Transcript
Page 1: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

รู�ปที่�� 1 ต่�อมน้ำ���ล�ยทั้��ง 3 คู่��

Digestion and Absorption 1

Digestion and Absorptionชั�ชัวิน เพชัรูเลิศ

การูย่�อย่อาหารู หม�ยถึ�ง ก�รเปล��ยน้ำแปลงทั้��เก�ดขึ้��น้ำก�บอ�ห�รและส�รอ�ห�รเพื่!�อเปล��ยน้ำสภ�พื่จ�กส�รทั้��ม�โมเลก%ลใหญ่�ให(เป)น้ำโมเลก%ลเล*ก เหม�ะแก�ก�รด�ดซึ�มผ่��น้ำผ่น้ำ�งล��ไส(เล*กเขึ้(�ส��กระแสโลห�ต่และระบบน้ำ���เหล!องเพื่!�อไปบ��ร%งเล��ยงร��งก�ยได( ก�รย�อยอ�ห�รม�ทั้��งกระบวน้ำก�รทั้�งกลและกระบวน้ำก�รทั้�งเคู่ม�

การูดู�ดูซึ�มอาหารู หม�ยถึ�ง กระบวน้ำก�รทั้��ส�รอ�ห�รซึ��งผ่��น้ำก�รย�อยจน้ำม�โมเลก%ลเล*กซึ�มผ่��น้ำผ่น้ำ�งขึ้องทั้�งเด�น้ำอ�ห�รเขึ้(�ส��กระแสโลห�ต่หร!อระบบน้ำ���เหล!อง เพื่!�อน้ำ��ไปส��ส�วน้ำต่��งๆ ขึ้องร��งก�ยซึ��งจะม�กลไกทั้��แต่กต่��งก�น้ำออกไป

ก�รด�ดซึ�มส�รอ�ห�รแทั้บทั้%กชน้ำ�ดเก�ดขึ้��น้ำทั้��ล��ไส(เล*กส�วน้ำ duodenum และ jejunum

ยกเว(น้ำ ว�ต่�ม�น้ำบ� 12 จะถึ�กด�ดซึ�มทั้��ล��ไส(เล*กส�วน้ำปล�ย (ileum)

การูย่�อย่ที่��ปากก�รย�อยอ�ห�รจะเร��มเก�ดทั้��

ป�กโดยส�ม�รถึแบ�งออกเป)น้ำ 2

ล�กษณะ คู่!อ1. ก�รย�อยอ�ห�รโดยก�รเคู่��ยว

อ�ห�รออกเป)น้ำช��น้ำเล*กๆ เป)น้ำก�รทั้��ให(อ�ห�รม�พื่!�น้ำทั้��ผ่�วทั้��จะส�มผ่�สก�บเอน้ำไซึม3ซึ��งจะทั้��หน้ำ(�ทั้��ย�อยต่�อไป

2. ก�รย�อยอ�ห�รโดยเอน้ำไซึม3ใน้ำน้ำ���ล�ย (รู�ปที่�� 1) ทั้��ได(ม�จ�กต่�อมน้ำ���ล�ย 3 คู่�� คู่!อ

Parotid gland อย��ขึ้(�งหน้ำ(�ห� ขึ้(�งแก(มทั้��งสองด(�น้ำ Submandibular or submaxillary gland ใต่(ขึ้�กรรไกรบน้ำ Sublingual gland อย��ใต่(ล��น้ำน้ำ���ล�ยม� pH ประม�ณ 6.8 หล��งออกม�

ว�น้ำละประม�ณ 1,200-1,500 มล. ประกอบด(วยน้ำ��� 99.5% ทั้��เหล!อเป)น้ำขึ้องแขึ้*ง แบ�งออกได(เป)น้ำ

ส�รอน้ำ�น้ำทั้ร�ย3 ได(แก� Na+, K+, Cl, HCO3, HPO4

และ SO42

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

Page 2: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

รู�ปที่�� 2 โคู่รงสร(�งกระเพื่�ะอ�ห�รขึ้องมน้ำ%ษย3

รู�ปที่�� 3 ภ�พื่ต่�ดขึ้ว�งเน้ำ!�อเย!�อกระเพื่�ะอ�ห�รขึ้องมน้ำ%ษย3

Digestion and Absorption 2

ส�รอ�น้ำทั้ร�ย3 ได(แก� salivary amylase (ptyalin), lingual lipase, mucin, urea, glucose

