![Page 1: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/1.jpg)
İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR?Pratik Uygulamada Sorunlar
Prof. Dr. Recep Işık
![Page 2: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/2.jpg)
İnhalasyontedavisinin kullanılması çok eski zamanlara dayanmaktadır.
Atropa Belladona veStramonyum
![Page 3: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/3.jpg)
Astımda İnhaler İlaç Tercih Edilir
![Page 4: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/4.jpg)
Üretici firmaların aralarındaki rekabet inhaler cihazlardaki Bu çeşitlilik de hekim, hasta ve sigorta kurumları için kafa karıştırıcı olmayadevam etmektedir.
![Page 5: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/5.jpg)
İnhalasyon tedavisi, asthma ve KOAH’lı hastalarda beta-agonistler, kortikosteroidler, antikolinerjikler, kromolin sodyum gibi ilaçlar için özellikle tercih edilen bir yoldur.
![Page 6: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/6.jpg)
direkt ve hızlı etkidüşük doz ilaç ilacın yan etkilerinin düşük düzeyde
olması (özellikle kortikosteroidler) Uzun etki
Avantajları
![Page 7: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/7.jpg)
Aerodinamik partikül boyutu ilacın akciğerlere ulaşmasında önemlidir
• Partiküller; proksimal havayollarında yeteri konsantrasyonda bulunacak ve distal hava yollarına da ulaşacak kadar uygun boyutta olmalı.
• Akciğerlerde aerosol depolanması bir çok faktöre bağlıdır. Aerosolü üreten sistem, inhale aerosolün partikül dağılımı, inhalasyon paterni(örn: akım hızı, hacim, nefes tutma zamanı), oral veya nazal inhalasyon, inhale edilen taşıyıcı gazın özellikleri (ör: karbondioksit, helioks-helium oksijen karışımı), havayolu obstrüksiyonu derecesi, hastalığın tipi ve ciddiyeti.
• Klinik cevabı, hedef bölgelerin dağılımı ve ilacın lokal farmakokinetik etkileri de belirler.
Scheuch G, et al. Adv Drug Deliv Rev 2006;58(9-10):996-1008.Dolovich MB, Dhand R. Lancet 2011; 377: 1032-1045.
![Page 8: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/8.jpg)
Son yıllarda cihazlarla ilgili olarak; uygun ilaç dağılımı, akciğerin periferinin hedeflendiği mikro-ince partiküller, taşınabilirlik, üretildikleri materyal, sistemik etki, etkili dozu almak için sarfedilen eforun azalması ve kombinasyon tedavi konularında yoğunlaşmıştır.
![Page 9: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/9.jpg)
Yeterli miktarda ilacın distal havayollarına kadar ulaşabilmesi için aerosol partiküllerinin 5 mikrondan küçük olması gerekir
![Page 10: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/10.jpg)
15 mikrondan büyük partiküller ağızda birikirlerken, 10 mikrondan büyük olanlar burunda toplanırlar. 5 - 10 mikron aralığındaki partiküller ise bronş ağacının ilk 6 dallanmasında tutunurlarken (croup hastalığı için önemli), 2-5 mikronluk partiküller son 6 dallanmada birikirler. Bu özellik de KOAH tedavisi için önem taşır. 0.8 - 3 mikron büyüklüğündeki partiküller akciğer parenkiminde birikirler.
![Page 11: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/11.jpg)
İNHALASYON TEKNİKLERİ
Ölçülü doz inhaler (ÖDİ) Kuru toz inhaler (KTİ) Nebülizatör
![Page 12: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/12.jpg)
Ölçülü Doz İnhaler
1950’li yıllarda kullanıma girmiştir. Küçük tüplere depolanan ilaçlar itici gaz içerisinde çözünmüş olarak süspansiyon şeklinde bulunur. Tüp karşısındaki aktivatöre doğru itildiğinde, itici gaz atmosferik basınca maruz kalarak genişler ve ilaç aerosol hale gelmiş olur.
![Page 13: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/13.jpg)
En yaygın olarak kullanılan itici gaz sıvılaştırılmış kloroflorokarbon’dur (CFC).
CFC yerine Hidrofloroalkanlar (HFA134a ve HFA227) kullanılmaya başlanılmıştır.
![Page 14: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/14.jpg)
ÖDİ
CFC-BDP ihtiva eden sistemde partikül çapı yaklaşık 4 mikron, inhale dozun %90’ı orofarinkste tutulur.
HFA-BDP formülasyonunda partikül çapı 1,1 mikron, ince partikül artışı orofarinks tutulumu azaltır.
![Page 15: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/15.jpg)
ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır.
İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur.
