DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDAN 23 İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI

“200 KİŞİLİK EKİBİMİZLE EVDEN ÇALIŞMAYA BAŞLADIK”KORONA, SANAL ETKİNLİK PAZARINI BÜYÜTTÜ

DR. IŞIL KESKİN ŞAHAN: MASKELİ YAŞAMDAN YANSIMALAR

EKONOMİST DERGİSİ’NİN PARASIZ EKİDİR. NNİİSSAANN 22002200

İNOVATİFgirişimler� Küresel salgınakarşı inovatif çözümler

� Hangi girişimler öne çıkıyor?

� Yeni dünyanıntrendleri neler?

KAPAK_EKO_girisim_NISAN:EKO_girisim_kapakKOBI 4/2/20 9:37 PM Page 1

Ekonomist’te neler olacak?CEO CLUBEkonomist ve Capital dergilerinin öncülüğünde kurulan CEO Club, Türkiye’yi yönetenleri araştırma, anket, etkinlik, konferanslarda bir araya getiriyor...

katkılarıyla katkılarıyla

sponsorluğunda

katkılarıyla

İSTİHDAM 50Türkiye’nin önde gelen şirketlerinin yeni yıldaki istihdam planları..

STARS OF REGION Uludağ Ekonomi Zirvesi kapsamın-da düzenlenen yarışmada, Türkiye ve yurtdışından girişimcil-ere yatırım alma fırsatı sunuyoruz...

ANADOLU BULUŞMALARIAnadolu’nun dört bir yanından global bakış açısına sahip bütün KOBİ sahibi iş adamlarını kulübümüze davet ediyoruz...

SOSYAL MARKA 100Düzenlediğimiz bu araştırmayla, Türkiye’nin 100 sosyal markasını sıralıyoruz.

SATIN ALMA LİDERLERİTürkiye’nini en yüksek satın alma bütçelerini yöneten 50 profesyonel...

VİZYON TOPLANTILARISektörlerin bugünü ve gelecek planları, şirketlerin üst düzey yöneticileri ile birlikte yuvarlak masa toplantılarında değerlendiriliyor...

40 YAŞ ALTI 40 CEO İş dünyasının genç liderlerinin sıralaması...

EKONOMİNİN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI...

50 KADIN CEOTürkiye’nin en büyük cirolarını yöneten ‘Kadın CEO’lar... Nasıl başarılı oldular? Yolun başındakilere tavsiyeleri...

VERGİDE GÜNDEMVergi konusunda uyarıcı bilgiler, mevzuata ilişkin son gelişmeler...

EN ZENGİN 100 TÜRKBirkaç basamak birden yükselenler, ilk 10’daki yeri hiç değişmeyenler, listeye ilk kez girenler...

YILIN EN İYİ FİLO YÖNETİCİSİGittikçe büyüyen bir sektör haline gelen filo kiralama, sürdürülebilir filo anlayışının desteklenmesi ve başarılı filo yöneticilerinin ödüllendirilmesini hedefliyor.

TÜRKİYE’NİN EN BAŞARILI TURİZM YATIRIMLARITürkiye’de turizm yatırımlarını teşvik etmek için düzenlenen araştırma, 12 kategoride yatırımları ödüllendiriyor.

CMO CLUBTürkiye’ye yön veren şirketlerin pazarlama yöneticileri CMO Club’da bir araya geliyor…

S&B RAPORUİş dünyasını sarsan birleşmeler, sektöre yön veren satın almalar...

ANADOLU’NUN EN ETKİLİ 50 İŞ İNSANIÜç büyük il dışındaki Anadolu‘nun 78 şehrinde ekonomiye yön veren iş insanlarının listesi...

ANADOLU MARKALARIAnadolu illerindeki yükselen markaların başarılarını paylaşan yarışma ve konferans dizisi...

BESMETREBireysel emeklilik şirketlerinden haberler ve performansı en iyi Bireysel Emeklilik Fonları analizi.

ALMANAK ÖZEL SAYISIHer yılın sonunda çıkan ve gelecek yılın ekonomide ve temel sektörlerde neler getireceğinin kapsamlı analizlerini içeren özel sayı.

FRANCHISE 100Franchise veren büyük şirketlerle, girişimcileri buluşturan dev araştırma dosyası...

ANADOLU 500Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi araştırması...

YILIN İŞ İNSANLARIYılın İş İnsanı, Yöneticisi, Girişimcisi, Bürokratı ve Sivil Toplum Önderi... 30 yıllık heyecan...

KOBİ GİRİŞİMBüyümek, kurumsal yapısını güçlendirmek ve dışa açılmak isteyen KOBİ’lerin yeni rehberi...

TÜRKİYE’NİN KADIN GİRİŞİMCİSİ YARIŞMASIBaşarıdan başarıya koşangirişimci kadınlar hak ettiğiödüle kavuşuyor...

2020 İÇERİK PLANI

GARANTİ MORTGAGEYeni konut projeleri, ofis, AVM ve plazalarda son trendler, avantajlı krediler, uzman görüşleri...

katkılarıyla

E-DÖNÜŞÜM Şirketlerin e-dönüşüm konusunda sunduğu yenilikler ve buna yönelik olarak yaptıkları yatırımlar...

Türkiye’nin en büyük ekonomi zirvesinde iş dünyasını Uludağ’da bir araya getiriyoruz...

katkılarıyla

katkılarıyla

katkılarıyla

HAFTALIKEKONOM‹VE S‹YAS‹HABER DERG‹S‹

EDİTÖR

YAYINCIDoğan Burda DergiYayıncılık ve Pazarlama A.Ş.

GENEL MÜDÜR Cem M. BaşarYAYIN YÖNETMENİ Talat YeşiloğluYAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ (Sorumlu) Dr. Orhan KaracaHABER MÜDÜRÜ Talip YılmazGÖRSEL YÖNETMEN Özcan ÇaycoşarEDİTÖRLERBORSA - TEKNOLOJİ Gözde YeniovaHABER MERKEZİ Levent Gökmen, Özlem Bay Yılmaz,Burcu Tuvay, Sibel Atik, Ayşegül Sakarya Pehlivan, Aram Ekin Duran, Ceren OralSAYFA UYGULAMA M. Engin Bilgin FOTOĞRAFLAR Hüseyin S. Öngen, Gökhan ÇelebiANKARA TEMSİLCİSİ Erdal İpekeşenTel: 0 312 207 00 71ekonomist@doganburda.comYÖNETİMSATIŞ VE DAĞITIM DİREKTÖRÜ Egemen Erkorol ÜRETİM PLANLAMA DİREKTÖRÜ(TÜZEL KİŞİ TEMSİLCİSİ) Yakup KurtulmuşFİNANS DİREKTÖRÜ Didem KurucuETKİNLİK VE PROJE DİREKTÖRÜ Ali Erman İleri

REKLAM GRUP BAŞKANI Nisa Aslı Erten ÇokçaREKLAM GRUP BAŞKAN YARDIMCISISeda Erdoğan Dal - Işıl Baysan Turan REKLAM SATIŞ KOORDİNATÖRÜ Neyran Çınar - Burcu Kevser Karaçam REKLAM SATIŞ MÜDÜRÜBurcu Acavut - Maya Yılmaz - Ecem ArdaTEKNİK MÜDÜR Ayfer Kaygun BukaTel: 0 212 336 53 61 - 62BÖLGELER SATIŞ MÜDÜRÜ Dilek ÜnlüTel: 0212 336 53 72 Faks: 0 212 336 53 91PROJE MÜDÜRÜ Selçuk ErgençTel: 0 212 336 53 60 (3 hat) Faks: 0 212 336 53 90REZERVASYONTel: 0 212 336 53 00/57/59 Faks: 0 212 336 53 92/93

ANKARA REKLAM SATIŞ MÜDÜRÜBeliz BalıbeyTel: 0 312 207 00 72/73

HEDEF SAYFALARTel: 0 212 336 53 70 Faks: 0 212 336 53 91

YÖNETİM YERİ Kuştepe Mahallesi, Mecidiyeköy Yolu Cad.No:12 Trump Towers Kule 2, Kat 21 - 22 - 23 34387 Şişli İstanbulTel: 0 212 410 32 00 Faks: 0 212 410 35 81

BASKIBilnet Matbaacılık ve Yayıncılık A.Ş.Dudullu Organize San. Bölgesi 1.Cad. No:16 Ümraniye-İSTANBULTel: 444 44 03 Faks: 0216 365 99 08/08www.bilnet.net.comSertifika No: 42716DAĞITIMTurkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş.YAYIN TÜRÜ Yerel, süreli, haftalık

üyesidir.® Ekonomist Dergisi Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve PazarlamaA.Ş. tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayımlanmaktadır.Ekonomist Dergisi’nin isim ve yayın hakkı Doğan Burda DergiYayıncılık ve Pazarlama A.Ş.’ye aittir. Dergide yayımlanan yazı,fotoğraf, harita, illüstrasyon ve konuların her hakkı saklıdır. İzinsiz, kaynak gösterilerek dahi alıntı yapılamaz.

DB OKUR HİZMETLERİ HATTI 0 212 478 0 300okurhizmetleri@doganburda.comDB ABONE HİZMETLERİ HATTITel: (0 212) 478 0 300 Faks: (0 212) 410 35 12-13ÇALIŞMA SAATLERİabone@doganburda.com / www.doganburda.comHergün saat 09.00-22.00 arasında hizmet verilmektedir.

Aram Ekin Duraneduran@ekonomist.com.tr

03NİSAN 2020

Ekonomist

Geleceğe umutla bakmak için…New York, Londra, Paris, İstanbul…Dünyanın merkezi sayılan dev

metropollerde caddeler ve meydanlar bomboş…Milyonlarca insan evlerine çekilmiş,

tedirgin bir bekleyiş içinde…Hükümetler ve bilim insanları, yüz

milyarlarca dolarlık projeler ile ortaya çıkanvirüs salgınını kontrol altına almak için canlabaşla çalışıyor...

Ancak tüm çabalara rağmen dünyayayayılan virüs, 10 binlerce insanın ölümüneneden olmaya devam ediyor…

� � �Çok değil, bundan yalnızca bir ay önce,

yukarıda okuduğunuz satırların neyi anlattığınısorsam, muhtemelen “distopik bir Hollywoodfilminin senaryosu” yanıtını alırdım.

Oysa ne yazık ki, Aralık 2019 sonundaÇin’de ortaya çıkan koronavirüs salgını, son 1 ay

içinde tüm dünyada hızla yayıldı ve “olmaz”dediğimiz pek çok şey bir anda hayatımızınyegane gerçeği haline geldi.

Salgının toplumsal hayatta yarattığı panikduygusu ile birlikte küresel ekonominin içinegirdiği felç hali, başta geçim derdi yaşayan yüzmilyonlarca insanın ve işletmenin ‘kabus’uhaline gelmiş durumda.

İnşaat, turizm, hizmet gibi gelenekselsektörler neredeyse tamamen durdu. Binlercefabrikada çarklar sustu, pek çoğunda iseüretimde ciddi kısıtlamalara gidildi. Devletler bukrizle baş edebilmek için trilyon dolarlık yardımpaketleri hazırlıyorlar.

Bu süreçte, özellikle dijital teknolojilere,AR-GE’ye yatırım yapan, inovatif fikirlerlekurulan girişimlerin önemi bir kez dahaderinden hissediliyor. Zira artık milyonlarcainsan evinden çıkmadan yaşıyor, evden

çalışıyor, en yakın markete gidip temelihtiyaçlarını almak yerine online kanallarıkullanıyor. Fabrikalarda fiziki teması azaltanteknolojiler daha çok tercih edilmeye başlarken,şirketler evden çalışma sürecine adapte olmakiçin yazılım altyapılarını geliştirecek ürünlereyöneliyor.

Biz de KOBİ Girişim dergisi olarak, bu zorlusüreçte inovatif fikirleri ile öne çıkan yerlişirketlerin geleceğe ışık tutan projeleriniokuyucularımıza aktarmak istedik.

Böylelikle hem inovatif girişimlerin öneminibir kez daha vurgulamak, hem de bugünkükoşulların zorluğuna rağmen bilime ve akılatutunduğumuz sürece, geleceğin her zamanumut dolu olacağı mesajını vermek istedik.

Kendinize iyi bakın ve evde kalın!İyi okumalar.

EDITOR_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:34 PM Page 1

İÇİNDEKİLER

04 NİSAN 2020

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını, bir yandandünya ekonomisini felç ederken, diğer yandan üretim veticarette kuralların yeniden koyulacağı yakın geleceğehazırlanan inovatif girişimleri daha da önemli hale getirmişdurumda. Bu süreçte online altyapısını sağlamlaştırmış, AR-GE’ye yatırım yapmış olan girişimler, öne çıkıyor. Özelliklesağlık ve yazılım alanında inovatif çözümler geliştirengirişimler, giderek daha fazla dikkat çekiyor.

Çocuğunuzun yaptığı resmi halıya dokutmak ve odasına sermek ya dakişisel hikayenizle özel hazırlanmış bir halının salonunuzda olmasınıister misiniz? Mekanlarındaki halının benzersiz olmasını isteyenlerehizmet veren Elly Concept halıları kişiselleştiriyor. Bir kadın girişimciolan Şeyda Elif Çakmak tarafından kurulan Elly Concept, bugündünyanın 12 ülkesine ihracat da yapıyor.

Takı ve mücevher markası Diamond By Naci Şenocaklı’nın ikinci kuşaktemsilcisi Deniz Şenocaklı Özula, kendi markası ile ailesinden bağımsızilerlemeyi tercih etti. Tasarımlarını kendi web sitesinin yanı sıra birkaçnoktada satışa sunan Özula, franchise vererek büyümeyi planlıyor.

Aylık 17 milyondan fazla ziyaretcisiyle Turkiye’nin en buyuk ucakbileti sitesi olan Enuygun.com’un CEO’su Caglar Erol, koronavirussalgınının turizmi vurmasıyla zorlu bir surece girdiklerini soyluyor.Herseye ragmen 200 kisilik ekipleriyle evden calısmaya devamettiklerini anlatan Erol, “Oncelikli amacımız, bu zorlu doneminardından planlarımızı aynı hızla surdurebilmek icin tam olarakhazırlıklı olmak” diyor.

5 Korona, sanal etkinlikpazarını büyüttü

6 KOBİ Gündemi

8 KAPAK KONUSU� İnovatif girişimler

12 “200 kişilik ekibimizle evdençalışmaya başladık”

14 Şirket indirimlerini tekplatformda birleştirdi

16 “KKTC ile işbirliğinigeliştireceğiz”

18 Hedefi 2020 sonunda500 bin kullanıcı

20 Hikayeli halılarla12 ülkeye ihracat yaptı

22 “Türkiye, 19 ülke içindeen hızlı büyüyen oldu”

24 “Franchise ile 5 yıldabüyümeyi planlıyorum”

26 Üç yılda 10 şube hedefliyor

27 Hazırlığı gelecek kışsezonuna yapıyor

28 “Zorlu süreçte gıdaüretimine devam”

30 Cem Ener: Atılım yapmayı açılımyapmaya tercih ederim.Neden mi?

32 Dr. Işıl Keskin Şahan:Maskeli yaşamdanyansımalar

34 Prof. Dr. Volkan Demir:Şirketlerimizin bağışıklıksistemini nasılgüçlendirebiliriz?

36 Yurtdışından Mal Talebi

40 Fuar Takvimi

42 Vergi Takvimi

6 bin 500 m2’lik kapalı alanı ile ön kuluçka girişimcilere ve AR-GEfaaliyetlerini yürüten işletmelere ev sahipliği yapan Mersin TeknolojiGeliştirme Bölgesi, yurtdışında daha etkin hale gelmeye hazırlanıyor.Teknoparkın genel müdürü Özgür Durmaz, “Mersin Teknopark firmalarıKKTC’de uluslararası şubelerini açmak suretiyle iki ülke arasındaişbirliklerini geliştirmeyi sürdürecekler” diyor.

Türkiye'de büyüklüğü 340 milyon dolar civarında oldugu tahmin edilenmobil sağlık çözümleri pazarına yeni oyuncular giriyor. Fiziksel sağlığıkorumaya ve tedavi etmeye yardımcı egzersiz uygulaması olanMoovbuddy de bunlardan biri. Şirketin kurusu Güner Bayram, “20 binkullanıcımız var. Sene sonunda hedef bunu 500 bin yapmak” diyor.

ICINDE_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:44 PM Page 1

ORGANİZASYON

Çin’in Wuhan kentinden dünyaya yayılan koro-navirüs, yeni bir çağa doğru giden süreci hız-landırdı. İş dünyasını bir süredir etkisi altına alandijitalleşme atağı artık pek çok alanda kendinigösteriyor. Online eğitim ve çalışma sistemininkarantina günlerinde yaygınlaştığı bugünlerde ip-tal edilen organizasyon ve etkinliklerde sanal or-tama taşındı. Bu yıl planlanan birçok etkinlik ip-tal edilirken, sektör çıkış yolunu dijitalin gücüy-le etkinlikleri sanal hale getirmeye başladı. Bu-rada oluşan talebe yanıt ise ODTÜ mezunu birmühendislerden geldi.

Finlandiya’dan 20 ülkeyeFinlandiya’da ODTÜ mezunu mühendisler ta-

rafından kurulan Deal Room, 20 ülkede 120 et-kinlikte insanları birbiri ile tanıştıran yenilikçi biretkinlik yönetim platformu olarak önümüzdeki

05NİSAN 2020

Dünya koronavirüs nedeniyle zor günlerden geçerken, eğitim ve çalışmalar ise online olarakdevam ediyor. Bu süreçte her ne kadar birçok etkinlik iptal edilse de önümüzdeki süreçte sanaletkinliklerin artması bekleniyor. Sanal etkinlik hizmeti veren Deal Room da yeni dönemdebirçok organizasyonu dijital ortama taşımak üzere çalışmalarını yürütüyor.

Sibel Atik /satik@ekonomist.com.tr

Korona, sanal etkinlikpazarını büyüttü

birebir görüşebiliyor, hem de yine sanal olarakkonuşmacıların sunum yaptığı konferanslara ka-tılabiliyor.

“Tamamen sanal etkinlik”Bugüne dek 20 ülkede 120 etkinliğe hizmet

verdiklerini ve binlerce toplantıda, on binlerceinsanı tanıştırdıklarını aktaran Deal Room GenelMüdürü Erdal Kılınç, online sundukları çözüm-lerle daha çok etkinlikte yer alacaklarını dile ge-tiriyor. Korona virüsü nedeniyle birçok etkinli-ğin iptal olduğunu ve etkinlik sektörünün de busalgından ciddi anlamda etkilendiğini vurgula-yan Kılınç, “Bu anlamda, yetenekli yazılım eki-bimizle aylardır süren bir çalışma sonunda plat-formumuzu tamamen sanal olacak etkinlikler içinyeniden tasarladık. Şu anda iptal olan onlarcaetkinliğe ilaç niteliğinde online çözümler sunu-yoruz” diye konuşuyor. Dünyada olduğu gibi Tür-kiye’de de birçok etkinliği online platforma ta-şıdıklarını kaydeden Kılınç, “Amacımız, iş dün-yasının bir araya gelme ihtiyacını online olarakçözebilmek ve bu işi en hızlı şekilde daha da çoketkinlikte uygulamaya geçirmek” diyor.

“Online toplantılar artıyor”Dünyada, özellikle de yılın ikinci yarısında planlanan fuar, kongre ve seminerlerinsanal ortamda önemli katılımcı bulması bekleniyor. Virüsten etkilenen ülkelerdeinsanların evlerinden çalışmaya ve toplantılarını online yapmaya başladıklarınıanlatan Kılınç, “İşte bu kapsamda, etkinlik sektörünün de devam etmesi, şirketlerinkongre, fuar ve konferanslara katılma ihtiyacını karşılamak anlamında onlineetkinlikler yapma ihtiyacı ortaya çıktı” diye konuşuyor.

süreçte adından daha çok söz ettirmeye hazır-lanıyor. Finlandiya’da ilk 100 start-up içerisin-de yer alan hızlı büyüyen bu girişim, dünyanınbirçok noktasında online toplantıların buluşmaadresi olmayı hedefliyor. Fiziksel etkinliklere ka-tılan ama birbirleri ile tanışamayan insanları eş-leştiren ve tanışmalarını sağlayan Deal Room,dünyayı kasıp kavuran koronavirüs salgını ne-deniyle iptal edilen etkinliklere online çözümle-

riyle önemli bir adım attı. De-al Room, 10 dakika içerisin-de etkinliğinizi online hale ge-tirmeyi sağlayan bir teknolojisunuyor. Web, mobil web veapp üzerinden çalışan plat-formda, yapılması gerekenetkinliğe özel bir alan oluş-turmak ve link üzerinden ka-tılımcılara çağrıda bulunmak.Çağrılan katılımcılar, onlineetkinlik içerisinde profillerinioluşturup, hem diğer katı-lımcılarla toplantı organizeedebiliyor ve sanal odalarda

DEAL_1_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:39 PM Page 1

� Şevket Sabancı ve ailesi tarafından sürdürülebilirsosyal yatırımlar yaparak ülke kalkınmasına katkıdabulunmak amacıyla kurulan Esas Sosyal’in gençlik veistihdam alanındaki sosyal yatırımlarını ve gençlerefırsat eşitliği sağlayan “İlk Fırsat” Programı ile ilgiligelişmeleri paylaşmak üzere bir değerlendirmetoplantısı düzenlendi. Toplantıda, Bilkent Üniversitesi ilegerçekleştirilen üniversite mezunu gençlerin iş gücünekatılım durumları ve İlk Fırsat Programı’nın yarattığısosyal etkiyi gösteren araştırma sonuçları da paylaşıldı.Araştırma sonuçlarına göre, ülkemizdeki az bilinenüniversitelerinden mezun olan gençlerin işgücüpiyasasında daha dezavantajlı olduğu ortaya çıktı.Toplantıda konuşan Esas Sosyal Kurucular KuruluBaşkanı Emine Sabancı Kamışlı, “Araştırmalar gençlere destek verildiği takdirde genç işsizliğinin çözümü konusunda ciddi bir fark yaratılabileceğinigösteriyor. Biz de üniversite mezunlarına fırsat eşitliği sağlayarak, bugünümüze ve geleceğimize yatırım yapabiliriz dedik” diye konuştu.

� Korona günlerinde evde kalınan bu süreçte yeme alışkanlıklarının değişmesi,bilgisayar ve televizyon başında fazla zaman geçirmek hareketsiz kalmaya nedenolabiliyor. Basit egzersizler ve evdeyken günlük hedef konularak atılacak adımlar,bireylerin daha sağlıklı ve zinde kalmasına yardımcı oluyor. Adımsayar bir sağlıkuygulaması olan Help Steps, kullanıcıları gün içerisinde adım atmaya teşvik ediyor. HelpSteps sosyal medya hesapları üzerinde başlattığı meydan okuma kampanyasıylakullanıcıların birbirlerini teşvik ederek ev içerisinde de hareket etmeleri için motiveolmalarını sağlıyor. 23 Mart haftasından itibaren iki haftada toplam 100 bin adımaulaşan Help Steps kullanıcıları hem hareket ediyor hem de attıkları adımları sosyalsorumluluk kapsamında bağışlayabiliyor.

06 NİSAN 2020

KOBİ GÜNDEMİ

Evde oturanlara 100 bin adım attırdı

"İş bulmada üniversite farkı"

� Doğtaş Kelebek Grubu ile KOSGEB arasında kadıngirişimcilere özel geliştirilen projenin imza töreni,Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ınkatılımıyla Ankara’da gerçekleşti. Protokolçerçevesinde, KOSGEB’in girişimcilik eğitimlerinitamamlayarak sertifika alan kadın girişimciler,kurumun girişimcilik desteğinden faydalanarak, DoğtaşKelebek Grubu’nun bir parçası olabilecek. KOSGEBtarafından sağlanan desteğe ek olarak, Doğtaş KelebekGrubu markaları bu proje kapsamında ekstra yatırımcıdesteği verecek. Bu sayede, kadın girişimciler, hiçsermaye kullanmadan, Doğtaş Kelebek Grububünyesinde yer alan yatak markası Lova bayisi olmafırsatı yakalayacaklar. İmza töreninde konuşan DoğtaşKelebek CEO’su Davut Doğan, KOSGEB ilegerçekleştirilen bu iş birliği sayesinde çok sayıdakadının kendi işletmesini kuracak olmasından mutlu vegururlu olduklarını belirtti.

