DGTAL FOTORAFILIKekimler Tavsiyeler Yntemler Pozlamalar Ik Ayarlar Beyaz Dengelemeleri Flah Kullanm Portre ekimleri K Fotoraflar zel Tavsiyeler Otomatik Netleme Makro ekimler Enstantane so Ayarlar Diyafram Objektif Makinelerin Snflar Donanm Lgth Box Gezi Fotorafl Kaydrma Teknii Manzara Fotorafl st ste ekim Kamerann Gizli Hazineleri

NSZHemen hemen dijital fotoraf makinesi, gl otomatik ilevleri sayesinde, sadece deklanre baslarak mkemmel neticeler retir. Baarl sonular iin, uzmanlk bilgisi veya fotoraflk eitimi art deildir. Buna ramen: Fotoraf makinesinin teknolojisini ve resim tasarmn tanyan birisi, fotorafl daha zevkli hle getirebilir. devilfd fotoraf tavsiyeleri yazmlarmzda, ilgi duyan btn dijital fotoraflara ilgin bak alar, zel ekim teknikleri ve kullanm tavsiyelerini kolay ve anlalr bir ekilde, sunacaz.

KONUYA GRMEKHedef belirleyip, deklanre bastnzda mkemmel resim hazr aa, be yukar! FinePix makineniz en uygun diyafram ve enstantane deerlerini, byk bir hz ile hesaplayp, stnzden byk bir yk alm olur. Ancak resim erevesinin belirlenmesi, kullancya baldr. Mercein nne ve sonradan, izleyicinin gznn nne ne geleceine o karar verir. Olaand bir portre veya ok gzel bir manzarann fotorafta, izleyicinin dikkatini ekebilmesi iin, yaratclk ve beceri gerekir. lgin resim tasarmlar oluturmak iin, vizrn arkasndaki bakcya u tavsiyeleri verebiliriz: Ana konu ile beraber her zaman arka pln, ekim asn ve ek yan-konular gz nnde tutunuz. Fotoraf izleyicisinin gznn hangi ynde seyir edecei, nce neye bakaca resim tasarm ve yaplandrlmas ile ynlendirmek mmkndr. Yani deklanre basmadan nce fotorafn, kafamzda tasarlanmas gerekir: ekim yeri olarak nereyi semeliyim?

Hangi ekim as ilgin olabilir? Ik nereden geliyor; glgeler nerede? Fujifilmin gelitirdii ek-objektifler yaknlatrma faktrn 1,5 kat arttrrlarBu tr dncelerin, esas konu ile beraber, genel tasarm iinde byk etkinlikleri vardr. rnein: Arka plnda bulunan dalar veya bir yap, sahip olduklar izgi ve ekiller ile, hareketlilik yaratr veya sknet yanstrlar. Konuya ne kadar yaklarsanz, arka pln o kadar kk grnr. nce yakn ve uzak konular arasnda, uygun byklk orantlar yaratmak iin msait bir yer seiniz ve Zoom (yaknlatrma) ilevi ve ek-objektifler (Tele-konverter) ile, ekeceiniz kareyi oluturunuz. 1,5 kat yaknlatrma faktr sayesinde ek-objektif, en ufak konular bile, kareyi dolduracak ekilde yaknlatrr. Portre ekimleri iin, byk odak-uzaklklarn kullannz; bylece arka pln flulatrarak, konunuzu vurgulayabilirsiniz

FinePixViewer ile istediiniz kareyi semek ok kolayTecrbeli fotoraflar bile sonradan, fotorafta, baz rahatsz edici dallar veya binalar bulabilirler. Geleneksel kullanclar byle bir durumda makasa sarlrken dijital kullanc, faresi ile istedii kesimi yapabilir. Avantaj: Kazaya urayan kesimlerde, fotoraf pe atmamz gerekmez. Btn FinePix makinelerin yannda verilen FinePixViewer yazlm, kesimleri ok kolaylatryor. Fotoraf FinePixViewerin iinde ap, kesmek

istediiniz blm iaretleyiniz. Sonra kesim sembolne tklayp, ilemi tamamlaynz. Esas fotoraf korumak iin, yeni resmi farkl kayt ediniz. FinePix makinelerin yksek ekim kaliteleri sayesinde, kesip bylttnz resimleri, iyi kalitede, rahata basabilirsiniz

ARALIKLI EKMLER LE ZAMAN YOLCULUUEer, bir kaplumbaa tavan sollarsa veya bir iek hzla byrse, mutlaka dijital mdahele vardr. Bu tr zaman hzlandran ekimler, sadece dizi olarak ekilen tek fotoraflar ile mmkndr. Basit bir yazlm bile bu fotoraflar bir video-film hline getirebilir, bylece tabiiki biraz sabr gereklidir! ocuunuzun bymesini veya bahenizdeki mevsim deiimlerini ieren sunumlar yapabilirsiniz. Bastnzda da bu tr bir dizi, her zaman ilgi eker. Bir ka beceri ile engeller ortadan kalkar. Uzun srecek ekimler iin hazrlk olarak, yeterli miktarda kayt kapasitesi ve makinenin elektrie bal olmas gerekmektedir; aksi hlde ekim esnasnda makine, birden kapanabilir. lk adm, konuyu mmkn olduu kadar ayn k ortamnda ve ayn ekim asnda dzenli aralklar ile, ekmektir. Bu srete, rnein deien hava artlar (gne, hareket eden bulutlar, yamur, frtna v.s.) ok ilgin grnmler yaratabilir. Kareler arasndaki sre ne kadar uzarsa evreye, yani arka plnda ne olup bittiine, dikkat etmek gerekir. Geen arabalar, yryen yayalar veya deien fon, konuya olan ilginin azalmasna yol aar. Her karede ayn ay yakalamak ise daha zordur; burada bir sehpa kullanmanz tavsiye edilir Daha ksa sre aralklar olan ekimlerde ise, her zaman FinePix makinenize gvenebilirsiniz. Bu makineler, Sper CCD sayesinde, kt hava artlarnda bile elden resim ekmenize olanak salyorlar. Bylece istikrarl bir ekim kalitesini kullanabilirsiniz. Geri kalan ilemleri, Bmp2Avi gibi yazlmlar stlenirler. BMP dzenlemesinde olan fotoraflar alp, bir filim hline gelecek ekilde, yaptrrlar. Resimlerin sralamasn, isimleri belirler. Bir FinePix, resimleri ektii anda DSCF0001.JPG, DSCF0002.JPG... olarak adlandrd iin, sralama karmaz ve fotoraflarnz doru zamanlamada filme dntrlr. FinePixViewer kullandnzda, bir ok ilemi bir seferde yapabilirsiniz. rnein, USB kablo ile bilgisayara bal olan FinePix makineyi ynetebilir, ekimleri Bilgi toplu-ilem seenei vastas ile BMP dosyalarna dntrebilir ve neticeyi istediiniz klasre atabilirsiniz. BMP2AVI ap, Directory-ynetim altnda klasrn adn yazp, frame rate-gsterim hz belirlemeniz yeterlidir. Say olarak 5 verdiinizde bu, saniyede 5 kare gsterilecek anlamna gelir. Yani klasrnzde 20 kare varsa, 4 saniyelik bir video izleyeceksiniz demektir. Eserinizi mzik ile zenginletirmek isterseniz, bunun iin WavFile alan hizmetinizdedir. Create-yarat tuu ile filmi, sktrlmam izleyebilirsiniz. Zaman yolculuu balayabilir!!! resimlerden, rettiinizde, kolayca FinePixViewerde

ALTIN MAKAS RESM YAPILANDIRMASI N TAVSYELERMimar Sinann yapt bir caminin, uan bir balonun fotoraf ile ne alkas olabilir? Bu sorunun cevab eski alardan beri bilinen bir tasarm kuraldr: Altn MakasSadece deklanre basmakla yetinmeyip, fotoraflarmzn bilinli bir tasarm rn olmalarn istiyorsak, resim yaplandrmas konusunu ilememiz gerekir. Netlik veya renk kalitesi gibi teknik ieriklerden bamsz olarak konunun kesimi, n ve arka planlarn tasarm ve bunun gibi konular, bir fotorafn beeni kazanmasnda nemli olurlar. Burada en nemli rol, resim geleri dzenlemesine dmektedir. Bir rnek: Gnbatm fotoraf, tatil resimlerinin vazgeilmez konusudur ve yaplandrmas u ekilde olur: Ufuk, fotoraf yatay olarak ikiye bler ve bunun stnde gene ortalanm olarak, merkez yldzmzn korkrmz kre hlinde grnm yer alr. Bu tr fotoraflar, kiisel anlar iin deerli olmakla beraber, baka izleyiciler zerinde skc ve nemsiz bir etki yapar.

Ufuk izgisini ve gnei ortadan alp, ufuk izgisini karenin, alttan 1/3 blm hizasnda ve gnei sa veya soldan 1/3 hizasnda grntlersek, bambaka bir fotoraf elde etmi oluruz. Pekl, ayn konuyu ilediimiz hlde, bu fotoraf neden daha uyumlu ve ilgin geliyor?

Altn makasn kesim kural yledir: Ksa izginin uzun izgiye orants, uzun izginin uzun izgiye orants, uzun izginin genel uzunlua orants ile ayndr.Bu resim yapsnda, altn makas kesiminden sz ediyoruz. stediiniz sayda insana, bir izgiyi/eridi ortadan olmamak art ile blmelerini sylerseniz

ounluk, 70:30 orantda blmeler yapar. izgi otomatik olarak iki paraya blnr ve bu blmlerden knn, byne olan orants, byk blmn toplam uzunlua olan orants ile, ayndr. Konunun daha belirgin anlatm iin bkz. stteki izelge. Altn makas kural sadece izgiler iin geerli deildir, alanlar da ayn orantlarda blnebilir. Bu yntem antik alardan beri bilinmekte ve evrensel yaplandrma yntemi olarak, mimaride ve resim yapmnda kullanlmakta. Bunlarn en nemli rneklerini antik alardaki tapnaklarn yansra, Mimar Sinann eserlerinde de grebiliriz. zellikle rnesans anda altn makas yntemi, tasarmlarda ok kullanlm ve bu ada uyumlu blme adn almtr. Pekl bu blnme, neden uyumlu olarak alglanr? Bunun nedenlerinden bir tanesi, doada da insann vct yaps dahil bu blnme oranlarnn varolmasdr. Bir rnek, altn makas kuralnn fotoraflktaki kullanm hakknda, anlam kolayl salar. Konumuz: Batan gnein nnde bir balon. Fotoraf, iki nesneyi de altn makas kuralnn blmelerine gre ayarlam. Balon tam olarak, st ve sol blmelerin kesitii yerde bulunmakta; gne ise biraz saa kaym olmakla beraber, alt izginin stnde bulunuyor. Altn makas olgusunu oluturan temel dnce, kolay renilir. Birka ekimden sonra fotorafn merkezi konularn (insanlar, yaplar), 70:30 blme orants oluturacak ekilde resim erevesi seerek, fon nne yerletiririz. Buna ramen: fotorafmz, her zaman altn makas kuralna gre yaplandracak deiliz. Modern fotoraflk, geleneksel kurallarn dna kmay seviyor ve bu ekilde baarl olabiliyor. Kasten kurallar ykarak, srprizler ve aknlk uyandran ekimler yaratabiliyor. Ksaca; Altn makas kural, heyecan yaratan fotoraflar ekmek iin tek yntem deildir ancak, temel kurallar bilenler iyi fotoraf anlamakta ve tanmakta zorlanmazlar

ARKA PLANIN KASITLI OLARAK FLULATIRILMASIBir fotorafn arka plan kastl olarak flu kalrsa, resimde derinlik oluur ve boyutlu bir grnt elde edilir.Portre veya rn ekimlerinde gdlen ama, izleyicinin dikkatini ana konuya ekmektir. Acemiler bunu, konuyu resmin ortasna yerletirerek yaparlar ve ok skc fotoraflar elde ederler. Daha modern bir tasarm yaplacaksa yerletirme daha yaratc olabilir ancak fotoraf, izleyicinin dikkatini, deiik yntemler kullanarak, ektii kiiye veya konuya ynlendirmek zorundadr. Bunun en iyi yntemlerinden biri, arka plann flulatrlmas dr. Bylece insan gznn alkanlklarndan faydalanabiliriz: Bir insana baktmzda, gzlerimiz ile ona odaklanrz ve evrenin flu olmasn kablleniriz nk almak istediimiz ana bilgi iin, evre bilgileri nemsiz kalr.

Btn bunlar, rn ekimlerinde de ok gzel etkiler yaparlar ve yukarda grld gibi fotoraflar boyutlu bir etkinlik kazanrlar.

Netlik derinlii, diyafram ayarna ve odak mesafesine baldr. FinePix F601 gibi makineler, portre ilevinde byk diyafram seerek ekilen kiinin arkasnn, flu olmasn salarlar.

Arka plann flu olmasn nasl salayabilirim?Bu konunun merkezi netlik derinliidir. Netlik derinlii fotorafn, hangi menzil iinde keskin olacan belirler. Netlik derinlii dorudan, makinede ayarlanmaz; objektifin odak uzaklna ve ayarlanan diyafram deerine baldr. Odak uzakl ne kadar uzun olursa yani ne kadar tele menziline girilirse netlik derinlii o kadar ksalr. Buna ek olarak netlik derinlii, diyafram aldka, azalr (Dikkat: Byk diyafram akl, kk bir deer ile ifade edilir; yani f4,5 ayarndaki aklk, f22 deerindeki aklktan ok daha byktr). Portre fotorafl iin en uygun ilem, bir tele objektif kullanarak diyafram mmkn olduu kadar amak. Baz makinelerin portre ilevleri vardr (bkz. yukardaki F601 Zoomun ayar grntleri) ve bu otomatik ilev mmkn olduu kadar byk diyafram kullanarak uygun enstantaneyi seer. stelik bir de yksek odak uzakl ayarlanrsa, arka plan bulanklk iinde kayp olur.

