สถาบนออกแบบอนาคตประเทศไทย

โดย มลนธ ควง อภยวงศ

1

สารจากประธานสถาบน/MESSAGE FROM THE CHAIRMAN

ประเทศไทยกำ�ลงเผชญกบขอท�ท�ยม�กม�ยทงจ�กภ�ยในและภ�ยนอกประเทศซงตองก�รแกไขและเปลยนแปลงทงระบบโดยเรวทสด เพร�ะห�กประเทศไทยดำ�เนนก�รตอไปอย�งไรก�รแกไขประเทศไทยจะเผชญกบ“หน�ผ�”ทจะฉดรงก�รพฒน�ของประเทศ สถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทย จดตงขนเพอนำ�เสนอแนวคดใหมทไดจ�กก�รศกษ�ขอมลเชงลก ก�รวเคร�ะหขอมลบนขอเทจจรง ทผ�นม�สถ�บนฯ ไดนำ�เสนอแนวท�งปฏรปทมคว�ม เรงดวน 7 ด�น และหวงว�ก�รนำ�เสนอแนวท�งของสถ�บนฯ จะเปนสวนหนงในก�รปรบโครงสร�งประเทศและเศรษฐกจของไทย สงคมไทยตองเตรยมคว�มพรอมในทกด�นเพอก�วเข�สก�รแขงขนทงในระดบภมภ�คและก�รแขงขนทกว�งขนในเวทโลก สถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทย เหนว�ท�มกล�งก�รเปลยนแปลงทเกดขนอย�งรวดเรวและหลกเลยงไมได ก�รขบเคลอนประเทศช�ตใหเจรญก�วหน�เปนหน�ทคนไทยทกคนทตองรวมมอกนอย�งเขมแขงและจรงจงเพอใหเกดก�รเปลยนแปลงใหมอย�งสมดล

สถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทย กำ�ลงเดนหน�ทำ�ง�นอย�งมงมน และขอเชญชวนคนไทยทกคนเข�ม�มสวนรวมในก�รฟนฟขดคว�มส�ม�รถของประเทศทเคยโดดเดนและรวมขบเคลอนประเทศไทยใหเปนผนำ�ในภมภ�คเอเชยตะวนออกเฉยงใตและเปนทยอมรบในน�น�ประเทศทวโลก สรนทรพศสวรรณ

2

FIT IN BRIEF

กระบวนก�รพฒน�ประเทศทด มประสทธภ�พ ยงยนและเปนธรรม เปนเรองทพงปร�รถน�ของประช�ชนในทกประเทศ มคว�มพย�ย�มอย�งหล�กหล�ยของรฐบ�ลทวโลกททดลองกระบวนก�รและเครองมอทแตกต�งกนออกไปต�มบรบท อย�งไรกดภ�ยใตคว�มแตกต�งดงกล�วแตกลบมคว�มเหนรวมกนว�ภ�ยใตสภ�พปญห�และคว�มท�ท�ยทซบซอนนเป�หม�ยสำ�คญของก�รพฒน�จะตองอยทคว�มอยดมสขของประช�ชนและสงคมไมใชเพยงแตเนนก�รพฒน�ในมตใดมตหนงเท�นน คว�มอยดมสขดงกล�ว ไมส�ม�รถใชก�รจดทำ�แผน หรอนโยบ�ยส�ธ�รณะ ซงถกจดก�รโดยกลมผกำ�หนดนโยบ�ยหรอผเชยวช�ญแตเพยงลำ�พงไดอกตอไป แตจำ�เปนทจะตองใชทงขอมลและคว�มรม�ใชรวมกบกระบวนก�ร สร�งก�รมสวนรวมอย�งไตรตรองทงก�รคดก�รตดสนใจและก�รรวมกนดำ�เนนก�รกบประช�ชนทกกลมในสงคมอย�งแทจรง ประเทศทมคว�มชดเจนในเรองดงกล�ว เชนกลมประเทศสแกนดเนเวยเก�หลใต สงคโปร กลวนแลวแตมวสยทศนและมก�รกำ�หนดเป�หม�ยอน�คตอย�งชดเจน นอกจ�กนนแลวยงมกลไกพรอมยทธศ�สตรก�รดำ�เนนก�รทตอเนอง เปดโอก�สใหหล�กหล�ยภ�คสวนไดเข�ม�รวมดำ�เนนก�รซงสงผลลพธ ในก�รสร�งคว�มอยดมสขและมงคงของประเทศไดอย�งรวดเรวตอเนองและยงยน

