Download - dr Andrzej Pieczewski
![Page 1: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/1.jpg)
dr Andrzej Pieczewski Wykłady z
„Historii społecznej i gospodarczej”
![Page 2: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/2.jpg)
EGZAMIN WYMAGANIA
• Literatura • Wykład
• Test pisemny• 2 podejścia
• Przepisanie oceny (dla wybranych) – tylko przedmiot HSiG
![Page 3: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/3.jpg)
LiteraturaHISTORIA SPOŁECZNA
D. Janicka, Historia społeczna i polityczna Europy, Toruń 2007A. Skrzypek, Historia społeczna Europy XIX i XX w., Poznań
2009
HISTORIA GOSPODARCZA
J. Skodlarski, Historia gospodarcza, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2012
J. Skodlarski, R. Matera, Gospodarka światowa. Geneza i rozwój, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2004.
![Page 4: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/4.jpg)
„Dziedzictwo może się nam nie podobać, ale nie może dla
nas nie istnieć. Można je przeklinać, ale nie można
ignorować”.J. Szacki
![Page 5: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/5.jpg)
Przedmiot HSiGSZEROKA ANALIZA WIELOCZYNNIKOWA
UWZGLĘDNIAJĄCA CZYNNIKI:
polityczno-ustrojowe-prawne ekonomiczne militarne, techniczne geograficzne, demograficzne, socjologiczne, kulturowe,
religijne
![Page 6: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/6.jpg)
Historia Społeczna i Gospodarcza cel wykładu
HISTORIA SPOŁ. i GOSP. =
KORZENIE WSPÓŁCZESNEGO SPOŁECZEŃSTWA i GOSP. RYNKOWEJ
1. Jak powstawały nowe struktury społeczne i ustrój kapitalistyczny?
2. Dlaczego w „tych” krajach, a nie innych?3. Dlaczego jedne kraje są nowoczesne i bogate, a inne
nie?4. Jakie było/jest miejsce Polski w wyścigu do
nowoczesności i bogactwa?
![Page 7: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/7.jpg)
„Nowoczesne społeczeństwo”
• Wolność osobista • Równość wobec prawa• Własność (prawnie chroniona)• Wolność gospodarowania• System państwowy (prawny) sankcjonujący
w/w wolności oparty na logice (bez domieszek moralności, religii, itd.)
• Demokracja ……(?)
![Page 8: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/8.jpg)
Perspektywa historyczna (wymiary analizy)
1. Perspektywa „dźwięcznych nowin” (brak refleksji naukowej, brak myśli spajającej)
2. Perspektywa „pasma koniunktur” (skoncentrowana na cyklicznych wzrostach i spadkach)
3. Perspektywa „długiego i bardzo długiego trwania” (pasmo dziejowe w długich przestrzeniach czasowych – możliwość rozumienia i badania naukowego)
![Page 9: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/9.jpg)
Krzywa demograficzna (lata 0-2013)
![Page 10: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/10.jpg)
Wykład II
Feudalizm – istota systemu, różnice regionalne
(X-XV w.)
![Page 11: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/11.jpg)
Ubóstwo, bieda i głód jako norma życia większości ludzi
• „Życie zgodnie z naturą”• Największe zagrożenia „dawnego człowieka”- śmierć,- głód,- choroby,- wojna, rozbój, gwałt i rabunek,- poza tym: ciemnota, zabobon, skrajna ciasnota.