Bir resim ilem yazlmnda arka plan, Gaus yumuatcs ile flulatrlr. Bunu yapabilmek iin nce, zenle snrlama yaplmas gerekir. (rnek: Adobe Photoshop)ekimde yaplamayan flulatrma, resim ilem yazlmlar ile mmkndr. Ancak bu ilem, konuya gre, ok karmak ve zahmetli olabilir. lemci nce, n ve arka plan el ile ayrmas gerekir, yoksa yazlm hangi blmleri flulatracan bilemez. Ayrm, kement veya sihirli ubuk gibi snrlama aralar ile yaplr. rnek fotorafmzda aacn dallar, byk bir duyarllk ile snrland hatt baz, tek piksellerin (noktalar) bile belirlenmesi gerekiyordu. Snrlandrma sayesinde istediimiz ilem, sadece belirlediimiz alanda yaplr. Arka plan belirlendikten sonra Gaus yumuatc filtresi devreye girer; bu filtre btn iyi yazlmlarda vardr. Bylece aacn arkasndaki ev srasnn flulatrlmas, gerekleir.

EXIF VERLER KAYIP OLURSA NE YAPABLRZ?Dijital fotoraf makinesi ile, evinizdeki sinemay zenginletirebilirsiniz. Makineyi televizyona balayp fotoraflarnz, byk ekranda, her zaman ve her yerde izleyebilirsiniz. nk televizyon her yerde mevcut ve makinemiz, uygun ka sahip. Bir ihtiml, fotoraflarmz bilgisayara aktarp, dzeltip, tekrar hafza kartmza kayt etmi olabiliriz. Netice: ekran karanlk kalr, nk makine resimleri okumamak iin elinden geleni yapmaktadr. Bunun nedeni, klasr isminin deitirilmi olmasdr. Fotoraf makinesinin kendine zgn kurallar vardr ve kendi adlandrmasn kullanmak ister. Dier bir neden ise resim-dosyalarnn isimlerinin deitirilmi olmasdr. Bu konuda da birok makine, zgn adlandrmasn kullanmak ister. Genelde, sadece saylandrmay deitirmek mmkndr. Bu ilem srasnda EXIF verileri de, silinir. Bu bilgiler genelde JPEG dosyalarna ilitirilmi olup, kullanlm olan diyafram deeri, ekim gn v.s. gibi bilgiler verirler. Bunlar eksik olduunda makine, greve gidebilir. rnein Adobe Photoshop 6.0 verilere dokunmaz ancak bu veriler, deitirilmi resim'e aktarlmaz. Yani, hem makinede retilmi olan minyatr (kk, n izlenim resimi), hem de EXIF-verileri el dememi hlde dururlar. Tabii ki, deitirilmi olan resmin bu deerlere uymas mmkn deildir. Bu olay, makinenin akln kartrr. Bu sorun, televizyona balanmadan nce makinenin ekrannda ortaya kar. Kzlacak bir durum; oysa ilenmi resimleri de her yerde gsterebilmek, ok gzel olurdu. Bu sorun iin de, zm aralar vardr. cretsiz Photo studio yazlmnda, kstl ilem (evirmek, dndrmek gibi) olanaklar ile beraber EXIF-verilerini yeniden yazdrma zellii vardr. Bu ekilde makineye, retulanm bir resim, ilenmemi orjinal resim diye yutturulur. Gerekten bu ekilde netice alnyor ve birok inat makine, uyumlu tavrlar alyorlar. Photo studio yazlmn, Internet vastas ile cretsiz olarak http://www.stuffware.co.uk/ adresinden ykleyebilirsiniz. EXIF-bilgilerini silip, yedekleyip, tekrar amak isterseniz http://www.friedmannschmidt.com/softwre/exifer/ sitesindeki Exifer yazlmn kullanabilirsiniz.

DJTAL FT POZLANDIRMAift pozlandrmann ok iyi hesaplanmas gerekir. Bunun temeli, uygun resim malzemesidir.Birok modern fotoraf makinesi, fotoraflar ift pozlandrma zelliine sahiptir. Ancak hibirimiz, fotoraf ekerken ift pozlandrmay dnmyoruz. Bunun iin, beceri ile dzenlenmi ve ift pozlama tekniine uygun ekimler gerekir ki, hayranlk uyandracak etkinlikler oluabilsin. Dijital karanlk oda bu soruna da bir zm sunabiliyor. Dijital bir fotoraf makinesi kullancsnn yapaca ilem ok kolaydr; ilk kareyi Adobe Photoshop gibi bir resim ilem yazlm ile ap, almaya balayabilir. Geleneksel fotorafnn malzemesini taramas veya bir taycya yklemesi gerekir.

ki ekimden, tek fotoraf oluur.nce karmza u soru kar: iki konu nasl ayn resim dosyasna girer? Bunun zm dzey kelimesinde sakldr. Resim ilem yazlmlarnn ou, birka dzey oluturma ilevine sahiptir; bu dzeyler st ste konulan katlar gibidir. ki fotoraf ap, birincisinde yeni bir dzey yaplandrnz. kinci fotoraf bu dzeye ekiniz. imdi dzeyler arasnda gei yapabilir, yerlerini deitirebilirsiniz. Artk, dijital ift pozlandrma iin artlar hazrdr.

Dzey gstergesinde, saydamlk derecesini ayarlayabilirsiniz.Henz, ift pozlamadan sz edemeyiz nk u ana kadar sadece stte olan dzeyi grebiliyoruz. Dzeyleri, st ste koyulmu katlardan farkl olarak, saydamlatrmamz mmkndr. Bu ekilde altta olan dzeyin, st katta grnmesini salayabiliriz. Yani, normal fotoraf makineleri ile de yapabileceimiz ift pozlandrma etkinliini, tek vey her iki dzeyde saydamlk derecesi ile oynayarak, elde edebiliriz. kinci dzeyin saydamlna bal olarak, yeni ve ilgin resimler oluur. Baz yazlmlarda, dzeylerin piksellerinin hangi yntem ile kartrlacan belirleyebilirsiniz. Bu ekilde, snrsz sayda tasarm imknlarna sahip olursunuz

DOLDURULABLR PL - DUYARLI BR G KAYNAIEn ok ihtiya duyulduu anlarda doldurulabilir piller, yeni doldurulmu olsalar bile, biterler. nk dijital makinemizin yaam vericisi, hassas bir bakm ve ilgi ister. Baz bakm nerileri ile, pillerinizin mr uzayacaktr. erdikleri maddelere gre pillerin yaam sreleri, doldurulma hz ve gerilim ykseklii gibi farkl zellikleri, bulunur. Ucuz fiyatl ve hzl doldurulabilen Nikel-Katmiyum piller 1,2 Volt gerilime sahiplerdir. Durduklar yerde, kendi kendilerine boalmazlar yani kullanlmadklarnda ve serince bir ortamda kimyasal maddeler, tembellik yaparlar. Dier pil eitlerinden farkl olarak, tamamna yakn boaltlmay veya fazla doldurulmay, zarar grmeden kaldrabilirler. Ancak makinede kullanlan btn piller, ayn doluluk oranna sahip olsalar, iyi olur. ok fazla enerji farkll olduunda ters kutuplanmalar oluabilir ve bunlarn tepkisi olarak, pillerin mrleri ksalr. Buna ek olarak Nikel-Katmiyum pillerde, bellek-etkinlii bagsterir; yani ksa sre kullanlan bir pil, arj cihazna takldnda, kimyasal maddelerimiz rahatlar ve esas kapasitelerini unuturlar. Bunun neticesi olarak, srekli doldurulmak isterler. Yani bu tr pilleri, doldurmadan nce tamamen boaltmak gerekir. Nikel-metalhidrit (NiMH) akmlatrleri, birok kez doldurup/boaltmak mmkndr. Ancak doldurma cihaznda unutulurlarsa, ok abuk bozulabilirler. Buna karlk bellek-etkinlii olayna kar, daha dayankl olurlar. Hafif olduklar hlde, enerji skl daha fazladr. yi bakm yapld takdirde, ucuz ve yksek performansl bir seenek olarak, tavsiye edilir.

Lityum-iyon akmlatr. En yeni ekli olan Lityum-polimer, yass ve keli olarak karmza kyor.Tanabilir enerji kaynaklar arasnda, u anda en iyi olan: Lityum-iyon akmlatrdr. Bunlarn bir tanesi 3,6 Volt gerilim verir. Bylece yannzda birka adet pil tamanz ve bunlarn doluluk derecelerini aklnzda tutmanz, gerekmez. ok byk bir avantaj ise, pilleri istediiniz zaman ve istediiniz kadar doldurabilirsiniz; bellek-etkinlii tanmazlar. Ancak ar scaklk veya soukluk bu piller iin sorun olur. En iyisi +5 ile +30 derece aras scaklklarda kullanmak.

DORU IIK DUYARLILIIDijital makinenin k duyarll,Seenek listesi zerinden ayarlanr.Bir maara iinde bulunan, siyah panter ailesininin fotorafn ekebilmek iin diyafram ve enstantanenin snrlarn zorlamak gerekir. Diyafram, mmkn olduu kadar ok k girebilmesi iin azami akla getirilir. Obdratr ise, mmkn olduu kadar uzun sre ak durmas gerekir. Bu ekim artlarnda titrememek gerekir veya bir sehpa kullanlr. Ancak destek olmasa bile, henz btn kozlarmz oynamadk. Fotorafn olumas iin nemli bir faktr daha vardr: Ik duyarll. lm birimi olarak ISO kullanlr. Ska kullanlan bir standart ise ISO 100dr; ancak bu, bizim rneimizde yetersiz kalr. Seenek listesini kullanarak, dijital makinemizin k duyarlln ISO 400 deerine ykseltip, pozlandrma alanmz arttrabiliriz. imdi karmza kan soru udur: Diyafram akln m kltmeli yoksa enstantaneyi mi hzlandrmal? Bylece sallanma tehlikesini azaltabiliriz. Bu yntem ile, alaca karanlkta nmzden geen kiiyi glge olarak deil, grdmz gibi pozlandrabiliriz. Baz makinelerde k duyarlln arttrmak, byk grenli grnt parazitlenmesine yol aar. Tabiiki Sper CCDli FinePix makineler hari! Bu makinelerin kulland Piksel veri birleimi teknolojisi, CCDnin birbirine bal ve a duyarl 4 nitesinin alglad bilgileri bir noktada (piksel) toplar. Bylece bir resim noktas, drt ayr pikselden aydnlk bilgileri toplar. Bu yntem ile 1600 ISOya kadar ykselebilen deerlere ulalmakta ve parazit filtreleme sistemi ile beraber ho olmayan renkli noktalarn szlmesine katkda bulunmakta.

Dier ayarlarn ayn olmalar art ile, ISO deerleri farkl etkiler yaparlar.Film duyarllndan sz edildiinde, her zaman ISO, ASA ve DIN birimleri kastedilir. Bu, bazen karmakla yol aabilir. ISO, uluslararas standartlar enstitsnn ksaltlm hlidir. Bu kurum, dnyada retilen btn filmlerin, ayn adlandrmaya tbi tutulmalarn salar. Trkiyede de bu standart kullanlmaktadr. ASA ABD standartlar kurumu, DIN Alman sanayi standartlar kurumlarnn ksaltlm ekilleridir.

FUJIFILM'DE BEYAZ DENGELEMESMkemmel beyaz dengelemesi sayesinde, doal renklerGne veya bir sokak lmbasnn altnda gzmz, bir dosya kadn beyaz olarak grr. Ancak bu alglamay, beynimiz bize yanstr. Gerekte beyaz durumuna gre kahverengimsi olup, renklerin iyice kaym hlidir. Bir fotoraf bunu ispat edebilir; makine aldatlmaz ve alglad , grntler. Bylece bir gelinlik, dn salonunda turuncu veya neon k altnda mavi olarak, grnebilir. Bunun nedeni suni n, gn ile karlatrldnda, renk yelpazesinin farkl bir alann iermesidir. rnein neon, ok az krmz veya sar blmleri ierir; daha ok mavi/yeil alannda bulunur Fotoraflk, bu sorun ile yakl. 130 yldr savamakta. Eskiden bir filim sadece, n mavi blmlerini kavryordu ve renkli fotoraflk, henz, bahis konusu deildi. Spektral duyarllk (renk ayrm) keif edildiinde, n btn yelpazesini kullanmak mmkn oldu; ancak, bu sefer k tasarm sorunlar balad. rnein, S20 Pro gibi modern fotoraf makinelerinde bu tr sorunlar, mazide kalmtr.

