cift kademeli helisel disli reduktor 2
TRANSCRIPT
Çift Kademeli Düz Dişli Redüktör :
Verilenler: P=10 kw
n=1000 dev/dak
itop=16
Çevrim Oranı Tayini
i12=(1....1,2) x( İtop)1/2 itop=1,15 x ( İtop)1/2 i12=1,15 x (16)1/2=4,6
itop=i12xi34 ise i34=3,478
Diş Sayısının Tayini
z1=z3=18 seçilebilir.
i12= z2=z1xi12=18x4,6=82,8 z2=83 alınır.
z4=z3xi34=18x3,478=62,604 z4=63 alınır.
Gerçek Çevrim Oranı Tayini
Hata Tespiti
%0,875<%3 kabul edilebilir değerde hata oranıdır.
Devir Sayısı Tayini
n2=n3
1
Birinci Kademe Hesabı
Malzeme Seçimi
Birinci dişlinin malzemesi 20MnCr5
k=1200 N/mm2
ak=700 N/mm2
HB=650 daN/mm2
İkinci dişlinin malzemesi 20MnCr5
k=1200 N/mm2
ak=700 N/mm2
HB=650 daN/mm2
Dişli Parametrelerinin Seçimi
d=(Genişlik oranı)=b/d0=d=0,8...1,2 arasında seçilir. d=0,8 seçiyoruz
Kv=(Dinamik Faktörü)=1,1
Km=(Yük dağılım faktörü)=1,06
K0=(Çalışma faktörü)=1,25
KR (Güvenlik faktörü)=1
ze1(Eşdeğer diş sayısı)=z1=18
Kf1=(Form faktörü)=3
Mukavemet Sınırı
s(emniyet faktörü)=1,5
Ky=(Yüzey pürüzlülük faktörü)=1
Kb=(Büyüklük faktörü)=1
Kz=(Zorlanma faktörü)=1,4
Kl=(Ömür faktörü)=1
KÇ=(Çentik faktörü)=1,5
KR=Zorlanma faktörü:1
K=1200 N/mm2
D=0.5XK=600 N/mm2
2
=560 N/mm2
Dem= = 560/1,5=373,3 N/mm2
Modül Tayini
Mbm=9550 Mbm =9550x =95,5 Nm
Mb1=Mbm=0,99x95,5=94,55 Nm =(0,95....0,99)
mn12=
mn12=
mn12=2,5 mm olarak seçilir.
Birinci Kademe Boyutları
a)Taksimat Daireleri Çapları
do1=z1xmn12=18x2,5=45mm
do2=z2xmn12=83x2,5=207,5mm
b)Diş Genişlikleri
b1=dxd01+5 =0,8x45+5=41 mm b1=41 mm seçelim
b1>b2 olmalıdır b2=36mm
c)Baş Daireleri Çapları
db1=d01+2 mn12=45+2x2,5=50 mm
db2=d02+2 mn12=207,5+2x2,5=212,5 mm
d)Taban Daireleri Çapları
dt1= d01-2,5 mn12=45-2,5x2,5=38,75 mm
dt2=d02-2,5 mn12=207,5-2,5x2,5=201,25 mm
3
e)Eksenler Arası Mesafe
a01=(d01+d02) /2=(45+207,5)/2=126,25 mm
Basınç Kontrolü
=200 için Yuvarlanma faktörü=k=1,76
Malzeme faktörü=ke=85,7
Çevrim oranı faktörü=ki=
Birinci Dişlinin Yüzey Basınç Kontrolü
Mbç1=k0xMb1=1,25x94,55=11818,75daNmmSWSSS
PHmax=kexkxki
PHmax
PHmax=93,1 daN/mm2 (s yüzey için)
PHem=(0,28xHB)/s=(0,28x650)/1,5=121,3 daN/mm2
PHmax< PHem olduğundan emniyetlidir.
İkinci Dişlinin Yüzey Basınç Kontrolü
Mb2=dçxrçxi12xMb1=0,98x0,99x4,611x9455=42298 daNmm
Mbç2=k0 x Mb2 = 1,25x 42298=52872,5 daNmm
PHmax2=kex k xki
PH2=45,57 daN/mm2 PHmax2< PHem olduğundan emniyetlidir.
