exclusive - tourism in spain |tourist information … · we de autopiste del mediterráneo, steken...
TRANSCRIPT
proef spanje2
www.spain.info/nl - [email protected]
SpanjeinNederland
@SpanjeNederland
Directeur Milagros Montes Spaans Verkeersbureau
“Voor de vierde keer werden op 28 november de Proef Spanje prijzen uitgereikt door de Spaanse ambas-
sadeur. Er was een prijs voor het beste gedrukte artikel en de beste blog over Spanje, gepubliceerd in 2013 met als thema ‘dorpen en steden’.
Deze editie van Proef Spanje was voor mij heel speciaal. De verkiezing be-
gint steeds meer te leven en schrijvers zien het als een eer en waardering om
de prijs te ontvangen. Met deze uitgave wil ik iedereen bedanken voor hun
aanwezigheid, en zeker ook de twee winnaars van Proef Spanje 2013, die
na de uitreiking nog een mooi dankwoord spraken. Samen met de finalisten,
hoofdredacteuren en juryleden was het een hele gezellige award avond.
Natuurlijk wil ik ook alle andere schrijvers bedanken, die dan wel niet
tot de beste 10 behoorden, maar waarvan de verhalen zeker door de jury
zijn gelezen. Ook uit deze verhalen blijkt de enorme interesse in
Nederland in Spaanse bestemmingen. We hopen dat iedereen weer nieuwe
ideeën heeft voor verhalen voor volgend jaar. Spanje is zó groot, er valt
genoeg over te schrijven. We kijken uit naar alle verhalen in 2014, dan
zal het thema van Proef Spanje ‘rondreizen in Spanje’ zijn.”
Vriendelijke groet,
Milagros Montes
Inhoud04 DE uitSlag
06 aNDaluSië achtEr DE kuSt
08 caStilla iN DE oVErtrEffENDE traP
10 BarcEloNa iN 8 mEtroStoPS
12 PErrito, PErrito (BarcEloNa)
14 authENtiEk (moNtEcorto)
16 hEilzaam watEr (laNjaróN)
18 roNDrEizEN
19 agENDa 2014
interview award avond
proef spanje 3
De Persprijs 2013 De Blogprijs 2013
Isabel Ferrer spreekt de genomineerden toe.
De genomineerden voor de Blogprijs.
De genomineerden voor de Persprijs
Anne Wesseling neemt de Persprijs in ontvangst.
Anneke de Bundel ontvangt de Blogprijs.
proef spanje
Pers- en blogprijzen
proef spanje
Rutger Geerling, Bert Sitters, Anton Weijts, Marlies Bavius, Isabel Ferrer en Wim Breedveld
De jury
Uitslag Persprijs:1. anne wesseling (reizen magazine)‘Andalusië achter de kust’
2. mark gielen (grande)‘Castilla in de overtreffende trap’
3. Nicolline van der Spek (reizen magazine)‘Barcelona in 8 metrostops’
Overige genomineerden Persprijs:frank Buma (kampioen)‘Overwinteren in Benidorm’
ruud van gessel (joie de Vivre)‘Barcelona. Stad van groene weelde’
mark gielen (grande)‘Baarmoeder Barcelona’
ferenz jacobs (España y más)‘Grasgroen Vitoria’
jeroen jansen (joie de Vivre)‘De magie van Cádiz’
rianne klazinga (aD)‘Keltisch Spanje, La Coruña’
Sander de Vaan (Spanje magazine)‘Leven in het mooiste dorp van Spanje: Albarracín’
anne wesseling (reizen magazine))‘Tussen kunst & kerst’
Nell westerlaken (de Volkskrant)‘Een decor van wilde romantiek’
maar liefst 40 verhalen, verschenen in kranten, tijdschriften en op blogs, werden dit jaar ingestuurd om mee te dingen naar de ‘Proef Spanje’ prijs 2013. uiteindelijk werden 19 schrijvers genomineerd, die allemaal een klein stukje Spanje blootgaven. Veel Barcelona en andalusië, maar ook de kleine dorpjes
stonden dit jaar in de spotlights.De deskundige, onafhankelijke jury van ‘Proef Spanje’
bestond ook in 2013 weer uit zes leden, die allen beschikken over journalistieke- of Spanje-kennis. De jury
heeft ervaring in het schrijven van (reis)verhalen en het lezen van artikelen over Spanje en nam ruim de tijd voor de beoordelingen.
• Isabel Ferrer is correspondent voor het Spaanse dagblad El País in
Nederland. Ze woont (met tussenpozen) nu 17 jaar in Nederland.
• Rutger Geerling is journalist en fotograaf. Hij schrijft voornamelijk
reisverhalen, voor onder andere National Geographic en Duikmagazine.
• Wim Breedveld is voormalig journalist bij uitgeverij Wegener en
freelance journalist, gespecialiseerd in fiets- en wandeltoerisme.
• Bert Sitters is reisjournalist en schrijft vooral fietsverhalen. Tevens is
hij bestuurslid van TourPress Holland.
• Marlies Bavius is werkzaam bij het Spaans Verkeersbureau en verant-
woordelijk voor de persafdeling.
• Anton Weijts is werkzaam bij het Spaans Verkeersbureau en verant-
woordelijk voor de social media.
proef spanje4
Museu Nacional d’Art de Catalunya, Barcelona
Uitslag Blogprijs:1. anneke de Bundel (nomadandvillager.com)‘Perrito, Perrito’
2. lies wajer (hondaluza.com)‘Authentiek’
3. marion hoogwegt (kusuitspanje.wordpress.com)‘Heilzaam water’
Overige genomineerden Blogprijs:Else Beekman (meerspanje.nl)‘Zeven dorpjes’
anneke de Bundel (nomadandvillager.com)‘Landschap Gerona’
anneke de Bundel (nomadandvillager.com)‘De markt van Valencia’
anneke de Bundel (nomadandvillager.com)‘Tenerife in vogelvlucht’
fem Eggers (www.femeggers.nl) ‘De straten van Barcelona’
marjolijn klik (www.bestemminginbeeld.nl)‘Andalusië, Moors Spanje’
marta rubio (www.holabarcelona.nl)‘Tarragona’
Danny Valen (spaansbloed.wordpress.com)‘Kust van de dood’
mireille Velthuis (www.bestemminginbeeld.nl)‘Een wandeling door Ibiza stad’
Sponsor 2013: La RiojaDe regio La Rioja - in Nederland voornamelijk bekend om de wijn - heeft voor de winnaars van Proef
Spanje 2013 een fantastische reis ter beschikking gesteld. Zij winnen een geheel verzorgde 4-daagse reis
voor 2 personen naar La Rioja met diverse activiteiten, waaronder bezoek aan de wijngaarden, een oude en een moderne bode-
ga, het wijnmuseum Museo de la Cultura del Vino Dinastía Vivanco, de kloosters van Yuso en Suso in San Millán de la
Cogolla en natuurlijk Logroño, de hoofdstad van deze regio.
