findik pİyasasi ve tmo
DESCRIPTION
FINDIK PİYASASI VE TMO. Hikmet ÖZKAN TMO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ALIM VE MUHAFAZA DAİRE BAŞKANI. Tarım İstatistikleri. Kaynak:TÜİK. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO). 1938 yılında Kamu İktisadi Teşekkülü olarak kurulmuştur. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
FINDIK PİYASASI VE TMO
Hikmet ÖZKANTMO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ALIM VE MUHAFAZA DAİRE BAŞKANI
Tarım İstatistikleri
Nüfus 74.000.000
Yüzölçümü (km²) 783,562
Tarım arazisi (1000 ha) 41.223
Fındık ekiliş alanı (1000 ha) 550
GSMH (milyar €) 320.000
Tarımsal GSMH (milyar €) 29,491
Tarımın toplam istihdamdaki payı
28,4 %
Kaynak:TÜİK
2006 Üretim İstatistikleri
2007 Üretim İstatistikleri
Ürün Ekiliş Alanı(1000 ha)
Üretim(1000 mt)
Üretim(1000mt)
Buğday 9,300 20,010 17,680
Arpa 3,600 9,550 7,420
Çavdar 130 271 260
Yulaf 110 210 200
Mısır 540 3,810 3,880
Çeltik 90 700 690
Fındık 550 661 499
•1938 yılında Kamu İktisadi Teşekkülü olarak kurulmuştur.
• TMO, 08.06.1984 tarih ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerktir.
• TMO Yönetim Kurulu, hububat, çeltik, haşhaş ve fındık alım fiyatlarını tespit etmektedir.
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)
Teşekkülün amaç ve faaliyet konuları TMO Ana Statüsünde aşağıdaki şekilde belirtilmiştir;
•Hububat fiyatlarının üreticiler yönünden normalin altına düşmesini ve tüketici halk aleyhine anormal derecede yükselmesini önlemek,
•Bu ürünlerin piyasasını düzenleyici tedbirler almak ve gerektiğinde Bakanlar Kurulunun Kararı ile hububat dışında diğer tarım ürünleri ile ilgili verilecek görevi yürütmek,
•Afyon ve Uyuşturucu Maddelere konulan devlet tekelini işletmek, bu ürünlerin alım ve satım işlemlerini gerçekleştirmek
•Gerekli stokları tutmak ve depolamak,
•Gerektiğinde Bakanlar Kurulu kararı ile ihtiyaç sahibi ülkelere gıda yardımında bulunmak
TMO ANA STATÜSÜ
1 ALKALOİD FABRİKASI İŞLETME
MÜDÜRLÜĞÜ
1 ALKALOİD FABRİKASI İŞLETME
MÜDÜRLÜĞÜ
30 ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ
30 ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ
118 AJANS118 AJANS
TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİTAŞRA TEŞKİLATI
TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİTAŞRA TEŞKİLATI
58 TESİSLİ EKİP 58 TESİSLİ EKİP
TOPLAM 3500 PERSONEL ÇALIŞMAKTADIR
TMO’nun Depolama Kapasitesi
Miktar (ton)
Liman Siloları 640.000
İç Silolar 1,347,000
Yatay Depolar 1,668.000
MAYDÜ 885,000
TOPLAM 4,540.000
Müdahale Alımı Yapılan Ürünler
– Buğday– Arpa– Çavdar– Yulaf– Mısır– Çeltik– Haşhaş– Fındık
TMO alımları (ton)
Ürünler 2005/06 2006/07 2007/08
Makarnalık Buğday 472.804 232.790 19.659
Ekmeklik Buğday 3.698.499 1.223.781 102.287
Arpa 796.027 724.586 2.739
Çavdar 10.977 6.315 46
Yulaf 4.821 2.144
Mısır 660.985 -
Çeltik 11.899 87.224 33.363
Fındık - 162.489 81.000Haşhaş Kapsülü 12.403 27.443
Toplam 5.668.415 2.466.771 238.266
DÜNYA FINDIK ÜRETİMİ (Ton)
ÜLKELER 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007*
TÜRKİYE 705.000 614.289 465.445 329.956 530.000 661.000 499.000
İTALYA 115.000 100.000 60.000 100.000 70.000 130.000 100.000
A.B.D. 40.000 15.000 34.000 30.000 25.000 31.000 30.000
İSPANYA 25.000 20.000 20.000 25.000 20.000 28.000 25.000
DİĞER ÜLKELER 30.000 30.000 25.000 25.000 30.000 45.000 45.000
DÜNYA 915.000 779.289 604.445 509.956 675.000 895.000 699.000
KAYNAK: FAS USDA GRAIN WORLD MARKETS AND TRADE * Tahmini veriler
2006 YILI DÜNYA FINDIK ÜRETİMİ (TON)
TÜRKİYE
661.000
74%
İTALYA
130.000
15%
DİĞER
45.000
5%
İSPANYA
28.000
3%
ABD
31.000
3%
TÜRKİYE İTALYA İSPANYA ABD DİĞER
SİVAS
ANKARA
BOLU
KONYA
ANTALYA
MERSİNİSKENDERUN
İSTANBUL
ESKİŞEHİR
MUĞLA
İZMİR
MANİSA
AYDIN
UŞAK
KÜTAHYA
BURSA
TEKİRDAĞ KO
CA
EL
İ
YALOVA
DENİZLİ BURDUR
ISPARTA
KARMAN
ÇANKIRI
ZONGULDAK
KASTAMONU
SİNOP
G.ANTEP
MARDİN ŞIRNAK
HAKKARİ
VAN
BİTLİS
SİİRT
ELAZIĞ
BİNGÖLTUNCELİ
K.MARAŞ
KAYSERİ
K.ŞEHİR
NİĞDE
SAMSUN
ORDU
GİRESUN
ÇORUM AMASYA
ERZİNCAN
ERZURUM
RİZE
ARTVİN
ARDAHAN
KARS
IĞDIR
AĞRI
MUŞ
MALATYA
AFYON
AKSARAY
A.YAMAN
KİLİS
ADANA
GÜMÜŞHANE
TRABZON
BİLECİK
BARTIN
DÜZCE
Balıkesir
BAYBURT
IĞDIR
KIRKLARELİ
YOZGAT
ElbistanBATMAN
D.BAKIR
Ş.URFA
A.PAZARI
KARABÜK
EDİRNE
ERZİNCAN
FINDIK ÜRETEN İLLER
NEVŞEHİR
TÜRKİYE FINDIK ÜRETİM ALANLARI
TÜRKİYE FINDIK EKİLİŞ VE ÜRETİMİ
548 555 550
410
500
555550550
548
540 544525
540
661
350
530
480
600625
530
470
580
300
350
400
450
500
550
600
650
700
EKİLİŞ( Bin Ha) ÜRETİM (KABUKLU) (Bin Ton)
Kaynak; TÜGEM2007 rakamları tahminidir.
