LUT HP NG NHNG NI DUNG CHNH: KHI NIM HP NG, LUT HP NG ( PHP LUT V HP NG) Hp ng l s tho thun gia cc bn v vic xc lp, thay i, chm dt quyn v ngha v ca cc bn tham gia mt quan h nht nh. Lut hp ng ( php lut v hp ng) l ton b cc quy nh ca Nh nc iu chnh quan h hp ng. Trong phn ny ch nghin cu v hp ng dn s v hp ng trong kinh doanh ( hp ng kinh t) II. HP NG DN S III. HP NG TRONG KINH DOANH I.

I. HP NG DN S1. KHI NIM Khi nim hp ng dn s Hp ng dn s l s tho thun gia cc bn v vic xc lp, thay i hoc chm dt quyn, ngha v dn s. 2. NGUYN TC GIAO KT HP NG DN S Vic giao kt hp ng dn s phi tun theo cc nguyn tc sau y: 1. T do giao kt hp ng nhng khng c tri php lut, o c x hi; 2. T nguyn, bnh ng, thin ch, hp tc, trung thc v ngay thng. 3. HNH THC HP NG DN S Hp ng dn s c th c giao kt bng li ni, bng vn bn hoc bng hnh vi c th, khi php lut khng quy nh loi hp ng phi c giao kt bng mt hnh thc nht nh. Trong trng hp php lut c quy nh hp ng phi c th hin bng vn bn c cng chng hoc chng thc, phi ng k hoc xin php th phi tun theo cc quy nh . Hp ng khng b v hiu trong trng hp c vi phm v hnh thc, tr trng hp php lut c quy nh khc. 4. CH TH HP NG DN S : Ch th ca hp ng dn s gm : c nhn, php nhn, t hp tc, h gia nh. tr thnh ch th ca quan h php lut dn s ni chung, quan h hp ng dn s ni ring c nhn, t chc, nhm c nhn phi c iu kin theo quy nh ca php lut. C nhn l ch th ca hp ng dn s : C nhn l ch th hp ng dn s khi c cc iu kin sau : C nng lc php lut dn s : Nng lc php lut dn s ca c nhn Nng lc php lut dn s ca c nhn l kh nng ca c nhn c quyn dn s

1

v ngha v dn s. Mi c nhn u c nng lc php lut dn s nh nhau. Nng lc php lut dn s ca c nhn c t khi ngi sinh ra v chm dt khi ngi cht. Nng lc php lut dn s ca c nhn khng b hn ch, tr trng hp do php lut quy nh. C nhn c quyn tham gia quan h dn s v c ngha v pht sinh t quan h . C nng lc hnh vi dn s Nng lc hnh vi dn s ca c nhn Nng lc hnh vi dn s ca c nhn l kh nng ca c nhn bng hnh vi ca mnh xc lp, thc hin quyn, ngha v dn s. Nng lc hnh vi dn s ca c nhn c xc nh theo tui v kh nng nhn thc v hnh vi. Ngi t mi tm tui tr ln ( L ngi thnh nin) l ngi c nng lc hnh vi dn s y tr trng hp mc bnh tm thn hoc cc bnh lm mt kh nng nhn thc v hnh vi, ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s, co quyn tham gia giao kt v thc hin mi hp ng dn s. Ngi t su tui n cha mi tm tui khi xc lp, thc hin giao dch dn s phi c ngi i din theo php lut ng , tr giao dch nhm phc v nhu cu sinh hot hng ngy ph hp vi la tui hoc php lut c quy nh khc. Trong trng hp ngi t mi lm tui n cha mi tm tui c ti sn ring bo m thc hin ngha v th c th t mnh xc lp, thc hin giao dch dn s m khng cn phi c s ng ca ngi i din theo php lut, tr trng hp php lut c quy nh khc. Ngi thnh nin, ngi cha thnh nin Ngi t mi tm tui tr ln l ngi thnh nin. Ngi cha mi tm tui l ngi cha thnh nin. Ngi khng c nng lc hnh vi dn s Ngi cha su tui khng c nng lc hnh vi dn s. Giao dch dn s ca ngi cha su tui phi do ngi i din theo php lut xc lp, thc hin. Mt nng lc hnh vi dn s Khi mt ngi do b bnh tm thn hoc mc bnh khc m khng th nhn thc, lm ch c hnh vi ca mnh th theo yu cu ca ngi c quyn, li ch lin quan, To n ra quyt nh tuyn b mt nng lc hnh vi dn s trn c s kt lun ca t chc gim nh. Khi khng cn cn c tuyn b mt ngi mt nng lc hnh vi dn s th theo yu cu ca chnh ngi hoc ca ngi c quyn, li ch lin quan, To n ra quyt nh hu b quyt nh tuyn b mt nng lc hnh vi dn s. Giao dch dn s ca ngi mt nng lc hnh vi dn s phi do ngi i din theo php lut xc lp, thc hin.

2

Hn ch nng lc hnh vi dn s 1. Ngi nghin ma tu, nghin cc cht kch thch khc dn n ph tn ti sn ca gia nh th theo yu cu ca ngi c quyn, li ch lin quan, c quan, t chc hu quan, To n c th ra quyt nh tuyn b l ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s. 2. Ngi i din theo php lut ca ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s v phm vi i din do To n quyt nh. Giao dch dn s lin quan n ti sn ca ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s phi c s ng ca ngi i din theo php lut, tr giao dch nhm phc v nhu cu sinh hot hng ngy. 3. Khi khng cn cn c tuyn b mt ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s th theo yu cu ca chnh ngi hoc ca ngi c quyn, li ch lin quan, c quan, t chc hu quan, To n ra quyt nh hu b quyt nh tuyn b hn ch nng lc hnh vi dn s. Php nhn l ch th ca hp ng dn s Mt t chc c cng nhn l php nhn khi c cc iu kin sau y: ( iu 84 B lut dn s 2005) 1. c thnh lp hp php; 2. C c cu t chc cht ch; 3. C ti sn c lp vi c nhn, t chc khc v t chu trch nhim bng ti sn ; 4. Nhn danh mnh tham gia cc quan h php lut mt cch c lp. Nng lc php lut dn s ca php nhn 1. Nng lc php lut dn s ca php nhn l kh nng ca php nhn c cc quyn, ngha v dn s ph hp vi mc ch hot ng ca mnh. 2. Nng lc php lut dn s ca php nhn pht sinh t thi im php nhn c thnh lp v chm dt t thi im chm dt php nhn. 3. Ngi i din theo php lut hoc ngi i din theo u quyn ca php nhn nhn danh php nhn trong quan h dn s. Trch nhim dn s ca php nhn 1. Php nhn phi chu trch nhim dn s v vic thc hin quyn, ngha v dn s do ngi i din xc lp, thc hin nhn danh php nhn. 2. Php nhn chu trch nhim dn s bng ti sn ca mnh; khng chu trch nhim thay cho thnh vin ca php nhn i vi ngha v dn s do thnh vin xc lp, thc hin khng nhn danh php nhn. 3. Thnh vin ca php nhn khng chu trch nhim dn s thay cho php nhn i vi ngha v dn s do php nhn xc lp, thc hin. Cc loi php nhn 1. C quan nh nc, n v v trang nhn dn. 2. T chc chnh tr, t chc chnh tr - x hi. 3. T chc kinh t. 4. T chc chnh tr x hi - ngh nghip, t chc x hi, t chc x hi - ngh

