bai giang phap luat dai cuong

PHAP LUAT AI CNG

TS. LE VAN HNG

Khoa Luat H Kinh te TP. Ho ch Minh

Email: [email protected]

2 TS L Vn Hng - Khoa Lut Kinh T - HKT

Mi quan h gia php lut v nh nc


NH NC PHP LUT

1.1 Khi nim, c trng ca nh nc


S PHT

TRIN CA LC

LNG SN

XUT

KINH T PHT

TRIN V C

S PHN

CNG

LAO

NG X HI

XUT HIN

CA CI D

THA V CH T HU

S HNH THNH

GIAI

CP V MU

THUN GIAI

CP

NH

NC

NH NC

Nh nc l mt t chc c bit ca

quyn lc chnh tr, mt b my chuyn lm

nhim v cng ch v thc hin cc chc

nng qun l c bit nhm duy tr trt t x

hi, thc hin mc ch bo v a v ca giai

cp thng tr trong x hi.

TS L Vn Hng - Khoa Lut Kinh T - HKT 5


NH NC

C b my cng ch nhm

t chc v qun l x hi

Bo v li ch ca giai cp thng tr

trong x hi c s i khng v giai cp

Duy tr trt t x hi v phc v

nhu cu thit yu ca i sng cng ng

BN CHT CA NH NC


TNH GIAI CP

TNH X HI

C TRNG CA NH NC


CH QUYN

QUC GIA

THIT LP QUYN

LC CNG

PHN B D.C THEO LNH TH

BAN HNH PHP LUT

QUI NH THU, THU

THU

NH NC

HNH THC NH NC

HNH THC

CHNH THE

HNH THC

CAU TRUC

CHE O

CHNH TR

CHNH THE

CONG HOA

CHNH THE

QUAN CHU

NHA NC

N NHAT

NHA NC

LIEN BANG DAN CHU

PHAN

DAN CHU

CONG HOA

AI NGH

CONG HOA

TONG THONG

CONG HOA

LNG TNH

QUAN CHU

TUYET OI

QUN CHU

TNG I

B MY NH NC CHXHCN

VIT NAM


BO MAY NHA NC VN

C.PHU

UBND

UBND

UBND

QH

HND

HND

HND

CTN TAND VKS

TAND VKS

TAND VKS

B MY NH NC CHXHCN VIT NAM

Tt c quyn lc nh

nc thuc v nhn dn

m bo s lnh o

ca ng i vi

nh nc

Nguyn tc

tp trung dn ch

Nguyn tc php ch

X hi ch ngha

Nguyn tc t

chc v hot ng



CC C QUAN TRONG B MY NH NC VN

CQ quyn lc

Quc hi

HND cc cp

CQ hnh chnh

Chnh Ph

UBND cc cp

CQ t php

Ta n ND

Vin kim st ND

C QUAN QUYN LC


QUC

HI

L c

quan do

nhn dn

trc tip

bu ra v

phi chu

trch

nhim

trc tip

trc

nhn dn

C quan

quyn

lc Nh

nc cao

nht ca

nc

Cng ho

x hi

ch

ngha

Vit Nam

L c quan c

quyn lc cao

nht TW

L c quan a

biu cao nht ca

nhn dn


Hi ng

dn tc

y ban thng v Quc hi

Cc y ban ca

Quc hi

QUC HI

Nhn dn c nc BU C Bu c v gim st.

Ch o, iu ha

CHC NNG CA QUC HI


L c

quan duy

nht c

quyn lp

hin v

lp php

Quyt

nh cc

vn

quan

trng ca

t nc

T chc

xy dng

b my

nh nc Thc hin

quyn

gim st

ti cao i

vi ca

Nh nc

HI NG NHN DN


HND l c quan quyn lc nh nc a phng, i din cho ch, nguyn vng v quyn lm ch ca nhn dn

Do nhn dn a phng bu ra, chu trch nhim trc nhn dn a phng v c quan nh nc cp trn

Chu s gim st, hng dn ca c quan quyn lc nh nc cao nht thng qua U ban thng v QH; s kim tra hng dn ca Chnh ph, chu trch nhim trc nhn dn a phng v c quan nh nc cp trn

CHC NNG CA HND

Quyt nh

nhng ch

trng bin

php quan trng

pht huy tim

nng ca a

phng

Bo m thc hin

cc quy nh v

quyt nh ca c

quan NN cp trn

v trung ng

a phng

Gim st hot ng

ca cc c quan

cng cp; Gim st

thc hin ngh

quyt ca HND,

vic tun theo hin

php, php lut

a phng


CH TCH NC


Ch tch nc do Quc hi bu

trong s i biu Quc hi, chu

trch nhim v bo co cng

tc trc Quc hi

L ngi ng u nh

nc, thay mt nh nc v

i ni v i ngoi

Nhim k ca Ch tch

nc theo nhim k ca

Quc hi. Khi Quc hi

ht nhim k, Ch tch

nc tip tc lm nhim

v cho n khi Quc hi

kho mi bu Ch tch

nc mi

CHNH PH VIT NAM


CHNH

PH

L c quan

chp hnh

ca QH,

chnh ph

chu s gim

st ca QH

L c quan hnh

chnh nh nc

cao nht, chnh

ph c chc nng

thng nht qun

l tt c cc lnh

vc ca i sng

x hi nhm bo

m thi hnh hin

php v php lut


Thnh

vin

ca CP

Th tng

P.Th tng

B trng

Th trng CQ ngang b

B

C quan

ngang B

C cu t chc ca chnh ph

y ban nhn dn

V tr ca UBND trong b

my nh nc Hnh thc hot ng

L c quan chp hnh ca

HND, c quan hnh chnh

nh nc a phng, chu

trch nhim chp hnh Hin

php, lut, cc vn bn ca cc

c quan Nh nc cp trn v

Ngh quyt ca HND

Cc phin hp ca UBND

Hot ng ca Ch tch

UBND.

Hot ng ca cc thnh

vin khc thuc UBND


TA N NHN DN


TA

N

NHN

DN

TAND TI CAO

TAND TNH

TAND HUYN

TA N QUN

S TW

T. A Q.S

QUN KHU

T. A Q.S

KHU VC

VIN KIM ST NHN DN


VIN KIM ST NHN

DN

VKSND

TI CAO

VKSND

TNH

VKSND

HUYN

VKS QUN

S TW

VKS Q.S QUN KHU

VKS Q.S KHU VC

Nha nc

Phap lut

C chung

ngun gc

ra i

Khi x hi

phn ha

giai cp

Trong XH co

Giai cp

thng tri va

cac giai cp,

tng lp khac

Y ch ca

giai cp

thng tr

Bt buc c XH

phi thc hin

1.1. Ngun gc cua phap lut

1.2 Ban cht cua phap lut

NH

NC

B MAY

CUA G/C

THNG TRI

QUN LY XA

HI BNG PL

PL L Y CH CA G/C THNG TR

BN CHT

CA NN

V PL L

NH NHAU

TNH GIAI CP

TNH

XA HI

1.3 c trng cua phap lut

c trng ca phap lut la chng ta cp n

nhng thuc tnh, du hiu ring co ca phap lut.

PHP LUT QUI PHAM XA HI KHC

c trng

ca php lut

Php lut l h thng cc qui tc x s mang

tnh bt buc chung do nh nc ban hnh v bo m

thc hin, th hin ch ca giai cp thng tr trong x

hi v l nhn t c bn iu chnh cc quan h x hi.

2. QUY PHM PHP LUT


2.1. Qui phm l mnh lnh c ch, mang tnh iu

chnh da trn c s phn nh cc qui lut khch quan,

cha ng thng tin v mt trt t hp l ca hot ng

trong mt iu kin nht nh.

2.2 QUI PHAM PHAP LUT

QUI PHAM PHAP LUT l qui tc x s c tnh bt

buc chung, dc biu th di nhng hnh thc nht

nh, do nh nc ban hnh v m bo thc hin

iu chnh cc quan h x hi theo nhng nh hng

nhm t dc mc ch nht nh.

C IM QPPL

Qui tc

hnh vi

c tnh

bt buc

chung.

Tiu

chun

xc nh

gii hn

v nh

gi hnh

vi ca

con ngi.

Do c

quan nh

nc c

thm quyn

ban hnh

v m

bo thc

hin

Ni dung

cho php;

cm v

bt buc

Qui

phm

php

lut

c tnh

h thng.

Ni n cu trc ca qui phm php lut l ni n

ni dung, l c cu bn trong, l cc b phn hp thnh qui

phm php lut.

CU TRUC CA QPPL

NU (GI NH]

TH [QUI NH CH TI]

CH TI

QUI NH

GI NH

CU TRUC

QPPL

QPPL

QP

PL

Cu trc o ham cha nhng cu hi:

- Ai, khi nao, trong nhng iu kin, hoan cnh

no?

- Phi lam g va khng c lam g?

- Nu khng lm th hu qu nh th no?

GI NH

iu 147 (BLHS). Ti vi phm ch mt v, mt chng: Ngi no ang c v, c chng m kt hn hoc

chung sng nh v chng vi ngi khc hoc ngi cha c v, cha c chng m kt hn hoc chung sng nh v chng vi ngi m mnh bit r l ang c chng, c v

gy hu qu nghim trng hoc b x pht hnh chnh v hnh vi ny m cn vi phm, th b pht cnh co, ci to

khng giam gi n mt nm hoc pht t t ba thng n mt nm.

Gi nh chnh l phn m t nhng tnh hung

thc t ca nh lm lut xy ra trong quan h x hi

m qui phm php lut s tc ng i vi nhng ch

th nht nh.

QUI NH

Nu gi inh ca qui phm php lut nu ln nhng

tnh hung c th xy ra trong thc t m php lut tc

ng ti, th qui inh s ch ra cho ch th (mnh lnh ca

nh nc, yu cu ca php lut) quyn v ngha v (cch

thc x s) khi ch th ri vo gi inh.

Phn qui inh s tr li cho cu hi ch th phi lm

g? c lm g? v khng c lm g? m gi inh d

liu trc.

- Khi tham gia giao thng ti phi lm gi?

- Ti c t, c tin l ti xy nh c khng?

C th ni rng, phn qui inh l linh hn, l li ca

qui phm php lut, th hin ch ca nh nc i vi ch

th khi ri vo gi inh.

Phn qui inh ca qui phm php lut thng c

nu dng mnh lnh nh: Cm, khng c, phi, th, c,

c

Nhng yu cu ca php lut i vi ch th c

nu trong qui nh c th l:

- X s m ch th c php thc hin hoc khng

c thc hin.

- Nhng li ch vt cht hoc tinh thn m ch th

c hng.

- Nhng x s m ch th phi lm v thm ch l

lm nh th no.

PHN LOAI QUI NH

Cn c vao tnh cht, phng

phap tac ng

Qui nh

dt khot

Qui nh

ty nghi

Qui nh

giao quyn

Ch nu ra mt

cch thc x

s, khng c

s la chn.

Nu ra hai

hoc nhiu

cch thc x

s khc nhau

v cho php

la chn

Ni dung trc

tip xc inh

quyn hn ca

c nhn hay t

chc no o

CH TI

Ch ti l s phn ng ca nh nc i vi ch th

vi phm qui inh.