Dijital ncesi alarda renk dzenlemesi, filimin kimyasal katmanlar zerinden veya filtreler sayesinde yaplrd. Filtreler, dijital makine kullanclar iin de ilgintir; bunlardan son blmde bahis edeceiz. imdiki zamanda, FinePix makinenizdeki Beyaz ayar-white balance sayesinde, bu ayar kolayca yaplr. Suni k 1, 2 veya 3 veya dier ayarlarn doru olduunu anlamak iin, ekrana bakmak yeterlidir. FinePix S2 Pro veya FinePix S602 Zoom gibi makinelerde manel beyaz dengelemesi zarif ve kesin bir ekilde iler ve bu ilev FinePix F700 gibi yeni modelleri de, zenginletirir. Bunun iin ekim ortamnda bir dosya kadn ekmek, yani makineyi, bunun beyaz olduuna koullandrmak, yeterlidir. Dier btn renkler, belirlediimiz bu standarta uyarlar yani doal renklendirme oluur. Bu yntem ile, nceden yaplan btn ayarlara nazaran, daha iyi neticeler alnr. Seenek listesindeki - nceden belirlenmi - en iyi ayar bile, belirli k ortamlarnda yanl neticeler verebilir. In yaps hakknda bir lek olmas iin, Renk ss kavram kullanlr. Gerekten burada scak ve souk, ba roller oynarlar. Her zaman olduu gibi bilimin, renk alglama gibi kiisel bir deeri lebilmesi iin, sabit deerlere gereksinimi vardr Bunun iin platinden oluan bir kre seilmitir; nk platin dnsel olarak den btn yutup, sya evirir. Balangta kremiz buz gibidir, yani 0 derece Kelvin; hi bir molekl kprdamaz. Kremiz, gittike artan sya tbi tutulur ve k yanstmaya balar. nce koyu krmz, sonra turuncu, sonra beyaz ve en son ak mavi olarak parlar. Bu basamakta 30000 derece Kelvine ulayoruz ve kremiz yazn ortasndaki gk yz gibi mavi olarak parlyor. Bylece, s miktarna gre deien, kesin bir cetvel elde etmi bulunuyoruz ve bu cetvel ile btn renk ss deerlerini okuyabiliriz.; rnein bir ampl, bir k sabah veya mum ile aydnlatlm bir salon.

Renk yelpazesini, nokta duyarllk ile telemek.Bir FinePix ile nasl beyaz dengelemesi yaplacan daha nce anlatmtk. Ancak ekimden sonra da, kendi renginizde kavrulmanz mmkn. Zira, fotorafnn istedii k ortam her zaman bulunmuyor. ekimlere son bir cil vermek iin, dijital bir karanlk odadan geirmek gerekir. Dijital ilemlerde de, makinede yaplann ayns uygulanr; yani bir resim ilem yazlmnda da, bir beyaz nokta sabitlenir ve dier renkler buna gre ynlenir. FinePix S2deki ham dzenlemeleri (RAW-format) kullandnzda resimleri, zten bilgi ilem yazlmnda ilemeniz gerekir. Fotoraf makinesinden gelen veriler bkir ve deimeden bilgisayara geldikleri iin, renk ss CCDnin alglad gibi aktarlmtr. Normal, JPEG veya TIFF dzenlemelerinde ekilen fotoraflar The Gimp veya Photoshop gibi resim ilem yazlmlarna ykleyip, seenek listesindeki Renk deeri dzeltimi ilevinde beyaz nokta belirleyiniz. Daha dorusu, seenek olarak beyaz, gri veya siyah nokta belirleyebilirsiniz. Bunun iin, stnde rnga sembol olan adet tu vardr. rnein: birinci tu ile damadn ceketi stne tklayp, siyah belirleyebilirsiniz. Eer bir renk alannn, % 50 gri renkten olutuunu bilirseniz, orta tu ile tklayp, bir renk kaymas oluturabilirsiniz. Sa tu ise renklere, beyaz gelinlie orantl olarak kmelemelerini belirtir.

Geleneksel yntemler ile k szmekFinePix S602 veya FinePix S304 gibi makinelerin nne filtre takmak, ad bir ilem gibi gelebilir. Ancak bu ilem, makinenin beyaz dengelemesini, mkemmel dengelenmi bir gece ekimi veya romantik renklendirilmi bir mum havas elde etmek iin gerekli olan, kk basamaklar oluturmaya yarar. Renkli camlar kaba grnebilir, ancak bunlar renk yelpazesini ok geniletirler. Genel olarak bakldnda, saysz renklendirme- lerin arasndan, makine ayarlarn hafife dzeltenleri semek, yeterli olur. rnein: bir Skylight-filtrenin verdii hafif mavimsi bir glgeleme, makinede bulunan gneli ayarn biraz daha fazla maviye doru iter. Bir filtrenin renklendirmesi, ncelikle kendi renginin szgeten gemesini salar. Yani fotorafmzda oluan, kahverengimsi bir renk fazlaln dengelemek iin, mavimsi bir filtre kullanmak gerekir veya fazla souk neon n, sarms bir filtre ile yumuatabiliriz.

YAZILIM ARACILII LE SYAH / BEYAZ RESMLER

Geleneksel fotoraf makinesi kullananlar, siyah/beyaz veya renkli film kullanacaklarna nceden karar vermeleri gerekir. Bu konuda dijital fotoraflarn ii ok kolaydr. Baz dijital fotoraf makinelerinde zel bir siyah/beyaz ekim ilevi vardr. Bu ilevde resimler, gri yelpazede ekilir. Ancak renk bilgilerini, dijital karanlk odada kaldrmak, bize hem daha kolay hem de daha akllca geliyor. Bilinli olarak ve estetik adan gzel grndnde, siyah/beyaza karar vermek daha doru olsa gerek. zellikle, bir ok yazlmn sunduu tasarm imknlarn geleneksel fotoraflarn, ryalarnda bile zor grebildii bir ortamda. Fotorafn en kolay evirimi, RGB-fotoraf gri yelpaze dzenlemesine dntrmektir. Bu yntem, siyah/beyaz resimlere ulamak iin en hzl yntem olmasna ramen, mdahele imknlarmz yoktur. Adobe Photoshop gibi yazlmlarn sunduu bir ilev, ok daha kullanldr. Buradaki renk kanal kartrc ilevinde ayar kutusu vastas ile, gri yelpaze dzenlemesindeki fotoraf iin gerekli olan, krmz, yeil ve mavi renk kanallarnn aydnlk orantlarn belirleyebilirsiniz. Bylece ok yumuak eviriler elde edebilir veya sert kontrastl resimler retebilirsiniz. Fazla zahmete girmek istemeyenler, internetten cretsiz olarak indirilebilen BWorks yazlm ile bir ok etkinlik yaratabilirler Siyah/beyaza dnm, mecburi olarak gri renklere boulmak anlamna gelmez. Photoshop ve Bworks yazlmlarn kullanarak, fotorafnza renklendirilmi bir siyah/beyaz havas verip, yllanm fotoraflara zgn olan sepya (bakrms) grntye brndrebilirsiniz. Yukardaki resimler bu imknlarn bazlarn gsteriyor.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Renkli, esas fotoraf. Adobe Photoshop vastas ile basit bir gri yelpaze dnmnden sonra. Renk kanal kartrc ile yumuatlm renk basamaklar. Renk doyumu arac ile fotoraf, monokrom (tek renk) renklere dntrlr. BWorks yazlm sepya etkinlik yapar, veya... kontrast zenginlii olan bir siyah/beyaz izime dntrr.

SRPRZ ETKNLKLERSradan konular, ilgin hle getirmenin bir ok yntemi vardr. ekim as (perspektif) veya bilinli pozlandrmann yansra filtre ve ek merceklerin kullanm da yaygndr. Grneni deitirmek iin en zgn temsilciler geni-a, balk-gz veya makro ek objektifleridir. Bunlarn haricinde, rn. UV engelleyen, belirli renkleri azaltan veya renk aklar ileyebilen filtreler kullanlr. Bu imknlar ska kullanan ilerlemi fotoraflar iin bu tr, kymetli ekipman yatrmlar tavsiye edilir nk bu fotoraflarn kalitesinin yksek olmas arzu edilir. ounlukla normal fotoraflar eken veya masraftan kanmak isteyen bir kullanc, bu tr ekipmanlar olmadan da, basit ilemler ile profesyonel dzeyde etkinlikler yaratabilir. Belirli etkinliklerle, sadece, konularn havasn belirginletirmekle kalmayp, izleyicide baz duygu ve dncelerin uyanmasn salayabilirsiniz. ou zaman bir fotorafa baklr, hangi konunun grntlendii alglanr ve bir kenara atlr; nk sz konusu olan, abuk unutulan normal bir fotoraftr.

Yumuatlm fotoraflarK manzaralarn, gzel portreleri veya bir baheyi yumuak bir a batrp, hafif bulandrrsanz yani keskinlii azaltrsanz geleneksel rya etkisi yaratm olursunuz. Bu, en sk kullanlan fotoraf tasarmlarnn banda gelir ve merakl amatrler iin bir ok olanaklar ierir: Objektifin nn ince rgl bir orap ile kapladnzda, ektiiniz resim yumuar ve keskinlii azalr. Ayrca, orabn rengine gre, bir renklendirme oluur. Yukardaki yaprak fotorafnda, temiz ve effaf bir plastik paras kullanld; tabiiki grsel parazitlerin olumamas iin plastiin yeteri kadar ince olmasna dikkat edildi.

Plastik para, hafif (fleyerek) buharlandktan sonra objektifin nne tutuldu; bu sayede konu, biraz, sisin iinde kald. Bu tr etkinlikleri ek plastik veya cam paraya (filtreye) srlen vazelin, ok hafif pskrtlm su veya baka bulank malzemeler ile de yapabilirsiniz. stelik bu etkinlii ksmi olarak da yapabilirsiniz; yani ev yapm szgeler, gerek filtrelerden daha kullanl olabiliyor.

Parlayan Iklarkinci resim rneimizde yldz etkinlii hedeflendi; yani parlayan nesneler, yldz eklinde bir hle oluturur. Yukardaki noel aacn ekmek iin keskin bir bakla, yatay ve dikey, ince iziklerin kaznd bir cam kullanld. Ik, iziklerde krlarak belirli ynlere datlr ve ek olarak, renk yelpazesinin btn renklerine de blnr. Bu deney, eitli ekillerde devam edebilir; daire ekilleri, arpraz izgiler veya kendi tasarmlarnz. Burada nemli olan fotorafn geni bir kontrast iermesidir; en iyisi karanlk bir fon nnde parlayan konu. Kontrast ne kadar belirsiz olursa amalanan k etkinlii o kadar zayf kalr. Bu tr etkinlikler daha ok gece veya karanlk mekn ekimleri iin uygundur.

ereve ilevinde ablonlarAnlattmz etkinler iinde yukardaki fotorafta grnen etkinlik, en kolay olandr. Fotorafnn bir para koyu renk, k szmeyen rnee en iyisi siyah karton gereksinimi vardr. Karton istenilen ekilde kesilip, ekim esnasnda objektifin nne tutulur. rnek fotorafmzda keskin olmayan kenarlar olumu, yani bir drbnn iinden alnm bir grnt ss, baar ile verilmi. Bu yntem ile, 100 sene nce de sevilen ereve ekilleri, gncel olabilir; oval ereveli portreler veya dikdrtgen eklinde, izleyiciyi ynlendiren ereveler ilginliini korumaktadr. Biraz deneyim kazanmak bu ilemler iin faydaldr, nk sonradan fotorafta grnecek erevenin keskinliine gre, kesim yaplmas gerekir. ereve, objektiften ne kadar uzak olursa o kadar netleir ve tam tersine. Ne kadar yakn ve flu olursa, o kadar kk olmas gerekir aksi hlde fotorafmzda grnmesi, zorlar. Merakl resim ilemciler bu etkinlikleri bilgisayar ortamnda taklit edebilirler. Ancak, el emei ile baarl bir ekilde etkilendirilmi bir fotorafn, azmsanmayacak derecede fotoraflk sanat ile yaknl vardr; dijital ilemler hakknda bu tespit, zordur. Ar zahmetli tasarmlar veya ayrmlar olmad srece, el ile yaplan etkinlikler ok daha zevklidir. Hayl gcnze snr koyulmaz ancak bir eye ok dikkat etmeniz gerekir: FinePix makinenize! Objektif zerinde bulunan izikler veya vazelin izleri, her fotorafta ho grnmeyebilir!!! Tavsiye: Ek mercek olarak, CD kaplarnn effaf taraflar ok uygundur. Bunlar, rahatsz edici grsel parazitler yapmayacak kadar ince olup kolaylkla izilmeleri mmkndr. Yani parlayan k etkinlii rahatlkla yaplabilir.

