![Page 1: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/1.jpg)
Böbrek hastası ne zaman nefroloğa (nefrolojiye)
yönlendirilmelidir?
Dr.Bülent ErbayAnkara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Nefroloji Bilim Dalı
![Page 2: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/2.jpg)
Kronik böbrek hastalığınınülkemizdeki prevalansı
Her 6 kişiden 1 kişide Kronik böbrek hastalığıOrtalama 8.000.000 kişi
Türk Nefroloji Derneği CREDİT prevalans çalışması 2009
%16.5
![Page 3: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/3.jpg)
Kronik böbrek hastalığının evreleri
Evre Tanımlama GFR ml/dak 1.73m2
uygulamalar1 Normal veya artmış
GFR ile böbrek hasarı≥ 90 -Tanı ve tedavi
-Co-morbid durumlar-İlerlemenin yavaşlatılması-KVH risk
2 Hafif azalmış GFR ile böbrek hasarı
60-89 -İlerlemenin kontrolü-Komplikasyonların tedavisi
3 Orta derecede azalmış GFR
30-59 -Komplikasyonların değerlendirilmesi ve tedavisi
4 Ciddi azalmış GFR 15-29 -Böbrek replasmantedavisi hazırlığı
5 Böbrek yetmezliği <15 (veya diyaliz)
-Böbrek replasmantedavisi
Nefrolojiye Erken yönlendirme (1-4) Geç yönlendirme(5)
![Page 4: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/4.jpg)
Kronik böbrek hastalığı risk faktörleri ile birlikte
Uygulama Kronik böbrek hastalığırisk faktörlerinin azaltılmasıve kontrolü (D.Mellitus, HT, Nefrotoksik ajanlar, ürinerobstrüksiyon,………)
≥ 60 ml/dak GFR
![Page 5: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/6.jpg)
Kronik böbrek hastalığının genel tedavi prensipleri
• Böbrek yetmezliğinin geri dönüşlünedenlerinin tedavisi
• Renal hastalığın ilerlemesinin önlenmesi veya yavaşlatılması
• Renal fonksiyon bozukluğunun komplikasyonlarının tedavisi
• Renal replasman tedavisi gerektiği zaman hastaların belirlenmesi ve uygun hazırlık
![Page 7: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/7.jpg)
Erken tanı ve tedavi (Evre 1)Geri dönüşlü olabilecek böbrek hastalıkları
Gerekirse isimlendirme için BÖBREK BİYOPSİSİ- Akut böbrek yetmezliği- Pirimer böbrek hastalıkları- Kollajen doku hastalıkları- Vaskülitik sendromlar- Erken dönem diyabetik nefropati- Reno-vasküler hipertansiyon- Üriner yolların obstrüksiyonu
![Page 8: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/8.jpg)
GFR 15-60 ml/dak arasında olan kr.böbrek hastalarında yıllık GFR düşüş hızı %1.5
GFR>60 ml/dak olan hasatalarda ise %0.5 tir.
