บทท 9 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร
ชยรตน เอยมกลวฒน 2558, บทท 9
ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
9.1 ความหมายของภาษอากร
9.2 วตถประสงคของภาษอากร
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
9.4การเปลยนแปลงโครงสรางรายไดรฐบาลกลาง พ.ศ. 2531-2556
9.5 เกณฑภาษ
โครงรางการน าเสนอ
11/2/2017 2ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประโยชนกลบสประชาชนทงทางตรง
และทางออม
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 3ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ภาษอากร คอ ทรพยากรทโอนจากภาคเอกชนแบบบงคบไปสภาครฐ เพอใชจายในกจกรรมตามวตถประสงคของภาครฐ เนนประโยชนสวนรวมของประชาชน โดยผเสยภาษไมจ าเปนตองไดประโยชนตามจ านวนเงนทจาย ประเภทของภาษอากรแบงเปนภาษทางตรงและภาษทางออม ซงกฎหมายทรฐบาลใชในการเรยกเกบภาษ คอ ประมวลรษฎากร
• จากความหมายขางตนจ าแนกสาระส าคญได 4 ประการ ไดแก
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 4ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ประการท 1
ภาษอากรคอทรพยากรทโอนจากภาคเอกชนไปสภาครฐ ซงทรพยากรนแบงออกเปน 2 ประเภท คอ
1) ทรพยากรในรปตวเงน- ภาษทางตรง (Direct Tax) คอ ภาษทภาระตกกบ
บคคลทกฎหมายประสงคใหรบภาระ เชน ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล
- ภาษทางออม (Indirect Tax) คอ ภาษอากรทเรยกเกบจากผบรโภคหรอเปนภาษทเปนการผลกภาระใหกบผซอหรอผบรโภคใหรบภาระภาษแทนผขาย ไดแก ภาษมลคาเพม ภาษธรกจเฉพาะ และอากรแสตมป (Stamp Duty)
2) ทรพยากรทไมอยในรปตวเงนเชน การถกบงคบใหเกณฑทหารของชายไทยเมออายครบ 20 ปบรบรณ เพอปองกนประเทศ โดยรฐจายเงนเดอนคอนขางต า ซงเปนอตราทไมค านงถงผลตภาพของผถกเกณฑ
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 5ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ประการท 2ภาษอากรเปนการบงคบจดเกบโดยภาครฐ
รฐออกกฎหมายบงคบผเขาขายเสยภาษตามกฎหมาย มหนาทเสยภาษใหภาครฐ และมบทลงโทษก าหนดไวส าหรบผไมปฏบตตามหรอหนภาษ
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 6ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ประการท 3ผเสยภาษไมจ าเปนตองไดรบประโยชนตามจ านวนเงนทจาย
การไดรบประโยชนของผเสยภาษนนเปนการมองในระดบจลภาค แตในภาพรวมหรอระดบมหภาค ผทเสยภาษลวนไดรบประโยชนอยางถวนหนาไมทางตรงกทางออม เชน การปองกนประเทศ ดานสาธารณสข การคมนาคมขนสง เปนตน
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 7ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ประการท 4ภาษอากรเปนการระดมรายไดจากภาคเอกชนไปสภาครฐ เพอใชจายตามวตถประสงคของภาครฐ
รฐบาลมบทบาทส าคญในการสรางความเจรญเตบโตใหกบเศรษฐกจโดยผานเครองมอทางดานนโยบายการคลง โดยการใชจายดานตางๆ และเพอพฒนาและยกระดบคณภาพชวตของประชาชนโดยทวไป เชน ดานการขนสงและการคมนาคม ทอยอาศย การเกษตร การใชจายเพอการบรโภค การปองกนประเทศ การศกษา วจย และดานการบรหารทวๆไป ซงการใชจายเหลานตองสอดคลองกบนโยบายรฐบาลและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 8ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ภาษอากร หมายถง ทรพยากรทโอนจากภาคเอกชนไปสภาครฐเพอใชในการบรหารประเทศ ซงวตถประสงคของภาษอากรมความสอดคลองกบหนาทของภาครฐ
• วตถประสงคของภาษอากรนตรงกบหนาทของภาครฐ การจดเกบภาษอากรมวตถประสงคอย 4 ประการ ไดแก
– การเสรมสรางประสทธภาพในการจดสรรทรพยากรภายในประเทศ
– การกระจายรายไดทเปนธรรมหรอการลดความเหลอมล าในสงคม
– การธ ารงไวซงเสถยรภาพทางเศรษฐกจ
– การพฒนาประเทศใหมอตราการขยายตวทเหมาะสม
9.1 ความหมายของภาษอากร
11/2/2017 9ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
1. การจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพ (efficient allocation of resource)