AKILLICA IIKLANDIRMAKFotoraf ksz kaldnda kendini, susuz kalm balk gibi hisseder; gne kayp olduunda fla, bu boluu doldurmak zorundadr. Ancak fla, sadece bir ilkyardm deildir. FinePix makinelerin dahili flalar, krmz-gz etkinliinde veya glgelenen bir yz aydnlatmada gzel zmler sunarlar. Ancak makineye balanan bir ek fla, bilinli k kullanmn mmkn klarak fotoraf tasarmn zgrletirir. Ik ynetimi artk, makineden kan dz a baml deildir. Fla menzili katlanarak, artar. Baz makinelerde dahili fla ile beraber kullanlabilir. Portre ekimlerinde, dolayl k ile ve glgesiz pozlandrma yaplabilir. Bir n fla, krmz gzleri azaltr. Ek fla ile bu olgu tamamen ortadan kalkar. Fla objektif arasndaki mesafe artt iin, gz tabakasnda bulunan damarlar direk olarak yanstmazlar.

rnein, krmzms ampller bulunan bir ortamda patlatlan fla, genel maviye doru kaydrr (fla, gn ortas nn, s derecesine sahiptir). Bylece netice, daha hesaplanr Hle gelir. FinePix makinelerde, ek flan doru kullanmn aada anlatacaz:

Her tarafndan k fkran bir kaynakEk fla, deiik ekillerde makineye balayabilirsiniz. En kolay yntem fla, fla ayana takmaktr (rn.: FinePix S7000 veya FinePix S20 PRO). ekim seenekleri listesinde External Flash On (harici fla ak) atnzda sadece ek fla devreye girer, dahili fla kapaldr. Ek flalar, baml (slave) fla yntemi ile, btn FinePix makinelerde kullanmak mmkndr. Bu yntemde fla fiziksel temas ile deil, dahili fla tarafndan patlatlr. Makine gvdesindeki fla patlad anda, a duyarl bir hcre (fotosel) ile donanm olan ek fla, devreye girmesi iin telenir. Bylece ek fla istediimiz yerde ve pozisyonda, makine gvdesine baml olmadan kullanabiliriz. Birisinin eline tututurabilir, kulisin aydnlanmas iin bir sehpann stne koyabilir veya tavana bile asabiliriz. Dier bir seenek olarak, bir fla kza kullanabiliriz. Uzun kzak sayesinde fotoraf, aydnlatma apn arttrr ve ekim sahnesinin klandrlmas hakknda yaratcln konuturabilir. Burada da fla, normalde, a duyarl hcre vastas ile patlatlr. Bu tr kullanmda (krmz gz nleyici) n-flan devreye alnmamas gerekir, nk n fla patladnda, ek fla da patlar ve esas ekim iin hazr olmaz. FinePix S3 PRO gibi st-teknoloji cihazlar fla, bir ezaman (senkron) kablosu zerinden veya fla ayana balanabilen bir ara kablo vastas ile de ynetebilirler. Bu syede fla, bamszca ynlendirebiliriz; yani dahili fla devre d braklr ve zorunlu ne ynlendirme ortadan kalkar.

Hangi diyafram deeri dorudur?Otomatik ilev olmadnda, beyin ve el gc devreye girerler. Rehber say vastas ile, konunun uzakln da hesaba katarak, doru diyafram deerini hesaplayabiliriz. Bu rehber say deeri flan, ISO 100 duyarllkta bir film kullanldnda, ne kadar k verdiinin baarm gstergesidir. Yani rehber say ne kadar yksek olursa, fla menzili o kadar artar. Diyafram deeri = Rehber says : Mesafe Konu ne kadar uzakta olursa, diyaframn o kadar ak olmas gerekir. rn.: Rehber says 34 olan bir flamz var ve konumuz 10m ilerde. Doru diyafram deerimizin 3,4 olmas gerekir. Ancak flalarn ounun arkasnda hazrlanm diyafram cetvelleri vardr ve bizi srekli hesap yapmaktan kurtarrlar.

Ezaman (senkron) ile doru zamanlamaBaarl fla kullanmnn sihirli kelimesi ezamandr. Bu sre iinde, fla patladnda perdenin tamamen almas gereklidir. Bunun mmkn olduu en ksa sreyi, ezaman (senkron) olarak adlandryoruz. Geleneksel ileyen akrabalarnn aksine dijital makineler, ok hzl enstantaneleri de ezaman olarak kullanabilirler. Bu konuda sorunlar olmas, obdratrlerin yaps ile ilikilidir. Normal bir SLR makineden sz edersek bunlarn perde obdratrleri vardr; rnein FinePix S1 ve S2 PRO. Bu obdratr tr iki perdeye sahiptir. Deklanre basldnda ilk perde alr ve k girer, sre (enstantane) dolduunda ikinci perde kapanr ve n gemesini engeller. Flan k vermesi, perdenin ak olduu sre tamamlanmadan, biterse (ezaman uyumsuzluu) fotorafta dengesiz pozlandrmadan kaynaklanan eritler oluur. Enstantane (perdenin aklk sresi) iin bir alt snr vardr. Normal bir makinede CCD, belirli bir sre sonra kapatlr; yani en kt durumda fla ge kalm olur.

Geni meknlarda fla kullanmBazen, btn konular objektife ayn mesafede olmazlar; bu durumda yukarda belirttiimiz hesaplama ntemi doru netice vermez. Dn fotoraf iin pozlandrmay nde duran geline gre mi, ortada bulunan kaynvalideye gre mi yoksa masann dier ucunda oturan misafirlere gre mi ayarlamak gerekir? zm: Ezaman uzatlarak, mevcut da kullanmak gerekir. n plan fla ile aydnlatlrken arka planda var olan gn veya suni n aydnl da, ekime dahil edilir. Normal hesaplanan enstantane sresinde bu k kaynaklar ciddiye alnmaz, uzatlm bir enstantane sresinde ise, hi deilse ksmi olarak dahil edilir. Birbiri ile dengelememiz gereken iki faktr var: zgn diyafram ve enstantane deerleri ile gn ve fla . Fotorafmz flasz ekseydik, byk bir diyafram aklna ve uzun bir enstantaneye ihtiyacmz olurdu; nk ortamdaki doal yanstmak isterdik. Gereki deerler olarak 2,8 diyafram ve saniye enstantane kullanrdk; ancak fotorafmz kesinlikle sallanm olurdu. Doru ayarlanm bir otomatik fla ile 5,6 diyafram ve 1/250 saniye enstantane deerlerinde ekim yapabiliriz; ancak mevcut k kaynaklarndan hibir ekilde faydalanmam olurduk. Yapacamz ilem yle: yukarda sz ettiimiz enstantaneyi kullanp filme, artk- yakalayabilmesi iin, daha fazla zaman tanmak gerekir. Yani 5,6 diyafram ve 1/15 enstantane, gereki deerler olabilir. stnde fla patlayan gelin aydnlk ve keskin olur ve en uzakta oturan misafirler ise, o kadar karanlk grnmezler yani genel olarak ar k farklar, yumuatlm olur.

DAHA Y PORTRELER N 6 PUCUyi portreler; pahal klandrma donanmlarna, kullansz objektiflere ya da karmak pozlandrma tekniklerine gerek duymaz. Gerekten ihtiyacnz olan, orta boy bir tele veya zoom objektif ve de birka yol gsterici... 1.Uygun Objektifi Sein Portre ekimi iin en uygun objektif hangisidir? Zoom veya tek odak uzaklkl orta boy bir tele objektif. 35 mm objektiflerin odak uzakl 85 mm ve 135 mm arasdr. Daha geni odak uzaklklar (50 mm ve aas), yz hatlarn abartl gsterebilirler. Sonu? Burun olduundan daha byk grnr. Daha uzun objektiflerle, 85 mmden 135 mmye (genelde portre objektifi olarak tercih edilir.) perspektif sktrlmtr, bylece btn yz hatlar doru orantl gzkr. Daha uzun odak uzaklklar (200 mm ve st) yz yasslatrr.Orta boy tele objektifler : Baar! Geni a objektifle ekilmi portreler,35 mm gibi,dar alan geniletirler(st), ve baz yz hatlarn olduundan daha uzun gsterirler. Odak uzakl daha uzun olan, orta boy tele objektifler (105 mm, sa) perspektifi (ve yz) sklatrr, ve daha doal grnmelerini salar. 2. Yaklan Portre fotograflarn yldran dier bir engel ise yeterince yaklamamalardr. Eer fotografladnz kii erevenizde, yz ve ifadeleri anlalmayacak kadar kk kalyorsa problem vardr. zm? Objeye yaklan. Yryerek yaklaabilirsiniz ya da mesafe varsa uzun odakl objektif kullanabilirsiniz. Yaknlk gzeldir. nl sava fotografs Robert Capay zetlersek; fotografnz yeterince iyi deilse, yeterince yakn deilsinizdir. Portreler iin de bu kesinlikle dorudur. 4-5 metre uzaktan ekilmi bir fotograf (solda) ne portre ne de genel grnmdr. Konuya yaklarsanz (sada), fotografn portre olduundan pheniz kalmaz, hem de baarl bir portre elde etmi olursunuz. Sadaki fotograf bir baka nemli portre hatasna daha rnektir: ortalanm yz. Portrelerinizi kiinin kafasn erevenin yarsnn stnde kalacak ekilde ekmeye aln. 3. Basit kyafetler sein Kark desenli veya renkli giysiler, ilginizi konudan uzaklatrmaktan baka bir ey yapmaz. Dz desenli ve sade renkli eyler giyin. Eer kyafet seiminde aresiz kaldysanz, giysinin fotograftaki etkisini azaltmaya aln. Ssl ve dar kyafetlerden saknn, ya da kyafeti glgede brakacak ekilde ayarlayn, bylece kiinin yz n plana kacaktr. Karmak giysiler dikkatinizi datr. Parlak basit kyafetler portrenize canllk katar. Renklere gelince, genellikle basit eyler tercih edin. Konunuzun doal rengini tamamlayan giysiler sein. Eer mmknse fotografn ekeceiniz kiiden kendisine en ok yakan rengi giymesini isteyin. Genelde herkes kendisine

en ok yakan rengi bilir. Mavi veya ela gzller, gzlerini n plana karacak kyafetleri tercih ederlerse daha etkili olur.

4. Ak diyafram kullann Saknlacak bir ey varsa o da kapal diyafram kullanmaktr. f/11 f/32 aral ak havalarda manzara fotograf ekmek iin uygun olabilir; fakat portreler iin bir problemdir. Kapal diyaframla ekilen fotograflarda arka fon net ve belirgindir, bu da n plandaki konuya olan ilgiyi azaltr. Geni diyaframlar: f/1.8den f/4e kadar, arka fonu flulatrr, etkisini azaltr, bylelikle kii odan merkezi olmu olur. 2 modeliniz varsa ve biri kameraya dierinden daha uzaksa, o kii fotografta bulank kabilir. zm olarak fonu netlikten karn ya da modelleriniz kameraya eit uzaklkta olsun. Fonu deil konunuzu gsterin! 5. Dikey Kompozisyonlar Deneyin Amatr portre fotograflarnn ok sk yapt hatalardan biri de portrelerini yatay ekme yatknlklardr. Bu, grup portresi ekerken ie yarayabilir ama tek bir bireyle alyorsanz makinenizi dik tutmay deneyin. Dik ereveleme zellikle solo almalarda baarldr, nk insan kafasnn ve gvdesinin de kuzey/gney ynl duruuna uygunluk gsterir. Dikey almalar ayrca iftleri fotograflarken de kullanlr, zellikle sarlmlarken. Bu romantik neri ifti, gruptan ok bir btn halinde gstereceinden daha baarl olur. Yataydan kann: nsan vcudu boyun, bel gibi ince blgeleriyle daha estetik ve doal gzkr. Fotografn ektiiniz tek bir kiiyse,dikey erevelemeler size bu blgeleri daha belirgin klmanz salar. Fotografnz dengeli, kompozisyonunuz baarl olur. 6. Sert ktan kann Portrelerinizi sabote etmenin en kolay yolu,kafann stnden gelen direk gne dr. Gz ukurlarnda, burnun etrafnda ve enenin altnda glgeler yaratacaktr. Profesyonel portreciler yumuak glgeyi nerirler, rnein: gneli bir gnde bir aacn altnda yz evreleyen k, glgeleri doldurur ve uygun bir k oluturur. Eer le vakti bir portre ekiyorsanz , konunuzun srtn gnee vererek kendiniz kolaylkla bir yumuak glge yaratabilirsiniz. Teknik olarak ters k da denir. Ters k makinenizin lm sistemini yanltabilir. Dik deil yumuak k: Dorudan gne alm portreyi dzeltmek iin Duncan Ball le gneinin etkisini,yar effaf bir emsiye kullanarak yumuatmtr. Konunuzu arkadan aydnlatmak da keskin, sert n olumsuz etkisini azaltacaktr, ama konunuzun her yerinde k olmas, makinenizin pozometresini artacak ve az pozlama yapmasna yol aacaktr. Bundan kanmak iin yaklan ve modelinizin yzne uygun deerleri sein. Ya da makinenizde varsa, direk modelin yzn baz almak iin spotmetre kullann. LGN FKRLER 1) Kameranz BULB (B) a ayarlayn, denklar kabloyla kilitleyin, yznze fla tutarak kamerann nnde gezinin. Fotografn heryerinde grneceksiniz. 2) Eik bir dzlemde yansmanz ekin.

KI FOTOGRAFI EKMEK N 10 PUCUK mevsimi yln en gzel zamanlarndandr. K mevsimi, fotografnn gneli ak bir havadan kar frtnasna kadar her trl hava durumunu filmine ya da hafza kartna aktarmasn salar. te bu k denemeniz iin size 10 fikir : 1. RENGN DOKUNUU Kar gzel bir fotograf nesnesidir fakat sadece kar fotograflamak biraz tekdze ve snk olabilir. Bu fotograftaki krmz araba gibi renkli nesneleri fotograf karesine ekleyerek fotograf bu tekdzelikten kurtarabilirsiniz. Bu, skc gri gn grntsn (sadece kar yaarken ekilen bir kare gibi) ka dntrmek iin gerekli olan dokunutur. 2. YILBAI IIKLARI Renkli ylba klar ile renkli fotograflar yaratlabilir. Ylba klarn ekmek iin en ideal zamann gecenin karanl olduunu dnebilirsiniz fakat karanlkta elde edeceiniz grnt, siyaha kar renkli noktalar olacaktr sadece. Sihirli saatte -alacakaranlk- ekeceiniz fotograflarda, renkli noktalarn yan sra etraftan da baz detaylar fotograflayabileceiniz iin daha ilgin grntler elde edebilirsiniz.

