Download - Nepali gajal book
lr;fk k|sfzgdfnf—$@
OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’
;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/-sljtf–uhn;ª\u|x_
s[lt M ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ljwf M sljtf—uhn;ª\u|xs[ltsf/ M OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’k|sfzs M lrtjg ;flxTo kl/ifb\;+:s/0f M k|yd, @)^&s[lt–z[ª\vnf M rf}yf];jf{lwsf/ M s[ltsf/dfk|sflzt ;ª\Vof M !))!cfj/0fsnf M lgs hf]zLd"No M ¿= &%.—sDKo'6/ ;]l6ª\u M bLk]Gb|s'df/ hf]zL ‘lgs’
gf/fo0fu9, lrtjg, kmf]g M )%^—%&!&$)d'b|s M lrqjg lk|G6;{ -k|f=_ ln=
k|];dfu{, gf/fo0fu9, kmf]g M )%^—%&!&$*
Indra Lal Shrestha ‘Indra Lal Shrestha ‘Indra Lal Shrestha ‘Indra Lal Shrestha ‘Indra Lal Shrestha ‘AAAAAdwitiya’dwitiya’dwitiya’dwitiya’dwitiya’
Sansar: Sapana ko UpaharA Collection of Poem–Gazals by
;dk{0f
;flxlTos hut\g]kfn
M
;Dks{ kmf]g M )%^— %@)!@*%@)!*!{
lrtjg ;flxTo kl/ifb\lrtjgk=;+= M—
r=g+= M—
p2]Zo M—s_ ;flxlTos k|ltefsf]
pTyfg / ;Ddfgug]{ .
v_ g]kfnL / :yfgLoefiffsf ;flxTosf]cWoog Pj+cg';Gwfg ug]{ .
u_ ;flxTosf/x¿sf]e]nf, uf]i7L Pj+k|ltof]lutf cflbu/fpg] .
3_ ;flxlTos s[ltx¿sf];ª\sng / k|sfzgug]{ .
ª_ :yfgLo efiff, ;+:s[lttyf Oltxf;k|sfzg–df Nofpg] .
r_ c~rn Pj+ /fli6«o:t/df ;flxlTos;ª\3—;+:yf;“u;Dks{ /fvL;flxlToslqmofsnfksf]clej[l4 ug]{ .
k|sfzsLo
lrtjg ;flxTo kl/ifb\sf z'e]R5'sx?dWo]cu|kª\lQmdf cfpg] gfd xf] >L OGb|nfn >]i7 …clåtLoÚ .cfkm\gf] >]i7 sd{ / ;fwgfåf/f;d]t clåtLo x'g'ePsfOGb|nfnhLn] y/ / gfdnfO{ rl/tfy{ t'Nofpg'ePsf]5 . >L clåtLohL lrtjg ;flxTo kl/ifb\sf cfhLjg;b:o / ;Ddflgt ;h{s klg x'g'x'G5 .
cå}t j]bfGt bz{gsf] …a|Xd;Tod\ hulGdYofÚaf6 cg'k|fl0ft OGb|nfnhLsf k|foM ;a} /rgfx?cWofTdbz{gsf j[Qleq kb{5g\ . :y"n?kdf zf/Ll/st8se8ssf lglDt cfkm\gf] :jf:Yo k|lts"n x'Fbfx'Fb}klg k}t[s k];f jfl0fHo–Joj;foaf6 lgj[Q eP/ pxfF;"Id?kdf hfu|t\ / ;kgf b'j} a/fa/ ;kgf xf] /;'if'lKt l:ylt cfkm\gf] oyfy{ a|Xd:j?ksf] cg'e"ltdfGb} dfgjLo d"No / dfGotfk|lt ;+j]bgzLn x'Fb}/fi6«–/fli6«otf, efiff;flxTo, ;+:s[ltsf] ;+/If0f;Daw{gdf tNnLg x'g'x'G5 .
k|]d–k|0fo, /lt/fufTds z[ª\ufl/s ljifoj:t'sf]k|fwfGotf /xFb}cfPsf] uhn n]vgk/Dk/fdf / jt{dfgo'usf] ef]ufO, ;fdflhs ljs[lt–lj;ª\ulth:tf;d;fdlostfeGbf cem Ps sbd cl3 a9]/cfWoflTds s;Ldf 3f]6L uhnsfl/tfsf] If]qnfO{emg} km/flsnf] kfb}{ n}hfg' pxfFsf] ljz]iftf xf] .
lr;fk k|sfzgdfnf–$@
o; kl/ifb\åf/f k"j{k|sflzt >]i7hLsf s[ltx?df efjgfdf /fi6« af]N5-@)^@_, gofF cfsfz gofF Oltxf; -@)^$_ / laDa–k|ltlaDa -@)^$_uhn;ª\u|xx? klg cfbz{jfbL bz{gs} s]Gb|Lotfdf 5g\ . k|:t't s[ltsf]sljtfv08df ;dflji6 @& cf]6f jfl0f{s 5Gb ;fb[Zo sljtfx? cgGtcfsfzdf o'uf}“o'u;Dd rlDs/xg] gIfqx?sf k|tLs x'g\ eg] @% cf]6fuhnx? /htsf Bf]ts x'g\ . ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ zLif{sn] g} ef}ltskbfy{sf] If0feª\u'/tf / r}tGo:j?ksf] k|ltlalDat u5{ . dfgjdf ljBdfghGd, h/f–d/0fh:tf c1fgtfnfO{ lrb}{ ;t\–cl:tTj, lrt\–r]tgf /cfgGbdo – ;lRrbfgGb:j?ksf] cfu|x u/]sf] kfOG5 . z/L/ gfzjfg\ 5,ch/–cd/ t cfTdf jf r]tgf xf] eGg] cWofTdjfbsf] ;f/tÎj xf] .
>L OGb|nfnhLn] cfkm\gf] rf}yf] sfJos[lt ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/sljtf / uhn ;+o'Qm;ª\u|x lr;fksf] $@ cf}“ dfnfsf] ?kdf k|sfzg ug]{cj;/ k|bfg u/]/ yk u'g nufpg' ePsf]df kl/ifb\ k'gM xflb{s cfef/ JoQmub{5 . ljut c9fO{{ bzsb]lv efiff;flxTosf] ;]jfdf lqmofzLn l;ª\uf]lrtjg ;flxTo kl/ifb\ kl/jf/ pxfFk|lt s[t1tf hfx]/ ub{5 . >]i7hLsf]ulx/f] cfWoflTds lrGtgsf] pkh of] sfJos[lt lgZro g} kf7sju{sf] e|dlrg{ ;kmn x'g'sf] ;fy} nfek|b / ¿lrs/ x'g]df ljZj:t 5' .
cGTodf slj Pjd\ uhnsf/ >L OGb|nfn >]i7 …clåtLoÚ hLsf] ;'–:jf:Yo, bL3f{o', ozf]j[l4 / jfª\dlos ;]jfsf] lg/Gt/tfsf] sfdgf ub{5' .
s]bf/gfy vgfnlrtjg ;flxTo kl/ifb\
…Poem ... in a special way is a revelation of realityÚ— Wallace Stevens
-cyf{t\ …sljtf ljlzi6 9ª\uåf/f ul/g] oyfy{sf] k|s6Ls/0f xf] .Ú— jfn]; :6]e]G;_
OGb|nfn >]i7 …clåtLo g]kfnL efiff;flxTosf cys ;fws x'g\ .;Dk|lt pgL c:j:yfj:yfdf 5g\ t/ klg ;flxTo ;[hgfsf s'/f ug]{lalQs}pgdf cbDo ;fx; / cgGt cfzfsf] pmhf{ k|fb'ef{j x'G5 . zf/Ll/s ?kdfc:j:y eP klg dfgl;s ?kdf pgL k"0f{ :j:y 5g\ / ;[hgfsf] ofqfdfclj>fGt cufl8 al9/xg ¿rfpF5g\ . pgn] xfn;fn} y'k|} l;h{gfx? lnlka4u/]sf 5g\ / tLdWo] of] sljtf / uhnsf] ;+o'Qm ;ª\u|x ;+;f/ M ;kgfsf]pkxf/ klg Ps xf] .
dxfslj nIdLk|;fbn] eg]sf 5g\ — …snf eg]sf] l;h{gfTds sNkgfåf/f;Tosf] ;'Gb/ k|sfzg xf] .Ú l;h{gfTds sNkgf x[bob[i6 ;To klg xf] .b]jsf]6fn] ;TonfO{ ljleGg k|sf/df juL{s/0f u/]sf 5g\, h:tf] — sfNklgs;To, Jofjxfl/s ;To, bfz{lgs ;To cflb . pgL dfgjsnf sfNklgs;Todf lge{/ /xG5 eGg] 7fGb5g\ . ;f}Gbo{sf] ;kgf gb]vL sfNklgs snfk|fb'ef{j x'g ;Sb}g . cyf{t\ ;flxTosf/, snfsf/n] ;f}Gbo{sf] ;kgfsfdfWodaf6 sfNklgs snf ;[hgf ub{5g\ . ;+;f/sf] kl/sNkgf klgPsk|sf/sf] ;kgf xf], ;h{ssf] ;kgf jf k|s[ltsf] ;kgf .
x[bob[i6 oyfy{sf] k|s6Ls/0fdf/dfpg] ;h{s clåtLo
uf]ljGb/fh ljgf]bL
^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷&
;+;f/nfO{ ;kgfsf] pkxf/ 7fGg] slj OGb|nfn …clåtLoÚ :jR5GbtfjfbLslj x'g\ . b]jsf]6fsf ljrf/df ;kgf dfq klg snf xf]Og, k|sfzgsf]If]qdf gcfO{ To;n] snfsf] ?k wf/0f ug{ ;Sb}g . k|sfzdfg\ jf ef;dfg\;+;f/nfO{ g} ;kgfsf] pkxf/ eGg] 7x/ ub}{ bfz{lgs cleJolQm lbPsf5g\ — OGb|nfn >]i7 …clåtLoÚ n] . k|:t't s[ltsf] zLif{sn] g} cy{ :ki6kf5{ …o;leq ;d]l6Psf ;[hgfx? slj :jod\åf/f b]lvPsf ;kgf, ul/PsfsNkgf / ltgsf] ;To jf oyfy{?ksf] k|s6Ls/0f x'g\ .Ú
g]kfnL ;dfnf]rs /fds[i0f zdf{n] sljnfO{ ;f}Gbo{ljb\, nlntsnfsfcflb;dfnf]rs / ;jf]{kl/ snfsf/ dfg]sf 5g\ eg] ;]d'cn hf]G;gn]sljtfnfO{ tsf{l>t sNkgfåf/f ;Tol;t Psfsf/ u/fpg] snfsf ?kdflnPsf 5g\ . cflv/ rfx] k"jL{o xf]pmg\ rfx] klZrd]nL ljåfg\ xf]pmg\ ;a}n]sljtfnfO{ sNkgf;Fu} hf]8]sf 5g\ / ;Tosf] k|s6Ls/0fnfO{ klg k|sf/fGt/n]dfGotf lbPsf 5g\ . OGb|nfn >]i7sf] :jlKgn sNkgfsnf pgsf] hLjgfg'e"toyfy{af6 k|sflzt ePsfn] kf7s–efjssf nflu x[bou|fXo aGg] of]Uotf/fVb5 .
;QfO{; sljtf / pgGtL; uhn u/L 5kGgcf]6f /rgf ;ª\u[xLto; s[ltdf sltko zf:qLo 5Gbsf] cg's/0f ul/Psf sljtf / nf]snonfO{cfTd;ft\ ul/Psf uhnx?sf] k|:t'lt kfOG5 . oL /rgfx?df sljn]/fi6«k|]d, k|s[ltk|]d, ;+:s[ltk|]d, dfgjk|]d, bfz{lgstf / cWofTdr]to'Qm ;'Gb/Pjd\ ;zQm efjgf k|:t't u/]sf 5g\ . slj Pjd\ uhnsf/åf/f cfkm"zf/Ll/s ?kdf c:j:y x'g'sf cflTds kl/tfk / lj8Dagfsf j]bgfhGo:j/x? klg o; ;ª\u|xleq t/ª\lut ePsf] kfOG5 .
OGb|nfn >]i7df cå}t j]bfGtsf] ulx/f] k|efj 5 . k|f/AwnfO{ anjfg\7fGg] wfld{s dfGotf / b]xsf] pkl:yltdf cyjf b]xsf] cg'kl:yltdf klglg/fsf/ ;t\lrt\ a|Xd JofKt eO/xg] bfz{lgs efj o; uhnf+zdf k|:t'tePsf] 5 M
k|f/Aws} ann] b]x afFRb5, ToxL“ a|Xd 5k|f/Aws} ann] b]x 5'6\b5 ToxL“ a|Xd 5 .
k[= ^#
hut\df a|Xdsf] cjl:yltaf/] sljsf] of] cleJolQm slt ;'Gb/5 M
n's]sf] pv"df ld>L /;b]lv Tof] cleGg 5a'em]df hut\ a|Xd xf] ga'em] v08–v08 5 .
k[= ^$dxfg\ JolQmx?n] cjnDag u/]sf] af6f] g} hLjgsf nflu sNof0fsf/s
5 eGg] cleJolQm M;Hhgn] sf]/]sf] af6f] eTsGg o'u rNb5a'em]df To;sf] d"No Hof]ltem}“ 5lj aNb5 .
k[= %$hLjg;Fu} d[To'5fofF /x]sf] jf:tljstfsf] /x:of]b\3f6g sljn] o;/L
u/]sf 5g\ Mx] dfgj Û otf x]/\ n cfFvf p3f/Lglhs} d;fg3f6 5 d[To' tof/L .
k[= %);f/f b[i6 j:t' tyf cfkmGthg s]jn dgsf j[lQ x'g\ eGg] efj Mb]Vg' Tof] hlt ;+;f/ cfkm\g} xf] egL 7fGg]b]x / dgsf] j[lQ cfkm" xf] egL dfGg] .
k[= %!u'¿ g} a|Xdf, lji0f' / lzj?k x'g\ eGg] ;zQm cleJolQm Mkljq 5lj af]s]sf u'0fL Tof] u'¿sf] :t/a|Xdf / lji0f'sf] ?k ;dfg lzj O{Zj/ .
k[= $(…;Tod]j hot]Ú eGg] wfld{s ;"lQmnfO{ ;'Gb/ sljtf–efiffdf k|:t't
ul/Psf] uhnsf] of] ;]/ x]/f}“ M;Tosf] hLt g} x'G5 c;To tn emb{5afbnn] ;"o{ 9fs] lg If0f}df x6\g'kb{5 .zq'tf cfkm}“leqsf] lrGtg xf] / of] tÎj1fgn] dfq x6\5 eGg]
efjgfsf] uxg cleJolQm x]/f}“ M
*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷(
leq} 5 zq' lrGtg kL8f xhf/ eg]{dfq} 5 tÎj1fg ;f/f oL /f]u xg]{ .
k[= ^*xfd|f] b]zsf] blIf0flt/sf ;Ldfx? cltqmldt ePsf 5g\, ctM :jfledfgL
g]kfnLn] cfkm\gf] ;Ldf /Iffy{ ;ts{ x'g'k5{ eGg] of] cleJolQm lgs} dfld{s5 M
8fFkm] af]n d'gfn a"ls km'n xf] af]n x] sNk}t¿g]kfnL o'jf xf] tof/ a; x] x]/L l;dfgfx? Û
k[= ^^g]kfndf ljsl;t jt{dfgsf /fhgLlts lj;ª\ultk|lt Joª\Uo ul/Psf]
of] sljtf+z x]/f}“ McNdn\ 5g\ hgtf gb]v]/ sxL“ 5fofF Tof] lj>fdsf]gfOs] w]/ eP ;'rf¿ s;/L af6fe/L rN5 Tof]/fi6«} uf] ljk/Lt lbzflt/ eg] /f]Sg] k|e' g} ag]x] O{Zj/ ge'nL k7fOlbg' x} 5g\ sf]lx To:tf eg] Û
k[= %%slj ;f}Gbof{g'/fuL 5g\ . g]kfnL w/tL / k|s[ltk|lt ;w}“ >4f /fVg]
slj clåtLo g]kfnL k|s[ltsf] cg'kdf ;f}Gbo{sf] d'Qms07n] k|z+;f u5{g\ MnfnL ls/0f s'lx/f] s'x's'x' r/L ufpF5 jgdfd'6'leq} kfn"F ;xh eP t, nfU5 dgdf .
k[= %*uhnsf/ kl/jt{gsf kIfw/ 5g\ . pgL g]kfndf o'ufGtsf/L kl/jt{g
eO{ u0ftGq :yfkgf ePsf]df lgs} v';L 5g\ . u0ftGqk|flKtsf] v';Luhnsf/n] lgs} ;zQm ?kdf k|:t't u/]sf 5g\ M
g]kfnLsf] /utn] l;l~rPsf] u0ftGqaNn cfh hfu]sf] 5 lklN;Psf] u0ftGq .
k[= &#;ª\s6fkGg d'n'snfO{ arfpg ;Sg] kf6L{ g} /fi6«eQm x'g;S5 eGg]
efjo'Qm of] uhnf+z x]/f}“ M
h;n] /fV5 d'6'leq of] b]znfO{ arfP/ToxL ;Rrf /fi6«eQm kf6L s'g} lsg gxf];\ .
k[= **hut\nfO{ ldYof 7fGg] a|XdjfbLx?em}“ uhnsf/ clåtLo klg hut\sf]
ldYofaf]wL lrGtgaf6 k|efljt 5g\ . pgsf] of] lrGtg slt ;zQm 5 Mk|fKt hut\ ldYof /}Ú5, jf:tljstf xf] / sxfF5fofFsf] Tof] a:tL ;a} p7] klg s] kL/ ef] <
k[= (!nfdf] ;do cl3b]lv zf/Ll/s c:j:ytf ef]lu/x]sf clåtLosf] j}olQms
hLjgk|ltsf] :jfge"t cleJolQm o:tf] 5 Mof] …OGb|Ú sf] c;zQmtf lg:;fl;“bf] d'6'el/k|f0f lbg] lr;f] atf; v'Ng cr]n 5f]8]sf] 5 .