![Page 9: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/9.jpg)
Evre 2Kronik böbrek hastalığında
S.Kr ≤ 1.5-2 mg/dl veyaGFR >60 ml/dk
olduğu zaman koruyucu tedavi en belirgin etkisini göstermektedir
-Hastalığın ilerlemesini beklemek başarılı olasıyanıtı azaltacaktır
![Page 10: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/10.jpg)
Kronik böbrek hastalığının genel tedavi prensipleri
• Böbrek yetmezliğinin geri dönüşlünedenlerinin tedavisi
• Renal hastalığın ilerlemesinin önlenmesi veya yavaşlatılması
• Renal fonksiyon bozukluğunun komplikasyonlarının tedavisi
• Renal replasman tedavisi gerektiği zaman hastaların belirlenmesi ve uygun hazırlık
![Page 11: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/11.jpg)
Kronik böbrek hastalığının ilerlemesinin önlenmesi
İlerlemeye neden olan etkenler• Proteinüri (> 1 gr/gün)-mikroalbuminüri• Hipertansiyon• Kontrolsüz D.Mellitus• Hiperlipidemi (+ düşük HDL)• Diyet uyumsuzluğu• Anemi• Hiperürisemi• Nefrotoksik ajanlar(radyokontrastlar, NSAI……)• Sigara • Üriner akışın engellenmesi• Obezite
![Page 12: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/12.jpg)
Serum Kreatinin Düzeylerine göre Mikroalbuminüri
27,4
3,7
57
28,626,6
3
0
10
20
30
40
50
60
Yüzd
e %
Tüm grup SerumKreatininyüksek
Serumkreatininnormal
MikroalbuminuriAlbuminüri
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 13: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/13.jpg)
Kronik böbrek hastalığında ilerlemenin yavaşlatılması
• İntraglomerüler hipertansiyon ve glomerüler hipertrofi• Proteinürinin 500-1000 mg/gün’ün altına düşürülmesi.
Minimal azaltma başlangıç değerinin en az %60’ı olmalıdır• Kan basıncının 130/80 mmHg’nın altına düşürülmesi
(özellikle istenilen sistolik KB’nın 120 mmHg olmasıdır) ACE-i, ARB, proteinüri ve KB kontrolünün yanısıra renal ve kardiyak korumaya yönelik olacaktır.
• 0.8-1 gr/kg protein içerikli diyet. Aşırı kısıtlama hipoalbuminemi ve malnutrisyona neden olur
• Hiperlipidemi ve metabolik asidoz tedavi edilmelidir• Sigara içilmesine izin verilmemelidir
![Page 14: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/14.jpg)
Kronik böbrek hastalığının genel tedavi prensipleri
• Böbrek yetmezliğinin geri dönüşlü nedenlerinin tedavisi
• Renal hastalığın ilerlemesinin önlenmesi veya yavaşlatılması
• Renal fonksiyon bozukluğunun komplikasyonlarının tedavisi (evre-3 ve sonrası)
• Renal replasman tedavisi gerektiği zaman hastaların belirlenmesi ve uygun hazırlık
![Page 15: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/15.jpg)
Kronik böbrek hastalığı komplikasyonları
• Volüm yüklenmesi• Hipertansiyon• Hiperpotasemi• Metabolik asidoz• Hiperfosfatemi-hipokalsemi-renal osteodistrofi• Anemi• Dislipidemi• Malnutrisyon (hipoalbuminemi)
![Page 16: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/16.jpg)
Kr.böbrek hastalığı komplikasyonlarının tedavisi (1)
• Volüm yükü (tuz kısıtlaması, diüretik-loop)• Hiperpotasemi (diyet,ACE-i,ARB, asidoz,NSAI,
nonselektif β-blokerler• Metabolik asidoz. Serum bikarbonat düzeyi 22 meq/L
üzerinde olmalıdır- Aşırı hidrojen iyonları kemikten Ca ve P salınımınıarttırır- Üremik asidoz, iskelet adele yıkımını arttırır ve albumin sentezini azaltarak adele kitle kaybı ve güçsüzlüğü yapar
![Page 17: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/17.jpg)
Hipertansiyon• Dünyada her yıl 7.6 milyon kişinin ölümüne, 90
milyon kişinin maluliyet haline yol açmaktadır• Hipertansiyonun getirdiği yükün %80’i az gelişmiş
veya gelişmekte olan ülkelerde olmaktadır(Lancet, 2008;371:1513-18)
• Ülkemizde her 4 ölümden 1’nin nedenidir (T.C.Sağlık Bakanlığı,Türkiye’nin Hastalık Yükü Çalışması, 2004)
Kronik Böbrek hastalığında ideal kan basıncı 130/80 mmHg altında
Diyabetik nefropatili hastalarda 120/70 mmHgolmalıdır