เชน - เกบภาษสงแวดลอม เพอใหราคาสะทอนตนทนการผลตทแทจรง
- ปรบปรงมาตรการภาษเพอลดการผกขาด
การจดเกบภาษอากรใหมประสทธภาพ
9.2 วตถประสงคของภาษอากร
2. การกระจายรายไดทเปนธรรม (fair distribution of income)
ภาษอากรถกน าไปใชในการด าเนนตามยทธศาสตรของรฐบาลทวางไวเพอแกปญหาความยากจนและยกระดบคณภาพชวตใหดขน
เชน – เบยยงชพผสงอาย
- ประกนสขภาพถวนหนา
- เรยนฟร 12 ป
- ตรงราคาแกส, น ามน
- คาน า-คาไฟ ฟร ส าหรบผใชนอย
รฐตองใชเงนจ านวนมากในการด าเนนนโยบายเหลาน ตองเพมการขาดดลงบประมาณ และระดมรายไดจากภาษอากรมาช าระหนสาธารณะทกอขน
9.2 วตถประสงคของภาษอากร
3. การธ ารงไวซงเสถยรภาพทางเศรษฐกจ (stabilization of economy)
ภาษอากรเปนเครองมออยางหนงในการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ นอกจากกลไกตลาด
- เศรษฐกจซบเซา ลดภาษเพอกระตนเศรษฐกจ
- เศรษฐกจเฟองฟ ขนภาษเพอลดความรอนแรงของระบบเศรษฐกจ
ทงนเปนการใชภาษเปนเครองมอในการรกษาเสถยรภาพของเศรษฐกจใหอยในกรอบทเหมาะสม
9.2 วตถประสงคของภาษอากร
4. การสงเสรมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางตอเนอง (economic growth) สามารถใชมาตรการดานภาษกระตนเศรษฐกจได
- BOI ยกเวนภาษเงนไดของนตบคคลและยกเวนหรอลดภาษศลกากรส าหรบกจการทไดรบการสงเสรมการลงทน
- สงเสรมการออมโดยจดเกบภาษจากดอกเบย 15 % แทนการจดเกบจากคาจางในอตรากาวหนา
ลดภาษมลคาเพม กระตนการบรโภคภายใน
เศรษฐกจขยายตว
9.2 วตถประสงคของภาษอากร
• วตถประสงคทง 4 ขอ อาจไมไดบรรลไปพรอมกนทงหมด การด าเนนการเพอใหไดผลลพธตามวตถประสงคขอหนงอาจตองขดกบวตถประสงคอกขอหนงกเปนได เชน
การแลกไดแลกเสย (trade off) ของการกระจายรายไดอยางเปนธรรม กบ เพอการขยายตวทางเศรษฐกจ ซงการกระจายรายไดอยางเปนธรรม ในขณะด าเนนนโยบายสมดล ตองลดคาใชจายเศรษฐกจอนๆ หรอขยายฐานภาษ ซงสงผลให ก าไรลดลง ราคาสนคาปรบสงขน กระทบระดบการผลตและการจางงาน สงผลใหการออมและการลงทนลดลง เศรษฐกจไมสามารถเจรญเตบโตไปได ดงนนจงตองจดล าดบความส าคญของวตถประสงคใหด ทงนขนอยกบนโยบายของรฐบาล
9.2 วตถประสงคของภาษอากร
• ฐานภาษ คอสงทใชเปนฐานในการประเมนภาษอากร เมอคณฐานภาษดวยอตราภาษแลว ผลลพธคอจ านวนภาษทตองเสยใหภาครฐ
• ฐานภาษสามารถแบงเปน– ฐานรายได
– ฐานการบรโภค
– ฐานทรพยสน
– ฐานอนๆ
• การเลอกฐานภาษควรขนอยกบผลทตองการใหเกดขนตอการตดสนใจของหนวยเศรษฐกจ
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 15ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• รปท 9.1 ฐานภาษและประเภทภาษอากร9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 16ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
- ภาษมลคาเพม - ภาษเงนไดบคคลธรรมดา - ภาษโรงงเรอนและทดน - ภาษธรกจเฉพาะ - ภาษเงนไดนตบคคล - ภาษบ ารงทองท - ภาษสรรพสามต - ภาษเงนไดป โตรเลยม - ภาษปาย - ภาษน ามน - ภาษการโอนทดน - ภาษเหลา - ภาษทดนและสงปลก
สราง - ภาษบหร - ภาษมรดก - ภาษรถยนต
- ภาษสงแวดลอม
- ภาษศลกากร - อากรขาออก - อากรขาเขา
ภาษอากร
ภาษทางตรง ภาษทางออม
ฐานรายได ฐานทรพยสน ฐานบรโภค
• ตารางท 9.1 มลคาและสดสวนของรายไดรฐบาลกลาง ป 2556
ทมา: กระทรวงการคลง
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 17ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายได สดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
ประเภทรายได รายได สดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1. รายไดจากภาษอากร 1,897,443 87.8 -ภาษรถยนต 153,874 7.1
1.1 ภาษทางตรง 950,293 44.0 -ภาษเครองดม 17,838 0.8
- ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 244,503 11.3 -ภาษเครองไฟฟา 1,002 0.0
- ภาษเงนไดนตบคคล 592,499 27.4 -ภาษรถจกรยานยนต 2,909 0.1
- ภาษเงนไดป โตรเลยม 113,291 5.2 -ภาษแบตเตอร 2,294 0.1
1.2 ภาษทางออม 947,149 43.8 -ภาษการโทรคมนาคม 0 0.0
1.2.1 ภาษการขายทวไป 420,919 19.5 -ภาษอนๆ 1,207 0.1