Ch ti tr li cho cu hi nu khng tun th qui

inh th phi gnh chiu hu qu g? Phn ch ti khng ch

l hu qu php l i vi ch th vi phm m n cn l s

cnh bo ca nh nc i vi ch th khi ri vo nhng

tnh hung c nu trong gi inh.

Ch ti trong qui phm php lut c ch ti c inh

v ch ti khng c inh.

Ch ti co v nhng mc ch khc nhau: c th ch

ti mang tnh cht trng tri, gio dc; khi phc, khc phc

nhng hu.

ch ti hnh s,

ch ti hnh chnh,

ch ti dn s,

ch ti k lut.

3. QUAN H PHP LUT


Quan h x hi la quan h gia ngi

vi ngi.

N tn ti mt cch khch quan v

con ngi khng th t t mnh ra

ngoi cc quan h y.

QUI

PHAM Tc

ng

QUAN H

XA HI

QUAN H AO C

QUAN H PHAP LUT

QUAN H TP QUAN

QUAN H TN GIAO

QHXH

QPPL QHPL

Quan h php lut l quan h x hi c cc quy

phm php lut iu chnh, trong cc bn tham gia

p ng c nhng iu kin do nh nc quy nh, c

nhng quyn v ngha v nht nh theo quy nh ca

php lut.

c

im

QHPL

- Quan h php lut hinh thnh,

tn ti v vn ng trn c s QPPL.

- Quan h php lut l quan h mang

tnh ch.

- Quan h PL xc nh r c cu ca

ch th.

- Quan h php lut c ni dung

l quyn v ngha v php l ca ch th.

3.2 Cu thnh quan h php lut.

QHPL

QHPL

QH

PL

CH TH

KHCH TH NI DUNG

CH TH

Quan h php lut l hin tng anh du vai tr c

bit quan trng ca ch th. Quan h php lut s khng

pht sinh, tn ti nu thiu i yu t ch th.

Ch th ca QHPL l c nhn hoc t chc tham gia

vo QHPL, mang quyn v ngha v theo qui nh ca PL.

NNG

LC

CH TH

Nng lc php lut

[CN]

Nng lc hnh vi

[]

Nng lc ch th l phm tr c tnh n inh tng

i, no vn ng, pht trin v tng dn v dung lng

cng vi tui, c bit l nng lc hnh vi v n mt

tui nht inh th c coi l y .

Nng lc php lut

[CN]

Nng lc PL c hiu l kh nng hng quyn v thc

hin ngha v php l m NN qui nh cho ch th.

Nng lc PL ca c nhn hnh

thnh t khi ngi sinh ra

v kt thc khi cht. Vi t

chc?

L kh nng ch

ch th bng chnh

hnh vi ca minh

xc lp cc

quyn v ngha v

c lp gnh chu

trch nhim php

l v chnh hnh

vi .

Nng lc hnh vi

[]

iu

kin

C nng

lc

hnh vi

C nhn phi

t n mt

tui nht nh

Phi nhn thc v

iu khin hnh vi

Ph thuc vao

nhiu yu t

ma NLHV

ca ch th

Khng c NLHV

NLHV hn ch

NLHV y

Ni dung ca quan h php

lut l mt trong nhng yu t cu

thnh nn quan h php lut,

thng qua nng lc hnh vi ca

ch th m ch th chuyn ha

cc quyn v ngha v v mt

php l i vo i sng thc t.

NI

DUNG

QHPL

NI DUNG QUYN

QUYN

NGHIA VU

NGHIA VU

QUYN V NGHIA VU?

Kh nng

ca ch th

x s theo cch

thc nht nh

m PL

cho php.

Yu cu

ch th khc

phi thc hin

hoc khng thc

hin mt hnh vi

no

Yu cu

CQNN

bo v

li ch

ca minh.

Q U Y N

Quyn ca ch th khng phi l phm tr bt bin; quyn ca ch

th cng c th chuyn giao cho ch th khc trong nhng iu kin

c php lut tha nhn; quyn ca ch th cng c th bi hn ch

hoc bi mt bi chnh hnh vi c li ca ch th.

Cn phi

tin hnh mt

hot ng nht

nh.

(bt buc)

Kim ch

khng c

tin hnh mt

s hot ng

nht nh.

Phi chu

trch nhim php

l khi x s

khng ng vi

qui nh ca

PL.

NGHIA VU

Bn hy cho bit mt vi quyn v ngha v c

bn ca ngi hc?

KHCH TH

Khch th l yu t to nn s quan tm ca ch th

trong vic thc hin quyn v ngha v php l ca mnh.

Khch th c quan h cht ch vi mc ch, bi v

bt c ch th no khi lam g u c nhng mc ch nht

inh, mc ch o c th tha mn cc li ch vt cht hoc

tinh thn ca ch th.

Khch th ca QHPL l li ch vt cht hoc

tinh thn m cc ch th php lut mong mun t

c khi tham gia vo QHPL

KHCH TH I TNG

Bn hy phn bit khch th v i tng trong

cc quan h sau:

- ng A bn nha cho ba B.

- Anh N kt hn vi ch M.

- ng T m cng ty kinh doanh.

S KIN PHP L.

QUAN H

PHP LUT

(pht sinh,

thay i,

chm dt

QUI PHAM PL

CH TH PL

S KIN PHP LY

QUAN H PL QUI PHAM PL S KIN PHP L

S kin php l l nhng s kin trong thc t m s

xut hin hay mt i ca chng c PL gn lin vi

vic hnh thnh, thay i hoc chm dt QHPL.

4. THC HIN PHP LUT, VI PHM PHP LUT V TRCH NHIM PHP L


K/n: THPL l mt hot ng c mc ch nhm

bin cc Qui phm PL thnh hin thc trong cuc sng

cc ch th khi tham gia vo quan h x hi c PL

iu chnh thc hin ng, y cc i hi ca PL.

C

IM

L hnh thc t/h chc nng NN

L h/ hin thc ha QPPL

Hnh thc- hnh vi PL ca ch th

Ni dung- T/H Quyn & ngha v

Do ch th c NLHV thc hin

Cc hnh thc

THPL

Tun th (tun theo) PL

Thi hanh (chp hanh) PL

S dng (vn dng) PL

Ap dng Php Lut

Tun th

(tun theo)

PL

Ch th php lut kim ch khng tin hnh nhng

hot ng m PL ngn cm.

Ch th: mi ch th PL

Cch thc: hnh vi khng hnh ng.

Ni dung: l ngha v.

ch: ch th th ng.

M: tho mn li ch ca ch th khc.

Khng c kh nng la chn.

Thi hnh

(chp

hnh) PL

Ch th thc hin ngha v ca mnh khi tham gia vo

quan h PL, hoc chp hnh trch nhim php l.

Ch th: mi ch th PL

Cch thc: hnh vi hnh ng.

Ni dung: l ngha v.

ch: ch th ch ng.

M: V li ch ca ch th

khc. Khng c kh nng la chn.

S dng

(vn dng)

PL

Ch th da vo cc qui nh ca PL thc hin

quyn php l ca mnh.

Ch th: mi ch th PL

Cch thc: Hnh ng v khng h/.

Ni dung: l quyn.

ch: ch th ch ng.

M: V li ch ca ch th.

C kh nng la chn.

Ap dng

PL

C quan v cn b nh nc c thm quyn t chc

cho cc ch th thc hin nhng qui nh ca PL.

Ch th: c quan, cn b nh nc

Cch thc: Hnh ng v khng h/.

Ni dung: l quyn v ngha v.

ch: ch th ch ng.

M: V li ch ca mi ch th.

C v khng c kh nng la chn.

KHI CH TH

THAM GIA

VO QHPL

THC HIN

PHP LUT

VI PHAM

PHP LUT

KHAI NIM: Vi phm php lut l hnh vi tri php

lut, do ch th c nng lc hnh vi thc hin mt cch

c hoc v , xm hi n cc quan h x hi c php

lut bo v v gy hu qu hoc e da gy hu qu thit

hi cho x hi.

c im

VPPL

- Vi phm php lut lun lun

l hnh vi ca con ngi.

- Hnh vi phi l hnh vi

tri php lut.

- Hnh vi phi c li.

- Hnh vi phi do ch th

c nng lc hnh vi thc hin.

- Hnh vi c tnh nguy him

cho x hi.

CU THNH

VPPL

MT

KHCH

QUAN

KHCH

TH CH TH

MT CH

QUAN

Cu

thnh

vi

phm

php

lut.

Ni n cu thnh vi phm php lut l chng ta

cp n cc yu t ca n theo quan im cu trc,

l cc yu t khng th thiu c mt hnh vi

c coi l vi phm php lut.

MT

KHCH

QUAN

Mt khch quan ca vi phm php

lut l nhng biu hin ra bn ngoi m

khng ph thuc vo mun ch quan

ca ch th thc hin.

Hanh vi tri php lut

Hu qu

Mi quan h nhn qu gia hanh vi

tri php lut va hu qu

Thi gian, a im, cng c, phng

tin vi phm

MT CH

QUAN

Mt ch quan ca vi phm php

lut l nhng biu hin tm l bn trong

ca ch th vi phm.

Li

ng c

Mc ch

Li l trng thi tm l

(th hin hai mt l tr

v ch) ca ch th

i vi hnh vi v hu

qu.

Li c Li v

KHCH

TH

VPPL

CH TH

VPPL

Ca nhn, t chc; ch th

phi co nng lc hanh vi.

L quan h x hi c

PL bo v nhng b hnh vi

VPPL b xm hi.

Khch th

Ca

QHPL

Phn loi

vi phm php lut. Vi phm dn s

Vi phm hnh chnh

Vi phm hnh s

Vi phm k lut

Tham gia

QHPL VPPL

Trch nhim

PHP LY

Trch nhim php l: l hu qu bt li i vi

ch th vi phm php lut, th hin mi quan h c bit

gia nh nc v ch th vi phm php lut, c cc

qui phm php lut xc lp v iu chnh trong bn vi

phm php lut phi gnh chu nhng hu qu bt li

(vt cht hoc tinh thn), nhng bin php cng ch

nh nc c quy nh ch ti cc quy phm php

lut.

Phn loi

TNPL TN dn s

TN hnh chnh

TN hnh s

TN k lut

3.1 Cc hnh thc php lut trn th gii:

Tp qun php

Tin l php

Vn bn QPPL

3.2 Hnh thc php lut Vit Nam:

Vn bn quy phm php lut l vn bn do c quan nh nc ban hnh hoc phi hp ban hnh theo thm quyn, hnh thc, trnh t, th tc lut nh; trong c quy tc x s chung, c hiu lc bt buc chung, c Nh nc bo m thc hin iu chnh cc quan h x hi.

C IM:

Do c quan NN c thm quyn ban hnh;

Ni dung - VBQPPL c cha ng cc quy tc x s mang tnh bt buc chung i vi mi ch th PL m n iu chnh;

VBQPPL c p dng nhiu ln trong thc tin i sng cho n khi n b thay th, bi b, ht hiu lc theo cc quy nh php lut;

Tn gi, ni dung v trnh t ban hnh VBQPPL lun phi tun th nhng quy nh cht ch ca php lut

NGUYN TC BAN HNH VBQPPL ( Lut 2008):

1. Bo m tnh hp hin, hp php v tnh thng nht ca vn bn QPPL trong h thng php lut.

2. Tun th thm quyn, hnh thc, trnh t, th tc xy dng, ban hnh vn bn quy phm php lut.

3. Bo m tnh cng khai trong qu trnh xy dng, ban hnh vn bn QPPL tr trng hp vn bn QPPL c ni dung thuc b mt nh nc; bo m tnh minh bch trong cc quy nh ca vn bn QPPL.