![Page 18: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/18.jpg)
Hipertansiyon Prevalansı
31,827,5
36,1
0
10
20
30
40
50
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(prevalans)
![Page 19: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/19.jpg)
Hipertansiyonun Farkında Olanlar
40
28
48
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 20: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/20.jpg)
% 91,9
% 68,9 % 59,3
% 32,2
KB hiç ölçülmemiş KB yüksekliğininfarkında değil
KB yüksekliği içintedavi almıyor
KB kontrol(<140/90 mmHg)
altında değil
Türkiye’de Hipertansiyon
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans)
![Page 21: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/21.jpg)
Antihipertansif İlaç Alanlar
31
21
37
0
10
20
30
40
50
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 22: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/22.jpg)
Kontrol Altında Hipertansiyon
8
20
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Yüzd
e %
Tüm hipertansifler Antihipertansif alanlar
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 23: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/23.jpg)
Hipertansiflerde Kan BasıncıDağılımı
40%
8%
52%Kontrol altında HT
Evre 1 HT
Evre 2 HT
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 24: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/24.jpg)
Hipertansiflerde Serum KreatininYüksekliği
2,7
4,4
1,9
0
1
2
3
4
5
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 25: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/25.jpg)
Hipertansiflerde Mikroalbuminüri
27,4
3,7
25,9
5,6
28,1
2,7
0
5
10
15
20
25
30
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
MikroalbuminuriAlbuminüri
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 26: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/26.jpg)
Kreatinin Klerensi(Cockcroft-Gault Formülü)
0,47,7
28
64,4
0102030405060708090
100
Yüzd
e %
15-29 30-59 60-89 >=90ml/dk
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(prevalans)
Evre 2Evre 3Evre 4
![Page 27: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/27.jpg)
Beden Kitle İndeksi ve Hipertansiyon Sıklığı
11,919,8
36,142,8
61,2
79
0102030405060708090
100
Yüzd
e%
<20 20,0-24,9 25-26,9 27-29,9 30,39,9 >=40
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 28: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/28.jpg)
Kr.böbrek hastalığı komplikasyonlarının tedavisi (2)
Anemi (genellikle normositer-normokrom)• GFR 30 ml/dk düzeyine indikten sonra
belirginleşir ve böbrek hasarının ilerlemesini hızlandırır
• Kardiyak hastalık ve inmede morbidite ve mortalite riskini arttırır
• Halsizlik,letarji,anoreksi,uyku hali ile yaşam kalitesini bozar, iş gücü kaybına neden olur
![Page 29: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/29.jpg)
Anemi
• Diyaliz öncesi evrelerde Hb düzeyleri 11-12 g/dl düzeylerinde olmalıdır
• Demir eksikliği replase edilmeli depo yeterli olmalıdır
• Gerektiğinde eritropoetin veya darbepoetinuygulanmalıdır
• Diyaliz öncesi anemisi kontrol altında olan hastalarda, diyaliz sonrası dönemde ve transplantasyonda hasta yaşam süresi olumlu etkilenmektedir.
![Page 30: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/30.jpg)
Kr.böbrek hastalığı komplikasyonlarının tedavisi (3)
Renal osteodistrofi Hiperfosfatemi-Hipokalsemisekonder hiperparatiroidi
GFR 25-30 ml/dk düzeylerinde P retansiyonubaşlamaktadır.
- Diyet ve Fosfor bağlayıcı ajanlar- Aktif D-vit replasmanı
K/DOQI klavuzuna göre evrelerde hedef I.PTH• Evre-3 GFR 30-59 ml/dk 35-70 pg/ml• Evre-4 GFR 15-29 ml/dk 70-110 pg/ml• Evre-5 GFR<15 ml/dk(diyaliz) 150-300 pg/ml
![Page 31: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/31.jpg)
Kronik böbrek ve Koroner kalp hastalığı• Kronik böbrek yetmezliği, koroner arter
hastalığının oluşumunda bağımsız risk faktörüdür.
