dbh2___ 1- ikus hizkuntza - irudia hautematea - irakurketa - errepertorioak _ hizkuntza espezifikoak...
DESCRIPTION
DBH2 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - irakurketa - errepertorioak _ hizkuntza espezifikoak - komunikazioaTRANSCRIPT
IKUS HIZKUNTZAH A U T E M A T E A e t a K O M U N I K A Z I O AA r t e l a n b a t e n i r a k u r k e t aH i z k u n t z a e s p e z i f i k o a k
I r u d i aT e s t u i n g u r u aI k u s l e aI k u s p u n t u a
ARTELAN BATEN
IRAKURKETA
• Testuinguru historikoa
• Testuinguru sozial, geografiko, kulturala
• Espresioa, adierazpena
• Ikus elementuen nagusitasuna, lehentasuna
• Prozedurak eta teknikak
* errepertorioak *
Testuinguru historikoa
• Artelana ze garaitan sortua izan zen.Testuinguru historikoa islatua geratzen da artelanean.
Ramses II.aren tenplua (k.a. 1290-1224)
Abu SimbelEgiptiar arkitektura
Nefertariren hilobiko pinturak(k.a. 1300-1225) Erreginen Bailara
Egiptiar pintura murala
Aurrekoaren testuinguru historiko berbera du.
La danaide, Rodin(1885)
Rodinen museoa, ParisEskultura modernoa
Aurrekoen testuinguru historiko desberdina du.
Testuinguru sozial, geografiko, kulturala
• Artelana non sortu zen.Testuinguru sozial, geografiko eta kultural bereko artelanak eremu geografiko hurbilean sortu dira.
Argizko hormak 011Muros de luz 011
(2005)Aitor Ortiz (Bilbo, 1971)
Argazki digitala aluminioan
Domina gehiago, erantzukizuna handiago(2004)Abigail Lazkoz (Bilbo, 1972) Tinta paper gainean
IbiltariaEl Caminante (Gasteiz, 1985)
Juan Jose Egizabal (Logroño, 1961)Hiri-eskultura
Artelan honen eta aurrekoen testuinguru sozial, geografiko, kulturala berdina da; eremu geografiko hurbilekoak dira.
Aharia, Hontza Anne P. Smith (Florida, 1980)
Eskultura robotikoa
Artelan hauek eta ondorengoak aldiz testuinguru sozial, geografiko, kultural desberdinekoak dira; eremu geografiko urrunagokoak dira.
“Sueños de galopes 5” seriea (2006); teknika mixtoa mihiseanOrlando Salero (Venezuela, 1971)
Jae-Hyo Lee (Korea, 1965)Altzairua, iltzeak, egurra … eskultura organikoak
Espresioa, adierazpena
• Gai bera artista ezberdinek oso modu ezberdinean tratatu dezakete, emaitza bezala adierazpen ezberdina lortuko delarik.
Meninak (1656)Diego Velazquez
Joel-Peter Witkin's
Equipo Crónica
Pedro José García Andreo
Manolo Valdés
Pablo Picasso
Ikus elementuen nagusitasuna, lehentasuna• Konposizio batean elementu bat(zu)en
nagusitasuna ematen da.
Trena inguratzen duen euri giroa
eta abiadura adierazteko
argiaren, kolorearen eta pintzeladaren nagusitasuna, kasu honetan.
Euria, baporea eta abiadura; Turner (1844)
Prozedurak eta teknikak
• Prozedura eta teknikak artelanaren emaitza erabakitzen du.
Gioconda
(
1503-6)
Leonardo
da
Vinci
Gioconda
-lego
EYESKI23
DOLK
* ERREPERTORIOAK *Gaien arabera errepertorioak deritzen
taldetan sailkatu ohi dira batzuetan artelanak eta irudiak; hauek
zenbaitetan lengoaia propioa garatuko dute aldi eta kultura ezberdinetan.
Bodegoia
Erretratua
pintura generoak
Marina
Paisaia
AlegoriaIdeia abstraktuen irudikapena figura edo ikurren bidez
historikoa
Pintura erlijiosoa
mitologikoa
Biluzia
Pasarte kostunbristak
eskultura tipologiak
ErliebeaPlanoari, hondoari itsatsia; baxu-erliebea, erdi-erliebea, altu-erliebea, erliebe-hondoratua.