4. Bo m tnh kh thi ca vn bn QPPL.

5. Khng lm cn tr vic thc hin iu c quc t m CHXHCN Vit Nam l thnh vin.

VB cap di

khong >< vi VB cap tren.

C che giam sat VB trai luat .

HP - gia tr toi cao luat &

di luat khong trai HP

NT. TNH HHIEN,

HP& TNH THONG

NHAT CUA HT

VBQPPL

STT C QUAN BAN HNH TN VN BN

1 QUC HI Hin php, Lut, Ngh quyt.

2 Y BAN THNG VU QUC

HI

Php lnh, Ngh quyt

3 CH TCH NC Lnh, Quyt nh

4 CHNH PH Ngh nh

5 TH TNG CP Quyt nh

6 - H TP TANDTC

- Chnh n TANDTC

- Ngh quyt

- Thng t

STT C QUAN BAN HNH TN VN BN

7 Vin trng VKSNDTC Thng t

8 B trng, Th trng c quan ngang

b

Thng t

9 Tng kim ton Nh nc Quyt nh

10 Gia UBTV QH hoc CP vi c quan

TW ca t chc CT-XH

Ngh quyt lin tch

11 Gia CA TATC vi VT VKSTC; BT, TTCQNB vi CA TATC, VT VKSTC; BT, TTCQNB

Thng t lin tch

12 Hi ng ND

y ban ND

- Ngh quyt

- Q, Ch th

H thng vn bn quy phm php lut

( theo Lut BHVBQPPL 2008):

1. Hin php, lut, ngh quyt ca QH.

2. Php lnh, ngh quyt ca UBTV QH.

3. Lnh, quyt nh ca Ch tch nc.

4. Ngh nh ca Chnh ph.

5. Quyt nh ca Th tng Chnh ph.

6. Ngh quyt ca Hi ng Thm phn TANDTC, Thng t ca Chnh n TANDTC.

7. Thng t ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao.

8. Thng t ca B trng, Th trng c quan ngang b.

9. Quyt nh ca Tng Kim ton Nh nc.

10. Ngh quyt lin tch gia U ban thng v Quc hi hoc gia Chnh ph vi c quan trung ng ca t chc chnh tr - x hi.

11. Thng t lin tch gia Chnh n To n nhn dn ti cao vi Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao; gia B trng, Th trng c quan ngang b vi

Chnh n Ta n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao; gia cc B trng, Th trng c quan ngang b.

12. Vn bn quy phm php lut ca Hi ng nhn dn, U ban nhn dn.

VN BN LUT:

L vn bn do Quc hi- c quan quyn lc nh nc cao nht ban hnh;

C hiu lc php l cao nht;

Tt c cc vn bn quy phm php lut khc khi ban hnh u phi da trn vn bn lut, khng c tri vi vn bn lut.

Vn bn lut gm c: Hin php

Cc lut

HIN PHP: L o lut c bn ca NN, c gi tr php l cao nht; Mi vn bn khc khi ban hnh u phi da trn Hin php, khng

c tri vi Hin php; Hin php quy nh nhng vn c bn, quan trng nht ca nh

nc nh bn cht, hnh thc nh nc, ch kinh t, ch chnh tr, cc vn ch yu v vn ho, x hi, khoa hc cng ngh, an ninh, quc phng, quyn v ngha v c bn ca cng dn, h thng t chc, nguyn tc hot ng v thm quyn ca cc c quan nh nc;

Hin php c thng qua khi c t nht 2/3 tng s i biu quc hi biu quyt tn thnh;

Lch s lp hin ca Vit nam cho n nay tri qua 4 bn Hin php: Hin php 1946, 1959, 1980 v 1992 ( c sa i, b sung nm 2001)

HIEN

PHAP

GIA TR

TOI CAO

>2/3

1946

1959

1980

1992

BAN CHAT, HNH

THC NN

CHE O KTE,

CHTR, VH-XH

AN NINH, Q PHONG,..

QUYEN & NGHA VU

CONG DAN

NG TAC T CHC&

HONG CUA NN

LUT:

Do QH ban hnh nhm c th ho HP, iu chnh cc loi quan h XH trong cc lnh vc i sng x hi;

C gi tr php l sau Hin php;

Quy nh nhng vn c bn, quan trng thuc cc lnh vc v i ni/ngoi, nhim v KT-XH, quc phng, an ninh ca t nc, nhng nguyn tc ch yu v t chc v hot ng ca b my NN, v quan h XH v hot ng ca cng dn;

Lut (B lut) c ban hnh theo trnh t sau: lp chng trnh, thng qua chng trnh xy dng lut, thnh lp ban son tho, thm tra d n lut, thng qua d n lut, cng b lut.

HIU LC CA VBQPPL:

Hiu lc theo thi gian ca vn bn quy phm php lut l gi tr thi hnh ca VBQPPL trong mt thi hn nht nh.

Thi im pht sinh hiu lc:

Nu trong vn bn c ghi r thi im ny th p dng theo vn bn.

Nu vn bn khng nu r th thi im pht sinh hiu lc c xc nh nh sau:

VB ghi ngy pht sinh HL

C hiu lc t ngy c ghi trong VB

VB

khng

ghi ngy

pht

sinh HL

Lut, NQ QH

CTN k lnh cng b

Php lnh, NQ UBTVQH

Lnh, Q

Ch tch nc Ngy ng cng

bo

NQ, N Chnh ph

Sau 15 ngy k t ngy ng

cng bo

Q, Ch th

Th tng CP

Q,

Ch th,

Thng t

- BT, Th trng CQNB

- Chnh n TANDTC

- VT VKSNDTC

NQ H Thm phn TANDTC

Vn bn QP

lin tch

B - CQ ngang b - TANDTC VKSNDTC CQ TW ca t

chc CT-XH

VB

khng

ghi ngy

pht

sinh HL

Cp

tnh

NQ HND Sau 10 ngy & phi ng cng bo

tnh chm nht l 5 ngy t ngy

HND thng qua hoc CT UBND

k ban hnh Q, CT UBND

Cp

huyn

NQ HND Sau 7 ngy & phi nim yt chm

nht l 3 ngy t ngy HND thng

qua hoc CT UBND k ban hnh Q, CT UBND

Cp

x

NQ HND Sau 5 ngy & phi c nim yt

chm nht l 2 ngy t ngy HND

thng qua hoc CT UBND k ban

hnh

Q, CT UBND

NGNG HIEU LC

iu 77 lut BHVBQPPL : vn bn QPPL b nh ch thi hnh, th ngng hiu lc cho n khi c quyt nh x l ca c quan nh nc c thm quyn v vic:

Khng b hy b th vn bn tip tc c hiu lc; B hy b th vn bn ht hiu lc; Thi im ngng hiu lc, tip tc c hiu lc ca vn bn

hoc ht hiu lc ca vn bn phi quy nh r ti quyt nh nh ch thi hnh, quyt nh x l ca c quan nh nc c thm quyn;

Quyt nh nh ch, quyt nh x l vn bn quy phm php lut ca c quan nh nc c thm quyn phi c ng Cng bo, a tin trn cc phng tin thng tin i chng.

Thi im ht hiu lc

VBQPPL ht hiu lc ton b / mt phn trong cc trng hp sau y:

Ht thi hn c quy nh trong vn bn.

c thay th bng vn bn mi ca chnh c quan nh nc ban hnh vn bn ;

B hy b hoc bi b bng mt vn bn ca c quan nh nc c thm quyn;

Vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh ca vn bn ht hiu lc cng ng thi ht hiu lc cng vi VB tr trng hp c gi li ton b hoc mt phn v cn ph hp vi quy nh ca VBQPPL mi.

Cch xc nh thi im chm dt hiu lc ca VBQPPL: Nu vn bn c quy nh thi im ht hiu lc th p

dng theo vn bn ny Nu khng quy nh: p dng theo nhng quy nh v

cc trng hp trn

Nguyn tc bt hi t

Hiu lc hi t ca VBQPPL l hiu lc c p dng tr v trc ngy c ban hnh hay cng b vn bn.

Nguyn tc chung l hnh vi ca chng ta ch b iu chnh bng cc vn bn c hiu lc ti thi im vn bn c hiu lc, khng s dng cc quy nh mi iu chnh cc hnh vi xy ra trc .

VBQPPL c p dng t thi im c hiu lc ch trong nhng trng hp tht cn thit, VBQPPL mi c quy nh hiu lc tr v trc (tc p dng hi t).

Nguyn tc bt hi t(tt)

Hiu lc hi t ca VBQPPL c p dng trong trng hp vn bn QPPL mi khng quy nh trch nhim php l hoc quy nh trch nhim php l nh hn i vi hnh vi xy ra trc ngy vn bn c hiu lc, th p dng vn bn mi (k.4 . 80 lut BHVBQPPL).

Khng c quy nh hiu lc tr v trc i vi cc trng hp sau:

Quy nh trch nhim php l mi i vi hnh vi m vo thi im thc hin hnh vi php lut khng quy nh trch nhim php l;

Quy nh trch nhim php l nng hn.

Hiu lc theo khng gian

Hiu lc theo khng gian ca VBQPPL l gi tr thi hnh ca vn bn QPPL trong mt phm vi lnh th nht nh. VB c hiu lc trong phm vi lnh th rng hay hp ph

thuc vo nhiu yu t nh: thm quyn ca c quan ban hnh, tnh cht, mc ch v ni dung c th hin trong vn bn.

Cch xc nh: Nu c ghi r trong vn bn th p dng theo vn bn ny. Nu khng c ghi r:

VBQPPL ca c quan NN TW c hiu lc trong phm vi c nc tr trng hp ni dung VB c quy nh khc;

VBQPPL ca HND, UBND c hiu lc trong phm vi a phng thuc thm quyn qun l ca c quan ;

Trong mt s trng hp VBQPPL cng c th c p dng i vi cc hnh vi xy ra ngoi lnh th VN.

Hiu lc theo i tng tc ng

i tng tac ng cua mt vn ban QPPL bao

gm cac ca nhn, t chc v nhng quan h x hi m vn ban iu chnh.

Thng thng, cc vn bn quy phm php lut tc ng n tt c cc i tng nm trong phm vi lnh th m vn bn c hiu lc.

i vi vn bn quy phm php lut quy nh cc lnh vc, ngnh ngh khc nhau th ch c hiu lc i vi c nhn, t chc hot ng trong lnh vc, ngnh ngh .

VBQPPL cng c hiu lc i vi c quan, t chc, ngi nc ngoi VN, tr trng hp PL ca VN hoc iu c quc t m Cng ho XHCN VN k kt hoc tham gia c quy nh khc.

3.3 MQH gia PL quc gia v PL quc t

Cng php quc t: tng hp cc nguyn tc, quy phm php lut iu chnh cc quan h chnh tr gia cc quc gia; cc quan h hp tc gia cc quc gia v kinh t, vn ho, khoa hc k thut,....