3

nghip. 5. Qu x hi, qu t thin. 6. T chc khc c cc iu kin quy nh ca B lut dn s H gia nh H gia nh m cc thnh vin c ti sn chung, cng ng gp cng sc hot ng kinh t chung trong sn xut nng, lm, ng nghip hoc mt s lnh vc sn xut, kinh doanh khc do php lut quy nh l ch th khi tham gia quan h dn s thuc cc lnh vc ny. i din ca h gia nh 1. Ch h l i din ca h gia nh trong cc giao dch dn s v li ch chung ca h. Cha, m hoc mt thnh vin khc thnh nin c th l ch h. Ch h c th u quyn cho thnh vin khc thnh nin lm i din ca h trong quan h dn s. 2. Giao dch dn s do ngi i din ca h gia nh xc lp, thc hin v li ch chung ca h lm pht sinh quyn, ngha v ca c h gia nh. Ti sn chung ca h gia nh Ti sn chung ca h gia nh gm quyn s dng t, quyn s dng rng, rng trng ca h gia nh, ti sn do cc thnh vin ng gp, cng nhau to lp nn hoc c tng cho chung, c tha k chung v cc ti sn khc m cc thnh vin tho thun l ti sn chung ca h. T hp tc 1. T hp tc c hnh thnh trn c s hp ng hp tc c chng thc ca U ban nhn dn x, phng, th trn ca t ba c nhn tr ln, cng ng gp ti sn, cng sc thc hin nhng cng vic nht nh, cng hng li v cng chu trch nhim l ch th trong cc quan h dn s. T hp tc c iu kin tr thnh php nhn theo quy nh ca php lut th ng k hot ng vi t cch php nhn ti c quan nh nc c thm quyn. 2. Hp ng hp tc c cc ni dung ch yu sau y: a) Mc ch, thi hn hp ng hp tc; b) H, tn, ni c tr ca t trng v cc t vin; c) Mc ng gp ti sn, nu c; phng thc phn chia hoa li, li tc gia cc t vin; d) Quyn, ngha v v trch nhim ca t trng, ca cc t vin; ) iu kin nhn t vin mi v ra khi t hp tc; e) iu kin chm dt t hp tc; g) Cc tho thun khc. T vin t hp tc T vin t hp tc l c nhn t mi tm tui tr ln, c nng lc hnh vi dn s y . T hp tc c quyn giao kt hp ng lao ng vi ngi khng phi l t vin

4

thc hin nhng cng vic nht nh. i din ca t hp tc 1. i din ca t hp tc trong cc giao dch dn s l t trng do cc t vin c ra. T trng t hp tc c th u quyn cho t vin thc hin mt s cng vic nht nh cn thit cho t. 2. Giao dch dn s do ngi i din ca t hp tc xc lp, thc hin v mc ch hot ng ca t hp tc theo quyt nh ca a s t vin lm pht sinh quyn, ngha v ca c t hp tc. Ti sn ca t hp tc 1. Ti sn do cc t vin ng gp, cng to lp v c tng cho chung l ti sn ca t hp tc. 2. Cc t vin qun l v s dng ti sn ca t hp tc theo phng thc tho thun. 3. Vic nh ot ti sn l t liu sn xut ca t hp tc phi c ton th t vin ng ; i vi cc loi ti sn khc phi c a s t vin ng . 5. NI DUNG CA HP NG DN S Ni dung ca hp ng l cc iu khon, bao gm 3 loi iu khon : iu khon ch yu : l ni dung ca hp ng, nu thiu iu khon ny th hp ng coi nh cha c giao kt VD : i tng ca hp ng, s lng, cht lng, gi c ; iu khon thng l : l ni dung ca hp ng c php lut quy nh trc, cc bn c th tho thun a vo hp ng, trng hp khng a vo hp ng cc bn vn phi thc hin cc quy nh ; iu khon tu nghi : l ni dung ca hp ng, tu theo iu kin, hon cnh ca cc bn cc bn c th tho thun a vo hp ng. VD : cc bn c th tho thun v bin php bo m thc hin hp ng ( Nu khi nim tng loi iu khon, ly v d) Tu theo tng loi hp ng, cc bn c th tho thun v nhng ni dung sau y: 1. i tng ca hp ng l ti sn phi giao, cng vic phi lm hoc khng c lm; 2. S lng, cht lng; 3. Gi, phng thc thanh ton; 4. Thi hn, a im, phng thc thc hin hp ng; 5. Quyn, ngha v ca cc bn; 6. Trch nhim do vi phm hp ng; 7. Pht vi phm hp ng; 8. Cc ni dung khc.

5

a im giao kt hp ng dn s a im giao kt hp ng dn s do cc bn tho thun; nu khng c tho thun th a im giao kt hp ng dn s l ni c tr ca c nhn hoc tr s ca php nhn a ra ngh giao kt hp ng. Thi im giao kt hp ng dn s 1. Hp ng dn s c giao kt vo thi im bn ngh nhn c tr li chp nhn giao kt. 2. Hp ng dn s cng xem nh c giao kt khi ht thi hn tr li m bn nhn c ngh vn im lng, nu c tho thun im lng l s tr li chp nhn giao kt. 3. Thi im giao kt hp ng bng li ni l thi im cc bn tha thun v ni dung ca hp ng. 4. Thi im giao kt hp ng bng vn bn l thi im bn sau cng k vo vn bn. Hiu lc ca hp ng dn s Hp ng c giao kt hp php c hiu lc t thi im giao kt, tr trng hp c tha thun khc hoc php lut c quy nh khc. 6. CC LOI HP NG DN S CH YU Hp ng gm cc loi ch yu sau y: 1. Hp ng song v l hp ng m mi bn u c ngha v i vi nhau; 2. Hp ng n v l hp ng m ch mt bn c ngha v; 3. Hp ng chnh l hp ng m hiu lc khng ph thuc vo hp ng ph; 4. Hp ng ph l hp ng m hiu lc ph thuc vo hp ng chnh; 5. Hp ng v li ch ca ngi th ba l hp ng m cc bn giao kt hp ng u phi thc hin ngha v v ngi th ba c hng li ch t vic thc hin ngha v ; 6. Hp ng c iu kin l hp ng m vic thc hin ph thuc vo vic pht sinh, thay i hoc chm dt mt s kin nht nh. Cn c vo i tng ca hp ng c cc hp ng dn s thng dng sau : Hp ng mua bn ti sn Hp ng mua bn ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn bn c ngha v giao ti sn cho bn mua v nhn tin, cn bn mua c ngha v nhn ti sn v tr tin cho bn bn. Hp ng trao i ti sn Hp ng trao i ti sn l s tho thun gia cc bn, theo cc bn giao ti sn v chuyn quyn s hu i vi ti sn cho nhau. Hp ng tng cho ti sn Hp ng tng cho ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn tng cho giao ti sn ca mnh v chuyn quyn s hu cho bn c tng cho m khng yu cu n b, cn bn c tng cho ng nhn.

