fed katalog

7/18/2019 Fed Katalog

http://slidepdf.com/reader/full/fed-katalog 1/153

KATALOG

2005

A.G. Da¤›t›m, Koruma, Kontrol, Kumanda, Enerji Kalitesi, Ölçüm Ürünleri ve Pano Sistemleri



11

22

33

44

55

66

77

88

99

1010

1111

1212

1313

1414

15151616

1717

1818

1919

2020

Yolcu Vagonlar› ‹çin

Is›tma Sistemleri Kontrolü

NH B›çakl› Sigorta ve Altl›klar›

Aç›k Tip Devre Kesiciler

Sigortal› ve Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar›

Paket fialterler

Kontaktörler

Kaçak Ak›m Koruma fialterleri

Ak›m Transformatörleri

Güç Kondansatörleri

Ölçü Aletleri

Minyatür Devre Kesiciler

Motor Koruma fialterleri

Kompakt Tip Devre Kesiciler

Elektronik Ürünler ve Röleler

Elektronik Elektrik Sayaçlar›

Dikey Sigortal› Yük Ay›r›c›lar›

Termik Röleler

EasyPan Da¤›t›m Panolar›

Teknik Bilgiler

Reaktif Güç Kontrol Röleleri

Her türlü de¤ifliklik yapma hakk›m›z sakl›d›r.

D a ¤ › t › m &

K o r u m a Ü r ü n

l e r i

P a n

o S i s t e m l e r i Ö l ç ü m Ü r ü n l e r i E

n e r j i K a l i t e s i

K o n t r o l & K

u m a n d a Ü r ü n l e r i

T e k n i k



Tasar›mMüflterilerin her türlü iste¤ine cevap verebilecek flekildeüretilen mamüllerin tasar›m›, En geliflmifl CAD-CAMprogramlar›ndan birisi olan UNI GRAPHICS yard›m›ylayap›lmaktad›r.

ÜretimFederal Elektrik’te üretim ve planlama, ERP bilgisayaryaz›l›m› vas›tas›yla gerçeklefltirilmektedir. Sistem;imalat kontrol, mühendislik, üretim proggramlama,ihtiyaç planlama, sat›n alma, envanter kontrol, kalite

kontrol, sat›fl-da¤›t›m, finansal yönetim, bak›m veinsan kaynaklar› modüllerinden oluflmaktad›r. Üretimdekullan›lan hammaddelerin %95’ i yurt içinden tedarikedilirken, gümüfl alafl›ml› kontaklar ve bimetaller gibiönemli malzemeler yurt d›fl›ndan tedarik edilmektedir.Üretiminin büyük miktar›n›, aralar›nda Avrupa, Amerikave Orta Do¤u ülkelerinin yer ald›¤›, 40’dan fazla ülkeyeihraç etmektedir.

FEDERAL ELEKTR‹K



A.G. Da¤›t›m, Koruma, Kontrol,Kumanda, Enerji Kalitesi,Ölçüm Ürünleri ve Pano Sistemleri

KaliteDünya pazarlar›nda kendini kabul ettiren Federal

Elektrik; tüm dünyada kabul görmüfl ISO 9001:2000standartlar›na göre yap›land›r›lm›flt›r. Sürekli geliflmeve müflteri memnuniyeti esas al›narak; tasar›mdansat›nalmaya, proses kontrolünden depolama vesevkiyata, e¤itimden sat›fl sonras› hizmetlere kadarkitüm süreçler istatistiksel teknikler ve ERP yaz›l›m› iletakip edilmektedir.

Yurtiçi ve Yurtd›fl› PazarlarTürkiye’de Adapazar› merkez olarak 3 flube 5

temsilcilik ve yaklafl›k 120 bayiden oluflan da¤›t›mkanal› bulunan Federal Elektrik uzman sat›fltemsilcileriyle hizmet vermektedir. Federal Elektrikbaflta Fransa, Almanya, ‹ngiltere, ‹sveç, ‹talya, SuudiArabistan, M›s›r, Kuveyt,Türki Cumhuriyetler, Suriye,Ürdün, Irak, B.A.E, Rusya, Sri Lanka olmak üzere,40’tan fazla ülkeye üretiminin %50’sinden fazlas›n›ihraç etmektedir.



FEDERAL ELEKTR‹K ’in Adapazar›/TÜRK‹YE’deki üretim tesisleri ve yönetim binas›.

Federal Elektrik 30.000 m2’lik kapal› bir alanda 50’si mühendis

500’ü aflk›n çal›flan› ile Türkiye’de alçak gerilim flalt cihazlar›

üreten, lider kurulufltur. Tüm ürünler TSE, EN ve IEC

standardlar›na uygun olarak üretilmektedir. Üretim, ISO

9001:2000 Kalite Güvence Sistemi alt›nda

yap›lmaktad›r. Federal Elektrik ISO 9001

Kalite Güvence Sistemi’ni en iyi uygulayan

firma olarak seçilmifl ve kalite ödülü ile

ödüllendirilmifltir. Bu ödül Uluslararas›

Standartlar Teflkilat› (ISO) Baflkan›

Prof. Dr. Giacomo Elias taraf›ndan

bir törenle verilmifltir.

FEDERAL ELEKTR‹K

Yat›r›m ve Ticaret A.fi. FEDERAL PAZARLAMA

ve Ticaret A.fi.

FEDERAL DIfi T‹CARET A.fi.

FEDERAL MAK‹NASan. Tic. ve Paz. A.fi.

FEDERAL MERMERTic. ve San. Ltd. fiti.

FEDERAL S‹MON Pazarlama ve Tic. A.fi.

FEDERAL S‹MON Elektromekanik San. ve Tic. A.fi.

FEDERAL ELECTRICTrading LTD. UK.

FEDERAL ELECTRIC EGYPT

FEDERAL MARBLE INC. USA.

ADELSAN Ltd.

BAfiAK TRAKTÖR ‹fl ve Tar›m Mak. San. ve Tic. A.fi.

FEDERAL SÜS B‹TK‹LER‹ Fidanc›l›k San. ve Tic. Ltd. fiti.



11

KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LERKOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

‹Ç‹NDEK‹LER

Elektronik Devre Kesiciler

Termik-Manyetik Devre Kesiciler

-2005

Devre Kesiciler Hakk›nda Genel Bilgiler

A.G. Tesislerindeki Afl›r› Gerilimlerin Zararlar›

Kullan›m Yerlerine Göre Devre Kesici Seçimi ve Devre Kesicilerin DC Devrelerinde Kullan›lmas›

Devre Kesicinin Kullan›m fiekli

Toprak Kaçak Ak›mlar›na Karfl› Koruma Sistemi

Devre Kesicilere Ait Genel Teknik Tablo

Devre Kesicilere Ait Teknik Karakteristikler ve Siparifl Kodlar›

Devre Kesicilere Ait Teknik Özellikler ve Devre Kesici Seçim Tablosu

Ortam S›cakl›¤›n›n Açma Ak›m›na Etkisi

Seçicilik

400 A. Devre Kesici ile 400 A. NH Sigortaya Ait Ak›m Zaman E¤risi ve Ard›fl›k Ba¤lama

K›sa Devre Ak›m Hesab›

Devre Kesicilerinde Kullan›lan Aksesuarlar

Enversör Sistem

Devre Kesici Motor Kumanda Mekanizmalar›n›n Elektriksel Devre fiemalar›

Devre Kesicilerin Ak›m Zaman E¤rileri

Devre Kesicilere Ait Teknik Resimler

Devre Kesici Motor Kumanda Mekanizmalar›na Ait Teknik Resimler

2

4

5

6

7

8

10

14

15

16

19

20

22

26

27

28

29

32

‹Ç‹NDEK‹LER


F21F22

F10F11

F12 F31F32F33

F61F62

F71F51F52F53

F82F83

F111EF112E

F91EF92E

F82EF83E

F101EF102E


1/1



DEVRE KES‹C‹LER HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

1/2 -2005

Elektrik devrelerinde gerilimin belli bir de¤erin alt›na düflmesiveya üç fazl› devrelerde fazlardan birinin kesilmesi cihazlar›nyanarak ar›zalanmas›na neden olabilir. Örne¤in, üç fazl›motorun fazlar›ndan birinin kesilmesiyle di¤er fazlar afl›r›yüklenecek ve motor yanacakt›r. ‹stenildi¤inde kesiciyedüflük gerilim bobini tak›larak bu gibi ar›zalar›n oluflmas›önlenebilmektedir. Düflük gerilim bobini genellikle iki fazdanbeslendi¤i için di¤er faz›n kontrolü bir kontaktör kullan›larakyap›l›r (fiekil-2).

K›sa Devre fiartlar›nda Açan Sal›c›lar :

Düflük Gerilim Sal›c›lar› :

K›sa devre ak›m›n›n sal›c›n›n ayar de¤erini aflt›¤› durumdadevreyi çok k›sa bir sürede ani olarak açan sal›c›lard›r.

Afl›r› Yük fiartlar›nda Açan Sal›c›lar :Devreden çekilen ak›m›n kesicinin anma ak›m de¤erini aflt›¤›durumlarda çal›flan sal›c›lard›r. Ters zaman gecikmeli olarakçal›fl›rlar. Ak›m›n de¤eri artt›kça açma süresi küçülür.

Afl›r› Ak›m Oluflumu :

Sal›c›lar :

Afl›r› Ak›m Sal›c›lar› :Afl›r› Ak›m :

Girifl :Kesici, normal iflletme flartlar›nda devreyi kapamaya, kesmeye,ay›rmaya ve bu devrenin ak›m›n› tafl›maya, k›sa devre ve afl›r›ak›m gibi normal d›fl› flartlarda ise; devreyi otomatik olarak

kesmeye yarayan mekanik bir açma - kapama cihaz›d›r.Kesicinin Çal›flma Prensibi :Devre kesicinin devreyi açma - kapama iflleminden baflka enönemli fonksiyonu; normal d›fl› flartlarda devreyi korumalar›d›r.Kesicinin koruma fonksiyonlar›n› yerine getirebilmesi için cihaziçinde baz› üniteler bulunmaktad›r. A.G. Devre kesicilerininaçt›rma üniteleri TS 1058 EN 60947-2 standartlar›nda sal›c›olarak tarif edilmektedir.

Elektrik devrelerinde afl›r› ak›mlar devreden çekilen gücünartmas› veya bir k›sa devre sonucunda oluflur. Her iki afl›r›ak›m da elektrik devreleri için oldukça tehlikelidir. Afl›r› ak›mlar,elektrik devresinde termik ve dinamik zorlanmalara sebepolurlar.- Çekilen gücün artmas› ile meydana gelen afl›r› ak›mlar

genellikle çok yüksek olmamakla beraber anma ak›m›n›n(2-3) kat›na kadar ç›kabilmektedir.- K›sa devre sonucu oluflan ak›mlar ise, elektrik devresininözelli¤ine göre de¤iflmektedir. Mesela 100 kVA’l›k trafoda 3,2kA, 2500 kVA’l›k bir trafoda ise 60 kA’e kadar ç›kabilmektedir.Trafo, jeneratör, motor, kablo vb. gibi elektrikli cihazlar›n afl›r›ak›m nedeniyle oluflan ›s› ile tahrip olmadan dayanabilece¤ibir l

2.t termik zorlanma de¤eri vard›r. Formülden de görüldü¤ü

gibi hem ak›m›n de¤eri hem de ak›m›n geçme süresi sonderece önemlidir. l

2.t de¤erini belli bir de¤erin alt›nda tutabilmek

için ak›m yükseldikçe ak›m›n akma süresinin k›salmas› gerekir.A.G. devre kesicileri, korunacak cihaz›n l

2.t de¤erinin alt›nda

devreyi açarak güvenli bir koruma sa¤larlar (fiekil-1).

Anma ak›m de¤erini aflan bütün ak›m de¤erleri afl›r› ak›molarak adland›r›l›r..

- Afl›r› ak›m sal›c›lar› ( Afl›r› ak›m açt›rma ünitesi )- Düflük gerilim sal›c›lar› ( Düflük gerilim açt›rma ünitesi )- fiönt sal›c›lar› ( Uzaktan açt›rma ünitesi )

Tüm kesiciler afl›r› ak›m sal›c›lar› ile donat›lm›flt›r. Ancak

düflük gerilim ve uzaktan açt›rma bobini, standart bir aksesuarolmay›p, ihtiyaca göre devre kesiciye ilave edilmektedir.

Afl›r› Ak›m Sal›c›lar› ikiye ayr›l›r:1. Afl›r› yük flartlar›nda açan sal›c›lar,2. K›sa devre flartlar›nda açan sal›c›lar.

fiekil-1I= Üzerinden geçen ak›mt= Ak›m›n geçme süresi

K : Kontaktör (Bobin AC 380 V)

F4: Düflük gerilim bobini (DGB)Q1: A.G. Devre kesici

fiekil-2

Resim-1

U

K

K

R

S

T

YÜK

A1

A2

F4

Q1

Korunacak cihaz

Kesici

Tan›mlamaetiketi

Tripbutonu

Uzun ömürlükontaklar

Ark hücresi

Kurma kolu

Elektronikkontrolünitesi

ON-OFFAçmakapama




11

fiekil - 4

Beklenen k›sa devreak›m›n tepe de¤eri.

S›n›rlanm›fl k›sa devreak›m›n›n tepe de¤eri.

I max

I s›n›r

:

:

I max

I s›n›r

Beklenen k›sa devre ak›m›

I

t (sn)10 ms.5 ms.

S›n›rlanm›fl k›sa devre ak›m›


-2005

Termik - Manyetik Devre Kesiciler :

Termik koruma ifllevi, (1,1-3) x In :(Afl›r› yük flartlar›nda koruma için)

Termik korumay› sa¤layan bimetal, s›cakl›k karfl›s›nda uzamakat say›lar› farkl› iki metalin birleflmesiyle oluflur. Bimetal›s›nd›¤›nda uzamas› daha az olan metale do¤ru bükülür.

Böylece kesici mekanizmas›n›n aç›lmas›na yard›mc› olanbir t›rna¤› kurtararak kesiciyi devre d›fl› b›rak›r. Bimetalinbükülme h›z›, kesicinin içinden geçen ak›m›n büyüklü¤ü iledo¤ru orant›l›d›r. Zira ak›m›n artmas› s›cakl›¤›n artmas›demektir. Bu flekilde anma ak›m›n›n üstündeki yükak›mlar›nda, kesicinin afl›r› ak›m koruma ifllevi bimetalsayesinde gerçeklefltirilir.

Manyetik koruma ifllevi, (>3 x In) :(K›sa devre flartlar›nda koruma için)Kesicinin bir baflka görevi de ba¤l› bulundu¤u devreyi k›sadevrelere karfl› korumas›d›r. K›sa devre; fazlar›n birbiri iletemas› veya faz-toprak temas› sonucunda meydana gelebilir.K›sa devre durumunda kablolardan çok yüksek bir ak›m

geçece¤inden, sistemin enerjisinin termik korumaya göreçok daha k›sa sürede kesilmesi gerekmektedir. Kesici, ba¤l›bulundu¤u yükü korumak için an›nda açma yapmal›d›r. Bugörevi gören k›s›m, k›sa devre ak›m›n›n meydana getirdi¤imanyetik alan›n oluflturdu¤u m›knat›slanma ile çal›flanmekanik bir açma düzene¤idir.

Elektronik Afl›r› Ak›m Sal›c›l› Devre Kesiciler :Elektronik devre kesicileri, termik-manyetik kesicilerdenay›ran özellik, afl›r› ak›m sal›c›lar›n›n elektronik devre ilekontrol edilmesidir. Elektronik kontrol mikroifllemci vas›tas›ylayap›lmaktad›r. Elektronik devrenin dizayn› esnas›nda,iflletmede karfl›lafl›labilecek en kötü ihtimaller göz önündetutulmufltur. Yüksek k›sa devre ak›mlar›nda, elektronik devreçal›flt›r›lmadan direkt açma sa¤lanm›flt›r. Böylece elektronikdevrede olabilecek ar›za ihtimali ortadan kald›r›lm›flt›r. Ayr›cakesicinin açma süresi; kesicinin ve çevrenin s›cakl›¤›ndanba¤›ms›zd›r. Federal elektronik devre kesiciler, istek üzerineRS-232 protokolü ile bilgisayara ba¤lanabilir. Böylece;- Ak›m kaydedici cihazlar›n yerine bilgisayar›n haf›zas›kullan›labilir.- Çekilen ak›m›n, çeflitli zaman aral›klar›ndaki (gece-gündüz)maksimum, minimum, ortalama, vb. de¤erleri al›nabilir.- ‹statistiki bilgilere an›nda ulaflabilir.- Afl›r› ak›m oluflumunda kesicinin açma süresi ayarlanabilir.- Bilgisayardan kesicinin anma ak›m› ve ani açma ak›m›hassas olarak de¤ifltirilebilir.- Harici açma kumandas› verilebilir.Elektronik devre kesicilerin anma ve ani açma ak›m› ayarsahalar› çok genifltir. Bu özellik kesiciye genifl kullan›m imkân›sa¤lar. Ayr›ca elektronik devre kesiciler ortam s›cakl›klar›ndanetkilenmezler.

A.G. Devre kesiciler afl›r› ak›m sal›c› cinsine göre iki de¤ifliktürde üretilir. Bunlar, termik-manyetik ve elektronik devrekesicilerdir.

Devre kesiciyi uzaktan açt›rmak için kullan›l›r. Bir flönt açt›rmasal›c›s›na, bir gerilim uyguland›¤›nda besleme geriliminin%70’i ile %110’u aras›nda açt›rma yapt›rabilmelidir.

(TS EN 60947-1 madde 7.2.1.4).

DEVRE KES‹C‹ ÇEfi‹TLER‹ :

fiönt Sal›c›lar› : Limitörlü devre kesicinin çal›flma prensibi :

Kesici kol ile aç›l›p kapat›l›rken hareketli kontak ONpozisyonunda, poz-1 de OFF pozisyonunda ise poz-3’dedurmaktad›r (fiekil - 3).

Limitör özelli¤i olmayan bir kesici, devrede herhangi bir k›sadevre meydana geldi¤inde oluflan k›sa devre ak›m›, sal›c›larsayesinde kesici mekanizmas›n› harekete geçirerek kesiciyiaçt›r›r ve kesici kolu da trip pozisyonuna gelir. Açma süresi10-20 ms aras›nda de¤iflir.Federal limitörlü kesicilerde ise bu anlat›lanlara ilave olarak;k›sa devrenin oluflturdu¤u z›t manyetik alan, hareketli konta¤›poz-1’den poz-2’ye getirir ve kontak bu pozisyonda kal›r.Yani kontak kendili¤inden tekrar ON pozisyonuna gelmez.Hareketli konta¤›n aç›lmaya bafllamas› k›sa devrenin dahabirinci milisaniyesinde bafllar. Konta¤›n poz-2’ye gelmesi ilkiki milisaniyede, ark›n komple kesilmesi ise en fazla 3-5milisaniyede biter.K›sa devrenin bafllamas›yla ayn› anda harekete geçen

manyetik sal›c›lar ise; kesici mekanizmas›n› OFF pozisyonuna,mekanizma ise; poz-2’ye gelmifl hareketli konta¤› poz-3’egetirir ve kesici kolu trip pozisyonunda kal›r. Hareketli konta¤›poz-1’den poz-2’ye getiren ak›m, beklenen k›sa devreak›m›ndan çok düflük bir ak›md›r. S›n›rland›r›lm›fl ak›m,beklenen ak›m›n sekiz hatta onda biri mertebesindedir.(fiekil- 4) Beklenen k›sa devre ak›m›, limitörlü devre kesiciolmasayd› devreden çok k›sa bir sürede olsa akacakt›r.

Federal limitörlü devre kesicinin avantajlar› :

- Kesici tipine göre ak›m› %90 oran›na kadar s›n›rlayaraktrafolar›, kablolar› ve devredeki di¤er cihazlar› korurlar.- Meydana gelen patlama ve arklar çok düflük seviyede

kald›¤› için hayati emniyet ve pano içindeki di¤er cihazlar›nzarar görmemesi garanti alt›na al›n›r.

fiekil - 3

Seperatör

Metalplakalar

Ak›m

Manyetikkuvvet

Manyetik alanHareketli kontak

Sabit kontak

Ak›m

poz-1

poz-2

poz-3





-2005

Seperatörler, enerji alt›nda çal›flan kesicinin aç›lmas›esnas›nda oluflan ark› söndürmek için kullan›l›r. Hareketlikontak, sabit kontaktan ayr›l›rken kontaklar aras›nda bir süredaha akmaya devam eder ve buna ark ad› verilir. Bu oluflanark›n çok k›sa bir sürede söndürülmesi gerekir.Ark›n söndürülmesi :Ark›n etraf›nda oluflan manyetik alandan dolay› arkseperatörlere do¤ru itilir. Böylece ark›n boyu uzayarak incelirve seperatör plakalar› aras›nda bölünerek kopar (fiekil-5).Seperatörlerin yan duvarlar›nda kullan›lan malzemeninözelli¤inden dolay› ark›n oluflturdu¤u yüksek s›cakl›kneticesinde bir gaz ç›kar. Bu ç›kan gaz›n da ark›nsöndürülmesinde önemli bir etkisi vard›r.

A.G. TES‹SLER‹NDEK‹ AfiIRI GER‹L‹MLER‹N ZARARLARI

A.G. Tesislerinde Oluflan Afl›r› Gerilimlerin Nedenlerive Al›nmas› Gereken Önlemler :

Gövde ve Kapak :Gövde ve kapak malzemesi olarak, EN 60512-20-2standard›na göre cam elyafl› polyester reçinesi kullan›lm›flt›r.Literatürde BMC (Bulk Moulding Compound) olarak

adland›r›lan bu malzeme, günümüzde elektriksel ve me-kaniki de¤erlerinin yüksek olmas› nedeniyle tercih edilmekte,160 °C’lik s›cakl›¤a sürekli olarak dayanabilmektedir. BMCmalzeme IEC 695-2-1’e göre 960 °C s›cakl›ktaki k›zg›n telde¤dirildi¤inde alev almamaktad›r.

Ark Söndürme Hücresi (Seperatör) :

Bimetal :Bimetal, ›s› karfl›s›nda uzama katsay›lar› farkl› iki plakahalindeki metalin birlefltirilmesiyle oluflan bir malzemedir.Kesici içinden geçen ak›m bimetali ›s›t›r. Bu ›s›n›n etkisiylebimetal di¤erine göre daha az uzayan plaka üzerine do¤rue¤ilir. Kesici içinden geçen ak›m artt›¤›nda oluflan ›s› daartt›¤› için bimetal daha fazla ›s›n›r ve daha çok e¤ilir. Böyleceaçt›rma mekanizmas›na kumanda ederek kesicinin açmas›n›sa¤lar.

Kontaklar :Kesicilerde, kesilen ve tafl›nan ak›m de¤erleri ile konstrüksiyongöz önüne al›narak kontak alafl›m› belirlenir. Kesicilerdegenellikle gümüfl, grafit, nikel, wolfram alafl›ml› kontaklarkullan›l›r. Daha yumuflak yap›da olan gümüfl - grafitalafl›mlardan yap›lm›fl kontaklar sabit (alt) kontaklarda, dahasert olan gümüfl - wolframl› kontaklar ise hareketli (üst)kontaklarda kullan›l›r. Hareketli kontaklara bombeli bir yap›verilmifltir. Bu sayede her açma - kapamada bombeli ve sertalafl›ml› kontaklar, yumuflak sabit kontaklar üzerinde yeryapar. Böylece en düflük geçifl direnci sa¤lan›r. Kontaktemas dirençlerinin düflük olmas› için hareketli konta¤›n sabitkonta¤a çok iyi temas etmesi gerekir. Ancak gere¤inden

fazla kontak bask› kuvveti, kontaklar›n daha k›sa sürede

Yandaki metinde aç›klanan ve bunlara ilave olarak dahabirçok nedenden oluflabilecek olan yüksek gerilimin tehlikeliboyutlara ulaflmamas› için, öncelikle trafonun O.G. ve A.G.taraf›na uygun (kalitesi onaylanm›fl) parafudr ba¤lanmal› vesistem topraklamas›n›n çok iyi yap›lm›fl olmas› gereklidir.Örnek olarak koruma topraklamas› için trafo merkeziniçevreleyen toprak flebekesinin topraklama direnci RE i letemsil edilsin ve topraklama direnci RE = 5 ohm olsun. Trafo

merkezinin orta gerilim taraf›nda faz-toprak k›sa devresimeydana geldi¤inde, meydana gelecek k›sa devre ak›m›topra¤a akacak ve toprakta bir potansiyel oluflturacakt›r.E¤er k›sa devre ak›m› 6.000 amper ise, 5 x 6000 = 30.000voltluk bir gerilim trafo merkezi topraklama flebekesi içindeda¤›t›lacakt›r. E¤er A.G. iflletme topraklamas› O.G. korumatopraklamas›na yanl›fll›kla ba¤lanm›fl ise, iflletmetopraklamas›na ba¤l› alçak gerilim teçhizat›da meydanagelen 30.000 volt potansiyelden etkilenecek ve bu alçakgerilim teçhizat›na ciddi zararlar verebilecektir. Bu ortagerilim taraf›ndaki faz-toprak k›sa devre ak›m›n›n oluflturdu¤uafl›r› gerilimin de¤eri, trafo merkezinden 20 m. uzakl›kta çokküçülür ve tesirsiz hale gelir. Bu bak›mdan bir trafomerkezindeki iflletme topraklamas›, koruma topraklamas›ndan

en az 20 m. uzakl›kta tesis edilmelidir.

Bilindi¤i üzere elektrik tesislerinde zaman zaman afl›r› gerilimleroluflabilmektedir. Bu afl›r› gerilimler, y›ld›r›m düflmesi veyaanahtarlama olarak adland›r›lan; transformatör, kondansatör,bobin vb. gibi cihazlar›n devreye girip ç›kmalar› esnas›nda çokk›sa bir süre için ani darbe fleklinde oluflmaktad›r. Zamanzaman meydana gelen bu tip geçici olaylar fazlar aras›ndaveya faz-toprak aras›ndaki bir atlama ile k›sa devreyedönüflebilmektedir. Yal›tkan muhafaza üzerindeki kir, toz ve

rutubet atlaman›n oluflma ihtimalini artt›rmaktad›r.A.G. trafolar› devreye al›n›rken devrenin kapanmas› esnas›ndaçok k›sa süreli yüksek m›ktan›slanma ak›mlar› oluflur. Buak›mlar›n ilk tepe de¤eri, 50kVA’dan 1500 kVA’ya kadar olantrafolarda nominal ak›m›n 16-35 kat›na, 1500kVA’dan büyükgüçlü trafolarda ise 10-16 kat›na ç›kabilir.Geçici m›knat›slanmaak›mlar› çok k›sa bir süre (birkaç milisaniye) içinde sönerler.Transformatörler için anahtarlama cihazlar› seçilirken bum›knat›slanma ak›mlar› göz önüne al›nmal›d›r. Ayr›ca baz›elektronik cihazlar, kalk›fl an›nda (Boflta çal›flan motorlar, bofltaçal›flan trafolar, endüstriyel kaynak cihazlar›, elektronik balansl›floresant lambalar ve elektronik cihazlar) temel flebekefrekans›n›n katlar›nda harmonik ak›m ve gerilim olufltururlar.Tesislerin bu gibi harmonik ak›m ve gerilimlerden korunmas›

için alçak gerilim panolar›n›n girifline Harmonik Filtre Reaktörleritak›lmal› ve böylece harmonik ak›m ve gerilimlerin cihazlarazarar vermesine karfl› önlem al›nmal›d›r.

tahrip olmas›na sebep olur. Kontak alafl›mlar›, sa¤l›kl› biraçma kapama için büyük önem arzeder.

fiekil-5

manyetik alan

manyetik kuvvet

ak›m yönü


A.G. TES‹SLER‹NDEK‹ AfiIRI GER‹L‹MLER‹N ZARARLARI



11KULLANIM YERLER‹NE GÖRE DEVRE KES‹C‹ SEÇ‹M‹

-2005

Motor Koruma Kesicileri :

Motorlar ilk kalk›fl an›nda k›sa süreli çok yüksek ak›m çekerler.

‹flletme devaml›l›¤›n›n sa¤lanmas› ve sistemin korunmas›için seçilecek olan kesicinin manyetik ayar sahas›n›n(8 - 12) In aras›nda olmas› gerekmektedir.

Jeneratör Koruma Kesicileri :

Jeneratörlerde oluflabilecek k›sa devre ak›m› çok düflük

de¤erlerde oldu¤undan, jeneratörlerin korunmas› içinkullan›lacak devre kesicinin manyetik ayarlar›n›n (3 - 5) Inaras›nda olmas› gerekir.

fiehir fiebekeleri Koruma Kesicileri :

fiehir flebekelerinde büyük güçlü motorlar, demerajla kalkanyükler bulunmaz ve ayr›ca hat boylar› da oldukça uzundur.Hatlar›n sonunda oluflabilecek k›sa devre ak›mlar›nda A.G.kesicinin açmas› gerekir. Bu nedenden dolay› flehirflebekelerinde kullan›lan kesicilerin manyetik ayarlar›n›n(4 - 8) In aras›nda olmas› gerekmektedir.

Toprak Kaçak Koruma Kesicileri :

Toprak kaçaklar›na karfl› koruma flayet kesicinin kendibünyesinde mevcutsa; kesicinin üzerindeki ayarlar›ndan,e¤er toprak koruma ünitesi kesicide mevcut de¤ilse, toroidaltrafo ve toprak kaçak alg›lama rölesi kombinasyonu ile kesicikumanda edilerek toprak kaçaklar›na karfl› koruma sa¤lan›r.Ayr›nt›l› bilgi için sayfa-7’ye bak›n›z.

DEVRE KES‹C‹LER‹N DC DEVRELERDE KULLANILMASI

Elektronik olmayan termik-manyetik devre kesiciler, DC ak›mlar›n anahtarlanmas›nda güvenli bir flekilde kullan›labilir. fiekil-6’da görüldü¤ü gibi 250 V’dan daha yüksek gerilimler için 2 veya 3 kutup seri ba¤lanarak her bir kutup üzerine düflen gerilimküçültülmektedir.

A.G. Devre kesicilerinin afl›r› ak›m sal›c›lar›, korunacak cihaz›n (yükün) karakteristik özelliklerine göre birbirinden farkl› olarakayarlanm›fl olmal›d›rlar.

Resim-2

Resim-4

fiekil-6

M

DC 600 V

(+)

M

DC 440 V

M

DC 250 V

(-- )(-- )(+) (-- )(+)

Resim-3

Resim-5

KULLANIM YERLER‹NE GÖRE DEVRE KES‹C‹ SEÇ‹M‹

DEVRE KES‹C‹LER‹N DC DEVRELERDE KULLANILMASI



-2005

DEVRE KES‹C‹LER‹N KULLANIM fiEKL‹

Kesicinin konumunu gösteren 3 durum mevcuttur. Budurumlar fiekil-7’de gösterilmifltir.

ON/I Konumu :Kesicinin kontaklar›n›n kapal› oldu¤unu gösterir. Bu durumdakesici kolu en üst pozisyondad›r.

TR‹P Konumu :Kesicinin herhangi bir ar›zadan (afl›r› yük veya k›sa devregibi) dolay› açt›¤›n› gösterir. Bu durumda kesici kolu ON ileOFF konumlar› aras›nda orta pozisyondad›r.Trip pozisyonundaki kesiciyi ON pozisyonuna almak için;kesici kolunu, OFF yaz›s› istikametinde afla¤›ya do¤rubast›r›n›z. Kesici “klik” sesi ile beraber kurulacakt›r. Dahasonra kesiciyi kapatmak için kolu ON istikametine do¤rubast›r›n›z.

OFF/0 Konumu :Kesicinin kontaklar›n›n aç›k oldu¤unu gösterir. Bu durumdakesici kolu en alt pozisyondad›r.

Devre Kesicinin Kullan›m fiekli :

fiekil-7

1/6

Montaj :

Montaj esnas›nda dikkat edilecek hususlar afla¤›das›ralanm›flt›r.- Kesicinin monte edilece¤i yer; tozsuz ve rutubetsiz olmal›d›r.- Kesici afl›nd›r›c› gaz ve buhara maruz kalmayacak flekildemonte edilmelidir. Ortam tozlu ve rutubetli ise kesici mutlakauygun koruma derecesine sahip bir muhafaza içerisindemonte edilmelidir.- Kesici iflletmede iken titreflim ve ani darbelere maruzkalmamal›d›r.

- Alt alta monte edilen iki kesici aras›ndaki minimum mesafelerfiekil-8’deki gibi ayarlanmal›d›r.- Topraklanm›fl veya yal›t›lm›fl duvar ile kesici aras›ndakiminimum mesafeler fiekil-9’da gösterilmifltir.- Ba¤lant› klemenslerinin tak›lma flekli (F31 ve F51 tip flalterleriçin) önden veya arkadan ba¤lant›ya göre de¤iflmektedir.Gerek duyuldu¤unda ba¤lant› klemensi yerinden sökülüpters çevirilerek ba¤lanabilir.- Ölçü cihazlar›n›n kablo ba¤lant›lar› baralardan yap›lmal›, kesicininterminallerinden ba¤lant› yap›lmamal›d›r. (Kablo pabucu ileyap›lacak ba¤lant›lar için fabrikadan uzatma baralar›n›isteyiniz.)- Çok telli kablolar›n kesici klemensine olan ba¤lant›lar›ndauç yüksü¤ü kullan›lmal›, kablo uçlar›na lehimleme yap›lmal›d›r.- Bak›r baralar ile kesiciye ba¤lant› yap›lmas› durumundaatlama riskini en aza indirgemek için baralar boyanmal›,baralardaki sivri uçlar yuvarlat›lmal›d›r.- Kesici gövdesinde bulunan iki bara aras›ndaki olu¤ayal›tkan levhalar›n mutlaka yerlefltirilmesi gerekir. Sayfa25’deki teknik resimlere bak›n›z.- Topraklamalar, yönetmeliklere uygun olarak yap›lmal›d›r.Da¤›t›m trafosunun O.G. taraf›ndaki parafudr ve OGtopraklamalar› ile trafonun y›ld›z noktas› topraklamas› aras›ndaen az 20 m mesafe olmal› ve y›ld›z noktas› NYY kablo iletopraklanmal›d›r.

A : 100 mmB : 40 mmC : 25 mmD : 20 mm

fiekil-9

A :Topraklanm›flduvar ile kesiciaras›ndaki min.mesafeB :Yal›t›lm›fl duvarile kesici aras›ndaki

min. mesafe

C C

D

A

B

1) Bara2) Kablo3) Kablo Terminali

fiekil-8

Tip x (mm)

F10-F11/F12F21-F22F31-F32-F33F51-F52-F53

140

F61-F62/F71F82-F83/F82E-F83E

F92EF101E-F102EF111E-F112E

180

13

2

DEVRE KES‹C‹LER‹N KULLANIM fiEKL‹



11TOPRAK KAÇAK AKIMLARINA KARfiI KORUMA S‹STEM‹

-2005

Devre Kesiciler ile Toprak Kaçak Ak›mlar›na Karfl›Koruma Sistemi :Elektrik devrelerinde oluflabilecek toprak kaçak ak›mlar›n›nçok küçük de¤erleri dahil (> 30 mA) can güvenli¤i ve yang›n

aç›s›ndan oldukça tehlikelidir. Bu küçük toprak kaçakak›mlar›n›, normal kesiciler hissedemedi¤inden toprakkaçaklar›na karfl› ek bir koruma yap›lmaktad›r.Elektronik kesicilere toprak kaçak koruma sistemi, d›flar›danek bir düzenek olmaks›z›n ilave edilebilmektedir. Bu sistemile (0,1-1)xIn hassasiyetinde bir koruma yap›lmaktad›r.Elektronik olmayan kesicilerde ve yukar›da belirtilen de¤erdendaha düflük kaçak ak›mlara karfl› koruma ihtiyac› duyulanelektronik kesicilerde, toprak kaçaklar›na karfl› koruma;toroidal trafo ve kaçak ak›m alg›lama röleleri kombinasyonuile yap›lmaktad›r. Fakat bu sistemde devre kesicinin toprakkaçak ak›mlar›nda açmas› için, kesiciye önceden uzaktanaçt›rma bobini veya düflük gerilim bobini aksesuarlar›ndanbirinin tak›lm›fl olmas› gerekmektedir (fiekil-10).

Kaçak ak›m alg›lama rölesinin hata ak›m›, koruma çeflidineve ayr›ca di¤er alg›lama röleleri aras›nda seçicili¤i sa¤layacakflekilde uygun de¤erlerde ayarlanmal›d›r. Standardlara görehayat korumada bu de¤er 30 mA, yang›n korumada ise(300-500) mA olarak belirlenmifltir.

Montaj :Toroidal trafonun içerisinden tüm fazlar ve varsa nötr kablosugeçirilir. (Toprak kablosu kesinlikle toroidin içerisindengeçirilmemelidir.) Toroidin sekonder kablolar› toprak kaçakalg›lama rölesinin (Z1-Z2) terminallerine ba¤lan›r ve röleninenerji girifl terminallerine rölenin üzerinde yazan uygungerilim verilir. Devre kesicinin toprak hatas›ndan dolay›açmas› için mutlaka kesiciye uzaktan açt›rma bobini veya

düflük gerilim bobinlerinden birisinin tak›lm›fl olmas›gerekmektedir. fiayet devre kesiciye uzaktan açt›rma bobinitak›lm›flsa, açt›rma rölesine gelen enerji toprak kaçak alg›lamabobininin normalde aç›k konta¤› üzerinden yap›lmal›d›r(fiekil-11). E¤er devre kesiciye düflük gerilim bobini tak›lm›flsa,düflük gerilim bobinine gelen enerji kesicinin üst taraf›ndanve toprak kaçak alg›lama rölesinin normalde kapal› konta¤›üzerinden yap›lmal›d›r (fiekil-12).

- Kablolar mümkün oldu¤unca toroidal trafonun merkezindengeçirilmelidir.- En uygun çapl› toroidler kullan›lmal›d›r. Gerekenden dahabüyük toroid kullan›lmas› duyarl›l›¤› düflürür.- Toroidal trafonun içerisinden tüm fazlar ve varsa nötrkablosu geçirilmelidir. Toprak kablosu kesinlikle toroidiniçerisinden geçirilmemelidir.

De¤iflik Ba¤lant›lar :• E¤er kablolar çap› büyük bir toroidden geçirilemiyorsa,ayn› toprak alg›lama rölesine bir çok toroid paralel olarakba¤lanarak kullan›labilir. Fakat bu durum cihaz›n duyarl›l›¤›n›düflürmekte ve böylece açma efli¤ini yükseltmektedir.• E¤er toroidi, büyük ana baralar›n çevresine yerlefltirmekmümkün olmazsa, dengeli yükler için transformatörün nötr-toprak ba¤lant›s›na yerlefltirilebilir.

1/7

Toprak kaçak ak›m alg›lama sisteminin devrekesicideki uzaktan açt›rma bobini ile kullan›m›:

Toprak kaçak ak›m alg›lama sisteminin devre kesicidekidüflük gerilim bobini ile kullan›m›:

fiekil - 10 Kaçak ak›mlara karfl› devre kesicilerde koruma sistemi

Açma bobini veyadüflük gerilim bobiniKaçakak›mrölesi

Toroidalsarg›

N

Yük

R S T

fiekil-11 F1 : Uzaktan açt›rma bobini (AB)

Kaçak ak›malg›lamarölesi

Toroidaltrafo

R S T N

YÜK

S2S1321

A2A1

AC 220V

F1

C1 C2Q1

Devrekesici

F2 : Düflük gerilim bobini (DGB)fiekil- 12

Kaçak ak›malg›lamarölesi

R S T N

YÜK

S2S1321

A2A1

AC 220V

Toroidaltrafo

F2

D1 D2

Q1U<

Devrekesici

Montajda dikkat edilecek hususlar:

TOPRAK KAÇAK AKIMLARINA KARfiI KORUMA S‹STEM‹



Kutup say›s›

Anma iflletme gerilimi - Ue (a.c.) 50-60 Hz

Anma yal›t›m gerilimi - Ui (a.c.) 50-60 Hz

Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp

Test gerilimi (1 dk) (a.c.) 50-60 Hz

Anma ak›m› ayar sahas› - I1

Ani açma ak›m› ayar sahas› - I2

En büyük beyan k›sa devre kesme kapasitesi - Icu

(a.c.) 50-60 Hz 220/240 V

(a.c.) 50-60 Hz 380/415 V

(a.c.) 50-60 Hz 440 V

(a.c.) 50-60 Hz 500 V

(a.c.) 50-60 Hz 690 V

(d.c.) 250 V

Beyan iflletme k›sa devre kesme kapasitesi - Ics 415V~

Kapama kapasitesi-Icm 415 V~

Kesme süresi (K›sa devrede)

Kategori (EN 60947-2 / IEC 60947-2)

Termik sabit - manyetik sabit

Termik ayarl› - manyetik sabit

Termik ayarl› - manyetik ayarl›

Termik sabit - manyetik ayarl›

Mikroifllemci üniteli (Elektronik)

Limitör özelli¤i

Mekanik ömür Operasyon

Elektriksel ömür Operasyon

Boyutlar En

Boy

Derinlik

A¤›rl›k

Minimum ba¤lant› kesitleriMaksimum s›kma torku

DEVRE KES‹C‹LERE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO

-2005 1/8

Notlar :• iflaretli k›s›mlar standart, k›s›mlar ise siparifl üzerine yap›lan üretimigöstermektedir.• De¤eri için ürünlere ait teknik karakteristik tablolar›na bak›n›z.• Icu: O-t-CO (O : Kesme manevras›, CO : Kapama manevras›,t : Bekleme süresi) testi.

• Devre kesicinin iki kutbu seri ba¤lanm›fl durum için.• Ics: O-t-CO-t-CO (O : Kesme manevras› , CO : Kapama-kesme manevras› , t : Bekleme süresi)• Ba¤lant› kesitleri TS EN 60947-1 standartlar›na uygun olarak verilmifltir.• F61, F62, F91E, F92E, F101E, F102E, F111E ve F112E tip devre kesiciler standart uzun baral›üretilmektedir.

A.G. Devre KesicileriTS 1058EN 60947-2IEC 60947-2CE

Düflük gerilim bobini

Uzaktan açt›rma bobini

Yard›mc› kontak blo¤u

Motor kumanda mekanizmas›

Uzatmal› döner tahrik kolu

Anahtarl› kilit mekanizmas›

Uzatma baras›

Terminal koruyucu kapak

Enversör (mekanik) kilit

Faz perdesi

Aksesuarlar

Tip

3

5

B

DE

8

8

8

A

2

4

Miktar

V

V

kV

V

A

A

(kA rms)

(kA rms)

(kA rms)

(kA rms)

(kA rms)

(kA rms)

(kA rms)

kA tepe

ms

mm (E)

mm (B)

mm (D)

kg

mm2

Nm

<7

A

—

—

—

>15.000

3000

40

169

85

0,85

16,25,32,40,50,63,80100,125,160,200,225

1

240

750

8

3.000

Sabit

8xIn

35

12

-

-

-

10

35(240V~)

74(240V~)

2.5,4,6,10,10,16

25,35,50,70,95,95

F01 F02

—

—

—

—

—

—

—

—

—

10

16,25,32,40,50,63,80100,125,160,200,225,250

85

50

32

22

13

22

50

105

<7

A

—

—

—

>15.000

3000

106

165

90.5

2,2

3

415

750

8

4.000

(0,8-1)In

8xIn

2.5,4,6,10,10,16,25

35,50,70,95,95,120

—

F33F31 F32

100

65

40

25

14

22

65

143

65

35

25

18

12

22

35

74

10

2.5,4,6,10,10

16,25,35,50

16,25,32,40,5063,80,100,125

<7

A

—

—

—

>15.000

3000

90

155

64.5

1,3

3

415

750

8

3.000

(0,8-1)In

8xIn

—

—

—

F22F21

100

50

42

30

20

15

25

105

50

25

20

12

8

15

25

52

6

<10

A

—

—

—

>15.000

3000

76

120

75

0,9

16,25,32,40,5063,80,100,125

25

16

10

8

-

15

8

32

2.5,4,6,10,10

16,25,35,50

F11

—

—

—

—

—

—

3

415

750

8

3.000

Sabit

10xIn

6

F10

30

20

12

9

-

20

20

40

F1216,25,32,40,50

63,80,100,125,160

3

415

750

8

3.000

(0,8-1)In

10xIn

35

20

18

10

6

18

20

52

<10

A

—

—

—

>15.000

3000

90

120

76

1

2.5,4,6,10,10

16,25,35,50,706

—

—

—

—

—

—

Anma ak›m› - In (40 veya 55°C)

DEVRE KES‹C‹LERE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO

65

14

-

-

-

10

65(240V~)

143(240V~)



11

—

—

—

—

-2005 1/9

Notlar :• Elektronik tip devre kesicilerde elektromanyetik sal›c›lar: Federal elektronik devrekesicilerde k›sa devre ak›mlar›na karfl› ek bir koruma olarak, elektronik açt›rma ünitesindenhariç her bir faza ayr›ca k›sa devre ak›m›n›n manyetik alan› ile çal›flan mekanik açt›rmadüzene¤i konulmufltur. Böylece k›sa devre gibi afl›r› ak›mlarda kesiciyi mekanik açt›rma ünitesi

açt›rarak, elektronik kart›n ar›zalanma durumunda açt›rmama riski ortadan kald›r›lm›flt›rBu ise Federal devre kesicilerinin büyük bir avantaj›d›r.• Yeni tip flalterlerde aksesuarlar, ön kapak aç›larak kullan›c› taraf›ndan kolaycatak›labilir. (Plug-in)

F61

185,240

25

185,240,2(30x5),

2(40x5),40x12

3

415

750

8

4000

(0,8-1)In

(5-8)In

<10

A

> 15.000

3000

210

280

108

9,5

300,400,500630,800

40

F82 F83

75

50

30

20

20

—

50

105

100

65

50

42

25

—

35

143

80x15 , 2(80x10),

2(80x15)

3

415

750

8

4000

(0,4-1)In

(2-10)I1

<20

A

> 15.000

3000

392

412

250.5

55

1600,2000,2500

85

50

35

30

20

—

50

105

F111E F112E

125

65

50

42

25

—

35

143

6

7

—

—

50

F53F52F51

200,225,250

3,4

415

750

8

4.000

(0,7-1)In

(4-10)In

85

50

35

25

16

22

50

105

<7

A

—

>15.000

3000

105 (140 4p)

256

105.5

4,2 (5,6 4p)

95,95,120

65

35

25

20

14

22

35

74

100

65

50

40

18

22

65

143

25

300,400

3

415

750

8

4000

(0,7-1)In

(5-10)xIn

<10

A

—

> 15.000

3000

140

257

140

5,8

F62

50

25

20

15

10

20

25

52

100

35

28

21

14

25

25

72

F71300,400,500

630,800

185,240,2(30x5),

2(40x5),40x12

3

415

750

8

4.000

(0,8-1)In

(5-8)xIn

42

35

30

25

20

20

27

74

<10

A

—

—

> 15.000

3000

210

270

109

8

40

F92E

1000,1250

40x15 , 2(40x10)

6

3

415

750

8

4000

(0,4-1)In

(2-10)I1

<20

A

—

>15.000

3000

210

370

121.8

21

F82E

185,240,2(30x5),

2(40x5),40x12

F83E

3

415

750

8

4000

(0,4-1)In(2-10)I1

<10

A

> 15.000

3000

210

280

108

9,5

75

50

35

30

20

—

50

105

7

300,400,500630,800

100

65

50

42

25

—

35

143

40

F101E

1250,1600

2(40x10),2(40x12)

6

—

3

415

750

8

4000

(0,4-1)In

(2-10)I1

<20

A

>15.000

3000

210

370

121.8

27

7

F102E

80

50

40

25

20

—

25

74

100

65

45

35

25

—

35

143

50 50

7

DEVRE KES‹C‹LERE A‹T GENEL TEKN‹K TABLODEVRE KES‹C‹LERE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO

F91E

80

50

35

25

18

—

25

74

100

65

45

35

25

—

35

143

6



DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K KARAKTER‹ST‹KLER ve S‹PAR‹fi KODLARI

-2005


1/10

Üç fazl› termik-manyetik devre kesiciler / fiehir flebekelerinin korunmas› için :

Siparifl koduTip

Orta kesme kapasiteliAnma ak›mayar sahas›I1 (A)

Nominalak›mIn (A)

Yüksek kesme kapasiteli

9AM-TMS43-0016

9AM-TMS43-0020

9AM-TMS43-0025

9AM-TMS43-0032

9AM-TMS43-0040

9AM-TMS43-0050

9AM-TMS43-0063

9AM-TMS43-0080

9AM-TMS43-0100

9AM-TMS43-0125

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-9AB-TMS43-0016

9AB-TMS43-0020

9AB-TMS43-0025

9AB-TMS43-0032

9AB-TMS43-0040

9AB-TMS43-0050

9AB-TMS43-0063

9AB-TMS43-0080

9AB-TMS43-0100

9AB-TMS43-0125

9AB-TMS43-0160

9AB-TMS43-0200

9AB-TMS43-0225

9AB-TMS43-02509AD-TMS43-0200

9AD-TMS43-0225

9AD-TMS43-0250

9AP-TMS43-0300

9AP-TMS43-0400

-

-

-

-

-

9AG-TMS43-0300

9AG-TMS43-0400

9AG-TMS43-0500

9AG-TMS43-06309AG-TMS43-0800

F11

-

-

F32

F52

F62

-

F82

16

20

25

32

40

50

63

80

100

125

10-16

16-20

20-25

25-32

32-40

40-50

50-63

63-80

80-100

100-125

125-160

10-16

16-20

20-25

25-32

32-40

40-50

50-63

63-80

80-100

100-12510-16

16-20

20-25

25-32

32-40

40-50

50-63

63-80

80-100

100-125

125-160

160-200

180-225

200-250160-200

180-225

200-250

315-400

400-500

240-300

315-400

400-500

500-630

630-800

240-300

315-400

400-500

500-630630-800

16

20

25

32

40

50

63

80

100

125

16

20

25

32

40

50

63

80

100

125

160

16

20

25

32

40

50

63

80

100

12516

20

25

32

40

50

63

80

100

125

160

200

225

250200

225

250

300

400

300

400

500

630

800

300

400

500

630800

Tip

-

-

F22

F33

F53

-

-

F83

Siparifl kodu-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

9AA-THS43-0016

9AA-THS43-0020

9AA-THS43-0025

9AA-THS43-0032

9AA-THS43-0040

9AA-THS43-0050

9AA-THS43-0063

9AA-THS43-0080

9AA-THS43-0100

9AA-THS43-01259AB-THS43-0016

9AB-THS43-0020

9AB-THS43-0025

9AB-THS43-0032

9AB-THS43-0040

9AB-THS43-0050

9AB-THS43-0063

9AB-THS43-0080

9AB-THS43-0100

9AB-THS43-0125

9AB-THS43-0160

9AB-THS43-0200

9AB-THS43-0225

9AB-THS43-02509AD-THS43-0200

9AD-THS43-0225

9AD-THS43-0250

-

-

-

-

-

-

-

9AG-THS43-0300

9AG-THS43-0400

9AG-THS43-0500

9AG-THS43-06309AG-THS43-0800

Siparifl koduTip

Standart kesme kapasiteli

9AM-TSS43-0016

9AM-TSS43-0020

9AM-TSS43-0025

9AM-TSS43-0032

9AM-TSS43-0040

9AM-TSS43-0050

9AM-TSS43-0063

9AM-TSS43-0080

9AM-TSS43-0100

9AM-TSS43-0125

9AR-TSS43-0016

9AR-TSS43-0020

9AR-TSS43-0025

9AR-TSS43-0032

9AR-TSS43-0040

9AR-TSS43-0050

9AR-TSS43-0063

9AR-TSS43-0080

9AR-TSS43-0100

9AR-TSS43-0125

9AR-TSS43-0160

9AA-TSS43-0016

9AA-TSS43-0020

9AA-TSS43-0025

9AA-TSS43-0032

9AA-TSS43-0040

9AA-TSS43-0050

9AA-TSS43-0063

9AA-TSS43-0080

9AA-TSS43-0100

9AA-TSS43-01259AB-TSS43-0016

9AB-TSS43-0020

9AB-TSS43-0025

9AB-TSS43-0032

9AB-TSS43-0040

9AB-TSS43-0050

9AB-TSS43-0063

9AB-TSS43-0080

9AB-TSS43-0100

9AB-TSS43-0125

9AB-TSS43-0160

9AB-TSS43-0200

9AB-TSS43-0225

9AB-TSS43-02509AD-TSS43-0200

9AD-TSS43-0225

9AD-TSS43-0250

9AP-TMS43-0300

9AP-TMS43-0400

9AF-TSS43-0300

9AF-TSS43-0400

9AF-TSS43-0500

9AF-TSS43-0630

9AF-TSS43-0800

-

-

-

--

F10

F12

F21

F31

F51

F61

F71

K›sa devreaçma ak›m›I2 (A)

160

200

250

320

400

500

630

800

1000

1250

160

200

250

320

400

500

630

800

1000

1250

1600

200

200

200

250

320

400

500

640

800

1000200

200

200

250

320

400

500

800

800

1000

1280

1600

1800

2000(4-10) In

(4-10) In

(4-10) In

(5-10) In

(5-10) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In

(5-8) In(5-8) In



11

-2005


1/11

Üç fazl› termik-manyetik devre kesiciler / Jeneratörlerin korunmas› için :

Siparifl koduTip

Orta kesme kapasiteliAnma ak›m

ayar sahas›

I1 (A)

Nominal

ak›m

In (A)


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

9AB-TMJ43-0016

9AB-TMJ43-0020

9AB-TMJ43-0025

9AB-TMJ43-0032

9AB-TMJ43-0040

9AB-TMJ43-0050

9AB-TMJ43-0063

9AB-TMJ43-0080

9AB-TMJ43-0100

9AB-TMJ43-0125

9AB-TMJ43-0160

9AB-TMJ43-0200

9AB-TMJ43-0225

9AB-TMJ43-0250

-

F32

10-16

16-20

20-25

25-32

32-40

40-50

50-63

63-80

80-100

100-125

10-16

16-20

20-25

25-32

32-40

40-50

50-63

63-80

80-100

100-125

125-160

160-200

180-225

200-250

16

20

25

32

40

50

63

80

100

125

16

20

25

32

40

50

63

80

100

125

160

200

225

250

Tip

F22

F33

Siparifl kodu

9AA-THJ43-0016

9AA-THJ43-0020

9AA-THJ43-0025

9AA-THJ43-0032

9AA-THJ43-0040

9AA-THJ43-0050

9AA-THJ43-0063

9AA-THJ43-0080

9AA-THJ43-0100

9AA-THJ43-0125

9AB-THJ43-0016

9AB-THJ43-0020

9AB-THJ43-0025

9AB-THJ43-0032

9AB-THJ43-0040

9AB-THJ43-0050

9AB-THJ43-0063

9AB-THJ43-0080

9AB-THJ43-0100

9AB-THJ43-0125

9AB-THJ43-0160

9AB-THJ43-0200

9AB-THJ43-0225

9AB-THJ43-0250

Siparifl koduTip


9AA-TSJ43-0016

9AA-TSJ43-0020

9AA-TSJ43-0025

9AA-TSJ43-0032

9AA-TSJ43-0040

9AA-TSJ43-0050

9AA-TSJ43-0063

9AA-TSJ43-0080

9AA-TSJ43-0100

9AA-TSJ43-0125

9AB-TSJ43-0016

9AB-TSJ43-0020

9AB-TSJ43-0025

9AB-TSJ43-0032

9AB-TSJ43-0040

9AB-TSJ43-0050

9AB-TSJ43-0063

9AB-TSJ43-0080

9AB-TSJ43-0100

9AB-TSJ43-0125

9AB-TSJ43-0160

9AB-TSJ43-0200

9AB-TSJ43-0225

9AB-TSJ43-0250

F21

F31

K›sa devre

açma ak›m›

I2 (A)

160

160

160

160

200

250

300

320

400

500

160

160

160

160

200

250

300

320

400

500

640

800

900

1000


Üç fazl› termik-manyetik devre kesiciler / Motorlar›n korunmas› için :

Siparifl koduTip

Orta kesme kapasiteliAnma ak›m

ayar sahas›

I1 (A)

Nominal

ak›m

In (A)


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

10-16

16-20

20-25

25-32

32-40

40-50

50-63

63-80

80-100

100-125

16

20

25

32

40

50

63

80

100

125

Tip

F22

Siparifl kodu

9AA-THM43-0016

9AA-THM43-0020

9AA-THM43-0025

9AA-THM43-0032

9AA-THM43-0040

9AA-THM43-0050

9AA-THM43-0063

9AA-THM43-0080

9AA-THM43-0100

9AA-THM43-0125

Siparifl koduTip


9AA-TSM43-0016

9AA-TSM43-0020

9AA-TSM43-0025

9AA-TSM43-0032

9AA-TSM43-0040

9AA-TSM43-0050

9AA-TSM43-0063

9AA-TSM43-0080

9AA-TSM43-0100

9AA-TSM43-0125

F21

K›sa devre

açma ak›m›

I2 (A)

200

200

250

320

400

500

630

800

1000

1250



11

Elektronik Açt›rma Üniteli Devre Kesicilerde K›sa Devre Ak›mlar›na Karfl› Mekanik Açt›rma Düzene¤i :k›sa devre gibi afl›r› ak›mlarda kesiciyi mekanik açt›rma ünitesi

açt›rarak, elektronik kart›n ar›zalanma durumunda açt›rmama

riski ortadan kald›r›lm›flt›r. Bu ise Federal elektronik açt›rma

üniteli devre kesicilerinin en büyük avantajlar›ndan biridir.