-ภาษการคา 0 0.0 1.2.3 อากรน าเขา-สงออก 93,926 4.3
-ภาษมลคาเพม 359,414 16.6 -อากรขาเขา 93,672 4.3
-ภาษธรกจเฉพาะ 48,771 2.3 -อากรขาออก 254 0.0
-อากรแสตมป 12,735 0.6 2. รายไดทไมใชภาษ 263,828 12.2
1.2.2 ภาษสรรพสามต 432,304 20.0 -สวนราชการอน 152,568 7.1
-ภาษน ามน 63,532 2.9 -กรมธนารกษ 6,448 0.3
-ภาษยาสบ 67,891 3.1 -รฐวสาหกจ 101,448 4.7
-ภาษสรา 52,671 2.4 -รายไดอนๆ 3,363 0.2
-ภาษเบยร 69,086 3.2 3. รวมทงสน 2,161,271 100.0
• ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดบคคลธรรมดาเกบจากเงนไดของบคคลธรรมดาในชวงหนงปปฏทน
• ภาษเงนไดนตบคคล ภาษเงนไดนตบคคลเกบจากก าไรสทธของธรกจ
• ภาษเงนไดป โตรเลยม ภาษเงนไดป โตรเลยมเกบจากก าไรสทธของกจการป โตรเลยม
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 18ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ฐานรายไดและภาษทางตรง
ประเภทรายได รายไดสดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1.1 ภาษทางตรง 950,293 44.0 - ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 244,503 11.3 - ภาษเงนไดนตบคคล 592,499 27.4- ภาษเงนไดปโตรเลยม 113,291 5.2
• ภาษทเกบจากฐานเหลาน เรยกวา ภาษทางตรง
• 1.1 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา– เกบจากเงนไดบคคลธรรมดาในชวงหนงปปฏทน
– ฐานภาษ คอ เงนไดสทธ
– เงนสทธ หมายถง เงนไดหลงหกคาใชจายและคาลดหยอนตางๆ
– ยงสามารถจดเกบภาษรายไดในรปของผลไดจากทน เชน ก าไรจากการขายอสงหารมทรพย
– แตผลไดจากทนบางประเภท เชน ดอกเบย อาจเสยภาษอตราพเศษ โดยไมตองน าไปรวมกบภาษเงนไดตามปกต
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 19ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายไดสดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1.1 ภาษทางตรง 950,293 44.0 - ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 244,503 11.3 - ภาษเงนไดนตบคคล 592,499 27.4- ภาษเงนไดปโตรเลยม 113,291 5.2
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 20ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายได สดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
- ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 244,503 11.3 - ภาษเงนไดนตบคคล 592,499 27.4- ภาษเงนไดปโตรเลยม 113,291 5.2
• 1.2 ภาษเงนไดนตบคคล– เกบจากก าไรสทธของธรกจ
– ก าไรสทธ เทากบ รายรบหกรายจายของธรกจ
• 1.3 ภาษเงนไดปโตรเลยม– เกบจากก าไรสทธของกจการป โตรเลยม
– ฐานภาษ คลายภาษเงนไดนตบคคล
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 21ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายได สดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
- ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 244,503 11.3 - ภาษเงนไดนตบคคล 592,499 27.4- ภาษเงนไดปโตรเลยม 113,291 5.2
• การบรโภคในระยะเวลาหนงป หมายถง รายไดในปหนงหกดวยการออมในชวงปนน
• ขอด– Thomas Hobbes กลาววา ไมควรเกบภาษจากทรพยากรทน าเขาสงคม แตควร
เกบภาษจากทรพยากรของสงคมทถกใชสนเปลองไปโดยการบรโภค– ภาษทเกบจากฐานการบรโภคจะแกปญหาการเกบภาษซ าซอน เนองจากเงนทใช
ไปกบการบรโภคจะถกจดเกบภาษเทานน– อยางไรกตาม เมอใชฐานบรโภคเปนฐานภาษ จะสรางความไมเปนธรรมในสงคม
เชน ภาษมลคาเพมและภาษสรรพสามต ทผมรายไดนอยเสยภาษในสดสวนทสงกวาผมรายไดสง
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 22ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ฐานบรโภค (consumption base) มขอดอยอยางนอยสองประการ
– ประการแรก ภาษควรเกบจากการบรโภคทใชทรพยากรของสงคมสนเปลองไป
– ประการทสอง ภาษทเกบจากฐานบรโภคจะแกปญหาการเกบภาษซ าซอน เพราะวาเงนทใชไปกบการบรโภคถกจดเกบภาษเทานน
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 23ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• การเกบภาษจากการบรโภคม 2 วธ