6

Hp ng vay ti sn Hp ng vay ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn cho vay giao ti sn cho bn vay; khi n hn tr, bn vay phi hon tr cho bn cho vay ti sn cng loi theo ng s lng, cht lng v ch phi tr li nu c tho thun hoc php lut c quy nh. Hp ng thu ti sn Hp ng thu ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn cho thu giao ti sn cho bn thu s dng trong mt thi hn, cn bn thu phi tr tin thu. Hp ng mn ti sn Hp ng mn ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn cho mn giao ti sn cho bn mn s dng trong mt thi hn m khng phi tr tin, cn bn mn phi tr li ti sn khi ht thi hn mn hoc mc ch mn t c. Hp ng dch v Hp ng dch v l s tho thun gia cc bn, theo bn cung ng dch v thc hin cng vic cho bn thu dch v, cn bn thu dch v phi tr tin dch v cho bn cung ng dch v. Hp ng vn chuyn : Hp ng vn chuyn hnh khch Hp ng vn chuyn hnh khch l s tho thun gia cc bn, theo bn vn chuyn chuyn ch hnh khch, hnh l n a im nh theo tho thun, cn hnh khch phi thanh ton cc ph vn chuyn. Hp ng vn chuyn ti sn Hp ng vn chuyn ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn vn chuyn c ngha v chuyn ti sn n a im nh theo tho thun v giao ti sn cho ngi c quyn nhn, cn bn thu vn chuyn c ngha v tr cc ph vn chuyn. 9.Hp ng gia cng Hp ng gia cng l s tho thun gia cc bn, theo bn nhn gia cng thc hin cng vic to ra sn phm theo yu cu ca bn t gia cng, cn bn t gia cng nhn sn phm v tr tin cng. Hp ng gi gi ti sn Hp ng gi gi ti sn l s tho thun gia cc bn, theo bn gi nhn ti sn ca bn gi bo qun v tr li chnh ti sn cho bn gi khi ht thi hn hp ng, cn bn gi phi tr tin cng cho bn gi, tr trng hp gi gi khng phi tr tin cng. Hp ng bo him Hp ng bo him l s tho thun gia cc bn, theo bn mua bo him phi ng ph bo him, cn bn bo him phi tr mt khon tin bo him cho bn c bo him khi xy ra s kin bo him.

7

12.Hp ng u quyn Hp ng u quyn l s tho thun gia cc bn, theo bn c u quyn c ngha v thc hin cng vic nhn danh bn u quyn, cn bn u quyn ch phi tr th lao, nu c tho thun hoc php lut c quy nh. 13.Ha thng v thi c gii Ha thng 1. Ngi cng khai ha thng phi tr thng cho ngi thc hin cng vic theo yu cu ca ngi ha thng. 2. Cng vic c ha thng phi c th, c th thc hin c, khng b php lut cm, khng tri o c x hi. Thi c gii Ngi t chc cc cuc thi vn ho, ngh thut, th thao, khoa hc, k thut v cc cuc thi khc khng tri php lut, o c x hi phi cng b iu kin d thi, thang im, cc gii thng v mc thng ca mi gii. 7. HP NG DN S V HIU Hp ng dn s l mt loi giao dch dn s chnh v vy cc quy nh v giao dch dn s v hiu cng l nhng quy nh p dng i vi hp ng dn s v hiu. ( giao dch dn s l hp ng hoc hnh vi php l n phng lm pht sinh, thay i hoc chm dt quyn, ngha v dn s) iu kin c hiu lc ca giao dch dn s 1. Giao dch dn s c hiu lc khi c cc iu kin sau y: a) Ngi tham gia giao dch c nng lc hnh vi dn s; b) Mc ch v ni dung ca giao dch khng vi phm iu cm ca php lut, khng tri o c x hi; c) Ngi tham gia giao dch hon ton t nguyn. 2. Hnh thc giao dch dn s l iu kin c hiu lc ca giao dch trong trng hp php lut c quy nh. Mc ch ca giao dch dn s Mc ch ca giao dch dn s l li ch hp php m cc bn mong mun t c khi xc lp giao dch . Hnh thc giao dch dn s 1. Giao dch dn s c th hin bng li ni, bng vn bn hoc bng hnh vi c th. Giao dch dn s thng qua phng tin in t di hnh thc thng ip d liu c coi l giao dch bng vn bn. 2. Trong trng hp php lut quy nh giao dch dn s phi c th hin bng vn bn, phi c cng chng hoc chng thc, phi ng k hoc xin php th phi tun theo cc quy nh .

8

Giao dch dn s v hiu (hp ng dn s v hiu) Giao dch dn s khng c mt trong cc iu kin c quy nh sau th b v hiu : - Giao dch dn s v hiu do vi phm iu cm ca php lut, tri o c x hi Giao dch dn s c mc ch v ni dung vi phm iu cm ca php lut, tri o c x hi th v hiu. iu cm ca php lut l nhng quy nh ca php lut khng cho php ch th thc hin nhng hnh vi nht nh. o c x hi l nhng chun mc ng x chung gia ngi vi ngi trong i sng x hi, c cng ng tha nhn v tn trng. - Giao dch dn s v hiu do gi to Khi cc bn xc lp giao dch dn s mt cch gi to nhm che giu mt giao dch khc th giao dch gi to v hiu, cn giao dch b che giu vn c hiu lc, tr trng hp giao dch cng v hiu theo quy nh ca B lut ny. Trong trng hp xc lp giao dch gi to nhm trn trnh ngha v vi ngi th ba th giao dch v hiu. - Giao dch dn s v hiu do ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s, ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s xc lp, thc hin Khi giao dch dn s do ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s hoc ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s xc lp, thc hin th theo yu cu ca ngi i din ca ngi , To n tuyn b giao dch v hiu nu theo quy nh ca php lut giao dch ny phi do ngi i din ca h xc lp, thc hin. - Giao dch dn s v hiu do b nhm ln Khi mt bn c li v lm cho bn kia nhm ln v ni dung ca giao dch dn s m xc lp giao dch th bn b nhm ln c quyn yu cu bn kia thay i ni dung ca giao dch , nu bn kia khng chp nhn th bn b nhm ln c quyn yu cu To n tuyn b giao dch v hiu. Trong trng hp mt bn do li c lm cho bn kia nhm ln v ni dung ca giao dch th c gii quyt theo quy nh ti iu 132 ca B lut ny. - Giao dch dn s v hiu do b la di, e da Khi mt bn tham gia giao dch dn s do b la di hoc b e da th c quyn yu cu To n tuyn b giao dch dn s l v hiu. La di trong giao dch l hnh vi c ca mt bn hoc ca ngi th ba nhm lm cho bn kia hiu sai lch v ch th, tnh cht ca i tng hoc ni dung ca giao dch dn s nn xc lp giao dch . e da trong giao dch l hnh vi c ca mt bn hoc ngi th ba lm cho bn kia buc phi thc hin giao dch nhm trnh thit hi v tnh mng, sc kho, danh d, uy tn, nhn phm, ti sn ca mnh hoc ca cha, m, v, chng, con ca mnh.