"100 kadın girişimci ‘patron’ olacak"

PANO_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:47 PM Page 1

Avrupa ile paratransferinde

masrafı kaldırdı� Tüm dünyada hızla yayılanCovid-19’a (Corona) karşı toplumsağlığını koruma hedefiyle yeni birkampanya başlatan PeP, Avrupave Türkiye arasındaki paragönderme ve alma işlemlerinde22 Nisan’a kadar hiçbir ücretalmıyor. Toplum sağlığını herşeyin üzerinde tuttuklarını belirtenPaladyum Elektronik Para veÖdeme Hizmetleri Genel MüdürüArtun Kumrulu, şunları söylüyor:“Hem Avrupa’da yasayan veseyahat edemeyen, gurbettenülkemize para göndermek isteyenvatandaşlarımız, hem deTürkiye’de yasayanvatandaşlarımız, sevdiklerineulaşsın; korkmadan sokağaçıkmadan ihtiyaçlarını kolaycakarşılasın istiyoruz. Avrupa veTürkiye arasında Euro cinsindenpara gönderme ve almaişlemlerinden hiçbir masrafalmıyoruz.”

07NİSAN 2020

KOBi Gündemi

� İş dünyasının önde gelen STK ve üniversitelerinin desteği ile kurulan www.yerliara.com, Koronavirüsekarşı mücadele eden firmaların aranıp bulanabileceği özel bir platform açtı. Kısa sürede 200'e yakınfirmanın eklendiği platformda solunum cihazından maskeye, tıbbi ürünlerden gıdayakadar birçok firmayı bulmak kolay hale geldi. Veri tabanında bugün itibariyle 22binden fazla firma ve on binlerce ürün barındıran Yerliara.com’un çözüm ortaklarıarasında İSO, İTÜ Arı Teknokent, İMSAD, TAYSAD, EVSİD, TİAD ve PAGEV gibi 20’yeyakın kurum yer alıyor. Lokasyon bazlı arama özelliği de bulunan platform bu yönüylealanında ilk. Türkiye’de ciddi bir eksik olarak karşımıza çıkan ürün ve şirket bazındakiyerlilik oranlarının ölçümlenmesi “yerliara.com” sayesinde sağlanacak. Takip edilebilirve düzenli olarak açıklanan bir endeks oluşturulacak. Bu sayede Türkiye’nin ürün vesektör bazındaki yerlilik karnesi düzenli olarak incelenebilecek. Farklı dil altyapılarınasahip olan platform, Türk firmalarının ihracatına da katkı sağlamayı hedefliyor.

� Koronavirüse karşı alınan tedbirlerkapsamında vatandaşlar, kalabalıkortamlarda fiziki temas gerektiren tümfaaliyetleri en aza indirmeye başlarkenödeme alışkanlıkları da hızla değişiyor.Ortak kullanım alanlarında fizikimağazaların alışveriş arabaları, kasa veödeme sistemleri, nakit para teması gibirisklere girmek istemeyen tüketiciler,dijital ödeme sistemlerini tercih ediyor.Nakitsiz toplum kavramının giderekyaygınlaştığı bu tablo karşısındaTürkiye’de online mobilya sektörünün önemli bir ivme kazanacağı öngörülüyor. Dijital ödeme sistemlerineyönelimin Türkiye’deki online mobilya sektöründeki hareketliliği daha da artıracağını belirtenTrendmobilya.com kurucularından Murat Erat, “Türkiye'de 2019 yılında online mobilya satışları 1 milyar 56milyon dolar seviyesine ulaşmıştı. Nakitsiz toplumun giderek yaygınlaştığı bu şartlar altında, Türkiye’dekionline mobilya satışlarının iki kata kadar artabileceğini öngörüyoruz” diyor.

� E-ticaret altyapı şirketi İdeaSofttarafından 5 milyonu aşkın sipariş ve 42milyon ürün satışı incelenerek hazırlanan‘Kobi E-Ticaret Raporu'na göre ArasKargo, yüzde 34 ile bu yıl da “KOBİ’lerinen fazla tercih ettiği kargo şirketi” seçildi.2013 yılından bu yana KOBİ’lerin e-ticaretsüreçlerini ortaya koymak amacıylayayımlanan raporda Aras Kargo, son üçyıldır liderliğini koruyor. Üç yıldır istikrarlıbir şekilde bu başarıyı sürdürmektengurur ve memnuniyet duyduklarınıbelirten Aras Kargo Genel Müdürü UtkuAyyarkın, “Transfer merkezlerimizin yanı

sıra iş süreçlerimizi de dijitalleştirerek operasyonel verimliliğimizi ve müşteri memnuniyetini hep en üst seviyedetutmaya özen gösterdik. Sunduğumuz bu hizmetin sektörün önemli kuruluşları tarafından da takdir edilmesibizler için mutluluk verici” diye konuştu.

KOBİ’lerin en çok tercih ettiği şirket oldu

Mobilyada 'online satış' artıyor

Yerliara’dan yeni Covid-19 uygulaması

PANO_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:47 PM Page 2

KAPAK KONUSU Aram Ekin Duran / eduran@ekonomist.com.tr

08 NİSAN 2020

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:57 PM Page 1

Küresel çapta etkisini her geçen gündaha çok hissettiren koronavirüs salgını,tün dünya ekonomilerini adeta felç etti.Ticarette geleneksel yöntemleri kul-lanan sektörler büyük bir tedarik ve arzkrizi yaşıyor. Tekstilden makineye, inşa-attan turizme tüm ekonomiyi besleyenana sektörler ya üretime ara veriyor yada ciddi miktarlarda üretim kısıntısınagidiyor. Bu süreçte online altyapısınısağlamlaştırmış, AR-GE’ye yatırımyapmış olan bazı kritik sektörler ise gi-derek öne çıkıyor. Özellikle sağlık ve ya-zılım alanında inovatif çözümler geliş-tiren girişimler, giderek daha fazladikkat çekiyor.

Köklü değişim geliyorUzmanlara göre koronavirüs salgını

ile iş dünyasında yaşanacak köklü deği-şimlerin habercisi olan bu girişimlerinsayısı, Türkiye’de de her geçen gün ar-

tıyor. KOBİ Girişim olarak, bu ayki kapa-ğımızda öne çıkan inovatif girişimlerimercek altına aldık. Bu girişimler içeri-sinde, Covid-19 tanı kiti üreten sağlık gi-rişimcisinden görüntü analizi ile kalitekontrol yapabilen yazılım üreten şirkete,atık gıda ürünlerinden aldığı hammad-delerle Türkiye’de ilk kez yaprak jelatinüreten şirketten, depolama yapılan hersektöre özel robot üreten girişime kadarpek çok alanda yeni dönemin habercisiolan firmalar bulunuyor.

1COVID- 19 tanı kiti ürettiSon haftalarda kamuoyunda beki deen çok merak edilen konu, Covid-19

hastalığının bulaştığı kişileri tespit et-meye yarayan tanı kitlerinin sayısı oldu.Sağlık Bakanlığı bu konuda hem ithalathem de yerli üretim yoluyla ihtiyacı gi-dermeye çalışıyor. 2011 yılı Türkiye’ninKadın Girişimcisi Yarışması’nda “Türki-

ye’nin Gelecek Vaat Eden Kadın Girişim-cisi” ödülünü kazanan Pınar Akalın, daTürkiye’de bu alana yoğunlaşan birkaçisimden biri. 2009 yılında kurduğu Sen-tromer DNA Teknolojileri şirketi ile sen-tetik DNA üretimi yapan Akalın, son dö-

09NİSAN 2020

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını, bir yandan dünya ekonomisinifelç ederken, diğer yandan üretim ve ticarette kuralların yeniden koyulacağıyakın geleceğe hazırlanan inovatif girişimleri daha da önemli hale getirmişdurumda. Bu süreçte online altyapısını sağlamlaştırmış, AR-GE’ye yatırım

yapmış olan girişimler, öne çıkıyor. Özellikle sağlık ve yazılım alanında inovatifçözümler geliştiren girişimler, giderek daha fazla dikkat çekiyor. Bu tür inovatifgirişimlerin sayısı, Türkiye’de de her geçen gün artıyor. KOBİ Girişim olarak, bu

ayki kapağımızda öne çıkan inovatif girişimleri mercek altına aldık.

İNOVATİF GİRİŞİMLER

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:57 PM Page 2

KAPAK KONUSU

10 NİSAN 2020

nemde Covid-19 tanı kiti üretmeye baş-ladı. Öncelikle testin kritik bileşenle-rinden olan primer ve prob adı verilen2019-nCoV koronavirus türünün geno-muna özgü DNA bölgelerini sentezledik-lerini anlatan Akalın, “Bunu özellikle kithaline getirmek isteyenler için erken birhizmet olarak Linkedn üzerinden ve ça-lıştığımız firmalara duyurduk. Dahasonra test sıkıntısı olduğunu duyuncazaten kit üretimimiz olduğundan COVID-19 için de gerekli çalışmaları yapıp testkitini satışa sunduk” diyor. Hem ülkeninihtiyacı hem de dünyadaki talebi değer-lendirdiklerini anlatan Akalın, “Son 2haftada İspanya, Fransa, Portekiz, Ame-rika, Kanada ve Afrika’dan taleplergeldi” diye konuşuyor. Şirket, hassas vehızlı tanıya yönelik çalışmaları kapsa-mında geliştirdiği bir biyosensörü de ti-cari ürün olarak lanse etmeyi planlıyor.

2Depolama için robot ürettiSalgın döneminde depolama ve lo-jistik faaliyetlerinin önemi de giderek

artıyor. 2012 yılında kurulan Robotaş Ro-botik Depolama Sistemleri, her sektördelojistik ve depolama faaliyetlerinde kulla-nılan robot sistemleri üreten yerli birfirma olarak hizmet veriyor. Şirketin or-tağı ve Genel Müdürü Serhat Saka, genelanlamda otomatik çalışan forkliftler veotomatik çalışan transpaletler ürettikle-rini söylüyor. Saka, “Gerek 1,5 tonlukürünler veya paletler olsun, gerekse 10gramlık ilaç kutuları, bunları otomatikolarak insan olmadan yazılımda belir-

lenmiş kriterlere göre almamız gerekenyerlerden alıp taşımamız gereken yerleretaşıyor ve istifliyoruz” diyor. Lojistik de-poları, üretim fabrikaları, e-ticaret yapanfirmalar ve nakliye firmalarının Robo-taş’ın hedef pazarları olduğunu kaydedenSerhat Kaya, bunu yanı sıra ilaç firmaları,gıda sektörü, tekstil sektörü ve demirçelik sektörlerine de hizmet verdiklerinianlatıyor. Bugüne kadar yurtiçi odaklı birüretim stratejileri gerçekleştirdikleriniifade eden Saka, yeni dönemde yurtdışınada açılmayı planladıklarını dile getiriyor.Saka, “İçinde Türkiye’nin de bulunduğugünümüz ekonomik durum ve sağlık ko-nuları dikkate alındığında 2021 yılı başla-rından itibaren Robotaş RWMS markasınıdünyanın çoğu ülkesinde çalışır durumdagöreceğimize inanıyoruz” diye konuşuyor.

3Dünyanın ilk helal yaprak jelatiniTürkiye’de helal sığır jelatini ürete-bilmek amacıyla yola çıkan şirket,

başta kolajen ve jelatin olmak üzere pro-teinin farklı alanlarında üretim ve AR-GEfaaliyetleri yürütüyor. Başta gıda sektö-rünün yan ürünleri gibi görünen hattaatık olarak nitelendirilen hammaddelerinaslında çok kıymetli hammaddeler oldu-ğunu dile getiren BB Tarım Kurucu OrtakSerhat Uğur Baştürk, “Bunlardan yüksekkatma değerli ürünler üretebileceğimizifark ettik. Bu amaçla Türkiye’nin çok kıy-metli şirketleri ile ortak çalışmalarda bu-lunduk ve danışmanlık desteği verdik”diyor. Başta gıda,ilaç ve kozmetikolmak üzere, bitkibeslemeden meta-lurji sektörünekadar çok genişalanda faaliyetgösterdiklerini an-latan Baştürk,“Jelyap markamızile Dünya’da sa-dece birkaç üreti-cisi olan yaprak jelatinin ilk ve tek yerliüreticisi olmayı başardık” diye konuşuyor.Dünyada ilk ve tek Koşer ve Helal YaprakJelatin üreticisi haline geldiklerini kay-

deden Baştürk, “2019’da ciromuz 5milyon TL üzerinde gerçekleşti. Önümüz-deki 5 yılda yapacağımız yatırımlarla 70milyon dolarlık bir yıllık ciro hedefimizvar” şeklinde konuşuyor. Yeni tip korona-virüse yönelik çok ciddi bir çalışma baş-lattıklarını da vurgulayan Baştürk, önü-müzdeki 3 ay içerisinde hücre testlerinitamamlamayı hedeflediklerini belirtiyor.

4Test sonucunu aplikasyonda Salgın tehlikesi ile birlikte gıda ürün-leri ve ambalajlarının kalitesine yö-

nelik tüketici hassasiyeti de artmış du-rumda. Görüntü analizi ile kalite kontrolsanayiye yönelik hizmet veren Eravis Gö-rüntü İşleme Sistemleri, çoğunlukla kalitekontrolün çok önemli ol-duğu otomotiv ve gıdasektörlerinde faaliyetgösteriyor. Teknolojiningün geçtikçe ilerlemesive ucuzlaması ile, termalkameralarla kalitekontrol gibi insan gö-zünün göremeyeceği bo-yutta da görüntü analiziyazılımlarının artık ger-çekleştirilebildiğini ifadeeden şirketin kurucu ortağı Çağkan Ekici,“Termal görüntü analizi ile gıda paketle-rinin kapanma kontrolü halihazırda ençok sunduğumuz çözümlerden biri” diyor.Şu an koronavirüs ile ilgili olarak, x-ray vebilgisayarlı tomografi resimlerinin derin

öğrenme ile görüntü analizi konusundabir proje geliştirdikleri bilgisini verenEkici, “Proje kapsamında geliştirmekteolduğumuz yazılım, x-ray ve bilgisayarlıtomografi resimlerinin buluta aktarıl-ması ve bulutta derin öğrenme yazılımıile analiz edilmesi sonrasında yetkili ki-şilere koronavirus test sonucunun webaplikasyon aracılığıyla bildirilmesinigerçekleştirecek” diye konuşuyor. Busayede testlerin yapım aşamasında darisk altında olan sağlık çalışanlarından

bağımsız, anlık ve yüksek doğruluk payınasahip bir test sistemi geliştirilmiş olaca-ğını kaydeden Ekici, “Yazılımın şu an sonaşamasına geldik, kısa bir süre içerisinde

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:58 PM Page 3

11NİSAN 2020

yazılımın hastanelerde kullanılması ile il-gili gerekli mercilerle görüşmelere başla-yacağız” diyor.

5Fiziksel teması azaltıyorWeb ve mobil platformlarda kulla-nılabilen 2 farklı proje ile teknoloji

ekosistemi ürünleri sunan Eight BilgiTeknolojileri Danışmanlık A.Ş., Reteamürünü ile kurumların dijital dönüşüm sü-reçlerini hızlandıran bir bulut uygula-mayı kullanıma sundu. Diğer ikinciürünü 8thSense ile nesnelerin iinternetiya da IoT olarak bilinen dijital dönüşümsürecine de katkı sağladıklarını ifadeeden şirketin yönetici ortağı NüzhetEmir Çubukçu, “Geliştirmiş olduğumuzuygulamalar ile web ve mobil uygula-malar, veri depolama, işleme, analizetme, raporlamanın yanında, özellikleIoT projelerimizde ihtiyaç duyduğumuzyapay zeka teknolojilerine alt yapı sağ-layacak durumdayız” diyor. Önümüzdeki5 yılda ürünlerinin pazardaki bilinilirli-ğini artırmayı hedeflediklerini dile ge-tiren Çubukçu, “Gelişen ve değişen dün-yaya ayak uydurmak için mobil uygula-malara daha çok yöneleceğiz ve yapayzeka ile ürünlerimizi kuvvetlendirmeyihedefliyoruz” diye konuşuyor. Şirket ge-liştirdiği 2 ürünü ile koronavirüs ile mü-cadeleye de destek sunmayı hedefliyor.8thSense ile insanların yapmış olduğuişleri robotik çevresel sensörlere delegeettiklerini, böylelikle o süreçlerden heminsanları uzaklaştırdıklarını hem de oto-matik kontrol yapabilen bir sistem sun-duklarını kaydeden Çubukçu, şunlarısöylüyor: “Diğer bir projemiz ise hemçalışanların uzaktan işlerini yapabilme-lerini, takip edebilmelerini sağlarken,

hem de birbirleri ile fiziksel temasıazaltan bir proje olarak hizmet veriyor.”

6E-ticaret uygulaması Koronavirüs ile birlikte tüm dün-yada insanların evlere çekilmesi, e-

ticarete olan ilgiyi de doruğa çıkardı.2012 yılında, o dönemde henüz trend ol-maya başlayan e-ticaret mobil uygula-malar alanındaki boşluğu görerek,mobil uygulama geliştirme firması App-cent’i kuran ve halen şirketin CEO’lu-ğunu yürüten Ozan Uysal, “Özellikle pe-rakende ve m-ticaret dediğimiz, mobilüzerinden e-ticaret uygulamalarındaçok tecrübeliyiz, bu konuda Beymen,Boyner, Mavi, Metro gibi sektör liderle-rinin çözüm ortağı olduk” diyor. İlkglobal projelerini Kuveyt Costa Coffeeiçin 2019 yılında gerçekleştirdikleriniifade eden Uysal, “Halen Kuveyt’te yeniprojeler için çalışıyoruz, ağırlıklı olarakMENA bölgesine odaklanıyoruz. Du-bai’de Mashreq Bank, Bahreyn’de BankABC ile yaptığımız projelerimiz demevcut” diye konuşuyor. Şirketin2019’da bir önceki yıla göre yüzde220’lik bir büyüme yakaladığını kay-

deden Uysal, “Hedefimizde global proje-lerimizi artırmak ve Appcent’i Türki-ye’den çıkan en büyük teknoloji girişim-lerinden biri haline getirmek var” diyor.Uysal, koronavirüse karşı ise dünyacaünlü bir market zinciri ile sosyal sorum-luluk üzer,ne bir proje geliştirme aşa-masına olduklarını bilgisini veriyor.

7Evden çalışan için yazılım Binlerce şirketin ‘evden çalışma’ uygula-masına geçtiği bu dönemde, şirketlerin

yönetim sistemini sürdürebilmesi ve iş ka-yıtlarının korunması için sağlam bir dijitalaltyapıya sahip olması gerekiyor. “Dokü-manlar” ve “Kayıtlar” adındaki uygulamaları

ile şirketlerin tüm kağıt üstündeki fiziki ka-yıtlarını dijitale taşıyan MFLOW şirketininkurucu ortağı İlkin Kılıç, “Geliştirdiğimiz ya-zılım, fiziksel olarak yürütülen, kağıt üze-rinde yapılan ve saklanan tüm çalışmalarıdijital ortalama taşıdığı için, şirketlerinevden çalışma koşullarına destek sağlıyor”diye konuşuyor. Kılıç, “Dokümanlar” ile her-hangi bir yönetim sistemi uygulayan ya dauygulamak isteyen işletmelerin, sistemi tümekibe anlatabileceği dokümanları dijitalolarak oluşturmasına ve sürdürülebilirliğisağlamasına olanak sağladıklarını söylüyor.“Kayıtlar” ile ise, yönetim sistemini kuran veuygulamaya başlayan işletmelerin, sistemle-rinin aksamaması için tutması gereken ka-yıtları dijital hale getirdiklerini ifade edenKılıç, Böylelikle, izlenebilirliğin yasal zorun-luluk olduğu işletmeler için, izlenebilirliği di-jitalde oluşturabilmelerini sağlıyoruz” diyor.Mflow’un yönetim sistemlerini uygulayan yada uygulamaya çalışan tüm firmalar tara-fından kullanılabileceğini kaydeden Kılıç,şöyle konuşuyor: “2019 yılının son çeyre-ğinde kurulmuş yeni bir şirketiz. Önümüz-deki beş yılın sonunda, kullanıcı sayısı en az200 bin olan, aylık cirosu iki milyonun üze-rinde bir şirket olmayı ve beşinci yıl içindehizmet ihracatına başlamış olmayı hedefli-yoruz.”

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 8:58 PM Page 4

NİSAN 2020

TURİZM

12

Aylık 17 milyondan fazla ziyaretçisiyle Türkiye’nin en büyük uçak bileti sitesi olanEnuygun.com’un CEO’su Çağlar Erol, koronavirüs salgınının turizmi vurmasıyla zorlu birsürece girdiklerini söylüyor. Herşeye rağmen 200 kişilik ekipleriyle evden çalışmayadevam ettiklerini anlatan Erol, “Öncelikli amacımız, bu zorlu dönemin ardındanplanlarımızı aynı hızla sürdürebilmek için tam olarak hazırlıklı olmak” diyor.

Levent Gökmen Demirciler / lgokmen@ekonomist.com.tr

“200 kişilik ekibimizleevden çalışıyoruz”

Koronavirüs salgınının belki de en fazla et-kilediği sektör turizm oldu. Ülkelerin sınır-larını kapatmasıyla yurtdışı seyahatler dur-ma noktasına gelirken, salgın nedeni ile yurtiçi seyahatlerde de felç yaşanıyor. Kurdu-ğu Cember.net'in XING tarafından satın alın-masının ardından 2008 yılında Enuy-gun.com’u hayata geçiren girişimci ÇağlarErol, bu sıkıntılı dönemi en az hasarla at-latabilmek için stratejik planlarını yaptık-larını söylüyor. Bir teknooji şirketi olarak 1gün içinde evden çalışma sistemine geç-tiklerini kaydeden Erol, şirketin bu zor sü-reci nasıl geçirdiğini KOBİ Girişim’e anlat-tı.

Enuygun.com ne zaman kuruldu? Şir-ketinizin çalışma alanları neler?

Enuygun.com’u 2008 yılında internetkullanıcılarının farklı hizmet ve servisler içinkendilerine en uygun fiyat seçeneklerini bu-labilmesi amacıyla kurduk. Özellikle seya-hat alanında hızlı bir şekilde büyüyen şir-ketimiz, bugün ayda 17 milyon ziyaretçisi,6 milyonun üzerinde uygulama indirmesi ilemilyonlarca internet kullanıcısının uçakbileti rezervasyonları için ilk adresi. İstan-bul’da 3, Berlin’de 1 olmak üzere 4 ofisi-mizdeki 200’e yakın çalışanımızla global on-line turizm sektörünün önemli oyuncula-rından biri haline geldik. Bugün Türkiye’deher 100 yurt içi uçak biletinin yaklaşık 10’u

ÇAĞLAR EROL

ENUYGUN_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:04 PM Page 1

13NİSAN 2020

Enuygun.com üzerinden satın alınıyor. Win-gie markasıyla Türkçe dışında 5 ayrı dilde,dünyanın farklı ülkelerinde binlerce seya-hat severe uçak yolculuklarında hizmet ve-riyoruz.

Uçak bileti dışında hizmetleriniz de varmı?

Otobüs bileti satışına da 2019 yılınınmayıs ayında başladık. 2020 yılında otobüsbileti satışlarımızı sadece Türkiye içindekirotaları değil Avrupa içindeki rotaları dakapsayacak şekilde genişleterek uçak bile-tinde olduğu gibi bu alanda da globalleşmeçalışmalarımıza devam edeceğiz. Örneğin,2020 yılında havaalanı olmayan Kırşe-hir’den yine havaalanı olmayan Pompei’yegitmek isteyen bir kişi Enuygun.com’danhem uçak bileti hem otobüs biletini alabi-lecek. Ayrıca yine 2019 yılında otel servisi-mizi de hayata geçirdik. Hizmet verdiğimizdiğer tüm alanlarda yaptığımız gibi, bu ser-visimizde de kullanıcılarımızın kendileriiçin en uygun seçeneği, en doğru bilgiler-le, en uygun fiyatla almalarını sağlamak içinçalışıyoruz. Yeni girdiğimiz ve oldukça re-kabetçi olan bu pazarda da ilk birkaç ayınsonunda çok güzel noktalara geldik. Bu seg-mentteki büyüme de oldukça memnuniyetverici. Seyahat eden kitle, aynı platform üze-rinden güvendiği markadan güvenilir fi-yatlarla otelini seçmeyi tercih ediyor. Önü-müzdeki yıl uçak bileti, otel ve otobüs bi-leti alanlarında, hem bireysel kullanıcı ta-rafında, hem de Enuygun.com Kurumsalürünüyle kurumsal firmalar tarafında hız-lı büyüme grafiğimizi sürdüreceğimize emi-niz.