T php quc t: tng hp nhng nguyn tc, quy phm php lut iu chnh nhng quan h dn s, t tng dn s, lao ng, thng mi, hn nhn v gia nh c yu t quc t.

VIET NAM GIA NHAP WTO

Quoc Hoi thong qua Ngh quyet 71 phe chuan NT gia nhap WTO ngay 29/11/2006;

Ngay 11/12/2006 VN thong bao cho WTO

Ngay 11/01/2007 VN chnh thc tr thanh thanh vien WTO va cac cam ket bat au co hieu lc.

Lu y: VN c xem la nen kinh te ang chuyen oi nen c hng mot thi gian chuyen oi e thc hien cac cam ket lien

quan en thue TTB, tr cap phi nong nghiep, quyen kinh

doanh;

NGH QUYT 71 Ngh Quyt s 71/2006/QH 11 ngy 29/11/2006 ca

Quc Hi ph chun Ngh nh th gia nhp Hip nh thnh lp T chc Thng mi th gii (WTO) ca nc Cng Ho XHCN Vit Nam.

Ngh quyt cp n 2 nguyn tc c bn:

Trong trng hp phap lut VN khng ph hp vi quy nh cua WTO th ap dng quy nh cua WTO.

Cac cam kt khac cua VN vi WTO c quy nh u r, chi tit cng c xem xt ap dng trc tip.

PHP LUT DN S Khai nim: Lut dn s l mt ngnh lut c v

tr quan trng trong h thng php lut Vit nam, iu chnh cc quan h ti sn v cc quan h nhn thn trong x hi.

i tng iu chnh cua lut dn s gm hai nhm quan h c bn l: quan h ti sn v quan h nhn thn phi ti sn.

Phng phap iu chnh cua lut dn s ch yu l phng php t do tha thun gia cc ch th bnh ng v a v php l, nhng khng c xm phm n li ch ca nh nc, li ch cng cng, quyn v li ch hp php ca ngi khc.

Ti sn:

Trong quan nim ca lut dn s bao gm: vt, tin, giy t c gi v quyn ti sn.

Mi loi ti sn khc nhau u c nhng tnh cht php l ring bit.

Trong kinh doanh, gp vn vo cng ty: c th di hnh thc tin ng VN, ngoi t chuyn i, vng, bt ng sn, ng sn, bn quyn SHCN v cc quyn v ti sn khc.

Quyn s hu:

Quyn chim hu, l quyn nm gi, qun l ti sn.

Chim hu hp php

Chim hu bt hp php

Quyn s dng, l quyn khai thc cng dng v nhng li ch ca ti sn trong phm vi php lut cho php tha mn nhu cu trong sinh hot hoc kinh doanh ca ch s hu.

Quyn nh ot:

nh ot v s phn thc t ca ti sn (nh tiu dng ht, hy b, t b quyn s hu vi ti sn);

nh ot v s phn php l ca ti sn (chuyn giao quyn s hu ti sn thng qua cc giao dch dn s nh mua bn, i, tng cho)

Cac hnh thc s hu:

- S hu nh nc:

- S hu tp th:

- S hu t nhn:

- S hu chung:

- S hu ca t chc chnh tr, t chc chnh tr - x hi:

- S hu ca t chc chnh tr x hi - ngh nghip, t chc x hi, t chc x hi - ngh nghip:

QUYN S HU TR TU:

Quyn tc gi

Quyn s hu cng nghip:

Sng ch; gii php hu ch;

Kiu dng cng nghip;

Nhn hiu hng ha;

Ch dn a l;

Tn thng mi;

B mt kinh doanh.

THA K:

Tha k theo php lut dn s l s chuyn quyn s hu i vi di sn ca ngi cht sang cho ngi tha k theo di chc hoc theo quy nh ca php lut.

Di sn bao gm ti sn ring, quyn v ngha v m ngi cht li.

Ngi tha k l ngi cn sng vo thi im m tha k (thi im ngi li di sn cht), hoc sinh ra v cn sng sau thi im m tha k, nhng thnh thai trc khi ngi li di sn cht.

Trong trng hp khng c ngi tha k, ngi tha k khng c quyn hng di sn hoc t chi quyn hng di sn th di sn thuc v nh nc.

Tha k theo di chc l vic di chuyn di sn tha k ca ngi cht cho nhng ngi cn sng, theo s nh ot ca ngi khi cn sng.

Di chc th hin ch ca c nhn v vic nh ot ti sn ca mnh sau khi cht.

Mi ngi u c quyn lp di chc, nu 18 tui.

Di chc c th lp bng vn bn hoc di chc ming nhng phi p ng y d cc iu kin sau: ngi lp di chc phi t nguyn, minh mn, khng b cng p; ni dung v hnh thc ca di chc khng c tri php lut.

Tha k theo php lut l vic di chuyn di sn ca ngi cht cho nhng ngi tha k theo quy nh ca php lut.

Hnh thc tha k ny pht sinh do ngi cht khng li di chc, di chc khng hp php hoc mt s l do khc theo quy nh ca php lut.

Vic nhn tha k theo lut c phn nh theo hng tha k: Hng th nht: v, chng, cha m , cha m nui, con ,

con nui ca ngi cht; Hng th hai: ng b ni ngoi, anh ch em rut ca ngi

cht; Hng th ba: c ni ngoi, bc ch c d cu chu rut ca

ngi cht.

Cch thc: nhng ngi cng hng tha k c hng phn di sn ngang nhau, ngi hng tha k sau ch c hng tha k khi khng c ai hng tha k trc, tha k th v

HP NG DN S

iu 388 B Lut dn s (2005):

Hp ng dn s l s tho thun gia cc bn v vic xc lp, thay i hoc chm dt quyn, ngha v dn s.

Cc loi hp ng ph bin: - H mua bn ti sn(gm c bn G ti sn); - H mua bn nh; - H trao i ti sn; - H tng cho ti sn; - H vay ti sn; - H thu ti sn (thu nh, thu khon ti sn); - H mn ti sn; - H dch v; - H vn chuyn (ngi v ti sn); - H gia cng; - H gi gi; - H bo him; - H u quyn; - Ha thng v thi c gii.

LUT HN NHN & GIA NH Lut HN v G quy nh cc nguyn tc c bn sau:

HN t nguyn, tin b, mt v mt chng bnh ng.

Hn nhn gia cng dn Vit Nam, thuc cc dn tc, cc tn gio khc, gia nhng ngi theo tn gio v khng theo tn gio, gia cng dn Vit Nam v ngi nc ngoi c tn trng v php lut bo v.

V chng c ngha v thc hin chnh sch dn s v k hoch ho gia nh.

Cha m c ngha v nui dy con thnh cng dn c ch cho x hi; con c ngha v knh trng, chm sc, nui dng cha m; chu c ngha v knh trng, chm sc, phng dng ng b; cc thnh vin trong gia nh c ngha v quan tm, chm sc, gip nhau.

Nh nc v x hi khng tha nhn s phn bit i x gia cc con, gia con trai v con gi, con v con nui, con trong gi th v con ngoi gi th.

Nh nc, x hi v gia nh c trch nhim bo v ph n, tr em, gip cc b m thc hin tt chc nng cao qu ca ngi m.

KT HN

iu kin kt hn:

Nam n khi kt hn phi tun theo cc iu kin sau:

Nam t 20 tui tr ln, n t 18 tui tr ln

Vic kt hn do nam n t nguyn quyt nh, khng bn no c p buc bn no, khng ai c cng p hoc cn tr.

Vic kt hn b cm trong nhng trng hp: ngi ang c v hoc c chng; ngi mt nng lc hnh vi dn s; gia nhng ngi cng dng mu v trc h; gia nhng ngi c h trong phm vi ba i; gia cha, m nui vi con nui; gia ngi tng l cha, m nui vi con nui, b chng vi con du, m v vi con r, b dng vi con ring ca v, m k vi con ring ca chng; gia nhng ngi cng gii tnh.

LY HN

Quyn yu cu to an giai quyt vic ly hn

V, chng hoc c hai ngi c quyn yu cu to n gii quyt vic ly hn.

Trong trng hp v c thai hoc ang nui con di mi hai thng tui th chng khng c quyn yu cu xin ly hn.

Nh nc v x hi khuyn khch vic ho gii c s khi v, chng c yu cu ly hn. Vic ho gii c thc hin theo quy nh ca PL v ho gii c s.

Thun tnh ly hn

Trong trng hp v chng cng yu cu ly hn m ho gii ti to n khng thnh, nu xt thy hai bn tht s t nguyn ly hn v tho thun v vic chia ti sn, vic trng nom, nui dng, chm sc, gio dc con th to n cng nhn thun tnh ly hn v s tho thun v ti sn v con trn c s bo m quyn li chnh ng ca v v con; nu khng tho thun c hoc tuy c tho thun nhng khng bo m quyn li chnh ng ca v v con th to n quyt nh.

Ly hn theo yu cu cua mt bn

Khi mt bn v hoc chng yu cu ly hn m ho gii ti to n khng thnh th to n xem xt, gii quyt vic ly hn.

Nguyn tc chia ti san khi ly hn

Vic chia ti sn khi ly hn do cc bn tho thun; nu khng tho thun c th yu cu to n gii quyt. Ti sn ring ca bn no th thuc quyn s hu ca bn . Vic chia ti sn chung c gii quyt theo cc nguyn tc sau y:

- Ti sn chung ca v chng v nguyn tc c chia i, nhng c xem xt hon cnh ca mi bn, tnh trng ti sn, cng sc ng gp ca mi bn vo vic to lp, duy tr, pht trin ti sn ny. Lao ng ca v, chng trong gia nh c coi nh lao ng c thu nhp.

- Bo v quyn, li ch hp php ca v, con cha thnh nin hoc thnh nin b tn tt, mt nng lc hnh vi dn s, khng c kh nng lao ng v khng c ti sn t nui mnh.

- Bo v li ch chnh ng ca mi bn trong sn xut, kinh doanh v ngh nghip cc bn c iu kin tip tc lao ng to thu nhp.

- Ti sn chung ca v chng c chia bng hin vt hoc theo gi tr; bn no nhn phn ti sn bng hin vt c gi tr ln hn phn mnh c hng th phi thanh ton cho bn kia phn gi tr chnh lch.

T TNG DN S: PL v TTDS l tp hp nhng quy nh PL v nhng nguyn tc

c bn trong TTDS; trnh t, th tc khi kin yu cu TA gii quyt cc v vic dn s; trnh t, th tc gii quyt v vic dn s ti TA; thi hnh n dn s;. (bao gm cc loi v vic trong DS, TM,L, HNG).

Ch th ca t tng dn s, gm:

Ngi tin hnh t tng: Cac c quan tin hnh t tng gm c: to an nhn dn; vin kim sat nhn dn. Nhng ngi tin hnh t tng gm c: chanh an to an, thm phan, hi thm nhn dn, th k to an; vin trng vin kim sat, kim sat vin.

Ngi tham gia t tng: bao gm nguyn n, b n, ngi c quyn li, ngha v lin quan.

Nhng nguyn tc ca t tng dn s:

- Bo m php ch x hi ch ngha trong t tng dn s

- Quyn yu cu To n bo v quyn v li ch hp php.