และ lactic acid

น้ำ���ล�ยจะทั้��หน้ำ(�ทั้��ช�วยใน้ำก�รร�บรสอ�ห�ร ทั้��ให(อ�ห�รอ�อน้ำน้ำ%�ม คู่ล%กเคู่ล(�อ�ห�รให(สะดวกแก�ก�รกล!น้ำ น้ำอกจ�กน้ำ�� salivary amylase ย�งส�ม�รถึย�อยพื่�น้ำธะ -

1,4-glycosidic ขึ้องคู่�ร3โบไฮเดรต่ให(เป)น้ำ maltose เอน้ำไซึม3น้ำ��ทั้��ง�น้ำได(ด�ทั้�� pH 6.8 โดยม� Cl เป)น้ำต่�วกระต่%(น้ำ และจะถึ�กย�บย��งโดยสภ�พื่กรด น้ำอกจ�กน้ำ��น้ำ���ล�ยย�งเป)น้ำช�องทั้�งขึ้�บออกขึ้องส�รบ�งอย��ง เช�น้ำ ethanol, morphine, inorganic ions, iodine และ IgA

การูย่�อย่ในกรูะเพาะอาหารูเม!�ออ�ห�รเคู่ล!�อน้ำลงม�ถึ�งกระเพื่�ะอ�ห�ร จะม�เอน้ำไซึม3ต่��งๆ ม�ทั้��หน้ำ(�ทั้��

ย�อยซึ��งสร(�งม�จ�กเซึลล3 3 ชน้ำ�ดขึ้องเย!�อบ%กระเพื่�ะอ�ห�ร (gastric mucosa) ได(แก�

Parietal cell (oxyntic

cell) สร(�ง HCl โดยอ�ศ�ยเอน้ำไซึม3 carbonic

anhydrase และหล��ง H+

ออกม�โดย K+-ATPase ส�วน้ำ Cl ได(จ�กกระแสเล!อดโดยแลกเปล��ยน้ำก�บ HCO3 ทั้��

สร(�งขึ้��น้ำม� น้ำอกจ�กน้ำ�� parietal cell ย�งสร(�ง intrinsic factor ช�วยใน้ำก�รด�ดซึ�มว�ต่�ม�น้ำบ� 12 ด(วยDigest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

Page 3: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

Digestion and Absorption 3

Chief cell (peptic cell) สร(�งเอน้ำไซึม3 pepsinogen

Mucous secreting cell สร(�ง mucin ช�วยใน้ำก�รป8องก�น้ำเย!�อบ%กระเพื่�ะอ�ห�รจ�ก HCl

น้ำ���ย�อยจ�กกระเพื่�ะอ�ห�รจะหล��งออกม�เม!�อได(ร�บส��งกระต่%(น้ำ แบ�งเป)น้ำ 3

ระยะ1. cephalic phase เป)น้ำ nervous และ reflex stimulation

2. gastric phase เป)น้ำ mechanical stimulation

3. intestinal phase เป)น้ำ hormonal stimulation จ�ก gastrin

ส�รเคู่ม�อ!�น้ำทั้��กระต่%(น้ำก�รหล��งน้ำ���ย�อยขึ้องกระเพื่�ะอ�ห�ร เร�ยกว�� gastric

secretagogues เช�น้ำ histamine

ส่�วินปรูะกอบของเอนไซึม"จากกรูะเพาะอาหารูเอน้ำไซึม3หร!อน้ำ���ย�อยจ�กกระเพื่�ะอ�ห�ร (gastric juice) ม�ล�กษณะใสเป)น้ำ

เม!อก หร!อส�เหล!องอ�อน้ำ pH 1-2 ประกอบด(วย น้ำ��� 97-99% ทั้��เหล!อเป)น้ำส�รอน้ำ�น้ำทั้ร�ย3 ทั้��ส��คู่�ญ่ คู่!อ HCl พื่บ 0.2-0.5% และส�รอ�น้ำทั้ร�ย3 ได(แก� mucin, intrinsic factor และเอน้ำไซึม3 เช�น้ำ pepsin, rennin และ gastric lipase

