Download - Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014
Ortak Gelecek için Diyalog Derneği tarafından 20 Haziran 2014 tarihinde yayın hayatına başlatılan Doğruluk Payı, herhangi bir partiyle ilişkisi olmayan tamamiyle bağımsız bir sosyal girişim olarak, Türkiye siyasetine etki eden aktörlerin açıklamalarını izleyerek belli kriterlere göre doğruluğunu kontrol etmektedir.
Doğruluk Payı Aylık RaporKasım 2014
1
Doğruluk Payı, gündemi etkileyen siyasi aktörlerin hesap verilebilirliğini artırmak ve seçmeni bilgilendirmek amacıyla Kasım ayında 20 siyasi aktörün toplamda 31 demecini analiz etti. Analizler mecliste grubu bulunan partilerin temsilcilerinin ve cumhurbaşkanının açıklamalarını konu aldı. AK Parti’den 6, CHP’den 7, MHP’den 5 ve HDP’den 1 siyasi aktörün açıklamaları Doğruluk Payı analizlerine konu oldu.Bu ay analizlere en çok konu olan siyasi
aktör, 7 açıklaması analiz edilen Başbakan Ahmet Davutoğlu oldu. Davutoğlu’nu 3 analizle CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve 2 analizle MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli
izledi. Bunun dışında, HDP Şırnak milletvekili Hasip Kaplan’ın bir açıklaması ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iki açıklaması da analizlere konu oldu.
Türkiye’nin değişen gündemi analiz edilen açıklamaların konu kategorilerinde değişmeleri de beraberinde getirdi. Geçen ay dış politika ile ilgili açıklamalar analizlere sıklıkla konu olurken bu ay siyasi aktörlerin bu konu kategorisinde açıklamaları Doğruluk Payı radarına yakalanmadı. Büyüme, işsizlik gibi ekonomik göstergeler üzerinden yapılan açıklamalar analizlerde ağırlıklı yer bulurken iş kazaları konusundaki iddialar da geçen ay gibi analizlere konu olmaya devam etti. Bu konuların yanı sıra çevre, eğitim ve iç güvenlik kategorileri de bu ay öne çıkanlar arasındaydı.
Ortak Gelecek için Diyalog Dernegi; 16 Ocak 2014 tarihinde kuruluş işlemleri tamamlanarak, Türkiye’nin demokratikleşmesi hedefine katkı sağlamak amacı ile kurulmuş; siyasi katılım, temsiliyet, siyasi sorumluluk, şeffaflık alanlarında çalışmalar yaparak Türkiye’de demokrasinin araçlarına ulaşımı ve genç kitleleri bu demokratikleşme hareketine ortak etmeyi kendine amaç olarak belirlemiştir. Adalet, özgürlük, eşitlik, çeşitlilik, insan hakları, hukukun üstünlügü ve müzakerenin içinde bulunduğu temel demokratik değerleri kendi öncelikleri olarak kabul eden anlayışımız ve Türkiye toplumunun her türlü farklılığı ile eşit ve demokratik bir yapıda yaşama kararlılığı, bizlerin en önemli motivasyon kaynagını oluşturmaktadır.
Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014
Editörün Girişi
2
Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz
Metodoloji
Doğruluk Payı Ölçeği
Bu ölçek Türkiye siyasetini etkileyen aktörlerin açıklamalarında kullandıkları, doğrulanabilir veya yanlışlanabilir özellikteki verileri derecelendiren ölçektir. Bu ölçekle derecelendirilecek açıklamaları aşağıdaki üç soruya verdiğimiz yanıtlara göre seçiyoruz.
· Açıklamada bahsi geçen veri doğrulanabilir veya yanlışlanabilir bir özellik taşıyor mu?· Açıklama tartışmalı mı?· Açıklama önemli mi?
Doğruluk payı ölçeği siyaseti etkileyen aktörlerin yaptığı açıklamalarında yaptıkları iddianın 3 ana özelliğine bakıyor:
1- İddiada dayanak olarak gösterilen nitel ve nicel verilerin doğruluğu2- Başvurulacak kaynakların kalitesi3- İddianın söylenme amacı ve bağlamıyla uyuşması
Bu üç ana kritere ek olarak bazı açıklamalarda iddianın parti ve aktörün genel eğilimleriyle tutarlılığı da dördüncü kriter olarak devreye girecek.
