RENKLERİN ALGILANMASI

KırmızıKırmızı, sıcak, ates, kan, sehvet, ask, samimiyet, güç, heyecan ve agresiflik gibi kavramları simgeler. Kan basıncını ve solunumu hızlandırabilir. İnsanları çabuk karar almaya ve beklentileri arttırmaya tesvik edici bir etkisi vardır. Kırmızı, dikkat çekici bir renktir. Kırmızı renkteki kelimeler ve objeler insanların dikkatini hemen çeker. Dekorasyon ve tasarım yaparken kırmızı cisimlerin mükemmel olması önemlidir çünkü insanlar bu objeleri hemen fark edecektir. Arabalar konusunda kırmızı renk ile hırsızlık oranı arasında pozitif bir ilgilesim vardır. Saltanatın ve iktidarın simgesi olarak kabul edildiginden, asilzadelerin, generallerin, hanların, imparatorların ve padisahların rengi olmustur. En üst düzey in adamları da bu rengi tercih etmislerdir. Roma imparatorları genellikle kırmızı giysiler içinde olduklarından avam insanların, bu renk giysiler kullanmalarını yasaklamıslardır. Jüstinyen kanunlarında kırmızı renkli kumas satan dükkan sahiplerinin cezalandırılacagına dair maddeler bulunmaktadır.

Kırmızı, duygusal olarak oldukça yogun ve asırı bir enerji ve güç mesajı gönderir ama aynı zamanda çatısmalara davet çıkarabilir.Kırmızı rengin tahrik ediciligi, uyarıcılıgı erotik yerlerde bolca kullanıldıgı gözlenmistir. Coskulu bir sevgi ve erotizm içerir.Kırmızı, hakimiyet kuran bir renktir. Zemin olarak degil, vurgu yapmak için kullanılmalıdır.Kırmızı mekanlar insanı huzursuz eder fakat kırmızı renklerin dagınık olarak kullanıldıgı odalar insanların zamanı unutmasına yol açar. İste bu yüzden barlarda ve gazinolarda kırmızı renge agırlık verilir. Ayrıca istahı açma etkisi nedeniyle restoranlar sık sık kırmızı rengi dekorasyon için kullanırlar.Kırmızı renginin insanda istah açıcı bir tepkiye neden olması, dünyadaki pek çok gıda firmasının logosunda kırmızı rengini kullanmasına neden olmustur. Coca Cola, Pizza Hut, TGI Frıday's, Mc Donald's, Ülker, Burger King, Lay's,... bu listeyi daha da artırmak mümkündür.

Kırmızı tansiyonu yükseltir ve kan akısını hızlandırır. O yüzden gençlige hitabeden ürünler de logo ve ürünlerinde kırmızıyı tercih ederler. Levi's, Le coq Sportif, The Little Big, Nike,Puma v.b.İnsanların kırmızı fonlu mekânlarda zaman kavramını kaybetmeye basladıkları ve bu mekanların uykusuzluk yarattıgı gözlenmistir. Bu yüzden bir çok gece kulübü ve bar türü yerlerde kırmızı fonlar kullanılır.Kırmızı doga içinde en dikkat çekici renklerden birisi olmasına ragmen, yakından kolaylıkla fark edilebilirken, uzaktan daha zor ayırt edilmektedir. O yüzden batıda gökdelenlerin ve yüksek noktaların üzerindeki uçaklar için konulan uyarı ısıkları maviye çevirmisken ülkemizde hala ısrarla kırmızı isaret ısıkları kullanılmaktadır. Oysa kırmızı uzaktan dikkati çekmez. Polis otolarının üzerindeki ısıkların yarısı mavi, yarısı kırmızıdır. Bunun nedeni de lambanın kırmızı sayesinde yakından, mavi sayesinde de uzaktan fark edilebilmesidir.