เอนไซึม"ในน$%าย่�อย่ของกรูะเพาะอาหารู1. Pepsin

สร(�งม�จ�ก chief cell ใน้ำร�ป inactive enzyme (zymogen) เร�ยกว�� pepsinogen จะเปล��ยน้ำเป)น้ำ active form คู่!อ pepsin โดยก�รกระต่%(น้ำจ�ก H+ และ autocatalysis จ�ก

pepsin เอน้ำไซึม3ชน้ำ�ดน้ำ��ทั้��ง�น้ำได(ด�ทั้�� pH 2-3 จะ hydrolyze พื่�น้ำธะเปปไทั้ด3ซึ��ง C-terminal

ม�จ�ก aromatic amino acid (Phe, Tyr, Trp) หร!อพื่�น้ำธะเปปไทั้ด3ทั้��เก�ดจ�ก dicarboxylic

amino acid (Asp, Glu) ก�รย�อยขึ้อง pepsin จะได(โปรต่�น้ำทั้��ม�ขึ้น้ำ�ดโมเลก%ลเล*กลง

และได(กรดอะม�โน้ำอ�สระเล*กน้ำ(อย เปปไทั้ด3และกรดอะม�โน้ำทั้��ได(จ�กก�รย�อยจะกระต่%(น้ำก�รหล��งขึ้องฮอร3โมน้ำและน้ำ���ย�อยจ�กล��ไส(เล*กต่�อไป

2. Rennin

พื่บใน้ำเด*ก ม� optimal pH เทั้��ก�บ 4.0 จะ hydrolyze โปรต่�น้ำ casein ใน้ำน้ำมเม!�อม� Ca อย��ด(วยให(เก�ดเป)น้ำ insoluble paracaseinate หร!อ curd (milk clot) ทั้��ให(น้ำมอย��ใน้ำทั้(องน้ำ�น้ำขึ้��น้ำ ก�รย�อยจ�งเป)น้ำไปได(ด�ขึ้��น้ำ

3. Lipase

ส�ม�รถึย�อย short และ medium chain triglyceride ได( แต่�ก�รย�อยไขึ้ม�น้ำใน้ำกระเพื่�ะอ�ห�รไม�ม�คู่ว�มส��คู่�ญ่ม�กน้ำ�กเน้ำ!�องจ�กม�เอน้ำไซึม3น้ำ(อยและออกฤทั้ธ�:ได(

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

Page 4: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

Digestion and Absorption 4

ไม�เต่*มทั้�� เพื่ร�ะเอน้ำไซึม3ออกฤทั้ธ�:ได(ด�ทั้�� pH ประม�ณ 5 แต่�ใน้ำกระเพื่�ะอ�ห�รม� pH

ต่���กว��น้ำ��น้ำ

อ�ห�รทั้��ผ่��น้ำก�รย�อยใน้ำกระเพื่�ะอ�ห�รจะม�ล�กษณะขึ้(น้ำ เป)น้ำคู่ร�ม ม�ฤทั้ธ�:เป)น้ำกรด เร�ยกว�� chyme ผ่��น้ำเขึ้(�ส��ล��ไส(ต่�อไป

การูย่�อย่ในลิ$าไส่&เลิ'กน้ำ���ย�อยใน้ำล��ไส(เล*กได(ม�จ�ก 3 แหล�ง คู่!อ

1. pancreatic juice จ�กต่�อมม�ทั้�อ (exocrine glands) ขึ้องต่�บอ�อน้ำ

2. intestinal juice จ�ก Brunner’s glands (duodenal gland) ขึ้อง duodenum และ glands

of Lieberkuhn (intestinal gland)

3. น้ำ���ด� (bile) จ�กต่�บ

น$%าย่�อย่จากตั�บอ�อน (pancreatic juice)

เก�ดขึ้��น้ำจ�กกระต่%(น้ำได( 2 ทั้�ง1. Neural stimulation จ�กก�รได(กล��น้ำ เห*น้ำ หร!อก�รเคู่��ยวอ�ห�รผ่��น้ำม�ต่�ม

vagus nerve

2. Hormonal stimulation โดยฮอร3โมน้ำทั้��สร(�งขึ้��น้ำจ�กส�วน้ำต่(น้ำขึ้อง duodenum ทั้��ส��คู่�ญ่คู่!อ2.1 secretin เป)น้ำ peptide hormone ม�กรดอะม�โน้ำ 27 ต่�ว กระต่%(น้ำให(ต่�บอ�อน้ำหล��ง

