de slalom van studiesucces - ord2019 · 2019-07-11 · adviezen voor een integrale aanpak 1. zorg...
TRANSCRIPT
![Page 1: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/1.jpg)
De Slalom van Studiesucces
Ellen KlatterOnderwijsresearch Dagen, 2019
![Page 2: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/2.jpg)
Studiesucces
“Not everything that can be counted counts, and not everything that counts can be counted”
A. Einstein, 1914
![Page 3: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/3.jpg)
Slalom van studiesucces
➢ leren te manouvreren
in het leven en de studie,
naar een (nog-niet-zo-strak)
omlijnd doel….
➢ met het streven de route
naar de finish zo efficient
mogelijk af te leggen.
![Page 4: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/4.jpg)
Studiesucces
![Page 5: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/5.jpg)
Studiesucces ….
“Definitie? Daar hebben we
geen definitie van, het is een
verzameling van dingen die we
doen, waar wel over nagedacht
is, maar het is niet zo dat we
een gedeelde definitie hebben.”
(docent)
“Diploma behalen in 4 jaar,
maar ook een professioneel
imago opbouwen en
het naar je zin hebben.
Klaarstomen voor het
werkveld.”
(student)
“Definitie van studiesucces?
Dat studenten (toch) in vier jaar
hun opleiding af kunnen
hebben. Dus nominale tijd, dus
niet diegene die extra zorg
nodig hebben, er na het eerste
jaar nog uitgooien.”
(manager)
“Studiesucces is vooral een maat voor het systeem, en heeft
weinig van doen met de individuele ontwikkeling van de student” (pag.13)
![Page 6: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/6.jpg)
Onderwijsinstellingen hebben de ambitie om leerlingen en studenten succesvoller te laten
studeren, dat wil zeggen met minder vertraging, uitval, afhaken, switch of stoppen
Studiesucces = Studierendement
Is ons onderwijs rendabel?
Focus ligt dan op financiën
Hoeveel kost het om jongeren op te leiden tot een diploma,
en past dat in ons verdienmodel? Hoeveel hebben we er voor over?
Studiesucces
![Page 7: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/7.jpg)
Diplomarendement – HBO NL
![Page 8: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/8.jpg)
Studiesucces hbo naar vooropleiding
![Page 9: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/9.jpg)
Uitval hbo na 1 jaar (naar vooropleiding)
![Page 10: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/10.jpg)
Uitdaging op het mbo (2017)
Bron: ROA
![Page 11: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/11.jpg)
Trilemma
KwaliteitToeganke-
lijkheid
Doel-
matigheid
Onderwijs
→ studiesucces
Onderwijs
-gevenden
Teams
![Page 12: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/12.jpg)
Commissie Studiesucces
Opdracht van CvB en CMR
“Kom tot adequaat beleid op het gebied
van het verhogen van studiesucces,
met onder andere aandacht voor de BSA
als studiesucces verhogende maatregel.”
![Page 13: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/13.jpg)
Werkwijze commissie
• Plan van Aanpak (goedgekeurd)
• Literatuurstudie en interviewvragen
- wat betekent studiesucces
- welke maatregelen – nav cijfers?
- maatschappelijke ontwikkelingen en uitdagingen
• Selectie opleidingen obv Trendanalyses
• 37 panelgesprekken, 2 meet ups11 opleidingen uit alle 6 domeinen: management, docenten,
studenten, bestuurders, experts, decanen en lectoren
• Analyse van de gesprekken
• Conclusies en adviezen
![Page 14: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/14.jpg)
https://trajectum.hu.
nl/tweede-kamer-
fluit-minister-terug-
soepel-bsa-van-de-
baan/
BSA max 40 ECTS
![Page 15: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/15.jpg)
Vier NVAO-standaarden
Standaard 1: De beoogde leerresultaten passen bij het niveau en de oriëntatie van
de opleiding en zijn afgestemd op de verwachtingen van het
beroepenveld en het vakgebied en op internationale eisen
Standaard 2: Het programma, de onderwijsleeromgeving en de kwaliteit van het
docententeam maken het voor de instromende studenten mogelijk de
beoogde leerresultaten te realiseren
Standaard 3: De opleiding beschikt over een adequaat systeem van toetsing
Standaard 4: De opleiding toont aan dat beoogde leerresultaten zijn gerealiseerd
WHY
HOW
WHAT
![Page 16: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/16.jpg)
10 maatregelen uit de literatuur
1. Gedragen doelstellingen (standaard 1)
2. Hoge verwachtingen (standaard 2)
3. Balans uitdaging en ondersteuning (standaard 2)
4. Actief leren en involvement (standaard 2 en 4)
5. Aandacht voor eerste maanden (standaard 2)
6. Respect talentverschillen diversiteit (standaard 2)
7. Geleerde integreren vaardigheden oefenen (standaard 2)
8. Toetsing en feedback, focus op het leren (standaard 2, 3, 4)
9. Samenwerking en studentbetrokkenheid (standaard 2)
10. Veel contact met docenten (standaard 2)
Standaard
1
Standaard
2
Standaard
3
Standaard
4
ⱱ
ⱱ
ⱱ
ⱱ ⱱ
ⱱ
ⱱ
ⱱ
ⱱ ⱱ ⱱ
ⱱ
ⱱ
leeromgeving
![Page 17: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/17.jpg)
Onderwijskundige maatregelen uitgewerkt
Organisatie curriculum
• kort-cyclisch blokonderwijs (sequentieel georganiseerd)
• spreiding van toetsen
• kleinschalige organisatie-eenheden
Inhoudelijke doelstelling
• ontwikkelingsgericht onderwijs
• integratie kennisonderdelen en praktijkonderdelen
• betekenisvolle theorie
Pedagogiek en didactiek
• binding van studenten op de inhoud
• persoonlijke relaties
Uitgangspuntenvan
COM en IPO
![Page 18: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/18.jpg)
Op basis van voorgaande....