SARI

Parlak limon sarısı gözü en çok yoran renktir. Bu parlak renkten yansıyan ısık gözleri asırı derecede uyarır ve rahatsızlıga yol açar. Aynı zamanda sarı renk metabolizmayı hızlandırır. Mekanı parlak sarıya boyarsanız bebeklerin aglamasına ve büyüklerin sinirlenmelerine yol açarsınız. Ayrıca sarı sayfalı not defteri ve bilgisayar ekranında sarı renkli arka fon pek iyi bir fikir degildir; beyninizi uyararak konsantrasyonu arttırabilir fakat gözleriniz için zarar vericidir.Bir Hindu dini olan Brahmanizm, kutsal olarak kabul edilen altın sarısı ve sarıyla sembolize edilir. Örnegin Buddha, ruhsal bilgeligi yüceltici konusmalar yaparken sarı giyiyordu. Mısır’ın günes tanrısı Ra altın sarısı, Yunanlıların Athena’sı ise altından örülmüs elbise giydigi için renkle anılırlar.

Sarı, az miktarlarda kullanıldıgında parlaklık ve sıcaklık hissi verir. Sarı, rengin pek çok farklı tonu vardır. Saf sarı bütün diger tonlar arasındaki en neseli ve günesli olanıdır. Soluk sarı dikkati, çürümeyi, hastalıgı, kıskançlıgı ve hilekârlıgı simgeler. Sarı söz konusu oldugunda seçilen ton oldukça önemlidir.Sarı, bu neseli günes rengi dikkat toplayan bir renktir. Bütün renkler arasında en gözle görülen ve dikkat çeken renktir.Sarı, pek çok dinde ilahi varlıgı simgeleyen bir renktir. Sarı renk Hıristiyan ve Budizm dinlerinde kendine yer bulmustur.

Geçicilik ve dikkat çekicilik sarı renginin en önemli özellikleridir. O yüzden tüm dünyada taksiler sarıdır. Dikkat çeksin ve geçici oldugunu bilsinler diye. Araba kiralama firmaları logolarında hep sarıyı kullanırlar.

MAVİyalnızlıgı, üzüntüyü, depresyonu, bilgeligi, güveni ve sadakati simgeler. İs görüsmelerine mavi giyerek gitmek kararlılıgı ve baglılıgı ifade eder.Mavi, en popüler renklerden biridir. Fakat yiyeceklerle iliskili olarak mavi kullanılacagında dikkatli olmak gerekir çünkü mavi dogal bir istah kapatıcıdır ve bazı durumlarda itici etki yaratabilir.

Dogada mavi renkli yiyecekler yok denecek kadar azdır.

Mavi, bütün renkler arasında en istah kapatıcı renktir. Dogada mavi renkli yiyecek çok ender bulunur. Mavi yiyecekler insana itici gelir çünkü ilk çaglarda atalarımız yiyecek ararken zehirli ya da bozulmus yiyeceklerden uzak durmayı ögrendiler. Genelde bu yiyecekler mavi, mor yada siyah olarak görünüyordu. Deneyler sırasında katılımcılara mavi boya katılmıs yiyecekler ikram edildiginde hemen hepsi istahını kaybetti.Mavi, sinir sistemini rahatlatır. Kırmızının aksine zihni rahatlatan bir etkisi vardır ve insanların biraz daha düsünceler içine dalmasına yol açabilir. Huzurlu ve sakin bir mavi yatak odası için ideal bir renk olabilir, çünkü vücudun sakinlestirici kimyasallar salgılamasına yol açar. Fakat mavinin daha koyu tonları soguk ve iç karartıcı gelebilir.Mavi renkli ortamlarda haltercilerin daha agır yüklere konsantre oldukları gözlenebilir.

Mavi, ile boyanmıs ortamlar, çok koyu renkli olmadıgı sürece üretimi arttırır. Arastırmalar gösteriyor ki, ögrenciler mavi odalarda daha yüksek notlar almakta ve halterciler daha agır yükleri kaldırabilmektedir. Ayrıca insanlar mavi renkle yazılmıs yazıları daha fazla akılda tutabilmektedirler.Sigmund Freud maviyi okyanussal, sakin diye niteler.Faber Birren ise tansiyonu düsürdügünü söyler. Araplar ise mavi tasların, firuzenin kanın akısını yavaslattıgına inanırlar. Nazar boncugu o yüzden mavi taslıdır. Sakinlestirici bir renktir, Batı'da bu sakinlestirici etkisi yüzünden intiharları azaltmak için köprü korkuluklarını maviye boyarlar. Mavi ve özelikle lacivert kozmik bir renk olarak kabul edilir; sonsuzlugu, otoriteyi ve verimliligi çagrıstırır. O yüzden dünyadaki firmaların yarısından fazlası logolarında maviyi kullanırlar.