• Koroner arter hastalığı olan hastaların %20’sinde KBH, KBH olan hastaların %50 sinde KKH vardır.
• Diyaliz hastalarında ve transplantasyonda en önemli morbidite ve mortalite nedeni kardiyovasküler komplikasyonlardır (normal populasyondan 10-30 kat artış)
• GFR<60 ml/dak ve >1 gr/gün proteinüri= KVH risk artışı
![Page 32: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/32.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 33: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/33.jpg)
Chertow, GM, Fan, D, et al. Chronic kidney disease and the risks of death, cardiovascular events, and hospitalization. N Engl J Med 2004; 351:1296
Influence of GFR on cardiovascular outcomes
![Page 34: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/34.jpg)
ACS:Akut koroner sendrom
Mortalite oranı
İnvaziv girişim(-) İnvaziv girişim(+)
![Page 35: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/35.jpg)
Kronik böbrek hastalığında kardiyovaskülerhastalık yönünden risk faktörleri
• Hipertansiyon• Proteinüri (>1 gr/gün)• Mikroalbuminüri• Sekonder hiperparatiroidi (vasküler kalsifikasyon)• Anemi• Dislipidemi• Hipoproteinemi (hipoalbuminemi < 4gr/dl)• GFR azalma hızı• D.Mellitus (kronik böbrek hastalığının giderek artan
nedeni)
![Page 36: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/36.jpg)
Hipertansiflerde Total Kolesterol Yüksekliği
42,338
44,4
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 37: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/37.jpg)
Hipertansiflerde LDL Kolesterol Yüksekliği
32,7 30,6 33,9
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 38: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/38.jpg)
Hipertansiflerde HDL Kolesterol Düşüklüğü
41,535,1
44,8
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Erkek <= 40 mg/dl
Kadın <= 48 mg/dl
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 39: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/39.jpg)
Kronik böbrek hastalığında vaskülerkalsifikasyon
Hiperfosfatemi-hipokalsemi
Sekonder hiperparatiroidi
Metastatik kalsifikasyon
***Kalsiyum içerikli fosfor bağlayıcıların katkısı!!!
![Page 40: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/40.jpg)
Kronik böbrek hastalığında kardiyovaskülerhastalık yönünden risk faktörleri
• Hipertansiyon• Proteinüri• Mikroalbuminüri• Sekonder hiperparatiroidi (vasküler kalsifikasyon)• Anemi• Dislipidemi• Hipoproteinemi (hipoalbuminemi < 4 gr/dl)• GFR azalma hızı
• D.Mellitus (kronik böbrek hastalığının giderek artan nedeni)
Ülkemizde D.Mellitus prevalansı %12.5 ortalama 6000000 kişiTürk Nefroloji Derneği CREDİT çalışması 2009
![Page 41: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/41.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 42: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/43.jpg)
Hipertansiflerde Açlık Kan Şekeri Yüksekliği
1212,8
11,6
0
4
8
12
16
20
Yüzd
e %
Tüm grup Erkek Kadın
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 44: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/44.jpg)
Açlık Kan Şekerlerine göre Mikroalbuminüri
27,4
3,7
44
10
24,6
2,6
0
10
20
30
40
50
60
Yüzd
e %
Tüm grup AKŞ yüksek AKŞ normal
MikroalbuminuriAlbuminüri
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 45: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/45.jpg)
Beden Kitle İndeksi
25,1
29,6
20
22
24
26
28
30
32
kg/m
2
Normotansif Hipertansif
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği
![Page 46: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/46.jpg)
4 yılda Beden Kitle İndeksinde Değişim
25,56
26,48
27,92
28,8
23
24
25
26
27
28
29
30
Erkek Kadın
BM
I (kg
/m2)
20032007
p<0.001
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans)
![Page 47: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/47.jpg)
Obesity increases all cause and cardiovascular mortality
Calle EE, Thun, MJ, Petrelli JM, et al, N Engl J Med 1999; 341:1097.