• 1. ภาษการใชจาย (expenditure tax)
• C=Y-S ; C คอ การบรโภค S คอ การออม Y คอ รายไดในปหนง
• เกบในอตรากาวหนา
• เปนภาษทางตรง
• จดเกบตามความสามารถในการเสยภาษ คอ บรโภคมากเสยมาก บรโภคนอยเสยนอย
• ไดรบการวจารณ : ไมเกบภาษจากเงนไดจากการออม ซงเปนรายไดหลกของคนรวย
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 24ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• 2.การเกบภาษเมอมการผลตหรอการบรโภคสนคาและบรการ
– เปนภาษทางออม คอ ภาระภาษถกผลกใหผบรโภคเปนสวนใหญ
• เปนวธทแพรหลายทสดโดยเฉพาะในประเทศก าลงพฒนา
• ประกอบดวยวธหลายชนด ดงน
2.1) ภาษการขาย(sale tax)
เกบจากการขายสนคา
สามารถเกบจากตนทางหรอปลายทาง
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 25ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายได สดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1.2.1 ภาษการขายทวไป 420,919 19.5 -ภาษการคา 0 0-ภาษมลคาเพม 359,414 16.6 -ภาษธรกจเฉพาะ 48,771 2.3 -อากรแสตมป 12,735 0.6
2.2) ภาษมลคาเพม (value-added tax)• เกบโดยอาศยมลคาทเพมขนของแตละขนตอนการผลตและจ าหนายเปนฐาน
• ถกน ามาใชแทนภาษการคาในประเทศไทย เพอขจดความซ าซอนของภาษการคาซงเปนเปนภาษขายทเกบทกขนตอน
2.3) ภาษธรกจเฉพาะ( specific business tax)• เกบจากผประกอบการขายสนคาเฉพาะและบรการเฉพาะ
• เชน ธรกจอสงหารมทรพย ถกเกบภาษเฉพาะจากรายรบจากการขายอสงหารมทรพย
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 26ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายได สดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1.2.1 ภาษการขายทวไป 420,919 19.5 -ภาษการคา 0 0-ภาษมลคาเพม 359,414 16.6 -ภาษธรกจเฉพาะ 48,771 2.3 -อากรแสตมป 12,735 0.6
2.4) ภาษสรรพสามต (excise tax)• เปนภาษการขายทเกบจากสนคาบางชนด
• เรยกวา ภาษการขายเฉพาะ
• ประเทศไทยมการจดเกบภาษสรรพสามตกบสนคาฟมเฟอยและสนคาทกอใหเกดโทษในการบรโภค
• เชน สรา รถยนต น ามน
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 27ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายไดสดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1.2.2 ภาษสรรพสามต 432,304 20 -ภาษน ามนฯ 63,532 2.9 -ภาษยาสบ 67,891 3.1-ภาษสราฯ 52,671 2.4 -ภาษเบยร 69,086 3.2 -ภาษรถยนต 153,874 7.1 -ภาษเครองดม 17,838 0.8 -ภาษเครองไฟฟา 1,002 0 -ภาษรถจกรยานยนต 2,909 0.1 -ภาษแบตเตอร 2,294 0.1 -ภาษการโทรคมนาคม 0 0 -ภาษอนๆ 1,207 0.1
2.5) ภาษสนคาน าเขา (import duty)• เกบจากราคาสนคาน าเขาเปนฐาน
• ใชเปนเครองมอในการจ ากดการน าเขาและคมครองอตสาหกรรมภายใน
2.6) ภาษสนคาสงออก ( export duty)– เกบจากสนคาทสงออก
– เปนรายไดหลกของประเทศก าลงพฒนาและประเทศไทยในอดต
– ปจจบนมความส าคญนอยมากเนองจากประเทศสวนใหญมงแขงขนขายสนคาในตลาดโลก
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 28ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ประเภทรายได รายไดสดสวนตอรายไดรวม (รอยละ)
1.2.3 อากรน าเขา-สงออก 93,926 4.3 -อากรขาเขา 93,672 4.3 -อากรขาออก 254 0
• ทรพยสนหรอความมงคง คอมลคาการสะสมการออมการลงทน ณ จดหนงของเวลา ดงนนฐานทรพยสนเปน ตวแปรคงคาง (stock) – ในแตละป ผออมจะไดผลตอบแทนจากทรพยสน เชน ดอกเบย ซงเปนตวแปร
กระแสและเปนสวนหนงของรายได
• เกบตามความสามารถในการเสยภาษ เนองจากคนร ารวยมทรพยสนมากกวาคนจน
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 29ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ฐานทรพยสน
3.1) ภาษบ ารงทองท– คอ ภาษทรพยสนทเกบจากราคาประเมนทนทรพยทดน
– สวนใหญเกบจากบาน ทอยอาศยและทดนทปลอยใหวาง
3.2) ภาษโรงเรอนและทดน– เกบจากผประกอบการธรกจ
– ฐานภาษ คอ ประโยชนจากโรงเรอนและทดนทเจาของไดรบหรอเรยกวา คารายป