น้ำ���ย�อยทั้��ใส ม�น้ำ��� และ HCO3 ม�กออกม�

2.2 cholecystokinin (CCK) หร!อ pancreozymin (PZ) เป)น้ำ peptide hormone ม�กรดอะม�โน้ำ 33 ต่�ว กระต่%(น้ำก�รหล��งขึ้อง pancreatic enzymes ออกม�ส��น้ำ���ย�อย

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

รู�ปที่�� 4 ภ�พื่ล��ไส(เล*กส�วน้ำต่(น้ำ (duodenum), villi, microvilli และ epithelial cell

Page 5: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

Digestion and Absorption 5

จ�กต่�บอ�อน้ำ และทั้��ให(ถึ%งน้ำ���ด�เก�ดก�รหดต่�วปล�อยน้ำ���ด�ลงส��ล��ไส(เล*กส�วน้ำต่(น้ำ

ส่�วินปรูะกอบของน$%าย่�อย่จากตั�บอ�อนม�ล�กษณะคู่�อน้ำขึ้(�งใส pH 7.5-8.0 หล��งออกม�ประม�ณ 1,200 มล./ว�น้ำ

ประกอบด(วย น้ำ��� 99.5% และ ขึ้องแขึ้*ง ซึ��งแบ�งเป)น้ำ ส�รอน้ำ�น้ำทั้ร�ย3 ได(แก� Na+, K+,

HCO3, Cl, Ca2+, Zn2+, SO4

2, HPO42 และส�รอ�น้ำทั้ร�ย3 ได(แก� เอน้ำไซึม3ต่��งๆ ซึ��งอ�จอย��

ใน้ำร�ปทั้��เป)น้ำ zymogen หร!อ active form ก*ได(

เอนไซึม"ในน$%าย่�อย่จากตั�บอ�อน1. Trypsin, Chymotrypsin แลิะ Elastase

เป)น้ำ endopeptidase ถึ�กหล��งออกม�ใน้ำร�ปทั้��เป)น้ำ zymogen คู่!อ trypsinogen จะถึ�กกระต่%(น้ำโดย enterokinase จ�ก intestinal gland ได(เป)น้ำ trypsin ซึ��งส�ม�รถึ autocatalyze

trypsinogen และ กระต่%(น้ำ zymogen ต่�วอ!�น้ำๆ ต่�อไป เอน้ำไซึม3ทั้��ง 3 ชน้ำ�ดจะม� substrate

specificity ต่��งก�น้ำ ด�งตัารูางที่�� 1ตัารูางที่�� 1 เอนไซึม"จากตั�บอ�อนแลิะลิ�กษณะการูที่$างาน

Enzyme Zymogen Activator Reaction catalyzed

Trypsin Trypsinogen Enterokinase, Trypsin

Basic side chain on C-terminus

Chymotrypsin Chymotrypsinogen Trypsin Mostly as aromatic amino acids on C-terminus

Elastase Proelastase Trypsin C-terminal of Ala, Gly or Ser

2. Carboxypeptidase

เป)น้ำ exopeptidase ต่(องอ�ศ�ย Zn2+ ใน้ำก�รทั้��ง�น้ำ หล��งออกม�ใน้ำร�ปขึ้อง

zymogen ซึ��งจะถึ�กกระต่%(น้ำโดย trypsin ทั้��หน้ำ(�ทั้��ย�อยพื่�น้ำธะเปปไทั้ด3ทั้�งด(�น้ำ C-

terminal ผ่ลจ�กก�รย�อยจะได(กรดอะม�โน้ำอ�สระและเปปไทั้ด3ส�ยส��น้ำๆ ประกอบด(วยกรดอะม�โน้ำ 2-8 ต่�ว

3. Amylase

จะย�อยพื่�น้ำธะ -1,4-glycosidic ขึ้องแป8งและไกลโคู่เจน้ำได(เป)น้ำ maltose,

maltotriose, -limited dextrin และ glucose บ(�ง

4. Lipase

ม�คู่ว�มจ��เพื่�ะต่�อก�รย�อยพื่�น้ำธะ primary ester ทั้��พื่บทั้��ต่��แหน้ำ�ง C1 และ C3

ขึ้อง triglyceride ได(เป)น้ำ 2-monoglyceride และ กรดไขึ้ม�น้ำ ก�รทั้��ง�น้ำขึ้อง lipase ต่(องอ�ศ�ย colipase ม�รวมเป)น้ำโมเลก%ลเช�งซึ(อน้ำเพื่!�อป8องก�น้ำก�รย�บย��งก�รทั้��ง�น้ำขึ้องเอน้ำไซึม3 lipase โดยเกล!อน้ำ���ด�Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

