![Page 1: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/1.jpg)
TTüüberkberküülozloz TedavisinTedavisindede YanYanEtkilerEtkiler
Dr. Özlen TümerSüreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahi
Merkezi E.A.H.23.4.2008
Türk Toraks Derneği XI. Yıllık KongresiAntalya
![Page 2: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/2.jpg)
• Tüberküloz tedavisi bir çok ilacın birlikte kullanımı prensibine dayandığı için tek bir ilacın toksik etkisini belirlemek oldukça zordur.
• Ayrıca ilaçların birlikte kullanımından kaynaklanan yan etkiler de ortaya çıkabilmektedir.
• Yan etkilerin yönetimi: ilaçların düzensiz kullanımı sonucu ilaç direncine yol açabilir, ilaçlar kesilmediğinde de hastanın hayatınıtehdit edebilir.
![Page 3: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/3.jpg)
Yan etkiler için risk faktörleriYan etkiler için risk faktörleri
• İleri yaş• Malnütrisyon• Hamilelik, emzirme• Alkolizm• KC yetmezliği• Kr. Böbrek
yetmezliği• HIV enfeksiyonu
• Yaygın TB• Atopi• Anemi• D. Mellitus• Düzensiz ilaç
kullanımı• Aile öyküsü• Ek ilaç kullanımı
![Page 4: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/4.jpg)
Plan:
TB tedavisinde kullanılan ilaçların özellikleri ve oluşturabilecekleri yan etkilerYan etkilerin yönetimiİlaç etkileşimleri
![Page 5: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/5.jpg)
Tüberküloz tedavisinde kullanılan majör (birinci sıra) ilaçlar
TTüüberkberküüloz tedavisinde kullanloz tedavisinde kullanıılan majlan majöör r (birinci s(birinci sııra) ilara) ilaççlarlar
• İsoniazid
• Rifampisin
• Pirazinamid/Morfozinamid
• Etambutol
• Streptomisin
![Page 6: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/6.jpg)
Günlük doz (mg/kg/gün)
İlaçlar Yetişkin Çocuk
Günlük maksimum doz (mg/gün)
İsoniazid 5 5-10 300
Rifampisin 10 10-15 600
Pirazinamid 25 20-40 2000
Morfozinamid 40-50 40-60 3000
Streptomisin 15 20-30 1000
Etambutol 15-20 15-25 1500
![Page 7: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/7.jpg)
İSONİAZİD (H)İSONİAZİD (H)• 1912’de keşfedilmiş, 1952 yılından beri TB
tedavisinde etkisi biliniyor. • Oral yolla kullanılan, ucuz, hastalar tarafından
iyi tolere edilen sentetik bir ilaçtır.• Basilin hücre duvarında bulunan mikolik asit
sentezini bozar.• Aç karına,tek dozla alınır. 1-2 saatte etkili
serum konsantrasyonuna ulaşır. BOS’a geçer.
![Page 8: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/8.jpg)
İsoniazidİsoniazid
• Koruyucu tedavide kullanılır.• Asetilasyon ile metabolize edilir. Genetik
olarak hızlı ve yavaş asetilleyicilervardır.
• Karaciğerde inaktif metabolitlere çevrilir, idrarla atılır.
![Page 9: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/9.jpg)
İsoniazid’e bağlı yan etkilerİsoniazid’e bağlı yan etkiler• Hepatotoksisite:Genellikle tedavinin ilk 3
ayında çıkan hepatotoksik yan etki 20 yaş altında görülmez.Günlük alkol alımı hepatotoksisitegelişme riskini arttırır.
• Periferik nöropati: Erişkinlerde günlük doz 300 mg’ a kadar nöropati gelişmez. Günde maks. 10-15 mg piridoksin dozu koruyucu olarak önerilir.Hamilelik, alkolizm, yaşlılık durumunda, epileptik, üremik, diyabetik hastalarda önerilir.Parestezi ile başlar, ayaklarda ve ellerde yanma hissi oluşur.