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 30ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
3.3) ภาษจดทะเบยนรถยนตและลอเลอน
– จดเกบจากรถยนตและลอเลอน
3.4) ภาษจดทะเบยนสทธและนตกรรมอสงหารมทรพย
– ผซอมหนาทเสยคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมรอยละ 2 ของ
ราคาประเมนทนทรพย เมอมการซอขายทไมใชมรดก
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 31ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ทมา:
https://thaipublica.org/2016/06/athiphat-3/
ทมา:
http://taxclinic.mof.go.th/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8-26-%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9E.%E0%B8%A8...-1.html
• นอกเหนอจากฐานภาษหลก 3 ฐานทอธบายขางตน ยงมฐานภาษอนๆ ไดแก
– ภาษเหมาจายตอหว และภาษหนาตาง
– ประเทศไทยเคยน าภาษเหมาจายตอหวมาใช เรยกวาภาษรชชปการ โดยเกบจากราษฎรทมไดรบราชการทหารเปนรายบคคล และไดยกเลก
– อกตวอยางหนงคอภาษชายโสดทเกบในประเทศไทยในป 2585 สมยจอมพล ป. พบลสงคราม และไดยกเลกไปในภายหลง
9.3 ฐานภาษและประเภทภาษอากร
11/2/2017 34ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
ฐานภาษอนๆ
ทมา:
http://wcclawoffice.wixsite.com/official/single-post/2013/05/01/This-is-the-title-of-your-first-image-post
• รายไดจากภาษอากร แบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ ไดแก
– ภาษทางตรง หมายถงภาษทจดเกบจากฐานรายไดหรอทรพยสนจากผมรายไดหรอเจาของทรพยสนนนโดยตรง ซงมแนวคดวาเปนภาษทผลกไดยาก
– ภาษทางออม หมายถงภาษทเกบจากสนคาหรอบรการในขนตอนการผลต การจ าหนาย หรอการน าเขา ซงมแนวคดวาเปนภาษทผลกไดงาย หนวยธรกจซงเปนผเสยภาษ แตสามารถทจะผลกภาระภาษไดงายในรปการเพมขนราคาสนคา
9.4 การเปลยนแปลงโครงสรางรายไดรฐบาลกลาง พ.ศ. 2531-2556
11/2/2017 36ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
9.4 การเปลยนแปลงโครงสรางรายไดรฐบาลกลาง พ.ศ. 2531-2556
11/2/2017 37ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
9.4 การเปลยนแปลงโครงสรางรายไดรฐบาลกลาง พ.ศ. 2531-2556
11/2/2017 38ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
รปท 9.3 สดสวนรายไดรฐบาลกลางจ าแนกตามการผลกภาระภาษ ป 2504-2554
ทมา: กระทรวงการคลง
9.4 การเปลยนแปลงโครงสรางรายไดรฐบาลกลาง พ.ศ. 2531-2556
11/2/2017 39ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• เกณฑภาษ(Tax criteria) คอ ลกษณะหรอคณสมบตทจดเปนสวนประกอบในตวระบบภาษหรอในภาษแตละชนด กลาวคอ คณสมบตทตองการเหนในระบบภาษหรอรายภาษยอย
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 40ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• อดม สมท (Adam Smith 1776) นกเศรษฐศาสตรชาวสกอตแลนด
1. ความเปนธรรม หมายถง สภาพทผเสยภาษมความเปนธรรมในการเสยภาษ ผมรายไดสงควร รบภาระภาษมากและผมรายไดต าควรรบภาระภาษนอย
2. ความแนนอน หมายถงความชดเจนในตวบทกฎหมาย
3. ความสะดวก หมายถง สถานทและเวลาเพอช าระภาษอากรควรอ านวยความสะดวกใหผเสยภาษ
4. ประสทธภาพ 4.1 ประสทธภาพทางเศรษฐกจ(Economic efficiency) หมายถง ภาษทดไมควรมผลตอการ
ตดสนใจในการจดสรรทรพยากรในระบบเศรษฐกจหรอมผลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเสยภาษ
4.2 ประสทธภาพในการจดเกบภาษ(Administrative efficiency) เนนการบรหารจดเกบภาษโดยภาครฐ ทมคาใชจายในการจดเกบต าสด
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 41ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• กลมนกวชาการภาษอากร (2545) ผรวบรวมและเรยบเรยง ภาษอากรตามประมวลรษฎากร 2545
จ าแนกลกษณะทดของภาษอากรเปน 6 ประการ ดงน1. หลกความเปนธรรม (Equity)2. หลกความแนนอน (Certainty3. หลกความเปนกลาง (Neutrality or economic efficiency)4. หลกประสทธภาพในการบรหารจดเกบ(Administrative efficiency)5. หลกอ านวยรายได(Productivity)6. หลกความยดหยน (Flexibility)
