doğruluk payı aylık rapor aralık 2014

Ortak Gelecek için Diyalog Derneği tarafından 20 Haziran 2014 tarihinde yayın hayatına başlatılan Doğruluk Payı, herhangi bir partiyle ilişkisi olmayan tamamiyle bağımsız bir sosyal girişim olarak, Türkiye siyasetine etki eden aktörlerin açıklamalarını izleyerek belli kriterlere göre doğruluğunu kontrol etmektedir.

Doğruluk Payı Aylık RaporKasım 2014

1

Doğruluk Payı, gündemi etkileyen siyasi aktörlerin hesap verilebilirliğini artırmak ve seçmeni bilgilendirmek amacıyla Kasım ayında 20 siyasi aktörün toplamda 31 demecini analiz etti. Analizler mecliste grubu bulunan partilerin temsilcilerinin ve cumhurbaşkanının açıklamalarını konu aldı. AK Parti’den 6, CHP’den 7, MHP’den 5 ve HDP’den 1 siyasi aktörün açıklamaları Doğruluk Payı analizlerine konu oldu.Bu ay analizlere en çok konu olan siyasi

aktör, 7 açıklaması analiz edilen Başbakan Ahmet Davutoğlu oldu. Davutoğlu’nu 3 analizle CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve 2 analizle MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli

izledi. Bunun dışında, HDP Şırnak milletvekili Hasip Kaplan’ın bir açıklaması ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iki açıklaması da analizlere konu oldu.

Türkiye’nin değişen gündemi analiz edilen açıklamaların konu kategorilerinde değişmeleri de beraberinde getirdi. Geçen ay dış politika ile ilgili açıklamalar analizlere sıklıkla konu olurken bu ay siyasi aktörlerin bu konu kategorisinde açıklamaları Doğruluk Payı radarına yakalanmadı. Büyüme, işsizlik gibi ekonomik göstergeler üzerinden yapılan açıklamalar analizlerde ağırlıklı yer bulurken iş kazaları konusundaki iddialar da geçen ay gibi analizlere konu olmaya devam etti. Bu konuların yanı sıra çevre, eğitim ve iç güvenlik kategorileri de bu ay öne çıkanlar arasındaydı.

Ortak Gelecek için Diyalog Dernegi; 16 Ocak 2014 tarihinde kuruluş işlemleri tamamlanarak, Türkiye’nin demokratikleşmesi hedefine katkı sağlamak amacı ile kurulmuş; siyasi katılım, temsiliyet, siyasi sorumluluk, şeffaflık alanlarında çalışmalar yaparak Türkiye’de demokrasinin araçlarına ulaşımı ve genç kitleleri bu demokratikleşme hareketine ortak etmeyi kendine amaç olarak belirlemiştir. Adalet, özgürlük, eşitlik, çeşitlilik, insan hakları, hukukun üstünlügü ve müzakerenin içinde bulunduğu temel demokratik değerleri kendi öncelikleri olarak kabul eden anlayışımız ve Türkiye toplumunun her türlü farklılığı ile eşit ve demokratik bir yapıda yaşama kararlılığı, bizlerin en önemli motivasyon kaynagını oluşturmaktadır.

Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014

Editörün Girişi

2

Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz

Metodoloji

Doğruluk Payı Ölçeği

Bu ölçek Türkiye siyasetini etkileyen aktörlerin açıklamalarında kullandıkları, doğrulanabilir veya yanlışlanabilir özellikteki verileri derecelendiren ölçektir. Bu ölçekle derecelendirilecek açıklamaları aşağıdaki üç soruya verdiğimiz yanıtlara göre seçiyoruz.

· Açıklamada bahsi geçen veri doğrulanabilir veya yanlışlanabilir bir özellik taşıyor mu?· Açıklama tartışmalı mı?· Açıklama önemli mi?

Doğruluk payı ölçeği siyaseti etkileyen aktörlerin yaptığı açıklamalarında yaptıkları iddianın 3 ana özelliğine bakıyor:

1- İddiada dayanak olarak gösterilen nitel ve nicel verilerin doğruluğu2- Başvurulacak kaynakların kalitesi3- İddianın söylenme amacı ve bağlamıyla uyuşması

Bu üç ana kritere ek olarak bazı açıklamalarda iddianın parti ve aktörün genel eğilimleriyle tutarlılığı da dördüncü kriter olarak devreye girecek.

