chuong3_phuongtrinhviphancap2
DESCRIPTION
PhuongTrinhViPhanCap2-CaoXuanPhuongTRANSCRIPT
-
Chng 3. Phng trnh vi phncp 2
ThS. Cao Xun Phng
01/01/2014 - C01004
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 1 / 21
-
Ni dung
1 Cc khi nim
2 PTVP cp 2 khuyt y, y
3 PTVP cp 2 khuyt y
4 PTVP cp 2 khuyt x
5 PTVP tuyn tnh cp 2 thun nht
6 PTVP tuyn tnh cp 2 khng thun nht
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 1 / 21
-
Cc khi nim
nh ngha
Phng trnh vi phn cp 2 l phng trnh hm dng
F (x , y (x) , y (x) , y (x)) = 0, (1)
trong
x l bin c lp;
y(x) l gi tr ca hm y ti x ;
y (x) l gi tr ca o hm y ti x ;y (x) l gi tr ca o hm cp hai y ti x .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 2 / 21
-
Cc khi nim
nh ngha
Nghim ca PTVP (1) l mt hm s y = y0(x)
xc nh v c o hm cho n cp 2 trn mtkhong I R no sao cho khi ta thay n vo(1) th ta nhn c mt ng thc ng.
Gii mt PTVP cp 2 dng (1) l ta i tm tp hpnghim ca n.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 3 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt y, y
Dng.y = f (x). (2)
Cch gii. Ly tch phn hai v ca (2), ta c
y =
f (x)dx g(x) + C1. (3)
Tip tc ly tch phn hai v ca (3), ta c
y =
[g(x) + C1] dx h(x) + C1x + C2. (4)
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 4 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt y, y
V d 1. Gii cc phng trnh vi phn sau:
a) y = e2x , y(0) = 74, y (0) =
3
2.
b) y cos2 x 1 = 0.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 5 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt y
Dng.y = f (x , y ). (5)
Cch gii. t z = y . Ta c phng trnh
z = f (x , z) . (6)
Ta thy (6) l mt PTVP cp 1. Nu gii c, ta c
nghim tng qut l
z = z (x ,C1) .
Khi , nghim tng qut ca (5) l
y =
z (x ,C1) dx .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 6 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt y
V d 2. Gii cc phng trnh vi phn sau:
a) y = 3x y
x, (x > 0).
b)(1+ x2
)y + (y )2 + 1 = 0.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 7 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt x
Dng.y = f (y , y ) . (7)
Cch gii.
t y = p = p (y) v xem nh l hm ca y . Lyo hm hai v ca hm ny theo x , ta c
y =dp
dx=
dp
dy.dy
dx=
dp
dy.y = p
dp
dy. (8)
Khi , (7) tr thnh
pdp
dy= f (y , p) . (9)
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 8 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt x
Ta xem (9) l PTVP cp 1 vi n hm p. Nu giic, ta c nghim p = p (y ,C1).
Cui cng, t quan h
dy
dx= y = p = p (y ,C1) ,
ta nhn c
x =
dy
p (y ,C1).
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 9 / 21
-
PTVP cp 2 khuyt x
V d 3. Gii cc phng trnh vi phn sau:
a) y = y ey .
b) (y )2 + yy = 0, y(1) = 2, y (1) =1
2.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 10 / 21
-
PTVP tuyn tnh cp 2 thun nht
Dng.ay + by + cy = 0, (a 6= 0). (10)
Cch gii. Xt phng trnh c trng
ak2 + bk + c = 0. (11)
Ta c cc trng hp sau:
Nu (11) c hai nghim thc phn bit k1, k2, th
nghim tng qut ca (10) c dng
y = C1ek1x + C2e
k2x .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 11 / 21
-
PTVP tuyn tnh cp 2 thun nht
Nu (11) c nghim kp k1 = k2 = k , th nghim
tng qut ca (10) c dng
y = C1ekx + C2xe
kx .
Nu (11) c hai nghim phc lin hp k1 = + i ,
k2 = i , th nghim tng qut ca (10) c dngy = ex (C1 cos x + C2 sin x) .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 12 / 21
-
PTVP tuyn tnh cp 2 thun nht
V d 4. Gii cc phng trnh vi phn sau:
a) y 7y + 12y = 0.b) 4y + 12y + 9y = 0.c) y 2y + 5 = 0.d) y 4y + 3y = 0, y(0) = 6, y (0) = 10.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 13 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
Dng.
ay + by + cy = f (x), (a 6= 0). (12)Cch gii.
Tm nghim tng qut ytn ca phng trnh thunnht tng ng, ay + by + cy = 0.Tm mt nghim ring yr ca phng trnh khngthun nht (12).
Kt lun: Nghim tng qut ca (12) l
yktn = ytn + yr .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 14 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
V d 5. Cho phng trnh vi phn
y 2y + 2y = (x2 + 2) ex .a) Chng minh rng hm y = x2ex l mt nghim caphng trnh trn.
b) Gii phng trnh cho.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 15 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
Tm nghim ring ca phng trnh khng thunnht (12) trong mt s trng hp c bit
Trng hp 1: V phi f (x) = exPn (x), vi Pn(x) la thc bc n theo bin x .
Khi khng phi l nghim ca phng trnh ctrng ca phng trnh thun nht tng ng, tatm nghim ring yr di dng
yr = exQn (x) .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 16 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
Khi l nghim n ca phng trnh c trngca phng trnh thun nht tng ng, ta tmnghim ring yr di dng
yr = xexQn (x) .
Khi l nghim kp ca phng trnh c trngca phng trnh thun nht tng ng, ta tmnghim ring yr di dng
yr = x2exQn (x) .
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 17 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
V d 6. Gii cc phng trnh vi phn sau:
a) y 5y + 4y = 4x2.b) y 3y + 2y = (2x + 1) ex .c) y 6y + 9y = x + 1.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 18 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
Trng hp 2: V phi dng
f (x) = ex [Pn (x) cos x + Qm (x) sin x ] ,
vi Pn(x), Qm(x) ln lt l cc a thc c bc n, m.
Khi i khng phi l nghim ca phng trnhc trng, ta tm nghim ring yr di dng
yr = ex [Hk (x) cos x + Rk (x) sin x ]
vi k = max {m, n}.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 19 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
Khi i l nghim ca phng trnh c trng,ta tm nghim ring yr di dng
yr = xex [Hk (x) cos x + Rk (x) sin x ]
vi k = max {m, n}.
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 20 / 21
-
PTVPTT cp 2 khng thun nht
V d 7. Gii cc phng trnh vi phn sau:
a) y 3y + 2y = cos x .b) y 2y = ex sin x .
KT THC CHNG
Cao Xun Phng (Khoa Ton-Thng k) Ton cao cp A4 01/01/2014 - C01004 21 / 21
Cc khi nimPTVP cp 2 khuyt y, y'PTVP cp 2 khuyt yPTVP cp 2 khuyt xPTVP tuyn tnh cp 2 thun nhtPTVP tuyn tnh cp 2 khng thun nht