Federal Elektronik devre kesicilerde k›sa devre ak›mlar›na

karfl› ek bir koruma olarak, elektronik açt›rma ünitesinden

hariç her bir faza ayr›ca k›sa devre ak›m›n›n manyetik alan›

ile çal›flan mekanik açt›rma düzene¤i konulmufltur. Böylece

-2005


1/13

Devre kesiciler siparifl üzerine termik ayars›z (sadece manyetik ayarl›) olarakta imal edilebilir.

K›sa devre açma ak›m›n›n gecikme zaman› (istenildi¤inde) t2 : 100-150-200-250-300-350-400 ms. olarak ayarlanabilir.

Üç fazl› elektronik devre kesiciler :

Nominalak›m

In (A)

300

400

500

630

800

1000

1250

1250

1600

1600

2000

2500

Anmaak›mayarsahas›I1 (A)

K›sa devreaçma ak›m›ayar sahas›

I2 (A)

(2-10) I1

(2-10) I1

(2-10) I1

(2-10) I1

Orta kesme kap.

9AG-EMS43-0300

9AG-EMS43-0400

9AG-EMS43-0500

9AG-EMS43-0630

9AG-EMS43-0800

9AG-EMS43-1000

9AG-EMS43-1250

9AI-EMS43-1250

9AI-EMS43-1600

9AG-EMS43-1600

9AG-EMS43-2000

9AG-EMS43-2500

Yüksek kesme kap.

Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu

F82E

F91E

F101E

F111E

120-300

160-400

200-500

250-630

320-800

400-1000

500-1250

500-1250

640-1600

640-1600

800-2000

1000-2500

F83E

F92E

F102E

F112E

9AG-EHS43-0300

9AG-EHS43-0400

9AG-EHS43-0500

9AG-EHS43-0630

9AG-EHS43-0800

9AG-EHS43-1000

9AG-EHS43-1250

9AI-EHS43-1250

9AI-EHS43-1600

9AG-EHS43-1600

9AG-EHS43-2000

9AG-EHS43-2500

Kompakt fialter F serisi 16 A’dan 2500 A’ya kadar




-2005

DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K ÖZELL‹KLER

1/14

DEVRE KES‹C‹ SEÇ‹M TABLOSU

3 Fazl› Motor Devrelerinin Korunmas› ‹çin Kullan›lacakDevre Kesici Seçim Tablosu :(Standart sincap kafesli motorlara 400 V, 3 kutup, do¤rudanyol verme için)

Motor Anma Ak›m›

(A)

8,5

11,5

15,5

18,5

20

22,5

30

36

43

52

58

68

72

79

85

98

104

112

117

142

147

169

188

204243

260

273

280

292

333

342

368

408

465

565

580

Motor Gücü

(kW) (Hp)

5,5

7,5

10

12

13,5

15

20

25

30

35

40

45

50

54

60

70

75

80

85

100

110

125

136

150175

190

200

205

220

245

250

270

300

340

410

430

Kesici Anma Ak›m›

(A)

16

16

20

20

25

25

32

40

50

63

63

8080

100

100

100

125

125

125

160

160

200

200

250250

300

300

300

300

400

400

400

500

500

630

630

4

5,5

7,5

9

10

11

15

18,5

22

25

30

33 37

40

45

51

55

59

63

75

80

90

100

110132

140

147

150

160

180

185

200

220

250

300

315

3 Fazl› Kondansatör DevrelerininKorunmas› ‹çin Kullan›lacakKesiciler :(400 V, Ortam S›cakl›¤› 40°C için)

Örnek: 1600 kVA’l›k bir trafonun anada¤›t›m panosuna ba¤lanacak ana

devre kesicisinin anma ak›m› 2500A, k›sa devre kesme kapasitesi iseen az 50 kA olmal›d›r. Ayr›ca taliç›k›fllardaki kesicilerin de k›sa devrekesme kapasiteleri en az 50 kAolacak flekilde seçilmelidir.Not: Kapasitif yükler için devrekesicinin anma ak›m›, devre ak›m›1,5 kat say›s› ile çarp›larak bulunur.

40

50

63

80

100

125

160

200

250

315

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

58

72

91

115

144

180

231

289

361

455

578

723

910

1156

1445

1805

2312

2912

3600

63

80

100

125

160

200

250

300

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3000

4000

Gücü(kVAr)

5

10

15

20

25

30

40

50

60

80

100

150

200

250

300

350

400

500

550

600

Anma Ak›m›(A)

7.6

15.2

22

29

36

43

58

72

87

115

144

216

288

361

433

505

577

722

793

866

Kesici AnmaAk›m› In (A)

16

25

40

63

80

100

100

125

125

160

200

300

400

500

630

800

800

1000

1250

1250

Kondansatör

Da¤›t›m Transformatörleri AG AnaDa¤›t›m Panolar›nda Kullan›lacakKesiciler :(36kV Gerilime kadar)

Gücü(kVA) Anma Ak›m›400 V’da (A) Kesici A. Ak›m›(40 °C) In (A)

Transformatör

Not : Kesici tipi motor korumas› için uygun olmal›d›r.

Standard

Çevre s›cakl›¤›

Kirlilik derecesi

Rak›mBa¤›l nem

Montaj pozisyonu (maks)

°C

m

TS 1058, IEC 60947-2, EN 60947-2, CE

-20 ile +60 aras›

III

2.000%50 (40 °C), %90 (20 °C)

30 °

Teknik Özellikler :

DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K ÖZELL‹KLER

DEVRE KES‹C‹ SEÇ‹M TABLOSU



11

göre kalibre edilmifl olmas› veya tablodaki de¤erlere uygunçal›flma ak›mlar›na göre devre kesici seçilmesi gerekir.

Kesici kalibre edilmifl ortam s›cakl›¤›n›n üzerindeki birortamda çal›flt›r›l›rsa, nominal de¤erlerden daha önce açmayapar. Daha so¤uk ortamda çal›flt›r›l›rsa, nominal de¤erlerdendaha geç açma yapar.

Çizelgedeki de¤erler, kesicinin çal›flt›¤› ortam s›cakl›¤›n›nbir fonksiyonu olarak, uygulanacak en büyük iflletme ak›mlar›n›

göstermektedir. Kesicinin çal›flt›¤› ortam s›cakl›¤›n›nyükselmesi, kesicinin izin verilen iflletme ak›m›n›n düflmesineneden olacakt›r. Bu yüzden kesicinin çal›flt›¤› çevre s›cakl›¤›göz önünde bulundurularak, anma ak›m›n›n ortam s›cakl›¤›na

-2005 1/15

ORTAM SICAKLI⁄ININ AÇMA AKIMINA ETK‹S‹

Ortam s›cakl›¤›n›n devre kesicinin anma çal›flmaak›m›na etkisi :

Örnek :40°C’ye kalibre edilmifl 100 A anma ak›ml› F31 tip devre kesicinin, ortam s›cakl›¤› 50°C olan ortamda en büyük iflletme ak›m›:95 A. olur.

20°C 30°C 40°C 60°C50°CIn(A)

16

20

25

32

4050

63

80

100

125

160

200

200

250

300

400

500

630

800

300

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3200

4000

5000



15,2

19,0

23,8

30,4

38,047,5

59,9

76,0

95,0

118,8

152,0

190,0

213,8

237,5

285,0

380,0

475,0

598,5

760,0

300,0

400,0

500,0

630,0

800,0

1000,0

1250,0

1600,0

2000,0

2500,0

3200,0

4000,0

5000,0

14,6

18,2

22,8

29,1

36,445,5

57,3

72,8

91,0

113,8

145,6

182,0

204,8

227,5

273,0

364,0

455,0

573,3

728,0

300,0

400,0

500,0

630,0

800,0

1000,0

1250,0

1600,0

2000,0

2500,0

3200,0

4000,0

5000,0

17,1

21,4

26,7

34,2

42,853,5

67,4

85,6

107,0

133,8

171,2

214,0

240.8

267.5

321.0

428.0

535.0

674.1

856.0

300,0

400,0

500,0

630,0

800,0

1000,0

1250,0

1600,0

2000,0

2500,0

3200,0

4000,0

5000,0

16,6

20,8

26,0

33,3

41,652,0

65,5

83,2

104,0

130,0

166,4

208,0

234,0

260,0

312,0

416,0

520,0

655,2

832,0

300,0

400,0

500,0

630,0

800,0

1000,0

1250,0

1600,0

2000,0

2500,0

3200,0

4000,0

5000,0

16,0

20,0

25,0

32,0

40,050,0

63,0

80,0

100,0

125,0

160,0

200,0

225,0

250,0

300,0

400,0

500,0

630,0

800,0

300,0

400,0

500,0

630,0

800,0

1000,0

1250,0

1600,0

2000,0

2500,0

3200,0

4000,0

5000,0

ORTAM SICAKLI⁄ININ AÇMA AKIMINA ETK‹S‹



fiekil - 14

fiekil - 15

Seçicilik Çizelgesi :

SEÇ‹C‹L‹K

fiebeke içerisinde herhangi bir yerde hata olufltu¤unda,sadece hatan›n üst tarf›nda ve en yak›n yere yerlefltirilmiflkoruma cihaz› taraf›ndan hatan›n giderilmesini sa¤layan,

otomatik koruma elemanlar›n›n koordinasyonuna seçicilikdenir. Örne¤in; A2 devre kesicisinin kumanda etti¤i yüktaraf›nda afl›r› yük, veya k›sa devre gibi herhangi bir nedendendolay› hata olufltu¤unda, e¤er önce A2 aç›l›p, A1 kapal›kal›yorsa bu sistem için tam seçicilik vard›r (fiekil-13).E¤er yukar›da belirtilen koflul nominal k›sa devre ak›m›nakadar karfl›lanam›yorsa, k›smi seçicilik vard›r. Seçicilik birçokendüstriyel, ticari ve benzeri tesiste zorunlu olan iflletmesüreklili¤ini sa¤lar.Seçicilik, devre kesicinin açma ak›m› (I1) ve açma zaman›(t) paremetreleri ile sa¤lanmaktad›r. Bunlar;

Zaman Seçicili¤i :Devre kesicinin k›sa süreli gecikme zaman ayar› sayesinde,sistemdeki di¤er kesicilerle açma süreleri karfl›laflt›r›larak

seçicilik sa¤lan›r.fiekil-15’de görüldü¤ü gibi C1 ve C2 kesicilerin çal›flmae¤rileri çak›flt›r›larak, C1 kesicinin gecikme zaman ayar› C2

kesicisine göre artt›r›larak seçicilik sa¤lanmaktad›r. BuradaC1 devre kesicisinin, k›sa zamanl› gecikme s›ras›nda etkisialt›nda kalaca¤› dayanma ak›m› ile uyumlu bir elektrodinamikdayan›m› olmal›d›r.Gecikme (trafo taraf›nda) > gecikme (yük taraf›nda).

Ak›m Seçicili¤i :

fiekil 14’deki B1 devre kesicinin IB1 anma ak›m›n›n, B2 devrekesicinin IB2 anma ak›m›ndan daha büyük oldu¤unuvarsayal›m.IB1 ak›m›ndan daha küçük hata ak›mlar›nda B2 devre kesicisidevreyi açarak, ak›m seçicilik sa¤lamaktad›r. Bu seçicilik,B2’de ak›m s›n›rlay›c› (limitörlü) bir devre kesici kullan›laraktam seçicili¤e ç›kar›labilir. Çünkü limtörlü kesiciler k›sa devreak›m›n› s›n›rlayarak çok k›sa sürede (10 ms’nin alt›nda)devreyi açarlar. Yani seçicilik, hem afl›r› yüklerde hem dek›sa devrelerde sa¤lanmal›d›r.

-2005

Seçicilik S›n›r› :Seçicilik s›n›r›, afl›ld›¤› anda her iki koruma eleman›n›n da

ayn› anda açma yapaca¤› ak›m de¤eridir. Tablolardakiseçicilik s›n›r› ak›mlar›, flebeke taraf›ndaki devre kesicinink›sa devre açma ak›m›n›n üst s›n›r› olarak verilmifltir.

I2 (Trafo taraf›nda)I2 (Yük taraf›nda)

≥ 1,5

1/16

I2 = Devre kesicinin k›sa devre açma ak›m› (A)

fiekil - 13

Girifl :

Seçicilik çizelgesi, yüke en yak›n olan devre kesicinin açaca¤›ak›m de¤erlerini gösterir. Seçicili¤i sa¤layan kombinasyonlarkoyu bölgelerle gösterilmifltir. Bu bölgeler içinde, trafo ve yüktaraf›ndaki devre kesicilerin termik ve manyetik açma e¤rileriaras›nda hiçbir zaman giriflim olmayacak flekilde tasarlanm›flt›r.Yani seçicilik tablolar›, flebeke taraf›ndaki kesicinin maksi-mum ani açma ak›m›, yük taraf›ndaki kesicinin ani açmaak›m›n›n 1,5 kat› veya daha büyük de¤erlerde olacak flekildedüzenlenmifltir.

A2

A1

B1B2t

IB1IB2 I

Sadece B2 aç›k B1 ve B2 aç›k

B1

B2

Yük

C1C2t

I

C1

C2

Yük

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

.5

.2

.1

.05

.02

.01

.0051 2 3 4 5 6 8 10 20 30x100 A

Ak›m

Z a m a n

( s n )

1

40 °C

Ak›m seçicili¤i (Afl›r› yük koruma)

F31100 A

F51250 A

fiekil - 16

SadeceC2 aç›k

C1 ve

C2 aç›k

SEÇ‹C‹L‹K



11

-2005 1/17

SEÇ‹C‹L‹K

Yük Taraf›I1 (A)

Trafo Taraf›

In (A)

F21-F22/ F31-F32-F33

fiebekeKorumal›DevreKesiciF10-F11F12F21-F22F31-F32-F33

MotorKorumal›DevreKesiciF10-F11F12F21-F22F31-F32-F33

JeneratörKorumal›DevreKesiciF10-F11F12F21-F22F31-F32-F33

16 25 32 40 50 63 80 100 125 160 200 200 250 300 400 500 630 800

200 250 300 500 640 800 1000 1280 1600 2000 2500 2400 3200 4000 5040 6400

16

25

32

40

50

63

80

100

125

160

200

16

25

32

40

50

63

80

100

125

160

200

16

25

32

40

50

63

80

100

125

160

200

F51-F52-F53 F61-F62/F71/F82-F83/F82E-F83E

Örnek :Trafo taraf›nda nominal ak›m› 100 A flebeke korumal› devre kesici mevcutsa, tam seçicili¤i sa¤lamak için kesicinin hemenalt›ndaki tali ç›k›fllar›nda (yük taraf›nda) ;fiebeke korumal› : en fazla 63 AMotor korumal› : en fazla 40 AJeneratör korumal› : en fazla 80 A devre kesici kullan›lmal›d›r.

Seçicilik s›n›r› (A) 160

fiebeke Korumal› Devre Kesici

400

SEÇ‹C‹L‹K



Yük Taraf›I1 (A)

Trafo Taraf›

In (A)

Motor korumal›devre kesiciF51-F52-F53

F61-F62F71F82-F83

200

250

300

400

500

630

800

200

250

300

400500

630

800

200

250

300

400

500

630

800

fiebeke korumal›devre kesiciF51-F52-F53F61-F62F71F82-F83

Jeneratör korumal›devre kesiciF51-F52-F53F61-F62F71F82-F83

F51-F52-F53 F61-F62/F71/F82-F83/F82E-F83E F91E-F92EF101E-F102E

F111E-F112E

2500 2400 3200 4000 5040 6400 10000 12500 16000 250002000 20000200 250 300 400 500 630 800 1000 1250 1600 25002000

Seçicilik s›n›r› (A)

SEÇ‹C‹L‹K

-2005 1/18

Yük Taraf›I1 (A)

Trafo Taraf›

In (A)

Motor korumal›devre kesiciF51-F52-F53F61-F62F71F82-F83F82E-F83E

200

250

300

400

500

630

800

200250

300

400

500

630

800

200

250

300

400

500

630

800

fiebeke korumal›devre kesiciF51-F52-F53F61-F62F71F82-F83F82E-F83E

Jeneratör korumal›devre kesiciF51-F52-F53F61-F62F71F82-F83

F82E-F83E

F51 F61-F62/F71/F82-F83 F91E-F92EF101E-F102E

F112E

3000 3600 4800 6000 7560 9600 10000 12500 16000 250002400 20000

200 250 300 400 500 630 800 1000 1250 1600 25002000

Seçicilik s›n›r› (A)

Motor Korumal› Devre Kesici

fiebeke Korumal› Devre Kesici

SEÇ‹C‹L‹K



11

fiekil-17

400 A. DEVRE KES‹C‹ ‹LE 400 A. NH S‹GORTAYA A‹T AKIM ZAMAN E⁄R‹S‹ ve ARDIfiIK BA⁄LAMA

-2005 1/19

Bir devre kesici; EN 60947-2 standard›na göre:1,05xIn’de 2 saat açmadan çal›flmal›,1,3xIn’de 2 saat içinde açmal›d›r. Uygulamada bu zaman,5-10 dakika olarak ayarlanmaktad›r.Oysa bir NH sigorta; EN 60269-1 standard›na göre:1,25xIn’de 3 saat açmadan çal›flmal›.1,6xIn’de 3 saat içinde açmal›d›r.Buna göre bir devre kesici afl›r› ak›mlarda, NH Sigortalara göredaha erken (önce) açmaya gitmekte ve özellikle afl›r› ak›mlardadaha iyi bir koruma sa¤lamaktad›r. (fiekil - 17)NH sigortalar daha çok, k›sa devre korumas› yapan korumacihazlar›d›r.

Ard›fl›k ba¤lamalarda devre kesici elemanlar›, farkl› panolarayerlefltirilebilirler. Böylece ard›fl›k ba¤lama, cihaz›n tesis edildi¤inoktada ortaya ç›kabilecek muhtemel Ics iflletme k›sa

devre ak›m›ndan daha düflük kapasitedeki devre kesicininkullan›lmas›n› mümkün k›lmaktad›r.Göz ard› edilmemesi gereken nokta, flebeke taraf›ndan bu k›sadevre ak›m›n› kesebilecek kapasitede bir devre kesicininba¤lanm›fl olmas›d›r.

400 A. Devre kesici ile 400 A. NH sigortaya ait ak›m-zaman e¤risi :

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

.5

.2

.1

.05

.02

.01.005

1 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn A

Ak›m

Z a m a n

( s n )

40 °C

Devre

Kesici

NH

Sigorta

Ard›fl›k ba¤lama, devre kesicilerin ak›m s›n›rlama (limitör)yetene¤inden yararlanarak, yük taraf›nda daha düflük maliyetteolan devre kesicilerin yerlefltirilmesini mümkün k›lan kullan›mtürüdür.fiebeke taraf›ndaki Kompakt devre kesiciler, afl›r› yük ve k›sadevre ak›mlar›na karfl› koruma görevi yaparlar. Bu elemanlar,ba¤land›klar› noktalarda ortaya ç›kabilecek k›sa devre ak›m›ndandaha düflük kesme yetene¤i olan devre kesicilerin anma kesmeyetene¤i s›n›r› içinde çal›flmalar›n› mümkün k›lar. Ak›m, devrenintümünde limitörlü devre kesici taraf›ndan kontrol alt›nda tutuldu¤uiçin, ard›fl›k ba¤lama, devre kesicinin yük taraf›nda kalan tümanahtarlama cihazlar› için etkili olmaktad›r.

Ard›fl›k ba¤lama :

Devre Kesiciler Aras›nda Koordinasyon :“Yerlefltirildi¤i noktada ç›kabilecek bir k›sa devre ak›m›ndandaha düflük kesme yetene¤ine sahip bir devre kesicininkullan›lmas›na, gerekli kesme yetene¤ine sahip baflka birdevre kesicinin flebeke taraf›nda yerlefltirilmifl olmas›durumunda izin verilir. Bu durumda flebeke taraf›ndakieleman›n geçirdi¤i enerjinin, yük taraf›ndaki eleman›n ve buelemanlar taraf›ndan korunan kablolar›n hasar görmeden

dayanabilece¤i enerjiden daha fazla olamayaca¤› birbiçimde, her iki eleman›n karakteristikleri birbiriyle koordineedilmelidir.”

3 Kademeli Ard›fl›k Ba¤lama :Seri ba¤lanm›fl A,B ve C devre kesicileri ile ard›fl›k ba¤lamada ilgili ölçütler, iki durumda yerine getirilir:- fiebeke taraf›na konulan A kesicisi, ard›fl›k ba¤lama içinhem B hem de C kesicileri ile birlikte kullan›lmaktad›r.Burada; (A+B ve A+C) ile (A+B ve B+C) kombinasyonlar›n›nistenilen kesme yetene¤ine sahip olup olmad›klar›n›n kontrolügerekir. (fiekil - 18)

Ard›fl›k Ba¤laman›n Kullan›m› :

fiebeke

F53250 A

Ics=65 kA

A

FMHB40 A

Ics=10 kA

C

Yük

F2263 A

Ics=25 kA

B

fiekil-18

400 A. DEVRE KES‹C‹ ‹LE 400 A. NH S‹GORTAYA A‹T AKIM ZAMAN E⁄R‹S‹ ve ARDIfiIK BA⁄LAMA



KISA DEVRE AKIM HESABI

-2005 1/20

Bir da¤›t›m transformatörünün yük taraf›ndaki en büyük k›sa devre ak›m› :Orta gerilimi 36 kV’ye kadar olan 0,4 kV transformatörün, alçak gerilim uçlar› aras›ndaki üç fazl› k›sa devre ak›mlar› tablodaverilmifltir.

Sn : Transformatörün nominal gücü (kVA)

In : Transformatörün anm› ak›m› (A)Un : Transformatör yüksüzken fazlar aras›ndaki ç›k›flgerilimi (V)

Usc : Transformatörün k›sa devre gerilimi (%)Isc : Transformatörün sekonder taraf›ndaki 3 fazl›

maksimum k›sa devre ak›m› (rms) (A)

Örnek:630 kVA transformatörün( Un: 400 V, Usc: %4,5)sekonderi k›sa devreoldu¤unda devaml› k›sa devreak›m› ne olur?

Isc(rms)= S x 100

1,73 x Un x Usc

Tesisin herhangi bir noktas›ndaki k›sa devrenin ayr›nt›l› hesab› :

Tesisbölgesi

Direnç(mΩ)

Reaktans(mΩ)

fiebeketaraf›nda

Transformatör

R1=Z1 x cosϕ x 10-3

cosϕ =0.15X1=Z1 x sinϕ x 10-3

sinϕ =0.98

R2= Pc x U2

S2x10-3

Pc=yükteki bak›rkayb› (W)S=transformatörünzahiri gücü (kVA)

Kablolar(1)

k=56 (Cu) veya 36 (AI)

k=öz iletkenlik m

Ωmm2

Baralar

Devre kesici R4 ihmal edilebilir X4 ihmal edilebilir

X2= √Z22-R22

Z2= Usc100

x U2

S

X3=0.07L (üç fazl› kablolar)

X3=0.15L (tek fazl› kablolar)

L : kablonun uzunlu¤u (m)

S : kablonun kesiti (mm2)

X3=0.15 L

Tesisbölgesi

Direnç(mΩ)

Reaktans(mΩ)

Tek hatflemas›

fiebeke taraf›nda

P1=500 MVAR1= 4002

500x 0.15x10-3

R1=0.05 mΩ

TransformatörS=800 kVAUsc=%6U=400 VPc=9700 W

R2= 9700x4002x10-3

8002

R2=2.42 mΩ

Ba¤lant› kablolar›transformatördendevre kesiciye2 ( 3x240 ) mm2

faz bafl›na bak›rL=4 m

R3= 4x103

56x240x2

R3=0.14 mΩ

devre kesici R4=0

2 nolu ç›k›flbaras› (Al)10x80 mm2

faz bafl›naL=3 m

R5= 3x103

36x800

R5=0.10 mΩ

Devre kesici R6=0

Tali panoile ana alçakgerilim panosuaras›nda ba¤lant›( kablolar )

( 3x185 mm2 )faz bafl›na bak›rL= 70 m

R7= 70x103

56x185

R7=6.75 mΩ

X1= 4002

500x 0.98 x10-3

X1=0.31 mΩ

X2= 6100

X2=11.75 mΩ

4002

800x - (2.42)2

X3= 42

X3=0.14 mΩ

0.07 x

X4=0

X5=0.15 x 3

X5=0.45 mΩ

X6=0

X7=0.07 x 70

X7=4.9 mΩ

M1

Anapano

1 2 3

M2

M3Talipano

K›sa devre ak›mlar›n›n hesaplanmas› (kA)

Direnç(mΩ)

M1

M2

M3

Rt1=R1+R2+R3

Rt1=2.61

Rt2=Rt1+R4+R5

Rt2=2.71

Rt3=Rt2+R6+R7Rt3=9.46

Xt1=X1+X2+X3

Xt1=12.2

Xt2=Xt1+X4+X5

Xt2=12.65

Xt3=Xt2+X6+X7Xt3=17.55

Reaktans(mΩ)

√3400

√(2.612+12.22)=18.52kA

√3400

√(2.712+12.652)=17.86kA

√3 400√(9.462+17.552) =11.58kA

2

(1) E¤er faz bafl›na birden fazla paralel kablo varsa, tek kablonun dirençve reaktanslar›n› kablo say›s›na bölünüz.

Z1= U2

P1(Enterkonnekte sistemin flebeke empedans›)

Z2= trafonun empedans›

K›sa devre ak›m›(kA)

R3= Lk.S

R3= Lk.S

L : baran›n uzunlu¤u (m)

S : baran›n kesiti (mm2)k=56 (Cu) veya 36 (AI)

k=öz iletkenlik m Ωmm2

x103

x103

1283

1603

2020

2566

3207

4009

5132

6415

8019

1010312830

16038

20207

19245

24057

30071

38491

48113

60142

3 fazl› k›sa

devre ak›m›

Isc (rms) (A)

K›sa devre

gerilimi

Usc (%)

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

4,54,5

4,5

4,5

6

6

6

6

6

6

Nominal

ak›m

In (A)

58

72

91

115

144

180

231

289

361

455578

723

910

1156

1445

1805

2312

2900

3600

Transformatör

gücü

Sn (kVA)

40

50

63

80

100

125

160

200

250

315400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

Isc (rms) = 630 x 100

1,73 x 400 x 4,5

= 20207 A

Hatt›n herhangi bir noktadaki k›sa devre hesab› :

Not: Rms de¤er alternatif gerilim ve ak›mlar›n ölçümündekullan›lan bir ifadedir ve bu de¤er, efektif ya da DC (do¤ruak›m) de¤erine eflde¤er AC (alternatif ak›m) de¤eridir. Örne¤in,12V’lik bir DC gerilim uygulanm›fl bir lamban›n verdi¤i ›fl›kmiktar›n› veren AC gerilime 12V AC rm s gerilim denir.AC rms de¤er = AC tepe de¤er / 1.41

Rt: Toplam direnç (mΩ)Xt: Toplam reaktans (mΩ)

Isc=Un

3. Rt2 + Xt2(kA)




11

-2005 1/21


fiebeke içerisinde herhangi bir noktadaki k›sa devreak›m hesab› :Afla¤›daki tablolar, flebeke taraf›ndaki k›sa devre ak›m›,kablonun kesiti, cinsi ve uzunlu¤u biliniyorsa flebeke içinde

herhangi bir noktadaki k›sa devre ak›m›n›n h›zl› bir flekildehesaplanmas›n› sa¤lar.

Örnek :

Çizelgenin okunmas› :Tablodan kablo kesiti ve flebeke taraf›ndaki k›sa devre ak›m›iflaretlenir. Kablo kesiti s›ras›ndan kablonun uzunlu¤u bulunur.Kablo uzunlu¤u ile flebeke taraf›ndaki k›sa devre ak›m›

kesifltirilerek iflaretlenir. Bu de¤er flebeke taraf›ndaki kablonunsonunda oluflacak k›sa devre ak›m›n› verir.

415 V380 V

14

14

13

13

13

13

13

13

12

12

11

119

7

5

4

3

—

2

3

4

7

11

18

25

35

49

67

84

91

108

136

168

10

10

10

10

9

9

9

9

9

9

9

97

6

5

4

3

2

3

4

6

10

16

25

35

50

70

95

120

130

154

192

240

7

7

7

6

6

6

6

6

6

6

6

66

5

4

3

3

—

4

6

9

15

24

38

53

75

105

143

180

195

231

283

360

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

54

4

3

3

2

3

5

8

12

20

32

50

70

100

140

190

240

260

308

284

480

Iscflebeke(kA)

kablo(mm2)Cu

1,5

2,5

4

6

10

16

25

35

50

70

95

120

150

185

240

300

100

90

80

70

60

50

45

40

35

30

25

2215

10

7

5

4

AI

—

—

—

1

1

2

3

4

5

7

10

12

13

15

19

24

65

62

58

52

47

41

38

35

31

27

23

2114

10

7

5

4

—

—

1

—

2

—

4

5

8

11

14

18

20

23

28

36

51

49

47

44

40

36

34

32

28

25

22

2014

10

7

5

4

—

1

—

—

—

3

5

7

10

14

19

24

26

30

38

48

42

41

39

37

35

32

30

28

26

23

20

1913

9

7

5

4

1

—

—

2

3

5

8

11

15

21

29

36

39

46

57

72

30

29

29

28

27

25

24

23

21

20

18

1812

9

6

5

4

—

—

2

3

5

8

13

18

25

35

48

60

65

77

96

120

19

19

18

18

18

17

17

16

16

15

14

1311

8

6

5

4

Kablo uzunlu¤u (m)

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

44

3

3

2

2

3

5

8

13

20

32

50

70

120

151

190

240

260

308

384

480

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

55

4

4

3

2

2

4

6

9

15

24

38

53

89

113

143

180

195

231

288

360

—

3

4

6

10

16

25

35

60

75

95

120

130

154

192

240

8

8

8

8

8

8

8

8

8

7

7

76

6

4

3

3

12

12

12

12

12

12

12

12

10

10

10

108

7

5

4

3

1

2

3

4

7

11

17

24

42

53

66

84

91

107

134

168

20

20

15

15

15

15

15

15

15

15

12

1210

8

6

4

3

—

1

2

3

5

8

13

18

30

38

48

60

65

77

96

120

25

25

25

25

25

25

25

25

20

20

20

1712

10

6

4

4

—

—

1

2

3

5

8

11

18

23

29

36

39

46

57

72

40

35

35

35

35

30

30

30

25

25

20

2015

10

6

5

4

—

—

—

1

2

3

5

7

12

15

19

24

26

30

38

48

Kablo(mm2)Cu

Iscflebeke(kA)

100

90

80

70

60

50

45

40

35

30

25

2215

10

7

5

4

1,5

2,5

4

6

10

16

25

35

50

70

95

120

150

185

240

300

45

45

45

40

40

35

35

30

30

25

25

2215

10

7

5

4

—

—

—

—

—

2

4

5

9

11

14

18

19

23

28

36

AI Kablo uzunlu¤u (m)

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

33

2

2

2

2

5

8

12

19

30

48

75

105

179

226

285

360

391

462

576

720

fiekil-19

2,5

4

6

10

16

25

35

50

70

120

150

185

240

300

Iscyük taraf›ndakik›sa devre ak›m› (kA)

Iscyük taraf›ndakik›sa devre ak›m› (kA)

2,5

4

6

10

16

25

35

50

70

120

150

185

240

300

Isc=20 kA

Isc=?

70 m.95 mm2 Cu

380 V panoda, 95 mm2 kablo (Cu) kesitine efl düflen sat›rda,70 m kablo uzunlu¤unun bir alt›ndaki de¤eri (67 m) seçilir.Bu sütunu, flebeke yönündeki 20 kA k›sa devre ak›m›n›n birüst de¤erini (Isc: 22 kA) veren sat›r› kesifltirerek, meydanagelebilecek k›sa devre ak›m› 11 kA bulunur (fiekil-19).

Bu noktada kullan›lacak devre kesicinin kas› devre kesmekapasitesi (Icu) 11 kA’dan büyük olmal›d›r.




-2005 1/22

DEVRE KES‹C‹LERDE KULLANILAN AKSESUARLAR

1 11 1

1 1

1 1

1 1

2 2

1 1

2 2

1 1

2 2

1 1

2 2

1 1

2 2

Yard›mc› Kontak Blo¤u :

Devre kesicinin çal›flma pozisyonuna göre elektrikselsinyallizasyonu beslemek için kullan›l›r. Yard›mc› kontaklarana kontaklarla aç›l›p kapanarak ihbar ve kilitlemefonksiyonlar›n› yerine getirirler.

Kontak donan›m›:NA : Normalde aç›k kontakNK : Normalde kapal› kontak

Kontak Donan›m›NA NK

‹flletmeGerilimi

250 V~250 V~

250 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

400 V~

AnmaAk›m›

2 A2 A

2 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

4 A

Tip

F31-F32-F33

F71

F82-F83/F82E-F83E

F92E

F101E-F102E

Siparifl Kodu

8AA-A0011-00008AB-A0011-0000

8AD-A0011-0000

8AP-A0011-0000

8AF-A0011-0000

8AF-A0022-0000

8AG-A0011-0000

8AG-A0022-0000

8AH-A0011-0000

8AH-A0022-0000

8AI-A0011-0000

8AI-A0022-0000

8AK-A0011-0000

8AK-A0022-0000

F21-F22

F51-F52-F53

Toprak Kaçak Ak›m Alg›lama Rölesi ve Toroidal Trafo :

Küçük toprak kaçaklar›n›n dahi alg›lan›p devre kesicininaçt›r›labilmesi için devre kesicilerle birlikte kullan›l›r.(Sayfa 1/7)

Toroidal Trafo :Toroidal trafonun içinden bütün fazlar ve nötr hatt› geçirilir.

E¤er sistemde bir kaçak varsa, toroidal trafonun gelen vegiden ak›mlar›n eflitli¤i bozulaca¤›ndan toroidal sarg›lar›ndabir fark ak›m akar ve bu fark ak›m kaçak ak›m alg›lama rölesitaraf›ndan de¤erlendirilir.

Resim-6 Toroidal trafo

Resim-7 Toprak kaçak ak›m alg›lama rölesi (FGR)

Tip

Kaçak ak›m ayar›

Siparifl kodu

Açma zaman ayar›

Besleme

Ç›k›fl rölesi

Reset

FGR-05R

50-500 mA

8AT-N0000-0500

0,1 - 2,0 sn

110 / 220 V AC 50/60 Hz

3 A, 250 V AC

Manuel / Elektriksel (Uzaktan)

FGR-10R

100-1000 mA

8AT-N0000-1000

FGR-20R

200-2500 mA

8AT-N0000-2500

Resim-8 Yard›mc› kontak bloklar›

F31-F32F33

F51-F52F53

F71 F92E

Toprak Kaçak Ak›m Alg›lama Rölesi :

Toroidal trafodan gelen iflarete göre sistemde bir kaçak ak›malg›land›¤›nda devre kesici içine yerlefltirilmifl açt›rma bobiniveya düflük gerilim bobinine kumanda ederek devre kesicininaçmas›n› temin eder. Rölenin çal›flaca¤› kaçak ak›m de¤erive süresi röle üzerinden ayar edilebilir.

Toroidal çap› (mm) Ø

60 mm

110 mm

160 mm

210 mm

Siparifl Kodu

8AT-R0000-0060

8AT-R0000-0110

8AT-R0000-0160

8AT-R0000-0210

“–” DC, “~” AC, “ ” DC-AC

F61-F62

F111E-F112E




11

-2005 1/23


Uzaktan Açt›rma Bobini (fiönt Sal›c›lar) :

Devre kesiciyi uzaktan açt›rmak için kullan›l›r. Kesici kapal› (ON)

konumunda iken, açt›rma rölesine gerilim verildi¤inde kesici

açarak Trip konumuna gelir. Açt›rma rölesi AC ve DC gerilimlerdeçal›flmak üzere, tabloda belirtilen de¤iflik gerilimlerde imal edilebilir.

Açt›rma bobininin çal›flmas› standartlara göre, nominal gerilimin

%70 ile %110’u de¤erleri aras›nda garanti edilir.

Not : Düflük gerilim bobini enerjisizken devre kesici kurma yapmaz.

TripGerilimi

< 154 V< 266 V< 154 V< 266 V< 154 V

< 266 V< 154 V< 275 V< 154 V< 275 V< 154 V< 275 V< 154 V< 275 V< 154 V< 275 V< 154 V< 275 V

Çal›flmaGerilimi

> 187 V~> 323 V~> 187 V~> 323 V~> 187 V~

> 323 V~> 187 V~> 323 V~> 187 V~> 323 V~> 187 V~> 323 V~> 187 V~> 323 V~> 187 V~> 323 V~> 187 V~> 323 V~

‹flletmeGerilimi

220 V~380 V~220 V~380 V~220 V~

380 V~220 V~380 V~220 V~380 V~220 V~380 V~220 V~380 V~220 V~380 V~220 V~380 V~

Tip Siparifl Kodu

8AA-CA000-02208AA-CA000-03808AB-CA000-02208AB-CA000-03808AD-CA000-0220

8AD-CA000-03808AP-CA000-02208AP-CA000-03808AF-CA000-02208AF-CA000-03808AG-CA000-02208AG-CA000-03808AH-CA000-02208AH-CA000-03808AI-CA000-02208AI-CA000-03808AK-CA000-02208AK-CA000-0380

8AF-BA000-0110

8AF-BA000-0220

8AF-BA000-0380

8AF-BD000-0024

8AF-BD000-0048

8AF-BD000-0110

8AF-BD000-0220

8AK-BA000-0110

8AK-BA000-0220

8AK-BA000-0380

8AK-BD000-0024

8AK-BD000-0048

8AK-BD000-0110

8AK-BD000-0220

8AG-BA000-0110

8AG-BA000-0220

8AG-BA000-0380

8AG-BD000-0024

8AG-BD000-0048

8AG-BD000-0110

8AG-BD000-0220

8AB-BA000-0110

8AB-BA000-0220

8AB-BA000-0380

8AB-BD000-0024

8AB-BD000-0048

8AB-BD000-0110

8AB-BD000-0220

Siparifl Kodlar› :

‹flletmegerilimleri

8AA-BA000-0110

8AA-BA000-0220

8AA-BA000-0380

8AA-BD000-0024

8AA-BD000-0048

8AA-BD000-0110

8AA-BD000-0220

8AH-BA000-0110

8AH-BA000-0220

8AH-BA000-0380

8AH-BD000-0024

8AH-BD000-0048

8AH-BD000-0110

8AH-BD000-0220

8AD-BA000-0110

8AD-BA000-0220

8AD-BA000-0380

8AD-BD000-0024

8AD-BD000-0048

8AD-BD000-0110

8AD-BD000-0220

Resim-10F71 düflük gerilim bobini

Resim-9 Uzaktan açt›rma bobini

F31-F32-F33 F51-F52-F53 F71

F21-F22

F31-F32-F33

F51-F52-F53

F61-F62

F71

F82-F83/F82E-F83E

F91E-F92E

F101E-F102E

F111E-F112E

Düflük Gerilim Bobini (Düflük Gerilim Sal›c›s›) :Enerji kesildi¤inde veya gerilim iflletme geriliminin %70 alt›nadüfltü¤ünde devre kesiciyi açt›rmaya yarar. Kesiciyi kapatmakiçin gerilimin, iflletme geriliminin %85’ine eflit veya yukar› olmas›gerekir. Düflük gerilim bobini sürekli enerji alt›nda kald›¤› için,

devre kesici kurma yapmaz.

110 V ~

220 V ~

380 V ~

24 V –

48 V –

110 V –

220 V –

F21-F22 F82-F83F82E-F83E

F31-F32-F33 F51-F52-F53 F71 F91E-F92E F111E-F112E

8AP-BA000-0110

8AP-BA000-0220

8AP-BA000-0380

8AP-BD000-0024

8AP-BD000-0048

8AP-BD000-0110

8AP-BD000-0220

F61-F62

8AI-BA000-0110

8AI-BA000-0220

8AI-BA000-0380

8AI-BD000-0024

8AI-BD000-0048

8AI-BD000-0110

8AI-BD000-0220

F101EF102E


8AM-BA000-0110

8AM-BA000-0220

8AM-BA000-0380

8AM-BD000-0024

8AM-BD000-0048

8AM-BD000-0110

8AM-BD000-0220

F12



-2005 1/24


Motor Kumanda Mekanizmalar› :Devre kesiciye uzaktan açma - kapama yapt›rmak için kullan›l›r.Ayr›ca üzerindeki mandal sayesinde elle mekanik açma -

Resim-13F111E-F112E Motor kumanda mekanizmas›

Resim-11F31-F32-F33/F51-F52-F53 Motor kumanda mekanizmas›

F21-F22 F71

Resim-15Anahtarl› kilit mekanizmas›

Resim-14F31-F32-F33 uzatmal› döner tahrik kolu

Resim-12F71/F82-F83/F82E-F83E/F92E Motor kumanda mekanizmas›

F61/F71/F82-F83/F82E-F83E/F91E-F92EMotor kumanda mekanizmas› :Teknik Özellikleri :

Siparifl kodu

Çal›flma gerilimi

Gücü

Açma zaman›

Kapama zaman›

8AF-DA000-0220

220 V AC *

100 W

4 s

3.5 s

Uzatmal› Döner Tahrik Kolu :Devre kesiciye döner tahrik kolu yard›m›yla aç›p-kapatma ifllemiyapt›rmak için kullan›l›r.

Siparifl kodu

8AB-G000-00008AD-G000-00008AG-G000-00008AH-G000-0000

F31-F32-F33F51-F52-F53F82-F83/F82E-F83EF91E-F92E

Tip

Kilit mekanizmas›, servis dolay›s›yla aç›k (trip) durumunagetirilmifl devre kesiciyi mekanik olarak kilitleyerek, kesicininON ve OFF konumlar›na al›nmas›n› engeller. Böylece kesicininyetkisiz kifliler taraf›ndan kullan›lmas› engellenerek emniyetalt›nda bir servis ortam› sa¤lan›r.

Anahtarl› Kilit Mekanizmas› :

Siparifl kodu

8AM-E0000-00008AA-E0000-00008AB-E0000-0000

8AD-E000-00008AF-E0000-00008AG-E0000-00008AH-E0000-0000

F10-F11/F12F21-F22F31-F32-F33

F51-F52-F53F71F82-F83/F82E-F83EF91E-F92E

Tip

Boyutlar için sayfa 34’e, devre flemas› için sayfa 27’ye bak›n›z.

* ‹stendi¤inde farkl› çal›flma gerilimleri (AC/DC) yap›labilmektedir.

F101E-F102E/F111E-F112E Motor kumanda mekanizmas› :Teknik Özellikleri :

Siparifl kodu


Gücü

Açma zaman›

Kapama zaman›

8AK-DA000-0220

220 V AC *

500 W

1.5 s

1.5 s

F31-F32-F33/F51-F52-F53 Motor kumanda mekanizmas› :Teknik Özellikleri :

Siparifl kodu


Gücü

Açma zaman›

Kapama zaman›

8AD-DA000-0220

220 V AC *

100 W

1 s

1 s

kapama yap›labilir. Motor kumanda mekanizmas› devrekesicinin üst kapa¤›na monte edilir. Mekanik kilitlemeözelli¤ine sahiptir.




11

-2005


1/25

Uzatma Baralar› :Uzatma baralar›, kesicinin terminallerine yap›lacak kablo veya bara ba¤lant›lar›n›n kolay ve sa¤l›kl› yap›lmas›n› sa¤lar (fiekil-20).Baralar elektrolitik bak›r malzemeden, üzeri gümüfl kapl› olarak imal edilirler.

Tip

S‹parifl Kodu

Miktar›

(Adet)

Nominal

Ak›m (A)

S›k›flt›rma

Torku (Nm)

Delik Çap›

Ø

Kal›nl›k

P (mm)

Genifllik

N (mm)

Boy

L (mm)

fiekil-20

Ba¤lant› Terminalleri : Müflteri iste¤ine göre tornavida veya alyan bafll› olarak sevk edilirler.

KabloAdedi1

1

1

1

Kab.Kesiti(mm2)2.5...50

2,5...95

2,5...95

95...120

Kab.Çap›Ø (mm)6

12

12

13

S›k›flt›rmaTorku (Nm)6

10

6

25

CivataCinsiTornavida

Alyan

Tornavida

Alyan

Miktar›(Adet)3

3

3

3

Tip

F10-F11/F12

F21-F22/F31-F32-F33

F21-F22/F31-F32-F33

F51-F52-F53

Terminal Koruyucu Kapak:Devre kesicinin terminal (bara veya kablo) k›s›mlar›n elle temas›n› önleyerek, güvenli bir yal›t›msa¤lar. Ayr›ca terminal koruyucu kapak, kutuplar aras›ndaki kanallara geçerek terminalleribirbirinden izole eder.

Resim-16 Terminal koruyucu kapak

Resim-17 Ba¤lant› terminali

F10...F112E

Siparifl kodu8AM-F0000-00008AR-F0000-00008AA-F0000-00008AB-F0000-00008AD-F0000-00008AP-F0000-0000

F10-F11F12F21-F22F31-F32-F33F51-F52-F53F61-F62

Tip

Not: F31-F32-F33 tip devre kesicilerin ba¤lant› terminalleri siparifl üzerine alyan veya düz tornavida a¤›zl› olarak sevk edilir.

Siparifl kodu8AF-F0000-00008AG-F0000-00008AH-F0000-00008AI-F0000-00008AK-F0000-0000

F71F82-F83/F82E-F83EF91E-F92EF101E-F102EF111E-F112E

Tip

F71

F82-F83

F82E-F83E

F31-F32-F33

F51-F52-F53

8AM-H1000-0125

8AA-H2000-0100

8AB-H2000-0125

8AD-H2001-0250

8AE-H2000-0300

8AF-H2000-0300

8AF-H3000-0500

8AG-H5000-0630

8AG-H7000-0800

6

6

6

6

6

6

6

6

6

16 A - 125 A

16 A - 125 A

125 - 160 A

200 A - 250 A

250 A - 400 A

300 A

400 A - 500 A

630 A

800 A

10

10

10

25

25

40

40

40

40

M8

M8

M8

M12

M10

M10

M10

M10

M10

3

3

5

5

8

5

6

8

12

14

18

18

25

38

40

40

40

40

36

16

35

35

42

31

31

31

31

F10-F11/F12

F61-F62

F21-F22

F21-F22/F31-F32-F33 F61-F62F51-F52-F53 F71/F82/F82E-F83E

Ø

L

N

S faz› R,T faz›

4 3

. 5

10.5

2 3

. 5

NØ

L

S faz› R,T faz›

L 2 1

S faz› R,T faz›

N

L

Ø

2 9

1 9

Ø

4 2

1 3

. 5

N

L

S faz› R,T faz›

N

L

Ø

9

R, S, T faz›

F10-F11/F12

F10-F11/F12

Tornavida bafll› Alyan bafll›

F51-F52-F53

Alyan bafll›Tornavida bafll›

F21-F22 / F31-F32-F33 F61-F62

Alyan bafll›




fiebeke- Jeneratör otomasyonu bir di¤er ad›yla otomatikenversör sistem yapmak hem çok kolay hem de çok önemlidir.Çünkü yap›lacak bir hata flebeke ile jeneratörün ayn› anda

devrede kalmas›na, dolay›s›yla faz çak›flmas›na yani, birk›sa devreye neden olacakt›r.

-2005 1/26

OTOMAT‹K ENVERSÖR S‹STEM

fiebeke-Jeneratör Otomasyonu (Enversör Sistem) :Elektrik kesilmesinin s›k oldu¤u veya elektrik kesilmesinin büyükzarar do¤uraca¤› iflletmelerde jeneratör büyük önem arzetmektedir. Her ne kadar jeneratör kullan›lm›fl olsa da jeneratörün

yetkili personel taraf›ndan elle (manuel) devreye al›nmas›dakikalar sürebilir. Elle devreye al›nan jeneratör enerji geldiktensonra tekrar devreden ç›kar›l›r daha sonra sistemi flebekedenbeslemek için, flebeke flalteri devreye al›n›r. Bu hem zamankayb›na hem de ifl kayb›na neden olur. Bu sorunu ortadankald›rmak flebeke-jeneratör otomasyonuyla (flebeke kesildi¤indejeneratörü devreye alacak, flebeke tekrar geldi¤inde jeneratörüdevreden ç›karacak) mümkün olacakt›r.

fiebeke - Jeneratör Enversör Rölesi :‹ki devre kesicinin enversör amaçl› kullan›ld›¤› yerlerde, flebekeve jeneratör aras›nda otomatik geçifli sa¤lamak için kullan›l›r.Ekran üzerinden hat, besleme, flalter durumlar› izlenebilir. Hatakonta¤› ile alarm ve açt›rma bobini ba¤lant›s› yap›labilir.