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 42ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
1. นกวชาการภาษอากรไดแยกหลกประสทธภาพออกอยางชดเจนเปนหลกประสทธภาพในการบรหารจดเกบและหลกความเปนกลาง
2. นกวชาการภาษอากรเพมหลกอ านวยรายไดและหลกความยดหยน โดยภาษควรเปนตวแปรรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจแบบอตโนมต(Automatic stabilizer)
เปรยบเทยบเกณฑภาษของอดม สมธ และกลมนกวชาการภาษอากร
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 43ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
Tax Economists
เกณฑภาษ 3 ประการ ดงน
1. ความเขาใจงายของภาษอากร
2. ประสทธภาพของภาษอากร
3.ความเปนธรรมของภาษอากร
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 44ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ไกรยทธ ธรตยาคนนท (2520,2533) กระทรวงการคลงของสหรฐอเมรกา (US Department of the treasury 1984) และ Zodrow and McLure (1991)
ลกษณะทดของภาษประกอบดวย
1. ความเขาใจงายของภาษอากร-หมายถง สภาพทภาษมโครงสรางและรายละเอยดเปนทเขาใจงาย ท าใหเออตอความรวมมอ
ในการเสยภาษ (Tax compliance) และการบรหารจดเกบภาษ (Tax administration)
-โครงสรางและรายละเอยดของภาษอากรทมลกษณะดควรมสาระทไมมความซบซอนทงในทศนะของผจดเกบภาษและทศนะของผเสยภาษ ทงนเพอใหเกดตนทนต าในการบรหารจดเกบรายไดภาครฐ (Tax administration cost) และตนทนต าในการใหความรวมมอส าหรบผเสยภาษ(Compliance cost)
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 45ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ความเขาใจงายในทศนะของผจดเกบภาษ
หมายความวา เจาหนาทภาษอากรเขาใจสาระภาษทกแงมม และสามารถท าความเขาใจในเรองภาษกบผเสยภาษไดอยางถกตอง
• ความเขาใจงายในทศนะผเสยภาษอากร
ภาษควรมความชดเจนในสาระภาษอากร โดยผเสยภาษไมตองใชทรพยากรหรอเวลาสนเปลองโดยเปลาประโยชนเพอวางแผนภาษ(Tax planning) ใหเสยภาษต าสด
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 46ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
2. ประสทธภาพของภาษอากร
- ภาษอากรควรมประสทธภาพ(Economic efficiency) หรอมความเปนกลางทางเศรษฐกจ(Economic neutrality)
- ภาษทมประสทธภาพ หมายถง มาตรการภาษไมควรบดเบอนพฤตกรรมของหนวยเศรษฐกจ ไมวาจะเปนผบรโภค ผผลต ผออม หรอนกลงทนและไมกระทบตอการตดสนใจตอการจดสรรทรพยากรทงดานอปสงคและอปทานของหนวยเศรษฐกจ
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 47ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
3.ความเปนธรรมของภาษอากร
หมายถง สภาพทผเสยภาษมความเปนธรรมในการเสยภาษ โดยแยกความเปนธรรมไดดงน
1. ความเปนธรรมตามแนวตง (Vertical equity) เชน เมอเปรยบเทยบคนร ารวยและคนยากจน คนร ารวยควรเสยภาษมากกวาคนยากจน
2. ความเปนธรรมตามแนวนอน (Horizontal equity) เชน สองคนเปนนายแพทยและมศกยภาพในการหารายไดเหมอนกน ทงสองคนอยในสภาพเดยวกน จงควรเสยภาษเหมอนกน
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 48ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
พฤตกรรมบาปและภาระภาษของนายจนบาป• นายจนบาป มรายไดเทากบแรงงานขนตา 300 บาท มพฤตกรรมสบ
บหรวนละ 1 ซอง และกนเหลาขาววนละ 1/2 ขวด ภาระภาษรวมเฉลยเทากบเทาไร
มลคา ภาษสรรพสามต (อานบทท 13)
รายได 300 0
บหร 80 63
เหลา/เบยร 50 30
รายไดหลงสนคาบาป 170 93
• ภาระภาษรวม = 31% (=93/300)
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
50ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
First Decile = 21.6Top Decile = 26.55
แหลงทมา: ชยรตน เอยมกลวฒน. “ภาระภาษและความเหลอมลาของระบบภาษภาครฐบาลไทย.” วารสารเศรษฐศาสตรประยกต 23, 2 (ธนวาคม 2558): 25-53.