k[= (@uhnfg'/fuL clåtLo cfkm" c:j:y eP klg lrtjgsf] uhn :j:y
/ ;'Gb/ ?kdf df}nfPsf] b]Vg rfxG5g\ . uhnd~r lrtjg ;+:yf / cu|htyf ldqx?nfO{ ;DemFb} pgn] k|:t't u/]sf] cfsfª\Iff x]/f}“ M
uhnd~r c6n /xf];\ …OGb|Ú rfx] c:tfpnfldqx? 6f9f w]/} :jf:Yo ;':tfP/ xf] ls <
k[= *^afXo x:tIf]ksf] vt/f al9/x]sf] jt{dfg ;dodf g]kfnL cfk;d}
åGådf clNem/x]sf]df lrlGtt x'Fb} uhnsf/ o;f] eG5g\ M;Ldf/]vf ldlrFb}5 leq} xfdL o'4 u5f}{ +;fFRr} pN6f] 3'Db}5 ls hfFtf] cem} g]kfnLsf] .
k[= &*;a} g]kfnL P]Soa4 eO{ k|fKt u0ftGq hf]ufpg'kg]{ wf/0ff sljn]
snfTds ?kdf JoQm u/]sf 5g\, o;/L MPstfsf] dGq;Fu} u0ftGqsf] uLt /R5f}“uLt uhn Pp6} efsf agfpg k5{ cem} .
k[= (#
!)÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷!!
o:tf pb\w/0fLo y'k|} ;/;, ;/n / x[bo:kzL{ efjgfx? o; ;ª\u|xdfoqtq kf]lvPsf 5g\ . gd'gfsf ?kdf dfq s]xL c+z oxfF k|:t't ul/Psf]xf] .
uhnsf/ clåtLo rfF8} :jf:Yonfe u?g\ . pgLh:tf xf]gxf/ /;zQm slj, uhnsf/sf] g]kfnL ;flxTohut\df 7"nf] vfFrf] 5 . lgeL{stfk"j{sdgn] b]v]sf] ;To k|s6 u/]/ clxn] g]kfnL efiff, ;flxTo, snf, ;+:s[lt /Oltxf;sf] uf}/jnfO{ arfpg' kg]{ a]nf cfPsf] o; cj:yfdf OGb|nfnhLh:tf/fi6«eQm ;flxTosf/ b]zsf nflu cfjZos 5g\ . OGb|nfnsf ;zQmefjgfx?n] xfdLnfO{ /fi6«lgdf{0fsf] nIodf k'Ug ;d'HHjn k|sfz 5/]/ af6f]b]vfO/xg] 5g\ . o:tf /fi6«jfbL, dfgjtfjfbL, bfz{lgs, xflb{s ;+j]bgfsfslj–uhnsf/sf] :jf:Yok|lt lrlGtt x'Fb} o;} e"ldsfdfkm{t\ ;/sf/ jf/fi6«kIf;Fu pkrf/sf] Joj:yf ldnfpg cfu|x ug'{ cfkm\gf] st{Jo 7fg]sf]5' . ;flxTosf/nfO{ ;Ddfg ug{ ;s] /fi6« :jod\ ;Ddflgt x'G5 eGg] s'/fzf;sju{n] a'‰g}kg]{ s'/f xf] .
cGtdf, d ;flxTosf/ OGb|nfn >]i7sf] zL3| :jf:Yonfesf] sfdgfub}{ dnfO{ b'O{ zAb n]Vg] cj;/ lbg'ePsf]df xflb{s s[t1tf Pjd\ cfef/k|s6 ub{5' . sljtf–uhndf kf]lvPsf OGb|nfnsf laDax? hLjGt /sfnhoL 5g\ . x[bob[i6 ;Tosf oL cleJolQmx? k|To]s kf7ssf dgf]dl:tisdfemª\s[lt k}bf ug{ ;Ifd 5g\ . ;xh ;Dk|]io, Jofjxfl/s Pjd\ bfz{lgsr]tgfntfdf s';'ldt oL cleJolQmx? k':tssf ?kdf k|sfzgdf cfpgnfu]sf]df v';L k|s6 ub}{ sndnfO{ lj>flGt lbg cg'dlt rfxG5' M
5g\ ;zQm / hLjGt ltd|f ;'Gb/ efjgfx] OGb| :j:y e} afFr Û d]/f] o} xfb{–sfdgf Û
@)^^ r}q !* u}“8fsf]6–*, gjnk/f;L .
b]x+ dgf]dfqldd+ u[xLTjf ddfxldToGwlwof] dg'iofM .Piff]̃ xdGof]̃ oldlt e|d]0f b'/Gtkf/] tdl; e|dlGt ..
->Ldb\efujt !!.@#.%)_efjfy{ M dgaf6 slNkt b]xnfO{ …of] d} x'FÚ Pjd\ k'qflbsf b]xnfO{ …of]
d]/} xf]Ú eGg] 7fg]/ cGwa'l4jfnfx? …of] d} x'F, of] cGo xf]Ú h:tf] e|ddf k/]/ckf/ ;+;f/df 3'ld/xG5g\ .
…bf}8\of] /ljsf] 5fofF ltd|f] g d]/f] p;sf]h;sf] xf] laDa ;To 5fofF klg p;}sf] .Ú
;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/, k[= $^u08sL c~rn, tgx'F lhNnf, k'sf]{6 uf=lj=;=–#, 8'd|Lvs{ -afO;hª\3f/_
df lj=;+= @))& ;fndf lktf sfhLdfg >]i7 / dftf gGbs'df/L >]i7sflåtLo k'q/Tgsf ?kdf OGb|nfn >]i7n] w/tLdf cfFvf vf]n]sf lyP .ef/tsf] cf;fdaf6 Dofl6«s k/LIff pQL0f{ u/]sf, lzIf0f;+:yfsf ;lGgs6/x]/ sfo{ u/]sf, pBdL, lzIffk|]dL, :ki6jQmf, sNkgfzLn Pjd\ efj'sOGb|nfn >]i7 g]kfnL uhnsfJosf ;fwgf/t tk:jL x'g\ . uhnjf sljtfsf k|lt;]/ jf k|ltZnf]sdf cå}t j]bfGtbz{gsf u"9–uxg–ul/dfn] wgLe"t ub}{ g]kfnL jfª\dlos If]qdf s'zn–sfJolzNkL ag]/gofFgofF s[ltx?sf] ;+/rgfdf cå}t cf}klgifbLo bfz{lgs slj tyfuhnsf/ OGb|nfn >]i7 lgTolg/Gt/ tNnLg 5g\ . …clåtLoÚ ;flxlTos
;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ M;fdfGo b[li6 k|If]k0f
s]zj/fh cfdf]bL
!@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷!#
pkgfdaf6 em'Ns]sf >]i7nfO{ pgsf cå}t bz{gjfbL ;'nlnt uhn–sfJox?n]eljiodf …clåtLoÚ agfpg] k"jf{ef;sf] :ki6 clenIf0f b[li6uf]r/Le"t x'gyfn]sf 5g\ .
;flxTosf/ OGb|nfn >]i7sf …hggL hGde"ldZr :juf{blk u/Lo;LÚtyf …c;tf] df ;b\udoÚ n] ;';dflxt klxnf] s[lt efjgfdf /fi6« af]N5-@)^@_, bf];|f] cå}tbz{gn] cfR5Gg laDa–k|ltlaDa -@)^$_ / t];|f] nf]stflGqsu0ftGq k|flKtsf] lglDt gofF lIflth p3f/f}“ / gofF Oltxf; lgdf{0f u/f}“ eGg]dgf]lenfiff˜le/ldt gofF cfsfz M gofF Oltxf; -@)^$_ uhn;~rogh:tf:t/Lo, sdgLo, ;d;fdlos / cleJo~hgfTds s[ltx?sf] n3' jf bL3{cfsf/–k|sf/hGo dGtJo–;dLIff n]Vg z'efj;/ k|bfg ug]{ OGb|nfn >]i7d]/f lr/kl/lrt ;x[boL ldq x'g\ . lrtjgsf] sfJogu/Ldf x'g] lgoldt;flxlTos sfo{qmdx?df uhnsf/ clåtLo;Fu latfPsf clj:d/0fLo If0fx?d]/f] dfg;k6ndf ;b}j tfhf /xg] 5g\ . pgsf Psn s[ltdfq xf]Og clkt';+o'Qm n]vgcGtu{tsf s[ltx? klg k|sflzt 5g\ . tL s[ltx?df uhnlaDa-@)^@_ . uhnofqf -efu ! / @_ / u08sL ;flxTo kLo"if -@)^====_ cflb/x]sf 5g\ . uhnsf/ >]i7sf k"j{s[lteGbf lgtfGt leGg kl/j]z, leGgljifoj:t', leGg cfs[lt–:j?k jf leGg cfsif{s sn]j/df nf]sflk{t x'gnfu]sf] ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ -@)^&_ sljtf / uhnn] el/Psf] ;Fufnf]xf] . g]kfnL ;flxTodf gf6s, lgaGw / cfVofgdWo] ;jf]{kl/ ljwfsf ?kdf:yflkt …sljtf–ljwfÚ dflgPem}“ pb"{ ;flxTodf uhnnfO{ ;jf]{Qd / :jtGqsfJofTds ljwf dflgG5 . pb"{df Ps ;]/nfO{ sfJo dflgPem}“ cf]hk"0f{ Ps;]/ /rgf ug]{nfO{ sljsf] ;Ddfg lbOG5 . h]xf];\, zL3| k|sfzgfy{ k|:t'ts[ltdf hLjgaf]w, o'uaf]w, /fi6«af]w, cfWoflTds–bz{gaf]w, ;flxTo–;ª\uLt–snfaf]w, /fhgLltaf]w / ;fdflhsaf]wh:tf ljljwaf]wn] e/]/ tof/ kfl/Psf];+;f/ M ;kgfsf] pkxf/sf] nflu klg z'esfdgf–;dLIff n]Vg] ;'of]u k|fKtePsf]df ;wGojfb xif{ k|s6 ub}{ pgsf k"j{jtL{ s[ltx?n] em}“ yk pknlAwd"nss[ltTjsf ?kdf o; gjLgs[ltn] klg nf]slk|otf, nf]s;dy{g / nf]sVofltk|fKt u/f];\ egL s[lt / s[ltsf/sf] xflb{s :jfut / ;kmntfsf] z'esfdgfck{0f ub{5' .
slj OGb|nfn >]i7sf] clegj s[lt ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ -sljtf–uhn;ª\u|x_ leq @)^% ;fnb]lv otf ;[hgf ePsf /rgfx? ;dflji65g\ . sljnfO{ oxfF 5Gb–k4ltn] eGbf 5GbfTdsnon] ;Ddf]lxt u/]sf]5 . pgL sljtf ubf{ eu0fflbsf] kl5 kb}{gg\, a? eu0fflbsf lgoda4tfnfO{r'gf}tL lb“b} nonfO{ ;dft]/ efjx?nfO{ 5l/lbG5g\ . sljtfdf k|o'Qmcg'i6'k\, OGb|jh|f, zfb"{nljqmLl8t, lzvl/0fL / uLltnox? To;} sljsf]kl5 bu'b{5g\ . o; ;ª\u|xdf sljn] kRrL;cf]6f sljtf / kRrL;}cf]6fuhnx? ;d]6]sf 5g\ . of] s[lt s] sf/0fn] klg dxÎjk"0f{ 5 eg] uhnsf/…clåtLoÚ cå}t ;+:yfsf k|jt{s a|Xdlgi7 8f= lIfltzrGb| rqmjtL{åf/fk|ltkflbt bz{gk|lt c;Ld >4f / lh1f;f /fVg] cg'zfl;t, st{Jolgi7,lht]lGb|o / a|Xdlgi7 ;fws klg x'g\ . ctPj pgn] /fli6«o–cGt/f{li6«oultljlwhGo j:t'l:yltsf ;fy} 1fg, d'lQm / lgjf{0f;DaGwL j}rfl/s efjgfx?k|s6 u/L cfkm"nfO{ g}lts cfbz{jfbL, efUojfbL, sd{jfbL / cWofTdjfbLslj tyf uhnsf/sf ?kdf :yflkt ug{ ;kmn ePsf 5g\ . b]xnfO{ v]t/ af/Lsf ?kdf / ljrf/nfO{ aLhsf ?kdf lrlqt ub}{ laDa / k|tLssf];'i6't/ k|of]un] h]–h:tf] ljrf/sf] aLh /f]Kof] p:t} km;n kfOg] tYonfO{dd{:kzL{ 9ª\un] lrqfª\sg u/]sf 5g\ . oyf —
…of] b]x v]t / af/L h] /f]Kof] ToxL kmNb5ljrf/ aLh xf] leq :jtGq 5g{ ldNb5 .…
k[= %$k|ltef, Jo'TklQ / cEof;af6 sflJosIfdtf k|fKt eP klg sflJosx]t'
jf k|of]hgsf ;DaGwdf xfd|f k"jf{rfo{x?df Pp6} dt kfOFb}g . oBlk k"jL{osfJo–lrGtg wd{ / bz{gn] cfKnfljt 5 tyflk cfrfo{ e/tb]lv ljZjgfyko{Gt ;a}n] cfgGbaw{s, wdf]{kof]uL, rdTsf/k"0f{, sfJofgGb / cg'aGwrt'i6osf ?kdf l:jsf/]sf] kfOG5 . ;'k|l;4 slj /jLgb|gfy 7fs'/ /dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6fn] eg] ;To, lzj / ;'Gb/sf] ;zQm cleJolQmnfO{;flxlTos k|of]hgsf ?kdf cFufn]sf 5g\ . lxGb" wd{bz{g cf:yfjfbdfs]lGb|t /x]sfn] 1fg, elQm / j}/fUoem}“ ;flxTonfO{ klg Pp6f ;fwg dfGb}sfJok|of]hg x]t' k'¿iffy{ rt'i6o k|fKt ug'{ g} k/df]2]Zo 7fGb5 .
!$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷!%
slj OGb|nfn >]i7 s] 7fGb5g\ eg] cfTd1fg gePsf e]ba'l4jfnfdg'iox?n] hGd / d[To' eO/xg] tYo l:jsfb{5g\ . 1fgLk'¿ifx? o:tfs'/fdf ljZjf; ub}{gg\ . o;} ljrf/df /ª\udluPsf] Pp6f /rgf k|:t't 5 M
…;+;f/L b]x a'l4n] hGd / d[To' dfGb51fgLsf] ;a oL aflwt ljz'4 cfkm" 7fGb5 .Ú
k[= $%;flxTosf] wd{ / dd{k|lt ;dlk{t g]kfnL jfª\do;]jL uhnsf/ >]i7nfO{
lxdfn, kxf8 / t/fO{k|lt hlt dfof / ddtf 5 plt g} g]kfnL df6f] /g]kfnL hgtfk|lt c;Ld >4f / cg'/fu 5 . pgL g]kfnL k/Dk/fnfO{ hltdg k/fpF5g\ plt g} dft[b]jf] ej, lkt[b]jf] ej / u'¿b]jf] ejk|lt ;dlk{t /cf:yfjfg\ 5g\ . cg'i6'k\ 5Gbdf ;+/lrt u'¿ / lziosf] ;DaGwsf af/]dfn]lvPsf] sljtf Hofb} ;'Gb/ eP/ k|s6 ePsf] 5 M
…r]nf xf];\ z'e rl/q kfng xf];\ u'¿ wd{sf]s'zn / x'g' tTk/tf lgjf{x u'¿ dhL{sf] .Ú
k[= $*u'¿k|ltsf] lgi7f, ldqd08nLk|ltsf] xflb{stf, dfgjLo d"No /
dfGotfk|ltsf] lg/jlR5Ggtf / dof{lbt ;fdflhstfk|lt klg sljsf] lrGtg–k|jfx km}lnPsf] 5 . ;fy} of] ;+;f/ O{Zj/sf] ;ª\sNkaf6 ;[lht ePsf]n]oxfF ldNg] ;du| ef]u}Zjo{ :jKgjt\ 5g\ . xfdL clgTo 5f}“, sfo{–Jofkf/clgTo 5g\ . ;+;f/ clgTo 5 / xfd|f ;f+;fl/s ultljlwx?df klg lgTotf5}g . xfdL c1fgtfsf] ;'if'lKtdf 5f}“, 1fgljgfsf] hfu[lt lgb|fsf] aa{/fx6dfq xf] . ctPj xfd|f hfu[ltsf sd{x? :jKg–Jofkf/h:t} r~rn, cl:y// clgTo 5g\ . O{Zj/af6 of] ;+;f/ :jflKgs pkxf/sf ?kdf k|fKt ePsf]xf] eGg] cfzon] clek|]l/t eO{ sljn] cfkm\gf] s[ltsf] gfd ;+;f/ M ;kgfsf]pkxf/ /fv]/ …a|Xd;To+ hulGdYofÚ jf …hLjf] a|Xd}j gfk/MÚ nfO{ l;4 u/]sf5g\ . Ptby{ ef}lts pGgltaf6 ldNg] ;a} k|sf/sf ;'v, zflGt / P]Zjo{:jKgt'No 5g\ eGg] slj–cg'e"lt sljtfdf k|jflxt ePsf 5g\ . k|f/Awsfsf/0fn] b]x afFRbf jf dbf{ b'j} cj:yfdf a|Xdsf] cl:tTj /lx/xg] oyfy{tfnfO{sljn] o;/L cleJoQm u/]sf 5g\ M
k|f/Aw} ann] b]x afFRb5 ToxL“ a|Xd 5k|f/Aw} ann] b]x 5'6\b5 ToxL“ a|Xd 5 .Ú
k[= ^#slj tyf uhnsf/ >L OGb|nfn >]i7 …clåtLoÚ sf] /rgflzNkdf
;Gt'lnt kbljGof;sf] s'zntf, cfbzf]{Gd'v cfWoflTds efjufDeLo{sf] k|r'/tfclg laDa / k|tLssf] ;6Ls tfbfTDotf k|ltlalDat x'Fb} hfg' n]vgLutljz]iftf /x]sf] 5 . elQmeGbf j}/fUo / j}/fUoeGbf 1fg / 1fgeGbfa|Xd:j?kdf cfkm\gf] cleGgf eGg] lrGtglt/ sljsf] r]tgf–t/ª\u t/ª\luPsf]b]lvG5 . k|rlnt sfJol;4fGtåf/f lglb{i6 /;, cnª\sf/, /Llt, Wjlg,cf}lrTo / jqmf]lQmh:tf sfJozf:qLo b[li6sf]0faf6 dfq geO{ lkª\un–5Gbaf6;d]t cgle1 /x]sf sljsf /rgfdf tt\;DaGwL /;f]b|]stfsf]e'Nsfe'NsL;d]t pknAw gxf]nfg\ t/ j}iflos / kb;ª\ultsf b[li6sf]0fn]sljtfx? Ps ;] Ps pQdf]Qd 5g\, dggLo–k7gLo–;ª\u|x0fLo 5g\ .