• Periferik nöropati gelişen vakalarda ilaç kesilir. 100-200 mg/gün piridoksin başlanır.H’nın etkisini azaltabileceği bilinmeli.
![Page 10: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/10.jpg)
İsoniazid’e bağlı yan etkilerİsoniazid’e bağlı yan etkiler
• Epileptik nöbet, halusinasyon, psikoz, optik nörit
• İdiosenkratik reaksiyonlar: Lupus, hematolojik hastalıklar (hemolitikanemi), romatizma benzeri sendrom, alopesi
• Aşırı duyarlılık reaksiyonları: İlaca bağlıateş, astım, dermatit.
![Page 11: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/11.jpg)
RİFAMPİSİN (R)RİFAMPİSİN (R)• 1966 dan beri klinikte kullanılan, oldukça güçlü,
semisentetik ve bakterisit etkisi olan bir ilaçtır. Bakterilerde DNA tarafından düzenlenen RNA sentezini bozmak sureti ile etki eder.
• Oral yolla tek doz halinde ve aç karnına alındığında barsaklardan çabuk ve tam olarak absorbe edilir.Tüm vücut sıvılarına geçer. BOS’ta plasmanın %20’ si kadar bulunur. Anne sütü ile çocuğa geçer.
• KC’de metabolize olur. Safra ve idrarla atılır.• Metabolitleri idrar, ter, gözyaşını boyar (turuncu-
kırmızı). Kontakt lens kullananlar uyarılmalı.
![Page 12: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/12.jpg)
RİFAMPİSİN’in Yan EtkileriRİFAMPİSİN’in Yan Etkileri• Tedavi başlangıcında bilirubin ve KC enzimlerinde
yükselme• Hepatotoksisite• Flu sendromu: Kas, eklem ağrıları, ateş bulguları ile
gribe benzer bir sendrom. İlaç yüksek doz kullanıldığında görülür.
• Kaşıntı ve ilaca bağlı ateş• Akut böbrek yetmezliği, trombositopenik purpura,
hemolitik anemi, toksik epidermal nekroliz, amenore, anafilaktik şok, psödomembranöz kolit, lupus,myopati
![Page 13: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/14.jpg)
PİRAZİNAMİD (Z)PİRAZİNAMİD (Z)
• Hücre içindeki basillere bakterisit etkili olduğu ve kısa sürede sterilizasyon yaptığı anlaşılmıştır. Tüm tedavi rejimlerinde tedavinin ilk 2 ayında vazgeçilmez ilaç olmuştur.
• Tüm vücut sıvılarına yayılır. KC’deinaktive olur. İdrarla atılır.
![Page 15: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/15.jpg)
Pirazinamid’in Yan EtkileriPirazinamid’in Yan Etkileri• Hepatotoksisite• Hiperürisemi: Pirazinamidin tubuler ürik asit
sekresyonunu inhibe etmesi nedeniyle vakaların %40’ında serum ürik asit düzeyi normalin üzerine çıkar.
• Gut benzeri Artralji: pirazinamid kullanılan hastalarda poliartraljiye sık rastlanır.
• Diğer:Döküntü,bulantı, anemi, lupus, konvulsiyon,fotodermatit
![Page 16: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/16.jpg)
ETAMBUTOL (E)ETAMBUTOL (E)
• 1961 yılından beri kullanılan sentetik bir ilaçtır.
• Oral yolla kullanılır. Yemekle emilimi etkilenmez.
• BOS’a geçişi iyi değildir. • İdrarla atılır. Böbrek fonksiyonları bozuksa
serum seviyeleri takip edilmelidir.
![Page 17: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/17.jpg)
Etambutol’un Yan EtkileriEtambutol’un Yan Etkileri• Optik Nörit: Yüksek doz kullanılan
hastalarda tedaviye başladıktan sonra ortaya çıkar. Görme bulanıklaşır. Yeşil kırmızı renk ayrımı güçleşir. Daha sonra santral skotom ve periferik görme alanında daralma olabilir.İlaç kesilir ve tedaviden çıkarılır. Genellikle reversibl’dir.