- Quyn quyt nh v t nh ot ca ng s

- Cung cp chng c v chng minh trong t tng dn s

- Trch nhim cung cp chng c ca c nhn, c quan, t chc c thm quyn

- Bnh ng v quyn v ngha v trong t tng dn s.

- Bo m quyn bo v ca ng s

- Ho gii trong t tng dn s

- Hi thm nhn dn tham gia xt x v n dn s.

- Thm phn v Hi thm nhn dn xt x c lp v ch tun theo php lut.

- Trch nhim ca c quan, ngi tin hnh t tng dn s.

- To n xt x tp th v n dn s v quyt nh theo a s.

- Xt x cng khai.

- Bo m s v t ca nhng ngi tin hnh hoc tham gia t tng dn s.

- To n thc hin ch hai cp xt x,

- Gim c vic xt x.

- Bo m hiu lc ca bn n, quyt nh ca To n.

- Ting ni v ch vit dng trong t tng dn s l ting Vit.

- Kim st vic tun theo php lut trong t tng dn s.

- Trch nhim chuyn giao ti liu, giy t ca To n.

- Vic tham gia t tng dn s ca c nhn, c quan, t chc

- Bo m quyn khiu ni, t co trong t tng dn s

i tng iu chnh ca Lut lao ng l nhng

quan h x hi pht sinh gia mt bn l ngi lao ng vi mt bn l c nhn hoc t chc s dng, thu mn c tr cng cho ngi lao ng v cc quan h khc c lin quan cht ch hoc pht sinh t quan h lao ng.

i tng iu chnh ca Lut lao ng bao gm hai nhm quan h x hi: Quan h lao ng;

Cc quan h lin quan n quan h lao ng (pht sinh trong qu trnh s dng lao ng).

Chu th cua quan h lao ng, l cc bn tham gia quan h lao ng, gm ngi lao ng v ngi s dng lao ng: Ngi lao ng l cng dn Vit Nam hoc ngi

nc ngoi. Cc c nhn ny phi tho iu kin c bn do php lut quy nh l c nng lc php lut lao ng v nng lc hnh vi lao ng; tc l ngi t nht 15 tui, c kh nng lao ng v c giao kt hp ng lao ng. Trong mt s trng hp, php lut cho php s dng sc lao ng ca ngi cha 15 tui nhng phi c s ng bng vn bn ca cha m hoc ngi gim h ngi .

Ngi s dng lao ng l cc c nhn (t nht phi 18 tui), t chc c tuyn dng, s dng v tr cng lao ng.

MT S CH NH CA LUT LAO NG:

HP NG LAO NG:

Hp ng lao ng l s tha thun gia ngi lao ng v ngi s dng lao ng v vic lm c tra cng, iu kin lao ng, quyn v ngha v cua mi bn trong quan h lao ng.

LU Y: - Phm vi v i tng p dng HL: HL p dng cho

cc i tng NL lam cng n lng. Nh vy, HL c p dng i vi hu ht cc ch th thuc mi thanh phn kinh t nh doanh nghip, h kinh doanhBn cnh , HL cng c th c p dng cho mt s i tng (khng phi la cng chc nha nc) lam vic trong cc n v nh: cc n v kinh t ca lc lng VTND, cc n vi HCSN hoc thm ch c quan nha nc.

- Nh vy, cc trng hp thuc i tng iu chnh ca Lut Cn b, cng chc, i biu Quc hi, i biu HND cc cp, S quan, h s quan, chin s, qun nhn chuyn nghip v vin chc trong lc lng QND, cng an nhn dn khng p dng HL tuyn dng L m theo trnh t khc.

- Ni dung ca hp ng lao ng.

HL phi c nhng ni dung ch yu sau y: cng vic phi lm, thi gi lm vic, thi gi ngh ngi, tin lng, a im lm vic, thi hn hp ng, iu kin v an ton lao ng, v sinh lao ng v bo him x hi i vi NL.

Trong trng hp mt phn hoc ton b ni dung ca HL quy nh quyn li ca NL thp hn mc c quy nh trong PL lao ng, tho c L tp th, ni quy L ang p dng trong doanh nghip hoc hn ch cc quyn khc ca NL th mt phn hoc ton b ni dung phi c sa i, b sung.

- Phn loi hp ng lao ng: Cn c vo trnh t giao kt: c hp ng th vic v

hp ng chnh thc; Cn c vo tnh cht hp phap cua hp ng: c hp

ng hp php v hp ng v hiu. Ph bin nht l cn c vo hnh thc cua hp ng:

c hai loi: - Hp ng bng li ni: l hp ng m cc bn

giao kt khng lp thnh vn bn. N c p dng i vi nhng loi hp ng c thi hn di ba thang hoc i vi lao ng gip vic gia nh. Trong trng hp giao kt bng ming, nu cn phi c ngi th ba chng kin th do hai bn tha thun. ng thi, cc bn phi ng nhin tun theo cc quy nh ca php lut lao ng.

- Hp ng lao ng bng vn ban: c lp bng vn bn c ch k ca cc bn. Vn bn hp ng phi theo mu thng nht do B L-TB&XH ban hnh v thng nht qun l.

Hp ng bng vn bn p dng cho cc loi hp ng sau:

- HL khng xac nh thi hn: l hp ng m trong hai bn khng xac nh thi hn, thi im chm dt hiu lc cua hp ng.

- HL xac nh thi hn: l hp ng m trong hai bn xac nh thi hn, thi im chm dt hiu lc cua hp ng trong khoang thi gian t u 12 thang n 36 thng.

- HL theo ma v hoc theo mt cng vic nht nh m thi hn di 12 thng. Cac bn khng c giao kt HL theo ma v hoc theo mt cng vic nht nh m thi hn di 12 thang lm nhng cng vic c tnh cht thng xuyn t mt nm tr ln, tr trng hp phai tm thi thay th ngi lao ng i lm NVQS, ngh theo ch thai san hoc ngh vic c tnh cht tm thi khac.

- Giao kt hp ng lao ng: HL c giao kt trc tip gia NL vi ngi s dng L.

- HL c th c k kt gia ngi s dng lao ng vi ngi c u quyn hp php thay mt cho nhm NL; trong trng hp ny hp ng c hiu lc nh k kt vi tng ngi.

- NL c th giao kt mt hoc nhiu HL, vi mt hoc nhiu ngi s dng L, nhng phi bo m thc hin y cc hp ng giao kt.

- Cng vic theo HL phi do ngi giao kt thc hin, khng c giao cho ngi khc, nu khng c s ng ca ngi s dng L.

- Chm dt HL: l s kin ngi lao ng chm dt lm vic cho ngi s dng lao ng do HL ng nhin chm dt, do ngi lao ng b sa thi, hoc do mt trong hai bn n phng chm dt HL trc thi hn.

HL ng nhin chm dt trong nhng trng hp sau y:

- Ht hn hp ng;

- hon thnh cng vic theo hp ng;

- Hai bn thoa thun chm dt hp ng;

- NL b kt an t giam hoc b cm lm cng vic c theo quyt nh cua To an;

- NL cht; mt tch theo tuyn b cua To an.

Ngoi ra NL v ngi s dng lao ng c quyn n phng chm dt HL trc thi hn khi tha mn nhng trng hp lut nh. Vic n phng chm dt HL ch hp phap khi tha mn cac trng hp lut nh v bao am thi hn bao trc cho bn kia. Nu mt bn n phng chm dt HL tri php lut th phi chu trch nhim php l. C th nh sau:

iu 37 BLL: 1- NL lm vic theo HL xc nh thi hn t mt nm

n ba nm, HL theo ma v hoc theo mt cng vic nht nh m thi hn di mt nm c quyn n phng chm dt hp ng trc thi hn trong nhng trng hp sau y:

a) Khng c b tr theo ng cng vic, a im lm vic hoc khng c bo m cc iu kin lm vic tho thun trong hp ng;

b) Khng c tr cng y hoc tr cng khng ng thi hn theo hp ng;

c) B ngc i; b cng bc lao ng; d) Bn thn hoc gia nh tht s c hon cnh kh khn

khng th tip tc thc hin hp ng; ) c bu lm nhim v chuyn trch cc c quan dn

c hoc c b nhim gi chc v trong b my Nh nc;

e) NL c thai phi ngh vic theo ch nh ca thy thuc.

iu 37 BLL(tt): 2- Khi n phng chm dt HL theo quy nh ti

khon 1 iu ny, ngi L phi bo cho ngi s dng L bit trc:

a) i vi cc trng hp quy nh ti cc im a, b v c: t nht ba ngy;

b) i vi cc trng hp quy nh ti im d v im : t nht ba mi ngy nu l hp ng xc nh thi hn t mt nm n ba nm; t nht ba ngy nu l hp ng theo ma v hoc theo mt cng vic nht nh m thi hn di mt nm;

c) i vi trng hp quy nh ti im e: theo thi hn quy nh ti iu 112: phi bo trc cho ngi s dng lao ng tu thuc vo thi hn do thy thuc ch nh.

3- Ngi L lm theo HL khng xc nh thi hn c quyn n phng chm dt HL, nhng phi bo cho ngi s dng L bit trc t nht 45 ngy.

iu 38 BLL: 1- Ngi s dng L c quyn n phng chm dt

hp ng lao ng trong nhng trng hp sau y: a) NL thng xuyn khng hon thnh cng vic

theo hp ng; b) NL b x l k lut sa thi (theo quy nh ti iu

85); c) NL lm theo HL khng xc nh thi hn m

au iu tr 12 thng lin, NL lm theo HL xc nh thi hn m au iu tr su thng lin v NL lm theo HL di mt nm m au iu tr qu na thi hn HL, m kh nng lao ng cha hi phc. Khi sc kho ca NL bnh phc, th c xem xt giao kt tip HL;

d) Do thin tai, ho hon hoc nhng l do bt kh khng khc m ngi s dng L tm mi bin php khc phc nhng vn buc phi thu hp sn xut, gim ch lm vic;

) Doanh nghip, c quan, t chc chm dt hot ng.

iu 38 BLL (tt): 2- Trc khi n phng chm dt HL theo

cc im a, b v c khon 1 iu ny, ngi s dng lao ng phi trao i, nht tr vi Ban chp hnh cng on c s. Trong trng hp khng nht tr, hai bn phi bo co vi c quan, t chc c thm quyn. Sau 30 ngy, k t ngy bo cho c quan lao ng bit, ngi s dng lao ng mi c quyn quyt nh v phi chu trch nhim v quyt nh ca mnh. Trng hp khng nht tr vi quyt nh ca ngi s dng lao ng, Ban chp hnh cng on c s v ngi lao ng c quyn yu cu gii quyt tranh chp lao ng theo trnh t do php lut quy nh.

iu 38 BLL (tt):

3- Khi n phng chm dt HL, tr trng hp quy nh ti im b khon 1 iu ny, ngi s dng lao ng phi bo cho ngi lao ng bit trc:

a) t nht 45 ngy i vi hp ng lao ng khng xc nh thi hn;

b) t nht 30 ngy i vi hp ng lao ng xc nh thi hn t mt nm n ba nm;

c) t nht ba ngy i vi hp ng lao ng theo ma v, theo mt cng vic nht nh m thi hn di mt nm.

iu 39

Ngi s dng lao ng khng c n phng chm dt hp ng lao ng trong nhng trng hp sau y:

1- Ngi lao ng m au hoc b tai nn lao ng, bnh ngh nghip ang iu tr, iu dng theo quyt nh ca thy thuc, tr trng hp quy nh ti im c v im khon 1 iu 38 ca B lut ny;

2- Ngi lao ng ang ngh hng nm, ngh v vic ring v nhng trng hp ngh khc c ngi s dng lao ng cho php;

3- Ngi lao ng l n trong cc trng hp quy nh ti khon 3 iu 111: (v l do kt hn, c thai, ngh thai sn, nui con di 12 thng tui)

- Trong trng hp ngi s dng L n phng chm dt HL trai phap lut th:

phai nhn NL tr li lm cng vic theo hp ng k

phai bi thng mt khoan tin tng ng vi tin lng trong nhng ngy NL khng c bao trc.