3. KIIN GNDOUMU Yazn uzun gnleriyle birlikte gne olduka erken doar. Kn, ge doan gne nedeniyle, gndoumu gibi gzel doa olaylarn yakalayabilmek iin erken kalkmanz gerekmez. Gnei fotograf karesinin dnda brakarak gnein yanndaki gkyznn n lebilirsiniz veya matrix lml pozometrenin verdii deeri kullanarak bu fotografta olduu gibi paral bulutlu bir grnt elde edebilirsiniz. 4. AYDINLANAN FIRTINA K frtnal bir mevsimdir fakat bu frtnalarn sonunda imek akar. Frtnal bir gnde imek akt zaman inanlmaz gzellikte bir k meydana gelir. Bu yakalamak iin yapmanz gereken frtnay beklemektir Yerel hava durumu haberlerini kontrol edip olas frtnann ne zaman patlak vereceini renerek potansiyel renkli yerleri gzlemleyebilirsiniz. 5. KT HAVADA FOTOGRAF EKM Hava kt olduunda bir ok fotograf evinde oturup bu durumdan yaknr. Fakat byk frsatlar karmaktadrlar nk byle havalarda harika fotograflar ekilebilir. Siz de kt havalardan yaknanlardan olmayn. Kalkn, kat kat giyinin, ekipmannz hava koullarndan koruyun(byk plastik sandvi poeti fotograf makinesini koruyabilir,objektifin etrafn daha abuk amak iin lastik bant kullanlabilir) ve hava durumuna uygun gzel grntler arayn. 6. IPLAK AALAR Renkli yapraklar sonbahar fotograflarnn temel nesnelerindendir. Fakat k aylarndaki yapraksz aalar grmezlikten gelmemelisiniz. Yapraksz aalar, geometrik izgisel grntlerinden ve yaplarndan dolay fotoraf iin mkemmel nesnelerdir. Bu fotografta olduu gibi geni al bir objektifle aacn sa alt tarafndan veya tele objektifle uzaktan bir fotograf ekebilirsiniz. Dallarn dzeninden enteresan bir blm ayrarak fotograflamak da iyi bir fikir olabilir.. Eer aacn sa alt tarafndan fotograf ekiyorsanz,diyafram ksp alan derinliini arttrarak grntdeki her eyin net olmasn salayabilirsiniz. 7. BUZ SAAKLARI Buz saaklar keyifli fotograf nesneleridir. Buz saaklarna yaklaarak yalnz bir buz saan veya geri ekilerek saaklar evresiyle birlikte ekebilirsiniz. Etrafnda dolap nden ve arkadan aydnlanm olarak fotograflayn. Close-up ekimler iin diyafram ksarak alan derinliini arttrn. 8. PENCERE FLTRELER K mevsiminde pencerelerde buu ve yamur damlalar gibi deiik su dnmleri oluur. Bu tarz grnen su dnmleri bal bana gzel fotograf nesneleridir ve ilgin fotograf filtreleri olabilirler. Su damlacklar veya donma zerine netleme yapn bylece pencerenin dndaki btn nesneler fon etkisi yaratacaktr. Eer fotograf makinenizden alan derinliini n izleme yapabiliyorsanz deiik diyafram deerleri iin etkiyi kontrol edin, eer yapamyorsanz; ilk nce en geni diyafram deeriyle sonra da orta ve en ksk diyafram deerleriyle fotograf ekin. 9. KAR POZLAMASI Yansyan len pozometreler (fotoraf makinesinin iine monte edilmi olanlar) orta tonlara gre ayarlanmlardr: eer pozometreye gre pozlama yapyorsanz ltnz nesnenin orta bir ton olarak belirlenecektir. Kar genellikle orta ton olarak deil beyaz olarak dnlr, bylece gneli kar beyaz olarak grndnde ekilen kar fotograflar genellikle en iyi gzkenlerdir. Matrix lm yapan pozometre ieren bugnn AF 35mm SLR makinelerinde hibir dzeltme yapmadan karn llen k deerini kullanabilirsiniz. Fakat merkez arlkl lm yapan pozometreye sahip eski makinelerde, llen deerden 1-1,5 stop fazla pozlama yapmak iyi fikir olabilir. AE modunda, bunu fotograf makinesinin pozlama kontroln +1e veya +1,5a ayarlayarak yapabilirsiniz. Havadan ekilen bu grnt iin, kta hi bir deiiklik yaplmad-beyaz karn nn aldatt koyu su yolu kemerine gre lm yaplmtr. Braketing yapmak ve not almak (makinenizle ilk kez kar fotograf ekiyorsanz karn fotograflarnzda istediiniz gibi gzkmemesi halinde kta yapmanz gereken deiiklii grmek iin) iyi fikir olabilir. 10. KI AKTVTELER Yln herhangi bir zamannda, mevsimsel aktiviteleri ekerek gzel fotograflar elde edebilirsiniz. Kayak, kzak, buz pateni ve da trman gibi baz mevsimsel faaliyetler k mevsiminde birok fotograf frsat sunar. Hareketi ve katlmclar fotograflayarak gelecekte tekrar tekrar bu aktivitelerle elenebilirsiniz.

ZEL TAVSYELER

KURALLARI YIKINFotograf ekerken aklnzda bulunduracanz kriter "Btn kurallar biliriz ama istersek bozarz ..." olmal. zellikle komposizyonda karmza kan altn kesim, ufuk hatt vb kriterler ekimlerinizde size yardmc olabilir ancak bu kriterlere bir din gibi bal kalmak durumunda da deilsiniz.

Farkl ve rahat kadrajlar deneyin. Uzmanlar (!) ve arkadalarnz beenmese de denemeye devam , sonuta bu sizin hobiniz ! Ancak "Ben yaptm, oldu !" kolayclna da kamayn ! EKECENZ FOTOGRAFLARI NCEDEN TASARLAYIN Boynunuzda makine "Ne karsa bahtma !" diye dolalmas baarl fotograf ekmek iin yeterli deildir. Byle bir alma tarznda iyi fotografla karlama ans ok fazla deildir. Bunun yerine belirli konualrda younlamak, ekim yapalcak konu ya da mekan hakknda aratrma yapmak, o konuda daha nce ekilmi fotograflar incelemek, kafanzda belirli grntlerle, ekmeyi dndnz fotograflarla ekime kmak daha doru bir yntemdir. rnein, "Bu haftasonu sahil yolunu ekeyim" diye yola kmaktansa "Bu haftasonu sahil yolundaki seyyar satclar ekeyim. Fotografmda satc, satt rn, satn alan olsun. Arka fonda stanbul grnts olsun, ama net olmasn (ki fotografta baskn olmasn), alan derinlii iin tele objektif ve ak diyafram deeri kullanaym..." gibi bir planlama ile ekime kmak daha baarl sonularla dnmenizi salayacaktr.21.00 PROJEKTRLE AYDINLATMA Katedraller, kaleler fotograf ekilmek iin idealdir. ekimlerinizi gne batmndan hemen sonra ekin gkyznde hala birka renk vardr. Binalar aydnlatan klar yapay olduundan kaynana gre fotografta renk oyunlar yapar. 80 A mavi filtre tungsten klarn yol at turuncu renk oyununu engeller. Fakat titrek,sar,sodyum sokak lambalarn dzeltmek daha zordur. Bu renkleri daha uyumlu kullanmay deneyin. Warm-Up filtre onlar yumuatr. Tungsten aydnlatmal binalar ekmenin bir dier yolu tungsten iin yaplm Fuji 64T 2 yada Kodak ektachrome 64T film kullanmaktr. Bina ok daha doal kar ve gkyznde k varsa elektirik mavisi grnr. Binalar hareket etmez , o yzden dk hzl 100 ASA film ve tripod kullann.Bylece daha fazla alan derinlii ve detay katm oluruz. Eer k azsa ve 1 saniyeden uzun pozlama gerekiyorsa filmin karlkllk deerlerini hesaba katn. Film hz kayb ortaya kabilir , normal lmden baka 1-2 poz yksek lm de yapn. Pozlama sresi ne kadar uzunsa, filmin k kayb da o kadar fazladr. Renkler de etkilenir ama bu genelde iyi anlamda olur. 22.00 IIK ZLER Ik izleri gece hareket eden aralar dk enstantane deeriyle ekerek oluturulur.Aydnlatlm binalar ve kprlerle birletirilirse ok gzel grntler ortaya kar. Bu resimleri ekmek iin en iyi yer ehir merkezleri ve youn otobanlardr. Aralarn sar sinyal lambalar krmz ve beyaz farlarna renk katacaktr. Doru k lmn yapmak biraz da tahmin iidir. Kameranz f/2.8de 1 saniye veriyorsa siz f/4de 2 saniye, f/8de 8 saniye, f/11de 16 saniyeyi de deneyin nk sre ne kadar uzun olursa izler de o kadar uzun olur. Eer makinenizin enstantane ncelikli modunda uzun ekim seenekleri yoksa, (B) Bulb modunu sein ve deklanr kablo kullann. zlerin uzunluu enstantane ve arabann hzna baldr. ehir iinde 30 mil hzla giden bir ara 1 saniye pozlamada 13 m iz brakrken, 10 mille giden bir ara 30 metre iz brakr. Ne kadar ok araba olursa fotografnnz o kadar hareketli olur! 23.00 Meyhane MDAVMLER Meyhaneler birok farkl hayatn kucaklat bir yerdir ve dinlenen insanlar ekmek iin idealdir. Bulunduunuz ortam iinde insanlara yaklarken ve ekerken temkinli olmak gerekir. Alkoll olduklarn unutmayn ve siz gvenli yolu seip arkadalarnz ekin. Ortamda varolan kullann, fla kullanmak ok rahatsz edici olur. Bulunduunuz ortam tungsten kla aydnlatlyorsa fotografa ayr bir hava katar ama siyah-beyaz fotograflarda ortamn k kayna farketmez. lk

ekimlerde insanlar kameradan ekindii iin portre tarz fotograflar oluacaktr fakat sonra almaya baladka daha doal fotograflar oluur.

EVDEK RAHATLIKKendinize bir fincan ay yapmak iin mutfaa gidin. Burada fotografn ekebileceiniz bir ok konu var? aydanln zerindeki yansmalar, camdaki buu, atal-kak-bak ve sofra takmlar resimleri ya da ii bulak deterjan dolu bir kase iindeki hava kabarcklar, baloncuklar. Sadece bir SLR makine ve standart bir 50mm objektif alp evinizdeki detaylar aratrn. Birok standart objektif 18 inche kadar net odaklayabilir ki bu yakn ekimlerde kendinizi eitmeniz iin uygun. Baz standart zoom objektifler yakn odaklama kapasitesine sahiptir ve fotografnn konuya daha da yaklamasna imkan verirler. DNCELERN ZGS D ortamlardaki yakn ekimlerde kompozisyonu glendirmek ve etkiyi arttrmak asndan izgi ve ekiller hayati nem tar, Mono uzman ve Practical Photography itiraks Tony Worobiec, byd yer olan North Devon sahilinde detay ekimleri yapm ve bu projeye "Karadaki Ritim" adn vermi. Siyah Beyaz, 25 ISO film ve orta format bir makine ile yava ekim kullanmas Tony'e mmkn olabildiince detay kaydetme imkan vermi. Siyah Beyaz film, renklerin karmaas olmakszn doku ve ekle dikkati ekti. Ve Kapal havada hatta aydnlk havada bile Tony'nin basklar her bir dokuyu, gzenei gsterdi. Sert glgeler rahatsz edici olabilir, bu nedenle glgeleri datmak ve daha az kontrast yaratmak iin bir para uzun beyaz kuma alp zerinize ve konuya tutun. Bu resimler iin ok deiik objektifler kullanlmad, bu da gsteriyor ki ne kullandnz deil nasl kullandnz nemlidir.

MACRO KOLAYLIIMikroskop kullanarak cam paras zerindeki canllar fotoraflamaktan, basit bir close-up filtre kullanarak im parasna yaklamaya kadar birok seenek sunan makro fotografl yaadmz dnyann iindeki yeni kk dnyalardr. Mikroskobun vizrne fotograf makinemizi balayabilmek iin zel bir adaptre ihtiyacmz var. Bu adaptrn fiyat 55 sterlin civarnda. Bytme tpleri kullanrken pozlamaya dikkat edilmelidir nk objektif ile film arasndaki uzakln artmas k kaybna neden olabilir. Ik kaybnn ne kadar olduunu kontrol edebilmek iin makineden lm aln ve ektiiniz kareden emin olmak iin braketing (gruplama) tekniini kullann.

GLGE GSTERS N KALIN EKLLERekilde rneini grdnz gibi gne gelen bir pencerenin nne bir para kt koyup kadn zerine iki nesne yerletirip ortaya kan glgeyi fotograflayn. Belki basit bir teknik ama ok etkili. Tim Gartside daha ilgin olsun diye iinde su olan mavi bir ie kulland ve normal bir A3 kat kullanarak ekim yapt. 81C warm-up filtre ile bunu denemek fotorafa daha da renk katacaktr. lm makineyle yapld. Ayrca Tim en iyi sonu iin bracketing (gruplama) tekniini neriyor.

DOAL DOKULARDokular her yerdedir ve en ok da doada. Aalarn gvdeleri, su yzndeki dalgalar, rmcek alar hatta deniz kenarndaki akl talarn dnn. Bunlarn hepsi gzmze farkl gzkecektir. Sabah erken saatlerde yeryzne iy yeni yamken geniletme tp taklm standart bir objektifle ekeceimiz konuya daha da yaklalabilir. Bu en kolay yntem ama geniletme tp dreceinden tripod kullann. Parlak renkli konular fotograflayn ve gl bir etki yaratmak iin ektiiniz konuyla kontrast bir fon kullann. Konunuza daha scak bir parlaklk eklemek iin altn renkli reflektr kullanarak aydnlatmay deneyin. Reflektrnz gnee doru tutun ki reflektr gnei dorudan konunuza yanstsn. Ayrca konunuzun doal grnmesi iin spreyle su pskrtmeyi deneyin.