Page 6: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

Digestion and Absorption 6

5. Cholesterol esterase

สล�ย cholesterol ester ได(เป)น้ำ free cholesterol และ free fatty acid ถึ�กกระต่%(น้ำโดยเกล!อน้ำ���ด�

6. Phospholipase A2

จะสล�ยพื่�น้ำธะเอสเทั้อร3ทั้��ต่��แหน้ำ�ง C2 ขึ้อง glycerophospholipids ได(เป)น้ำ

lysophospholipid และ กรดไขึ้ม�น้ำอ�สระ ต่(องอ�ศ�ย Ca2+ ใน้ำก�รทั้��ง�น้ำ

7. Ribonuclease (RNase) แลิะ Deoxyribonuclease (DNase)

สล�ยกรดน้ำ�วคู่ล�อ�กคู่!อ RNA และ DNA ได(เป)น้ำ mono- และ oligonucleotides

เอนไซึม"ที่��พบในน$%าย่�อย่จากลิ$าไส่&เลิ'ก1. Aminopeptidase และ Dipeptidase

2. Specific disaccharidase3. Phosphatase4. Polynucleotidase5. Nucleosidase6. Phospholipase

น$%าดู� (Bile)

น้ำ���ด�ม�บทั้บ�ทั้ส��คู่�ญ่ใน้ำก�รย�อยอ�ห�รประเภทั้ไขึ้ม�น้ำ สร(�งขึ้��น้ำทั้��ต่�บและเก*บไว(ใน้ำถึ%งน้ำ���ด� จะหล��งออกส��ล��ไส(เม!�อได(ร�บก�รกระต่%(น้ำจ�ก cholecystokinin หร!อ

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

รู�ปที่�� 5 ก�รทั้��ง�น้ำขึ้อง Phospholipase A2

Page 7: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

รู�ปที่�� 6 Bile acid metabolism

Digestion and Absorption 7

cholagogues เช�น้ำ bile salts, bile acids เป)น้ำต่(น้ำ น้ำ���ด�ม�ล�กษณะใส ส�เหล!องปน้ำน้ำ���ต่�ล

รสขึ้ม pH 7.8-8.8 ประกอบด(วยน้ำ��� 97% ทั้��เหล!อเป)น้ำกรดน้ำ���ด� (bile acid) ส�ขึ้องน้ำ���ด� (bile pigment) cholesterol กรดไขึ้ม�น้ำ และ เกล!ออน้ำ�น้ำทั้ร�ย3 เช�น้ำ HCO3

, Cl, Na+, K+

กรดน้ำ���ด�ทั้��สร(�งโดยต่รงจ�กเซึลล3ต่�บ เร�ยกว�� primary bile acids ได(แก� cholic acid และ chenodeoxycholic acid เป)น้ำผ่ล�ต่ผ่ลส%ดทั้(�ยขึ้องก�รสล�ยโคู่เลสเต่อรอล ต่�บจะสร(�งกรดน้ำ���ด�ว�น้ำละประม�ณ 200-500 มก. โดย conjugate อย��ก�บ glycine หร!อ taurine ใน้ำอ�ต่ร�ส�วน้ำ 3:1 ใน้ำน้ำ���ด�กรดน้ำ���ด�จะอย��ใน้ำร�ปขึ้องเกล!อ Na+

หร!อ K+ เร�ยกว�� เกล!อน้ำ���ด�

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

Page 8: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

Digestion and Absorption 8

ใน้ำล��ไส(เล*กแบคู่ทั้�เร�ยจะเปล��ยน้ำกรดน้ำ���ด�โดยปฏิ�ก�ร�ย� deconjugation และ 7-

-dehydroxylation ได(เป)น้ำ secondary bile acid คู่!อ deoxycholic acid และ lithocholic acid

กรดน้ำ���ด�เก!อบทั้��งหมด (99%) จะถึ�กด�ดซึ�มกล�บทั้�� ileum เขึ้(�ส�� portal circulation

กระบวน้ำก�รน้ำ��เร�ยกว�� enterohepatic circulation เหล!อขึ้�บถึ��ยออกม�ทั้�งอ%จจ�ระว�น้ำละ 500 มก.