proef spanje6
Theehuis (tetería) in Calle de la Caldería Nueva, Granada. Foto: Jurjen Drenth - www.jurjendrenth.nl
Fragment uit ‘Andalusië achter de kust’“wie vanuit torremolinos of málaga het Spaanse binnenland intrekt, ontdekt het échte andalusië, met witte dorpen, het karst-landschap van El torcal en de culinaire verrassingen van de Sierra Nevada. Plus natuurlijk de stad granada, met het alhambra als hoogtepunt.
1. langs de witte dorpenWe zijn in Spanje! In Torremolinos om precies te zijn, waar ik me op
een uitkijkpunt sta te verbazen over de kuststrook. Als een magneet
heeft de zee alles naar zich toe gezogen, als je langs de kust kijkt is het
een lange, witte strook bebouwing. Op de stoep lopen mannen met
gebruinde torso’s en vrouwen met gestreepte strandtassen, allemaal op
weg naar hun ligbedjes in de zon. Maar wat ligt er aan de andere kant?
Wat voor geheimen verbergen die bergtoppen in de verte? Ronda!
fluistert het zachtjes vanuit de bergen. Kom toch naar Ronda!
Goed, we gaan het binnenland van Andalusië verkennen, en dus pakken
we de Autopiste del Mediterráneo, steken de Zaragoza over, en slaan
voorbij de golfbanen rechtsaf. Ronda is de grootste en meest toeristische
van alle pueblos blancos, de witte dorpen. Zei ik dorp? Eigenlijk is
Ronda te groot voor die benaming, maar wit is het zeker.
Ronda ligt op een rotsplateau dat wordt doorsneden door de
Guadalquivir-rivier. De stad heeft bruggen om overheen te hangen
zodat je diep beneden je nog vogels ziet vliegen, maar ook een oude
arena waar je je alleen al een uur kunt vermaken met de grappige
tafereeltjes op de tegels bij de trap. In Ronda koop je ansichtkaarten
van vrouwen die de flamenco dansen - ja, dat is immers wat Andalusië
is, temperament, beweging, humor, passie.
‘s Middags rijden we verder, de bergen in. De beloning is groot, want
voorbij Ronda wordt de omgeving pas echt levendig: het is een schilderij
van ingetogen groentinten, gelardeerd met brem, klaprozen, hier en
daar een cipres. Eindeloze weilanden ook, die vol liggen met strobalen,
als losse pixels in het landschap. (‘Het lijkt hier wel Toscane, jôh!’ zegt
fotograaf Jurjen blij.)
De weg naar Grazalema, ons volgende witte dorp, slingert tussen de
bomen door. Het grappige van Grazalema, behalve dat je er heerlijk
kunt lunchen op het plein, is dat zich er kennelijk een soort West Side
Story afspeelt…”
Het hele verhaal is verschenen in Reizen Magazine (januari/februari 2013).
Jurylid Isabel Ferrer: “De lezers worden meegesleept door de dorpen,
landschappen en vooral de mensen in een tekst
met waarheidsgetrouwe foto’s vol licht. Andalusië
is één van de meest toeristische regio’s van Spanje,
maar ook die met het meest voor de hand liggen-
de doel: het opzoeken van de zon en onmisbare monumenten. Zonder
deze uit het oog te verliezen, volgt Anne een meer intieme route en
ontdekt ze witte steden, levendige landschappen en gezellige buren.
Ándere monumenten. Verder ook een paar oranjegekleurde theehuizen,
teterías, die de lezer vanaf de eerste bladzijde uitnodigen in een
verhaal waarin alles met elkaar samenhangt.”
anne wesseling is door de jury unaniem gekozen als winnaar van de Proef Spanje Persprijs 2013. haar verhaal ‘andalusië
achter de kust’ (gepubliceerd in reizen magazine) inspireert om de auto te pakken en een mooie rondreis door zuid-Spanje te maken.
“Het valt me op dat veel mensen vooral naar de kust van Andalusië gaan
en dat het binnenland veel minder bekend is. Ik zou zeggen: plak een
paar dagen aan je strandvakantie vast, huur een auto en trek het binnen-
land in, je vindt er niet alleen authentieke plaatsen (zoals de beroemde
Witte Dorpen) en bijzonder cultuurgoed (het Alhambra in Granada!), het
is er ook minder druk dan langs de kust.
Ik heb zoveel bijzondere herinneringen aan deze reis. ‘De cadeautjes van
de dag’ noemde fotograaf Jurjen het. Dat je door de steegjes van een
bergdorp zwerft, wat brood verkruimelend voor de musjes, en plotseling
op een wasplaats stuit, een lavadero, met een rij stenen wasbakken en
water dat erdoorheen stroomt, alsof vrouwen er nog steeds dagelijks hun
was komen doen. Dat je een herder tegenkomt, en op een steen gaat
zitten luisteren naar het geklingel van de schaapsbellen. Of dat je op een
uitkijkpunt staat boven de Guadalfeo-rivier - de bedding is halfdroog en
glinstert als een grillig slakkenspoor door de vallei. Het binnenland van
Andalusië is echt een gebied waar je op adem komt.”
Tips Andalusië:1. witte dorpenDe Witte Dorpen van Andalusië zijn beroemd, Ronda is het bekendste.
Heb je een huurauto? Maak dan een tocht door de omgeving en bezoek
bijvoorbeeld ook Grazalema, Ubrique en Cortes de la Frontera. Het land-
schap is hier ook bijzonder, veel kurkeiken!
2. het alhambraHet ‘rode fort’ in Granada. Koop ter plaatse de Nederlandse uitgave van
‘Verhalen van het Alhambra’ van Washington Irving en lees het onder
een van de palmen in de schitterende tuinen.