Platformun nasıl çalıştığını anlatabilirmisiniz?

Enuygun.com'da en çok övündüğü-müz şeylerden biri güçlü teknoloji altyapı-mız. Platformumuzda herhangi bir uçuş ara-ması yaptığınızda, birçok farklı havayolun-dan ve GDS (Global Dağıtım Sistemi) diyetanımlanan yapılardan anlık verileri alıyo-ruz. Bir güzergâh için onlarca farklı seçe-neği çok hızlı bir şekilde bir araya getiriyor,hem fiyat hem de yer açısından en uygunseçenekleri kolayca görmenizi ve seçmenizisağlıyoruz. Böylece hem birer birer araş-tırdığınızda belki de aklınıza gelmeyecek uy-gun seçenekleri görmenizi, hem de çoğu za-

man anlamlı fiyat avantajları yakalamanı-zı sağlıyoruz. Geçtiğimiz sene Türkiye’de ilkkez Enuygun.com olarak hayata geçirdiği-miz Akıllı Aktarma sektörün geleceğine yönverecek bir teknoloji. Akıllı Aktarma, geliş-tirdiğimiz teknolojiyle havayollarının an-laşmalarla bağlayamadığı uçuşların eşleş-tirildiği, böylece gitmek istediğiniz yere ak-tarmalı olarak yüzde 90’a varan fiyat avan-tajlarıyla ya da daha kısa sürede uçmanızısağlayan akıllı bir teknoloji.

2020 hedefleriniz nelerdir?2020’ye oldukça agresif büyüme he-

defleriyle başladık. Ancak kovid-19 tabi kitüm dünya gibi bizi de etkiledi. Biz bu sü-reçte büyüme hedeflerimiz çerçevesinde or-taya koyduğumuz projelerimizi geliştirme-ye devam ediyoruz. Öncelikli amacımız, buzorlu dönemin ardından planlarımızı aynıhızla sürdürebilmek için tam olarak hazır-lıklı olmak.

İnsanların evlerine kapandığı bu dö-nemde iş süreçleriniz nasıl işliyor?

Kovid-19 ile ilgili tüm gelişmeleri büyükbir hassasiyetle yakından takip ediyoruz.Türkiye’de ilk koronavirüs vakası görülme-si itibarıyla, 200 kişilik ekibimizle birlikte,evden çalışmaya başlayarak operasyonu-

muzu sürdürmeye başladık. Tüm ekibin ev-den çalışmasını sağlamak yalnızca 1 günü-müzü aldı. Şimdi sadece 4 ofis olarak de-ğil, 200 ayrı ofiste kaldığımız yerden ke-sintisiz hizmet vermeye devam ediyoruz.Tüm çalışanlarımızla toplantılarımızı bir sü-reliğine telekonferans ve video konferansşeklinde yapıyoruz. Bir teknoloji şirketi ol-manın avantajını bu şekilde kullanıyoruz.

Yeni dönemde seyahat alışkanlıkların-da nasıl bir değişim bekliyorsunuz?

Koronavirüs sebebiyle insanların se-yahat etmeye çekindikleri bir dönemdeyiz.Hayatımız normale döndükten sonra da buçekincelerinin bir süre daha devam edece-ğini öngörüyoruz. Ancak seyahat çok temelbir ihtiyaç. Bu zorlu dönemin ardından in-sanların , daha tedbirli şekilde de olsa, se-yahat etmeye yeniden başlayacağına ve sek-törün uzun zamandır sürdürdüğü büyümetrendine bu aradan sonra devam edeceği-ne inanıyoruz. Bir süre için tüm dünyadaninsanların yurt dışı tatillerini ertelemesi vekendi ülkelerinde tatil yapmaları daha bü-yük olasılık olarak karşımıza çıkıyor. Ancakhepimizin umduğu gibi koronavirüse karşıetkili aşı ve tedavilerin geliştirilmesinin ar-dından bu trendin de değişeceğine eminiz.

“Yaşantımız er geç normale dönecek”“Süreç oldukça zorlu. Bu zorlu dönemde planlı bir şekilde ilerleyerek, tümdünyayı etkisi altında bırakan bu krizi en az etki ile atlatacağımızı umuyoruz.Yaşantımızın er ya da geç normal seyrine döneceğine yürekten inanıyoruz. Bukonuda bilim insanlarının açıklamalarını takip ediyor, buna göre iş hayatımızı dabu şekilde organize ediyoruz. Dileriz en kısa sürede tüm insanlık olarakkoronavirüs konusunu kötü bir anı olarak geride bırakmış oluruz.”

ENUYGUN_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:04 PM Page 2

NİSAN 2020

MOBİL PLATFORM

14

Rekabetin giderek kızıştığı pek çok sektör-de müşteri bağlılığı yaratmak şirketlerin enönemli gündem maddeleri arasında yer alı-yor. Son dönemde müşteri bağlılığını sağ-lamanın en önemli yollarından biri olaraksadakat programları öne çıkıyor. Şirketlersadakat kartları, sadakat uygulamaları,kampanya ve indirimlerle fark yaratmayaçalışıyor. Kodio da bu süreçte şirketlere vetüketicilere çözüm sunan bir indirim plat-formu... Anadolu Üniversitesi Bilgisayar Mü-hendisliği Bölümü mezunu genç bir girişimciolan Fatih Güdül’ün geliştirdiği Kodio, hersektörden şirketin kendi kampanyasınıoluşturmasına ve tüketicilerin tek bir plat-formdan bu indirimlere ulaşabilmesine im-kan tanıyor.

Eskişehir’de okurken öğ-rencilik yıllarında şirketlere ya-zılım geliştirmeye başlayan Gü-dül, 2011 yılında İstanbul’a ge-lerek oyun, e-ticaret ve ödemesistemleri gibi farklı sektörlerdeyöneticilik yapıyor. Bu süreçteTürkiye’de şirketlerin indirimve kampanya programlarınınyeterli olmadığını fark ediyor.Türkiye’de her dört kişiden üçü-nün sadakat programlarındanfaydalandığını söyleyen Güdül,“Amerika’da bu oran yüzde 98.Türkiye’de her şirketin ayrı bir

Fatih Güdül’ün kurduğu Kodio, 360 derecelik bir indirim platformu. Kodio’da hersektörden şirket kendi kampanyasını oluştururken, tüketiciler tek bir platformdan buindirimlere ulaşabiliyor. Kodio’nun CEO’su Fatih Güdül, yıl sonuna kadar 100 bin kişininuygulamayı indirmesini hedeflediklerini söylüyor.

Ayşegül Sakarya Pehlivan / asakarya@ekonomist.com.tr

Şirket indirimlerini tekplatformda birleştirdi

Kodio, kurumlar ve tüketiciler için ikifarklı uygulama sunuyor. Tüm firmalar busistem sayesinde kendi kampanyalarınıhazırlayıp müşterilerine gönderebiliyor.Bu süreçte uygulama isteyen şirketlere kam-

panya konusunda yönlendirmeyapabiliyor. Güdül, “Yapay zekay-la çalışan sistem sayesinde kam-panya yapmayı bilmeyen şirketleröğrenme imkanı buluyor. Bilenlerde daha iyi yapabiliyor” diyor.

Hedef 100 bin indirmeİstenilen kampanyanın iste-

nilen kullanıcıya ulaşmasını he-defleyen Kodio, şu an demo ola-rak hizmet veriyor. Platform iOSve Android uygulama marketle-rinden çok yakında indirilebilecek.Yıl sonuna kadar 100 bin indir-

uygulaması var. Tam olarak doğru kam-panyalar yapılmıyor. Çok fazla uygulama ol-ması tüketici açısından da sıkıntı yaratıyor.Biz hem firmalara hem kullanıcılara yol gös-termeyi hedefliyoruz” diyor.

Sistem nasıl çalışıyor?� Kodio’nun kurumsal ve bireysel olmak üzere iki farklı uygulaması var.Şirketler kendilerine özel uygulamayı indirdikten sonra istedikleri kampanya,indirim bilgilerini yüklüyorlar. Bu sırada Kodio’nun yapay zekasını kullanıyorlar.� Tüketiciler için bir ücret talep etmeyen Kodio’nun uygulamasını indirdiğinizan, uygulamadaki 50’nin üzerindeki kategorideki binlerce firmayaulaşabiliyorsunuz. � firmanın tüketiciye özel indirim kodları, Kodio üzerinden iletiliyor. � Herkesin kendi özel cüzdanı oluyor ve kodlar burada birikiyor. Tüm indirimleribu platform üzerinden takip edebiliyorsunuz. İstediğiniz zaman kodlarıkullanabiliyorsunuz.

KODIO_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:10 PM Page 1

15NİSAN 2020

menin gerçekleşmesi hedefleniyor. Dört ki-şilik bir ekiple yola çıkan Kodio, yıl sonunakadar 15 kişilik bir kadroyla yoluna devamedecek. Satış ve pazarlama tarafında uzmanisimlerin ekibe katılması planlanıyor.

Uygulama için bir ücret talep etmeyenKodio’nun sistemi gayet basit. TelefonunuzaKodio uygulamasını indirdiğiniz an, uygu-lamadaki 50’nin üzerindeki kategorideki bin-lerce firmaya ulaşabiliyorsunuz. Her fir-manın tüketiciye özel indirim kodları, Ko-dio üzerinden iletiliyor. Kodlar cüzdanınız-

da birikirken, istediğiniz zaman kodları kul-lanabiliyorsunuz. Güdül, Kodio’nun amacı-nın her sektörden her satıcının indirim yap-masını ve bunu cep telefonunda Kodio uy-gulaması olan her bir kişiye duyurmak ol-duğunu belirtiyor.

Şirketin gelirini ise şirketlerden alaca-ğı ücretlerden gelecek. Firmaların uygula-mayı kullanma oranlarına göre farklı pa-ketler sunulacak. Kodio, önümüzdeki gün-lerde kullanıma açılacak ve Türkiye lansmanıeylül ayında gerçekleştirilecek. Sadakat uy-

gulamalarına yeni bir soluk getiren uygu-lama, yine yıl sonuna kadar 100’ün üzerindesektörü Kodio çatısı altında bir araya ge-tirmeyi hedefliyor. Bu uygulamada yeralan firmalar kendi indirimlerini kendileriyaratacaklar ve istedikleri herkese ulaşa-bilecekler. Kodio tüm bu özellikleri kulla-nıcılarına sunarken gizlilik ve kişiselleştiri-lebilirlik yönlerini de ayrıca vurguluyor.

Hali hazırda hazır giyim, turizm gibi sek-törlerde anlaşmalar yaptıklarını söyleyenGüdül, “Her firma kendi eko sistemini ya-ratmaya çalışıyor ama sadakat programla-rında farklı gruplar oluşuyor. Müşteri takipedemiyor. Tek bir platform bunları tek birçatı altında toplayarak karışıklığı ortadankaldırmayı hedefliyoruz. Biz diğer uygula-maları kendimize rakip olarak görmüyoruz,iş ortağı olarak görüyoruz” diye konuşu-yor.

Yapay zeka kullanıyorKodio’nun en büyük özelliği, firmaların

istedikleri indirimi istedikleri hedef kitleyeyapma fırsatı sunması. Güdül, günümüzdeyüzde 100 hedeflemenin hâlâ yapılamadı-ğının yüzde 100 satış için Kodio’nun önem-li platform olduğunu belirtiyor. Kodio’nunarkasındaki yapay zeka, hem firmayı hempiyasayı hem de müşteriyi en iyi şekilde ana-liz ederek ilgili kişilere en doğru şekilde ula-şıyor. Kodio, firmalara ulaşacakları insan-ları diğer firmaların ulaştıkları aynı kitleyideğil, her firmanın her sektörün doğru kit-leye ve doğru kişiyi ayırt ederek ulaşması-nın garantisini veriyor.

Güdül, firmaların istediği hedef kitleyeulaşacağı için herkesin kendisini özel his-sedeceği bir platform sunduklarını söylüyor.Kodio’nun hedefinde yurtdışına açılmak davar. Şirk-etin Avrupa ve Ortadoğu pazarı-na açılmak için altyapısı hazır durumda.2021 yılında yurtdışına açılmayı planlayanşirket, özellikle sağlık turizmi gibi sektör-lerde fark yaratmayı hedefliyor.

Şirket yatırımcıların da markajına gir-miş durumda. Şu an kendi özsermayeleriylebüyüdüklerini söyleyen Güdül, “Finansaldesteğe reklam ve pazarlama tarafında ih-tiyacımız olacak. Yatırım gruplarıyla görü-şüyoruz. Bir veya iki sonraki yatırımcımızınyabancı olmasını hedefliyoruz” diyor.

FATİ

H GÜ

DÜL

KODIO_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:10 PM Page 2

NİSAN 2020

AR-GE

16

“Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Endek-si’nde” Mersin Teknoloji Geliştirme Bölge-si tüm teknoparklar arasında 5'inci, olgunteknoparklar arasında son üç yılda olduğuşekilde 4’üncü sırada yerini alan Mersin Tek-nopark, yaklaşık 6 bin 500 m2’lik kapalı ala-nı ile ön kuluçka girişimcilerin ve AR-GE faa-liyetlerini yürüten işletmelere ev sahipliğiyapıyor. 179 AR-GE firmasına ev sahipliğiyapan Mersin Teknoloji Geliştirme Bölge-si’nde geçtiğimiz yıl 150 milyon TL ciro ger-çekleşti. 35 milyon dolardan fazla da ihra-cat yapıldı. Mersin Teknoloji Geliştirme Böl-gesi Genel Müdürü Özgür Durmaz, “MersinTeknopark ve ODTÜ KALTEV ile yapılan pro-tokol çerçevesinde, Mersin Teknopark fir-maları KKTC’de uluslararası şubelerini aç-mak suretiyle iki ülke arasında işbirlikleri-ni geliştirmeyi sürdürecekler. 2020 yol ha-ritası dâhilinde Bahreyn, Singapur ve Gü-ney Kore başta olmak üzere uluslararası iş-birliği ziyaretleri ve B2B görüşmeleri plan-lamaları yapıldı” diyor.

Durmaz, sorularımızı şöyle yanıtladı:Mersin Teknopark hakkında bilgi verir

misiniz? Teknoparkınız ne kadar büyüklü-ğe ulaştı?

2009 yılından bu yana, Mersin Üniver-sitesi Çiftlikköy Kampusu içerisinde 50 dö-nümlük alan üzerinde faaliyetlerimizi sür-dürüyoruz. Teknoparkımız, yaklaşık 6 bin

6 bin 500 m2’lik kapalı alanı ile ön kuluçka girişimcilere ve AR-GE faaliyetlerini yürütenişletmelere ev sahipliği yapan Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi, yurtdışında dahaetkin hale gelmeye hazırlanıyor. Teknoparkın genel müdürü Özgür Durmaz, “MersinTeknopark firmaları KKTC’de uluslararası şubelerini açmak suretiyle iki ülke arasındaişbirliklerini geliştirmeyi sürdürecekler” diyor.

Burcu Tuvay / btuvay@ekonomist.com.tr

“KKTC ile işbirliğinigeliştireceğiz”

ÖZGÜ

R DU

RMAZ

MERSIN_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:13 PM Page 1

17NİSAN 2020

500 m2’lik kapalı alanı ile ön kuluçka giri-şimcilerin ve AR-GE faaliyetlerini yürüten iş-letmelere ev sahipliği yapıyor. Yeni binalariçin yatırım planları yapılıyor, yatırımcılar-la da görüşmeler devam ediyor. 179 AR-GEfirmasına ev sahipliği yapan Mersin Tek-noloji Geliştirme Bölgesi’nin 2019 yılında-ki 96 firmasının sektörel dağılımı yüzde 65bilişim teknolojileri, yüzde 11 makine, yüz-de 6 tıp, yüzde 3 elektronik ve medikal, yüz-de 2’şer gıda, biyoteknoloji ve kimya, yüz-de 1’er otomotiv, savunma sanayi, mekat-ronik, tarım ve enerji şeklinde.

Şu an 85 teknopark arasında kaçıncı sı-radasınız?

“Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Endek-si’nde” Mersin Teknoloji Geliştirme Bölge-si tüm teknoparklar arasında 5'inci, olgunteknoparklar arasında son üç yılda olduğuşekilde 4’üncü sırada yerini alarak büyük birbaşarıya daha imza attı.

M2 fiyatları hakkında bilgi verir misiniz?2020 tarihi itibari ile ofis kirası 25 bin

TL + KDV, İşletme gideri ise 12 bin TL + KDVolarak belirlendi..

2019 yılında şirketlerin gerçekleştirdi-ği tahmini toplam ciro ve ihracat nedir?

2019 yılı itibari ile Mersin Teknoparkbünyesinde ticarileştirilen bilgi sayesinde el-de edilen yurtiçi kazanç 150 milyon TL’yeulaştı. Yine 2019 yılı itibari ile Mersin Tek-nopark bünyesinde ticarileştirilen bilgi sa-yesinde ihracat rakamı; 35 milyon doları aş-tı. Firmalarımız 100’ün üzerinde ülkede kat-ma değerli ürünlerinin satışını gerçekleş-

tirdi. 2020 yılında büyüme planlarınıza iliş-

kin yapacağınız yatırımlar hakkında bilgi ve-rir misiniz?

Mersin Teknoloji Bölgesi alanında yeralan bin m2lik bir yapı içerisinde Teknolo-ji Üretim Merkezi (Fab-Lab), Uluslar-arası Ticarileşme ve MentorlukMerkezi, Teknoloji Fuaye Ala-nı ile yüksek kapasiteli birVeri Merkezi’nden oluşanbütüncül bir merkezinkurulmasını içeriyor.

2020 yılında kaç yeni şirkete ev sahip-liği yapmayı hedefliyorsunuz?

2020 yılı itibari ile kuluçka bina inşaa-tımızı hayata geçirebilirsek mevcut 100 ci-varı girişimcimize ek olarak 31 yeni girişi-me daha ev sahipliği yapabileceğiz. Ön ku-

luçka süreçlerinde teknoparkı-mızda yer olmasa da diğer

teknoparklara şirket ku-rulumu için girişimci-

leri yönlendirmeyedevam edeceğiz.

Yurtdışına yö-nelik projeleriniziöğrenebilir miyiz?

Mersin Tekno-park ve ODTÜ KALTEV

ile yapılan protokol çer-çevesinde, Mersin Tekno-

park firmaları KKTC’de uluslararasışubelerini açmak suretiyle iki ülke arasın-da işbirliklerini geliştirmeyi sürdürecekler.2020 yol haritası dâhilinde Bahreyn, Sin-gapur ve Güney Kore başta olmak üzereuluslararası işbirliği ziyaretleri ve B2B gö-rüşmeleri planlamaları yapıldı. Firmalarımızadına uluslararası ofis kullanımını sağla-yabilmek, arttırabilmek ve etkinleştirile-bilmek üzere işbirlikleri, iyi niyet anlaşma-ları sözleşmeler yapılmaya devam ediliyor.

Bu yıl gerçekleştirilecek 5 proje

1Altı ülkeden ortaklarla yürütülen Erasmus+ MENTECH projesi mentorlükprogramıyla ön kuluçka ve kuluçkalarda yer alan girişimciler için sistematikmentörlük hizmeti sunulacak.

2ABD Büyükelçiliği Hibe Programı Kapsamında hazırlanan ‘Türkiye’dekiTeknoloji Girişimciliğinin Güçlendirilmesi İçin Transatlantik İşbirliği Projesi’ile Mersin’de yaşayan teknoloji girişimcilerinin Silikon Vadisi’nde yer alan

mentorlardan destek alarak global iş hayatına başarılı bir adım atılmasıhedefleniyor.

3‘Dijital Oyun Tasarımı Projesi’ ile Mersin Teknopark, Mersin BüyükşehirBelediyesi, İŞKUR ve MeÜ ortaklığında düzenlenecek eğitim, çalıştay ve e-spor etkinliği ile Dijital Oyun Tasarımı Teknopark firmaları ve alanında

sektörün ihtiyacını karşılayacak insan kaynağının sağlanması amaçlanıyor.

4Erasmus+ Sector Skills Alliances 2020 kapsamında hazırlanmakta olan ve2020-2022 yılları arasında sürmesi öngörülen proje ile bilişim sektöründeişgücü piyasasının duyduğu sektörel beceri ihtiyaçlarına cevap verebilirliğin

artırılması hedeflenirken, bu alanda mesleki eğitim ihtiyaçları analiz edilecek veyeni bir müfredatın oluşturulup yaygınlaşması sağlanacak.

5EASI– Sosyal Girişimler İçin Finans Piyasalarının Gelişimini ArttırmayaYönelik Eylemler Projesi, bilişim sektöründe piyasa değerlendirmeleri,yatırımcı çekmeyi amaçlayan pazarlama ve ağ oluşturma faaliyetleri, eğitim

faaliyetleri ve kapasite geliştirme faaliyetlerini içeriyor.

MERSIN_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:13 PM Page 2

NİSAN 2020

MOBİL SAĞLIK

18

Dünyada mobil sağlık çözümleri pazarı 50,8milyar dolarlık büyüklüğe ulaşmış durum-da. Türkiye'de ise pazarın 340 milyon do-lar civarında olduğu tahmin ediliyor. Son yıl-larda mobil uygulamalara talebin artmasıbu alana yönelik yeni yatırımlar yapılmasınısağlıyor. Fiziksel sağlığı korumaya ve tedavietmeye yardımcı bir egzersiz uygulamasıolan Moovbuddy de bunlardan biri.

Şirket ilk olarak Güner Bayram tara-fından 2017 haziran ayında Vexrob olarakkuruldu. Vexrob doktor ve fizyoterapistle-rin hastalarına egzersiz programı oluştur-dukları bir fizik tedavi uygulamasıydı. Bay-ram, daha sonra pazardaki eksikliği gö-rerek son kullanıcıya yönelik Moov-Buddy’yi yaratmaya karar verdi. Moov-Buddy, son kullanıcının bir doktorabağlı olma gerekliliğini ortadan kal-dırıyor. MoovBuddy’nin kurucusuGüner Bayram, “Doktoru ya da fiz-yoterapisti olmadan da bir kişi eg-zersiz programına (tıbbi olarak ta-nısal olmayan egzersiz programları)kaydolabilir. Biz de uygulamamızlabunu sağladık” diyor.

Günlük öneriler yapıyorMoovbuddy fiziksel sağlığı ko-

rumaya ve tedavi etmeye yardımcıbir egzersiz uygulaması. Bel, boyunağrılarını azaltmak isteyen, omuz,diz, kalça gibi bölgeler için bölgeselgüçlendirme yapmak isteyen ya dapostürünü düzeltmek isteyen herkesiçin tecrübeli doktor ve fizyotera-pistlerin deneyimleri ile hazırladık-ları egzersiz protokolleri bulunuyor.MoovBuddy yalnızca bir egzersiz

Türkiye'de büyüklüğü 340 milyon dolar civarında olduğutahmin edilen mobil sağlık çözümleri pazarına yenioyuncular giriyor. Fiziksel sağlığı korumaya ve tedavietmeye yardımcı bir egzersiz uygulaması olanMoovbuddy de bunlarda biri. Şirketin kurusu GünerBayram, “20 bin kullanıcımız var. Yıl sonunda hedef bunu 500 bin yapmak” diyor.

Ayşegül Sakarya Pehlivan / asakarya@ekonomist.com.tr

Hedefi 2020 sonunda500 bin kullanıcı

lar MoovBuddy’den kendi istedikleri za-manlarda hatırlatmalar alabiliyor, gelişmeve ağrı durumlarının takibini yapabiliyor.

MoovBuddy, kullanıcı analiz ve du-rumuna göre kendilerine günlük öne-rilerde bulunuyor. Tüm bunlarla birlikte

kullanıcılar MoovBuddy’de amaç-larına yönelik spesifik egzersizle-re kaydolabiliyor, aşama aşamailerleyerek gelişimini devam etti-rebiliyorlar. İçerik olarak benzeregzersiz uygulamalarında bulun-mayan çok özgün içerikler oldu-ğunu söyleyen Bayram, “Uzunyolculuk egzersizleri, kadın sağlı-ğı ve gamer egzersizleri gibi çokspesifik programların bulunmasıise fiziksel sağlık alanındaki holistikyaklaşımımızı gösteriyor” diyor.

