FTR 206 Elektroterapi II

Nöromusküler Elektrik Stimülasyonu

yrd. doç. dr. emin ulaş erdem

ELEKTRTİKSEL OLARAK UYARILABİLİR HÜCRENİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

• Elektrik stimulasyonu ile periferal sinirlerin depolarizasyonu sağlanmış olur.

• Sinir ve kas uyarılabilir yapılardır.

• Uyarılabilirlik hücre membranının voltaj duyarlı geçirgenliğine bağlıdır.

• Sinir ve kas hücre hücre membranı, ortamdaki iyonları, hücre içi ve dışına düzenli olarak yer değiştirir.

• Bu yer değiştirme sırasında hücre içi ve dışına hareket eden iyonlar düzensiz ve eşit olmayan bir şekilde dağılır.

• Bu eşitsiz dağılım dinlenme membran potansiyelini oluşturur.

UYARILABİLME

• Stimulusun şiddeti ve durasyonu dinlenme membran potansiyelini düşürmek için yeterli büyüklükte olmalıdır.

• Uyarının durasyonu hücre membranında depolarizasyon yaratmak için yeterli uzunlukta olmalıdır.

• 1 msn ve altı değerler sinir hücre membranını uyarmak için yeterlidir. Ancak bu süre kas hücre membranını uyarmak için çok kısadır.

• Kas hücre membranını uyarmak için 500-1000 msn gibi daha uzun süreler gerekir.

• Akımın tepe yoğunluğuna ulaşması için gereken artış hızı, akomodasyonu önlemek için yeterli hızda olmalıdır.

UYARILABİLME

• Hücre zarı polarize durumda durumda iken dış ortam (+), iç ortam (-) tir.

• Bu durumda elektrik akımı ile stimüle etmek istediğimizde (-) kutup ile uyarım depolarizasyonu hızlandırır.

• Çünkü (-) ve (+) yükler birbirini çeker ve kasta uyarım daha çabuk gerçekleşir.

• Bu nedenle sinirde uyarım hedeflendiğinde (-) elektrot aktif, (+) elektrot pasif olarak seçilmelidir.

SİNİRDE AKSİYON POTANSİYELİ YARATABİLMEK İÇİN HANGİ AKIM KULLANILMALIDIR?

• Tedavi söz konusu olduğunda uygulamanın, mümkün olan en az akım şiddeti ve en üst düzey konforla sağlanması ideal yaklaşımdır.

• Bu yüzyılın hemen başında Weiss, Hoorweg, du Bois Reymond ve Lapicque gibi pek çok bilim adamı elektrostimülasyonun temel kurallarını ve matematiksel tanımlarını keşfettiler.

• Fransız doktor ve fizyolog Weiss’in yaptığı deneyler sonucunda, eşik değere ulaşmak için gereken, akım miktarı ile atım durasyonu arasında lineer bir ilişki olduğu saptandı.

• Farklıdalga formlarıve akım şiddetleri ile biyolojik dokulardan cevap almak mümkündür fakat pek çok üretici ve bilim adamıen düşük şiddet ile en etkin ve konforlu uygulamayıbulmak üzere çalışmalar yapmıştır.

• Bu noktada iki önemli tanım ortaya atılmıştır.

• Reobaz:Siniri uyarmak için gerekli minimum intensite-akım şiddeti

• Kronaksi:Reobazın iki katıbir değerle, siniri uyarabilecek minimal atım durasyonu.

• Bir sinir lifinin kronaksi değeri “anlık olarak ve kişiden kişiye”değişmektedir, bu nedenle, değeri sabit bir atım durasyonu her zaman konforlu bir stimülasyonu garanti edemez.

• Atım durasyonunu, sinir lifinin kronaksi değeri ile eşdeğer şekilde belirlemek, akım şiddetinin düşük düzeylerinde bile etkin bir stimülasyon yapabilmesine ve akım şiddetinin daha çok arttırabilmesine imkan sağlar.