con duong chuyen hoa

7/29/2019 Con Duong Chuyen Hoa

1/125


2/1252 | Mc lc

Mc lc

Kinh Bn Lnh Vc Qun Nim (Tng bn I) ................................................ 4Cht t lch s...................................................................................................... 20i , tn kinh v ni dung.............................................................................. 24

i kinh......................................................................................................... 24V tn kinh ....................................................................................................... 24Phn tch ni dung kinh ................................................................................. 25

Phng php hnh tr ....................................................................................... 27Qun chiu thn th....................................................................................... 27

Bi tp 1: Th c thc.................................................................................... 28Bi tp 2: Theo di hi th trong sut chiu di ca n............................. 30Bi tp 3: Hp nht thn v tm li thnh mt ton th c ho iu ...... 31Bi tp 4: Dng hi th thc hin s an tnh trong ton thn ............. 33Bi tp 5: Qun chiu c thc v nhng t th ca c th................ 35Bi tp 6: Qun chiu c thc v nhng ng tc ca c th........... 36Bi tp 7: Tip xc su sc hn na vi c th............................................ 37Bi tp 8: Nhng lin h duyn sinh gia c th v vn hu v tr ...... 39Bi tp 9: Tnh cch v thngv chc chn phi tn hoi ca c th... 40

Bi tp 10: To ra s thoi mi v an lc trong thn tm cha tr ...... 47Bi tp 11: Tip xc v nhn din nhng cm gic..................................... 50

Qun chiu cm th........................................................................................ 52Bi tp 12: Gc r v bn cht ca nhng cm th ..................................... 52

Qun chiu tm ............................................................................................ 58Bi tp 13: Qun chiu v tm hnh tham dc ............................................ 59Bi tp 14: Qun chiu v ci gin ................................................................. 61Bi tp 15: T bi qun....................................................................................... 67

Qun nim i tng tm .......................................................................... 73Bi tp 16: i tr nhn thc sai lm .............................................................. 73Bi tp 17: S pht sinh, tn ti v chuyn ho ca nhng ni kt ......... 78Bi tp 18: Tip xc, chuyn ho nhng ni kt b chn vi v nn.. 80Bi tp 19: i tr mc cm ti li v s s hi ............................................ 85Bi tp 20: Gieo trng, ti tm nhng ht ging an lcgii thot ......... 87


3/1253 | Kinh Bn Lnh Vc Qun Nim(Tng bn I)

Nhng nguyn tc lm cn bn cho php hnh tr Kinh Bn Lnh VcQun Nim .......................................................................................................... 92

01. Php l tm ................................................................................................ 9202. Qun chiu l tr thnh mt vi i tng qun chiu ...................... 9303. Chn tm cng mt th vi vng tm ................................................... 9404. Con ng T ho.................................................................................... 9605. Qun chiu khng phi l nhi s .......................................................... 99

i chiu s lc cc tng bn ...................................................................... 10101. V phn th nht ca kinh .................................................................... 10202. V phn th hai ca kinh....................................................................... 10403. V phn th ba ca kinh ........................................................................ 10604. V phn th t ca kinh ........................................................................ 10705. Vphn th nm ca kinh .................................................................... 107

06. V phn th su ca kinh ...................................................................... 108

Kinh Nim X (Tng bn II).......................................................................... 109Kinh Con ng Vo Duy Nht (Tng bn III)........................................ 119


4/1254 | Kinh Bn Lnh Vc Qun Nim (Tng bn I)

Kinh Bn Lnh Vc Qun Nim (Tng bn I)

[I]

Sau y l nhng li m ti c nghe c Th Tn dy, hingi cn ang c tr Kammasadhamma, ni mt p ph ca gingdn Kuru. Mt hm c Th Tn gi cc v kht s: Ny qu thy!cc v kht s p: Tha Th Tn,c chng ti y.Bt ni: Nyqu v, y l con ng duy nht gip chng sanh thc hinthanh tnh, vt thng phin no, tiu dit u kh, t ti chnh ov chng nhp Nit bn: l con ng ca bn php an tr trong

qun nim.Bn php an tr trong qun nim y l nhng php no?

1. Ny cc v kht s! V kht s an tr trong php qun nim thnth ni thn th, tinh cn, sng sut v tnh thc, b ra ngoimi tham dc v chn b i vi cuc i.

2. Ny cc v kht s! V kht s an tr trong qun nim cm th nicm th, tinh cn, sng sut v tnh thc, b ra ngoi mi thamdc v chn b i vi cuc i.

3. Ny cc v kht s! V kht s an tr trong php qun nim tmthc ni tm thc, tinh cn, sng sut v tnh thc, b ra ngoimi tham dc v chn b i vi cuc i.

4.Ny cc v kht s! V kht s an tr trong php qun nim itng tm thc ni i tng tm thc, tinh cn, sng sut vtnh thc, b ra ngoi mi tham dc v chn b i vi cuci.

[II]

Ny cc v kht s! V kht s an tr trong php qun nim thn thni thn th nh th no?



V kht s y tm ti mt khu rng, hoc ti mt gc cy, hoc mtcn nh vng, ngi xung trong t th kit gi, gi thn mnh ngaythng v thit lp chnh nim trc mt mnh. Ngiy th vo vi thc minh mn l mnh ang th vo. Ngi y th ra vi thcminh mn l mnh ang th ra. Th vo mt hi di, ngi y thc

rng: ta ang th vo mt hi di. Th ra mt hi di, ngi y thcrng: ta ang th ra mt hi ngn. Th ra mt hi ngn, ngi y thc rng: ta ang th ra mt hi ngn. Cng nh khi quay mt vngdi, ngi th tin kho tay thc rng mnh ang xoay mt vngdi, v khi xoay mt vng ngn, thc rng mnh ang xoay mtvng ngn. V kht s mi khi th vo mt hi di, thc rng mnhang th vo mt hi di, mi khi th ra mt hi di, thc rng

mnh ang th ra mt hi di, mi khi th vo mt hi ngn, thcmnh ang th vo mt hi ngn, mi khi th ra mt hi ngn, thcmnh ang th ra mt hi ngn. Ngi y t mnh tp luyn nh sau:Ti ang th vo v c thc r rt v trn thn th ti.Ti angth ra v c thc r rt v trn thn th ti. Ti ang th vo vlm cho s vn hnh trong thn th ti tr nn an tnh.Ti angth ra v lm cho vn hnh trong thn th ti tr nn an tnh.

C nh th, v y an tr trong s qun nim thn th ni thn th,hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong squn nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qutrnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn th

y, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, ngi y an tr mt cch t do, khng b bt c mt th gtrong cuc i lm vng bn. Qun nim thn th ni thn th lnh vy , tha qu v.

Khi i, v kht s li cng thc rng mnh ang i, khi ng, thcrng mnh ang ng, khi ngi, thc rng mnh ang ngi, khi

nm, thc rng mnh ang nm. Bt c thn th mnh ang c sdngtrong t th no, v y cng thcc v t th y ca thnth.



C nh th, v kht s an tr trong s trong s qun nim thn thni thn th, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoithn th y, hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an trtrong s qun nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nimqu trnh hu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi

ln qu trnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: Cthn th y, qun chiu v thc c s c mt ca thnth , v nh vy, ngi y an tr mt cch t do, khng b bt cmt th g trong cuc i lm vng bn. V kht s qun nim thnth ni thn th l nh th , tha qu v.

Khi i ti hoc i lui, v kht s cng chiu dng thc sng t ca

mnh v s i ti hay i lui y, khi nhn trc nhn sau, ci xung,dui ln, v y cng chiu dng thc sng t y, khi mc o ca sa,mang bnh bt, v y cng chiu dng thc sng t y, khi n cm,ung nc, nhai thc n, nm thc n, v y cng chiu dng thcsng t y, khi i i tin, tiu tin, v y cng chiu dng thc sngt y, khii, ng, nm, ngi, ng, thc, ni nng, hoc im lng, v ycng chiu dng thc sng t y vo t thn.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim thn th, hoc qunnim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y, hoc qunnim c bn trong ln bn ngoi thn th y. V y an tr trong squn nim qu trnhsinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhy dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qutrnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn th

y, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, v y an tr mt cch t do, khng b bt c mt th g trongcuc i lm vng bn. V kht s qun nim thn th ni thn th lnh th , tha qu v.

V kht s li qun nim chnh thn th ny t gt chn tr ln v tnh tc tr xung, bao bc bi mt lp da v cha y nhiu loi bttnh: thuc v thn th ta, ny y l tc, ny y l lng, mng, rng,

da, tht, gn, xng, tu, thn, tim, gan, honh cch mc, l lch, phi,



rut, mng rut, phn, mt, m, m, mu, m hi, m, nc mt,m da, nc bt, nc m, nc cc khp xng, nc tiu.

Ny cc v kht s! V d c mt ci bao ti ng cc loi ng cc,nh go lc, go ho rng, u xanh, u ng, m, go trng v hai

u bao ti c th m ra. Mt ngi c mt tt, khi m bao ra, thy rmi loi ht cha ng trong bao. Ny y l go lc, go ho rng,ny y l ht la, ny y l u xanh, ny y l u ng, ny yl ht m, ny y l go trng. Cng nh th, khi qun st v chnhthn th ca mnh, v kht s thy c mi th, t gt chn n nhu, v t nh u xung n gt chn, bao bc bi mt lp da vcha y nhiu loi bt tnh: thuc v thn th ta, ny y l tc, ny

y l lng, mng, rng, da, tht, gn, xng, tu, thn, tim, gan,honh cch mc, l lch, phi, rut, mng rut , phn, mt, m, m,mu, m hi, m, nc mt, m da, nc bt, nc m, nc cckhp xng, nc tiu.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim thn th ni thnth, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong squn nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qutrnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn thy, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, v y an tr mt cch t do, khng b bt c mt th g trongcuci lm vng bn. V kht s qun nim thn th ni thn th l

nh th , tha qu v.Li na, cc v kht s! Trong bt c t th no ca thn th ny, vkht s cng qun chiu nhng yu t to nn chnh thn th y:Trong thn th ny c yu t t, c yu t nc, c yu t la v cyu t gi.

Nh mt bc t rnh ngh hoc mt t tp s, git mt con b

v ngi gia ng t m x con b ra thnh nhiu phn, v kht s cngvy, trong bt c t th no ca thn th mnh, cng qun chiu v



nhng yu t to nn chnh thn th y: Trong thn th ny c yu tt, c yu t nc, c yu t la v c yu t gi.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim thn th ni thnth, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,

hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong squn nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qutrnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn thy, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, v y an tr mt cch t do, khng b bt c mt th g trongcuc i lm vng bn. V kht s qun nim thn th ni thnth l

nh th , tha qu v.Li v nh khi thy mt xc cht b ling vo bi tha ma c mtngy, hai ngy hoc ba ngy, snh ln, xanh li, thi nt ra, v kht squn chiu s tht y vo chnh thn th mnh: chnh thn th ta ycng vy, cng tr thnh nh th, khng c li no trnh thot.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim thn th ni thn

th, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong squn nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qutrnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn thy, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, v y antr mt cch t do, khng b bt c mt th g trong

cuc i lm vng bn. V kht s qun nim thn th ni thnth lnh th , tha qu v.

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, b qu ra, bdiu hu, kn kn v ch si rng n, v b cc loi di, b rc ra, vkht s qun chiu s tht y vo chnh thn th mnh: Chnh thnth ta y cng nh vy, cng s tr thnh nh th, khng c li no

trnh thot.



C nh th, v kht s an tr trong s qun nim thn th ni thnth, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong squn nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qu

trnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn thy, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, v y an tr mt cch t do, khng b bt c mt th g trongcuc i lm vng bn. V kht s qun nim thn th ni thnth lnh th , tha qu v.

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, ch cn l mt

b xng dnh t tht v mu, cc khc xng cn c ni lin nhaunh c nhng si gn...

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, ch cn l mtb xng, khng cn dnh cht tht no nhng vn cn vng mu,cc khc xng cn ni c lin nhau nh c nhng si gn...

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, ch cn mt b

xng, khng cn dnh cht tht no v cng khng cn vng chtmu no, cc khc xng cn c ni lin nhau nh c nhng sign...

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, ch cn li mtng xng ri rc y, ch ny l xng tay, ch n l xngng chn, ch kia l xng bp v, ch kia na l xng mng, xng

sng v u lu...Ri nh thy mt xc cht b trong bi tha ma, ch cn li mt mxng trng mu v c...

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, ch cn li mtng xng kh, hn mt nm trn bi...

Ri nh thy mt xc cht ling b trong bi tha ma, ch cn li mtm xng mc tan thnh bi... v kht s qun chiu s tht y vo



chnh thn th mnh: Chnh thn th ta y cng vy, cng s trthnh nh th, khng c li no trnh thot.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim thn th ni thnth, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,

hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong squn nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qun nim qu trnhhy dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnh sinh khi ln qutrnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qun nim: C thn thy, qun chiu v thc c s c mt ca thn th , vnh vy, v y an tr mt cch t do, khng b bt c mt th g trongcuc i lm vng bn. V kht s qun nim thn th ni thn th l

nh th , tha quv.

[III]

Ny cc v kht s! V kht s an tr trong php qun nim cm thni cm th nh th no?

