Chẩn đoán có thai và thụ tinh nhân tạoĐàm Văn Tiện

Về khía cạnh kinh tế: Chẩn đoán có thai sớm giúp phát hiện những cá thể không đậu thai để TTNT (AI) lại tránh lãng phí thức ăn và công nuôi gia súc

Trong thương mại người ta không bán gia súc cái đang có thai, liên quan đến chế độ bảo hiểm

Một số phương pháp chẩn đoán có thai

Động dục trở lại/Return to

estrus

Triệu chứng lâm sàng/Clinical

methods

Miễn dịch học/Immunologi

c test

Khám trực tràng/ Rectal

Palpation

Siêu âm/Utrasonogr

aphyHormone

Pregnancy- associated subtances

P4, Estrone

sulphate,eCG

Early pregnancy factor

Gia súc cái không động dục trở lại sau khi phối có thể coi là đã chửa

Kỹ thuật chẩn đoán có thai sớm đã được áp dụng rộng rãi và rẻ tiền ở các nước

Biểu hiện: Nhảy lên con khác, tìm kiếm con đực, tấy sưng âm hộ, dịch âm hộ tiết

Động dục thầm lặng rất khó xác định

buffaloCow

Ấn mạnh vào lưng để xác định “phản xạ đứng yên” Tấy sưng âm hộ

Marking harness color of crayon

Vasectomized ram

Chất hấp dẫn sinh dục (ngoại hormone) công cụ phát hiện động dục

- Con đực bằng tập tính hít mùi có thể nhận biết được chất tiết được tiết ra từ âm hộ ở giai đoạn mê ì

Ưu việtRẻ tiền, dễ áp dụng

Hạn chếHiệu quả của phương

pháp phụ thuộc vào tính chính xác của kỹ thuật phát hiện động dục

Methods of pregnancy diagnosis

Return to estrus Clinical methods

Immunologic test

Rectal Palpation

Utrasonography Hormone

Pregnancy- associated subtances

P4, Estrone

sulphate,eCG

Early pregnancy factor

Khám thai qua trực tràng áp dụng cho gia súc lớn trâu bò ngựa

Thông qua trực tràng, bằng cảm giác bàn tay để nhận biết trạng thái của tử cung, buồng trứng, kích thước thai và màng ối trong các tháng chửa khác nhau

Điểm tiến bộ- Phương pháp rẻ tiền

dễ làm - Có thể xác định tuổi

thai sớm

- Cho ngay kết quả sau khi khám

Điểm yếu- Chỉ áp dụng cho động

vật lớn

Sử dụng sóng siêu âm để thăm dò thai

Sóng dội lại từ các mô sẽ được bộ phận nhận cảm của máy tiếp nhận với các bức sóng

Con chíp điện tử nhận tín hiệu và quyet tín hiệu lên màn hình

Structures that contain fluid black image

Hình ảnh trên màn hình thấy được màu trắng là đầu và thân của thai

Máy siêu âm cầm tay dùng để chẩn đoán có thau Nhẹ nhàng và tiện dụng

Ưu việt- Kết quả với độ chính

xác cao - Có thể chẩn đoán tuổi

thai ở 25 ngày- Còn dùng để kiểm tra

tình trạng bệnh lí của thai (nếu có)

Hạn chế- Giá máy đắt - Mất nhiều thời gian để thao tác so với khám thai bằng trực tràng

Methods of pregnancy diagnosis

Return to estrus Clinical methods

Immunologic test

Rectal Palpation

Utrasonography Hormone

Pregnancy- associated subtances

P4, Estrone

sulphate,eCG

Early pregnancy factor

Kiểm tra có thai bằng test miễn dịch

Nguyên tắc Giai đoạn thai Loài

EPF Chẩn đoán yếu tố miễn dịch ngay sau quá trình thụ tinh

Trước khi làm tổ Bò, cừu lợn

Progesterone Kiểm tra hoạt động của thể vàng

Làm tổ của phôi Tất cả các loài

Estrone sulphate

Thăm dò chức năng nhau thai, giai đoạn sớm

Gđ sau làm tổ Tất cả các loài

eCG Thăm dò chức năng nhau thai, giai đoạn sớm

Gđ sau làm tổ Ngựa

PAS Identifies antigens specific to pregnancy

Postimplantation

CattleTên tiếng Anh của chất thửEPF: Early pregnancy factoreCG: Equine chorionic gonadotropinPregnancy associated subtance

Test miễn dịch phóng xạ RIA và test miễn dịch ELISA để chẩn đoán có thai dựa vào sự xuất hiện của hormone xuất hiện trong cơ thể

Progesterone: Hormone này thấy trong sữa, máu, phân và dịch nước bọt dùng để chẩn đoán có thai sớm khoảng 20-24 sau khi phối tinh ở tất cả các loài

estrone sulfate: Có thể thấy trong sữa, máu, phân và dịch nước và nó là chỉ thị có chửa ở tất cả các động vật nuôi

Đối với ngựa, kiểm tra PMSG (hormone nhau thai) trong máu ở 40 ngày trở đi cũng được sử dụng để chẩn đoán có thai

Kiểm tra progesterone trong sữa

Kit ELISA kiểm tra sữa, được dùng chẩn đoán có thai được sử dụng rộng rãi (thương mại hóa)

Progesterone Hormone này thấy trong sữa, máu, phân và dịch nước bọt dùng để chẩn đoán có thai sớm khoảng 20-24 sau khi phối tinh ở tất cả các loài

Hàm lượng Progesterone

Kết luận Độ chính xác

Sai số có thể sảy ra do:

Cao Có chửa 75% - Dẫn tinh muộn rơi vào pha thể vàng- Chu kỳ cá thể quá dài (ví dụ 28 ngày) - Chu kỳ cá thể quá ngắn (ví dụ 17 ngày)- Hợp tử chết yểu

Thấp Không có chửa

100% - Lấy mẫu nhầm đối tượng- Kỹ thuật viên test ELISA kém chính xác

Early pregnancy factor (EPF): Chẩn đoán có thai bằng miễn dịch học lần đầu tiên được áp dụng ở heo, cừu và bò

EPF chẩn đoán miễn dịch học ít được dùng để chẩn đoán có thai vì đắt và thời gian lâu

Nhưng phương pháp này lại được dùng để chẩn đoán thai hư, thai chết trong giai đoạn mới có chửa

Protein đặc hiệu B trong huyết thanh bò chửa (bPSPB)◦ bPSPB xác định test phóng xạ RIA và huyết thanh bò

chửa vào ngày thứ 24 có thể chẩn đoán được◦ Độ chính xác cao hơn hẳn so với phương pháp chẩn

đoán progesterone, vì bPSPB đây là loại protein đặc hiệu

Protein trong huyết thanh bò chửa (PSP60) oXác định bằng test phóng xạ RIA từ tuổi thai 28 ngày ở

bòo Linh động, hiệu quả được áp dụng trong trường hợp

phối tự nhiên, không biết chính xác ngày phối giống (AI)