Gune arkitektonikoetako mukulu biribileko eskulturaArkitekturarekiko menpekotasuna eta ikuspuntu mugatua ditu.
Funtzio arkitektonikodun eskultura
mukulu biribileko eskultura inguragarria eta arkitektura dependentzia gabea
burua
bustoa
gorputz erdikoa
gorputz -enborra
hiru laurdenekoa
gorputz osokoa
zaldizkoa
zutikakoa
jesarria
etzana
otoizlaria
eskaintzailea
Kolosoaneurri naturala askogatik gainditzen duena
monumentalagertaera baten, zerbaiten, norbaiten memorian eraikia
talde eskultorikoa
hiri -eskultura
HIZKUNTZA
ESPEZIFIKOAK
• Margolaritza
• Argazkia
• Zinea
• Komikia
• Marrazketa
• Eskultura
• Arkitektura
• Grabatua
Margolaritza, argazkia, zinea, komikia, marrazketa, erliebea
• Ikuspuntu bat espazioan.Ikuspuntua hautatzen dute eta irudikatu nahi duten espazioa mugatzen dute.
• Eremua irudiak barne hartzen duen espazioaren lagin irudikaria da ala zinean ikustarazte pantailan begiak ikusten duena.
• Kanpo eremua erreferentzia markoak mugatzen duenetik kanpo dago; ikusleak irudimenaren bidez eraikitzen dituen elementuak dira (pertsonaiak, dekoratua …) baina irudiaren eremuan agertu ohi ez direnak:
Zatikatzea (fragmentación): pertsonaien edo elementuen atalak enkoadratzearen bidez eremutik kanpo uzten direnean, honek berekin dakar ikusten ez diren elementuen atalak kanpo eremuan egotea.
pertsonaien begiradek, ahotsak, argiak, soinuak, kamera mugimenduak, pertsonai ala elementuen eremuarekiko sartu irtenek… kanpo eremuarekiko arreta piztu dezakete.
CH ep13 part3
Batzuetan, irudiaren kanpo eremuan dagoena irudiaren eremuan ager daiteke (itzala, islapena), baliabide desberdinak erabiliz:itzala
ispilua
argia
islapenaura
begiak
Horizonte bezala jokatzen duen dekoratua edo elementuen atzean dagoena ala ikuspuntuaren edo kameraren atzean dagoena ere, kanpo eremua izango da, kontra-eremu bezala joka dezakeena.
• Kontraeremua: Ikuspuntua, ispiluan islatutako pertsonaiarena, irudiaren barne eremuan, agertzen da, nahiz eta pertsonaia kanpo eremuan kokatuta dagoen. Kontraeremua eremuan agertzen da.
eremua
kontraeremua
Ikuspuntua –planoa aldatuz eremu –kontraeremu jokoa sortu daiteke.
Marrazketa
• Analisia, ezaguera, adierazpena.Marrazketa ezaguera tresna bat (ere) da; diziplina desberdinak izan ditzake.
• Mimesia: marrazkiak errealitatearen alderdiren bat zehaztasunez imitatzea jarraitzen du.
• Irudia ez figuratibo bezala ulertzen duen adierazpena ere izango da; ikusmenaren bidez ikustatzen diren elementuak deskribatzera mugatzen ez dena.
• Abstrakzioa:objektuetan inplizitu dago marrazkia.
Eskultura (mukulu biribilekoa)
• Objektuaren inguruan biratzea.Eskulturak bere ingurua inguratzen duen ikuspuntua eskaintzen du.
• Eskultura isotropikoa: eskultura inguratuz hautematen duguna ez da aldatzen.
• Eskultura anisotropikoa: ikuspuntu ezberdinetatik behatuz hautematen duguna aldatu egiten da.
Arkitektura
• Translazioa espazioan.Arkitekturak espazioan translazio aukera ematen digu, ikuspuntu anitzak eskainiz .
Eraikinak kanpo espaziotik, kanpo aldetik begiratuz, espazio neurri batean mugatua dirudi.
Eraikinak barne espazioan, barruan desplazatuz, ikuspuntu ezberdinak eskaintzen dizkigu, kanpotik begiratuta espazio mugatua badirudi ere.
Grabatua, argazkia
• Birsortzeko gaitasuna.Artelana birsortzeko gaitasuna dute.
Ikuslegoarekin kontaktua eta hedatzea ahalbidetzen da.
birsortzea interesen - merkatuaren eskaeren araberakoa izango da