Mi khi c mt cm th khoi lc, v kht s y thc rng: ta ang

c mt cm th khoi lc. Mi khi c mt cm th kh au, ngi y thc rng: ta ang c mt cm th kh au. Mi khi c mt cm thkhng khoi lc cng khng kh au, v y thc rng: ta a ng cmt cm th khng khoi lc cng khng kh au. Khi c mt cmth khoi lc vt cht, v y thc rng mnh ang c mt cm thkhoi lc vt cht. Khi c mt cm th khoi lc tinh thn, v y thcrng mnh ang c mt cm th khoi lc tinh thn. Khi c mt cm

th kh au vt cht, v y thc rng mnh ang c mt cm thkh au vt cht. Khi c mt cm th kh au tinh thn, v y thcrng: ta ang c mt cm th kh au tinh thn. Khi c mt cm thvt cht khng khoi lc cng khng kh au, v y thc rng mnhang c mt cm th vt cht khng khoi lc cng khng kh au.

C nh th, v kht s sng trong s thng trc qun nim cm th

ni cm th: hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoicm th y, hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y sng



trong s thng trc qun nim qu trnh sinh khi ca cm th,hoc qun nim qu trnh hu dit ca cm th, hoc qun nim cqu trnh sinh khi ln qu trnh hu dit ca cm th. Hoc v yqun nim: C cm th y, qun chiu v thc c s cmt ca cm th , v nh vy, v y an tr mt cch t do, khng b

bt c mt th g trong cuc i lm vng bn. V kht s qun nimcm th ni cm th l nh th , tha qu v.

[IV]

Ny cc v kht s! V kht s an tr trong php qun nim tm thcni tm thc nh th no? Mi khi ni tm c tham dc, v kht s y

thc l ni tm c tham dc. Mi khi ni tm khng c tham dc, vy thc l ni tm khng c tham dc. Mi khi trong tm c snhn, v kht s y thc l trong tm c sn hn. Mi khi trong tmkhng c sn hn, v y thc l trong tm khng c sn hn. Mi khitm thc mnh si m, v y thc rng tm thc mnh si m. Mi khitm thc mnh khng si m, v y thc rng tm thc mnh khng sim. Mi khi tm thc mnh c thu nhip, v y thc rng tm thc

c thu nhip. Mi khi tm thc mnh tn lon, v y thc rng tmthc mnh tn lon. Mi khi tm thc mnh tr thnh khong t, vy rng tm thc mnh tr thnh khong t. Mi khi tm thcmnh tr nn hn hp, v y thc rng tm thc mnh tr nn hnhp. Mi khi tm thc mnh t n trng thi cao nht, v y thcrng tm thc mnh t n trng thi cao nht. Mi khi tm thcmnh khng t n trng thicao nht, v y thc rng tm thc

mnh khng t n trng thi cao nht. Mi khi tm thc mnh cnh, v y thc rng tm thc mnh c nh. Mi khi tm thcmnh khng c nh, v y thc rng tm thc mnh khng c nh.Mi khi tm thc mnh gii thot, v y thc rng tm thc mnhgii thot. Mi khi tm thc mnh khng gii thot, v y thc rngtm thc mnh khng gii thot.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim tm thc ni tmthc: hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi tm thc


12/125


13/125



vt cht. y l cm th (th), y l s pht sinh ca cm th, v yl s hu dit ca cm th. y l tri gic (tng), y l s pht sinhca tri gic, v y l s hu dit ca tri gic. y l tm t (hnh),y l s pht sinh ca tm t v y l s hu dit ca tm t. yl nhn thc (thc), y l s pht sinh ca nhn thc, v y l s

hydit ca nhn thc.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim i tng tm thcni i tng tm thc, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim

bn ngoi nm nhm t hp cn nm di nh hng ca s bmvu, nh i tng tm thc ni i tng tm thc, hoc qun nimc bn trong ln bn ngoi. V y sng trong qun nim qu trnh sinh

khi, hoc qu trnh hy dit, hoc qun nim c qu trnh sinh khiln qu trnh hy dit ca nm nhm t hp cn nm di nhhng ca s bm vu, nh i tng tm thc ni i tng tmthc. Hoc v y qun nim: C nm nhm t hp y, qunchiu v thc c s c mt ca nm nhm t hp cn nm dinh hng ca s bm vu, v nh vy, v y an tr mt cch t do,khng b bt c mt th g trong cuc i lm vng bn. Qun nim

v nm nhm t hp cn nm di nh hng ca s bm vu nhitng tm thc ni i tng tm thc l nh vy , tha quv.

Tip n, v kht s qun nim v su gic quan v su loi itng, nh i tng tm thc ni i tng tm thc.

Qun nim nh th no?

V kht s qun nim v mt v i tng ca mt l hnh sc v vnhng ni kt to nn do mt v hnh sc. V y thc v nhng nikt cha sanh nay ang pht sanh. V y thc v nhng ni kt pht sanh nay ang c kh dit. V y thc v nhng ni kt c kh dit v khng cn ti sanh na.

V kht s thc v tai v i tng ca tai l m thanh v v nhngni kt to nn do tai v m thanh. V y thc v nhng ni ktcha sanh nay ang pht sanh. V y thc v nhng ni kt pht



sanh nay ang c kh dit. V y thc v nhng ni kt ckh dit v khng cn ti sanh na.

V kht s thc v mi v i tng ca mi l mi hng v vnhng ni kt to nn do mi v mi hng. V y thc v nhng

ni kt cha sanh nay ang pht sanh, v nhng ni kt pht s anhnay ang kh dit v nhng ni kt c kh dit v khng cnti sanh na.

V kht s thc v li v i tng ca li l v nm v v nhngni kt to nn do li v v nm. V y thc v nhng ni kt chasanh nay ang pht sanh c khdit v v nhng ni kt ckh dit v khng cn ti sanh na.

V kht s thc v thn v i tng ca thn l xc chm v vnhng ni kt to nn do thn v xc chm. V y thc v nhngni kt cha sanh hay ang pht sanh, v nhng ni kt pht sanhnay ang c kh dit v v nhng ni kt c kh dit vkhng cn ti sanh na.

V kht s thc v i tng ca l php trn v v nhng ni ktto nn do v php trn. V y thc v nhng ni kt cha sanhnay ang pht sanh, v nhng ni kt pht sanh nay ang ckh dit v v nhng ni kt c kh dit v khng cn ti sanhna.

C nh th, v kht s an tr trong s qun nim v su gic quan vsu loi i tng ca chng nh l i tng tm thc ni i tng

tm thc, hoc l qun nim bn trong, hoc l qun nim bn ngoi,hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi i tng tm thc y. Vy an tr trong s qun nim qu trnh sinh khi ni i tng tmthc, hoc qu trnh hu dit ni i tng tm thc, hoc c qutrnh sinh khi ln qu trnh hu dit ni i tng tm thc. Hoc vy qun nim: C su loi i tng ca tm thc y, qunchiu v thc c s c mt ca i tng tm thc ni i tngtm thc , v nh vy, v y an tr mt cch t do, khng b bt cmt th g trong cuc i lm vng bn. Qun nim v su gic


16/125


17/125


18/125


19/125


20/12520 | Cht t lch s

Cht t lch s

ng v phng din thin tp, kinh Bn Lnh Vc Qun Nim cngvi kinh Qun Nim Hi Th c th c xem nh l hai kinh quan

trng vo bc nht. Hai kinh ny u ni ti nim (sati, phn: smrti)nh cnh ca chnh i vo gic ng. a v ca nim l a v thencht trong ccphp tu t nim x, ng cn, ng lc, tht b phnv bt chnh o.

Chng ta may mn c ti ba tng bn ca kinh ny. Tng bn thnht l kinh Satipatthana Sutta (M.10 v D.22) thuc h phi

Theravada c ghi chp li bng ting Nam Phn (Pali) vo th kth nht trc Ty Lch. Tng bn th hai l kinh Nim X (TTT.26(98)) thuc h phi Sarvastivada tc l thuyt Nht Thit Hu B, m

bn dch ra ch Hn l ca Gotama Sanghadeva dch t ting BcPhn ra t i ng Tn (317-420). Tng bn th ba l kinh NhtNhp o (TTT.125 (12)) thuc h phi Mahasanghika tc l iChng B. Bn dch gi l Gotama Sanghadeva nhng c th l do

Dharmanandi thc hin.Hi Bt cn ti th, ngn ng c s dngcho kinh v lut l tingArdhamagadhi. Nhng a bn hong php ca Bt rt rng, cho nnti cc a phng khng thuc trung tm lu vc sng Hng, ccthy v cc s c thng phi ging dy gio php bng cc th tinga phng, v iu ny c Bt chp nhn v khuyn khch.Mt hm, ti tu vin Cp C c, hai i c Yamelu v Tekula xinphp bt c dch tt c cc kinh ca ngi ni ra c ng Vedicthng c dng trong cc th phng tn ca cc kinh V . Haii c tha rng s d h mun lm nh vy l v li ca Bt dy rtp m n khi c dch ra cc th ting a phng th c th trthnh mo m, v lm cho ngi ta hiu lm Bt. Dch li Bt rathnh th phng tng theo c ng l mt cch bo v ci p v tnhcch chnh xc ca gio l. Bt khng ng vi hai thy. Ngikhng mun gio l ca ngi tr nn mt bo vt dnh ring chogii tr thc qu phi. Ngi mun gio l ca ngi l mt thc th


21/125


22/125


23/125


24/12524 | i , tn kinh v ni dung

i , tn kinh v ni dung

i kinh

Kinh Bn Lnh Vc Qun Nim cng vi kinh Qun Nim Hi Th lhai kinh cn bn dy v thin tp trong thi Bt cn ti th, trong c

ba tng bn, danh t Con ng Duy Nht (Ekayana, tng bn 1,Nht o, tng bn 2, Nht Nhp o, tng bn 3) c s dng,iu ny cho ta thy v tr chnh yu ca php qun T Nim Xtrong ton b gio l o Bt. o Bt tr thnh mt tn gio lnnhng ct ty ca o Bt vn l thin qun.Kinh ny v vy c

hc hi, thc tp v truyn t t th h ny sang th h khc mtcch cn trng c bit.

Kinh Bn Lnh Vc Qun Nim ni v bn php qun nim: qunnim v thn th, qun nim v cm gic, qun nim v tm vqun nim v nhng i tng ca tm . Trong lnh vc thn th,hnh gi qun nim v hi th, v cc t th ca thn th, v cc ngtc ca thn th, v cc b phn ca thn th, v nhng yu t to nn

c th, v v s tn hoi ca c th. Trong lnh vc cm gic, hnh giqun nim v cc cm gic d chu, kh chu v khng d chu cngkhng kh chu ang pht sinh, tn ti v hoi dit, cc cm gic cngun gc sinh vt l v tm l. Trong lnh vc tm , hnh gi qunnim v cc trng thi tm nh tham, gin, lm lc, tp trung, tnlon, rng buc, gii thot... Trong lnh vc i tng tm , hnh giqun nim yu t ca sinh mng l sc, th, tng, hnh v thc, cc

gic quan v i tng ca chng, cc yu t gy chng ngi cho trtu v gii thot, ccyu t a n gic ng v bn s tht v khau v gii thot.

V tn kinh

T ng Satipatthana (Phn: Smrtyupasthana) c dch ra ting Hn

Vit l Nim X. Nim (Sati, Phn: Smrti) l pht khi thc, l tm ti.


25/125


26/12526 | i , tn kinh v ni dung

- Phn th nht ni v trng hp trong kinh c ni ra,tm quan trng ca kinh, v ch ca kinh l bn php qunngng t tm . Trong phn ny, con ng tm s hnh trchn chnh (bt chnh o) v nm th chng ngi ca giithot (ng ci) cng c nhc n.

- Phn th hai ni v php qun thn ni thn.- Phn th ba ni v php qun cm th ni cm th.- Phn th t ni v php qun tm ni tm.- Phn th nm ni v php qun php ni php.- Phn th su ni v hiu qu ca s tu tp tr dit s ngn

che (ng ci) v thc hin bn s ngng t tm (t nim x)


27/125


28/12528 | Phng php hnh tr

Bt ni kinh Bn Lnh Vc Qun Nim cho cc v kht s v nkht s nghe. Nhng khng phi v vy m ta c th ni rng phpqun nim x l dnh cho ngi xut gia. S tht l tt c mingi u c th thc tp php qun nim x trong i sng hngngy ca mnh. Nu ngi xut gia c th thc tp php qun ny

trong khi i, ng, nm, ngi... th ngi ti gia cng c th thc tpphp qun ny trong khi i, ng, nm, ngi... ai trong chng ta mli khng i, ng, nm, ngi... trong cuc sng hng ngy? iuquan trng nht l hiu nhng nguyn tc cnbn hng dn cngvic thc tp c th p dng vo np sng hin ti, mt np sngkh khc l vi np sng ca Bt v cc v kht s trong mt x hicch chng ta trn hai mi lm th k. c kinh Bn Lnh Vc Qun

Nim, ta phi c vi con mt ca con ngi thi i chng ta th tami c th pht kin ra c nhng nguyn tc cn bn c th gip tathit lp nhng phng cch thc tp hu hiu.

Lnh vc th nht ca qun nim l lnh vc thn th, gm c hi th,t th ca thn th, ng tc ca thn th, nhng b phn ca thnth, nhng yu t to nn thn th v cui cng l s tn hoi ca

thn th. Trc ht, ta hy hc phng php qun nim v hi th.

Bi tp 1: Th c thc

Qun nim v hi th trc ht l pht khi thc v hi th. Khi thvo, ta bit l ta ang th vo, khi th ra, ta bit l ta ang th ra.Thc tp nh th, hi th ta tr thnh hi thc thc. Bi tp um kinh dy l: Th vo vi thc minh mn l mnh ang th vo,th ra vi thc minh mn l mnh ang th ra.