Bankaların logolarında ve imaj olusturmada en çok kullandıkları iki renk mavi ve yesildir. Maviyle büyüklüklerini, yesille de güvenilirliklerini vurgularlar. Yesil ve mavi saglamlıgın habercisidir.Mavi, yeme içgüdüsünü azaltan bir renk. Bu yüzden fastfood zincirleri içeride mavi hiçbir sey kullanmazlar. Tüm diyet ürünler mavi yazı ve logo kullanırlar. Süt ve süt ürünleri de saglıklı sismanlatıcı olmadıklarını anlatmak için maviyi ve yesili tercih ederler.

Logolarında agırlıklı olarak mavi rengi kullanan bazı bankalar

Süt ve süt ürünlerinde tazeligi belirtmek için agırlıklı olarak mavi renk kullanılır.

Marie Clarie dergisi de yaptıgı bir arastırmada ilginç bir sekilde mavi basılan kapaklarının en çok satan sayılar oldugunu tespit etmis. Mavinin en önemli özelliklerinden birisi de çok uzaklardan fark edilebilmesidir.

Bazı arabalar göstergelerinde mavi rengi tercih ettikleri gözlenir

YEŞİLYesil, pek çok kavramla iliskili olarak gelir, bunların içinde en güçlüsü ve evrensel olanı dogadır. Buna baglı olarak ayrıca yasamı, gençligi, yenilenmeyi, ümitleri ve dinçligi simgeler.Yesil, sakinlestiricidir ve sinir sistemi üzerinde dogal bir etki yapar. Televizyona çıkmadan önce insanlar oturup sakinlesmek için yesil renkli odalara alınırlar. Yesil aynı zamanda hastanelerde de çok kullanılan bir renktir çünkü yesil rengin hastaların rahatlamasına katkı sagladıgı gözlenmistir. Aynı zamanda kan rengi ile kontrast olması ameliyatlar esnasında doktorlar için yesil rengin yararlı oldugu gözlemlenmistir.Yesil vejetaryenligi temsil ettiginden kasaplar dükkanlarında genellikle kırmızı rengi tercih ettikleri görülmüstür. Yesil güven verir. O yüzden bankaların logolarında en çok tercih ettikleri iki renkten birisidir.Bankalar logolarında mavi rengin yanında yesili de tercih ettikleri görülür.Doktorlar ameliyat sırasında yesil renkli önlükler giyerler

Batıda büyük otellerin mutfaklarında, duvar renginin asçıların yaratıcılıgını artırmak için yesile boyanmaktadır. Tabiatı en çok hatırlatan renktir. Sakız paketlerinde ve sebze satılan yerlerde de yesil en tercih edilen renktir.

Renklerin gözdeki kimi sinir hücrelerini kısa süreli devre dısı bıraktıgı gözlenmistir. Renkler, bakıldıgında bu iki tür hücreden birini öldürüyorlar. Kimi renklerin ise bu iki tür hücreyi birden öldürdügü görülmüs. Yesil bunlardan bir tanesidir. Yesil uzun süreli bakıldıgında gözdeki iki hücreyi birden öldürüyor ve baska tarafa baktıgınızda diger renkleri algılama sansınız yok oluyor. O yüzden yesil rengin araba göstergelerinde pek kullanılması tavsiye edilmez. Gece göstergeye baktıktan hemen sonra gözünüzü yola çevirdiginizde kısa bir süre farklı renkleri algılayamazsınız. Karsıdan gelen farların geçtikten sonra bir süre görmeyle ilgili zorluk çekmemiz de buna baglanabilir. Bir bilimsel arastırmaya göre insan gözünün mavi ile yesile uzun süre bakamadıgı sonucu ortaya çıkmıstır.

