนซอม
บำรุงประจำปไดอยางมีประสิทธิภาพ
กลุมผูรับบริการ• ภาคเอกชนในอุตสาหกรรมกลั่นน้ำมัน, อุตสาหกรรมปโตรเคมี
*ติดตอขอรับบริการเพิ่มเติม Call Center โทร. 02-401-9885 หรือ www.tint.or.th
FUSION MAGAZINE 47
สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ (องคการมหาชน) สำนักงานใหญ9/9 หมูท่ี 7 ต.ทรายมูล อ.องครักษ จ.นครนายก 26120 โทร. 02-401-9889 โทรสาร 037-392-913 www.tint.or.th
การใหบริการตรวจวิเคราะหเชื้อจุลินทรีย Microbiological Analysis
ประเภทของการใหบริการ1. การตรวจวิเคราะหหาปริมาณเชื้อจุลินทรียทั้งหมดกอน/หลังฉายรังสี
2. การตรวจหาเชื ้อกอโรคที ่สำคัญ ๆ ในผลิตภัณฑอาหาร สมุนไพร
เคร่ืองสำอาง เชน S.aureus, E.coli, Clostridium spp., Pseudomonas
aeruginosa, Bacillus cereus, Salmonella spp. เปนตน
3. การจำแนกชนิดของเชื ้อจุลินทรียโดยเครื ่อง VITEK®2 Systems
ของบริษัท bioMérieux, Inc.
ขอดีของงานบริการ1. ตรวจกอนฉายเพ่ือใหสามารถกำหนดปริมาณรังสีไดถูกตองแมนยำมากข้ึน
ผลิตภัณฑจะไมไดรับปริมาณรังสีมากหรือนอยเกินไป
2. การกำหนดปริมาณรังสีดำเนินการโดยเจาหนาที่ของศูนยฉายรังสีที่มี
ประสบการณดานน้ีโดยตรง
3. เพ่ือใหม่ันใจวาผลิตภัณฑท่ีมีปริมาณเช้ือจุลินทรียอยูในเกณฑมาตรฐาน
ของผลิตภัณฑชนิดน้ัน ๆ
ศูนยฉายรังสีใหบริการตรวจวิเคราะหเชื้อจุลินทรียในผลิตภัณฑต าง ๆ เช น ในอาหาร อาหารสัตว เครื ่องเทศ ผงปรุงรส วัตถุดิบสมุนไพร แคปซูลสมุนไพร ยาหอม ลูกกลอน และผลิตภัณฑเครื่องสำอาง โดยปจจุบันไดรับรองระบบคุณภาพหองปฏิบัติการตรวจวิเคราะหทางจุลชีววิทยาตามระบบมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2005 จากกรมวิทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธา-รณสุขใบรับรองเลขที่ 1234/56 โดยขอบขายที่ไดรับการรับรองคือการตรวจหาเชื ้อจุล ินทรียท ั ้งหมด (Total Plate Count) ในผลิตภัณฑวัตถุดิบสมุนไพรและเครื่องเทศ
การตรวจวิเคราะหเพ่ือกำหนดปริมาณรังสีกรณีการตรวจวิเคราะหจำนวนจุลินทรียทั้งหมดกอน/หลัง การฉายรังสี
เพียงทานทราบเกณฑมาตรฐานของผลิตภัณฑชนิดนั้น ๆ และใชบริการ
ตรวจวิเคราะหหาปริมาณเชื้อจุลินทรียทั้งหมดกอน/หลังฉายรังสี
*ติดตอขอรับบริการเพิ่มเติม Call Center โทร. 02-401-9885 หรือ www.tint.or.th
ขับเคลื่อนทุกความรู ไปกับFusion Magazine
ebook.in.th ookbee
FREEissue
เทคโนโลยีนิวเคลียรคือ? หาคำตอบกันไดที่นี่
ดาวนโหลดไดแลวทุกชองทางทั้ง iOS และ Android
Available ON
Issuu
JOIN OUR COMMUNITY ON Thainuclearclubอยาลืมติดตามและรวมกิจกรรมกับพวกเราไดที่