Bunun yanı sıra doktor ve fiz-yoterapistler uygulamaya kaydo-lup hastaları için egzersiz progra-mı oluşturabiliyor. Yine kendi uz-man ara yüzlerinden hastalarınıntakibini yapıp iyileşme sürecini gö-rebiliyorlar. Bu sayede fizik teda-vi süreçlerinin takip edilebilir vedaha verimli geçmesini hedefle-

uygulaması olarak kalmayıp kullanıcılarınıbu süreçte bilgilendiren ve motive eden birarkadaş rolünde aynı zamanda. Kullanıcı-

MOOVBUDDY_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:15 PM Page 1

19NİSAN 2020

diklerini belirten Bayram, doktorların has-taları için oluşturduğu programlarda has-taların yüzde 90’nın ağrısını azalttığını söy-lüyor.

Abonelik sistemi varMoovBuddy, Freemium diye adlandırı-

lan sınırlı kullanım için ücretsiz sınırsız kul-lanım için ise aylık abonelik gerektiren birmodele sahip. Kullanıcılar uygulama içi sa-tın alma yaparak MoovBuddy'nin tüm özel-liklerine ve içeriklerine erişebiliyorlar.

MoovBuddy’yi global bir iş modeli ola-rak tasarlayan Bayram, “2020 yılının ba-şında kullanıcı ile buluşturduk ve hem glo-bal pazarda hem de yurt içi pazarında busene sonuna kadar yüzde 1000'lik bir bü-yüme hedefliyoruz” diyor. Hali hazırda 20bin kullanıcısı olan şirketin sene sonundahedefi bu rakamı 500 bine çıkartmak. He-nüz bir yatırım almayan girişimci, yatırımiçin görüşmeler yürütüyor.

MoovBuddy ile sağlık alanını dönüştü-

ren oyunculardan biri olmayı hedefledik-lerini söyleyen Bayram, “Biz fiziksel sağlı-ğı konu aldık, çünkü bu alanda büyük bir ih-tiyaç görüyoruz” diyor. Son 30 yılda dün-ya nüfusu yüzde 50'lik artış ile 5,3 milyarcivarlarından 7,9 milyara geldi. Yine 30 yılönceki durumda 65 yaş üstü nüfusun top-lam nüfusa oranı yüzde 6 iken bugün yüz-de 9. Sağlık personeli ve hizmet sağlayıcı-larına bakıldığında bu rakamlara eş bir ar-tış olmadığını söyleyen Bayram, “DünyaSağlık Örgütü'nün bu konuda önemli çağ-rıları bulunuyor. Buradan şunu anlıyoruz da-ha sağlıklı yaşamak için sağlımızı koruma-lı, yaşam tarzımızı sağlıklı yaşama adapteetmemiz gerekiyor. Omurga sağlığı da enönemli koruyucu sağlık önlemlerinin alın-ması gereken konulardan birisi. Günümüzyaşam koşulları bunu her geçen gün dahazorlaştırıyor. Masa başı çalışmalar, uzun sü-re akıllı telefon ve klavye kullanımları gibiBunların hepsi birçok rahatsızlığa davetiyeçıkarıyor. MoovBuddy bu noktada kullanı-cıları koruyan, doğru yönlendiren, egzersi-ze teşvik eden bir arkadaş” diyor.

3 kişidenden birininbeli ve boynu ağrıyorAmerika’da yapılan biraraştırmaya göre her 3 kişiden 1’ibel ve boyun ağrılarındanmuzdarip. Bu kişiler yılda 11 güniş yerlerinden izin alıyor. Budurum en başta kişinin yaşamkalitesini negatif etkiliyor, sonrada hem kişinin kendisine hem desağlık sisteminin paydaşlarınayüksek maliyetlere sebep oluyor.Bu sağlık problemleri; oturma,yatma, telefon kullanımı, vb. ileilgili yanlış alışkanlıkların önünegeçerek ve doğru egzersizlerleönlenebiliyor.Bu sayede ilaç tüketimi, tıbbigörüntüleme ve ameliyat sayılarıazaltılabiliyor. Bayram, “Bir sayıverecek olursak sağlık alanındayapılan harcamaların tanısalsıralamasında kas-iskelet sistemikaynaklı rahatsızlıklar ikincisırada geliyor. Birinci sırada kalpve damar sağlığının da bulunduğudolaşım sitemi geliyor. Tedavisininçok maliyetli olduğunu bildiğimizkanser ise bu sıralamada altıncısırada yer alıyor” diyor.

GÜNER BAYRAM

MOOVBUDDY_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:15 PM Page 2

NİSAN 2020

EV TEKSTİLİ

20

Her insanın genetiği, yetişme tarzı, dene-yimleri, bakış açısı farklıdır. Ve bu farklılığıevine de yansıtır. Çünkü evi insanın en özelkişisel mekanıdır. Burada duygularını ve ha-tıralarını depolar. Dolayısıyla herkesin evikendine özeldir. Kimi seçtiği daireyle, kimidekorasyonuyla farklılaştırmak, kendineözel yapmak ister evini. Dekorasyonda ki-şiye özel ürünlerle farklılaşmak isteyenpek çok kişi bu doğrultuda mobilyalarını yap-tırabiliyor. Ancak halıda bu pek de mümkündeğil. Aynı markaları tercih edenlerinevinde genelde benzer ürünler oluyor. Fa-kat evini kişiselleştirmek isteyenler, ha-lılarının da kişiye özel olmasını, kendiniyansıtmasını istiyor. İşte bunu gören gi-rişimci Şeyda Elif Çakmak, Elly Concept’lekişiye özel olarak farklı konseptlerde halıtasarımı yapıyor. Bu ürünleri dijital plat-formlarda dünyanın farklı ülkelerine satanÇakmak, yakın zamanda İstanbul Anado-lu yakasında açtığı mağaza ile online işi-ni offline’a da taşımış oldu.

Halıcılıkla tanışma hikayesiŞeyda Elif Çakmak, aslen Hataylı.

Profesyonel iş hayatı boyunca iletişimalanında Türkiye’nin farklı şehirlerindebirbirinden farklı sektör ve şir-ketlerde çalışmış. Halıcılıkve halı tasarımı işiyle tanış-

Çocuğunuzun yaptığı resmi halıya dokutmak ve odasına sermek ya da kişiselhikayenizle özel hazırlanmış bir halının salonunuzda olmasını ister misiniz?Mekanlarındaki halının benzersiz olmasını isteyenlere hizmet veren Elly Concepthalıları kişiselleştiriyor. Bir kadın girişimci olan Şeyda Elif Çakmak tarafından kurulanElly Concept, bugün dünyanın 12 ülkesine ihracat da yapıyor.

Özlem Bay Yılmaz / obay@ekonomist.com.tr

Hikayeli halılarla12 ülkeye ihracat yaptı

ması ise son olarak pazarlama müdürü ola-rak çalıştığı Gaziantep’te büyük bir halımarkası sayesinde olmuş. Gaziantep’egeldiğinde kimseyi tanımadığı için pek sos-yalleşme fırsatının olmadığını ve bolca boşzamanı olduğunu söyleyen Çakmak, o dö-nem halı tasarımı konusunda eğitim aldı-ğını ve fuarlar sayesinde yurt dışındakitrendleri yakından takip etme fırsatı bul-duğunu anlatıyor.

Türkiye’de olmayan bir dokuma tek-niği olan Tufting tekniğiyle tam da o dö-

nem tanışan Çakmak, bu teknik sayesindestandart makine halısının dışına çıkıla-bileceğini görüyor. Çalıştığı şirkete butekniği anlatıyor ve bu teknikle farklı

ürünler üretiyor o marka. Ancak markayüksek adetli çalıştığı için ürünler hazır-lanan koleksiyonların dışına çıkmıyor ya-ni pek de kişiselleştirilemiyor. Çakmak tambu dönemde, 2014’te kendi şirketini kur-

ma kararıyla çalıştığı kurumdan ayrılı-yor. Kişiye özel halı markası yaratmak

için yola çıkan Çakmak, bu halıları on-line satma kararı alıyor. Önce Tuf-

ting tekniğiyle dokuma yapmayabaşlayan üreticileri buluyor. Ha-tay’da yerleşik aile şirketleriGanioğulları bünyesinde kendimarkası olan Elif Konsept’i ya-ratıyor.

ŞEYD

A EL

İF Ç

AKM

AK

HALI_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:44 PM Page 1

21NİSAN 2020

Ürün gamı genişletildiKendi tasarımlarını yaparak

bunları Instagram’da satmayabaşlıyor. Hangi mekan için halıyapılacaksa ölçüleri, kapının açı-lış yönü gibi pek çok detaya gö-re kişiye özel dokunuyor. Ölçümmetotlarını müşteriye verdiğini,desene birlikte karar verdikleri-ni ve müşteri onayladıktan son-ra o halının dokunduğunu söy-leyen Çakmak, sonra çift taraf-lı kilim üretmek için de hareke-te geçiyor. Kilimlerin daha uygunmaliyetli ve kolay temizlenir ol-duğunu belirten Çakmak, ar-dından ürün gamına patchworkürünleri de ekliyor. Daha sonra ise puf sa-tışına da başlanıp aksesuar işine de giriliyor.

Elif Konsept tasarımı olan halıların tak-lit edildiğini söyleyen Çakmak, bunun önü-ne geçmek için tasarımları olan halıları tes-cil ettirdiklerinin de altını çiziyor. İtalya, Azer-baycan ve İngiltere’de otellerin kral daire-leri ve lobileri için halı hazırladıklarını söy-leyen Çakmak bu müşteriler için ağırlıklı içmimarlarla çalıştıklarını ifade ediyor. 2016-2017 yılında marka için sevindirici bir gelişmeoluyor ve Ekonomist’in Anadolu Markalarıyarışmasında ilk yıl jüri özel ve ikinci yıl ikin-cilik ödülünü alıyor Elif Konsept.

Hedefte perde ve de-korasyon ürünleri var

Yurtdışında ilk Al-manya’ya satış yaptıkla-rını ardından diğer ülke-lerin geldiğini söyleyenÇakmak, Amerika’danAzerbaycan’a kadar 12ülkeye satış gerçekleş-tirdiklerinin üzerinde du-ruyor. İki yıl önce satış-ların yüzde 50’si yurtdı-şına yaptıklarını ve ya-bancıların markayı tamtelaffuz edemediğini vekendisine de Elly demesiüzerine yurtdışı satışları

için farklı bir marka daha oluşturuyor: EllyConcept.

Geçen Kasım ayında ise Hattena şirke-tini kurup, aile şirketinden bu şirkete taşı-yor markaları. Hattena’nın Hatay’ın ilkisimlerinden biri olduğu için seçtiğini an-latan Çakmak, Mart ayında ise ilk mağaza-sını Hattena Design House olarak açtı. Bumağaza dışında bayileri olduğunu ve bayiağını önümüzdeki dönemde geliştirecekle-rini söyleyen Çakmak, hedeflerinin halı dı-şında perde ve dekorasyon işine girmek ol-duğunu, kendilerine özgü tasarımlarla farkyaratmaya hazırlandıklarını anlatıyor.

İlham kaynağı müşterileriElif Konseptte kilimler 210 -830 TL arasında değişiyor, özel tasarım halılarınmetrekaresi bin 500 TL civarındayken özel tasarım patchwork halılardametrekaresi 500 liradan başlıyor. Adınızı, istediğiniz figürü halıyadokutabiliyorsunuz. Bir başka ilginç ayrıntı ise halılarının alışıldığı üzerekodlarının olmaması. Şeyda Elif Çakmak, ilham kaynaklarının müşterileriolduğunu ve dolayısıyla da halılara kod yerine o tasarımı ilk kimin içindokunursa onun ismiyle o tasarımın anıldığını söylüyor.

İlginç siparişlerPek çok halı tasarladıklarını belirten Şeyda Elif Çakmak, aldıkları ilginçsiparişleri şöyle anlatıyor: “Almanya’daki bir mimar müşterim eski birbasketbolcunun yatak odası için bir halı istediğini söyledi. Bu basketbolcukalbinde bir problem çıktığı için basketbolu bırakmak zorunda kalmış.Dekorasyonun çok sade olduğu kişinin ise çok hassas bir insan olduğu ve ismineski popülerlikte olmamasına da üzüldüğü söylendi. Ona ‘U’ şeklinde bir halıtasarladık. Yatağın altına girmiyor. Alt kısmında sağlıklı kalp ritmi onun başharflerine denk geliyor ve bu ritim sonsuzluğa gidiyor. Yine bir beyin cerrahıiçin halı yaptık. Ona salonu için halı yaptık, yemek masasının altından çıkankıvrımlar beyindeki damar kıvrımlarını andırıyordu. Her gelen misafirine debunu anlatıyordu.”

HALI_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:45 PM Page 2

NİSAN 2020

İNTERNET

22

Günümüzde basılı bir kitabı okurken za-mansızlık nedeniyle bitirememekten şikâ-yetçi kitlenin sayısı gittikçe artıyor. Kendiside bu kitlenin bir parçası olan Berk İma-moğlu, “Keşke kitabın sesli hali olsaydı veyolda veya başka bir işle ilgilenirken de din-leyebilseydim” diyerek 2014’te Seslenen Ki-tap’ı kuruyor. 2005’te İsveç’te kurulan, bu-gün 450 çalışanıyla 19 ülkede faaliyet gös-teren Storytel’in Mayıs 2018’de satın aldığıSeslenen Kitaplar, bugün yola Storytel Tür-kiye olarak devam ediyor.

Storytel Türkiye Ülke Müdürü Berkİmamoğlu, tüm kitapseverlerin Storytel’e ay-lık abonelik ücreti karşılığında üye olabile-ceklerini, platformdaki Türkçe ve İngilizce ki-tapları dinleme fırsatı elde edebilecekleri-ni söylüyor. 2019 sonu itibarıyla Storytel’in19 ülkede toplam abone sayısının 1,1 milyonaulaştığını aktaran İmamoğlu, Türkiye’nin tümStorytel ülkeleri arasında en hızlı büyüyenülke konumunda olduğuna da değiniyor.

Berk İmamoğlu ile Storytel Türkiye’ninokuyuculara sağladığı avantajları ve 2020ajandasında öne çıkan başlıkları konuştuk:

Storytel’i tanıyabilir miyiz? 2005’te Jonas Tellander ve Jon Hauks-

son tarafından, Bokilur adıyla kurulan Story-tel, İsveç’te piyasadaki sesli kitapları yeni-likçi bir abonelik sistemiyle kullanıcılara ulaş-

Storytel, üyelerine binden fazla Türkçe ve 65 bin İngilizce sesli içerik ile 50 bin e-kitaba sınırsız erişebilme olanağı sağlıyor. 2019’da Türkiye’de Storytel üzerinden2018’e göre yüzde 315 artışla 4,5 milyon saat sesli kitap dinlendiğini belirten StorytelTürkiye Ülke Müdürü Berk İmamoğlu, “Türkiye, 19 ülke içinde en hızlı büyüyen oldu.Dinleme sürelerini 2020’de en az yüzde 50 artıracağız ve sesli kitap kataloğunubüyüteceğiz” diyor.

Ceren Oral Balaban / coral@ekonomist.com.tr

“Türkiye, 19 ülke içinde en hızlı büyüyen oldu”

BERK İMAMOĞLU

STORYTEL_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:19 PM Page 1

23NİSAN 2020

tırmak amacıyla hayata geçti. Bugün 450 ça-lışanıyla 19 ülkede faaliyet gösteren, Nas-daq’ın İskandinav kolu olan First North bor-sasına açık Kuzey Avrupa’nın lider sesli ki-tap şirketi olan Storytel, dijital platformu-nun yanı sıra aynı zamanda kapsamlı bir ya-yın grubu.

Kaç ülkede faaliyet gösteriyorsunuz? Genel merkezi İsveç/Stockholm’de bu-

lunan Storytel olarak 19 ülkede faaliyetle-rimizi yürütüyoruz. Bu ülkeler; İsveç, Nor-veç, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Al-manya, Rusya, Hollanda, Polonya, İspanya,

İtalya, Türkiye, Hindistan, Birleşik ArapEmirlikleri, Bulgaristan, Singapur, Meksika,Brezilya ve Güney Kore.

Storytel, Türkiye’de ne zamandan bu ya-na var?

Storytel, Türkiye’ye 2017’de Seslenen Ki-tap’ın tüm hisselerini satın alarak giriş yap-tı. Seslenen Kitap, 2013’te iki ortak olarakkurduğumuz ve 2014’te lansmanını yaptı-ğımız, mobil uygulamalar üzerinden çalışanTürkiye’nin ilk sesli kitap dükkânı. Satışın ar-dından Mayıs 2018 itibarıyla, Türkiye’yisesli kitap konusunda önemli bir pazar ha-line getirmeyi amaçlayan Storytel olarak de-vam ediyoruz.

Hedef kitleniz kim?Storytel’in ve sesli kitapların hedef kit-

lesi, kitapla ilgilenen herkes diyebilirim. Tür-kiye’de sesli kitaplar için kısa sürede yarat-tığımız büyük ilgiyi Storytel ile arttırmaya de-vam ediyoruz ve Türkiye’yi büyük bir seslikitap pazarına dönüştürmek için çalışmala-rımızı sürdürüyoruz. Özellikle akıllı telefon-ların ve uygulamaların yaygınlaşmasıyla ses-li kitapların günlük hayatımızdaki yeri art-maya devam ediyor. Bu artışı sesli kitap-lardaki üretim sayıları ve satış oranlarındada gözlemliyoruz. Sesli kitaplar artık yayın-cılık sektörünün en hızlı büyüyen ve gelişenkolu diyebiliriz.

Sistem nasıl işliyor?Tüm kitapseverler Storytel’e aylık abo-

nelik ücreti karşılığında üye olabilir ve plat-formda bulunan tüm Türkçe ve İngilizce ki-tapları dinleme fırsatı elde edebilirler.Storytel’in yayın servisi, Spotify’a benzer ça-lışıyor ancak Storytel’de sadece sesli kitap-lar ve e-kitaplar bulunuyor. Storytel’de kul-lanıcılar, ilk 14 gün boyunca ücretsiz olarakdiledikleri kitabı dinleyebiliyor ve platformudeneyimliyorlar.

Okuyuculara ne gibi avantajlar sağlı-yorsunuz?

Storytel, aylık abonelik sistemi üzerin-den hizmet sunuyor ve üyeler platformda-ki binden fazla Türkçe sesli içerik, 65 bin İn-gilizce sesli içerik ve 50 bin e-kitaba sınır-sız erişebiliyorlar. Storytel kitap okumanınen kolay hali. Storytel’de Türkiye’nin en iyisesleri ve seslendirmenleriyle çalışıyoruz.Çok yenilikçi bir iş yapıyoruz, Türkiye’dekibestseller kitaplarla, bu kitapların yayınev-

leri ve yazarlarıyla da çalışıyoruz. Sesli içe-rik dünyasını insanlara tanıtmak ve sevdir-mek adına çeşitli podcast çalışmalarına dasponsor oluyor ve onların gerçekleşmesinide sağlıyoruz.

Globalde ve Türkiye’de son durum ne? 2019 sonu itibarıyla Storytel’in 19 ülkede

toplam abone sayısı 1,1 milyona ulaştı.Storytel Türkiye, tüm Storytel ülkeleri ara-sında en hızlı büyüyen ülke konumunda.2019’da Storytel üzerinden Türkiye’de top-lam 4 milyon 54 bin 400 saat sesli kitap din-lendi. 2018 ile karşılaştırdığımızda sesli ki-tap dinleme oranı Türkiye’de yüzde 315 art-tı. 2019’da ortaya çıkan dinleme sürelerinin2020’de en az yüzde 50 üzerine çıkmayı he-defliyoruz. Bu dinleme hedefine ulaşmak içinher geçen gün dinleyicilerimizin beklentile-ri paralelinde yeni kitapları Storytel kütüp-hanesine ekliyoruz.

2020 ajandanızda neler var?Uluslararası alanda öncelikli planımız,

İskandinav ülkeleri gibi kârlı durumdaki pa-zarlarımızın sayımızı artırmak. 2020 sesli ki-tap üretim planımız doğrultusunda, yeni çı-kan kitapları ve klasikleri sesli kitaba dön-üştürmeyi sürdürerek sesli kitap kataloğu-muzu büyütmeye devam edeceğiz. Aileüyeliği modelinin yaygınlaşmasına da odak-lanacağız.

Dikkat çeken 6 istatistik1İsveç, üye sayısında açık ara

birinci sırada.

2Kitap dinlemede İsveç, Norveçve Danimarka en üst sırada ve

her üç ülkedeki ortalama dinlemesaatleri birbirine yakın.

3İskandinav ülkelerindedinleyicilerin çoğunluğunu

kadınlar oluşturuyor.

4Rusya’da sesli kitaplar daha çokdinleniyor.

5Türkiye’de dinleyicilerin kadınve erkek oranı eşit dağılım

gösteriyor.

62019’da Türkiye’de türlerinegöre kurgu dışı kitaplar 940 bin

saat, romanlar 895 bin saat,klasikler 517 bin saat, çocukkitapları 507 bin saat, polisiyekitaplar ise 415 bin saat dinlendi.

Türkiye’de en çokdinlenen ilk 10 kitapBerk İmamoğlu, Türkiye’dedinleyicilerin en çok tercih edilenbasılı kitapların sesli haliniStorytel’de görmek istediğinikaydediyor. İmamoğlu, Storytelüzerinden 2019’da Türkiye’de ençok dinlenen ilk 10 kitabı; “HarryPotter Serisi”, “Sapiens”, “BirÖmür Nasıl Yaşanır”, “UstalıkGerektiren Kafaya TakmamaSanatı”, “Kürk Mantolu Madonna”,“Serenad”, “21. Yüzyıl için 21Ders”, “Homo Deus”, “SaatleriAyarlama Enstitüsü” ve“İçimizdeki Şeytan” olaraksıralıyor.

STORYTEL_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:19 PM Page 2

NİSAN 2020

TASARIM

24

Deniz Şenocaklı Özula, 33 yaşında genç birgirişimci… Yeditepe Üniversitesi UluslararasıTicaret ve İşletmecilik Bölümü mezunu. Çe-şitli pırlanta uzmanlığı eğitimleri alarak sek-törün önemsediği ‘HRD Diamond Grader’ gi-bi birçok sertifikanın da sahibi. Diamond ByNaci Şenocaklı markasının kurucusu baba-sı Naci Şenocaklı’nın etkisiyle takı ve mü-cevher sektörünün hep içinde olan Deniz Şe-nocaklı Özula, ancak bu alanda çalışmaları-nı ailesinden bağımsız sürdürmeyi tercih et-miş. Tasarımcılık aileden gelince taş dizimi,cila, ürün takibi, satış servisi, halkla ilişkiler,taş satın alımı ve sipariş takibi gibi birçokfarklı konuda çalışma fırsatı yakaladığını be-lirten Deniz Şenocaklı Özula, şimdilerde tümenerjisini kendi tasarımlarına veriyor. ‘De-niz Şenocaklı’ isimli markasını büyütmeyi he-defliyor.

“Yurtdışında doğru noktalarda olmayıçok isterim. Umman'da bir concept store’daürünlerim yer alıyor. Yenilerinin olmasını he-defliyorum. Franchise konusuna da sıcak ba-kıyorum. 5 yıl içinde franchise vermeyi plan-lıyorum. 5 yıl sonra etkili satış ağlarının tü-münde ve cadde mağazacılığının yoğun ol-

Takı ve mücevher markası Diamond By NaciŞenocaklı’nın ikinci kuşak temsilcisi Deniz ŞenocaklıÖzula, kendi markası ile ailesinden bağımsız ilerlemeyitercih etti. Tasarımlarını kendi web sitesinin yanı sırabirkaç noktada satışa sunan Özula, franchise vererekbüyümeyi planlıyor.

Özlem Bay Yılmaz / obay@ekonomist.com.tr

“Franchise ile 5 yıldabüyümeyi planlıyorum”

DENİ

Z ŞE

NOCA

KLI Ö

ZULA

TASARIM_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:21 PM Page 1

25NİSAN 2020

duğu alanlarda olmayı hedefliyorum” diyenDeniz Şenocaklı Özula, sorularımızı şöyle ya-nıtlıyor:

Takı ve mücevher sektöründe kendimarkanızı yaratmaya nasıl karar verdiniz?