Przez ostatnie 200 lat na „Zachodzie” nastąpił rzadki w historii okres, w którym postęp i dobrobyt dotknął więcej niż 10% społeczeństwa
![Page 12: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/12.jpg)
Istota feudalizmu cz. I• System podległości prawnej i gospodarczej jednych grup
społecznych względem innych.• Feudalizm – system, w którym poddani dzierżawią ziemię w zamian za służbę
wojskową• Hierarchia lenna = hierarchia wojskowa
1. Jedność politycznej i gospodarczej sfery działania.2. Powszechne wykorzystywanie pracy niewolniczej.3. Wysoki stopień samowystarczalności,
![Page 13: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/13.jpg)
Podstawowe pojęcia związane z feudalizmem
• Senior, Wasal, Lenno (drabina feudalna)• Nadania i immunitety (ekonomiczny i sądowy)• Pańszczyzna• Stany: szlachecki, chłopski ( i mieszczański)SZLACHTA: 1 – 8%MIESZCZAŃSTWO: 10 – 20%CHŁOPSTWO: 80 – 90%
![Page 14: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/15.jpg)
Społeczeństwo feudalne
• Wolność osobista
• Prawo i jego stosowanie
• Możliwości awansu społecznego
![Page 16: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/16.jpg)
Główny regulator procesów gospodarczych
• Wolność gospodarowania, Własność, Rynek….?
• Państwo, Kościół, zwyczaj / obyczaj
• Organizacja produkcji i handlu
• Pieniądz w średniowieczu
![Page 17: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/17.jpg)
ROLA KOŚCIOŁA W SPOŁECZEŃSTWIE
• Na poziomie:
- państwa,- gospodarki,- nauki i sztuki
![Page 18: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/18.jpg)
Feudalizm europejski a feudalizm reszty świata
Europa Azja
Prawo dziedziczenia lenna Brak dziedziczenia
Dużo szczebli Niedużo szczeblidrabiny feudalnej drabiny feudalnej
Wzajemne prawa i Bardziej autorytarny obowiązki seniora i stosunek senior-wasalwasala
„rozmycie władzy” „centralizacja władzy”
![Page 19: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/19.jpg)
Organizacja produkcji wieś - miasto
WIEŚ MIASTODWÓR – jednostka polityczna, CECHY – org. rzemieślniczeprawna i ekonomiczna KUPCY – gildie, zrzeszenia
samowystarczalność brak samowystarczalnościmała rola handlu duża rola handlu
mała rola pieniądza większa rola pieniądza
brak wolności osobistej większa wolność osobistabrak własności własnośćbrak samorządu samorząd
konserwacja feudalizmu zaczątki kapitalizmu
![Page 20: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/20.jpg)
Miasta w średniowieczu• V – X w. – dezurbanizacja i ruralizacja• X – XV w. – urbanizacja i rozkwit miast
• Europa Zachodnia =/= Bizancjum• Konstantynopol, Aleksandria, Saloniki,• Archipelag miast włoskich: Wenecja, Genua,
Florencja, Mediolan, etc.• Flandria, Brabancja, Niderlandy, północna
Francja, wzdłuż Renu, Prowansja, Katalonia• Praga, Wiedeń, Kraków, Kijów, Wielki Nowogród
![Page 21: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/21.jpg)
Cechy gospodarki feudalnej
• Rolniczy charakter gospodarki (80-90% ludności do końca XVIIIw.)
• Dominacja gospodarki naturalnej
• Decentralizacja rynków towarowych
• „BRAK RYNKÓW” (zwyczaj, a nie gra popytu i podaży ustalał ceny i płace)
![Page 22: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/22.jpg)
Liczba ludności na świecie
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
Rok 500 Rok 1500 Azja (1500 r.)
Europa(1500 r.)
Polska(1500 r.)
![Page 23: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/23.jpg)
Rozdział światowego PKB według kontynentów około 1500 r. 250 mld USD (w roku 500 – 120
mld.)
Azja (65%)Europa (25%)Afryka (7%)Reszta świata
![Page 24: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/24.jpg)
Przyczyny rozkładu feudalnego
• Zmiany w technice wojskowej (wojsko oparte na rycerstwie zostaje zastąpione specjalistycznymi formacjami „armii
zawodowej”).
• Klęska demograficzna w Europie (XIV w.)(wpływ zmian popytu i podaży siły roboczej na warunki gospodarowania chłopów)
• Wzrost roli miast i handlu.
![Page 25: dr Andrzej Pieczewski](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062410/56816554550346895dd7d043/html5/thumbnails/25.jpg)