![Page 48: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/48.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 49: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/49.jpg)
![Page 50: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/50.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 51: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/51.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 52: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/52.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 53: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/53.jpg)
4 yıllık Ölüm Oranı & Hipertansiyon
2
9
0
2
4
6
8
10
Normotansif Hipertansif
Yüzd
e (%
)
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans)
![Page 54: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/54.jpg)
Ölüm Nedenleri
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans)
![Page 55: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/55.jpg)
Ölüm Nedenleri ve Hipertansiyon
0%
10%20%
30%
40%
50%60%
70%
80%90%
100%
Ani ölüm
Böb
reky
etmez
liği
Diğer
Felç
Kalp ha
stalığı
Kalp ha
stalığı v
efelç Kan
ser
Kaz
a
HT ‐
HT +
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans)
![Page 56: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/56.jpg)
2008 Yılında Durum Nedir ?
<30 30‐39 40‐49 50‐59 60‐6970
ve üzeri Toplam
Erkek 1.566.482 1.490.559 1.758.658 1.677.352 1.216.024 1.025.729 8.734.804
Kadın 863.313 1.348.766 2.007.961 2.234.673 1.687.954 1.613.747 9.756.414
2.429.795 2.839.325 3.766.619 3.912.025 2.903.978 2.639.476 18.491.218
2008 Yılı 18 yaş üzeri nüfus48 249 645
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans)
Evre 2 %28 5.000.000
Evre 3 %7.7 1.500.000
Evre 4 %0.4 75.000
HİPERTANSİF HASTALAR
![Page 57: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/57.jpg)
Geç yönlendirmede erken yönlendirmeye göre mortalite riski
• Tüm ölüm nedenlerine bağlı mortaliterisk artışı (RR 1.99)
• 1 yıllık mortalite risk artışı (RR 2.08) dir
![Page 58: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/58.jpg)
ABD de hastaların %25-50’si nefroloğa ilk başvurdukları zaman ilk 1 ay içinde kr. diyaliz gereksinimi gösterirken (Fransa’da %25)
%22-49’u nefroloğa ilk başvurdukları zaman ilk 4 ay içinde kr.diyaliz gereksinimi göstermektedir
![Page 59: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/59.jpg)
Türk Nefroloji Derneği registry 2007
![Page 60: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/60.jpg)
![Page 61: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/61.jpg)
![Page 62: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/62.jpg)
Akut çift lumen katater komplikasyonları• Hasta için travmatik girişim • Klavuz tele bağlı atriyal veya ventriküler aritmi• Ventriküler perforasyon (hemoperikardiyum)• İnfeksiyon• Subklavian arterin penetrasyonu veya
kanülasyonu ile hemotoraks• Pnömotoraks• Santral ven stenozu ve trombozu• Daha sonra oluşturulacak periferik AV fistül için
venöz dönüş bozukluğu
![Page 63: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/63.jpg)
Geç yönlendirmenin sonuçları(1)
Metabolik ve hematolojik bozukluklarMetabolik asidozAnemiHiperfosfatemiHipokalsemi-Sekonder hiperparatiroidiHipoalbuminemi (malnutrisyon)
Kronik böbrek hastalığında en önemli morbiditeve mortalite nedeni olan kardiyovaskülerolayların önlenmesi ve kontrolünde güçlük
![Page 64: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/64.jpg)