Hedeflerimiz

Daha sorumlu ve daha şeffaf bir siyasi sürece katkıda bulunmak.

Türkiyeli seçmenlerin daha sağlıklı ve bilgili tercihler yapmasına katkı yapmak.

Türkiye kamuoyunda şefafflık, sorumluluk ve demokratik yönetişim prensiplerinin önemi için farkındalığı artırmak.

Temel Prensiplerimiz

Bu site Türkiye siyasetindeki aktörlerin açıklamalarında yer verdiği doğrulanabilir veya yanlışlanabilir verileri izleyip doğruluğunu kontrol etmeyi amaçlamaktadır. Kontrol kapsamımız içine söz konusu aktörlerin siyasi kanaatleri girmemektedir.Siyasi aktörlerin açıklamalarındaki her türlü veri kontrol edilmemektedir. Seçmeni yönlendirme rolü olan daha önemli veriler kontrol edilecek materyal olarak seçilmektedir.Bizim için önemli olan şey söz konusu açıklamaların temel aldığı verilerin, diğer her şeyden bağımsız olarak, doğruluğudur. Aktörün kimliği, siyasi bağı ya da amacı bu değerlendirme içine katılmamaktadır.Sosyal düzlemde kullanılan kavramların yer, zaman ve kişiye göre farklılıklar gösterdiğinin bilincindeyiz.Değerlendirmelerimizde çeşitliliği olabildiğinde içermeye ve one göre değerlendirmeler yapmaya gayret sarfedeceğiz.


Metodoloji

Bu kriterlere bağlı olarak yapılacak ağırlıklandırma ise;

Doğruluk (% 50)Kaynak kalitesi (% 20)Amaç ve bağlamla uyumu (% 30)Tutarlılık (% 10)*

Önemli!

1- Editörlerimiz analiz edilecek iddialardaki nitel ve nicel verileri öncelikle birincil kaynaklardan kontrol edecektir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ikincil kaynaklara başvurulsa bile bunlar iddia analizinin kaynak kalitesi kriterinde ona göre değerlendirilecektir

2- Tüm siyasi aktörlerin tüm iddialarını kontrol etmek gibi bir durum mümkün olamadığından analiz edilecek iddiaların seçiminde zorunlu olarak öznellik devreye girmektedir. Site dahilindeki sıralamaları bu gerçeği akılda bulundurarak yorumlanmasını tavsiye ediyoruz.

3- İddialarda kurulan nedenselliklerin objektif olarak kanıtlanması epistemelojik bir sorundur. Bu durumu dikkate alıyoruz; fakat kurulan nedensellikleri eleştirme hakkımızın kamuoyunu bilgilendirmenin önemli bir ayağı olduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda, iddialardaki verileri kontrol etmenin yanı sıra iddianın bir seviye arka planındaki nedenselliğin iddia ve verilerle uyumunu ortaya çıkarmayı da önemsiyoruz.

3

Burhan Kuzu AK Parti İstanbul

Milletvekili“

Kadına karşı şiddeti önlemede tek başına eğitim

de bir şey ifade etmiyor. Tahsil arttıkça dayağın dozu

da artıyor”

Analiz için dogrulukpayi.com

Kemal Kılıçdaroğlu CHP Genel Başkanı

“İstanbul, Şangay ve Bombay'ın ardından "en kirli

kentler"den biri...”


Analiz edilen demeçlerden

bazıları


Metodoloji

4

Bu kriterlere göre doğruluk payı ölçeğinde 5 seviye oluşmaktadır:

1- doğruluk payı vardır.

İddiada kullanılan veri güvenilir kaynaklardan doğrulanmıştır.Siyasal aktörün amacı ile kullanılan veri ve kurulan nedensellik arasında uyum vardır.

3- kısmen doğruluk payı vardır.

İddiada kullanılan verinin doğru-

lanması konusunda kaynak

uyuşmazlığı vardır.

Bağlantılı alt iddialarda kısmen

doğruluk vardır.Verinin kendisinde

ve yorumunda kısmi hata vardır.

2- kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.

İddiada kullanılan veri kaynaktan doğrulanmıştır.Verinin doğrulandığı kaynak kayda değer ölçüde güvenilir ve kalitelidir.Kurulan nedensellik tam olarak açıklanmamıştır.

4- büyük oranda doğruluk payı yoktur.

İddiada kullanılan veriler kısmen doğru olmakla birlikte nedensel-lik tartışmalıdır ve ciddi oranda yanıltma içermektedir.Kullanılan veri ile aktörün amacı arasında ciddi oranda uyumsuzluk vardır.Kullanılan verinin kısmen hata içermesine karşın aktörün amacıyla uyum içindedir.

5- doğruluk payı yoktur.

İddiada kullanılan veriler hatalıdır.Nedensellik ve göstergeler hatalı ve yanıltıcıdır.Abartılı ifadelere sıkça yer verilmiştir.

Kasım 2014 Rapor

Rapor Bulguları

5

Doğruluk Payı ekibi Kasım 2014 döneminde 20

farklı siyasi aktörün 31 iddiasını analiz etti ve

kamuoyuyla paylaştı. Bu analizlerin yarısından

fazlası muhalefet partilerine mensup aktörlerin

iddiaları üzerine yapılırken % 40’ı AK Partili siya-

setçilerin açıklamaları üzerine yapıldı. Kasım ayında

analiz dağılımında parti ağırlıkları sandalye dağılımı-

na yakın şekilde gerçekleşti.

Ahmet Davutoğlu T.C. Başbakanı

“(Eğitime ayrılan bütçede) 2002 yılına kıyasla yüzde 726'lık bir

artış oldu, ve 62 milyara yükselttik”

“kalıyor”


Zühal Topcu MHP Ankara Milletvekili

“Öğretmenlerin aldığı maaş yetmiyor, neredeyse yüzde 30’a yakını bu nedenle ek iş

yapıyor



bazıları

‘Doğruluk Payı’ Analizleri Dağılımı

AK Parti38.7%

32.3%

3.2%

CHP

6.5%

Meclis dışı

HDP

19.4%

MHP

Kasım 2014 Rapor

Rapor Bulguları

6

Kasım 2014 döneminde ortalama analiz skorlarına baktığımız-

da ise geçen ayın renk seviyesini sürdürdüğünü görüyoruz.

Editörlerimizin önemli ve tartışmalı gördüğü iddialar üzerine

yapılan analizlerin ortalama doğruluk seviyesinin rengi sarı. Bir

başka deyişle, Türkiyeli seçmenler ortalama olarak kısmen

doğru açıklamalarla karşılaşmışlar. Detaylı puanlandırmalarda

ise hafif ölçekte artışın yaşandığı söylenebilir.

Parti bazında değerlendirmeye baktığımızda ise geçen döneme

göre AK Partili aktörlerin açıklamalarının doğruluk seviyesinde

bir düşüş, CHP’li aktörlerin açıklamalarında ise bir yükseliş göze

çarpıyor.

Mahmut Tanal CHP İstanbul Milletvekili

“Nefret suçları en çok LGBT’lilere yönelik yapılıyor,

son dönemde bu suç daha da arttı”


Hasip Kaplan HDP Şırnak Milletvekili

“Türkiye’de 20 milyon da yoksulluk sınırının altında

yaşıyor.



bazıları

Siyasi Partilere göre ‘Doğruluk Payı’ Ortalamaları

Türkiye Siyasetinin ‘Doğruluk Payı’ Ortalaması

Meclis Dışı

Temmuz 2014 Rapor

5

Rapor Bulguları

7

Konu dağılımına baktığımızda ekonomik göstergeleri konu alan analizlerin baskın olduğunu

görüyoruz. Sosyal politikalar ve iç politika konu kategorileri siyasal aktörlerin yaptığı açıklama-

ların yüzde 40’ını oluşturuyor

Kasım 2014 Rapor

35.5 %

19.4%

19.4%

6.5%

6.5%

6.5%

3.2 %Mali Politikalar

3.2 %

Ekonomi

Sosyal Politikalar

İç PolitikaSavunma ve Güvenlik

EğitimÇevre

Sanayi Ticaret ve Finans

Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı

Bağımsız Meclis Dışı

Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara Dağılımı

Konular

1. Ekonomi2. Sosyal Politikalar3. İç Politika 4. Savunma ve Güvenlik5. Eğitim 6. Çevre7. Mali Politikalar8. Sanayi, Ticaret ve Finans