Hedeflerimiz
Daha sorumlu ve daha şeffaf bir siyasi sürece katkıda bulunmak.
Türkiyeli seçmenlerin daha sağlıklı ve bilgili tercihler yapmasına katkı yapmak.
Türkiye kamuoyunda şefafflık, sorumluluk ve demokratik yönetişim prensiplerinin önemi için farkındalığı artırmak.
Temel Prensiplerimiz
Bu site Türkiye siyasetindeki aktörlerin açıklamalarında yer verdiği doğrulanabilir veya yanlışlanabilir verileri izleyip doğruluğunu kontrol etmeyi amaçlamaktadır. Kontrol kapsamımız içine söz konusu aktörlerin siyasi kanaatleri girmemektedir.Siyasi aktörlerin açıklamalarındaki her türlü veri kontrol edilmemektedir. Seçmeni yönlendirme rolü olan daha önemli veriler kontrol edilecek materyal olarak seçilmektedir.Bizim için önemli olan şey söz konusu açıklamaların temel aldığı verilerin, diğer her şeyden bağımsız olarak, doğruluğudur. Aktörün kimliği, siyasi bağı ya da amacı bu değerlendirme içine katılmamaktadır.Sosyal düzlemde kullanılan kavramların yer, zaman ve kişiye göre farklılıklar gösterdiğinin bilincindeyiz.Değerlendirmelerimizde çeşitliliği olabildiğinde içermeye ve one göre değerlendirmeler yapmaya gayret sarfedeceğiz.
Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz
Metodoloji
Bu kriterlere bağlı olarak yapılacak ağırlıklandırma ise;
Doğruluk (% 50)Kaynak kalitesi (% 20)Amaç ve bağlamla uyumu (% 30)Tutarlılık (% 10)*
Önemli!
1- Editörlerimiz analiz edilecek iddialardaki nitel ve nicel verileri öncelikle birincil kaynaklardan kontrol edecektir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ikincil kaynaklara başvurulsa bile bunlar iddia analizinin kaynak kalitesi kriterinde ona göre değerlendirilecektir
2- Tüm siyasi aktörlerin tüm iddialarını kontrol etmek gibi bir durum mümkün olamadığından analiz edilecek iddiaların seçiminde zorunlu olarak öznellik devreye girmektedir. Site dahilindeki sıralamaları bu gerçeği akılda bulundurarak yorumlanmasını tavsiye ediyoruz.
3- İddialarda kurulan nedenselliklerin objektif olarak kanıtlanması epistemelojik bir sorundur. Bu durumu dikkate alıyoruz; fakat kurulan nedensellikleri eleştirme hakkımızın kamuoyunu bilgilendirmenin önemli bir ayağı olduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda, iddialardaki verileri kontrol etmenin yanı sıra iddianın bir seviye arka planındaki nedenselliğin iddia ve verilerle uyumunu ortaya çıkarmayı da önemsiyoruz.
3
Burhan Kuzu AK Parti İstanbul
Milletvekili“
Kadına karşı şiddeti önlemede tek başına eğitim
de bir şey ifade etmiyor. Tahsil arttıkça dayağın dozu
da artıyor”
Analiz için dogrulukpayi.com
Kemal Kılıçdaroğlu CHP Genel Başkanı
“İstanbul, Şangay ve Bombay'ın ardından "en kirli
kentler"den biri...”
Analiz için dogrulukpayi.com
Analiz edilen demeçlerden
bazıları
Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz
Metodoloji
4
Bu kriterlere göre doğruluk payı ölçeğinde 5 seviye oluşmaktadır:
1- doğruluk payı vardır.
İddiada kullanılan veri güvenilir kaynaklardan doğrulanmıştır.Siyasal aktörün amacı ile kullanılan veri ve kurulan nedensellik arasında uyum vardır.
3- kısmen doğruluk payı vardır.
İddiada kullanılan verinin doğru-
lanması konusunda kaynak
uyuşmazlığı vardır.
Bağlantılı alt iddialarda kısmen
doğruluk vardır.Verinin kendisinde
ve yorumunda kısmi hata vardır.
2- kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.