TURUNCU

Turuncu, sıcaklık, memnuniyet, verimlilik ve sıhhat ile iliskilendirilir. Güçlü ve cömert bir görünümü vardır.Turuncu, en çok istah ile ilgili olan renktir.Turuncu, renginin gizliligi olmayan, genis kapsamlı bir cazibesi vardır. Örnegin bir ürünün herkese uygun oldugunu ifade etmek için kullanılabilir ya da pahalı bir ürünün uygun fiyatlı gibi algılanması saglanabilir.Turuncu rengi, çabuk dikkat çeker. Turuncu renk eger bir ürün ve markada ise bu ürünün hedef kitlesi herkes olabilir imajını verebilirsiniz. İnsanlar o kapıdan içeri rahat girebileceklerini hissederler. Turuncu rengi bulundugu grubu sayıca çok gösterir.Hollanda Milli Takımı formalarında turuncu rengi kullanarak saha içinde kalabalıkmıs gibi görülebilir.

1974 dünya kupasında Hollanda milli takımının basında olan Ernst Happell"Bu turuncu formalarla biz sahada rakip takımdan daha fazla sayıda görünüyoruz"demisti. Gerçekten de bayraklarında turuncu renk olmamasına ragmen, kraliyet rengi oldugu için hep turuncu rengi formalarıyla sahaya çıkarlar ve televizyon görüntülerinde daha kalabalık görünürler.

MORMor geleneksel olarak asaletle iliskilendirilir. Lüks hayat, zenginlik ve zarafeti simgeler. Aynı zamanda romantizmin, duygusallıgın ve tutkunun rengi olarak ta bilinir. Mor, nevrotik duyguları açıga çıkardıgı, insanları bilinçaltında korkuttugu tespit edilen bir renktir. Birçok intihar vakasında insanların tüm esyalarının mor oldugu gözlenmistir.

Motorola’nn 2005 yılında kısıtlı sayıda ürettigi RAZR V3i modelli cep telefonu

Diger taraftan, daha sakin ve yumusak bir atmosfer de arıyor olabilirsiniz. Yesil, mor ve mavi bu tip bir etki yaratacaktır. Bu renkleri yatak odanızda veya çalısma odanızda da kullanabilirsiniz. Bu renkler, genisleyici ve açıklık hissi veren bir etki kazandırır.

PEMBEPembe renk huzur verir, rahatlatır ve kendimizi mutlu hissetmemizi saglar. Özellikle aksam saatlerinde dinlenmemiz sırasında bizleri baska bir frekansa tasıyarak rahat uyumamızda yardımcı olur.Arastırmalar gösteriyor ki, pembe insanları yatıstırıyor ve kalplerini yumusatıyor.Dr. Alexander Schauss, hapishane demirleri pembeye boyandıgında mahkumların arasında agresif davranısın azaldıgını ifade etmistir. Dr. Schauss'a göre;“İnsan sinirlenmek istese bile pembe rengin yakınında basarılı olamaz. Kalp kasları yeterince hızlı hareket etmez. Pembe enerjiyi çeken bir sakinlestirici gibidir. Hatta renk körleri bile pembe ile sakinlesmislerdir”.Bir grup denege çesitli renklerdeki kurabiye kutularını gösterip, "Sizce en iyi kurabiyeler hangisinde?" sorusu soruldugunda çogunlugun pembe kutuda en lezzetli kurabiyelerin oldugunu düsündükleri görülmüs. O yüzden çikolata ve kurabiye kutuları pembe-eflatun arası bir renkte seçilir.

Pembe renkli çikolata kutularıBir odayı canlı, parlak ve dikkat çekici renklerle dekore etmek istediginizi düsünün. Genelde bu tip renkler odanın görünen hacmini daraltıcı bir etki yapar. Kırmızı, pembe, turuncu ve sarı istediginiz vurguyu verir. Bu renklerden hareketli ortamlarda en iyi sonuçlar alınır. Mutfagınızı veya bir kısmını bu sekilde dekore edebilirsiniz.