3. Sierra NevadaBijzonder berggebied dat vooral bekend is omdat je er in de winter kunt
skiën, maar waar je in de zomer vooral naar toe gaat voor de natuur en
de kleine dorpen, zoals Capileira, waar je het lekkerste brood van de
Sierra koopt.
winnaar persprijs 2013
Hoe er te komenMet Transavia vlieg je dagelijks vanaf Schiphol, Eindhoven of
Rotterdam/The Hague naar Málaga. Vueling vliegt 3x per week vanaf
Schiphol. De beschreven rondreis (Torremolinos, Sierra de
Grazalema, Alhambra, Sierra Nevada, Málaga) is bijna 700 km lang.
Andalusië achter de kust
Alhambra, Granada. Foto: Jurjen Drenth - www.jurjendrenth.nl
Andalusië
proef spanje8
mark gielen won de zilveren Persprijs met zijn verhaal ‘castilla in de over-treffende trap’ (grande). zijn artikel
gaat over castilla y león, de grootste regio van Spanje – met Valladolid als hoofdstad – , maar nog tamelijk onbekend onder toeristen.
“Zo groot Spanje ook is, voor mezelf komen de laatste horizonten in
zicht: na meer dan veertig reizen worden de onbezochte bestemmingen
schaars. Ciudad Rodrigo en de sierra’s in de buurt waren dan ook een
kleine openbaring: ik was er alleen, de hitte doolde door de straten
zoals dat alleen in Spanje kan en na veel omzwervingen door Castilla
en andere regio’s was het centrale plein een geschenk. Op een terras in
de avondzon schoven de herinneringen voorbij, de Spaanse bergen en
de meseta, de kastelen, onooglijke dorpen en de cultuursteden, de
bizarre geschiedenis van España, alle architectuurstijlen en een bord
pimientos de Padrón, de mensen overal en in het bijzonder de soms
waanzinnige feesten tussen El Rocío, de Semana Santa en de Fallas
van Valencia.
Opnieuw wist ik het: Spanje is onontkoombaar. Misschien maak ik ooit
een rondreis in boekvorm: dan zal Ciudad Rodrigo het magische en
magistrale eindpunt zijn van een eeuwige reis door Spanje.”
Tips Castilla y León:1. SegoviaLaat ‘Tunnel of Love’ van Dire Straits klinken en rijd vanuit noordelijk Coca
naar Segovia: zoals de stad daar ligt tussen de velden en de bergen is dat
één van de schitterendste manieren om een Spaanse stad te ontdekken.
2. Van laredo naar YusteOngewoon! Vertrek in Laredo en reis in de sporen van keizer Karel V
naar zijn laatste rustplaats in Yuste: van Cantabria naar Extremadura door
een veelal onbekend Castilla y León.
3. klooster van Santo Domingo de SilosVoor gelovigen en atheïsten: een ochtendmis in het klooster van Santo
Domingo de Silos voor de madrigalen in de barre koude.
2e plaats persprijs 2013
Fragment uit ‘Castilla in de overtreffende trap’“Spanje tussen roem en vergetelheid… in de zuidwestelijke uithoek van castilla y león sluimeren dorpen in de valleien van Peña de francia en las hurdes, lokt onbekend ciudad rodrigo met ver-geten architectuur en is er onvermijdelijk de goudglanzende, wijze universiteitsstad Salamanca om te leren én te genieten.
Een bar heet toepasselijk Plus Ultra. Staat die spreuk van Karel V op
een historisch gebouw of boven een kroeg uit de eenentwintigste eeuw,
dan bevroedt geen van de klanten dat Carlos Primero, mijn Gentse
stadsgenoot Karel V, niet zozeer dit stadje in zijn macht wilde hebben,
maar wel de hele wereld voorbij de zuilen van Hercules. In zoveel
steden van dit grote Spanje is het ritueel van arriveren hetzelfde: in
Zamora, Burgos en Valladolid, Salamanca, Córdoba, zelfs Toledo,
Sevilla of nu Ciudad Rodrigo: je komt aan over een middeleeuwse
boogbrug, soms met stadsmuren, maar altijd met een historisch decor
van kerken, paleizen of burchten.
Zo herhaalt zich mijn Spaanse initiatie: aan de overkant van de Aqueda-
rivier, met de wilde bergen van de Peña da Francia achter me, kijkt een
kolossale burchttoren met spiedende blik, al is het gebouw vandaag
comfortabel ingericht voor toeristen die graag voornaam dineren tussen
harnassen en wandtapijten. Zoals Badajoz was Ciudad Rodrigo tijdens de
Iberische oorlog met de Fransen en Engelsen een versterkt bastion. Zo
geducht destijds, zo slaapdronken, broeierig en leeg is het stadje tijdens
een wandeltocht. Oer-Spaans: er staat veel architecturaal gewicht, gotiek
en renaissance, van de paleizen van Castro, Alba de Yeltes, Marquesa
de Cartago en Moctezuma tot de kerken en de kathedraal, met een
schitterende nartex waarop de apostelen mooi in het gelid staan.
Vergeten rijkdom in een afgelegen stadje: in geen tijd ben ik rond, nog een
wandeling over de stadswallen, bezaaid met distels, duizenden klaprozen
en een paar kanonnen. Op de Plaza Mayor ga ik strategisch in de schaduw
zitten met een café con hielo, want ik weet dat de late zon vanuit het
westen het plein zal binnenstralen en de huizen okergeel zal kleuren, de
kleur die zo past bij al die Spaanse stijlen van gotiek, plateresk en
renaissance tot churrigueresk en barok. Rondom pronken stadhuis, kerk,
paleis, ijzeren balkons, een klok, lantaarns, de bars en restaurants: ook
voor een verwende Spanje-reiziger is dit Spanje op zijn best…”
Het hele verhaal is verschenen in Grande (september 2012).
Jurylid Bert Sitters:“Mark is een meester in het spelen met woorden.
Het resultaat is een sprankelende compositie die
als een muziekstuk blijft boeien. Hij neemt de
lezer echt op indringende wijze mee naar Castilla
en weet daarbij alle zintuigen te prikkelen. Ook
minder bekende plaatsen komen aan bod. Daarnaast uitstekende prak-
tische informatie. Dit is reisjournalistiek zoals het bedoeld is. Het
verdient verder complimenten dat deze Vlaming zijn teksten dus-
danig samenstelt dat zij ook smetteloos overkomen voor Nederlanders.”