İddiada kullanılan veri kaynaktan doğrulanmıştır.Verinin doğrulandığı kaynak kayda değer ölçüde güvenilir ve kalitelidir.Kurulan nedensellik tam olarak açıklanmamıştır.
4- büyük oranda doğruluk payı yoktur.
İddiada kullanılan veriler kısmen doğru olmakla birlikte nedensel-lik tartışmalıdır ve ciddi oranda yanıltma içermektedir.Kullanılan veri ile aktörün amacı arasında ciddi oranda uyumsuzluk vardır.Kullanılan verinin kısmen hata içermesine karşın aktörün amacıyla uyum içindedir.
5- doğruluk payı yoktur.
İddiada kullanılan veriler hatalıdır.Nedensellik ve göstergeler hatalı ve yanıltıcıdır.Abartılı ifadelere sıkça yer verilmiştir.
Kasım 2014 Rapor
Rapor Bulguları
5
Doğruluk Payı ekibi Kasım 2014 döneminde 20
farklı siyasi aktörün 31 iddiasını analiz etti ve
kamuoyuyla paylaştı. Bu analizlerin yarısından
fazlası muhalefet partilerine mensup aktörlerin
iddiaları üzerine yapılırken % 40’ı AK Partili siya-
setçilerin açıklamaları üzerine yapıldı. Kasım ayında
analiz dağılımında parti ağırlıkları sandalye dağılımı-
na yakın şekilde gerçekleşti.
Ahmet Davutoğlu T.C. Başbakanı
“(Eğitime ayrılan bütçede) 2002 yılına kıyasla yüzde 726'lık bir
artış oldu, ve 62 milyara yükselttik”
“kalıyor”
Analiz için dogrulukpayi.com
Zühal Topcu MHP Ankara Milletvekili
“Öğretmenlerin aldığı maaş yetmiyor, neredeyse yüzde 30’a yakını bu nedenle ek iş
yapıyor
Analiz için dogrulukpayi.com
Analiz edilen demeçlerden
bazıları
‘Doğruluk Payı’ Analizleri Dağılımı
AK Parti38.7%
32.3%
3.2%
CHP
6.5%
Meclis dışı
HDP
19.4%
MHP
Kasım 2014 Rapor
Rapor Bulguları
6
Kasım 2014 döneminde ortalama analiz skorlarına baktığımız-
da ise geçen ayın renk seviyesini sürdürdüğünü görüyoruz.
Editörlerimizin önemli ve tartışmalı gördüğü iddialar üzerine
yapılan analizlerin ortalama doğruluk seviyesinin rengi sarı. Bir
başka deyişle, Türkiyeli seçmenler ortalama olarak kısmen
doğru açıklamalarla karşılaşmışlar. Detaylı puanlandırmalarda
ise hafif ölçekte artışın yaşandığı söylenebilir.
Parti bazında değerlendirmeye baktığımızda ise geçen döneme
göre AK Partili aktörlerin açıklamalarının doğruluk seviyesinde
bir düşüş, CHP’li aktörlerin açıklamalarında ise bir yükseliş göze
çarpıyor.
Mahmut Tanal CHP İstanbul Milletvekili
“Nefret suçları en çok LGBT’lilere yönelik yapılıyor,
son dönemde bu suç daha da arttı”
Analiz için dogrulukpayi.com
Hasip Kaplan HDP Şırnak Milletvekili
“Türkiye’de 20 milyon da yoksulluk sınırının altında
yaşıyor.