9

- Giao dch dn s v hiu do ngi xc lp khng nhn thc v lm ch c hnh vi ca mnh Ngi c nng lc hnh vi dn s nhng xc lp giao dch vo ng thi im khng nhn thc v lm ch c hnh vi ca mnh th c quyn yu cu To n tuyn b giao dch dn s l v hiu. - Giao dch dn s v hiu do khng tun th quy nh v hnh thc Trong trng hp php lut quy nh hnh thc giao dch dn s l iu kin c hiu lc ca giao dch m cc bn khng tun theo th theo yu cu ca mt hoc cc bn, To n, c quan nh nc c thm quyn khc quyt nh buc cc bn thc hin quy nh v hnh thc ca giao dch trong mt thi hn; qu thi hn m khng thc hin th giao dch v hiu. Hu qu php l ca giao dch dn s v hiu 1. Giao dch dn s v hiu khng lm pht sinh, thay i, chm dt quyn, ngha v dn s ca cc bn k t thi im xc lp. 2. Khi giao dch dn s v hiu th cc bn khi phc li tnh trng ban u, hon tr cho nhau nhng g nhn; nu khng hon tr c bng hin vt th phi hon tr bng tin, tr trng hp ti sn giao dch, hoa li, li tc thu c b tch thu theo quy nh ca php lut. Bn c li gy thit hi phi bi thng. Giao dch dn s v hiu tng phn Giao dch dn s v hiu tng phn khi mt phn ca giao dch v hiu nhng khng nh hng n hiu lc ca phn cn li ca giao dch. 2. S v hiu ca hp ng chnh lm chm dt hp ng ph, tr trng hp cc bn c tho thun hp ng ph c thay th hp ng chnh. Quy nh ny khng p dng i vi cc bin php bo m thc hin ngha v dn s. 3. S v hiu ca hp ng ph khng lm chm dt hp ng chnh, tr trng hp cc bn tho thun hp ng ph l mt phn khng th tch ri ca hp ng chnh. 8. CC BIN PHP BO M THC HIN HP NG DN S : a) Cm c ti sn; b) Th chp ti sn; c) t cc; d) K cc; ) K qu; e) Bo lnh; g) Tn chp. 2. Trong trng hp cc bn c tho thun hoc php lut c quy nh v bin php bo m th ngi c ngha v phi thc hin bin php bo m . 8.1. Cm c ti sn Cm c ti sn l vic mt bn (sau y gi l bn cm c) giao ti sn thuc quyn s hu ca mnh cho bn kia (sau y gi l bn nhn cm c) bo m thc hin ngha v dn s.

10

Hnh thc cm c ti sn Vic cm c ti sn phi c lp thnh vn bn, c th lp thnh vn bn ring hoc ghi trong hp ng chnh. Ngha v ca bn cm c ti sn Bn cm c ti sn c cc ngha v sau y: 1. Giao ti sn cm c cho bn nhn cm c theo ng tho thun; 2. Bo cho bn nhn cm c v quyn ca ngi th ba i vi ti sn cm c, nu c; trong trng hp khng thng bo th bn nhn cm c c quyn hu hp ng cm c ti sn v yu cu bi thng thit hi hoc duy tr hp ng v chp nhn quyn ca ngi th ba i vi ti sn cm c; 3. Thanh ton cho bn nhn cm c chi ph hp l bo qun, gi gn ti sn cm c, tr trng hp c tho thun khc. Quyn ca bn cm c ti sn Bn cm c ti sn c cc quyn sau y: 1. Yu cu bn nhn cm c nh ch vic s dng ti sn cm c trong trng hp quy nh ti khon 3 iu 333 ca B lut ny, nu do s dng m ti sn cm c c nguy c b mt gi tr hoc gim st gi tr; 2. c bn ti sn cm c, nu c bn nhn cm c ng ; 3. c thay th ti sn cm c bng mt ti sn khc nu c tha thun; 4. Yu cu bn nhn cm c gi ti sn cm c tr li ti sn cm c khi ngha v c bo m bng cm c chm dt; 5. Yu cu bn nhn cm c bi thng thit hi xy ra i vi ti sn cm c. Ngha v ca bn nhn cm c ti sn Bn nhn cm c ti sn c cc ngha v sau y: 1. Bo qun, gi gn ti sn cm c; nu lm mt hoc h hng ti sn cm c th phi bi thng thit hi cho bn cm c; 2. Khng c bn, trao i, tng cho, cho thu, cho mn ti sn cm c; khng c em ti sn cm c bo m thc hin ngha v khc; 3. Khng c khai thc cng dng, hng hoa li, li tc t ti sn cm c, nu khng c bn cm c ng ; 4. Tr li ti sn cm c khi ngha v c bo m bng cm c chm dt hoc c thay th bng bin php bo m khc. Quyn ca bn nhn cm c ti sn Bn nhn cm c ti sn c cc quyn sau y: 1. Yu cu ngi chim hu, s dng tri php lut ti sn cm c tr li ti sn ; 2. Yu cu x l ti sn cm c theo phng thc tho thun hoc theo quy nh ca php lut thc hin ngha v; 3. c khai thc cng dng ti sn cm c v hng hoa li, li tc t ti sn cm c, nu c tho thun;