SOYUT DOKULAR

Doku konusunda kendinizi varolan doal ya da el yapm konularla kstlamayn. Bir ift ayakkab ve biraz boyayla kendi evinizde de denemeler yapabilirsiniz. Bu, Tim Gartside'n eski bir ift botla yapmaya karar verdii bir ey. Botlar pe atmaktansa eline frasn alp ie koyulmu ve deiik renklerdeki boyalar botlara ve fona sratarak ift boyutlu bir grnt yaratm. Renkli boyalar yle zgrce datlm ki derinlik duygusu ve boyutsallk nemini yitirmi. Bu yntem iyi bir fikir, yapmas da kolay, tabii canl renkler iyi kullanldnda.

DENZE DORUYaratc yakn plan ekimler gerekletirmeniz iin deniz kenarlar ok uygun yerlerdir. evrenizde renkli yelkenlilerin olduu limanlar arayn. Rzgar srfleri ve kk sandallar fotografn ekilebileceiniz nesneler arasnda. 70-210mm gibi bir telezoom objektif aln ve kendinizle objektifin gsterebildii en uzak nokta arasndaki her kareyi kefedin. Numara, renk ve izgi gibi detaylarn oluturduu kareler yakalamak sizi ok artacak.

GEN AIYLA YAKINA GDNDetaylar yakalamak iin telephoto objektife ihtiyacnz yok. Genia objektifle de gayet iyi dokular yakalayabilirsiniz. Simon Stafford bu artc grnt iin Londra'daki Doal Tarih Mzesi'ni yaklaarak ekmi. Gr asn stunlara aadan yukarya bakarak ayarlam ve bu ekilde stundaki perspektif ve izgilerin bkkl vurgulanm, sonuta ortaya muazzam bir grnt km. Siz de buradaki stunlar gibi kendi evrenizdeki mze, ktphane ya da byk binalar fotograflayabilirsiniz.

KT HAVA Biraz rzgar ve yamurun sizi fotograf ekmekten alkoymas ok kolaydr. Ancak kt hava koullarn kaale almamak nefes kesici fotograf frsatlarn karmak anlamna gelir. Bulutlar, yamur, pus ve kar ounlukla fotograflnzda en iyi sonular ortaya karr. Kt hava size hayal gcnz en iyi ekilde test etme ansn verir. Kt koullara kar, tam olarak, kendinizi ne srersiniz. Bu ekimleri yapmak iin, biraz fazladan zen ve azim dnda, ok zel bir tertibata ihtiyacnz yoktur. YAMUR Uygun bir ekilde stesinden gelinirse yamur, fotograflarnza fazladan yaratc bir unsur ekleyebilir. Su, zellikle hava kararmken, tam bir ayna grevi grr. Bu yzden suyu renkli kent yansmalarn gstermek iin kullann. Mmkn olan en ksk diyafram deeri seilerek ve netlemeyi ilgilenilen iki noktann ortasna yaparak, her iki alann da keskin grnmesi salanabilir. Bunu kontrol etmek iin, eer varsa, kameranzn alan derinlii nizleme zelliini kullann. Maksimum etki iin gece yamurda ekim yapn ve su birikintilerindeki dkkan klarnn tm renklerini kaydedin. Birka yardmc pozlama, yamur damlalarnn filme kaydedilmesine engel olacaktr. Modern pozometrelerin olduka hassas lmler yapabilmelerine ramen, lm aldatc olabilir. Eer +1 ve +2 stopluk ekstradan ekimler yaparsanz, uzun pozlamann sebep olaca herhangi bir film hz kaybn hesaba katm olursunuz. SS VE PUS Sis ve pus fotograflarnz doal olarak gelitirir. Onlar doann doal filtreleridir ve ekstra atmosfer eklemek iin kullanldrlar. Sis gr netliini muhteem bir ekilde keser. yleyse fotograflayacak keskin hatl ekiller arayn ve ayrntlara inebilmek iin tele bir objektif kullann. Objektifin buulanmasn nlemek iin skylight filtresi kullann. Sis ve pus sahneleri, sahnenin fazla griye kamasn ve parlaklk azln nlemek iin yaplacak hafif dozda -yarm stop- fazla pozlamayla (overexposure), en iyi ekilde grnr. Gruplayarak pozlama (bracketing) da gerekirse kullanlabilir. Pusu yakalamak iin uygun bir zaman, gnein aniden doduu sabahn erken saatleridir.

GRADUATED FLTRE KULLANMA Bulutlardaki detaylar korumak ve fotografnzda gkyznn etkisini arttrmak iin graduated filtre kullann. Bu filtreler her gte ve renkte olabilir. Bunlar, objektifin nne bir adaptr halkas araclyla yerletirilmi tutma yuvasnn iinde plastik -reine- trevinde ya da dorudan objektifinize uyan, yuvarlak filtrelerdir. Graduated filtre kullanrken, onu ufukla ayn hizaya, doru olarak getirdiinizden emin olun. Filtre renginin fotografnzn iine ne kadar nfuz ettiini ve renklerin ne abuk deitiini kontrol etmek iin, eer varsa, kameranzdaki alan derinlii nizleme dmesini kullann. Geni bir diyafram akl, ok daha ayrntl bir deiiklie yol aacaktr. Filtrenin alt ksmnn ufukla ok fazla st ste binmediinden emin olun; yoksa zemin gereinden fazla karanlk gzkecek ve ekiminizi mahvedecektir. Grad filtre kullanrken pozlamanza da dikkat edin. Objektif yoluyla lm alyorsanz, filtreyi takmadan nce lmnz yapn. El pozometresi kullanyorsanz, parlak gkyznn k lmnz etkilememesini gz nnde bulundurarak, lm aadan aln. Sonra gerek k lmnn yapld iki taraf da yarmar stop aralarla gruplandrarak pozlayn (bracketing). Kn souk, frtnal gkyz iin kullanlacak en iyi filtre, ntral densiti gri(neutral density grey)dir. Ancak manzaralarnzn kyametimsi grnmesini istemiyorsanz, daha renkli grad filtrelerine dikkat edin. DETAYLAR Her zaman genel ekim almak zorunda deilsiniz. En fazla etkiye sahip olan eyler, ounlukla en kk olanlardr. Kaplar, ta duvarlar, yapraklar ve kap kollar gibi objelere (aslnda her eye) ynelik ekim yapmak iin, 70210mm gibi bir telezoom ya da tele objektif kullann. Bu emsiyenin alt ksm bile iyi bir fotograf olmu. NSANLAR Kt havada insan ekimleriniz iin destek arayn. Yamur damlalaryla kaplanm ya da buulanm bir cam paras ocuk ekimlerinde kullanlabilir. Cama ekiller ve resimler izmelerini salayn ve izim yaparlarken, nitelikli portreler yakalayabilmek iin, ifadelerini yakalayn. Tuhaf bir ekilde kt havada insanlar gerekten harika fotograflar oluturabilirler. nsanlar erevede kk kullann ya da bir manzaraya insan ilgisi ekleyebilmek iin kompozisyonunuzda geip giden insanlar silet olarak kullann. Ya da rzgarn silkeledii karakterlere veya yamurluklarn parlak renklerine yaklap, odaklann. RZGAR Rzgarl havada fotograf ekmek, fotorafa, duraan bir sahneye gre ok daha fazla hayat ve hareketlilik katar. Ancak kameranz sabit tutmak iin ieride durmanz ya da hzl bir enstantane deeri kullanmanz gerekebilir. Dk enstantane deerlerini bayraklar, otlar, bulutlar ve su gibi konularda deneyin. Veya buradaki fotografnn yaptn yapn ve ekiminize daha insancl bir his vermek iin fotografnza bir insan dahil edin. KAR zellikle direkt gne nda beyazn yanstc doasnn pozometrenizi yanltabilirliini dnerek kara dikkat edin. Bu durum genellikle en az bir stop fazla pozlamaya sebep olur. Bunun iin llen pozlama deeri bir stop arttrlr. Emin olmak iin ekime nce kameranzn verdii deerden balayn. Sonra yarmar stop aralklarla, ayn sahnenin tane daha, fazla pozlanm fotografn gruplandrarak ekin.

Bu fotograftaki krlk arazinin soukluunun gc, yalnzca tepelerdeki karla deil, ayrca gkyznde bir araya gelmi kar bulutlaryla da arttrlm.

Otomatik netleme (AF) nedir nasl alr?ou makinelerin otomatik netleme sistemleri, pasif (duraan) ilerler. Bu ilemde kontrasta (ztlk) gre lm yaplr. AF-sisteminin kullanm ok kolaydr: ekmek istediiniz nesneyi seip, hedeflediinizde deklanre yarm basarak netlemeyi yapm olursunuz. Ancak, zaman zaman, sadece dijital makinelerde olmayan, netleme sorunlar ile karlaabiliyoruz. Aada, en ok karlalan sorunlar ve bunlarn zmlerini sraladk: EN OK KARILAILAN AF SORUNLARI

SORUNKontrast veya belirgin olmayan monokrom (tek renkli) alanlar oluuyor. Seilen konu ok karanlk veya ortamda ok az k var.

SORUNUN SEBEBOtomatik netleme sisteminin asgari kontrast gereksinimi vardr. Pasif AFnin asgari aydnla gereksinimi vardr.

ZMAyn mesafede olan baka bir nesneyi lnz (netlik kayd bkz. kullanm klavuzu) ekim konusu yeterli uzaklkta ise, manel netleme, mesafe olarak sonsuz ayarna getirilir. Makineyi biraz eik tutup, tekrar netleme yapnz. Dier bir seenek olarak, ayn mesafede baka bir nesneye lm yapabilirsiniz. Ayn mesafede, baka bir nesneye lm yapnz. (netlik kayd bkz. kullanm klavuzu) Ayn mesafede, baka bir nesneye lm yapnz. (netlik kayd bkz. kullanm klavuzu) lm mesafesini belirleyiniz.

Otomatik netleme sistemleri, ekilen nesnede sadece yatay genelde, dikey yaplanma ve izgiler ve yaplanmalar var izgilere gereksinim duyarlar. ekilen nesne, ar yansma yapyor. ok kuvvetli / ar kar k. Farkl mesafede bulunan, pek belirgin olmayan nesneler ekilecek. Yansmalar, AF sistemini yanltr. Asgari kontrasta gereksinim vardr. Ar kar k, gereksinim olan kontrastlar kaldrr. Farkl mesafede bulunan nesneler, ana netleme alann dolduruyorlar.

Btn mkemmelliine ramen otomatik netleme sistemlerinin yetersiz kalabildii durumlar olacaktr. Orta ve st snf makinelerde bulunan manel netleme ayarlar, bu durumlar iin yaplmtr. Genellikle, tek tu zerinden AF/MF deiimi yaplr ve LCD ekran zerinden netleme, kontrol edilir. Manel netleme, otomatik netlemenin yerine gemez, ancak baz ekimlerde daha iyi bir yntemdir. Diyafram ve enstantane ile bal olarak kullanldnda, manel netleme ile mkemmel ve ilgin neticeler elde edebilirsiniz.

Enstantane (Perde aklk sresi) nedir nasl alr?

Aklama: Enstantane, pozlandrma sresi birimidir ve ounlukla, saniyenin kesitleri kadar srer. Enstantane sreleri, uluslararas standartlarn belirledii bir cetvel ile gsterilir. Her deer, bir sonraki deerin, iki mislisi veya yarsdr. Tabiiki bu dzenlemeler, dijital fotoraflk iin de geerlidir. Dijital makineler, normal saylan, 1 saniyenin altndaki sreler haricinde, 30 saniye veya daha uzun sreli enstantaneler uygulayabiliyorlar. Baz makinelerde bulb-ilevi vardr. Bu ilevde deklanr, bask tutulduu srece, obdratr (perde) ak kalr. Enstantane ile hareket ekilir, diyafram ile netlik-derinlii ynetilir. Sallama tehlikesi: Sallanm resimlerin olumas iin iki neden vardr: steyerek yaplm stenmeyen yan etki Sallanm resimler iin makinenin, otomatik veya manel enstantane ile kullanlmas, dijital veya analog olmas, fark etmez. Kural: Perde ne kadar uzun sre ak kalrsa, fotorafn sallanm olma tehlikesi o kadar artar. Sallanma tehlikesi sabit bir deer deildir; objektifin odak uzaklna, enstantaneye, hava durumuna bal a ve makinenin arlna baldr.

ekim rnei: Manzara ayrnts; diyafram: 3,2; enstantane: 1/15san.Odak uzakl: 320mm; kt hava artlar. 1. kendi kendine ekim 2. el ile ekimTavsiye: Elde ekim yaplabilecek en yava enstantane, objektif odak uzaklnn ters deeridir; yani 33mm civarnda olan bir odak uzakl iin 1/30san. olarak alnabilir; 100mm olan bir odak uzakl iin, enstantane ayarn 1/100san. olarak belirlemeniz gerekir. Hava artlar, zorlatrc unsur olabilirler. Oluan uzun enstantane sreleri nedeni ile, sallanma tehlikesi artar. Tavsiye: Destek alacanz bir zemin bulunuz veya sehpa (tripod) kullannz. Bugnk fotoraf makineleri gittike klp, hafifliyorlar. Bu geliim kullanc iin ok ho olsa bile, bnyesinde bir sorun barndrr: Makine gvdesi ne kadar hafif olursa, sallanma tehlikesi o kadar artar. AF-sistemlerinin ok iyi almalarna ramen, pozlandrma esnasnda makine kayabilir. Tavsiye: Destek alacanz bir zemin bulunuz veya bir sehpa (tripod) kullannz. Seenek olarak, elde ekimlerde makinenin, kendi kendine ekim zelliini kullanabilirsiniz. Bylece deklanre basmann yarataca sarsnty nlemi olursunuz. Hareketin fotoraf: Bilinli olarak bir hareketi ekmek, sallanma tehlikesi ile kartrlmamas gereken bir etkidir. Hareketi ekmek mmkndr fotoraflar, insan gznn tam olarak takip edemedii hz gsterebilirler. Burada temel olarak iki ayrm vardr: Hareketli konu, duraan fon: Bu tarzda makine sabit durur, konu hareket eder. Netleme, hareket eden konuya gre yaplr. Bylece konuda bir silecek etkisi yaratrz. Bu tarz, hareketin dondurulmasn nler. ekim rnei olarak bir elle ekimini veya hz gsterim arac olarak kullanm gsterebiliriz. ok ksa olan bir enstantane sresi, her trl hareketlilii alr.