Bi tp ny ht sc n gin, rt d lm, nhng hiu qu th rt lnlao. B quyt ca s thnh cng l ch trong khi th ta ch tm tihi th m thi, ta khng tm vo mt i tng no khc. Gi dkhi ta th vo c na chng m ta ngh n mt vic khc ( V d:Mnh qun cha tt n nh bp) th tm ta tn lon, ta ri b

hi th m ngh ti vickhc, do hi th vo kia khng trn vn lmt hi th vo c thc, v nim x khng thnh cng. Mun thnh



cng, tm ta phi bm st ly hi th trong sut qu trnh ca n.Trong thi gian ca hi th, tm ta ch hi th. l nghaqun nim thn th trong thn th.

Ai cng c th thnh cng khi thc tp mt hi th c thc. Nu ta

tip tc th nh th c mi hi m tm takhng tn lon, y l ta bc c mt bc ng k trn ng thc tp. Thc tp nhth c mi pht th s i mi trong ta c th c gi l quantrng.

Ti sao bi tp n gin ny li c th a ti nhng hiu qu lnlao? nhng hiu qu ln lao y l nhng hiu qu no?

Hiu qu u l ta tr v vi chnh ta. Trong i sng hng ngy, tathng b m chm trong qun lng. Tm ta rong rui theo munngn i tng v ta t khi c dp tr v vi chnh mnh. Sng nhth lu ngy th ta tr nn xa l vi chnh ta, ta b ct t lin lc ngayvi chnh ta. l hin tng phng th (alenation) rt ph thngca thi i. Hi th c thc l mt phng tin mu nhim ata tr v vi chnh ta. S tr v ny c th c thc hin mt cch

nhanh chng phi thng. ti hi th tc l thc hin s tr vy, v thc hin mt cch mau chng nh ln chp git.

Nng vo hi th tr v vi chnh ta, ta c cm gic ta l mtngi con i xa tr v c ngi nh ca t ph. Chnh trong nginh ny m ta cm thy m p, chnh ni y m ta tm li cchnh ta. Tr v vi ta h khng phi l mt bc thnh cng ln ca

s thc tp hay sao?Hiu qu th hai l tip xc vi s sng. Thin qun l tip xc vi ssng trong gi pht hin ti. Ta ch c th gp mt s sng trong gipht hin ti, v vy nu ta khng tip xc c vi giy pht hin tith ta khng th tip xc c vi s sng. M mun tip xc vi ssng trong gi pht hin ti ta phi tng i c t do, ngha lkhng b rng buc nhiu qu vo nhng tic nui hay n hn v qukh, vo nhng lo lng v bn khon v tng lai, v vo nhng ginhn v am m trong hin ti. S sng y dy v mu nhim trong


30/125


31/125



phng php ny nh mt phng php qun nim hi th c th l v thnh kin sn c trong truyn thng, cho rng qun nim hith th khng c i theo hi th vo trong c th v xung bng.

Nhn y ti cng xin s lc ti mc ch ca s thc hin nh

tm. Trong Bt Chnh o, nh c ni ti l chuyn nh(Samayagsamadhi) ngha l mt th nh chn chnh c kh nng ati tu gic.

Nh vy c nhng th nh khng c gi l chnh nh m phic gi l t nh, nhng trng thi thin nh ch c cng nng gipngi hnh gi ln trn thc ti phin toi v kh au m khng gipngi hnh gi trc tip i ph v qun chiu nhng thc ti y t ti gii thot. Trc khi thnh o Bt cng hc v hnhnhng th nh y, nhng v sau thy chng khng c cng nnga ti gii thot nn Bt mi b v tm con ng chnh nh camnh. Vy nn ta khng th ni h c nh l tu gic t nhin phthin. Ta ch c th ni: h c chnh nh l c tu gic pht hin. Mchnh nh l th nh c lin h ti cng nng qun chiu v c thc qun chiu. Do m ta c danh t kp Samatha Vipassana(phn: samatha vipasyana) dch m l xa ma tha t b x na, dchngha l ch qun, tch chiu, tnh mch hay nh tu. T thin v tv sc nh l nhng trng thi thin ch Bt thc tp trc khithnh o vi cc v o s nh Alara Kalama v Addeka Ramaputta.Cc trng thi thin nh ny c a vo kinh tng, c l mtvi trm nm sau ngy bt nhp dit. Nhng nu cc trngthi thin

nh ny c din t nh c cng nng a ngi hnh gi lntrnh thc ti th cng khng phi l chnh nh.

Trong bi tp th ba ny, hnh gi dng hi th hp nht thn tmli thnh mt mi v c nhin i tng ca nh ng thi l thn,tm v hi th. Trng thi thn v tm nht nh ny l trng thi tonvn nht ca con ngi chng ta. Trong i sng hng ngy nhiu khita sng tm mt ni thn mt ng, con ngi ca ta b chia nm x

by, tm tri dt ngn ni, c khi phiu dt v qu kh xa xm, ckhi bng bnh tng lai m mt. Thc hin c thn tm nht nh


33/125



tm cng an tnh. Khi th vo ta thy hi th i vo c th v lm dumt tt c cc t bo trong c th. Khi th ra ta thy hi th a rakhi c th ta mi s mt mi, bun bc v lo u. Ta c th th theo

bi k sau y:

Th vo tm tnh lngTh ra ming mm ciAn tr trong hin tiGi pht p tuyt vi

Ta bit rng trong lc thin qun thn v tm l mt. Vy th tm tnhlng tc cng c ngha l thn tnh lng. Ming mm ci l chngtch ca s an lc ca thn tm. Bn cht ca thin tp l tr v an trtrong hin ti qun chiu v nhng g ang xy ra trong gi phthin ti. Cm th an lc c tc dng nui dng hnh gi hnh gic th i xa trn ng thc tp. Xin c gi tham cu thm kinhqun nim hi th v hi th th nm v th su. Hai hi th ny l gip ngi hnh gi t nui dng bng thin duyt ngha l bngs an vui ca thin nh. Gi pht p tuyt vi l thy cnhng mu nhim ca s sng ni thn tm v hi th v lmvng mnh nim an vui y.

Chng ta ang trong phn th hai ca kinh vn ni v cng phuqun nim thn th ni thn th, ng l chng ta cha nn ni ticm thtrong cm th, nhng v gia thn th v cm th c lin hrt mt thit nn chng ta khng ngn ngi vt ranh gii gia hailnh vc. S an tnh ca thn, nh ta bit, cng l s an tnh ca tm.

Trong cc bi tp th ba v th t, hnh gi theo hith tr v vithn v lm cho thn tr nn an tnh. C nhin l trong khi thc tpcc php th ny, cc cnh ca gic quan nh, tai, mi v li phic khp li nhng hnh nh ca th gii bn ngoi khng i vov lm no ng s an tnh bn trong. Tr v vi thn tc cng l trv vi tm vy. Lu lu, trong i sng hng ngy, c khi bn cm

thy mt mi, lm ci g cng dh, ni ci g cng d gy hiu lmv bn cho l mt ngy xui ca bn. Nhng lc y, tt hn ht l


35/125



v mun vn noThin l tm an nhinTng bc gi mt dyTng bc n hoa sen

Mi khi ngi xung, bn c th s dngbi k ny, cng phi hphi th:

Ngi y ngi ci b Vng thn chnh nim khng h lng xao.

C nhin l trong cc t th ng v ngi ta cng u c th s dng hi th c thc v cc t th y. Trong khi ng sp hng ch

i mua v chng hn, hoc trong lc ngi, ta cng c th s dng bik Th vo tm tnh lng tip tc an tr trong chnh nim v lm an tnh thn tm.

Bi tp 6: Qun chiu c thc v nhng ng tc ca c th

Khi i ti, i lui, ci xung, ngng l, mc o, mang bt, nhai cm,ung nc, i tiu, i i v.v... hnh gi thc c l mnh anglm nhng ng tc y.

Bi tp ny l cng phu cn bn ca ngi xut gia. Hi ti mi i tu,cch y bn mi su nm, cun kinh u tin m thy ti trao cho hc thuc lng l cun T Ni Nht Dng Thit Yu, trong tonl nhng bi thi k thc tp khi ra tay, nh rng, ra mt, mco, qut sn, i tiu, i tm v.vV d khi nghe chung ti phi th

v c bi k: Vn chung thanh, phin no khinh, tr tu trng, b sinh... tp th v c k nh vy gip ti an tr trong chnhnim. Chnh nim khin cho mi ng tc ca thn th ta c thm uynghi, gip ta lm ch c thn v tm v nui ln nh lc ca ta.Cun T Ni Nht Tng Thit Yu l do thin s c Th vit bngch hn, nhiu bi k trong y c ly t kinh Hoa Nghim. Sau nyti c vit cun Tng Bc N Hoa Sen trong y c khong nm

mi bi thi k cng theo tinh thn sch T Ni Nht Dng Thit Yu.



Nhng bi thi k y bng ting Vit rt d thc tp, nhng bi nyc th c iu hp vi hi th.

Thc tp bi tp th su ny, ng tc hng ngy ca ta c th chmli, v ng tc c chnh nim i theo thng mt i tnh cch vi

vng v vt chc ca n. Mt ch sa di hay mt c sa di ni nu singnng thc tp bi tp ny th s thy ng tc hng ngy ca mnhkhoan thai v nh c tr li. Chnh nim c nhn thy qua ngtc v ngn ng c xem nh l thin v, tnh cht c bit cangi c tu tp. ng tc i theo chnh nim th thn s th thi ungdung v an lc. Bi tp ny l bi tp cho c mt i ngi.

Bi tp 7: Tip xc su sc hn na vi c th y ta khng qun chiu c th nh mt ton th na m ta qunst tng b phn ca c th, t tc trn u cho n da di gt chn.Trn qu trnh qun chiu, ta i ngang qua tt c cc b phn ca cth, trong c, tim, phi, gan, mt, l lch, mu, nc tiu, v.v.. Bta ra v d ngi nng dn ra sn nh tt c nhng loi htging m ng ta ct cha trong bao v nhn ra tng th: y l ht

la, y l ht u, y l ht m, v.v.. Trong khi qun chiu v thnth, ta nhn ra tng b phn ca c th y. C nhin ta c th dnghi th thc qun chiu cc b phn ca c th. V d: Ti angth vo v c thc rng y l tc trn u ti, ti ang th ra v c thc rng y l tc trn u ti.S dnghi th c thc, ta antr d dng hn trong chnh nim v ta c th tip tc khng ginon cng vic qun chiu t b phn ny n b phn khc ca cth. Ngoi vic s dnghi th thc, ta cn c th dng phngphp gi tn cc b phn ca c th nhng b phn ny cng hinr thm ra di nh sng ca chnh nim. Ta ch cn gi thm trongtm tr m thi. Ta c th t cu hi: Qun nim v cc b phn cth nh th lm g?

Trc ht, qun nim v cc b phn ca c th thc s tip xc

vi chng cng nh nng vo hi th tr v vi thn th tip xcvi thn th. Nhiu khi ta c cm tng rng ta l c th ta, v c


38/125



Bi tp 8: Thy c nhng lin h duyn sinh gia c thv vnhu v tr

y l mt trong nhng php qun ch yu t ti s chngnghim t tnh v ng v bt sinh bt dit ca vnphp. S chng

nghim ny c hiu nng a ti gii thot v gic ng.Kinh vn ch dn ta qun chiu v s c mt ca t, nc, la v gitrong c th ta. t, nc, la v gi c xem nh nhng yu t cn

bn ca vt th gi l bn t (Mahabhuta, ckhi cng gi l dhatu,gii). t i biu cho tnh cch rn chc ca vt th, nc i biucho tnh cch lu nhun, la i biu cho nhit lng v gi i biucho ng tc. Kinh Dhatu vibhanga (M.140) ni ti su i nh

nhng yu t cu to vt th: ngoi t, nc, la v gi cn c khnggian (akasa) v tm thc (vijnana) na. Tng bn II ca chng ta thayv ni bn i cng ni ti su i: t, nc, la, gi, khng gianv tm thc.

Trong c th ta c trn 75% l nc. Hnh gi qun chiu thyc yu t nc y trong thn th. Khng nhng ta thy yu t nc

lu nhun trong mu, m hi, nc bt, nc mt, nc tiu... ta cnc th thy c yu t nc trong tng t bo ca c th. Ta thynhng m my trong c th ta, v nu khng c my th khng cma, ta s khng c nc ung, ta cng s khng c go v rau n, bi v go la v rau tri phi cn c ma mi sinh trng c.Trong c th ta c la, tc l nhit lc. Ta thy mt tri trong c thta, v nu khng c mt tri th tri t s bng gi v s sng khng

th c c trn tri t. Nh mt tri m ta c go v rau n, biv go la v rau tri cn phi c nh sng mt tri mi sinh trngc. Ta thy t trong ta, t l i biu cho khong cht. Ta thytsng trong ta v nu khng c t th cng khng c ta. Nh tm ta c go v rau n, bi v go la v rau tri phi cn c tmi sinh trng c. Ta thy gi trong ta, gi l khng kh chuynng. Nu khng c khng kh ta cng khng th no sng c. Ta

cng nh mi loi tho mc, trong c la go v rau tri ta n,phi cn n khng kh c th sng cn. Hnh gi qun chiu



thy c s c mt ca vn vt trong t thn ca mnh, chngnghim tnh cch tng quan tng duyn gia mnh v vn hutrong v tr, thy rng s sng ca mnh v vt thot thnkin, ngha l vt thot ci nhn sai lm cn bn: cho thn th ny lmnh v mnh ch l thn th ny. l t tnh v ng ca vn hu.