11

4. c thanh ton chi ph hp l bo qun ti sn cm c khi tr li ti sn cho bn cm c. X l ti sn cm c Trng hp n hn thc hin ngha v dn s m bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin ngha v khng ng tho thun th ti sn cm c c x l theo phng thc do cc bn tho thun hoc c bn u gi theo quy nh ca php lut thc hin ngha v. Bn nhn cm c c u tin thanh ton t s tin bn ti sn cm c. 8.2. Th chp ti sn 1. Th chp ti sn l vic mt bn (sau y gi l bn th chp) dng ti sn thuc s hu ca mnh bo m thc hin ngha v dn s i vi bn kia (sau y gi l bn nhn th chp) v khng chuyn giao ti sn cho bn nhn th chp. Trong trng hp th chp ton b bt ng sn, ng sn c vt ph th vt ph ca bt ng sn, ng sn cng thuc ti sn th chp. Trong trng hp th chp mt phn bt ng sn, ng sn c vt ph th vt ph thuc ti sn th chp, tr trng hp cc bn c tho thun khc. Ti sn th chp cng c th l ti sn c hnh thnh trong tng lai. 2. Ti sn th chp do bn th chp gi. Cc bn c th tha thun giao cho ngi th ba gi ti sn th chp. 3. Vic th chp quyn s dng t c thc hin theo quy nh ti cc iu t iu 715 n iu 721 ca B lut ny v cc quy nh khc ca php lut c lin quan. Hnh thc th chp ti sn Vic th chp ti sn phi c lp thnh vn bn, c th lp thnh vn bn ring hoc ghi trong hp ng chnh. Trong trng hp php lut c quy nh th vn bn th chp phi c cng chng, chng thc hoc ng k. Ngha v ca bn th chp ti sn Bn th chp ti sn c cc ngha v sau y: 1. Bo qun, gi gn ti sn th chp; 2. p dng cc bin php cn thit khc phc, k c phi ngng vic khai thc cng dng ti sn th chp nu do vic khai thc m ti sn th chp c nguy c mt gi tr hoc gim st gi tr; 3. Thng bo cho bn nhn th chp v cc quyn ca ngi th ba i vi ti sn th chp, nu c; trong trng hp khng thng bo th bn nhn th chp c quyn hu hp ng th chp ti sn v yu cu bi thng thit hi hoc duy tr hp ng v chp nhn quyn ca ngi th ba i vi ti sn th chp; 4. Khng c bn, trao i, tng cho ti sn th chp, tr trng hp quy nh ti khon 3 v khon 4 iu 349 ca B lut ny. Quyn ca bn th chp ti sn Bn th chp ti sn c cc quyn sau y: 1. c khai thc cng dng, hng hoa li, li tc t ti sn, tr trng hp hoa

12

li, li tc cng thuc ti sn th chp theo tho thun; 2. c u t lm tng gi tr ca ti sn th chp; 3. c bn, thay th ti sn th chp, nu ti sn l hng ho lun chuyn trong qu trnh sn xut, kinh doanh. Trong trng hp bn ti sn th chp l hng ho lun chuyn trong qu trnh sn xut, kinh doanh th quyn yu cu bn mua thanh ton tin, s tin thu c hoc ti sn hnh thnh t s tin thu c tr thnh ti sn th chp thay th cho s ti sn bn. 4. c bn, trao i, tng cho ti sn th chp khng phi l hng ha lun chuyn trong qu trnh sn xut, kinh doanh, nu c bn nhn th chp ng . 5. c cho thu, cho mn ti sn th chp nhng phi thng bo cho bn thu, bn mn bit v vic ti sn cho thu, cho mn ang c dng th chp v phi thng bo cho bn nhn th chp bit; 6. Nhn li ti sn th chp do ngi th ba gi, khi ngha v c bo m bng th chp chm dt hoc c thay th bng bin php bo m khc. Ngha v ca bn nhn th chp ti sn Bn nhn th chp ti sn c cc ngha v sau y: 1. Trong trng hp cc bn tha thun bn nhn th chp gi giy t v ti sn th chp th khi chm dt th chp phi hon tr cho bn th chp giy t v ti sn th chp; 2. Yu cu c quan nh nc c thm quyn ng k giao dch bo m xo ng k trong cc trng hp quy nh ti cc iu 355, 356 v 357 ca B lut ny. Quyn ca bn nhn th chp ti sn Bn nhn th chp ti sn c cc quyn sau y: 1. Yu cu bn thu, bn mn ti sn th chp trong trng hp quy nh ti khon 5 iu 349 ca B lut ny phi chm dt vic s dng ti sn th chp, nu vic s dng lm mt gi tr hoc gim st gi tr ca ti sn ; 2. c xem xt, kim tra trc tip ti sn th chp, nhng khng c cn tr hoc gy kh khn cho vic s dng, khai thc ti sn th chp; 3. Yu cu bn th chp phi cung cp thng tin v thc trng ti sn th chp; 4. Yu cu bn th chp p dng cc bin php cn thit bo ton ti sn, gi tr ti sn trong trng hp c nguy c lm mt gi tr hoc gim st gi tr ca ti sn do vic khai thc, s dng; 5. Yu cu bn th chp hoc ngi th ba gi ti sn th chp giao ti sn cho mnh x l trong trng hp n hn thc hin ngha v m bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v; 6. Gim st, kim tra qu trnh hnh thnh ti sn trong trng hp nhn th chp bng ti sn hnh thnh trong tng lai; 7. Yu cu x l ti sn th chp theo quy nh ti iu 355 hoc khon 3 iu 324 ca B lut ny v c u tin thanh ton.

13

X l ti sn th chp Trong trng hp n hn thc hin ngha v dn s m bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v th vic x l ti sn th chp c thc hin theo quy nh ti iu 336 v iu 338 ca B lut ny. X l ti sn cm c Trng hp n hn thc hin ngha v dn s m bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin ngha v khng ng tho thun th ti sn cm c c x l theo phng thc do cc bn tho thun hoc c bn u gi theo quy nh ca php lut thc hin ngha v. Bn nhn cm c c u tin thanh ton t s tin bn ti sn cm c. Thanh ton tin bn ti sn cm c Tin bn ti sn cm c c s dng thanh ton ngha v cho bn nhn cm c sau khi tr chi ph bo qun, bn ti sn v cc chi ph cn thit khc c lin quan x l ti sn cm c; trong trng hp ngha v c bo m l khon vay th thanh ton cho bn nhn cm c theo th t n gc, li, tin pht, tin bi thng thit hi nu c; nu tin bn cn tha th phi tr li cho bn cm c; nu tin bn cn thiu th bn cm c phi tr tip phn cn thiu . 8.3. T CC 1. t cc l vic mt bn giao cho bn kia mt khon tin hoc kim kh qu, qu hoc vt c gi tr khc (sau y gi l ti sn t cc) trong mt thi hn bo m giao kt hoc thc hin hp ng dn s. Vic t cc phi c lp thnh vn bn. 2. Trong trng hp hp ng dn s c giao kt, thc hin th ti sn t cc c tr li cho bn t cc hoc c tr thc hin ngha v tr tin; nu bn t cc t chi vic giao kt, thc hin hp ng dn s th ti sn t cc thuc v bn nhn t cc; nu bn nhn t cc t chi vic giao kt, thc hin hp ng dn s th phi tr cho bn t cc ti sn t cc v mt khon tin tng ng gi tr ti sn t cc, tr trng hp c tho thun khc. 8.4. K CC 1. K cc l vic bn thu ti sn l ng sn giao cho bn cho thu mt khon tin hoc kim kh qu, qu hoc vt c gi tr khc (sau y gi l ti sn k cc) trong mt thi hn bo m vic tr li ti sn thu. 2. Trong trng hp ti sn thu c tr li th bn thu c nhn li ti sn k cc sau khi tr tin thu; nu bn thu khng tr li ti sn thu th bn cho thu c quyn i li ti sn thu; nu ti sn thu khng cn tr li th ti sn k cc thuc v bn cho thu. 8.5. K QU 1. K qu l vic bn c ngha v gi mt khon tin hoc kim kh qu, qu hoc giy t c gi khc vo ti khon phong to ti mt ngn hng bo m vic thc hin ngha v dn s. 2. Trong trng hp bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin khng ng