Ç›k›fl kontaklar› : 250V AC, 10ABesleme gerilimi : 12V ACGirifl Gerilimi : 220 V ACSiparifl kodu : 9H5-D0000-0000Ebat : 96x96 mm

Resim-17

OTOMAT‹K ENVERSÖR S‹STEM

fiekil-22: F71/F82-F83/F82E-F83E/F91E-F92E/F101E-F102E/F111E-F112E tip kurma motorlu flalterlerin enversör otomasyon ba¤lant› flemas›

3

2

1

0

4

3

b2 OFF

b3 ON4

33

2

1

0

4

3

b2 OFF

b3 ON4

3

fiekil-21: F31-F32-F33/F51-F52-F53 tip kurma motorlu flalterlerin enversör otomasyon ba¤lant› flemas›

YardımcıKontak

YardımcıKontak

JENERATÖRŞALTERİ MOTORU

ŞEBEKEŞALTERİ MOTORU

5

4

3

2

1

0

4321

2143

K11 2

K21 2

K14

3K2

4

3

A1A2

K1

A1A2

K2

b1ON

b2OFF

5

4

3

2

1

0Nötr

Faz

4 3 2 1

2 1 4 3

K1 12

K2 12

K14

3K2

4

3

A1 A2

K1

A1 A2

K2

b1ON

b2OFF

Generatör panosu 40 nolu klemens


Şebeke - JeneratörEnversör Rölesi

Nötr

12V

a b c d e f g

Alarm Çıkışı

Faz

Nötr

Faz

h i j k l m


Generatör panosu 39 nolu klemensNötr

12V

ŞEBEKEŞALTERİ MOTORU

Alarm Çıkışı

Faz

Faz

Nötr

Faz

Nötr

Şebeke - JeneratörEnversör Rölesi

YardımcıKontak

JENERATÖRŞALTERİ MOTORU

a b c d e f g

h i j k l m1314

YardımcıKontak

1 3 1 4

1314 13 14



11

-2005 1/27

F111E-F112E tip devre kesicilerine ait motor kumanda mekanizmas› devre flemas› :

fiekil-25 Klemens Ba¤lant› fiemas›

0 1 2 3

4 4

33b2OFF

b3ON

Nötr Faz

F31-F32-F33/F51-F52-F53 tip devre kesicisilerine ait motor kumanda mekanizmas› devre flemas› :

fiekil-23

K1 K2

S2

4

S1

3

21

K1 K2 K1 K2

ON b1Kapama

2A

5

KD

220V ~

( )

R

A2

A1

A2

A1

3

4

0

1

OFF b2Açma

1

2

1

2

3

4

1

2

1

2

3

4

3

4

13

14

13

14

21

22

V

2 3 4

NÖTR

Klemens Ba¤lant› fiemas›

: Klemensb0 : fialteri açma butonu

b1 : fialteri kapama butonub2 : fialteri uzaktan açma butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)b3 : fialteri uzaktan kapama butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)S1 : S›n›r anahtar› (Afla¤› yöndeki)S2 : S›n›r anahtar› (Yukar› yöndeki)S3 : Elektriksel ve Mekaniksel kilitleme anahtar›K1 : fialteri açt›rma kontaktörü (FC-09D01)K2 : fialteri kapama kontaktörü (FC-09D01)R : fialter kurma kolunu ileri yönde hareket ettirecek motor ucu.L : fialter kurma kolunu geri yönde hareket ettirecek motor ucu.

: Motor mekanizmas› s›n›rlar›: Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar

K1

AçmaKontaktörü

1

3

1

3

5

13

2

4

6

14

K2

KapamaKontaktörü

2

4

1

3

5

13

2

4

6

14

OFFAçma

b2

2AON

Kapama

b31 2 3

3

4

3

4

K1 K2b0OFF

Açma

K2K1

R 5 L 6

0

220V ~R

51 2 3 4 6

NÖTR

K2

K1

S1

K1

K2

S2

b1ON

Kapama

S3

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

3

4

21

22

21

22

21

22

21

22

13

14

A1

A2

A1

A2

K2

KapamaKontaktörü

3

6

1

3

5

21

2

4

6

222

K1

AçmaKontaktörü

1

5

1

3

5

21

2

4

6

224

fiekil-24

F71/F82-F83/F82E-F83E/F91E-F92E tip devre kesicilerine ait motor kumanda mekanizmas› devre flemas› :


0 1 2 3

4 4

33b2OFF

b3ON

Nötr Faz

2A

342

OFFb2

UzaktanAçma

ONb3

UzaktanKapama

34

K2K1 34

12

K2K1 1

2

13

14

S2

KD

V K1

A1

A2

K2A1

A2

0

21

22S1

220V ~R

343

34

34

1

Açma Kapamab0

NÖTR

b1

K2

KapamaKontaktörü

2

4

1

3

5

13

2

4

6

14

K1

AçmaKontaktörü

1

3

1

3

5

13

2

4

6

14

13

14

0 1 2 3 4 5

Nötr Faz

4

32

1

2

14

3

K11

2K2

1

2K1

4

3K2

4

3

A1

A2

K1 A1

A2

K2b1ON

b2OFF

: Klemensb1 : fialteri kapama butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)b2 : fialteri açma butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)

S1 : S›n›r anahtar›S2 : Elektriksel ve Mekaniksel kilitleme anahtar›K1 : fialteri kapama kontaktörü (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)K2 : fialteri açma kontaktörü (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)KD : Köprü diyotV : Varistör (250 V AC)


: Klemensb0 : fialteri açma butonub1 : fialteri kapama butonub2 : fialteri uzaktan açma butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)b3 : fialteri uzaktan kapama butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)S1 : S›n›r anahtar›S2 : Elektriksel ve Mekaniksel kilitleme anahtar›K1 : fialteri açma kontaktörü (Yard›mc› kontaktör)K2 : fialteri kapama kontaktörü (Yard›mc› kontaktör)KD : Köprü diyotV : Varistör (250 V AC)


DEVRE KES‹C‹ MOTOR KUMANDA MEKAN‹ZMALARININ ELEKTR‹KSEL DEVRE fiEMALARIDEVRE KES‹C‹ MOTOR KUMANDA MEKAN‹ZMALARININ ELEKTR‹KSEL DEVRE fiEMALARI



-2005 1/28

DEVRE KES‹C‹LER‹N AKIM ZAMAN E⁄R‹LER‹DEVRE KES‹C‹LER‹N AKIM ZAMAN E⁄R‹LER‹

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

.5

.2

.1

.05

.02

.01

.0051 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn

a

40 °C

±%20

b

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

.5

.2

.1

.05

.02

.01

.0051 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn

c

40 °C

±%20

fiekil-26xIn Ak›m

Z a m a n

( s a n i y e

)

F01-F02/F10-F11/F12/F21-F22/F31-F32-F33Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler

fiekil-27xIn Ak›m

Z a m a n

( s a n i y e

)

F51-F52-F53/F61-F62Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler

F82E-F83E/F91E-F92E/F101E-F102E/F111E-F112EElektronik Tip Devre Kesiciler

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

.5

.2

.1

.05

.02

.01

.0051 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn

±%20

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

.5

.2

.1

.05

.02

.01

.0051 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn

40 °C

±%20

fiekil-28 xIn Ak›m

F71/F82-F83Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler

Z a m a n

( s a n i y e )

Z a m a n

( s a n i y e )

xIn Ak›mfiekil-29

a: F01-F02 / F21-F22 / F31-F32-F33b: F10-F11 / F12

d

c: F51-F52-F53d: F61-F62



11F01 - F02 Tip :

F10 - F11 Tip :

a) Terminal koruyucu kapakb) Faz ay›rma perdesi

2 9 . 5 4

0

1 7 1

1 2 0

5 2

2 5 . 5

67

69.5

75

90

6 9

2 0

14

25 25

R 8

1 7 1

76

ab

1 2 0

1 0 0

26.5

1425 25

76

b

5 2

40

27

7 1

1 6 9

3 4

6 4

8287

108.5

30

Ø5

1 5 2

1 6 9

27

7 1

Montaj fiablonu

Montaj Civata Ölçüsü : M4x60

F12 Tip :

2 9 . 5 4

3

30

6 9 . 5

2 6 . 5

15 30

R7

a)Trip butonub) Faz ay›rma perdesic) Terminal koruyucu kapak

d) Termik ayar dü¤mesi

30

1 2 0

1 0 0

5 1

90

15 30 30

b

a

90

1 7 1

c

-2005 1/29

DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

Terminal Koruyuculu

Terminal Koruyuculu

1 7 0

5 1

2 5 . 5

6870.5

7790

b


d



-2005 1/31


Terminal Koruyuculu

F71 Tip :

a)Trip butonub) Termik-Manyetik ayar penceresi

c) Uzatma baras›d) Faz ay›rma perdesie) Terminal koruyucu kapakf) Uzatma kolu

F61 - F62 Tip :

a)Trip butonub) Termik ayar dü¤mesic) Manyetik ayar dü¤mesid) Uzatma baras›e) Terminal koruyucu kapakf ) Uzatma kolu

3 6

1 0 9

60

50

Uzatma kolu

80

1 1 0

2 7 0

195.5

3 3 9

50 40

106.5113

240

210

3 2

2 7 5

109

a

b

cd

f

e

Ø6

70

2 3 6

3 9 5

70

3 1

35 70

1 0 7

. 5 R25

210

15.5

123.5148

7 4

7

4

105

1 1 0

Terminal Koruyuculu

Montaj fiablonu


3 6

1 0 9

60

50

Uzatma kolu

Montaj fiablonu


38

3 4 0

2 5 6

40

5 5 . 6

1 1 0

6 9

7 9

140

43 36

1 1 0

103

115

241

2 6 1

4 1 .

2 5

142 103

142

27.7 43.3 43.3 27.7

R13.5

5 8 .

5

1 0 0 . 5

140

44.5

2 5 6

1 9 4

Ø 9

118

80

107

109

1 6 2

1 1 2

1 4 2

R 3


a

c

d

b

e

f

Pano Montaj Çerçevesi

11



11

-2005 1/33


F101E - F102E Tip :

a)Trip butonub) Manyetik ayar penceresic) Uzatma baras›

d) Faz ay›rma perdesie) Terminal koruyucu kapakf) Uzatma kolu Montaj Civata Ölçüsü : M6x50

F111E - F112E Tip :

80

5 8

1 5 3

Ø22.5

a)Trip butonub) Manyetik ayar penceresic) Uzatma baras›d) Faz ay›rma perdesie) Terminal koruyucu kapakf) Uzatma kolu

304

a

4 1 2

6 3 4

1 7 5

b

c

7676

1 1 2

1 2 5

1

2 7

11565

265

438

250.5

f

44.5

54

1 7

5

2 8

4

250.5

4

1 7

6 6 . 5

392

e

1 6 5 .

5

342

Terminal Koruyuculu

2 2 8

3 8 6

367.5

Ø11

Montaj fiablonu


Uzatma kolu

R 3

135

90

117

2 3 5

2 0 7

1 7 7


Pano MontajÇerçevesi

Terminal Koruyuculu

5 7 0

3 7 1

105

1 3 9

1 0 0

4 7 7

1 1 0

45 25

3 2

1 5

40151

170

215

22

1 5 2

3 9 4

1 1

5 1

297210

3 3 8

70

21050

60

70

1 5 1

70

1 0 9

3 6

c

a

b

d

e



1/34 -2005


F111E - F112E Motor kumanda mekanizmas› :

F71/F82 - F83/F82E - F83E/F91E - F92E/F101E - F102E Motor kumanda mekanizmas› :

F31 - F32 - F33/F51 - F52 - F53 Motor kumanda mekanizmas› :


: Kompakt tip devre kesici

300

4 1 7

230

392

4 1 2

250.5 119.5

3 7 6

1 4 7

210 122

97

150

142

32

105 105.5

125

119

15.5

77

1 3 4

2 6 1



22AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Aç›k Tip Devre Kesiciler Hakk›nda Genel ve Teknik Bilgiler

Aç›k Tip Devre Kesicilere Ait Teknik Özellikler

Aç›k Tip Devre Kesicilere Ait Ba¤lant› fiemas› ve Siparifl Kodlar›

Aç›k Tip Devre Kesicilere Ait Teknik Resimler

2/1


‹Ç‹NDEK‹LER

2

3

5

6

-2005

AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F141EF142EF143E

F131EF132EF133E

F121EF122EF123E

F151EF152EF153E


‹Ç‹NDEK‹LER



AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER

2/2 -2005

Butonlar›n görevleri :

1-RESET: fialter trip ettikten sonra reset butonuna bas›n, kesici tekrar kapamaya haz›r halegelir.2-CURRENT-TIME (AKIM-ZAMAN) göstergesi: Ak›m› ve açma zaman›n› gösterir.3-LED: Kesicinin durumunu ve özelliklerini gösterir.4-SELECT: Normal flartlarda maksimum faz ak›m›n› gösterir. Butona bas›nca s›ras›yla herbir faz›n ak›m› ekrana gelir.5-RESET: ‹flletme ak›m›n› ayarlad›ktan veya flalter ar›za ak›m›ndan açt›ktan sonra kesiciyitekrar kapatmak için mutlaka resetleme butonuna bas›lmal›d›r.6-SET: Ak›m ve zaman karakteristiklerini ayarlamak veya kontrol etmek için; butona bas›l›rve her bir durum s›ras›yla ekranda görüntülenebilir.7-FAULT DISPLAY: Butona bas›ld›¤›nda en son hatal› durumu, hatal› ak›m› ve zaman›gösterir.8-TRIP ve NON-TRIP: Sadece test içindir.9-STORAGE: (+) ve (–) butonlar› ile ak›m ve zaman ayarlan›r.

‹flaretli k›s›mlar standart, ‹flaretli k›s›mlar siparifl üzerine yap›lan üretimi göstermektedir.* Açt›rma zaman› 1s, 3s, 5s, 7s, 9s, 10s olarak ayarlanabilir.

1

2

345

6 7

8 9

F121E F122E F123E F131E F132E F133E F141E F142E F143E

2500, 3200

3,4

415

750 V

8

3(0,4-1)In

80

65

65

A, B

Elektronik

Sabit / Çekmeceli

IL=(0,4-1)In

Is=(0,4-15)In

I›=In-50 kA

IG=(0,2-0,8)In

10000

3000

4000

3,4

415

750 V

8

3(0,4-1)In

80

65

65

A, B

Elektronik

Sabit / Çekmeceli

IL=(0,4-1)In

Is=(0,4-15)In

I›=In-50 kA

IG=(0,2-0,8)In

8000

3000

Tip

Anma ak›m› - In

Kutup say›s›

Anma iflletme gerilimi - Ue (a.c.) 50-60 Hz

Anma yal›t›m gerilimi - Ui (a.c.) 50-60 Hz

Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp

Test gerilimi (1 min) (a.c.) 50-60 HzAnma Ak›m› Ayar Sahas›

En büyük beyan k›sa devre kesme kapasitesi - Icu 415V~

Beyan iflletme k›sa devre kesme kapasitesi - Ics 415V~

K›sa devre dayanma kapasitesi - Icw 1s 415 V~

Kategori (EN 60947-2 / IEC 60947-2)

Açt›rma tipi

Montaj metodu

Uzun zaman gecikme ak›m›

K›sa zaman gecikme ak›m›

Ani kesme ak›m›

Toprak hata ak›m›

Mekanik ömür Bak›ml›Bak›ms›z

Aksesuarlar

Düflük gerilim bobini *

Uzaktan açt›rma bobini

Kapama bobini


Motor kumanda mekanizmas›

Enversör kilit

A

V

V

kV

kVIn

(kA rms)

(kA rms)

(kA rms)

65

50

50

100

65

65

65

50

50

100

80

80

65

50

50

100

80

80

A.G. Aç›k Tip Devre KesicileriEN 60947-2IEC 60947-2CE

F151E F152E F153E

5000

3,4

415

1000 V

8

3(0,4-1)In

80

65

65

A, B

Elektronik

Çekmeceli

IL=(0,4-1)In

Is=(0,4-15)In

I›=In-50 kA

IG=(0,2-0,8)In

10000

2500

65

50

50

120

100

100

630,800,1000

1250,1600,2000

3,4

415

750 V

8

3(0,4-1)In

80

50

50

A, B

Elektronik

Sabit / Çekmeceli

IL=(0,4-1)In

Is=(0,4-15)In

I›=In-50 kA

IG=(0,2-0,8)In

10000

3000

AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER



22

0, 5 0, 6 0, 8 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30 40 50 60 80 100 200 300

Z a m a n ( s a n i y e )

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

0,5

0,2

0,1

0,05

0,02

0,01

0,005

0,002

0,001

xIn Ak›m0, 5 0, 6 0 ,8 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30 40 5060 80 100 200 300


10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

0,5

0,2

0,1

0,05

0,02

0,01

0,005

0,002

0,001

xIn Ak›m

0.40.3

0.2

0.1

IG=(0,2-0,8)In

IL=(0,4-1)In

tL=(15-480)s

Is=(0,4-15)In

I›=In-50kA

0,40,30,2

0,1

2/3-2005

Koruma Fonksiyonlar›: Afl›r› yük, uzun ters zaman gecikmeli,

k›sa ters zaman gecikmeli, k›sa zaman gecikmeli, sabit zaman

e¤rileri gibi de¤iflik fonksiyonlar, de¤iflik koruma özellikleriisteyen kullan›c›lar için mümkündür.

Gösterge Fonksiyonu: Ak›m ayar› göstergesi ve iflletme

ak›m› göstergesi vard›r.

Ampermetre Fonksiyonu: Devreden geçen ak›m› gösterir.

Alarm Özelli¤i: Afl›r› yük durumunu gösterir.

Oto Kontrol Özelli¤i: Afl›r› ›s›nmaya karfl› koruma ve mikrologic

kontrol üniteleriyle ile kendi kendini sistemden ay›r›r.Test Özelli¤i: Kesicinin özelliklerini test etmek içindir.

Not: Kesici bir haberleflme a¤› ile bilgisayar üzeriden uzaktan

kontrol, uzaktan ayarlama ve görüntüleme ifllemlerini 1 km

mesafeye kadar yapabilir

Kontrol Devresi Özellikleri :

Afl›r› Ak›m Kesicinin Koruma Özellikleri :Afla¤›daki tabloda kesicinin ayar de¤erleri verilmifltir.

fiekil 1’de afl›r› ak›m kesicisinin koruma özellikleri gösterilmifltir. fiekil 2’de toprak hatas› koruma özellikleri gösterilmifltir.

Açma Zaman Özellikleri :Afl›r› ak›m koruma, uzun zaman gecikmeli, ters zaman açma özellikleri afla¤›daki tabloda verilmifltir.

Uzun gecikme K›sa gecikme Anl›k Topraklama hatas›

IL(0.4-1)ln

IS(0,4-15) IL

I›1.0ln-50kA

IG(0.2-0.8) In

Do¤ruluk±15%

Do¤ruluk±10%

Do¤ruluk±10%

Do¤ruluk±10%

>2h açma yok <1h açma var

1.5 IL zaman ayar› (s) 15 30 60 120 240 480

2.0 IL açma zaman› (s) 8.4 16.9 33.7 67.5 135 270

1,05 IL 1,3 IL

fiekil-1 Afl›r› ak›m koruma ak›m-zaman karakteristi¤i fiekil-2 Toprak hatas› koruma ak›m-zaman karakteristi¤i

Çekmeceli Tip Devre Kesici : Çekmecenin kol yard›m›yla çekilmesi ve itilmesi s›ras›nda devre kesiciler otomatik olarak aç›l›r.

Çekmeceli tip flalterler ar›zaland›¤› durumlarda yede¤i ile k›sa sürede de¤ifltirilebilir.

AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LERAÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER



AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K ÖZELL‹KLER

2/4 -2005

K›sa zaman gecikmeli afl›r› ak›m koruma, açma özellikleri :Kesicinin ters zaman (k›sa zaman gecikmeli ak›mda)koruma özelli¤i. I2T = (8IL)2 ts’dir,T : Kesicinin açma süresiI : Ar›za ak›m› (Açma ak›m›)ts: Ayarlanan k›sa gecikme zaman›lL : Ayarlanan uzun gecikmeli açma ak›m›Afl›r› ak›m 8 lL‘den büyükse açma süresi (ts) otomatikolarak afla¤›daki zamana dönüflür.Seçilen zaman özellikleri afla¤›daki tabloda gösterilmifltir.

Hata Bulma Özelli¤i :Kesicinin yerel bir hatay› teflhis etme özelli¤i vard›r. E¤er

bilgisayarda bir hata meydana geldiyse, kesici, ekrana E harfiile uyar› veya bir alarm iflareti gönderir ve ayn› zamandabilgisayar› yeniden bafllat›r. Kullan›c› taraf›ndan istenildi¤itaktirde kesici devreden ç›kart›l›r. E¤er ortam ›s›s› 80°’ye ulafl›rsaveya iç ›s› kontaklarda oluflan ›s› ile birlikte 80°’yi aflarsa biralarm iflareti gönderilir. E¤er kullan›c› taraf›ndan istenirse, düflükak›m de¤erlerinde kesici devre d›fl› b›rak›labilir.

Ampermetre Özelli¤i :Ampermetre ana devre ak›m›n› display ekranda gösterir.SELECT butonuna bas›l›nca LED’i yanan faz›n ak›m›n› veyamaksimum faz ak›m›n› gösterir. Tekrar butona bas›ld›¤›ndadi¤er faz›n ak›m›n› gösterir.

Test Özelli¤i :Daha sonra kesici testi, test butonuna basarak gerçeklefl-tirilebilir. ‹ki çeflit test butonu vard›r. Bir tanesi non-trip test

butonu, di¤eri trip test butonu.Non-trip testi, kesici flebekeye ba¤l› iken gerçeklefltirilir.fiebeke de afl›r› ak›m oldu¤unda test otomatik olarak kesilir.

Ayarlama Özelli¤i :Kullan›c›n›n taleplerine göre ak›m ve gecikme zaman›, “+/–”butonlar›na basarak ayarlan› r. ‹stedi¤iniz ak›m› veyagecikme zaman›n› ekranda gördü¤ünüzde Storage butonu-na bas›p kaydedin. Afl›r› ak›m olufltu¤unda, bu fonksiyonotomatik olarak kesilir.

Yüke Ba¤l› Özellikler :‹ki de¤er ayarlanabilir: Yük 1 ak›m› (Ic1) ayar aral›¤› (0,2-1)xIn ve Yük 2 ak›m› (Ic2) ayar aral›¤› (0,2-1)xIn, Ic1 zamangecikmesi uzun zaman gecikmesinin yar›s›na ayarlanm›flt›r.Ic2 zaman gecikmesinin iki özelli¤i vard›r: ‹lk özelli¤i uzunzaman gecikmesinin 1/4 üne ayarlanm›fl ters zaman gecik-mesi; ikinci özelli¤i ise 60 sn’ye set edilmifl sabit zamangecikmesi.Ic1 ve Ic2 ak›m de¤erleri önemsiz yüklerin devreden ç›kar›l-mas› ve tekrar al›nmas› için kullan›l›r.

0, 5 0, 6 0 , 8 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30 40 5060 80 100 200 300


10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

0,5

0,2

0,1

0,05

0,02

0,01

0,005

0,002

0,001

xIn Ak›m

tL=15-480s

tlc1=tL /2

IL=(0,4-1) InIc1=(0,2-1) InIc2=(0,2-1) In

tlc2=tL /4

0 ,5 0 ,6 0, 8 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30 40 50 60 80 100 200 300


10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

10

5

2

1

0,5

0,2

0,1

0,05

0,02

0,01

0,005

0,002

0,001

xIn Ak›m

tL=15-480s

tlc1=tL /2

tlc2=tL /4

IL=(0,4-1) InIc1=(0,2-1) InIc2=(0,2-1) In

fiekil-3 fiekil-4

Ayarlanan gecikme zaman› (s)

0.1 0.2

Dönüflen zaman (s)

0.06 0.140.3 0.4 0.23 0.35

AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K ÖZELL‹KLER



22

2/5-2005

AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LERE A‹T BA⁄LANTI fiEMASI ve S‹PAR‹fi KODLARI

M: Enerji depolama motoruF : Uzaktan açt›rma

SB1: Uzaktan açt›rma butonuSB2: Düflük gerilim butonuSB3: Kapatma butonu

Q: Düflük gerilim açt›rma veya düflük gerilim gecikmeli açt›rma

+ -Trip için güç kayna¤›

Güçkayna¤›

Ana devre Afl›r› ak›m trip Acil açmaElektriksel

açmaElektrikselkapama

Yard›mc›anahtar

Hata Kapal›

SB2

SB1 SB3

Enerji depolama Off anahtar›

‹fllemünitesi

Elektronik trip

Q F X M

SA

3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 36 38 39 41 42 44 45 47

1 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 37 40 43 46

fiekil-5

X : Kapatma m›knat›s›SA : Motor limit anahtar›


Anma Ak›m› (A)630800

1000125016002000

25003200

4000

Sabit Tip9AL-ESS43-06309AL-ESS43-08009AL-ESS43-10009AL-ESS43-12509AL-ESS43-16009AL-ESS43-2000

9AM-ESS43-25009AM-ESS43-3200

9AN-ESS43-4000

F121E

F131E

F141E

Tip Çekmeceli Tip9AL-ESC43-06309AL-ESC43-08009AL-ESC43-10009AL-ESC43-12509AL-ESC43-16009AL-ESC43-2000

9AM-ESC43-25009AM-ESC43-3200

9AN-ESC43-4000

Çekmeceli Tip

9AM-ESE43-25009AM-ESE43-3200

9AN-ESE43-4000

Elle Kurmal›

630800

1000125016002000

9AL-EMS43-06309AL-EMS43-08009AL-EMS43-10009AL-EMS43-12509AL-EMS43-16009AL-EMS43-2000

F122E

9AL-EMC43-06309AL-EMC43-08009AL-EMC43-10009AL-EMC43-12509AL-EMC43-16009AL-EMC43-2000

9AL-EME43-06309AL-EME43-08009AL-EME43-10009AL-EME43-12509AL-EME43-16009AL-EME43-2000

630800

1000

125016002000

9AL-EHS43-06309AL-EHS43-08009AL-EHS43-1000

9AL-EHS43-12509AL-EHS43-16009AL-EHS43-2000

F123E

9AL-EHC43-06309AL-EHC43-08009AL-EHC43-1000

9AL-EHC43-12509AL-EHC43-16009AL-EHC43-2000

9AL-EHE43-06309AL-EHE43-08009AL-EHE43-1000

9AL-EHE43-12509AL-EHE43-16009AL-EHE43-2000

200025003200

9AM-EMS43-20009AM-EMS43-25009AM-EMS43-3200

F132E9AM-EMC43-20009AM-EMC43-25009AM-EMC43-3200

9AM-EME43-20009AM-EME43-25009AM-EME43-3200

200025003200

9AM-EHS43-20009AM-EHS43-25009AM-EHS43-3200

F133E9AM-EHC43-20009AM-EHC43-25009AM-EHC43-3200

9AM-EHE43-20009AM-EHE43-25009AM-EHE43-3200

4000 9AN-EMS43-4000F142E 9AN-EMC43-4000 9AN-EME43-40004000 9AN-EHS43-4000F143E 9AN-EHC43-4000 9AN-EHE43-4000

9AL-ESF43-06309AL-ESF43-08009AL-ESF43-10009AL-ESF43-12509AL-ESF43-16009AL-ESF43-2000

9AM-ESF43-25009AM-ESF43-3200

9AN-ESF43-4000

Sabit Tip 9AL-ESE43-06309AL-ESE43-08009AL-ESE43-10009AL-ESE43-12509AL-ESE43-16009AL-ESE43-2000

Motorla Kurmal›

9AL-EMF43-06309AL-EMF43-08009AL-EMF43-10009AL-EMF43-12509AL-EMF43-16009AL-EMF43-20009AL-EHF43-06309AL-EHF43-08009AL-EHF43-1000

9AL-EHF43-12509AL-EHF43-16009AL-EHF43-2000

9AM-EMF43-20009AM-EMF43-25009AM-EMF43-32009AM-EHF43-20009AM-EHF43-25009AM-EHF43-3200

9AN-EMF43-40009AN-EHF43-4000

F151EF152EF153E

500050005000

9AN-EHC43-50009AN-EHC43-50009AN-EHC43-5000

9AN-EHE43-50009AN-EHE43-50009AN-EHE43-5000

---

---

AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LERE A‹T BA⁄LANTI fiEMASI ve S‹PAR‹fi KODLARI



AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

2/6 -2005

In A

630

800-1600

2000

d mm

10

15

20

413 (4 kutup)

318 (3 kutup)

Ø13

340 (3 kutup)

435 (4 kutup)

150 69.5

290

5 5

1 1 2

3 3 5 4

0 2

d

F121E-F122E-F123E (Sabit Tip) :

448 (4 kutup)353 (3 kutup)

4 3 9

292

375 (3 kutup)470 (4 kutup)

45 421

97 175 139

9 2

1 1 2

d

In A

630

800-1600

2000

d mm

10

15

20

17533

Ø14

Ø11

2 6 5

3 6 0

F121E-F122E-F123E (Çekmeceli Tip) :

2 1 .

5

302

172

344 15.5Ø5

2 6 8

20

3 7 8 3

0 2

1 5 5




22

2/7-2005


In A

2000-2500

3200

d mm

20

30Ø13

493 (4 kutup)378 (3 kutup)

400 (3 kutup)

515 (4 kutup)150

290

69.5

1 1 2

5 5

3 3 5 4

0 2

d


In A

2000-25003200

d mm

2030

528 (4 kutup)

413 (3 kutup)

352435 (3 kutup)

500 (4 kutup)

4 3 9

4597 175 139

421

1 1 2

9 2

d

33 175

Ø14

Ø11

4 4 0

3 2 5


2 1 .

5

2 6 8

20

Ø5

362

202

404

1 5 5

3 0 2

3 7 8

15.5

404

2 6 9

2 8 .

5 2

3 1 1

362

8- Ø 5





528 (4 kutup)413 (3 kutup)

352435 (3 kutup)

550 (4 kutup)

4 3 9

4 4 0

Ø11

2 11x17

33175

Ø14

2 1 .

5

2 6 8

20

Ø5

362

202

404

1 5 5

3 0 2

3 7 8

15.545

97 175 139

421

1 1 2

9 2


2/8 -2005

2 1 .

5

2 6 8

20

Ø5

362

202

404

1 5 5

3 0 2

3 7 8

15.5



528 (4 kutup)413 (3 kutup)

352435 (3 kutup)

550 (4 kutup)

4 3 9

4 4 0

Ø11

2 11x17

33175

Ø14

2 1 .

5

2 6 8

20

Ø5

362

202

404

1 5 5

3 0 2

3 7 8

15.545

97 175 139

421

1 1 2

9 2

928 (4 kutup)

813 (3 kutup)

835 (4 kutup)

352 (3 kutup)

Ø 1 4




33

Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar›Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar›

Sigortal› Yük Ay›r›c›lar›Sigortal› Yük Ay›r›c›lar›

S‹GORTALI VE S‹GORTASIZYÜK AYIRICILARI

-2005

2

4

5

6

3/1

‹Ç‹NDEK‹LER

Sigortal› ve Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar› Hakk›nda Genel Bilgiler

Sigortal› Yük Ay›r›c›lar›na Ait Teknik Tablo ve Resimler

Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar›na Ait Teknik Tablo ve Resimler

Yük Ay›r›c›lar›n Panoya Montaj fiekli ve Aksesuarlara Ait Teknik Resimler

FSF 160 FSF 250FSF 400

FSF 630

FLS 160 FLS 250FLS 400

FLS 630

S‹GORTALI VE S‹GORTASIZYÜK AYIRICILARI

‹Ç‹NDEK‹LER



S‹GORTALI YÜK AYIRICILARINA A‹T TEKN‹K TABLO

-2005

Sigortal› Yük Ayırıcıları :

Boyutlar› :

3/4

Tip

FSF 160

FSF 250FSF 400

FSF 630

185

255.5

317

A

37

43.5

50

E

142

163

243

B

123

138.5

202

C

105

127

164

D

43.5

65

89

F

15

15.5

16.5

G

32

33

54

H

28

32

37

J

3

4

6

K

20

2530

40

L

8

11

13

Ø

13

15

83.5

M

160

220

220

N

12

20.5

14

P

152

197

222.5

R

10-70

S

FSF 160FSF 250FSF 400 FSF 630

Anma Darbe Dayan›m Gerilimi (Uimp)

Ad.

A

V

Hz

kVAr

kW

A

A

NH

kArms

Operasyon

Operasyon

kg.

mm2

kW

kW

FSF 160 FSF 250 FSF 400 FSF 630T‹P


3 , 4

160

1000

8

40-60

75

100

120

76

1280

1600

65

0010000

1000

2.7

70

3 , 4

250

1000

8

40-60

132

160

220

140

2000

2500

65

110000

1000

4.7

120

3 , 4

400

1000

8

40-60

200

280

360

220

3200

4000

65

210000

1000

4.8

240

3 , 4

630

1000

8

40-60

320

340

400

300

5040

6300

65

38000

1000

8.7

2x185

Kutup Say›s›

Anma Is›l Ak›m› (lth)

Anma Yal›t›m Gerilimi

Anma Frekans›

Kondansatör Gücü

Anma Çal›flma Gücü

AC23

Anma Kesme Kapasitesi

Anma Kapama Kapasitesi

Sigorta Tipi (Sigortas›z olarak sevkedilir)

Sigortal› K›sa Devre Kesme Kapasitesi

Mekanik Ömür

Elektriksel Ömür

A¤›rl›k

Ba¤lant› ‹letken Kesiti

380V

AC 23

AC 23

(Ui)

380V

500V

690V

kV

(FSF 630 için montaj aya¤›)

Kurma kolunun arkadanba¤lant› flekli

S‹GORTALI YÜK AYIRICILARINA A‹T TEKN‹K TABLO



33

Tip

FLS 160

FLS 250FLS 400

FLS 630

185

255.5

317

A

37

43.5

50

E

142

163

243

B

123

138.5

202

C

105

127

164

D

43.5

65

89

F

15

15.5

16.5

G

32

33

54

H

28

32

37

J

3

4

6

K

20

2530

40

L

8

11

13

Ø

13

15

83.5

M

160

220

220

N

12

20.5

14

P

152

197

222.5

R

10-70

S

-2005

S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILARINA A‹T TEKN‹K TABLO

Sigortas›z Yük Ayırıcıları :

3/5

Boyutlar› :

FLS 160FLS 250FLS 400 FLS 630


FLS 160 FLS 250 FLS 400 FLS 630T‹P


3,4

160

1000

8

40-60

75

100

120

76

1280

1600

65

20

8

10000

1000

2.6

70

3,4

250

1000

8

40-60

132

160

220

140

2000

2500

65

35

15

10000

1000

4.4

120

3,4

400

1000

8

40-60

200

280

360

220

3200

4000

65

35

15

10000

1000

4.5

240

3,4

630

1000

8

40-60

320

340

400

300

5040

6300

65

60

25

8000

1000

8.5

2x185

Kutup Say›s›



Anma Frekans›

Kondansatör Gücü

Anma Çal›flma Gücü

AC23

Anma Kesme Kapasitesi

Anma Kapama Kapasitesi

Mekanik Ömür

K›sa Devre Kapama Kapasitesi

Elektriksel Ömür

A¤›rl›k


K›sa Süre Dayanma Ak›m›

380V

500V

690V

380V

AC 23

AC 23

(Ui)

Ad.

A

kV

Hz

kVAr

kW

A

A

kAtepe

Operasyon

Operasyon

kg.

mm2

kA/1s

kW

kW

V

K›sa Devre Kesme Kapasitesi kArms

Ø

4. kutup

Kurma kolunun arkadanba¤lant› flekli

(FLS 630 için montaj aya¤›)

S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILARINA A‹T TEKN‹K TABLO



YÜK AYIRICILARIN PANOYA MONTAJ fiEKL‹ VE AKSESUARLARA A‹T TEKN‹K RES‹MLER

-2005 3/6

Üst Terminal Koruyucu Kapak : Sa¤ ve Sol Terminal Koruyucu Kapak :(Sigortal› ve sigortas›z tipler için)

Sigortas›ztipler için

Sigortal›tipler için

Kumanda kolu : Kumanda mili : Pano Ba¤lant›s› delik ölçüleri :

Panoba¤lant›kapa¤›

Pano ba¤lant›:

Kumanda kolu ba¤lant› kapa¤› ile gerçeklefltirilir.

YÜK AYIRICILARIN PANOYA MONTAJ fiEKL‹ VE AKSESUARLARA A‹T TEKN‹K RES‹MLER



D‹KEY T‹P S‹GORTALI YÜK AYIRICILARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

-2005 4/2

Federal Elektrik dikey sigortal› yük ay›r›c›lar› CE’ye uygunolarak; IEC 60947-3 standard›na göre, AC 22-B s›n›f›ndaüretilir. Federal, FVS tip dikey sigortal› yük ay›r›c›lar› elektrik

da¤›t›m›nda, k›sa devreye ve afl›r› yüklere karfl› korumadakullan›l›r.

Özellikler :- Her bir kutup di¤er kutuplardan ba¤›ms›z olarak açma-kapama yapar.

- Yatay baralara dikey olarak monte edilecek flekilde dizaynedilmifltir.

- Ark seperatörlerinin kullan›lmas› sayesinde yük alt›ndayap›lan açma kapamalar ile kontaklar›n y›pranmas› önlenmifltir.

- Yüksek k›sa devre kesme kapasitesine sahiptirler.

- Kolay montaj edilebilirler.

- Yüksek elektrik ve mekanik dayan›ma sahiptirler.

- Modern teknoloji ve kompakt tasar›m.

- Düflük güç kayb›.

- Sigorta telinin eridi¤i d›flar›dan ç›plak gözle görülebilir.

- Normal devre koflullar›nda yük ak›mlar›n› kapama, tafl›mave açmaya uygun olup, k›sa devre üzerine de kapat›labilir.

Girifl :- Aç›k konumdayken, her bir kutubun her iki terminal taraf›ndada ay›r›c›lar için belirtilen ay›rma koflulunu yerine getirir.

- Yal›tkan bölümleri gerilimli bölümlerden anma yal›t›mdüzeyinde yal›t›lm›flt›r.

- Sigorta tutucular›; ola¤and›fl› ›s›ya ve atefle karfl› dayan›kl›yal›tkan bir malzemeden imal edilir ve gerilim alt›ndaki bölümleranma yal›t›m düzeyinde yal›t›lm›flt›r.

- Sigorta tutucular› mahfazaya kolayl›kla tak›labilir ve ayr›labilir.Bu ifllemler için herhangi bir yard›mc› aparata gerek yoktur.

- Sigorta tutucular›, cihaz›n ön taraf›nda mahfaza üzerindebulunur ve NH buflonlar›n› tafl›maktad›r.

- Gerilim alt›nda, panonun ön taraf›ndan izole teçhizat (anahtar)kullan›larak tek bir personel taraf›ndan montaj edilebilmeye

uygundur.

- Yük ay›r›c›lar›n yap›m›nda kullan›lan tüm plastik parçalar;kendi kendine sönen (self-extinguishing) ve “halojen-free”özellikte olup, a¤›r metaller içermez.

- Mahfaza ola¤an d›fl› ›s›ya ve atefle karfl› dayan›kl› yal›tkanbir malzemeden imal edilmifl ve gerilimli bölümlerden anmayal›t›m düzeyinde yal›t›lm›flt›r.

- Kontaklar E-Cu 57 elektrolitik bak›rdan imal edilmifl olup, 3mikron kal›nl›¤›nda gümüfl ile kaplanm›flt›r.

FVS160 FVS250/FVS400/FVS630

Gövde Mahfaza

Sigortatutucusu

Terminalkoruyucu kapak

Gövde Mahfaza

Sigortatutucusu

Terminalkoruyucu kapak

D‹KEY T‹P S‹GORTALI YÜK AYIRICILARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



44

-2005 4/3

Sigortal› Yük fialterleri :


Ad.

A

V

Hz

FVS160 FVS250 FVS400 FVS630T‹P


3

160

1000

8

40-60

76

12801600

50

00

1600

200

2.6

70

185

20

M8

2000

-25 °C

+55 °C

+35 °C’yi aflmaz

+40 °C’de %50

+20 °C’de %90

Sürekli çal›flma

IV

3

IP20

9BE-D1203-0160

3

250

1000

12

40-60

140

20002500

50

1

1600

200

6.8

120

185

32

M12

3

400

1000

12

40-60

220

32004000

50

2

1000

200

6.8

240

185

32

M12

3

630

1000

12

40-60

300

50406300

50

3

1000

200

7.2

2x185

185

56

M12

Kutup Say›s›



Anma Frekans›

kVAr

AA

NH

kArms

Operasyon

Operasyon

kg.

mm2

Kondansatör Gücü

Anma Kesme KapasitesiAnma Kapama Kapasitesi

Sigorta Tipi (Sigortas›z olarak sevkedilir)

Sigortal› K›sa Devre Kesme Kapasitesi

Mekanik Ömür

Elektriksel Ömür

A¤›rl›k


380V

AC 22-BAC 22-B

(Ui)

kV

Ana Bara Terminalleri Aras› Mesafe mm

Maksimum S›kma Torku Nm

IEC 947-3

EN 60947-3CE

Delik Çap› Ø

Maksimum kullanma yüksekli¤i

Ortam s›cakl›¤›

En az

En çok

24 saat ortalama

Ba¤›l nem

Çal›flma durumu

Afl›r› gerilim s›n›f› (IEC 60664’e göre)

Kirlenme derecesi

Koruma s›n›f›

Siparifl kodu 9BE-D1203-0250 9BE-D1203-0430 9BE-D1203-0630

D‹KEY T‹P S‹GORTALI YÜK AYIRICILARINA A‹T GENEL TEKN‹K TABLO

m

D‹KEY T‹P S‹GORTALI YÜK AYIRICILARINA A‹T GENEL TEKN‹K TABLO



-2005 4/4

FVS160 Tip :

FVS250/400/630 Tip :

D‹KEY T‹P S‹GORTALI YÜK AYIRICILARINA A‹T TEKN‹K RES‹MLERD‹KEY T‹P S‹GORTALI YÜK AYIRICILARINA A‹T TEKN‹K RES‹MLER



NH BIÇAKLI S‹GORTA VE ALTLIKLARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

5/2

Girifl :

Sigorta koruyucu bir cihaz olup, içindeki telin erimesi suretiyleak›m› keser ve devresini afl›r› ak›m tehlikelerine karfl› korur.Federal NH b›çakl› sigorta buflon ve altl›klar›, TS 86/EN 60269,IEC 60269, IEC 672 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak imal

edilmektedir.Federal b›çakl› sigortalar› steatit malzemeden imal edilmifl olup120 kArms’ye kadar k›sa devre ak›mlar›n› kesecek güçtedir.Anma gerilimleri, 500 V AC ve 440 V DC, anma ak›mlar› ise 630A’ya kadar olan Federal Elektrik b›çakl› sigortalar›; trafo, kablo,flalter, pano gibi bir çok cihaz ve tesisi afl›r› yükleme ve k›sadevreye karfl› emniyetle korurlar.fiekil-3’te sigortalar›n ak›m-zaman karakteristikleri görülmektedir.Bu e¤riler, yük ak›m›na ba¤l› olarak sigortan›n açma süresi (t) yigöstermektedir. Ak›m yükseldikce, sigortan›n açma zaman› k›sal›r.Federal sigorta buflonlar› gecikmeli karakterdedirler. Asenkronmotorlar›n yol alma ak›mlar›na dayan›kl›d›rlar. K›sa devre veafl›r› ak›mlara karfl› ise iyi bir koruma yapar ve gecikmesizdevreyi açarlar.“gL/gG” iflareti hat koruma anlam›na gelir ve bu s›n›ftaki buflonlar

özellikle kablo ve iletkenlerin korunmas› için kullan›l›rlar. Ak›m-zaman e¤risinde de görülece¤i gibi sigortalar nominal ak›m›n1.6 kat›nda çal›fl›rlar ve 5 x In gibi bir ak›mda da 5 saniye içindedevreyi açarlar.Buflonlarda kullanlan erime telleri, sigorta ak›m›n›n büyüklü¤ünegöre de¤iflen çeflitli flekil ve formlarda imal edilmektedir. Erimetelleri üzerinde ayn› boyutlarda hücrecikler (eriyecek ince teller)oluflturulmufltur. Afl›r› yük ve k›sa devre halinde, tel boyuncaayn› kesitli birçok noktadan erimeler ve k›smi arklar oluflacakt›r.Bu flekilde bir erimede k›sa devre ak›mlar› kesilecek ve s›cakl›kbütün sigorta boyunca da¤›lacakt›r.Sigortalar›n d›fl gövdesi, kesilen ak›m›n ortaya ç›kard›¤› yüksekbas›nca ve s›cakl›¤a dayan›kl› olmal›d›r. Zira sigorta telinin ak›m›kesebilmesi için erimesi, yani kesece¤i ak›m›n sigorta telinindirenci üzerinde bir ›s› enerjisi üretmesi gerekir. Kesilecek ak›mtaraf›ndan ts erime süresi boyunca üretilen bu ›s› enerjisi ile,sigorta telinin boyutland›r›ld›¤› erime s›cakl›¤›n›n geçilmesidurumunda, ak›m, önce s›v›laflm›fl metal üzerinden, sonra metalbuhar› üzerinden akmaya devam eder. Kesme iflleminin bu sonsafhas›nda ak›m bir ark fleklindedir (fiekil-1).Bu ark tl sönmesüresi boyunca, sigorta gövdesi içindeki s›cakl›kla birlikte bas›nc›nda artmas›na neden olur. Sigorta gövdesinin bu iki etkiye karfl›da dayanmas› gerekmektedir. Sigorta telinin eriyip erimeyece¤ininbelli olmad›¤›, erime yapsa dahi çok uzun süreler boyuncaakabilecek bu ak›mlar›n sigorta direnci üzerinde üretti¤i ›s›miktarlar›n›n sigortay› harap etmesi, sigorta gövdesinin yüksek›s›lara dayan›kl› malzemeden yap›lmas›yla önlenebilir. Bu nedenleNH buflon gövdesinin IEC 672’ye uygun flartlarda üretilmesigerekmektedir.Federal buflonlar›nda kullan›lan malzeme, flok ›s›nmalara vedinamik kuvvetlere mukavemetli olan steatit malzemedir.

Federal buflonlar›n›n kontak b›çaklar› özel pirinç veya bak›rmalzemeden yap›lm›fl olup, üzeri gümüfl kaplanm›flt›r. Gümüfl,hava ile temas ederek zamanla sülfürlenir ve karar›r. Ancak buönemli de¤ildir. Çünkü devreden geçen ak›m›n meydana getirdi¤i›s› ile gümüflsülfür iletken duruma geçer.

-2005

8CB-A0000-00008CB-A0000-00008CB-A0000-0000

123

Siparifl kodu BoyPertinaks ölçüleri (mm)

227227227

w116116116

hxxx

x

B›çakl› sigorta altl›klar› :

Befl ayr› boyda ve ihtiyaca göre steatit veya BMC malzemedenüretilmektedirler. Altl›klar›n ba¤lant› yerleri müflteri iste¤ine ba¤l›olarak 00 ve 0 boylarda klemensli veya civatal›; di¤er boylarda isecivatal› ba¤lant› yap›labilecek flekilde üretilmektedir. Elektrolitikbak›rdan üretilen b›çakl› sigorta altl›klar›n›n yayl› kontaklar› kendis›kma ve yaylanma özelliklerine ek olarak özel çelik yaylarla takviyeedilmifltir. Kontaklar›n s›kma gücü piyasadaki altl›klardan fazla;fakat TSE’nin öngördü¤ü maksimum s›kma de¤erinin de alt›ndad›r.Altl›klar›n yanyana monte edilmesi durumunda, istendi¤indeaksesuar olarak verilen pertinaks seperatörler ile fazlar aras›izolasyon artt›r›labilir. (Resim-1)Buflonlar altl›klara tak›l›rken, buflon b›çaklar›n›n altl›¤a tam oturmas›nadikkat edilmelidir. Aksi takdirde iyi olmayan temas direnci, ›s›nmayave güç kayb›na neden olacak ve ar›zalar oluflacakt›r. Di¤er önemlibir konu da, altl›klara standardlara uygun kesitlerde iletkenlerba¤lanmas›d›r.

Selektif koruma (seçicilik) :

fiebekenin herhangi bir noktas›nda meydana gelen hatan›n(ar›zan›n), yaln›z o hatal› iflletme eleman› üzerindeki korumaeleman› taraf›ndan ortadan kald›r›lmas›n›n sa¤lanmas› vesistemin di¤er k›s›mlar›n›n ise çal›flmaya devam edecek flekildeolmas›n›n tasarlanmas›d›r. “gL/gG” iflletme s›n›f›na göre,nominal ak›m fark› %60 olan NH b›çakl› sigorta buflonlar›n›n,yüksek k›sa devre ak›mlar›nda, devreyi selektif olarak açmas›gerekir. Seçicili¤in sa¤lanabilmesi için buflonlar›n fiekil-2’dekitabloya göre seçilmesi gereklidir.

fiekil - 2 Selektivite Tablosuüç faz 380 V’da selektiviteüç faz 500 V’da selektivite

fiekil - 1 Ar›za Ak›m›n›n Sigorta Taraf›ndan Kesilmesi S›ras›nda Ak›m Ve GerilimDe¤iflimleri Grafi¤i.

Kuvarz Kumu :

Sigorta içinde, ak›m kesme ifllemi s›ras›nda ortaya ç›kacak ark›söndürme ortam› olarak yüksek safl›k ve temizlikte, rutubetsiz ve tanebüyüklü¤ü s›k› kontrol edilen kuvarz kumu kullan›l›r. Titreflim ile gövdeiçine yerlefltirilen kumun ak›m hatt›n› tamamen kuflatmas›na ve iç

bünyedeki havan›n mümkün mertebe tamamen azalt›lmas›na çal›fl›l›r.K›smi erimeler sa¤lanarak uniform bir hale gelen kuvarz kumu, kopansigorta telleri aras›na yerleflerek hem ark›n sönmesine, hem de kopansigorta tellerinin aras›n›n yal›t›lmas›na yard›mc› olur.

6 1 0

1 6

2 0

2 5

3 2

3 5

4 0

5 0

6 3

8 0

1 0 0

1 2 5

1 6 0

2 0 0

2 5 0

3 1 5

4 0 0

5 0 0

6101620

25323540506380

100125160200

315400500630

SELEKT‹F KORUMA (SEÇ‹C‹L‹K)1. S‹GORTANIN NOM‹NAL AKIMI

2 .

S ‹ G O R T A N I N

N O M ‹ N A L A K I M

I

1. S‹GORTA

2 . S ‹ G O R T A

250

Gerilim

Ak›m

Ip

Io

Ik(t)

ts tl

Io : Geçen ak›m›Ik(t) : Beklenen k›sa devre ak›m›Ip : K›sa devre ak›m›n›n tepe de¤erits : Erime süresitl : Sönme süresi

NH BIÇAKLI S‹GORTA VE ALTLIKLARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



55

SÜPER FL‹NK NH BIÇAKLI S‹GORTA BUfiONLARI

Süper Flink Sigortalar :

Diyod, tristör gibi güç elektroni¤i elemanlar›n›n bulundu¤u, ACve DC güç devrelerinin afl›r› ak›m ve k›sa devrelere karfl›korunmas›nda kullan›lan sigortalard›r. Süper flink sigortalar›n,NH b›çakl› sigortalar›ndan ay›ran en önemli özellik, buflonlar›niçerisinde kullan›lan eriyen flerit telin malzeme cinsidir. Süperflink sigortalarda eriyen flerit olarak saf gümüfl malzeme

kullan›lmaktad›r. Süper flink sigortalar›n s›cakl›k art›fl›, ak›m-zaman karakteristik e¤rilerinden de görüldü¤ü gibi, iflletme s›n›f›“gL/gG” olan koruma cihazlar›na nazaran daha yüksektir (fiekil-5). Böylece anma ak›m› veya anma ak›m›na yak›n de¤erlerdesüper flink sigortalarla hassas koruma sa¤lanmaktad›r.

Çal›flma karakteristigi : Süper flink (h›zl›)Anma gerilimi : AC 500 V‹flletme s›n›f› : gRKesme kapasitesi : 120 kA (rms)

Anma ak›m› :

Süper flink NH b›çakl› sigorta buflonlar›, boyutlar›na göre;00, 1, 2 olmak üzere üç boyda, gL/gG sigortalarla ayn›

ölçülerde, 25 A’den 400 A’e kadar imal edilmektedir.