Tavsiye: Enstantane sresini uzatnz. Hareketli fon ve dondurulmu konu: Bu tarzda konu netlemede tutulup, makine kullanc tarafndan konu ile paralel olarak hareket ettirilir. Arka plan eritlere dnrken, konu keskin olarak grntlenir. Burada hareketlilik, silik fon sayesinde oluur. sterseniz bir otomobili ekmeyi deneyiniz... Tavsiye: Burada, ksa enstantaneler kullannz.

Konu Hz yava Mesafe 5 Metre 10 Metre 20 Metre 30 Metre yandan 1/250 s 1/125 s 1/500 s 1/250 s

Hareket eri 1/125s 1/60 s 1/250 s 1/125 s nden 1/60 s 1/30 s 1/125 s 1/60 s

hzl

Diyafram (k miktar ayar) nedir?Aklama: Objektiften, makine iine girecek olan k miktarn, mevcut koullara gre ayarlamak gerekmektedir. Diyafram deerleri iin standartize edilmi bir sralama vardr; her basamak, giren k miktarnn ikiye katlanmasna veya yarlanmasna yol aar. Diyafram, netlik derinliindensorumludur. rnek: 8 diyaframdan bir basamak ilerleyip, 11 diyaframa gelirseniz, giren k miktarn yar yarya drm olursunuz. Ayn anda, ekmek istediiniz konunun, netlik derinliini ykseltmi olursunuz. Tabiiki bu ilemi, tersine de uygulamak mmkn. Giren k miktarnn ikiye katlanmas veya yarlanmas, her diyafram basamanda vardr; yani ister 2den 2.8 diyaframa, isterse 8den 5.6 diyaframa geilsin. Deiken k artlarn dengelemek amac ile, k miktarnn basamaklandrlmas, gereken enstantaneyi hesaplamak iin bir kolaylk olarak grnmektedir. Bu ekilde eit pozlandrma, garantiye alnr.

2.8 diyafram / 1/500 enstantane ile 4 diyafram / 1/250 enstantane, eit deerde ayarlardr.Aslna bakarsak diyafram saylar, orant saylardr. Diyaframn etkin aklk orants ile odak uzaklnn blmnden oluurlar. Klen diyafram akl ile beraber, diyafram says da klr. Ancak diyafram says her zaman tam say olarak verildii iin, garip bir durum ile kar karya kalyoruz: Diyafram says ne kadar byk olursa, diyafram akl o kadar byk olur; ve tam tersine... Netlik derinlii: Diyafram akl, netlik derinliini ynetir dedik, ancak netlik derinlii kavram ne anlama geliyor? Konularn netlenmesi, dzeyler ile olur. Bir konu netleirse, bu alan bir netlik dzeyi oluturur.

Bu alanda, konunun yanstt btn klarn, a duyarl filim yzeyindeki kesime noktalar bulunur. Bilgi: Bu kural, geleneksel filmlerde film yzeyi iin, dijital fotoraf makinelerinde ise CCDalglaycnn yzeyi iin geerlidir. Burada Odak (yakma) noktasndan sz ediyoruz. Konunun yanstt dier, btn klarn kesime noktalar, a duyarl yzeyin nnde veya arkasnda bulunur. Bu alanlar bulank olarak yanstlr.

Objektif (Nesnel)Objektifler, odak uzaklklar ile belirlenirler. Odak uzakl nedir? Fiziksel olarak bakldnda odak uzakl, bir objektifin k krma gcnn lsdr. Odak uzakl, bir objektifin, sonsuz uzaklktaki bir nesnenin keskin grnmesi iin ihtiyac olan mesafeyi bildirir. Objektifler, odak uzaklklarna gre, snflandrlrlar. Genel olarak objektifler, standart (normal), geni a, dar a (tele) ve zoom (deiken) gibi snflara ayrlrlar. Standart objektifler, bak as olarak, insan gz ile ayn gr tarzna sahiptirler; yani yakl. 45. Geni a objektiflerin daha kk odak mesafeleri vardr ve bu yzden daha byk aya sahip olurlar. Dar a objektifler ise, odak uzaklna bal olarak, daha kk bir ay kapsarlar. Bu yzden ekilen konular daha byk ve yakn grnrler. Zoom objektiflerin sabit odak uzaklklar yoktur. Bunlarn odak uzaklklar, en kk ve en byk deer olarak aklanr. Bu tr objektiflerin avantajlar ok aktr: odak noktalar ve resim alarn basamaksz olarak deitirmek mmkndr. En uzun ve en ksa odak uzaklklarnn orantsna, zoom faktr denir. rn.: 36mm 108mm odak uzakl olan bir objektifin faktr 3 olarak belirlenir; yani 3-kat-zoom (3x) objektif sz konusudur. Objektiflerin klk ls (objektif akl), objektifin optik kalitesini belirten bir deer olarak alglanr. Bu yanltr !!! Iklk ls sadece, azami diyafram akln, bununla beraber enstantaneyi aklar. Yksek kl olan objektifler, klk ls dk olan objektifler ile karlatrldnda, daha hzl enstantanelere olanak tanrlar. Iklk ls, n mercek ap ile odak uzakl orantsndan hesaplanr. Iklk ls, ayn zamanda, en byk diyafram aklna eittir. Objektifin perspektifi ( boyutlu grnm) yoktur... Perspektif iin objektifin odak uzakl veya ekim as, nemli deildir. Sadece konu, perspektifi belirler. Yani, eit byklkte olan iki nesne, objektife ayn mesafede olduklarnda, filmde ayn byklkte grntlenirler; nesnelerin mesafesi deitiinde, perspektif oluur. Uzak olan, yakn olandan daha kk grnr. Dikkat: Filimde grdmz byklk orantlar, nesnelerin gerek orantlar hakknda fikir vermezler. Ksa mesafeden ekilen her ey, arka plana orantl olarak, normalden byk grnr burada dik perspektiften bahsedilir. Uzun mesafeden ekilen her ey, arka plana orantl olarak, normalden kk grnr 2. burada dz perspektiften bahsedilir. 1. Dik perspektif oluturmak iin geni a objektifler kullanlmaldr. Dz perspektifler iin ise, byk odak uzaklna sahip objektifler, daha uygundurlar. Odak uzakl ne kadar byrse perspektif, o kadar dz olur.

Bit'ler ve Byte (bayt)'lar?Veri byklkleri Kilobyte (kB) veya Megabyte (MB), daha byk dosyalarda ise Gigabyte (GB) olarak verilir.1 1 1 1 Byte Kilobyte Megabyte Gigabyte 8 Bit 1024 Byte 1024 Kilobyte 1024 Megabyte

1. RGB ilemi iin veri byklnn hesaplanmas (kB olarak) : 2. Resim dosyas bykln hesapladktan sonra, kullandnz hafza taycnn depolama kapasitesini lebilirsiniz. Burada dikkate almanz gereken husus, hesaplama iin, sktrlmam resim dosyalarnn temel alnddr. Dijital fotoraf makineleri, ounlukla JPEG-ilemine gre kayt yaparlar. Bu ilem, resim verilerini nce sktrp, sonra hafzaya alr. Dk sktrma orannda bu deer 1:7 olarak belirlenmitir; yani veri dosyas, kayt edilmeden nce, 7 faktrnde, klr.

Dijital Fotraf Makinesinin znrlAklama: znrlk, bir saysal (dijital) fotorafn yatay ve dikey skln belirten ldr.

l birimi olarak resim-noktalar veya piksel kullanlr. Merceklerin ve CCD-alglaycnn iyi olduklarn varsayarsak, znrlk ne kadar yksek olursa, fotorafn veya basknn grsel olarak brakt izlenim, o kadar iyi olur.znrlk zenginlii kavramn, geleneksel fotoraflktan tanyoruz. Burada da, farkl znrlklerden sz edebiliriz: Yksek duyarl filmler kaln grenli olurlar ve daha dk znrle sahiptirler; dk duyarl filmlerde ise tam tersidir. Normal, geleneksel filmlerin znrl yakl. 10 milyon nokta veya daha fazladr. Ancak burada kk bir snrlama yapmamz gerekiyor: dijital makinedeki CCDnin aksine filmlerin a duyarl gm-halojenid grenleri dzenli bir ekilde sralanmamtr. Dijital makinelerde en ok kullanlan znrlkler unlardr:

320 x 240 640 x 480 1024 x 768 1280 x 960 1600 x 1200 2048 x 1535 2272 x 1704 2560 x 1920 3024 x 2016 4256 x 2848

= = = = = = = = = =

76.800 307.200 786.432 1.3 milyon 2.1 milyon 3.3 milyon 4.1 milyon 5.0 milyon 6.0 milyon 12.1 milyon

Dijital fotoraflarn kalite seviyeleri ve gereksinimleri, ortam ihtiyalarna gre belirlenir

Dijital Fotoraf Makinelerinin SnflarDijital fotoraf makineleri 3 baarm snfna ayrlr:

lek olarak, dijital makinenin znrl ve fiyat esas alnr. Tabii ki dijital makinelerin kullanm imknlar, snflarst olabilir. Performans snflar blnmesi, gncel makineler temel alnarak yaplmtr. lerde bu snflarn ierikleri deiebilir veya yeni snflar oluabilir; ancak kullanm orantlar hep ayn kalacaktr.

Giri snfSadece ara/sra, amatr ve keyif amal fotoraf meraknn peinden gidilirse, dijital fotoraflk dnyasna giri yaplmak isteniyorsa veya maddi olanaklar snrsz deilse, bu snftaki makinelere ynelmek gerekir. Bu snfn snr yakl. 3 milyon znrlktedir. ounluk olarak, bu snfn makineleri 2 milyon piksel niteliinde olurlar. Bu makinelerin ok zevkli olmalarna karlk, profesyonel dzeyde netice beklememek gerekir. Bask snr 10x15 cm olarak belirlenebilir. Ancak bu makineleri e-posta iletiimlerinde veya internet sayfalarnda da, kullanabilirsiniz. Bu snfa rnek olarak Digital Q1, FinePix A120, A330 ve A340 gsterebiliriz.

Orta snfBurada bamllk yapan dijital fotoraflk balyor; neticeler, geleneksel fotoraflk taraftarlarn bile hayran brakabiliyor. Bu snf 2 il 6 milyon znrlk arasnda belirleniyor. Bu makineler, ok iyi bir resim znrlnn yansra optik zoom, hatt SLR-teknolojisi sunabiliyorlar. En ge bask neticeleri alndktan sonra, dijital fotorafln hangi dzeyde olduu aka grlyor. Ortalama 3 milyon standart znrlk ile dijital fotoraflk, geleneksel fotorafln gerisinde olmadn ispat ediyor. Bu snfa rnek olarak FinePix S5000, F420, F610 ve F 710u gsterebiliriz. (FinePix S 7000 ve S20 PRO yar-profesyonel snfa ait olan makinelerdir.)

st snfst snf makineler, ounlukla, meslek kullanm iin tasarlanmlardr. Fiyat olarak bu makineler 2000 ile 25.000 veya daha fazla, aralnda bulunurlar. Profesyoneller iin istenilen dzeyde olmakla beraber, normal amatrler iin fazla gelebilirler. Baz makineler 12 milyon znrle kadar kabilmekte; yani 40 70 MB dosyalar olumakta. Bu boyutlarda alabilmek iin, uygun bilgisayarlarn ve hafzalarn bulunmas gerekir. Bu tr makineler, rn. stdyo ortamnda, dorudan bilgisayara balanarak kullanlr. Bu snfa rnek olarak FinePix S3 PROyu gsterebiliriz.

Dijital Fotoraf Makinelerinin DonanmBaka: Optik (grsel) bakac, geleneksel makinelerden tanyoruz. Dijital fotoraf makinelerinde de optik bakalar vardr. Muhtelif makinelerde, gz bozukluu (diyoptri) ayar yaplabilir; bu ayar gzlkl kullanclar tarafndan tercih edilir.Dijital fotoraf makineleri, bakaca seenek olarak, bir ekran (ounlukla TFT-LCD) ile donanmlardr. Ekrann, fotoraf nceden ve sonradan gsterme zellii vardr. yi bir dijital makinenin, ekran kapatabilme zelliine sahip olmas gerekir; nk ekranlar, en ok enerji harcayan birimlerdir.

Pozlandrma lm / ynetimi: Dijital fotoraf makinelerinin ounluunda pozlandrma, merkez arlkl TTL (objektif iinden lm)-yntemi ile llr ve ynetilir. Orta ve st snf makinelerde enstantane ve/veya diyafram ayarlarn belirlemek mmkndr.