Studenten volgen onderwijs...
• In themagerichte blokken
• Contact in kleine groepen
• Studenten ‘aan de bal houden’
• Onderwijs is feedback / feedforward gedreven
• Effectieve zelfstudie
• Authentieke opdrachten
COM en IPO
onderwijs
Sterke socialeen academische
binding
![Page 19: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/19.jpg)
P-rendementen COM en IPO (cohort 2013 – 2017)
![Page 20: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/20.jpg)
Adviezen voor een integrale aanpak
1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap
2. Ontwikkel per opleiding een integraal evidence informed onderwijsplan,
bestaande uit:
• Gezamenlijke missie en visie op studiesucces
• Een curriculum waarin het leren van student centraal staat
• Zicht en grip op de cijfers
• Inzet op voorbereiding studeren in het eerste jaar
• Aanpak verhoging de docentkwaliteit
3. Koppel het BSA-beleid aan de kwaliteit van het onderwijsplan
4. Zorg voor kennisdeling tussen de opleidingen
5. Zorg voor adequate monitoring, inclusief effectmeting
![Page 21: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/21.jpg)
Slalom de bocht door….
“Het gaat over de vraag hoe een goede balans tussen rendement
en persoonlijke ontplooiing het beste gestimuleerd kan worden…”
![Page 22: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/22.jpg)
Onderwijs voor de mens en zijn persoonlijke ontwikkeling
DidactiekPedagogiek
Vakinhoud
mbo ≥ hbombo > hbo
mbo = hbo
![Page 23: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/23.jpg)
Waterspiegel
Onderwijskunde
Pedagogiek
Didactiek
klassenmanagement
Stille
weten
Curriculum
ontwerp
ICT
tools
Ethische laagInterpretatie
en betekenis
Psychologie
Persoonlijke
pedagogische
oriëntatie
Toetsing
Pedagogische deugden
Mens worden
![Page 24: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/24.jpg)
Spelregels voor onderzoek
Gericht op wat & hoe
▪ Verklarend
▪ Werkzame bestanddelen
▪ Interventies
▪ Objectief
▪ Regelmatigheden
▪ Onderzoeker buiten proces
▪ Generaliseerbaarheid
▪ Onafhankelijk
▪ Effectiviteit
▪ ‘Neutraal’
ONDERWIJSKUNDE
Gericht op waartoe
▪ Richtinggevend (kompas)
▪ Context specifiek
▪ Betekenisgericht
▪ Subjectief
▪ Bijzonderheden
▪ Onderzoeker invoelend
▪ Situationeel
▪ Met voorkennis
▪ Pedagogische kwaliteit
▪ Normatief
PEDAGOGIEK
&
![Page 25: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/25.jpg)
PEDAGOGIEKONDERWIJSKUNDE
Spanningsveld
Combinatie noopt tot andere visie op
beoordeling kwaliteit van onderwijs
Acceptatie van pedagogiek noopt ook tot ander
beoordelingskader van onderwijsonderzoek
![Page 26: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/26.jpg)
Integraal model van onderwijs
Team van
pedagogisch
sensitieve
docenten
DidactiekPedagogiek
Vakinhoud
![Page 27: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/27.jpg)
Oproep - Integrale aanpak voor studiesucces
Docent, durf jezelf / team in het centrum te plaatsen
Team, management, wees een 'lerende instelling’
Politiek, heb moed om tweezijdig te beoordelen en te waarderen
ten gunste van de Slalom tot Studiesucces
“Not everything that can be counted counts,
and not everything that counts can be counted”
A. Einstein, 1914
![Page 28: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/28.jpg)
Onderwijs om te vormen
Ellen Klatter en Rob Martens Oproep tot ander
onderwijsonderzoek
Als we leerlingen gelijke kansen willen bieden, dan zullen we meer (complex)
onderzoek moeten doen naar het WAT, HOE en WAARTOE
van ons onderwijs
Manifest - Onderwijs om (te) vormen (Didactiefonline)
https://didactiefonline.nl/blog/blonz/onderwijs-om-te-vormen
![Page 29: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/29.jpg)
Vloeiende slalom
Persoonvorming & Kwalificatie
![Page 31: De Slalom van Studiesucces - ORD2019 · 2019-07-11 · Adviezen voor een integrale aanpak 1. Zorg voor sterk (gedeeld) onderwijskundig leiderschap 2. Ontwikkel per opleiding een integraal](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060318/5f0c775d7e708231d4358b18/html5/thumbnails/31.jpg)
“Het zal langzaam gaan. Ik maak niet meer mee dat mijn
student-gecentreerde visie op grote schaal in het hoger
onderwijs zal worden toegepast. Er is namelijk wel een
drastische verandering bij sommige docenten nodig.”
Sommige docenten kunnen er slecht tegen als ze studenten
fouten zien maken. Maar docenten moeten leren dat ze de
analyse moeten waarderen en niet in de eerste plaats de
uitkomst. Ze zouden zich beter moeten realiseren dat ze bezig
zijn met de toekomst van een ander en daar past een
bescheiden houding bij”. (NRC, 1993)
“Studeerbaarheid als norm voor het hoger onderwijs”
Wienand Wijnen