Derin inspiryum ardından ekspiryumla akciğerdeki hava boşaltılır.
Aletin ağız parçası dudaklar arasına alınır, derin ve yavaş bir inspiryum yapılırken eşzamanlı olarak alete basılır ve inspiryuma devam edilir.
Nefes ortalama 10 sn tututulur ve burundan yavaş olarak ekspiryum yapılır.
İkinci inhalasyondan önce 30 sn beklenir.
İkinci dozdan önce inhaler yeniden sallanır.
![Page 16: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/16.jpg)
ÖDİ avantajları-dezavantajları
Küçük boyutta olmaları, taşınabilir olmaları, çok doz içermeleri, güvenilir ve diğer sistemlere göre daha ucuz
Hasta koordinasyon zorluğu, doğru kullanılmama (Çocuklarda ve yaşlılarda)
![Page 17: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/17.jpg)
SPACER
ÖDİ’lerin dezavantajlarını ortadan kaldırmak için Spacer sistemleri geliştirilmiştir.
![Page 18: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/18.jpg)
Spacer devices
![Page 19: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/19.jpg)
El-ağız koordinasyonu sağlayamayan çocuk ve yetişkinlerde önemli fonksiyon görmektedir. Ayrıca büyük partiküllerin orofarinkse birikimi azalmaktadır.
Bu metodla orofarinksteki % 45- 95 oranındaki birikim, % 3- 35’e inebilmektedir.
![Page 20: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/20.jpg)
Kuru Toz İnhaler
Aslında bu teknik yeni sayılmaz. 1940 yıllarında aerolize penisilin bu şekilde uygulanmıştır.
KTİ sistemleri çok ufak ilaç partiküllerini büyük agregatlar şeklinde depolar. İnspirasyon akımı ile çalışır. KTİ tekniğinin etkinliği inspirasyon hızına ve derinliğine bağlıdır. Etkili olabilmesi için inspirasyon hızı en az 30 L/dk olmalıdır.
![Page 21: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/21.jpg)
KTİ Çeşitleri
Aerolizer (Na-kromoglikat, formoterol, budesonid)
Handihaler(antikolinerjik)Diskhaler (Salbutamol, beklametazon, salmeterol)
Turbuhaler (Terbutalin, formoterol, budesonid)
Diskus (Flutikazon propionat, Salmeterol)
Bu ilaçlar tek başına bu tekniklekullanılabileceği gibi kombinasyon şeklindede kullanılabilmektedir.
![Page 22: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/22.jpg)
KTİ
İlaç ya saf haldedir veya gerekli doz çok küçük olduğundan, taşıyıcı laktoz tozu ile birlikte,
Orofarengeal depozisyon yaklaşık %60(su ile çalkalama),
İnspiratuar akım hızı 60 L/dk olduğunda ilacın yarısı 6 mikron veya daha küçük,
![Page 23: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/23.jpg)
TURBUHALER Üzerindeki kapak çıkarılır Alttaki kısmı kendi ekseni
üzerinde ileri ve geri döndürülerek “çıt” sesi duyulur.
Yeterli ekspiryum sonrası aletin ağız kısmı dudaklar arasına alınır ve olabildiğince derin ve hızlı inspiryum yapılır
İkinci inhalasyondan önce 30 sn beklenir.
Tozun nemlenmesinden kaçınmak için aletin içine nefes verilmemelidir.
![Page 24: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/24.jpg)
DİSKUS Diskusu açmak için bir el
kapağı tutarken, diğer elin başparmağı başparmak kısmını sonuna kadar iter
Diskus ağız kısmı hastaya dönük tutulur. Mandal her geriye itilişinde inhalasyon için bir doz kullanıma hazır hale gelir.
Dışarı nefes verilir, ağıza alınır, devamlı ve derin nefes alınır (ağızdan). Daha sonra 10 sn kadar nefes tutulup yavaşça verilir.
![Page 25: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/25.jpg)
İNHALER KAPSÜL Kapak çekilip çıkarılır. İnhalerin tabanını sıkıca tutup
ağızlığı ok yönünde döndürerek açılır.
Blister ambalajından çıkarılan kapsül inhalerin içindeki kapsül şeklindeki boşluğa yerleştir.
Ağızlığı kapalı duruma gelinceye kadar aksi yöne döndürülür.
İnhaleri dik tutularak her iki yandaki mavi düğmelere sadece bir kez tam olarak basılır ve bırakılır
Nefes olabildiğince verilir. İnhaler ağıza alınır. Baş hafifçe
geriye doğru eğilir. Hızla ve derin nefes alınır.