NH BIÇAKLI S‹GORTALARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

Süper Flink Sigortalar›na Ait Siparifl kodlar› :

Siparifl kodu

9CB-BH000-0025

9CB-BH000-0032

9CB-BH000-0040

9CB-BH000-0050

9CB-BH000-0063

9CB-BH000-0080

9CB-BH000-0100

9CB-BH000-0125

9CD-BH000-0100

9CD-BH000-0125

Boy Anma ak›m›

00

00

00

00

00

00

00

00

1

1

25 A

32 A

40 A

50 A

63 A

80 A

100 A

125 A

100 A

125 A

Siparifl kodu

9CD-BH000-0160

9CD-BH000-0200

9CD-BH000-0250

9CE-BH000-0200

9CE-BH000-0250

9CE-BH000-0280

9CE-BH000-0315

9CE-BH000-0355

9CE-BH000-0400

Boy Anma ak›m›

1

1

1

2

2

2

2

2

2

160 A

200 A

250 A

200 A

250 A

280 A

315 A

355 A

400 A

5/3-2005

Tip

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG00-FB

NHG1-FB

NHG1-FB

Tip

NHG1-FB

NHG1-FB

NHG1-FB

NHG2-FB

NHG2-FB

NHG2-FB

NHG2-FB

NHG2-FB

NHG2-FB

fiekil - 4 Kesme ak›m› karakteristi¤i

10000

5000

1000

3000

500300

100

50

30

10

5

3

1

1

7 0 0

5 0 0

3 0 0

1 0 0 0

7 0

5 0

3 0

1 0 0 7 5 3

1 0

A k › m › n m a x d e ¤ e r i

k

A T e p e

Beklenen ak›m kArms

2√2 Ip

630 A400 A250 A160 A100 A

fiekil - 3 NH sigorta buflonlar›n›n ak›m-zaman karakteristi¤i “gL/gG”Yükleme ak›m› (rms de¤er) Amper

10000

5000

1000

3000

500300

100

50

30

10

5

3

1

0,50,3

0,1 1 0

6 1 0

1 6

2 0

2 5

3 2

4 0

5 0

6 3

8 0

1 0 0

1 2 5

1 6 0

2 0 0

2 5 0

3 1 5

4 0 0

5 0 0

6 3 0

7 0 0 0

5 0 0 0

3 0 0 0

1 0 0 0 0

7 0 0

5 0 0

3 0 0

1 0 0 0

7 0

5 0

3 0

1 0 0

A ç m a z a m a n ›

s a n i y e

fiekil - 5 Süper flink NH buflonlar›n ak›m-zaman karakteristi¤i "gR"Yükleme ak›m› Amper

A ç m a z a m a n ›

s a n i y e

2 5

3 2

4 0

5 0

6 3

8 0

1 0 0

1 2 5

1 8 0

2 0 0

2 5 0

3 1 5

4 0 0

10000

4000

2000

1000

400

200

100

40

20

10

4

2

1

0.4

0.2

0.1

0.04

0.02

0.01

4 2 0

3 0

4 0

5 0

1 0 0

2 0 0

3 0 0

4 0 0

5 0 0

1 0 0 0

2 0 0 0

3 0 0 0

4 0 0 0

5 0 0 0

NH BIÇAKLI S‹GORTALARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

SÜPER FL‹NK NH BIÇAKLI S‹GORTA BUfiONLARI



NH BIÇAKLI S‹GORTA BUfiONLARINA A‹T TEKN‹K TABLO, BOYUTLAR ve S‹PAR‹fi KODLARI

-2005

* iflaretli ak›mlara ait ürünler siparifl üzerine üretilirler.

5/4

Siparifl Kodu Boy AnmaAk›m›(A)

Adet / Kutu

kg. / Kutu

1.2251.2251.2251.2251.2251.2251.2251.2251.225

0000000000000000000000000000

1.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.7601.760

000000000

1111111

1

1.3001.3001.3001.3001.3001.3001.300

1.30022222222

3333

3

2.0052.0052.0052.0052.0052.0052.0052.005

0.9800.9800.9800.980

0.980

C00

C00C00C00C00C00C00C00C00C00C00

1.305

1.3051.3051.3051.3051.3051.3051.3051.3051.3051.305

6 10 16 20 25 32 35 40 50 63 80100125160

25 32 40 50 63 80100125160

50 63 80100125160200

25080

100125160200250315400

250315400500

630

6

10 16 20 25 32 40 50 63 80100

150 73.5 62 68 32 75 69 70

150 73.5 62 68 25 60 57 58

135 71 62 68 20 54 45 51

125 71 62 66 15 48 29.5 44.5

78.5 54 45 44.549 15 48 29.5

a1 a2 a3 a4 b e1 e2 e3

78.5 54 45 4549 15 36 21

Boyutlar (mm)

NHC00-FB

NH00-FB

NH0-FB

NH1-FB

NH2-FB

NH3-FB

6

e2

e 1

e 3

1 010

10

e 1

1 0

e2

e 3

6

1010101010101010101010101010

555555555

3333333

333333333

1111

1

10

10101010101010101010

9CB-BG000-0006

9CB-BG000-0010

9CB-BG000-0016

9CB-BG000-0020

9CB-BG000-0025

9CB-BG000-0032

9CB-BG000-0035*

9CB-BG000-0040

9CB-BG000-0050

9CB-BG000-0063

9CB-BG000-0080

9CB-BG000-0100

9CB-BG000-0125

9CB-BG000-0160

9CC-BG000-0025

9CC-BG000-0032

9CC-BG000-0040

9CC-BG000-0050

9CC-BG000-0063

9CC-BG000-0080

9CC-BG000-0100

9CC-BG000-0125

9CC-BG000-0160

9CD-BG000-0050*

9CD-BG000-0063*

9CD-BG000-0080

9CD-BG000-0100

9CD-BG000-0125

9CD-BG000-0160

9CD-BG000-0200

9CD-BG000-0250

9CE-BG000-0080*

9CE-BG000-0100*

9CE-BG000-0125*

9CE-BG000-0160

9CE-BG000-0200

9CE-BG000-0250

9CE-BG000-0315

9CE-BG000-0400

9CF-BG000-0500

9CF-BG000-0630

9CF-BG000-0315

9CF-BG000-0400

9CF-BG000-0250*

9CA-BG000-0006

9CA-BG000-00109CA-BG000-0016

9CA-BG000-0020

9CA-BG000-0025

9CA-BG000-0032

9CA-BG000-0040

9CA-BG000-0050

9CA-BG000-0063

9CA-BG000-0080

9CA-BG000-0100

NH BIÇAKLI S‹GORTA BUfiONLARINA A‹T TEKN‹K TABLO, BOYUTLAR ve S‹PAR‹fi KODLARI



55

-2005

Siparifl kodu :9CB-C000-0000 (BMC)9CB-A000-0000 (Steatit)

C - vidal› K - klemensli X - vidal› ve klemensli

Boy : 00Anma ak›m› : 160 AAdet / kutu : 5Kg. / kutu : 0.795 (BMC)

1.060 (Steatit)Boyutlar (mm) :a : 120 e : 23.5b : 32.5 f : M8c : 54 g : 25d : 101 h : 7.5

Siparifl kodu :9CD-C0C00-0000 (BMC)9CD-A0C00-0000 (Steatit)Boy : 1Anma ak›m› : 250 AAdet / kutu : 3Kg. / kutu : 1.375 (BMC)

1.845 (Steatit)

Boyutlar (mm) :a : 200 f : M10b : 47.5 g : 25c : 82 h : 10.5d : 175 k : 30e : 35

Siparifl kodu :9CE-C0C00-0000 (BMC)9CE-A0C00-0000 (Steatit)Boy : 2Anma ak›m› : 400 AAdet / kutu : 3Kg. / kutu : 1.740 (BMC)

1.950 (Steatit)Boyutlar (mm) :a : 225 f : M10b : 47.5 g : 25c : 88 h : 10.5d : 200 k : 30e : 35

Siparifl kodu :9CF-C0C00-0000 (BMC)9CF-A0C00-0000 (Steatit)Boy : 3Anma ak›m› : 630 AAdet / kutu : 3Kg. / kutu : 2.280 (BMC)

2.750 (Steatit)Boyutlar (mm) :a : 240 f : M12b : 47.5 g : 25

c : 99 h : 10.5d : 210 k : 30e : 37

5/5

NH BIÇAKLI S‹GORTA ALTLIKLARINA A‹T TEKN‹K TABLO, BOYUTLAR ve S‹PAR‹fi KODLARI

Siparifl kodu:9CC-C000-0000 (BMC)

C - vidal› K - klemensli X - vidal› ve klemensli

Boy : 0

Anma ak›m› : 160 AAdet / kutu : 5Kg. / kutu : 1.020Boyutlar (mm) :a : 170 e : 30.5b : 32 f : M8c : 64.5 g : 25d : 150 h : 7.5

NH00-FA

NH0-FA

BMC

Steatit

BMC

BMC

BMC

Steatit

NH1-FA

Steatit

NH2-FA

NH3-FA

BMC

Steatit

NH BIÇAKLI S‹GORTA ALTLIKLARINA A‹T TEKN‹K TABLO, BOYUTLAR ve S‹PAR‹fi KODLARI



Boy Anma ak›m› (A)TS EN 60269 IEC 60269 VDE 0636 Federal

Maksimum güç kayb› de¤erleri

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

00

6

10

16

25

32

40

50

63

80

100

125

160

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

12 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

7.5 W

—

0

00

0

0

0

0

0

0

25

3240

50

63

80

100

125

160

16 W

16 W16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

16 W

1

1

1

1

1

1

1

1

1

40

50

63

80

100

125

160

200

250

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

23 W

2

2

2

2

2

2

125

160

200

250

315

400

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

34 W

3

3

3

3

3

250

315

400

500

630

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

48 W

1.7 W

2.0 W

2.2 W

2.7 W

3.5 W

4.2 W

4.5 W

5.8 W

6.6 W

8.5 W

10.0 W

12.0 W

3.4 W

4.0 W5.0 W

5.7 W

7.2 W

7.5 W

8.5 W

10.0 W

14.0 W

5.3 W

6.0 W

7.2 W

7.5 W

9.0 W

10.0 W

13.0 W

17.5 W

23.0 W

10.0 W

12.0 W

17.5 W

20.3 W

25.0 W

30.0 W

22.0 W

25.0 W

31.0 W

35.0 W

42.0 W

MAKS‹MUM GÜÇ KAYBI DE⁄ERLER TABLOSU

5/6 -2005

BMC (Bulk Moulding Compound) :Hamura benzeyen ve uzunca elyafla takviye edilmifl polyesterkal›plama malzemesi olup istenilen özelli¤e göre katk›maddelerinin oranlar› de¤ifltirilerek ayarlanabilme özelli¤ine

sahip kompozit bir malzemedir.BMC, termoset plastikler s›n›f›nda olup bakalit ve melaminile benzerlikler tafl›maktad›r. Fakat proses flartlar›nda venihai ürün olarak bak›ld›¤›nda belirgin üstünlüklere sahiptir.Dinamik kuvvetlere ve termal floklara karfl› dayan›kl›d›r.

Steatit :Alçak gerilimde NH sigorta izole edici olarak kullan›lmaktad›r.Yüksek ›s› karfl›s›nda dayan›kl› bir malzemedir.Steatit porselenin bir türevidir. Geliflen teknolojinin elektrik

sektöründe kullan›lan malzeme kalitesine yans›mas› ile art›knormal porselen malzeme OG ve AG tafl›y›c›lar›nda, izoleamaçl› kullan›l›rken; NH buflonlarda da porselen malzemeyegöre daha üstün, termal flok direnci ve mukavemeti yüksekolan steatit malzeme kullan›lmaya bafllanm›flt›r.

Devreden anma ak›m› geçerken, kararl› s›cakl›¤a eriflmifl buflonüzerinde harcanan güç tüketimidir. Bir buflondan anma ak›m›geçtiginde, buflonun ba¤lant› noktalar›ndaki s›cakl›k (mesela00 boyda ve 160 A'de) 65 K’y› geçmez.

Güç kay›plar› :

Federal Elektrik buflonlar›n›n güç kay›plar› standardlar›nbelirledi¤i de¤erlerin alt›ndad›r. Bu de¤erler TS EN 60269 / IEC60269 / VDE 0636’ya göre afla¤›daki tabloda karfl›laflt›rmal›olarak gösterilmifltir.

Federal 00 ve 0 boy altl›klar›na, bara veya kablolar›n kolayl›klaba¤lanabilmesi için üç ayr› modelde ba¤lant› flekli gelifltirilmifltir.

‹ki taraf› civatal› : Kablo pabuçlu, ince, çok telli kablolarveya baralar için (fiekil-6a).

‹ki taraf› köprü klemensli : Tek damarl› kablolar için(fiekil-6b).

Bir taraf› civatal› di¤er taraf› köprü klemensli : Tek damarl›kablolar ve baralar için (fiekil-6c).

B›çakl› sigorta altl›klar›n›n kullan›lmas› s›ras›nda buflonb›çaklar›n›n, altl›k kontaklar›na tam oturmas› sa¤lanmal›d›r.Aksi halde, kontak direncinin artmas›na, kontak ›s›nmalar›na,neticede gereksiz güç kay›plar›na veya çeflitli ar›zalarasebep olur.

NH 00-FANH 0-FAfiekil - 6a fiekil - 6b fiekil - 6c

NH 00-FANH 0-FA

NH 00-FANH 0-FA

MAKS‹MUM GÜÇ KAYBI DE⁄ERLER TABLOSU



66

-2005

Anahtarl› Otomatik Sigortalar Hakk›nda Genel Bilgiler

Anahtarl› Otomatik Sigortalara Ait Teknik Tablo, Ak›m Zaman E¤rileri ve Teknik Resimler

Faz-Nötr Anahtarl› Otomatik Sigortalara Ait Genel ve Teknik Bilgiler

Anahtarlara Ait Genel ve Teknik Bilgiler

Faz-Nötr, Anahtarl› Otomatik Sigortalara, Anahtarlara Ait Teknik Resimler

2

3

4

5

6

6/1

‹Ç‹NDEK‹LER

Anahtarl› Otomatik Sigortalar

FMN

FMH 6 kA

FMH 10 kA

FMB 3 kA

Faz-Nötr A.O.S. Anahtarlar

FMS

‹Ç‹NDEK‹LER

Anahtarl› Otomatik Sigortalar

Faz-Nötr A.O.S. Anahtarlar

M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LERM‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER



66

ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALARA A‹T TEKN‹K TABLO ve AKIM ZAMAN E⁄R‹LER‹

-2005 6/3

Tip FMB

B, C

36,10,16,20,25,32,40,50,63230/40069061,2,3,450 - 6020.000

Karakteristik

Kesme kapasitesiAnma ak›m›Anma iflletme gerilimi - UeAnma yal›t›m gerilimi - UiAnma darbe dayan›m gerilimi - UimpKutup say›s›FrekansMekanik Ömür

kArmsAVV

kV

Hz

FMH

B, C

66,10,16,20,25,32,40,50,63 106,10,16,20,25,32,40,50,63


fiekil-2 Ak›m-Zaman E¤risi (FMB In=50 A, 63A)

6040

20

10

6

4

2

1

20

10

6

4

2

1

0.6

0.4

0.2

0.1

0.060.04

0.02

0.01

1 2 3 4 6 8 10

x Anma ak›m›

S a n i y e

D a k i k a

B C I4I4

I1 I2

I3 I3

B ve C karakteristikliTS 5018 ve EN 6089830°C çevre s›cakl›¤›

fiekil-1 Ak›m-Zaman E¤risi (FMB In < 40A)

6040

20

10

6

4

2

1

20

10

6

4

2

1

0.6

0.4

0.2

0.1

0.060.04

0.02

0.01

1 2 3 4 6 8 10

x Anma ak›m›

S a n i y e

D a k i k a


B C I4I4

I1 I2

I3 I3

fiekil-3

Ak›m-Zaman E¤risi (FMH)

6040

20

10

6

4

2

1

20

10

6

4

2

1

0.6

0.4

0.2

0.1

0.06

0.04

0.02

0.011 2 3 4 6 8 10

x Anma ak›m›

S a n i y e

D a k i k a

B C I4I4

I1 I2

I3 I3


I1 ( t ≥ 1h )I2 ( t < 1h )I3 ( t ≥ 0,1s )I4 ( t < 0,1s)

1,13 x In1,45 x In3 x In5 x In

1,13 x In1,45 x In 5 x In10 x In

B CKarakteristik

ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALARA A‹T TEKN‹K TABLO ve AKIM ZAMAN E⁄R‹LER‹



FAZ-NÖTR ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALARA A‹T GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER

-2005 6/4

Genel :Federal faz-nötr otomatik sigortalar› ba¤l› bulunduklar› elektrikdevresini afl›r› ak›m ve k›sa devrelere karfl› korurular. 230V(50Hz/60Hz) anma geriliminde , 6A dan 32 A kadar , 4,5 kAlik kesme kapasitesinde ve 1 kutuplu olarak, IEC 60898-1standartlar›nda ve CE ye uygun olarak üretilirler. Geçici gerilimdalgalanmalar›ndan etkilenmezler. Faz hatt› ve nötr hatt› ayn›anda kesilen faz+nötr hatl› otomatik sigortalar›m›z küçükboyutlar› ve yüksek performanslar›yla ön plana ç›kmaktad›rlar.‹ki kutuplu otomatik sigorta için nötr hat ve faz hatt›n›n yanl›flba¤lanma riski vard›r. Nötr hatt›n topra¤a göre potansiyelifazla olabilir. Bu durum yang›n ç›kmas›na ve insanlar›n zarargörmesine sebep olabilir.

fiekil-4 Ak›m-Zaman E¤risi (FMN)

6040

20

10

6

4

2

1

20

10

6

4

2

1

0.6

0.4

0.2

0.1

0.06

0.04

0.02

0.01

1 2 3 4 6 8 10

x Anma ak›m›

S a n i y e

D a k i k a


B C I4I4

I1 I2

I3 I3

N 1

N 2

Ba¤lant›flemas›

Anmaak›m›In (A)

6A

10A

16A

20A

25A

32A

KesmekapasitesiIcs (kA)

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

4,5

Karakteristik

B

9EC-BO431-0006

9EC-B0431-0010

9EC-B0431-0016

9EC-B0431-0020

9EC-B0431-0025

9EC-B0431-0032

Karakteristik

C

9EC-C0431-0006

9EC-C0431-0010

9EC-C0431-0016

9EC-C0431-0020

9EC-C0431-0025

9EC-C0431-0032

Siparifl kodlar›

FMN 4,5 kA

1 Kutup(Faz-Nötr)

Frekans(Hz)

Teknik Tablo :

Anma iflletmegerilimi-Ue (V)

Anma yal›t›mgerilimi-Ui (V)

Anma darbedayan›m gerilimi

Uimp (kV)

230 690 6 50 - 60

Resim-2

I1 ( t ≥ 1h )I2 ( t < 1h )I3 ( t ≥ 0,1s )I4 ( t < 0,1s)

1,13 x In1,45 x In3 x In5 x In

1,13 x In1,45 x In5 x In10 x In

B CKarakteristik

FAZ-NÖTR ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALARA A‹T GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER



ANAHTARLARA A‹T TEKN‹K TABLO ve AKIM ZAMAN E⁄R‹LER‹

-2005 6/5

Genel :

Termik ve manyetik özelli¤i olmayan, açma-kapama flalterlerine

anahtar denir. Federal anahtarlar, 40A’dan 100A’ya kadar 1,2,3

ve 4 kutuplu TS EN 60947-3 standard›na ve CE normlar›na

uygun olarak üretilmektedir. 2,3 ve 4 kutuplu anahtar kollar›

mekanizmalar› sayesinde sistemi ayn› anda ay›r›rlar.

Da¤›t›m ve kontrol elemanlar›nda güvenle kullan›labilir.

Resim-3


Anma Ak›m›In (A) 1 Kutup

40

63

80

100

9RA-00201-0040

9RA-00201-0063

9RA-00201-0080

9RB-00201-0100

2 Kutup

9RA-00202-0040

9RA-00202-0063

9RA-00202-0080

9RB-00202-0100

3 Kutup

9RA-00203-0040

9RA-00203-0063

9RA-00203-0080

9RB-00203-0100

4 Kutup

9RA-00204-0040

9RA-00204-0063

9RA-00204-0080

9RB-00204-0100


FMSTip

1,2,3,4

AC-22A

40,63,80,100

500 V

6

50/60

12xIn

20xIn

10.000

10,16,25,35

Kutup Say›s›

Kullan›m S›n›f›

Anma Ak›m›

Anma ‹flletme GerilimiAnma Darbe Dayan›m Gerilimi - Uimp

Anma Frekans›

K›sa Devre Kesme Kapasitesi

K›sa Devre Kesme Kapasitesi

Mekanik Ömür

Min. Ba¤lant› Kesitleri

A

V

kV

Hz

A/1s

A/1 s

Operasyon

mm2

In

Ui

Ith

66

ANAHTARLARA A‹T TEKN‹K TABLO ve AKIM ZAMAN E⁄R‹LER‹



-2005 6/6

FAZ-NÖTR, ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALAR ve ANAHTARLARA A‹T TEKN‹K RES‹MLER

75

4 5

54

36

18

2

7 7

724 kutup3 kutup

2 kutup

1 kutup

FMS Tip :

FMB Tip :

67

4 5

7 7

18

36

54

724 kutup

3 kutup

2 kutup

1 kutup

FMN Tip :

FMH Tip :

66

4 5 9 0

35.5

FAZ-NÖTR, ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALAR ve ANAHTARLARA A‹T TEKN‹K RES‹MLER

72

54

36

18

4 kutup

3 kutup

2 kutup

1 kutup

67

8 2

4 5

18



77

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹


-2005

Kaçak Ak›m Koruma fialteri Hakk›nda Genel Bilgiler

Kaçak Ak›m Koruma fialterine Ait Genel Teknik Tablo ve Kontrol fiemas›

Kaçak Ak›m Koruma fialterine Ait Ba¤lant› fiemalar›

Kaçak Ak›m Koruma fialteri Test Düzene¤i

Kaçak Ak›m Koruma fialterine Ait Teknik Resimler

2

5

6

7

8

7/1

‹Ç‹NDEK‹LER

FK3/FK30

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹


‹Ç‹NDEK‹LER



-2005 7/2

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

Girifl :Her meslekten ve her türlü kültür seviyesinden insan, gününher saatinde çeflitli flekillerde elektrik enerjisi ile yak›ndantemas halinde bulunur ve kaçak ak›mlar ile karfl›laflabilirler.

Normal flartlarda elektrik enerjisinden sa¤lanan faydalarsay›lmayacak kadar fazlad›r. Fakat bir yal›t›m hatas› sonucundameydana gelen zararlar da çok büyüktür. Her y›l bir çok kiflielektrik kazalar›n›n kurban› olmakta ve yang›nlar›n %40 ‘›elektrik enerjisinin hatal› kullan›m› sonucunda meydanagelmektedir. Bu yüzden bir çok ülkede ve ülkemizde kaçakak›m koruma cihazlar›n›n kullan›m› zorunlu hale getirilmifltir.Federal Kaçak Ak›m Koruma fialterleri TS EN 61008’e ve CEdirektiflerine uygun olarak üretilmektedir.Elektrik ak›m›n›n ve geriliminin insanlar üzerinde ne gibi etkileresebebiyet verece¤i ve hangi de¤erlerin s›n›r de¤erler oldu¤uafla¤›da verilmifltir.

Ak›m büyüklü¤ünün etkisi :Herhangi bir yal›t›m hatas› bulunan elektrik cihaz›na veya

direk enerji alt›ndaki iletkenlere temas eden kiflinin vücudu

üzerinden elektrik ak›m› geçer. Ak›m›n vücuttan geçifli ile

meydana gelen tehlikenin önemi birçok etkene ba¤l›d›r.

Bunlar›n bafll›calar›;

-Ak›m de¤eri

-Ak›m›n geçifl süresi

-Vücutta izledi¤i yoldur.

A B C

1 2 3 4

10000

5000

2000

1000

500

200

100

50

20

100,1 0,2 0,5 1 2 5 10 20 50 100 200 5001000 2000 500010000

mAvücuttan akan ak›m fliddeti • 1 (mA)

ak›m›n geçifl süresi t (s)ms

1. Hissedilmez2. Hissedilir3. Kal›c› olmayan zararlar4. Kal›c› olan zararlar

* IEC 60479-1’de insan vücudundan akan kaçak ak›m fliddetinin, ak›m›n geçifl süresine göre etki e¤risi.

fiekil-1

Temas geriliminin etkisi :Temas geriliminin güvenlik e¤risi, hayat ile ölüm aras›ndaki

s›n›r› belirler. Bu gerilimin insan vücuduna zarar vermeyecek

maksimum de¤eri, kaçak ak›m›n eflik de¤eri 25 mA kabul

edilerek ve kiflinin bulundu¤u ortama göre de¤iflen iç

direncinden hesaplan›r. Normal flartlarda yetiflkin bir insan›n

iç direnci 2 kΩ dur. Nemli ortamda bu direnç 1 kΩ’a, ›slak

ortamda ise 480 Ω’a kadar düfler. Normal, nemli ve ›slak

ortamlar için temas gerilimlerin gerilim-zaman e¤rileri flekil-

2’de verilmifltir.

fiekil-2’den normal flartlarda, yetiflkin bir insan›n ölüm riski

olmadan sürekli olarak temasta kalabilece¤i maksimum

gerilim de¤erinin 50 V oldu¤u görülmektedir. Ayn› flartlarda

kifli 100 V’luk gerilime maruz kald›¤›nda, ölüm riski olmadan

sadece 0,3 saniye temasta kalabilir.

Normal flartlarda : 50 V= 25 mA x 2 kΩNemli ortamlarda : 25 V= 25 mA x 1 kΩIslak ortamlarda : 12 V= 25 mA x 480 Ω

0,01

0,05

0,10

0,50

1,00

5,00

10,00

Islak Nemli Normal ortam

zaman(s)

10 12 20 30 50 70 90 200 300 400 500temas gerilimi (V)

fiekil-2

0,01 mA Ak›m›n hissedilme s›n›r›, elde g›d›klanma olur.

1-5 mA Elde uyuflma hissi,elin ve kolun hareketi zorlafl›r.

5-15 mA Tutulan cisim henüz b›rak›labilir, elde ve kolda

kramp bafllar, tansiyon yükselir.

15-25mA Tutulan cismin kendili¤inden b›rak›lmas› mümkün

de¤ildir. Kalbin çal›flmas› etkilenmez.

25-80 mA Tahammül edilebilen ak›m fliddeti, tansiyon

yükselir, kalp düzensiz çal›flmaya bafllar, teneffüs

zorlafl›r, reversibl kalp durmas› bafl gösterir, genel

olarak bilinç yerindedir, baz› kimselerde 50 mA'den

sonra bay›lma meydana gelir.

80-100 mA Ak›m›n etki süresine ba¤l› olarak kalpte fibrilasyon

bafl gösterir, bilinç kaybolur. (0,3 s'den k›sa süreli

elektrik çarpmalannda fibrilasyon olmaz.)

>3-8A Tansiyon yükselir, kalp durur, akci¤erler sifler,

bilinç kaybolur.

Fibrilasyon, hata ak›m›n›n kalp üzerinden geçmesiyle kalbin

kumanda sisteminin bozulmas›d›r. Bu durumda kan

pompalama görevini yapamaz.

Buradan da görüldü¤ü gibi ak›m›n çok küçük de¤eri bile

kalbin durmas›na ve sonuçta kiflinin ölmesine sebebiyet

vermektedir.

‹nsan vücudundan geçen alternatif ak›m›n etkileri:




77

fiekil-3 Direk temas durumu.

Faz

Nötr

I

Rst

Rm

Temaslar›n tan›m› :Genel olarak iki tip temas tan›mlan›r. Bunlar direk temas ve

endirek temas durumlar›d›r.

A- Direkt temas :Bir insan›n, iflletmeye tabi olan gerilim tafl›yan parçalara direk

temas olay›d›r (fiekil-3). Bu durumda kaçak ak›m, insan vücudu

üzerinden topra¤a akarak devresini tamamlar. Temas geriliminin

yüksek de¤erlerinde (AC 50 V’dan büyük de¤erler için)

vücuttan geçen hata ak›m› ölümcül bir kazaya neden olabilir.

7/3-2005


Elektrikli iflletme araçlar›n›n aktif k›s›mlar›na dokunuldu¤undabafl gösteren tehlikelere kars› insanlar› korumak için al›nan

bütün tedbirlere direkt temasa karfl› koruma denir.Ar›zas›z elektrik cihazlar›n›n gerilim alt›nda bulunan aktifk›s›mlar›, direkt dokunmalara, karfl› korunurlar. Cihazlardakiiflletme yal›t›m›, uygun yap› ve düzenleme tarz› veya ›zgaralar,parmakl›klar vs. gibi uygun engeller, direkt dokunmaya veyarastgele dokunmalara karfl› yeterli koruma sa¤larlar.Bununla beraber lak, emaye, oksit tabakas› veya elyaf ileyap›lan iflletme yal›t›m›, direkt dokunmaya karfl› yeterli birkoruma olarak geçerli de¤ildir; bu gibi hallerde ayr›ca ilavebir korumaya ihtiyaç vard›r.Direkt dokunmaya karfl› korunmufl olan ar›zas›z iflletmearaçlar›n›n ve elektrik cihazlar›n›n pasif k›s›mlar›na yani demirçekirdeklerine ve d›fl metal k›l›flar›na dokunmakta hiç bir

sak›nca yoktur.‹flletme gerilimi 42 V'a kadar olan tesislerde direkt dokunmayakarfl› koruma yapma¤a gerek yoktur. Fakat bu kolaylafltt›r›c›hüküm, yang›n ve patlama tehlikesi olan iflletmeler ve ifl yerleriiçin geçerli de¤ildir.Elektrik tesislerinin ›zgaralar veya delikli saçlar vb. ile ayr›lmas›da direkt dokunmaya karfl› bir koruma yöntemi olarak kabuledilebilir; fakat bu durumda ›zgara aral›klar›ndan veya saçüzerindeki deliklerden hiç bir yerde aktif k›s›mlar ile temasetmek imkan› olmamal›d›r.K›l›flar, koruma ›zgaralar› ve saç kapaklar iyice tesbit edilmiflolmal› ve mekanik bak›mdan dayan›kl› olmal›d›r.

Yüksek gerilim tesislerinde direkt dokunmaya karfl› koruma,gerilim alt›nda bulunan bölümlere istemeden dokunmay›

Direkt temasa karfl› koruma :

Bu durumda tesadüfen ar›zal› cihaza temas eden bir insan,paralel olarak hata ak›m› devresine girer ve kaçak ak›m›nbir k›sm› da insan vücudu üzerinden topra¤a akar (fiekil-4).Bu yüzden endirek temas durumlar›nda topraklaman›n nas›l

yap›ld›¤› çok önemlidir.

E¤er bir iflletme arac›nda veya elektrik cihaz›nda yal›t›m hatas›

sonucunda d›fl metal k›s›mlar bir hata geriliminin etkisi alt›nda

kal›rsa, endiret dokunma söz konusu olur. Bu durumda hatal›

cihaza temas eden insanlar dokunma gerilimi alt›nda kalarak

hayat tehlikesi ile karfl› karfl›ya gelirler. Buna engel olmak,

birinci derecede imalatç›n›n görevidir; zira uygun bir

konstrüksiyon tarz› uygulamak, uygun bir yal›t›m maddesi

kullanmak ve itinal› bir iflçilikle endirekt dokunmadan

kaynaklanan tehlike genifl çapta önlenebilir. Bununla beraber

50 V dan daha büyük dokunma geriliminin meydanagelebilece¤i yerlerde, ilave koruma tedbirlerinin al›nmas› flartt›r.

Endirekt temasa karfl› koruma :

I

Rst

Rm

RA

Faz

Nötr

fiekil-4 Endirek temas durumu

B- Endirek temas :Gerilim alt›nda çal›flan bir cihazda yal›t›m hatas›ndan dolay›bir kaçak olufltu¤unda, kaçak ak›m topraklama direnciüzerinden devresini tamamlar.

Normal fiebekeGerilimi (kV)

Bina içinde (mm)

Aç›k havada (mm)

6

90

120

10

120

150

20

220

30

320

110

1100

220

2200

380

2900

3400

önlemekle ve tehlikeli bölgeye yaklaflmay› engellemeklesa¤lan›r. Meslek ve görev bak›m›ndan yüksek gerilim tesisleriile ilgisi olmayan yabanc› flah›slar›n yüksek gerilime ait tehlikelibölgeyi aflarak gerilim alt›nda bulunan tesis bölümlerine

dokunmalar›n› önlemek için, bu gibi yerleri örtmek, kapatmakveya afl›lmas› mümkün olmayan engeller koymak flartt›r.Yüksek gerilim alt›nda bulunan tesis elemanlar› yak›n›ndabelirli bir aral›k, tehlikeli bölge olarak kabul edilmifltir. Çesitliyüksek gerilim kademelerine göre, gerilim alt›nda bulunanbölümlerden uzak durulmas› gereken en küçük aral›klar kapal›yerlerdeki flartlara ve aç›k hava flartlar›na göre tablodagösterilmifltir.




77

-2005 7/5

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO ve KONTROL fiEMASI

Kaçak Ak›m Koruma fialterinin Kontrol fiemas› :

Tip

Nominal kaçak ak›m (mA)Anma ak›m› (A)

Anma gerilimi (V)Kapama - kesme kapasiteleri (Im/I∆m), (A)Sigortal› k›sa devre ak›m› (Inc/I∆c), (A)Frekans (Hz)Kutup say›s›A¤›rl›k (gr)Standart

3025, 40, 63

240/415630300050-602, 4250 (2P), 470 (4P)TS EN 61008-1, IEC 61008-1, CE, BS 4293

300

FK3 FK30

fiekil-6

EVET

EVET

EVET EVET

HAYIR

HAYIR

HAYIR

HAYIR

fialter açt›

fialteri tekrar kurunuz

fialterkurulabiliyor mu?

fialter

kurulabiliyor mu?



Geçici bir ar›za söz konusudur. Tesisat›n veba¤l› bulunan cihazlar›n topra¤akarfl› izolasyon kontrolunu yap›n

(Nötr hatt› dahil)

fialter aç›ncaya kadar sigortalar› s›ras›yladevreye sokun. fialterin açt›¤› devredeizolasyon ar›zas› vard›r. Ar›za yerinin

bulunmas› için bütün ba¤l› bulunan cihazlar›devreden ç›kart›n. fialteri tekrar kurun.

Devreden ç›kard›¤›n›z cihazlar›s›ras›yla tekrar devreye sokun.fialterin açt›¤› cihaz ar›zal›d›r.

fialter ile sigorta tablosuaras›ndaki tesisatta faz,

toprak veya nötr toprak aras›izolasyon hatas› vard›r fialter ar›zal›d›r

fialter ç›k›fl›ndakiiletkenleri nötr hatt›

dahil ay›r›n

Ar›za bu devrenin sabittesisat›ndad›r. Ar›za yerini,

izolasyon ölçümü ve tali tesisat›buatlardan ay›rarak tesbit edin

fialterden sonraki bütünsigortalar› devreden ç›kart›n

Tip

2

4

Kutup say›s›

30

300

30

300

Nominal kaçakak›m (mA)

254063

254063

254063

254063

Anma ak›m›

9FA-H0002-00259FA-H0002-00409FA-H0002-0063

9FA-Y0002-00259FA-Y0002-00409FA-Y0002-0063

9FA-H0004-00259FA-H0004-00409FA-H0004-0063

9FA-Y0004-00259FA-Y0004-00409FA-Y0004-0063

Siparifl kodu

2 kutuplu

4 kutuplu

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO ve KONTROL fiEMASI



-2005 7/6

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹NE A‹T BA⁄LANTI fiEMALARI

‹ç Tesisat ‹çin Önerilen Ba¤lant› fiemalar› :

30 mA

30 mA

30 mA

Banyo

Prizler

Di¤er Sabit

Cihazlar

elde edilen seçicilik ile tüm dairede do¤rudan do¤ruya ve

dolayl› olarak dokunmalara karfl› hayat korumas› için,

ana kesici 300 mA eflikli seçilip, do¤rudan dokunma olas›l›¤›

olan tüm prizler, banyodaki elektrik tesisat›, su ile ifllem gören

elektrikli cihazlar 30 mA eflikli toprak kaçak ak›m koruma cihazlar›

ile beslenirler. Di¤er sabit cihazlar dolayl› dokunmaya karfl› ana

girifle konulmufl 300 mA cihaz taraf›ndan korunurlar.

Ana girifl kesicinin 300 mA’lik koruma efli¤iyle yük taraf›ndaki

30 mA’lik koruma efli¤i aras›nda seçicilik sa¤lanmas› durumunda

dahi, di¤er sabit cihazlar›n bir toprak kaçak ak›m ar›zas›

oldu¤unda ana girifl kesici açaca¤› için banyo ve prizlerde

elektrik kesilece¤inden seçicilik k›smen sa¤lanabilmektedir.

(fiekil 8)

Toprak Kaçak Ak›m Koruma Cihazlar›n›n KonutlardaKullan›m› :Yönetmeli¤e göre bir tek 30 mA eflikli toprak kaçak ak›m

koruma cihaz› ile do¤rudan do¤ruya ve dolayl› olarak

dokunmaya karfl› hayat koruma yap›lmas› yeterlidir. Ancak

genifl bir dairede bir çok elektrikli cihaz›n veya izolasyonu

zay›flam›fl eski cihazlar›n kullan›lmas› durumunda, normal

halde s›k s›k açmalar nedeni ile gereksiz elektrik kesintilerine

neden olunur. Tam bir seçicili¤in sa¤lanmas› istendi¤inde

da¤›t›m panosu ç›k›fllar› fiekil 7’deki gibi ayr› ayr› veya gruplarhalinde 30 mA eflikli toprak kaçak ak›m koruma cihazlar› ile

korunabilirler. Uygulamada ekonomiklik sa¤lanmas› ve k›smen

30 mA

Banyo

Prizler

Di¤er Sabit

Cihazlar

300 mA

fiekil-7 Da¤›t›m Panosu

fiekil-8 Da¤›t›m Panosu

: Sigorta, : Kaçak ak›m koruma flalteri

: Sigorta, : Kaçak ak›m koruma flalteri

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹NE A‹T BA⁄LANTI fiEMALARI



77fiekil-9 Test Düzene¤i

I1 I2

L1 L2

I

S2

S1

Kaçak Ak›mKoruma fialteri

Faz

Nötr1

2 3

4

1kΩ

-2005 7/7

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTER‹ TEST DÜZENE⁄‹

1- Elektromekanik Tip Kaçak Ak›m Koruma fialterleri (Hat Gerilimine Ba¤›ml› Olmayan) :

GözlemNo

Anahtar Konumlar› GözlemlerSonuçlar

Kaçak Ak›m olmad›¤› durum,flalter devreyi açmaz.

Kaçak Ak›m durumu, flalter devreyi açar.


Not: E¤er 3. Durumda L2 lambas› yanmazsa bu, flalterin art›k ak›mla çal›flan elektromekanik tip kaçak ak›m koruma flalteri (RCCB)oldu¤unu ve kaçak ak›m durumunda, nötr hatt› kopuk olsa dahi çal›flaca¤›n› gösterir.

1

2

3

S1

Kapal›

Kapal›

Aç›k

S2

Aç›k

Kapal›

Kapal›

2- Elektronik Tip Kaçak Ak›m Koruma fialterleri (Hat Gerilimine Ba¤›ml› Olan) :

GözlemNo

Anahtar Konumlar› GözlemlerSonuçlar

Kaçak Ak›m olmad›¤› durum,flalter devreyi açmaz.


Kaçak Ak›m durumu, flalter devreyi açmaz.

Not: E¤er 3. Durumda L2 lambas› yanarsa bu, flalterin art›k ak›mla çal›flan elektronik tip kaçak ak›m koruma flalteri oldu¤unu ve kaçakak›m durumunda, nötr hatt› koptu¤unda çal›flmayaca¤›n› gösterir.

1

2

3

S1

Kapal›

Kapal›

Aç›k

S2

Aç›k

Kapal›

Kapal›

I1

I

I’1

0

I2

0

I’2

I

L1

Yanar

Yanmaz

Yanmaz

L2

Yanmaz

Yanmaz

Yanar

I1

I

I’1

0

I2

0

I’2

I

L1

Yanar

Yanmaz

Yanmaz

L2

Yanmaz

Yanmaz

Yanmaz

Hat gerilimine ba¤›ml› olan elektronik tip kaçak ak›m koruma flalterlerinin, Türkiye’ de kullan›lmas›; TSE ile Bay›nd›rl›kve ‹skan Bakanl›¤› taraf›ndan yasaklanm›flt›r.

Kaçak ak›m koruma flalteri, elektromekanik ve

elektronik olmak üzere iki tipte üretilmektedir. Elektronik

tip ithalatç› firmalar› ürün üzerine TSE iflareti vurarak

ürüne elektromekanik izlenimi vermektedirler.

Elektronik ve elektromekanik tip kaçak ak›m koruma

flalterleri aras›nda, renk, model, etiket bilgisi gibi

fiziksel farkl›l›klar›n bulunmamas› sebebiyle tüketiciler

bilinçli olarak yan›lt›lmaktad›r.

Kaçak ak›m koruma flalterinin elektromekanik tip

veya elektronik tip, olup olmad›¤›n› yandaki test

düzene¤i yard›m›yla anlayabiliriz.

Elektromekanik kaçak ak›m koruma flalterlerinin üstün özellikleri :* Elektronik kart olmad›¤›ndan, sistemde oluflabilecek darbe gerilimlerine daha dayan›kl›d›rlar.* Elektronik kart olmad›¤›ndan, gerilim dalgalar›ndan etkilenmezle, yard›mc› gerilim olmadan ve nötr hatt› kopuklu¤unda dahi çal›flabilirler.

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTER‹ TEST DÜZENE⁄‹

Kaçak Ak›m Koruma fialteri Test Düzene¤i:



-2005 7/8

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹NE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

68

50

7 1

3 6

4.5

25

35

9 0

4 5

68

50

7 1

3 6

4.5

25

70

9 0

4 5

FK3 - FK30 Tip (2 kutuplu) :

FK3 - FK30 Tip (4 kutuplu) :

KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹NE A‹T TEKN‹K RES‹MLER



88


‹Ç‹NDEK‹LER

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹


Ak›m Transformatörleri Hakk›nda Genel Bilgiler

Ak›m Transformatörlerine Ait Teknik Detaylar

Ak›m Transformatörlerine Ait Genel Teknik Tablolar

Ak›m Transformatörlerine Ait Teknik Resimler

2

3

5

6

‹Ç‹NDEK‹LER

8/1-2005

FAT - 30B

FAT - 40L

FAT - 100L

FAT - 40

FAT - 100

FAT - 130L

FAT - 30

FAT - 60

FAT - 130

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹



Girifl :Alçak gerilim ak›m transformatörleri; primer sarg›, sekonder sarg›ve bu sarg›lar›n üzerine sar›ld›¤› manyetik nüve olmak üzere üçk›s›mdan oluflmaktad›r. Primeri baras›z olan ak›m

transformatörlerde primer sarg›s› bulunmamaktad›r. Bunun yerinetransformatörün toroidal nüve içerisinden bara veya kablogeçirilerek primer sarg›s› oluflturulur.Federal ak›m transformatörleri, TS620, IEC185 ve IEC60044-1standardlar›na ve CE’ye uygun olarak imal edilmektedir. Federalak›m transformatörleri mühürleme özelli¤ine sahiptir.

8/2

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

K›sa süreli termik anma ak›m› (Ith) :

Ak›m transformatörünün sekonderi k›sa devre iken herhangibir hasara u¤ramadan, 1 sn. süre ile dayanabilece¤i primerak›m›n›n etkin de¤eridir.

Dinamik anma ak›m› (Idyn) :

Ak›m transformatörünün sekonderi k›sa devre durumundaiken, oluflan elektromagnetik kuvvetler nedeniyle herhangi birelektriksel veya magnetik hasara u¤ramadan dayanabilece¤i

primer ak›m›n›n tepe de¤eridir.

-2005

Ölçü ak›m transformatörleri :Ölçü ak›m transformatörleri; ölçme aletleri, sayaçlar, rölelerve benzer teknikle çal›flan di¤er ayg›tlar› beslemek amac›ylayap›lm›flt›r. Bu cihazlar› yüksek gerilim flebekelerinden yal›tanve ölçü aletlerinin s›n›r› d›fl›nda olan ak›mlar›n› ölçülebilirde¤erlere indirmesini sa¤layan transformatörlerdir.

Ak›m transformatörlerinde kullan›lan teknikterimlerin aç›klamalar› :

Primer sarg› (P1, P2) :Primer sarg›, dönüfltürülecek ak›m›n geçti¤i sarg›d›r.

Sekonder sarg› (S1, S2) :Sekonder sarg›, ak›m transformatörünün, ölçü aletlerinin,sayaçlar›n, rölelerin ve benzer ayg›tlar›n ak›m devrelerinibesleyen sarg›d›r.

Sembol Primer sarg›

P1/K P2/L

S1/k S2/ l

fiekil-1

Primer anma ak›m› (Ipn) :Primer anma ak›m›, ak›m transformatörünün yap›m›nda esasal›nan ve transformatörün normal çal›flma koflullar›n› belirleyen

primer ak›m›d›r.Sekonder anma ak›m› (Isn) :Sekonder anma ak›m›, ak›m transformatörünün yap›m›ndaesas al›nan ve transformatörün normal çal›flma koflullar›n›belirleyen sekonder ak›m›d›r.

Anma dönüfltürme oran› (Kn) :Anma dönüfltürme oran›, primer anma ak›m› ile sekonderanma ak›m› aras›ndaki orand›r.

Kn = IpnIsn

Ölçü aletlerinde emniyet katsay›s› (Fs) :

Ölçü aletlerinde emniyet katsay›s›, emniyet primer ak›m›n›nprimer anma ak›m›na oran› olarak ifade edilir.

Burada;Ips = Emniyet primer ak›m›Ipn = Primer anma ak›m›Primer sarg›n›n ba¤l› bulundu¤u flebekede bir k›sa devredurumunda, ak›m transformatörü taraf›ndan beslenen aletlerinemniyeti, Fs katsay›s› küçük oldu¤u oranda, büyüktür.

Fs = IpsIpn

Primer ve sekonder ak›mlar›n›n pozitif yönleri uçlar›niflaretlenmesindeki kabullenmelere uygun olmak kayd›yla,sürekli çal›flmalarda primer ak›m›n ani de¤erleri ile sekonderak›m›n›n ani de¤erlerinin anma dönüfltürme oran› ile çarp›m›n›naras›ndaki fark›n etkin de¤eridir. Bileflik yan›lg›, genel olarakprimer ak›m›n›n etkin de¤erinin %’si olarak afla¤›daki formülleverilir.

Burada;Kn = Anma dönüfltürme oran›

p = Primer ak›m›n›n etken de¤eri‹p = Primer ak›m›n›n ani de¤eriIs = Sekonder ak›m›n›n ani de¤eriT = Bir periyodun süresi

c = 100p

1T

∫(Kn.‹s-‹p)2dt

Ak›m yan›lg›s›, transformatörün dönüfltürme oran›n›n, anmadönüfltürme oran›na eflit olmamas›ndan dolay›, ak›m›nölçülmesinde ortaya ç›kan yan›lg›d›r. Ak›m yan›lg›s›, yüzdeolarak, afla¤›daki eflitlikten bulunur.

Burada;Kn = Anma dönüfltürme oran›

p = Primer ak›m›

s = Ölçme s›ras›nda primer sarg›dan Ip geçirildi¤inde buna karfl›l›k olan sekonder ak›m›d›r.

Faz kaymas›, ak›m vektörünün yönü, ideal (kay›plar› s›f›r olan)bir transformatördeki faz fark› s›f›r olacak biçimde seçilmekkayd›yla, herhangi bir ak›m transformatöründe primer vesekonder ak›mlar› vektörleri aras›ndaki faz fark›d›r.

Sekonder ak›m›n›n vektörünün faz›, primer ak›m› vektörününfaz›ndan önde ise faz fark› pozitif, geri ise negatiftir.

Faz kaymas› ( ) :

1 =Kn x s - p

px 100 (%)

Sekonder sarg›

Bileflik yan›lg› ( c) :

Ak›m yan›lg›s› (Dönüfltürme oran› yan›lg›s›) ( 1) :

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



88

Yük (Zc) :

Yük, güç katsay›s› belirtilmek kofluluyla, sekonder devreninohm (veya anma sekonder ak›m›nda voltamper) cinsindenifade edilen empedans›d›r.

Yük genel olarak, belirli bir güç katsay›s›nda ve sekonderanma ak›m›nda çekilen ve voltamper olarak belirtilen görünürgüçle ifade edilir.

8/3

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹NE A‹T TEKN‹K DETAYLAR

3

5

3

5

3

5

Anma yal›t›m düzeyi :Normal iflletme koflullar› alt›nda, flebekenin faz iletkenleriaras›nda, herhangi bir anda ve flebekenin herhangi birnoktas›nda (ar›zalar ve önemli yüklerin ani olarak devredenç›kmas› halinde geçici gerilim de¤iflmeleri d›fl›nda) oluflabilenen büyük gerilimin kV olarak etken de¤eridir.

Darbe gerilim testi :D›fla aç›k tesislerde kullanl›an ak›m transformatörlerinin primerdevrelerinin darbe gerilimine dayanabilme özelli¤inin belirlenmesiiçin yap›lan testtir.

Ak›m yan›lg›s› s›n›rlar› (3 ve 5 s›n›flar› için) :

Do¤ruluks›n›f›

Anma ak›m›n›n yüzdesi olarakifade edilen ak›m de¤eri için±% ak›m yan›lg›s›

-2005

Anma ç›k›fl gücü :

Do¤ruluk s›n›f› (CL) :Ak›m transformatörlerinde hatan›n belirli s›n›rlar içinde kald›¤›n›aç›klamakta kullan›lan bir deyimdir.Ölçü ak›m transformatörünün do¤ruluk s›n›f›, primer anmaak›m› ve anma yükünde, yüzde olarak, ak›m yan›lg›s›n›n üst

s›n›r›na eflit olan ve «s›n›f indisi» denilen bir say› ile verilir.Standart de¤eri 0,1 - 0,2 - 0,5 - 1 - 3 - 5 dir.Koruma ak›m transformatörünün do¤ruluk s›n›f›, do¤ruluks›n›f› anma ak›m›nda ve anma yükünde, bileflik yan›lg›n›n üsts›n›f›n› ifade eden ve «s›n›f indisi» denilen bir say› ve bunuizleyen “P” harfi ile verilir. Standart de¤eri 5P ve 10P dir.

P1/K

S1/k S2/ l

fiekil-2

P2/LIp

I s

Zc

Anma ç›k›fl gücü, ak›m transformatörünün sekonder devreye,belirli bir güç katsay›s›nda, sekonder anma ak›m› ile anmayükünde verebildi¤i ve voltamper cinsinden ifade edilengörünür güçtür.Pc = Zc x Isn2 (VA)

%50 %120

5P

10P

Anma do¤ruluk

s›n›r› primerak›m›ndabileflik yan›lg› %

±1

±3

±60

—

±,18

—

5

10

Ak›m yan›lg›s› ve faz kaymas› s›n›rlar› (5P ve 10Ps›n›flar› için) :

Do¤ruluk

s›n›f›

Dakika Santiradyan

Primer anma

ak›m›ndaak›myan›lg›s› %

Primer anma

ak›m›nda fazkaymas›

0,6

1,2

2,4

3,6

7,2

12,0

17,524,0

36,0

Bir dakika sürelifiebeke dayan›mgerilimi (kV)

3

6

11

16

22

28

3850

70

-

-

-

45

60

75

95125

170

En yüksek flebekegerilimi (kV)

Darbe dayan›mgerilimi (kV)

fiebeke frekansl› gerilim testi :Primer sarg› ve buna ait tüm parçalar birbirine ba¤lanarakanma yal›t›m düzeyinin karfl›l›¤› olan flebeke frekansl›, gerilimde¤erinin 1 dk. süre ile transformatöre tatbik edilmesidir.Yüksek frekansta (100 Hz - 200 Hz) belirli bir gerilim de¤erinin,frekansa ba¤l› olarak hesaplanan süre kadar tatbik edilmesidir.

Do¤ruluks›n›f›

Afla¤›da verilen anma ak›mlar›yüzdeleri için ± yüzde ak›m(oran) hatas›

% 20

0,2

0,35

0,75

1,5

0,1

0,2

0,5

1,0

% 5

0,4

0,75

1,5

3,0

% 100

0,1

0,2

0,5

1,0

% 120

0,1

0,2

0,5

1,0

% 5

15

30

90

180

% 20

8

15

45

90

% 100

5

10

30

60

% 120

5

10

30

60

% 5

0,45

0,9

2,7

5,4

% 20

0,24

0,45

1,35

2,7

% 100

0,15

0,3

0,9

1,8

% 120

0,15

0,3

0,9

1,8

Afla¤›da verilen anma ak›mlar› yüzdeleri için ± faz kaymas›

Dakika Santiradyan

Ak›m yan›lg›s› ve faz kaymas› s›n›rlar› (IEC 385, IEC 60044-1’e göre 0,1 - 0,2 - 0,5 - 1 s›n›flar›) :

Anma frekans›nda ak›m hatas› ve faz kaymas›, sekonder yük, anma yükünün 1/1 ve 1/4’ü aras›nda de¤iflti¤inde tablodakide¤erler afl›lmamal›d›r.





8/4

Ak›m transformatörleri oran hatas› (standartlarda belirtildi¤iflekilde) ancak nominal ak›m›n %100 ile %120’si aras›ndagaranti edilmektedir. Özellikle nominal ak›m›n yar› de¤erininalt›ndaki ak›mlarda hata s›n›f› 2-3 kat olabilir. Uygulamadakiyük ak›mlar›n›n mümkün mertebe (1-1,2) x n aras›ndakalmas›na özen gösterilmelidir.

Teknik özellikler :

En yüksek flebeke gerilimi : 720 VKullan›m yeri : Bina içiSürekli çal›flma ak›m› : 1,2xInBir dakika süreli test gerilimi : 3 kVEmniyet katsay›s› : <5Nominal primer ak›m› : 30A....3000ANominal sekonder ak›m› : 5 AÇal›flma frekans› : 50-60HzÇal›flma s›cakl›¤› : -5/+45°CTermik anma ak›m : Ith= 100xIn

(FAT-30B için Ith=60xIn)Dinamik anma ak›m : Idyn= 2,5xIth

Ak›m transformatörlerinin montaj›nda dikkatedilecek hususlar :• Primerden ak›m geçerken, sekonder devresi asla aç›lmamal›d›r.

