DIAGNOSTIC CRITERIA AND FACTORS ASSOCIATED WITH

THAI ELDER ABUSE BY FAMILY MEMBERS

M.L. SOMJINDA CHOMPUNUD

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT

OF THE REQUIREMENTS FOR

THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY (NURSING)

FACULTY OF GRADUATE STUDIES

MAHIDOL UNIVERSITY

2007

COPYRIGHT OF MAHIDOL UNIVERSITY

Fac. of Grad. Studies, Mahidol Univ. Thesis / iv

DIAGNOSTIC CRITERIA AND FACTORS ASSOCIATED WITH THAI ELDER ABUSE BY FAMILY MEMBERS M.L. SOMJINDA CHOMPUNUD 4536769 NRNS/D Ph.D. (NURSING) THESIS ADVISORS: CHOUNCHOM CHAROENYOOTH, Ph.D., MARY PALMER, Ph.D., KANUENGNIT PONGTHAVORNKAMOL, Ph.D., THAVACHAI VORAPONGSATHORN, Ph.D.

ABSTRACT Elder abuse has received increasing attention as a serious problem affecting millions

of elderly people worldwide. Little is known about elder abuse in Thailand; yet, it has been found that it has a high prevalence compared to that in other countries. This descriptive cross-sectional study aimed to develop diagnostic criteria for elder abuse and criteria for diagnostic confidence level, to identify the prevalence of elder abuse, and to examine factors associated with elder abuse. The study was guided by the life course perspective. The participants were 249 elderly people living in Ladgrabung District. Simple random sampling was used to select the participants. Data were collected by interviewing participants using a set of questionnaires composed of the Demographic Data Form, Interview Guide for Screening of Elder Abuse, Chula Mental Test, Barthel ADL Index, Elder’s Behavior Assessment, Family Member at Risk of Abuse Questionnaire, and Family Relationship Scale. Data were analyzed by means of descriptive statistics, Chi-square test, and Univariate and Multiple logistic regression.

The results revealed that approximately 15.7% of the participants had experienced at

least one abusive behavior based on the newly developed diagnostic criteria for elder abuse. About 26% of the abused elderly people had definite diagnoses and 74% had possible diagnosis. The prevalence rates of various types of elder abuse, including psychological abuse, financial abuse, neglect, physical abuse, and sexual abuse were 11.2%, 4.4%, 3.6, 2.0%, and 0%, respectively. Factors associated with elder abuse were gender, sufficiency of income, perception of health, personal health compared with health of other elders, functional status, family members’ behavioral problems, family members’ mental health problems, family members’ dependency on the elderly people, and family relationship (p < 0.05). The predictors of abuse among Thai elderly people were gender, family members’ behavioral problems, family members’ dependency on the elderly people, and family relationship, which could co-predict elder abuse by 34%.

The study findings have raised public awareness and provided significant knowledge

which can be used to enhance effectiveness of intervention to prevent and manage the abuse situation among the elderly population in Thailand.

KEY WORDS: ELDER ABUSE / DIAGNOSTIC CRITERIA/ / FACTORS/

FAMILY MEMBERS 130 pp.

Fac.of Grad.Studies, Mahidol Univ. Thesis / v

เกณฑการวนิิจฉัยและปจจัยที่เกี่ยวของกับพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุจากสมาชิกในครอบครัว (DIAGNOSTIC CRITERIA AND FACTORS ASSOCIATED WITH THAI

ELDER ABUSE BY FAMILY MEMBERS) หมอมหลวง สมจินดา ชมพูนุท 4536769 NRNS/D ปร.ด. (การพยาบาล) คณะกรรมการควบคุมวิทยานิพนธ: ช่ืนชม เจริญยุทธ, Ph.D., MARY PALMER, Ph.D.,

คนึงนิจ พงศถาวรกมล, Ph.D., ธวัชชัย วรพงศธร, Ph.D.

บทคัดยอ พฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุไดรับความสนใจเพิ่มมากขึ้นเนื่องจากเปนปญหาที่รุนแรงสงผล

กระทบตอผูสูงอายุนับลานลานคนทั่วโลกคน ความรูและการศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุมีไมมากนัก แตกลับพบวาความชุกของปญหานี้สูงเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ การวิจัยเชิงบรรยายแบบภาคตัดขวางครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาเกณฑการวินิจฉัยพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุและระดับความเชื่อมั่น ศึกษาความชุกของพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุและปจจัยที่เกี่ยวของ โดยใชวิถีทางดําเนินชีวิตเปนกรอบแนวคิด กลุมตัวอยาง คือผูสูงอายุ จํานวน 249 รายที่อาศัยอยูในอําเภอลาดกระบัง ไดจากการสุมตัวอยางแบบงาย เก็บขอมูลดวยการสัมภาษณโดยผูวิจัย แบบสัมภาษณประกอบดวยแบบบันทึกขอมูลสวนบุคคล แนวคําถามสําหรับคัดกรองพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุ การทดสอบสภาพจิตจุฬา ดัชนีบารเธลเอดีแอล แบบประเมินพฤติกรรมผูสูงอายุ แบบสัมภาษณสมาชิกในครอบครัวที่เสี่ยงตอการเกิดพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุ และแบบวัดสัมพันธภาพ วิเคราะหขอมูลดวยคาสถิติเชิงพรรณา การทดสอบไคสแควรและการวิเคราะหความถดถอยโลจิสติค

การศึกษาพบวา รอยละ15.7 ของผูสูงอายุมีประสบการณของพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุตัดสินโดยใชเกณฑการวินิจฉัยที่พัฒนาขึ้นใหม ผูสูงอายุที่ถูกกระทํา รอยละ 26 วินิจฉัยวาเปน การวินิจฉัยที่เช่ือมั่น และรอยละ 74 วินิจฉัยวานาจะเปน ความชุกของพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุดานจิตใจ ดานทรัพยสิน การทอดทิ้ง ดานรางกาย และดานเพศ เทากับรอยละ 11.2, 4.4, 3.6, 2.0, 0, ตามลําดับ ปจจัยที่เกี่ยวของกับพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุ ไดแก เพศ ความเพียงพอของรายได การรับรูภาวะสุขภาพ การเปรียบเทียบสุขภาพกับผูสูงอายุอื่น การทํากิจวัตรประจําวัน ปญหาพฤติกรรมและปญหาดานจิตใจของสมาชิกในครอบครัว การพึ่งพาของสมาชิกในครอบครัวและสัมพันธภาพในครอบครัว มีความสัมพันธอยางมีนัยทางสถิติที่ระดับ .05 ปจจัยที่สามารถทํานายพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุคือ เพศ ปญหาของสมาชิกในครอบครัวดานพฤติกรรมและการพ่ึงพา และสัมพันธภาพในครอบครัว โดยพยากรณไดรอยละ 34

ผลจากการศึกษาสรางความตระหนักตอสังคม และใหขอมูลที่สําคัญสามารถนําไปเพิ่มประสิทธิผลในการวางแผนและจัดกิจกรรมเพื่อปองกันและจัดการกับปญหาพฤติกรรมที่สรางทุกขตอผูสูงอายุตอไป 130 หนา