Trong trng hp NL n phng chm dt HL trai phap lut th :

khng c tr cp thi vic

phai bi thng mt khoan tin tng ng vi tin lng trong nhng ngy NL khng bao trc.

phai bi thng chi ph o to (nu c) theo quy nh.

(. 41 BLL)

THI GI LM VIC - THI GI NGH NGI

ngha:

- L cn c mi DN xc nh st v ng chi ph nhn cng, tng mc tin lng phi chi tr cho NL theo cc trng hp lm vic v ngh ngi khc nhau;

- NL bit r ch thi gi lm vic, thi gi ngh ngi s ch ng b tr qu thi gian c nhn hng ngy, hng tun, hng nm, t cng t gic tun th k lut v ni quy L ca DN;

- Ch thi gi lm vic v thi gi ngh ngi l cn c php l thanh tra L ni ring v c quan ph trch qun l L ni chung lm chc nng bo v vic thc hin php lut L nghim minh, hng dn t chc lao ng hp l cho cc ni s dng L.

- Thi gi lm vic: l di thi gian m NL phi tin hnh L theo quy nh ca php lut, theo tho c L tp th hoc theo hp ng L.

Thi gi lm vic khng qu 8 gi trong mt ngy hoc 48 gi trong mt tun. Ngi s dng L c quyn quy nh thi gi lm vic theo ngy hoc tun, nhng phi thng bo trc cho NL bit.

Thi gi lm vic hng ngy c rt ngn t mt n hai gi i vi nhng ngi lm cc cng vic c bit nng nhc, c hi, nguy him theo danh mc do B L-TB-XH v B Y t ban hnh.

Ngi s dng L v NL c th tho thun lm thm gi, nhng khng c qu bn gi trong mt ngy, 200 gi trong mt nm. Mt s trng hp c bit cng khng c vt qu 300 gi trong mt nm.

- Thi gi ngh ngi: l di thi gian m NL c t do s dng ngoi ngha v L thc hin trong thi gi lm vic.

NL lm vic 8 gi lin tc th c ngh t nht na gi, tnh vo gi lm vic. Ngi lm ca m c ngh gia ca t nht 45 pht, tnh vo gi lm vic. NL lm vic theo ca c ngh t nht 12 gi trc khi chuyn sang ca khc.

Mi tun NL c ngh t nht mt ngy (24 gi lin tc). Ngi s dng L c th sp xp ngy ngh hng tun vo ch nht hoc vo mt ngy c nh khc trong tun. Trong trng hp c bit do chu k L khng th ngh hng tun th ngi s dng L phi bo m cho NL c ngh tnh bnh qun mt thng t nht l bn ngy.

Ngi lao ng c ngh lm vic, hng nguyn lng nhng ngy l sau y:

Tt dng lch: mt ngy (ngy 1 thng 1 dng lch).

Tt m lch: bn ngy (mt ngy cui nm v ba ngy u nm m lch).

Ngy Chin thng: mt ngy (ngy 30 thng 4 dng lch).

Ngy Quc t lao ng: mt ngy (ngy 1 thng 5 dng lch).

Ngy Quc khanh: mt ngy (ngy 2 thng 9 dng lch).

Ngy gi t Hng Vng( ngy 10 thng 03 m lch)

Nu nhng ngy ngh ni trn trng vo ngy ngh hng tun th NL c ngh b vo ngy tip theo.

NL c 12 thang lm vic ti mt DN hoc vi mt ngi s dng L th c ngh hng nm, hng nguyn lng theo quy nh sau y:

12 ngy lm vic, i vi ngi lm cng vic trong iu

kin bnh thng; 14 ngy lm vic, i vi ngi lm cng vic nng nhc,

c hi, nguy him hoc lm vic nhng ni c iu kin sinh sng khc nghit v i vi ngi di 18 tui;

16 ngy lm vic, i vi ngi lm cng vic c bit nng nhc, c hi, nguy him; ngi lm cng vic nng nhc, c hi, nguy him nhng ni c iu kin sinh sng khc nghit.

S ngy ngh hng nm c tng thm theo thm nin lm vic ti mt DN hoc vi mt ngi s dng lao ng, c nm nm c ngh thm mt ngy.

Ngi lao ng c ngh v vic ring m vn hng nguyn lng trong nhng trng hp sau y:

Kt hn, ngh ba ngy;

Con kt hn, ngh mt ngy;

B m (c bn chng v bn v) cht, v hoc chng cht, con cht, ngh ba ngy.

Ngi lao ng c th tho thun vi ngi s dng lao ng ngh khng hng lng.

TIN LNG:

Tin lng l s tin m ngi s dng lao ng tr cho ngi lao ng khi h hon thnh mt cng vic theo hp ng lao ng ph hp vi cc quy nh ca php lut.

Tin lng do hai bn tho thun nhng v nguyn tc khng c thp hn mc lng ti thiu do nh nc quy nh. Cc thang lng, bng lng do nh nc cng b ch dng lm c s tnh ch bo him, tin lng lm thm gi, lm m, ngng vic, ngh hng nm.

Mc lng ti thiu l mc lng tr cho ngi lao ng lm cng vic n gin nht trong iu kin lao ng bnh thng. Mc lng ti thiu chung c iu chnh tu thuc vo mc tng trng kinh t, ch s gi sinh hot v cung cu lao ng theo tng thi k.

C ba hnh thc tr lng l: theo thi gian, theo sn phm v theo khon. Vic la chn hnh thc tr lng no l quyn ca ngi s dng lao ng.

Khi xy dng thang lng, bng lng, nh mc lao ng, ngi s dng lao ng phi tham kho kin ban chp hnh cng on c s.

Thang lng, bng lng phi c ng k vi c quan qun l nh nc v lao ng cp tnh, thnh ph trc thuc trung ng ni t tr s chnh ca ngi s dng lao ng v phi cng b cng khai trong n v lao ng.

Ngi lao ng lm thm gi c tr lng nh sau:

- Vo ngy thng, t nht bng 150%.

- Vo ngy ngh hng tun, t nht bng 200%

- Vo ngy l, ngy ngh c hng lng, t nht bng 300%

Nu lm thm gi vo ban m th c tr thm t nht bng 30% tin lng tnh theo n gi tin lng hoc tin lng ca cng vic ang lm vo ban ngy. Nu lm thm gi vo ban m, ngi lao ng cn c tr tin lng lm thm gi.

Ngoi tin lng, ngi lao ng cn c th c hng ph cp lng, l khon tin c tr ngoi tin lng b p thm do c nhng yu t khng n nh hoc vt qu iu kin bnh thng nhm khuyn khch ngi lao ng yn tm lm vic.

C nhiu loi ph cp lng vi mc v ngnh ngh khc nhau, chng hn: ph cp khu vc; ph cp trch nhim; ph cp c hi, nguy him; ph cp thu ht, ph cp thm nin vt khung

BO HIM X HI

BHXH c hiu vi ngha l s bo m an ton ca XH dnh cho thnh vin ca n thng qua cc quy trnh ca h thng cng cng, nhm gii to nhng lo u v kinh t v XH cho thnh vin.

Di gc php l, BHXH l mt ch nh bo v NL, s dng ngun tin ng gp ca NL, ngi s dng L v c s ti tr, bo h ca NN nhm tr cp vt cht cho ngi c BH trong trng hp b gim hoc mt thu nhp bnh qun do m au, tai nn L, bnh ngh nghip, thai sn, ht tui L hoc khi cht.

Bo him x hi

Bo him x hi l s tr gip v mt vt cht cn thit c php lut quy nh nhm gip phc hi nhanh chng sc kho, duy tr sc lao ng, gp phn gim bt nhng kh khn v kinh t, n nh i sng cho ngi lao ng v gia nh ca h khi h gp phi nhng bin c dn n b gim hay b mt ngun thu nhp trong c trng hp ngi lao ng n au, thai sn, ht tui lao ng, cht do b ti nn lao ng, bnh ngh nghip, gp ri ro hoc cc kh khn khc theo quy nh ca php lut.

i tng c hng cac ch BHXH chnh l NL.

Theo quy nh ca php lut L nc ta, ch BHXH bt buc c p dng cho cc i tng sau y:

NL lm vic theo HL c thi hn t u 3 thang tr ln v HL khng xac nh thi hn trong cac DN, HTX, c quan, t chc

Cac ch BHXH: Theo quy nh ca PLL, hin nay nc ta c cc ch BH nh sau:

- BHXH bt buc bao gm cc ch sau y: m au; Thai sn; Tai nn lao ng, bnh ngh nghip; Hu tr; T tut.

- BHXH t nguyn bao gm cc ch sau y: Hu tr; T tut.

- BH tht nghip bao gm cc ch sau y: Tr cp tht nghip; H tr hc ngh; H tr tm vic lm.

K LUT LAO NG Ch nh k lut lao ng l tng hp cc quy phm

quy nh v ngha v, trch nhim ca ngi lao ng v ngi s dng lao ng i vi n v lao ng;

Trong mt n v lao ng th k lut lao ng l vic tun theo thi gian, cng ngh v iu hnh sn xut kinh doanh th hin trong ni quy lao ng ca ngi lao ng.

Theo quy nh ca B lut Lao ng doanh nghip s dng t 10 ngi lao ng tr ln phi c ni quy lao ng bng vn bn.

Bn ni quy lao ng trong doanh nghip xy dng phi tun th cc nguyn tc nh: khng tri php lut lao ng v php lut khc, trc khi ban hnh phi tham kho kin ca Ban chp hnh Cng on c s, phi c ng k ti c quan lao ng cp tnh.

Ngi s dng lao ng phi ng k bn ni quy lao ng ti c quan lao ng cp tnh. Ni quy lao ng c hiu lc, k t ngy c ng k. Chm nht l 10 ngy, k t ngy nhn c bn ni quy lao ng, c quan qun l nh nc v lao ng cp tnh phi thng bo vic ng k. Nu ht thi hn trn m khng c thng bo, th bn ni quy lao ng ng nhin c hiu lc.

Ni dung cua ni quy lao ng phai c nhng ni dung chu yu sau y:

- Thi gi lm vic, thi gi ngh ngi;

- Trt t trong doanh nghip;

- An ton L, v sinh L ni lm vic;

- Vic bo v ti sn v b mt cng ngh, kinh doanh ca DN;

- Cc hnh vi vi phm k lut L, cc hnh thc x l k lut L v trch nhim vt cht.