KAHVERENGİKahverengi, topragın ve ahsabın rengidir. Saglam ve güvenilir bir his verir. Kahverengi dogal, rahat ve açık bir atmosfer yaratmayı saglar. Duraganlık, güçlülük, olgunluk ve güvenilirlik mesajları iletir.Kahverengi, genelde erkeklerin favori rengidir. Kahverengi, bazı tonları yıpranmıs ve eskimis havası verir.Cansas Üniversitesi sanat müzesinde bir arastırma için halının altını elektronik bir sistemle donatmıslar, duvar rengini beyaz ve kahverengi olarak degisebilir yapmıslar. Arka fon beyaz kullanıldıgında, insanlar müzede yavas hareket etmis, daha uzun süre kalıp, daha fazla alanda dolasmıslar. Arka fon kahverengiye döndügünde ise, insanlar müzede çok daha hızlı hareket edip, daha az alanda dolasmıs ve müzeyi çok daha kısa sürede terk etmisler. O yüzden dünyadaki ayaküstü restoranların hepsinin sandalyeleri ve masaları Kahverengi, duvar boyaları ise kahverengi–sampanya-pembe karısımıdır. Hiç bir fastfoodcunun duvarını beyaz göremezsiniz.

Londra'daki Mc Donalds'tan, Amerika'dakine kadar duvar resimlerinin hep kahverengi oldugunu görürsünüz. Gazetecilere tavsiye edilecek bir renktir. Karsınızdakinin kendisini resmiyetten uzak daha rahat hissetmesini ve açılmasını saglar. Örnegin tüm ünlüleri rahatlıkla konusturmasıyla tanınan, ünlü televizyoncu Larry King, televizyonda her seferinde kahverengi kravatlar ve ceketler giyer

Kahverengi rengi tercih eden bir restaurant görüntüsü

Larry King bir televizyon programında kahverengi gömlegi ile

BEYAZBeyaz, saflıgı, temizligi ve masumiyeti simgeler. Pek çok kültürde gelinler beyaz giyer. Ayrıca temizligi simgeler. Doktorlar, hemsireler ve laboratuar teknisyenleri steril olmak için beyaz giyerler.Temizligi ve masumiyeti simgeleyen beyaz gelinlik Beyaz, ısıgı yansıtır ve ortamı serin tutar. Dolayısıyla yaz ayının kıyafet rengidir. Genel olarak serin ve canlandıran bir his verir.Beyaz istikrarı, devamlılıgı ve temizligi simgeler. Beyaz elbiseler sizin temiz oldugunuz imajını verir. İs görüsmelerinde beyaz giymeniz "yavas ama kalıcı, devamlı bir personel" izlenimi verecektir.

Deterjan reklamlarından, temizlik ürünlerine kadar, temizligi simgeleyen tüm ürünlerin beyaz kullandıklarını belirtmemiz sizi ne kadar sasırtır bilemiyoruz. Eminiz ki hepinizin aklına beyaz deyince gelen ilk kelimeler, "Temizlik, ferahlık, hijyen" gibi kelimeler oluyordur. Bu dünyanın hemen her yerinde böyledir. Bu nedenle eger bir eczaneniz, temizlik malzemeleri sirketiniz varsa kesinlikle içinde ve dısında beyaz kullanmalısınız. Ayrıca saglık simgesi de oldugundan, hastaneleri ve ilaç firmalarını da bu gruba dahil edebiliriz. Bunun yanında beyazın çok güçlü bir psikolojik etkisi daha vardır ki o da istikrarı, devamlılıgı temsil etmesidir. Beyaz elbiseler sizin temiz, dürüst ve istikrarlı oldugunuz imajını yaratır. Aynı etkiyi ofis mobilyalarınızla ve dekorasyonunuzla da yaraabilirsiniz. Ayrıca gözünüzü dinlendirecek beyaz bir yer bulunması da neredeyse tüm mimarlar tarafından tavsiye edilen bir kullanım.

