efd | februari 2008 | 1 verzekeren of banksparen? lijfrente en kew ingrid sandford-brouwer fortis...
TRANSCRIPT
EFD | februari 2008 | 1
Verzekeren of banksparen?Lijfrente en KEW
Ingrid Sandford-Brouwer
Fortis ASR Adviesbureau Fiscale en Juridische Zaken
februari 2008 EFD 2
EFD | februari 2008 | 2
Achtergrond
• Uitbreiding keuzevrijheid
• Lagere kosten voor consumenten– Meer concurrentie
– Grotere transparantie in kosten
februari 2008 EFD 3
EFD | februari 2008 | 3
Programma
• Lijfrentebanksparen– Belangrijkste kenmerken
– Opbouw en uitkering
– Vergelijking lijfrenteverzekering en –bankrekening
• Spaarrekening eigen woning– Belangrijkste kenmerken
februari 2008 EFD 4
EFD | februari 2008 | 4
Wetgevingsproces
• Aangenomen Tweede Kamer 5 juli 2007
• Aangenomen Eerste Kamer 11 december 2007
- zonder stemming
• Ingangsdatum: 1 januari 2008
EFD | februari 2008 | 5
Lijfrentebanksparen
februari 2008 EFD 6
EFD | februari 2008 | 6
Belangrijkste kenmerken
• Nieuwe uitvoerders– Banken
– Beleggingsinstellingen
• Lijfrente via bankrekening of beleggingsrecht• Opbouw en uitkering• Rekening verzekering
– Overlijden
– Levenslange uitkering
februari 2008 EFD 7
EFD | februari 2008 | 7
Opbouwfase
• Uitbreiding wettelijk begrip lijfrente– Artikel 1.7 Wet IB 2001
• Inleg aftrekbaar volgens huidige regels
februari 2008 EFD 8
EFD | februari 2008 | 8
Huidige regels aftrek lijfrentepremie
• Jaarruimte: 17% (IG -/- AF) -/- 7,5A -/- F -/- BSR– IG: inkomensgrondslag
– AF: AOW-franchise
– A: pensioenaangroei
– F: dotatie oudedagsreserve
– BSR: deblokkering i.v.m. vrijwillige pensioenpremies
• Reserveringsruimte• Omzetting oudedagsreserve in een lijfrente• Omzetting stakingswinst in een lijfrente
februari 2008 EFD 9
EFD | februari 2008 | 9
Premie-aftrek
• Oorspronkelijk wetsvoorstel– Budgettair neutraal
• Commentaar Raad van State – Kosten: € 100 miljoen
• Oplossing: verlaging inkomensgrondslag van € 160.000 naar € 98.000
– Verlaging maximum aftrek van € 25.200 naar € 14.800
februari 2008 EFD 10
EFD | februari 2008 | 10
Premie-aftrek
• Oplossing behandeling Tweede Kamer
• Inkomensgrondslag wordt € 114.000• Maximum aftrek naar € 17.500
februari 2008 EFD 11
EFD | februari 2008 | 11
Motie Eerste Kamer
• Maximum lijfrente-opbouw lager dan voor pensioen• Twijfel aan belastingderving tgv banksparen
• Onderzoek mogelijkheid inkomensgrondslag oude niveau • Toezegging staatssecretaris De Jager
februari 2008 EFD 12
EFD | februari 2008 | 12
Terugwenteling
• Betaling lijfrentepremie vóór 1 april 2008• Aftrek mogelijk in 2007
• Inleg lijfrentebankrekening vóór 1 april 2008• Geen terugwenteling• Banksparen niet mogelijk in 2007
februari 2008 EFD 13
EFD | februari 2008 | 13
Uitkeringsfase verzekeraar
Huidige toegestane lijfrentevormen– Levenslange oudedagslijfrente
– Tijdelijke oudedagslijfrente
– Nabestaandenlijfrente
februari 2008 EFD 14
EFD | februari 2008 | 14
Uitkeringsfase bank
• Geen verzekerd lijf: simulatie
• Vast en gelijkmatig
februari 2008 EFD 15
EFD | februari 2008 | 15
Uitkeringsfase bank“Levenslange oudedagslijfrente”
• Gerechtigde 65 jaar– Minimale looptijd 20 jaar
– Uiterlijk ingaan 70e levensjaar