lj1fgn] u/]sf] ce"tk"j{ k|ult / cfzftLt ;kmntfk|lt cGodg:s/xL s]xL sd{jfbL, s]xL efUojfbL / s]xL cWofTdjfbL bz{gs} ;]/f]km]/f]dfclwsf+z efjgfx? cleJoQm ePsf 5g\ . lgisfd sd{of]usf dd{1 sljsfsljtfx? Hofb} dfld{s ;d;fdlos / x[bo;+j]Btfn] el/Psf 5g\ . /fi6«/ /fli6«otfk|lt Hofb} ;zQm eP/ kf]lvPsf 5g\ . zfb"{nljqmLl8t 5Gbsf]ememNsf] lbg] tnsf] sljtfdf sljleqsf] /fi6«elQm o;/L 5rlNsPsf] 5 M
…d]rL aGg k'u]/ sfnL gag] s0ff{nL ;':tfpnfw8\sg df6f] el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf .Ú
k[= ^^5Gb jf ax/df sljtf jf uhn ubf{ ult, olt / nosf] lglZrt ;dfof]hg
u/L j0f{ / dfqfsf] plrt ldnfg jf u0fgf ubf{ 5Gbsf] hGd x'g] ub{5 . ;"qa4tf/ u]ofTdstf g} 5Gbf]a4tfsf] k|d'v cfsif{0f xf] . sljtf jf uhn n]Vgsf lglDtu0f jf ¿Sg–Joj:yfsf] 1fg x'g cfjZos x'G5 . 5GbfTds jf ax/a4 uhnn]Vgsf lglDt lkª\unsf] 5Gbzf:q jf pb"{sf] ONd]–c¿hsf] cWoog ug'{kb{5 .5Gb–;+:s[ltsf] cWoogljgf g} nosf] e/df lzvl/0fL 5Gbdf cfkm\gf cleJolQmk|s6 ug{;Sg' sljsf] /rgfTds s'zntf xf] . oyf M
!^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷!&
…laxfgL em'Ns]3fd ls/0f–s/0f 5g\ nfnL nx/5 OGb|]0fL cfef lul/ j/k/} a];L ;x/ .Ú
k[= ^!slj OGb|nfn >]i7 lrtjg–gu/Lsf ;'kl/lrt uhnsf/ x'g\ .
uhnsfl/tfdf pgsf] ljz]if cle¿lr / l;4x:ttf 5 . >'ltdw'/, x[bo:kzL{/ dgf]le/fdfleJo~hgfk"0f{ uhnsfl/tfs} sf/0fn] pgL ;Ddflgt / cleglGbtx'Fb} cfPsf 5g\ . pgsf] sflJos–Voflt lg/Gt/ a9\bf] ultdf 5 . pgsf];+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ -sljtf–uhn;ª\u|x_ @)^& df kRrL;cf]6f ;'Gb/uhnx? ;ª\u[xLt 5g\ . sf]dnsfGt kbfjnLo'Qm ;'s'df/z}nLdf ax/a4u/L k|s6 ul/g] :jtGq sfJoljwf g} uhn xf] . sfJosf k|of]hg / x]t'ePh:t} uhnn]vgsf k|of]hg / x]t' klg ljBdfg 5g\ . ;dosf] kl/jt{gn]k/Dk/fut uhnn]vgsf k|of]hgdf klg o'uLg kl/jt{g cfPsf] 5 . uhndfo:tf] qmflGtsf/L zlQm 5 h;n] o'usf] wf/fdf 7"nf] kl/jt{g NofOlbg;S5 . dflg;sf] ultzLn r]tgfn] ;+;f/nfO{ gofF df]8df nu]/ pEofPsf]5 . uhnn] ;+;f/df cfPsf] pynk'ynnfO{ xfFs lbg ;Sb5 . To;}n]uhnsf/x?n] t]lhnf] / lgeL{s n]vgLn] cfkm\gf kf7sju{nfO{ uhnsfdfWodaf6 zfZjt ;Tolt/ pGd'v u/fpg' o'usf] dfu xf] . cGofo /czflGtsf] lr/kmf/ ub}{ ;dfhnfO{ gofF lbzflt/ pGd'v u/fpg' uhnsf]k|of]hg xf] . To;}n] lzi6, ;d'Ggt / ;Eo ;dfhsf] lglDt uhn n]lvg'kb{5 . c/aLdf ;flxTonfO{ …cb/aÚ elgG5 . …cbaÚ sf] c/aLdf lzi6Jojxf/nfO{k|blz{t ug'{df g} ;Eotfsf] kl/ro vf]lng] sf/0fn] ;flxTonfO{ …cbaÚelgPsf] xf] .
noljgfsf] ;]/ x'Fb}g, ax/ljgfsf] uhn x'Fb}g . To;}n] :jlgld{tno jf ax/a4 u/L uhnsf] ;+/rgf ul/g'kb{5 . lkª\un5Gbsf nflucf7cf]6f u0fx?sf] Joj:yf ul/Pem}“ ax/a4tfsf] nflu klg kmfOn'g\, kmpmn'g\,kmfOnft'g\, d':tkm\On'g\, dkmfO{ng', d'tkmfOn'g\, dkmfOnt'g\ / dkm\pmnfth:tf cf7cf]6f ¿Sgx?sf] Joj:yf ul/Psf] 5 . pbfx/0f:j?k …ax/] xhhd';Ddg ;flndÚ — dkmfO{n'g\ -.˜˜˜ X $_ lkª\un5Gb – …ljwftfÚ dfcfwfl/t Ps z]/ M
otf x]/\of]÷ ot} d]/f÷ gh/df /f÷ d Kof/f 5g\ptf x]/\of] pt} d]/f gh/df /fd Kof/f 5g\
— df]tL/fd e§o;/L g} pb"{ ;flxTosf dxfslj uflnasf] dflys} ;"qdf cfwfl/t
…s]xL g x'Fbf klg k/d]Zj/ lyof]÷ sf]xL x'Gy]g eg] klg k/d]Zj/ x'GYof] . olbd x'lGyg eg] a¿ s] x'GYof] < …x'g'Ú s} sf/0fn] d a/jfb ePFÚ eGg] cfzosf]Ps ;]/ k|:t't 5 . oyf M
…g yf s'5 tf]÷ v'bf yf s'5÷ g xf]tf tf]÷ v'bf xf]tf8'asf]of d'em÷ sf] xf]g] g]÷ g xftf] d}+÷ tf] Sof xf]nf .…uhnsf cfkm\g} ;}4flGts :j?k / kl/efiff 5g\ . uhnn]vgsf
lglDt of]Uo u'¿sf] lgb]{zg jf /bLkm, sflkmof, xdsflkmof, dTnf, dStf,ld;/f, ld;/f–P–pnf, ld;/f–P–;fgL, ¿Sg, c/sfg, ax/ / tvNn';sfa/f]df ;fdfGo hfgsf/L x'g' clgjfo{ dflgG5 . uhnsf/sf] uhnsf gLlt–lgoddf eGbf cå}tbz{gåf/f cfnf]lst cfTd1fgk|lt ljz]if ¿lr /x]sf] /uhnsf dfWodaf6 ljkgfsf] emNofsem'n's g} ;kgfsf] emNofsem'n's xf]eGg] tYonfO{ a'‰g ;s] b'Mvx? :jtM 5'6\5g\ To;df kL/ lng' gkg]{jf:tljstfnfO{ o;/L k|s6 ub{5g\ M
…hfu|tsf] em'6f] emns ;kgLs} a/fa/Lgdfg] t b'Mv 5'6] h'6] klg s] kL/ ef] .Ú
k[= (!;fdfGotM …clåtLoÚ sf uhndf g]kfnL k|s[lt, g]kfnL ;+:s[lt /
g]kfnL hLjgz}nLsf ;fy} ;fdflhs lj;ª\ult, cl:y/tf, czflGtk|lt klg;Gt'lnt tyf ;+ZnLi6 kbljGof;åf/f cleJoQm ePsf 5g\ . uhnsf/nfO{wfld{s ;Dk|bfok|lt cf:yf 5 plt g} /fi6«k|lt ulx/f] dfof 5 . ;Dk|lt/fhtGqsf] cGt ePsf] 5 . ;ª\3Lo /fHo ;+/rgftkm{ d'n's cufl8al9/x]sf] 5 . gofF g]kfn lgdf{0f ug]{ hgrf;f] pln{/x]sf] 5 . o:tf] a]nfdfklg ;QflnK;fdf g} /fhg]tfx? lnKt /x]sf 5g\ . b]zsf ;Ldf/]vfx?csf]{n] ldRbf klg g]kfnLnfO{ r]t;Dd 5}g . log} ;Gbe{df g]kfnLsf]efUo/]vf?kL hfFtf] cem} pN6f] 3'ld/x]sf] 5 ls eGg] cfzª\sfdf afFlwPsf]Pp6f ;zQm / dfld{s uhnsf] z]/ M
!*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷!(
…;Ldf /]vf ldlrb} 5g\ leq} xfdL o'4 u5f}{+;fFRr} pN6f] 3'Db} 5 ls hfFtf] cem} g]kfnLsf] .Ú
k[= &*uhnsf] klxnf] ;]/nfO{ dTnf -cf/lDesf_ elgPem}“ clGtd ;]/nfO{
dQmf -;dflksf jf clGtsf_ elgG5 . uhndf dTnf / dQmfsf] ljz]if dxÎj/xG5 . jf:tjdf uhn k7g / >j0feGbf ufogsf] b[li6sf]0fn] n]lvg]k/Dk/f /x]sf]n] dTnfdf cg'k|;flGjt ;'sf]dn kbfjnL;lxt ljnIf0f cy{ufDeLo{/ snfTds ;f}Gbo{n] eg'{kb{5 . dQmfdf uhnsf/n] cfkm\gf] pkgfd-tvNn';_ sf] k|of]u ubf{ ;se/ Zn]iffyL{ eof] eg] ;'gdf ;'uGw ylkG5 .uhnsf/ >]i7sf uhndf k|of]usf b[li6n] dfq} tvNn';sf] k|of]u ePsf]b]lvG5 . oyf M
…g]kfnLsf] gftf af]sL o} wtL{df ;]jf ug]{…OGb|Ú eG5 dg}b]lv s;d ha/ vfof] xf]nf .Ú
k[= &&g]kfn ax'hflt, ax'efiff, ax'wd{, ax';Dk|bfo / ax';+:s[lt ePsf]
/ k|fs[lts /d0fLotfn] cfR5Gg b]z xf] . wfld{s ;lxi0f'tf g]kfnsf]df}lns klxrfg xf] . g]kfnL zflGtlk|o 5g\ . /fli6«o cv08tf /;fj{ef}ldstfsf nflu w]/} g]kfnLx? ;lxb ePsf 5g\ . g]kfncg]stfdf Pstf ePsf] ;'Gb/ jfl6sf klg xf] . uhnsf/leq g]kfnLefiff / g]kfnLhfltk|lt s]–slt ulx/f] :g]x / ;b\efj 5 eGg]cfFsng tnsf] Pp6} ;]/af6 ug{ ;lsG5 M
w]/} hflt, efiff w]/}, nIo of}6} g]kfnLsf]lk|o /ª\u uf]/f] sfnf] s;nfO{ dg kb}{g / <
k[= (^lgisif{df sljtf jf uhndfkm{t\ g]kfnsf] k|fs[lts sdgLo 56fsf]
oyfy{lrq0f, o'uLg r]tgfsf] nf]enfUbf] dd{:kzL{ cfu|x, g}lts, wfld{s,lgi7fo'Qm tTk/tf, ;f+;fl/s ef]uljnf;hGo ljifofzlQmk|ltsf] t'R5tf, ;fdflhscGt/lj/f]wfTds lj;ª\ult / /fhgLlts ;QflnK;fk|lt s]lGb|t :jfy{k"0f{cGwtfn] el/k"0f{ /fhgLlts ljb|"ktf, ;fdflhs cfzlQm / ckx/0fh:tf
ljifoj:t'nfO{ klg uhnsf/n] cToGt uDeL/tfk"j{s x[bofsif{s z}nLdfpb\3f6g u/]sf 5g\ . ;Ldfltqmd0fk|ltsf] uhnsf/sf] efjgfTds b[li6sf]0fk|:t't ub}{ / n]vnfO{ ;dfkg ug]{ t/v/ ub{5' M
…g]kfnL–dg kl/jf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n;':tf n'l6b} 5 ;/sf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n .Ú
k[= &^cGtdf sljtf / uhn b'j} ljwfnfO{ ;d]6]/ Pp6} s[ltaf6 e/k"/
/;f:jfbg ug{ cfkm\gf cfTdLo kf7shgnfO{ ;xh t'NofO{ ;Tsd{ ;DkGgug{ nfu]sf]df slj tyf uhnsf/ >L OGb|nfn >]i7nfO{ d'/Ld'/L k|z+;f ug{rfxG5' . cfufdL lbgx?df cem} kl/:s[t / kl/dflh{t, nfIfl0fstf jfefjfleJo~hgfk/stfn] ;dfR5Gg sflJos–u|Gyx? lnP/ cfTdLo kf7shg;dIfk|:t't x'g ;s"g\, sljnfO{ lgTolg/Gt/ ;kmntf k|fKt eO/xf];\, pgsf]kf/dfly{s tyf ;flxlTos ;fwgfdo hLjg ;fy{s xf];\, ;+;f/ M ;kgfsf]pkxf/ ePsf]n] k|fKt ;dosf] ;b'of]udf ;kmntf ldnf];\ eGb} sljsf]lg/fdoL bL3{hLjgsf] nflu xflb{s z'esfdgf ck{0f ub}{ cfkm\gf zAbnfO{oxL lj/fd lbG5' . lj1]if'lsdlwsd\ .efg' hoGtL, @)^& /=g=kf=–!@, dfwjk'/, lrtjg
kmf]g M )%^–%^!((@, df]= M (*$%)&#!(*
@)÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷@!
of] s'g} af; xf] d]/f] clgTo b]xdfu{sf]d pmt} cfp'Fnf gfy :jKg k"/f ePkl5
— afns[i0f ;d;flxTodf cfTdlrGtg jf cfToflTds bz{gsf cfkm\g} k"jL{o d""No /
dfGotf 5g\ . efg'eQm, df]tL/fd e§ tyf sljlz/f]dl0f n]vgfy kf}8\ofnsfsljtf / uhnx? xfd|f ctLtsf cfToflTds cfTdfg'ejsf pb\uf/ x'g\ .To;/L g} lxGbL, d/f7L, cjwLnufot ld/f ;'/bf;, /}bf;, t'n;Lbf;x?sfbf]xf rf}kfO{x? klg log} cfTdlgi7 cleJolQmsf o'uLg lrGtgx? x'g\ . bf]xf/ cg'i6'k\sf b'O{ r/0fh:t} uhnsf ;]/x?df klg ltg} cfTdfg'e"ltsfcleJolQm lbg ;lsG5 . ToxL kl/k|]Iodf ;fws tyf ;|i6f OGb|nfn >]i7…clåtLoÚ sf] of] ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/df ;ª\slnt /rgfx?n] kl/k'li6u/]sf 5g\ .
zAbfy{ / efjfy{eGbf u"9fy{nfO{ a9L dxÎjsf ;fy clåtLosf /rgfx?n]ljz]if :yfg kfPsf 5g\ . k"jL{o bz{gaf6 clek|]l/t x'Fb} cfTdlrGtg / /fi6«lrGtgnfO{cfkm\g} clek|fodf cleJol~ht ug'{ clåtLosf] cfkm\gf] kl/ro xf] .
…a|Xd ;Tod\ hulTdYofÚ sf] bz{gdf Psfsf/ x'Fb} hut\ / hLjg;kgfsf] pkxf/ dfq dflgg] b[li6bk{0fdf klg ;Tod\ 1fgd\ / cgGtd\sf]efje"lddf pgsf pb\af]wgx? k|:km'6g ePsf 5g\ . pgs} b'O{ r/0fcleJolQmnfO{ pNn]v ug{ ;fGble{s x'g] 5 M
z'esfdgf
k|]dljgf]b gGbg
leq} 5 zq' lrGtg kL8f xhf/ eg]{dfq} 5 tÎj1fg ;f/f oL /f]u xg]{tÎjaf]wsf] pTvggn] a|Xdaf]wlt/ pGd'v x'g} ofqfsf] lj:tf/ /
ljsf; ub}{ ultdfg x'G5 ./fi6« h8j:t' x}g, /fli6«o efjgfsf] r]tgf g} ;jf]{kl/ xf] . o;}n] slj
clåtLosf] /fi6«lrGtg o;/L JoQm ePsf] 5 Mg]kfnL eO{ hlGdPF t/ klg df6f] d lrlGbgF ls < 3'D5' rf/ lbzf
cFWof/f] lsg of] af6f] d lrlGbgF ls < dnhn g} gu/] aLpm d'n'ssf] p;}s] 6';fpnf < w8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf .
o;/L /fi6«af]wsf efjgfx? d'vl/t ePsf 5g\ . ljs[lt / lj;ª\ultn]lgDTofpg] kl/0ffdk|lt clåtLosf sljtf / uhnx?df ;r]tgfsf :j/x?Wjlgt ePsf 5g\ . ;f+;fl/s cj:t' ljifolgi7eGbf cflTds j:t'lgi7 aGg;s]df cfTdf]Gglt;Fu} /fi6«sf] ;d'Gglt ;Dej x'g] efjx? o; ;ª\sngdf;fª\s]ltt 5g\ M
of] b]z v]t / af/L h] /f]Kof] ToxL kmNb5ljrf/ t aLh xf] ldq :jtGq 5g{ ldNb5oL kª\lQm k9\bf d ljrf/sf] ulx/fOnfO{ ;lDemg k'u]“ . ljrf/
bLksu|Gydf ;[li6, l:ylt / ;+xf/sf] k|d'v sf/s g} ljrf/ dflgPsf] 5 .h;n] /fV5 d'6'leq of] b]znfO{ arfP/ToxL ;Rrf /fi6«eQm kf6L{ s'g} lsg gxf];\of] b]z b]x :jod\leq kl/rflnt 5g\ . o;nfO{ cfTd;ft ug{ ;lsP
;Rrf /fi6«elQmsf] oyfy{ :jtM cg'e"t x'G5 . ;flxTosf] ;f/:jt pQ/fw{dfpgsf] sfJolrGtgn] o:t} pWj{d'vL ult lnFb} hfcf];\ . of] ;ª\sng;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ k|sfzdf cfpg] cj;/df ;|i6fnfO{ awfO{;lxtz'esfdgf lbG5' .@)^^–(—@! gf/fo0fu9
@@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷@#
‘clåtLo’‘clåtLo’‘clåtLo’‘clåtLo’‘clåtLo’ sf] cy{ klxnf], cyf{t\ bf];|f] gx'g' xf] . o; cy{df OGb|nfn >]i7clåtLoclåtLoclåtLoclåtLoclåtLo g} x'g\, slxNo} låtLo x}gg\ . kf7s / z'e]R5'sx¿nfO{ nfUnf oLcxd\jfbL slj /x]5g\, bDe ePsf uhnsf/ /x]5g\ . To;f] t /Tg/Tg/Tg/Tg/Tg, :j/;d|f6:j/;d|f6:j/;d|f6:j/;d|f6:j/;d|f6,lz/f]dl0flz/f]dl0flz/f]dl0flz/f]dl0flz/f]dl0f, :j/lsGg/L:j/lsGg/L:j/lsGg/L:j/lsGg/L:j/lsGg/L, ;flxTolz/f]dl0f, ;flxTo/Tg;flxTolz/f]dl0f, ;flxTo/Tg;flxTolz/f]dl0f, ;flxTo/Tg;flxTolz/f]dl0f, ;flxTo/Tg;flxTolz/f]dl0f, ;flxTo/Tgh:tf y'k|} lje"if0fx¿ 5g\gfdsf k5fl8 . uhnsf/ >]i7n] b]zsf gfddf l;Gsf] gefFrL, g]kfnL ;flxTosf]pTyfgdf Pp6f kª\lQm v];|f] gsf]/L olt cAan lje"if0f hf]8]/ cfkm"nfO{ c¿eGbfk[ys ‘clåtLo’ agfpg vf]h]sf] eP l6Kk0fL ug{ nfos x'GYof] . To;}n] clåtLo;fy{s ;flxlTos pkgfd cf}lrTok"0f{ 5 . slj Pjd\ uhnsf/ >]i7nfO{ lgtfGtglhsaf6 lrg]÷b]v]sf] x}l;otdf pgnfO{ /fi6«n] g} clåtLo lje"if0f klx/fOlbPklg km/s kg]{ rflxF xf]Og . hLjgsf] pQ/fw{ sfndf cfOk'u]/ >]i7n] g]kfnL;flxTosf] e08f/df rf/cf]6f ;flxlTos s[lt yKg' rfgr'g] s'/f xf]Og . sltn]gfdsf nflu n]v], sltn] bfdsf nflu n]v], sltn] gfd / bfd b'j}sf n]v], t/>]i7sf s[ltx¿ s'g} JolQmut :jfy{sf nflu n]lvPsf] cg'e"lt x'Fb}g . uhnsfdfWodaf6 /fli6«otf, wfld{s Pjd\ cfWoflTds ljifoj:t'nfO{ d"t{¿k lbPsf 5g\g]kfnL ;flxTosf kmfF6df .
lhGbuLsf] pQ/fw{ v08df tLg jif{sf] cjlwdf rf/cf]6f s[lt n]Vg'v]nfFrL xf]Og . nx8df n]lvg], gfdsf nflu n]lvg], :jfy{sf nflu n]lvg],b]vfpgsf nflu n]lvg] s'/f leGb} x'g\, t/ >]i7n] n]v]sf s[lt efjgfdf /fi6«
af]N5 /fli6«o efjsf b[li6n] cAan bhf{df kb{5 . To;}u/L gofF cfsfz gofFOltxf; a]Un} >]0fLsf] 5 . ljDa k|ltljDan] t emg\ k[ys\ klxrfg lbPsf] 5 .lgM:jfy{efjn] b]zsf nflu ;flxTosf] v]tL ug'{ sd s'/f xf]Og . pgn] k|:t'ts[ltdf pmhf{zLn aLp /f]k]sf 5g\, kl;gf aufP/ uf]8d]n u/]sf 5g\ / Tof]la¿jfnfO{ xnSs a9fpg /fd|f] l;~rfO{ u/]sf 5g\ . To;}n] klg ;fw'jfb slj>]i7nfO{ ¤
sd}{ d ;To 7fG5' efif0f xf] zAbhfnpBdlagfsf] xfFs s] x'G5 Tof] ljzfn .;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ zLif{ssf] k|:t't s[ltdf lnlka4 ul/Psf kª\lQm
x'g\ oL . slj >]i7 sd{of]uL klg x'g\ . efif0fn] ef]s d]l6Fb}g, b]z aGb}g, s'g}pGglt / pTkfbg klg x'Fb}g . efif0f eg]sf] ;fwf/0f dfG5]nfO{ kmsfpg] /km;fpg] zAbhfn dfq xf] . sd{ gu/L s]xL x'Fb}g . pBf]u eGg] lrh rfx] Tof]7"nf] xf];\ jf ;fgf] sfd t ug}{kb{5 . sfddf ljZjf; ug]{ slj x'g\ >]i7 . pgn]sljtfdf b]znfO{ cf}lw k|]d u/]sf 5g\ . df6f]sf nflu 5tf5'Nn dfof kf]v]sf5g\ . pgsf] of] cleJolQm b]z / df6f]k|ltsf] cufw k|]d xf] . cfkm" hGd]sf] df6f]glrGg] kf] xf] ls eGg] lrGtf 5 pgnfO{ . To;}n] pgL Pp6f k|;ª\udf o;f]eG5g\ M
g]kfnL eO{ hlGdPF t/ klg df6f] d lrlGbgF ls <3'D5' rf/ lbzf cFWof/f] lsg xf] af6f] d lrlGbgF ls <
dnhn g} gu/L aLp d'n'ssf] p;} s] 6';fpnfw8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf .sljnfO{ df6f] / b]zk|lt uj{ 5 . cfÇgf] dfof b]zsf nflu yf]/} xf]nf ls
eGg] 8/ 5 . To;}n] b]zk|lt cfkm"leq ePsf] dfof 5tf5'Nn kf]V5g\ df6f]df .yf]/} ;dodf slj >]i7sf ljleGg ljwfsf rf/cf]6f s[lt k|sflzt x'g' :jod\dfuj{sf] s'/f xf] . zf/Ll/s c:j:ytfnfO{ jf:tf gu/L lg/Gt/ sljtf ;[hgfdfnfUg] slj >]i7sf] kl/>d / nugsf] d'Qms07n] k|z+;f ug}{k5{ . ;Dk"0f{ uhn/ sljtf Hofb} dd{:kzL{, /fli6«otfsf] efjgfn] cf]tk|f]t 5g\, k|]defjn] el/Psf
d'/Ld'/L ;fw'jfb ¤
lji0f'nfn >]i7
@$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷@%
5g\ . Psfw /rgf kl/dfh{g ug'{kg]{ t ;a} s[ltsf/sf x'G5g\ . oBlk pRrlzIffsfnflu dxfljBfno / ljZjljBfno gwfP/} klg :jfWofogn] vfl/Psf cWofTdjfbLslj >]i7sf zAb, efj / cg'e"lt dggof]Uo 5g\ . o; cy{df klg slj >]i7wGojfbsf kfq 7xl/Psf 5g\ . g]kfnL ;flxTosf If]qdf pgn] k'¥ofPsf] of]ubfgk|z+;gLo / :t'To 5 . hLjgsf] pQ/fw{df ;[hgf ul/Psf o; s[ltkl5 klgpgsf] sndn] lj>fd glnof];\ / cem} vfl/Psf /rgf g]kfnL ;flxTosf] e08f/dfylk“b} hfpmg\ . oxL z'esfdgf / z'e]R5fsf ;fy slj Pjd\ uhnsf/ OGb|nfn>]i7nfO{ d'/Ld'/L ;fw'jfb ¤
pkk|fWofks, ljZjzflGt SofDk;, sf7df8f}“af;:yfg M uf]ª\ua', sf7df8f}“ .
;Dks{ M (*$!@!@*@% ef]s vk]/ cefjsf 3fdx? klv{/x]5g\ dfG5]x? t6:y hLjgafFr]sf 5g\ ;Dk"0f{ ck{0f ul//x]5g\ dfG5]x? . ef}ltsjfbL lrGtgaf6 P]z,P]Zjo{, nf]e, nfnr, cxd\tf / O{iof{sf] e"uf]naf6 w]/} 6f9f cfWoflTdslrGtg / wfld{s ;lxi0f'tf af]s]/ ;flxTo l;h{gwld{tfdf :yflkt u/fpFb}g]kfnL efiff;flxTosf If]qdf ct'ngLo of]ubfg k'¥ofpg'ePsf ;|i6f OGb|nfn>]i7af6 g]kfnL ;flxTon] y'k|} s[ltx? k|fKt u/]sf] 5 . ;|i6fx? b]zsf];'l/nf] cg'xf/ x]g{ rfxG5g\, b]znfO{ ;d[l4lt/ dfly p7fpg rfxG5g\ .OGb|nfnhL klg t]lGhª cfª\l/tf, a'4x?sf] b]zdf lx+;f, czflGt / o'4gxf];\ eGg] sfdgf ug'{x'G5 . b]znfO{ s]xL lbg kfP cfTdf zflGt x'GYof]eGg'x'G5 pxfF . To;}n] cfkm\gf] kl/>dsf] nufgL lgM:jfy{ ?kdf b]zdflbO/xg' ePsf] 5 . pxfFaf6 n]vgL ePsf / k|sflzt ul/Psf s[ltx?n]b]zsf] l;ª\uf] k|ltlglwTj u/]sf 5g\ . syf, uLt, uhn, sljtf ;a} ljwfdfpxfFsf] snd ;zQm ?kdf bf}l8Psf 5g\ . cToGt ;/n / ;xh JolQmTjx'g'x'G5 . ljut s]xL ;do cufl8b]lv pxfF c:j:y x'gx'G5 t}klg /f]unfO{lyr]/ l;h{gf ul//xg' ePsf] 5 . xfn k|sfzg x'g nfu]sf] sljtf + uhn;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ gfds ;ª\u|xn] g]kfnL ;flxTodf lgZro g} dxÎj/fVg]5 . pxfF eGg'x'G5 ;fob of] g} d]/f] clGtd s[lt x'g]5 . oxfFx?sf]c;Ld :g]xaf6 d}n] zAb l;h{gfx?df kf}l8/xg kfPsf] 5' eGg'x'G5 ;|i6fOGb|nfn >]i7 …clåtLoÚ .
zAbl;h{gfdf o'u–o'u afFlr/xg] 5g\;|i6f OGb|nfn >]i7
k'ik clwsf/L c~hln
@^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷@&
:jf:Yo k|lts"ntfsf sf/0f clS;hg cefjsf] dx;'; ub}{ cf}iflwsfSofK;'nx? uf]hLel/ af]s]/ hLjgsf] psfnf] r9\g s;/L ;lsG5 <;dosf] afhL yfk]/ 9'ª\uf–df6f] rkfP/ b]z l;ª\u} af]s]/ lx“8]sf xfQLx?cfh cfsfzsf] /f]uL 3fd vk]/ cK7\of/f] :jf:Yol:ylt ef]lu/x]sf 5g\ .oBlk ;flxTofsfzdf Pp6f rlDsnf] tf/fsf] ?kdf ;w}“ rlDs/xg] tf/fx'g'x'G5 OGb|nfn >]i7 …clåtLoÚ . g s'g} 5nsk6, g s'g} k|ltzf]w, g s'g}cxd\, g s'g} :jfy{, Pp6f dfG5]leq x'g'kg]{ dfG5] pxfFdf kfPsf] 5' . cfFvfdfltg} ;kgf af]s]/ klg lglZrGtg hLjg afFlr/x]sf ;|i6fsf] gfd xf] OGb|nfn>]i7 …clåtLoÚ .
cfkm" afFr]sf] ;do / sndsf dl:tisn] sf]l/Psf cleJolQmx?;a}eGbf dxFuf] / ;j{lk|o 7fGg'ePsf] 5 pxfFn] . ;DaGw ;a};Fu x'G5 t/ klguf9f, k|uf9 / cfTdLo ;DaGw / uxlsnf] ;DaGw /Xof] slj OGb|nfn>]i7;Fu . ljifoj:t'sf b[li6n] ;do;fk]If l;h{gf sf]g]{ cToGt} /fd|f ;|i6fx'g'x'G5 .
cGtdf, gjLgtd s[lt k|sflzt ePsf]df w]/}–w]/} v';L nfu]sf] 5 .;don] ;|i6fnfO{ lrGg ;sf];\ . pxfFsf l;h{gfTds z}nL / cg'zfl;tJojxf/nfO{ ;dfh / /fi6«n] klg ;dod} lrGg ;sf];\ . Pp6f ;|i6f ;w}“:g]x / dfofsf] ef]sf] x'G5, p;sf] ;Ddfg x'g ;sf];\ . ;|i6f OGb|nfn>]i7sf ;flxlTos kfOnfx? lg/Gt/ rln/x"g\ . xflb{s awfO{sf ;fy o;s[ltsf] k"0f{ ;kmntfsf] z'esfdgf JoQm ub{5' .
cWoIf, xfd|f] dem]/L ;flxTo k|lti7fguhnu[x, e/tk'/, lrtjg
uDeL/ JolQmTj, eb| / zfnLg, ;Dej eP;Dd ;flxlTos sfo{qmddfpkl:yt x'g] . df}gfr/0f pxfFsf] 5gf]6 . /rgfx? klg pxfFh:t} uDeL/,cfkm"eGbf w]/} cufl8 k[YjLdf cjt/0f ug'{ePsf kfq clåtLoHo" . cWofTdpxfFsf] uGtJo xf] . pxfFsf] cfu|xnfO{ 6fg{ ;lsgF, of] z'esfdgf n]Vg]lhDd]jf/L kfPF . t/ of] e"ldsf eg] x'g] 5}g . kmut\ z'esfdgf xf] . k9]“ d}n]pxfFsf] kf08'lnlk cln l9nf u/]“ . ;fob :jJoj:yfkgsf] cefjn] uhnx?k9\b} uPF . sljtfx? k9\b} uPF . sljtfdo uhn / uhndo sljtf .s]Gb|laGb' cWofTd–k/dfTdfsf] . ;+;f/ gb]v] klg, gef]u] klg, cfl:ts ePklg, geP klg sNkgf Tof] k/dfy{sf] . cfpFbf ;fob dfG5] k/dfgGb cg'e"tu5{ xf]nf . dfG5] ;dfh, b]z, u0ftGq, cfTdf :jR5tf, kljqtf, efOrf/f,;xcl:tTj clåtLoHo"sf l;h{gfleqsf cGt/j:t'x? x'g\ . a|Xd / k|f/Awdfcufw ljZjf; /fVg'x'G5 bfh' OGb|Ho" . /fli6«o lje"ltx?nfO{ klg ;Demg'x'G5pxfF . cflv/ Pp6f ;h{sn] s] l;h{gf ub{5 < p;nfO{ p;sf] hLjgn] h]sRrfkbfy{ k|bfg ub{5, To;}nfO{ cf–cfkm\gf] zlQm, ;Lk / sf}zn k|of]uu/]/ cleJoQm ug]{ xf] . hLjgsf cg]s /ª\ux? x'G5g\ . 3/, kl/jf/, gftf–s'6'Da, ;dfh, wd{, ;+:s[lt, /fhgLlt, ;+:sf/, ef]s, /f]u, zf]s, xif{,lj:dft\, cfgGb, k|flKt, ck|flKt, cfzf, lg/fzf, 3fd, kfgL, xfjf, k|s[lt,h"g, 3fd, tf/f, of}jg, sfd, qmf]w, nf]e, df]x, cxª\sf/, bof, dfof, s¿0ff,Tofu, alnbfg, b]zk|]d, /fli6«otf, t[i0ff, ljt[i0ff, j}/fUo cflb–OToflb cg]s
z'esfdgf
wg/fh lu/L
@*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷@(
/ª\ux? p2Lkg ag]/ cfpF5g\ hLjgdf . logLx? g} laDa aGb5g\, k|tLsaGb5g\ ;h{ssf] l;h{gfsf nflu k|]/0ffsf] ;|f]t aGb5g\ . log} s'/fx?n]dflg;nfO{ hLjgdf t/ª\lut agfpF5 . a|flhn / ch]{lG6gf ljZjskaf6aflxl/“bf t/ª\lut x'G5f}“ xfdL . Pp6f ;h{ssf nflu of] ;+;f/} p;sf] 3/xf] — j;'w}js'6'Dasd Û oxL kfPF d}n] oL sljtfx?df oL uhnx?df,s[t1tf 1fkg ug]{ sfddf klg pbf/ x'g'x'G5 pxfF . Pp6f uhnk|]dLn]df]tL/fd e§/fO{ lal;{of] eg] pmeGbf s[t£g dfG5] of] b'lgofFdf csf]{ gx'g;Sb5 . Oltxf;nfO{ ofb gug]{ xf] eg] /fhgLlts dfgl;stf af]s]/ lxF8\g]/fhg]tfx?n] jt{dfgdf klg hgtfnfO{ zLtn 5xf/L lbg ;Sb}g / d'n'semg\ rf}k6 lbzflt/ pGd'v x'g;Sb5 . qm"/sfnLg zf;gaf6 ;'¿ ePsf]sfnf] Oltxf;n] jt{dfg;Dd k5\ofO/x]sf] 5 . g]tfx?sf ljrf/ lgM:jfy{gePdf kf6L{sf l;4fGt / af6fx? klg lgsDdfsf] cj:yf x'g;S5 .dfgjhLjg / /fi6«sf nflu l;4fGt xf], l;4fGtsf nflu dfgjhLjg / /fi6«xf]Og .