İkinci Dişlinin Mukavemete Göre Kontrolü
Eşdeğer diş sayısı=ze2=z2=83
Form faktörü: kf2=2,27
Teğetsel Kuvvet :
4
Ft1=Ft2=
2<*Dem (154,5<373,3) MPa
İkinci Kademe Hesabı
Malzeme Seçimi
Üçüncü dişlinin malzemesi 20MnCr5
k=1200 N/mm2
ak=700 N/mm2
HB=650 daN/mm2
Dördüncü dişlinin malzemesi 20MnCr5
k=1200 N/mm2
ak=700 N/mm2
HB=650 daN/mm2
Dişli Parametrelerinin Seçimi
d=(Genişlik oranı)=b/d0=d=0,8
Kv=(Dinamik faktörü)=1,1
Km=(Yük dağılım faktörü)=1,06
K0=(Çalışma faktörü)=1,23
Ze3(Eşdeğer diş sayısı)=Z3=18
Kf3=(Form faktörü)=3
Mukavemet Sınırı
s(emniyet faktörü)=1,5
Ky=(Yüzey pürüzlülük faktörü)=1
Kb=(Büyüklük faktörü)=1
Kz=(Zorlanma faktörü)=1,4
KR (Güvenlik faktörü)=1
5
Kl=(Ömür faktörü)=1
KÇ=(Çentik faktörü)=1,5
K=1200 N/mm2
D=0.5XK=600 N/mm2
*=560 N/mm2
Dem=*/s=373,3 N/mm2
Modül Tayini
Mb2= 42298 daNmm
Mb2= Mb3=42298 daNmm
mn34= mn34=
mn34=3,5 mm seçilir.
Çıkış gücü:Pç
Pç= 2rç. 2
rç.Pg = 0,982x0,992x10=9,42 kW
İkinci Kademe Boyutları
a)Taksimat Daireleri Çapları
do3=z3xmn34=18x3,5=63mm
do4=z4xmn34=63x3,5=220,5mm
b)Diş Genişlikleri
b3=dxd03 =0,8x63+5=55,4 mm b3=60 mm seçelim
b3>b4 olmalıdır b4=55 mm
c)Baş Daireleri Çapları
db3=d03+2 mn34=63+2x3,5=70 mm
db4=d04+2 mn34=220,5+2x3,5=227,5 mm
d)Taban Daireleri Çapları
6
dt3= d03-2,5 mn34=63-2,5x3,5=54,25 mm
dt4=d04-2,5 mn34=220,5-2,5x3,5=211,75 mm
e)Eksenler Arası Mesafe
a02=(d03+d04)/2=(63+220,5)/2=141,75 mm
Basınç Kontrolü
Yuvarlanma faktörü=k=1,76
Malzeme faktörü=ke=85,7
Çevrim oranı faktörü=ki=
Üçüncü (Grup miline takılan) Dişlinin Yüzey Basınç Kontrolü
Mbç3=k0xMb3=1,25x42298=52872,5daNmm
PH3=kexkxki =119,5 daN/mm2
PHem=(0,28xHB)/s=(0,28x650)/1,5=121,3 daN/mm2
PH3< PHem olduğundan emniyetlidir.
Dördüncü Dişli Yüzey Basınç Kontrolü
Mb4=dçxrçxi34xMb3=0,98x0,99x3,5x42298=143631,3daNmm
Mbç4=k0 x Mb4 = 1,25x 143631,3=179539,125daNmm
PH4=kexkxki
PH4=65,74 daN/mm2 PH4< PHem olduğundan emniyetlidir.