Hoe er te komenCastilla y León is de grootste regio van Spanje, in het noordwesten van
het land. Er gaan vanaf Schiphol geen directe vluchten naar hoofdstad
Valladolid of Salamanca, dus je moet via Barceloan – bijvoorbeeld met
Transavia, KLM of Vueling – en dan doorvliegen. Of vlieg op Madrid
en huur een auto. Van Utrecht naar Salamanca is het met de auto bijna
1750 km. Van Salamanca naar Ciudad Rodrigo is het ca. 88 km.
Castilla in de overtreffende trap
Foto: Mark Gielen
Foto: Mark Gielen
Castilla y León
proef spanje10
Nicolline van der Spek werd derde bij de persprijzen met haar verhaal ‘Barcelona in 8 metrostops’ (reizen magazine). in
haar originele artikel beschrijft ze de verras-sende plekken waar je uitkomt als je lukraak bij verschillende metrohaltes uitstapt.
“‘Kijk daar!’, roept een van mijn vriendinnen. ‘Dat dak, net een paasei!’
Veertien jaar geleden ben ik voor de eerste keer in Barcelona. Met een
clubje vriendinnen. We gaan voor de tapas, trends en de terrasjes. Maar
bovenal zijn we naar Barcelona gekomen voor Antoni Gaudí (1852-
1926), Barca’s beroemde architect van wie men lange tijd niet wist of
hij nu gek was of geniaal. Zijn magnus opus de Sagrada Familia –
ofwel De Onvoltooide - staat tot op de dag vandaag in de steigers maar
ontstijgt ieders verbeelding. De ‘druipsteenkerk’ is hel en hemel tegelijk
en staat bol van de symboliek. Mijn vriendinnen zijn stuk voor stuk van
het creatieve soort en zijn soms bijna de vedrinkingsdood nabij in de
inspiratiebron die Barcelona is.
In de zomer van 2012 ben ik er opnieuw. Dit keer met fotografe Layla
Aerts. We maken een artikel over de Koningin der Steden voor Reizen
Magazine. Opnieuw ben ik betoverd. Dat is het leuke van Barcelona -
je droomt er met je ogen open.”
Tips Barcelona:1. Parc del laberint d’hortaHet park is één van de mooiste parken van Barcelona. Met kronkelige
paadjes, libelles, waterlelies, prachtige klassieke gebouwen, kleine
kanaaltjes, fonteinen, en zelfs waterschildpadden. Gaan de toeristen
naar Parc Güell, de locals komen naar Parc del Laberint d’Horta.
Saillant detail: het labyrint dat zich midden in het park bevindt is
gebruikt als décor in de film Het Parfum.
2. Plaça del SortidoDit plein bevindt zich in Poble Sec. Deze wijk is bepaald niet toeristisch,
maar Spaanser dan Spaans met zijn gevels in pasteltinten en piepkleine
balkonnetjes, waarop de meest uiteenlopende stillevens te bewonderen
zijn, variërend van een roestige fiets tot een windvanger en niet te
vergeten wapperend linnen. Vanuit één van de huizen klinkt een
Spaanse opera. Ik blijf nog even…
3e plaats persprijs 2013
Fragment uit ‘Barcelona in 8 metrostops’“Natuurlijk kun je op je iPhone alle stegen van Barcelona vinden. maar is het niet veel leuker om gewoon in de metro te stappen, het onbekende tegemoet! Voor reiz& op het spoor: Nicolline van der Spek en fotografe layla aerts. Próxima estació: Barcelona Bonita.
1. Plaça Eivissa: messi & de pensionado’sMaandagochtend in Barcelona. De dag ligt onbeschreven en jong voor
ons. Vanuit metrostation Horta staan we meteen op Plaça Eivissa. Geen
toerist te zien, wel een aantal voetballende kinderen in Messi-shirt. Het
publiek bestaat vooral uit pensionado’s, die zich hebben genesteld op
bankjes in de schaduw van de platanen, inclusief een tierende zwerver
met eeltige tenen. De zwerver is gelukkig onverstaanbaar, omdat er net
een vrachtwagen van Estrella wordt gelost. De rode kratten worden op
een steekwagentje het plein over gerold richting het terras waar ik
boven een schrijfblok mijn tweede café con leche nuttig. Terwijl de
fotografe (blond) een oud dametje fotografeert en door het oude
dametje guapa (mooi meisje) wordt genoemd, scoort Messi tegen een
boom. De oudjes klappen en de rolluiken van de ijssalon tegenover me
gaan langzaam open. Metrostation Horta ligt aan lijn 5.
2. Verdwaald in horta laberintTerug in de ‘onderwereld’ van Barcelona stappen we over op de groene
lijn (no. 11). Onze bestemming? Metrostation Mundet. Achter de
campus en het nabijgelegen Vélodrome (de wielerbaan die speciaal
voor de Olympische spelen van 1992 is gebouwd) bevindt zich Parc
del Laberint d’Horta. Niet gratis (€ 2,30) zoals Parc Güell, maar zonder
drommen mensen. Slechts een handjevol toeristen tel ik. Het park is
voor de Barcelonezen zelf, die hier op zondag komen. Je vindt er
enkele prachtige neoklassieke monumentale gebouwen in pasteltinten
en gelukkig zijn er genoeg schaduwrijke plekjes in het bos, waar je via
kronkelige paadjes naar een beekje wordt gelokt met libellen en water-
schildpadjes. Grootste trekpleister van het park? Het doolhof dat ooit
gebruikt is als decor in de film Het Parfum, die hier is opgenomen in
2006. Appeltje-eitje, denk je. Mooi niet. Waren er geen tuinmannen
aan het werk geweest die me de weg wezen, dan liep ik nu nóg rond
tussen die 700 meter aan keurig geschoren coniferen. Metrostation
Mundet ligt aan lijn 11.
Het hele verhaal is verschenen in Reizen Magazine (september 2012).
Hoe er te komenVerschillende lowcosters vliegen van Schiphol, Rotterdam/The Hague
of Eindhoven naar Barcelona, waaronder Transavia, Easyjet en Vueling.
Maar ook KLM vliegt meerdere keren per dag vanaf Schiphol. Vanaf
Utrecht ben je binnen 14 uur in Barcelona (1500 km). Het metronetwerk
van Barcelona bestaat uit 11 lijnen met 158 stations.