OGb|bfh'sf] ulx/f] ;fdLKotfn] 8f]¥ofP/ d a]nrf]s k'u]“ . lg;t{cfTdLotfn] a]hf]8 5g\ uhnx?, clåtLo 5g\ sljtfx? . of] ;ª\u|xpxfFsf] hLjgsf] u'¿k|lt xf] . pxfF dxfg\ ;|i6f x'g'x'G5 . o:tf cnª\sf/ /ljz]iftfx? b'¿kof]u u/]/ d pHofnf]d} g}lts zf]if0f / af}l4s s~h':ofOFug]{jfnf 5}g . em"6gLlt / s'6gLlt daf6 x'Fb}g . /f}“lr/f ;dfnf]rgf ug{eg]/ klg d sl:;Psf] xf]Og . b"wleq £o"sf] cl:tTj, kfgLleq lah'nLsf];Defjgf ePem}“ Pp6f dfgs ;|i6f aGg] ;Defjgf clåtLoHo"df 5 . dfgjkf7sx?n] rfx]h:t} l;h{gf k:sg ;Sg] k|an ;Defjgfsf] dflns x'g'x'G5pxfF . oltv]/ clgsfndf aLp eP/ cfpg'ePsf] 5 . pxfFnfO{ d xflb{sz'esfdgf JoQm ub{5' . ;':jf:Yosf] sfdgf ub{5' . kl/isf/ / kl/dfh{g tuf]ljGb/fh ljgf]bL / a'Fb /fgfx?n] klg ug'{kb{5 eg] xfdL t cem} ;flxlToskf7zfnfsf] g;{/Ld} 5f}“ . /x/n] vg]sf] gx/ v]tnfO{ k'Ug] kfgL cfOlbPkof{Kt -OGb|bfh'_ o;kfln olt g} eof] . z'esfdgf Û
— ;f}/fxf, lrtjg
o; rf]sdf Ps a]nsf] ?v lyof] / ;f]xL a]nsf] ?vaf6 o;rf]ssf] gfds/0f x'g uPsf] xf] . kl5 ;f] ?v ;'s]/ uPkl5 gfd cndndfk/]sf] xf] .
o;sf] Oltxf;nfO{ x]bf{ w]/} klxn] blIf0fL e]saf6 cfpg] vfBfGga}nuf8fdf NofP/ oxfF ;'lqmlaqmL x'g] ub{Yof] / s;}s;}n] a}nrf]s klg eGg]u/]sf] kfOGYof] . @)%* ;fndf ;flxlTos sfo{qmdsf nflu l;ghL{ Pkm\=Pd\=af6kq cfpFbf 7fpFdf cndn k/]sfn] kmf]gdfkm{t\ x'lnof lbg k/]sf] 36gf klgtfh} 5 .
@)^@÷^# sf] P]ltxfl;s hgcfGbf]ngsf] qmddf o;} rf]snfO{ s]Gb|lagb'u/L slxn] cfGbf]ngsf/Ln] ;'/IffsdL{ nv]6\g], slxn] ;'/IffsdL{n] cfGbf]ngsf/Lnv]6\g] ul//x]sf] avtdf sflnsf tyf l;ghL{ Pkm\=Pd\=af6 cfGbf]ngsf]k|ToIf k|;f/0fn] a]nrf]s eg]/ VoflKt k|fKt ug{ 7"nf] e"ldsf /xg uof] .Pjd\ k|sf/n] o;sf] Jofkf/If]q klg km/flsnf] x'Fb} cfof] . gf/fo0fu9sf]dxÎjk"0f{ :yfgdWo] /fd|f] d"Nofª\sg ubf{ t];|f] :yfgdf kb{5 .
oxfFsf afl;Gbf ldng;f/, ;dfh;]jL, cfk;L Pstfsf] cToGt} b"/blz{tf/ sfo{ ;Totfdf cfwfl/t 5 eGbf km/s gknf{ To;}n] @)^& >fj0fdlxgfdf a]nj[Ifsf] /f]k0f ljlwjt\ zf:qLo cfwf/df ;DkGg ePsf] 5 . o;7fpFsf] cem} pQ/f]Q/ k|ult x'Fb} hfg]5 z'esfdgf klg lbg rfxG5' .wGojfb Û
OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’
a]nrf]s M Ps lrgf/L
#)÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷#!
jiff}{+ nufP/ ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ gfds uhn + sljtf;ª\u|x k|sfzgug]{ hdsf]{n] cfh lj>flGt kfPsf] 5 . O{Zj/sf] cg'u|x / u'¿x?sf] cfzLjf{b klgplQs} k|]/0ffsf] ;|f]t dfGg'kb{5, r/fr/ hut\k|k~r / kf/dfly{stfsf] cfwf/ eGg' g}j:t'lgi7 ?kdf k/dfTdf g} /xg' ePsf] 5 . @)^@–)^$ b]lvsf] nfdf] cGt/fnkl5o; k':ts tof/Ln] tLj| ult lng g;Sg' :jf:Yosf] k|lts"ntf g} /Xof] . ;Dejx'Fbf obfsbf ul/Psf /rgf klg ;fkmLsf nflu cGo ;xof]uL ldqx? a]u/ ;DejlyPg . oL n'nf xftx?af6 dfq} egfO klg lj:t[t ?kdf /fVg g;s]/;ª\lIfKtlt/ nfu]sf] 5' . ;f+;fl/s b[li6n] zf/Ll/s :jf:Yol:ylt g} dfgjhLjgsfx/]s If]qdf ;kmntfsf nflu ;jf]{kl/ dflgG5, kf/dfly{s b[li6n] eg] ljifoflb ;Dk"0f{sfo{ k|f/Aw, O{Zj/, lgoltcg';f/ rNg] ub{5, To;}n] b]xofkgsf nflu k|of;/t/xg' st{Jo kfng dfq xf] . o;/L lqmofsfl/tf rln/xFbf dfgl;s ?kdfcGtMs/0f cGt/dgaf6 ;+;f/sf] Tofu g} ;jf]{kl/ dflgG5 .
r]tgzLn dfgjhfltdf cgGtf}“ OR5f, pTs07f pj{/ dgsf tGt'x?df;'ulGwt / ;'Gb/ /ª\uLg km"nx? km'n]sf x'G5g\, To;dWo] Ps y'Fuf km"n cfkm"cjt/0f u/]sf] dft[e"ldsf nflu lgM:jfy{ ?kdf km'Ng ;Sof] ls ;s]g k|ZgoxfFlg/ xf] . log} k[i7e"lddf 6]s]/ of] ;ª\u|x tof/ ePsf] 5, o;df clnsltczQmtfsf s'/f, s]xL d'n'ssf] jt{dfg / eljiosf] lxtsf s'/f, /fhgLltsg]tfx?sf] lghL :jfy{n] /fi6« c;kmntflt/ hfg nfu]sf s'/f, clnslt wfld{s,;f+:s[lts, ;fdflhs dfgj sNof0fsf s'/f, clnslt u'¿r]nfsf s'/f, d'n'ssf]ef}uf]lns cj:yf clg ldq/fi6« ef/tn] tLg}lt/af6 nfvf}“nfv x]S6/ g]kfnL e"ld
cltqmd0f ul//x]sf] / /fhgLlt1x? df}gbz{s eO{ x]l//x]sf s'/f, cfkm\gf ;fFw–;Ldfgf, vf]nfgfnf of] xf] ls Tof] xf] :ki6 hfgsf/Lsf] cefj, s:tf] lj8Dagfsfs'/f . s]xL g]kfnLx? b]zsf] sfg'g ldr]/ /fhgLlts, ;fdflhs, Jofjxfl/s,wfld{s, z}lIfs, ;f+:s[lts x/]s If]qdf /fOFbfOF ul//x]sf s'/f, clnslt ;x/ahf/sfs'/f, clnslt lxdfn–kxf8, dw]z, t/fO{, sfnLsf]6, x'Dnf–h'Dnf, ljs6 e]/L–s0ff{nL, cf]/fnL–psfnL, ufpF3/, eL/kfvf, kx/f, 5fFuf]–5x/f, uNnL / rf]ssfs'/f, clnslt tkfO{+sf s'/f, clnslt d]/f / pgsf s'/f, oL / o:t}o:t};]/f]km]/f]df cNdln/ g]kfnL efiff;flxTonfO{ tfhf / x/fe/f agfpg] ;kgf af]s]/pj{/ e"ldtkm{ pGd'v efjgfx? zf/Ll/s czQmtfsf sf/0f vf;} of]ubfg /x]g/ cfTdf ;Gt'i6 gx'Fbfgx'Fb} klg d a]jlxt cGo ;Dk"0f{ ;flxTosf/ ldqx? ;an/ :j:y /xg' ePsf]n] cfzf u/f}“ eljiodf o; ;flxlTos If]qn] k"0f{ ;kmntfkfpg] 5, h]xf];\, jt{dfg cj:yfdf xfdL hxfF 5f}“ ;kmntfsf nflu k|of;/t /xFb};Gtf]if lng cfjZos 5, nf}lss / kf/nf}lss b'j} cj:yfsf] ;fdYo{ /fVg]5,;Dk"0f{ sfo{ O{Zj/s} lgolt xf] o;} l;nl;nfdf cg]sf}“ /ª\u?ksf km"nx?au}“rfdf km'nfPsf] 5' . k|sf08 ljåfg\, kl08t, k'hf/Lx? km"n l6Kg cfpg'x'G5,cfkm\gf] k|fs[lts u'0f, ;+:sf/, :jefjcg';f/ km"n l6Kg' x'G5 clg pxfFx?sf] v'aLk|ltefn] EofP;Dd JofVof–ljZn]if0f ug'{x'G5, dnfO{ eg] ;a} km"nx?sf efjgfsfyf]kfyf]kf kl;gfdf plQs} lk|o, ;'Gb/ / af;gfo'Qm nfU5g\, ;fy} k'hf/Lx?sfd"Nofª\sg rfx]h;/L JofVof ePsf] eP klg ;a} lk|o, x[bo:kzL{ / pkb]zk"0f{h:t} nfU5, h;/L ;]tf, sfnf, gLnf, /ftf, kx]“nf ;a} /ª\usf km"nx?df dfofa/fa/ nfu]sf] 5 . k'hf/Lx?n] l6Kg'ePsf km"n :jR5 dgn] eujfg\sf dlGb/x?dfck{0f ug'{x'g]5 / eujtelQmn] of] :jflKgs b'Mv;fu/ ;+;f/af6 ;bfsf nflud'lQm ;'vnfe ug'{ x'g]5 . x'g klg ;+;f/sf sfo{eGbf O{Zj/Lo elQm cljgfzL /cd/ xf] . dnfO{ nfu]sf] zf:qsf] klg u'¿x?sf] klg cfzo oxL kfPF .
o;} ;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ gfds d]/f s[ltsf af/]df k':tsn] af]n]sfcfzo, nIo / efjgfsf] k|ltlalDat :ki6 b[i6fGt;d]t lbO{ k|sfz kfl/lbg' x'g];fdflhs, wfld{s, cfWoflTds, z}lIfs, Jofjxfl/s, ;flxlTos, af}l4s, ljåtfsfhut\df ;d]t k|ltlglwTjsf wgL JolQmTjx? uhn dd{1 u'¿ uf]ljGb/fhljgf]bLHo" e"ldsfsf nflu, To;}u/L lgofqfsf/ s]bf/gfy vgfnHo" k|sfzsLosf
d]/f] eGg'
#@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷##
nflu, To;}u/L z'esfdgfsf nflu x'g'x'G5 uhn/fh s]zj/fh cfdf]bLHo", To:t}uhnsf/÷uLtsf/ k|]dljgf]b gGbgHo", slj÷Joª\Uosf/÷kqsf/ lji0f'nfn >]i7Ho",uhnsf/÷o'jf 9's9'sL k'ik clwsf/L c~hlnHo", uhnsf/÷Joª\Uosf/ wg/fhlu/LHo" ;a}k|lt d'/Ld'/L wGojfb / cfef/ k|s6 ub{5' . oxfFx?sf] dxÎj / pRrJolQmTjsf af/]df aofg / k|z+;f ug]{ zlQmeGbf pRr:t/df /xg'ePsf]n] pxfFx?;flxTo kmfF6df cfkm;]cfkm lzv/k'¿if x'g'x'G5 . cGo If]qdf klg oxfFx?n]nufpg'ePsf] u'g / 1fgsf] abnfdf C0f r'sfpg] ;fwg–;|f]t d;Fu s] 5 / <s]jn cfb/, ;b\efj, :d/0f / cfTdLotfn] C0f r'sfpFb5', x'g klg 1fgsf nfluc? s] x'G5 / ;bfsf nflu cdL6 5fk, :d/0f, >4f / elQm g} xf] .
clåtLosf] JofVof ubf{ klxnf] / Ps gDa/sf] w]/} ldqx?n] eGg]ug'{x'G5 . clåtLosf w]/} cy{dWo] s]Gb|laGb' eg]em}“, cgGt, cljgfzL, PseGbfcsf]{ g/x]sf], s'6:y, cfkm\gf] :j?k, a|Xd:j?k eGg] cjwf/0ff xf] .cxd\sf] cy{af6 clåtLo ;bf d'Qm /x]sf] 5 .
d]/f] cg'/f]w, dfly pNn]v ul/Psf gfdx?df cl3 / kl5 eGg]wf/0ffaf6 d'Qm /xg'x'g] ljZjf; 5 lsgls qmd h]i7a4 geP/ d]/f] xftdfk/]sf qmddf /x]sf] 5 .
;fy} z'4 6ª\s0fsf nflu :g]xL bLk]Gb|s'df/ hf]zL …lgsÚHo", d'b|slrqjg lk|G6;{ k|f=ln=sf k|f]k|fO6/x?, x/]s If]qdf ;xof]usf nflu s[i0ff>]i7 sf7df8f}“ / /rgf ;fkmLsf nflu e"ld / ;ª\ud ;a}nfO{ d'/Ld'/LwGojfb lbg rfxG5', ;fy} k':ts /rgfsf ;dob]lv k|sfzg ;do;Ddx/]s kfOnf–kfOnfdf ;xof]usf nflu wd{kTgL sdnf >]i7, 5f]/L ;'idf >]i7,5f]/f cv08 >]i7 klg ;a} xflb{stfsf ;fy wGojfbsf kfq 5g\ .
cGtdf cfO{P;\aLPg\ pknAw u/fpg] lq=lj=, sLlt{k'/sf ;fy} k|ToIf–ck|ToIf ?kn] o; k':ts k|sfzgdf ;xof]u k'¥ofpg] ;Dk"0f{ z'elrGtsldqx?nfO{ klg cfef/ k|s6 ub}{ o; s[ltdf s'g} lsl;dsf] q'l6x? lj1–kf7sx?åf/f klxrfg ePdf cd"No ;'emfj Pjd\ hfgsf/L u/fpg x'gcg'/f]w ub{5' . oxfFsf] ;'emfj g} d]/f] eljiosf] dfu{bz{g x'g]5 .
wGojfb Û s[ltsf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’
#$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷#%
ljifo;"rL
d'vk[i7 =========================================================================================== !
leqL d'vk[i7 =================================================================================== @
;dk{0f k[i7 ===================================================================================== #
k|sfzsLo k[i7 ================================================================================ %
x[bob[i6 oyfy{sf] k|s6Ls/0fdf /dfpg] ;h{s clåtLo ========================== &
;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ M ;fdfGo b[li6 k|If]k0f ================================= !#
z'esfdgf ===================================================================================== @@
d'/Ld'/L ;fw'jfb ¤ ========================================================================== @$
zAbl;h{gfdf o'u–o'u afFlr/xg] 5g\ ;|i6f OGb|nfn >]i7 ====================== @&
z'esfdgf ===================================================================================== @(
a]nrf]s M Ps lrgf/L ===================================================================== #!
d]/f] eGg' ======================================================================================= #@
ljifo;"rL ===================================================================================== $%
sljtfqmd ========================================================================== #^
uhnqmd ============================================================================ #&
#^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷#&
sljtfv08
dft[e"ld Ps jGbgf ======================================================================== $!
g]kfnsf :jfledfg 5f]/f ================================================================= $@
u'0fL ljåfg\ c¿sf] u'0f ufpF5 ========================================================= $#
cGof]nk"0f{ ==================================================================================== $$
;t\;ª\u df]Ifsf] ;ª\3f/ ================================================================= $%
hut\ ljjt{ ¿k a|Xdsf] ================================================================== $^
k|To]s k|f0fLdf O{Zj/ JofKt 5g\ ======================================================= $&
cd/ 5 u'?r]nfsf] gftf ================================================================= $*
of]Uo ;t\u'? ================================================================================== $(
kfgLsf] kmf]sf xf] b]x ======================================================================= %)
cGoq :ju{–gs{ 5}g oxL xf] ============================================================= %!
;xgzLntfn] ;+;f/ ho u5{ ============================================================= %@
:jKgdf ;'if'lKtsf] cg'e"lt ================================================================ %#
>d cg'¿ksf] kmn ======================================================================== %$
;+;f/sf] k|e" g} ;+/Ifs =================================================================== %%
lje"ltx¿ kms{g] cfzf ===================================================================== %^
d]/f] lrtjg ================================================================================== %&
kxf8L jftfj/0f ============================================================================ %*
hfu|t bL3{–:jKg ============================================================================ %(
a]nrf]s Ps lrgf/L ======================================================================= ̂ )
d / d]/f] hGde"ld ========================================================================= ̂ !
clgTotf ======================================================================================= ̂ @
hGd, d[To'df klg a|Xd g} 5g\ ========================================================== ̂ #
d / a|Xddf ce]b ========================================================================== ̂ $
cgfTdfsf] afw g} a|Xdk|flKt xf] ======================================================== ̂ %
g]kfnsf] d df6f] lrlGbgF ls < ========================================================= ̂ ^
;t\u'0f g} ljåfg\sf] kl/ro ============================================================== ̂ &
tŒj1fgs} kL8fsf] wgjGt/L ============================================================ ̂ *
b]xfj;fgsf] cGTo If0f ==================================================================== ̂ (
uhnv08
bz{gn] dfG5]sf] lrgf/L af]s]sf] x'G5 ================================================= &!
rf}tkmL{ 1fg g} ljåfg\ xf] ================================================================== &@
nf]stGqk|flKtsf] pT;fx =================================================================== &#
cfkm\g} v'§fdf pleg' k'?if k|oTg xf] ================================================== &$
dgsf] ptf/r9fj =========================================================================== &%
dft[e"ld ;+/If0fsf nflu cfjfh ====================================================== &^
kG5L klg /fi6«lrGts ==================================================================== &&
g]kfnL cem} cNdlnFb}5g\ ================================================================= &*
xfjfsf] dxn================================================================================== &(
ljutsf] Ps emNsf] ======================================================================== *)
df]tL uhnsf] aLhf]TklQ ================================================================= *!