Dördüncü Dişlinin Mukavemete Göre Kontrolü
Eşdeğer diş sayısı=ze4=z4=63
Form faktörü: kf4=2,31
Teğetsel Kuvvet :
7
Ft3= Ft3= Ft4
2<*Dem olduğundan emniyetlidir (293,6<373,3)
Mil Hesabı
Mil Kuvvetlerinin Bulunması
Ft1= Ft2=525,28 daN
Fr1= Ft1xtan0= 525,28xtan20=191,19 daN Fr1= Fr2=191,19 daN
Ft3= Ft4=1678,5 daN
Fr3= Ft3xtan0= 1678,5xtan20=610,92 daN Fr3= Fr4=610,92 daN
8
30mm 36mm 10mm 60mm 30mm
166mm
Birinci (Giriş) Milin Tanımlanması
FR1
Fay Fby
48mm 118mm
Birinci (giriş) milin y ekseni yönündeki moment diyagramı
MA=0, Fbyx166-Fr1x48=0, Fbyx166-191,19x48=0, Fby= 55,28 daN
Fy=0 Fby-Fr1+Fay=0 Fay=191,19-55,28= 135,91 Fay=135,91 daN
FT1
Fax Fbx
48mm 118mm
Birinci (giriş) milin x ekseni yönündeki moment diyagramı
MA=0 Fbxx166-Ft1x48=0 Fbxx166-525,28x48=0 Fbx=151,9 daN
9
Fx=0 Fax+ Fbx- Ft1=0 Fax= 525,28-151,9=373,38 Fax=373,38 daN
Maksimum Eğilme Momentinin Tayini
Memax x= Fbxx118=151,9x118=17924,2 daNmm
Memax y= Fayx48= 135,91x48=6523,68 daNmm
Memax 1= = daNmm
Birinci (Giriş) Milin Malzeme Seçimi
St70 Ky=1 Kb=0,9 KÇ=1,4
K=700 N/mm2 D=320 N/mm2 AK=360 N/mm2 *D= =
=205,8 N/mm2
Birinci (Giriş) Milin Çapının Bulunması
MB=
MB=
d1 27,03 mm d1=30 mm (Emniyet açısından)
Birinci (Giriş) Milin Kontrol Hesabı
Çökme Kontrolü
I= mm4
em=0,0005L=0,0005x166=0,083 mm
y= => y=0,01475 mm
x= => x=0,04 mm
1= => 1=0,043 mm
em>1 olduğundan emniyetlidir.
10
Dönme kontrolü
Ip= mm
em
1= rad
1<em olduğundan emniyetlidir.
Eğilme kontrolü
1=0,043 mm
W0= rad
W= rad
W<W0 olduğundan eğilme titreşimi yönünden emniyetli değildir.
İkinci (Grup) Milin Tanımlanması
Ft2 Ft3
FDX
48 66 52
İkinci (grup) milin x ekseni yönündeki moment diyagramı
11
Mt1 Mt2
FCX
MC=0 FDXx166-Ft3x114x- Ft2x48
FDXx166-1678,5x114-525,28x48=0 => FDX= 1304,6 daN
Fy=0 FDX-Ft2-Ft3+FCX=0 => FCX=899,18 daN
FCY Fr2 FDY
Fr3
Meğr1
Meğr2
48 66 52
İkinci (grup) milin y ekseni yönündeki moment diyagramı
MC=0 FDYx166-Fr3x114x- Fr2x48=0
FDYx166-610,92x114-191,19x48=0 FDY= 474,8 daN
Fy=0 FCY+Fr2-Fr3+FDY=0 FCY= -55,07 daN
Maksimum Eğilme Momentinin Bulunması
Memax y2= FDYx52= 474,8x52=24689,6 daNmm
Memax x2= FDXx52= 1304,6x52=67839,2 daNmm
Memax 2=
Memax2= daNmm
İkinci (Grup) Milin Malzeme Seçimi
St70 Ky=1 Kb=0,9 KÇ=1,4
K=700 N/mm2
D=320 N/mm2
AK=360 N/mm2
*D= *
D= =205,7
12
İkinci (Grup) Milin Çapının Bulunması
MB=
MB= =
d2 42,37 mm d2=43 mm (Emniyet açısından)
İkinci (Grup) Milin Kontrol Hesabı
Çökme Kontrolü
I= mm4
em=0,0005L=0,0005x166=0,083 mm
y= =0,00349
x= =0,0096
2= mm
y*= =0,0122
x*= =0,034
2*= mm
2<em ve 2*<em olduğundan emniyetlidir.
Dönme Kontrolü
Ip= mm4
em
2= rad
2<em olduğundan emniyetlidir.