3

ดวยสภ�วะท�งสงคมไทยทถกละเลยและไมใหคว�มสำ�คญกบเรองดงกล�วม�น�นทำ�ใหเกดชองว�งระหว�งขอมลปญห�ทแทจรงก�รพฒน�คว�มร ในก�รแกปญห�อย�งมนวตกรรมกระบวนก�รพฒน� นโยบ�ยส�ธ�รณะ กระบวนก�รตดสนใจและกระบวนก�รตรวจสอบและเรยนรของสงคมซงวงจรดงกล�วเปนกญแจสำ�คญของก�รสร�งอน�คตทดและคว�มอยดมสขของสงคมไดแมอ�จกล�วไดว�แตละองคประกอบกไดมก�รดำ�เนนก�รอยบ�งแลวในสงคมไทยแตสวนใหญเกดขนแบบแยกสวนและเปนปฏปกษกนปญห�คว�มตองก�รของประช�ชนคว�มรท�งวช�ก�รและอำ�น�จของภ�ครฐมกจะไมไดสอดคลองตองกนไปทำ�ใหวงจรข�งตนไมส�ม�รถเกดขนไดจรง

ประเทศไทยแมว�จะมก�รพฒน�ขนอย�งม�กในชวง 50 ปทผ�นม�แตสวนใหญลวนแลวเปนก�รพฒน�เศรษฐกจทตงอยบนตน ทนท�งสงคมสงแวดลอมและก�รใชทรพย�กรธรรมช�ตทสงแตปญห�คว�มเหลอมลำ�ในสงคมก�รศกษ�สขภ�พยงเปนปญห�และคว�มท�ท�ยอย�งสงห�กไมมก�รปรบตวและแกไขอย�งรวดเรว

4

01ศกษาคนคว�วจยปญห�และคว�มท�ท�ยสำ�คญของประเทศเพอวเคร�ะหสงเคร�ะหและนำ�ม�ออกแบบท�งเลอกของก�รพฒน�ประเทศทเปนไปไดและยงยนในอน�คตททกคนส�ม�รถเข�ใจและมสวนรวมในก�รดำ�เนนก�รได

02 พฒนานโยบ�ยส�ธ�รณะทมนวตกรรมสงตอบสนองคว�มตองก�รและคว�มท�ท�ยของประเทศผ�นกระบวนก�รศกษ�คนคว�ไตรตรองอย�งมสวนรวมกบทกภ�คสวนในสงคม

03 สอสารสร�งคว�มเข�ใจในคณค�คว�มสำ�คญของกระบวนก�ร ขบเคลอนและพฒน�สงคมผ�นกระบวนก�รเรยนรอย�งไตรตรองเพอนำ�สกระบวนก�รตดสนใจและอน�คตทมคณภ�พรวมกนของสงคม

04 สรางเครอขายพลเมองเพอก�รพฒน�ประเทศทมคว�ม หล�กหล�ยรวมดำ�เนนก�รไดอย�งอสระสร�งสรรคตงอยบนฐ�นขอมลคว�มรเค�รพในคว�ม

คดเหนทแตกต�งกนโดยยดเอ�ประโยชนของสวนรวมเปนทตงอย�งเปนธรรมและเท�เทยม

OUR MISSION

5

OUR INTERESTS

การเรยนรและการศกษา Learning & Education

ระบบเศรษฐกจทยงยนทนำาสการพฒนาสงคมทมคณภาพ

Sustainable Economy

ธรรมาภบาลและรฐทมประสทธภาพสง

Responsive Government

6

OUR SERVICES

7

คายนโยบายเชงนวตกรรมPolicy Design Lab1

วาระประเทศไทย-วจยเพอการพฒนาResearch for Practical Development

2

ใหคำาปรกษาConsultancy Service3

8

ค�ยนโยบ�ยเชงนวตกรรม/PolicyDesignLab

ค�ยนโยบ�ยเชงนวตกรรมเปนหนงในกจกรรมสำ�คญของกระบวนก�รพฒน�พมพเขยวประเทศไทย ซงเปนคว�มรเรมของสถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทย

เปาหมาย =

[Design Thinking]

[Social Innovation]

[Systemic Change]

ส ร � ง พ น ท สำ � ห ร บ ก � ร ใ ชกระบวนก�รคดเชงออกแบบและนวตกรรมท�งสงคม ม�พฒน�ท�งเลอกของคว�มร เ รมเชงยทธศ�สตรทมนยยะสำ�คญของก�รเปลยนแปลงเชงระบบ