Trong cun Tri Tim Mt Tri (l bi, Paris, 1982), ti c ni ti mttri nh mt tri tim th hai ca mnh, mt tri tim nm ngoi c thca mnh nhng cng thit yu cho c th mnh nh tri tim th nhtnm trong c th. Khi tri tim bn trong c th khng cn vn ngna th ta s cht, iu y ta bit r, nhng ta thng qun rng nu tri tim bn ngoi c th ta (tc l mt tri) m tt ngm th ta cng scht tc khc. Qun chiu v t tnh duyn khi ca thn th, ta c

th thy c s sng ca ta ngoi c th ta, vt c ranh gii giang v phi ng. Php qun chiu ny c th gip ta siu vit csinh t.

Bi tp 9: Thy c tnh cch v thng v chc chn phi tn hoica c th

Php qun ny thng c gi l cu tng qun, i tng l chngiai on tn hoi ca mt c th khng cn sinh kh. Mi nghe qua,bn c th c cm gic khng d chu nhng hiu qu ca php qunny qu tht rt ln lao, v hiu nng gii thot v an lc ca n cngrt v i.

Ngy xa cc v kht s thng hay vo ngi bi tha ma thchnh php qun ny.

Chn giai on tn hoi ca t thi l nhng giai on sau y:

- Xc cht snh ln, xanh li, thi nt ra.- Xc cht b cc loi di b rc ra, b qu, diu hu, kn kn v

ch si rng x n.

-Xc cht ch cn l mt b xng dnh t tht v mu.

- Ch cn l mt b xng, ht tht nhng cn dnh mu.



- Ch cn l mt b xng, khng cn dnh mu, nhng cc txng cn dnh vo nhau.

- Ch cn mt ng xng ri rc, ni ny l xng ng tay, nikia l xng ng chn, ni n l u lu . . .

- Ch cn mt ng xng trng mu v c.- Ch cn mt m xng kh.- Xng mc, ch cn li mt m bi.

Hnh gi qun thy c thy cht trong tng giai on v thy c rng thn th mnh cng s nh vy, khng c li no

trnh thot.

Php qun ny nn c thc tp khi ta c sc kho, vt cht cngnh tinh thn v nht l nhng khi ta b chi phi bi nhng tm trngtham dc v sn hn.

Php qun ny khng khin cho ta nhm chn s sng m li gipta thy c ci qu gi ca s sng, khng khin cho ta c thi

bi quan i vi s sng m cn gip ta bit sng nh th no nglm ung ph i ta. Can m nhn vo s tht thy c thttng ca mun vt, iu ny ch c th em ti cho ta s li lc.Thy c tnh v thng ca vn vt, ta cng thy c s qu gica vn vt. Bn thc m i mt bng hoa qunh n haycha? o qunh n v tn trong vng my ting ng h nhng v thc c iu nn ta thy c rt r s qu ho v mu nhimca o hoa qunh y. Ta tip xc tht s vi tnh cch mu nhimca o qunh, ta trn qu s c mt ca n, tuy nhin ta khng b ssu kh v tic nui trn ng, bi v ta thy c trc khi n nv trong khi n n, tnh cch chng tn ca mt bng qunh. Nhngngi thn yu sng chung vi ta v nhng g p v qu gi hinc trong tm tay ta u l nhng bng hoa qunh mu nhim. Nu tathy c t tnh v thng ca s vt, ta s bit trn qu s c mtca nhng ngi y v ca nhng ci y trong gi pht hin ti. Bit



trn qu h ta s c th gi tip xc tht s vi h, s chm sc h, slm cho h c hnh phc v do ta cng c thm hnh phc.

Cu tng qun khin cho ta thy c tnh cch qu gi ca s sngni ta v ni cc loi khc, ng thi dy ta cch sng thanh thn, nh

nhng, khng vng mc vo tham dc v gin hn ng thi gip tavt thot nhng su kh do tham dc v gin hn gy ra.

Nhn xt tng qut v chn bi tp trn: trong sut chn bi tp vaqua, hnh gi tr v vi thn th mnh, khi th tp trung ni hi th,khi th tp trung vo c th, khi th tp trung ni nhng ng tc cac th, khi th qun chiu v nhng b phn ca c th v v nhngyu t to nn c th, khi th qun chiu v s tn hoi ca c th...tr v thn th nhn thc v qun chiu nh th khng phi l

b nht li trong ci v t ng m tri li l tip xc trc tip vi cth v thy c qu trnh sinh khi v hoi dit ca nhng yu t vnhng kha cnh ca c th.

on kinh vn ny clp li sau mi on ch dn thc tp v squn nim thn th, ta nn c li: C nh th, v y an tr trong s

qun nim thn th ni thn th, hoc qun nim thn th ni thnth, hoc qun nim bn trong, hoc qun nim bn ngoi thn th y,hoc qun nim c bn trong ln bn ngoi. V y an tr trong sthng trc qun nim qu trnh sinh khi ni thn th, hoc qunnim qu trnh hu dit ni thn th, hoc qun nim c qu trnhsinh khi ln qu trnh hu dit ni thn th. Hoc ngi y qunnim: C thn th y, qun chiu v thc c s c mt

ca thn th , v nh vy, ngi y an tr mt cch t do khng bbt c mt th g trong cuc i lm vng bn.

Ta nn nh: hi th, cc t th ca thn th, cc ng tc ca thn th,cc b phn ca thn th, nhng yu t to nn thn th v s tnhoi ca thn th u thuc v thn th, u lthn th. Tip xcvi tt c cc kha cnh y ca thn th thy c qu trnh sinh

dit, t tnh duyn sinh v v ng ca chng, tc l qun chiu vthn th vy.


43/125



dit l nhng giai on cn thit ca s sng, khng phi ch l ssng ca mt c th m l s sng ca mun loi. Din by vthng, v ng v duyn sinh nh nhng vt en hoc nhng bnhtrng ca s sng, ta v tnh bi en s sng v gy tm trng chnght i vi s sng. Ta phi lm ngc li. Ta phi tn dng v

thng, v ng v duyn sinh nh nhng iu kin tt yu ca ssng, ta phi hoan h chng. Ch khi no ta khng thc chng cchng, ta mi b rng buc vo tham m v kh au m thi.

Kinh Bo Tch trong tc phm Ca Dip Vn (Ratnakutasutrakasyaparivarta) c a ra v d mt ngi cm cc t nm vo conch. Con ch b cc t ling trng, chy theo cc t m sa mt

cch tc ti. Con ch khng bit rng th phm lm cho n aukhng phi l cc t m l ngi nm t. Kinh dy: phm phu vnh tha c tng nm un l ngun gc ca kh au, nhng thc rangun gc ca kh au l s khng thu hiu v tnh cch v thng,v ng v duyn sinh ca ng un. Do khng thu hiu cho nn thamm, v v vy b tri buc.

Trong kinh ta thy danh t un (khanda, phn: skandha) v th un(upadanakkhadha, phn: upadanaskandha). Nm un tc l nm yut to nn sinh mng, v th un l nm yu t nh i tng chpth, chp th ngha l vng mc. Ngun gc ca kh au khngphi l un m l chp th.

V lm ln cho nn thay v i tr vi tm chp th, c ngi xoayli i ph vi trn v un, do sinh ra s hi sc, thanh, hng, v,

xc v php, v chn ght sc, th, tng, hnh v thc.

Bt l ngi sng an lc, mnh kho v ti vui. Ngi sng thnhthi v khng vng bn vo bt c mt ci g. Chnh v sng khngvng bn vo bt c mt ci g nn ngi mi sng thnh thi v anlc. Bt lun lun c n ci trn mi v s c mt ca Bt lm timt c hon cnh chung quanh ngi.

C nhiu on kinh cho ta thy Bt rt yu i v ngi bit thngthc nhng ci p chung quanh ngi. Nhiu ln Bt ch cho thy


45/125



Nim v kinh Qun Nim Hi Th u to chiu nguyn tc y. Khic tm nim tham dc th thc l mnh ang c tm nim tham dc, l li dy ca kinh BnLnh Vc Qun Nim.Ta ang th vov c thc v nhng hot ng tm trong ta, l li dy cakinh Qun Nim Hi Th. Nhn din tm nim tham dc, qun chiu

v thc tnh ca tm nim y v ca i tngtham dc, ta s thyc tnh v thng, v ng v duyn sinh ca chng v ta s khngcn b tm nim y khng ch na.

C nhng th h hc gi v hnh gi tng din t o Bt nh mtcon ng dit dc v con ngi gii thot c h miu t nh mtv La Hn gy g, da tht nhn nheo, khng cn nha sng. Ta nh

ngha th no l dc? Nhn i ba ngy, ta thm n cm, ci cphi l dc khng? i th n, kht th ung... iu y c i ngc livi o l gii thot khng? Nu iu y i ngc vi gio l giithot, o Bt h chng phi l con ng trn trnh v tiu dit ssng?

Ta bit r n ung l nhng ng tc cn thit nui dng thn thv lm cho thn th kho mnh. Nhng ta cng bit rng n v ungc th em ti s tn hoi thn th trong trng hp ta n ung qu, nht l khi nhng thc ta n v ung c tc dng c hi cho cth. Vy th ta c th ni: n v ung nh th no lm cho thn thkho mnh, l i ng o l gii thot, cn n v ung lm saom gy khau cho bn thn ta v cho ngi khc, l i ngc vio l gii thot. Trong trng hp th nht, tham dc khng c mt,

trong trng hp th hai, tham dc c mt.V chng li hnh nh v La Hn dit dc, gy g, ch cn da bc lyxng, nhiu thh hc gi v hnh gi a ra hnh tng cc vB Tt ti tn, mnh kho, xinh p v trn y sc sng. Hnh nhcc v B Tt rt gn vi hnh nh Bt, i vo trong cuc i vi t bitrong tm v vi mt n ci trn mi. Bt tuy c sng c c, tuy cyu mn s c c nhng cho n nm tm mi tui, ngi khng

bao gi t chi i su vo cuc i ho .



Thy mt cnh mt tri ln p v bit thng thc ci p y, khng phi l dc, nu ta an tr mt cch t do, khng bt c mt thg trong cuc i lm vng bn. (kinh Bn Lnh Vc Qun Nim).Thy c t tnh v thng, v ng v duyn sinh ca vn vt rith ta t ti s thnh thi . Bi trong mt dng sng mt, ung

mt ly nc trong, n mt tri cam ngt, v bit thng thc c i mtm v ci ngt ngo y, cng khng phi l c, nu ta t tis khng vng mc kia.

S d ti ni hi di v trn l ti v trong o Bt Nam Truyn,v c trong o bt Bc Truyn na, nhiu th h hc gi v hnhgi t ra s s an lc, khng dm thc tp s an lc. Sau y xin

trnh by bi tp th mi v s thc tp an lc.

Bi tp 10: To ra s thoi mi v anlc trong thn tm cha tr

Bi tp c mc ch to ra s thoi mi v an lc trong thn tm cha tr nhng thng tch trong thn th v trong tm hn, v cng nui ln mnh bng php lc v c th i xa trn con ng thchin. Bi tp ny rt ra trong tng bn II ca kinh. Khi chm dt

c nhng bn rn nhiu nhng v phin toi ca i sng, khi chm dt c nhng theo ui tham dc v nhng t tng hnth, hnh gi vo rng hoc ng ca tnh tht v ngi li trong tth hoa sen. Nm ly hi th, hnh gi thy c nim thnh thi camnh, t trong t thn pht khi mt ngun h lc. H l mngvui, lc l hnh phc. Hnh gi c th thc tp theo nhng hi thsau y:

- Ta ang th vo v lm cho ton thn ta an tnh, ta ang th rav lm cho ton thn an tnh (xin xem li bi tp th t).

- Ta ang th vo v cm thy mng vui, ta ang th ra v cmthy mng vui (y l hi th th nm trong kinh Qun NimHi Th).

- Ta ang th vo v cm thy an lc, ta ang th ra v cm thyan lc (y l hi th th su trong kinh Qun Nim Hi Th).



- Ta ang th vo v lm cho tm ta hoan lc, ta ang th ra vlm cho tm ta hoan lc (y l hi th th mi trong kinhQun Nim Hi Th)

Trong khi thc tp nh th, hnh gi thy cht liu ca s h lc thm

vo tng t bo ca c th mnh. Mi bn c on ny trong tngbn II: V kht s qun thnnh thn nh xa la (cuc sng no lonv dc vng) m nim h lc c pht sinh v thm nhun y dytrong chu thn. Trong thn th ny nim h lc do s xa la (cucsng no lon v dc vng) m pht sinh y khng ch no l khngph bin, nh mt ngi hu tm sau khi b bt tm vo chu, nhi

bt tm y vi nc, cho n khi cc bt tm khng c ch no l

khng thm nhun cht nc. V kht s cm thy nim vui (do s xala cuc sng no lon v dc vng m pht sinh) y dy trong chuthn minh, khng ch no l khng thm nhun. Nim h lc phtsinh do s xa la np sng no lon v dc vng s c tng cngv thm nhun hn khi hnh gi thc hin c s chuyn ch catm :

Li na, cc v kht s! v kht s qun thn nh thn thy ngun HLc do nh pht sinh thm nhun y dy trong chu thn mnh,trong thn th y, nim h hc do nh pht sinh khng ch no mkhng ph bin. Nh mt dng sui trong ni, trong sch khng nhim, chy ra y dy khp c bn mt, nhngni khngc no nc chy vo th nc ca dng sui y li t di phun ln, thmnhun ni non, khng ni no l nc khng chy n...