Bu işe girmedim, bu işe doğdum aslın-da. Babam Naci Şenocaklı 7 yaşından bu ya-na mücevher sektöründe. Çıraklıkla başla-yan hikayesini ustalıkla taçlandıran bir ba-şarı hikayesine sahip. O yüzden küçüklü-ğümden bugüne bu sektörün içindeyim, heraşamasında her detayında vardım, varım.Mücevher sektöründe olmama rağmen benkişisel markam Deniz Şenocaklı için altın vedeğerli taşlardan ziyade gümüş, bronz ve ya-rı değerli taşlarla çalışmayı tercih ediyorum.Çünkü bu yola çıkarkenki amacım tasarımsevenleri ulaşabilir tasarımlarla buluştur-maktı.

Koleksiyonunuz tamamen sizin tasa-rımlarınızdan mı oluşuyor?

Bir mücevher üretilirken ki tüm özen ol-malı, tasarım kesinlikle farklı olmalı ama mü-cevher gibi pahalı olmamalı diye düşündüm.Yani kısacası ulaşılabilir bir kolye veya yü-zük de özel tasarım olabiliri hayata geçir-menin mutluluğunu yaşıyorum. Her ortam-da çalışmalarımın farklılığı dikkat çekiyor veinsanlar üstüne basa basa bunu hep vur-guluyor. Tasarımın farkı ve ürün kalitesi in-sanların çok dikkatini çekiyor. Artık sıra-danlığa insanların tahammülü yok. Kendimtasarımcı olduğum ve tüm koleksiyonlarıkendim tasarladığım için ekstra bir tasarımmaliyeti yansıtmıyor olmam en büyük avan-tajlarımdan biri. Bu konularda olumlu geridönüşler alıyorum.

Üretim süreciniz hakkında bilgi verir mi-siniz?

Üretimi kendi atölyemde gerçekleştiri-yoruz. Bir tasarımın macerası benim çizi-mimle başlıyor, akabinde ise her aşaması ta-mamen el emeğiyle atölyede gerçekleştiri-liyor. Bu meslekte üreticiyseniz çok doğruve kıymetli bir ekibe ihtiyacınız var. Bu birekip işi, her aşamasında farklı bir ustamızınemeği var. Tasarladığım her bir kolye en az7-8 ustanın elinde farklı aşamalardan geçi-yor. Biri olmazsa, maalesef hiçbir şey olmaz.

Hedef kitleniz nedir?Hedef kitlem 'tasarım sevenler'. Yaş ile

ilgili bir şey söylemiyorum çünkü ürünler her

yaştan tercih ediliyor. Tasarımı seven, ta-sarımın ve ürün kalitesinin farkını bilen vebu yüzden bana ve tasarımlarıma değer ve-ren bir kitle tercih ediyor markamı. Bu be-

nim için o kadar kıymetli ki anlatamam. Farkedilerek, beğenilerek ve tercih edilerekverdiğim emeğin karşılığını alıyor olmam pa-ha biçilemez. Beğenilmek ve takdir edilmek,yeni bir tasarım yaratabilmek için ben ve be-nim gibi üretenlerin, yaratanların en önem-li ihtiyacı. Biz böyle besleniyoruz.

Tasarımlarınız tüketicilerle hangi ka-nallar buluşuyor?

Tasarımlarımı kendi web sitem üzerin-den satışa sunuyorum. Buna ek olarak TheSky Nişantaşı ve City's Popcorner'da ürün-lerim yer alıyor. Kendi tasarladığım veürettiğim ürünleri ‘Deniz Şenocaklı’ adı al-tında müşteriyle buluşturuyorum. Seri üre-tim çalışmadığım ve birçok detayını birebirkendim yaptığım için her ürünün yapımı çokvaktimi alıyor. Ama amacım zaten hep buy-du, fazla adette çok fazla miktarlarda satışyapmanın aksine, butik çalışmak. Yarattığımher modelin her aşamasına aynı özeni gös-terebilmek için butik çalışmak benim için endoğrusu.

Fiyat aralığı 200-800 TLOTELLERLE ÇALIŞIYORÖzel koleksiyon çalıştığım otellerde var. Belirli dönemlerde onlaraözel, sadece onların bünyesindesatışa sunulan tasarımlarüretiyorum. O da benim oldukçavaktimi alıyor. Hedefim ise heryerde satılıyor olmak asla değil,her gün daha güzelini yaratmak.ÖZEL SİPARİŞ Tasarımlarımınfiyatları kullanılan malzemeye veişçiliğine göre değişim gösteriyor.Fiyat aralığı ise 200 – 800 TL . Ekolarak özel sipariş de çalışıyorum.Altın ve pırlantalı veya gümüşçalıştığım özel siparişlerde tabii kibu fiyatlar değişiyor.AİLEYE TASARIM DESTEĞİDiamond by Naci Şenocaklı firmasıiçin de tasarım yapıyorum.Firmaya yeni bir enerji getirmeyive yarattığım günlük kullanımauygun mücevherlerle gençlere dehitap etmeyi başardım diyebilirim.Bu modellerde altın, pırlanta vedeğerli taşlarla çalışıyorum.Kendim neyi kullanmaktan keyifalacaksam o tarzda tasarımyapmayı tercih ediyorum aslında.

TASARIM_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:21 PM Page 2

NİSAN 2020

KİŞİSEL BAKIM

26

Özlem Posbaşoğlu, 1984 Strazburg Fransa do-ğumlu genç bir girişimci. Strasbourg UniversitéLouis Pasteur École Privée E.P.C.M’in diyetisyenlikbölümünden 2003 yılında mezun oldu. Hiçbir za-man klasik diyetisyenlik yapmayı düşünmedi. He-defi alanında fark yaratmak üzerindeydi. 12 yılkadar sağlıklı zayıflama, kilo verme ve bölgeselzayıflama alanlarında hizmet veren Özlem Pos-başoğlu, bu konuda yurt içi ve yurt dışında çe-şitli ödüller de aldı. 2014 yılında bir plastik cer-rah ekibine eğitim vermek üzere Türkiye’ye gel-dim ve bu da kariyerinde dönüm noktası oldu.Çünkü buzla zayıflama metotları o kadar yoğunilgiyle karşılandı ki 15 günlüğüne geldiği iş ge-zisi Türkiye’ye yerleşmesi sonucunu doğurdu. Bu

Diyetisyen Özlem Posbaşoğlu’nun açtığı, buzlu zayıflama vemumyalama gibi farklı tekniklerin uygulandığı ‘Imperial’merkezleri 4 şubeye ulaştı. Üç yılda 10 şubeye ulaşılmayıhedeflediklerini söyleyen Posbaşoğlu, “Franchise ilebüyüyeceğiz” diyor.

Özlem Bay Yılmaz /obay@ekonomist.com.tr

Üç yılık dönemde10 şube hedefliyor

noktası oldu. 2005 yılında ‘L’Expertise Corpo-relle’ markasının patentini aldı ve bu isimle ilkyerini aynı dönem zarfında Strazburg’da açtı.2007 yılında ise Strazburg’un Vendenheim Böl-gesi’nde 2’inci şubesini açtı. Ardından da Colmarşehrinde ‘L’Expertise Corporelle’in ilk franchiseşubesi açıldı. Kendine ait 3’üncü klinik 2009 yı-lında Lüksemburg’da, 4’üncüsü ise 2011 yılındaStrazburg Selestat’da açıldı.

2012’de Strazburg’un Orangerie Bölge-si’nde VIP bir merkez kurarak danışmanlık hiz-meti vermeye devam etti. Fransa’daki klinik ça-lışmaları boyunca aynı zamanda da beslenme,diyet, zayıflama ve estetik konularında eğitim-ler, seminerler verdi. Sonrasında ise yoğun ilginedeniyle işlerine Türkiye’de devam etmeye ka-rar verdi. Şu anda biri franchise olmak üzere 4şubesi bulunuyor. Önümüzdeki dönemde de ye-ni şubelerle büyümesini sürdürmeyi planlıyor.

Franchise koşulları ne?Imperial şubesi açmak için yoğun franchise başvurusu aldıklarından söz edenÖzlem Posbaşoğlu, isim hakkının 150 bin Euro olduğunu; bununla beraber açılacakmerkezin işlem oda sayısı ve metrekare büyüklüğüne göre yatırım maliyetlerinindeğişebileceğini belirtiyor. Posbaşoğlu, şöyle devam ediyor: “ Minimum 2 cihazbulunması gerekiyor; bunun da yatırım maliyeti ortalama 48 bin Euro + KDV.Ayrıca Imperial’e ait özel tasarım tabela ve banko da bulunması gerekiyor. Bunlarda ortalama 100 bin TL gibi bir maliyete sahip. Her merkezin aynı mimaridebulunması gerekiyor ve bu konuyu da mimarımız yönetiyor, tek tek ilgileniyor.Şayet merkezin açılacağı yerde bununla ilgili bir tadilat gerekirse de mimarımızbuna gör ayrıca bir bütçe çıkarıyor.”

şekilde özel olarak Fransa’da geliştirdiği buzluzayıflama tekniklerini uyguladığı Imperial’in ilkşubesini 2017’de Nişantaşı’nda açtı. Ardından İz-mir ve Ankara’da da şubeler açtı. Yoğun franc-hise talebi aldıklarını belirten Özlem Posbaşoğ-lu, “Şu anda ilk franchise’ımız olacak olan Kala-mış için kolları sıvadık. 3 yıl içinde İstanbul’datoplam 5 şube, Türkiye çapında ise 10 şubeyeulaşmayı planlıyorum. Yeni yatırımlarımız Bur-sa, Adana ve Antalya odağında olacak” diye an-latıyor.

Cihaz geliştiriyorBu alanda cihaz geliştirme süreçlerine de

hakim Özlem Posbaşoğlu. Öyle ki daha üniver-sitede okurken 21equipment Laboratuvarı içinoluşturulan 13 kişilik araştırma ekibine dahil ol-du. Bu ekibin tek Türk asılı uzmanı olmayı ba-şardı. Bu başlangıç da aslında kariyerinin dönüm

GUZELLIK_1_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:24 PM Page 1

TEKSTİL

Tesettür giyimin önde gelen markala-rından biri olan Zühre Tekstil, korona-virüs nedeniyle üretime ara verdi. 100bin parçalık bir stoğa sahip olan şirket,bu dönemde yaklaşık 8 bin çalışanına üc-retli izin vererek eve yolladı. Bu yılın kış,bahar ve yaz sezonundan umudu kes-tiklerini artık gelecek yılın kış sezonunahazırlandıklarını dile getiren Zühre Teks-til Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Ekin,Ramazan Bayramı’nın ardından üretimetekrar start vereceklerini belirtiyor. Tür-kiye ekonomisinde her sektör korona-virüs nedeniyle büyük zarar gördüğünübelirten Hüsnü Ekin, “Tüm üretici fir-malar, kumaş firmaları ve atölyeler bü-yük zarar görmüştür ve görmeye devamedecektir. Tekstilin en çok beklediği dönem olanRamazan Bayramı dahi bu yıl virüs etkisinde ge-çecek. Sonrasında tekrar üretimin başlayacağı-nı öngörüyoruz” diyor.

“Öncelik istihdami korumak”Tekstilde üreticilerin üretim kaybının büyük

olacağını kaydeden Ekin, buna karşılık en önem-li konulardan birininde çalışanların işini kay-betmemersi olduğunu aktarıyor. Şirketlerinin 5bini üretim, 3 bini ise mağazalar olmak üzere top-lamda 8 bin çalışanı maaşlarını ödeyerek Ra-mazan Bayramı’na kadar idare edilebilecekleri-ni söyleyen Ekin, fakat devletin de bu noktadabelli kolaylıkları küçük ve orta ölçekli şirketleresunması gerektiğini dile getiriyor. Ekin, “Kayıpbüyük olacaktır bu kesin fakat öncelikli konu teks-

27NİSAN 2020

tilde istihdam edilen çalışanların işlerini kay-betmemeleri olmalı” diyor.

“Güzel günler gelecek”Türkiye’nin en büyük ikinci ihracat kale-

mi olan tekstilin koronavirüsten sadece bir ay-da bile oldukça yüksek bir şekilde zarar gör-

Koronavirüs nedeniyle üretime ara verdiklerini belirten Zühre Tekstil Yönetim Kurulu BaşkanıHüsnü Ekin, bu dönemde yaklaşık 8 bin çalışana ücretli izin verdiklerini söylüyor. Ekin, RamazanBayramı’nın ardından üretime tekrar start vereceklerini belirtiyor.

Sibel Atik /satik@ekonomist.com.tr

Hazırlığı gelecek kış sezonuna yapıyor

düğü ve önümüzdeki dönemde de bu zara-rın süreceğine kesin gözüyle bakan HüsnüEkin, tedarik sürecinde yaşanan aksaklıklarada değiniyor. Ekonomik nedenlerle Arap ül-keleri, Ortadoğu, Türk Cumhuriyetler, Ame-rika ve Avrupa’nın bir bölümünün Türki-ye’den tekstil siparişlerini durdurmalarıihtimalini değerlendiren Hüsnü Ekin, “Bu du-rumun olmamasını umuyoruz. İhtimal da-hilinde sektörümüzde büyük bir kaos ola-

caktır. İki ay yük-sek motivasyon vehedeflerimizi ko-ruyarak beklemekzorundayız. Tümvatandaşlarımız,tüm sektörler buiki ayda zor bir dö-nem atlatacaklarfakat sonucundagüzel günler göre-ceğimize dair umu-dumuz her zamanbaki kalacaktır” di-ye konuşuyor.

“Anadolu’ya göç olabilir”Tekstilden elde ettikleri maddi geliri çok düşük olan, atölyelerde asgari ücretle çalışanvatandaşların sayısının oldukça yüksek olduğunu ifade eden Ekin, “Ülkemizdemaalesef halen yüzde 35 kayıt dışı çalıştırma oranı var. Bu çalışanların iş yapmadan1-2 ayın üzerinde özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa gibi büyükşehirlerdedurabilmeleri imkansız. Bu durum 2 ayı aşarsa, İstanbul’dan ve büyükşehirlerdenAnadolu’ya yüksek oranda göç olur büyük ihtimalle. Bir paket ile tekstilde istihdamedilen vatandaşlarımızın desteklenmesi gerekli” diye konuşuyor.

ZUHRE_1_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:25 PM Page 1

NİSAN 2020

TARIM

28

Temiz Hasat Tüketim Kooperatifi; 27 gönüllütarafından, Anadolu’nun atalık tohumu ilekadim toprağında temiz tarım yapan küçükölçekli kadın çiftçinin ürününü, büyük met-ropollerdeki tüketiciyle aracısız olarak bu-luşturmak, böylelikle ekonomik ve sosyal de-ğişim yaratmak amacıyla kuruldu. İşlenmişgıda üretimlerinde gerekli eğitim desteği-ni üreticilere ulaştıran kooperatif, üretim dö-nemi başlangıcında pre-finansman deste-ği de sağlıyor. Balıkesir Edremit Körfezi,Samsun Bafra Kızılırmak Deltası, ManisaGördes, Bilecik Osmaneli, Denizli Baklan, An-talya İbradı olmak üzere altı bölgemizde,40’a yakın çiftçi ile çalışılıyor. Ürünler on-line satış kanalının yanı sıra İstanbul’un Şiş-li ilçesindeki mağazada da satışa sunuluyor.Sarıyer ve Beykoz’da da birer mağaza da-ha açmayı planladıklarını söyleyen Temiz

Koronavirüs salgını nedeniyle gıda tedariğine ilişkin yaşanan endişeler, tarım vehayvancılığın önemini bir kez daha gösterdi. Küçük ölçekli kadın çiftçinin ürününü,büyük metropollerdeki tüketiciyle aracısız olarak buluşturmak amacıyla kurulan TemizHasat Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Eski Erdoğan, “Temiz tarım yapan aileve küçük ölçekli kadın çiftçiler olarak, topluluk destekli tarım modeliyle tohumdantabağa devam eden zorlu süreçte insanlarımızı yalnız bırakmamayı hedefliyoruz” diyor.

Burcu Tuvay / btuvay@ekonomist.com.tr

“Zorlu süreçtegıda üretimine devam”

gönüllü olarak çalıştığımızdan, kooperatifortakları olarak ana sözleşmemizde kar pa-yı dağıtmayacağımızı belirttik. Oluşan ka-rın tamamı her kuruşuyla seçtiğimiz üretimbölgelerinde tarım ve hayvancılığı gelişti-recek projelere ve kurulacak kooperatifle-re ayrılıyor.

Kooperatifle neler hedefliyorsunuz?Küçük çiftçinin tarımdan vazgeçme-

mesini teşvik etmeyi, temiz tarım yapan ai-le ve küçük ölçekli kadın çiftçileri, toplulukdestekli tarım modeliyle tohumdan tabağadevam eden zorlu süreçte yalnız bırakma-mayı hedefliyoruz. Adil ticaret koşullarınauyarak çiftçilerin ekonomik bağımsızlıkla-rını sürdürülür kılıp, gelecek kuşaklarıyla bir-likte sahip oldukları toprakta refah içindeyaşayarak, göç etmek zorunda kalmama-larını sağlamak da hedeflerimiz arasında.

Kadın çiftçilere nasıl bir satış kanalıoluşturdunuz?

Tüketiciler olarak bir yıl boyunca han-gi ürünlere ihtiyaç duyacaksak, çalıştığımızüreticilere bunu ekim dönemi bildiriyoruz.Ekim planlarını birlikte yapıyoruz. Üretiminitüketiciyle birlikte planlayabilen üretici, sa-tışını da garanti altına aldığında eline ne za-man ne kadar para geçeceğini bildiğindenfinansal planlamasını da buna göre yapa-biliyor. Bu modelin adı da, topluluk destekli

Hasat Tüketim Kooperatifi Yönetim Kuru-lu Üyesi Yasemin Eski Erdoğan, “Küçük çift-çinin tarımdan vazgeçmemesini teşvik et-meyi, temiz tarım yapan aile ve küçük öl-çekli kadın çiftçileri, topluluk destekli tarımmodeliyle tohumdan tabağa devam edenzorlu süreçte yalnız bırakmamayı hedefli-yoruz” diyor. Erdoğan sorularımızı şöyle ya-nıtladı:

Temiz Hasat Tüketim Kooperatifi’ni na-sıl kurdunuz? Kooperatif hakkında bilgi ve-rir misiniz?

Temiz Hasat Tüketim Kooperatifi, 2017yılında sivil toplum projelerinde bir arayagelmiş topluma katkı sağlamaya gönüllü 27kurucu tarafından, kendi toprağında temiztarım yapan küçük kadın çiftçinin ürününütüketiciyle aracısız olarak buluşturmak fik-riyle kuruldu. Tamamen toplum yararına ve

“Başarılı bir tedarik zinciri kuruyoruz”Şu an ürünler online kanaldan satışa sunuluyor. Bunu organize perakendeyede yaymayı hedefliyor musunuz?Sistemli disiplinli ve her şeyin kayıtlı olduğu bir organize yapı planlıyoruz. Çoksayıda yörede çok sayıda üreticiyle çok çeşitli ürün ve miktarlarıyla başarılı birtedarik zinciri kuruyoruz. Üretimde tohumdan başlayıp tüketicinin çatalınakadar uzanan bu bütünsel yapı detaylı ve büyük bir organizasyon gerektiriyor.Bizler de hem gönüllülerimizin uzmanlıklarından hem de teknolojik araçlardanfaydalanıyoruz. Bu vesileyle bizlere destek vermek isteyen, işinde uzmangönülleri de aramızda görmek isteriz.

TARIM_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:27 PM Page 1

29NİSAN 2020

tarım. Tüketiciler olarak bizler, öncelikli ola-rak dayanışma paketi adı verdiğimiz, herüyemize üç ayda bir, senede dört defa ulaş-tırdığımız, içinde temel gıda ihtiyaçlarınınkarşılandığı paketler yolluyoruz. Üye sayı-mız belli olduğundan, o yıl hangi üründenne kadar miktarda üretilmesi gerektiğini he-saplayabiliyoruz. Dayanışma paketini tak-sitle satın alan üyelerimiz sayesinde, üre-ticinin en çok ihtiyacı olan önden satış ga-rantisini ve üretim planlamasını belirleye-biliyoruz.

Temiz tarım denilince nasıl bir anlayışlahareket ediyorsunuz?

Üreticilerimizden ticari sertifikasyonlartalep etmiyoruz. Toprağa, suya ve canlıla-ra zarar veren kimyasallardan uzak, doğa-ya üretim atığı bırakmayan tarımı temiz ta-rım olarak nitelendiriyoruz. Denetimleri ken-dimiz yürütüyoruz. Ürünlerimizin analizle-rini anlaşmalı laboratuvarımızda yaptırarakkontrol mekanizmasını sağlıyoruz. Toprakanalizleriyle başlayan, toprak ıslah yön-temleriyle devam eden, suyundan gübre-sinden, ilaç kullanımı gerekliyse, doğru ilaç-ları, doğru miktarda ve doğru zamanda kul-landıran tarım uzmanlarımız her daim üre-ticilerimizle temiz tarıma yönlendiriyor. Bi-limsel denetimler haricinde caydırıcılık daönemli bir unsur. Testlerden olumlu sonuç

alamadığımız üreticiler ile ticaret yapma-ma prensibimiz, üreticiler açısından da te-miz tarım yolunda etkili bir yönlendirici.

Çiftçiye ne gibi destekler veriyorsunuz?Üreticilerimizle üretimin her aşama-

sında bağlantı halindeyiz. Ziraat mühendi-si, gıda mühendisi ve birçok meslek grup-larından gönüllülerle teknik destek veriyo-ruz. Toprak ıslahı ile başlayan, hayvancılıktadoğru yem tercihleriyle devam eden, üre-tim planlaması ve tohum önerilerini içerengeniş bir bilgi aktarımından bahsedebiliriz.Üretim dönemi başlangıcında ihtiyaç duyanüreticilere pre-finansman desteği sağlıyo-ruz. Ambalajlama, güvenli gıda eğitimleri,üretim alanlarının hijyeni ve tabii ki teda-rik zinciri çözümleri de bütünsel yaklaşı-mımıza dahil destekler.

Şu an kaç köyle ve kaç çiftçiyle çalışı-yorsunuz?

Bu yıl için belirlediğimiz Balıkesir Ed-remit Körfezi, Samsun Bafra Kızılırmak Del-tası, Manisa Gördes, Bilecik Osmaneli, De-nizli Baklan, Antalya İbradı olmak üzere al-tı bölgemizde, 40’a yakın çiftçi ile çalışıyo-ruz. Bu bölgeler dışında da ürün deneme-leri yaptığımız, paketimizi çeşitlendirdiğimizve gelecek için ilk görüşmeler yaptığımızçiftçiler var.

Üretimde hangi ürünler ön plana çıkı-yor?

Dayanışma paketlerimiz zeytin, zey-

tinyağı, peynir, baklagiller, konserveler, ka-buklular, tahıllar gibi dayanıklı gıda ürün-lerini içeriyor. Anneannelerin yemeklerinihatırlatan atalık tohumdan fasulyeler, mer-cimekler ve tabii tarhanalar da beğeniliyor.

Şişli’de bir mağazanız bulunuyor. Baş-ka mağaza açma planlarınız var mı?

İlk hedef Beykoz ve Sarıyer’de iki ma-ğaza daha açmak. Beşiktaş gönüllülerimiz-den de talep var. Kar amacı gütmediği-mizden ve temiz üretim, adil ticaret ana il-kelerimiz olduğundan hızlıca büyüme he-definde değiliz. Yine de satış hacmimizi nekadar artırırsak o kadar sayıda kadın üre-tici ve ailesine katkımız olacağını, istihdamyaratacağımızı, ülkemizdeki yerel üretim-lere ve ekonomilere destek verebileceğimizibiliyoruz. Unutulmamalı ki önce satış son-ra üretim.

Kaç kadın çiftçiyi daha kooperatifinizekatmayı planlıyorsunuz?