![Page 26: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/26.jpg)
KTİ’lerle yapılan değişik çalışmalarda yaklaşık % 15 ile % 40 oranında akciğerlerde ilaç depolanmaktadır. Bu oran ODİ’lerde % 10 civarındadır.
Gaz içermemeleri Hava akım hızı gerekliliği Fiyat
![Page 27: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/27.jpg)
Standart KTİ’ler dışında yeni cihazlar geliştirilmektedir. Pille desteklenen elektromekanik KTİ cihazları, solunumun başlamasıyla duyarlı hale gelerek pil cihazı aktif hale getirmektedir. Bu cihaz 6x10 cm boyutunda, dönebilir kasette, 30 doz ilaç içermektedir. 15 L/dk düşük akım hızı ile çalıştığı için KTİ’lerin bu dezavantajını ortadan kaldırmaktadır .
![Page 28: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/28.jpg)
Yeni Geliştirilen Sistemler Halolite, hastanın solunum paternine göre
nebulizasyonu otomatik ayarlayan elektronik bir cihazdır.(İlaç oranı %60).
AERx, pil enerjisi ile çalışır.İnsülin ve morfin kullanımı(%70-80).
AeroDose multidozlu, solunumla idare edilen, pilli cihaz(%70).
Respimat, soft mist inhaler, kullanımı kolay(%31-45).
AeroEclipse, solunumla çalışan jet nebulizer.
![Page 29: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/29.jpg)
Çoklu doz likit inhalerler
The Respimat inhaler (Boehringer-Ingelheim, Ingelheim, Almanya)
Mikroçip teknolojisi Çok küçük partiküller oluşturup yüksek bir
akciğeriçi ilaç sağılımı sağlar-bazı ilaçlarda 50%
Avrupa’da kullanılıyor Kuzey Amerika’da onayı yok
![Page 30: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/30.jpg)
Nefesle aktive pMDI
• Nefesle aktive olan cihazların sorunları: ilaç dağılımında yetersizlik, sub-optimum astım kontrolü ve artan inhaler kullanımıdır.
• Nefesle aktive olan pMDI’lar Maxair autohalerve easibreathe cihazlarında; nefes ve aktivasyon arasındaki zayıf koordinasyon problemi aşılmaya çalışılmıştır.
• 30L/dk inspiryum hızı ile, inspiryum başında aktive oluyorlar.
![Page 31: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/31.jpg)
Nebulizer
Nebulizerler 5 mikrondan küçük partiküller üretirler.Partiküller neme doymuş olduğundan hava yollarında su alarak çapları büyümez.Aksine satüre ortamlarda kuruyarak çapları daha da küçülür.
![Page 32: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/32.jpg)
NEBÜLİZATÖR
Yüksek doz ilaç gerektiğinde Cihaz ile solunumun koordinasyonunun
sağlanamadığı durumlarda Çocuk ve yaşlılarda
![Page 33: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/33.jpg)
NEBÜLİZATÖR Başlangıç tedavisi ile istenilen yanıta ulaşılamamışsa, 5-10 dak sonra aynı doz tekrarlanabilir veya nebülizatör aralıksız uygulanıyorsa hasta stabil hale gelene kadar tedaviye devam edilebilir (Grade B). • Nebülizatör tedavisine yanıt alınamıyor ise, noninvaziv ventilasyon ya da yoğun bakım tedavisi ihtimalleri açısından ilgili uzmana danışılması gereklidir (Grade C). İyi yanıt alındığında, hasta tamamen toparlayana kadar her 4-6 saatte bir tedavi tekrarlanmalıdır (Grade C). • Hasta stabil hale geldiğinde hızla inhalerlere geçilmelidir bu şekilde taburculuk hızlandırılabilir (Grade B).
![Page 34: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/34.jpg)
NEBÜLİZATÖR
Klinik uygulamalarda birbirinden farklı çalışma tekniğine sahip pek çok nebülizatör vardır:
Jet NebülizatörlerUltrasonik Nebülizatörler.
![Page 35: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/35.jpg)
JET NEBÜLİZATÖRLER
Çeşitleri:1- Konvansiyonel (Sürekli akım) %
40 oranında2- Solunumla çalışan % 70
oranında3- Dozimetrik (Bronkoprovakasyon
amaçlı) % 100 oranında
![Page 36: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/36.jpg)
Jet Nebulizer
İki parçadan ibarettir: 1-Kompresör 2-İlaç haznesi Kompresör tarafından üretilen basınçlı hava
sıvı haldeki ilacı ufak partiküllere ayırır(Atomizasyon).Çapları büyük olan bu partiküller önde bulunan bir engele çarptıkları zaman küçük partiküllere ayrılır(Aerosolizasyon).