Ban u, trng thi vui mng (h) lm pht sinh trng thi hnh phc(lc), nhng khi trng thi hnh phc tht s c mt th tm nimvui mng lng ng xung cho trng thi hnh phc tr nn vngchi v su m hn, bi v d sao s vui mng vn cn mang tnhiu tnh cht suy t v kch thch:

V kht s qun thn nh thn thy nim hnh phc (lc) pht sinh

do s vng mt ca tm trng vui mng (h), nim hnh phc nypht trin v thm nhun y dy trong t thn, trong thn th v


49/125



Bi tp 11: Tip xc v nhn dinnhng cm gic

Cm th c ba loi: lc th, tc l nhng cm gic d chu, kh th,nhng cm gic kh chu v x th, nhng cm gic khng d chucng khng kh chu. Phng php ca bi tp ny l nhn din v

tip xc vi nhng cm th y khi chng pht sinh, tr thnh v hoidit.

Mi khi c mt kh th, hnh gi ch vi tm cch xua ui hay xalnh n. Hnh gi tr v vi hi th c thc v qun chiu:

Th vo, ta bit l mt kh th pht sinh trong ta, th ra, ta bit lkh th y ang cmt trong ta.

Mi khi c mt lc th hay mt x th, hnh gi cng thc tp qunchiu theo cch y. Hnh gi bit rng cm th y l mnh, mnh angl cm th y, mnh khng tham m vo n m cng khng gh sght b n. l phng php hu hiu nht tip xc vi nhngcm th ca mnh. Gi tn cm th l kh th, lc th hay x th, githm trong tr thi, ta nhn din c cm th y mt cch r rng vsu sc hn. Thi khng m cht cng khng rung b ca ta ivi cm th l thi hnh x (upekkha, phn: upeksa) rt quantrng trong thin tp. Hnh x thuc v mt trong bn tm v lngl t, bi, h v x.

Con ngi l mt hp th ca nm un tc l sc thn (sc), cm th(th), tri gic (tng), tm t (hnh) v nhn thc (thc). Mi un lmt dng sng trong mi git nc l mt t bo, tt c u ang

chuyn bin v tri chy. Trong ta cng c mt dng sng cm th,ni y mi git nc l mt cm th, hoc d chu hoc kh chu hockhng d chu cng khng kh chu. Cc cm th ny ni tip nhaum pht sinh, c mt ri tan bin. Qun chiu v cm th trc ht lngi bn b dng sng cm th nhn din tng cm th ang sinhtrng v hoi dit trong dng sng y, duy tr thc v s c mtca chng.



Cm th ca ta thng ng vai tr hng dn tm ta: t tng tahay pht sinh v ni tip nhau quanh cm th ang c mt. Khi tapht khi chnh nim v cm th y th tnh trng bt u thay i:cm th khng cn c mt mt mnh trong ta na, cm th by giang din bin di nh sng ca thc chnh nim. Cm th y

khng cn sai s v lung lc c ta d dng nh trc na, tri lin bt u chu nh hng ca thc qun chiu ca ta. Ch quynca ta c khi phc li, l hiu nng u tin ca s qun chiu.Nu ta tip tc qun chiu v cm th y th ta s thy c ngungc v bn cht ca n. l hiu nng th hai ca cng trnh qunchiu. Thy c t tnh ca mt vt, l c gii thot v khng cn

b vt y sai s v lung lc na.



Qun chiu cm th

Bi tp 12: Thy c gc r v bn cht ca nhng cm th

(Bi tp ny tip ni bi tp th mi mt)Cm th (d chu, kh chu, trung tnh) ca ta c th c ngun gcsinh vt l hay tm l. Khi ta qun chiu cm th, ta tm ra cnhng ngun gc y. V d sng hm nay, bn c cm gic kh chui i vi s mt mi v cau c. Qun chiu cm gic bn thyrng n l kt qu ca s thc khuya v thiu ng ca bn. trongtrng hp ny cm th c gc r sinh vt l. Khi ta v hiu lm, vgin hn hay v ganh t m c nhng cm th kh chu, l trng

hp cm th c ngun gc tm l.Tuy nhin bit c ni pht xut ca cm th (sinh vt l hay tml) cha . Ta cn qun chiu thm c th thy c qu trnhca s hnh thnh ca nhng cm th y v bit c bn chtchn thc ca chng. Bit c bn cht chn tht ca mt cm thkhng nhng ta c th thy gc r ca n m ta cn thy lun c hoatri ca n na.

Khi bn nhp mt ngm ru cognac, hay ko mt hi thuc lochnghn, bn c th c mt cm th d chu. Nu bn qun chiu vcm th , bn thy c ngun gc sinh vt l ca n. Bn cngthy c ngun gc tm l ca n. Bn bit rng khng phi ai htthuc lo v ung ru cognac cng c cm gic d chu nh b n. (Cngi ng ti hai th y th s ho sc sa, v cm gic ca h s l

cm gic kh chu). Vy ci gc r ca cm th kia khng phi ngin nh bn tng lc ban u. Nhng yu t tp qun, thi gian vtm l... u c mt trong y. Trong ci bn cht ca cm th, c bncht ca tp qun, tm l, sinh l v vt l ca bn, ca x hi bn, vca nhng sn phm m bn tiu th. Nhn vo cm th d chu ca

bn, th no bn cng thy c bn cht ca ru hay ca thuc l.Nhn vo ly ru, bn c th thy c nhng loi ng cc v tho

mc lm ra ru. Bn c th thy c tc dng ca ru trong cth bn, by gi v trong tng lai. Bn cng c th thy lin h gia



ngm ru v nhng tai nn xe c xy ra hng ngy. Bn thy clin h gia s tiu th ru vi nn thiu n trm trng trn th gii.Chng ta xi ph mt s lng ng cc khng l cho vic ch toru v tht, trong khi ti nhiu ni trn th gii tr em v ngi lncht v thiu go v bt m. Gio s Perrault, vin trng vin thng

k kinh t ti Paris ni: Nu ty phng bt n tht v ung ru lichng 50% th nn i trn th gii c th gii quyt c. Nhnvo bt c mt vt g vi con mt thin qun ta cng c th thy cgc r v hoa tri ca vt y. Qun chiu mt cm gic, ta cng c ththy c gc r v hoa tri ca cm gic y. Qun chiu cm th cth a ti nhng ci thy tht su sc v t tnh ca s sng v cavn vt.

Khi ta nghe nhng li ngi khc khen ngi ta, ta c th c lc th.Lc th ny cng cn c qun chiu. C nhin ta c quyn chpnhn mt lc th nhng ta phi qun chiu bit r t tnh canhng cm th ta. Trong khi qun chiu, ta c th thy c rngnhng li khen ngi kia l nhng li tng bc qu ng khng ccn c vo s tht, do ta khm ph ra rng lc th ca ta c

pht sinh trn cn bn v minh v ng i, mt th lc th c tc dnga ta i su thm trn con ng ca o tng. Thy c nh vy,lc th kia tan bin, ta tr v vi hai chn chm trn mt t ca thcti, nguy him ca o tng khng cn v ta tr nn lnh mnh. Lcth m ta c trong khi ung ru mnh cng s tan bin khi ta qunchiu v thy c gc r v hoa tri ca n. Nhng lc th loi nykhi tan bin c th nhng ch cho mt th lc th khc pht sinh:

l thc ca s tr v vi tnh cch lnh mnh v tnh thc ni ta.Lc th ny qu thc l lnh mnh v n ch c tc dng nui dngm khng c tc dng ph hoi.

Trong trng hp ta thy rng nhng li khen ngi kia i i vi stht, ta cng cn tip tc qun chiu v lc th do chng gy ra. Cngphu qun chiu gip ta trnh c s t ho v t mn, bi chnh s

t ho v t mn bt lp con ng tin th ca ta. Ta thy rng nutip tc tinh tin ta c th thc hin c nhiu tin b khc na, vnhng li khen kia, thay v lm cho ta t ho v t mn, c th tr



thnh nhng yu t khch l ta. Qun chiu nh th, lc th tr nnlnh mnh v c thm nhiu tc dng nui dng.

Qun chiu cm th, ta c th thy c tnh cch tng i cachng. Bn cht ca mt cm th c th thay i tu theo cch nhn

thc ca ta. Trong khi lm vic, mt ngi no c th thy rnglm vic l mt cc hnh, v i vi ngi y khng lm vic mi thtl c hnh phc. Tuynhin, c nhng ngi khng th bt rt, khchu, mun tm c mt vic g lm. c lm vic, i vingi ny, l mt nim vui, mt lc th, trong khi i vi ngi kia lmt kh th. Thng thng, chng ta khng thc c nhngiu kinca hnh phc m chng ta hin c, v vy chng ta thng

chy tm hnh phc mt ch khc hoc ni tng lai. c th lmt hnh phc. Ch khi no ta b nght mi hoc b hen suyn ta mithy r c iu . c th khng kh trong lnh l mt hnhphc. Chng no ta b sng trong mt thnh ph m khng kh nhim, ta mi gic ng iu ny. c thy hnh dng v mu scca vn vt l mt hnh phc. Nhng ngi mt th gic thy rt riu y. C hai bn tay lnh ln, c hai bp chn kho mnh c th

chy v nhy, c sng trong mt x t do, c on t vi gianh, v.v.. Tt c nhng iu , v hng vn iu khc na ang cmt trong ta v quanh ta l nhng yu t ca hnh phc m t khi tanh n, v vy hnh phc tut khi tm tay chng ta. Chng ta vtnh dm p trn nhng yu t ca hnh phc y i tm nhngyu t khc m ta cho l tht s cn thit cho hnh phc. Thngthng chng ta ch bit hi tic khi nhng yu t ca hnh phc m

ta c by gi khng cn nm trong tm tay ca chng ta na.

thc v s c mt qu gi ca nhng yu t chnh l thc tpchnh nim. Ta c th s dngphng php qun nim hi th lm sng t s c mt .

- Th vo, ti bit l ti ang c hai con mt sng.- Th ra, ti bit l ti ang c hai bn tay nguyn vn.- Th vo, ti bit tiang m con ti trong vng tay.


55/125



pht khi thc v s c mt ca nhng kh th y ri t t iuphc chng.

- Ti ang th vo v thc rng tiang c mt kh th.- Ti ang th ra v c thc r rt v kh th y.

Nu hi th ca chng ta nh nhng v an tnh ( l nh cng phuthc tp) th thn v tm ta cng nh m nh nhng v an tnh tt li.

- Ti ang th vo v lm an tnhcm th trong ti.- Ti ang th ra v lm an tnh cm th trong ti.

C nh th, hng gi tip tc dng hi th qun chiu v antnh ha cm th ca mnh. n khi thy c bn cht, ci ngun vhu qu c th c ca cm th y, th hnh gi thot ra c ngoi skhng ch ca n. Cm th y bin tnh nh cng phu thin qun.

Ci s cng nh ci gin u l nhng vng nng lng pht xut tc s tm sinh l ta. Nhng kh th do chng to nn cng l mt

loi nng lng. Phng php ca Bt dy khng phi l phngphp n p ci s, ci gin hay nhng kh th do ci s v ci gingy nn. Khng n p, khng trn chy, khng xua ui, ngihnh gi dng hi th tip xc v chp nhn cm th ca mnh,

bi v ngi y bit cm th y, ci gin y hoc ci s y chnh lmnh, chnh l nng lng pht xut t c s tm sinh l ca mnh.n p chng tc l n p chnh mnh, trn chy chng cng l trn

chy chnh mnh. Phng php ny da trn nguyn l bt nh cao Bt. Bt nh c ngha khng phi l hai thc th ring bit. Khth ca ta v ta l mt. khng phi l hai k th. Ta phi tip xcv chp nhn kh th ca chnh ta trc khi chuyn ho n thnh mtth nng lng c tnh cch lnh mnh v c cng nng nui dngta.

Ta phi i x vi kh th ta mt cch u i v bt bo ng. Bt bong y c ngha l khng xua ui, khng nn, khng n p.Ch c cch y ta mi c th chuyn ho c n. Kh th ca ta c



th soi sng cho ta tht nhiu nh cng trnh qun chiu y v ta sthy rng nu khng tri qua nhng kh th nh kh th y, ta skhng c c ci nhn thu trit v tm lng rng ri nh ngyhm nay.


58/125



Bi tp 13: Qun chiu v tm hnh tham dc

Tham dc tc l vng mc vo cc loi dc vng. Sc, thanh, hng,v v xc l i tng ca nm loi tham m, gi l ng dc. Ngdc cng c khi c lit k l: ti dc (ham giu sang), sc dc (ham

dm sc), danh dc (ham danh vng), thc dc (ham cao lng mv), thy dc (ham ng vi). Nm th tham m khng nhng gychng ngi trn con ng hc o m cn to ra nhiu kh au chothn tm.