Bir sanat müzesinde renklerle ilgili yapılan bir arastırmada; duvarın rengi beyaz oldugunda insanların müze içinde çok daha fazla zaman geçirdikleri, kahverengi oldugunda ise çok daha hızlı hareket edip, daha az dolasarak bir an önce müzeyi terk ettikleri görülmüs.

SİYAHSiyah, tartısmalı bir renktir. Bir taraftan karanlık güçler, suç ve kötülük ile düsünülürken diger taraftan sadakat, sebat, dayanıklılık, ihtiyat, bilgelik ve güvenilirlik ile iliskilendirilir. Bir tarafta yönetim ve güç anlamına gelirken diger tarafta acı, keder ve yas anlamına gelir. Siyah, pek çok insan için kıyafet rengidir. Bazıları siyahı güçlü ve ciddi görünmek için kullanır. Bazıları ise daha zayıf gösterdigi için tercih eder. Ayrıca siyah sık ve zarif olarak kabul edilir.Bizde ve batıda siyah matemi simgelerken, Japonya'da mutlulugun simgesidir. Fonda kullanıldıgında karamsarlıgı çagrıstırır. Isıgı yok eder.

Bir çok insandan siyahın her zaman çok asil ve magrur olduguna dair fikirlerini duyarız. Genel kanı da bu yöndedir ve çogu zaman dogrudur. Çünkü renk biliminde siyah gücü ve tutkuyu temsil eder. Aynı zamanda hırsın da bir ifadesidir. Bu nedenle tüm makam arabaları veya güç simgesi olan araçlar siyahtır. Güçlü ve hırslı birçok duygunun da temsilcisi siyahtır. Fonda kullanıldıgında karamsarlıgı ifade eder. Aynı zamanda matemi de simgelediginden karamsarlıgın yanı sıra üzüntü çagrıstırır. Ancak ısıgı yok ettigi için dikkati dagıtacak unsurların algıyı dagıtmasını en aza indiren ve dolayısıyla konsantrasyon saglamakta kolaylıgıyla da bilinen bir renktir. Bazı ünlü düsünürlerin veya sanatçıların, ısıksız, karanlık bir odaya girerek konsantre oldukları söylenir.

GRİGri dediginizde veya gri bir yere girdiginizde neler hissettiginiz düsünün. Gri kesinlikle diplomatik ve agır bir renktir. Hareketleri yavaslatır, enerjiyi düsürür, kesinlikle agırlıgı ve ciddiyeti temsil eder. Ayrrıca yaratıcılıgı da öldürdügü bilinen gerçekler arasındadır. Bu nedenle yaratıcılıgın çok da gerekli olmadıgı resmi dairelerde her yer griye boyalıdır ve çogu ofis malzemesi de gridir. Eger yaratıcılık gerektirmeyen ve insanların çok da düsünmeden is yapmalarını istiyorsanız gri uygun bir renktir. Ayrıca diplomatik görüntüyü de en net veren renk oldugunu söyleyebiliriz. Ancak eger bunun tam tersi bir etki istiyorsanız ofisinizde griden kesinlikle kaçının. Bir de eger insanların çok yavas ve agır hareket etmelerimi istediginiz bir bölge varsa orada da gri kullanmanız istediginiz etkiyi saglayacaktır.

Rengin psikolojik etkileri:Psikolojik etkilerine göre renkler sıcak ve soguk olarak sınıflandırılır.Sıcak renkler, dalga boyu yüksek olan sarı, kırmızı ve turuncudan olusur. Bunun yanı sıra dalga boyu daha düsük olan soguk renkler ise mavi, mor ve yesildir. Sıcak renkler daha çabuk algılanabildikleri ve görsel düzen içinde görünebilir oldugu için bize yakın olma hissi uyandırır. Soguk renklerin ise geriye çekilme etkisi vardır, uzaklık hissi dogurur .