Geç yönlendirmenin sonuçları(2)
• Kontrolsüz metabolik ve hematolojik bozukluklar• Sık hospitalizasyon ve ekonomik maliyet• Renal fonksiyon kaybı ve rehabilitasyon
olumsuzluğu• Diyaliz tipinin belirlenmesi ve kalıcı diyaliz giriş
yollarının zamanında yapılamaması• Preemptif(erken-diyaliz öncesi) transplantasyon şansının kaybı
• Transplantasyon kontrendikasyonlarının oluşması• Birlikte olan diğer morbid olaylar ve mortalite
(hızlanmış ateroskleroz ve koroner kalp hastalığı)
![Page 65: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/65.jpg)
SONUÇNefrolojiye erken yönlendirmenin
avantajları (1)• Hastanın bilinçlendirilmesi,kontrolü ve disipline edilmesi • Daha iyi KB regülasyonu ve GFR kontrolü• Düşük morbidite ve iyi rehabilitasyon • Diyaliz tipinin bilgilendirilmiş hasta ile seçimi• Uygun diyaliz giriş yollarının zamanında yapılması• Diyalizin acil koşullar dışında başlatılması• Daha az sıklıkta ve kısa süreli hospitalizasyon• Daha düşük ekonomik maliyet• İyileştirilmiş yaşam süresi• Diyaliz öncesi-erken (preemptif) transplantasyon
![Page 66: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/66.jpg)
Erken(preemtif) Böbrek Transplantasyonu
• Avantajları:
Mange KC.N Engl J Med 2001;341:726
![Page 67: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/67.jpg)
SONUÇNefrolojiye erken yönlendirmenin
avantajları(2)
• Ekonomik avantaj1 seans HD 138.00 TL1 aylık HD 12x138.00 = 1650.00 TL1 yıllık HD 12x1650.00 = 19800.00 TL
• Ayda 12 gün iş yerinde ekonomik kayıp
![Page 68: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/68.jpg)
Nefrolojiye yönlendirme zamanı !!!!!!
K/DOQI Klavuzuna göre• Akut böbrek böbrek yetmezliği• Proteinüri > 3 gr/gün• Kronik böbrek hastalığı GFR ≤ 30 ml/dk• Diyabetik ve diğer co-morbid durumların eşlik
ettiği kronik böbrek hastalığı GFR ≤ 60 ml/dk
• Evre 5 (GFR<15 ml/dk) geç dönemde yönlendirmede yapılacaklar artık çok sınırlı
![Page 69: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/69.jpg)
Nefrolojiye geç yönlendirmenin nedenleri• Yönlendirme için zamanlama ve endikasyonlara yönelik
kılavuzların yetersizliği• Hasta faktörü
-Böbrek hastalığını kabul etmemek(asemptomatik seyir)-Durumu hakkında eksik bilgilenme-Diyaliz korkusu-Ekonomik korku-Ailesel, çevresel sosyal sorunlar-Tedavi merkezinin uzaklığı-İzleyen doktoru ile kalma arzusu
• Sosyal güvence (SGK), özel sağlık sigortaları(pirim artışıveya sigortalamama, sigortayı iptal kuşkusu)
• Doktor faktörüGeç yönlendirmenin sıklığı %12-60’ tır
![Page 70: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/70.jpg)
Nefrolojiye geç yönlendirmenin nedenleri
• Doktor faktörü-Yönlendirme zamanı ve endikasyonlarını bilmemek-Yönlendirecek doktor ile nefrolog arasındaki iletişim yetersizliği-Ekonomik nedenler. Hasta kaybetme korkusu. Muayenehane, hastane, laboratuvar gelirlerinden kayıp korkusu (performans!!). Kendisi tarafından kontrol edilebilecek böbrek dışıolaylar için, nefroloğun hastayı başka bir uzmana yönlendirebileceği kuşkusu
![Page 71: Böbrek hastası ne zaman nefroloğa yönlendirilmelidir? · 2014. 1. 8. · Kanser Kaza HT ‐ HT + Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği(insidans) 2008 Yılında](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022063018/5fda741604d74024c71a52ea/html5/thumbnails/71.jpg)
Dinlediğiniz, sabrınız ve kr. böbrek hastalarını erken dönemlerde nefrolojiyeyönlendirdiğiniz için çok
TEŞEKKÜR EDERİM
nefro