2,305
4,4016,520
9,828
รายไดเฉลยตอคนตอเดอนตามระดบรายไดทวประเทศ (Quintile by Income) ป 2558 http://www.nesdb.go.th/ewt_w3c/ewt_dl_link.php?nid=6363
23,763
9.5 เกณฑภาษ
พกดอตราอากรขาเขา นาฬกาขอมอ และกระเปาถอพกดอตราอากรขาเขา
ประเภท รายการอตราอากรตามราคารอยละ
42.02 กระเปาถอ กระเปาจายตลาด กระเปาพก กระเปาสตางค 40-100%
91.01นาฬกาขอมอทเดนดวยไฟฟา จะมระบบจบเวลาประกอบ รวมอยดวยหรอไมกตาม
40%
9101.11.00 มหนาปดแบบกลไกเทานน 40%
9101.19.00 อน ๆ 40%
http://igtf.customs.go.th/igtf/findTaffDuty.do?param=main&contCode=a42&contGrupCode=MM55
http://igtf.customs.go.th/igtf/th/main_frame.jsp
ทมา: กรมศลกากร
มลคาน าเขา อากรขาเขา อตราภาษ
1. สตวมชวต ผลตภณฑมชวต (รหส 1-5) 78.71 1.364 1.73
2. ผลตภณฑจากพช (รหส 5-14) 70.78 2.313 3.27
3. ไขมนและน ามนทไดจากสตวหรอพช และผลตภณฑทแยกไดน ามน (รหส 15)
4.98 0.277 5.56
4. อาหารปรงแตง เครองดม สรา และน าสมสายช ยาสบ และผลตภณฑทใชแทนยาสบ (รหส 16-24)
97.09 5.034 5.19
5. ผลตภณฑแร (รหส 25-27) 873 0.611 0.07
6. ผลตภณฑของอตสาหกรรมทางเคมหรออตสาหกรรมทเกยวเนองกน (รหส 28-38)
385.5 9.415 2.44
7. พลาสตกและของททาดวยพลาสตก ยางและของททาดวยยาง (รหส 39-40)
206.34 5.238 2.54
8. หนงดบ หนงฟอก หนงเฟอร และของททาดวยหนง (รหส41-43)
18.19 0.965 5.31
9. ไมของททาดวยไม (รหส 41-43) 17.28 0.411 2.38
10. เยอไมหรอเยอทไดจากวตถจาพวกใยเซลลโลสอนๆกระดาษ (รหส 47-49)
59.05 0.971 1.64
11. สงทอและของททาดวยสงทอ (รหส 50-63) 99.28 3.15 3.17
12. รองเทา เครองสวมศรษะ รม ไมเทา (รหส 64-67) 7.17 0.841 11.73
13. ของททาดวยหน ปลาสเตอร ซเมนต แอสเบสทอส (รหส68-70)
33.41 1.363 4.08
2552
14. ไขมกธรรมชาตหรอไขมกเล ยง รตนชาต (รหส 71) 206.03 0.117 0.06
15. โลหะสามญcและของททาดวยโลหะสามญ (รหส 72-83) 555.95 8.694 1.56
16. เครองจกรและเครองใชกล เครองอปกรณไฟฟา และสวนประกอบ (รหส 84-85)
1,518 15.566 1.03
17. ยานบก อากาศยาน ยานน า และเครองอปกรณทเกยวของ (รหส 86-89)
217.87 17.357 7.97
18. อปกรณและเครองอปกรณทใชในทางทศนศกษา การถายรป การถายภาพยนตร (รหส 90-92)
120.43 1.638 1.36
19. อาวธและกระสน และอปกรณ (รหส 93) 7.61 0.467 6.13
20. ผลตภณฑเบดเตลด (รหส 94-96) 23 2.019 8.78
21. ศลปกรรม ของสะสม และโบราณวตถ (รหส 97-98) 0.48 0.008 1.63
รวม 4,601 77.82 1.69
ของฟ มเฟอย 20.522
ธนาคารแหงประเ ทศไทย
FI_CB_019 : เ งนรบฝากแยกตามขนาดและอายของเ งนฝากของธนาคารพาณชยจดทะเ บยนในประเ ทศ 1/
(หนวย : ลานบาท )
ปรบปรงลาสด : 10 ต.ค. 2560 09:00
วนทเ รยกขอมล : 31 ต.ค. 2560 07:53
ออมทรพย - จ า นวนบญช รวมเ งนรบฝาก - จ า นวนเ งน
1 ไมเกน 50,000 บาท 72,810,601 379,423
2 เกนกวา 50,000 บาท แตไมเกน 100,000 บาท 3,143,130 266,134
3 เกนกวา 100,000 บาท แตไมเกน 200,000 บาท 2,435,925 417,740
4 เกนกวา 200,000 บาท แตไมเกน 500,000 บาท 2,065,160 856,525