TÜRKİYE KABUKLU FINDIK ÜRETİM VE ALIMLARI (BİN TON)
410
470
350
499
65
30
163
81
625600
480
530
661
530
580
4
238
14292
129
488 16
51
-
100
200
300
400
500
600
700
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
ÜRETİM (KABUKLU) FİSKOBİRLİK ALIMI TMO ALIMI
-100
0
100
200
300
400
500
600
700
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
FINDIK ÜRETİMİ VE İHRACATI (BİN TON)
ÜRETİM İHRACAT (TON)
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
2007 YILI EYLÜL VE EKİM AYLARIDIR
FINDIK ALIM FİYATLARI ($/KG)
2,7
3,4
4,14,1
5,3
3,4
1,8
1,11
1,7
2,42,5
0
1
2
3
4
5
6
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
YILLAR
TMO FİSKOBİRLİK
DÜNYA FINDIK ORTALAMA FİYATLARI (İÇ)(CPT$/KG)
5,22
7,22
4,86
6,646,30
4,38
4,95 5,195,08
6,37
7,837,76
7,29
6,95
4,24
4,46
5,385,67
5,255,48 5,40
6,67
7,837,80
7,337,11
6,94
4,40
4,61
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
6,00
7,00
8,00
9,00
AYLIK DÖNEM
DE
ĞE
R
11-13 MM İÇ FINDIK 13-15 MM İÇ FINDIK
2007-2008 Üretim ve Stok Durumu
DEVİR ÜRETİMTOPLAM
ARZTÜKETİM
KAPANIŞ STOKLARI
TÜRKİYE 255.000 499.000 754.000 610.000 144.000
DİĞER 10.000 180.000 190.000 190.000 0
TOPLAM 265.000 679.000 944.000 800.000 144.000
TMO FINDIK STOKLARI (TON)
MAHSUL YILI 2005 2006 2007 TOPLAM
MİKTAR 43.000 196.000 81.000 320.000
TMO stoklarında,
• Dünya üretiminin % 40’ı,
• Toplam arzın % 34’ü,
• Toplam tüketimin % 40’ı
kadar stok bulunmaktadır.
• TMO, satış politikalarını ve fiyatlarını belirlerken piyasa istikrarını göz önünde bulundurmaktadır.
Fındık
• Türkiye fındıkta net ihracatçı konumundadır.
• Dünya fındık üretiminin yaklaşık %75’ini Türkiye gerçekleştirmektedir.
• 100’ün üzerinde ülkeye fındık ihraç edilmektedir.
• İhracatının %85’i AB ülkelerinedir.
• AB ülkelerine ihracatın %80’i İtalya ve Almanya’ya gerçekleştirilmektedir.
• TMO, ilk defa 2006 yılında Bakanlar Kurulu Kararıyla fındık müdahale alımını gerçekleştirmiştir.
Fındığın Kullanım Alanları
Fındık; Kavrulmuş,
Beyazlatılmış,
Kıyılmış,
Dilinmiş,
Un,
Püre şeklinde
Çikolata, Bisküvi, Şekerleme, Kahve aroması sanayinde tatlı, pasta ve dondurma yapımında kullanılmaktadır.
Büyük oranda da çerez olarak tüketilmektedir.
Türkiye Fındık Sanayisi
İşletme (Adet)
Kapasite
(ton / yıl)
Üretim (ton)
Kapasite Kullanım (%)
İç fındık 143 1 562 714 211 165 14
Kavrulmuş fındık 33 107 798 31 748 29
Beyazlatılmış fındık 21 65 127 5 608 9
Dilinmiş fındık 11 6 249 864 14
Kıyılmış fındık 31 64 185 18 449 29
Fındık ezmesi 7 6 766 76 1
Fındık unu 29 56 677 6 686 12
Fındık püresi 20 40 827 17 014 42
Toplam 295 1 910 343 291 610 15
1938 yılından beri üreticilerden fındık alım yapan ve bir üretici birliği olan FİSKOBİRLİK’in finansman temininde yaşadığı olumsuzluklar nedeniyle Hükümet, 2007 yılında fındık alımı konusunda TMO’yu görevlendirmiştir.
TMO, alımlarda depolarının kullanımı, finansman temini gibi konularda Fiskobirlik ile işbirliği yaparak 2006 ve 2007 yıllarında kendisine verilen görevi başarıyla yerine getirmiştir.
TMO’nun Avrupa Birliğine tam üyelik yolundaki uyum çalışmaları
• Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tüm tarımsal ürünlerin müdahale alımlarından ve ihracat geri ödemelerinden sorumlu AB benzeri bir “Ödeme Kurumu” olmayı amaçlamaktadır
•Bu nedenle TMO, alımların üretici birlikleri ile Kooperatifler aracılığıyla yapılmasını desteklemekte ve geliştirilmesi yönünde talebi bulunmaktadır.
• Bu bağlamda,TMO mevzuat ve idari yapılanma çalışmalarını sürdürmektedir.
Teşekkür ederiz…
www.tmo.gov.tr