Barcelona in 8 metrostops
El Raval, met haar kleine straatjes, is een wijk om verliefd op te worden. Foto: Layla Aerts - www.reizen.nl
Het plafond van de Sagrada Familia oogt als een bladerdak. Foto: Layla Aerts - www.reizen.nl
Jurylid Marlies Bavius:“Als je de titel leest, denk je aan een ‘saaie’ opsom-
ming in rijtjesvorm. Maar niets is minder waar; als
je een opsomming doet, doe het dan zo. Nicolline
voert de lezer door een Barcelona van ‘pensio-
nado’s’, het strand, de gotische wijk (Barri Gòtic)
en Gaudí. En verdwalen is dan helemaal niet erg. Aangevuld met een
goed kader en goed beeld krijgt de lezer een ander beeld van Barcelona.
Want de metro is toch eigenlijk een hele goede manier om je door de
stad te verplaatsen en de bezienswaardigheden zijn nooit ver weg.”
Barcelona
proef spanje12
winnaar blogprijs 2013
anneke de Bundel schreef dit jaar de beste blog over Spanje. haar verhaal ‘Perrito, Perrito’ (gepubliceerd op nomadandvil-
lager.com) gaat over Barcelona, maar anders dan gebruikelijk. Volgens de jury een welkome verrassende invalshoek.
“Barcelona, iedereen zweert er bij. Eerlijk gezegd duurde het bij mij
wat langer. Ik begrijp het wel. De stad heeft ook alles: kunst, cultuur,
lekker eten en een strand. Ik was er al een aantal keren geweest. Toch
ging de stad me pas bekoren een jaar geleden toen ik er samen met een
Barcelonees een week doorheen liep en fietste. Toen ik attent werd
gemaakt op de andere kant van de stad. Op de problemen die je als
outsider niet waarneemt. Op de vluchtelingen die proberen te overleven,
de onafhankelijkheidsbeweging, de crisis, de Marokkaanse jongens die
groentetuintjes aanlegden op het balkon van bejaarden om te laten zien
dat ze echt niet allemaal van slechte wil waren. Toen zag ik Barcelona
als een echte stad en sloot ik haar in mijn hart. Op de laatste dag schoot
er een wit hondje voor mijn voeten dat duidelijk ontsnapt was aan zijn
baasje. Toen de hond wegrende probeerde ik te verzinnen waar het naar
toe zou kunnen rennen en zo ontstond het verhaal van Perrito.”
Tips Barcelona:1. gràciaIk ben dol op de wijk Gràcia met z’n barretjes en restaurantjes. Probeer
of je een half uurtje mag kijken bij de training van de menselijke kastelen-
bouwers in Gràcia; de Castellers. Hele families oefenen samen in de
gymzaal van de wijk. Indrukwekkend en prachtig om te zien hoe de
generaties samen werken om iets voor elkaar te krijgen.
2. llibreria la centralNiet ver van de Ramblas is dit een heerlijke boekenzaak om doorheen
te dwalen. Je kunt er naast boeken tal van kadootjes kopen. De winkel
heeft verschillende ingangen waardoor je als een Alice in Wonderland
van de ene wereld in de andere stapt.
‘Perrito, Perrito’
Barceloneta. Foto: Anneke de Bundel, www.nomadandvillager.com
Fragment uit ‘Perrito, Perrito’ ““Perrito, Perrito!” ik hoor het jongetje roepen op het moment dat iets wits op lage pootjes me voorbij schiet. “Espera Perrito!”
De hond reageert niet en steekt zonder vaart te verminderen iets verder
de drukke Passeig de Bonanova over. Ik breng mijn handen al naar mijn
oren in afwachting van de klap en de gierende remmen, maar er gebeurt
niks. Ik zie hoe een man een poging doet het hondje te vangen en dan
zijn schouders ophaalt als het beest tussen zijn armen doorschiet. Het
dier rent door, verder omhoog. Achter mij hoor ik het jongetje nog-
maals ‘Perrito’ roepen maar de hond ligt nu twee straten op hem voor.
Eenmaal naast me wijst hij machteloos naar de snel verdwijnende witte
stip. “Hij rent vast naar huis”, zeg ik troostend. Waarom zou het hondje
anders de berg op rennen? Maar het jongetje schudt mismoedig zijn
hoofd. “Ik woon daar helemaal niet. Ik woon daar en hij wijst naar
beneden naar iets wat in het centrum van Barcelona ligt.”
Barceloneta“Ik ben op weg naar het park”, zeg ik hem. “Ik zal naar hem uitkijken.”
Als ik verder loop blijft het jongetje hijgend staan, voorovergebogen,
zijn handen op zijn knieën. “Ik kom te laat op school”, zegt hij dan. Ik
loop verder tot aan de roltrappen die me naar Park Güell brengen.
Antoni Gaudi ontwierp het park met zijn ronde organische vormen vol
vijgcactussen en citrusbomen voor de industrieel Guël. Het had een
idyllisch tuindorp moeten worden met huizen voor arbeiders, maar het
sloeg niet aan. Nu is het park geliefd bij toeristen, joggers en honden-
bezitters. Perrito zie ik niet.
Vanaf het park zie ik ver beneden de boten in de haven, iets verder het
strand. Erachter waakt Mont Juïc, de berg waar in 1992 de Olympische
Spelen werden gehouden. Barcelona was niet altijd een gewilde
bestemming. Voor 1992 was het niet meer dan een havenstad. Een stad
met haar rug naar de haven omdat fabrieken en spoorwegen de verbinding
met zee blokkeerden...”
Het hele verhaal is te lezen op: http://www.nomadandvillager.com/
bestemmingen/barcelona-tips-wandeling/
Jurylid Anton Weijts:“Anneke beschrijft een prachtige wandeling door
Barcelona langs tal van bekende en onbekende
bezienswaardigheden, waarbij ze ‘Perrito’ volgt op
een manier dat je de wandeling eigenlijk zelf
maakt. De jury heeft unaniem gekozen voor dit
originele blog vanwege haar grappige invalshoek voor een informatief
verhaal, de originaliteit, foto’s en de sublieme beschrijving met ook
nog een zeer origineel einde. Na de Blogprijs 2011 gewonnen te
hebben, wint Anneke terecht ook de Blogprijs Proef Spanje 2013.”
Castellers. Foto: Anneke de Bundel, www.nomadandvillager.com
Hoe er te komenVerschillende lowcosters vliegen van Schiphol, Rotterdam/The Hague
of Eindhoven naar Barcelona, waaronder Transavia, Easyjet en
Vueling. Maar ook KLM vliegt meerdere keren per dag vanaf
Schiphol. Vanaf Utrecht ben je met de auto binnen 14 uur in Barcelona
(1500 km).