14

ngha v th bn c quyn c ngn hng ni k qu thanh ton, bi thng thit hi do bn c ngha v gy ra, sau khi tr chi ph dch v ngn hng. 3. Th tc gi v thanh ton do php lut v ngn hng quy nh. 8.6. BO LNH Bo lnh l vic ngi th ba (say y gi l bn bo lnh) cam kt vi bn c quyn (sau y gi l bn nhn bo lnh) s thc hin ngha v thay cho bn c ngha v (sau y gi l bn c bo lnh), nu khi n thi hn m bn c bo lnh khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v. Cc bn cng c th tho thun v vic bn bo lnh ch phi thc hin ngha v khi bn c bo lnh khng c kh nng thc hin ngha v ca mnh. Hnh thc bo lnh Vic bo lnh phi c lp thnh vn bn, c th lp thnh vn bn ring hoc ghi trong hp ng chnh. Trong trng hp php lut c quy nh th vn bn bo lnh phi c cng chng hoc chng thc. Phm vi bo lnh Bn bo lnh c th cam kt bo lnh mt phn hoc ton b ngha v cho bn c bo lnh. Ngha v bo lnh bao gm c tin li trn n gc, tin pht, tin bi thng thit hi, tr trng hp c tho thun khc. Th lao Bn bo lnh c hng th lao nu bn bo lnh v bn c bo lnh c tho thun. Nhiu ngi cng bo lnh Khi nhiu ngi cng bo lnh mt ngha v th h phi lin i thc hin vic bo lnh, tr trng hp c tho thun hoc php lut c quy nh bo lnh theo cc phn c lp; bn c quyn c th yu cu bt c ai trong s nhng ngi bo lnh lin i phi thc hin ton b ngha v. Khi mt ngi trong s nhng ngi bo lnh lin i thc hin ton b ngha v thay cho bn c bo lnh th c quyn yu cu nhng ngi bo lnh cn li phi thc hin phn ngha v ca h i vi mnh. X l ti sn ca bn bo lnh Trong trng hp n hn thc hin ngha v thay cho bn c bo lnh, m bn bo lnh khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v th bn bo lnh phi a ti sn thuc s hu ca mnh thanh ton cho bn nhn bo lnh. Hu b vic bo lnh Vic bo lnh c th c hu b nu c bn nhn bo lnh ng , tr trng hp php lut c quy nh khc. Chm dt vic bo lnh Vic bo lnh chm dt trong cc trng hp sau y:

15

1. Ngha v c bo m bng bo lnh chm dt; 2. Vic bo lnh c hu b hoc c thay th bng bin php bo m khc; 3. Bn bo lnh thc hin ngha v bo lnh; 4. Theo tho thun ca cc bn. 8.7. TN CHP Bo m bng tn chp ca t chc chnh tr - x hi T chc chnh tr - x hi ti c s c th bo m bng tn chp cho c nhn, h gia nh ngho vay mt khon tin ti ngn hng hoc t chc tn dng khc sn xut, kinh doanh, lm dch v theo quy nh ca Chnh ph. Hnh thc bo m bng tn chp Vic cho vay c bo m bng tn chp phi c lp thnh vn bn c ghi r s tin vay, mc ch vay, thi hn vay, li sut, quyn, ngha v v trch nhim ca ngi vay, ngn hng, t chc tn dng cho vay v t chc bo m. 9. THC HIN HP NG DN S Nguyn tc thc hin hp ng dn s Vic thc hin hp ng phi tun theo cc nguyn tc sau y: 1. Thc hin ng hp ng, ng i tng, cht lng, s lng, chng loi, thi hn, phng thc v cc tho thun khc; 2. Thc hin mt cch trung thc, theo tinh thn hp tc v c li nht cho cc bn, bo m tin cy ln nhau; 3. Khng c xm phm n li ch ca Nh nc, li ch cng cng, quyn, li ch hp php ca ngi khc. 10. SA I, CHM DT HP NG DN S Sa i hp ng dn s 1. Cc bn c th tho thun sa i hp ng v gii quyt hu qu ca vic sa i, tr trng hp php lut c quy nh khc. 2. Trong trng hp hp ng c lp thnh vn bn, c cng chng, chng thc, ng k hoc cho php th vic sa i hp ng cng phi tun theo hnh thc . Chm dt hp ng dn s Hp ng chm dt trong cc trng hp sau y: 1. Hp ng c hon thnh; 2. Theo tho thun ca cc bn; 3. C nhn giao kt hp ng cht, php nhn hoc ch th khc chm dt m hp ng phi do chnh c nhn, php nhn hoc ch th thc hin; 4. Hp ng b hu b, b n phng chm dt thc hin; 5. Hp ng khng th thc hin c do i tng ca hp ng khng cn v