1 2 3 4 5 6 7 8

35.5

6.5 6.5 6.5

3.2 3.2

19.4 19.4

Kümülatif bulgular

Kümülatif Bulgular

8

Doğruluk Payı’nın aktif olarak çalışmaya başladığı Haziran

ayından bu yana geçen dört aylık süreçte Türkiye siyasetine

etki etme potansiyeline sahip 111 aktörün toplamda 239

iddiası analiz edildi. Bu analizlerin yaklaşık dörtte üçü iktidar

ve ana muhalefet partisine mensup aktörlerin açıklamaları

üzerine yapılırken yaklaşık % 9’u da meclis dışı aktörlerin

açıklamalarını konu aldı.

Bu dört ayın doğruluk payı sayacı çalıştığında ise renk az farkla

açık yeşili gösteriyor. Türkiyeli seçmenler genel olarak kayda

değer ölçüde doğru açıklamalarla karşılaşmışlar.

Recep Tayyip Erdoğan T.C. Cumhurbaşkanı

“Bu işi (Bedelli Askerlik) zaman zaman kaşıyorlar. Bunlar doğru yaklaşım

tarzları değil.”


Aytuğ Atıcı CHP Mersin Milletvekili

“Türkiye 185.500 kişiyle Avrupa'da en çok kölenin

yaşadığı ülke.”



bazıları

‘Doğruluk Payı’ Analizleri Dağılımı

Türkiye Siyasetinin ‘Doğruluk Payı’ Ortalaması

Siyasi Partilere göre ‘Doğruluk Payı’ Ortalamaları

CHP

AK Parti44.8%

28.9%

4.6 %10.8%

9.6 %

Meclis Dışı

HDP1.7%

BağımsızMHP

Bağımsız

Meclis Dışı

Kümülatif bulgular

9

Kümülatif Bulgular

Konu kategorisi bazında ise ekonomik verileri konu alan açıklamaların üstünlüğü göze

çarpıyor. 239 analizin yaklaşık % 63’ü ekonomi, uluslararası ilişkiler, sosyal politikalar ve

sanayi, ticaret ve finans gruplarını konu alan açıklamalar üzerine yapılmış.

Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı

Ekonomi

Eğitim

Uluslararası İlişkiler

Sosyal Politikalar

Sanayi Ticaret ve Finans

Çevre

Genel Politika

Teknoloji

Enerji

Tarım, Orman ve Köyişleri

Bayındırlık, İmar & Şehircilik

Savunma ve Güvenlik

İç Politika

21.8 %

12.6 %

10.5 %

10 %

10 %

6.7%

5.4%

4.6 %

3.8 %

3.3 %

2.9 %

2.5 %

2.5 %

1.3 %

1.3 %

Sağlık

0.8 %

Mali Politikalar

Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara

Dağılımı

Konular

1. Ekonomi

2. Sosyal Politikalar

3. Uluslararası İlişkiler

4. Sanayi, Ticaret ve Finans

5. İç Politika

6. Eğitim

7. Tarım, Orman ve Köyişleri

8. Teknoloji

9. Çevre

10. Bayındır, İmar ve Şehircilik

11. Savunma ve Güvenlik

12. Genel Politika

13. Enerji

14. Sağlık

15. Mali Politikalar

16. Adalet

Bağımsız Meclis Dışı

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

10.5 10 10

6.7 5.4

4.6

3.83.3

2.5 2.5

21.8

12.6

2.9

1.3 1.3

15

0.8

16

Adalet

Hacımimi Mah. Dibek Sokak No:54 Avcı Apt. Daire:3 Galata Beyoğlu

İstanbul

+90 212 243 59 63 [email protected]

www.dogrulukpayi.com@dogrulukpayicom /Dogrulukpayi /Dogrulukpayi

doğruluk payı aylık rapor aralık 2014

Government & Nonprofit