• Aplastik anemi• Döküntü, Lupus eritematosus, Trombositopeni• Hiperürisemi
![Page 18: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/18.jpg)
STREPTOMİSİN (S)STREPTOMİSİN (S)
• 1946 yılından beri kullanılan bir aminoglikozittir.
• Intramüsküler uygulanır. • Bazen intravenöz uygulama tercih edilir.• Yaşlılarda doz düşürülür. • Hücre duvarından ve biyolojik zarlardan
geçmez, buna rağmen menenjit TB’de olduğu gibi inflamasyonlu zarlardan geçmektedir.
![Page 19: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/19.jpg)
Streptomisin’in yan etkileriStreptomisin’in yan etkileri
• Ototoksisite: Vertigo,ataksi, işitme kaybı• Nefrotoksisite• Elektrolit ve tuz dengesizliği• Ateş ve döküntü• Aşırı duyarlılık reaksiyonu, anafilaksi
![Page 20: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/20.jpg)
TİOASETAZONTİOASETAZON
• 1960’tan beri özellikle gelişmekte olan ülkelerde İsoniazid ile birlikte kullanılmıştır. Bugün için E bu ilacın yerini almıştır.
Yan Etkiler: özellikle HIV(+)’lerde fazladır. • Gastrointestinal bulgular• Santral sinir sistemi bulguları• Deri lezyonları• Agranulositoz
![Page 21: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/21.jpg)
KullanKullanıılan ikinci slan ikinci sııra ilara ilaççlarlarAminoglikozitler 15 mg/kg
Kapreomisin 15 mg/kg
Kinolonlar(O/Cx) 600-800 mg/750-1500 mg
Levofloksasin 500-750 mg
Moksifloksasin 400 mg
Etionamid/Protionamid 500-750 mg
Sikloserin/Terizidon 500-750 mg
![Page 22: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/22.jpg)
KullanKullanıılan ikinci slan ikinci sııra ilara ilaççlar(2)lar(2)
PAS 8-12 gr
Klofazimin 100-300 mg
Rifapentin 600mg/hf2
Amoksisilin+Klavulanik asit 2 gr
Klaritromisin 1000 mg
Rifabutin 300 mg
Linezolid (Zyvox) 1200 mg
![Page 23: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/23.jpg)
İİkinci skinci sııra ilara ilaççlarla slarla sıık kark karşışılalaşışılan yan etkilerlan yan etkiler
Mide-barsak yakınmaları (PAS,ETH)İşitme kaybı (KM,AMK)Psikotik reaksiyon-depresyon (CS)Konvülsiyon (CS)
Hepatotoksisite (ETH,PAS)Artralji (Kinolonlar)Periferik nöropati (CS)Hipotiroidi (PAS,ETH)Deride renk değişikliği (Klofazimin)Elektrolit bozuklukları (CM,AMK,KM)
![Page 24: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/24.jpg)
İLAÇLARIN NEDEN OLDUĞU YAN ETKİLERİN YÖNETİMİ
![Page 25: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/25.jpg)
Minör Yan EtkilerMinör Yan Etkiler• İştahsızlık, bulantı, karın ağrısı,• Eklem ağrısı• Ayakta yanma hissi• Kırmızı idrar, gözyaşı vb.• Kaşıntı
![Page 26: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/26.jpg)
Mide-barsak yakınmaları(Karın ağrısı,bulantı,kusma)• İlaç verilme saatleri değiştirilebilir,
dozlar bölünebilir, az yemekle verilebilir.
Antasitler (ilaçlardan 2 h önce veya sonra)
Anti-emetikH2blokerleri
• Sorumlu ilaç kısa süre tedaviden çıkarılabilir. • Sorumlu ilaç kesilebilir.