16

cc bn c th tho thun thay th i tng khc hoc bi thng thit hi; 6. Cc trng hp khc do php lut quy nh. Hu b hp ng dn s 1. Mt bn c quyn hu b hp ng v khng phi bi thng thit hi khi bn kia vi phm hp ng l iu kin hu b m cc bn tho thun hoc php lut c quy nh. 2. Bn hu b hp ng phi thng bo ngay cho bn kia bit v vic hu b, nu khng thng bo m gy thit hi th phi bi thng. 3. Khi hp ng b hu b th hp ng khng c hiu lc t thi im giao kt v cc bn phi hon tr cho nhau ti sn nhn; nu khng hon tr c bng hin vt th phi tr bng tin. 4. Bn c li trong vic hp ng b hu b phi bi thng thit hi. V d v quy nh Pl v hu hp ng Trch nhim do giao vt khng ng s lng iu 435 khon 2 1. Trong trng hp bn bn giao vt vi s lng nhiu hn s lng tho thun th bn mua c quyn nhn hoc khng nhn phn di ra; nu nhn th vic thanh ton c thc hin theo tho thun i vi phn di ra. 2. Trong trng hp bn bn giao t hn s lng tho thun th bn mua c mt trong cc quyn sau y: a) Nhn phn giao v yu cu bi thng thit hi; b) Nhn phn giao v nh thi hn bn bn giao tip phn cn thiu; c) Hu b hp ng v yu cu bi thng thit hi. Trch nhim do giao vt khng ng biu 436 1. Trong trng hp vt c giao khng ng b lm cho mc ch s dng ca vt khng t c th bn mua c mt trong cc quyn sau y: a) Nhn v yu cu bn bn giao tip phn hoc b phn cn thiu, yu cu bi thng thit hi v hon thanh ton phn hoc b phn nhn cho n khi vt c giao ng b; b) Hu b hp ng v yu cu bi thng thit hi. 2. Trong trng hp bn mua tr tin nhng cha nhn vt do giao khng ng b th c tr li i vi s tin tr theo li sut c bn do Ngn hng Nh nc quy nh v yu cu bn bn bi thng thit hi do giao vt khng ng b, k t thi im phi thc hin hp ng cho n khi vt c giao ng b. Trch nhim giao vt khng ng chng loi iu 437 khon 3 Trong trng hp vt c giao khng ng chng loi th bn mua c mt trong cc quyn sau y: 1. Nhn v thanh ton theo gi do cc bn tho thun; 2. Yu cu giao ng chng loi v bi thng thit hi; 3. Hu b hp ng v yu cu bi thng thit hi.

17

n phng chm dt thc hin hp ng dn s 1. Mt bn c quyn n phng chm dt thc hin hp ng nu cc bn c tho thun hoc php lut c quy nh. 2. Bn n phng chm dt thc hin hp ng phi thng bo ngay cho bn kia bit v vic chm dt hp ng, nu khng thng bo m gy thit hi th phi bi thng. 3. Khi hp ng b n phng chm dt thc hin th hp ng chm dt t thi im bn kia nhn c thng bo chm dt. Cc bn khng phi tip tc thc hin ngha v. Bn thc hin ngha v c quyn yu cu bn kia thanh ton. 4. Bn c li trong vic hp ng b n phng chm dt phi bi thng thit hi. V d v iu kin n phng chm dt hp ng Pl quy nh. n phng chm dt thc hin hp ng thu nh iu 498 1. Bn cho thu nh c quyn n phng chm dt thc hin hp ng thu nh khi bn thu c mt trong cc hnh vi sau y: a) Khng tr tin thu nh lin tip trong ba thng tr ln m khng c l do chnh ng; b) S dng nh khng ng mc ch thu; c) C lm nh h hng nghim trng; d) Sa cha, i hoc cho ngi khc thu li ton b hoc mt phn nh ang thu m khng c s ng bng vn bn ca bn cho thu; ) Lm mt trt t cng cng nhiu ln v nh hng nghim trng n sinh hot bnh thng ca nhng ngi xung quanh; e) Lm nh hng nghim trng n v sinh mi trng. 2. Bn thu nh c quyn n phng chm dt thc hin hp ng thu nh khi bn cho thu c mt trong cc hnh vi sau y: a) Khng sa cha nh khi cht lng nh gim st nghim trng; b) Tng gi thu nh bt hp l. c) Quyn s dng nh b hn ch do li ch ca ngi th ba. 3. Bn n phng chm dt thc hin hp ng thu nh phi bo cho bn kia bit trc mt thng, nu khng c tho thun khc. Thi hiu khi kin v hp ng dn s Thi hiu khi kin yu cu To n gii quyt tranh chp hp ng dn s l hai nm, k t ngy quyn v li ch hp php ca c nhn, php nhn, cc ch th khc b xm phm. 11. Trch nhim do vi phm hp ng dn s Trch nhim do vi phm hp ng dn s l mt dng trch nhim do vi phm ngha v dn s. cc quy nh ca php lut v trch nhim dn s do vi phm ngha v dn s cng chnh l cc quy nh trch nhim do vi phm hp ng dn s. Trch nhim dn s do vi phm ngha v dn s 1. Bn c ngha v m khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v th phi chu trch nhim dn s i vi bn c quyn.

18

2. Trong trng hp bn c ngha v khng th thc hin c ngha v dn s do s kin bt kh khng th khng phi chu trch nhim dn s, tr trng hp c tho thun khc hoc php lut c quy nh khc. 3. Bn c ngha v khng phi chu trch nhim dn s nu chng minh c ngha v khng thc hin c l hon ton do li ca bn c quyn. Trch nhim dn s bao gm : Trch nhim dn s do khng thc hin ngha v giao vt 1. Khi bn c ngha v khng thc hin ngha v giao vt c nh th ngi c quyn c quyn yu cu bn c ngha v phi giao ng vt ; nu vt khng cn hoc b h hng th phi thanh ton gi tr ca vt. 2. Khi bn c ngha v khng thc hin c ngha v giao vt cng loi th phi thanh ton gi tr ca vt. 3. Trong trng hp bn c ngha v khng thc hin c ngha v theo quy nh ti khon 1 v khon 2 iu ny m gy thit hi cho bn c quyn th ngoi vic thanh ton gi tr ca vt cn phi bi thng thit hi cho bn c quyn. Trch nhim dn s do khng thc hin ngha v phi thc hin hoc khng c thc hin mt cng vic 1. Trong trng hp ny(bn c ngha v khng thc hin mt cng vic tho thun) th bn c quyn c th yu cu bn c ngha v tip tc thc hin hoc t mnh thc hin hoc giao cho ngi khc thc hin cng vic v yu cu bn c ngha v thanh ton chi ph hp l v bi thng thit hi. 2. Khi bn c ngha v khng c thc hin mt cng vic m li thc hin cng vic th bn c quyn c quyn yu cu bn c ngha v phi chm dt vic thc hin, khi phc tnh trng ban u v bi thng thit hi. Trch nhim dn s do chm thc hin ngha v dn s 1. Khi ngha v dn s chm c thc hin th bn c quyn c th gia hn bn c ngha v hon thnh ngha v; nu qu thi hn ny m ngha v vn cha c hon thnh th theo yu cu ca bn c quyn, bn c ngha v vn phi thc hin ngha v v bi thng thit hi; nu vic thc hin ngha v khng cn cn thit i vi bn c quyn th bn ny c quyn t chi tip nhn vic thc hin ngha v v yu cu bi thng thit hi. 2. Trong trng hp bn c ngha v chm tr tin th bn phi tr li i vi s tin chm tr theo li sut c bn do Ngn hng Nh nc cng b tng ng vi thi gian chm tr ti thi im thanh ton, tr trng hp c tho thun khc hoc php lut c quy nh khc. Trch nhim dn s do chm tip nhn vic thc hin ngha v dn s Bn c quyn chm tip nhn vic thc hin ngha v dn s lm pht sinh thit hi cho bn c ngha v th phi bi thng thit hi cho ngi v phi chu mi ri ro xy ra k t thi im chm tip nhn, tr trng hp c tho thun khc hoc php lut c quy nh khc.