![Page 37: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/37.jpg)
Jet Nebulizer
Aerosolizasyon esnasında yaklaşık 12 derecelik ısı düşüşü, bronkospazm ve öksürüğe neden olabilir.
Kompresör sürekli çalıştığı için ilacın önemli bir kısmı ekspire edilir.Bunun için dozimetrik nebulizer(manuel) geliştirilmiştir.
Open vent nebulizer, inspirasyon esnasında yüksek doz ilaç inhale edilmesini sağlar.
![Page 38: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/39.jpg)
![Page 40: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/40.jpg)
![Page 41: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/41.jpg)
Ultrasonik Nebülizatörler
Avantajları; Sessiz çalışması, kısa sürede fazla ilaç inhalasyonu sağlaması ve koordinasyon gerektirmemesi.
Dezavantajları; pahalı ve zor taşınabilir olmalarıdır.
![Page 42: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/42.jpg)
Ultrasonik Nebulizer
Çalışma prensibi yüksek frekanslı ses dalğalarının sıvıyı küçük partiküllere ayırabilmesine dayanır.İçi su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilen transduser denilen kristalin vibrasyonu ile suyun üst kısmında bulunan terapötik solüsyonda ultrasonik dalğalarla partiküllere ayrılır.
Nebülizasyon ve Humidifikasyon
![Page 43: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/43.jpg)
Ultrasonik nebulizerler daha yüksek akışlı fakat daha geniş partiküller üretir, daha küçük ebatta ve daha sessiz çalışırlar.
Ayrıca aerosol ısınır. Nebulizer sistemlerden çıkan kontamine
aerosoller pulmoner enfeksiyon riskine neden olabilirler.
![Page 44: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/44.jpg)
![Page 45: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/45.jpg)
Avantajları
ÖDİ GüvenilirUcuzPortablKulanıma hazırKontaminasyonu zor
Dezavantajları
Hasta koordinasyonu gerektirmesiHasta aktivasyonu gerektirmeFarenkste fazla birikmeYüksek doza uygun değilCFC içermesi
ÖDİ - SpacerHasta koordinasyonuna daha az gereksinimFarenkste az birikme
Daha kompleksDaha pahalıTaşınması zor
KTİHasta koordinasyonuna azgereksinimCFC içermeme
Yüksek İnspiratuar akım gerektirmesiFarenkste birikme ihtimali yüksekTüm ilaçlara uygun değilYüksek doza uygun değil
NebülizatörJETHasta koordinasyonuna gereksinim yokYüksek doz verebilmeCFC içermeme
ULTRASONİKHasta koordinasyonuna gereksinim yokSessizDozun tümü inhaleCFC içermeme
PahalıKontaminasyonTaşınması zor, basınçlı gaz gereksinimiFazla zaman gerektirmesiHazırlık gerektirmesi
PahalıKontaminasyonElektrik sistemi gereksinimiTaşınması zorHazırlık gerektirmesi.
![Page 46: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/46.jpg)
Hastaların önemli bir oranı bu cihazları doğru teknikle
kullanamamaktadır.
![Page 47: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/47.jpg)
Uygun inhaler cihaz seçilirken;
İlk karar hangi sistemin hastaya uygun olacağıdır.
Sonra hastaya tedavinin yararları yan etkileri ve uygulama biçimi anlatılmalıdır.
Aerosol tedavisinin etkinliği, ilaç partiküllerinin akciğer içinde birikme miktarına ve/veya dağılımına bağlı olduğu unutulmamalıdır.
![Page 48: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/48.jpg)
Yüksek akım hızı oluşturan hızlı bir inspirasyonda, ilaç partikülleri önemli ölçüde orofarinkste tutulur.
Bu nedenle inhalasyonun çok hızlı yapılmaması gerekir.
![Page 49: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/49.jpg)
Uygun inhaler cihaz seçilirken;
Acil servis? YBÜ? Yatan hastalar? Ayaktan hastalar?
