1

MORS DIDONIS ET ODIVM ÆTERNVM ERGA ROMANOS

1. VERG. Æn. IV 586-96

Regina e speculis ut primam albescere lucem

uidit et æquatis classem procedere uelis,

litoraque et uacuos sensit sine remige portus,

terque quaterque manu pectus percussa decorum

flauentisque abscissa comas 'pro Iuppiter! ibit

hic,' ait 'et nostris inluserit aduena regnis?

Non arma expedient totaque ex urbe sequentur,

diripientque rates alii naualibus? Ite,

ferte citi flammas, date tela, impellite remos!

Quid loquor? Aut ubi sum? Quæ mentem insania mutat?

Infelix Dido, nunc te facta impia tangunt?

Tum decuit, cum sceptra dabas [...].

2. VERG. Æn. IV 607-29

Sol, qui terrarum flammis opera omnia lustras,

tuque harum interpres curarum et conscia Iuno,

nocturnisque Hecate triuiis ululata per urbes

et Diræ ultrices et di morientis Elissæ,

accipite hæc, meritumque malis aduertite numen

et nostras audite preces. si tangere portus

infandum caput ac terris adnare necesse est,

et sic fata Iouis poscunt, hic terminus hæret,

at bello audacis populi uexatus et armis,

finibus extorris, complexu auulsus Iuli

auxilium imploret uideatque indigna suorum

funera; nec, cum se sub leges pacis iniquæ

tradiderit, regno aut optata luce fruatur,

sed cadat ante diem mediaque inhumatus harena.

Hæc precor, hanc uocem extremam cum sanguine fundo.

Tum uos, o Tyrii, stirpem et genus omne futurum

exercete odiis, cinerique hæc mittite nostro

munera. Nullus amor populis nec foedera sunto.

Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor

qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

nunc, olim, quocumque dabunt se tempore uires.

Litora litoribus contraria, fluctibus undas

imprecor, arma armis: pugnent ipsique nepotesque.'

2

3. OV. her. VII 9-20

Certus es ire tamen miseramque relinquere Dido,

atque idem uenti uela fidemque ferent?

Certus es, Ænea, cum foedere soluere naues,

quæque ubi sint nescis, Itala regna sequi?

Nec noua Carthago, nec te crescentia tangunt

moenia nec sceptro tradita summa tuo?

Facta fugis, facienda petis; quærenda per orbem

altera, quæsita est altera terra tibi.

Vt terram inuenias, quis eam tibi tradet habendam?

Quis sua non notis arua tenenda dabit?

Scilicet alter amor tibi restat et altera Dido;

quamque iterum fallas altera danda fides.

4. OV. her. VII 29-30

Non tamen Ænean, quamuis male cogitat, odi,

sed queror infidum questaque peius amo.

5. OV. her. VII 45-6

Non ego sum tanti—quid non censeris inique?—

ut pereas, dum me per freta longa fugis.

6. OV. her. VII 181-96

Si minus, est animus nobis effundere uitam;

in me crudelis non potes esse diu.

Adspicias utinam, quæ sit scribentis imago!

Scribimus, et gremio Troicus ensis adest,

perque genas lacrimæ strictum labuntur in ensem,

qui iam pro lacrimis sanguine tinctus erit.

Quam bene conueniunt fato tua munera nostro!

Instruis inpensa nostra sepulcra breui.

Nec mea nunc primum feriuntur pectora telo;

ille locus sæui uulnus amoris habet.

Anna soror, soror Anna, meæ male conscia culpæ,

iam dabis in cineres ultima dona meos.

Nec consumpta rogis inscribar Elissa Sychæi,

hoc tantum in tumuli marmore carmen erit:

PRÆBVIT ÆNEAS ET CAVSAM MORTIS ET ENSEM;

IPSA SVA DIDO CONCIDIT VSA MANV.

3