ค�ยนโยบ�ยเชงนวตกรรม เปนแนวคว�มคดทสอดคลองกบกระแสของก�รพฒน�อย�งยงยนทวโลกทพย�ย�มคดคนเครองมอและวธก�รใหมๆ ม�ตอบสนองโจทยคว�มท�ท�ยของสงคมทมอยอย�งสลบซบซอนและเปลยนแปลงอย�งรวดเรว ดงเชนในประเทศฟนแลนด [Hel-sinkiDesignlab] ประเทศเดนม�รก [Mindlab] ประเทศองกฤษ [SIX: Social InnovationExchange,Nesta] กระบวนก�รดงกล�วใหคว�มสำ�คญกบก�รใชขอมลเชงประจกษอย�งรอบด�นม�ประกอบกบสภ�พปญห�และบรบทจรงทมโดยเชญกลมผเชยวช�ญและนกปฏบตทมคว�มหล�กหล�ยม�อยรวมกนในสภ�พแวดลอมทเออตอก�รคดอย�งสร�งสรรคคว�มเหนทงหมดจะถกเชอมโยงไปสก�รปฏบตผ�นก�รเชญชวนใหผเกยวของไดเสยม�รวมทำ�คว�มเข�ใจอย�งไตรตรอง[deliberativeprocess]กอนจะถกนำ�ไปทดลองปฏบตในบรบททหล�กหล�ยแตกต�งกนไป

สถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทย จงไดผลกดนใหเกดโครงก�รด�นนโนยบ�ยเชงนวตกรรมโดยใหคว�มสำ�คญกบ 3 ประเดนหลกไดแก1)ก�รศกษ�และก�รเรยนร [EducationandLearning]2)ระบบเศรษฐกจทยงยน [SustainableEconomy]และ3)ธรรม�ภบ�ลและรฐทมประสทธภ�พสง [Responsive Government] โดยเชอว�ผลทไดจ�กกจกรรมดงกล�วจะนำ�ไปสก�รเรมตงคำ�ถ�มกบทศท�งก�รพฒน�ประเทศในอน�คตทเร�พงประสงคและสร�งท�งเลอกททกภ�คสวนในสงคมรสกรวมเปนสวนหนงของอน�คตทจะเกดขนนรวมกน

9

ว�ระประเทศไทย-วจยเพอก�รพฒน�/ResearchforPracticalDevelopment

วจยและพฒนา สก�รออกแบบท�งเลอกเพอก�รพฒน�ประเทศไทยอย�งยงยน โดยใหคว�มสำ�คญกบก�รวจยด�นนโยบ�ยด�นก�รศกษ�ด�นเศรษฐกจธรรม�ภบ�ลและโครงสร�งพนฐ�นรวมถงก�รศกษ�วจยเกยวกบก�รทจรตคอรรปชนเปนตนเพอเผยแพรและใหคว�มรตอหนวยง�นภ�ครฐเอกชนและประช�ชนทวไป สงคมไทยจำ�เปนตองมก�รพฒน�กลไกทมนวตกรรมด�นก�รวจย เพอชวยใหก�รพฒน�นโนบ�ยดงกล�วเกดขนไดจรงมคว�มตอเนอง และส�ม�รถเชอมโยงพลงคว�มร พลงสงคม และก�รใชอำ�น�จเชงนโยบ�ยทเหม�ะสมเพอนำ�ไปสก�รพฒน�และขบเคลอนประเทศรวมกน

การศกษาไทยลงทนม�กแตยงไรผล ประเทศไทยยงเผชญกบ

ปญห�คณภ�พท�งก�รศกษ�ของเย�วชน ทงๆ

ทกระทรวงศกษ�ธก�รไดรบงบประม�ณม�กถง

ประม�ณ 1 ใน 5 ของงบประมาณแผนดนทงหมด และมแนวโนมว�จำ�นวน

เงนจะเพมขนทกป และประเทศไทยยงเปนหนงใน

ประเทศทจดสรรงบประม�ณเพอก�รศกษ�คดเปน

สดสวนของงบประม�ณแผนดนม�กทสดในโลกอก

ดวย(5.8%ofGDPin2011)

รายไดนอย + อำานาจมาก = ทจรตคอรรปชนก�รทจรตคอรรปชนทมอยในระบบร�ชก�รและก�รเมองทำ�ใหประเทศไทย

