dijagnostika motor

8/8/2019 Dijagnostika Motor

1/11

Dijagnostika i odravanje cestovnih vozila

DIJAGNOSTIKA MOTORA

1. Polazne postavke

U praksi se dijeli na:

- statistiku dijagnostiku

o odreivanje intervala kada se moe oekivati otkaz

o ne omoguuje procjenu za pojedinani element

o karakteristian neselektivan pristup

o ukljuuje rasipanje resursa zbog greki koje se ne mogu izbjei

- dijagnostiku primjenom dijagnostikih sredstava

o podrazumijeva utvrivanje tehnikog stanja bez rasklapanja sklopa

o zasniva se na registraciji, obradi i analizi informacija bitnih zaodreeni element ili sklop

o cilj je predvianje nastanka otkaza

Yg

Yp

prognoza


2/11

t1 t

2. Fizike osnove dijagnostike

-praenje tokova procesa na odreenom elementu- promjena struktura elemenata

porast zazora preko tolerancija

- eksterna manifestacija (buka,

toplina, vibracije...)

- identifikacija veza izmeu ekst.

manifestacije i stanja elementa

- utvrivanje dijagnostikih

parametara

odluka o korekciji elementa

2

S I S T E M

E L E M E N T I

DIJELOVIELEMENATA

IZLAZNIPROCESI

DIJAGNOSTIKI

PARAMETRI


3/11

Vaan zakljuak:

o parametri izlaznih procesa dovoljno tano odraavaju

svojstva strukture i kvalitet funkcionisanja sistema ilielemenata,

o analiza izlaznih procesa omoguuje zakljuivanje o stanjuelemenata,

o nazivaju se dijagnostikim parametrima.

Uslovi za korienje parametra izlaznih procesa kao dijagnostikog sistema:o istoznanost,

svakoj vrijednosti strukturnog parametra mora odgovarati samojedna u potpunosti odreena vrijednost parametra izlaznogprocesa

o slijedivost,

promjenu strukturnog parametra mora pratiti tano odreenapromjena parametra izlaznog procesa

o dostupnost,

svojstvo prostiranja u prostoru u cilju dopiranja do take gdje jemjerenje mogue

o jednostavnost za mjerenje,

primjena uobiajenih tehnologija za mjerenje odgovarajuihparametara

o pouzdanost mjerenja,

3


4/11

u odreenim mjernim uslovima moraju se dobijati istovjetnirezultati

Preduslovi za uspjeno izvrenje tehnike dijagnostike:

o odabir izlaznog procesa koji daje najbolju informaciju o tehnikomstanju,

o izuavanje reima rada sklopova i prepoznavanje najboljeg nosiocainformacije,

o utvrditi zakonitosti promjene parametara kao funkcije preenog

puta ili vremena rada i utvrditi granine vrijednosti,

o izbor tehnikih sredstava koja omoguuju dobijanje dijagnostikihinformacija i preradu u razumljive simbole,

o odrediti optimalnu strategiju traenja neispravnosti transportnogsredstva ili njegovog elementa.

3. Metode dijagnostike tehnikog stanja

U zavisnosti od vrste izlaznog parametra koji se koriste postoje:

o Funkcionalna

- mjerenje izlaznih funkcija transportnog sredstva u radnimuslovima

4

Objekatdijagnosticiranja

Dava(indikator)

Ureajza

analizuMjerni

ureaj


5/11

- poreenje sa projektovanim normama

Primjer: na osnovu puta koenja utvrditi stanje koionog mehanizma

o Akustina

- jedna od najstarijih metoda,

- veinu otkaza prati karakteristian zvuk,

- potrebni su precizni akustini mjerni ureaji,

- oekuje se njen razvoj i u budunosti.

o Vibraciona

- energija udara i amplituda vibracije u pokretnim dijelovima jeproporcionalna veliini zazora izmeu elemenata.

150

120

90

60

30

0,2 0,6 1,0 (mm)

5


6/11

o Kombinovana

Predstavlja kombinaciju navedenih metoda

o Hemijskom analizom ulja za podmazivanje

- uzimanje uzoraka ulja,- vrenje spektralne analize,- utvrivanje nivoa opiljaka u ulju,

- zakljuivanje o stanju elemenata koji se podmazuju,- (long life service).