Pozlandrma dengelemesi: Bir ok geleneksel makinede olduu gibi dijital makinelerde de, pozlandrma dengeleme ayarlar vardr ve ounlukla +/- 3EV olarak verilir. Enstantane: Pozlandrma sreleri elektronik olarak dzenlenir. Buna ek olarak bazmakinelerde elektronik ve mekanik obdratrn beraber iledii sistemler vardr. Teknolojinin bugn ulat dzeyde enstantane deerleri 1/10.000 saniyeye kadar kabilirler.

Diyafram: Eski kuak dijital fotoraf makinelerinde diyafram ayar, sadece otomatik olarak yaplabiliyordu. Gncel makinelerde, otomatii devre d brakp el ile diyafram ayarlar yapmak mmkn. Objektif: Dijital fotoraf makinelerinde eitli objektif trleri kullanlr. Bunlar odak uzaklklarna, mercek yaplarna gre ve zoom veya deitirilebilir veya eilebilir olma zelliklerine gre ayrt edilirler. Basit dijital grntleme cihazlarnda ise cam yerine plastik mercekler kullanlr.Odak uzakl: Dijital makinelerin odak uzaklklar, her zaman 35mm filme edeer olarak verilir. Burada da geni adan dar aya kadar mm ile hesaplanr ancak dijital makinelerin resim alglayclar 35mm ile eit byklkte olmayp, ounlukla daha kk olan, farkl boyutlardadrlar. Bu bilgiler znrlk / alan orants olarak verilir. Ik gc: Bir objektifin en byk diyafram akln, k gc olarak adlandrmaktayz. rn. f/2.8 olarak ifade edilir.

Mesfe ayar (netleme):Sabit netleme ( Fiksfokus): Bu tr objektiflerde mesafe ayar gerekmez. Netlik derinlii kullanlarak, btn nesneler keskin olarak alglanr. Otomatik netleme (Autofokus): Otomatik mesafe ayarlama sistemini, geleneksel makinelerden tanyoruz. Burada aktif ve pasif AF-yntemleri arasnda ayrm yapmak zorundayz. Dijital makinelerde, genellikle, pasif AF-yntemleri kullanlr. Bu yntemde, lm alan dahilindeki kontrast elektronik olarak alglanp, netlik, en iyi kontrast oluana kadar, takip ettirilir. El ile netleme: Bu netleme tarznda ekim mesafesi (netlik), el ile verilir. Makro (yakn) ekim: Yakndan yaplan ekimleri, makro ekim olarak adlandryoruz. rnein FinePix S20 PROda asgari yakn ekim mesafesi 1cm (!) olarak kullanlmaktadr. Netleme, otomatik veya el ile yaplabilir.

Fla: Neredeyse btn dijital fotoraf makinelerinin, gvde dahilinde olan flalar vardr. Bu flan bir ok ilevleri bulunmaktadr. Artk standart olan a/kapat ilevinin yannda otomatik fla, krmz-gz azaltc etkinlik, zorunlu fla ve fla nn gcn ayarlamak gibi ilevler bir ok makinede vardr. Genellikle flalarn rehber says 10 12 civarndadr. Baz makinelerin ezaman girii vardr. Beyaz ayar: Ik, gn zamanna gre, farkl renk-slarna sahiptir. Bu zellik halojen, spotve normal suni k kaynaklarnda da vardr. Tabiiki farkl kaynaklarn karmndan oluan klar da gz nnde bulundurmamz gerekir. Dijital fotoraf makineleri, otomatik olarak mevcut k ortamna uyum salarlar. eitli makinelerde bu zellik el ile de yaplabilir.

ekimlerin kullanm: Baz makinelerde sadece son ekim silinebilmesine ramen, genelde setiiniz resimleri, silebiliyorsunuz. Ayrca btn kareleri silme zellii de vardr.

Dier zellikler:Sehpa (tripod) vastal ekimler: Sehpa balantsnn btn makinelerde bulunmas gerekir; nk uzun sreli pozlandrmalar ve makro ekimler iin sehpa, vazgeilmezdir. Televizyon/Video balants: ekimleri izlemek ve izletebilmek iin bir televizyon balants, ada gereksinimler arasndadr. Kullanm: Mmkn olduu kadar kolay ulalabilir tulara ve ilevlere sahip olmas gerekir; zir kullanm klavuzlar pek okunmuyor. Balantlar: Cihazlar arasndaki balantlar kolay ulalr, ada ve salam olmalar gerekir. Yazlm: Makine ve bilgisayar arasndaki iletiimi salayan yazlmlarn, ambalaj dahilinde bulunmalar gerekir. Burada nemli olan tek husus, yazlmlarn kolayca yklenebilmesi ve kullanlabilmesidir. Bir ok kullanc, ambalaj dahilinde daha fazla yazlm istese de bunun pek fazla anlam olmaz; nk yarm-yazlmlar veya uygun olmayan yazlmlar kimsenin iine yaramaz. imdiki zamanda ok uygun fiyatlara, ilevsel yazlmlar bulmak mmkn.

Temel kurallara uyulduunda fotoraf istediiniz gibi olur...Dijital fotoraflk, doal olarak, geleneksel fotoraflk temelindedir. Burada da otomatik netleme (AF), diyafram ve enstantane gibi kavramlar geerlidir. Bu kavramlar geleneksel SLR makinelerden tanyoruz, ancak dier film kullanan makinelerde pek pek ilemedik. Bu noktada dijital fotorafln bir avantaj daha ortaya kyor: gncel dijital makinelerin, ufak ve toplu olmalarna ramen, SLR makinelerin ayar olanaklarna sahip olmak gibi, dhiyane zellikleri mevcut. Makineyi, otomatik ayarlar ile snrl olarak kullanmak istemiyorsanz, otomatii kapatp, el ile kullannz. Bu konuda makinenin, el ile yaplan ayarlarnn kolayca eriilebilir olmas gerekir, yoksa srekli olarak kullanm klavuzuna bakmak zorunda kalabiliriz. FinePix serisinin btn modelleri, bir ok ileve kolayca ulaabileceiniz ekilde tasarlanmtr. neri: Bazen, btn ilevler kullanm klavuzunda yer almayabilir veya anlalmayabilir, bu durumda ilev tular ile oynamaktan ekinmeyiniz veya en yakn Fujifilm Dijital bayiinize danabilirsiniz.

Temel Fotoraf Semineri Ders Notlar

Hazrlayan: Ufuk M. Duygun

Kaynaklar Prof. Sabit Kalfagil zzet Keribar M.S.. Fotoraf Blm, Prof. Sabit Kalfagil ve retim Grevlisi Kamil Blbln derslerinde ilenmi Temel Fotoraf Bilgileri, Siyah Beyaz Karanlk Oda ve leri Fotoraf Teorileri ders notlar fsak Filtreler Ders notlar Refo Fotoraf Dergisi FSAK web sitesi emalar Ufuk M. Duygun Barbara London and John Upton, Photography

indekilerGR FOTORAF MAKNES 1. NE DEL KAMERA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. MAKNELERN BALICA ELER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Netleme Sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Obtratr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Diyafram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Film Sarma Kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e) Numaratr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f) Geri Sarma Kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g) Vizr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h) Objektif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. MAKNE TPLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Kompaktlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Tek Objektifli Refleks Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Vizrller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) ift Objektifli Refleks Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e) Byk formatl Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IIK 1. Parlaklk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Yn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Renk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Kelvin Skalas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Gerek ve Sahte Renk Islar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Kontrast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Renk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Rengin Doas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Spektrum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. Rengin Kompozisyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Yerel Parlaklk Uyumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Parlakla Uyum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13. Annda Parlaklk Kontrast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14. Parlaklk Sabitesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . EKM TEKNKLER 1. Pozlandrma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Edeerlik Yasas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Edeerlik Sapmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. eitli Konularda Pozlandrma Problemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Alan Derinlii ve Koullar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Ikla Boyama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Mimari Fotoraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Panorama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

indekilerFLTRELER VE YARDIMCI ARALAR Filtreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Pankromatik S&B filmler iin filtreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) S&B ve Renkliler in Ortak Filtreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Renkli Filmler in Renk Dzeltici Filtreler . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Pozometreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Elde Kullanlan Pozometreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Fotoraf Makinesi inde Kullanlan Pozometreler . . . . . . . . . . 3. Yardmc Aralar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Sehpalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Deklanr Kablosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) anta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Fla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e) Genel Fotoraf Malzemeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. KOMPOZSYON 1. Ik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Doku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Ritm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Armoni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Kontrast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Perspektif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Netlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Hareket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Zamanlama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. Efekt Filtreleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SYAH / BEYAZ KARANLIK ODA 1. Bir Fotorafn Oluumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Kontrol Basamaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Karanlk Oda Organizasyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Gelitirici Tipleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Durdurma Banyosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Saptama (Fikser) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Gm Kalnt Testi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Hipo Kalnt Testi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Minimum Pozlama ile Maximum Kararma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. Bir Film Nasl Gelitirilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Mkemmel Negatif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Negatif Nasl Deerlendirilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13. Pozlandrma le Gelitirme Arasndaki 9 liki . . . . . . . . . . . . . . . . 14. Gelimeyi Etkileyen Faktrler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15. Bir Gelitiricinin Kimyasal Yaps . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SZLK

Giri

Giri

Fotoraf Makinalar1) ne Delii KameraA ne Delii (optik merkez) Grnte

B asal eksen Konu A

B Konu dzlemi (x) Objektif dzlemi ekil: 1 ne Delii Kamera alma Prensibi ve zellikleri (y) Film dzlemi

MERAKLISINA

AB = AB

x y

Camera Obscura yani ine delii kamera yalnzca karanlk bir kutudan ibarettir. Bu kutunun bir tarafnda ine ucu byklnde bir delik vardr. Konudan gelen k nlar bu delikten geerek kar taraftaki ekran zerine der ve o konunun ters bir grntsn oluturur. Tm fotoraf makinelerinin temel prensibi bu kameradr. Ancak bir takm sorunlar vardr. rnein deliin ok kk olmas nedeni ile olduka karanlk bir grnt elde edilebilir (ekil: 2). Grntnn daha aydnlk olabilmesi iin delik apnn bytlmesi gerekmektedir. Bu da grntnn bulanklamasna sebep olur. (ekil: 3) Bu kameray gelitirmek iin yaplacak ey, ekil: 2 Kk bir delikten grntnn oluumu ona kullanm kolayl salayabilmesi iin bir takm ilaveler yapmaktr. Bunlar, daha net ve aydnlk bir grnt iin bir mercek (ekil 4) ve bu mercekten geen nlarn iddetini denetleyebilmekekil: 3 Byk bir delikten grntnn oluumu

Fotoraf Makinalariin bir diyafram (iris), n istediimiz zaman geebilmesi iin alr kapanr bir kapak yada rtc (obtratr), bu rtc sistemin hareketini balatabilmek iin bir deklanr, rtcnn istediimiz sre kadar n gemesini salayabilecek hz ayarlayabilen bir baka kontrol dzenei (enstantane ayarlar), nereyi fotorafladmz grebilmemiz iin bir baka (vizr), film koyma haznesi, filmi sarma kolu, biten filmi geriye ekil: 4 Basit bir mercek ile grntnn oluumu sarma kolu, bulunduumuz ortama gre n iddetini lebilecek bir k ler (pozometre) gibi bir takm dzenekler olabilir.

ekil: 5

2- MAKNELERN BALICA ELER. a) Netleme Sistemi: 1. Helikoid Sistem: Netlemeyi gerekletiren vidal iki tpten ibaret bir aparattr. Bir ie kapann alp kapanrken yukar-aa hareketi gibi merceklerin film dzleminden uzaklap yaknlamas ile netleme yaplr. Netleme ayar, manuel (M) yaplabildii gibi son zamanlarda gelitirilmi modellerde tomatik olarak da (autofocus -AF) netleme yaplabilir. 2. Krkl Sistemler: Byk ve orta boy kameralarda bulunur. Objektif ile film dzlemi arasnda bir krk vardr ve objektif yada film dzlemi ileri geri hareket ettirilerek netleme yaplr. Grntnn kadraj ve netlik kontrol bir buzlu cam zerinden izlenebilir. b) Obtratr: In film zerine dme sresini belirleyen mekanik bir sistemdir. Bu sreler ounlukla saniyelerin birimleri kadardr. rnein 1/1, 1 / 2, 1 / 4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000 gibi. Objektifler aras ve perdeli olmak zere iki tip obtratr sistemi vardr. Obtratrn iki fonksiyonu vardr. b1) Ik miktarn saptamak, b2) Hareketi saptamak.

Obtratr skalas

Fotoraf Makinalar

ekil: 5 Diyafram aralklar

c) Diyafram In younluunu kontrol edilebilmesini salayan, bytlebilen yada kltlebilen bir delikten ibarettir. ki fonksiyonu vardr. a) In younluunu kontrol eder, b) Net alan derinliini kontrol eder. Diyaframn ve obtratrn birlikte kullanlmas ile n younluu, sresi, hareket ve alan derinlii kontrol edilir. Meraklsna

Merkezi ObtratrSistem, mercekler arasnda yer alr.

Perdeli ObtratrObjektif ve aynann arkasnda, film dzleminin hemen nnde yer alr. Deklanre baslmad srece film yzeyini srekli kapal tuttuu iin objektif deiimi yaplabilir. Maksimum hz yksektir. Temel hz ve altnda fla kullanlabilir. Tamiri zor ve pahaldr. Hareketli grntlerde deformasyon yapabilir. Grltl alr. Sarsnt yapabilir.