สญเสยร�ยไดมห�ศ�ลฉดรงก�รพฒน�ของประเทศ

ประชากรมรายไดเพมขน แตความเหลอมลำาสงเทาเดมคว�มเหลอมลำ�ท�งเศรษฐกจ ตองมก�รลดชองว�งระหว�งคนรวย และคนจน โดยจะ

ตองเปลยนทศนคตเดมๆและทำ�คว�มเข�ใจใหมว� แทจรงแลวคนจนสวนใหญนนไมได

ม�จ�กภ�คเกษตรกรรม แตคอช�วต�งจงหวดทอพยพเข�สเขตเมอง ภ�ครฐไมควร

ยดเยยดคว�มเปนคนจนใหกบเกษตรกรและนำ�ไปสก�รไดม�ซงนโยบ�ยทไมตอบสนอง

คว�มเปนจรงของบรบทสงคมอย�งแทจรง หรอเปนก�รแกปญห�ทไมถกจด ซงตลอด

20 ปทผานมา GDP ของประเทศเพมขนเกอบ 5 เทาแตความเหลอมลำาของรายไดในประเทศไมเปลยนแปลง

10

ใหคำาปรกษา เพอใหบคคลหรอชมชนเข�ใจและเหนปญห�ของตนเองมคว�มรคว�มส�ม�รถและแรงจงใจอย�กทจะแกไขปญห�และพฒน�ศกยภ�พของชมชนและตนเองในอน�คต สถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทยยนดใหคำ�ปรกษ�กบภ�คประช�ชน ภ�คเอกชน และภ�ครฐ โดยเฉพ�ะอย�งยง หนวยง�นก�รปกครองสวนทองถน โดยนำ�คว�มเชยวช�ญท�งด�นก�รวจยและก�รเชอมโยงนกวช�ก�รกบผทตองก�ร คำ�ปรกษ�เพอใหเกดท�งออกและผลลพธทยงยนทสดสำ�หรบพนทเป�หม�ยทมคว�มแตกต�งกน

ใหคำ�ปรกษ�/ConsultancyService

11

OURACCOMPLISHMENTS

12

“ออกแบบอนาคตสตล ป 2560” Satun Policy Design Lab Outcome Challenge- 100,000 คนสตลสอสารภาษาอาเซยนได- มาตรฐานการศกษาเดกสตลทกระดบเกนคาเฉลยประเทศ- คนสตลเขาถงสวสดการมาตรฐานอยางทวถง- เกษตรกรยางพารา ปาลม และไมผล มการบรหารจดการสมยใหม- ชาวประมงพนบานมรายไดทเพมขน- สตลเปนหนงในแหลงทองเทยวธรรมชาตแหงอาเซยน

ค�ยนโยบ�ยเชงนวตกรรม/PolicyDesignLabค�ยนโยบ�ยเชงนวตกรรม“พมพเขยวประเทศไทยพ.ศ.๒๕๖๓”

PolicyDesignLabWorkshop:ThailandBlueprint2020

BangkokRenwal&InnovationOutcome Challenge

-สร�งพนทสเขยวในเมองทมคณภ�พในรปแบบใหมเปน“เครอข�ยพนทเมองสเขยว”-จดก�รพนทส�ธ�รณะเชนท�งเท�ใหมประสทธภ�พม�กยงขนเกดเปน

“ธรกจท�งเท�”-พฒน�พนททสงเสรมเศรษฐกจทมมลค�สงโดยเนนกระบวนก�ร

รวมสร�งสรรคในน�ม“ย�นเศรษฐกจสร�งสรรค”-พฒน�ย�นในเมองทเสอมโทรมใหเปน“ย�นเมองเก�ชวตใหม”

พลงความร: 680 คน

พลงสงคม: 6,529,775 คน

“ออกแบบอน�คตสงขล�”SongklaPolicyDesignLabOutcome Challenge-สงขล�พรอมเปนประตสประช�คมอ�เซยน-เดกปฐมวยและเดกพเศษสงขล�ทกคนมโอก�สท�งก�รศกษ�เท�เทยมกน-จงหวดปลอดเดกและเย�วชนนอกระบบก�รศกษ�-จดตงสภ�ก�รศกษ�จงหวดสงขล�เพอก�รยกระดบคณภ�พก�รศกษ�ทยงยน-ก�รแขงขนมหกรรมนวตกรรมก�รเรยนรจงหวดสงขล�-สงขล�ศนยกล�งโลจสตคสภมภ�ค