การูดู�ดูซึ�มในที่างเดูนอาหารูอ�ห�รทั้��ผ่��น้ำก�รย�อยแล(วจะถึ�กด�ดซึ�มเขึ้(�ส��ระบบเส(น้ำเล!อดฝอยขึ้องทั้�ง

เด�น้ำอ�ห�รซึ��งจะรวมก�น้ำเขึ้(�เป)น้ำเส(น้ำใหญ่� น้ำ��เล!อดไปส��ต่�บต่�ม portal circulation

น้ำอกจ�กน้ำ��อ�ห�รบ�งส�วน้ำโดยเฉพื่�ะไขึ้ม�น้ำจะด�ดซึ�มเขึ้(�ส��ระบบน้ำ���เหล!องแล(วจ�งเขึ้(�ส��ระบบหม%น้ำเว�ยน้ำโลห�ต่ทั้�ง thoracic duct เพื่!�อม�ย�งต่�บ หร!อเน้ำ!�อเย!�อไขึ้ม�น้ำต่�อไป ป�ก หลอดอ�ห�รไม�ม�ก�รด�ดซึ�ม กระเพื่�ะอ�ห�ร ม�ก�รด�ดซึ�มน้ำ(อยม�ก แต่�จะส�ม�รถึด�ดซึ�มแอลกอฮอล3ได(ด�

โดยเฉพื่�ะขึ้ณะทั้��กระเพื่�ะว��ง ล��ไส(เล*ก 90% ขึ้องส�รอ�ห�รและน้ำ���จะถึ�กด�ดซึ�มต่�มส�วน้ำต่��งๆ

ส�วน้ำต่(น้ำ ด�ดซึ�ม Ca2+, Fe2+, ว�ต่�ม�น้ำทั้��ละล�ยใน้ำไขึ้ม�น้ำ, ไขึ้ม�น้ำ และ น้ำ���ต่�ลโมเลก%ลเด��ยว

ส�วน้ำกล�ง ด�ดซึ�มน้ำ���ต่�ลโมเลก%ลเด��ยว และกรดอะม�โน้ำอ�สระ ส�วน้ำปล�ย ด�ดซึ�มเกล!อน้ำ���ด� ส�ขึ้องน้ำ���ด� และว�ต่�ม�น้ำบ�12

ล��ไส(ใหญ่� ด�ดซึ�มน้ำ��� และอ�เล*คู่โต่รไลทั้3 Rectum ด�ดซึ�มย�บ�งชน้ำ�ด เช�น้ำ ย�น้ำอน้ำหล�บ

การูดู�ดูซึ�มส่ารูอาหารูจากที่างเดูนอาหารูพื่บได( 3 ร�ปแบบ1. Active transport ก�รด�ดซึ�มเก�ดขึ้��น้ำโดยต่(�น้ำต่�อ concentration gradient ต่(องใช(

พื่ล�งง�น้ำและ carrier

2. Diffusion แบ�งเป)น้ำ2.1 simple diffusion หร!อ passive transport ส�รจะผ่��น้ำเขึ้(�เซึลล3ต่�มคู่ว�มเขึ้(ม

ขึ้(น้ำ ไม�ต่(องอ�ศ�ยพื่ล�งง�น้ำหร!อ carrier

2.2 facilitated diffusion เก�ดขึ้��น้ำต่�มคู่ว�มเขึ้(มขึ้(น้ำ ไม�ต่(องก�รพื่ล�งง�น้ำ แต่�ต่(องอ�ศ�ย carrier

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�

Page 9: Digestion and Absorption (ชัชวิน)

Digestion and Absorption 9

3. Pinocytosis เป)น้ำก�รก�น้ำอ�ห�รขึ้องเซึลล3 โดยใช(เย!�อห%(มเซึลล3ล(อมรอบอ�ห�รไว( แล(วปล�อยเอน้ำไซึม3ออกม�ย�อย พื่บใน้ำทั้�งเด�น้ำอ�ห�รขึ้องเด*กแรกเก�ด

และจะลดลงเม!�อโต่ขึ้��น้ำ

Digest&Absorb.doc 11/4/23 Petchlert C.

เอกส�รประกอบก�รสอน้ำว�ช� 316341 (Nutritional Biochemistry)

ภ�คู่ว�ช�ช�วเคู่ม� คู่ณะว�ทั้ย�ศ�สต่ร3 มห�ว�ทั้ย�ล�ยบ�รพื่�


Top Related