Sıcak renkler, izleyeni uyarır ve neselendirir. Fiziksel gücü, enerjiyi, dinamizmi arttırır, metabolizmayı hız- landırır; fazlası ise heyecan, yorgunluk, siddet, saldırganlık ve konsantrasyon güçlügü yaratabilir. Örnegin, Amerikan otomobil kurulusu, kırmızı renkli otomobil kullananların diger renklerde araç kullananlara göre daha fazla kaza yaptıklarını belirlemistir. Ayrıca, trafik isaretlerinde örnek teskil ettigi gibi, tehlike ve yasakların belirtilmesinde kırmızının, dikkat, uyarı amaçlı olarak sarı rengin kullanıldıgı görülür.

Turuncunun dısa dönüklük, girisimcilik, sosyallik sagladıgı, sarının seffaflık, hafiflik, serbestlik duygusu uyandırdıgı da ortaya konmaktadır. Sıcak renkli cisim ve mekanların daha yakında ve büyük göründükleri bilinir. Örnegin büyük mekanların küçük görünmesi istendiginde sıcak renkler kullanılması uygun oldugu gibi, küçük mekanların da soguk renklerle boyanarak daha büyük algılanması saglanabilir. Soguk renkler ise yatıstırıcı ve dinlen- diricidir; güven, huzur, üretkenlik, sorumluluk, düzen, ferahlık, barıs, özgürlük gibi duyguları çagrıstırır. Düzeni ve rahatlık duygusunu çagrıstırması nedeniyle resmi giysiler ve üniformalarda mavinin tercih edilmesi, hastane odalarında, ameliyat giysilerinde parlamayı önlemesinin yanında, negatif enerjiyi alması, güven ve huzur telkin etmesi nedeniyle yesilin kullanılması birer örnektir. Soguk renkler asırı dozda kullanıldıklarında ise kasvetli, hatta moral bozucu, bir etki yaratabilirler; tembellik, agırkanlılık, hayalperestlik, duygusallık uyandı- rabilirler.

Isıgın tamamen yutuldugu ya da yansıtıldıgı birer renksizlik durumu olan siyah ve beyazın ise meydana getirdigi bazı psikolojik çagrısımlar söz konusudur. Siyah, güç, tutku, otorite, ciddiyet, resmiyeti temsil ederken; beyazın temizlik, saflık, istikrar, teslimiyet gibi çagrısımları söz konusudur. Gelinlik ve hemsire giysilerinin beyaz olması bu masumiyet, arılık ve hijyen duygusuna dayanır. Rengin, objelerin algılanan agırlıgı, mekanlarda geçirilen sürenin uzun ya da kısa hissedilmesi üzerinde de etkili oldugu saptanmıstır. Agırlık etkisinin kırmızı, mavi, turuncu, yesil, sarı gibi bir sıralamayla azaldıgı be- lirtilmistir. Ayrıca yapılan tahminler, sıcak renklerin hakim oldugu mekanlarda geçen zamanın gerçek sürenin üstünde oldugu, soguk renklerle renklendirilmis mekanda geçirilen sürenin ise gerçek sürenin altında kaldıgı yönündedir. Yapılan deneylerde, renklerin bireyin koku ve tat alma duyuları üzerinde de etkili oldugu saptanmıstır. Örnegin sarı ve yesilin eksi, turuncu, sarı ve kırmızının tatlı, mavi ve yesilin acı, soluk yesil ve açık mavinin tuzlu tatları çagrıstırdıgı, yesilin çam kokusunu, eflatunun parfüm kokusunu çagrıstırdıgı saptanmıstır.

Renklerin insanlar üzerindeki etkileri insan-çevre etkilesimi baglamında tasarım bilgisi içinde yer almakta, mimarlık, ürün tasarımı, grafik tasarımı, web tasarımı gibi farklı tasarım alanlarındaki uygulamalarda bir ergonomik veri olarak degerlendirilmektedir.