M
M
sljtfv08
#*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/
zLtntf eP leq} 5 cfkm" =============================================================== *@
zflGtdfly czflGtsf] o'4 =============================================================== *#
k/Dk/f yf]/} zflGt kL8f w]/} =========================================================== *$
e|dn] em'lSsg' =============================================================================== *%
ls;fgsf] k|]d k|f0fsf] cfwf/ =========================================================== *^
xNsf/f z'efz'ejfxs====================================================================== *&
;fyLsf] xflb{stf b'Mvdf klxrfg ====================================================== **
;flxlTos j;Gt slxn] gcf]Onfpg] km"n xf] ======================================== *(
of}jg ;dflKtdf cg'e"lt cd/ /xG5 ================================================= ()
;kgfsf] emnsdf k"0f{ c;Totf ======================================================== (!
sfNklgs dg ================================================================================ (@
lxdfn kxf8 t/fO{ Pstfsf] ;"q ======================================================= (#
dWog]kfnsf] ;zQm ;~rf/hut\ ====================================================== ($
ljjfxsf] xtf/df s]6L dfUg e'lnof] =================================================== (%
c;n sfo{ ;a}sf] lk|o x'G5 ============================================================= (^
dgsf] j;Gt afx|} dlxgf km"n km'ln/xg' ============================================== (&
lgM:jfy{ g} pbf/tfsf] hu xf] ========================================================== (*
ljBfno lzIffk|]dLsf] 9's9'sL ========================================================== ((
lagfcy{sf] uLt lg/y{s x'G5 ========================================================== !))
dft[e"ld Ps jGbgf
g]kfn dft[e"ld ljz'4 zflGtIf]qdfof leh]sf] df6f] aU5g\ gbL kljq
hGd]“ of] Gofgf] sfvdf yKb}5' cem ef/;]jf ;w}“ d /t 5' cflzif lnO{ ckf/
sd}{ d ;To 7fG5' efif0f xf] zAbhfnpBdlagfsf] xfFs s] x'G5 Tof] ljzfn
;Dtn k/fO{sf] df6f] Tof] dg k/fpFlbgcfkm\g} kv]/f] vG5' ;t\ d x/fpFlbg
ck{0f d u5'{ cfdf of] u|Gy ltd|} gfpFk|0ffd u/]“ n xflb{s k;|]/ xftkfp
OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷$!
g]kfnsf :jfledfg 5f]/f
o'jfsf] ultzLn ofqf hfu|tdf klg hfUg' 5lg/y{s hgsf] ;ª\ut a]n}df a'em TofUg' 5
;fx; xf] pn{+bf] zlQm p8]sf] kG5L emf/g]czQm lnO{ Tof] ofq' kf}8]/ gbL tf/g]
gx]/ em/]sf] kmnkm"n ?v}sf] kmn l6Kg' 5hfu nf} p7 of]4f xf] Û a]n}df ;Lk l;Sg' 5
emf]qmfO{ ga; s}No} lrGtfn] tg 89\b5k|km'Nn x[bo af]s lxDdtn] lul/ r9\b5
g]kfnsf :jfledfg 5f]/f k|ltef clt uf}/j;+;f/sf k|ult kfOnf t¿0fsf] 7"nf] kf}/v
u'0fL ljåfg\ c¿sf] u'0f ufpF5
cDafsf] u'0f xf] dL7f] u'lnof] lbg] ub{5cldnf] af]6df cDaf rflxP/ sxfF kmNb5
cf–cfkm\gf] u'0fsf] lhDdf st{Jo p:df cfpF5eP ;t\ u'0fsf] dflns c?sf] u'0f ufpF5
;+;f/L hLjsf] wd{ cf–cfkm\g} u'0fsf] kmnh] u5{ enf] 7fGb5 pbf/ dgsf] an
$@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷$#
cGof]nk"0f{
jiff{ d8fl/“b}5 emf]Ssf Tof] cfFwL–a]/L6'6\nf ls dgsf] afFw bf}8]/ jfl/kfl/
cfsfz 9fS5 afbn tf/fx? stf 5g\Ps x'n cl3 uf] eGb} vf]Hb} pgL hxfF 5g\
a]Un} lyPg ?k/ª\u bz{g lj¿4 ;Tof];Dtn e"efu vf]Hg' g]kfnL e} sxfF Tof]
zLtn dl;gf] af]nL cxf] au/sf] lznfkmqm]/ em5{ slxn] kmN5 /] kmn /l;nf
vf]hL gug'{ eG5g\ af6f] 3'dfp/f] vf]N;f];Dem]/ kmSof]{ km]l/ vfsf] / nfsf] ememNsf]
;t\;ª\u df]Ifsf] ;ª\3f/
hxfF 5 ;t\sf] ;Fu nfUg] 5 1fg a;{gp7]ts dgsf] j[lQ x' Fb}g cfTdbz{g
s] clt{ ljs[lto'Qm e'l6Fbf] 1fgsf s'/fs] vfGsL u'lnof] n8\8' ld;]sf] ljifsf e'/f
To} ;'Gg' u'¿ zf:qsf] 1fgsf zAb :jR5tfTo} vfg' ;Gt'lnt cfxf/ u'lnof] rfx] tLQmtf
;+;f/L b]x a'l4n] hGd / d[To' dfGb51fgLsf] ;a oL aflwt ljz'4 cfkm" 7fGb5
;[li6 xf] dgsf] e|flGt clgTo gfd dfqsf]b]lvG5 lgh ;t?k clrGt] lrg dfq Tof]
$$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷$%
hut\ ljjt{ ¿k a|Xdsf]
;fFRr} gn]pm dg\df dfof / df]x qmf]we|dn] kf] b]Vg' ;+;f/ x'g'5 dfq af]w
bf}8\of] /ljsf] 5fofF ltd|f] g d]/f] p;}sf]h:sf] xf] laDa ;To 5fofF klg p;}sf]
To:t} a'em] of] ;+;f/ cfof] t'¿Gt u'Dg;S5 / s:n] oxfF 1fg}lagf Tof] a'‰g
:jKg} ultsf] ;+;f/ dfof k|e'sf] hfnh:t} b'¿:t d'b|f sfuh km'sL sdfn
To:t} xf] dfq 5fofF ;fFrf] sxfF 5 cy{lbof];Fu} Tof] k'tnL em'D5 / d5{ Joy{
k|To]s k|f0fLdf O{Zj/ JofKt 5g\
dxÎj zLtdf clUg w ' Fj fsf ] /fu vk ]/ckfRo /f ]uLsf ] OR5f ef ]Ub5 /f ]u yk]/
u'/fF;sf] km"n /ftf] /ª\u :kml6ssf] leq b]V5 hf]hut\sf] e|d :jLsf/L cldnf] kmn ef]U5 Tof]
cGwf] 5 b[li6 pNn'sf] cGwsf/ ;"o{ 7fGb5ljåfg\n] jt{dfgeGbf eljio pRr dfGb5
O{Zj/n] enf] rfxG5g\ c?sf] enf] ;f]Rg]nfO{rfxG5 Iflt csf{sf] cfkm}“n] Iflt ef]UgnfO{
;fIfL 5g\ 36df ;a\sf] c1fgL sxfF b]V5 /cb[Zo eP lg a|Xd 1fgLnfO{ sxfF /f]S5 /
$^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷$&
cd/ 5 u'?r]nfsf] gftf
r]nf xf];\ z'erl/q kfng xf];\ u'¿ wd{sf]s'zn / x'g' tTk/tf lgjf{x u'? dhL{sf]
>4f / k"0f{ ljZjf;L jf0fLdf clt gd|tf;dk{0f u'¿kfpdf pRrtd\ elQmefjsf
kljq u'0fjfg r]nf ;Gt'lnt vfg' :jR5tfk|km'Nn dgdf ljBf cfh{gdf clt cu|tf
gftf xf] u'¿ r]nfsf] Psfª\uL efj b[9 5;Totf zf:qLo ?k d"Nodf klg pRr 5
k/:k/ k|]dsf] u|lGy ;b}j rln/G5 hf]cd/ xf];\ b'O{sf] gftf ;bfsf] :tDe aG5 Tof]
of]Uo ;t\u'?
hf];Fu snf s'zntf x'Fb}g IfdfzlQm hf]k|ltef w}o{ z"Go 5 x'Fb}g u'¿ ;t\sf] Tof]
bofjfg w}o{ / zflGt k|Zgsf] ;xL pQ/hf];Fu ljBdfg 5}g x'Fb}g Tof] u'¿:t/
cxª\sf/ dd af]s]sf] cof]Uo clt dGb hf]czflGt dg sn'iftf x'Fb}g u'¿ zf:qsf]
pNn]lvt u'0fn] pN6f] c;n xf];\ z'ejf;gfzf:qLo kl/lw u'0fsf] alnof] ;t\efjgf
kljq 5lj af]s]sf] u'0fL Tof] u'¿sf] :t/a|Xdf / lji0f'sf] ?k ;dfg lzj O{Zj/
$*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷$(
kfgLsf] kmf]sf xf] b]x
of] hnsf] xf] kmf]sf l5§} km'6\g ;S5Tof] wfufsf] TofGb|f] l5§} r'9\g ;S5
;+;f/ /dfOnf] 5 lgb|f ulx/f]:jlKgs\ of] gf6s x]b}{ h'gL uf]
log} Oi6ldq dxn kTgL k 'q;a } lal; {P/ oxL of ] ljlrq
5 hfg' ;a}n ] lsg tl;{Psf ]sa'n xf] cl3s} lsg lal;{Psf]
x] ;fws lgbfO{ lsg xf] a;]sf]hx/ kf]v/Ldf lsg xf] kmF;]sf]
x] dfgj otf x]/ n cfFvf p3f/Lglhs} d;fg3f6 5 d[To' tof/L
cGoq :ju{–gs{ 5}g oxL xf]
sxfF 5 :ju{ / gs{ b'O{aLr e]b xf] slt <ef]u]/ emg'{ 5 km]l/ s] ;f/ z"Go Tof] hlt <
b]Vg' Tof] hlt ;+;f/ cfkm\g} xf] egL 7fgg]b]x / dgsf] j[lQ cfkm" xf] egL dfgg]
sxfF 5 o;sf] lj>fd hfg' / cfpg'sf] ultlnª\uf]df r9\g' / emg'{ qmlds} ul/g] hlt
>j0f xf] u'¿ zf:qsf] >4f / 1fg b[9tfu'¿ g} a|Xdf / lji0f' u'¿ g} lzj b]jtf
;+;f/} cfkm\g' b]Vg' lrGtf / df]x dfqsf];'if'lKt ljifoz"Go eP lg lsg zflGt xf] <
%)÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷%!
;xgzLntfn] ;+;f/ ho u5{
zflGt / :jR5 sfo{n] x''g]5 hLt To;sf]k|Nxfbn] klxn] xf5{ hLt x'G5 t/ p;sf]
Tof] dfq hudf dfGo oyfy{ clt uf}/jljklQ rfx] Tof] ef]uf];\ c8\g' 5 b[9df ha
lx/0oslzk' x]/ czQm sxfF Tof] 5 / <cxd\sf] k|e'b|f]xn] k'Ub5 k/ emg\ k/
cgGt hGdsf] ;+;f/ ga'‰g] 1fgL sf] 5 / <Tofu]df cf;'/L zlQm ltg} x'g\ k|e' O{Zj/
;+;f/L b]x a'l4n] aGb5 b'vL xb{dcfgGb ;tlrQleq} e]l6G5 ;dbz{g
clt /ª\uLrª\uL gofF k|ftM cfpnfdg} kmlqmg] Tof] gofF /ft cfpnf
z'e;fFem x]bf{ Ps}h:tf] nfUnflbn}leq /Dg] gofF s]xL kfpnf
a; r'k nflu gTofu]/ oTgcem} nDsg' 5 lzv/dfly 6]Sg
stf xf] stf v} of] dg af]ln/G5l5§} kfn'jfsf] Ct' n]pm eG5
lsg gfª\uf] 8fnL ;w}“ l;lGr/f…5'ca :jKgleq} ;'if'lKt ln…cfpF5'
:jKgdf ;'if'lKtsf] cg'e"lt
%@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷%#
>d cg'¿ksf] kmn
of] b]x v]t / af/L h] /f]Kof] ToxL kmNb5ljrf/ t aLh xf] leq :jtGq 5g{ ldNb5
pQ/ b]pm km"n sfF9fsf] sfF9f lg km"n aGb5zq'nfO{ cfkm\g' 7fGg' zq' g} ldq aGb5
c?sf] gu/ lgGbf lx+;f / lgGbf Ps xf]dfgj / ldqsf] gftf hf]ufpg' clt j]z xf]
;Hhgn] sf]/]sf] af6f] eTsGg o'u rNb5a'em]df o;sf] d"No Hof]ltem}“ 5lj aNb5
afx'an lhTg' Joy{ dg lhTg' / kf] hLt xf]Ifdf / w}o{sf] sIf O{Zj/s} ;d /Lt xf]
;+;f/sf] k|e" g} ;+/Ifs;jf{Tdf ltdLn] k|ToIf ?kdf b]lv/x]5f} oxfFc;n dflg;sf] hdft sdL ef] cGt/åGå hxfFg]kfnLx? /fi6«jfbL agL So} lxtdf ;bf afFRg]x] O{Zj/ ge'nL k7fOlbg' x} 5g\ sf]xL To:tf eg]
;To s] xf] c/] clwshgn] nfUof] snL ls caw]/} dflg; g–snL x'gk'u] b]lvGg sd} jf:tljsaf6f] vf]Hg] s'g} pkfo 5 / ls l:y/ st} b]lvg]x] O{Zj/ ge'nL k7fOlbg' x} 5g\ sf]xL To:tf eg]
cndn 5g\ hgtf gb]v]/ sxL“ 5fofF Tof] lj>fdsf]gfOs] w]/ eP ;'rf¿ s;/L af6f]el/ rN5 Tof]/fi6« uf] ljk/Lt lbzflt/ eg] /f]Sg] k|e' g} ag]x] O{Zj/ ge'nL k7fOlbg' x} 5g\ sf]xL To:tf eg]
;+;f/L Jojxf/ u5{ h;n] kqm]/ ;To hxfFx'G5g\ O{Zj/ g} cToGt k|km'lNnt aGg]5 :ju}{ ToxfFnf]ssf] ;]js 5f} n lg:s 5 ls Sj} p4f/df tD;g]x] O{Zj/ ge'nL k7fOlbg' x} 5g\ sf]xL To:tf eg]
zflGt If]q egL slxG5 e"ld of] nIf0f l5§} d]6\g] ef]lxtdfg hgsf] 5 /fi6«lxtdf lxtdf s] ltd|f] 5 of] <;'wfg]{ avt} cem} 5 ls st} cfkm} st} ;'lw|g]x] O{Zj/ ge'nL k7fOlbg' x} 5g\ sf]xL To:tf eg]
%$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷%%
lje"ltx¿ kms{g] cfzfg]kfnL lje"lt slt dl/uP afFsL cem} 5g\ sltzf:q} wd{ klg uof] ls IfL0f e} b]lvG5 pN6f] dlt:jfyL{ hGdg'n] clt ;s; ef] O{Zj/ bf]ifL 5 lsx] cfdf elgBf} g9fF6Lsg nf} sf]v} st} laUo|f] ls <
a]nf l;l4of] ls cem} tL lje"lt kms]{ / cfpnfg\ ot}afFRg} dfq klg d'n's sl7g ef] ;'w|G5 ls Tof] st}cfzf TofGb|f] cem} 5 afFsL dgdf ;f]Rg] of] df}sf xf] ls <x] cfdf elgBf} g9fF6Lsg nf} sf]v} st} laUo|f] ls <
lbg lat] slt v} lat] tL dlxgf jiff}{+ laltuf] sltjfso'4 rln/xG5 :jfy{aLr b]z rNg} sl7g ef] cltyf]/} ;Hhg ef] eof] g ;'ema'em w]/} kxnjfg / lsx] cfdf elgBf} g9fF6Lsg nf} sf]v} st} laUo|f] ls <
;tsf] dfqf a9f];\ c;To lgEnf 5 ;To kSs} klg9'Ss} 5f}“ Pslbg n ;To eujfg\ k|k~r d]/} egLb]Vnfg\ a'4 klg of] u|:t ;do x'g\ O{Zj/ tL cl3x] cfdf elgBf} g9fF6Lsg nf} sf]v} st} laUo|f] ls <
lagf O{Zj/n] c8]g b'lgofF xfd|f ] an}n] sxfFJofks 3636df 5 ;fIfL ?kn] cb[Zo zlQm oxfFue}{df klg /Iff ub{5 ToxfF vfg] s'/f s]xL 5 ls <x] O{Zj/ elgBf} g9fF6Lsg nf} sf]v} st} laUo|f] ls <
d]/f] lrtjg5 If0f cgf}7f] lrtjg of] lhNnfdWod d'n's} klg rf/ lsNnf
b]zs} d'6' of] cgdf]n If]qpj{/ e"ldsf] xl/ofnL dfq
pBf]u cg]sf}“ k|ult 5 knknkljq gf/fo0fL aU5 snsn
sd s] 5 oxfF h}ljs ljljwtfsnf ;flxTo / cå}t ;+:yf
b]j3f6 ;f}/fxf lgs'~h x]/;dyn e"efun] slt ;]/f]km]/
vfBfGg e08f/ 5 b]zs} w/f]x/:jR5Gb b[Zo x]b} { dgf]x/
;Hhg oxL“ 5g\ 1fgL w'/Gw/b]zs} l;kfxL tTk/ lg/Gt/
rf/hft 5QL; cg'xf/ cg]sf}“/fi6«} ;jfndf ;a xfdL Ps 5f}“
lgikIf ;~rf/hut\ oxL“ 5g\;To / tYo ;dfrf/ ;xL 5g\
x] /fi6«;]js hggL oL k'qg]kfnL s]jn xf] ljz'4 kfq
%^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷%&
kxf8L jftfj/0f
lr;f] xfjfkfgL clt dgf]x/ em'Dd 5xf/Ldw'/ efsf u'gu'g jgkfvf ;w}“ ufpF5 bf]x/L
bxL sDnf Ro'/L cfFk hd'gf cDaf lga'jfjg}hGt' afFb/ v/fof] d[u af3 :ofn lrt'jf
st} vf]N;fvf]N;L sxL“ 3'dfp/f] af6f] kx/fsxL“ 9'ª\u]wf/f sxL“ eg] lr;f] kfgL 5x/f
dg} d'Uw kfg] { snsn st} tfntn]jf9's'/ n'OFr] p8\5g\ j/k/ ;w}“ kG5L dn]jf
nfnL ls/0f s'lx/f] s'x's'x' r/L ufpF5 jgdfd'6'leq} kfn'F ;xh eP t nfU5 dgdf
hfu|t bL3{–:jKg
knkn p7fO{ af]emf af]Sb}5 yfS5 x]bf{la;fp ef/L l5§} p7fO{ aGb kbf{
x]5{g\ tL cfFvf vf]nL /fxt s;}n] b]nf;Sb}g sf]xL yfDg l;l4G5 Tof] cs]nf
yfxf 5}g cfof] Ps\n} dg'{ 5 PSnf] vfnL1fgs} lagf ;xf/f dfGg] 5 v'a sxfnL
;Dd} 5 ls of vfN8f] ljj]s clt g/fv];'Tg' slt xf] Tofu 8'Anf l5§} ghfu]
lgbfPsf] of] ;kgf eG5f} ToxL xf] e"nhfu|t kf] bL3{ ;kgf oxL /x]5 d"n
%*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷%(
a]nrf]s Ps lrgf/L
a]nrf]s elgGYof] gfd a]nsf] lyPg 5fofFaf]s]/ cfof] Oltxf; kfP/ 6f]n\sf] dfofF
yflkt\ of] rf}tf/Lsf] ;t;¶L ;fn >fj0fwGo 5 6f]njf;L zf:q} ljlwsf] k"hg\
yf]kf leHof] kl;gf dfof clt ulx/f]gftf xf] Pstfsf] ;dfhleq lbuf]
leq} zLtntf 5fP afXo x'g]5 zflGt;+;f/ x}g ;To gxf];\ s;}df e|flGt
;Kgf klg t b]Vbfsf] eGg ;S5 em"6f]Ao"“em]/ x]/ ufoa\ s] /}Ú5 Tof] cgf}7f]
d / d]/f] hGde"ld
psfnL–cf]/fnL jgkfvf ;Fu} /D5 dg of]phf8 vfln 8fF8f sxL“ eg] cxf] em'Dd jg Tof]
k|s[lt ;'Gb/ of] jg xl/ofnL kfvf–kv]/fr/f kG5L 3'D5g\ lr/la/ /dL sfu rd]/f
j;Gt} Ct' of] r}t dlxgf cfof] glhs}do'/ 8fFkm] d'gfn k'sf/ lbg of] hfG5 ;lhn}
laxfgL em'Ns]3fd ls/0f s0f 5g\ nfnL nx/Tof] OGb|]0fL wfpF5 8fF8f j/k/ a];L ;x/
jg} u'~hg :j/ t¿0fx?sf] tLI0f :j/ lnaHof] lkknkft dw'/ w'gsf] afF; d'/nL
^)÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷^!