Ni quy L phi c thng bo n tng ngi v nhng im chnh phi c nim yt nhng ni cn thit trong DN.

Khi nim trch nhim k lut lao ng:

Trch nhim k lut lao ng l mt loi trch nhim php l do ngi s dng lao ng p dng i vi nhng ngi lao ng c hnh vi vi phm k lut lao ng bng cch bt h chu mt trong cc hnh thc k lut

Khi x l vi phm k lut lao ng, ngi s dng lao ng phi tun th cc nguyn tc php l sau:

- Mi hnh vi vi phm k lut lao ng ch b x l

mt hnh thc k lut. Khi mt ngi lao ng c nhiu hnh vi vi phm k lut lao ng ng thi th ch ap dng hnh thc k lut cao nht tng ng vi hnh vi vi phm nng nht.

- Khng x l k lut lao ng i vi ngi lao ng vi phm ni quy lao ng trong khi mc bnh tm thn hoc mt bnh khac lm mt kha nng nhn thc hay kha nng iu khin hnh vi.

- Cm xm phm thn th, nhn phm ngi lao ng khi x l vi phm k lut lao ng.

- Cm dng hnh thc pht tin, cp lng thay vic x l k lut lao ng.

- Cm x l k lut lao ng v l do tham gia nh cng theo quy nh cua phap lut.

Ngi vi phm k lut lao ng ty theo mc phm li, b x l theo mt trong nhng hnh thc (3)sau y:

- Khin trch: p dng i vi nhng ngi phm li ln u nhng mc nh. Vic khin trach ngi lao ng c th thc hin bng ming hoc bng vn ban.

- Ko di thi hn nng lng khng qu su thng hoc chuyn lm cng vic khc c mc lng thp hn trong thi hn ti a l su thng hoc cch chc

Hnh thc x l ny p dng i vi ngi lao ng b khin trch bng vn bn m ti phm trong thi hn ba thng k t ngy b khin trch hoc c nhng hnh vi vi phm c quy nh trong ni quy lao ng. Ht thi hn c nu trn (6 thng) th ngi s dng lao ng phi b tr cng vic c. Nu trong thi gian chu k lut lao ng m ngi lao ng c hnh vi ci to tt th s gim thi hn ny.

- Sa thai: Hnh thc x l k lut sa thi ch c p dng trong nhng trng hp sau:

- Ngi lao ng c hnh vi trm cp, tham , tit l b mt cng ngh, kinh doanh hoc c hnh vi khac gy thit hi nghim trng v ti san, li ch cua doanh nghip

- Ngi lao ng b x l k lut ko di thi hn nng lng, chuyn lm cng vic khac m tai phm trong thi gian cha xa k lut hoc b x l k lut cach chc m tai phm.

- Ngi lao ng t b vic 05 ngy cng dn trong 1 thang hoc 20 ngy cng dn trong 1 nm m khng c l do chnh ang.

Thi hiu x l k lut ti a l ba thng k t ngy xy ra hnh vi vi phm, trng hp c bit cng khng qu su thng.

Ngi s dng lao ng khng sa thi hoc n phng chm dt hp ng lao ng i vi ngi lao ng n v l do kt hn, c thai, ngh thai sn, nui con di 12 thng, tr trng hp n v lao ng chm dt hot ng.

Xoa, giam k lut

Ngi b khin trch sau ba thng v ngi b x l k lut chuyn lm cng vic khc sau su thng, k t ngy b x l, nu khng ti phm th ng nhin c xo k lut.

Ngi b x l k lut chuyn lm cng vic khc, sau khi chp hnh c mt na thi hn, nu sa cha tin b, th c ngi s dng lao ng xt gim thi hn.

TRANH CHP LAO NG Tranh chp lao ng l cc tranh chp v quyn v

li ch hp php lin quan n vic lm, tin lng, thu nhp v cc iu kin lao ng khc pht sinh trong qu trnh thc hin hp ng lao ng, tho c lao ng tp th hay trong qu trnh hc ngh.

Tranh chp lao ng bao gm tranh chp c nhn (gia ngi lao ng v ngi s dng lao ng) v tranh chp tp th (gia tp th ngi lao ng vi ngi s dng lao ng).

c im: - L nhng tranh chp pht sinh t quan h L

(quyn v ngha v). - Khng ch bao gm cc tranh chp v quyn v ngha

v ca cc bn m cn gm c nhng tranh chp v li ch gia hai bn ch th. Tranh chp L c th pht sinh m khng c vi phm PL.

- Quy m v mc tham gia ca cc ch th c th lm thay i c bn tnh cht v mc ca tranh chp. (tranh chp lao ng tp th khc tranh chp c nhn).

- C tc ng trc tip v rt ln n bn thn v gia nh ngi L. Thm ch cn c th tc ng n an ninh v trt t cng cng cng nh i sng kinh t chnh tr ton XH.

Phn loi tranh chp lao ng:

- Cn c vo quy m ca tranh chp: Tng ng vi hai loi quan h L: quan h L gia c nhn NL vi ngi s dng L v quan h gia tp th ngi L vi i din ngi s dng L hoc ngi s dng L, c hai loi tranh chp L l:

Tranh chp lao ng ca nhn

Tranh chp lao ng tp th.

Tranh chp L nu ch pht sinh gia mt NL v ngi s dng L th l tranh chp lao ng ca nhn. S nh hng ca n n hot ng SX ca DN ch mc hn ch.

Nu tranh chp xy ra gia tp th NL v ngi s dng L trong phm vi ton DN th lc tranh chp s c tc ng tiu cc rt ln n SX v nhiu khi cn nh hng n c an ninh trt t cng cng. V th hu qu php l cng c nhng biu hin khc nhau v v tnh cht y cc quy nh p dng gii quyt, cc c ch gii quyt cng c s khc nhau.

Cn c vo tnh cht cua tranh chp: c 2 loi: tranh chp v quyn v tranh chp v li ch.

Tranh chp v quyn l nhng tranh chp pht sinh trong vic thc hin quyn v ngha v c quy nh trong lut L, tha c L tp th hay HL.

Tranh chp v li ch l nhng tranh chp v cc quyn li cha c php lut quy nh hoc ng, cha c cc bn ghi nhn trong tha c tp th hoc tha thun trong tha c nhng khng cn ph hp do cc yu t pht sinh vo thi im tranh chp.

C quan, t chc c thm quyn gii quyt tranh chp lao ng:

- Thm quyn v trnh t giai quyt tranh chp lao ng ca nhn

C quan, t chc c thm quyn gii quyt tranh chp L c nhn bao gm:

Hi ng ho gii L c s hoc ho gii vin L;

To n nhn dn.

TRNH T: Tranh chp L c nhn, th tc bt buc phi thng

qua HHGL c s hoc HGVL. Nu hai bn chp nhn phng n HG th HHGL

c s hoc HGVL lp bin bn ho gii thnh, hai bn c ngha v chp hnh cc tho thun ghi trong bin bn HG thnh.

Nu hai bn khng chp nhn phng n HG hoc mt bn tranh chp c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt khng c l do chnh ng th HHGL c s, HGVL lp bin bn HG khng thnh; mi bn tranh chp c quyn yu cu TAND gii quyt.

- Thm quyn v trnh t giai quyt tranh chp lao ng tp th: C quan, t chc c thm quyn gii quyt tranh chp lao ng tp th v quyn bao gm: Hi ng ho gii lao ng c s hoc ho gii vin lao

ng;

Ch tch U ban nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh;

To n nhn dn.

- Thm quyn v trnh t giai quyt tranh chp lao ng tp th(tt):

C quan, t chc c thm quyn gii quyt tranh chp L tp th v li ch bao gm:

Hi ng ho gii lao ng c s hoc ho gii vin lao ng;

Hi ng trng ti lao ng.

- Trnh t giai quyt i vi tranh chp lao ng tp th v quyn:

Chn HHGL c s hoc HGVL gii quyt tranh chp L tp th

Nu hai bn chp nhn phng n HG th HHGL c s hoc HGVL lp bin bn HG thnh, th hai bn c ngha v chp hnh cc tho thun ghi trong bin bn HG thnh.

Nu hai bn khng chp nhn phng n HG hoc mt bn tranh chp c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt khng c l do chnh ng th HHGL c s hoc HGVL lp bin bn HG khng thnh th mi bn tranh chp c quyn

yu cu Ch tch UBND cp huyn gii quyt Sau khi Ch tch UBND cp huyn gii quyt m hai

bn vn cn tranh chp hoc ht thi hn gii quyt m Ch tch UBND cp huyn khng gii quyt th mi bn c quyn yu cu TAND cp tnh gii quyt hoc tp th L c quyn tin hnh cc th tc nh cng.

Trnh t giai quyt tranh chp L tp th v li ch: >>Chn HHGL c s hoc HGVL gii quyt tranh

chp L tp th. Nu hai bn chp nhn phng n HG th HHGL

c s hoc HGVL lp bin bn HG thnh; Nu hai bn khng chp nhn phng n HG hoc

mt bn tranh chp c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt khng c l do chnh ng th HHGL c s hoc HGVL lp bin bn HG khng thnh.

Mi bn tranh chp c quyn yu cu HTTL gii quyt tranh chp. HTTL a ra phng n HG. Nu hai bn chp nhn phng n HG th HTTL lp bin bn HG thnh.Trng hp hai bn khng chp nhn phng n HG hoc mt bn tranh chp c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt khng c l do chnh ng th HTTL lp bin bn HG khng thnh, trong trng hp ny tp th L c quyn nh cng.

NH CNG: nh cng l vic u tranh c t chc cua tp th L

trong DN hay mt b phn cua DN bng cach cng nhau ngh vic nhm yu cu ngi s dng L ap ng nhng quyn v li ch hp phap phat sinh trong quan h L.

nh cng l bin php trc tip, mnh m nht ca NL i thc hin ng cc ngha v ca ngi s dng L theo PL, nht l i tha mn nhng yu sch ca NL v tin lng, iu kin lm vic v nhng m bo XH, nhm bo v quyn v li ch hp php ca h.

Do phm vi nh hng rt ln ca nh cng i vi hot ng SXKD cng nh vi XH, quyn nh cng phi c gii hn trong mt khun kh PL cho php v phi tun theo nhng trnh t th tc nht nh theo quy nh ca PL.

nh cng c cc c im:

- nh cng l s ngng vic cua tp th L.

- nh cng l hnh thc u tranh c t chc. Tnh t chc th hin ch: vic quyt nh nh cng, th tc chun b nh cng, tin hnh nh cng, gii quyt nh cng u do i din ca tp th L v C tin hnh. Ngoi t chc C, khng ai c quyn ng ra t chc nh cng.

- Vic nh cng ch tin hnh trong phm vi DN hoc b phn cua DN.

Phn loi nh cng:

Cn c vo tnh hp php ca nh cng ta c:

nh cng hp phap

nh cng bt hp phap.

Cn c vo phm vi nh cng:

nh cng doanh nghip,

nh cng b phn,

nh cng ton ngnh.

Phap lut nc ta ch tha nhn nhng cuc nh cng trong phm vi DN (nh cng DN v nh cng b phn) l hp phap ./.