Bt thng dy rng con ngi thng hay lm ln tham dc vihnh phc. Trong kinh Magandiya (M.75), Bt ly v d mt ngi c

bnh hi b bt buc vo sng bit lp trong rng. Ngi ny lun

lun cm thy nga ngy, xn xang rt kh chu. ng ta o mt cih, cht cnh kh v nhng gc cy xung h v t chy cho n khih y than hng. Ri ng ta ng bn cnh h a mnh my taychn ln trn h than hng ly ci nng ca than la ang chy.Trong khi lm nh th, ng ta thy rt nga v cm thy bt kh.Ngy no khng c h mnh trn h than rng ny, ng ta rt lylm au kh. May mn cho ng ta my nm sau ng lnh bnh v trv sng cuc sngbnh thng trong thn xm. Mt hm ng ta vorng thy my ngi c bnh hi ang a mnh my ca h h trnh than rng. ng thy thng xt h v cng. H tham rng nngqu, ti gn ng khng chu ni. Nu c ai ti tr ko ng, bt ngphi ti gn h than a mnh h trn than la, ng s au kh vcng. Ci m ngy xa ng cho l lm cho ng sung sng by gii vi ngl mt s kh au. Bt ni: Tham dc ch l mt h thanrng. Ch c nhng ngi bnh mi thy tham dc l hnh phc.Hi cha xut gia, thi t Siddharta tng nm i sng ca nmth dc lc, v tng b p sng trong i sng , nncu ni caBt pht xut t kinh nghim ca ngi. Hnh phc chn thc,theo Bt, l mt cuc sng t ham mun, t tiu th. Mt cuc sngth thi, c t do, mt cuc sng trong ngi sng c th gi v

iu kin tip xc vi nhng thc ti mu nhim ca cuc sng.



Mi khi tm v tham dc pht hin, hnh gi lin pht khi thcv s c mt tm y: y l tm ham ti, y l tm ham sc,y l tm ham danh, v.v... y l ngun gc ca s pht sinhtm ham ti, y l ngun gc pht sinh ca tm ham sc, y lngun gc pht sinh ca tm ham danh, v.v... y l kh th do

tm ham ti ham sc lm pht sinh, y l kh th do tm hamdanh lm pht sinh, v.v... kinh dy l trong lc nhng tm thamdc khng c mt, hnh gi cng cn qun nim v s khng c mtca chng: Lc ny l lc khng c mt ca tm ham sc, lc nyl lc khng c mt ca tm ham danh, v.v... y l ngun gc svng mt ca tm ham sc, y l ngun gc s vng mt ca tm ham danh, v.v...y l s thnh thi i i vi s vng mt ca

tm ham ti, y l s thnh thi i i vi s vng mt ca tm ham sc,y l s thnh thi i i vi s vng mt ca tm hamdanh, v.v...

Kinh lut c ghi chp vic thy Baddhiya c nm hnh phc ca sthnh thi nh thc tp qun chiu v v dc. Mt m n, trong khingi thin di mt gc cy, ti tu vin Trc Lm, thy Baddhiya

bng nhin tht ln hai ln cu: i, hnh phc!Sng ra, mt v khts khc trnh ln Bt vic ny, ngh rng thy Baddhiya tic nui npsng dang vng ngy xa khi thy cn lm quan tng trn. Chiuhm y, sau bui php thoi, Bt gi thy Baddhiya ln v hi:

- C phi hi hm trong gi thin tp thy tht ln hailn cui, hnh phc! khng?

Thy Baddhiya bch:

- Th tn, hi hm trong gi thin tp, qu l con tht ln hailn cu i, hnh phc!

- Ti sao? Xin thy ni cho i chng nghe.- Bch c Th Tn, hi cn lm tng trn, con sng trong giu

sang v quyn th. i u con cng c mt i binh i theo hu cn v bo v. Dinh ph ca con lun lun c binh lnh


61/125


62/125



chnh nim khng phi l mt v quan to xt x. Chnh nim soisng ci gin, bo tr ci gin, sn sc ci gin mt cch u i nhmt ngi ch sn sc v v mt a em nh. Trong o Bt, ta hcrng con ngi l mt hp th ca nm un l sc, th, tng, hnhv thc. Cigin ca ta l mt tm s thuc hnh, ng thi n lm

pht sinh mt kh th thuc th. Ci gin ca ta chnh l ta lc .n p ci gin tc l t n p mnh, xua ui ci gin tc l t xuaui mnh, lm nh th ta ch to thm mu thunv nn trong ta.Khi ta vui, ta l ci vui, khi ta gin, ta l ci gin, khi ta yu, ta l ciyu, khi ta ght, ta l ci ght. Khi ci gin pht sinh, ta thc cci gin l mt vng nng lng trong ta, v ta c th chuyn honng lng ny thnh mt th nng lng khc. Mun chuyn ho,

ta phi bit chp nhn n. V d ta c mt thng rc hu c va bnva hi, nhng ta bit ta c th bin thng rc ny thnh ra phnxanh (compost) trng hoa, ngha l ta c th bin rc rn thnhnhng bng hng. Mi nhn th ta thy rc vi hoa l hai thc thring bit v chng i nhau nhng nhn su th ta thy trong rc choa v trong hoa c rc. Bng hoa thm tho v sch s kia cng chang rc trong t thn n, khi nhn k ta thy iu . Ch cn mttun ll hoa bin thnh rc. Thng rc hi hm kia cng cha ngnhng bng hoa v nhng cy rau qu, rau ng thm tho. Ngi lmvn quen lm phn xanh mi khi nhn vo rc c th thy cngay iu , cho nn ng ta khng ht hi v gm ghic thng rc.Tri li ng ta trn qu thng rc v khng c k th n. Ch cnthi gian mt vi thng, ng ta c th bin thng rc y thnh rauthm hoc nhng bng hoa. i vi ci bun ci gin trong ta, tacngnn c ci nhn v thi bt nh ca ngi lm vn i vi

bng hoa v thng rc. Ta khng s hi v rung b ci gin ca ta.Ta bit n l mt th rc, nhng ta cng bit rng ta c th chuynho n. Ta cn n nh ngi lm vn cn phn xanh. Bit chp nhnci gin ca ta l ta bt u c an lc ri. T t ta s chuyn ho n.Khi tm s gin pht hin nhng tm s khc vn ang nm tim

phc trong chiu su ca tm thc ta. Chiu su , Duy thc hc gil thc Alaya. Ci vui, ci bun, ci yu, ci ght cng c mt trong talc ta gin, nhng chng ang np phc trong thc Alaya nh nhng



chng t (bija). Ch c gin l ang c pht khi trn bnh din thc lc . Nu ta ci gin honh hnh mt mnh th n s gynhiu v bn trong cng nh bn ngoi. Pht khi chnh nim tcl lm pht hin tm s nim (smrti) lc y cn tim phc trong Alaya n tr thnh ngi bn ng hnh ca tm s sn. Nu ta theo di

hi th, v bo tr ci gin ca ta bng chnh nim th tnh trng str nn an ton. Tuy ci gin cn , nhng n khng sc tc hina. N ta tip tc duy tr chnh nim th ci gin s bin th t t.

Ngay khi chnh nim mi pht sinh, ci gin chu nh hng (cachnh nim) ri. Chnh nim nh mt ngn n soi sng, ta vamang n vo phng th c s i thay trong phng. Di nh

hng ca nh sng chnh nim, ci gin bt u bin th. Khi mttri ln, nh sng mt tri ch cn chiu vo cy c v vn vt thi vcy c v vn vt u chuyn bin, ngha l u pht trin v trthnh. nh sng mt tri dng nh khng lm g ht nhng qutht n lm rt nhiu. Di nh hng ca mt tri, cy ci lm racht lc dip t, mu xanh ca cy c chnh l do mt tri lm ra vy.cy c sinh trng th cc loi ng vt mi c thc phm sng

cn. Bng hoa cn bp nhng nu mt tri tip tc soi chiu vo nth bng hoa s n. nh sng mt tri i vo trong bng hoa, nhngquang t (photons) y lm chuyn i bng hoa v khin cho bnghoa xo cnh. Chnh nim ca ta cng c tc dng tng tnh nhsng mt tri.Nu ta kin tr em nh sng chnh nim soi ri vo cctm t ta th cc tm t y s chuyn i v bin th.

Cng nh chnh nim soi sng nn sau mt hi qun chiu ta thyc gc r ci gin ca ta. Thin qun l nhn su vo mi vt thy c t tnh ca mi vt. T tnh ca vn vt l nhn duyn,ngha l nhng gc r gn v xa a ti s c mt ca mi s vt.Nhn vo t tnh ca ci gin ta c th thy c nhng gc r ca nnh s hiu lm (v minh), s vng v, hon cnh x hi, n c tml, tp tc hay iu kin gio dc... Nhng gc r ny c th va c

mt trong ta va c mt trong ngi, chng ng mt vai tr tngthng duyn cho ci gin pht sinh. Qun chiu thy v hiu. Thy v hiu l nhng yu t gii phng cho ta ra khi ci kh


65/125


66/125



ch tp trung tm vo hi th. Ngay t khi ni c bc ln bp,nc bt u m. Khi ta bt u pht khi hi th thc trn cigin, tuy ci gin vn cn, nhng vi s c mt cachnh nim (la),ci gin (ni khoai) bt u c chuyn bin. Chng ba mi phtsau khoai chn, ta nhn thy r c bn cht ca ci gin, v ci gin

ca ta c chuyn ho. By gi ta mm ci c. Ta bit l ta c thtr v i din vi ngi m trc y ta ngh l nguyn nhn duynht lm pht sinh ra ci gin ca ta. Ta c th gip c ngi y.

Ci gin ca ta c gc r ni s thiu hiu bit ca ta v nhngnguyn nhn gn v xa a li cho ta tnh trng bt nh . N lic gc r ni s tham m, lng t i, tnh cch d b kch thch v s

nghi ng ca ta. Cch thc ta i ph vi nhng bin c xy ra phnnh tnh trng tr tu ca ta cng nh tnh trng am m ca ta.Nhng gc r chnh ca ci gin nm ngay trong ta, hon cnh v kkhc khng phi l nhng nguyn nhn chnh.

Khi tai nn ng t hoc lt li, ta c th chu ng c nhngthit hi do thin tai gy nn, nhng khi nhng thit hi c gynn bi con ngi th ta li khng th chu ng c. Trong ta phtsinh gin d v cm th. Nu ta bit rng ng t v lt li u cnguyn nhn ca chng, th ta cng c th thy rng ng sau nhngk gy nn thit hi cho ta v vt cht cng nh v danh vng cng cnhng nguyn nhn gn xa m ta phi thy v phi hiu. Ta phithy rng tai nn do ngi gy nn cng l mt loi thin tai. K kialm kh ta v k kia v minh, k kia b xm chim bi tham vng v

hn th. Nhng k kia cho rng ta l k th, l nguyn do canhng au kh ca h. Nu ta ni gin v i x vi k kia nh mtk th th ta ang bin ta thnh k th kia, ta v k kia khng khc.

thc hin c vng chi trng thi v sn trong tm t v ctrong tim thc, ta phi tp t bi qun.

Bi tp 15: T bi qun

T bi qun l mt php qun pht trin tm t v tm bi,nhngcng l mt php qun i tr sn hn v cm th. Trong kinh


68/125


69/125


70/125



p tri, mt m trng thu, mt o hoa vng, mt cnh trc tm,mt dng nc trong, mt b th xinh p, v.v... Khi ta b kh augiam hm, ta khng tip xc c vi nhng thc ti mu nhim .V vy bt c mt li ni, mt ngh hay mt hnh ng no c ththo g c kh au, c th a li nhng iu kin cho s vui

sng, t nhng quyn li nh t do, bnh ng, cho n nhng iukin tm l, tnh cm v x hi cn thit con ngi c sng xngng l mt con ngi u c gi l t v bi. Do cng trnh qunchiu ta cng thy c nhng kh au ca cc loi ng vt v cacc loi thc vt na, v tm t v tm bi ca ta cng s bao trmc cc loi ny mt cch trn vn. T v bi l nhng o hoa pnht n trn cn bn hiu bit v tip xc. M thin qun l yu t

a ti s tip xc v hiu bit y. Cng nh khi ta thc hin tm bi,khi thc hin tm t ta phi i n vi i tng m ta qun chiu.Tm t ca ta phi l mt ngun nng lc c tht v c tc dng chkhng phi l mt iu ta tng tng.

Kinh c ni trong khi thin qun ta c th gi tm t v tm bi i bnphng v bao trm mi loi chng sanh trong cc tm y. Nhng ta

hy cn thn, ng hiu lm rng t qun v bi qun l ngi yn vtng tng rng tm t v tm bi ca ta c th c phng i trongkhng gian nh nhng lung sng m thanh hay nhng lung nhsng. m thanh v nh sng phng i ti u th c tc dng n .T v bi cng vy. Nu t v bi l cht liu c tht th khi phng i sc tc dng trn mi loi. Nu t v bi ch l mt th tng tng(nh mt m my mu trng c tot ra v dn dn lan rng bao

trm c th gii) th s khng c tc dng g c. m my ny ch lmt m my tng tng. m my tht th c th lm ma. Chnhtrong i sng hng ngy v bng cch tip x vi mi ngi miloi, trong c i tng qun chiu ca ta, m ta bit c tm tv tm bi ca ta tht s c mt cha v vng mnh n mc no. T v bi lun lun c biu hin trong i sng hng ngy vtrong cch tip x ta vi mi vt. T th thin to khng phi l t th

duy nht trong ta c th khi m c dng sui t bi.


72/125


73/125



Trong i sng hng ngy, ta c khuynh hng nhn thc s vt nhnhng thc th bit lp vi nhau v ci ny nm ngoi ci kia. V dmt chic l m ta thy ang ve vy trn cnh cy pha trc mt. Tangh chic l y c mt bit lp vi cc chic l khc, bit lp vi cnhcy, thn cy, r cy, bit lp vi my, nc, t, tri. K tht chic l

y khng th c mt ngoi s c mt ca nhng th m ta xem l bitlp vi chic l. Chic l y thc ra l mt vi cc chic l khc, l mtvi cnh, thn v r cy, l mt vi m my, dng nc, mt t, khtriv nh sng. Thiu mt trong nhng th , chic l khng thno c mt. Nhn su vo chic l ta thy s c mt ca tt c nhngth , chic l v nhng th cng c mt vi nhau. l nguynl tng tc (interbeing) v tng nhp (interpenetration) m kinh

Hoa Nghim ni ti. l nguyn l mt l tt c, tt c lmt cngc ni ti trong kinh Hoa Nghim. V cng l hnh thc dint y nht ca o l duyn khi. S vt khng c mt ngoinhau, s vt c mt trong nhau v vi nhau. Bi l do nn Bt ni:Ci ny c v ci kia c.