clgTotf
w]/}y/L of] dgn] OR5f O/fbf af]sLu5{g\ clt an}n] cfHof]{ uof] gef]uL
6G6f a6'nL ;+;f/ cfkm\g} agfO{ /fVg'yfx} gkfO{ Pslbg OR5flagf of] TofUg'
s:tf] crDd ;+;f/ ljj]s stf uf] v]/hfg] oxL“ 5 df}sf s] xf] hut\ n x]/
dfof g xf] of] xfd|f] /lrt O{Zj/}sf]dfq} /Xof}“ /ldt] n]gf g b]gf s] of]
wf]lb|;s]sf] ?v of] nfUb}5 zL3| yfGsf]o} If0f lstfa ljdf]rg a]nf of] b]xfj;fgsf]
hGd, d[To'df klg a|Xd g} 5g\
dg{df 5}g Sj} d~h'/ :j?ks} cleJolQm xf];fdfGo b]xdf lnG5f} x}g / k|e' zlQm Tof] <
b]Vb}5f}“ a|Xd;Qf g} k|k~r xf] / Tof] sxfFb]v]sf] x}g Tof] b]x a|Xd} xf] rfx] :jKgdf
k|f/Aw} ann] b]x afFRb5 ToxL“ a|Xd 5k|f/Aw} ann] b]x 5'6\b5 ToxL“ a|Xd 5
OR5fn] dfvf] db}{g k|of;n] s] kf] x'G5 /k|f/Aw vf]Hb5 gf£g O{Zj/n] sxfF ;'G5 /
k|oTg lsg xf] s'lGg st{Jo dfq of] ;/La'em]df k|e' g'u|x ToxL xf] ;'vsf] 38L
^@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷^#
d / a|Xddf ce]b
lg/fwf/ eGg' s] 5 / ;a} 5g\ cfTdlge{/ltvf] 5 jgsf] sfF8f ltvf¥of] s:n] kf] t/
k|s[lt j:t'lgi7 xf] x]b}{df dg klUng]ljBf g ansf] cf;|f b}lgs} ?v clUng]
ue}{df kfNb5g\ O{Zj/ kfgL g cGg s] 5 /kz'sf] lzz' g tflnd kf}8G5 gbLsf] k/
n's]sf] pv'df ld>L /;b]lv Tof] cleGg 5a'em]df hut\ a|Xd xf] ga'em] v08v08 5
cgGt k|e'sf] dfof sl7g 5 t/ a'emgd pm xf] pm d xf] a|Xd >4fn] lnO{ ;Hhg
;fu/ t¥of] Tof] h:n] ;Sg] 5 ljZj lhTg;Dej ltdL / a|Xd P]So a'em]/ /fVg
Joy}{ k|of; ef] w]/} l/Qf] p7fp emf]nLeGb}5 zflGt kfcf];\ eg]{5' cem ef]ln
dfof sxL“ crDd} gftf ulx/f] nfUbfxf]nf a¿ Tof] zflGt ;+;f/ c;f/ TofUbf
x]b}{5 sf]xL l/Qf] efF8f p3f/L km]l/;+;f/ a'em]/ gf6s kms{G5 sf]xL x]/L
b]x} 5'6]/ s] ef] leq} 5 tÎj1fgafbn x6];L dfq} b]lvG5 cf;dfg
cgfTdfsf] afw g} a|Xdk|flKt xf]
^$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷^%
g]kfnsf] d df6f] lrlGbgF ls <g]kfnL eO{ hlGdPF t/ klg df6f] d lrlGbgF ls <3'D5' rf/ lbzf cFWof/f] lsg xf] af6f] d lrlGbgF ls <dnhn g} gu/] aLp d'n'ssf] p;} s] 6';fpnfw8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf
d':tfª] kmnkm"n lagf;8sn] cnkq agb} uPFs}n] em5'{ t/fO{ u|:t v8]/L lg/fz w]/} ePFzflGtjfbL k|z:t b]lVbg oxfF df6f] s] d':sfpnfw8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf
r'/] kj{tem}“ au]“ d slxn] s}n] d em/gf ag]“efOefO km'6]/ xf] ls lsg xf] cfPg zflGt eg]d]rL aGg k'u]/ sfnL gag] s0ff{nL ;':tfpnfw8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf
8fFkm] af]n d'gfn a'sL km"n xf] af]n tL sNk}t¿g]kfnL o'jf xf] tof/ a; x} x]l/ ;Ldfgfx?k|]/s a[4 5Fb} t¿0f cl3 ;/] Tof] JolQm a;fpnfw8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf
Gofo vf]:g gkfO{ ¿G5 t s'g} ¿g]5 PSnf] a¿cGofo x'g uf] d'n'sel/ eg] /f]nfg\ xhf/f}“ c?xfdL Ps eP lg/Gt/ oxfF czflGt ;':tfpnfw8\sg df6f]el/ leHof] klg eg] g]kfn km:6fpnf
;t\u'0f g} ljåfg\sf] kl/roljåfg\ Tof] pxL xf] cgf}7f] alnof] ;dfg 5 b[li6 clt;fgf] 7"nf] ;dfg a'‰5 h;n] Psgf; ;[li6 hltdg'{ of lhpg' km/s ga'emg] :jfefljs} dfG5 hf]/fi6«}jfbL clt pbf/ dgsf] JolQm dxfg\ aG5 Tof]
ef}lts b[li6lt/ nufpm PsIf0f g]tf k|0f]tf ;a}x'Ggg\ nf]slk|o ;d]6\g g;s] dxfg\ u'0fL Tof] ge}zflGtjfbL slxG5 a'4 klg tL ufGwL dxfTdf / kf]To:t} cfrf/n] cjZo Pslbg JolQm dxfg\ aG5 Tof]
To:tf ljå hut\ ;w}“ u'0fLx? b'n{e clt aGb5g\tL dfG5] klg O{Zj/};/L egL ljåfg\x? dfGb5g\sfNklgs ann] k|efljt dg af]sL oxfF l6S5 sf] <xb{d k"Ho x'g] kl/>d u/] JolQm dxfg\ aG5 Tof]
o:tf TofuLx? ;xfos x'gg\ ;dfh ;Eo x'gcfjZos gxf]nf ls/0f k|jfxsf] tf/f k|sfz h'gh;n] ;To hufpF5 hutdf lglGbt ePsf] 5 sf] <zflGtjfbLx? lagf k|of;n] JolQm dxfg\ aG5 Tof]
zlQmn] lhltof];\ cz'4 dgn] Ifl0fs egL a'emg;Sg' tL klg x'g\ dxfg\ u'0fjfg e'N5f} ls x] ;Hhg ÛlbG5g\ zlQm n's]/ O{Zj/ klg hf] dfG5] b]zeQm xf]O{iof{ bDe sn'if d'Qm 5 eg] JolQm dxfg\ aG5 Tof]
^^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷^&
tŒj1fgs} kL8fsf] wgjGt/L
dfofdoL of] b'lgofF b[li6 k'u]sf] hlt5f]8\of] eg] tL eG5g\ aG5 /] Tof] lj/lQm
gfpF gldNg' ;+;f/ ldnfpg vf]lh/G5P]n] ldn]g s] ef] < Pslbg ldn] ef] eG5
cem} ;dfh x]bf{ w]/} sdL 5 ;f]Rgk'¥ofpg j:t' nfU5g\ x/]s dg'io vf]Hg
a'‰g} a¿ sl7g 5 af6f] 3'dfp/f] b]Vg';Sg]5 p8\bf] dg of] 1fgsf] an}n] 5]Sg'
leq} 5 zq' lrGtg kL8f xhf/ eg]{dfq} 5 tÎj1fg ;f/f oL /f]u xg]{
b]xfj;fgsf] cGTo If0f
zLtn 5xf/L vf]H5g\ udL{ c;fWo a9\g'56k6 a9\of] z/L/df k|Zjf; c;fWo a9\g'
cfFvf nf]nfpF5 s]xL lgb|f k/]sf] eG5g\bz{g gkfO{ cfTdf hxfg a6'nL ¿G5g\
xfjf ag]/ kG5L lxdfn t/fO{ 8'Ng'leq} 8'a]/ x]/ afXo slt 5 e'Ng' <
w]/} k|of; ef] ;Sbf] afx'an}n] c8\gvf]Hb}g zf:q1fgL ctL{ u'¿sf] hf]8\g
clGtd lnP/ Zjf; cfkmGt nfUg' 3]/fafFsL 5 eG5 /fqL a]nf laTof] ;a]/f
^*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷^(
;f]rleq gb]lvg] efjgdf /ª\u x'G5cfkm"nfO{ lrgfpg] zf;gdf /ª\u x'G5
df}sf kbf{ ;'gf}nf k|of]uleq n'sL a:g]km"n eg] xhf/ 5g\ af;gdf /ª\u x'G5
d'n 'ssf ] ;+/rgfleq cem } 8 'aL x ]//fhgLlts 5lj c;n bz{gdf /ª\u x'G5
gfª\uf] x/ vfnL k]6 cfbz{sf] gf/f 3f]sfO{cfZjf;gn] s] x'G5 / ef]hgdf /ª\u x'G5
oyfy{tf af]Sof] eg] vfF6L ;'gdf s;LlagfOGb| eG5 To;sf] :jR5 klxrfgdf /ª\u x'G5
uhnv08
bz{gn] dfG5]sf] lrgf/L af]s]sf] x'G5
OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷&!
rf}tkmL{ 1fg g} ljåfg\ xf]
ljåfg\ ;w}“ k'Hof] ;asf] dg}el/ 3'lnlbG5cf]OlnPsf] 8fnL8fnL ;'gfv/L km'lnlbG5
xf]xNnfdf nfUb}g pm hf] kmn]sf] jg:kltkxf8df v]taf/Lsf] wfg};/L em'lnlbG5
sfnf] afbn sxfF 5 / Tof] t ;w}“ k|sfZo xf];'s]sf] Tof] gzf–gzf v'g}el/ r'lnlbG5
olt w]/} b"/bzL{ ljåtfsf] lrgf/L of]cFWof/f]df Hof]lt eO{ h"g};/L v'lnlbG5
of] …OGb|Ú sf] b]lxTj / a|XdTj cleGg 5kljq Tof] x[bodf pg} …xl/Ú 8'lnlbG5
nf]stGqk|flKtsf] pT;fx
g]kfnLsf] /utn] l;l~rPsf] u0ftGqaNn cfh hfu]sf] 5 lklN;Psf] u0ftGq
g]kfnsf] Oltxf;df k~rfotL /f0ffzf;glg/ª\s'z] /fhtGqn] lylrPsf] u0ftGq
;k't\ slt kmfF;L r9] ckfª\u e} n8] slt <ztflAbof} “kl5 cfF;' k'l5Psf] u0ftGq
b;jif]{ ;z:q / pGgfO{; lbg] cfGbf]ngn]jf:tljstf k|sflzt ef] vf]l;Psf] u0ftGq
…OGb|Ú eG5 ;TonfO{ n'sfpg ;S5 s;n];ft ;fnsf] qmflGtb]lv u'l~hPsf] u0ftGq
&@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷&#
lhGbuL of] s;}sf] cu|0fLdf afFRg ufx|f]cfkm\g} kl/l:ylt lnO{ ;kgLdf ;fFRg ufx|f]
;ª\uLt\ ;'Gg' clt dw'/ w'g dL7f] tÎj1fgsf]a]tfndf O;f/fsf] cfFugLdf gfFRg ufx|f]
nx}nx p8\g'eGbf oyfy{tf af]Sg' lgsf]s;}n] lg b[9 dg ljkgLdf efFRg ufx|f]
;a}leq x]bf{ Ps} wf/0ff of] cnu x'G55}g 3fd afbn'sf] rfFbgLdf gfFRg ufx|f]
of] …OGb|Ú sf] ;f]rfOdf ;a} ldq a/fa/L;a}sf] OR5flbnfO{ sxfgLdf ufF:g ufx|f]
dgsf] ptf/r9fj
em'N5 s}n] n6/Dd} dgsf] cfz knfP/s}n] nfU5 89]“nf] g} jgsf] gfz hnfP/
kmfN5 s}n] cfsfzlt/ prfn]/ dflydflyemf5{ s}n] tn}lt/ r§fgsf] /fz unfP/
of] dgsf] sNkgfdf s]–s] uLt ufpF5 s'lGgn¶} dL7f] lk/tLn] w'gsf] kf; e'nfP/
cgk9b]lv ljåfg\;Dd ;kgLnfO{ ;fFrf] dfGg'lgbfP/} laTof] Sof/] hLjgsf] x|f; t'NofP/
kfng dfq} st{Jo of] an u/]/ x'G5 / s]lrGtf s]nfO{ lbg] O{Zj/ tgsf] gfz lanfP/
cfkm\g} v'§fdf pleg' k'?if k|oTg xf]
&$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷&%
dft[e"ld ;+/If0fsf nflu cfjfh
g]kfnL dg kl/jf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n;':tf n'l6Fb} 5 ;/sf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n
ef/tn] r'F8\b} b]z l;l4of] s] /fhgLlt efua08fnf} p7 z"Go c+lzof/sf gfOs]x? cfFvf vf]n
d'n'sleq t efn] aG5f}“ /fli6«otf u'Dg nfUof]r'k lsg e"–clwsf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n
b]zleq} lj:yflkt g]kfnL c;Xosf] 38L xf] of]w}o{ / g}lts ;/f]sf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n
Eofu'tfem}“ ;k{åf/f lglnof} cem} lemFuf k5\ofpF5f}x] jL/ Û ;Gtlt xf]gxf/sf gfOs]x? cfFvf vf]n
kG5L klg /fi6«lrGts
sfu af]N5 df6f] RofkL b]zs} va/ cfof] xf]nfTo} r'Rrfn] gofF g]kfn af]sL ;u/ Nofof] xf]nf
3'Db} k'U5 ;fOa]l/of t/ g]kfn la;{+b}gkm]l/ kmsL{ cfkm\gf] b]zdf vf]nfau/ wfof] xf]nf
;Gb]zjfxs k/L eG5g\ b]zsf] dfof x'Fbf]/}…5/ t rf;f] o} e"ldsf] ufpFgu/ 5fof] xf]nf
kG5Lleq r]tgfsf] uf}/j aQL aNg' xfdLg]kfnLnfO{ hufpg] b}jL j/ kfof] xf]nf
g]kfnLsf] gftf af]sL o} wtL{df ;]jf ug]{…OGb|Ú eG5 dg}b]lv s;d ha/ vfof] xf]nf
&^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷&&
g]kfnL cem} cNdlnFb}5g\
lsglsg cndlnof] af6f] cem} g]kfnLsf]dnfO{ g} yfxf 5}g df6f] cem} g]kfnLsf]
;lxbsf nIox? nyflnª\u ePsf 5g\/utsf] efp xf]nf ;f6f] cem} g]kfnLsf]
sxflnFbf] cfly{sef/ ul/aLsf] Joyfleqrls{+b}5 ;f+;b 3fp vf6f] cem} g]kfnLsf]
sd{rf/L ;f+;beQf ljb]zLsf] C0fdflycfuf];/L bGsFb}5 tftf] cem} g]kfnLsf]
;Ldf/]vf ldlrFb}5 leq} xfdL o'4 u5f}{+;fFRr} pN6f] 3'Db}5 ls hfFtf] cem} g]kfnLsf]
xfjfsf] dxn
xfj}xfjfsf] :j0f{ dxn\ aGb}5 cr]ncj:t'sf ] j:t' knkn uGb}5 cr]n
zflGt, ;+ljwfg\ lbof] ;a} ;Gtfg\ c6fpg]t/ gfª\lug] af6f] c;kmn vGb}5 cr]n
g]kfnLkg clx+;f ;To / ;lxi0f 'tf;+:sf/ l/lQg' g}lts an 7fGb}5 cr]n
sf]OnL Sof jf0fL dw'/ sfu klg kG5L g} xf];'g};'gsf] vfgLleq lktn 5fGb}5 cr]n
gof“ o'un] b]vfPsf] k|ljlwdf g]tf cem}/fi6«nfO{ 8'afpg] bnbn hfGb}g cr]n
&*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷&(
ljutsf] Ps emNsf]
kxf8sf] xfjfkfgL / df6f]sf] ofb cfof]e~Hofªdf vf…sf] lr;f] / tftf]sf] ofb cfof]
cfwL /ft w]/} ufu|L kFw]/fdf nfd nfUg'leml:d;]d} s'6\g] l9sL / hfFtf]sf] ofb cfof]
eL/kfvf 3fF;–bfp/f ;';]nLsf] /Gsf] dL7f]/f]kfOFdf 5\ofKg] lxnf] / kmfF6sf] ofb cfof]
lk/tLsf] w'g af]N5 d'6' r'F8\g] sfF7] efsfe}“;L rg]{ 7"nf] vs{ / kf6f]sf] ofb cfof]
;fFemkv 8f]sf] 7]sf] psfnLsf] lr;f] kfgLrf}tf/Ldf ;':s]/fsf] / af6f]sf] ofb cfof]
df]tL uhnsf] aLhf]TklQ
df]tL ltd|f] ;Demgfdf uhnvfgL vf]Hb}5' dof] ljwfsf] pj{/e"ld /fhwfgL vf]Hb}5' d
k"j{klZrd ;flxTodf uhnsf] af9L rNof]ltd|} bz{g jl/kl/ :jfledfgL vf]Hb}5' d
w]/ }y/L /;}el/ sfJox? tof/ 5g\uhns} ljwf:j?k Tof] sxfgL vf]Hb}5' d
of}6f eG5 5Gba4 csf]{ d'Qm5Gb eG5k|fs[lts gofF bz{gsf] lgzfgL vf]Hb}5' d
sf]xL eG5 lsNnf ldRof] sf]xL eG5 k|ltef xf]dt}Sotf uhnsf] Tof] laxfgL vf]Hb}5' d
*)÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷*!