![Page 50: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/50.jpg)
ACİL SERVİS 1)Acil koşullarda kısa etkili B2 agonistlerle inhaler
tedavide > Nebülizatör > ÖDİ+spacer kullanımı uygundur 2)KTİ ‘lerin acil koşullarda kullanımı ile ilgili yeterli veri
olmadığından tercihleri konusunda kesin yorumlar yapılamaz 3)Klinisyenin cihaz seçiminde; > Hastanın cihazı doğru kullanabilme becerisi > Hastanın cihaz tercihi > İlaç-cihaz kombinasyonunun uyumu > Hastaya doğru kullanım tekniğini öğretmek ve takip etmek için gereken vakit ve nakit önemlidir ACCP,Chest 2005;127:335-371
![Page 51: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/51.jpg)
ACİL SERVİS: • Acil servise akut astma atağıyla başvuran erişkin hastalarda ß2 agonistlerin, - nebulizatör veya - ÖDİ+spacer uygulanmasının * Pulmoner fonksiyon yanıtı * Acil serviste geçirilen süre * Hastaneye başvurma sıklığı * 6 saatte taburcu edilme sıklığı açısından fark bulunmamıştır. Raimondi et al Chest 1997;97:24-28
![Page 52: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/52.jpg)
ACİL SERVİS • Acil servis koşullarında ß2 agonistlerin nebülizatör ya da ÖDİ+spacer ile uygulamasının akciğer fonksiyonları ve akut astma semptomlarını azaltma açısından farkı bulunmamıştır • ß2 agonistlerin acil servisteki hastalarda KTİ ile uygulanımı konusunda yapılan çalışmalar yetersizdir. Kanıtları çok güvenilir olmamakla beraber KTİ,nebülizatörler –ÖDİ+spacer kadar etkin olabilir. ACCP-Chest 2005;125:335-371
![Page 53: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/53.jpg)
YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ: • Ventilatöre bağlı hastalarda aerosol tedavisi farklıdır • ÖDİ ve nebulizatörler bir spacer aracılığıyla ventilatör sistemine bağlanırlar • KTİ’lerin ventilatör sistemi ile beraber kullanılması mümkün değildir
![Page 54: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/54.jpg)
Ventilatör sistemine inhalerlerle aerosol uygulandığında endotrakeal tüpün dışarıdaki ucunda bulunan ilaç konsantrasyonu daha yüksekken,tüp boyunca aerosol tortuları birikebilir ve distal havayollarına ulaşan ilaç miktarı azalabilir, ancak ÖDİ ile beraber bir spacer kullanımı tüp boyunca ilaç birikimini önleyebilir Fuller et al,Chest 1994;105:214-218
![Page 55: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/55.jpg)
Hospitalize olmayan astımlı hastalarda kısa etkili ß2 agonistlerin > ÖDİ > ÖDİ+spacer > KTİ ile verilmesi uygundur
![Page 56: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/56.jpg)
Klinisyenin uygun cihaz seçiminde;
* Hastanın cihazı kullanabilme becerisi * Hastanın cihaz konusundaki tercihi * İlaç-cihaz kombinasyonunun elde edilebilirliği * Hastanın doğru teknik konusunda eğitimi ve takibi için gereken vakit ve nakit * Tedavinin maliyeti önemlidir ACCP,Chest 2005;127:335-371
![Page 57: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/57.jpg)
1998 yılında İngiltere’de astımlı hastalar için 31 milyon inhaler tedavi reçetesi yazılmış ve bunların maliyeti 392 milyon poundun üzerinde çıkmış. İnhaler bronkodilatör tedavisi düzenlenirken ilacın maliyeti gözönünde bulundurulmalıdır. • Astım tedavisinde maliyeti en uygun cihazlar ÖDİ’lerdir Health Technology Assessment 2001;5:26
![Page 58: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/58.jpg)
SONUÇ İnhalasyon teknikleri içerisinde hangi sistem
seçilirse seçilsin tümü için geçerli olangerçek, mutlaka hasta eğitiminin gerekliolduğudur.
En iyi sistem, hasta-hekim gözlemlerine vehasta uyumuna bağlıdır. Birbirlerineüstünlükleri hasta yararına görekararlaştırılmalıdır. Her hastayı memnunedecek, ihtiyacını tam karşılayacak uygun bircihaz veya teknik yoktur.
![Page 59: İNHALER İLAÇ KULLANMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Pratik ... · ÖDİ Ağız çıkışındaki kapak çıkarılır. İnhaler birkaç kez sallanır. İnhaler dik tutulur. Derin inspiryum](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022022804/5c93b28509d3f2c75a8b69f7/html5/thumbnails/59.jpg)
Sonuçta• En iyi ilaç; hastanın en iyi kullandığı, etkisi en çok,
yan etkisi en az olandır!• En iyi ilaç; doktorunun en iyi öğrettiğidir• En iyi Göğüs Hastalıkları Doktoru, hangi hastanın
hangi cihazı en iyi kullanacağını bilendir.• Aynı anda 2-3 farklı cihaz verilmez.• Hastanın iyi kullandığı cihazı, değiştirilmez!• Cihaz kullanımı her vizitte, kontrol edilmelidir!• Usulüne uygun alınan tüm dozlar, aynı veya benzer
ilaçlar için aynı sonucu verir!