13
Eğilme Kontrolü
2*=0,036 mm
2=0,0102 mm
W0= rad
W= rad
W<W0 olduğundan eğilme titreşimi yönünden emniyetli değildir.
Üçüncü (Çıkış) Milin Tanımlanması
Fr4
Fey Ffy
114 52
Üçüncü (çıkış) milin y ekseni yönündeki moment diyagramı
ME=0 Ffyx166-Fr4x114=0 166Ffy=610,92x114 Ffy=419,5daN
Fy=0 Fey+ Ffy- Fr4=0 Fey= -Ffy+Fr4 Fey=191,42daN
Ft4
14
Fex Ffx
114 52
Üçüncü (çıkış) milin x ekseni yönündeki moment diyagramı
ME=0
Ffxx166-Ft4x114=0 166Ffx=1678,5x114 Ffx=1152,7daN
Fy=0
Fex+ Ffx- Ft4=0 Fex= -Ffx+Ft4 Fex=525,8 daN
Maksimum Eğilme Momentinin Tayini
Memax x3= Ffxx52=1152,7x52=59940,4 daNmm
Memax y3= Ffyx52= 419,5x52= 21814 daNmm
Memax 3=
Memax3= daNmm
Üçüncü (Çıkış) Milin Malzeme Seçimi
St70 Ky=1 Kb=0,9 KÇ=1,4
K=700 N/mm2
D=320 N/mm2
AK=360 N/mm2
*D= *
D= *D=205,7 N/mm2
Üçüncü (Çıkış) milin çapının bulunması
MB=
15
MB=
d3 39,9 mm d3=40 mm (Emniyet açısından)
Üçüncü Milin Kontrol Hesabı
Çökme Kontrolü
I= mm4
em=0,0005L=0,0005x166=0,083 mm
y= =0,016
x= =0,045
3= mm
em>3 olduğundan emniyetlidir.
Dönme Kontrolü
Ip= mm4
em
3= rad
3<em olduğundan emniyetlidir.
Eğilme Kontrolü
3=0,048 mm
W0= rad
16
W= rad
W<W0 olduğundan eğilme titreşimi yönünden emniyetli değildir.
Dişlilerin Yekpare veya Kama Olması Durumu
dt1=38,75 mm dt2=201,25mm dt3=54,25mm dt4=211,75mm
m1=m2=2,5 m3=m4=3,5
Birinci Dişlinin Yekpare veya Kama Olması Durumu
dt1D= dmil1+hkama+4mn12 D=30+8+4x2,5=48 mm
30<dmil38 olduğundan kamaların standart boy cetvelinden bxh değeri 10x8 olarak
aldık. hkama=8mm dir.
D>dt1 olduğundan birinci dişli yekpare olmak zorundadır.
İkinci Dişlinin Yekpare veya Kama Olması Durumu
dt2D= dmil2+hkama+4mn12
D=43+8+4x2,5=61 mm (dmil2=43 mm bxh=12x8)
D<dt2 ikinci dişli yekpare olmaz
Üçünçü Dişlinin Yekpare veya Kama Olması Durumu
dt3D= dmil2+hkama+4mn34 (dmil2=43 mm için bxh =12x8)
D=43+8+4x3,5=65 mm
D>dt3 olduğundan üçüncü dişli yekpare olmak zorundadır.
Dördüncü Dişlinin Yekpare veya Kama Olması Durumu
dt4D= dmil3+hkama+4mn34 (dmil3=40 mm için bxh =12x8)
D=40+8+4x3,5=62 mm
D<dt4 olduğundan dördüncü dişli yekpare olamaz.
Sonuç olarak 1.dişli 1.mil ile 3. dişli de 3. mil ile tek parça olarak imal
edilmektedir.Bu yüzden 1. ve 3.milin malzemesi sementasyon işlemi yapılabilecek
malzemelerden seçilmelidir.
Birinci ve Üçüncü mil malzemesi 15CrNi6 için
k=900 N/mm2 ak=650 N/mm2 HB=650 daN/mm2
17
Pem=0,28HB/s=0,28x650/1,3=140 daN/mm2 Pem>PHmax
15CrNi6 malzemesi st70 malzemesinin mukavemet özelliklerini sağladığından tekrar
hesap yapılmasına gerek yoktur.