4. Osnovni pojmovi o motorima SUS (SUI)

Podjela prema:o vrsti radnog ciklusa (otto, diessel),

o taktnosti (dvo ili etvorotaktni),

o broju cilindara,

o rasporedu cilindara,

o nainu hlaenja,

o izvedbi sistema za napajanje (karburator-rasplinja, ubrizgavanje),

o ostale podjele (broj obrtaja, specifina snaga, wankel i sl.).

Dijelovi motora:

Nepokretni:o blok,

6


7/11

o glava,

o karter,

Pokretni:o klipovi,

o klipnjae,

o radilica,

o zamajac,

o razvodni mehanizam.

Sistemi na vozilu:o za napajanje,

o za hlaenje,

o za podmazivanje,

o za paljenje (?).

5. Dijagnostika tehnikog stanja motora

Primarna uloga dijagnostici tehnikog stanja klipno-cilindrine grupe

Neophodna mjerenja:

o pritisak na kraju takta sabijanja (kompresija),

o isticanje sabijenog vazduha iz cilindara,

o potpritisak u usisnom kolektoru,

o pritisak u karteru motora,

o koliina izduvnih gasova koja prodire u karter motora,

o potronja motornog ulja.

7


8/11

Analizirat e se samo neki od navedenih parametara.

6. Pritisak na kraju takta sabijanja

- najzastupljenija metoda dijagnostike,

Neophodni uslovi za mjerenje:o motor mora biti na radnoj temperaturi,

o akumulator mora biti napunjen,

o na otto motoru treba usisni leptir biti otvoren u potpunosti,o demontaa svjeica, grijaa ili brizgaljki,

o postavljanje ureaja za mjerenje,

o mjerenje se obavlja tri puta po cilindru.

Dozvoljeno odstupanje:o razlika izmeu srednje vrijednosti bilo koja dva cilindra ne

smije biti vea od jednog bara kod otto motora,

o razlika izmeu srednje vrijednosti bilo koja dva cilindra nesmije biti vea od dva bara kod diessel motora.

Orjentirne traene vrijednosti:

o diessel 30 35 bara,

o otto 8 11 bara.

Uzroci pada pritiska:

o istroenost klipnih prstenova, klipa i cilindra,

8


9/11

o kvar na zaptivau,

o progorjeli ili nepodeeni ventili.

Izmjereni pritisak nije dovoljan za potpunu dijagnozu.

Dodatni postupak:

o u kompresioni prostor se sipa malo ulja (max do zapremine

kompresionog prostora),

o ponovo realizovati mjerenje,o analizirati izmjerene vrijednosti.

Zakljuak:o Ako je pritisak porastao za jedan bar ili vie, istroeni su cilindri

ili klipni prstenovi,

o Ako nema porasta pritiska, vjerovatno se radi o ventilima,o Ako je u pitanju zaptiva, uje se itanje.

7. Isticanje sabijenog vazduha iz cilindra

Dijagnostika metoda koja se bazira na dovoenju vazduha pod pritiskom,

Uslovi:

o motor zagrijan na radnu temperaturu,

o ukljuiti prvi stepen prenosa i parkirnu konicu,

o demontirati svjeice, grijae i brizgaljke,

9


10/11

o klip na cilindru na kojem se vri mjerenje dovesti u VMT u

taktu sabijanja,

o kroz otvor na svjeici dovesti vazduh pod pritiskom (8 9

bara).

Praenje indikatora:

o pad pritiska u cilindru ne smije biti vei od 20 %,

o kod demontiranog preistaa za vazduh pojava itanja ukazuje

da je usisni ventil otkazao,

o ako se itanje pojavi na izduvnom kolektoru otkaz je na

izduvnom ventilu,

o pojava itanja na otvoru za dosipanje ulja ukazuje da se

problem nalazi na klipu, cilindru ili klipnim prstenovima,

o ako se u hladnjaku pojave mjehurii onda je oteen zaptiva

izmeu glave i bloka motora.

propusnost

10


11/11

(000) km

11

dijagnostika motor

Documents