• Ak›m transformatörlerin primer uçlar› K-L, sekonder uçlar›

da k-l harfleri ile gösterilir.

• Ak›m transformatörlerinin bir fazl› olarak yap›l›r.

• Ak›m transformatörleri genellikle k›sa devre durumunda

çal›flan cihazlard›r. (*)

(*) Ak›m trafolar› daima k›sa devre durumunda çal›flt›r›lmal›d›r.

Primer sarg› gerilim alt›nda bulundu¤u takdirde sekonder

sarg› k›sa devre edilmifl durumda tutulmal›d›r. Aks› halde

sekonder sarg›da oluflacak afl›r› gerilimden dolay› ölçü

yapmakta olan kimseler için hayati bir tehlike bafl gösterebilir.

Bak›r kablolardan ileri gelen ilave yükler :

Ak›m transformatörlerine ba¤lanan baz›cihazlar›n güçleri :

Ampermetre (yumuflak demirli)WattmetrelerCosϕ metrelerSayaçlar (aktif ve reaktif)Reaktif güç kontrol röleleriAfl›r› ak›m röleleriTers ak›m rölesiSekonder termik röleler

0,7 ... 1,50,2 ... 5,02,0 ... 6,00,4 ... 1,00,5 ... 1,00,2 ... 6,01,0 ... 2,07,2 ... 9,0

Gücü (VA)Cihazlar

Kablonun güç kayb› hesab› :

Örnek olarak; bir aktif, bir reaktif sayac›n ve 4 m 2,5 mm 2

kablo için ak›m trafosuna gelen yük 1+1+1,43 = 3,43 VA’d›r.Burada 5 VA’l›k ak›m trafosu kullan›lmas› uygundur.

1 m.

2 m.3 m.4 m.5 m.6 m.7 m.8 m.9 m.

10 m.

Sekonder ak›m› 5 A olan kablodaki güç kayb› (VA)10,0 mm2

0,09

0,180,270,360,440,540,630,710,800,89

6,0 mm2

0,15

0,300,450,600,740,891,041,191,341,49

4,0 mm2

0,22

0,450,670,891,121,341,561,792,012,24

2,5 mm2

0,36

0,711,071,431,782,142,502,863,213,57

P=Sx56

(VA)

l = Sekonder taraftaki kablonun uzunlu¤u (m)Isn = Sekonder anma ak›m› (A)S = Bak›r kablonun kesiti (mm2)P = Güç kayb› (VA)

Kablo (Cu)

Isn x 2l

magnetik doyma

nominal yük

1/4 yük (M5)1/4 yük (M2)

afl›r› ak›msahas›

(ölçme)

afl›r› ak›msahas›

(koruma)

nominal ak›msahas›

tam yük(M2)

M5 M510P5

10P10

8

7

6

5

4

3

2

1

0

-1

-2

-3

-4

-5

-6

-7

-8

-9

-10

-11

-12

-13-14

-15F %

Fi %

(+)

1,0 1,2 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 9,0 10,0 1N00502

a k › m h

a t a s ›

(-)

M5

fiekil-3

-2005




88

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLOLAR

Not : Federal Alçak Gerilim Ak›m Transformatörleri mühürleme özelli¤ine sahiptir. Listede olmayan ak›m talepleri için lütfen firmam›z› aray›n›z.

8/5-2005

S›n›f:1

5 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 10

5 , 105 , 10

S›n›f:0,5

5 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 10

5 , 105 , 10

AnmaAk›m›

(A)

30/540/550/560/575/580/5100/5125/5150/5

200/5250/5

Tip

FAT-30BFAT-30BFAT-30BFAT-30BFAT-30BFAT-30BFAT-30BFAT-30BFAT-30B

FAT-30BFAT-30B

Anma Gücü (VA) A¤›rl›k

(kg)

0,600,600,600,600,600,600,600,600,60

0,600,60

Siparifl kodlar›

∆

S›n›f 0.5 için : AS›n›f 1 için : B

5VA için : 210 VA için : 4

9GA-00∆5-00309GA-00∆5-00409GA-00∆5-00509GA-00∆5-00609GA-00∆5-00759GA-00∆5-00809GA-00∆5-01009GA-00∆5-01259GA-00∆5-0150

9GA-00∆5-02009GA-00∆5-0250

FAT - 30B

BARALI

BARASIZ Bara: 40 x 10 mm.

Anma Gücü (VA) Kablo

(max) mm.

Ø30Ø30Ø30Ø35Ø35Ø35Ø35Ø35Ø35

0,380,380,380,600,600,600,600,600,60

A¤›rl›k

(kg)S›n›f:1

5 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 10

S›n›f:0,5

5 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 105 , 10

AnmaAk›m›

(A)

300/5400/5500/5200/5250/5300/5400/5500/5600/5

Tip

FAT-40FAT-40FAT-40FAT-40LFAT-40LFAT-40LFAT-40LFAT-40LFAT-40L

9GC-00∆5-03009GC-00∆5-04009GC-00∆5-05009GK-00∆5-02009GK-00∆5-02509GK-00∆5-03009GK-00∆5-04009GK-00∆5-05009GK-00∆5-0600

FAT - 40 FAT - 40L

Siparifl Kodu

∆



BARASIZ Bara: FAT100 için 80 x 30, 100 x 10 mm. / FAT 100L için 80 x 30, 100 x 20 mm.


(max) mm.

Ø60Ø60Ø60Ø60Ø60Ø60Ø60Ø80Ø80Ø80

Ø80Ø80Ø80

0,700,720,800,830,941,101,160,900,900,90

0,901,001,00

A¤›rl›k

(kg)S›n›f:1

15151515151515101010

101010

S›n›f:0,5

15151515151515101010

101010

AnmaAk›m›

(A)

1200/51250/51500/51600/52000/52500/53000/5500/5600/5750/5

800/51000/51500/5

Tip

FAT-100FAT-100FAT-100FAT-100FAT-100FAT-100FAT-100FAT-100LFAT-100LFAT-100L

FAT-100LFAT-100LFAT-100L

9GE-00∆5-12009GE-00∆5-12509GE-00∆5-15009GE-00∆5-16009GE-00∆5-20009GE-00∆5-25009GE-00∆5-30009GL-00∆5-05009GL-00∆5-06009GL-00∆5-0750

9GL-00∆5-08009GL-00∆5-10009GL-00∆5-1500

FAT - 100LFAT - 100

Siparifl Kodu

∆


10 VA için : 415 VA için : 5

Bara: FAT130 için 110 x 60 ; 2(110 x 20) mm. / FAT 130L için 135 x 40 mm.BARASIZ


(max) mm.

Ø105

Ø105

Ø105

Ø135

Ø135

Ø135

Ø135

Ø135

Ø135

Ø135

1,50

1,50

1,50

1,50

1,50

1,50

1,50

1,50

1,50

1,50

A¤›rl›k

(kg)S›n›f:1

10

10

10

10

10

10

10

10

10

10

S›n›f:0,5

10

10

10

10

10

10

10

10

10

10

AnmaAk›m›

(A)

1500/5

2000/5

2500/5

3000/5

4000/5

1500/5

2000/5

2500/5

3000/5

4000/5

Tip

FAT-130

FAT-130

FAT-130

FAT-130

FAT-130

FAT-130L

FAT-130L

FAT-130L

FAT-130L

FAT-130L

9GN-00∆5-1500

9GN-00∆5-2000

9GN-00∆5-2500

9GN-00∆5-3000

9GN-00∆5-4000

9GM-00∆5-1500

9GM-00∆5-2000

9GM-00∆5-2500

9GM-00∆5-3000

9GM-00∆5-4000

FAT - 130 FAT - 130L

Siparifl Kodu

∆S›n›f 0.5 için : AS›n›f 1 için : B

10 VA için : 4

BARASIZ

10 , 15

10 , 15

10 , 15

15

Bara: 60 x 20 mm.


(max) mm.

Ø40

Ø40

Ø40

Ø40

0,60

0,60

0,60

0,60

A¤›rl›k

(kg)S›n›f:1

10 , 15

10 , 15

10 , 15

15

S›n›f:0,5

AnmaAk›m›

(A)

600/5

750/5

800/5

1000/5

Tip

FAT-60

FAT-60

FAT-60

FAT-60

9GD-00∆5-0600

9GD-00∆5-0750

9GD-00∆5-0800

9GD-00∆5-1000

Siparifl Kodu

∆


10 VA için : 415 VA için : 5

Kablo

(max) mm.

Ø12

Ø12

Ø12

Ø12

S›n›f:1

5

10

5 , 10

5 , 10

S›n›f:0,5

-

-

5 , 10

5 , 10

AnmaAk›m›

(A)

100/5

150/5

200/5

250/5

Tip

FAT-30

FAT-30

FAT-30

FAT-30

BARASIZ Bara: 30 x 10 mm.

Anma Gücü (VA)

0,60

0,60

0,60

0,60

A¤›rl›k

(kg)

9GB-00∆5-0100

9GB-00∆5-0150

9GB-00∆5-0200

9GB-00∆5-0250

FAT - 30

Siparifl Kodu

∆



FAT - 60

AKIM TRANSFORMATÖRLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLOLAR



99

PAKET fiALTERLER

-2005

Paket fialterler Hakk›nda Genel Bilgiler ve Genel Teknik Tablo

Paket fialterlere Ait Teknik Tablolar

Paket fialterlere Ait Teknik Resimler

2

3

4

9/1

‹Ç‹NDEK‹LER

Paket fialterler

PAKET fiALTERLER

Açma-Kapamafialterleri

Kutup De¤ifltiricifialterler

Y›ld›z Üçgenfialterleri

AmpermetreKomütatörleri

Enversör fialterler VoltmetreKomütatörleri

‹Ç‹NDEK‹LER

Paket fialterler



PAKET fiALTER HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER ve GENEL TEKN‹K TABLO

-2005 9/2

Birbirinin ayn› olan birden fazla kontak yuvalar›n›n bir milüzerinde arka arkaya s›ralanmas›ndan meydana gelen ve bireksen etraf›nda dönebilen; motor ba¤lant› ifllemlerinde, ölçü

aletleri komitatörlerinde, kontrol ve da¤›t›m tablolar›nda kullan›lanelle kumandal› flalterlere Paket (pako) flalter denir. Orta vebüyük güçlü motorlar kontaktör ve rölelerle kumandaedilmektedir. Ancak küçük güçlü motorlar›n kumandas›, dahaekonomik ve basit olmas› sebebiyle paket flalterlerle yap›l›r.Federal paket flalterler IEC60947-3/EN 60947-3’e ve CE’yeuygun olarak imal edilmektedir.Her diliminde iki, üç veya dört adet gümüfl alafl›ml› konta¤›bulunan paket flalterlerin, dilim say›s› art›r›larak de¤iflik kumandaifllemlerinde kullan›l›rlar. Hareketli kontak bombeli, sabit kontakise düz bir yüzeye sahiptir. Böylece tam temas ve en düflükgeçifl direnci sa¤lan›r. Kontaklar basarak aç›l›p kapand›¤›ndanve mil üzerinde bulunan kamlar, kontaklar›n ayn› zamanda

aç›l›p kapanmas›n› gerçeklefltirdi¤inden bütün kumandadevrelerinin veya fazlar›n gecikmesiz olarak ayn› anda emniyetleaç›l›p kapanmas› temin edilmifltir.

Girifl :

25

690

AC1

AC15

AC21

AC23A

AC3

220-240 V380-440 V660-690 V220-240 V380-440 V660-690 V220-240 V380-440 V660-690 V

220-240 V

380-440 V

660-690 V

220-240 V

380-440 V

660-690 V

1p3p1p3p1p3p1p3p

1p3p1p3p

106432-

10

1.252.2

23.7

23.7

11.8

2323

16

1610654-

16

23.7

363

6.523

353

5.220

2013864-

20

2.53.73.77.5

47.52.2

3

35.53

5.525

2516107.5

5-

25

365

105

1035

5858

32

322013106-

32

3.57.53.810135.5

35.5

3.57.55

1040

6340252012

-

63

1115152515255.511

1018.510

18.580

Sürekli çal›flmaak›m› Ith (A)

Tip FCS1

Anma yal›t›m gerilimiUi (V) 50-60 Hz

FCS2

10

690

16

690

20

690

32

690

63

690

Resim-1

Çal›flma ak›mlar› (A)

Çal›flma güçleri (kW)

K›sa devreye karfl› maksimum ön sigorta ak›m› gL/gG (A)

Paket fialterlerIEC 60947-3EN 60947-3

AC 1 : Endüktif olmayan veya çok az endüktif olan yükler(Direnç ocaklar›).

AC 21A : Manyetik tahrikler, kontaktör, ventiller, manyetikbobinlerin kumandas› (Elektromanyetik yükler)

AC 3 : Kafesli Motor direkt kalk›fl yükte kapatma, Y›ld›z-Üçgen Kalk›fl (Sincap Kafesli motorlar; yol verme, çal›fl›rkendevreden ç›karma.)

Kullan›m S›n›flar› :

AC 15 : Motor ve di¤er yüksek indüktif yüklerin s›k aral›kladevreye al›nmas› (Motor yüklerin veya oldukça yüksekendüktif yüklerin anahtarlanmas›)

AC 23A : Az afl›r› yüklü, rezistif - indüktif kar›fl›k yüklerinkumandas› (Orta Derecede afl›r› yükler dahil omik yüklerinanahtarlanmas›)

Kullan›ms›n›flar›

Dilim

Etiket Plakas›Kol

PAKET fiALTER HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER ve GENEL TEKN‹K TABLO



99

∆ Kutup Say›s›, Etiket Plakas›, ◊◊ Sürekli Çal›flma Ak›m›. Paket flalter siparifl kodlar›n›n tan›mlar›: 9TO103020020

PAKET fiALTERLERE A‹T TEKN‹K TABLOLAR

-2005 9/3

Kutup De¤ifltirici fialterler :Sürekli çal›flma

ak›m› Ith (A) Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu

FCS1

FCS2

10162025

3263

9TK10∆0400◊◊

9TK20∆0400◊◊

1 2

4

0

1 3 5 7 9 11

2,4 6,8 10,12

Kutup-DilimSay›s›

1 Kutup - 1 Dilim

3 Kutup - 3 Dilim

Voltmetre Komütatörleri :Fonksiyon-Dilim

Say›s› Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu

FCS1 20

VOLTMETRE

O

TR RS

ST

VOLTMETRE

OFFRS

ST

RN

SN

TNTR

R-ST --------

S --------

R --------N --------

S-TT-R R-N S-N T-NO

V2V157911

V

4

8

O RS ST TR

R 2

4

T 6S 8

1

3

5

7

V1

V2 V

Y›ld›z Üçgen fialterleri :Sürekli çal›flma

ak›m› Ith (A)Kutup-Dilim


FCS116

25

9TS10∆0500◊◊

13579111315

2468

10121416

R

1V

1W2V

2W

1U2U

S

T

0 1 2

Enversör fialterler :

Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu

FCS1

10

16

20

25

9TE10∆0600◊◊

OFFFWD REV

3 Kutup - 4 Dilim

Kutup-DilimSay›s›

1 Kutup - 2 Dilim

3 Kutup - 4 Dilim

Tip

Tip

Tip

Tip

4 Poz - 2 Dilim



0

5

9TV123V10020

9TV143V20020

5

FWD OFF REV

R

6S

V

W

R

S

T

F WD OF F R EV

U

7 Poz - 3 Dilim

Açma-Kapama fialterleri :Sürekli çal›flma



FCS1

FCS2

10

1620253263

9TO10∆000◊◊

9TO20∆000◊◊

01

3

1 Kutup - 1 Dilim

2 Kutup - 1 Dilim

3 Kutup - 2 Dilim

4 Kutup - 2 Dilim

Tip

1 3 5 7

2 4 6 8

Dilim 1 Dilim 2

Sürekli çal›flma ak›m› (Ith)Etiket plaka numaras›Kutup say›s›

Dilim 1 Dilim 2 Dilim 3

Ampermetre Komütatörleri :Sürekli çal›flma



FCS1 20 9TA10303700203 Kutup - 4 Dilim

Tip

PAKET fiALTERLERE A‹T TEKN‹K TABLOLAR

0 1 ONOF F

1 2

6

V1

V2

7

0

S

T R



1010

KONTAKTÖRLER

-2005 10/1

Kontaktörler Hakk›nda Genel Bilgiler

Kullan›m S›n›flar›na Göre Kontaktör Seçimi

Kontaktörlere Ait Genel Teknik Tablo

Elektriksel Ömüre Göre Kontaktör Seçimi

Kontaktörlere Ait Ba¤lant› Kesitleri Tablosu

Kontaktörlerin Kullan›m S›n›flar›

Kontaktör Ar›zalar› ve Giderilmesi

Yük Alt›nda Ortalama Motor Ak›mlar›

Kompanzasyon Kontaktörleri

Kontaktörlerin Siparifl Kodlar›

Kontaktörlere Ait Teknik Resimler

Tristör Anahtarlamal› Kompanzasyon Kontaktörleri Hakk›nda Genel Bilgiler

Tristör Anahtarlamal› Kompanzasyon Kontaktörleri Hakk›nda Genel Bilgiler ve Teknik Resimler

AC-DC Yüksek Ak›m Kontaktörleri Hakk›nda Genel Bilgiler

AC-DC Yüksek Ak›m Kontaktörlerine Ait Genel Teknik Tablo

AC-DC Yüksek Ak›m Kontaktörlerine Ait Ba¤lant› fiemalar›

AC-DC Yüksek Ak›m Kontaktörlerine Ait Teknik Resimler

2

3

4

6

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Yüksek Ak›m Kontaktörleri

‹Ç‹NDEK‹LER

300 - 2500 A

Kontaktörler

KONTAKTÖRLER

5 - 70 kVAr için

6 - 300 A

KompanzasyonKontaktörleri

Tristör Anahtarlamal›Komp. Kontaktörleri

15 - 30 A

Yüksek Ak›m Kontaktörleri

Kontaktörler

KompanzasyonKontaktörleri

Tristör Anahtarlamal›Komp. Kontaktörleri

‹Ç‹NDEK‹LER



-2005

KONTAKTÖRLER HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

Girifl :

Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompan-zasyon, ›s›tma gibi elektrik tesislerinin kablo ile uzaktankumanda edilmelerine imkân sa¤larlar. Termik röleler ile

kullan›ld›¤›nda ise cihazlar› ve tesisleri afl›r› yük ak›mlar›nakarfl› korurlar.Federal kontaktörleri uluslararas› IEC 60947-4-1, TS EN60947-4-1 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak imal edilir.Ana ve yard›mc› kontaklar ile bobin ve yard›mc› kontakbloklar› kolayca tak›l›p ç›kart›labilir. FC tipi kontaktörler üçuçlu bobine sahiptir. Böylece bir ba¤lant› esnekli¤isa¤lanm›flt›r. Kontaktörlerin bobinleri, anma bobin geriliminin0,8 ila 1,1 kat› aras›nda güvenle kumanda edilebilir. -5°Cile +55°C aras›ndaki ortam s›cakl›klar›nda tam verimleçal›fl›r. Kontaktörlerin raya montaj edilebilme imkân› tesisesnas›nda büyük kolayl›klar sa¤lar. Malzeme yap›lar›itibariyle 1000V’ luk gerilime dayanabilir.

Kontaktörün bafll›ca özellikleri :

Kabul edilebilir sürekli termik ak›m Ith :Kabul edilebilir termik ak›m, IEC 60947-4-1’e göre yap›lans›cakl›k art›fl testinde kullan›lacak test ak›m›n›n en büyükde¤eridir. Bu test 8 saat süre boyunca PVC yal›t›ml› bak›r

yüksek çevre s›cakl›klar› veya artt›r›lm›fl güvenlik, tehlikelibölge gibi sebeplerden düflük güçte çal›flt›r›lan motorlar içinkontaktör seçimi yaparken, motor çal›flma ak›m› dikkateal›nmal›d›r.

10/2

1- Kontaktör, herhangi bir bozulmaya veya kaynamaya maruzkalmadan yüksek ak›m de¤erlerini tafl›mal›d›r. Bu da kontaklar›n(kontak yüzey teknolojisi ile kaynak teknolojisi) kalitesineba¤l›d›r. Özellikle AC-3 s›n›f›nda ve kondansatör kumandas›ndakontaktör seçimi çok önemlidir.2- Kontaktör kapal› iken, kontaklar üzerinden akan ak›m›s›nmaya neden olur. Bu ›s›nma standardlarda s›n›rland›r›lm›flt›r.IEC 60947-4-1’ e göre sürekli termik ak›m (Ith) 8 saat boyuncaana kontaklardan geçirildi¤inde kontaktör terminallerindekimaksimum ›s› art›fl› 65 K’ y› aflmamal›d›r.3- Kontaktör ak›m› keserken, birbirinden ayr›lan kontaklararas›nda elektrik ark› oluflturur. Ark, termik etki sonucu kontakmalzemesinden kopan elektron ve iyon ak›m›d›r. Ark s›cakl›¤›

binlerce dereceye ulafl›r ki, bu da kesme hüçreleri vekontaklar›n yap›m›nda kullan›lan metal ve yal›tkanlar›ntafl›yabilece¤i s›cakl›¤›n çok üzerindedir. Bunun için arkmümkün oldu¤unca çabuk sona ermelidir. Bu amaçlakontaktörlerde seperatör kullan›lmaktad›r.

Kontaktör seçimi :

Kontaktör seçiminin en önemli noktalardan birisi, yükü iyianlayabilmek ve ani yük karakteristik büyüklüklerini iyi tespitedebilmektir.Önemli seçim parametreleri:‹flletme gerilimi (Ue), ‹flletme ak›m› (le), Bobin gerilimi,Kesilecek ak›m (lc), Kullanma s›n›f›, çal›flma türü ve kontakömrüdür.

b. Bilezikli asenkron motorlar :Stator ve rotor devresi için ayr› ayr› seçim yap›l›r. Statorkontaktörünün seçimi Ith termik ak›m›na göre yap›l›r. Rotordevresindeki seçim için önemli kriterler ise; iflletim durumu(kalk›fl, ayarlama), yal›t›m (topraklama var veya yok), uygulamatürü (ara kontaktör veya son kontaktör) dür.

iletkenler üzerinden kontaktör terminallerine ak›m uygulamas›esas›na dayan›r. Bu durumda kontaktör terminallerindekis›cakl›k de¤iflimi (∆Q) 65 K’yi aflmamal›d›r.

Kapama kapasitesi :Kapama kapasitesi, kontaktörün kontaklar›n›n hasar görmedenkapayabilece¤i ak›m de¤eridir. Güç faktörü ve kapaman›ns›kl›¤› kapama kapasitesine etkide bulunan faktörlerdir. IEC60947-4-1’ de AC3 kullan›m s›n›f› için;le max. motor çal›flma ak›m› ise;kapama kapasitesi=10 x le olmal›d›r.

Elektriksel ömür :Elektriki dayan›m; kontaktörün kutuplar›ndan yük ak›m›geçerken, herhangi bir bak›m ifllemi gerektirmeksizinyap›labilecek maksimum kapama+açma say›s›d›r. Elektrikidayan›m çeflitli kullan›m s›n›flar› için belirlenen tipik devrelerüzerinde yap›lan testlerin sonucunda belirlenir.

AC1 : Omik yükler,kapanan ak›m=kesilen ak›m=IeAC3 : Sincap kafesli asenkron motorlar,kapanan ak›m = 6 Ie (Yolverme)kesilen ak›m = Ie (Ie=In)AC4 : Sincap kafesli veya bilezikli asenkron motorun kesikliçal›flmas› ve ak›mla frenleme uygulamalar›,kapanan ak›m = kesilen ak›m = 6 Ie.

Mekanik ömür :Kontaktörün ana kutuplar›ndan ak›m geçirmeksizin sadecebobini beslenerek, herhangi bir bak›m ifllemi gerektirmeksizinyap›labilecek maksimum kapama+açma say›s› kontaktörünmekanik dayan›m›n› belirler.

Kesme kapasitesi :Kesme kapasitesi; kontaktör kontaklar›n›n ve ark söndürmehücrelerinin zarar görmeden baflar›yla kesilebilece¤i ak›mde¤eridir. Gerilim de¤eri yükseldikçe kesme kapasitesidüflme gösterir. IEC 60947-4-1’de AC3 kullan›m s›n›f› için;le max. motor çal›flma ak›m ise;Kesme kapasitesi = 8 x le olmal›d›r.

KULLANIM SINIFLARINA GÖRE KONTAKTÖR SEÇ‹M‹

c. AC Motorlara yol vermede kontaktör seçimi :Do¤rudan yol vermede; AC3 kullanma kategorisinde ve motornominal gücüne göre seçim yap›l›r. Yüksüz halde y›ld›z - üçgenyol vermelerde y›ld›z kontaktöründen, motor nominal ak›m›nyaklafl›k 1/3’ü geçece¤inden, y›ld›z kontaktörü; AC3 kullanmakategorisine göre nominal motor gücün 1/3’ü de¤erinde seçilir.Enerji ve üçgen kontaktörü, motor sarg›lar› ile seri ba¤l›oldu¤undan iflletme esnas›nda bu kontaktörlerden motor sarg›

Motorlar için kontaktör seçiminde önemli seçim parametreleri;- Çal›flma gerilimi (Ue) ,- Motor çal›fl›rken ki kesme ak›m› = ‹flletme ak›m› (le),- Motor kalk›fl ak›m› (lc=m x le),- Kalk›fl s›kl›¤› (K),- Operasyon say›s›d›r.

Motorlar için kontaktör seçimi :

a. Kafesli asenkron motorlar :Motor anma gücü (kW), iflletme gerilimi ve motor çal›flmatipi (Sürekli, kesintili, k›sa süreli vs.) dikkate al›n›r. Özellikle

KONTAKTÖRLER HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER




1010


-2005

g. Ayd›nlatma tesisi uygulamalar› :Ayd›nlatma uygulamalar›nda zaman zaman oluflabilen darbegerilim ve ak›mlar kontaktörü zorlayabilir. Seçim için tip-davran›flve kapama-kesme çal›flmas› aç›s›ndan s›n›fland›r›lm›flt›r.

Ayd›nlatma devrelerinde kontaktör seçimi yaparken ampül tipi,ba¤lant›, kompanzasyon olup olmad›¤›, devreye alma veçal›flt›rma ak›m› ve güç faktörü önemli noktalard›r. Flamanl›lambalarda kontaktör, kapama s›ras›nda lamba anma ak›m›n›n15 kat›na kadar yüklenirken kesme ak›m› anma ak›m›na eflittir.Deflarj ve fluoresan lambalarda ise kompanzasyon yap›l›pyap›lmad›¤› çok önemlidir. Yüksek bas›nçl› civa buharl›lambalarda ön ›s›tma süresince (yaklafl›k 5 dakika) iflletmeak›m›n›n iki kat› bir ak›m söz konusudur. Halojen lambalardave sodyum buharl› lambalarda ise rejim süresi yaklafl›k 10dakikad›r.

f. Kompanzasyon uygulamalar› :Kondansatörler ba¤land›klar› devrelerde devreye sokulmaan›nda yüksek frekans (1...5kHz) ve yüksek fliddetli geçiciak›mlara neden olur.Tek bir kondansatörün veya bir kondansatör grubu içindekibir kapasitörün anahtarlanmas› birbirinden farkl› özelliklergösterir.Kondansatör gruplar›ndaki kademeli devreye alma ifllemikontaktör için çok daha zordur. Çünkü kondansatörgruplar›ndaki kondansatörler kademeli olarak devreye al›n›rkenbataryan›n çekim ak›m›ndan baflka paralel kondansatöraras›nda bir dolafl›m ak›m› oluflur ve kontaktörü zorlar. Buyüzden kompanzasyon uygulamalar› için özel kontaktörler vekombinasyonlar gelifltirilmifltir. Gereken durumlarda ak›m›

s›n›rlamak için flok bobini kullan›l›r. Üç fazl› kondansatörlerinkumandas› için gelifltirilen kontaktörler kalk›flta ak›m›n de¤erinis›n›rlayan, s›n›rlama dirençli geçifl kontak bloklar› iletasarlanm›flt›r.

10/3

e. Omik yükler :Devreye al›p-ç›karmak için omik yükler en sorunsuz yüklerdir,çünkü kontaktör üzerinden yaln›zca anma ak›m› geçer.Kapama ak›m› kesme ak›m›na eflittir. Anahtarlama s›kl›¤›artt›kça ortaya ç›kacak ›s›n›n daha fazla olaca¤› göz önündebulundurulmal› ve AC1’ e göre seçilen kontaktörlerin anmaak›m› daha düflük kabul edilerek hesaplama yap›lmal›d›r.Genellikle tek fazl› olan ›s›t›c› devreleri beslerken kullan›lan3 fazl› kontaktörlerin 2 veya 3 kutbu seri hale getirilir. ‹kikutup seri ise anma çal›flma ak›m› 1.6Ie , 3 kutup seri ise2Ie olarak düzeltilmelidir.

d. DC Ak›m için kontaktör seçimi :Do¤ru ak›mda ark›n söndürülmesi alternatif ak›ma göre dahazordur. Seçim iflleminde yükün zaman sabiti L/R en az yükgerilimi ve ak›m› kadar önemli bir büyüklüktür. Zaman sabiti(L/R) yaklafl›k olarak endüktif olmayan yüklerde 1 ms, flönt

motorlarda 7,5 ms, seri motorlarda 10 ms, elektrom›knat›slardaise 300 ms’dir. Endüktif DC yükü anahtarlamada önemliparametreler; gerilim yük türü (omik veya endüktif) veanahtarlama s›kl›¤›d›r.

ak›m› geçer. Onun için bu kontaktörler AC3 kategorisinegöre motor nominal gücün 1/ ’ü yani 0,58 kat› de¤erindeseçilir. Yük alt›nda yol alan motorlara y›ld›z - üçgen yolvermede bütün kontaktörler AC3 kullanma kategorisine göre

ve motor nominal gücün 1/ ’ü yani 0,58 kat› de¤erindeseçilir.Afla¤›daki çizelge, AC motorlara yol vermelerde çeflitliuygulamalarda yük anma ak›m›na göre seçilecek kontaktörak›mlar›n› göstermektedir.

Sincap kafesli asenkron motorlara do¤rudanyolvermede kontaktör seçimi :

FC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC12DFC18DFC25DFC25DFC32DFC40D

FC50DFC65DFC80DFC95DFC115DFC150DFC220DFC260DFC260DFC300D

Trifaze 380/400V

kW In (A)

0,37

0,55

0,75

1,1

1,5

2,2

3

4

5,5

7,5

9

11

15

18,5

2230

37

45

55

75

90

110

132

160

1,03

1,6

2

2,6

3,5

5

6,6

8,5

11,5

15,5

18,5

22

30

37

4460

72

85

105

138

170

205

245

300

Termik röle

ayar sahas›(A)

1 - 1,6

1,25 - 2

1,6 - 2,5

2,5 -4

2,8 - 4

4,5 - 6,3

5,5 - 8

7 - 10

9 - 12,5

14 - 20

17 - 22

20 - 25

23 - 32

30 - 40

37 - 5055 - 70

63 - 80

75 - 105

95 - 125

100 - 160

125 - 200

200 - 315

200 - 315

250 - 400

Uygun FEDERAL

Kontaktör

Sincap kafesli asenkron motorlara Y›ld›z-Üçgenyolvermede kontaktör seçimi :

380/400V

7,5

9

11

15

18,5

22

30

37

45

55

75

90

110

132

160

200220

15,5

18,5

22

30

37

44

60

72

85

105

138

170

205

245

300

370408

kW In (A)

7-10

9-12,5

11-16

14-20

20-25

23-32

30-40

38-50

48-57

57-66

63-80

75-105

100-160

100-160

125-200

200-315200-315

Termik röleayar sahas›

(A)

Kafesli asenkron motorlara yol vermedekontaktör seçimi

Ana kontaktör ak›m› = IeDo¤rudanyol verme

Normaly›ld›z-üçgenyol verme

Empedans ileyol verme

Ototransformatörleyol verme

Ana kontaktör : 0,58 IeÜçgen kontaktörü : 0,58 IeY›ld›z kontaktörü : 0,58 Ie

Geçifl kontaktörü : 0,30 IeAna kontaktör : IeKalk›fl kontaktörü : 0,7 Ie

Ana kontaktör : IeTrafo kontaktörü : IeY›ld›z kontaktörü : 0,5 Ie

Hat Y›ld›zÜçgen

FC12D

FC12D

FC12D

FC18D

FC18D

FC32D

FC50D

FC50D

FC50D

FC65D

FC80D

FC150D

FC150D

FC220D

FC220D

FC260DFC260D

FC12D

FC12D

FC12D

FC18D

FC18D

FC32D

FC40D

FC50D

FC50D

FC65D

FC80D

FC150D

FC150D

FC220D

FC220D

FC260DFC260D

FC09D

FC09D

FC09D

FC09D

FC09D

FC18D

FC25D

FC32D

FC32D

FC50D

FC50D

FC80D

FC80D

FC150D

FC150D

FC220DFC220D

Uygun FEDERAL Kontaktör




1010

40

60

25

1000

811

18,5

22

22

30

4

9

911

15

1,14

50

80

25

1000

815

22

25

30

33

5,5

11

1115

18,5

1,14

65

80

25

1000

818,5

30

37

37

37

7,5

15

1518,5

22

1,14

80

125

50

1000

822

37

45

55

45

9

18,5

18,522

25

1,38

95

125

50

1000

825

45

45

55

45

11

22

18,522

25

1,38

115

200

95

1000

830

55

59

75

80

15

25

3033

45

2,4

150

200

95

1000

840

75

80

90

100

18,5

30

3340

55

2,4

FC40D FC50D FC65D FC80D FC95D FC115D FC150D

KONTAKTÖRLERE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO

-2005 10/5

1 NA+ 1 NK

1 NA+ 1 NK

1 NA+ 1 NK

1 NA+ 1 NK

1 NA+ 1 NK

220

300

185

1000

860

110

116

132

160

30

50

5060

80

7,4

FC220D

260

300

185

1000

880

140

140

180

200

40

65

6580

100

7,4

FC260D

300

350

185

1000

890

160

160

200

250

45

75

7595

120

7,4

FC300D

FCB-F20FCB-F02FCB-F11

FCB-F40FCB-F31FCB-F22FCB-F13FCB-F04

FCAB-F11FCAB-F20FCAB-F02

FCC-D6 FCC-D8 FCC-D10

KONTAKTÖRLERE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO



ELEKTR‹KSEL ÖMÜRE GÖRE KONTAKTÖR SEÇ‹M‹

-2005 10/6

Ba¤lant› kesitleri :

1...4

1...4

1...2,5

2...6

2...10

1...2,52...10

1...2,5

2,5...25

1...2,5

4...50

4...95

4...185

1...6

1...6

1...2,5

1,5...6

1,5...6

1...2,51,5...10

1...2,5

2,5...25

1...2,5

4...50

4...95

4...185

1...4 + 1...4

1...4 + 1...4

1...2,5 + 1...2,5

1,5...6 + 1,5...6

1,5...6 + 1,5...6

1...2,5 + 1...2,54...10 + 4...10

1...2,5 + 1...2,5

2,5...16 + 2,5...16

1...2,5 + 1...2,5

4...35 + 4...35

4...50 + 4...50

4...95 + 4...95

1...6 + 1...6

1...6 + 1...6

1...2,5 + 1...2,5

1,5...6 + 1,5...6

1,5...6 + 1,5...6

1...2,5 + 1...2,52,5...10 + 2,5...10

1...2,5 + 1...2,5

4...16 + 4...16

1...2,5 + 1...2,5

16...35 + 16...35

16...50 + 16...50

4...95 + 4...95

8

8

8

10

10

812

8

—

8

—

—

32

Min. ve max.

ba¤lant› kesitleri

(mm2)

FC 09D

FC12D

FC18D

FC25D

FC32D

FC40DFC50DFC65DFC80D

FC95DFC115D

FC150DFC220DFC260DFC300D

mm2 mm2 mm2 mm2 mm

Anakontak

Yard›mc›kontak

fiekil-1 Elektriksel ömüre göre kontaktör seçimi (Ue≤440 V AC - 3 s›n›f› için) 50 Hz’ iflletme gerilimine göre güçler (kW)

KONTAKTÖRLERE A‹T BA⁄LANTI KES‹TLER‹ TABLOSU

—

109

8

7

6

5

4

3

2

1,5

12 3 4 5 6 7 8 9 10 12 15 20 25 30 40 50 60 70 80 90 100

Kesilen Ak›m

M i l y o n A ç m a - K a p a m a

F C 0 9 D

F C 1 2 D

F C 1 8 D

F C 2 5 D

F C 3 2 D

F C 4 0 D

F C 5 0 D

F C 6 5 D

F C 8 0 D

F C 1 1 5 D

F C 0 6 M

F C 0 9 M

F C 9 0 D

F C 1 5 0 D

120 150 200 250

F C 2 2 0 D

F C 2 6 0 D

F C 3 0 0 D

ELEKTR‹KSEL ÖMÜRE GÖRE KONTAKTÖR SEÇ‹M‹

KONTAKTÖRLERE A‹T BA⁄LANTI KES‹TLER‹ TABLOSU

—



-2005 10/8

KONTAKTÖRLER‹N KULLANIM SINIFLARI

(1) Bir akkor lamba yüküyle gerçeklefltirilen testler.(2) 6P (W) de¤eri ampirik bir formülden elde edilir ve P=50 W veya (6P) =300ms’lik bir en üst s›n›ra kadar D.C. manyetik yükleri temsil eder.

AC ve DC uygulamalar için standart kullan›m s›n›flar›na göre test karakteristik tablosu :

= Kapamadan evvelki gerilim= Nominal iflletme gerilimi= Açmadan sonra kontaktörün girifl uçlar› aras›ndaki gerilim

UUeUr

I

IeIc

= Kapama ak›m›= Nominal iflletme ak›m›= Açma ak›m›

Açma Kapama Açma

Kullanma s›n›f›na göre deney flartlar›

AC - 1AC - 2

AC - 3

AC - 4

AC - 5aAC - 5bAC - 14AC - 15Kategori

DC - 1DC - 3DC - 5DC - 6Kategori

DC - 13

Kategori

Bütün de¤erlerBütün de¤erlerIe<17AIe≥17AIe<17AIe≥17ABütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerIe

Bütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerIe

Bütün de¤erler

Ie

0,950,650,650,350,650,350,45(1)0,30,3L/R (ms)

127,5(1)T0,95

6P (2)

110,170,17111111Ur/Ue

1111Ur/Ue

1

12,511662111Ic/Ie

12,52,51Ic/Ie

1

Ic/Ie Ur/Ue

Bütün de¤erlerBütün de¤erlerIe<100AIe≥100AIe<100AIe≥100ABütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerIe

Bütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerBütün de¤erlerIe

Bütün de¤erler

Ie

0,80,650,450,350,450,350,45(1)0,70,3L/R (ms)

12,515(1)T0,95

6P (2)

1,051,051,051,051,051,051,051,051,11,1U/Ue

1,051,051,051,05U/Ue

1,1

1,5 410101212 3 1,5 610I/Ie

1,5 4 4 1,5I/Ie

1,1

I/Ie U/Ue

0,80,650,450,350,450,350,45(1)0,70,3L/R (ms)

12,515(1)T0,95

6P (2)

1,051,051,051,051,051,051,051,051,11,1Ur/Ue

1,051,051,051,05Ur/Ue

1,1

1,5 4 8 81010 3 1,5 610Ic/Ie

1,5 4 4 1,5Ic/Ie

1,1

Ic/Ie Ur/Ue

Normal Çal›flma

Kapama

0,950,650,650,350,650,350,45(1)0,30,3cosØ

127,5(1)cosØ

6P (2)

1111111111U/Ue

1111U/Ue

1

12,5666621610I/Ie

12,52,51I/Ie

1

I/Ie U/Ue

Kontaktör ar›zalar› ve etkileri :

Kontaktörler kataloglarda verilen teknik verilere uygun olarakkullan›lmad›¤› veya besleme flebekesinde hatalar meydanageldi¤i takdirde, ar›zalar söz konusu olabilir.

Kontaktörlerin olas› devre d›fl› kalma nedenleri :Genel olarak kontaktörler asl›nda kolay kolay ar›za yapmayancihazlard›r. Seçim do¤ru yap›ld›ysa ve iflletme flartlar› bozukde¤ilse, bir kontaktör milyonlarca kez güvenli bir flekildeaçma-kapama yapabilir. Afla¤›da, kontaktörlerde en s›kkarfl›lafl›lan ar›zalar ile bu ar›zalar›n nedenleri ve çözümleriverilmifltir.- Kumanda (bobin) devresi kablolar›n›n afl›r› uzun olmas›baz› sorunlara yol açabilir. Uzun kablolarda boyunca gerilimdüflümünün büyük olmas› kapamay› zorlaflt›r›rken, afl›r›büyük kesitli kablo kapasitans› ise açmaya engel oluflturur.Genellikle kumanda devresi için tavsiye edilen kablo kesitve uzunlu¤u kataloglarda verilir. Kumanda kablosu tavsiyeedilen de¤erden uzun oluyorsa daha büyük bir boyuttakontaktör kullanmak, daha düflük bobin gerilimi kullanmakveya bobine paralel bir direnç veya endüktif empedansba¤lamak tavsiye edilir.- Kontaktör içerisinde kir veya yabanc› parçac›klar›n olmas›,zorlu atmosfer koflullar› ve korozyon, özellikle uzaktankumanda ile kontaktörün kapanmas› ifllemini engelliyebilir.Böyle bir hata ile karfl›lafl›ld›¤›nda kir ve toza karfl› kuvvetlibir temiz hava ak›m› ile kontaktör temizlenmeli, muhafaza

daha kapal› ve korunakl› hale getirilmeli, devre kontroledilmeli, iletkenli¤i bozucu bir etken varsa bertaraf edilmelidir.- Kontaktör bobini düflük veya yüksek gerilim sonucundayanabilir.Ayr›ca hava aral›¤›ndaki toz ve yabanc› cisimler

Bobin de¤ifltirme :Kontaktörün iki yan›nda bulunan vidalar› sökerek, üst parçalar›ay›r›p, alt k›sm›nda kalan bobini yuvas›ndan çekip alarakyerine yeni bobin tak›l›r. Üst parça yerine yerlefltirilerekkontaktör kapat›l›r. Ancak montaj esnas›nda yay›n yerineoturmas›na dikkat edilmelidir.

Belli bir flalt cihaz›ndaki kontak erime kayb›, genel olarak

açma ak›m›na ba¤l›d›r ve kontak ömürleri diyagramlarla verilir(Sayfa-6).Kontaktörlerin en büyük kullan›m alan› motorlar›n iflletilmesidir.Motorlar›n farkl› iflletme türleri IEC 60947-4-1’de s›n›fland›r›lm›flt›r.

Açma ak›m›na ba¤l› kontak ömrü :

de bunu kolaylaflt›r›r.Bobin yanmas›yla karfl›lafl›ld›¤›nda öncegerilim ve frekans kontrol edilmeli, kararl› bir kumandagerilimi sa¤lanmal›d›r.- Kapasitif etkiden baflka açmay› engelleyen bir baflka olaydakontaklar›n yap›flmas›d›r.Bu yap›flman›n sebebi; yüksek ak›mdaanahtarlama,k›sa devre veya y›ld›z-üçgen geçiflindeki hataolabilir. Bir k›sa devre oluflmuflsa önce k›sa devrenin sebebi bulunmal› ayr›ca kontrol devresi sigortas› yenilenmelidir.- Kontaktörün gürültülü çal›flmas›na sebep olan olaylar isehava aral›¤›nda toz vb. yabanc› parçac›klar›n bulunmas›,nüve yüzeyinin uzun süre çal›flmaktan yenilmifl olmas›,uygun

olmayan gerilim ve frekanst›r.Bunlar› engellemek için nüve yüzeyinin temiz kalmas›sa¤lanmal› ve gerekirse gerilim ve frekansa göre bobinde¤iflikli¤i yap›lmal›d›r.

KONTAKTÖR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹

CosØ CosØ CosØ CosØ

KONTAKTÖRLER‹N KULLANIM SINIFLARI

KONTAKTÖR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹



1010

-2005 10/9

YÜK ALTINDA ORTALAMA MOTOR AKIMLARI

R N

Monofaze motorlar

Trifaze motorlar

Monofaze motorlar

1,8

2,753,54,46,1

8,711,513,514,520

2732353952

647585103113

126134150170182

195203240

260295

325356420425450

472483520578595

626

700800826900

94898099011001150

11801250———

——

kW HP 240 VA

kW HP 220-240 VA

380 VA

415 VA

440 VA

500 VA

660 VA

1000 VA

220 VA

0,37

0,550,751,11,5

1,82,2344,4

5,25,5677,5

0,5

0,7511,52

2,53456

77,58910

3,9

5,26,69,612,7

15,718,624,329,634,7

39,842,244,549,554,4

3,6

4,86,18,811,7

14,417,122,227,131,8

36,538,740,845,450

0,37

0,550,751,11,5

2,233,745,5

7,59101115

18,522253033

3740455155

596375

8090

100110129132140

147150160180185

200

220250257280

295300315335355

375400425445450

175500

0,5

0,7511,52

3455,57,5

101213,51520

2530354045

5054607075

8085100

110125

136150175180190

200205220245250

270

300340350380

400410430450480

500545580600610

645680

1,03

1,622,63,5

56,67,78,511,5

15,518,5202230

3744526068

72798598105

112117138

147170

188205242245260

273280300333342

370

408460475510

546565584620636

670710760790800

850900

—

—22,53,5

56,57,58,411

1417—2128

3540475560

66718090100

105115135

138165

182200230240250

260270280320325

340

385425450475

500510535550580

610650690730740

780820

0,99

1,361,682,373,06

4,425,777,17,910,4

13,716,9—20,126,5

32,83945,351,558

6467768390

97109125

131146

162178209215227

236246256289295

321

353401412450

473481505518549

575611650680690

730780

1

1,211,522,6

3,855,96,59

1213,91518,423

28,53339,44550

5560657580

8589105

112129

143156184187200

207210220254263

281

310360365400

416420445472500

527540574595608

645680

0,6

0,91,11,52

2,83,84,44,96,6

8,910,611,51417,3

21,325,430,334,639

4244495761

666982

8698

107118135140145

152159170190200

215

235274280305

320325337355370

395410445455460

485515

0,4

0,60,7511,3

1,92,533,34,5

677,5912

14,517202325

2830333840

434553

5765

7178859095

100102115135138

150

160200203220

227230239250262

273288302317320

335350

Trifaze 4 kutuplu 50/60 Hz motorlar

R TS N

YÜK ALTINDA ORTALAMA MOTOR AKIMLARI



-2005 10/10

KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹

kat›na ç›kabilen, çok k›sa süreli yüksek ak›mlara sebep olurlar.Bu ak›mlar› s›n›rlamak için kondansatörün ba¤land›¤› her üçfazada endüktans (flok bobini) ilave edilebilir. Ancak pratikolarak bu ifllem zor oldu¤u için sadece bu amaç için dizaynedilen kompanzasyon kontaktörleri kullan›l›r. Bu sayedekontaktörün ömrü normal kontaktöre göre %100 artacakt›r.Örnek vermek gerekirse normal kontaktörlerin maksimumyükte elektriksel ömürleri 100.000 ise, kompanzasyonkontaktörlerin ömrü 200.000 dir.

Çal›flma prensibi :Kompanzasyon kontaktörlerin çal›flma prensibi flöyledir.Kontaktör bobini enerjilendi¤i zaman, ilk olarak geçiflblo¤unun kontaklar› kapan›r. Kondansatörün ilk kalk›fl ak›m›

bu kontaklarn üzerinden geçtiklerinden sonra ortalama 3,5ms sonra geçifl blo¤unun kontaklar› aç›l›r ve kondansatörlerinnominal ak›m›n› ana kontaklar tafl›r.

Kondansatör anahtarlamas› için özel kontaktörler:Kompanzasyon kontaktörleri kondansatör anahtarlamas›için tasarlanm›fl olup, özel tasar›mlar› sayesindekompanzasyon devrelerinde emniyetle kullan›labilir.Kontaktörler, sahip olduklar› ak›m s›n›rlay›c› kontak bloklar›sayesinde kondansatörlerin kalk›fl ak›mlar›n› s›n›rland›r›r.Böylece gerek kondansatörlerin gerekse devre koruyucucihazlar›n ömrü uzar.FEDERAL kompanzasyon kontaktörlerinin normal kontaktör-lerden tek fark› kontaktör üzerinde ana kontaklara paralelba¤lanan ak›m s›n›rlay›c› dirençlere sahip geçifl blo¤uolmas›d›r.

Devre flemas› :

Kompanzasyon kontaktörünün kullan›m sebepleri :

Bilindi¤i gibi kondansatörler ilk devreye al›nma an›nda 1 ile15 kHz aras›nda yüksek frekans ve anma ak›m›n›n onlarca

29

50

10

10

20

690

8

200.000

1NA + 1NK

0,60

FC32DK

8

25

4

3

5

690

8

200.000

1NA + 1NK

0,39

FC12DK FC65DK

43

80

25

15

30

690

8

200.000

2NA + 1NK

1,36

72

125

50

30

50

690

8

200.000

2NA + 1NK

1,58

FC95DK

KompanzasyonKontaktörleriTS 3629

IEC 60947-4-1TS EN 60947-4-1

Kontaktör tipi

Anma yal›t›m gerilimi

Anma darbe dayan›m gerilimi

Elektriksel ömür (açma-kapama)

Yard›mc› kontak say›s›

A¤›rl›k

Ba¤lant› iletken kesitiØ max

Anmakondansatörgücü (kVAr)Q ≤ 40°C

fiekil-2 FC-12DK; FC-18DK; FC-25DK; FC-32DK fiekil-3 FC-65DK; FC-95DK

Kullan›m s›n›f› AC-6bIemax Ue ≤ 415 V

Anma ›s›l ak›m› (Ith)

A

mm2

220/240 V

380/415 V

V

kV

kg

(R)

L1 L2 L3

T1 T2 T3

A1

A2

Direnç (R)

33

34

13

14(R)

L1 L2 L3

T1 T2 T3

A1

A2

Direnç (R)

33

34

21

22

21

22

101

200

95

40

70

690

8

200.000

1NA veya 1NK

2,65

FC150DK

15

32

6

6

10

690

8

200.000

1NA + 1NK

0,40

FC18DK

23

40

10

7

15

690

8

200.000

1NA + 1NK

0,58

FC25DK

KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹



1010

Bobin çal›flma gerilimini belirtir. * Yard›mc› kontaktör

-2005 10/11

50/60 Hz

24 V

A5

42 V

B5

440 V

V5

KONTAKTÖRLER‹N S‹PAR‹fi KODLARI

Bobin gerilimleri : Kontaktörlerin bobin gerilimlerini afla¤›daki tabloya göre veriniz.

Örnek1: 220 V, 50/60 Hz bobin gerilim için; K5.Örnek2: AC3 s›n›f› 32 A, normalde kapal›, bobin gerilim 48 V 50/60 Hz olan kontaktör için: FC - 32DO1 E5.Örnek3: AC3 s›n›f› 95 A, normalde 3 kapal› ve 1 aç›k yard›mc› kontakl›, bobin gerilim 220 V 50/60 Hz olan kontaktör ihtiyac› için: FC - 95D11K5 + FCB-F02 (Kontaktör ile 1 adet FCB - F02 kontak blo¤u yeterli olacakt›r.)

(1) ilk rakam normalde aç›k (NA) kontak say›s›n›, ikinci rakam

normalde kapal› (NK) kontak say›s›n› gösterir.