Barcelona
proef spanje14
De in Spanje wonende lies wajer werd tweede bij de blogprijzen met ‘authentiek’ (op hondaluza.com). haar
verhaal gaat over het kleine montecorto, zonder toeristische highlights, maar voor lies wel de eerste intensieve kennismaking met andalusië.
“In Andalusië wonen betekent ‘warmer leven’ in meerdere betekenissen.
Ik was geraakt door het menselijk contact, alsof ik na een lange winterslaap
in Amsterdam weer tot leven werd gewekt. Ik heb hier geleerd hoe je de
tijd kunt nemen voor iedereen. Daarnaast werd ik verliefd op de omgeving.
De Serrania de Ronda is omgeven door natuurgeweld, waardoor het oog
nauwelijks rust krijgt, maar de geest des te meer. Intussen woon ik hier al
ruim 18 jaar, waarvan 16 samen met mijn man, een geboren en getogen
Rondeño en onze 15-jarige zoon. Na mijn eerste jaren in Montecorto heb-
ben wij nu onze plek gevonden in een uithoek van Llano de la Cruz, een
vruchtbare vallei bij de stad Ronda. Wij proberen hier zo autarkisch
mogelijk te leven, maar tegelijkertijd niet alle geneugten van de 21e eeuw
te ontberen, dus wij bewandelen daarin een comfortabele middenweg.
Hetgeen meebeleefd kan worden in ons vakantiehuis (vallecilloronda.com),
ook gelegen in deze stille vallei, omringd door biologische groententuinen.”
Tips Andalusië:1. ronda Ronda is een van de mooiste steden van Andalusië, doordrenkt van
geschiedenis. Het staat op een torenhoog plateau in de bergen van de
provincie Málaga. Het plateau is in tweeën gescheurd door de kloof,
‘El Tajo’, en is de natuurlijke scheiding tussen het oude en het nieuwe
Ronda. Deze kloof is overspannen door een stenen brug.
2. De Serranía de ronda De Serranía de Ronda is een groot gebied vol beschermde natuurgebie-
den in het binnenland van de provincie Málaga. Een gebied dat zich
uitstrekt van Ronda, ruim 50 kilometer landinwaarts van de Costa del
Sol, tot bijna aan de kust van Gibraltar. De grootste natuurparken zijn:
Sierra de las Nieves, Sierra de Grazalema en Los Alcornocales.
2e plaats blogprijs 2013
Authentiek
Jurylid Rutger Geerling: “Wat mij, als reisfotograaf, meteen opviel zijn de
prachtige foto’s waarmee het blog opent. De
inhoud en de belevenis van hoe het is om zelf in
zo’n kleine gemeenschap jezelf staande te moeten
houden is wat alle juryleden raakte. De beleving
die een verhaal uitstraalt is iets wat vaak doorslaggevend is bij het
beoordelen van de blogs. Het ons laten meevoelen met haar arme
moeder die eindeloos glaasjes mistela moest achterover slaan gaf
ons echt het idee dat we er bij waren of er bij hadden moeten zijn.”
Hoe er te komenMontecorto in Andalusië ligt tussen Sevilla en Málaga. Vlieg naar
Sevilla met Transavia of Vueling vanaf Schiphol, of met Ryanair vanaf
Eindhoven. Vanaf hier is het nog zo’n 100 km naar het zuiden, naar
Montecorto. Van Utrecht naar Montecorto is het zo’n 2300 km rijden.
Fragment uit ‘Authentiek’ “zoals over zoveel plekken op de wereld, bestaan er ook roman-tische ideeën over andalusië. Spreek het woord andalusië uit en je veroorzaakt een glimlach op veel gezichten. En heus niet alleen bij niet-Spanjaarden. ook Spanje koketteert al sinds heugenis met andalusische tradities, zoals de flamenco, als haar belang-rijkste gezicht naar buiten toe.
Het is de laatste Europese bakermat naar de Afrikaans-Moorse wereld.
Met nog maar een heel klein stapje naar het zuiden zit je in Marokko en
dat is alweer een heel andere wereld. Veel Noord-Afrikaanse invloeden
zijn nog voelbaar in Andalusië. Je hoeft maar door de oude stad van
Ronda te lopen om die Moorse (en Romeinse) tradities te voelen. Ook
in het sociale gedrag herken je bijvoorbeeld de enorme gastvrijheid, de
langdurige begroetingsvormen en de sterke familiebanden. Sociale
gedragsvormen die in het noorden van Europa (op uitzonderingen na
natuurlijk) een stuk minder aanwezig zijn.
Dit viel mij temeer op toen ik de overstap maakte van Amsterdam naar
een Zuid-Andalusisch dorp en drie jaar meedraaide in het sociale leven
van Montecorto. Een dorpje in de provincie Málaga met nog geen 700
inwoners. Die periode in Montecorto was tevens mijn eerste langdurige
verblijf in Spanje en ik was er overwegend gelukkig. De warmte, de
hartelijkheid; ik waande me in een perfecte wereld. Ik zag hoe iedereen
dicht op elkaar samenleefde, elkaar verdroeg zonder (noemenswaardige)
ruzies (in het openbaar) en hoe er altijd een vrolijke lach op het gezicht
verscheen zodra je iemand aansprak.
Mijn directe buren hadden een gehandicapte jongen die iedereen ‘el niño’
noemde. Hij was als gezonde baby tijdens een moeizame bevalling met de
tang verlost en had zware hersenbeschadiging opgelopen. Maar hij woonde
gewoon bij de familie thuis en stond vaak voor de deur wat heen en
weer te wiegen. Af en toe kwamen er harde geluiden uit zijn mond, een
beetje overeenkomend met een vertraagde kookaburra...”
Het hele verhaal is te lezen op:
http://hondaluza.com/2013/04/10/authentiek-2/.
De Puente Romano naast de Baños Arabes in Ronda. Foto: Lies Wajer, http://hondaluza.com
De Arco de Felipe V in Ronda. Foto: Lies Wajer, http://hondaluza.com
Montecorto
proef spanje16
marion hoogwegt behaalde brons bij de blogprijzen met haar verhaal ‘heilzaam water’(gepubliceerd op kusuitspanje.
wordpress.com). ze woont al bijna 25 jaar in Spanje, waar ze in El Burgo (andalusië) een dorpshotel runt.