Dayanışma paketlerimizin sayısı art-tıkça, dükkanlarımızın ve e-ticaret satışla-rımızın hacmi artıkça, üreticilerimizin de sa-yısını artırabiliriz. Bu sayede daha fazla ka-dın çiftçiyle üretim yaptırma, ortak planla-ma yapma, dayanışma içine girme şansımızoluyor. Şu an için dayanışma paketimizin tü-keticileri olan 200 üye ile 40 kadın çiftçi veailesini destekleyebilecek durumda. Bu yıl400 üye hedefliyoruz. Ne kadar üyemiz olur-sa, üretici sayımız da o oranda artacak

YASEMİN ESKİ ERDOĞAN

TARIM_2_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:27 PM Page 2

30 NİSAN 2020

YENİ EKONOMİ 2.0

Açılım ve atılım kelimelerisadece tek karakter farklayazılsa da ikisinin anlamlarıarasında dağlar kadar farkvardır. Ticari işletmelerdeyöneticilerin (ve patronların)iki kavram arasındaki farkıçok iyi anlamasıgerekmektedir. Türk DilKurumu’nun sözlüğünde yeralan tanıma göre açılım,“herhangi bir konuyla veyasorunla ilgili olarak düşünceve uygulamalarda yenikoşulların gerektirdiğideğişiklikleri veya yenilikleriyapmak” şeklinde, atılım ise,“hızla ilerleme” şeklindeaçıklanmıştır. Açılımaktiviteleriyle gündemi çokfazla meşgul etmemek, esasodağı atılım aktivitelerinevermek büyümek isteyen birKOBİ için hayati önemdedir.

KOBİ’ler organizasyonyapıları itibariyle çevikişletmelerdir ve KOBİölçeğinde seyrettikleri süreboyunca atılım yapmak içinellerine birçok fırsat geçer.Şirket büyüdükten sonraatılım yapma fırsatları yineçok olsa da bu defa fırsatlarıdeğerlendirmek ve eşdeğerde etki yaratmakzorlaşır. Bugün dünyanın endeğerli şirketleri halinegelen Amerikan teknolojidevlerinin başarılarının sırrıilk günlerinde sadece atılım

Cem EnerKurucu OrtakBUBA Ventures

ATILIM YAPMAYI AÇILIMYAPMAYA TERCİH EDERİM.

NEDEN Mİ?

BUBA_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:28 PM Page 1

31NİSAN 2020

peşinde olmalarıdır. ÖrneğinTesla, ilk günden itibarendiğer otomobilşirketlerinden farklı olarak‘carbon-neutral’ ulaşımkulvarında ilerlemeyiseçmiştir, bu alanda biratılım yapmıştır. 2003yılında kurulan Tesla 17 yılınsonunda bugün 90 milyardolarlık şirket değerineulaşmışken, 1926 yılındakurulan Mercedes-Benz’in94 yılın sonunda ulaştığıpiyasa değeri 30 küsurmilyar dolardır. Tesla yolageleneksel bir otomobilmarkası olarak çıkıp,sonradan carbon-neutralaraç atılımı yapmayaçalışsaydı bugün benzer birkonumda olmayabilirdi.Nitekim şu anda Nissan veRenault gibi birçok şirketcarbon-neutral araç üretiyorama hiçbiri Tesla kadar sesgetirmiyor. Buradan daanlaşıldığı üzere doğruzamanda yapılmayan atılımsadece bir açılımseviyesinde kalıyor veyüksek etki yaratmıyor.İşinde atılım yapmayıdüşünen girişimciler için yolgösterici olması ümidiylekonuya ilişkin diğerfikirlerimi altta sıralıyorum:

1Süreç iyileştirmeleriyüzdesel ilerlemeler,atılımlar ise geometrikbüyümeler sağlar.

Fırsatlar arasında doğru birönceliklendirme yapmak vebüyük resme odaklanmakbaşarıyı getirecektir. Bukonuya bir örnek vermekgerekirse, İstanbul’unKadıköy ilçesindeki bir ozalitdükkanı baskı içingönderilen görsellerdekiproblemleri gidermesi içindükkan bünyesinde tamzamanlı grafik tasarımcısıçalıştırabilir, görsellerdeki

problemleri içeride hızlı birşekilde giderebilir, busayede daha az sayıdasiparişi müşteriye geridöndürerek potansiyelkayıpları önleyebilir. Birgrafik tasarımcısının işealınmasıyla yapılan, senelik 1X tutarında olan bu yatırımkarşılığında ciroya 2X - 3Xkadar katkı sağlanabilir.Aynı ozalit dükkanı internetmatbaacılığı atılımını yapıpgereken altyapıyı kurmakiçin 5 X’lik kaynağı bir arayagetirir ve baskı işini 81 ileyayarsa 50 X - 100 X kadargeri dönüş elde edebilir.

2Yönetimsel çerçeveler(framework) açılımbaşlıklarınınuygulanmasında

faydalıyken, atılımbaşlıklarının ‘free-format’(serbest şekil) yürütülmesidaha başarılı sonuçlargetirmektedir. Konuya birörnek vermek gerekirse,Borusan Holding bünyesindegeçtiğimiz yıllarda faaliyetegeçen Bukoli girişiminihatırlayalım. Her dükkansahibini bir kargo teslimatnoktası yapmayı hedefleyenbir nevi teslimat noktasıpazaryeri olarak faaliyetegeçmişti. Arkasına Holding’inrüzgarını almış olmasınedeniyle girişimden başarıgarantisi beklenmesinormaldi. Fakat döneminHolding CEO’su Sn. AgahUğur’un Uludağ EkonomiZirvesi’ndeki söyleşisindekullandığı ifadeyle herhangibir start-up’ın hissettiği “acı”bu girişim tarafındanhissedilmedi. Genelliklebüyük şirketler bünyesindefaaliyete geçirilmeyeçalışılan yenilikçi girişimlerleilgili şahsi kanımframework’lerle yönetilmeyeçalışıldkları için gereken

dinamizmi yakalayamadıklarıve kısa sürede entropiyeuğradıkları yönünde. Bunedenle kısa sürede büyükişler başarması beklenengirişimlerin free-formatçalışmaları halinde dahabaşarılı sonuçlar ortayaçıkardığına inanıyorum.

3Atılım kapsamında icraedilecek işlerin mikroyönetimi (micromanagement)

beraberinde getirmesimuhtemeldir. Atılımın hızlailerlemek anlamına geldiğiniunutmayalım. Atılım sürecizorlayıcı görev kalemleriiçereceği için çalışanmotivasyonununsağlanamadığı veyayükseltilemediğidurumlarda, yöneticilerinmikro yönetime eğilimgöstermeleri alışıldık birdurumdur.

4Atılımlar açılımlarakıyasla daha acılıdır,daha yüksek yatırımgerektirir ve daha

risklidir. “Atılım yapmak heryiğidin harcı değildir”diyebilirim. Maddiimkanların yetersizliğiatılımların önündeki birnumaralı engeldir. İkincisırada ise başarısızlıkkorkusu, üçüncü sırada isedüşük risk iştahıgelmektedir. İngilizlerinkullandığı hoş bir ifadevardır: “It is business asusual”. Türkçe’ye “işler herzamanki gibi” şeklindeçevirebiliriz. Siz de yapınızgereği “işler her zamankigibi” ifadesini sıklıklakullanan ve bundan şikayetetmeyen biriyseniz, darkapsamlı açılımlarlabaşlangıç yapıp, sonrasındaköklü reformlara geçmenizfaydalı olacaktır.

BUBA_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:28 PM Page 2

32 NİSAN 2020

JANUSYAN DÜŞÜNCELER

Charles Dickens’ınklasiklerinden olan “İki ŞehrinHikayesi” şu cümlelerle başlar:

"Zamanların en iyisiydi,zamanların en kötüsüydü, hemakıl çağıydı, hem aptallık, heminanç devriydi, hem de kuşku,Aydınlık mevsimiydi, Karanlıkmevsimiydi, hem umut baharıhem de umutsuzluk kışıydı, hemher şeyimiz vardı, hem hiçbirşeyimiz yoktu…”

İki Şehrin Hikayesi’niokuyanlar tarihsel dizgede yeralan ekonomik, sosyolojik,kültürel pek çok dönüşümünZümrüdü Anka kuşu gibiküllerinden doğduğunu farkeder. Bu döngünün içine hiçbeklenmedik zamanda anidengelen salgın hastalıklar daeklemlendiğinde adeta maskelerdüşer. Artık pek çok şeyin eskisigibi olamayacağı gerçeği aşikârhale gelir. Gündelik yaşam eskisigibi değildir, iş yapış biçimlerieskisi gibi değildir, iletişimögeleri eskisi gibi değildir,dünyayı ve hayatıanlamlandırma düzlemi eskisigibi değildir. Liste uzayıpgidecektir. Dünyamızı etkisialtına alan Covid-19 salgınınedeniyle evlerde kalıp işlerinevlerden yönetildiği bu dönem,bir yandan da dünyanın sesinidinlemenin, daha çok farkınavarmanın, daha çokdüşünmenin, kısacası hayatınancak yavaşladığı zamanlardagörülebilecek yönlerineodaklanmanın zamanı.

Geçen ay köşe yazımıokuyanlar anımsayacaklardır; iş

uyandırıyor. Bu duygununtutumlara ve davranışlarayansıyan yüzünü zamangösterecek. Kişisel umut varigörüşüm bu sürecinmaskelerden arınmış, özünüyansıtan, iyilikte yarışan,destekleyici-besleyici, dünyaiçin, toplum için daha çok katmadeğer oluşturan yaklaşımlarınartıyor olması temennisinde.Hazır maske demişken…Değişendünyada iletişimin bir ögesi olanmaskelerin tarihsel akışiçerisinde yer alma biçimlerinedeğinelim isterim.

Dünya tarihi bir yönüyleinsan-insan ve insan-doğamücadelesinin tarihi olaraksahnede rol alıyor.İnsanoğlunun bu mücadelesinintemelini “var olma”, “hayattakalma” dinamiği oluşturuyor.Ancak, eski çağlardan berisüregelen bu tür mücadelelerkadim zamanlarda iki temelnokta olan “uyum sağlama” ve“korunma” dinamikleriyleparalel seyrediyor. İşte budevirlerde kullanılmayabaşlayan maskeler Gombrich’egöre, kadim topluluklardakullanılan bir koruma aracıolarak yerini almış. Maske,zaman içinde farklı kullanımamaçları ve biçimleriyle kendiniyenilemiş. Bu amaçların bellibaşlıları arasında erken dönemtopluluklarının avlarınıyakalamak ve doğaya karşımücadele etmek için kullanılmışolması. Antikite Dönemindetiyatronun ortaya çıkışı ilebirlikte maske, tiyatro

DR. IŞIL KESKİN ŞAHAN

yerlerinin iş odaklı kamusalalanlar sayılabileceğini ve bukamusal alanlarda yaşananiletişim süreçlerinin estetizeedilmiş (maskelenmiş) haliyledeğil daha katılımcı, dahabesleyici ve katkı sağlayıcı biranlayışla güçlendirilmesiningerekliliğine vurgu yapmıştım.Aşağı yukarı bir ay önce böylesibir kamusal alandanbahsederken şimdilerde-her işkolu ve/ya faaliyet alanı içinbunu söylemek mümkünolmamakla beraber- dünyadapek çok şirket ev-merkezliçalışmakta. Şöyle bir durupdüşünürsek sadece gündelikhayat değil aynı zamanda işhayatı da kamusal alandan özelalana göç etti. Bir bakıma eskiöykü yeni zamana yerleşti.Dijital teknolojilerin getirdiğiavantajlarla yeni zamanayerleşen bu öykünün içinde işyapış biçimleri değişmeyebaşladı.

Bu durum gerek gündelikhayat gerek iş dünyası için yenibir başlangıç duygusu

Maskeli Yaşamdan Yansımalar

ISIL_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:30 PM Page 1

çalışanlarının sadece yönetselbecerilerinin geliştirilmesiyeterli olamayacak. Artık dahaçok evrim tarihi, biyoloji,sosyoloji, iktisat tarihi, fizik,kimya, davranış psikolojisi gibialanlardaki donanımlara daihtiyaç duyulacak. Çünkü,geleceğin şirket yöneticilerininzihinsel esnekliğe yani değişendurumlar karşısında sakin kalıpdüşünebilen, farklılıklarızenginleştirebilen nitelikleresahip olması gerekecek.

İşte bu ve buna benzeryaklaşımların ve becerileringeliştirilmesi için az önce sözettiğim disiplinlerarasıdonanımların şirket yönetimsüreçlerine dahil edilmesigerekli gibi gözüküyor. Sözünkısası, bu iş sadece işmodellerini, finansı,pazarlamayı, satışı bilmekleolmuyor, olamıyor. Covid-19belki bize bunu da öğretiyor.

Hep beraber sağlıklı, güzel,umut dolu günlere…

33NİSAN 2020

ve tam da bu noktada YeniTürkü’nün Maskeli Baloşarkısının sözleri dilimedolanıyor: “…hayata baksanatakmıyor kimseyi, hiçbir şeydiriltmez artık geçmişi…yaktımgemilerimi dönüş yok artıkgeri, tak etti canıma bumaskeli balo, bu maskeli balove onun sahte yüzleri…”

Değişen dünyada iletişiminögesi olan maskelerindüşündürdükleri bunlar oldu.

Evet, içinde bulunduğumuzşu günler yeni bir başlangıçduygusunu yaşatıyor demiştik.Şirketler dünyanın veinsanlığın iyiliği için ellerindengelenin daha çoğunu yapmayahazır bir anlayışla şirketvizyonlarını bu doğrultudagüncelleyeceklerdir diyedüşünüyorum. İşbirliğinin,gerçek anlamda sosyalsorumluluğun, sorumlu dünyavatandaşlığının, sevginin öneçıkacağı güzel günler gelecek.Şirket sahiplerinin ve

sahnelerinde farklı karakterlerivurgulayan bir öge olarak boyutkazanmış. Daha sonralarıpopüler kültürün de etkisiylekarnavallarda, balolardakısacası eğlence endüstrisinehizmet eden yönüyle öneçıkmış. Kullanım amacı nasılolursa olsun maskelerin iletişimsüreçlerine dahil edilmiş biryönü bulunmakta. Sadece yüzegeçirilen somut yapay birenstrüman olmanın ötesindehem sosyal hayatta hem işhayatında farklı rollerisergilemek için kullanılan birduruşa sahip. Yunanca birkelime olan “persona” kavramı,maske anlamına geliyor.Maskeler yani persona Jung’unda belirttiği gibi “uyum ya dagereklilik için oluşturulmuş”.16. Yüzyıla gelindiğindepopüler kültürün bir parçasıolarak karnavallarda yerinialmış. Ortaçağ Venedikkarnavallarında kullanılanmaskeler kim olduğunugizlemek için kullanılmış. Çin veJaponya’da maskeleretiyatrolarda oynanan büyükdestanlarda, yeni yılkutlamaları gibi etkinliklerderastlanmış. Görüldüğü üzereinsanlık ve iletişim tarihiiçerisinde Afrika’dan, Asya’danve Avrupa’dan günümüze kadarmaske kullanımı dönüşümeuğrayarak gelmiş.

Burada asıl dikkat çekicinokta insanlık ve iletişimtarihinde maske kullanımının ilkçıkış amacının ne olduğu ileilgili. Maskeler “doğaya uyumsağlamak”, “korumak vekorunmak” amaçlı olarak hayatbulmuş. Belki de Covid-19salgını dünyaya bunu bir kezdaha hatırlatmak istiyorolabilir. Gündelik yaşamın, işhayatındaki iş yapış biçimlerininyeniden gözden geçirilmesigerekliliğine vurgu yapmakistemiş olabilir. Dünyayı,tarihsel süreçleri düşünüyorum

ISIL_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:30 PM Page 2

34 NİSAN 2020

KOBİLGİ

Hepimizin bildiği üzere dünyadave ülkemizde Korona (Covid 19)pandemisi insanları oldukça faz-la etkilemektedir. Pandemi, tümiş ve iş yapış şekillerinde zorunludeğişikliklere gidilmesine, ülkele-rin tüm politikalarını değiştirme-sine, sınırların kapatılmasına vebirçok konuda köklü değişiklikleryapılmasına neden olmuştur. Bu-günlerde insanlar sağlıklarını na-sıl koruyacakları konusunda tümuyarı ve haberleri takip etmekteve tavsiye edildiği gibi bağışıklıksistemlerini güçlendirmeye çalış-maktadırlar. Bu süreçte kuşkusuztüm sağlık çalışanlarımıza ver-dikleri emekler ve katkıları içinşükranlarımızı sunuyoruz.

Kuşkusuz bugünlerde öncelikinsanlarımızın sağlığı ve toplu-mun sağlığını korumaktır. Bu ya-zımda; şirketlerin de insanlar gi-bi bağışıklık sistemlerinin olduğuve bu bağışıklık sistemleri bozu-lursa sürdürülebilirliklerini sağ-layamayacaklarından hareketleneler yapılabilir konusunu bazıana hatlarıyla ortaya koymayaçalıştım.

Hiçbir şey eskisi gibiolmayacak mı?Son günlerde en fazla okudu-

ğumuz, dinlediğimiz ifadelerdenbiri budur. Bu ifadeleri kullanan-ların elbette ortaya koyduklarıhaklı savları vardır. Ama ilk önceşunu belirtmek gerekir; bu sal-gından önce de hiçbir şey eskisigibi olmuyordu. Değişim süratle

Zorunlu olarak dijitalleşiyoruzDijitalleşme ile ilgili binlerce

makale, dergi yayınlandı, konfe-ranslar yapıldı, ama içinde bu-lunduğumuz durum normalde 10yılda gelinecek “dijitalleşmeliyiz”mantığını birkaç haftada devre-ye soktu. Devletler, bankalar,üniversiteler, şirketler uzaktançalışma yöntemine geçiverdi.Üretim yapan işletmeler ise zo-runlu üretim yerleri hariç bu du-ruma uymaya çalıştı. Ülkelerinartık düşünmeleri gereken konubu kadar dijital veriyi güvenliolarak nasıl depolayacaklarıdır.Şirketlerde ise bu kadar dijital

Prof. Dr.Volkan DemirGalatasarayÜniversitesi İİBF,İşletme Bölümü,Muhasebe-FinansmanAnabilim DalıÖğretim Üyesivdemir@gsu.edu.tr

devam ediyordu ve hala da de-vam ediyor. Daha önce ekono-mik hayatta meydana gelen de-ğişimler, ekonomi biliminin te-mel varsayımları ile açıklanabili-yordu. Bu salgın bize “belirsizlikortamlarında karar alma ve yö-netim” kavramının önemini an-latmaya başladı. Dünyada (istis-nalar hariç) çok uzun zamandırolmayan bir ekonomik durum ol-du, arz ve talep birlikte düştü.Gelişmiş ülkeler bu durumu parabasarak, faiz düşürerek aşmayaçalışmakta, gelişen ülkeler isedaha tedbirli politikalar geliştir-meye çalışmaktadırlar.

Şirketlerimizinbağışıklık sistemini

nasıl güçlendirebiliriz?

VOLKAN_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:32 PM Page 1

ve ticaret zaten mevcut durum-ları itibariyle risk barındırmak-taydı. Şirketlerin risk olarak gör-dükleri; operasyonel, finansal,yönetsel tüm faktörler küreselticaretin neredeyse durma nok-tasına geldiği, sınırların kapan-dığı yeni faktörleri de kapsaya-cak duruma gelmelidir. Şirketlerüretim yapıp ürünlerini tümdünyaya satar durumda ikenrisk yönetimi yapmaktaydı. Artıkrisk yönetiminin kapsama alanı-nı genişletmek zorunlu hale gel-miştir.

Sonrası için planŞirketlerin, pandemi sonrası

varlıklarını sürmesi için planla-malarını yapmaları gerekecektir.Tüm sektörlerde aynı hızda ol-masa da bu salgın bittiğinde ve-ya kontrol altına alındığında in-sanlar yine tüketecek, seyahatedecek, konaklayacak ve eski-den yaptıklarını ekonomik faali-yetleri yapmaya devam edecek-lerdir. İşte bunun için şirketleri-mizi zor günlerde ayakta tutma-lıyız ve bunu başarabilirsek budünya krizinden güçlenerek çı-karız.

İş insanlarımız deneyimlerinidaha çok yazmalıÜlkemizde şirketlerimizin ço-

ğu aile işletmesi niteliğinde veKOBİ ölçeğindedir. Hem büyükşirketlerde hem KOBİ ölçeğinde-ki şirketlerde işleri kuran, büyü-ten iş insanlarının tecrübeleriözellikle kriz dönemlerindeönem arz etmektedir. Tecrübesahibi, birçok kriz görmüş ve şir-ketlerini başarılı bir şekilde bu-günlere getirmiş iş insanlarınınhem kendilerinden sonraki nesiliçin hem de tüm şirketler içindeneyimlerini, başarı ve başarı-sız oldukları konuları, beklentile-rini, zorlandıkları durumları vedaha birçok konuyu objektif ola-rak yazıya dökmeleri tüm şirket-ler için harika bir yazılı kaynakolacaktır.

35NİSAN 2020

Kobilgi

rar vermeyecek şekilde malikaynakları ve insan kaynaklarınıkendine çekmesini, verimli çalış-masını ve bu sayede de hisse-darları için uzun dönemde eko-nomik fayda yaratacak istikrarsağlamasını mümkün kılan ka-nun, yönetmelik ve gönüllü özelsektör uygulamaları bileşimidir.

Kurumsal yönetim; yönetimkurulu, pay sahipleri ve şirketinüst düzey yönetimi arasındakiilişkileri düzenleyen bir sistem-dir. Bu sistemin ilkeleri ise; adil-lik, şeffaflık, hesap verebilirlik vesorumluluktur.

Şirketlerde kurumsal yönetimilkelerin uyum düzeyi ne kadaryüksek ise krizler karşısında sü-rekliliklerini devam ettirmeleride o kadar kolaydır. Çünkü busistemin ilkelerini özümsemekşirketlerin bağışıklık sistemleriniher zaman güçlü tutmaktadır.

Uyum politikalarımızıoluşturalım/geliştirelimKavram olarak uyum bir

emir, kural ya da talebe uymaeylemidir. Kurumsal uyum isebir kural, standart veya politika-ya bağlı kalmak yani işletmelerinoperasyonlarını sürdürürken ilgi-li kanun ve mevzuat hükümlerinigözetmesi anlamına gelir. İşlet-meler tüm bu hükümlere uyumsağlarken endüstriyel, ulusal yada uluslararası çapta karşılaştık-ları farklı yasalar ve standartlarnedeniyle kimi zaman zorluklar-la karşılaşabilse de aksi haldeciddi cezai yaptırımlara maruzkalmaktadır. Artık dünyada eko-nomik faktörler yapısal olarakdeğiştiğinden şirketlerin “uyumpolitkalarını” tüm dünyayı etkile-yen faktörlere göre de düzenle-mesi bir zorunluluk olmuştur.Kurumsal uyum politikaları ol-mayan şirketlerin ise derhal bukonuda çalışmalar yapmaları ge-rekmektedir.

Kurumsal risk yönetimine geçişŞirketler için ekonomik hayat

veriyi nasıl işleyip kullanacaklarıkonusuna eğileceklerdir. Yanizorunlu ve hızlı dijitalleşmeninrüzgarı uzunca yıllar hissedile-cektir ve artık büyük veri (bigdata) gerçeği ile yüzleşme za-manı geldi.

Şirketlerde doğru insankaynakları politikasıPandemi nedeniyle ekonomi-

nin ve hayatın yavaşlaması, şir-ketleri çalışanların maliyetlerikonusunda endişeye sevk et-mektedir. Büyük ve kurumsal-laşmış şirketler bu konuda dahaplanlı ve iş güvencesini esas ala-rak politikalar belirlerken KOBİölçeğinde ve işletme sermayele-ri nispeten daha zayıf olan şir-ketlerin devlet tarafından des-teklenme ihtiyacı ortaya çıkmak-tadır. Bununla ilgili ülkemizdebazı adımlar atıldı ve atılmayada devam etmektedir. Ancak budurumun “iş güvencesini” dahada teşvik edici hale gelmesi ge-rekmektedir. Şirketlerin ise budurumda panikle ve ani karar-larla davranmak yerine, birkaçay sonra normalleşme başlayın-ca nitelikli iş gücü ile işlerinedevam etmeleri konusunda poli-tikalar geliştirmeye çalışmalarıgerekmektedir. Bu durumun ge-çici olduğu unutulmamalıdır.

Kurumsal iletişimpolitikalarımız var mı?Özellikle de bu tür öngörül-

mesi zor krizlerde, tüm paydaş-lar şirketlerden haber almak is-temektedirler. Şirketlerin bu türdurumlara karşı kurumsal ileti-şim stratejileri belirlemeleri veuygulamaya sokmaları kurumsalitibarı oldukça artırmaktdır.