Trong t th thin to cng nh trong np sng chnh nim hng

ngy, ta em nh lc qun chiu vn php theo tinh thn ny thy c t tnh duyn khi ca vn vt. Mi hin tng trong vtr u cn c qun st nh th, k c nhng ngh, nhng cuhi, nhng cm th ca ta v ca nhng ngi quanh ta.

Php qun gi l gii phn bit qun bt u t s phn bit cc phpthnh chng loi nh su cn, su trn v su thc nhng t

ngi hnh gi pht kin c s tht v duyn sinh, thy rngkhng c php no c th t mnh pht sinh, tn ti v hu dit, trili phi cn c trn v tu thuc vo cc php khc. Cui cng hnhgi s thy c tnh cch bm sinh v bt dit ca cc php, ngha lthy trong chiu su ca chng, cc php khng th s c sinh c ditc cn c mt. V vy, php qun duyn sinh l con ng vng oa hnh gi thot khi cnh gii sinh t. Ngi hc Bt m khng

thc tp php qun ny th cha t ti tinh tu ca o Bt.



Cc php (hin tng) c th lit k thnh mi tm gii (su cn, sutrn v su thc), nhng cng c th c xp vo nm phm tr gil ng un: sc, th, tng, hnh v thc. Sc l cc hin tng sinh lv vt l, th l nhng cm gic hoc d chu hoc kh chu hoctrung tnh, tng l nhng tri gic a ti khi nim v ngn t, hnh

l nhng trng thi tm l pht hin v hnh thnh trong ta, v thc ltc dng t duy, nhn thc, t gio, cha cht v hi tng ca tmthc. Nn vnhc Abhidharma v hc phi Duy Thc trong o Bt ging gii k lng tnh cht v ng li vn hnh ca nm loihin tng (sc, th, tng, hnh v thc) ny. Tm Kinh Bt Nh cho

bit B Tt Quan Th m nh qun chiu nm un cho nn thyc t tnh duyn sinh ca cc php v pht hin c tnh cch bt

sinh v bt dit ca chng cho nn vt thot c sinh t. KinhBt Nh ni n t tnh khng (khng tnh, sunyata) ca cc php, ttnh ny cng ng ngha vi t tnh duyn sinh. Vn php nngda trn nhau m pht sinh v tn ti, khng c php no c t thring bit cho nn ni rng t tnh vn php l khng. Khng cngha l khng th t mnh c mt mt cch ring l vy.

Qun chiu s vt mt cch su sc, hnh gi pht kin ct tnhduyn sinh ca s vt v do pht kin c t tnh khng ca svt. Nh thy c nh th nn hnh gi vt c nhng nim cv khng, sinh v dit, mt v nhiu, i v ti, v siu vit c sinht. Nhng nim c khng, sinh dit, mt nhiu, i ti, v.v... s cph tung khi ta chng nghim c t tnh duyn sinh ca vn vt.Ph c khi nim sinh t l mt mc tiu chnh yu ca thin qun.

Nhng ngy trc khi c s Cp C c t trn, Bt c phi hai ic X Li Pht v A Nanthng xuyn ti thm v hng dn choc s thc tp. Ngi bn ging bnh ca c s, i c X Li Phtkhai th nh sau:

- C s Sudatta, ng nn qun tng nh sau: mt khng phi lti.

C s Cp C c th v qun tng theo li hng dn y.



i c dy tip:

- Tai khng phi l ti... mi, li, thn, khng phi l ti.Nhng g ti thy khng phi l ti, nhng g ti nghe khngphi l ti, nhng g ti ngi, nm, xc chm, suy ngh cng

khng phi l ti ci thy khng phi l ti ci nghe, t gic,v gic, xc gic, thc khng phi l ti

C s Cp C c qun chiu nh th dn dn thy c t tnhduyn sinh ca vn vt, thy rng mnh khng b hn ch trongphm vi su cn, su trn v su thc, rng ci sinh khng thc slm cho mnh t khng tr thnh c v ci t khng thc s lm chomnh t c tr thnh khng.

Thc tp ti , c s Cp C c khc, nc mt chy rn ra trnhai m ng.

i c A Nan hi:

- Sao, c s c tic nui khng, c s qun chiu khng thnh cngsao?

C s Cp C c tr li:

- Tha i c A Nan , con c tic nui g u, con qun chiuthnh cng lm. S d con khc l v con cm ng qu. Conphng s Bt v gn gi cc v cao c hn ba mi nm nay,vy m cha bao gi con c nm gio l vidiu thm thmnh hm nay.

- C s Cp C c, gio l ny cc v xut gia c nghe c ThTn ging dy lun.

- Tha i c A Nan , t c s chng con cng c ngi cth nghe, hiu v hnh tr gio l thm thm ny. Xin i c ANan bch vi Bt ngi cho php gii c s chng con

c nghe, hiu v hnh tr gio l thm diu .



on vn trn v c s Cp C c c trch t kinh MajjhaimaNikaya 143, cho thy ngi ti gia cng c th thc tp qun chiu ttnh duyn khi v t tnh khng siu vit c sinh t nh ngixut gia. i sng bn rn ca phn ng c s thng ch cho phph c th gi cng dng v lm vic phc thin v do

nhng ngi ny khng c tha hng nhng gio l siu vitnht ca o Bt. Chng ta phi cu cha tnh trng ng k y.

Kinh ni n nhng lc m tm khng si m lm lc. Nhng lc yl nhng lc m nhn thc v v thng, duyn sinh v v ng cmt. Nhng lc y l nhng lc tm an tr trong chnh kin. Chnhkin l mt trong tm php ca s hnh tr chn chnh, gi l Bt

Chnh o.Trong phn dy v php qun nim cc i tng tm , kinh ni nyu t gic ng trch php trong by yu t gic ng (tht b phn). Trch php l quyt trch v cc php, ngha l nghin cutng tn v ci ngun v t tnh ca cc hin tng, vt l cng nhtm l. Trch php qun cng c ngha nh gii phn bit qun. Hiuc ci ngun v t tnh cc php trong chiu su ca chng tc lt n tm khng m mui.

Trong cc php qun m ta i qua, php no cng c tc dngqun chiu ci ngun cc php. R rt nht l cc php qun th tm(qun st v s lin h duyn sinh gia thn th v vn hu trong vtr nh t, nc, gi, la, v.v...) v php qun th mi hai (qunst thy c gc r v bn cht nhng cm th trong ta).

Trong t th thin to, chng ta tp trung tm vo i tng qunchiu (c khi l mt hin tng vt l, c khi l mt hin tng sinhl, c khi l mt hin tng tm l) v nhn su vo i tng tm ti ci ngun v t tnh ca n. Hi th c vai tr nui dng sduy tr tr nh lc ca chng ta trn cng mt i tng. Nhn k vnhn su c nhin s em ti ci thy. Ci thy ny l hoa tri ca

thin qun vy.



Bi tp 17: thc v s pht sinh, tn ti v chuyn ho ca nhngni kt

Trong phn ni v php qun nim su gic quan v su loi itng, kinh c ni n danh t ni kt. Nguyn ting phn l

samyojana, c khi c dch l kt s kt c ngha l kt t lithnh mt khi. Sc ngha l c tc dng rng buc v sai s.

Ni kt c chia lm nhiu loi. M mui, tham i, sn hn, kiumn v nghi ng l nm th ni kt nng n nht gi l nm n s.Thn kin, bin kin, t kin, kin th kin v gii cm th kin th tnngn hn v d ph tr hn, v vy c gi l nm li s. Khimt chm sc, tai chm thanh, mi chm hng, li chm v, thn

chm xc v chm php, tu theo cch thc tip nhn ca tm ta mni kt thnh hnh hay khng thnh hnh. Khi c ngi ni nng vita, nu ta c hiu bit v khng c chp th ta khng cm thy bctc, v do trong tm ta ni kt khng thnh hnh. Ni kt y c

bn cht sn hn. Khi ta hiu lm mt cu ni hay mt s vic th bncht ca ni kt ny l m mui, v m muic th l cht liu cho

bc tc, kiu mn, tham i v nghi ng. M mui l cht liu ca mini kt. Tn tht ca n l v minh (avidya), s thiu sng sut.

Ni kt thng c tnh cch ca kh th. Nhng ni kt c khi cngc tnh cch ca lc th. Khita tham m vo sc, thanh, hng, v,xc v php, nhng ni kt c tnh cht tham i c hnh thnh, v

bn cht ban u ca chng c th l nhng cm gic d chu. Nhngv ta tham m cho nn ta b rng buc, v khi nhng nhu yu ca s

tham mun khng c tho mn th ta li c nhng kh th. Tru, thuc l, nha phin, cho n ming ngon, bng sc, m nhc,nhng li ngi khen, v.v... nhng i tng y ca su cn u c thto ra ni kt trong ta, v nhng ni kt ny c th bt u bngnhnglc th. c ni kt ri th b nhng ni kt y sai s, bt itm li nhng i tng y v nhng lc th y. Tnh yu cng l mtloi ni kt, bi v trong tnh yu thng thng ta bit c cht liu ca

s am m. Trong vn chng tnh yu c gi l mt bnh(lovesickness, bnh tng t), c khi l mt tai nn (b ting st tnh


79/125



nn gip nhau chuyn ho ni kt ca nhau, c th ngn ngakh au v bo v hnh phc chonhau. Bng cch thc tp hiu bitv s dngngn ng t i, chng ta c th gip cho nhau rt nhiu.Khi ta sng chung, hnh phc khng cn l mt vn c nhn na:nu ngi kia khng c hnh phc th ta cng kh c hnh phc. V

vy ho gii ni kt ni ngi kia tc l to hnh phc cho chnhmnh vy. V c th gy ni kt cho chng, chng c th gy ni ktcho v, v nu nhng ni kt y tip tc c gy cho nhau th mtngy n hnh phc s khng cn. V th mi khi c mt ni kt migy, ngi v phi bit rng mnh c ni kt mi gy. Ngi ykhng nn b qua. ngi y phi c th gi qun chiu v ni kt camnh. Ngi y c th nh chng gip chuyn ho ni kt:

Anh i, em c ni kt, anh hy gip em.iu ny c th lm c,khi tm trng hai ngi nh nhng cha c nhiu ni kt. V hnh xnh th m chng cng hnh x nh th.

Nh ta bit, ni kt no cng c cht liu v minh. Nu qun chiuv thy c tnh cht v minh trong cch thc mnh tip nhn nikt hoc tnh cht v minh trong cch thc ngi kia gy ra ni kt th

ta c th chuyn ho c ni kt. Trong cc bi tp th mi hai(qun chiu v gc r v bn cht ca cm th), th mi ba (qunchiu v tm tham dc), th mi bn (qun chiu v ci gin) v thmi lm (qun t bi), chng ta thy rngkhi ri nh sng duynsinh vo tm v s vic th ta thy c gc r v t tnh ca nhngtm v s vic y v ta chuyn ho c chng v thot khi nhngcm th kh au m chng gy nn. Bn cht ca thin qun l

nhn v thy c t tnh cacc php. S chuyn ho ca ni kt lkt qu ca ci thy y.

Bi tp 18: Tip xc v chuyn ho nhng ni kt b chn vi v nn

Tim n trong tm thc ta c th c ni kt ca nhng ham mun,gin hn, s hi, mc cm v hi hn b nn lu ngy. Nhng nikt y tuy b nn nhng lun lun tm cch biu l ra trong cmgic, t tng, ngn ng v hnh ng ca ta. Ta c th qun chiu



nhng ni kt ca ta mt cch d dng hn khi cc ni kt ny c biuhin thnh cm th mt cch d dng trn mt phng thc. Nhngnu ni kt b nn, chng khng biu hin c mt cch gin tiptrn t tng, cm th, ngn ng v hnh ng ca chng ta thi, vvy chng ta khng bit c s c mt ca chng ta, trong khi y

chng vn m thm sai s ta v lm cho ta kh s. o Bt c danh ttu min (anusaya) c hm cha ngha l ny. Tu l i theo, min lnm ng. Nhng ni kt ny nm ng trong chiu su tm thc tanhng vn theo st ta v sai s ta mt cch kh nhn bit.

Ci g nn chng v khng cho chng biu hin? l thc vlng tm ca ta. Ta bit rng nhng ham mun y, nhng gin hn

y khng th c x hi, hon cnh v chnh lng tm ta chpnhn, cho nn trong i sng hng ngy ta tm cch dn p chngxung, y chng vo mt vng xa xi ca tm thc ta c th lngqun. Tm l hc hin i gi chng l nhng n c (refoul). Conngi thng c khuynh hng trn trnh kh au, v trong ta cnhng c ch t v (mcanesme de dfense), chnh nhng c ch nyy nhng kh au tm l, nhng mu thun xung t (conflits) v

nhng xung ng khng c x hi v lng tm chp nhn(impulsions inacceptable) vo vng v thc ta c th tm thi ynn vi ta. Nhng nhng n c lu ngy ny lun lun tm cch phthin, v sn phm chung kt (produit terminal) ca cc c ch t v l nhng cu ni, nhng hnh nh tm v nhng cch hnh xc tnh cch bt thng khng thch hp vi x hi, v sau cng lnhng triu chng ca nhng bnh tm thn.

ng s c th bit ngn ng, t tng v cch hnh x ca mnh lc hi, nhng vn khng lm g hn c v nhng th lc kia qumnh, mnh khng th kim sot ni.