• Gerechtigde < 65 jaar– Minimale looptijd 20 jaar, plus aantal jaren dat spaarder jonger is dan 65
jaar
februari 2008 EFD 16
EFD | februari 2008 | 16
Uitkeringsfase bank”Tijdelijke oudedagslijfrente”
• Gerechtigde 65 jaar• Minimale looptijd 5 jaar• Looptijd < 20 jaar
– Maximale uitkering € 19.449
– Maximale uitkering verzekeraar € 19.761
februari 2008 EFD 17
EFD | februari 2008 | 17
Uitkeringsfase bank”Nabestaandenlijfrente”
• Overlijden spaarder in uitstelperiode– Direct ingaande lijfrente
– Kinderen etc. > 30 jaar: minimaal 20 jaar
– Kinderen etc. < 30 jaar: minimaal 5 jaar, niet meer dan leeftijd gerechtigde jonger dan 30 jaar
– Begunstigde een ander: minimaal 5 jaar
februari 2008 EFD 18
EFD | februari 2008 | 18
Uitkeringsfase bank”Nabestaandenlijfrente”
• Overlijden gerechtigde tijdens uitkeringsperiode– Termijnen gaan over op erfgenamen
februari 2008 EFD 19
EFD | februari 2008 | 19
Overlijden en arbeidsongeschiktheid
• Geen verzekerd lijf– Geen overlijdensdekking
– Geen dekking langleven risico
• Geen dekking arbeidsongeschiktheidsrisico• Van belang voor o.a. ondernemers
februari 2008 EFD 20
EFD | februari 2008 | 20
Uitkeringsfase bankAfkoop mogelijk
• “Kleine” jaarlijkse uitkering– < € 406,44 per jaar
• Belast, geen revisierente• Renseignering
• Alleen voor banksparen !• Per belastingplichtige: controle?
februari 2008 EFD 21
EFD | februari 2008 | 21
Uitkeringsfase bank
• Inhouding loonheffing, premies Zvw• Afdracht aan Belastingdienst
“Branche-vreemde” handelingen
Uitbesteding uitkeringsadministratie?
februari 2008 EFD 22
EFD | februari 2008 | 22
Oude regimes
• Pré-Brede Herwaardering
• Overbruggingslijfrente
• Niet bij bank of beleggingsinstelling
februari 2008 EFD 23
EFD | februari 2008 | 23
Toegestaan
• Waardeoverdracht bank verzekeraar
• Beleggingslijfrente
februari 2008 EFD 24
EFD | februari 2008 | 24
Successiewet
• Vrijstelling
- uitgebreid met lijfrentespaarrekening
- imputatie
• Artikel 13
- niet voor bankrekening mogelijk
februari 2008 EFD 25
EFD | februari 2008 | 25
Aandachtspunten
• Boxsplitsing
• Internationaal:
- bankrekening = lijfrenteverzekering?
- spaarrenterichtlijn
februari 2008 EFD 26
EFD | februari 2008 | 26
Informatieplicht obv Wft
• Wet op het financieel toezicht• Voor verzekeraar en bank gelijk• Informatie voor sluiten overeenkomst (nodig voor goede
beoordeling)• Financiële bijsluiter: indien sprake van complex product
– Bankproduct wordt dat ook
• Informatie tijdens looptijd (wezenlijke wijzigingen)
februari 2008 EFD 27
EFD | februari 2008 | 27
Zorgplicht
• Voor banken in grote lijnen gelijk aan verzekeraars• “Ken uw klant” profiel (adviesregels)• Voor banken: alleen bij beleggingsrisico’s!
februari 2008 EFD 28
EFD | februari 2008 | 28
Zorgplicht
• Bgfo• Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen• In een oogopslag zien wat de kosten zijn
– Afsluitkosten
– Doorlopende kosten
– Ook bij overdracht
februari 2008 EFD 29
EFD | februari 2008 | 29
Resumé: verschillen
Verzekeraar• Leven
• Lijfrente eindigt bij overlijden
• Levenslang = levenslang
• Overlijdens- en AO-dekking
• Afkoop niet mogelijk
• Duur?