“ออกแบบอน�คตอโมงค”Umong PolicyDesignLab

Outcome Challenge-เกษตรกรในพนทมชวตคว�มเปนอยทดขน

-เพมคว�มหล�กหล�ยของพชเกษตรในศนยก�รเรยนรเศรษฐกจพอเพยงกระตนและใหคว�มรกบเกษตรกรในก�รทำ�เกษตร

แบบผสมผส�นเกษตรแบบธรรมช�ต-สอนแบบBrainbasedlearningเพอพฒน�เดก

ในชวง3-6ป-พฒน�ในเรอง3ด(ปญญ�ดสขภ�พดอ�รมณด)-จดกจกรรมเสรมสร�งคว�มรและสตปญญ�หลง

เลกเรยนใหเปนประโยชน

24 Initiatives7 Education and Learning12 Sustainable Economy5 Responsive Government

13

ขอเสนอเพอการปฏรปประเทศไทย

โดย สถาบนออกแบบอนาคตประเทศไทย

ว�ระประเทศไทย-วจยเพอก�รพฒน�/ResearchforPracticalDevelopment

การปฏรปเพอขจดการทจรต คอรรปชน

การปฏรปสอ

การปฏรประบบบรหารงานภาครฐและรฐวสาหกจ

การปฏรประบบเศรษฐกจและความเหลอมลา

การปฏรปกระบวนการยตธรรม

การปฏรปการศกษา

การปฏรปการเลอกตง

ขอเสนอเพอการปฏรปประเทศไทย/Reform Initiative

ประเทศไทยทกวนนประสบปญห�ในหล�กหล�ยด�นซงเกยวโยงเชอมตอกนเปนปญห�ของระบบทงระบบส�ม�รถกล�วไดว�ประเทศนนมปญห�“ก�รเมองทจรตเศรษฐกจเหลอมลำ�สงคมไมเปนธรรม”ทงหมดนสงผลกระทบตอก�รพฒน�ประเทศในภ�พรวมกระทบโดยตรงตอคณภ�พชวตของคนไทยทกคนซงห�กปลอยใหตนตอของปญห�เหล�นดำ�เนนไปโดยไมห�ท�งแกไขกจะยงฝงร�กลกลงไปในสงคมจนกล�ยเปนวฒนธรรมและค�นยมทผดๆทงหมดนเปนเหตผลนำ�ม�ซงก�รจดทำ�ขอเสนอปฏรปของสถ�บนออกแบบอน�คตประเทศไทย

ปญหาคอรรปชน - ไทย...หลมดำาคอรรปชนในอาเซยน

คอรรปชนสงผลกระทบตอก�รพฒน�ประเทศไทยในทกระดบกดกรอนทกระบบสงผลใหประเทศพฒน�ไดช�ลงอย�งทไมอ�จยอมรบไดก�รทจรตคอรรปชนเพยงนอยนดกอ�จเปรยบไดกบเชอทเพยงแตจะรอวนโตซงและเมอเชอนระบ�ดไปทวทกหวระแหงและในทกระดบของสงคมกย�กทจะใชย�ใดๆม�เยยวย�รกษ�ได

$

14

งานเสวนา Re-launch Thailand on a New Regional and Global Stage

ประเทศไทยกำ�ลงเผชญหน�กบปร�กฏก�รณก�รเคลอนไหวจ�กภ�คสงคมอย�งกว�งขว�งเกดก�รเรยกรองจ�กหล�ยภ�คสวนจนเกดกระแสแหงก�รปฏรปประเทศทหล�ยองคกรพย�ย�มนำ�เสนอแนวท�งไมว�จะเปนจ�กทงพรรคก�รเมององคกรอสระหรอจ�กองคกรทจดตงขนม�เพอก�รปฏรปประเทศโดยเฉพ�ะในอน�คตจะเกดอะไรกบสงคมไทย ประเทศไทยจะปฏรปไปในทศท�งใดเร�จะส�ม�รถรวมกนเปลยนประเทศไทยไดม�กนอยแคไหนและประเทศไทยจะส�ม�รถเปลยนไปไดอย�งไร

ปฏรปการศกษากอนสายเกนกกลบ

รฐบ�ลตองใหคว�มสำ�คญกบดชนชวดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของประเทศไทยทลดลงเกอบทกด�นในขณะททกประเทศในอ�เซยนต�งมงมนเสรมสร�งสมรรถนะของตนเองกอนเข�สประช�คมฯในป2558

15

Tel: 02-354-3578

Fax: 02-354-3577

Website: fit.or.th

Facebook: Future Innovative Thailand Institute

Address: 465/1-467 ชน 6 ถนน ศรอยธยา

แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กทม. 10400