Analiz için dogrulukpayi.com
Analiz edilen demeçlerden
bazıları
Siyasi Partilere göre ‘Doğruluk Payı’ Ortalamaları
Türkiye Siyasetinin ‘Doğruluk Payı’ Ortalaması
Meclis Dışı
Temmuz 2014 Rapor
5
Rapor Bulguları
7
Konu dağılımına baktığımızda ekonomik göstergeleri konu alan analizlerin baskın olduğunu
görüyoruz. Sosyal politikalar ve iç politika konu kategorileri siyasal aktörlerin yaptığı açıklama-
ların yüzde 40’ını oluşturuyor
Kasım 2014 Rapor
35.5 %
19.4%
19.4%
6.5%
6.5%
6.5%
3.2 %Mali Politikalar
3.2 %
Ekonomi
Sosyal Politikalar
İç PolitikaSavunma ve Güvenlik
EğitimÇevre
Sanayi Ticaret ve Finans
Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı
Bağımsız Meclis Dışı
Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara Dağılımı
Konular
1. Ekonomi2. Sosyal Politikalar3. İç Politika 4. Savunma ve Güvenlik5. Eğitim 6. Çevre7. Mali Politikalar8. Sanayi, Ticaret ve Finans
1 2 3 4 5 6 7 8
35.5
6.5 6.5 6.5
3.2 3.2
19.4 19.4
Kümülatif bulgular
Kümülatif Bulgular
8
Doğruluk Payı’nın aktif olarak çalışmaya başladığı Haziran
ayından bu yana geçen dört aylık süreçte Türkiye siyasetine
etki etme potansiyeline sahip 111 aktörün toplamda 239
iddiası analiz edildi. Bu analizlerin yaklaşık dörtte üçü iktidar
ve ana muhalefet partisine mensup aktörlerin açıklamaları
üzerine yapılırken yaklaşık % 9’u da meclis dışı aktörlerin
açıklamalarını konu aldı.
Bu dört ayın doğruluk payı sayacı çalıştığında ise renk az farkla
açık yeşili gösteriyor. Türkiyeli seçmenler genel olarak kayda
değer ölçüde doğru açıklamalarla karşılaşmışlar.
Recep Tayyip Erdoğan T.C. Cumhurbaşkanı
“Bu işi (Bedelli Askerlik) zaman zaman kaşıyorlar. Bunlar doğru yaklaşım
tarzları değil.”
Analiz için dogrulukpayi.com
Aytuğ Atıcı CHP Mersin Milletvekili
“Türkiye 185.500 kişiyle Avrupa'da en çok kölenin
yaşadığı ülke.”
Analiz için dogrulukpayi.com
Analiz edilen demeçlerden
bazıları
‘Doğruluk Payı’ Analizleri Dağılımı
Türkiye Siyasetinin ‘Doğruluk Payı’ Ortalaması
Siyasi Partilere göre ‘Doğruluk Payı’ Ortalamaları
CHP
AK Parti44.8%
28.9%
4.6 %10.8%
9.6 %
Meclis Dışı
HDP1.7%
BağımsızMHP
Bağımsız
Meclis Dışı
Kümülatif bulgular
9
Kümülatif Bulgular
Konu kategorisi bazında ise ekonomik verileri konu alan açıklamaların üstünlüğü göze
çarpıyor. 239 analizin yaklaşık % 63’ü ekonomi, uluslararası ilişkiler, sosyal politikalar ve
sanayi, ticaret ve finans gruplarını konu alan açıklamalar üzerine yapılmış.
Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı
Ekonomi
Eğitim
Uluslararası İlişkiler
Sosyal Politikalar
Sanayi Ticaret ve Finans
Çevre
Genel Politika
Teknoloji
Enerji
Tarım, Orman ve Köyişleri
Bayındırlık, İmar & Şehircilik
Savunma ve Güvenlik
İç Politika
21.8 %
12.6 %
10.5 %
10 %
10 %
6.7%
5.4%
4.6 %
3.8 %
3.3 %
2.9 %
2.5 %
2.5 %
1.3 %
1.3 %
Sağlık
0.8 %
Mali Politikalar
Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara
Dağılımı
Konular
1. Ekonomi
2. Sosyal Politikalar
3. Uluslararası İlişkiler
4. Sanayi, Ticaret ve Finans
5. İç Politika
6. Eğitim
7. Tarım, Orman ve Köyişleri
8. Teknoloji
9. Çevre
10. Bayındır, İmar ve Şehircilik
11. Savunma ve Güvenlik
12. Genel Politika
13. Enerji
14. Sağlık
15. Mali Politikalar
16. Adalet
Bağımsız Meclis Dışı
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
10.5 10 10
6.7 5.4
4.6
3.83.3
2.5 2.5
21.8
12.6
2.9
1.3 1.3
15
0.8
16
Adalet
Hacımimi Mah. Dibek Sokak No:54 Avcı Apt. Daire:3 Galata Beyoğlu
İstanbul
+90 212 243 59 63 [email protected]
www.dogrulukpayi.com@dogrulukpayicom /Dogrulukpayi /Dogrulukpayi