![Page 27: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/27.jpg)
Periferik nöropati• INH• Aminoglikozitler Piridoksin 300mg
• Sikloserin CM,egzersiz
• Kinolonlarİlaç kesilebilir
Artralji• PZA• Kinolonlar NSAI ilaçlar,egzersiz
![Page 28: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/28.jpg)
Majör yan etkilerMajör yan etkiler• Hepatotoksisite• İşitme kaybı, dengesizlik• Aşırı duyarlılık reaksiyonu-Anafilaksi• Görme bozukluğu• Akut böbrek yetmezliği• Trombositopenik purpura• Hemolitik anemi
![Page 29: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/29.jpg)
Hepatotoksisite• INH,RIF, PZA• Etionamid,Kinolonlar,PAS• Hastanede tedavi edilmesi uygundur.
Tedavi kesilir. Enzimler normal seviyeye dönünce tedavi yeniden başlanır.
• Tekrarlarsa E ve S ile birlikte sorumlu tutulan ilaç ilk olarak düşük dozdan başlanarak basamaklı olarak tam doza geçilir. (H→R→Z)
![Page 30: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/30.jpg)
Cilt reaksiyonları• Kızarıklıklar ve kaşıntı sık görülür.
Antihistaminiklerle tedavi edilebilir.• Ciltte aşırı duyarlılık reaksiyonları daha
ender: SM, PAS, TH• Eksfoliyatif dermatit • Stevens-Johnson Sendromu:
Müköz zarları da tutan toksik epidermalnekroz
![Page 31: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/32.jpg)
İşitme kaybı• Aminoglikozitler
Kapreomisin daha az toksik• Uzun süreli tedavi başlamadan önce
odyometri yapılarak takibi önerilir.• Doz azaltılır veya kesilir.
![Page 33: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/33.jpg)
Psikotik reaksiyon-Depresyon-Konvülsiyon
• INH• Sikloserin• KinolonlarAntipsikotik-antidepresan-antikonvülsan
tedaviPiridoksin 300 mg• Gözlem altında tutulur (İntihar,zarar verme)
• Doz azaltılır veya kesilir.
![Page 34: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/34.jpg)
TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ LOZ İİLALAÇÇLARININ LARININ DDİĞİĞER ER İİLALAÇÇLARLA LARLA ETKETKİİLELEŞİŞİMLERMLERİİ
![Page 35: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/35.jpg)
İSONİAZİD
• Fenitoin• Karbamazepin• Warfarin• Diazepam• Teofilin
• Prednizolon• Ketokonazol
Serum seviyelerini yükseltir
INH’nın etkisini azaltır
![Page 36: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/36.jpg)
INH
• PAS• İnsulin• Karbamazepin• Teofilin
• INH asetominofene bağlı KC toksisitesiniarttırır.
INH’nın etkisini arttırır.
![Page 37: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/37.jpg)
RİFAMPİSİN sitokrom p450’yi indükler
• Oral antikoagülanlar• Oral kontraseptifler• Oral antidiabetikler• Kortikosteroid• Digoxin• Verapamil• Insulin• Antifungal,kloramfenikol• Teofilin• Proteaz inhibitörleri ve • Non-nükleozid revers transkriptaz inhibitörleri
Serum seviyelerini düşürür
![Page 38: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/38.jpg)
RIF
• Kotrimoksazol RIF etkisini arttırır.
• Ketokonazol birlikte alındığında RIF’in emilimini bozar ve tedavide başarısızlığa yol açabilir.
![Page 39: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/39.jpg)
Pirazinamid• Allopürinol plazma seviyesini yükseltir.
Bu nedenle artralji tedavisinde yararlıdeğil.
Etambutol• Aluminyum-Magnezyum antasidler
emilimini bozar.Streptomisin• Furosemid gibi diüretikler ototoksik
etkisini arttırır.
![Page 40: Tüberküloz Tedavisinde Yan Etkilerfile.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/mse11-ppt-pdf/o_tumer... · • Furosemid gibi diüretikler ototoksik etkisini arttırır. Kaynaklar](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022117/5c91e59109d3f207228c2d44/html5/thumbnails/40.jpg)
Kaynaklar• Toman’s Tuberculosis 2004• H. Rieder/Interventions for TB Control
and Elimination IUATLD 2002• WHO,Treatment of TB 2003• ATS: Hepatotoxicity of antituberculosis
Therapy. 2006• PIH/Medical management of MDR-TB
2003