Şirketlerin olmazsa olmazı“Kurumsal Yönetim”Türkiye Kurumsal Yönetim

Derneği’nin (TKYD) kurumsal yö-netim tanımı şöyledir :

Bir şirketin, hak sahipleri vekamuoyunun menfaatlerine za-

VOLKAN_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:32 PM Page 2

36 NİSAN 2020

MAL TALEP

İNGİLTEREFirma Adı: DEBENHAMS

RETAIL PLCYetkili Kişi: Ben Alexander/SeniorBuyer, Purchasing Dept.Tel: +44.2086.112981 e-mail:purchasing.dept@debenhamplc.comAvrupa ürünleri satan bir perakendeciolan DEBENHAMS RETAIL PLC.Şirketinin, yeni ürünler aradığı (modaürünleri, kol saatleri, parfümler,çakmaklar, fayans, mermer, ahşapzemin döşemeleri, akıllı telefonlar,tabletler, dizüstü bilgisayarlar,bilgisayar sabit diskleri, TV’ler, klimalar,bisikletler, piller, lastikler vb.) ve farklıürün çeşitleriyle uğraşan firmalarlaişbirliği yapmak istediği bildiriliyor.Üretici/tedarikçilerden kataloglarınıgöndermelerini isteyen şirketin, uzunvadeli bir işbirliği yapmak istediği veödeme politikalarının, teslimattansonraki 30 gün içinde hızlı bir şekildeödeme şeklinde olduğu belirtiliyor.

PAKİSTANFirma Adı: Win International

Services (Pvt) LimitedAdres: Office # 03, First Floor, ZahidIqbal Center Punjab Market, Sector G-13/4 Islamabad - Pakistan, ,Yetkili Kişi: Waleed Ahmed / ManagingDirectorTel: +92.51.2300971; Cep Tel: +92.333.5255592Pakistanlı tuz firmasının; sofra tuzu,Himalaya kaya tuzu, endüstriyel tuz, tuzlambaları ve tuzdan yapılmışdekorasyon ürünleri ihraç etmek istediğibildiriliyor.

İRANFirma Adı: İbrahim Ramazani

Adres: Bazirgan - İRANYetkili Kişi: İbrahim RamazaniCep Tel: +90.506.0646467e-mail: ibrahim.ramazani@gmail.comİran'dan toptan Robbi, Mazafati,

Piyarum, Zahidi hurması temin edenİbrahim Ramazani, hurmaithalatçılarıyla irtibat kurmak istiyor.

Firma Adı: Golden Fiber Co.Adres: Hafte tir, Qaem Maqam

Farahani str. 021 Tehran – IRANYetkili Kişi: Tannaz Akbari /CorrespondenceTel: +98.912.2995696e-mail: cml@goldenfiber.com.tr Firmanın en az 10000 MT/Ay siparişkoşuluyla 70/30 ya da 60/40 LPG ihraçetmek istediği bildirilmiştir. Ödemelerin%100 LC ya da TT olacağı ve sevkıyatınFOB Asaluyeh ve/veya Bandar Abbaslimanlarından olacağı belirtiliyor.

SIRBiSTANFirma Adı: DELTA RG

Adres: Str.Jahja Beatle, No.26, 60000

Yurtdışından23 işbirliği teklifi

4

52

Türkiye Odalar ve BorsalarBirliği’ne (TOBB) mart ayıiçerisinde farklı ülkelerdenbirçok işbirliği teklifi geldi.Sizler için 23 farklı işbirliğiçağrısını derledik.

1

3

TALEP_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:33 PM Page 1

37NİSAN 2020

Gilan-KosovaYetkili Kişi: Levent GAŞ / CEOTel: +383.44.144 036e-mail: deltargkos@gmail.com TOBB Türkçe Konuşan GirişimcilerProgramı kapsamında her yıldüzenlenen etkinliklerden birisineKosova’dan katılan iş insanı Levent Gaş,Birliğimize başvurarak; Sırbistan'daVoyvodina Bölgesinin Srbobran veyaBeçej şehrinde Avrupa pazarına uygunkalitede üretim yapabilecek ortakapasiteli yeni bir ayçiçeği yağıfabrikasının yapımı için Türkiye'denortak aradıklarını bildirdi. Levent Gaşayrıca, üretimin en büyük kısmınınBalkan pazarına satılacağını ve satış ileilgili sorun bulunmadığını belirtiyor.

UKRAYNAFirma Adı: POTOKI

Adres: 9, Baykalska st., Dnipro, UkraineYetkili Kişi: Tkachenko Anastasiia /Leading Sales ManagerCep Tel: +380.67.464-60-22; e-mail: sale@mez.com.ua Ayçiçeği yağı ve ayçiçeğiçekirdeklerinden elde edilen yüksekproteinli hayvan yemi üreticisi veihracatçısı olan firmanın, rafineedilmemiş 1. sınıf ayçiçeği yağı veyüksek proteinli hayvan yemi ihraçetmek istediği bildiriliyor.

Firma Adı: Vinagro LLCAdres: 67 Peremohy av. Kyiv,

Ukraine 03062Yetkili Kişi: Evdochenko OlegViktorovich / General DirectorTel: +380.939.588888e-mail: vinagro.kiev@gmail.com Ukrayna pazarında 15 yıldır sirke,ayçiçek yağı üretimi ve toptan satışı ileuğraşan Vinagro LLC Şirketinin,Türkiye'den zeytinyağı ve sirke çeşitleriithal etmek istediği ve ayrıca, zeytinyağıve sirke üreten bir tesisten hisse almakistediği bildiriliyor.

Firma Adı: UKRSPIRTAdres: 1 Borisa Hrinchenka

Str.,Kyiv, 01001, UkraineYetkili Kişi: Lyudmyla NovakCep Tel: +380.96.0015511; e-mail: l.novak@ukrspirt.comUkrayna’nın Ankara Büyükelçiliğitarafından; etil alkol ve içki çeşitleriüreticisi olan "UKRSPIRT" Devletİşletmesinin, dış pazarlarda sertifikalı verekabetçi olan çok çeşitli alkollüiçecekler ihraç etmek istediğibildiriliyor.

İSRAİLFirma Adı: 911 FASHION

Yetkili Kişi: Ms. Yonat Keren Tel: +972.3.5631020e-mail: yonatk@chamber.org.il Önde gelen uluslararası markaları İsrailpiyasasına tanıtmak amacıyla 2001yılında kurulmuş olan moda giyim veaksesuar şirketinin; orta ölçekte üretimyapan şirketlerle iş yapmak istediğibildiriliyor. Şirketin, yüksek kalitelikumaşlardan kadın giysileri (pamuk,tencel, modal, keten, dokumakumaşlardan ve viskozlardan ipek,taranmış pamuk, örgü kumaşlardakeçe), erkek giysileri (bomber ceketler,naylon yağmurluklar ve dimi ürünler vefarklı yıkama özelliklerine sahiptişörtler), çocuk giysileri (0-5 yaş) -çocuklar için dokuma giysiler yanı sırapamuk interlok bebek giysileri üzerinebenzersiz uluslararası moda ve yaşamtarzı markalarını temsil ettiğibelirtiliyor. İsrail Ticaret Odaları

Federasyonu (FICC) üyelerinden birisiolan şirketle ilk temas, İsrail TicaretOdaları Federasyonu aracılığıylayapılacaktır.

Firma Adı: Open AluminumDesign Ltd.

Yetkili Kişi: Ms. Yonat Keren Tel: +972.3.5631020e-mail: yonatk@chamber.org.il Kamu ve özel sektördeki her türlüinşaatın başından sonuna kadardenetim, mühendislik ve teknikdanışmanlık işlerini yürüten girişimci birmüteahhitlik şirketinin; alüminyum /ahşap / ahşap-alüminyum pencere vekapılar, alüminyum pergolalar, cam vb.ithal etmek istediği bildiriliyor. Şirketin,alüminyum işinde dünyadaki en ileritedarikçilerin ithal ürünleri dâhil olmaküzere, özel sektörde, apartmanlarda velüks villalarda geniş deneyime sahipolduğu belirtiliyor.

MACARiSTANFirma Adı: ALX HUNGARY Macar

Ulusal Ticaret AjansıAdres: İncilipınar Mah. Nişantaşı Sok.Cazibe İş Merkezi No:13 Daire:1301Şehitkamil / GAZİANTEPYetkili Kişi: Alper Bakır / İş GeliştirmeMüdürüTel: +90.342.215 3376e-mail: alper.bakir@alx.com.tr ALX HUNGARY Macar Ulusal TicaretAjansı tarafından; inovatif tekstil

7

8

6

9

10

11

TALEP_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:33 PM Page 2

MAL TALEP

çözümleri üreten bir Macar firmasınınişbirliği fırsatı aradığı bildiriliyor. 1998yılında Budapeşte’de kurulan firmanın,bebek bezi ve yetişkin bezi üretenfirmalar için inovatif tekstil çözümleriürettiği, dokusuz (nonwoven) ve PEfilmden baskılı & baskısız, nefes alabilen(brethable) ve nefes alamayan (nonbreathable) özeliklerde rulo halinde tela(tekstil back sheet) üretimi yaptığıbelirtiliyor.

HOLLANDAFirma Adı: De Wereldbazar

OG BVAdres: Hamdijk 5, 9693 TB BadNieuweschans The NetherlandsYetkili Kişi: Cemil Güren / Koordinatör &Proje LideriTel: +31.50.2600605e-mail: sedat@dewereldbazar.nl Avrupa’da ilk defa Türk iş adamıtarafından Kuzey Hollanda’nın Almanyasınırındaki Groningen şehrinde,İstanbul’daki Kapalıçarşı’danesinlenerek kendisine ait 100 bin m2’likarazide yapımına başlanan 550 dükkânlıAVM Projesine katılacak yatırımcılar(ortak/ortaklar, inşaat şirketleri, inşaatmalzemeleri üreticileri) arandığıbildiriliyor.

Firma Adı: Spa World HotelAdres: Hamdijk 5, 9693 TB Bad

Nieuweschans The NetherlandsYetkili Kişi: Cemil Güren / Koordinatör &Proje LideriTel: +31.50.2600605e-mail: sedat@dewereldbazar.nl Kuzey Hollanda’nın Almanya sınırında625 metre derinlikte yüksek kalitelitermal suyu bulunan, yurttaşımıza ait32500 m2’lik arazide, 170 odalı, 4000m2 subtropic kapalı yüzme havuzlu, 600adet termal havuzlu, tüm müsaadelerialınmış Termal SPA Oteli Projesininsatışa çıkarıldığı bildiriliyor.

Firma Adı: Europa & TurkeyTrade Center

Adres: Hamdijk 5, 9693 TB BadNieuweschans, The NetherlandsYetkili Kişi: Cemil GürenTel: +31.6.46620825e-mail: sedat@dewereldbazar.nlHollanda’da yeni kurdukları Europa &Turkey Trade Center ile Avrupa ileTürkiye arasında gereksinim duyulanher türlü ürün alım ve satımı (ithalat-ihracat), pazar araştırması, şirket kurmave devamındaki idari ve hukuki işlemlerigerçekleştirme hizmetleri verdikleriniifade eden yurttaşımız Cemil Güren,Avrupa genelinde şirket kurmakisteyenlere profesyonelce hizmetlerinisunmak istediklerini ve müşterilerininkarşılaştıkları zorlukları aşmadayardımcı olabileceklerini bildiriyor.

İTALYAFirma Adı: DIVITALY SAS

Yetkili Kişi: Marco NarettoTel: +39.011.0241515 e-mail: info@divitaly.com İtalyan Ticaret Odası Derneği’ninverdiği bilgiye göre DIVITALY SASFirmasının gömlek ithal etmek istediğibildirilmektedir.

Firma Adı: MORETTI SPAYetkili Kişi: Filippo Fabbrini

Tel: +39.055.962111e-mail: filippo@morettispa.comİtalyan Ticaret Odası Derneği’ninverdiği bilgiye göre ortopedik ve tıbbicihazlar ticaretiyle uğraşan MORETTISPA Firmasının ortopedik ve tıbbicihazlar imalatçılarıyla bağlantıkurmak istediği bildiriliyor.

A.B.D.Firma Adı: Anatolia Group

Limited PartnershipAdres: 30 E. Georgia St. #414Indianapolis, INYetkili Kişi: Arif UğurTel: +1.317.478-0896e-mail: info@anatoliadefense.com ABD, Indianapolis’de mühendislik,geliştirme, imalat, onarım ve lojistikalanlarında müşterilerinin ihtiyaçduyabilecekleri her konuyla ilgilenmekve çözüm getirmek için kurulmuş olanve gelişmiş bir uluslararası ağa sahipolduğu belirtilen Anatolia Group LPŞirketinin; iş dünyasının en prestijliadreslerinden bir tanesi olanINDIANAPOLIS, IN, ABD'de aylık 200dolara ofis kullanım hizmetlerisunduğu belirtiliyor.

ALMANYAFirma Adı: Seggewiß

Steuerberatung WirtschaftsberatungGmbHAdres: Lise-Meitner-Straße 6, 40878Ratingen - GERMANYYetkili Kişi: Ömer Yasemin Tel: +49.2102.9676 810e-mail: oy@seggewiss-

18

38 NİSAN 2020

17

16

14

15

13

12

TALEP_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:33 PM Page 3

39NİSAN 2020

steuerberatung.de Almanya’nın en büyük nüfusa ve enyoğun yerleşime sahip olan, dinamikbir yatırım ve ticaret bölgesi olanKuzey Ren-Vestfalya (NRW)Eyaleti’nde Alman yatırım danışmanıve mali müşavir ortaklarıyla beraberpazar araştırması, şirket kurma vedevamındaki işlemleri takip vemuhasebesini yapma hizmetleriverdiklerini ifade eden yurttaşımızÖmer Yasemin, Almanya’da Şirketkurmak isteyenlere hizmetlerinisunmak istediklerini bildiriyor.

RUSYAFirma Adı: FARM

TEMIRBULATOVYetkili Kişi: Ruslan TemirbulatovTel: +7.937.633 93 93e-mail: n-m999@mail.ru Buğday, arpa, yemlik arpa, mısırüreticisi firmanın, ürünleriniTürkiye’ye de ihraç etmek istediğibildirilmiştir. Söz konusu teklifBirliğimize, Rusya FederasyonuTürkiye Temsilciliği tarafındaniletiliyor.

Firma Adı: Artis Line LLCAdres: 379/2 Pionerskaya Str.,

14, Maikop, Republic of Adygeya,Russian FederationYetkili Kişi: Denis Balitsky Tel: +7.8772.57-44-14e-mail: info@artisline.com Rusya’da üretilen tahıl ve tahıl dışındaçeşitli tarım ürünlerinin ihracatınaaracılık eden Artis Line LLC Şirketininarpa ve buğday ürünlerini Türkiye’yede ihraç etmek istediği bildirilmiştir.Söz konusu teklif Birliğimize, RusyaFederasyonu Türkiye Temsilciliğitarafından iletiliyor.

Firma Adı: ACK Group LLCAdres: 49/65, Bolshaya

Kazachya Street, Saratov, RussianFederationYetkili Kişi: Ms. Victoria KrivosheyevaCep Tel: +7.987.3143850

web: www.group-ack.ruRusya’da üretilen çeşitli tarımürünlerinin ihracatına aracılık eden ACKGroup LLC Şirketinin nohut, arpa, kolzatohumu, soya fasulyesi, sarı mısır,ayçiçeği tohumu vb. ürünleriniTürkiye’ye de ihraç etmek istediğibildirilmiştir. Söz konusu teklifBirliğimize, Rusya Federasyonu TürkiyeTemsilciliği tarafından iletiliyor.

HİNDİSTANFirma Adı: Jaya Household

Products Private LimitedAdres: ‘Poddar Court’ 4th floor, GateNo. 4 18, Rabindra SaraniYetkili Kişi: Tarashanker Kumar

Tel: +91.33.2225 8056e-mail: sales@aparnacarbons.com Firmanın rafine toz naftalin (% 99.4saflıkta) ve 12-38 mm arası güve kovucunaftalin topları (HS 29029040) ihraçetmek istediği bildiriliyor.

Firma Adı: Chemex OrganochemPvt Ltd

Adres: 107, Udyog Kshetra, Link Road,Mulund West, Mumbai,400080,MaharashtraYetkili Kişi: Tejas Thakker Cep Tel: +91.836.9045230e-mail: tvt_4892@yahoo.co.in Firmanın katkı maddeleri ve kimyasalmaddeler ithal etmek istiyor.

20 22

23

19

21

TALEP_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:33 PM Page 4

(MODEF 2020) 06 NİSAN 2020 11 NİSAN 2020 Mobilya ve Dekorasyon BursaAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 06 NİSAN 2020 06 NİSAN 2020 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları İstanbulDiyarbakır Tarım Hayvancılık Fuarı 07 NİSAN 2020 11 NİSAN 2020 Tarım, Hayvancılık,Tavukçuluk ve Süt Endüstri Fuarı DiyarbakırAgritech 08 NİSAN 2020 11 NİSAN 2020 Fethiye Tarım, Hayvancılık, Seracılık ve Gıda ve Tarım Makineleri MuğlaVilla Decor Bodrum Bodrum Mobilya Bahçe Mobilyası 08 NİSAN 2020 11 NİSAN 2020 Mobilya Mutfak Bahçe Mobilyası ve Peyzaj Malzemeleri MuğlaICSG ISTANBUL 2020 08 NİSAN 2020 09 NİSAN 2020 Akıllı Şebekeler, Akıllı Şehirler, Enerji IT, Akıllı Sayaçlar İstanbulAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 08 NİSAN 2020 08 NİSAN 2020 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları AnkaraBUCOS /2. Kozmetik ve Güzellik Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Kozmetik, Güzellik, Bakım ve Sağlıklı Kozmetik Uygulamaları BursaŞanlıurfa Yapı İnşaat Dekorasyon Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 İnşaat ve Yapı Malzemeleri, Kapı, Pencere, Mutfak ŞanlıurfaŞanlıurfa Otomobil ve Yan Sanayi Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Otomobil, Ticari Araçlar, Motosiklet, Aksesuar, Otomotiv Yan Sanayi, Garaj Ekipmanları, Akaryakıt İstasyonları ŞanlıurfaDoğu Anadolu Erzurum İnşaat Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Yapı, Yapı ve İnşaat Malzemeleri, Tesisat, Isıtma, Soğtma, Havalandırma, Doğalgaz ve Teknolojileri ErzurumDoğu Anadolu Erzurum 2. Gayrimenkul Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Konut, İşyeri,Arsa, Yatırım, Finansman ErzurumDoğu Anadolu Erzurum Kent Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Belediye İhtiyaçları, Kent Mobilyaları, Park Bahçe Düzenlemeleri Çevre Teknolojileri ErzurumBursa Yapı Fuarı(Güneş Enerjisi Özel Bölümü) 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 18.Yapı ve İnşaat Malzemeleri, Dekorasyon ve Aksesuarları, Isıtma, Soğutma, Havalandırma ve Teknolojileri Fuarı BursaRising City Bursa Gayrimenkul Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 5.Konut, İşyeri, Arsa, Yatırım, Finansman Fuarı BursaIDEX 2020 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Ağız ve Diş Sağlığı Konusundaki Teknoloji ve Yenilikler İstanbul9.İhtisas Cami Yapı Ekipmanları Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Cami Yapı Ekipmanları İstanbulSpor ve Aktif Yaşam Fuarı (e-spor Özel Bölümü) 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Spor Ekipmanları, Fitness & Welness, Indoor ve Outdoor Sporları, Sporcu Sağlığı ve Spor Modası İstanbulKauçuk 2020 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Kauçuk Endüstrisi İstanbul20. Exposilver Antalya Fuarı 09 NİSAN 2020 12 NİSAN 2020 Gümüş, Saat ve Malzeme Fuarı AntalyaYozgat Evlilik Hazırlıkları Fuarı 10 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Evlilik ve Düğün Hazırlıklarına Dair Her şey YozgatAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 10 NİSAN 2020 10 NİSAN 2020 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları İzmirYozgat Yapı ve Mobilya Fuarı 10 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Yapı, Gayrimenkul, Mobilya, Beyaz Eşya, Ev Tekstili YozgatCNR İMOB Mersin Mobilya Fuarı 11 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Halı, Mobilya, Ev Tekstili, Dayanıklı Tüketim Malları, Aksesuar, Mutfak Malzemeleri Mersin27.Mesir Sanayi ve Ticaret Fuarı 14 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Sanayi ve Ticaret Ürünleri Hizmet Grupları Manisa1. Demiryolu Endüstrisi, Altyapı ve Teknolojileri Fuarı 14 NİSAN 2020 16 NİSAN 2020 Demiryolu, Raylı Sistemler, Altyapı, Ulaşım Teknolojileri EskişehirEgeevlilik 2020 15 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Mobilya, Yatak Baza Dekorasyon, Gelinlik, Abiye, Foto DenizliGurme İzmir 15 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Zeytin, Zeytinyağı, Süt Ürünleri, Şarap ve Teknolojileri İzmirGurme İzmir - "11. Ekoloji İzmir Fuarı" 15 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Organik Ürünler İzmirSHOEXPO İzmir 47.Ayakkabı ve Çanta Fuarı 15 NİSAN 2020 17 NİSAN 2020 Ayakkabı ve Çanta İzmir24. Isparta Santek 15 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Yapı, Dekorasyon ve Mobilya ve Ev Tekstili Ürünleri Isparta14.Malatya Tarım Tekn. Makine Hayv. ve Ekip. Fuarı 15 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Tarım Teknolojileri, Makine, Hayvancılık Malatya12. Yerel Zincirler Buluşuyor 2020 Konferansı ve Fuarı 15 NİSAN 2020 16 NİSAN 2020 Market Donanımları ve Zincir Marketlerde Satılan Ürünler İstanbulPLASTPAK 15 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Plastik Makineleri, Kimyasallar,Ham maddeler,Kalıp,Isı ve Kontrol Cihazları,Hidrolik-Pnömatik,Ambalaj Ürünleri, Ambalaj Makineleri, İçecek ve Sıvı Gıda Teknolojileri, Baskı Tekn. İzmirİzmir 3.Mobilya Yan Sanayi, Aks. Orman Ürn. Fuarı 15 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Ahşap Orman Ürünleri ve Malzemeler,Mobilya Aksesuarları,Oturma Grubu ve Yatak Üretim Malzemeleri İzmirİZWOOD 2020 15 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Ağaç İşleme Makineleri,Mobilya İmal Makine ve Tezgahları,Kesici Takımlar,El Aletleri İzmirGURME 2020 Kayseri Gıda ve Yöresel Lezzetler Fuarı 15 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Gıda, İçecek Ürünleri, Yöresel Ürünler, Gıda İşleme, Unlu Mamuller Teknolojileri, Depolama, Soğutma, Taşıma ve Mağaza -Market Ekipmanları Kayseri3. PHARMANEXT 15 NİSAN 2020 17 NİSAN 2020 İlaç, İlaç Bileşenleri, Paketleme ve Üretim Ekipmanları, Kontrat Hizmetleri İstanbul5. BIOTECNICA 15 NİSAN 2020 17 NİSAN 2020 Biyoproses, Biyoanalitik, Biyoenformasyon, Endüstriyel Biyoteknoloji, AR-GE İstanbul4.ANALYTECH 15 NİSAN 2020 17 NİSAN 2020 Analiz ve Labaratuvar Teknolojileri, Kimyasallar, Kalite Kontrol Ölçümleme İstanbulICCI - Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı 15 NİSAN 2020 17 NİSAN 2020 Enerji Üretimi, İletimi ve Dağıtımı İstanbulÇanakkale 3.Tarım Fuarı 15 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Tarım, Tarım Teknolojileri Çanakkale10. Van Doğu Anadolu Tarım, Hayvancılık ve Gıda F. 16 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Tarım, Hayvancılık, Seracılık, Organik Gıda, Sulama VanTeke Yöresi 6.Canlı Hayvan, Hayv., Tarım Ma. Fuarı 16 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Tarım, Hayvancılık ve Makine Teknolojileri BurdurHuntrade Turkey Av, Doğa Fuarı 16 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Avcılık, Atıcılık ve Doğa Sporları Malzemeleri AntalyaINELEX 16 NİSAN 2020 18 NİSAN 2020 Asansör ve Asansör Teknolojileri İzmir13. Door Fair Wood Mach 16 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Ahşap İşleme Makinaları, Kapı ve Kapı Ekipmanları İstanbulBolu 2. Gıda Tarım ve Hayvancılık Fuarı 16 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Tarım Makineleri, Hayvan Yetiştiriciliği Makine Ekipman ve Teknolojileri BoluBolu Decobooss- 2.Yapı, Mobilya ve Ev Tekstili Fuarı 16 NİSAN 2020 19 NİSAN 2020 Yapı, Konut, Dekorasyon, Elektrik, Mobilya, Ev Tekstili BoluTurkeybuild İstanbul 2020 - 43.Yapı Fuarı 18 NİSAN 2020 22 NİSAN 2020 Yapı, İnşaat Malzemeleri ve Teknolojileri İstanbulEVTEKS 2020 - 26.İstanbul Ev Tekstili Fuarı 21 NİSAN 2020 25 NİSAN 2020 Ev Tekstili İstanbulTOS+H Expo- 4. Türk İş Güvenliği ve Sağlığı Fuarı 03 MAYIS 2020 06 MAYIS 2020 İş Yerinde Güvenli ve Sağlıklı Çalışma Koşullarının Sağlanması İstanbul39.Kitap ve Kültür Fuarı 04 MAYIS 2020 19 MAYIS 2020 Basılı, Sesli, Görüntülü Yayınlar İstanbul39.Kitap ve Kültür Fuarı 05 MAYIS 2020 19 MAYIS 2020 Basılı, Sesli, Görüntülü Yayınlar AnkaraCNR Mersin Anne- Bebek Çocuk Fuarı 07 MAYIS 2020 10 MAYIS 2020 Bebek,Çocuk ve Annelikkle İlglili Tüm Ürün ve Hizmetler Mersin9. Eksposhoes İstanbul Ayakkabı Saraciye Moda Fuarı 12 MAYIS 2020 14 MAYIS 2020 Ayakkabı, Çanta, Kemer, Cüzdan İstanbul6.Çin Ürünleri Fuarı 14 MAYIS 2020 16 MAYIS 2020 Genel Ticaret İstanbulDeri ve Kürk Konfeksiyon Fuarı 17 MAYIS 2020 20 MAYIS 2020 Deri ve Kürk Konfeksiyon AntalyaTDK Deri ve Kürk Moda Şov 19 MAYIS 2020 22 MAYIS 2020 Deri Konfeksiyon Ürünlerinin Fuarı AntalyaÇanakkale 2. Kitap, Eğitim Ve Sanat Fuarı 30 MAYIS 2020 07 HAZİRAN 2020 Kitap, Eğitim, Sanat ÇanakkaleITM 2020 02 HAZİRAN 2020 06 HAZİRAN 2020 Tekstil, İplik, Dokuma, Örgü, Boya, Terbiye, Baskı, Dijital Baskı, Çorap Makineleri, Yan Sanayileri ve Kimyasalları İstanbulHIGHTEX 2020 02 HAZİRAN 2020 06 HAZİRAN 2020 Teknik Tekstiller, Nonwovenlar, Hammaddeleri, Üretim Teknolojileri, İstanbulSEDEC TÜRKİYE 2020 02 HAZİRAN 2020 04 HAZİRAN 2020 Anayurt, Sınır ve İç güvenlik AnkaraTarım Tek Polatlı 02 HAZİRAN 2020 06 HAZİRAN 2020 Tarım,Gıda ve Hayvancılık AnkaraDoğu Anadolu Erzurum 3. Kitap Fuarı 02 HAZİRAN 2020 07 HAZİRAN 2020 Kitap, Süreli Yayınlar ErzurumTarla Günleri Fuarı 2020 03 HAZİRAN 2020 06 HAZİRAN 2020 Açık Alan Uygulamalı Tarım Fuarı TekirdağAysaf 24. Uluslararası Ayakkabı ve Yan Sanayi Fuarı 03 HAZİRAN 2020 06 HAZİRAN 2020 Ayakkabı Yan Sanayi Ürünleri, Aksesuar, Deri, Suni Deri, Taban, Tekstil, Makineler, Kurum Mümessillikler ve Dergiler İstanbulCNR KAUÇUK 03 HAZİRAN 2020 06 HAZİRAN 2020 Kauçuk ve Plastik Endüstrisi İstanbulKonya İmalat Teknolojileri Fuarı (K.İ.T. 2020) 04 HAZİRAN 2020 07 HAZİRAN 2020 Metal İşleme Makineleri Sac İşleme Mak. Kaynak- Delme- Kesme Tekn.Robotik Sistemler, Elektrik, Elektronik, Otomayon,İstifleme,Yükleme, El Aletleri, Hırdavat, Kalıp ve Döküm Tekn. Konya9.Uluslararası İstanbul Av, Silah ve Doğa Sporları Fuarı 04 HAZİRAN 2020 07 HAZİRAN 2020 Av, Silah, Balıkçılık ve Doğa Sporları İstanbulİstanbul Peynir Fuarı 04 HAZİRAN 2020 07 HAZİRAN 2020 Peynir ve Süt Ürünleri Üreticileri İstanbul16.Çukurova Altın Mücevher ve Gümüş Fuarı 05 HAZİRAN 2020 08 HAZİRAN 2020 Altın, Mücevherat, Gümüş, Saat, Gözlük ve Aksesuarları GaziantepPowder Tech 10 HAZİRAN 2020 13 HAZİRAN 2020 Toz, Granül ve Dökme Halindeki Hammaddelerin İşlenmesini Sağlauan Teknoloji ve Makineler İstanbul39.Uluslararası İstanbul Anne Bebek Çocuk Ürünleri F. 10 HAZİRAN 2020 13 HAZİRAN 2020 Anne, Bebek ve Çocuk Ürünleri İstanbulKALİTE'20 10 HAZİRAN 2020 13 HAZİRAN 2020 10.Kontrol, Otomotiv, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Test Ekipmanları,Meteroloji ve Endüstriyel Yazılım Fuarı İstanbulBURSAF / 5. Bursa Ayakkabı ve Deri Ürünleri Fuarı 17 HAZİRAN 2020 20 HAZİRAN 2020 Ayakkabı ve Deri Ürünleri Bursa1. Akdeniz Evcil Hayvan Ürünleri Fuarı 18 HAZİRAN 2020 21 HAZİRAN 2020 Evcil Hayvan Ürün Malzeme ve Aksesuarları AntalyaBeauty Eurasia 2020 18 HAZİRAN 2020 20 HAZİRAN 2020 Kozmetik, Güzellik, Pafüm, Estetik, Kuaför, Temizlik, Ambalaj İstanbulGapshoes 24 HAZİRAN 2020 27 HAZİRAN 2020 Ayakkabı, Terlik ve Yan Sanayi Gaziantepİstanbul Lise Tercih Fuarı 27 HAZİRAN 2020 28 HAZİRAN 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri İstanbulJUNIOSHOW 01 TEMMUZ 2020 04 TEMMUZ 2020 Bebe ve Çocuk Hazır Giyim Bursa