5 เกนกวา 500,000 บาท แตไมเกน 1,000,000 บาท 881,528 896,854
6 เกนกวา 1,000,000 บาท แตไมเกน 10,000,000 บาท 815,638 3,261,765
7 เกนกวา 10,000,000 บาท แตไมเกน 25,000,000 บาท 37,688 1,134,105
8 เกนกวา 25,000,000 บาท แตไมเกน 50,000,000 บาท 9,744 747,077
9 เกนกวา 50,000,000 บาท แตไมเกน 100,000,000 บาท 4,293 699,405
10 เกนกวา 100,000,000 บาท แตไมเกน 200,000,000 บาท 2,004 629,082
11 เกนกวา 200,000,000 บาท แตไมเกน 500,000,000 บาท 1,058 720,918
12 ต งแต 500,000,000 บาทขนไป 586 1,866,929
13 รวม 82,207,355 11,875,956
ทมา:
ธนาคารแหงประเทศไทย
หมายเหต:
1/ รวมกจการวเทศธนกจ OUT-IN และ OUT-OUT แตไมรวม Stand-Alone IBFs
ท งน ต งแตเดอนตลาคม 2549 เ ปนตนไป ไมมขอมลของกจการวเทศธนกจ
ทมา: http://www2.bot.or.th/statistics/ReportPage.aspx?reportID=188&language=th
ดบ. = 1.5%
ปรบปรงลาสด : 10 ต.ค. 2560 09:00 จ า นวนเ งน ดบ. = 1.5% อตราภาษ ภาระภาษ
เงนฝากเกนกวา 10,000,000 บาท ขนไป 5,797,516 86,963 0.35 30,437
เงนฝากเกนกวา 10,000,000 บาท ขนไป 5,797,516 86,963 0.15 13,044
17,393
ดบ. = 2.0%
ปรบปรงลาสด : 10 ต.ค. 2560 09:00 จ า นวนเ งน ดบ. = 2.0% อตราภาษ ภาระภาษ
เงนฝากเกนกวา 10,000,000 บาท ขนไป 5,797,516 115,950 0.35 40,583
เงนฝากเกนกวา 10,000,000 บาท ขนไป 5,797,516 115,950 0.15 17,393
23,190
ผลตาง
ผลตาง
- ความเปนธรรมระหวางบคคลไมสามารถเปรยบเทยบโดยใชอรรถประโยชนระหวางบคคล (Interpersonal comparisons of utilities) ได เพราะอรรถประโยชนไมสามารถนบได ดงนนจงตองใช รายได รายจาย หรอความมงคงเปนดชนวด
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 55ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
4. ความขดแยงของเกณฑภาษ- รฐบาลและผก าหนดรายละเอยดของภาษตางๆยงใหความส าคญ
กบเกณฑความเขาใจงายคอนขางนอย
ยกตวอยาง ในป 2544 กระทรวงการคลงไดเพมคาลดหยอนของดอกเบยเงนกเพอทอยอาศย คาลดหยอนประกนชวต และคาลดหยอนส าหรบเงนลงทนในกองทนเพอเกษยณอาย(Retirement mutual fund) แตมผเสยภาษนอยรายทเขาใจ เพราะกฎหมาย ประกาศ หรอระเบยบค าสงมความซบซอนอยมาก
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 56ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ไกรยทธ ธรตยาคนนท(2533) ชใหเหนวาหลกความเปนธรรมกบหลกประสทธภาพอาจหกลางกนได เชน ภาษเงนไดอาจไมมความเปนกลางทางเศรษฐกจ โดยบดเบอนการตดสนใจระหวางการท างานกบการพกผอน แตอาจสรางความเปนธรรม โดยเกบภาษคนร ารวยในอตราสงกวาคนยากจน
- หลกความเขาใจงาย ถามความซบซอนของภาษแลว ไมสามารถหกลางกบความเปนธรรมหรอประสทธภาพได
9.5 เกณฑภาษ
11/2/2017 57ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
สรปสาระควรรในบทน
11/2/2017 58ชยรตน เอยมกลวฒน เศรษฐศาสตรสาธารณะ Econ 2943307
• ความหมายของภาษอากร
• วตถประสงคของภาษอากร
• ฐานภาษและประเภทภาษอากร
• การเปลยนแปลงโครงสรางรายไดรฐบาลกลาง พ.ศ. 2531-2556
• เกณฑภาษ