Farklı tasarım alanlarında rengin rolü:

Mimarlıkta renk önemli faktördür. Mekanın görsel algılanması üç algılama türünün bütünlesmesiyle ortaya çıkmaktadır. Bunlar: Isık algılaması, mekansal organizasyon algılaması,Renk algılaması. Renklerin algılanması ısık kaynaklarına baglı oldugundan, farklı mekanlar için eylem özelliklerine uygun renkler ve ısık kaynaklarının seçilmesi gerekmektedir. Uygun ısık kaynak rengi ve uygun renksel geriverim endeksinin belirlenmesiyle aydınlatma sistem tasarımındaki özelliklere dayalı projelendirme mümkün olur. Eylemler ve renk arasındaki iliskilerin dogru kurulması sonucu görsel konforun saglanması kolaylasacak, kisi- lerin eylemleri daha kolay ve istekle yerine getirmeleri saglanacaktır.

Renk, mekanın, ısıklılık düzeyiyle de baglantılı olarak içinde gerçeklestirilecek eyleme göre büyük, küçük, sıcak, soguk, enerjik, sıkıcı, sakinlestirici olmak gibi birtakım özellikler yüklenmesine yardımcı olur. Özellikle çalısma ortamlarında verimlilik, yaratıcılık; okullar ve çocuklara yönelik oyun alanlarında yönlenme, sosyal katılımın saglanması, tepkilerin uyarılması, motivasyon; hastane gibi saglıkla ilgili mekanlarda ise rahatlama, pozitif enerji, hijyen duygusu gibi noktalarda renk kullanımı daha da önem kazanır.Endüstriyel ürünlerin tasarımında renk ürün-kullanıcı iliskisini yapılandıran, ürünün malzeme, konstrüksiyon veya fonksiyon özelliklerini yansıtan bir faktör olarak kullanılmaktadır. Bir nesne görsel olarak daima renk ve biçim bütünlügü ile tanımlanır. Biçim renkten daha etkin bir iletisim aracı olarak öne çıksa da renk bu biçimi tamamlayan, onun ifadesel niteliklerini içeren bir öge olarak degerlendirilir . Ayrıca renk, tasarımcının estetik anlayısının ve tasarımcı olarak kimliginin, vermek istedigi bazı özel mesajla- rının aktarıcısı olarak da farklı anlamlar yüklenebilir.

Örnegin, ünlü tasarımcı Rietveld’in kırmızı-mavi sandal- yesi, yalınlık ve saf renklere dayalı bir evrenselligi anlatan ve düzlemlerdeki renk farklılıgının her birlesimin yapısal özelligine dayandıgı konstrüktif bir tutumun ifadesidir . Bunun yanı sıra, renk kullanıcının dürtülerini harekete geçiren, performansını etkileyen bir uyarandır. Uzun yıllar kanı çagrıstırması nede- niyle kırmızının tras bıçaklarında kullanılmaması, hız özelligiyle ön plana çıkan otomobillerde özellikle kırmızı rengin tercih edilmesi örnek verilebilir.Makinelerin kontrol düzeneklerinin tasarımında da renk, makinelerin hatasız ve kolay kullanımı baglamında, yerlesim, büyüklük, sekil, ve yazılı direktiflerin yanısıra, ayırıcı ve uyarıcı bir etken olarak önem tasır. Çok sayıda kontrolun bir arada bulunması halinde -besten fazla olmamak sartıyla- renge basvurulur. Göstergelerin okunabilirligi açısından da kullanılan karakter, karakterin boyu, çizgi kalınlıgı, zemin figür kont- rastının yanısıra zemin-figür rengi ve diger grafik ögelerle olan etkilesimi de önemlidir.

Özellikle, kullanıcıya degiskenin belli durumlarına iliskin ayırıcı bilginin iletilmesinde kullanılan niteliksel göstergelerde, niceliksel skalanın belli bölgelerinin niteliksel durumlar kosutunda ayrımlastırılması söz konusudur (örn: Otomobil devir göstergelerindeki kırmızı alan gibi). İkinci olarak da kodlanmıs degerlerin niteliksel olarak verildigi göstergelerde deger durumlarının önceden kodlanmıs olması ve renk kodlarında oldugu gibi bilginin dogrudan sergilenmesi gerekir (Örn: Benzin azaldıgında kırmızı ısıgın yanması gibi).