Örnek;

11 = 1 NA + 1 NK(2) M : Mini kontaktör

D : Standart kontaktör

DK : Kompanzasyon kontaktörü

Kontaktör tip kodlar›n tan›mlar› :

FC - 50 D 11 K5

Bobin gerilim de¤eri

Yard›mc› kontak say›s› (1)Kontaktör tipi (2)

Anma ak›m› (AC-3)

Federal kontaktör

(Örnek kontaktör tipi)

Kontaktörlerin siparifl kodlar› :

AC-3 Ie (A)

FC06M

FC09M

FC09D

FC12D

FC18D

FC25D

FC32D

FC40D

FC50D

FC65D

FC80D

FC95D

6

9

9

12

18

25

32

40

50

65

80

95

2.2

4

4

5,5

7,5

11

15

18,5

22

30

37

45

kW 400 V Standart yard›mc› kontak

1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

Siparifl kodu

9DM - 103-00099DM - 013-00099DM - 103-00099DM - 013-00099DD - 103-00099DD - 013-00099DD - 103-00129DD - 013-00129DD - 103-00189DD - 013-00189DD - 103-00259DD - 013-00259DD - 103-00329DD - 013-0032

9DD - 113-0040

9DD - 113-0050

9DD - 113-0065

9DD - 113-0080

9DD - 113-0095

9DD - 003-0115

9DD - 003-0150

9DD - 003-0220

9DD - 003-0260

9DD - 003-0300

Tip

FCB-F20FCB-F11FCB-F02FCB-F40FCB-F31FCB-F22FCB-F13FCB-F04

8DD-A0020-00008DD-A0011-00008DD-A0002-00008DD-A0040-00008DD-A0031-00008DD-A0022-00008DD-A0013-00008DD-A0004-0000

Üste Tak›lanTip

Siparifl kodu

Yard›mc› kontak bloklar› siparifl kodlar› :

48 V

E5

110 V

H5

220 V

K5

380 V

S5

240 V

R5

415 V

T5

FC09 DFC12 DFC18 DFC25 DFC32 DFC40 DFC50 DFC65 DFC80 DFC95 DFC115 DFC150 DFC200 DFC260 DFC300 D

8DD-0000-00098DD-0000-00128DD-0000-00188DD-0000-00258DD-0000-00328DD-0000-00408DD-0000-00508DD-0000-00658DD-0000-00808DD-0000-00958DD-0000-01158DD-0000-01508DD-0000-02008DD-0000-02608DD-0000-0300

Tip Siparifl kodu

Yedek ana kontak tak›mlar› siparifl kodlar› :

FCC-D2FCC-D4FCC-D6FCC-D8FCC-D10

8DD -C20-00008DD -C30-00008DD -C40-00008DD -C50-00008DD -C60-0000

Tip Siparifl kodu

Yedek bobin siparifl kodlar› :

Bobin çal›flma gerilimini belirtir

Kompanzasyon kontaktörlerinin siparifl kodlar› :AC-6b Ie (A)

FC12DKFC18DKFC25DKFC32DKFC65DKFC95DK

FC-150DK

81523294972

101

51015203050

70

kVAr 400 V Standart yard›mc› kontak

1 NA + 1 NK1 NA + 1 NK1 NA + 1 NK1 NA + 1 NK2 NA + 1 NK2 NA + 1 NK

1 NA1 NK

Siparifl kodu

9DK- 113-00129DK- 113-00189DK- 113-00259DK- 113-00329DK- 213-00659DK- 213-00959DK- 103-01509DK- 013-0150

Tip

FC115D

FC150D

FC220D

FC260D

FC300D

115

150

220

260

300

55

75

110

140

160

-

-

-

-

-

FCAB-F11FCAB-F20FCAB-F02

8DD-B0011-00008DD-B0020-00008DD-B0002-0000

Yana Tak›lanTip

Siparifl kodu

FC09D...FC32D

FC40D...FC95D

9MK-0001

9MK-0002

Tip Siparifl kodu

Mekanik kilit siparifl kodlar› :

Kompanzasyon blo¤u

Kompanzasyon direnç blo¤u

8DK-D21-0

8DK-D21-1

Tip Siparifl kodu

Kompanzasyon kontaktörü aksesuarlar› siparifl kodlar› :

Kontaktör tipini belirtir.

FC06M22* 6 2.2 2 NA + 2 NK 9DM -K3 223-0006

KONTAKTÖRLER‹N S‹PAR‹fi KODLARI



-2005 10/12

KONTAKTÖRLERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

4 8 .

5

34.5

b

c

a

4 2 . 5

40

b

4 8 .

5

a

c

a

c

b

1 0 5 .

5

30

40

c

a75

b

c 1 3 1

FC150DK Tip :230-250

1 2 2

75

90

75

FC65DK / FC95DK Tip :

72,5

200-210

1 5 0

75

40


57

40

140-150

1 3 1

- 1 3 6

35


46

34.5

130-140

1 1 7

- 1 2 2

35

Tip

FC 09D

FC12D

FC18D

a

80

80

85

b

46

46

46

c

74.5

74.5

74.5

Tip

FC25D

FC32D

a

94

94

b

57

57

c

84

84

Tip

FC40D

FC50D

FC65D

FC80D

FC95D

a

115

115

115

122

122

b

75

75

75

75

75

c

125.5

125.5

125.5

125.5

125.5

Tip

FC115D

FC150D

a

143

143

b

90

90

c

150

150

1 9 7

. 5

44 a

c

b

c

Tip

FC220D

FC260D

FC300D

a b c

177

177

177

140

140

140

235

235

235

KONTAKTÖRLERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER



1010

fiekil-3 : Kompanzasyon kontaktörü ile anahtarlama yap›lan bir

kompanzasyon kondansatörünün üzerinden geçen ak›mlargörülmektedir.

I

t

Çal›flma gerilimi UnTepe gerilimiAnma ak›m›Tepe ak›m› (t=10 msn)Çal›flma s›cakl›¤›Depolama s›cakl›¤›Reaksiyon süresi maxKontrol gerilimiKontrol ak›m›

Anma kondansatör gücüSiparifl Kodu

400120015320-5 ... + 55-40 ...+10010220 V AC, 12- 24 V DC-AC22

109DK-A0003-0015

400120030450-5 ... + 55-40 ...+10010220 V AC, 12- 24 V DC-AC22

209DK-A0003-0030

FCT15K FCT30KVVAA

°C°Cms

mA

kVAr

fiekil-3’de görülen ak›m darbeleri baflka bir kondansatöründevreye girmesiyle meydana gelen parazitlerdir. Baflka birkondansatör devreye girerken çekti¤i harmonikli ak›m, kendisineparalel olarak devrede olan kondansatörlerden de çekilece¤iiçin bu tür parazitlerin oluflmas› kaç›n›lmazd›r. Kompanzasyonsistemindeki yar›iletken kontaktörle anahtarlanan kondan-satörlerin devreye girmesi s›ras›nda, kendisi üzerinden bir afl›r›ak›m geçmeyece¤i gibi, flekil 3’de görüldü¤ü gibi kendisineparalel baflka kondansatörler üzerinde de parazit oluflmayacakt›r.

Elektrik yüklerini devreye al›p ç›kartmada mekanik kontaktörleryerine güç elektroni¤i elemanlar›n›n kullan›m› teknolojininilerlemesi ile daha fazla kullan›m alan› bulmaktad›r. Tristöranahtarl› kompanzasyon kontaktörü ile çok h›zl› açma kapamayap›labilir. Böylece kademenin bir periyotluk süre içinde devreyegirip ç›kmas› sa¤lan›r. Özelikle otomotiv, ka¤›t, ambalaj, g›da,tekstil, cam ve çimento sektöründe kullan›lan: punto kaynakmakinas›, liman vinç, kaynak makinalar›, asansör, matkap,elektrik ark f›r›nlar›, darbeli yükler, indüksiyon ocaklar› gibi çokh›zl› devreye girip ç›kan büyük güçlü yüklerin h›zl›kompanzasyonu yap›labilmektedir. Geliflen teknoloji ile birliktegüç elektroni¤i anahtarlama elemanlar›n›n ak›m ve gerilimkapasiteleri artmakta fiyatlar› ise ucuzlamaktad›r. Afla¤›da dabelirtildi¤i gibi yar›iletkenlerle yap›lan anahtarlaman›nmekanik anahtarlama karfl›s›nda önemli üstünlükleri vard›r.

-2005 10/13

Girifl :

fiekil-1 : Bir kompanzasyon kondansatörünün kompanzasyonkontaktörü ile devreye al›nmas› an›

I

t

fiekil-2 : Ayn› kondansatörün yar›iletken kontaktörle devreyeal›nmas› s›ras›nda kondansatör üzerindeki gerilim ve ak›m dalgaflekilleri

I

t

Yar›iletken kontaktörle yap›lan anahtarlama iflleminde iseflekil 2’de de görülece¤i gibi afl›r› ak›m oluflmamaktad›r.

Yar›iletken anahtarlama yapman›n avantajlar› :· Hareketli parça içermezler· Anahtarlama an›nda ark oluflmaz· Afl›nma olmaz· Kontrol taraf›nda indüktans bulunmaz

· Sessizdir· Elektromanyetik parazit oluflturmaz· Yüksek anahtarlama h›z›na sahiptir· Güvenirli¤i yüksektir· Uzun ömürlüdür· fiok ve titreflimlere dayan›kl›d›r· Faz aç›s› s›f›r iken anahtarlama yapmak mümkündür· Yüksek girifl ç›k›fl izolasyonuna sahiptir· Kademeler gerilimin s›f›r geçifl an›nda devreye al›nd›¤›ndankontaktörlü sistemlerde oluflan ark olay› meydana gelmez· Ayn› sistemden beslenen elektronik cihazlarda anahtarlamaan›nda meydana gelen geçici darbeler, ani pikler, bozulmalar,parazitler meydana gelmez.

fiekil-1’de de görülece¤i gibi devreye girme esnas›ndakondansatörün çekti¤i afl›r› ak›m›n tepe de¤eri nominalak›m›n tepe de¤erinin yaklafl›k olarak 5 kat› civarlar›ndad›r.

TR‹STÖR ANAHTARLAMALI KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LERTR‹STÖR ANAHTARLAMALI KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



-2005 10/14

fiekil-5’de tristör anahtarlamal› kompanzasyon kontaktörü ileanahtarlanan bir kompanzasyon kondansatörünün devreyegirifl an›nda kaydedilmifl ak›m dalga flekilleri verilmifltir.Görülece¤i gibi devreye girme an›nda hiçbir afl›r› ak›m

oluflmamaktad›r. Yaklafl›k 3 periyot kadar süren ak›mdakidalgalanma devreye ba¤l› olan harmonik filtresi nedeniyleoluflan geçici bir durumdur. Bu flekilde devreye al›nan birkompanzasyon kondansatörünün kendi üzerinden afl›r› ak›mlargeçmedi¤i gibi, kendisine paralel olan kondansatörlerin üzerindede bir parazitlik oluflmayacakt›r.

Not: Harmonik filtre reaktörü veya filtresiz kompanzasyonsistemlerinde ak›m s›n›rlay›c› reaktör kullan›lmas›; korumaiçin ise süper flink NH sigorta kullan›lmas› zorunludur.

L1

L2

L3

fiekil-6 Tristör anahtarl› kompanzasyon sisteminde bir kademeyeait ba¤lant› flemas›

FSC15K-FSC30K Tip:

1 0 0

9 2

, 4

9 0

7 0

, 8

70

55,6

2020 12,6 79,6 51,7

65

8 ,

6

1 3 5

, 2

1 4 3

, 9

1L1 3L2 5L3

2T1 4T2 6T3

fiekil-4

I

t

fiekil-5

I

t

fiekil-4’da bir kompanzasyon kondansatörünün kompanzasyonkontaktörü ile devreye al›nmas› an›nda çekti¤i ak›m dalga flekligörülmektedir. Burada ak›m darbelerinin arka arkaya parazit

oluflturacak flekilde tekrarlanmas› kontaktörün kontaklar›n›nbirbirine yap›flmas› an›nda oluflan mekanik titreflimlerdenkaynaklanmaktad›r. Ak›m darbelerinin nominal ak›m›n10 kat›ndan daha fazla oldu¤u flekilden de görülebilir.

TR‹STÖR ANAHTARLAMALI KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LERTR‹STÖR ANAHTARLAMALI KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

TR‹STÖR ANAHTARLAMALI KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹NE A‹T TEKN‹K RES‹MLERTR‹STÖR ANAHTARLAMALI KOMPANZASYON KONTAKTÖRLER‹NE A‹T TEKN‹K RES‹MLER



1010

AC - DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

Girifl :

Federal marka, yüksek ak›m kontaktörleri omik, endüktif ve

kapasitif AC ile DC devrelerinde, flebeke-jeneratör enversör

sistemlerinde güvenle kullan›l›r. Kontaktörler TS 3629, TSEN 60947-4 ve VDE 0660 standardlar›na uygundur. Normal

olarak 3 kutuplu olan kontaktörler, siparifl üzerine 1,2 ve 4

kutuplu olarak da imal edilmektedir.

Federal kontaktörleri DC ak›m›n› kesmek için dizayn edilmifltir.

DC'de ark söndürme olay› AC'ye nazaran daha zor oldu¤u

için, Federal kontaktörleri AC devrelerinde de emniyetli ve

uzun ömürlü olarak kullan›labilir. Kontaktörlerin yedek parça

sorunu yoktur. Teknik de¤erler tablosunda muhtelif kullan›m

s›n›flar› ve gerilimler için kontaktörlerin seçimi gösterilmifltir.

Avantajlar›:

- Ark kontaklar› oldu¤undan, demeraj ve kesme ak›mlar›nda

ana kontaklar tahrip olmaz.

- Büyük ark seperatörleri, manyetik üfleme ve özel kontak

sistemi sayesinde kompakt kontaktörlerin dayanmad›¤› a¤›r

flartlarda emniyetle kullan›labilir.

- Yüksek frekanslarda bobin nüvesinin ›s›nmas› önlenmifltir.

Bu özelli¤inden dolay› indüksiyon ocaklar›nda kullan›ma

elverifllidir.

- Kontaktör devrede iken gürültü yapmaz.

- Güç sarfiyat› çok azd›r. (Teknik de¤erler tablosunda güç

sarfiyatlar› gösterilmifltir.)- Gerilim dalgalanmalar›ndan etkilenmez.

- Yeteri kadar yard›mc› kontak mevcuttur. (‹stenirse yard›mc›

kontak say›s› artt›r›llabilir.)

- Yedek parça sorunu yoktur.

- Elektriksel kilitleme yan›nda istendi¤inde mekanik kilitleme

olana¤›da vard›r.

- Bu avantajlar›n yan› s›ra ekonomik olmas›da bir avantaj

teflkil eder.

AC kumanda besleme gerilimi, bir köprü diyotla DC'yeçevrilerek kontaktör bobinine uygulanmaktad›r. Ba¤lant›

flemas›ndan da görülece¤i gibi, bafllama butonu AC

devresine, durdurma butonu ve termik röle açma konta¤›

ise DC devresine konmufltur. Gerilim dalgalanmalar›ndan

etkilenerek kontaktör açmaz. Mesela, kumanda besleme

gerilimi (Us) 220 V olan bir flebekede kontaktörün açmas›

için gerilimin 55 V'un (0.25xUs) alt›na düflmesi gerekir.

Kontaktör ilk devreye girerken en fazla 4 A, devrede iken

en fazla 180 mA ak›m çekmektedir. Buradan da anlafl›yaca¤›

gibi Federal kontaktörlerinin güç sarfiyat› çok azd›r. Bobin

devresinde nüve saçlar›n›n kirlenmesi veya paslanmas›ndan

dolay› kontaktörün ses ç›karmas› kesinlikle sözkonusu de¤ildir.

Bobin devresi :

Kontak sistemi :

Kontaktörün ana devresinde ark ve ana kontaklar› mevcuttur.

Kapama durumunda öncelikle ark kontaklar› devreyi kapat›r

ve meydana gelebilecek nominal ak›m üzerindeki ani yolverme ak›mlar›n› bu kontak üzerine al›r. Daha sonra ana

kontaklar kapanarak tam temas sa¤lanm›fl olur. Bu kapama

düzeni sayesinde ana kontaklar›n birbirine çarparak tahrip

olmas› ve oluflacak arklardan dolay› afl›nmas› önlenmifltir.

Açma durumunda, bobin gerilimi kesilir kesilmez yay kuvveti

ile öncelikle ana kontaklar, arkas›ndan da ark kontaklar›

aç›l›r. Böylece meydana gelebilecek arkdan dolay›, ana

kontaklar tahrip olmaz.

Yard›mc› kontaklar :

Kontaktör üzerinde 4 aç›k, 4 kapal› yard›mc› kontak vard›r.Bunlardan 2 aç›k ve 2 kapal› kontak, bobin devresinde

kullan›lm›flt›r. Di¤er 4 kontak (2 aç›k, 2 kapal›) ise yedek

olarak bulunmaktad›r. ‹stenirse bunlara 2 aç›k, 2 kapal›

kontak daha ilave edilebilmektedir.

660 V 3 ~ 220 V –

440 V – 660 V –

R S T N P(N) N(P)

P(N) N(P)P(N) N(P)

fiekil-11

AC ve DC devrelerinde ba¤lant› flekilleri :

AC ve de¤iflik DC gerilimleri için kontaktörlerin ba¤lant› flekli

afla¤›da gösterilmifltir. Ancak AC ve DC kontaktörlerinde

açma yay› ebad› ve mesafesi farkl›d›r. Siparifllerde bu husus

göz önüne al›nmal›d›r. Elektromanyetik üflemenin ark›

seperatörler içine itebilmesi için, kontaktöre enerji daima

seperatörlerin bulundu¤u üst terminallerden girilmelidir.

Ark seperatörleri :

Kontaktördeki elektromanyetik üfleme ile, açma esnas›nda

meydana gelen ark, ark seperatörleri içine do¤ru itilir ve

seperatör içindeki ark bölücüleri, ark› bölerek ark›n sönmesini

temin ederler. Dolay›s›yla kontaktörler, ark seperatörleri

tak›lmadan gerilim alt›nda kesinlikle aç›l›p kapanmamal›d›r.

-2005 10/15

AC - DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



-2005 10/16

NA (10A)

NK (10A)

Çekmede

Tutmada

En

Boy

Yükseklik

Yüksek Ak›m KontaktörleriTS 3629IEC 60947-4

TS EN 60947-4

Tip

Kullan›m s›n›f› (Ith)Ie max

Kutup say›s› *

Kompanzasyon devrelerinde

Anma yal›t›m gerilimi

Motor kontrolü için(Sincap kafesli motorlar)

3 ~ AC3

Yard›mc› kontaklar

Bobin güç sarfiyat›

Mekanik ömür

Boyutlar

A¤›rl›k

Ba¤lant› iletken kesiti Ø max

220 / 230 V

380 / 400 V

500 V

380 / 400 V

Ui

Us (AC)

Us (DC)

xUs

AC1 ≤ 40°C A

Ad.

mm2

kW

kW

kW

kVAr

~ V

~ V

– V

~ V

Ad

Ad

W

W

Operasyon

mm

mm

mm

kg

300

1,2,3,4

40 x 5

75

132

180

150

690

24, 48, 110, 220, 240, 380, 415

24, 48, 110, 220, 240, 380, 415

0,72 - 1,1

2

2

800

26

50000

245

462

370

28,6

EC 300

1250

1,2,3

2(40 x 10)

370

630

740

450

690

2

2

880

35

50000

245

577

370

44,2

EC 1250

1600

1,2,3

80 x 15

470

790

960

525

690

2

2

880

35

50000

245

577

370

44,8

EC 1600

800

1,2,3,4

40 x 12

200

335

450

300

690

2

2

800

26

50000

245

462

370

30,4

EC 800

400

1,2,3,4

40 x 5

110

200

257

200

690

2

2

800

26

50000

245

462

370

29,2

EC 400

630

1,2,3,4

40 x 8

160

280

355

250

690

2

2

800

26

50000

245

462

370

29,8

EC 630

2000

1,2,3

2(80 x 10)

580

980

1190

655

690

4

4

1760

70

50000

500

710

370

88,4

EC 2000 EC 2500

Bobin gerilimi çal›flma aral›¤›

Bobin gerilimi

2500

1,2,3

2(80 x 15)

730

1230

1490

820

690

4

4

1760

70

50000

500

710

370

89,6

AC-DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO

Kontaktörlerin siparifl kodlar› :

AC-3 Ie (A)EC 300EC 400EC 630EC 800EC 1250EC 1600EC 2000EC 2500

3004006308001250160020002500

1322002803256307909801230

kW 400 V Stadart yard›mc› kontak4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK

Siparifl koduTip

Us: Kumanda besleme gerilimi.* Yüksek Ak›m Kontaktörleri standart olarak 3 kutuplu üretilmektedir.

: Bobin çal›flma gerilimi. : Kutup say›s›. (1, 2, 3, 4 gibi)

9DY- 22 -03009DY- 22 -04009DY- 22 -06309DY- 22 -08009DY- 22 -12509DY- 22 -16009DY- 22 -20009DY- 22 -2500

50/60 Hz

DC

24 VA5

A6

48 VE5

E6

110 VH5

H6

220 VK5

K6

380 VS5

S6

415 VT5

T6

240 VR5

R6

Bobin gerilimleri :

AC-DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLO



1010

-2005 10/17

AC - DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLERE A‹T BA⁄LANTI fiEMALARI

Ba¤lant› flemas› :

- : S›ra klemensleri - VRN=220 V için R1=(2200±%5)Ω-75W- Stop butonunu flemadaki gibi DC devresine koyunuz, aksi halde açmada bir gecikme olacakt›r.- 5 ve 6 no'lu klemensler test için k›sa devre edilmifltir. Kullan›c› bu hususa dikkat etmeli ve flemaya göre ba¤lant› yapmal›d›r.

Mekanik kilitleme ba¤lant› flemas›:

6 6 0

fiekil-13

fiekil-12

e01 : 6A sigortae02 : 5A sigortae2 : Termik röle konta¤› (Kullan›c› iste¤ine ba¤l›)

: Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar (Stop düzene¤i)R : Geri lim bölücü direnç (2200 Ω - 75 W)KD : Köprü diyotK : Bobin

3

K

K4

K

K

R

5A

5

1

N

2

6

Kapama I

Açma 0

K

R

43

4484

83

3

4

71

72

32

31

KD

e02

95

9612

e2

e01

Yard›mc› Kontak Blo¤u Ba¤lant› fiemas›

e02 3

5

112

11 23 31

24 32

43

44

51

52

63

64

71

72

83

84

4 R

K


1 2 3 4 5 6

e2

Nötr FazON OFF

4

3

95

96

2

1

AC - DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLERE A‹T BA⁄LANTI fiEMALARI



-2005 10/18

AC - DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

EC300-EC400-EC630-EC800 Tip :

Seperatörler

Enerji Girifli

Ø12.5

14

65170

14

1 4 5

MontajDeli¤i

MontajDeli¤i

40 25

435

Ø12.5100 mm.(min)

1 3 8

3 7 0

245

EC1250 - EC1600 Tip :

Enerji Girifli

Ø12.5

14

44

550

14

1 4 5

MontajDeli¤i

MontajDeli¤i

86 25

Ø12.5

308

Seperatörler

15

EC2000 - EC2500 Tip :

100 mm.(min)

500

3 7 0

100 mm.(min)

Enerji Girifli

Ø12.5

14

44

550

14

1 4 5

MontajDeli¤i

MontajDeli¤i

86 25

Ø12.5

308

Seperatörler

642

1 3 0

2 5

MontajPlakas›

1 8 0

15

AC - DC YÜKSEK AKIM KONTAKTÖRLERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER



1111

TERM‹K RÖLELER

-2005

Termik Röleler Hakk›nda Genel ve Teknik Bilgiler

Termik Röleler Hakk›nda Teknik Bilgiler ve Siparifl Kodlar›

Termik Rölelere Ait Teknik Resimler

2

3

4

‹Ç‹NDEK‹LER

11/1

TERM‹K RÖLELER

Termik Röleler

FTR25 FTR32

‹Ç‹NDEK‹LER

Termik Röleler



Termik röleler afl›r› yük veya faz kesilmesi durumunda motoru

kontaktör yoluyla devre d›fl› b›rak›r yani termik röle ile donatılanbir kontaktör, çok daha kullanıfllı ve faydalı bir cihaz haline

gelir. Zira kontaktöre bir termik röle eklemekle hem kontaktöreba¤lı tüketici aflırı akıma karflı korunur hem de kontaktör aflırıakım dolayısıyla bafl gösteren aflırı ısınmanın etkilerindenkorunmufl olur. Federal Termik Röleler TS EN 60947-4-1, IEC

60947-4-1 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak 32 A’ya kadar,çevre s›cakl›¤›na karfl› kompanze edilmifl olarak üretilmektedir.

Termik rölede her faz bir afl›r› ak›m aç›s›na ba¤l›d›r. Bimetaller›s›nd›klar›nda diferansiyel açma çubu¤unu iterek devreyi açt›r›r.

Fazlardan birinin kesilmesi durumunda bimetallerden sadeceikisi çal›fl›r ve afl›r› ak›m aç›c›s› afl›r› yükleme durumundaoldu¤undan daha çabuk iflleme geçer. Termik röle mekanizmas›

çevre s›cakl›¤›ndaki de¤iflmeleri kompanze ederek, rölenin

çevre s›cakl›¤›ndan etkilenmesini önler.

Termik aflırı akım rölesinin s›cak iflletme durumundaki açmakarakteristi¤inin ortalama de¤eri, so¤uk iflletme durumundakirölenin açma karakteristi¤inin altındadır. Yani belirli bir açma

akımında so¤uk röle, sıcak durumdaki röleden yaklaflık 1/4oranında daha geç açar. Bu olay, rölenin ve korunacak olancihazın güvenli¤i bakımından önem taflır. IEC 60947-4-1'e göre,

motorlar için sıcak durumda 1,5 katı yüklemede rölenin en geç2 dakikada devreyi kesmesi flart koflulmufltur.

Ayar akımı tarafından ısıtılan bir röle için açma karakteristi¤inin

ortalama de¤erleri, so¤uk durumda iflletmeye sokulan röleninaçma de¤erlerinin yaklaflık % 10 - % 30'u kadardır. Bu de¤erler,ayar akımının 1,05 -1,2 katları arasında bulunan sınır akım

fliddetlerine ba¤lıdır.

fiekil 1'de görüldü¤ü gibi, sıcak durumdaki bir rölenin açma

zamanı, 1,5Ie’de 5 dakikadan yaklaflık 2 dakikaya düflmektedir.

Termik rölenin açma akım de¤erleri bakımından IEC 947-4-1'egöre sınır açma de¤erleri bildirilmifltir. Buna göre 20° C ortam

sıcaklı¤ında ve so¤uk durumda termik rölenin, Ie ayar akımının

d

s

So¤uk

S›n›rak›m

120

50

20

10

5

2

1

10

5

32

11 1,5 2 5 10

S›cak

xIe

t

fiekil-1: Termik aflırı akım rölesinin so¤uk ve sıcak iflletmedurumları için açma karakteristikleri

-2005 11/2

TERM‹K RÖLELER HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER

Girifl :1,05 katında iki saat içinde açmaması ve sıcak durumda 1,2

katında iki saat içinde açması flart koflulur. Buna göre röleninsınır açma akımı Ia= (1,05 -1,2).Ie olarak belirlenir. Ayrıca

rölenin s›cak durumda 1,5 Ie aflırı akım de¤erinde iki dakikadaaçması, so¤uk durumda 7,2 Ie aflırı akım de¤erinde ise,gecikme de¤erine ba¤lı olarak, 2 saniyede veya 5 saniyedeaçması istenir.

Tablo 1. Her üç akım yolu eflit 20° C ortam sıcaklı¤ında yüklenen

termik açma akımları ve aflırı akım rölesinin gecikme zamanları.

E¤er üç kutuplu termik röle, iki kutuplu olarak yüklenirse, açma

zamanı % 10 kadar ve bir kutuplu yüklenirse %20 kadar artar.Sınır akım de¤erleri ve açma karakteristi¤i, 20° C ortamsıcaklı¤ına göre belirlenmifltir. De¤iflik ortam sıcaklı¤ında açma

zamanı de¤iflik de¤er alır. Bunun sonucu olarak sınır akımde¤eri düfler ve röle daha erken açma kumandası verir. Meselâ

50° C ortam sıcaklı¤ında sınır akım % 20 kadar daha düflükolur. Bunun aksine ortam sıcaklı¤ı ne kadar düflük olursa, 20°C'deki aynı açma zamanı için daha fazla akım ısısına ihtiyaç olur.

Belirli flartlar altında e¤er röle ve korunacak olan cihaz, meselâmotor, aynı ortam sıcaklı¤ında çalıflırlarsa ve ısınmaları eflitolursa, rölenin açma karakteristi¤inin ortam sıcaklı¤ına ba¤ımlı

olması bir avantaj sa¤lardı. Fakat bu flartların özellikle uzaktankumandalı sistemlerde ve kapalı bir mahfaza içinde bulunanrölelerde her zaman gerçekleflmesi mümkün de¤ildir. Bu

Açma Ak›m› Gecikme Zaman› ‹flletme Durumu Aç›klama

1,05 Ie

1,20 Ie

1,50 Ie

7,2 Ie

> 2 saat

< 2 saat

< 2 dakika

> 2 saniye

So¤uk

S›cak

S›cak

So¤uk

S›n›r Açma Ak›m›

S›n›r Açma Ak›m›

-

-

2

1

40

20

10

4

2

2

4

1

1

20

10

40

0.8

0.8 1 2 4 6 10 17 20

123

Zaman

d

s

h

S›n›f 10 A

xIe

t

fiekil-2: Termik aflırı akım rölesinin ak›m zaman grafi¤i1: 3 fazl› dengeli çal›flma (so¤uk hal)2: 2 fazl› dengeli çal›flma (so¤uk hal)3: 3 fazl› dengeli çal›flma (s›cak hal)

TERM‹K RÖLELER HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER



1111

Yard›mc› kontaklar :Aç›c›, biri kapayan ve di¤eri kesen iki konta¤› harekete geçirir.Kesen kontak motor kontaktörünü devreden ç›kararak motoragiden enerjiyi keser. Kapayan kontak ise farkl› amaçlarlakullan›labilir.

Reset butonu :Reset butonu otomatik veya manuel konumunda kullan›l›r.

-2005 11/3

TERM‹K RÖLELER HAKKINDA TEKN‹K B‹LG‹LER ve S‹PAR‹fi KODLARI

Özellikler:

- 0.1A’dan 32A'ya 2 boy- 1NA+1NK yard›mc› kontak- Kolay Montaj- Bimetal açt›rma düzene¤i- Faz hata koruma- B›rakma göstergesi- Anl›k ak›m ayar›- Otomatik ve manuel reset butonu- Test ve stop butonu- Açma s›n›f› sayesinde motor kalk›fllar›ndan etkilenmez- Klemens blo¤u yard›m›yla DIN ray›na montaj edilebilir

TipAk›m Ayar Sahas›Açma S›n›f›Anma Yal›t›m Gerilimi (Ui)Anma Darbe Dayan›m Gerilimi (Uimp)Çal›flma Yüksekli¤iS›cakl›k KompanzasyonuÇal›flma Frekans›Yard›mc› Kontaktör1NA+1NK

(A)

S›n›f (A)

(V)

kV

m

Hz

Ie 220V

AC15 380V

FTR250.1 ... 251069062000-25...+5550/602.731.58

FTR3223 - 321069062000-25...+5550/602.731.58

durumda korunacak olan cihaz ile röle aynı ortam sıcaklı¤ındabulunmayabilirler. Güvenli bir koruma sa¤lamak için sadeceröle ile motorun aynı ortam sıcaklı¤ında bulunmaları da yeterli

de¤ildir. Aynı zamanda rölenin açma sınır ısınması, motorun

müsaade edilen ısınmasına da eflit olmalıdır. Genellikle bu ikiflartın birlikte yerine getirilmesi mümkün de¤ildir. Bu yüzden

sıcaklık derecesinin de¤iflmesine paralel olarak, röleninIe ayar akımın› da sürekli bir flekilde düzeltmek gerekir. S›cakl›kde¤iflimlerinden dolay› termik aflırı akım röleleri bir ısınma

kompanzasyonu ile donatılırlar. Bu sayede sınır açma akımı,20° C den farklı olan ortam sıcaklık derecelerinde dahi -25° Cile + 55° C arasında (1,05-1,2) Ie sınır de¤erlerinde kalır.

Böylece Ie de ayrıca bir düzeltme yapmaya gerek kalmaz.IEC 947-4-1EN 60947-4-1CE

Motorlar üç fazlı olarak çalıflırken, faz iletkenlerinden birinin

kopması veya sigortalardan birinin erimesi sonucunda motor

normalde çekti¤i ak›mdan daha fazla ak›m çeker. Motorunyanma tehlikesiyle karfl› karfl›ya kalmamas› için termmik rölede

bulunan faz hata koruma özelli¤i devreye girerek kontaktördevreden ç›kar›l›r.

1,5

1,4

1,3

1,2

1,1

1,0

0,9

-25 -20 -10 0 10 20 30 40 50 55

kapal›

aç›k

Çevre s›cakl›¤› limit

kompanzasyon de¤erleri

x I e

Çevre s›cakl›¤›

S›n›r açma ak›m aral›¤›

fiekil-3: Is›nma kompanzasyonu

Teknik Özellikler:

FTR32

1.8-2.5

2.2-3.2

2.8-4

3.5-5

4.5-6.3

5.5-8

7-10

9-12.5

11-16

14-20

17-22

20-25

23-32

Siparifl kodu

gG

6

10

10

16

16

20

20

25

35

50

50

63

63

K›sa Devre

Koruma

Kullan›lacak

Kontaktör Tipi

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC09D ... FC32D

FC25D ... FC32D

FTR25

Tip

9DD-T0001-0025

9DD-T0001-0032

9DD-T0001-0040

9DD-T0001-0050

9DD-T0001-0063

9DD-T0001-0080

9DD-T0001-0100

9DD-T0001-0125

9DD-T0001-0160

9DD-T0001-0200

9DD-T0001-0220

9DD-T0001-0250

9DD-T0002-3200

aM

4

6

6

8

8

12

12

16

20

25

25

30

40

Siparifl Kodlar›:

Test butonu :Test butonuna bas›larak motor kontaktörünün devreden ç›k›pç›kmad›¤› test edilir.

Stop butonu :Acil durumlarda motor kontaktörünü devreden ç›karmak içinkullan›l›r.

Otomatik (A) konumda, bimetaller so¤uduktan sonra, termikröle otomatik olarak kontaktörü devreye ald›r›r. Manuel (M)konumda ise bimetaller so¤uduktan sonra kontaktörün tekrardevreye girebilmesi için reset butonuna bas›lmas› gereklidir.

TERM‹K RÖLELER HAKKINDA TEKN‹K B‹LG‹LER ve S‹PAR‹fi KODLARI

Amper

Aral›¤›AAk›m ayar sahas›

1NA Yard›mc› kontak

Kontaktör

1NK Yard›mc› kontak

Resim-1

Test butonuReset Butonu



-2005 11/4

FTR25 :

FTR32 :

TERM‹K RÖLELERE A‹T TEKN‹K RES‹MLERTERM‹K RÖLELERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

6 4

9 3

6 9

63

7 0

7 9

5 6 .

5

60

56

45



1212

MOTOR KORUMA fiALTERLER‹

Motor Koruma fialterleri Hakk›nda Genel Bilgiler

Motor Koruma fialterlerine Ait Seçim Tablosu

Motor Koruma fialterlerine Ait Teknik Veriler

Motor Koruma fialterlerine Ait Teknik Karakteristikler

Motor Koruma fialterlerine Ait Aksesuarlar

Motor Koruma fialterlerine Ait Teknik Resimler

FMK25

12/1


‹Ç‹NDEK‹LER


2

2

2

3

3

4

-2005


‹Ç‹NDEK‹LER



MOTOR KORUMA fiALTERLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

12/2

Girifl :

-2005

Federal FMK 25 tip flalterler özel olarak motor korumas› içintasarlanm›fl olup, boyut, montaj kolayl›¤› ve performansaç›s›ndan idealdir.TS EN 60947-4-1/IEC 60947-4-1 standardlar›na ve CE’ye

uygun olarak imal edilmektedir.Afl›r› yük ve k›sa devre durumlar›nda mükemmel korumasa¤larlar.

Motor Koruma fialterleri Seçim Tablosu :


fiekil-1 Ak›m-zaman e¤risi (20 °C için)(Ak›m, ayarlanan ak›m›n katlar›d›r.)

35 mm’lik montaj ray›na basit ve h›zl›ca monte edilebilir, özelbir aparat yard›m›yla iki vida kullan›larak sabitlenebilirler.FEDERAL FMK 25 tip flalterleri 11 kW (380/400 V)’a kadarolan elektrik motorlar›n›n korumas›nda kullan›lmaktad›r.

Bol aksesuar çeflidiyle kullan›c›n›n ihtiyaç duyabilece¤i bütüntalepleri karfl›lamaktad›r.

Standart motor güçleri

kW

1000

500

200

100

50

20

105

2

1

0.5

0.2

0.1

0.05

0.02

0.01

0.005

0.002

0.0011 2 4 6 8 10 20 50 100

xIe

A ç m a z a m a n › ( s n )

Genel

Standardlar

Mekanik ömür

Ortam

s›cakl›¤›

A¤›rl›k (~)

Koruma

s›n›f›

Ana devrelerAnma yal›t›m gerilimi Ui

Anma darbe dayan›m gerilimi Uimp

Termik ak›m Ithmax = Iemax

Elektriksel ömür (AC 3 s›n›f›na göre)

Kullan›m s›n›f› : AC 3

Minimum ba¤lant› kesitleri


Anma yal›t›m gerilimi Ui

Termik ak›m Ith

Anma iflletme ak›m› Ie

(AC 15 ‘e göre)

K›sa devre koruma - max

Minimum ba¤lant› kesitleri

operasyon

kutusuz

kutulu

g

kutusuz

kutulu

V

kV

A

V

mm2

V

A

230 V

400 V

500 VA

mm2

1 faz

220 V230 V240 V

0,06...0,09

0,12

0,18...0,25

0,37

0,55...0,75

1,1...1,5

2,2

3

3 faz

220 V230 V240 V

0,06

0,09

0,09...0,12

0,18...0,25

0,37

0,55...0,8

1,1...1,5

1,5...2,5

3...4

5,5

5,5...7,5

0,02

0,06

0,09

0,12

0,18...0,25

0,37...0,55

0,75...1,1

1,1...1,5

2,2...2,5

3...4

5...7,5

9

11...12,5

380 V400 V415 V

500 V

0,06

0,12

0,25

0,37

0,55...0,8

1,1

1,5...2,2

3

4...5,5

7,5...9

11...12,5

15

600 V690 V

0,06

0,09

0,18

0,25

0,37...0,55

0,75...1,1

1,5

2,2...3

4

5,5...7,5

11

15

18,5

A

Termikayarsahas›

0,1...0,16

0,16...0,25

0,25...0,4

0,4...0,63

0,63...1

1...1,6

1,6...2,5

2,5...4

4..6,3

6,3...10

10...16

16...20

20...25

TS EN 60947-4-1, IEC 60947-4-1

VDE 0660, CE

100.1000

-25...+50 °C

-25...+40 °C

250

IP 20

IP 55

690

6

25

100000 operasyon

690

0,75...4

500

6

3,5

2

1,56 (gL, gG)

0,75...2,5

MOTOR KORUMA fiALTERLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



1212

12/3-2005

Ba¤lant› fiekilleri :

Aksesuarlar :

Aksesuar ad› : Yard›mc› kontak blo¤uA¤›rl›k : 35 g

Aksesuar ad› : Düflük gerilim rölesiA¤›rll›k : 65 g

Aksesuar ad› : Açt›rma rölesiA¤›rl›k : 65 g

Aksesuar ad› : Acil durum stop butonu

A¤›rl›k : 35 g

Tip : FMK NAT

Siparifl kodu : 8LA-D0000-0000

Aksesuar ad› : Muhafaza kutusu

A¤›rl›k : 240 gTip : FMK 55 ENC

Koruma s›n›f› : IP 55

Siparifl kodu : 8LA-E0000-0000

Kontak donan›m›

2NO

1NO

1NC

1NO+1NC

Tip

FMK F-20

FMK F-10

FMK F-01

FMK F-11

Siparifl kodu

8LA-A0020-0000

8LA-A0010-0000

8LA-A0001-0000

8LA-A0011-0000

Tip

FMK DGB-24

FMK DGB-48

FMK DGB-110

FMK DGB-220

FMK DGB-240

FMK DGB-380

FMK DGB-415

Çal›flma gerilimi (50 Hz)

24 V

48 V

110 V

220 V

240 V

380 V

415 V

Siparifl kodu

8LA-B0000-0024

8LA-B0000-0048

8LA-B0000-0110

8LA-B0000-0220

8LA-B0000-0240

8LA-B0000-0380

8LA-B0000-0415

Tip

FMK A-24

FMK A-110

FMK A-220

FMK A-240

Çal›flma gerilimi (50 Hz)

24 V

110 V

220 V

240 V

Siparifl kodu

8LA-C0000-0024

8LA-C0000-0110

8LA-C0000-0220

8LA-C0000-0240


fiekil-2

1 3 5

2 4 6

2 kutup

1 3 5

2 4 6

3 kutup

1 3 5

2 4 6

1 kutup

Not : Mamüllerimiz 40 °C ye göre kalibre edilmektedir. Müflterinin iste¤ine göre bu de¤er de¤ifltirilebilir.

Tip

FMK 25-0,16FMK 25-0,25FMK 25-0,4FMK 25-0,63FMK 25-1FMK 25-1,6FMK 25-2,5FMK 25-4FMK 25-6,3FMK 25-10FMK 25-16FMK 25-20FMK 25-25

Ak›mayar

sahas›(A)

0,1...0,160,16...0,250,25...0,40,4...0,630,63...11...1,61,6...2,52,5...44...6,36,3...1010...1616...2020...25

9LA-00000-00169LA-00000-00259LA-00000-00409LA-00000-00639LA-00000-01009LA-00000-01609LA-00000-02509LA-00000-04009LA-00000-06309LA-00000-10009LA-00000-16009LA-00000-20009LA-00000-2500

Siparifl koduK›sadevreaçmaak›m›(A)1,92,64,4

81119304269

110210220330

K›sa devre kesmekapasitesi Icu = Ics = Iq (kA)

220-240 V

380-415 V

500 V 660-690 V

100100100100100100100100100100

666

100100100100100100100100100

6444

100100100100100100

3333

2,52,52,5

1001001001001001002,52,52,52,5

222

Ön koruma sigortas›gL, gG (A) (I>Icu için)

230 V 400 V 500 V 690 V

808080

808080

80

25355050636363

20253535355050




-2005 12/4

Motor koruma flalteri :

Yard›mc› kontak blo¤u :

Muhafaza kutusu :

60

55

M 4

M 4

Ø 1 6 39

1 8 .

5

1 0 5

95.5

1 3 5

80

Acil durum stop butonu :


45

8 0

3 5

4 38

73.5

83

4 5

9

41.5

26.5

8 0

77

4 5

41.5

2 4

66

3 0

1 5 Ø 2

5

R99

3 1 °

71.530

7 .

5

3 4

30

4 8

1 5

16

5 8

5 4




RÖLELER

-2005

Motor Koruma, Faz S›ras› ve S›v› Seviye Rölesi

Motor Faz Koruma Rölesi

Faz S›ras› ve Motor Koruma Rölesi

Zaman Röleleri

FT 60 Zaman Rölesi Çal›flma fiekilleri

Say›c›

Termostatlar

Rölelere Ait Teknik Resimler

2

2

3

3

4

5

5

6

‹Ç‹NDEK‹LER

13/1

RÖLELER

FDT72FS72 FDT96

Faz Koruma ve Zaman Röleleri

Say›c› ve Termostatlar

MTPR1FMFS FT-30 FT-60FSMK

1313

‹Ç‹NDEK‹LER

Faz Koruma ve Zaman Röleleri

Say›c› ve Termostatlar



MOTOR KORUMA, FAZ SIRASI VE SIVI SEV‹YE RÖLES‹

-2005 13/2

‹flletme gerilimi : 220 V AC‹flletme aral›¤› : (0,8 – 1,2) x Un‹flletme frekans› (Hz) : 50 / 60 HzRöle kontaklar› : 1 NA, 1NKOrtam s›cakl›¤› : -5 C ; 50 C

Uyar› : Normalde yanan, ar›za an›nda sönen ledBa¤lant› flekli : Pano içine dikey ya da klemens ray›naA¤›rl›k : 0,25 kgGerilim dengesizli¤i : ‹ste¤e ba¤l› olarak %20 ya da % 40Siparifl kodu : 9HB-A0000-0000

Teknik özellikler :Çok fonksiyonlu ve CE’ye uygun olarak imal edilen FMFSkontrol rölesi afla¤›daki fonksiyonlar› yerine getirmektedir.

‹flletme gerilimi : 380 V AC 50 HzRöle kontaklar› : 1 NA , 1 NKKontak gücü : 250 V / 5 A AC

Uyar› : Normalde yanan, ar›za an›nda sönen ledMontaj flekli : Pano içine dikey ya da klemens ray›naÇal›flma s›cakl›¤› : - 10° C, + 60° CGecikme zaman› : 0-5 snGerilim dengesizli¤i: Ayarlanabilir (Max. %20)Siparifl kodu : 9HC-A0000-0000

Girifl :

Her faz›n gerilimi nötr’e göre ölçülür. Bu ölçümde ayarlanande¤erden daha fazla bir sapma görülürse ayarlanan süreninsonunda ç›k›fl rölesini kapat›r. Motoru, faz kesilmesi, gerilimdüflmesi ve yükselmesi durumlar›na karfl› korumufl olur.

1. Gerilim dengesizli¤i, faz kesilmesi :

Röle, faz s›ras›n› kontrol eder ve bir hata alg›larsa ç›k›fl rölesinikapat›r. Sistemi faz s›ras› hatalar›na karfl› korur.

2. Faz s›ras› kontrolü :

Röle, problar vas›tas›yla bir s›v›n›n seviyesini kontrol eder. S›v›seviyesi minimum seviyenin alt›na düfltü¤ünde ç›k›fl rölesini açar.Rölenin tekrar aç›labilmesi için s›v› seviyesinin maksimum seviyeyeulaflmas› gerekir. S›v› seviye kontrolü yap›lmayacaksa SSR+,Min. ve Max. uçlar› k›sa devre edilmelidir.

Time dü¤mesi : FMFS bir gerilim ar›zas› alg›larsa, ç›k›fl rölesini“Off” etmesi için bekleme süresi.% dü¤mesi : FMFS herhangi bir faz›n 220 V’dan sapabilece¤imax.% de¤erini (min=176V, max=264V) belirler.Gain dü¤mesi : FMFS s›v› malzemesine göre hassasiyet ayar›yapar.

3. S›v› seviye kontrolü :

fiekil-3

MOTOR FAZ KORUMA RÖLES‹

Resim-3FMFS Motor koruma, faz s›ras› ve s›v› seviye rölesi

SSR+

Min

Max

K1

0

I

MaxMinTSRTime

Gain%

SSR+N 1 2 3

K1

RST

N

A1

A2

M

3

CE’ye uygun olarak üretilmektedir. Motorlar›n ar›zalanmalar›n›önlemek amac›yla tasarlanm›fl motor faz koruma rölesininyerine getirdi¤i koruma fonksiyonlar› afla¤›da gösterilmifltir.

Girifl : Teknik özellikler :

Motorun herhangi bir nedenle 2 veya 1 faza kalmas› durumundamotor devreden ç›kart›l›r.

1. Faz Kesilmesi :

Nötr-faz gerilim dengesizli¤i %20 (iste¤e ba¤l› olarak %40)s›n›r›n› aflarsa motor devreden ç›kar›l›r.

2. Gerilim Dengesizli¤i :



Resim-4MTPR1 Motor faz koruma rölesi fiekil-4

K1

0

I

K1

A1

A2

M

3

1

2 3

21 3

Normal

NRST

NTSR

MOTOR KORUMA, FAZ SIRASI VE SIVI SEV‹YE RÖLES‹

MOTOR FAZ KORUMA RÖLES‹



1313

fiekil-5Resim-5FSMK Faz s›ras› ve motor koruma rölesi

Teknik özellikler :‹flletme gerilimi : 380 V AC‹flletme aral›¤› : (0,8-1,2) x Un‹flletme frekans› : 50 – 60 Hz

Röle kontaklar› : 1 NA, 1 NKOrtam s›cakl›¤› : -5 C ; +50 CUyar› : Normalde yanan, ar›za an›nda sönen ledMontaj flekli : Pano içine dikey yada klemens ray›naA¤›rl›k : 0,15 kgGerilim dengesizli¤i : ‹ste¤e ba¤l› olarak %20 ya da % 40Siparifl kodu : 9HG-A0000-0000

Girifl :

Teknik özellikler :‹flletme gerilimi : 220 V AC, 24 V AC/DCRöle kontaklar› : 1 NA , 1 NKKontak gücü : 250 V / 5 A ACUyar› : Röle çekili iken yanan ledMontaj flekli : Klemens ray›na montaj› ya da pano içine

dik olarak civatalama yap›labilir.Çal›flma s›cakl›¤› : - 10° C, + 60° C

Zaman ayar› : 0-60 dkX1 - X3 : Kontrol girifl uçlar›X2 - a : 24 V girifl uçlar›Siparifl kodu : 9HD-A0001-0060

besleme

kontak off

on

t

ZAMAN RÖLELER‹

CE’ye uygun olarak üretilmektedir. Sanayi tesislerimizde yayg›nolarak kullan›lan elektrik motorlar›n›n ar›zalanmamas› içintasarlanm›fl faz s›ras› ve motor koruma rölesi afla¤›daki

fonksiyonlar› yerine getirmektedir.

Girifl :

Motorun herhangi bir nedenle 2 veya tek faza kalmas›durumunda motor devreden ç›kart›l›r.

1. Faz Kesilmesi :

Nötr-faz gerilim dengesizli¤i %20 (iste¤e ba¤l› olarak %40)s›n›r›n› aflarsa motor devreden ç›kar›l›r.

2. Gerilim Dengesizli¤i :

Faz s›ras›n›n ters oldu¤u durumlarda ( R,S ve T nin saatin tersiyönde oldu¤u durumlarda) motor devreye al›nmaz.Herhangibir nedenle faz s›ras›n›n de¤iflmesi durumunda da motordevreden ç›kar›l›r.

3. Faz S›ras› :

K1

0

I

K1

A1

A2

M

3

1

2 3

21 3

Normal

NRS

T

NTSR

Endüstriyel otomasyonda çok genifl kullan›m alanlar› olanzaman röleleri, otomasyon düzenlerinin çal›flmas› için sonderece önemlidirler. CE’ye uygun Federal zaman röleleriafla¤›daki tiplerde imal edilmektedir.

FT-60 zaman rölesi :Çok fonksiyonlu zaman rölesidir.

Resim-7FT-60 zaman rölesi

FT-30 zaman rölesi :Çekmede gecikmeli olarak çal›fl›r. Röleye gerilim uyguland›ktansonra t zaman gecikmesi (0-30 sn) bekledikten sonra yard›mc›konta¤›n› kapat›r.

Resim-6FT-30 zaman rölesi

Teknik özellikler :‹flletme gerilimi : 220 V AC, 24 V AC/DCRöle kontaklar› : 1 NA , 1 NKKontak gücü : 250 V / 5 A ACUyar› : Röle çekili iken yanan ledMontaj flekli : Klemens ray›na montaj› ya da pano içine

dik olarak civatalama yap›labilir.Çal›flma s›cakl›¤› : - 10° C, + 60° CZaman ayar› : 0-30 snSiparifl kodu : 9HD-A0001-0030

FT-30 zaman rölesi çal›flma flekli

-2005 13/3

FAZ SIRASI ve MOTOR KORUMA RÖLES‹

ZAMAN RÖLELER‹

FAZ SIRASI ve MOTOR KORUMA RÖLES‹



FT 60 ZAMAN RÖLELER‹ ÇALIfiMA fiEK‹LLER‹

-2005 13/4

FT-60 zaman rölesi afla¤›daki çal›flma flekillerinde kullan›labilir.

A)

besleme

kontak offon

t Besleme gerilimine ba¤l› olarak çekmede gecikme

C)

besleme girifli

kontak

off

on

on

off

t t

Besleme gerilimine ba¤l› olarak flaflör bafllang›çta aç›k

D)

besleme girifli

kontakoff

on

on

off

t t

Besleme gerilimine ba¤l› olarak flaflör bafllang›çta kapal›

B)

besleme

kontakoff

on

t Besleme gerilimine ba¤l› olarak salmada gecikme

E)

kontrol girifli

kontak ont

onoff

t

off

Kontrol girifline ba¤l› olarak çekmede gecikme, kontrol girifli aç›kolurken aktif

Kontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli aç›kolurken aktif

F)

kontrol girifli

kontak

off

onoff

on

t t

G)

kontrol girifli

kontak off

onoff

ont t

Kontrol girifline ba¤l› olarak çekmede gecikme, kontrol girifli kapal›olurken aktif

H)

kontrol girifli

kontak

off

on

off

on

t tKontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli kapal›olurken aktif

I)

kontrol girifli

kontak

off

onoff

ont t

Kontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli aç›koldu¤unda röle aç›k olur, kontrol girifli kapal› oldu¤unda t gecikmesikadar bekler ve röleyi kapal› yapar.

J)

kontrol girifli

kontakoff

t

off

ton

onKontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli aç›koldu¤unda röle aç›k olur ve t gecikmesini bekler, süre sonunda kapal›olur, kontrol girifli kapal› oldu¤unda ayn› ifllemleri tekrarlar.

FT 60 ZAMAN RÖLELER‹ ÇALIfiMA fiEK‹LLER‹



1313

-2005 13/5

SAYICI

Girifl :CE’ye uygun olarak üretilen Federal say›c›, impuls girifline veçarpan faktörüne ba¤l› olarak sayma ifllemi yapan elektronikelemand›r. Sayma ifllemi mikroifllemci kontrolünde yap›ld›¤›

için hata oran› çok düflüktür. FS 72 program parametrelerinive en son de¤erini enerji kesilse dahi 10 y›l haf›zas›ndasaklayabilir. FS 72 say›c›ya encoder, proximity switch ve kontakyard›m› ile puls girilebilir. Girifl frekans› maksimum 130 Hz’dir.