Khi nim Lut Hnh s

Lut Hnh s l mt ngnh lut c lp trong h thng php lut Vit Nam, bao gm tng hp cc quy phm php lut do nh nc ban hnh trong xc nh hnh vi nguy him no cho x hi l

ti phm ng thi quy nh hnh pht cho ch th ti phm

i tng iu chnh l nhng quan h x hi pht sinh gia mt bn l nh nc (m i din l cc c quan c thm quyn theo lut nh) v bn cn li l ngi phm ti khi ngi ny thc hin hnh vi nguy him cho x hi c quy nh trong B lut Hnh s

Phng php iu chnh l phng php quyn uy.

Mt s ch nh c bn ca Lut Hnh s

Ch nh v ti phm Ti phm l hnh vi nguy him cho x hi c quy

nh trong B lut hnh s, do ngi c nng lc trch nhim hnh s thc hin mt cch c hoc v , xm phm c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th T quc, xm phm ch chnh tr, ch kinh t, nn vn ho, quc phng, an ninh, trt t, an ton x hi, quyn, li ch hp php ca t chc, xm phm tnh mng, sc khe, danh d, nhn phm, t do, ti sn, cc quyn, li ch hp php khc ca cng dn, xm phm nhng lnh vc khc ca trt t php lut x hi ch ngha.

V phn loi ti phm

Cn c vo tnh cht v mc nguy him cho x hi ca hnh vi ti phm, BLHS chia ti phm thnh 4 loi, l :

Ti phm t nghim trng: l ti phm gy nguy hi khng ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n ba nm t

Ti phm nghim trng: l ti phm gy nguy hi ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n by nm t

Ti phm rt nghim trng: l ti phm gy nguy hi rt ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n mi lm nm t

Ti phm c bit nghim trng: l ti phm gy nguy hi c bit ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l trn mi lm nm t, t chung thn hoc t hnh.

V tui chu trch nhim hnh s:

C nhn t 16 tui tr ln phi chu trch nhim hnh s v mi ti phm.

Ngi t 14 tui tr ln, nhng cha 16 tui phi chu trch nhim hnh s v ti phm rt nghim trng do c hoc ti phm c bit nghim trng.

V thi hiu truy cu trch nhim hnh s:

- 5 nm i vi cc ti phm t nghim trng

- 10 nm i vi cc ti phm nghim trng

- 15 nm i vi cc ti phm rt nghim trng.

- 20 nm i vi cc ti phm c bit nghim trng.

Ch nh v hnh pht

Hnh pht l bin php cng ch nghim khc nht ca Nh nc nhm tc b hoc hn ch quyn, li ch ca ngi phm ti.

+ Hnh pht chnh : L hnh pht tn ti c lp. Mi ngi phm ti Ta n ch c tuyn mt hnh pht chnh m thi, khng c p dng ng thi nhiu hnh pht chnh. Hnh pht chnh trong Lut Hnh s gm c :

Cnh co

Pht tin

Ci to khng giam gi

Trc xut

T c thi hn :

T chung thn

T hnh

Hnh pht b sung : l hnh pht khng th tn ti c lp c. Khi tuyn n i vi ngi phm ti th bn cnh hnh pht chnh Ta n c th tuyn km theo mt hoc mt s hnh pht b sung nu iu lut v ti danh c quy nh.

Hnh pht b sung trong Lut HS gm c :

Cm m nhim chc v, cm hnh ngh hoc lm cng vic nht nh

Cm c tr

Qun ch

Tc mt s quyn cng dn

Tch thu ti sn

Cc bin php t php : Ngoi vic p dng hnh pht chnh v hnh pht b sung theo quy cc quy nh nu trn th Ta n cn c th p dng cc bin php t php l nhng bin php cng ch hnh s c p dng i vi thc hin ti phm hoc c du hiu ca ti phm.

Tch thu vt, tin trc tip lin quan n ti phm;

Tr li ti sn, sa cha hoc bi thng thit hi, buc cng khai xin li;

Bt buc cha bnh .

Ngnh lut t tng hnh s

i tng iu chnh ca Lut t tng hnh s l nhng quan h x hi pht sinh trong qu trnh khi t, iu tra, truy t, xt x v thi hnh n hnh s.

Phng phap iu chnh gm: phng php quyn uy v phng php phi hp - ch c.

Nhng nguyn tc c ban cua lut t tng hnh s :

- Bo m php ch x hi ch ngha trong t tng hnh s.

- Bo m quyn tham gia t tng hnh s ca cc t chc x hi v cng dn.

- Bo m quyn bnh ng ca mi cng dn trc php lut.

- Khng ai c th b coi l c ti nu cha c bn n kt ti c hiu lc ca ta n.

- Xc nh s tht ca v n.

- m bo quyn bo cha ca b can, b co.

- Bo m quyn bnh ng trc to n.

- Thm phn v hi thm xt x c lp v ch tun theo php lut.

- S phi hp gia cc c quan tin hnh t tng.

Gii quyt mt v n hnh s:

Khi t v n hnh s

iu tra v n hnh s

Khi t b can

Hi cung b can

Bt ngi

Tm gi

Tm giam

Cm i khi ni c tr

Bo lnh

t tin hoc ti sn c gi tr bo m

Quyt nh truy t

Xt x s thm

Xt x phc thm

Thi hnh bn n, quyt nh ca Ta n

Lut Hnh chnh l tng hp cc quy phm php lut do nh nc ban hnh iu chnh cc quan h x hi pht sinh trong:

Qu trnh hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan hnh chnh nh nc,

Qu trnh cc c quan nh nc xy dng v n nh ch cng tc ni b ca mnh,

Qu trnh cc c nhn, t chc thc hin hot ng qun l hnh chnh i vi cc vn c th do php lut quy nh

Cc quan h ny c th chia thnh ba nhm:

Nhm 1 : l nhng quan h x hi pht sinh trong hot ng qun l nh nc ca cc c quan hnh chnh nh nc (quan h trn di theo HT dc, thm quyn chung chuyn mn),

Nhm 2 : L nhng quan h c tnh cht qun l, hnh thnh trong qu trnh cc c quan nh nc xy dng, cng c t chc b my v ch cng tc ni b ca c quan;

Nhm 3 : L nhng quan h qun l hnh thnh trong qu trnh thc hin chc nng qun l nh nc i vi nhng vn c th m php lut quy nh. Chng hn, mi quan h gia nhn vin cnh st giao thng vi ngi vi phm hnh chnh trong lnh vc giao thng.

Cc ch nh c bn ca Lut Hnh chnh:

Ch nh v cn b, cng chc

Ch nh v trch nhim hnh chnh trong Lut Hnh chnh

T tng hnh chnh

1. CN B CNG CHC

Lut Cn b, cng chc do Quc hi ban hnh vo ngy 13 thng 11 nm 2008, c hiu lc thc hin t ngy 01 thng 01 nm 2010

Khi nim cn b c hiu l cng dn Vit Nam, c bu c, ph chun, b nhim gi chc v, chc danh theo nhim k trong c quan ca ng Cng sn Vit Nam, Nh nc, t chc chnh tr - x hi trung ng, cp tnh, cp huyn, trong bin ch v hng lng t ngn sch nh nc.

Cng chc c hiu l cng dn VN, c tuyn dng, b nhim vo ngch, chc v, chc danh trong c quan ca ng CSVN, Nh nc, t chc chnh tr - x hi trung ng, cp tnh, cp huyn; trong c quan, n v thuc Qun i nhn dn m khng phi l s quan, qun nhn chuyn nghip, cng nhn quc phng; trong c quan, n v thuc Cng an nhn dn m khng phi l s quan, h s quan chuyn nghip v trong b my lnh o, qun l ca n v s nghip cng lp, trong bin ch v hng lng t ngn sch nh nc.

Cn b cp x c hiu l cng dn Vit Nam, c bu c gi chc v theo nhim k trong Thng trc Hi ng nhn dn, y ban nhn dn, B th, Ph B th ng y, ngi ng u t chc chnh tr - x hi;

Cng chc cp x l cng dn Vit Nam c tuyn dng gi mt chc danh chuyn mn, nghip v thuc y ban nhn dn cp x, trong bin ch v hng lng t ngn sch nh nc.

Cc hnh thc k lut i vi cn b, cng chc

Cn b vi phm quy nh ca Lut cn b, cng chc v cc quy nh khc ca php lut c lin quan th tu theo tnh cht, mc vi phm phi chu mt trong nhng hnh thc k lut sau :

- Khin trch

- Cnh co

- Cch chc : Bin php k lut ny ch p dng i vi cn b c ph chun gi chc v theo nhim k

- Bi nhim.

Cn b phm ti b Ta n kt n v bn n, quyt nh c hiu lc php lut th ng nhin thi gi chc v do bu c, ph chun, b nhim. Trng hp b Ta n pht t m khng c hng n treo th ng nhin b thi vic.

2. TRCH NHIM HNH CHNH

Trch nhim hnh chnh: l nhng bin php cng ch nh nc do c quan nh nc c thm quyn hoc nh chc trch c nh nc trao quyn p dng i vi c nhn, t chc vi phm hnh chnh.

Bin php x pht hnh chnh gm c :

+ Cc bin php x pht chnh : l cc bin php x pht tn ti c lp. i vi mi vi phm hnh chnh th ch th vi phm ch chu mt trong cc bin php x pht chnh sau :

- Cnh co : c p dng i vi c nhn, t chc vi phm hnh chnh nh, ln u, c tnh tit gim nh hoc i vi mi hnh vi vi phm hnh chnh do ngi cha thnh nin t 14 tui n di 16 tui thc hin. Cnh co c quyt nh bng vn bn.

- Pht tin : Mc pht tin trong x pht vi phm hnh chnh ti thiu l 10.000 v ti a l 500 triu ng.

+ Cc bin php pht b sung : Ty theo tnh cht v mc vi phm ca ch th vi phm, nh nc c th p dng mt hoc cc hnh thc x pht b sung nh tc quyn s dng giy php, chng ch hnh ngh; tch thu tang vt, phng tin c s dng vi phm hnh chnh.

+ Cc bin php khc phc hu qu : Ngoi cc hnh thc x pht chnh v x pht b sung theo quy nh, ch th vi phm hnh chnh cn c th b p dng mt hoc nhiu bin php khc phc hu qu sau :

Buc khi phc li tnh trng ban u b thay i do vi phm hnh chnh gy ra hoc buc tho d cng trnh xy dng tri php.

Buc thc hin cc bin php khc phc tnh trng nhim mi trng, ly lan dch bnh do vi phm hnh chnh gy ra.

Buc a ra khi lnh th Vit Nam hoc buc ti xut hng ho, vt phm, phng tin.

Buc tiu hu vt phm gy hi cho sc khe con ngi, vt nui v cy trng, vn ho phm c hi.

3.T TNG HNH CHNH

T tng hnh chnh l tng hp cc quy phm php lut do nh nc ban hnh iu chnh mi quan h t tng gia Ta n vi cc bn tham gia vo qu trnh gii quyt mt v n hnh chnh

Cc giai on xt x ca t tng hnh chnh:

Khi kin v th l v n

Chun b xt x

a v n ra xt x.

Tm nh ch vic gii quyt v n.

nh ch vic gii quyt v n.

Xt x s thm

Xt x phc thm

bai giang phap luat dai cuong

Documents