zLtntf eP leq} 5 cfkm"
cfkm}“leq /dfO x]/ cfkm}“leq ;'jf; aG5:jb]z 5 cfkm}“leq cfkm}“leq k|jf; aG5
jf:tljstfeGbf w]/} 6f9f sxfF 5' / d tlnof}“ eg] ljj]s wd{ cfkm}“leq k|sfz aG5
sNkgfsf] 3]/f]leq ;[i6 hut\ c8]sf] 5b[91fgsf] cefjdf cfkm}“leq ;fef; aG5
cf}iflwsf] dfqf ;w}“ tLtf] x'G5 vfFbfv]l/kl/0ffdn] cf/f]Uotf cfkm}“leq ;fx; aG5
lhGbuLsf] kfgfel/ dg} :jR5 /fVg] k|of;u¥of}“ eg] df]If ult cfkm}“leq lgjf; aG5
zflGtdfly czflGtsf] o'4
dg}b]lv :jLsf/of]Uo egfpg'sf] dHhf cs}{;'Gg]n] g} ;'lglbP ;'gfpg'sf] dHhf cs}{
czflGt / zflGtaLr ;ª\s6sf] o'4 x'G5zflGtjfb v'l;ofnL dgfpg'sf] dHhf cs}{
;dfhsf] dxÎj xf] ljrf/sf] ljljwtfxf]nL;Fu nfUg] /ª\u nufpg'sf] dHhf cs}{
Tof] ;+;f/ 8'Ag vf]h] O{Zj/ g} t ;xf/f x'g\To;}n] t elQmefj r9fpg'sf] dHhf cs}{
nufgL t efjgfsf] x[bosf] efj g xf];a};Fu ldqtf kf] a9fpg'sf] dHhf cs}{
*@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷*#
k/Dk/f yf]/} zflGt kL8f w]/}
b;}“ cfof] ltxf/ cfof] dgsf] yf]/} ofb dfq}k"0f{ zflGt sxfF 5 / dgsf] yf]/} :jfb dfq}
eG5g\ sf]xL b;}“ cfof] /dfOnf] / v';L Nofof]sf]xL eG5g\ bzf cfof] dgsf] yf]/} k|dfb dfq}
Ifl0fs v';L kL8f w]/} C0fsf] ef/ yf]kl/g'c1fgn] l;lh{Psf] dgsf] yf]/} cfwf/ dfq}
wgL u/La s] eGg' / ;'v–b'Mv a/fa/Lof] …OGb|Ú n] vf]h]sf] bz{g yf]/} cfhfb dfq}
¿9LjfbL ;+:s[ltnfO{ lg¿T;flxt ub}{ nuf}“k/Dk/f af]sL lx“8\g' dgsf] yf]/} ljjfb dfq}
e|dn] em'lSsg'
cd[t egL lsg hx/ vf…sf xf]nfg\ dfG5]x?k|b"if0fdf lsg ;x/ wf…sf xf]nfg\ dfG5]x?
v]taf/L af“em} eP sf]bfn}n] vg] x'GYof]afR5L klg lsg ax/ bfÚsf xf]nfg\ dfG5]x?
;'j0f{ / lktn' t ljj]s / ljrf/sf]s;L 5Fb} lsg sx/ vf…sf xf]nfg\ dfG5]x?
of}jgsf] hf];–hfFu/ laxfgLsf] em'Ns]3fd9lNsOFbf] lsg k|x/ cf…sf xf]nfg\ dfG5]x?
gs; v]nbf nfU5 xf]nf ;q};q k/] x'GYof]c¶fdfly lsg bx/ cf…sf xf]nfg\ dfG5]x?
*$÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷*%
ls;fgsf] k|]d k|f0fsf] cfwf/
ls;fgdf k|]d a9\of] v]tL d':sfP/ xf] lscfh lsg /dfOnf] k'ik kmqmfP/ xf] ls
Clif dxfg\ tk:jL 5g\ afns[i0f ;r]t w]/}O{Zj/ klg v';L x'G5g\ pgn] l/emfP/ xf] ls
x]dGtsf] k|eft x]/ zª\s/em}“ t]lhnf 5g\ljgf]bnfO{ ;fu/ eG5g\ w]/} v';fP/ xf] ls
tLI0f clt ;hn gog ;/nf l5g\ nIdL;/L;fdgfsf] kxf8 eG5g\ w]/} ;';fP/ xf] ls
uhn d~r c6n /xf];\ …OGb|Ú rfx] c:tfpnfldqx? 6f9f w]/} :jf:Yo ;':tfP/ xf] ls
xNsf/f z'efz'ejfxs
ot} x]5{ xNsf/fn] xfd|} va/ NofpFb}5 /];Fu;Fu} ;flxTosf] cUnf] lzv/ cfpFb}5 /]
cfFvfcfFvf ;GsfP/ d':sfpF5g\ sljx?dg k/]sf] 5fGbf5fGb} b'Mv x08/ kfpFb}5 /]
of] b]znfO{ ;'xfpFbf] /rgfsf] vfFrf] k¥of]psfnL / cf]/fnLsf] 8u/–8u/ wfpFb}5 /]
;flxTosf] lj:tf/ ug{ xfd|f cu|h sljx?gjf]lbt sljnfO{ ;fg} ax/ bfpFb}5 /]
w}o{ jL/ sljx? ;flxTodf df]x lsgcfTdf;Fu Pstf e} uhn /x/ ufpFb}5 /]
*^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷*&
;fyLsf] xflb{stf b'Mvdf klxrfg
lrGtg /x] /fi6«sf] lbg/flt s'g} lsg gxf];\czQmdf lrXg nfU5 ;fyL s'g} lsg gxf];\
;d"x t ;Lldt3]/f x[bodf ;+;f/ c6\5dl0fsf] g} dxÎj 5 xfyL s'g} lsg gxf];\
h;n] /fV5 d'6'leq of] b]znfO{ aFrfP/ToxL ;Rrf /fi6«eQm kf6L{ s'g} lsg gxf];\
cfkm\g} df6f] Kof/f] nfU5 ;dyn rfx] eL/kfvft/fO{–kxf8 /ftf] sfnf] df6L s'g} lsg gxf];\
hflte]bsf] lj¿4df ;+:s[ltsf] hu /fvLg]tf /f]hf} 5fgL5fgL hflt s'g} lsg gxf];\
;flxlTos ldqx? x]dGtdf cf]Onfpg] 5g\lzlz/df ;'s] s] ef] j;Gtdf knfpg] 5g\
ufpF;x/ ldnLsg l;ª\uf] g]kfn ag]sf] /];flxTodf lzlyn cfP ;fdGtdf ldnfpg] 5g\
;fgf7"nf sljx? k|ltefdf cª\lst 5g\Pstfsf] cd"No kmn cgGtdf kmnfpg] 5g\
lsg eGg' t/fO{ dw]z lxdfn / kxf8sf];a} slj Ps} 7fpF sfnfGt/df c6fpg] 5g\
czQmdf d[To';Fu o'4 ug]{ of] …OGb|Ú nfO{ldq zAbsf] dfof kfP hLjGttf df}nfpg] 5g\
;flxlTos j;Gt slxn] gcf]Onfpg] km"n xf]
**÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷*(
aOF;n] g]6f] sf6\of] hjfgLsf] ofb cfof]lat]sf tL ;]/f]km]/f] sxfgLsf] ofb cfof]
;a} eG5g\ b]z agfpF5' laufg]{ t sf] kf] 5 /n8fOFdf b]z hn]sf] v/fgLsf] ofb cfof]
of ] b]zsf] cv08tf arfpg O{Zj/nfO{v';L kfg{ dlGb/ wfsf] laxfgLsf] ofb cfof]
ctLtsf ef]ufOx? lal;{Psf] sxfF 5 /l;sf/ ubf{ nfu]sf] tL/ lgzfgLsf] ofb cfof]
of] …OGb|Ú sf] :jf:Yo;ª\s6 ;+;f/sf] wd{ xf] of]cfkm\g} d[To' b]v]sf] /ft ;kgLsf] ofb cfof]
;kgfsf] emnsdf k"0f{ c;Totf
;kgLsf] kTgL k'q 5'6] klg s] kL/ ef]sNkgfsf] dgsf] efF8f km'6] klg s] kL/ ef]
s] Kof/f] ef] ;+;f/ of] 56k6Ln] kf]N5 ;w}“;[li6sf] v]n dfof–df]x 6'6] klg s] kL/ ef]
hfu|tsf] em"6f] emns ;kgLs} a/fa/Lgdfg] t b'Mv 5'6] h'6] klg s] kL/ ef]
k|fKt hut\ ldYof /}…5 jf:tljstf xf] / sxfF5fofFsf] Tof] a:tL ;a} p7] klg s] kL/ ef]
lrtfpg' leq kg'{ 5}g d t cfTdf :jod\;kgLdf pBf]u u/f];\ ;'t] klg s] kL/ ef]
of}jg ;dflKtdf cg'e"lt cd/ /xG5
()÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷(!
sfNklgs dg
of] dgsf] 8fFkm] d'gfn 8'Ng cr]n 5f]8]sf] 5d]/f nflu k'ik klg km'Ng cr]n 5f]8]sf] 5
efjgfdf s'FlbPsf] ;flxTosf] dg–dlGb//ª\ufpg] OGb|]0fLn] 3'Ng cr]n 5f]8]sf] 5
s0ff{nL / e]/L af]Ng] /r] d}n] uLtx?/]l8of]sf] laxfgLdf af]Ng cr]n 5f]8]sf] 5
cfkm\g} uLt u'Gu'gfO{ kmlqmPsf] km"n r':gn¶ kg]{ eFj/f lg e'Ng cr]n 5f]8]sf] 5
of] …OGb|Ú sf] czQmtf lg;fl;Fbf] d'6'el/k|f0f lbg] lr;f] atf; v'Ng cr]n 5f]8]sf] 5
g]kfnLsf] gofF vfsf agfpg'k5{ cem}t/fO{–kxf8 Pp6} zfvf agfpg'k5{ cem}
xl/ofnL xf]nf 8fF8fkv]/f y'Dsfx?dw]z pj{/e"ld gfsf agfpg'k5{ cem}
Pstfsf] dGq;Fu} u0ftGqsf] uLt /rLuLt–uhn of}6} efsf agfpg'k5{ cem}
lrGtg of] ;dfhjfb k|ltudg lj¿4dfltg} df:g] Pp6} cfFvf agfpg'k5{ cem}
glhs} 5 xfFs cem} k|ultsf] kfOnf ;fg{k5f}6]kg l56} kfvf agfpg'k5{ cem}
lxdfn kxf8 t/fO{ Pstfsf] ;"q
(@÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷(#
lrqjgsf] ;~rf/n] laDa lzv/ r'Dnf cem}k|ultsf] nx/leq b]z–ljb]z 3'Dnf cem}
tLj| a]un] p8\bf] kG5L af6f]el/ u'gu'gfO{>f]tfju{ d'Uw agL dfx'/Lem}“ em'Dnf cem}
gofF–gofF /ª\u af]sL /]l8of]sf] sf]lknf of]kmlqmOFbf] laGb'dfly cd[tleq 8'Anf cem}
;To tYo ;"rgflb ;flxTo / dgf]/~hgkmn]sf] of] jg:klt >f]tf dfem em'Snf cem}
o'uf}“o'u afFlr/fv dª\undo sfdgf 5eljiodf rGb|dfsf] kl/lwdf k'Unf cem}
bnx?n] d'n'ssf] of}6f jfb lal;{P5c? ;a} ;lDemP lg Pp6f cfhfb lal;{P5
;kgL kf] /}…5 Sof/] lxhf] kfsf] gf;f] klgs}n] xf]nf lbuf] zflGt of}6f :jfb lal;{P5
b]z xfd|f] s[lifk|wfg cGglagf Ho"Fg' sxfFpBf]un] pAhfpg] of}6f vfb lal;{P5
y/Ly/L d;nfsf] :jfb a]Unfa]Un} cfof];w}“ d'Qm /fVg'kg]{ of}6f ljjfb lal;{P5
…OGb|Ú cem} eGg] u5{ cw'/} 5g\ g]tfx?k"hf cr{g w]/} u5{g\ of}6f k|;fb lal;{P5
dWog]kfnsf] ;zQm ;~rf/hut\ ljjfxsf] xtf/df s]6L dfUg e'lnof]
($÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷(%
c;n sfo{ ;a}sf] lk|o x'G5
t/fO{ lxdfn kj{tdfnf s;nfO{ dg kb}{g /;dfg sfdsf] ;dfg Hofnf s:nfO{ dg kb}{g /
w]/} hflt efiff w]/} nIo of}6} g]kfnLsf]lk|o /ª\u uf]/fsfnf s;nfO{ dg kb}{g /
ljs[lt / lj;ª\ult lgd"{n eO{ x6]sf] lbgnf]stflGqs /fi6« kfnf s;nfO{ dg kb}{g /
b]zs} vflt/ hlGdPsf ;lxb log} lje"lt x'g\zflGtjfbL ef]nfefnf s;nfO{ dg kb}{g /
cfdf elG5g\ ;Hhg rfx] d"v{ cfkm\g} ;Gtlt x'g\sf]vsf] 3fp nfnfafnf s;nfO{ dg kb}{g /
km"n km'N5 df};de/L dg t km'Ng] ;w}“e/Lj}/fUo of] s}n] cfpnf dg t e'Ng] jl/kl/
s:n] u¥of] dgsf] ;[li6 z"Goz"Go lj>flGt g}tLg} nf]s rf}w} e'jg dg t 8'Ng] 3l/3l/
lr;f] eG5 tftf] s}n] eG5 km]l/ of] t x}g/ftf] s}n] kx]“nf]df dg t em'N5 ;l/;l/
xfjf a¿ kf]sf] kf/] Ps}If0f t /f]lsPnfgyfs]/ sNkgfd} dg t v'Ng] yl/yl/
hGdFbf t gNofPsf] /fuå]if t]/f ]d]/f ]km]l/ lsg dfofdf]x dg t kf]Ng] d'/Ld'/L
dgsf] j;Gt afx|} dlxgf km"n km'ln/xg'
(^÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷(&
lgM:jfy{ g} pbf/tfsf] hu xf]
lgM:jfyL{ Tof] d'6' hf]Vg] sfF6fnfO{ yfxf xf]nfljZj lzv/ cUnf] ;u/dfyfnfO{ yfxf xf]nf
h;sf] sfo{ sfnv08 lxdfnem}“ pRr /Xof]lbg/ft knkn ;ftfnfO{ yfxf xf ]nf
>ddfly ljZjf; /fVg] sd{jL/ of]4fnfO{of] sfo{sf] d"No lbg] bftfnfO{ yfxf xf]nf
ljj]ssf] s;Lleq yfngL g} lgisif{ xf]p;}nfO{ hGdfpg] dftfnfO{ yfxf xf]nf
/fli6«otf hf]ufpg To} k|f0fsf] afhL /fvLcd/ tL ;lxb jL/ufyfnfO{ yfxf xf]nf
ljBfno lzIffk|]dLsf] 9's9'sL
>4fsf] of] 9's9'sL sflnsf ltdLnfO{z'esfdgf ljBfyL{ afnaflnsf ltdLnfO{
P]ltxfl;s afO;hª\3f/ skf;sf] v]tL s]Gb|z'esfdgf afukm"n dflnsf ltdLnfO{
cg'xf/ kf] ofb cfof] k|flj ctLt xh'sf]{z'esfdgf kmqmFbf] k'ik 8flnsf ltdLnfO{
lz/df dfO{ a"9L y'DsL kmfpbL a];LsL lgh{nfz'esfdgf lzv/ lxdflnsf ltdLnfO{
rfDaf]6] rfoFkfgL vl/emgf{ /fgLkfgLz'esfdgf k7g tflnsf ltdLnfO {
tgx'F Jof;u'kmf yfgLdfO{ 5fpbLaf/fz'esfdgf psfnLcf]x|flnsf ltdLnfO{
aGbLk'/] v8\udfO{ ljdngu/ lzju'kmfz'esfdgf cgluGtL Bf]/flnsf ltdLnfO{
(*÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/ OGb|nfn >]i7 ‘clåtLo’÷((
lagfcy{sf] uLt lg/y{s x'G5
;'uf eG5 uf]kLs[i0f cy{ p:nfO{ s] yfxf <d'Qm 5}g Ps kG5L Joy{ p:nfO{ s] yfxf <
lsg ;w}“ uf]kLs[i0f u}x|f] ;f]rfO 5}g / ls <lk“h8fsf] ef8f xf] ls ;t{ p:nfO{ s] yfxf <
O{Zj/}sf] gfd xf] ls s'g} b"/ a];gLsf]ljr/f Tof] 1fgljxLg w"t{nfO{ s] yfxf <
ufos xf] ls s]sf] gfos xf] ls sfu s'lx/fsf]d'Qm x'GYof] cGweQm gs{ p:nfO{ s] yfxf <
hfgLa'emL tÎj eh] tag pm d'Qm x'GYof]s7}a/L lg/Lx Tof] d"v{ p:nfO{ s] yfxf <
!))÷;+;f/ M ;kgfsf] pkxf/