Girifl :CE’ye uygun olarak üretilen Federal Termostatlar, on-off vezaman oransal kontrol metodu olmak üzere iki flekilde çal›fl›rlar.On-off kontrol metodunda, s›cakl›k, set edilen de¤ere ulaflt›¤›nda

termostat rölesini açar, s›cakl›k de¤eri ayarlanan histerisizde¤eri kadar düfltü¤ü anda, rölesini tekrar kapatarak istenenbölgede çal›flmaya devam eder.Zaman oransal kontrol metodu kullan›rken, set de¤erinin 4 °Calt›nda ve üstünde cihaz on-off kontrol metodundaki gibi çal›fl›r.Ara de¤erlerde ise seçilen kontrol periyoduna ba¤l› olarakaç›l›p kapan›r.

Teknik özellikler :‹flletme gerilimi : 220 V AC 50 Hz

Röle kontaklar› : 1 NA , 1 NK

Kontak gücü : 250 V / 5 A ACUyar› : Röle çekiliyken yanan led

Montaj flekli :Panoya önden

Çal›flma s›cakl›¤› : - 10° C, + 60° C

Girifl frekans› : Max. 130 Hz.

Say›m aral›¤› : 000000 - 999999

Çarp›m katsay›s› : 00.0001 - 99.9999

Reset süresi : 0.01-99.99 sn

Sensör besl. ç›k›fl› : 12 V DC

Ebat : 72x72

Siparifl kodu : 9KS-D0100-0000

‹flletme Gerilimi : 220 V. AC. /50-60 Hz.

Ölçme Kontrol Aral›¤› : 0-400 °C

Güç Tüketimi : ≤ 3 W

Ortam S›cakl›¤› : -10 °C, +60 °C

S›cakl›k Kompanzasyonu : 0-50 °C

Hys Aral›¤› : 2 °C - 20 °C (On-off kont. Metodu

kullan›rken)

Kontrol Periyodu : 10 sn. – 200 sn.

Kontrol Ç›k›fl› : Röle (220 V. AC. 3A.)

Montaj fiekli : 1- on-off kontrol metodu

2- Zaman oransal kontr. Metodu

Ebat : 72x72 (FDT 72)

96x96 (FDT 96)

Siparifl kodu : 9KT-D0110-0400 9KT-D0210-0400


TERMOSTATLAR

Resim-8 FS 72 say›c›

Resim-9FDT72 termostat

SAYICI

TERMOSTATLAR



-2005 13/6

RÖLELERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

ø 6.550

1 0 9

5 7

62

Motor Koruma, Faz S›ras› ve S›v› Seviye Rölesi :

37Ø6.5

5075

1 0 9

60

Faz S›ras› ve Motor Koruma Rölesi :Motor Faz Koruma Rölesi :Zaman Rölesi :

Say›c› : Termostat (FDT72) : Termostat (FDT96) :

7

1 0 8 .

5

1 2 6 . 5

49

65

10 1.5

72

7 2

9 2

96

9 6

8 2

72

7 2

RÖLELERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER



1414

GÜÇ KONDANSATÖRLER‹

-2005

Güç Kondansatörleri Hakk›nda Genel Bilgiler

MKP Teknolojisi ve Kondansatörlerin Ar›za Durumundaki Davran›fllar›

Hesap Yöntemleri ve Montaj Talimatlar›

Güç Kondansatörlerine Ait Genel Teknik Tablolar

Güç Kondansatörlerine Ait Teknik Resimler

2

3

4

5

6

14/1

‹Ç‹NDEK‹LER

C Tipi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri

GÜÇ KONDANSATÖRLER‹

FECSADP5...30 kVAr

FECSADP40-50 kVAr

FEK-2312.5...30 kVAr

FEK-135-10 kVAr

K Tipi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri

‹Ç‹NDEK‹LER

C Tipi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri

K Tipi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri



- Elektrik kay›plar›nda azalma, güç faktörünü düzeltmeklesa¤lan›r.- fiebeke, geniflleyen bir sistem için faydal› olabilecek ek yüküdestekleyebilecektir.- Güç faktörü düzeltilmesiyle da¤›t›mdaki yük düflecek ve buda sistemdeki cihazlar›n ömrünün uzamas›n› sa¤layacakt›r.

GÜÇ KONDANSATÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

-2005

Büyük flebekelerin yükleri ço¤u zaman endüktifkarakterdedir. Asenkron motorlar, endüksiyon f›r›nlar›, balastl›lambalar hep endüktif ak›m çektiklerinden, ba¤l› bulunduklar›flebekelerin güç katsay›lar›n› küçültürler. Güç katsay›s›n›nküçülmesi enerji iletim ve da¤›t›m hatlar›nda gerilimdüflümlerine ve güç kay›plar›na neden olur. Bu durum verimiazalt›r. Düflük güç katsay›l› yükler alternatör, transformatörve devre elemanlar›n›n kapasitelerinin gereksiz yere büyüktutulmalar›na da neden olur. Bu durumda sistemdenekonomik bir flekilde faydalanmak mümkün olmaz.Güç katsay›s›n› düzeltmek için kullan›lan, Federal alçakgerilim güç kondansatörleri TS EN 60831, IEC 831-1/2standardlar›na ve CE’ye uygun olarak imal edilmektedir.

Girifl :

14/2

Reaktif gücün düzeltilmesinde kondansatörlerin yan› s›ra afl›r›uyart›l› senkron motorlar da kullan›l›r fakat; kondansatörlerinkullan›lmas›, senkron motorlara oranla daha yayg›nd›r.

Yükün güç faktörü, görünürdeki güce aktif gücün oran› olaraktan›mlan›r. CosØ, 1.00’a ne kadar yak›n olursa, flebekedendaha az güç çekilir.E¤er CosØ=1 olursa, 400 V trifaze ana hatlarda 500 kW’›n

iletimi 722 A ak›ma ihtiyaç duyar. CosØ=0,6’daki ayn› efektifgücün iletimi çok daha yüksek ak›ma (yani 1203 A) ihtiyaçduyacakt›r. Bundan dolay› besleme trafolar› gibi da¤›t›m veiletim ekipmanlar› da bu yüksek yük için boyutland›r›lmakzorundad›r.- Düflük güç faktörlü sistemler için, mevcut standartlara uygunelektrik gücünün iletimi, hem tüketici hem de flebeke da¤›t›m›için daha masrafl› olur.Daha fazla masraf›n bir di¤er nedeni ise, trafo ve jeneratörlerinsarg›lar› oldu¤u gibi, sistemin tüm ak›m›n›n neden oldu¤u,iletkenlerde oluflan ›s›dan kaynaklanan kay›plard›r.- Genel flartlarda, bir trifaze sistemin güç faktörü düflerken, ak›martar. Sistemdeki ›s› kayb› ak›m art›fl›n›n karesine orant›l› olarak

artar.

Güç Faktörü :

Kondansatörün sisteme sa¤lad›¤› karfl›t kapasiteli reaktif güç,elektrik yükünün ihtiyaç duydu¤u endüktif reaktif güçle telafi

edebilir. Bu flebekeden çekilen reaktif güçte bir düflüflü temineder ve Güç Faktörü Düzeltme (GFD) ad›n› al›r.Güç faktörü düzeltmenin en yayg›n metotlar›;

Tek veya sabit GFD : Her bir yükün reaktif gücünün telafisiveya besleme ucundaki yükün azalt›lmas› (sabit ve/veya büyükgüçle tek al›c›, yükler için).Grup GFD : Bir sabitlenmifl kondansatörün bir grup efl zamanl›çal›flan indüktif yüke ba¤lanmas›. (Örn.: Motor grubu, deflarjlambalar›)Merkezi GFD : Belli say›da kondansatörün bir ana güç da¤›t›mistasyonu veya ikincil istasyona ba¤lanmas›n›n yayg›n oldu¤ude¤iflen yükle genifl elektrik sistemleri için kullan›l›r.Kondansatörler, sürekli olarak flebekedeki reaktif güç talebini

izleyen, mikroifllemci temelli reaktif güç kontrol rölesi arac›l›¤›ylakontrol edilirler. Röle, kondansatöre toplam yükün gerçekreaktif gücünü telafi etmek ve flebekedeki tüm talebi azaltmakiçin ba¤lan›r.

Güç Faktörü Düzeltme Metotlar› :

Sonuç olarak :

Alternatif ak›m devrelerinde, elektrik yükünü biriktirmek, kapasitifreaktans sa¤lamak amac›yla kullan›lan gereçlerdir. ‹nce biryal›tkan ile birbirinden ayr›lm›fl iki iletken levhadan oluflur. Birkondansatörun elektrik yükü tafl›yabilme yetene¤i yanikapasitesi C ile gösterilir ve levhalarda birikmifl elektrik yükünün(Q = Coulomb), levhalar aras›ndaki potansiyel fark›na (V=Volt)oran›na eflittir.

C = (Farad)

Kondansatörler :

Tüketicilerin güç katsay›s›n› düzeltmek için kullan›lan güçkondansatörlerinin imalat›nda, saf polipropilenden yap›lm›fl, iki

çinko metalize poliproplen film üst üste sar›l›r. Filmlerden birisa¤ film, di¤eri sol filmdir. Bunun anlam›, metalizasyonsuzbölgenin sa¤da veya solda olmas›d›r. Kondansatörün kapasitede¤erini, filmlerin geniflli¤i, filmlerin kal›nl›¤›, sar›m say›s›, aktifgenifllik ve kayd›rma aral›¤› belirler. Bunlar›n kapasiteleri,

=

Denklemine göre hesaplan›r. Burada;C = Kapasite (F)

= Yal›tkan ortam›n dielektrik sabiti (pp film için = 2,2 F/m),A = ‹letken levhan›n alan› [Aktif genifllik ile film uzunlu¤ununçarp›m› (m2)]d = ‹letken levhalar aras›ndaki aral›k [Film kal›nl›¤› (m)]

Çinko metalize film, polipropilen filmin vakumda çinko buhar›natutularak kaplanmas› ile elde edilir. Sonuçta bir yüzü iletken,ikinci yüzü yal›tkan bir film elde edilmifl olur. Çinko metalizepolipropilen film, vakum teknolojisi ile üretilmektedir.Silindir fleklindeki elemanlar›n taban alanlar› çinko ile kaplan›r.‹ki çinko teli bir tabanca yard›m› ile do¤ru gerilimde k›sa devreedilir ve bu malzeme çinko bas›nçl› hava ile taban alanlar›napüskürtülür. ‹ki film aras›ndaki kayd›rmadan dolay› oluflanbofllu¤a bu çinko zerrecikleri saplan›r.Taban alanlar›n›n çinko ile kaplanmas›n›n sebebi, kondansatöreleman›n taban›na kolay lehim yap›labilmesi ve polipropilenfilmin çinko kapl› olmas›; yani çinko-çinko kontak temas›n›n iyiolmas›d›r.

Kondansatörlerin Üçgen Ba¤lanmas› :A.G de istenilen güçte kapasitif ünite elde etmek için kondansatörelemanlar› üçgen olarak ba¤lan›rlar.Deneyimler sonucunda görülmüfltür ki silindir fleklinde imal

edilen kondansatör elemanlar›n›n çaplar›, yaklafl›k boylar›na

eflit olacak flekilde seçilir.

Bu uygulama, kondansatör ömrünü en az iki kat›na ç›karmakta,›s›nmada ak›m›n karesiyle orant›l› oldu¤u için, 1/4’ ünedüflürmekte, sonuç olarak daha s›cak ortamlarda çal›flabilenkondansatör imal edilmektedir.Üç fazl› alternatif ak›m tesislerinde kondansatörler flebekeyeveya tüketici uçlar›na üçgen veya y›ld›z olarak ba¤lanabilirler.

Üçgen ba¤lamada her iki hat aras›ndaki kondansatörünkapasitesi C∆, ile ve y›ld›z ba¤lamada her faza ba¤lanankondansatörün kapasitesi Cy ile gösterilirse,

. Ad

C

GÜÇ KONDANSATÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



1414

MKP TEKNOLOJ‹S‹ ve KONDANSATÖRLER‹N ARIZA DURUMUNDAK‹ DAVRANIfiLARI

-2005 14/3

Her iki sistemde de Qc gücünün eflit oldu¤u kabul olunursaCy=3C∆

Y›ld›z ba¤lamada her bir faza ba¤lanan kondansatörünkapasitesi, üçgen ba¤lamadaki kondansatör kapasitesinin üç

kat›na eflittir.Bu yüzden faz ve hat gerilimleri aras›nda fark›n izolasyonbak›m›ndan çok önemli olmad›¤› alçak gerilim tesislerindeüçgen ba¤lama, y›ld›z ba¤lamaya göre 1/3 oran›nda dahaucuza mal olur. Ekonomik sebeplerden dolay› kondansatörlerinüçgen ba¤lanmalar› tercih olunur.Federal A.G. güç kondansatörleri MKP teknolojisi ile üretilir.

MKP tipi, saf polipropilen folyo ile flekillendirilmifl düflük güç kay›pl›dielektrikten oluflur. Çinko metalize film, polipropilen filmin vakumalt›nda çinko buhar›na tutulmas› ile elde edilir. Bu, kondansatörünuzun çal›flma ömrünü garanti eder. Kondansatör elemanlar›vakumda kurutulur. Kondansatör kasas›na yerlefltirdikten sonra,yap›flkan poliüretan reçine (temel olarak hint ya¤› içerir) veya kuruizolasyon gaz› konulur.

MKP :

- Basit yap› teknolojisinin bir sonucu olarak, MKP kondansatörleridaha az malzeme kullan›larak düflük maliyetle üretilir, bununsonucu olarak kullan›c› daha az ücret öder.

- Daha kal›n dielektri¤e sahip olmas›na ra¤men, MKP kondansatörlerigenelde benzerlerinden daha küçük yap›dad›r.- MKP kondansatörleri, özel yüksek kapasitans ve yüksek a.c. yükkapasitesine sahiptir.Yukar›da belirtilen yap› ve yüksek kalitede malzeme kullan›lmas›sayesinde güvenilirlik ve uzun kullan›m ömrü garanti edilir.Ayr›ca Federal kondansatörleri küçük boyutlar› sayesindekompanzasyon panolar›nda daha az yer kaplar.

MKP Teknolojisinin Avantajlar› :

FEDERAL Kondansatörler, alçak gerilim flalt tesislerinde anigerilim sonucu oluflan delinmeleri kendi kendine onar›r.Delinme s›ras›nda ortaya ç›kan arklar metal tabakay› eritir

ve bu arklar yal›tkan içerisindeki delinen k›sm› da izole eder.Böylece kondansatör tam gerilim mukavemetine ulaflarakproblemsiz bir flekilde çal›flmaya devam edebilir. Bundandolay› oluflan kapasite kayb› ihmal edilebilecek kadar azd›r.

Kendi Kendini Onarma :

FEDERAL güç kondansatörlerinin içine entegre edilmifl biray›r›c› sigorta sistemi ile afl›r› yüklemeye karfl› korumasa¤lanm›flt›r. Kendi kendini onarma iflleminin s›k s›k oluflmas›ndan

dolay› ortaya ç›kan gaz, cihaz›n gövdesinde yüksek bas›ncayol açar ve bunun sonucunda kondansatör gövdesinin boyunaesnemeye bafllamas›yla sar›m ile ba¤lant› klemensi aras›ndakikablolar emniyet çenti¤inden kopar. Böylece kondansatörflebekeden ayr›lm›fl olur.Kondansatörün ve sistemin emniyeti için afl›r› yük ve ar›zalara karfl›korunmas›, afla¤›daki flekillerde gösterilmifltir.

Afl›r› Yüklere Karfl› Koruma :

fiekil-1 Çinko Metalize Polipropilen Film

Bobin

MetalizasyonsuzBölge

Bir Yüzü ‹letkenPolipropilen Film

Kontak Tabakas›

‹stenen güç faktörünü elde etmek için gerekli olan reaktif güç,afla¤›daki gibi hesaplan›r.Qc = P x (tanØ1-tanØ2)P = Aktif güçS = Görünen güç

Qc = Reaktif güçCosØ1 = Mevcut güç katsay›s›CosØ2 = Ulafl›lmak istenen güç katsay›s›(tanØ1-tanØ2) = Çarpma faktörü, tablo-1’de gösterilmifltir.

Güç Katsay›s› Düzeltmek ‹çin Gerekli KondansatörKapasitesinin Hesaplanmas›:

fiekil-2 Ar›zadan Önce

fiekil-3 Ar›zadan Sonra

Emniyetçenti¤i

Emniyetçenti¤i

MKP TEKNOLOJ‹S‹ ve KONDANSATÖRLER‹N ARIZA DURUMUNDAK‹ DAVRANIfiLARI



0.20 3.879 4.017 4.149 4.279 4.415 4.473 4.536 4.607 4.696 4.8990.25 2.853 2.991 3.123 3.253 3.389 3.447 3.510 3.581 3.670 3.873

0.30 2.160 2.298 2.430 2.560 2.695 2.754 2.817 2.888 2.977 3.1800.35 1.656 1.795 1.926 2.057 2.192 2.250 2.313 2.385 2.473 2.6760.40 1.271 1.409 1.541 1.672 1.807 1.865 1.928 2.000 2.088 2.2910.45 0.964 1.103 1.235 1.365 1.500 1.559 1.622 1.693 1.781 1.9850.50 0.712 0.850 0.982 1.112 1.248 1.306 1.369 1.440 1.529 1.7320.55 0.498 0.637 0.768 0.899 1.034 1.092 1.156 1.227 1.315 1.5180.60 0.313 0.451 0.583 0.714 0.849 0.907 0.970 1.042 1.130 1.3330.65 0.149 0.287 0.419 0.549 0.685 0.743 0.806 0.877 0.966 1.1690.70 0.138 0.270 0.400 0.536 0.594 0.657 0.729 0.817 1.0200.75 0.132 0.262 0.398 0.456 0.519 0.59 0.679 0.8820.80 0.130 0.266 0.324 0.387 0.458 0.547 0.7500.85 0.135 0.194 0.257 0.328 0.417 0.6200.90 0.058 0.121 0.193 0.281 0.4840.95 0.037 0.126 0.329

HESAP YÖNTEMLER‹ ve MONTAJ TAL‹MATLARI

-2005 14/4

Bu esnada, kondansatörlerin meydana gelen ba¤lama afl›r›gerilimlerine dayanabilmeleri için; madeni folyonun kondansatörmahfazas›na karfl› izolâsyonunun nominal gerilimin maksimalde¤erinin 3,5 kat›na eflit olmas› öngörülür.

Kondansatörler devreden ç›karken, kapasitif ak›m›n kesilmesinindaha zor olmas› sebebi ile büyük arklar meydana gelir. Onuniçin kompanzasyon tesislerinde kullan›lan anahtar, sigorta vehat gibi ba¤lama elemanlar›n›n seçilmesi esnas›nda bu özelliklergöz önünde bulundurulur. Bu yüzden kompanzasyon tesislerindekullan›lan ba¤lama elemanlar›, normal tesislerde kullan›lanlardanbiraz farkl›d›rlar ve bunlar kondansatör gücüne tekabül edennominal ak›mdan daha büyük ak›mlara göre seçilirler.Kompanzasyon anahtarlama sistemleri için firmam›z›n üretti¤i

özel kompanzasyon kontaktörlerinin kullan›lmas› tavsiye edilir.

Kontaktörler, sahip olduklar› ak›m s›n›rlay›c› kontak bloklar›

sayesinde, kondansatörlerin kalk›fl ak›mlar›n› s›n›rland›r›r.

Böylece gerek kondansatörlerin gerekse devre koruyucucihazlar›n ömrü uzar. FEDERAL kompanzasyon kontaktörlerinin

normal kontaktörlerden fark›, kontaktör üzerinde ana kontaklara

paralel ba¤lanan ak›m s›n›rlay›c› dirençlere sahip geçifl blo¤u

olmas›d›r. Bu sayede kontaktörün ve kondansatörün ömrü 2

kat›na ç›kacakt›r.

Örnek :Aktif gücü : P=500 kW

cosØ1=0,7 olan sistemi, cosØ2=0,96 yapmak için gerekli

kondansatör gücünü hesaplayal›m.Tablo yard›m› ile çözüm :

Güç faktörünü 0,7’den 0,96’ya yükseltebilmek için afla¤›daki

tablodan cosØ1=0,7 ve cosØ2=0,96 ya denk gelen sat›r ve

sütunlar› kesifltirdi¤imizde, çarpma faktörünü 0,729 buluruz.

Qc=500 x 0,729

Qc=364 kVAr

Formüller yard›m› ile çözüm :

Not : Kompanzasyon tesislerine ait tesis malzemesini seçerken,açma ve kapama esnas›nda bafl gösteren olaylar›n tesirlerigöz önünde bulundurulmal›d›r.Kondansatörler devreye al›n›rken veya paralel ba¤lan›rkenmeydana gelen geçici rejim esnas›nda k›sa devre ak›m›na

benzer büyük ak›mlar çekerler. Bu ak›mlar›n de¤eri ve süresikondansatör gücüne, söz konusu flebeke parças›n›n endüktifdirencine ve özgül frekans›na ba¤l›d›r. E¤er anahtar, geriliminen büyük de¤erinde kapan›rsa ak›m darbeleri de en büyükde¤erini al›r. Bu ak›m›n tesir süresi nadiren 1 veya 2 periyottandaha uzun olur.

Kondansatörler her konumda M12 vida kullan›larak kolaycamonte edilebilir. Montaj vidas› ayn› zamanda topraklamaba¤lant›s› olarak da kullan›l›r. Maksimum s›kma torku 5 Nm’dir.Klemens ba¤lant›lar› 5 mm vida ve maksimum 2 Nm’lik torkuygulanarak yap›l›r. Kablo ba¤lant›lar› kondansatörün afl›r›

bas›nç durumunda koruma ifllemini rahatl›kla sa¤layabilmesiiçin; gövde boyunun minimum 20 mm esnemesine izin verecekflekilde yap›lmal›d›r.

Montaj Talimatlar› :

Uyarı! Kondansatörlerin ba¤lant›s›nda sadece bak›r kablo

kullan›lmal›d›r.

Tablo-1

OrijinalGüç FaktörüCosØ1

CosØ2

0.70 0.75 0.80 0.85 0.90 0.92 0.94 0.96 0.98 1.00

Hedef güç faktörü için

çarpma faktörü (tanØ1-tanØ2)

HESAP YÖNTEMLER‹ ve MONTAJ TAL‹MATLARI



1414

TipAnma GerilimiFrekans

StandardlarMaksimum afl›r› gerilim

Afl›r› Ak›mKapasite tolerans›Test Voltaj› , terminal / terminalTest Voltaj› , terminal / gövdeAni boflalma ak›m›Dielektrik kay›plar

Beklenen istatiksel ömür

Koruma s›n›f›

Çevre s›cakl›¤› kategorisiSo¤utma‹zin verilen ba¤›l nem

‹zin verilen azami rak›m

Montaj pozisyonuMontajGüvenlik

Dielektrik

DolumDeflarj dirençleri

FECSADP400 V50 Hz

TS EN 60831, IEC 831-1/2 Un + %10 Günde 8 saate kadar Un + %15 Günde 30 dakikaya kadar Un + %20 Günde 5 dakikaya kadar Un + %30 Günde 1 dakikaya kadar% 15i aflan afl›r› gerilimler kondansatörünömrü boyunca 200 kereyi geçmemeli.1.3xIn- 5%+10%2.15xUn AC 2 sn3 kV 10snMax. 200 In0.25 W/kVAr

100.000 saat.............( s›n›f -25/D )

Standard terminal koruyucu ile : IP 20

Özel koruyucu ile : IP 54 -25/DDo¤al havaland›rmal›Max % 95Deniz seviyesinden 2000 m yüksekli¤ekadarHer konumdaGövdenin alt›ndaki M12 vida kullan›larakAfl›r› bas›nç alt›nda patlamaya korumal›MKP - Polipropilen film malzeme , kendikendini onar›rReçine - PCB sizDahili - 1 dakika içinde 50 V

FEK 13400 V50 Hz

TS EN 60831, IEC 831-1/2 Un + %10 Günde 8 saate kadar Un + %15 Günde 30 dakikaya kadar Un + %20 Günde 5 dakikaya kadar Un + %30 Günde 1 dakikaya kadar% 15i aflan afl›r› gerilimler kondansatörünömrü boyunca 200 kereyi geçmemeli.1.5xIn- 5%+10%2.15xUn AC 2 sn3 kV AC 10 snMax. 100 In0.3 W/kVAr100.000 saat ........... ( s›n›f -25/C )80.000 saat.............( s›n›f -25/D )Standard terminal koruyucu ile : IP 30

Özel koruyucu ile : IP 54 -25/DDo¤al havaland›rmal›Max % 95Deniz seviyesinden 2000 m yüksekli¤ekadarHer konumdaGövdenin alt›ndaki M12 vida kullan›larakAfl›r› bas›nç alt›nda patlamaya korumal›MKP - Polipropilen film malzeme , kendikendini onar›rReçine - PCB sizDahili - 3 dakika içinde 75 V

FEK 23400 V50 Hz

TS EN 60831, IEC 831-1/2 Un + %10 Günde 8 saate kadar Un + %15 Günde 30 dakikaya kadar Un + %20 Günde 5 dakikaya kadar Un + %30 Günde 1 dakikaya kadar% 15i aflan afl›r› gerilimler kondansatörünömrü boyunca 200 kereyi geçmemeli.1.5xIn- 5%+10%2.15xUn AC 2 sn3 kV 10snMax. 100 In0.3 W/kVAr100.000 saat ........... ( s›n›f -25/C )80.000 saat.............( s›n›f -25/D )Standard terminal koruyucu ile : IP 20

Özel koruyucu ile : IP 54 -25/DDo¤al havaland›rmal›Max % 95Deniz seviyesinden 2000 m yüksekli¤ekadarHer konumdaGövdenin alt›ndaki M12 vida kullan›larakAfl›r› bas›nç alt›nda patlamaya korumal›MKP - Polipropilen film malzeme , kendikendini onar›rReçine - PCB sizHarici - 1 dakika içinde 50 V


5

10

12.5

15

20

25

30

4050

FEK 13 0.4/5FECSADP1 0.4/5FEK 13 0.4/10FECSADP1 0.4/10FEK 23 0.4/12.5FECSADP1 0.4/12.5FEK 23 0.4/15FECSADP1 0.4/15FEK 23 0.4/20FECSADP1 0.4/20FEK 23 0.4/25FECSADP1 0.4/25FEK 23 0.4/30FECSADP1 0.4/30FECSADP1 0.4/40FECSADP1 0.4/50

7.2

14.4

18

21.7

28.9

36.1

43.357.772

3x33.2

3x66.4

3x83

3x100

3x133

3x166

3x199

3x2653x332

65x20085x17575x25585x24585x23585x24590x260110x245100x245110x261100x300110x261100x370146x220146x261146x355

0.751.200.801.601.401.601.602.602.002.602.402.902.603.804.406.00

4141515151515123

9SD-BA000-05009SA-BA000-05009SD-BA000-10009SA-BA000-10009SE-BA000-12509SA-BA000-12509SE-BA000-15009SA-BA000-15009SE-BA000-20009SA-BA000-20009SE-BA000-25009SA-BA000-25009SE-BA000-30009SA-BA000-30009SC-BA000-40009SC-BA000-5000

Di¤er gerilim, güç ve frekans talepleri için lütfen firmam›z› aray›n›z.FECSADP1 0.4/5 Tip Kodunun Aç›l›m› : FE : Federal Elektrik , C : Kompanzasyon , S: 3 Fazl› , A : Do¤al Havaland›rmal› D: IP 20 (K: IP00), P: MKP,1 : Konfigürasyon No., 0.4: Anma Gerilimi (kV) , 5 : Kapasitör gücü (kVAr)

FEK 13 0.4/5 Tip kodunun Aç›l›m› : F: Federal , K : Kuru Tip (MKP) , K : Kondansatör , 0.4: Anma Gerilimi (kV) 5: Kapasitör gücü (kVAr)

Di¤er gerilim, güç ve frekans de¤erli kondansatörler siparifl üzerine imal edilebilmektedir.

GÜÇ KONDANSATÖRLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLOLAR

-2005 14/5

Periyotlarda en yüksek ortalama de¤erSembol Minimum Maksimum 24 saat 1 y›l25/C 25 °C 50 °C 40 °C 30 °C25/D 25 °C 55 °C 45 °C 35 °C

Çevre s›cakl›¤› kategorisi :

Üç Faz Güç Kondansatörleri: 400 V, 50 Hz, IP 20 (40 kVAr ve 50 kVAr IP 00) MKP kuru tip

Güç (kVAr) TipAk›mIn (A)

Kapasite(µF)

BoyutlarØDxH (mm)

A¤›rl›k (kg) fiekil No Siparifl Kodu

GÜÇ KONDANSATÖRLER‹NE A‹T GENEL TEKN‹K TABLOLAR



1515

REAKT‹F RÖLELER

-2005

Reaktif Güç Kontrol Röleleri Hakk›nda Genel Bilgiler ve Siparifl Kodlar›

EasyVAr ® Reaktif Güç Kontrol Röleleri Hakk›nda Genel Bilgiler ve Siparifl Kodlar›

Reaktif Rölelere Ait Teknik Resimler

2

3

4

‹Ç‹NDEK‹LER

15/1

REAKT‹F RÖLELER

FX Serisi Reaktif Güç Kontrol Röleleri

FX 5 FX 7 FX 12

EasyVAr ® Reaktif Güç Kontrol Röleleri

EV144EV96

‹Ç‹NDEK‹LER

FX Serisi Reaktif Güç Kontrol Röleleri

EasyVAr ® Reaktif Güç Kontrol Röleleri



REAKT‹F GÜÇ KONTROL RÖLELER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER VE S‹PAR‹fi KODLARI

-2005

Çal›flma karakteristi¤i :

- Önpanel kullan›m› kolay, çok fonksiyonlu 3 tufltan ibarettir.- Fonksiyonlar SET tuflu ile seçilir. Seçilen fonksiyon üzerindekide¤ifltirmeler yukar› ve afla¤› tufllar› kullan›larak yap›l›r.- Röle harmonik ak›mlar›ndan etkilenmez.

- Kondansatör veya kontaktörlerin zamanla ar›zalanmas›,tesisin harcad›¤› reaktif gücün zamanla artmas›, istenilengüç faktörüne ulafl›lmas›n› engelleyebilir. Bu durumda alarmkonta¤› devreye girerek ikaz sa¤lan›r. Bütün alarm ikazdurumlar› ön paneldeki ledlerden takip edilebilir. Alarmdevresine dikkati çeken bir uyar› lambas› veya sesli ikazba¤lanmas› tavsiye edilir.

Girifl :CE’ye uygun olarak üretilen FX serisi reaktif güç kontrol röleleri,sistem ak›m›n› dijital olarak alg›layarak tesisin güç faktörünühassas bir flekilde ölçer. Hesaplanan güç faktörünün istenilen

de¤erler d›fl›nda oldu¤u durumda devreye kondansatör al›rveya ç›kar›r. Kondansatör kontaktörlerine cihaz içindeki rölelerile yol verilir. Bu röleler geçici ak›m rejimlerine ve açma kapamadarbe ak›mlar›na karfl› dayan›kl› olup kontak uçlar›nda kullan›lanfiltrelerle ark minimuma indirilmifltir.

15/2

- c / k ayar› : 0,00-1,00 aras› 0,05 aral›kl›- Ad›mlama zaman› : 7-99 sn aras›nda 1sn

hassasiyetinde ayarlanabilir.

- Güç tüketimi : 6 VA max.- A¤›rl›k : 800 gr Çal›flma s›cakl›¤› : -10 °C ile + 70 °C Depolama s›cakl›¤› : -20 °C ile + 80 °C- Siparifl kodu FX5 : 9HA-0000-0005

FX7 : 9HA-0000-0007FX12 : 9HA-0000-0012

! H›zl› kompanzasyon gerektiren tesislerde (benzin istasyonlar›,kaynakhaneler, plastik kaplama v.b. gibi) ad›mlama zaman›n›ndüflük tutulmas› tavsiye edilir.! Ayarlanan de¤erlerin do¤rulu¤u ve kompanzasyonunsa¤l›kl› çal›flt›¤›n› düzenli aral›klarla kontrol ediniz.! Reaktif rölenin ak›m transformatörü mutlaka beslemeninyap›ld›¤› faza konulmal›d›r. Örne¤in, Röle R faz›ndan beslen-

iyorsa, transformatör R faz› üzerine, yüklerden önce anaflalterden sonra konulmal›d›r.! Mesai saatleri sonunda ya da gece saatlerinde çok küçükayd›nlatma yükü olan yerlerde sabit kondansatör kullan›lmas›gereklidir.

Reaktif Güç Kontrol Rölesinin Fabrika Ç›k›fl De¤erleri:- Cos

ϕ : 0.99- Ad›mlama süresi : 8 sn- Program : 3

Resim-1 FX12 Reaktif güç kontrol rölesi

- Tipi : FX5, FX7, FX12

- Çal›flma gerilimi : 220 V (50/60Hz) ±%20

(Di¤er gerilimler iste¤e ba¤l›d›r.)

- Çal›flma ak›m› : 5A sürekli

- Çal›flma flekli :1,2,2... ; 1,2,4,4... veya 1,2,4,8,8...

fleklinde ön panelden seçilebilir.

1,2,2... sisteminde 2 ve

sonras›ndaki kapasiteler. 1,2,4,4....

sisteminde 3 ve sonras›ndaki

kapasiteler 1,2,4,8,8... sisteminde

ise 4 ve sonras›ndaki kapasiteler

döner sistemde çal›fl›r.- Ç›k›fl kontak kapasitesi : 1,5 A; sürekli 10 A

- Cos ϕ ayar› : 0,95 - 1.00 endüktif.


FX serisi ve Easyvar için Ba¤lant› fiemas› :

fiekil-2

fiekil-1

Do¤ru Ba¤lant› :

A

A A

M Ayd›nlatma

ReaktifRöle

K

Ana transformatör

Ak›mTransformatörü

...../5A.

REAKT‹F GÜÇ KONTROL RÖLELER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER VE S‹PAR‹fi KODLARI



-2005 15/4

REAKT‹F RÖLELERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

Reaktif Güç Kontrol Rölesi :

1 3 8

138

5

6 3

1 5

B

C

D E

A

A

REAKT‹F RÖLELERE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

EasyVAr ® Reaktif Güç Kontrol Rölesi :

74 78

A 14597

Ölçü EV144EV96

6365

13891

12049

B

C

D

E



1616

ÖLÇÜ ALETLER‹

-2005

Ölçü Aletleri Hakk›nda Genel Bilgiler ve Analog Ölçü Aletlerine Ait Teknik Tablo

Analog Ölçü Aletlerine Ait Siparifl Kodlar›

Dijital Ölçü Aletlerine Ait Teknik Tablo ve Siparifl Kodlar›

3 Fazl› Dijital Ölçü Aletlerine Ait Teknik Tablo ve Siparifl Kodlar›

Güç Analizörleri Hakk›nda Genel Bilgiler

Ölçü Aletlerine Ait Teknik Resimler

2

3

3

4

4

6

‹Ç‹NDEK‹LER

16/1

ÖLÇÜ ALETLER‹

Analog ölçü aletleri

FMA 72 - 96 FF 72 - 96FV 72 - 96FA 72 - 96

Güç analizörü

FPA-100

Dijital ölçü aletleri

FYA72 - 96 FYV72 - 96 FYA96-3F FYV96-3F

‹Ç‹NDEK‹LER

Analog ölçü aletleri

Güç analizörü

Dijital ölçü aletleri



-2005 16/2

ÖLÇÜ ALETLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER VE ANALOG ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K TABLO

Girifl :Bilinen bir büyüklük ile ayn› cinsten bilinmeyen bir büyüklü¤ünkarfl›laflt›r›lmas›na ölçme denir.

Ampermetre :Ampermetreler, elektrik ak›m›n›n ak›m fliddetini (iletkendengeçen ak›m miktar›n›) ölçen aletlerdir. Elektrik devresindeal›c›ya seri ba¤lan›rlar. Al›c›n›n ak›m› ampermetrenin içindengeçmesi gerekir. Ancak ampermetre, geçen bu ak›m› ölçmelifakat ak›m›n geçifline bir zorluk göstermemelidir. Bunun içinampermetrenin iç direnci çok küçük olmal›d›r (0-1 Ohm).Ampermetrenin iç direncinin küçük olmas› için bobini, kal›nkesitli iletkenden az sipirli olarak sar›l›r.Ampermetrelerin ölçüldü¤ü de¤er I ile gösterilir ve A ile ifadeedilir (I = 10A gibi). Ampermetre kadran› üzerinde “–”, “~”,ve “ ” iflaretleri bulunur. Bunlar›n anlam› ampermetrenin; “–”do¤ru ak›mda ölçme yapt›¤›n›, “~” alternatif ak›mda ölçmeyapt›¤›n›, “ ” hem do¤ru ak›m hem de alternatif ak›mda ölçmeyapt›¤›n› ifade eder.Do¤ru ak›m (DA) ölçen ve alternatif ak›m (AA) ölçenampermetrelerin d›fl›nda hem DA ve hem de AA ölçenampermetreler de bulunmaktad›r. Ampermetre devreyeba¤lan›rken DA veya AA ölçü aleti olmas› önemlidir.Demantmetreli ampermetreler ile 15 dakika süre içindeçekilen en büyük ortalama ak›m de¤eri görülebilir. ‹stendi¤inde5 veya 8 dakikal›k periyotlarda demantmetreli ampermetreyap›labilmektedir.‹breli ampermetreden baflka, Elektronik (Dijital) ampermetrelerde yap›labilmekte ve bunlar›n kullan›m sahalar› h›zlaço¤almaktad›r. Bu ampermetrelerde okuma hatas› yoktur ve

kullan›m özellikleri ibreli ampermetrelerde oldu¤u gibidir.Ampermetreler kesinlikle devreye seri ba¤lanmal›d›r. Paralelba¤land›klar›nda yanar veya bozulurlar.

Voltmetre :Bir elektrik devresinde al›c›n›n yada devrenin gerilimini(potansiyel fark›) ölçen aletlerdir. Voltmetreler, gerilimi ölçülecekal›c›ya paralel ba¤lan›rlar.

Voltmetre al›c›ya paralel ba¤land›¤›ndan, üzerlerinden birak›m geçer. Bu ak›m›n küçük olmas› için iç dirençlerinin çokbüyük olmas› laz›md›r. Ampermetrelere göre z›t olan budurumun sa¤lanmas› için bobinleri, ince kesitli iletkenden

çok sipirli olarak sar›l›r. Voltmetrenin ölçtü¤ü de¤er U harfi ilegösterilir ve birimi V ile ifade edilir (U= 220 V gibi).Voltmetrelerin, DA voltmetresi ve AA voltmetresi olmak üzereiki çeflidi vard›r. Ayr›ca hem DA, hem de AA ölçülebilenvoltmetreler mevcuttur. Voltmetreyi devreye ba¤lamadan öncebuna dikkat edilmelidir.‹breli (analog ) voltmetrelerden baflka, dijital voltmetreler dekullan›lmaktad›r. Dijital ampermetrelerde oldu¤u gibivoltmetreler de uygulamada h›zla yayg›nlaflmaktad›r. Çünkübunlar›n okuma hatalar›n›n olmamas› yan›nda, az yerkaplamalar› ve zamanla maliyetlerinin azalmas› etkendir.Voltmetreler devreye paralel ba¤lan›rlar. Yanl›fll›kla al›c›ya seriba¤lan›rlarsa alete bir zarar gelmez. Ancak devrede büyük

bir direnç oluflturaca¤› için al›c› düzenli çal›flmaz.Frekansmetre :Frekans ölçen cihazlara frekansmetre ad› verilir.Frekansmetreler, 1 saniyedeki sayk›l say›s›n› gösterir ve birimisayk›l/saniye veya Hertz’dir. Frekansmetreler frekans ölçülecekdevreye voltmetre gibi paralel ba¤lan›r. Fazlar aras› ya dafaz nötr aras›na ba¤lanacak flekilde imal edilirler.

Ölçü Aleti S›n›flar› :Ölçü aletinin ölçebilece¤i en büyük de¤erde yapaca¤› hataoran›n›n yüzde olarak ifade edilmesidir.0,1 - 0,2 S›n›f›:Ölçü aletleri yap›m›nda kullan›lan ölçü aletleri.0,5 - 1 S›n›f›:Genellikle hareketli (seyyar) kullan›lan ölçü

aletleri.1,5 - 2,5 S›n›f›: Endüstriyel ölçmelerde kullan›lan tablo tipiölçü aletleri.

1.5

Döner Demirli

45 - 65 Hz

1.2 x In

10 x In

1 VA

2000 V

Skala düfley konumda

TS 5590 EN 60051-2

3

Bimetal

45 - 65 Hz

1.2 x In

10 x In

2.2 VA

2000 V


TS 5590 EN 60051-2

1.5

Döner Demirli

45 - 65 Hz

1.2 x Un

2 x Un

3 VA

2000 V


TS 5590 EN 60051-2

Federal analog ölçü aletleri TS 5590 EN60051-2 ve TS 5592 EN60051-4 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak üretilmektedir.Ampermetrelerde de¤ifltirilebilir skala sayesinde bofl yere stok tutmaya gerek yoktur, sadece skala bulundurmak yeterlidir.


Hata S›n›f›Çal›flma Metodu

Çal›flma Frekans›Sürekli Afl›r› Yükleme (2 saat)

K›sa Süreli Afl›r› YüklemeSarfiyat (Maximum)

‹zolasyon Deney GerilimiKullan›m Konumu

Standardlar

Ebatlar

Tip

Ölçme Dalga Biçimi

Ölçme Sahas›10 A’dan 100 A’ya kadar (Direkt)

30 A’dan 4000 A’ya kadar (A. trans)

FA 72 FV 72

250 V ve 500 V

1.5

Döner bobinli

45 - 55 Hz

1,2 x Un, 1,2 x 55 Hz

2 x Un

1 VA

2000 V


TS 5592 EN 60051-4

AC (r.m.s)

45 - 55 Hz ve 55 - 65 Hz

Ampermetreler DemantmetreliAmpermetreler Voltmetreler Frekansmetreler

FMA 72

1 A, 5 A Direkt (15 dk.)

X/5 A Ak›m trafolu (15 dk.)

FA 96

96 X 96

FMA 96

96 X 96 96 X 96 96 X 96

FV 96 FF 96

AC (r.m.s)AC (r.m.s)AC (r.m.s)

FF 72

72 X 72 72 X 72 72 X 72 72 X 72

ÖLÇÜ ALETLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER VE ANALOG ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K TABLO



1616

-2005 16/3

ANALOG ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T S‹PAR‹fi KODLARI

FA 72

FA 96

FMA 72

FMA 96

FV 72

FV 96

FF 72

FF 96

72x72

96x96

72x72

96x96

72x72

96x96

72x72

96x96

Direkt

Ak›m transformatörlüDirekt

Ak›m transformatörlü

Direkt


Direkt


9KA-AA120-

9KA-AA121-9KA-AA220-

9KA-AA221-

9KA-MA120-

9KA-MA121-

9KA-MA220-

9KA-MA221-

Siparifl kodlar› :

: Bu k›sma ampermetrenin ölçme sahas› (amper) yaz›l›r.Direkt kullan›lan tipler için : 0010, 0015, 0020, 0025, 0040, 0050, 0080, 0100 gibi.Ak›m tranformatörü ile kullan›lan tipler için : 0030, 0040, 0050, 0060, 0080, 0100, 0200, 0250, 0300, 0400, 0500, 0600, 0800, 1000, 1200, 1500, 2000, 2500, 3000,4000 gibi.∆ ∆ ∆ ∆ : Bu k›sma voltmetrenin ölçme sahas› (volt) yaz›l›r. 0250, 0500 gibi.

D‹J‹TAL ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K TABLO ve S‹PAR‹fi KODLARI


Tip

Ölçme dalga biçimi

Ölçme sahas›

Hata s›n›f›Çal›flma frekans›Çal›flma s›cakl›¤›Çal›flma s›n›r aral›¤›Sürekli afl›r› yüklemeBesleme gerilimi

EbatSiparifl kodu

FYA 72 - FYA 96

AC (rms)

0 -200 A direkt

0 -10 A direkt,

0 - 9999 A (Ak›m Trafolu)

1

50 Hz

-5°C / 55°C

(0,8 - 1,2)xUn

1,2 x In

220 V AC

72 x 72 - 96 x 969KB-DA110-0200

9KB-DA211-0000

Ampermetre

Federal dijital ölçü aletleri TS 5590 EN60051-2 standardlar›na ve CE’ye uygun, 1 s›n›f› olarak üretilmektedirler.

Direkt

Direkt

Direkt

Direkt

9KV-AA120-∆∆∆∆

9KV-AA220-∆∆∆∆

9KF-A0120-0055

9KF-A0220-0055

Tip Ebat Kullan›m flekli Siparifl kodu

FYV 72 - FYV 96

AC (rms)

0 - 500 V

1

50 Hz

-5°C / 50°C

(0,8 - 1,2)xUn

1,2 x Un

220 V AC

72 x 729KV-DA110-0500

9KV-DA210-0500

VoltmetreFYA 96 - 1R

AC (rms)

0 -10 A direkt,


1

50 Hz

-5°C / 55°C

(0,8 - 1,2)xUn

1,2 x In

220 V AC

96 x 969KC-DA210-0000

Ampermetre (1 Röleli)FYA 96 - 2R

AC (rms)

0 -10 A direkt,


1

50 Hz

-5°C / 55°C

(0,8 - 1,2)xUn

1,2 x In

220 V AC

96 x 969KD-DA210-0000

Ampermetre (2 Röleli)

D‹J‹TAL AMPERMETRE (FYA72-FYA96)

Ak›m trafolar›yla, ak›m trafosu çevirme oran› girilerek kullan›ld›¤›nda 9999A (rms)' ya kadar ölçüm yapabilme imkan› sunmaktad›r.Tek tuflla ampermetrenin haf›zas›n› s›f›rlayarak bu andan itibaren ölçülen en düflük ve en yüksek ak›m de¤erini görme imkan›sa¤lar. Röleli dijital ampermetreler, ak›m s›n›rlamas› gerektiren tesislerde kullan›lmak üzere gelifltirilmifltir.

D‹J‹TAL VOLTMETRE (FYV72-FYV96)Herhangi bir hatt›n 0-500 V aras›ndaki AC gerilimini hassas olarak ölçer. Herhangi bir anda haf›zan›n s›f›rlanmas›ndan itibarenen düflük ve en yüksek gerilim de¤erlerini görme imkan› sa¤lar.

ANALOG ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T S‹PAR‹fi KODLARI

D‹J‹TAL ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K TABLO ve S‹PAR‹fi KODLARI



-2005 16/4

3 FAZLI D‹J‹TAL ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K TABLO ve S‹PAR‹fi KODLARI

Girifl :FYA96-3F ve FYV96-3F, panolarda 3 faz›n gerilimini ve fazlardan geçen ak›m› herhangibir komitatör ihtiyac› olmadan ayn›anda gösterimi için tasarlanm›flt›r. Ampermetreler 5 amper giriflli olup çarpan oran› gerilerek 9999 ampere kadar direktgösterimle kullan›labilir. Voltmetreler ise 3x500 V faz - faz aras› gerilime göre üretilmifl olup, gerilim trafosu çarparn oran› 0.01-

99.99 aras›nda girilerek çeflitli uygulamalarda farkl› gerilim trafolar›na hasas bir flekilde uyarlanabilir. Direkt yüksek gerilimölçü trafolar›yla kullan›labilir. Opsiyonel olarak üretilecek olan kV göstergeli voltmetreler siparifl an›nda belirtilerek temin edilebilir.

Girifl :FPA100 Güç Analizörü 3 fazl› sistemlerde harcanan enerjiyiölçmek amac›yla tasarlanm›flt›r. Ölçülen büyüklüklerden 10adedi displayde ayn› anda görülebilir. 3 adet programlanabilirröle ç›kt›s› sayesinde ola¤an d›fl› durumlara karfl› önlemal›nabilir. Standart RS232 portu sayesinde analizörün ölçtü¤üde¤erler bilgisayardan takip edilebilir, arflivlenebilir.

Programlama Özellikleri :Zengin menü seçene¤i bulunan cihaz›m›z› kullanmadan öncebaz› sabit de¤erleri girmemiz gerekir.Sabit De¤erlerin Girilmesi: Sabit de¤erler girilirken sol alt vesa¤ alttaki toplam 4 display kullan›l›r. De¤erlerin girilece¤imoda girmek için ve tufllar›na ayn› anda bas›l›r. Yantaraftaki görünüm karfl›m›za ç›kar. Sol alttaki display (büyükdijitler) manü numaras› olarak kullan›l›r. Programlanacakde¤iflkenler girildikçe bir sonraki menüye geçer. Menünumaras›n›n 3. Dijiti, o de¤iflkene ait kullan›lacak röleninnumaras›n›n girilmesinde kullan›l›r.

GÜÇ ANAL‹ZÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

Sa¤ taraftaki 3 dijitten üstteki, girilecek de¤erin maximumde¤erini, alttaki ise minimum de¤erini gösterir, kullan›c›de¤ifltiremez. Ortadaki display ise kullan›c›n›n uygun de¤erigirece¤i aland›r. Girilecek de¤er yan›p sönerek kullan›c›yayönlendirilir.

Bu sabit de¤erler:1. Gerilim trafosu oran›2. Ak›m trafosu oran›3. Düflük gerilim de¤eri (Gerilimin ayarlad›¤›m›z de¤erin alt›na

düfltü¤ünde hangi röleden sinyal gönderece¤ini de bufonksiyonda ayarl›yoruz).4. Yüksek gerilim de¤eri ve röle ç›kt›s› (set de¤erini aflarsaröle çal›fl›r)5. Düflük ak›m de¤eri ve röle ç›kt›s› (set de¤erinden düflerseröle çal›fl›r)6. Yüksek ak›m de¤eri ve röle ç›kt›s› (set de¤erini aflarsa röleçal›fl›r)7. Endüktif düflük güç faktörü de¤eri ve röle ç›kt›s› (setde¤erinden düflerse röle çal›fl›r)8. Kapasitif yüksek güç faktörü de¤eri ve röle ç›kt›s› (setde¤erinden düflerse röle çal›fl›r)9. Enerji geldikten sonra saniye olarak alarm fonksiyonunun

çal›flma gecikmesi


Tip

Ölçme dalga biçimiÖlçme sahas›

Hata s›n›f›Çal›flma metoduÇal›flma frekans›Çal›flma s›cakl›¤›Çal›flma s›n›r aral›¤›Sürekli afl›r› yüklemeBesleme gerilimiEbatSiparifl kodu

FYA96-3F

AC (rms)0 -10 A direkt,0 - 9999 A (Ak›m Trafolu)1Elektronik (ADC)50 Hz-5°C / 50°C(0,8 - 1,2)xUn1,2 x In220 V AC96 x 969KE-DA211-0000

FYV96-3F

AC (rms)0 - 500 V

1Elektronik (ADC)50 Hz-5°C / 50°C(0,8 - 1,2)xUn1,2 x Un220 V AC96 x 969KE-DA210-0000

Ampermetre Voltmetre

Federal dijital ölçü aletleri TS 5590 ve IEC 60051-2/EN 60051-2 standardlar›na ve CE’ye uygun, 1 s›n›f› olarak üretilmektedirler.

3 FAZLI D‹J‹TAL ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K TABLO ve S‹PAR‹fi KODLARI

GÜÇ ANAL‹ZÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



1616

1. bölge kontrol butonu 2. bölge kontrol butonu

3. bölge kontrol butonu 4. bölge kontrol butonu Sabit de¤erlerin girilmesi

fonksiyonu De¤erlerin s›f›rlanmas›

10.Set de¤erleri afl›ld›ktan sonraki alarm ç›kt› gecikmesi11.Cihaz›n a¤ numaras› (1-250, tekli kullan›mda 1 girilir)12.‹letiflim h›z› (1200-2400-4800-9600-19200-38400 baud)13.Parity (none,odd,even)

Ekran Özellikleri :

Beyaz ›fl›kla ayd›nlat›lan LCD ekran, ölçülen büyüklüklerinkolay okunmas›n› sa¤lamaktad›r. Pratik kullan›m ve anlafl›l›rolmas› amac›yla LCD ekran dört ana bölüme ayr›lm›flt›r. Busayede ayn› anda ölçülen 10 adet bilgiyi görebilme imkan›n›sunmaktad›r. Bu 4 ana bölümü k›saca incelemek gerekirse:

Sol üst bölümde bulunan 3 dijitlik 3 adet displayde faz-nötr gerilimleri, faz-faz gerilimleri ve her faz›n kendi güçfaktörü görülebilir. Bu özellikler tek tufla basmak kayd›ylade¤ifltirilebilir ve ölçülen büyüklük birimleri dijitin her ikiyan›nda belirir.(Örne¤in; L1 220 V, L12 380 V gibi...)

Sa¤ üst bölümde ise 4 dijitlik 3 adet display bulunmaktad›r.Bu displaylerde her faza ait ak›m, görünür güç, aktif güç vereaktif güç görülebilir. Bu özellikler tek tufla basmak kayd›ylade¤ifltirilebilir ve ölçülen büyüklük birimleri dijitin sa¤ taraf›ndabelirir.

Sa¤ alt bölümde 5+3 dijitlik 3 adet display bulunmaktad›r.Bu bölümde anl›k veya toplam olarak harcanan görünürgüç, aktif güç ve reaktif güçler görülebilir. Ayr›ca bu de¤erler3 faz toplam veya ayr› ayr› olarak da izlenebilir. Buradakienerji sayaçlar›n› s›f›rlayabilirsiniz. Bu özellikler tek tuflabasmak kayd›yla de¤ifltirilebilir ve ölçülen büyüklük birimleridijitin her iki yan›nda belirir.