Fuar Tarihi Konusu Yeri

YURTİÇİ FUARLAR TAKVİMİ

40 NİSAN 2020

FUAR_EKO_girisim_NISAN.qxp:EKO_girisim_fuar 4/2/20 9:34 PM Page 1

Edirne Kırkpınar Gıda, Tarım, Hayv., Gıda ve Sanayi 01 TEMMUZ 2020 05 TEMMUZ 2020 Traktör ve Tarım Ekipmanları, Otomobil, Hayvancılık, Gıda, Beyaz ve Kahverengi Eşya, Elektronik Aletler Edirne6. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İhtisas Fuarı 03 TEMMUZ 2020 10 TEMMUZ 2020 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Ordu20. Karadeniz Sanayi ve Ticaret Fuarı (Katif 2020) 03 TEMMUZ 2020 10 TEMMUZ 2020 Sanayi ve Ticaret Ürünleri OrduOrdu 12. Yapı Dekorasyon İhtisas Fuarı 03 TEMMUZ 2020 10 TEMMUZ 2020 Yapı Dekorasyon Ürünleri, Teknolojileri ve Doğalgaz OrduSamsun Üniversite Tercih Fuarı 10 TEMMUZ 2020 18 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğrenim ve Üniversite Tercihleri Samsun9.İstanbul Üniversite Tercih Fuarı 10 TEMMUZ 2020 18 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri İstanbul6.Ankara Üniversite Tercih Fuarı 10 TEMMUZ 2020 18 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri Ankara4.Antalya Üniversite Tercih Fuarı 11 TEMMUZ 2020 19 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri Antalya5.İzmir Üniversite Tercih Fuarı 11 TEMMUZ 2020 19 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri İzmirİstanbul Üniversite Tercih Fuarı 13 TEMMUZ 2020 19 TEMMUZ 2020 Yüksek Öğrenim Üniversite Tercih İstanbul3. Adana Üniversi Tercih Fuarı 17 TEMMUZ 2020 25 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri AdanaAnkara Üniversite Tercih Fuarı 18 TEMMUZ 2020 26 TEMMUZ 2020 Yüksek Öğrenim Üniversite Tercih Ankaraİzmir Üniversite Tercih Fuarı 18 TEMMUZ 2020 26 TEMMUZ 2020 Yüksek Öğrenim Üniversite Tercih İzmirSamsun Üniversite Tercih Fuarı 19 TEMMUZ 2020 27 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğrenim ve Üniversite Tercihleri Samsun9.İstanbul Üniversite Tercih Fuarı 19 TEMMUZ 2020 27 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri İstanbul6.Ankara Üniversite Tercih Fuarı 19 TEMMUZ 2020 27 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri Ankara3.Bursa Üniversite Tercih Fuarı 20 TEMMUZ 2020 28 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri Bursa4.Antalya Üniversite Tercih Fuarı 20 TEMMUZ 2020 28 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri Antalya5.İzmir Üniversite Tercih Fuarı 20 TEMMUZ 2020 28 TEMMUZ 2020 Eğitim, Yüksek Öğretim ve Üniversite Tercihleri İzmirBursa Doğa, Av 2020 23 TEMMUZ 2020 26 TEMMUZ 2020 Doğa Sporları Aktiviteleri, Avcılık, Atıcılık, Balıkçılık ve Kamp Malzemeleri, Alternatif Turizm, Arazi Araçları, Yaz sporları, Spor Giyim, Karavan ve Kamp Malzemeleri BursaKaradeniz Üniversite Tercih Fuarı 25 TEMMUZ 2020 25 TEMMUZ 2020 Yüksek Öğrenim Üniversite Tercih Samsun3. Euro Animalia Trakya Avrupa Hayvancılık Fuarı 10 HAZİRAN 2020 16 HAZİRAN 2020 Hayvancılık Ekipmanları, Süt Teknolojileri, Kümes Hayvanları, Mekanizasyon, Hayvan Barınakları, İş Makinaları TekirdağÇorlu 13.Tarımtech Trakya Avrupa Hayv. ve Gıda Fuarı 10 HAZİRAN 2020 16 HAZİRAN 2020 Tarım Hayvancılık, Tohum, Gıda, Tohum, Meyvecilik, Sulama Teknolojileri Tekirdağ3. Çorlu Trakya Balkan Ülkeleri, Hazır Giyim Fuarı 10 HAZİRAN 2020 16 HAZİRAN 2020 Hazır Giyim, Ev Tekstili, Kültür ve Turizm TekirdağPatates Günleri Türkiye 13 HAZİRAN 2020 15 HAZİRAN 2020 Patates İle İlgili Toprak İşleme, Ekim, Hasat, İlaç, Tohum, Gübre Konya15. Hac Umre Turizm Hizmetleri Fuarı 2020 17 HAZİRAN 2020 18 HAZİRAN 2020 Hac ve Umre Turizmine Yönelik Otel, Havayolu, Acenta vb. Sektörlerin Buluşması İstanbulHac Umre Turizmi Hizmetleri Fuarı 21 HAZİRAN 2020 23 HAZİRAN 2020 Hac ve Umre Turizmine Yönelik Otel, Havayolu, Acenta vb. Sektörlerin Buluşması İstanbulEskişehir Tarım Fuarı 02 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Tarım, Hayvancılık ve Teknelojileri, Tarımsal Mekanizasyon EskişehirTarım ve Teknoloji Günleri 2020 02 AĞUSTOS 2020 05 AĞUSTOS 2020 Açık Alan Uygulamalı Tarım ve Hayvancılık Fuarı Tekirdağ

Worldfood İstanbul 2020 02 AĞUSTOS 2020 05 AĞUSTOS 2020 Gıda Ürünleri ve Gıda Teknolojileri İstanbulFood İstanbul 2020 02 AĞUSTOS 2020 05 AĞUSTOS 2020 Gıda Ürünleri ve Teknolojileri, İstanbul45.Uluslarararası Gamex 03 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Dijital Oyunlar, Bilgisayar ve Robot Teknolojileri İstanbulPromosyon Fuarı 03 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Promosyon ve Tanıtım Ürünleri, Kurumsal Pazarlama, Reklam, Matbaa ve Baskı Teknolojileri İstanbulYozgat 11. Tarım, Gıda ve Hayvancılık Fuarı 03 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Tarım Gıda ve Hayvancılık Yozgat4.Tohum ve Fidancılık Fuarı 03 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Sera, Tohum. Fidan, Gübre, Sulama Üniteleri, İlaçlama, Gen Teknolojileri, Depolama, Eğitim AnkaraAgrotec 2020 03 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Tarım Makine ve Ekipmanları Ankara4.Hayvancılık, Hayvansal Üretim Fuarı 03 AĞUSTOS 2020 06 AĞUSTOS 2020 Hayvancılık Ekipmanları, Süt Teknolojileri, Kümes Hayvanları, Mekanizasyon, Üretim, Hayvan Barınakları, İklimlendirme Ankara89. İzmir Enternasyonal Fuarı 04 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Genel Ticaret İzmirSamsun Tarım Fuarı 2020 09 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Tarım, Hayvancılık ve Teknelojileri SamsunMilltech - İstanbul 09 AĞUSTOS 2020 12 AĞUSTOS 2020 Değirmen Makinaları Teknolojileri ve Yan Sanayi Fuarı İstanbulENTECH 09 AĞUSTOS 2020 12 AĞUSTOS 2020 Çevre Teknolojileri, Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık İstanbul31. Uluslararası Züchex, Ev ve Mutfak Eşyaları Fuarı 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Züccaciye, Ev Eşyaları, Dekoratif Ürünler ve Elektrikli Ev Gereçleri Fuarı İstanbulDoğu Marmara Gurme Ve Yöresel Ürünler Fuarı 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Gıda ve İçecek Ürünleri, Gıda İşleme Teknolojileri, Unlu Mamuller, Soğutucular, Depolama, Paketleme, Mağaza - Market Ekipmanları KocaeliDoğu Marmara Hobi, Spor ve Hediyelik Eşya Fuarı 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Eğlence, Aktivite, Spor Ekipmanları, Doğa ve Avcılık, Park Elektronik Oyuncaklar, Müzik Aletleri, Kurslar, Eğitim Merkezleri, Kültür, Sanat, Avcılık, Balıkçılık ve Kamp Malzemeleri Kocaeli4. Uluslararası Home And Concept Fuarı 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Züccaciye, Hediyelik Eşya, Dekoratif, Ev Tekstili ve Elektrikli Ev Aletleri İstanbulİstanbul Beauty and Wellness Show 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Güzellik, Kozmetik, Parfümeri, Estetik, Kuaför, Bakım İstanbulCNR Sports Week 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Spor Ekipmanları, Fitness & Wellness, Indoor ve Outdoor Sporları ve Spor Trendleri Festivali İstanbulUşak 6.Ege Tarım ve Hayvancılık, Süt Teknolojileri 10 AĞUSTOS 2020 13 AĞUSTOS 2020 Tarım ve Hayvancılık ve Makine Teknolojileri Uşak3.Tissue World İstanbul 15 AĞUSTOS 2020 17 AĞUSTOS 2020 Temizlik Kağıdı, Teknolojileri, Kimyasalları ve Yardımcı Malzemeleri İstanbulPromosyon Show İstanbul Fuarı 16 AĞUSTOS 2020 19 AĞUSTOS 2020 Promosyon ve Tanıtım Ürünleri, Kurumsal Pazarlama, Reklam, Matbaa ve Baskı Teknolojileri İstanbulSign İstanbul-2020 17 AĞUSTOS 2020 20 AĞUSTOS 2020 22.Uluslararası Endüstriyel Reklam ve Dijital Baskı Teknolojileri Fuarı İstanbulButur / 3.Turizm Fuarı 17 AĞUSTOS 2020 19 AĞUSTOS 2020 Turizm Kontrat Fuarı BursaKonfeksiyon Makinesi 2020 17 AĞUSTOS 2020 20 AĞUSTOS 2020 Konfeksiyon, Nakış, Serim, Kesim, Makineleri, Ütüler, Yan Sanayi, İplikler, Kumaşlar İstanbulDikiş Nakış Makineleri Fuarı 17 AĞUSTOS 2020 20 AĞUSTOS 2020 Konfeksiyon, Nakış, Serim, Kesim, Makineleri, Ütüler, Yan Sanayi, İplikler, Kumaşlar İstanbulDiyarbakır 8. Kitap Fuarı 2020 19 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Kitap ve Süreli Yayınlar DiyarbakırHOSTECH BY TUSID 2020 22 AĞUSTOS 2020 26 AĞUSTOS 2020 Otel, Restoran, Gastronomi Donanım ve Teknolojileri Fuarı İstanbulKirala Türkiye, Vipp 2020 2.Vinç, İstif Makineleri Fuarı 23 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Vinç, İstif Makineleri, Platform, Proje Taşımacılığı, İş Ve İnşaat Makineleri Kiralama AnkaraKOMATEK 2020 23 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 İş ve İnşaat Makine, Teknolojileri ve Aletleri AnkaraDoğu Anadolu Erzurum Tarım Fuarı 23 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Tarım, Tarımsal Mekanizasyon ve Tarla Teknolojileri ErzurumDoğu Anadolu Erzurum Hayvancılık Fuarı 23 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Hayvancılık, Hayvansal Üretim, Süt Endüstrisi Yem Endüstrisi, ErzurumContemporary İstanbul Çağdaş Sanat Fuarı 23 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Çağdaş ve Güncel Sanat İstanbul15.Trakya Lüleburgaz Tarımtech 23 AĞUSTOS 2020 26 AĞUSTOS 2020 Tarım, Hayvancılık, Tohum, Meyvecilik, Sulama ve Seracılık, Traktör ve Ekipmanları, Depolama Sistemleri, Soğutma, Havalandırma Kırklareli

Airex-İstanbul Airshow 24 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Sivil Havacılık, Havalimanları ve Havacılık Endüstrisi Tedarik Zinciri İstanbul11. Uluslararası Van Doğu Anadolu Turizm Fuarı 24 AĞUSTOS 2020 27 AĞUSTOS 2020 Turizm VanManisa Kitap Fuarı 25 AĞUSTOS 2020 05 EKİM 2020 Kitap ve Süreli Yayınlar ManisaMAKTEK AVRASYA 2020 28 AĞUSTOS 2020 03 EKİM 2020 Takım Tezgahları, Metal İşleme Makineleri, Kaynak, Kesme, Delme Teknolojileri, Kalite Kontrol, Test ve Ölçüm Cihazları İstanbulÇukurova Mobilya - Dekorasyon Fuarı 29 AĞUSTOS 2020 04 EKİM 2020 Mobilya, Dekorasyon, Aydınlatma, Ev Tekstili, AdanaMetalexpo Eurasia 30 AĞUSTOS 2020 03 EKİM 2020 Demir, Çelik, Metal, Makine, Aksam Satış ve Üretim Prosesleri İstanbulAymod 25.Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı 30 AĞUSTOS 2020 03 EKİM 2020 Ayakkabılar, Çantalar, Kemerler, Cüzdanlar, Kurum, Mümessillikler ve Dergiler İstanbulSODEX ANKARA 2020 30 AĞUSTOS 2020 03 EKİM 2020 Doğalgaz, Isıtma, Soğutma, Klima, Pompa, Vana AnkaraKonya İnşaat Fuarı 01 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Yapı Malzemeleri, Yapı Teknolojileri, Doğalgaz, Isıtma, Soğutma, Havalandırma, İş ve İnşaat Makineleri KonyaKonya Kent 2020 01 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Yerel Yönetim İhtiyaçları, Kent Mobilyaları, Park Bahçe Düzenlemeleri, İtfaiye Araçları ve Yangın Güvenliği KonyaKonya Gayrimenkul Fuarı 01 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Konut, İşyeri,Arsa, Yatırım, Finansman KonyaBuildeast 01 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Yapı, İnşaat, Dekorasyon Malzemeleri ve Teknolojileri Gaziantep3. Gaziantep Gayrimenkul Fuarı 01 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Gayrimenkul Gaziantepİstanbul Müzik ve Müzik Ekipmanları Fuarı 02 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Müzik, Müzik Ekipmanları,Dans, Prodüksiyon İstanbulMersin Kozmetik, Güzellik ve Kişisel Bakım Ürünleri Fuarı 03 EKİM 2020 11 EKİM 2020 Kozmetik, Güzellik, Kişisel Bakım MersinStudyexpo Yurtdışı Lise ve Üniversiteler Fuarı 03 EKİM 2020 03 EKİM 2020 Yurtdışı Eğitim Fuarı İstanbulMeçef Evlilik, Çeyiz Fuarı 03 EKİM 2020 11 EKİM 2020 Evlilik, Çeyiz MersinBoat Show Eurasia 03 EKİM 2020 11 EKİM 2020 Tekne ve Tekne Ekipmanları, Broker Firmaları, Marin Aksesuaraları İstanbulStudyexpo Yurtdışı Lise ve Üniversiteler Fuarı 04 EKİM 2020 04 EKİM 2020 Yurtdışı Eğitim Fuarı İstanbul

Fuar Tarihi Konusu Yeri

Nisan 2020

41NİSAN 2020

FUAR_EKO_girisim_NISAN.qxp:EKO_girisim_fuar 4/2/20 9:34 PM Page 2

MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER TAKVİMİ

Nisan 2020

9 Nisan Perşembe � 16-31 Mart 2020 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödemesi

10 Nisan Cuma � 16-31 Mart 2020 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

15 Nisan Çarşamba � Mart 2020 Dönemine Ait Alkollü İçecekler, Alkolsüz İçecekler, Tütün Mamulleri ve Makaronlara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Mart 2020 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi� Mart 2020 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Ticaret Sicili Harçları Bildirimi Verilmesi ve Ödemesi20 Nisan Pazartesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Mart 2020 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi� Mart 2020 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi27 Nisan Pazartesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Ocak-Şubat-Mart 2020 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile Beyanı ve Ödemesi� Ocak-Şubat-Mart 2020 Dönemine Ait Tevkifatların Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile Beyanı ve Ödemesi (GVK 98. Maddesinin 3. Fıkrasına Göre Üçer Aylık Beyanname Verme Hakkından Yararlananlar İçin)� Ocak-Şubat-Mart 2020 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Madde Kapsamında Yapılan Tevkifatların Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� 1-15 Nisan 2020 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödemesi� 1-15 Nisan 2020 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

30 Nisan Perşembe� 2019 Yılına İlişkin Kurumlar Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Elektrik Üretimi Lisans Harçları Yıllık Harç Bildirimi Verilmesi

� Denetim Kuruluşları Yetkilendirme Belgesi Yıllık Harç Bildirimi Verilmesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Turizm Payının Beyanı ve Ödemesi

� Ocak-Şubat-Mart 2020 Dönemine Ait Turizm Payının Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

� Mart 2020 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

� Mart 2020 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

� Mart 2020 Dönemine Ait Geri Kazanım Katılım Payının Beyanı ve Ödemesi

� Ocak-Şubat-Mart 2020 Dönemine Ait Geri Kazanım Katılım Payının Beyanı ve Ödemesi1 Mayıs Cuma

� 2019 Yılına Ait Gelir Vergisi Mükelleflerinin (Kazancı basit usulde tespit edilenler dâhil) Vergi Levhasını İnternetVergi Dairesinden Almaya Başlaması (1 Nisan - 1 Haziran 2020)

NİSAN 202042

VERGI_EKO_girisim_NISAN.qxp:Layout 1 4/2/20 9:35 PM Page 1

KARGO ÜCRETSİZ!

KREDi KARTINA 3 TAKSiT iMKANI

48 SAYI FiYATINA 52 SAYI432₺

KARGO

432₺

T B M A

0212 478 03 00

H A F T A L I K E K O N O M İ V E S İ Y A S İ H A B E R D E R G İ S İ

ŞİMDİ DİJİTALDEYİZ!