“Al jaren kreeg ik bronwater uit de Lanjarón op tafel als ik in Andalusië een
fles water bestelde op een terras. Het plaatje van de Sierra Nevada op het
etiket kende ik zo langzamerhand wel. Maar waar werd dat water nu wer-
kelijk gebotteld? Op aanraden van de kruideniersvrouw uit mijn dorp ging
ik op een prachtige zomerse dag op weg naar het dorpje Lanjarón. Het
dorpje ligt tussen de kust en Granada, omgeven door bergen en bos. Op
het eerste gezicht is het geen indrukwekkende plaats: een lange straat
met wat terrasjes en souvenirwinkeltjes. Maar wat het dorp bijzonder
maakt zijn de diverse bronnen waar het kristalheldere water overvloedig
stroomt. Er zijn mensen die helemaal vanuit Málaga of Granada komen
om flessen water voor de hele maand te vullen. Men gelooft stellig in de
heilzame werking. Eens per jaar maak ik een tochtje naar de Lanjarón.
Het is een mooie omgeving en een prima uitvalshoek voor wandelingen.
Steevast drink ik wat water bij één van de bronnen, heerlijk!”
Tips omgeving Lanjarón:1. Balneario lanjarónLanjarón heeft ook natuurlijke warmwaterbronnen. De Balneario de
Lanjarón is zeker de moeite waard om lekker te relaxen na een pittige wan-
deling. Laat je verwennen in één van de baden of neem het hele relaxpak-
ket. Tijdens je verblijf in rustieke stijl in het Balneario kun je met een beker
die je meekrijgt diverse soorten water proeven. Een bijzondere ervaring.
2. wandelrouteEen afwisselende rondwandeling vanuit de Lanjarón naar de ruige en rus-
tieke omgeving. Van oktober t/m juni met zicht op de besneeuwde toppen
van de Sierra Nevada. Je kunt onder andere kiezen uit de lange afstands-
wandelingen GR7 of GR142 door de vallei, langs bronnen en beekjes.
3e plaats blogprijs 2013
Heilzaam water
Tijdens een motorrit even stoppen bij de bron van Lanjarón. Foto: Marion Hoogwegt, http://kusuitspanje.wordpress.com
Balneario Lanjarón. Foto: Marion Hoogwegt, http://kusuitspanje.wordpress.com
Hoe er te komenLanjaron in de provincie Granada ligt op zo’n 125 kilometer van
Málaga. Met Transavia vlieg je dagelijks vanaf Schiphol, Eindhoven
of Rotterdam/The Hague naar deze stad. Vueling vliegt 3x per week
vanaf Schiphol. Met de auto is het vanaf Utrecht circa 2200 kilometer
rijden naar Lanjarón.
Jurylid Wim Breedveld:“Een blog is soms moeilijk te beoordelen. Kan
het een leuk verhaal zijn of moet je denken aan
kort en krachtige info? Opsommingen van alles
wat er te zien valt of het uitlichten van speelse of
opvallende details? Ik ben toch ook uit gegaan
van het aardige, prettig leesbare verhaal dat uitsteekt boven de opsom-
ming van toeristische informatie. Soms is dit goed te combineren.
Het verhaal van Marion is een heerlijk leesbaar en romantisch verhaal
over het geneeskrachtige ‘heilzame water’.”
Fragment uit ‘Heilzaam water’ “De tandeloze señora van de kruidenier is zojuist naar de lanjarón geweest om bronwater te halen. Dit is een plek in de provincie granada waar het smeltwater van de Sierra Nevada rijkelijk via allerlei natuurlijke bronnen ontspringt. Een vrij ongewoon verschijnsel in andalusië, waar water schaars is en men zuinig moet doen met dit kostelijke vocht van moeder aarde.
De señora had mij al een paar keer gecomplimenteerd met mijn Spaans.
Ze wil maar niet geloven dat ik buitenlandse ben. Ik laat me dat wel-
gevallen en gevleid luister ik vervolgens naar haar verhalen. Ze maakt
mij nieuwsgierig naar het bronwater van San Vicente. Dat is ook bron-
water uit de Lanjarón, maar met een zeer heilzame werking. Deze bron
is echter zeer moeilijk te vinden. Mijn tandeloze señora verzekert me
dat ik de weg kan vragen in het dorp, en dat men mij, omdat ik zo
vloeiend Spaans spreek de weg wel zal wijzen naar de geheime bron.
Een dag later vertrek ik met de auto naar de Lanjarón. Het dorp heeft
welgeteld één straatje. Ik tel er acht terrasjes, zes souvenirwinkeltjes, een
immense Spa en drie winkels waar vooral jerrycans, waterflessen en
tankjes worden verkocht. In mijn vloeiende Spaans vraag ik een water-
tankverkoper de weg naar de bron van San Vicente. ‘San Vicente?’ vraagt
de man argwanend, terwijl hij wat doppen schoonpoetst. ‘Wat wilt u
zoeken bij de bron van San Vicente? Hier in de straat is de bron van
Lanjarón, en iets verder over de brug stroomt op twee plekken het water
van La Capilla, heel gezond water, goed voor uw ogen’, vertelt hij, terwijl
hij me doordringend aankijkt. Maar ik zoek helemaal geen water voor
mijn ogen, ik heb uitstekende ogen. Ik wil naar de bron van San Vicente.
Teleurgesteld neem ik plaats op een terrasje voor een glaasje bronwater.
Al snel raak ik in gesprek met een heer uit Málaga. Het toeval wil dat deze
señor juist op weg is naar de bron van San Vicente om een achttal twintig
liter tanks die hij achter in de auto heeft staan, te vullen. ‘Encantado, mi
nombre es Carlos’, zegt hij terwijl hij mij een stevige hand geeft...”
Het hele verhaal is te lezen op:
http://kusuitspanje.wordpress.com/2013/07/29/heilzaam-water/.
Granada
proef spanje18 proef spanje 19
Agenda 2014
in Spanje is er altijd wel iets te vieren; van carnaval en spette-rende feria’s, tot Semana Santa en lokale fiesta’s. in Spanje - vooral in de zomer - zijn toeristen van harte welkom om mee te
feesten. het maakt je bezoek extra speciaal en je ontmoet de leukste Spanjaarden.
El GrecoIn 2014 staan er in Spanje 2 belangrijke evenementen op het programma.
Zo wordt de 400e sterfdag van kunstschilder Doménico Theotocópli,
‘El Greco’, herdacht (1541-1614). Doménico werd geboren op Kreta en
na een artistieke carrière op het Griekse eiland en in Rome belandde hij
uiteindelijk in Toledo (ten zuiden van Madrid), waar hij de helft van zijn
leven doorbracht en waar hij ook is overleden. Ter gelegenheid van de
herdenking van deze 400e sterfdag (7 april) worden er het hele jaar diverse
activiteiten georganiseerd in Toledo, maar ook in andere Spaanse steden.