Bank• Geen leven
• Spaarpot altijd uitgekeerd
• Levenslang = vaste termijn
• Alleen spaarkapitaal
• Afkoop onder vw. mogelijk
• Goedkoop?
februari 2008 EFD 30
EFD | februari 2008 | 30
Bank veel goedkoper?
• Inhoudingen bij uitkeringen• Renseignering• Beheer (afkoop, emigratie)• (Actuariële) berekeningen• Aansprakelijkheid bij afkoop• Zorg- en informatieplicht• Huidige afsluitprovisie banken • Jaarlijks wijzigende wetgeving
EFD | februari 2008 | 31
Spaarrekening eigen woning
februari 2008 EFD 32
EFD | februari 2008 | 32
SEW en BEW
• Aflossing eigenwoningschuld door:– KEW (kapitaalverzekering eigen woning)
– SEW (spaarrekening eigen woning)
– BEW (beleggingsrecht eigen woning)
• Voorwaarden KEW (zoveel mogelijk) van toepassing
februari 2008 EFD 33
EFD | februari 2008 | 33
Voorwaarden SEW en BEW
• Rekeninghouder bezit eigen woning met eigenwoningschuld• Rekening éénmalig te deblokkeren voor aflossing
eigenwoningschuld• Bandbreedte inleg 1:10, minimale duur premiebetaling 15
resp. 20 jaar• Maximale looptijd 30 jaar
• Niet voldaan aan voorwaarden: fictieve deblokkering
februari 2008 EFD 34
EFD | februari 2008 | 34
Voorwaarden SEW en BEW
• Omzetting KEW in SEW of BEW (en vv) fiscaal geruisloos mogelijk
– Historie bijhouden
• Uitzondering: omzetting spaarrekening in SEW– Waarde op dat moment als eerste storting
februari 2008 EFD 35
EFD | februari 2008 | 35
Voorwaarden SEW en BEW
• Na overlijden:
SEW en BEW kan door partner worden voortgezet
februari 2008 EFD 36
EFD | februari 2008 | 36
Vrijstelling
• Huidige vrijstelling:
- € 145.000
- € 32.900
• Jaarlijks geïndexeerd
februari 2008 EFD 37
EFD | februari 2008 | 37
Vrijstelling
• Financiering voorstel: schrappen indexatie– Ook voor bestaande gevallen!
• Veelal is bij advisering rekening gehouden met indexatie• Schrappen levert problemen op:
– Ongewijzigde voortzetting: extra heffing box 1
– Verlaging premie wel mogelijk? (bandbreedte en verpanding)
februari 2008 EFD 38
EFD | februari 2008 | 38
Behandeling Tweede Kamer
• Indexatie blijft behouden !
februari 2008 EFD 39
EFD | februari 2008 | 39
Behandeling Tweede Kamer
• Financiering indexatie KEW: assurantiebelasting + 0,5%• Gevolg: schadeverzekeringen duurder• Ingangsdatum: 1 maart 2008
• Motie aangenomen:
- eenvoudig en eenduidig kostenoverzicht
- zowel voor lijfrente als voor kapitaalverzekering
februari 2008 EFD 40
EFD | februari 2008 | 40
Gevolgen voor verzekeraars
• (Begin van het) einde voor de KEW?
• Echter: ook banken moeten aan veel voorwaarden voldoen
• Mogelijkheden in combinatie SEW en ORV
februari 2008 EFD 41
EFD | februari 2008 | 41
Conclusie
• Wie is tegen lagere kosten, meer transparantie en meer keuze?
• Eenzijdige aanpassing drie pijler model• Na lijfrente en KEW ook gouden handdruk en individueel
pensioen?