Ta ly v d mt c gi mt mt mun i ly chng, mt mt likhng mun b m nh sng mt mnh. C gi c hiu, c thngm tht, nhng trong c cng c c mong c sng cuc sng la

i vi ngi c yu. Tuy nhin c khng chu c tng c lmt ngi con bt hiu, mt ngi con nh on b m m i khi


82/125



ta cu ni ? Ti sao ta khng thch nhn vt y trong truynphim? ng ta hao hao ging ai m ta ght trong qu kh?

Nu ta thc tp nh th th ta s khm ph c gc r ca nhngcm th, t tng, li ni v hnh ng ca ta v ta t t a c

nhng ni kt b chn vi vo vng thc. Trong lc thin to, nh tang ca cc gic quan ng tip tc nghe, thy v suy lun chonn nhng ni kt b chn vi li c dp xut hin trong ta di hnhthc nhng cm th hoc nhng hnh bng hin ra trong thc. Cngi ngh l b ma ph. Ma y l nhng tu min trong timthc ang c pht hin. Ban u c th ch l mt cm gic lou, s hi hay kh chu m ta khng thy c duyn c. Nhng ta

hy thp sng chnh nim v sn sng tip nhn cm gic y. Khi cmth y bt u l din v tng thm cng , c th ta s cm thykhng c an lc v thoi mi v do ta khng mun tip tc tipxc vi n na. Ta mun di s ch tm sang mt i tng qunchiu khc. Hoc ta mun chm dt thin to, ly c rng ta hi mimt, hoc hi bun ng, lc khc s tip tc, v.v... l hin tngm tm l hc by gi gi l i khng (rsistance). m thm, ta s

a nhng nim au b chn du kia vo vng thc, bi chng slm ta kh au. C nhng ngi thc tp thin to rt nhiu gi trongmt ngy, nhng khng thc s dm i din v n mi cc nimau kia ln thc. H t nh la mt cch v thc rng nhng vn khng quan trng, v v vy h ch tm sang nhng ch thin qun khc: v thng, v ng, ting v ca mt bn tay, chch ca t B t Ma t phng Ty li... C nhin nhng ch

ny l quan trng, nhng chng phi c cu xt trong nh sngca nhng vn tht (les vrais problmes) ca ta th chng mi thtl nhng ch ch thc ca thin qun.

Hnh gi bit rng phng php qun chiu ca o Bt khng phil phng php n p cm th m l phng php bo tr cm thvi tinh thn t ho v bt bo ng. Hnh gi bit rng chng no

chnh nim ca mnh cn c duy tr th mnh cn khng b cuntheo hoc m chm trong cm th hoc trong nhng xung t nitm. Chnh nim c hnh gi nui dng bng hi th c thc,



sn sng n nhn nhng ni kt v nhng xung t y biu hin lntrn mt phng thc, n nhn mt cch t i nh mt b m snsng m con vo lng vi tt c tnh thng. Chnh nim c mt vta bit ta c sc tip xc vi ni kt trong ta.Trong hon cnh y,ni kt s pht hin di hnh thc nhng cm th v nhng hnh

nh trong tm m ta phi nhn din v tip xc tht su sc v thty trong chnh nim ta. Ta khng trch mc, khng ph phn,khng t ch trch ta v c nhng cm th y hoc nhng hnh nhy. Ta ch nhn din, chp nhn v qun chiu chng thy cci ngun v t tnh ca chng. Nu cn au xt ta c au xt, nucn bun kh ta c bun kh, nu cn gin d ta c gin d, tuynhin vi chnh nim c mt, ta khng nh mt ta trong nhng

au xt, bun v gin d y m cn c th lm an tnh c chng vdo qun chiu cui cng ta chuyn ho c chng. Trn chy chngth khng c c hi tip xc v chuyn ho chng.

Phng php ca kinh Bn Lnh Vc Qun Nim rt mu nhim ch hnh gi c th tip xc trc tip vi cm th ca mnh v c thchun b n mi cm th y xut hin trong vng thc nu cm

th y cn ang l nhng khi ni kt b nn v ch tm cch phthin gin tip trn t tng, cm th, ngn ng v hnh ng ca tam thi. Hnh gi c th t tr liu cho tm l mnh m khng cn nmt tr liu gia tm l. Hnh gi cng c th nh thy nh bn gip mnh v khai th cho mnh, bi v h l nhng ngi cng tu vth no h cng c nhng nhn xt v nhng li ni v cch hnh xca mnh trong i sng hng ngy. Ngy xa Bt c ca ngi l

mt v y vng, vua ca cc thy thuc,v ngi tr tm bnh chohng ngn ngi, trong c vua A X Th ca nc Ma Kit .Ngi thc tp thin qun c th hc phng php cha tr t oBt cha tr cho mnh v cho k khc. Trong x hi mi, nhiungi v sng thiu chnh nim vv khng bit ho gii ni kt chonn lu ngy nhng ni kt ny tr nn su nng, do tinh thn trnn giao ng, bt an v h nhc. Nhng bt an (anxiety) v h

nhc (depression) y c biu hin trong cch ni nng v hnh xhng ngy. Cch ni nng v hnh x y cng ngy cng c tnh cch


85/125



ra trong qu kh. Php sm hi ca o Bt c da trn nguyntc l lm do tm pht khiv l lm cng do tm m c xo b(ti tng tm khi tng tm dit). Nm ly hin ti chuyn ho, tato nim vui v hnh phc cho ta v cho mi ngi, s chuyn hony to an lc thc s cho hin ti v cho tng lai ch khng phi

ch l mt tm nim hi tic sung. Nm ly hi th v chnh nim sng cho tnh thc v to an lc cho mnh v cho ngi ngay tronggi pht hin ti, hnh gi gii thot c mc cm ti li v khngcn b t lit trong mc cm . Ngi kia v v lm cho mt atr thit mng: mc cm ti li ny c th i theo ng ta sut i.Nhng nu ngi y thc tp chnh nim, tip xc c vi giypht hin ti, ng ta c th cu c rt nhiu em b ang c th mt

mng ngay trong gi pht ny. C nhiu em b ch v thiu mt vinthuc m cht, c nhiu em b ch v thiu s quan tm ca ta mcht. Hng ngy c c hng chc ngn em b cht nh th trn thgii. Ti sao ta khng i cu cc em ang cht m li c t giam mnh cht dn cht mn trong ngc t ca s hi hn do ta to nn?

S hi cng l mt ni kt quan trng trong ta, m cht liu cng l v

minh, s thiu hiu bit v tnh cht v ng ca t thn. Cm gickhng an ninh v s s hi nhng iu c th xy ra cho mnh v chonhng ngi thn ca mnh l nhng ci ai cng c, nhng i vimt s ngi th cm gic v s s hi tr nn quan trngqu mc, khin h khng cn c kh nng sng thnh thi v an lc,d l mt cch tng i. Trong o Bt i tha, B Tt Quan Thm c miu t l ngi vt ra khi mi s hi v thng hin

tng cho chng sinh mn qu qu gi v cng gi l v u th. V u(abhaya) ngha l s khng s hi. S khng s hi ny l kt qu cacng trnh thin qun v t tnh khng sinh, khng dit, khng thmv khng bt ca vn php. Tm Kinh Bt Nh c tr tng nh mtvn bn ni v v u. Qun chiu c t tnh duyn sinh v v ngca vn vt th thy c tnh cch khng sinh v khng dit y vvt thot c s s hi.

Vn vt v thng, bnh tt v tai nn c th xy ra cho chng ta vcho nhng ngi thn ca chng ta bt c lc no. Sng trn i, ta



phi chp nhn s thc y. Nu ta sng c chnh nim trong tnggiy pht, nu ta sng mt cch su sc nhng ngy thng ca chngta v tip x p vi nhng ngi chung quanh ta th chng takhng cn g phi s hi, v chng ta khng c g phi hi hn d cg bt trc xy ra. Nu ta bit sinh v dit l hai mt ca s sng th ta

thy c rng sinh l dit v dit l sinh, v nu t m a ta ra i mt ln th t m s a ta ra i trm vn ln khc, do ta s khng s hi bun kh mi ln t m a hai cnh tay ran mi ta tr li. Ngi gic ng ci trn sng sinh t m i mtcch thn nhin.

C nhng ngi v tip nhn ni kt qu nhiu t hi th u nn c

b cm gic khng an ninh lun lun theo di v m nh. Ngi ln khng b h, lm ti tnh h, khai thc h khi h cn tm b.i vi nhng ngi ny, s tip nhn v hnh tr gii lut (cn bnl nm gii) l mt phng tin bo v hu hiu nht. Vic hnh trgii lut s ti lp c th thng bng trong ni tm v ngoi honcnh. Hnh gi bit rng s hnh tr gii lut l phng tin hn gnhu hiu nht trong vt thng qu kh v s nh hng tt trn x

hi trong hin ti v trong tng lai. Thc tp chnh nim h trsu cn, an tr v tip xc vi s sng trong giy pht hin ti lphng php thit lp an ninh hu hiu nht trong i sng hngngy. Thm vo s c mt ca nhng ngi bn cng gi gii vcng thc tp chnh nim l mt lng da vng vng cho h.

Bi tp 20: Gieo trng v ti tm nhng ht ging ca an lc v gii

thot

Nu ni kt l nhng ht ging ca kh au th an lc v gii thot lnhng ht ging ca hnh phc. Tm l hc o Bt ni n htging (bija) nh bn cht ca cc loi tm , nh ni dung ca tmthc.

Trc ht ta ni n nhng ht ging sn c ngay khi ta mi ra i.

Ta c th ni rng y l nhng ht ging do t tin v cha m traotruyn, hoc l nhng ht ging ca cc kip trc (t tin chng ta



cng l tin thn ca chnh chng ta). C nhng ht ging ca Bt, BTt, Duyn gic, Thanh Vn, Thin, Nhn, Atula, a ngc, Ng qu,Sc sanhngha l tt c nhng ht ging tt v nhng ht gingxu. Thm vo l nhng ht ging c gieo trng t thu tm

b, trong mi trng gia nh, hc ng v x hi. Ht ging xu l

ht ging ca kh au v ht ging tt l ht ging ca hnh phc.

Theo lut duyn sinh, cc chng t khng c tnh c nh. Cc chngt nng vo nhau m thnh lp, v vy trong ci mt c ci tt c vci tt c l do nhng ci mt to thnh. Mt ht ging xu cng chang trong n mm mng ca nhng ht ging tt. Mt ht ging ttcng cha ng trong n mm mng ca nhng ht ging xu. Cng

nh c ngy mi c m, c tri mi c phi, c di mi c trn, cmt mi c nhiu, c sinh mi c dit, c m mi c dng. V l ycc chng t u c th c chuyn ho t xu sang tt v t lnhsang d. iu ny cho chng ta thy rng vo nhng lc ti tm vau kh nht trong cuc i, ta phi bit rng nhng ht ging ca anlc ca hnh phc vn c mt trong ta, v v th ta khng nn bao gituyt vng. Nu ta bit tip xc vi nhng ht ging an lc v hnh

phc tim n trong ta, nu ta bit ti tm v chm sc chng, chngs ny n v mang li nhng hoa tri ca an lc v gii thot.

Kinh lun lun nhc ti hai mt tng phn ca tm : Khi c thamdc, bit rng c tham dc, khi khng c tham dc, bit rng khngc tham dc Khi c sn hn, bit l c sn hn, khi khng c snhn, bit l khng c sn hn Khi c gii thot, bit l tm c gii

thot, khi khng c gii thot, bit l tm khng c gii thot. Khngc tham dc l mt tm tt, gi l v tham. Khng c sn hn l mttm tt, gi l v sn. V tham, v sn v gii thot l nhng htging tt trong tm, cn c ti tm v chm sc. Kinh in hayni ti tm nh l rung t trn cc th ht ging c gieo, vvy ta c cc t tm in v tm a.

Qun chiu khng phi ch l qun chiu v cc hin tng sinh, lo,

bnh, t, tham, sn, si, mn, nghi v c kin. Chng ta phi c th gi qun chiu v nhng i tng lnh mnh, an vui v gii thot


89/125


90/125



nng caon th y, v l ngha ca cu Con v nng taTng.

C c mt ngi bn an lc, c qun bnh, c kh nng hiu cmnh v nng mnh trong nhng lc kh khn, l mt iu may

mn ln. Trong giai on m ta cm thy bt lc, bi quan v chnnn, ta phi tm v ngi bn . Bn cnh ngi y ta c th thit lpli qun bnh v ta li c th tip xc vi bng hoa, ngha l nhng gmu nhim p ti mt c mt trong ta v chung quanh ta. Taphi bit li dng s qun bnh y m thc tp lm ln mnhnhng ht ging an lnh ti mt yu m v lu ngy khng cta ti tm v sn sc.

Nhng ht ging ca hiu bit ca thng yu ca an lc v ca giithot cn c tip tc gieo trng v ti tm bng cch sng hngngy ca chng ta, l cch sng theo chnh nim. Kinh Bn LnhVc Qun Nim cng hin cho ta nhng cch sng nh th. Bn

con duong chuyen hoa

Documents