Jerez: wijnstad 2014Daarnaast is de stad Jerez de la Frontera uitgeroepen tot Ciudad
Europea del Vino 2014 (Europese Wijnstad van 2014). Diverse feesten
en evenementen, zoals het Festival de Jerez (21 feb.-8 maart), zullen dit
jaar nog meer in het teken van ‘wijn’ staan. Verder zal in Jerez ook het
Nationaal Congres van Oenologen plaatsvinden (22-25 mei).
Feesten van internationaal toeristisch belang
januariCarnaval (Santa Cruz de Tenerife): 31 januari - 9 maart
februariCarnaval (Cádiz): 27 februari - 9 maart
maartFallas (Valencia): 15-19 maart
aprilBando de la Huerta (Murcia): 2 april
Procesión del Domingo de Ramos (Elche): 13 april
Semana Santa (de Heilige Week, de week voor Pasen) wordt in heel
Spanje gevierd van 13-20 april. Dit feest met vele processies is een
must om een keer mee te maken! Ga bijvoorbeeld naar Orihuela,
Cáceres, Cartagena, Crevillente (Alicante), Cuenca, Granada, Hellín
(Albacete), León, Lorca (Murcia), Málaga, Medina de Rioseco
(Valladolid), Medina del Campo (Valladolid), Murcia, Palencia,
Salamanca, Sevilla, Valladolid, Vivero (Lugo) of Zamora.
Entierro de la Sardina (Murcia): 26 april
C O L O F O NProef Spanje, Exclusive by Travelution 2014
uitgever: XIST! www.xist.nl Rokkeveenseweg 24, 2712 XZ Zoetermeer Tel. 31-(0)79 5939 313
Vormgeving: Stephanie van de Velde, Xist!
Druk: Van Tongeren Grafimedia b.v.
fotografie: Spaans Verkeersbureau
meiFiestas Patronales de la Santísima y Vera Cruz (Murcia): 1-5 mei
Moros y Cristianos (Alcoy): 2-5 mei
Feria de Abril (Sevilla): 6-11 mei
Feria del Caballo (Jerez de la Frontera): 11-18 mei
juniRomería de El Rocío, Almonte (Huelva): 8-9 juni
Procesión del Corpus Christi (Toledo): 19 juni
Hogueras de San Juan (Alicante): 20-24 juni
Corpus Christi, Puenteareas (Pontevedra): 22 juni
juliRapa das bestas, Sabucedo (Pontevedra): 4-7 juli
Fiestas de San Fermín (Pamplona): 7-15 juli
Festival de Ortigueira (A Coruña): 17-20 juli
Certamen Internacional de Habaneras y Polifonía (Torrevieja): 21-27 juli
Fiesta de Santiago Apóstol (Santiago de Compostela): 22-31 juli
Moros y Cristianos, Villajoyosa (Alicante): 24-31 juli
augustusCarreras de caballos, Sanlúcar de Barrameda (Cádiz): 2x 3 dagen in aug.
Romería Vikinga, Catoira (Pontevedra): 3 augustus
Festival Internacional del Cante de las Minas (Murcia): 6-16 augustus
Fiesta de las Piraguas (Arriondas), Ribadesella (Asturië): 9 augustus
Misterio de Elche (Elche): 14-15 augustus
La Tomatina, Buñol (Valencia): 28 augustus
SeptemberCascamorras, Baza en Guadix (Granada): 6 en 9 september
Feria de Albacete (Albacete): 7-17 september
Entrada de toros y caballos, Segorbe (Castellón): 8-14 september
Spaans VerkeersbureauGa voor meer info over evenementen en feesten naar www.spain.info/nl
(‘Wat wil je?’ en dan ‘kalender’). De volledige Festiviteitenkalender 2014
is op te vragen bij het Spaans Verkeersbureau via [email protected].
proef spanje 2014
rondreizen in Spanje is natuurlijk een ruim begrip. je denkt wellicht in eerste instantie aan de bekende routes zoals de pelgrimsroute ‘camino de Santiago’, de zilverroute ‘ruta de
la Plata’ of de ‘camino del cid’. maar er zijn ook vele andere opties.
te voetTe voet zie je altijd nog het meest en het is bijna altijd perfect wandelweer;
dé redenen waarom Spanje een populair wandelland is. Diverse lange
afstandspaden doorkruisen het land, maar ook slechts voor korte afstanden,
bijvoorbeeld tussen verschillende kleine dorpjes in de regio, zijn routes
uitgezet. Ook in de grote steden worden tal van themawandelingen aan-
geboden, waarbij je langs de belangrijkste bezienswaardigheden komt.
op de (leen)fietsIn de grotere Spaanse steden is het het makkelijkst om een fiets te huren,
of mee te gaan met een stadstour te fiets. Tientallen steden hebben het
handige systeem van de ‘leenfietsen’ (gratis of tegen een kleine vergoe-
ding) geïntroduceerd, waaronder uiteraard Madrid, Sevilla, Málaga en
Valencia, maar ook steden als Zaragoza, Girona, Santander en Córdoba.
in de treinWat te denken van een mooie rondreis per trein? Je kunt kiezen voor de
‘gewone’ trein, maar gaat het je puur om de bestemming en wil je je
snel van A naar B verplaatsen, dan is de hogesnelheidstrein AVE een
goede optie. Heb je wat meer tijd en wil je juist onderweg ook genieten
van al het moois dat Spanje te bieden heeft, maak dan een reis met de
El Transcantábrico.
creëer een eigen routeWandelroutes, fietsroutes, autoroutes; opties te over om Spanje al rond-
reizend te bezoeken en te ontdekken. En je hoeft je natuurlijk niet te
beperken tot de bestaande routes. Want wat is leuker dan plannen
maken en een eigen route te bedenken en uit te stippelen, al is het een
denkbeeldige route.
Rondreizen
Proef Spanje 2014Artikelen gepubliceerd in dagbladen/tijdschriften en blogs met als
thema ‘rondreizen in Spanje’ kunnen meedingen naar de persprijs en
de blogprijs Proef Spanje 2014. Inzendingen moeten gepubliceerd
zijn tussen 1 september 2013 en 31 augustus 2014. De verhalen
kunnen gestuurd worden naar het Spaans Verkeersbureau via