19

Trch nhim bi thng thit hi: Cn c pht sinnh trch nhim bi thng thit hi do vi phm hp ng:

- C hnh vi vi phm hp ng ( khng thc hin hoc thc hin khng nghp ng); - C thit hi thc t xy ra; - C mi quan h nhn qu gia hnh vi vi phm hp ng v thit hi thc t; - Bn vi phm c li. 1. Trch nhim bi thng thit hi bao gm trch nhim bi thng thit hi v vt cht, trch nhim bi thng b p tn tht v tinh thn. 2. Trch nhim bi thng thit hi v vt cht l trch nhim b p tn tht vt cht thc t, tnh c thnh tin do bn vi phm gy ra, bao gm tn tht v ti sn, chi ph hp l ngn chn, hn ch, khc phc thit hi, thu nhp thc t b mt hoc b gim st. 3. Ngi gy thit hi v tinh thn cho ngi khc do xm phm n tnh mng, sc kho, danh d, nhn phm, uy tn ca ngi th ngoi vic chm dt hnh vi vi phm, xin li, ci chnh cng khai cn phi bi thng mt khon tin b p tn tht v tinh thn cho ngi b thit hi. Li trong trch nhim dn s 1. Ngi khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v dn s th phi chu trch nhim dn s khi c li c hoc li v , tr trng hp c tho thun khc hoc php lut c quy nh khc. 2. C gy thit hi l trng hp mt ngi nhn thc r hnh vi ca mnh s gy thit hi cho ngi khc m vn thc hin v mong mun hoc tuy khng mong mun nhng mc cho thit hi xy ra. V gy thit hi l trng hp mt ngi khng thy trc hnh vi ca mnh c kh nng gy thit hi, mc d phi bit hoc c th bit trc thit hi s xy ra hoc thy trc hnh vi ca mnh c kh nng gy thit hi, nhng cho rng thit hi s khng xy ra hoc c th ngn chn c.

III. HP NG TRONG KINH DOANHHp ng trong kinh doanh ( hp ng kinh t): l s tho thun gia cc bn v vic xc lp, thay i, chm dt quyn v ngha v gia cc bn trong hot ng kinh doanh Hp ng trong kinh doanh cng l hp ng tuy nhin c nhng im c th do mc ch ca hp ng pht sinh trong hot ng kinh doanh l sinh li, y l im khc gia hp ng dn s v hp ng trong kinh doanh. im khc bit ny chi phi ch th tham gia quan h hp ng trong kinh doanh ch yu l cc c nhn, t chc c ng k kinh doanh, hoc t nht mt bn l ch th nhm mc ch kinh doanh.( doanh nghip, c nhn kinh doanh, h g c ng k kinh doanh)

20

Theo quy nh php lut hin hnh, iu chnh quan h hp ng trong kinh doanh da trn nguyn tc chung l: u tin p dng lut chuyn ngnh quy nh v hp ng trong kinh doanh, nu lut chuyn ngnh khng quy nh th p dng cc quy nh ca B lut dn s. y l mt bc pht trin trong cc quy nh ca PL VN v hp ng trong iu kn pht trin kinh t th trng nh hng XHCN, p ng iu kin hi nhp kinh t quc t nc ta giai on hin nay, m bo s tng thch gia PL VN vi PL quc t v cc iu c song phng gia VN v cc nc trn th gii. Nu trc thi im B lut dn s 2005 c hiu lc, trn thc t c s phn nh mt cch cng nhc gia hp ng dn s v hp ng trong kinh doanh ( cn gi l hp ng kinh t) Hin nay khi B lut Dn s 2005 c hiu lc, Php lnh hp ng kinh t b bi b, (cc quy nh ca php lut c hon thin gp phn iu chnh ph hp cc quan h hp ng trong hot ng kinh doanh.) Cc quy nh chung v Hp ng dn s c p dng cho cc quan h hp ng trong kinh doanh bao gm cc quy nh: Nguyn tc giao kt hp ng; Ni dung hp ng; Hp ng v hiu v x l hp ng v hiu; Nguyn tc thc hin hp ng; Hnh thc hp ng; Sa i, b sung, chm dt hp ng; Cc bin php bo m thc hin hp ng; Trch nhim do vi phm hp ng. Bn cnh cc quy nh ca B lut dn s, cc lut chuyn ngnh c nhng quy nh c th v hp ng kinh doanh trong lnh vc c th. VD: Lut thng mi iu chnh cc quan h hp ng trong hot ng TM; Lut Xy dng c cc quy nh c th v hp ng trong lnh vc xy dng; Lut u t c cc quy nh c th v hp ng trong lnh vc u t; Lut hng khng c cc quy nh iu chnh cc hp ng trong lnh vc hng khng... Phn v hp ng trong kinh doanh thng mi s c nghin cu c th trong phn Lut Thng mi. Cc loi hp ng trong kinh doanh

21

Cn c vo i tng hp ng c cc loi hp ng kinh doanh sau: Hp ng mua bn hng ho ( gm c mua bn hng ho trong nc v hp ng ngoi thng); Hp ng giao nhn thu xy dng; Hp ng vn chuyn hng ho; Hp ng gia cng; Hp ng i l; Hp ng dch v; Hp ng lin doanh.... Trch nhim do vi phm hp ng l mt dng trch nhim php l pht sinh khi c vi phm hp ng, bn vi phm phi chu trch nhim i vi bn b vi phm. Theo quy nh ca php lut hin hnh trong hot ng kinh doanh, khi c vi phm hp ng kinh doanh c cc hnh thc trch nhim sau: 1. Buc thc hin ng hp ng. 2. Pht vi phm. 3. Buc bi thng thit hi. 4. Tm ngng thc hin hp ng. 5. nh ch thc hin hp ng. 6. Hu b hp ng. 7. Cc bin php khc do cc bn tho thun khng tri vi nguyn tc c bn ca php lut Vit Nam, iu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin v tp qun thng mi quc t. Trch nhim vt cht trong quan h hp ng kinh t ( hp ng trong kinh doanh) l trch nhim v ti sn pht sinh khi c vi phm hp ng. Trch nhim vt cht trong quan h hp ng kinh t chnh l hu qu bt li v ti sn m bn vi phm phi gnh chu trc bn b vi phm trong quan h hp ng. C hai dang trch nhim vt cht bao gm: Pht vi phm; Bi thng thit hi Ni dung Phn ny c trong chng Lut Thng mi t li cu hi

22