Sol alt bölümde ise sitemin ortak faz aç›s› veya flebekefrekans› görülmektedir.

Genel Özellikler :- 3 fazl› sistemlerde gerilim, ak›m güç bilgilerinin toplam veher faz ayr› ayr› hesaplanmas›, displayde veya bilgisayarekran›nda gösterilebilmesi.- 3 tufllu kolay kullan›m.- Çeflitli ikaz ve durum simgeleri hariç ayn› anda 10 adetbilginin ekranda gösterilmesi.

- 4 quadrantta %1 den iyi ölçüm de¤erleri.- Çok düflük gerilim ölçümlerini hassas yapabilme (300 Voltskalada 10 volt)- Gerilim ve ak›m çarpanlar›n› tan›mlayabilme özelli¤i.- Opsiyonel, 8-16-20 kademeye kadar kompanzasyonözelli¤i.- Opsiyonel enerji miktarlar›n› haf›zada tutabilme özelli¤i.- Standart RS232 ba¤lant›s› ve opsiyonel optik izolasyonluRS485 network opsiyonu.- x5 ak›m trafosu kullan›m›na uygun 5 amper veya direkt200 amper (opsiyonel) ak›m girifl seçenekleri.- 3 adet programlanabilir röle ç›kt›s›.- Alarm durumlar›nda tehlike veya ar›zan›n flekline göre

yan›p sönen arka beyaz ayd›nlatma.- Fiber optik ba¤lant› (20 km' ye kadar direkt bilgi aktar›m›nauygun optik al›c›-verici)- Enerji kesilmelerine karfl› enerji sayaçlar›n›n haf›zayaal›nmas›n› sa¤layan yaz›l›m ve donan›m.(Enerji opsiyonu)- Opsiyonel harmonik ölçümü- 20 kullan›c›ya kadar uzaktan izleme özelli¤i

Teknik Özellikler :Besleme Gerilimi : 220V AC -+%20, 50 HzÖlçme Gerilim Girifli : 3x500 V (faz-faz), 3x300 V (faz-nötr)Ölçme Ak›m Girifli : 3x5(6) A, 3x200 A (opsiyonel)Güç Tüketimi : < 4 VAS›n›f : < %1Ölçülen Max. De¤erler : 500 kV, 9999 A, 99999.999 kW (kWh)(Bilgisayardan Mega olarak daha büyük de¤erler takip edilebilir)Ölçüler : 144x144 mm

-2005 16/5

1

4

2

3

Fonksiyon Tufllar› :

GÜÇ ANAL‹ZÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LERGÜÇ ANAL‹ZÖRLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

Siparifl Kodlar›Analizör : 9KG-A1000-0005

Analizör (enerji opsiyonlu) : 9KG-A7000-0000

Analizör (200A direkt) : 9KG-C1000-0200

Opsiyonlar için: 9KG-A7000-0 : Bu k›s›ma opsiyonlar› belirtiniz. (Enerji sayaçlar›n› haf›zada

tutma özelli¤i standartt›r.)

8 kademe kompanzasyon özelli¤i için: 008

16 kademe kompanzasyon özelli¤i için : 016

20 kademe kompanzasyon özelli¤i için : 020

RS485 Modbus RTU özelli¤i için : 400

8 kademe kompanzasyon ve RS485 Modbus RTU özelli¤i için : 408



Uzaktan izleme program› : YB-000∆∆ : Bu k›s›ma kullan›c› say›s›n› belirtiniz.

Tek kullan›c› için: 1; 10 kullan›c› için: 2; 20 kullan›c› için: 3



-2005 16/6

D

D

A

A

B

B

A

72

96

B

66

90

C

75

75

D

68 ± 0.5

92 ± 0.5

Boyutlar (mm)

72 x 72

96 x 96

ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

Analog Ölçü Aletleri :

Dijital Ölçü Aletleri :

A

72

96

B

44

55

C

6.5

8

D

69

90

Boyutlar (mm)

72 x 72

96 x 96

C

D

D

B

C

A

A

60

ÖLÇÜ ALETLER‹NE A‹T TEKN‹K RES‹MLER

Güç Analizörü :

Pano Montaj Ölçüsü 138x138 mm

144

1 4 4



1717

ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI

Çok Tarifeli Elektronik Elektrik Sayaçlar› Hakk›nda Genel Bilgiler

Çok Tarifeli Elektronik Elektrik Sayaçlar›na Ait Genel Teknik Tablo

Çok Tarifeli Elektronik Elektrik Sayaçlar›na Ait Teknik Diyagram

Çok Tarifeli Elektronik Elektrik Sayaçlar›na Ait Teknik Resimler

17/1


‹Ç‹NDEK‹LER

2

3

4

4

-2005

FMS601-FSM50Tek Fazl›

ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI

FTS3 - FTS3H - FTS3KÜç Fazl›

FSM60Tek Fazl›

FMS602Tek Fazl›(Analog)

FTS3D - FTS3HD - FTS3KDÜç Fazl›


‹Ç‹NDEK‹LER



Elektronik alanındakı hızlı ve köklü geliflimler, elektromekanik

sayaçların elektronik bir yapıya dönüfltürülmesine sebep

olmufltur. Elektronik elektrik sayaçları kayıpları çok yakından

izleme ve en aza indirgemede çözüm olarak görülmektedir.

Kayıplar:- Da¤ıtım flebekelerine yasa dıflı yollarla yapılan ba¤lantılar

sonucunda oluflan kayıplar.

- Ölçüm hatalarından kaynaklanan kayıplar

- Elektromekanik sayaçlar üzerinde yapılan oynamalar.

Elektrik enerjisinin tüketiminin do¤ru bir flekilde izlenip,

yönetilmesi ve kayıpların en aza indirilebilmesi, do¤ru ölçüm

ile mümkündür.

Elektronik elektrik sayaçlarının elektrik ölçümünde kullanılması

yasalarla zorunlu hale getirilmifltir. Bu sayaçlar ile daha hassas

ölçüm yapılırken, di¤er yandan yasa dıflı müdahalelerzorlafltırılmaktadır.

ÇOK TAR‹FEL‹ ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER

17/2

Girifl :

-2005

- Tek faz ve üç faz Federal aktif elektronik sayaçlar IEC 61036,

trifaze aktif+reaktif sayaçlar IEC 61268 ve IEC 61036

standardlar›na ve CE’ye uygun olarak imal edilmektedir.

- Sayaç üzerinde IEC 61107 standard›na uyumlu optik port

bulunmakta ve bu yolla sayaca ait tüm bilgiler bir bilgisayarla

okunabilmekte ve sayaç bu yolla programlanabilmektedir.

- Tarife bilgileri, tarih ve saat bilgileri, klemens kapa¤› aç›lma

ihbar›, ileri saat uygulamas› de¤iflikli¤i, sayac›n yerinden

sökülmesine gerek kalmaks›z›n klemens kapa¤› aç›ld›ktan

sonra TEDAfi’›n uygun görece¤i yetkili görevlilerce optik-port

vas›tas› ile programlanabilmektedir. Sayac›n kalibrasyon

ayarlar› ise Sanayi Ticaret Bakanl›¤› mührü k›r›l›p üst kapak

aç›lmadan yap›lmamaktad›r.

- Sayaç, çal›flma ömrü en az 10 y›l olan ve genifl çal›flma

s›cakl›¤› aral›¤›na sahip LCD göstergeye sahiptir. Elektrikenerjisinin kesik oldu¤u durumlarda 24 saat süre ile, gerekli

bilgiler LCD üzerinden buton yard›m› ile görülebilecek ve

optik porttan okunabilmektedir.

- LCD ekranda tarih, saat, her tarife dilimine ait tüketim bilgileri

ve demand bilgisi otomatik olarak 5 sn ara ile pefl pefle

gösterilmektedir. Ayn› zamanda bu bilgiler elektrik kesikken

de buton yard›m› ile de görülebilmektedir.

- LCD’de tarife bilgilerinin tam k›sm› 5, ondal›kl› k›sm› 3 hanedir

ve ayr›ca tüm bilgiler 1.5 metre mesafeden rahatl›kla

okunabilmektedir.

- Sayaç, pil ömrünün kritik seviyeye düfltü¤ünü gösterir uyar›vermekte, gerçek zaman saati bozulmas›, ön kapak ve klemens

kapa¤› aç›lma müdahalelerini (enerji kesik olsa dahi)

alg›lamakta, kodlu ve ya ihbarl› olarak LCD ekranda bildirmekte

ve yap›lan müdahaleleri haf›zaya kaydederek optik porttan

okunmas›n› sa¤lamaktad›r.

- Abonenin takvime ba¤l› tüketimini tespit etmek, çok zamanl›

tarifeleri uygulamak ve di¤er ifllemleri zaman baz›nda

de¤erlendirmek amac›yla, sayaç içinde gerçek zaman saati

bulunmaktad›r. Sayac›n gerçek zaman saati herhangi bir

nedenle durdu¤unda enerji tüketimleri Gündüz tarifesine

yaz›lacakt›r. Sayaç üzerindeki gerçek zaman saatini besleyen

pilin iflletme ömrü 10 y›l raf ömrü ise 4 y›ld›r. Gerçek zamansaatinin sapma de¤eri IEC 61038 standard›na uygun olarak

nominal s›cakl›kta en fazla 0.47 sn/gün’dür. Ayr›ca ileri ve geri

saat uygulamalar› otomatik olarak uygulanmaktad›r.

- Sayaçta hiçbir enerjiye gerek duymadan bilgileri saklama

özelli¤ine sahip silinmez bir haf›za birimi ( EEPROM ) mevcuttur.

- Tarife dilimleri :

a-) T1- Gündüz (06:00- 17:00)

b-) T2- Puant (17:00- 22:00)

c-) T3- Gece (22:00- 06:00)

d-) T4- Di¤er ihtiyaçlar (Tatil) olmak üzere kodlanm›flt›r.


Federal Çok Tarifeli Elektronik Elektrik Sayaçlar› :Federal Elektrik, tamamen kendi Ar-Ge’si ile gelifltirdi¤i çok

tarifeli elektronik elektrik sayaçlar›n› kullan›c›ya sunmufltur.

Endüstri tesislerinde ve konutlarda kullan›m için tasarlanan

elektronik elektrik sayaçlar› tek fazl› ve üç fazl› olarak s›n›f 1

hassasiyetinde üretilmektedir.

Sayaçlar, elektrik tarifeleri yönetmeli¤inde öngörülen tarife

kategorilerini sa¤lamak için 4 tarifeli olup, bir günü 8 ayr›zaman dilimine bölebilmekte, hafta içi, Cumartesi ve Pazar

günleri için ayr› ayr› tarifelendirme yapabilmektedir.

Tarifelendirmedeki as›l amaç, elektrik enerjisi tüketimini 24

saate dengeli biçimde yaymak ve tüketiciyi elektrik tüketimi

konusunda bilinçlendirmektir. Kullan›c› sayaç bilgilerini kontrol

ederek tüketimini yönlendirebilir. Her zaman dilimi farkl›

fiyatland›r›laca¤› için tarifeli kullan›m tüketiciyi ucuz olan zaman

aral›¤›nda elektrik tüketmeye yöneltecektir.

Gerilimsensörü

Ak›msensörü

Batarya

CPU+Ölçme

Röle (Opsiyonel)

RTC (Gerçek zaman saati)

LCD (Likit kristal ekran)

Ak›ll› kart (Opsiyonel)

Optik arabirim

Led (IMP/kWh)

EEPROM

fiekil-1: Elektronik elektrik sayaçlara ait teknik diyagram

ÇOK TAR‹FEL‹ ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER



ÇOK TAR‹FEL‹ ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARA A‹T TEKN‹K RES‹MLERÇOK TAR‹FEL‹ ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARA A‹T TEKN‹K RES‹MLER

17/4 -2005

FMS601-FSM602-FSM50 (Tek Faz) :

FTS3 - FTS3H - FTS3K (Üç Faz) :

FSM60 (Tek Faz) :

11.75

20.75 10.5

Ø8.5

107

1 6 5

45.5

23

1 3 0

84.5

90.5

165

124 9 2 .

5

2 0 7 .

5

3 0 0

1 1 8

26 113

1 1 3

2 0 0

2 0 7 .

5

3 .

7 5

45

6 0

7.5

1 1 1 .

5

3 0

52.5 60

82.5

2 2 4 .

5

140

149

13415

18

13

4 5 5

6

155

1 8 5

1

1

58.75911.75

51.5

1 5 1

27.75

138130

FTS3D - FTS3HD - FTS3KD (Üç Faz) :



1818

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI

-2005

2

4

5

6

18/1

‹Ç‹NDEK‹LER

EasyPan® Da¤›t›m Panolar› Hakk›nda Genel ve Teknik Bilgiler

EasyPan® Da¤›t›m Panolar› Siparifl Kodlar›

EasyPan® Da¤›t›m Panolar› Aksesuarlar› ve Siparifl Kodlar›

EasyPan® Da¤›t›m Panolar›na Ait Teknik Resimler

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI

EasyPan ® Da¤›t›m Panolar›

‹Ç‹NDEK‹LER

EasyPan ® Da¤›t›m Panolar›

EP1 EP2

EP3



-2005 18/2

• Kolay montaj

• Kolay ve güvenilir bak›m

• Modern teknoloji ve modüler yap›

• Estetik görünüm

• Federal ürünlerinin montaj›na uygun tasar›m

• Kullan›c› taraf›ndan de¤ifltirilebilir aksesuar imkân›

• Komple techizatl› veya sadece bara sistemli sevk imkân›

• Ana flalter olarak devre kesici, anahtar, kaçak ak›m

koruma flalteri seçebilme imkân›

• Ana flalter kullanmadan do¤rudan ba¤lant› imkân›

• Pano içinde kablolama

• Alt, üst ve yanlardan aç›labilir kablo girifli

• Aç›k gri (RAL 9002) elektrostatik toz boyal› 1,2 mm DKP

sac (Özel siparifl üzerine farkl› renkte veya galvanizli

sacdan imâl edilebilir)

• IP40 koruma s›n›f›

• Renkli etiket ile fazlar›n gösterimi: K›rm›z› (R faz›),

sar› (S faz›), mavi (T faz›).

Özellikler :

Da¤›t›m baras›

Ana flalter-ana baraba¤lant› parças›

Ana flalter montaj levhas›

Duvara montaj deli¤i

Nötr klemensleri

Toprak klemensleri

Otomatik sigorta ba¤lant› baras› (Yol)

Otomatik sigorta montaj ray›

Bara ve sigorta montaj levhas›

Baralara do¤rudan temasakarfl› koruyucu kapak

Nötr ve toprak baralar›na do¤rudantemasa karfl› koruyucu kapak

Ana flaltere do¤rudan temasakarfl› terminal koruyucu kapak

Da¤›t›m baralar›na do¤rudan temasakarfl› koruyucu k›l›f

Aç›labilir kablo girifli

Girifl :

Meskenlerde ve sanayi tesislerinde güç da¤›t›m›, ayd›nlatma

uygulamalar›, tesisat›n kontrolü ve afl›r› ak›ma karfl› korunmas›

amac›yla kullan›lan Federal EasyPan®

da¤›t›m panolar›,

IEC 60439-1 ve “ ” normlar›na uygun, s›va alt› ve s›va

üstü olarak iki flekilde üretilmektedir.

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LEREasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER



1818

-2005 18/3

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER

Anma ak›m› - In (40°C veya 55°C)

Anma ak›m› ayar sahas› - I1

En büyük beyan k›sa devre kesme kapasitesi - Icu

(a.c.) 50-60 Hz 3x380/415 V

(a.c.) 50-60 Hz 3x220/240 V

100,125,160,200,225,250

Sabit

35 50 65

65 85 100

Tip

A

A

(kA rms)

(kA rms)

F33F31 F32F22F21F11F10

TS EN 60947-2 / IEC 60947-2

TSE 1058

AG Devre Kesiciler :

63,80,100,125

Sabit

25 50

50 100

63,80,100,125,160

Sabit

16 20

25 30

Tip

Nominal kaçak ak›m

Anma ak›m›

Kutup say›s›

Sigortal› k›sa devre kesme kapasitesi

mA

A

kArms

TS EN 61008 / IEC 61008

Kaçak Ak›m Koruma fialterleri :

FK3

30 300

25, 40, 63

2,4

3

FK30

Tip

Anma ak›m› (In)

Kutup say›s›

K›sa devre kesme kapasitesi

A

kArms

TS EN 60947-3 / IEC 60947-3

Anahtarlar :

FMS

63, 80, 100

2, 3

12 In / 1sn

Anahtar: Termik ve manyetik korumas›z aç›p kapama flalteri

Tip

Karakteristik

K›sa devre kesme kapasitesi

Anma ak›m›

Kutup say›s›

kArms

A

FMH

B, C

6

6,10,16,20,25,32,40,50,63

1, 2, 3, 4

10

6,10,16,20,25,32,40,50,63

TS EN 60898 / IEC 60898TSE 5018

Anahtarl› Otomatik Sigortalar :

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI HAKKINDA GENEL ve TEKN‹K B‹LG‹LER



: Kaçak ak›m koruma flalteri tipi (0FK3,FK30),: Kutup say›s› (2,4), : Kaçak ak›m korumaflalteri anma ak›m› (040,063).Örnek; S›va üstü, 18 yollu, 30 mA’l›k 2 kutuplu 40 Akaçak ak›m koruma flalterli EasyPan siparifl kodu:9VK-0FK3U1-2040

9VM- A1-9VK- A1-9VK- A2-9VB- A1-9VB- A2-

9VM- U1-9VK- U1-9VK- U2-9VB- U1-9VB- U2-

1218243036

YolSay›s› Siparifl Kodu

S›va Alt› S›va Üstü

Siparifl Kodu

EP1

EP3

3. Kaçak Ak›m Koruma fialterli EasyPan ® Siparifl Kodlar› :

Tip

Montaj fiekli

Sigortal›K›sa devre kesmekapasitesi (kArms)3x415 V / 3x240 V

3

3

EP2 3

: Devre kesici tipi (F10...F33), : Çevre s›cakl›¤›(20ºC:1, 30ºC:2, 40ºC:3, 50ºC:4, 55ºC:5), : Devrekesici Anma Ak›m› (016...225).Örnek; S›va üstü, 30 yollu, F33 225A devrekesicili (Çevre s›cakl›¤› 40ºC) pano siparifl kodu:9VB-F33U1-3225

Devre kesicisiz siparifllerde devre kesici tipini belirtinizve siparifl kodunu : 0, : 000 fleklindetan›mlay›n›z.Örnek; S›va üstü, 30 yollu, F3 serisi devre kesicilerinmontaj›na uygun devre kesicisiz pano siparifl kodu:9VB-F3 U1-0000

9VK- A1-9VK- A2-9VB- A1-9VB- A2-

9VK- U1-9VK- U2-9VB- U1-9VB- U2-

18243036



Siparifl Kodu

EP1

EP3

2. Devre Kesicili EasyPan ® Siparifl Kodlar› :

Tip

Montaj fiekli

K›sa devre kesmekapasitesi (kArms)3x415 V / 3x240 V

16,20,25,35,50,65 / 25,30,50,65,85,10016,20,25,35,50,65 / 25,30,50,65,85,10016,20,25,35,50,65 / 25,30,50,65,85,100

EP2

12 9VM- A1- 9VM- U1-

Ana flalter kullanmadan, ana baralara ba¤lant›parças› eklenerek panolara enerji verilir.

9VM-DDDA1-00009VK-DDDA1-00009VK-DDDA2-00009VB-DDDA1-00009VB-DDDA2-0000

9VM-DDDU1-00009VK-DDDU1-00009VK-DDDU2-00009VB-DDDU1-00009VB-DDDU2-0000

1218243036



Siparifl Kodu

EP2

EP3

1. Do¤rudan Ba¤lant›l›* EasyPan ® Siparifl Kodlar› :

Tip

Montaj fiekli

EP1

: Çevre s›cakl›¤› (20ºC:2, 30ºC:3, 40ºC:4, 50ºC:5, 55ºC:6) : Kutup say›s› (1, 2, 3, 4)

: Sigorta anma ak›m› (06...63)Örnek: 1 kutuplu B tipi 16 A (10 kA) otomatik sigorta (Çevres›cakl›¤› 40ºC) siparifl kodu: 9EB-B1041-0016

Otomatik Sigorta Siparifl Kodlar›*(Panolar, Sigortalar› montajl› istenildi¤i taktirde)

B Tipi

C Tipi

9EB-B06 -00

9EB-C06 -00

9EB-B10 -00

9EB-C10 -00

6 kA 10 kAK›sa devre

kesme kapasitesikArms

9VM-FMSA1-9VK-FMSA1-

9VK-FMSA2-

9VB-FMSA1-

9VB-FMSA2-

9VM-FMSU1-9VK-FMSU1-

9VK-FMSU2-

9VB-FMSU1-

9VB-FMSU2-

1218

24

30

36



Siparifl Kodu

EP1

EP2

4. Anahtarl› EasyPan ® Siparifl Kodlar› :

: Kutup say›s› (2,3), : Anahtar anma ak›m› (063,080,100).Örnek; S›va alt›, 36 yollu, 3 kutuplu 100 A Anahtarl› EasyPan sipariflkodu:

Tip

Montaj fiekli

• EasyPan da¤›t›m panolar›n›n k›sa devre kesme kapasitesi, panolardakullan›lan ana flalterin kesebilece¤i k›sa devreye eflde¤erdir.

12 In / 1 sn

K›sa devrekesme

kapasitesi

12 In / 1 sn

5. Di¤er kombinasyonlar için lütfen firmam›z› aray›n›z.

EP3 12 In / 1 sn

-2005 18/4

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI S‹PAR‹fi KODLARIEasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI S‹PAR‹fi KODLARI

• fialterle yapılan da¤ıtımda kullanılan ana baralar hakkında lütfen firmamıza danıflınız



1818

Do¤rudan ba¤lant› için ana bara ba¤lant› parçalar›

Siparifl Kodu

YP-0047

Ana fialter tipi

Standart parça

Ana fialter tipi Siparifl Kodlar›

Anahtar ve Kaçak Ak›m Koruma fialterimontaj ray›

FMSFK3 - FK30

YP-0045YP-0046

Tipi Siparifl Kodu

Tipi Siparifl Kodu

Otomatik Sigorta tipi Siparifl Kodu

Ana fialter tipi Siparifl Kodu



Yol say›s› Siparifl Kodlar›

Aksesuarlar ve Siparifl Kodlar›

Yol say›s›

12

18243036

YP-0021

YP-0022YP-0023YP-0024YP-0025

YP-0026YP-0027YP-0028YP-0029YP-0030

F10, F11F21, F22F31, F32, F33

2 kutup FK3, FK304 kutup FK3, FK302 kutup FMS3 kutup FMSDo¤rudan ba¤lant›

YP-0031YP-0032YP-0033

YP-0034YP-0035YP-0036YP-0037YP-0038

F10, F11F21, F22F31, F32, F332 kutup FK3, FK30, FMS4 kutup FK3, FK303 kutup FMS

Standart parça

Nötr + Toprak klemensleri

Üst terminal koruyucu kapak

Ana flalter - Ana bara ba¤lant› parçalar›

Otomatik sigorta boflluk plakas›(Kullan›lmayan otomat yollar›n› kapatmak için)

Ana baral› sigorta tafl›y›c› paneli

Siparifl Kodlar›

YP-0039YP-0040YP-0041YP-0042YP-0043YP-0044

YP-0049

Standart parçaOtomatik kilit mekanizmas›

YP-0050

Standart parçaDa¤›t›m baras› terminal k›l›f› YP-0051

YP-0048Standart parçaYükseklik ayarl› ana flalter montaj paneli

-2005 18/5

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI AKSESUARLARI ve S‹PAR‹fi KODLARI

1218243036

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARI AKSESUARLARI ve S‹PAR‹fi KODLARI



-2005 18/6

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARINA A‹T TEKN‹K RES‹MLER

Teknik Resimler :

S›va Alt›

H

385

360

1 1

5

h

120

Kablo giriflleri detay teknik resmi :

235

4 9 0

A

B

C

A

B

C

A

B

C

A

B

C

D D

D D

B

C

C

C

C B

C

C

C

C

B

C

C

C

C B

C

C

C

CKomple ç›kar›labilirkapak levhas›

3 Ayr› ölçüde aç›labilir kablo girifli

çap ölçüleri (mm)

A: Ø44, Ø50, Ø62B: Ø28, Ø35C: Ø18, Ø25D: Ø39, Ø45

A

A

h

120

S›va Üstü

H

360

1 1

5

365

EP1

EP2

EP3

500

610

715

495

605

710

H hS›va üstü

EP1

EP2

EP3

520

630

735

495

605

710

H hS›va alt›

EasyPan ® DA⁄ITIM PANOLARINA A‹T TEKN‹K RES‹MLER

Örnek ba¤lant› flemas› :

36 Yollu EasyPanEP3 tip

R TS

22

3032

3634

242628

8

16

2018

1214

10

46

2

T o p r a k l a m a

N ö t r

N

N ö t r

T o p r a k l a m a

N

Anafialter

21

29

3335

31

2527

23

7

1719

15

1113

9

35

1



1919

Is›tma Sistemleri KontrolüIs›tma Sistemleri Kontrolü

YOLCU VAGONLARI ‹Ç‹NISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ

YOLCU VAGONLARI ‹Ç‹NISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ

-2005

2-3

19/1

‹Ç‹NDEK‹LER

Yolcu Vagonlar› ‹çin Is›tma Sistemleri Kontrolü Hakk›nda Genel ve Teknik Bilgiler

‹Ç‹NDEK‹LER



YOLCU VAGONLARI ‹Ç‹N ISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ HAKKINDA GENEL VE TEKN‹K B‹LG‹LERYOLCU VAGONLARI ‹Ç‹N ISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ HAKKINDA GENEL VE TEKN‹K B‹LG‹LER

-2005

Girifl :

Elektrikli otomatik ›s›tma sistemi genel olarak yolcu vagonlar›

için kullan›l›r.

Afla¤›daki k›s›mlardan oluflmaktad›r.

- Techizat sand›¤›

- Ana flalter

- Güç kontaktörü

- Ana sigorta

- Düflük gerilim rölesi

- Da¤›t›m sigortas›

1. Is›tma Sistemi (1000 V) :

19/2

Techizat Sand›¤› :Ana ve yard›mc› techizat sand›klar› vagonun alt›na montaj

edilecek flekilde 304 kalite 4 mm paslanmaz çelikten imal

edilmektedir. Koruma s›n›f› IP 54 olarak dokunmaya, toz vesu girifline karfl› gerekli emniyet tertibat› al›nm›flt›r.

Ana ve yard›mc› techizat sand›klar› tüm cihazlar›n montaj›

ve kablo ba¤lant›lar› yap›lm›fl flekilde vagona montaja haz›r

olarak verilir. Mekanik kilitleme tertibat› ile gerilim alt›nda

sand›k kapaklar›n›n aç›lmas› engellenmifltir.

Afla¤›daki k›s›mlardan oluflmaktad›r.

- Techizat sand›¤›

- Ana flalter- Güç kontaktörü

- Ana sigorta

- Elektronik gerilim seçici röle

- Da¤›t›m sigortas›

- Motorlu kademe de¤ifltirici flalter

2. Is›tma Sistemi (1000-1500-3000 V) :

Ana fialter :Ana flalterler, 50 kW’l›k ›s›tma gücü içindir.

1000 V DC/AC’de 50 A,

3000 V DC’de 16.7 A

Ana flalter tertibat›, 90˚ moment kesicili bir yayl› paket flalteridir.

fialterin yayl› bir kilitleme tertibat› vard›r. Bu tertibat techizatsand›¤›n›n kapa¤›n›n aç›lmas› halinde sistemi kilitler. Kapak

aç›ld›¤›nda flalterin devreye girmesi önlenir.

Güç kontaktörü :

Is›t›c›lara kumanda edebilmek için her elektrik devresine bir

güç kontaktörü kullan›l›r. Bu kontaktör manyetik tahrikli

polarize bir kontaktördür.


Tipi : FECKullanma S›n›f› : AC1 / DC1

Nominal Gücü : 16 kW 3000 V AC/DCKontak say›s› (Ad) : 1Yard›mc› Kontak : 1 aç›k / 1 kapal› < 10 ABobin Gerilimi : 24, 72, 120 VDCA¤›rl›k : 3,2 kg‹zolasyon : VDE 0110’a göre C grubuGüç kontaktörü, ana techizat sand›¤›nda 8 adet, yard›mc›techizat sand›¤›nda 6 adet kullan›lmaktad›r. Yard›mc› kontaksiparifl üzerine yap›l›r.

Ana Sigorta :‹flletme gerilimi : 3000 V AC/DC

‹flletme ak›m› : 6 AAna sigortada özellikle ›s› de¤iflmelerine dayan›kl› ve mekanikmukavemeti yüksek seramik hamurundan (seramik oksit)bir izole gövde kullan›l›r. Silindir fleklinde seramik gövde ikiucunda ba¤lant› kapaklar› ve temas b›çaklar› ile techizedilmifltir. Eriyen tel saf gümüfltendir. (Korozyona tabi olmaz.)Sigortalar, normal gecikmeli karakterdedirler. Ark söndürmemalzemesi olarak kuvarz kumu kullan›l›r.Sigortalar k›sa devre durumunda k›sa devre ak›m›n› çokbüyük ölçüde s›n›rland›r›rlar ve böylece tesisleri afl›r› termikve dinamik zorlanmalardan korurlar.Ana sigortalar b›çakl› sigorta olarak yap›lm›flt›r ve techizat

sand›¤› kapa¤›na tespit edilirler. Böylece bak›m çal›flmalar›gerilimsiz yap›l›r. Kapak aç›ld›¤›nda sigorta buflonlar› birkoruyucu plaka ile insan›n temas etmesini önler.

Bobin çal›flma gerilimi DC‘dir. Ak›m›n kesilmesinde ark›n

söndürülmesi bir daimi m›knat›s ile sa¤lan›r. Kontaktör yap›l›fl

itibari ile VDE 0110’a göre C izolasyon s›n›f›na, VDE 0660’a

göre de D cihaz grubuna tekabül etmektedir.

Çal›flt›rma bobini, afl›r› gerilimlerden korunmak gayesi ile bir

diyot ve seri ba¤l› bir direnç vas›tas›yla köprülenmifltir.

Resim - 1 : Elektrikli yolcu vagonlar› için otomatik ›s›tma panosu

Resim - 2 : Güç kontaktörü



YOLCU VAGONLARI ‹Ç‹N ISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ HAKKINDA GENEL VE TEKN‹K B‹LG‹LERYOLCU VAGONLARI ‹Ç‹N ISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ HAKKINDA GENEL VE TEKN‹K B‹LG‹LER

-2005 19/3

1000 V Düflük Gerilim Rölesi :Çal›flma sahas› : 450-1000 V AC

600-1200 V DC

Açma-kapama kapasitesi : 24 V DC’de 1 A

Düflük gerilim rölesi 450 V AC (600 V DC) ile 1000 V AC

(1200 V DC) aras›nda çal›fl›r (±%10). Direkt olarak kontakç›k›fl› verir. Bu kontak ile yüksek gerilim birbirinden izoledir.

Is›tma sisteminde bu röle gelen gerilime bakar. Gerilim 450

V AC ’nin (600 V DC) üzerinde ise kontaktörlere çal›flma

komutu verir ve ›s›t›c›lar devreye girer. Bu gerilim 300 V

AC’nin (360 V DC) alt›na düflünce ›s›t›c›lar› devreden ç›kar›r.

Da¤›t›m Sigortas› :‹flletme gerilimi : 3000 V AC/DC

‹flletme ak›m› : 6 A

Da¤›t›m sigortalar›nda silindir fleklinde cam elyafl› alev almaz

termoset gövde kullan›lm›flt›r. Gövde üzerinde ba¤lant›

terminalleri, içinde saf gümüflten eriyen tel ve ark› söndürmek için kuvarz kum vard›r.

Elektronik Gerilim Seçici RöleÇal›flma fiekli :

Yüksek gerilim dirençler üzerinde bölünerek dört ölçme

kademesine gönderilir.Bunlar, AC’de 1000 V, 1500 V

DC’de 1500 V, 3000 V kademeleridir.

Ayr›ca bu dört ölçme kademesinden baflka iki adet (biri AC,

biri DC) afl›r› gerilim ölçme kademesi vard›r. Her iki gerilim

ölçme kademesinde 1850 V AC, 3750 V DC’den daha yüksek

bir afl›r› gerilim tespiti halinde 3000 V konumuna geçilir ve

›s›t›c›lar devreden ç›kar›l›r.

Ölçme kademesinde elde edilen iflaret ile, belirli bir zaman

gecikmesine tabi tutularak ilgili transistöre, onun vas›tas› ile

de ilgili röleye sinyal verilir.


Çal›flma Sahas› : 650 V AC - 1875 V AC

1000 V DC - 4000 V DC

Çal›flma kademeleri : 1000, 1500 V AC

1500, 3000 V DC

Batarya Gerilimi : 24 V DC (18-32 V DC)

Motorlu kademe de¤ifltirme flalteri ise ana techizat sand›¤›

için 8’li grup, yard›mc› techizat sand›¤› için 6’l› grup olarak

imal edilir. Bir flase üzerine monte edilen gruplar fleffaf ve

yanmaz malzemeden imal edilip, kontaklar rahatça görülebilir.

Motorlu kademe flalteri, elektronik gerilim seçici röledensinyal alarak servo motor sayesinde kontaklar› 1000, 1500

veya 3000 V konumlar›ndan birisine getirir ve elektrik enerjisini

güç kontaktörlerine iletir.

Motorlu Kademe De¤ifltirme fialteri :

Resim - 3 : Ana sigorta

Resim - 4 :Da¤›t›m sigortas›

1919



2020

TEKN‹K B‹LG‹LER

Teknik Bilgiler

Transformatör ve 3 Fazl› Motorlar ‹çin Koruyucu Elemanlar›n Seçimi

Sincap Kafesli Asenkron Motorlar ‹çin, Federal Koruma ve Devre Elemanlar›n›n Seçimi

Sincap Kafesli Asenkron Motorlar ‹çin, Federal Koruma ve Devre Elemanlar›n›n Seçimi

20/1

‹Ç‹NDEK‹LER

2

3

4

5

-2005

TEKN‹K B‹LG‹LER

‹Ç‹NDEK‹LER



-2005 20/2

Tip Deneyi :Bir tasar›m›n belirli kurallar› karfl›layabildi¤ini göstermek için,belirli tasar›ma göre yap›lan bir veya daha fazla cihaz›n deneyidir.

Rutin Deney :Tek tek her cihaz›n, belirli bir kriter ile uyumlulu¤unu do¤rulamakiçin imalat s›ras›nda ve / veya imalattan sonra tabii olaca¤›deneydir.

Anma De¤eri :Bir bileflen, düzen veya donan›m› belirtmek ve tarif etmekiçin kullan›lan uygun yaklafl›k bir büyüklük de¤eridir.

Beyan De¤eri :Bir bileflenin, cihav veya donan›m›n belirli çal›flma flart› içingenellikle imalatç› taraf›ndan tespit edilen bir büyüklük de¤eridir.

Ak›m cinsi : Tüketicinin do¤ru veya alternatif ak›m ile

çal›flmas›na ba¤l› olarak, flalterler de do¤ru veya alternatifak›m için seçilir.

Kapama kapasitesi : Verilen gerilimde ve öngörülen flartlaralt›nda bir flalterin kapayabilece¤i ak›m de¤eridir. Alternatifak›mda efektif de¤er al›n›r.

Açma kapasitesi : Verilen gerilimde ve öngörülen flartlaralt›nda bir flalterin açabilece¤i açma ak›m› de¤eridir. Alternatifak›mda efektif de¤er al›n›r.

Nominal frekans (f) : fialterin ba¤lanaca¤› flebekeninfrekans› olup Türkiye’de ve Almanya baflta olmak üzere,birçok Avrupa memleketlerinde normal alternatif ak›m

sisteminde 50 Hz kullan›l›r.

Nominal gerilim (Un) : fialterin kullan›ld›¤› yerdeki flebekegeriliminin nominal de¤eri olup bafllama kapasitesinintayininde esas olarak al›n›r. Üç fazl› alternatif ak›m sistemindeUn’ daima fazlar aras› gerilimdir. 3 fazl› devreler için, fazaras› gerilim olarak ifade edilir.

Beyan çal›flma (nominal iflletme) gerilimi (Ue) : Nominaliflletme gerilimi, nominal iflletme ak›m› ile birlikte flalterinkullan›l›p kullan›lmayaca¤›n› tayin eder. fialterin kapama veaçma kapasiteleri ile kullanma kategorisi, nominal iflletmegerilimi ile ilgilidir. Tek kutuplu donan›m için beyan çal›flmagerilimi genel olarak kutup aras› gerilimi olarak belirtilir. Çok

kutuplu donan›mda genel olarak bu gerilim fazlar aras›gerilim olarak belirtilir.

Beyan yal›t›m (nominal izolasyon) gerilimi (Ui) : Bir flalterinnominal izolasyon dayan›m›n› belirleyen gerilim de¤eri olupizolasyon muayeneleri buna göre yap›l›r.E¤er bir de¤erverilmemiflse bunun için en yüksek nominal iflletme gerilimiesas al›n›r. En büyük nominal iflletme gerilimi, nominalizolasyon geriliminden hiçbir zaman daha büyük olmamal›d›r.

Beyan darbe dayan›m gerilimi (Uimp) : Yal›tma aral›¤›de¤erlerinin at›fta bulundu¤u, belirli deney flartlar› uyar›ncaar›za olmadan donan›m›n dayanabilece¤i flekil ve polaritedekidarbe geriliminin tepe de¤eridir. Bir donan›m›n beyan darbe

dayan›m gerilimi, donan›m›n tesis edildi¤i devrede oluflangeçici rejim afl›r› gerilimi için belirlenen de¤erlerden dahayüksek veya onlara eflit olmal›d›r.

Nominal ak›m (In) : Normal atmosfer flartlar›nda flalter devreyesokuldu¤unda s›n›r ›s›nman›n ve s›n›r s›cakl›k derecesininafl›lmayaca¤› ak›m de¤erine nominal ak›m denir.

Konvansiyonel aç›k hava ›s›l (termik nominal) ak›m (Ith):fialterin termik nominal ak›m› imalatç› taraf›ndan bildirilen enbüyük ak›m de¤eri olup d›fl muhafazas› olmadan, aç›k havada8 saatlik iflletmede, flalterin hiçbir bölümünde afl›r› s›cakl›kderecesi s›n›r de¤erlerini aflmayacak flekilde flalter üzerindengeçirilebilecek olan ak›m›d›r.

Beyan çal›flma (nominal iflletme) ak›m› (Ie) : Bir flalterinnominal iflletme ak›m› imalatç› taraf›ndan bildirilir ve nominaliflletme gerilimine, nominal frekansa, nominal iflletme cinsine,kullanma kategorisine ve mahfaza cinsine ba¤l›d›r.

Beyan Kapama kapasitesi : Bir flalterin beyan kapamakapasitesi, belirli kapama flartlar›nda flalterin yeterli bir flekilde

kapayabilece¤i imalâtç› taraf›ndan aç›klanm›fl bir ak›mde¤eridir. Beyan kapama kapasitesi, ilgili mamul standard›nagöre beyan çal›flma gerilimine ve beyan çal›flma ak›m›na at›fyap›larak aç›klan›r.

Beyan Kesme kapasitesi : Bir flalterin beyan kesmekapasitesi, imalâtç› taraf›ndan aç›klanan belirli kesme flartlar›uyar›nca, flalterin yeterli bir flekilde kesebilece¤i bir ak›mde¤eridir. Beyan kesme kapasitesi ilgili mamul standard›nagöre beyan çal›flma gerilimine ve beyan çal›flma ak›m›na at›fyap›larak aç›klan›r. Bir flalter, kendisinin beyan kesmekapasitesine kadar (dahil) herhangi bir ak›m de¤erini kesmeyeyeterli olmal›d›r.

Beyan k›sa devre kapama kapasitesi (Icm) : Bir donan›m›nbeyan k›sa devre kapama kapasitesi, beyan frekans›nda, a.a.için belirtilen bir güç faktöründe veya d.a. için zamansabitindeki beyan çal›flma gerilimi için imalâtç› taraf›ndan budonan›ma ait belirlenen k›sa devre kapama kapasitesininde¤eridir. Bu de¤er, önceden belirlenen flartlar uyar›ncaen yüksek beklenen tepe ak›m› olarak ifade edilir.

Beyan k›sa devre kesme kapasitesi (Icu) : Bir donan›m›nbeyan k›sa devre kesme kapasitesi, beyan frekans›nda, a.a.için belirtilen bir güç faktöründe veya d.a. için zamansabitindeki beyan iflletme gerilimi için imalâtç› taraf›ndan budonan›ma ait belirlenen k›sa devre kesme kapasitesininde¤eridir. Bu de¤er önceden belirlenen flartlar uyar›nca

beklenen kesme ak›m›n›n de¤eri (a.a. hâlinde a.a. bileflenininetken de¤eri) olarak ifade edilir.

Mekanik ömür : Bir donan›m, mekanik y›pranmaya karfl›dayan›m› hususunda ilgili malul standard›nda aç›klanan yüksüz(yani ana kontaklarda ak›ms›z), herhangi mekanik bölümlerinde¤ifltirilmesi veya bak›m›ndan önce neticelenebilen çal›flmaçevrimlerinin say›s› ile karakterize edilir; ancak bak›m› yap›lmakiçin tasar›mlanan donan›m için, imalâtç›n›n talimatlar›na görenormal bak›ma müsaade edilebilir. Her çal›flma çevrimi, birkapama çal›flmas› ve bunu takip eden bir açma çal›flmas›ndanmeydana gelir.

Elektriksel ömür : Bir donan›m, elektriksel y›pranmaya karfl›

dayan›m› hususunda tamir ve de¤ifltirme yap›lmadan ilgilimamul standard›nda verilen bak›m flartlar›na ait yüktekiçal›flma çevrimi say›s› ile karakterize edilir.

TEKN‹K B‹LG‹LERTEKN‹K B‹LG‹LER



2020

TRANSFORMATÖR ve 3 FAZLI MOTORLAR ‹Ç‹N KORUYUCU ELEMANLARIN SEÇ‹M‹

-2005 20/3

*DGB: Düflük Gerilim Bobini

Koruma Yok

S›n›rl› Koruma

‹yi Koruma

Tam Koruma

Koruma Durumu

‹flletmedeKesintisiz iflletmede afl›r› yükFazla uzun yol alma ve frenlemeÇok s›k durma-kalkma

Ar›zada‹ki fazda kalmaFrekans dalgalanmas›Rotorun s›k›flmas›

Frenli Rotor ile Yol AlmaStatoru kritik motorlardaRotoru kritik motorlarda

Havaland›rma Aksam›Yüksek çevre s›cakl›¤›So¤utma havas›n›n t›kanmas›

A fl › r › I s › n m a

NH B›çakl›Sigorta (veyaSigortal› Yükfialteri) ileKoruma

NH B›çakl›Sigorta (veyaSigortal› Yükfialteri),Kontaktör ve

Termik Röle ileKoruma

NH B›çakl›Sigorta (veyaSigortal› Yükfialteri) ve*DGB’li Motor

Koruma fialteriile Koruma

*DGB’li TermikManyetikOtomatik fialterile Koruma

Termik ManyetikOtomatik fialterve Termistör ileKoruma

NH B›çakl›Sigorta (veyaSigortal› Yükfialteri),Kontaktör,

Termik Röle veTermistör ileKoruma

4.54.54.54.54.54.54.54.54.54.54.54.54.5

666666

1.31.6

22.63.2

45.16.4

810.112.8

1620.2

19.22430

38.548.1

60

162535507095

120185240

2(30x5)2(40x5)

40x1240x15

2(40x10)80x15

2(80x10)2(80x15)

2(100x15)3(100x15)

6380

100125160200250300400500630800

1000

125016002000250032004000

F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33

F12/F33F33/F53

F53F62/F71/F83EF62/F71/F83E

F71/F82E/F83EF71/F83E/F123EF71/F83E/F123E

F92E/F123E

F92E/F102E/F123EF102E/F112E/F123E

F112E/F123EF112E/F133E

F133EF143E

20-6520-6520-6520-6520-6535-6535-6535-6535-6535-65

35-10035-10065-100

65-10065-10065-10065-10070-10070-100

FAT30-60/5FAT30-80/5

FAT30-100/5FAT30-125/5FAT30-150/5FAT30-200/5FAT30-250/5FAT40-300/5FAT40-400/5FAT40-500/5FAT60-600/5FAT60-800/5

FAT60-1000/5

FAT100-1250/5FAT100-1600/5FAT100-2000/5FAT100-2500/5FAT100-3000/5FAT130-4000/5

K›sa DevreGerilimiUsc (%)

3 Fazl›MaksimumK›sa Devre

Ak›m›Isc (kA)

Bak›r KabloKesiti(mm2)

DevreKesiciAnma

Ak›m›In (A)

UygunFEDERAL

fialter

FEDERALEn Büyük Beyan

K›sa Devre Kesme

KapasitesiIcu (kA)

UygunFEDERAL

Ak›m Trafosu

587291

115144180231289361455578723910

115614451805231229003600

TransformatörNominalAk›m›

In (A)

40506380

100125160200250315400500630

80010001250160020002500

TransformatörGücü

S (kVA)

TRANSFORMATÖR GÜCÜNE GÖRE DEVRE KES‹C‹ SEÇ‹M‹ :

3 FAZLI MOTORLARDA KORUYUCU ELEMANLARIN SEÇ‹M CETVEL‹ :

TRANSFORMATÖR ve 3 FAZLI MOTORLAR ‹Ç‹N KORUYUCU ELEMANLARIN SEÇ‹M‹



-2005 20/4

S‹NCAP KAFESL‹ ASENKRON MOTORLAR ‹Ç‹N, FEDERAL KORUMA ve DEVRE ELEMANLARININ SEÇ‹M‹

3.55

6.67.78.5

11.515.518.5

2230374460

7285

105138170205245300370408460584

MotorAnmaAk›m›

In (A)

----

F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33

F12/F22/F33F12/F22/F33F12/F22/F33

F12/F33F33/F53F33/F53

F53F62/F71/F83EF62/F71/F83E

F71/F83EF71/F83E

F71/F83E/F123E

Uygun FEDERALDevre Kesici**

----

161625252532405063

80100125160200225250300400500500630

Devre KesiciAnma Ak›m›

In (A)

FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160

FSF(FVS)160/250FSF(FVS)160/250

FSF(FVS)160/250/400FSF(FVS)160/250/400FSF(FVS)160/250/400

FSF(FVS)160/250/400FSF(FVS)160/250/400


FSF(FVS)250/400/630FSF(FVS)400/630FSF(FVS)400/630FSF(FVS)400/630

FSF(FVS)630FSF(FVS)630FSF(FVS)630FSF(FVS)630

Uygun FEDERALYük Ay›r›c›

NH00NH00NH00NH00

NH00/0 NH00/0 NH00/0 NH00/0

NH00/0/1 NH00/0/1

NH00/0/1/2 NH00/0/1/2 NH00/0/1/2

NH00/0/1/2 NH00/0/1/2

NH1/2NH1/2

NH1/2/3NH2/3NH2/3NH2/3

NH3NH3NH3NH3

UygunFEDERALNH B›çakl›

SigortaAltl›k (FA)

NHC00/00NHC00/00NHC00/00NHC00/00NHC00/00

NHC00/00/0NHC00/00/0NHC00/00/0

NHC00/00/0/1NHC00/00/0/1

NHC00/00/0/1/2NHC00/00/0/1/2NHC00/00/0/1/2

NH00/0/1/2NH00/0/1/2

NH1/2NH1/2

NH1/2/3NH2/3NH2/3NH2/3

NH3NH3NH3NH3

Uygun FEDERALNH B›çakl›

Sigorta Boy (FB)

610162025253240506380

100100

125125200200250315315400500500500630

NH B›çakl›Sigorta

Anma Ak›m›

In (A)

1.51.51.52.52.5

46

101016252535

50507095

120120240240240

2(30x5)2(30x5)

2x185

Bak›rKabloKesiti

(mm2)

1.52.2

33.7

45.57.5

91115

18.52230

3745557590

110132160200220250315

MotorGücü

P (kW)

Do¤rudan Besleme* :

3.55

6.67.78.5

11.515.518.5

223037

44607285

105138170205245300370408460584

Motor

AnmaAk›m›In (A)

Uygun FEDERAL

Ak›m Trafosu

Uygun

KontaktörAk›m›Ie (A)

Uygun FEDERAL

Kontaktör

Termik Röle

Ayar Sahas›Ie (A)

Uygun

FEDERALTermikRöle

Motor Koruma

fialteriTermik AyarSahas›Ie (A)

Uygun FEDERAL

Motor Korumafialteri

FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-40/5

FAT30-50/5FAT30-75/5FAT30-75/5

FAT30-100/5FAT30-150/5FAT30-150/5FAT30-200/5FAT30-250/5FAT30-250/5FAT40-300/5FAT40-400/5FAT40-500/5FAT40-500/5FAT60-600/5

99999

121620253240

50638095

115145185260260300400460460630

FC-09DFC-09DFC-09DFC-09DFC-09DFC-12DFC-18DFC-25DFC-25DFC-32DFC-40D

FC-50DFC-65DFC-80DFC-95D

FC-115DFC-150DFC-220DFC-260DFC-260DFC-300D

----

2.8-44.5-6.3

5,5-87-107-10

9-12.514-2017-2220-2523-3230-40

37-5055-7063-80

75-10595-125

100-160125-200200-315200-315250-400315-500315-500400-630400-630

FTR25FTR25FTR25FTR25FTR25FTR25FTR25FTR25FTR25FTR32

-

--------------

2.5-44 - 6.36.3-106.3-106.3-1010-1610-1616-2020-25

--

--------------

FMK25-4FMK25-6.3FMK25-10FMK25-10FMK25-10FMK25-16FMK25-16FMK25-20FMK25-25

--

--------------

1.52.2

33.7

45.57.5

91115

18.5

22303745557590

110132160200220250315

Motor

GücüP (kW)

*IEC 292 standard›na göre 380 V, 1500 veya 3000 devirli asenkron motorlar için.** Aflırı yükde ve kısa devre durumunda dayanımlarının fazla olması sebebiyle, yüksek kesme kapasitesine sahip olan devre kesiciler tercih edilmifltir.





UygunMotor KorumaTermikUygunY›ld›zUygunÜçgenUygunHatMotorMotor Uygun

Y›ld›z Üçgen Besleme* :

----

F22/F33F22/F33F22/F33F22/F33F22/F33F22/F33F22/F33F22/F33F22/F33

F22/F33F22/F33F22/F33

F33F33/F53F33/F53

F53F62/F71/F82E/F83EF62/F71/F82E/F83E

F71/F82E/F83EF71/F82E/F83E

F71/F83E/F123E

Uygun FEDERALDevre Kesici **

----

161625252532405063

80100125160200225250300400500500630

DevreKesiciAnma

Ak›m›In (A)

FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160FSF(FVS)160

FSF(FVS)160/250FSF(FVS)160/250FSF(FVS)160/250

FSF(FVS)160/250/400FSF(FVS)160/250/400FSF(FVS)160/250/400FSF(FVS)160/250/400

FSF(FVS)250/400FSF(FVS)250/400/630FSF(FVS)250/400/630


FSF(FVS)630FSF(FVS)630FSF(FVS)630

Uygun FEDERALYük fialteri

NH00NH00NH00NH00NH00NH00

NH00/0 NH00/0 NH00/0 NH00/0

NH00/0/1 NH00/0/1 NH00/0/1

NH00/0/1/2 NH00/0/1/2 NH00/0/1/2NH00/0/1/2

NH1/2NH1/2/3NH1/2/3

NH2/3NH2/3

NH3NH3NH3

UygunFEDERALNH B›çakl›

SigortaAltl›k (FA)

NHC00/00NHC00/00NHC00/00NHC00/00NHC00/00NHC00/00

NHC00/00/0NHC00/00/0NHC00/00/0NHC00/00/0

NHC00/00/0/1NHC00/00/0/1NHC00/00/0/1

NHC00/00/0/1/2NHC00/00/0/1/2

NH00/0/1/2NH00/0/1/2

NH1/2NH1/2/3NH1/2/3

NH2/3NH2/3

NH3NH3NH3

Uygun FEDERALNH B›çakl›

Sigorta Boy (FB)

66

1016162025324040505063

80100125160200250250315400500500630

NH B›çakl›SigortaAk›m›

In (A)

1.51.51.51.51.52.5

466

10162525

3550507095

120240

2(30x5)2(30x5)2(30x5)2(30x5)

2x185

Bak›r KabloKesiti(mm2)

3.55

6.67.78.5

11.515.518.5

2230374460

7285

105138170205245300370408460584

MotorAnmaAk›m›

In (A)

1.52.2

33.7

45.57.5

91115

18.52230

3745557590

110132160200220250315

MotorGücü

P (kW)

FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-30/5FAT30-40/5FAT30-50/5FAT30-75/5

FAT30-75/5FAT30-100/5FAT30-150/5FAT30-150/5FAT30-200/5FAT30-250/5FAT30-250/5FAT40-300/5FAT40-400/5FAT40-500/5FAT40-500/5FAT60-600/5

UygunFEDERAL

Ak›m

Trafosu


fed katalog

Documents