![Page 1: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/1.jpg)
27 јуни 2009ЕСП Развој и управување на човечки ресурси
Лидија Таскова Попова, MBA
1
ИОРРМ
Решавање проблеми и донесување одлуки
![Page 2: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/2.jpg)
Вовед
Идентификување и дефинирање проблемМодел и алатки за решавање проблемиДонесување одлукиАлатки и техники за донесување одлукиПланирање и организирање10-те правила за донесување добри одлуки
![Page 3: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/3.jpg)
Ситуација - проблем
![Page 4: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/4.jpg)
Дефинирање проблем
Што е проблем?
4
![Page 5: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/5.jpg)
Проблем е загатка; мистерија; неразрешено прашање; ситуација која што бара решение и план.
„Проблем е шанса да се покажеме во најдобро светло“
Дјук Елингтон
5
![Page 6: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/6.jpg)
Проблем е простор помеѓу идеалните и моменталните услови.
ИДЕАЛНИ МОМЕНТАЛНИ
ПРОБЛЕМ
Би сакал/а ... Но ...
![Page 7: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/7.jpg)
Како гледаме на проблемите?Фактори:
ПерцепцијаКарактер на
личностаВерувањаОколинаВредностиСтаф
7
![Page 8: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/8.jpg)
Перцепција
Односот на луѓето кон проблемот е базиран на перцепцијата од тоа што е реалната ситуација, а не на реалната ситуација.
8
![Page 9: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/9.jpg)
Класификација на проблемитеМоментален проблем
(веќе се случил)
Проблем што се очекува да се случи
Проблем што сакаме да спречиме да се случи
![Page 10: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/10.jpg)
Два вида на решенијаПрограмски (уходаност) – рутински Не - програмски
Обично проблемот е уникатен и комплексенСе бара посебен третманОбично се пристапува со внимание, детална
анализа, креативност, со употреба на алатки за решавање проблеми и донесување одлуки
10
![Page 11: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/11.jpg)
Модел за решавање проблеми
![Page 12: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/12.jpg)
ЧЕКОР 1: Идентификација на проблемот
Идентификација на можниот проблемРезиме
12
![Page 13: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/13.jpg)
Анализа на причинитеАлатки за анализа
на причинитеПоставување
прашањаFishbone (Причини
и последици)Flow Chart
(Дијаграм)И други (SWOT;
Анализа на ризици, ...)
13
![Page 14: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/14.jpg)
Алатка – Поставување прашања
Што се случило?Кога се случило?Каде се случило?Кој се е вклучен
или засегнат?Зошто се случило?
14
![Page 15: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/15.jpg)
Cause and Effect diagram (Причина и последица) Fishbone –
Процедури Ученици
МетодиНаставници
Слаби тест резултати
Нема контрола на процедурите
Нема вклученост од учениците
Нема истражување кај студентите
Нема професионално надградување
Не се мотивирани
Нема стандарди
Не добро изработени наставни материјали
![Page 16: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/16.jpg)
Flow Chart Дијаграм
16
![Page 17: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/17.jpg)
Дефинирање на реалниот проблем
Целосна слика за проблемот со причини, можни последици, фактори вклучени или засегнати, место, време (се што го прави проблемот проблем)
17
![Page 18: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/18.jpg)
Да се одлучува решителноТри начини за пристaпување кон
проблемот: Да се одложува се до моментот кога нема
потреба од донесување одлука, или додека проблемот стане уште поголем
Да се донесе брза одлука (нешто што во моментот ќе сметаме дека добро решение) со малку или без размислување
Да се употреби професионален пристап и да се донесе одлука базирана на издржани практики на донесување одлуки
18
![Page 19: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/19.jpg)
Идентификување на алтернативни решенија
Избирање на најдобро решение
19
ЧЕКОР 2: Донесување одлуки
![Page 20: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/20.jpg)
Идентификување на алтернативни решенија
Листа на можни решенија врз основа на добиените податоци од анализата на проблемот
Споредба на алтернативните решенија како и нивна евалуација врз основа на дадени критериуми (цел, време, пари, придобивки, посакувани резултати, ризици и друго)Употреба на алатки и техники (Decision Tree –
Дрво за одлучување; Pareto 80/20 rule – правило 80/20; Decision Matrix Analysis – Grid и други)
20
![Page 21: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/21.jpg)
Decision Tree (Дрво на одлучување)
21
Бирање помеѓу алтерантиви со проектирање можни исходи
![Page 22: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/22.jpg)
Pareto 80/20 rule – правило 80/20
22
Кога е потребно да се донесе одлука за најбитните промени при решавање на проблемот
Идејата е со 20% работа (промени) да се реши 80% од проблемот. Начин на употреба:Листа на проблеми и (алтернативи или опции) за
решавање на проблемотДа се групираат проблемите во поголем проблемЗа секоја група да се употреби број што покажува
колку пати се јавил проблемот Препорака – да се работи на решавање на проблемот
со највисока оцена
![Page 23: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/23.jpg)
Decision Matrix Analysis - GridКога треба да се земат во предвид многу
факториСекој број се множи со бројот на важност и
се собира
23
Фактори: Цена Изглед Боја Мотор Седишта Багаж Вкупно
Важно: 4 5 1 2 3 4
Спортска кола
1 0 0 1 3 3 27
Комбе 0 3 2 2 1 1 28
Фамилијарна кола
2 2 1 3 0 0 25
Караван 2 3 3 3 0 1 36
![Page 24: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/24.jpg)
ЧЕКОР 3: Планирање и организирање
План на активности
Имплементација
24
![Page 25: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/25.jpg)
Стилови на донесување одлуки
Директен (ниска толеранција за нејаснотии и се стремат кон рационално)
Аналитички (поголема толеранција за нејаснотии одколку луѓето со директен стил; рационално)
Концепциски (разгледуваат многу алтернативи)
Бихевиорален (интуитивно)
25
![Page 26: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/26.jpg)
10 правила за донесување добри одлуки1. Фокусот треба да биде на најбитните
работи. Од сите работи еден фактор е најбитен и мора да му се даде приоритет.
2. Не треба да се донесуваат одлуки се додека не сте спремни. Не донесувајте импулсивни одлуки.
3. Донесувањето одлука треба да биде можност за подобрување.
4. Најдобрите одлуки обично се оние кои што ги одолговлекуваме
26
![Page 27: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/27.jpg)
10 правила за донесување добри одлуки5. Реалното гледање на одлуката ќе ја направи
одлуката вистинска6. Секогаш треба да се размислува за тоа какви
ќе бидат последиците и по одредено време (позитивни и негативни)
7. Големите одлуки најдобро е да се заменат со помали – чекор по чекор. Наместо да се направи нешто заради тоа што „тоа е најдоброто што може да се направи“, треба да се превземат мали чекори, да се соберат сите можни податоци и потоа да се донесе одлука.
27
![Page 28: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/28.jpg)
10 правила за донесување добри одлуки8. Не треба да се
разгледуваат само една или две алтернативи. Секогаш има повеќе.
9. Пред се друго, треба да се земе во предвид како одлуката прво ќе не засегне нас
10. И најбитно – Што е тоа што сакаме да го постигнеме? Која е целта?
Тоа нека ни биде водич.
28
![Page 29: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/29.jpg)
ПРАШАЊА?
29
![Page 30: 27 јуни 200 9 ЕСП Развој и управување на човечки ресурси Лидија Таскова Попова , MBA](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061501/56815715550346895dc4b342/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Благодарам на вниманието