Kamaların Hesap ve Kontrolleri
1.ve 3.dişli yekpare olduğundan kama hesabı yapmaya gerek yoktur.
İkinci Dişli Kama Hesabı
Mil malzemesi St70
Dişli malzemesi 20MnCr5
Uygun kama malzemesi St60
St60 için k=600 N/mm2 ak=330 N/mm2
d2=43mm için standart kama boyutları bxh=(12x8) mm t1=5mm t2=3,3mm
Yüzey Basıcına Göre Kontrol
L=36,1 mm
Kesme Gerilmesine Göre Kontrolü
= /mm2
daN/mm2
em emniyetlidir.
İkinci dişli için kama:DIN 6885-B16x10x32 St60
Dördüncü Dişlinin Kama Hesabı
Mil malzemesi St70
Dişli malzemesi 20MnCr5
Uygun kama malzemesi St70
St70 İçin K=700 N/mm2 Ak=360 N/mm2
d3=40mm için standart kama boyutları bxh=(12x8)mm t1=5mm t2=3,3mm
18
3.6.2.1. Yüzey Basıcına Göre Kontrol
L=120,9
Kama uzunluğu dişlinin genişliğinden büyük çıktığından çift kama kullanılır.
Kesme Gerilmesine Göre Kontrolü
= /mm2
daN/mm2
em emniyetlidir.
L=65 mm olarak alınmasının nedeni; Bulunan kama uzunluğunun dişli çarkın
genişliğinden büyük olmasından dolayıdır.
Rulman Hesapları
Birici Milin Rulmanları Hesabı
FRA= daN
FRB= daN
Statik yük sayısı :C Ömür:L Yük:P
Yorulma zamanı: Lh=10 000 saat seçiyoruz
F=X.FR+Y.FA Sabit bilyalı rulmanlarda eksenel yük olmadığından X=1 ,Y=0 olur.
Dolayısıyla eşdeğer Yük Sayısı F=Fr
Sabit biyalılarda P=3 , Makaralı yataklar için P=10/3 alınır.
milyon devir
Ca=3351,4 daN
19
Cb=1363,4 daN
SKF6405 rulmanını kullanıyoruz.
d
(mm)
D
(mm)
B
(mm)
C
(kN)
25 80 21 35,8
Ca<Ctablo Ve Cb< Ctablo olduğundan emniyetlidir
İkinci Mil Rulmanları Hesabı
FRC= daN
FRD= daN
Statik yük sayısı :C Ömür:L Yük:P
Yorulma zamanı: Lh=10 000 Saat Seçiyoruz
F=X.FR+Y.FA sabit bilyalı rulmanlarda eksenel yük olmadığından X=1 ,Y=0 olur.
Dolayısıyla eşdeğer yük sayısı F=Fr
Sabit biyalılarda P=3 , Makaralı yataklar için P=10/3 alınır.
milyon devir
Cc=4565,1
Cd=6035,2 daN
SKF6408 rulmanı kullanıyoruz.
d
(mm)
D
(mm)
B
(mm)
C
(kN)
40 110 27 63,7
20
Cc<CTablo ve Cd< CTablo olduğundan emniyetlidir
Üçüncü Mil Rulmanları Hesabı
FRE= daN
FRF= daN
Statik yük sayısı :C Ömür:L Yük:P
Yorulma zamanı: Lh=10 000 saat seçiyoruz
F=X.FR+Y.FA sabit bilyalı rulmanlarda eksenel yük olmadığından X=1 ,Y=0 olur.
Dolayısıyla eşdeğer yük sayısı F=Fr
Sabit biyalılarda P=3 Makaralı yataklar için P=10/3 alınır.
milyon devir
milyon devir Ce=1867,9 daN
Cf=4094,9 daN
SKF6407 rulmanı kullanıyoruz.
d
(mm)
D
(mm)
B
(mm)
C
(kN)
35 100 25 55,3
Ce<CTablo ve Cf< CTablo olduğundan emniyetlidir
21