celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych
DESCRIPTION
NIE PALĘ !. Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych walka z nałogiem nikotynizmu odróżnienie czynników wpływających negatywnie zdrowie człowieka pomoc w podejmowaniu właściwych decyzji związanych z paleniem papierosów - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/1.jpg)
Celem lekcji jest:
— promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych
— walka z nałogiem nikotynizmu
— odróżnienie czynników wpływających negatywnie zdrowie człowieka
— pomoc w podejmowaniu właściwych decyzji związanych z paleniem papierosów
— poznanie przyczyn palenia tytoniu
— poznanie negatywnych dla zdrowia skutków palenia tytoniu
— wskazanie możliwości unikania zagrożeń palenia i sposobów radzenia sobie z nimi
— nauka asertywności
— uwrażliwienie na szkodliwość dymu tytoniowego związanego z biernym paleniem;
NIE PALĘ !
![Page 2: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/2.jpg)
Tytoń stanowi główną przyczynę zagrożenia zdrowia ludności, a palenie tytoniu jest jednym z najbardziej upowszechnionych antyzdrowotnych elementów stylu życia człowieka.
![Page 3: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/3.jpg)
Dlaczego palimy tytoń?
Psychosocjologiczne: palenie tytoniu jest postrzegane jako rodzaj czynności ułatwiającej nawiązywanie kontaktu z innymi osobami i pomagającej w przezwyciężeniu dystansu oraz uznawane jako wspólna towarzyska rozrywka.
Farmakologiczne:tytoń bowiem, w zależności od okoliczności i predyspozycji osobniczych może oddziaływać na nasz układ nerwowy w sposób stymulujący bądź uspokajający ( chwilowo).
Istnieją dwie zasadnicze grupy przyczyn:
Czy jednak jest to warte tego, abyśmy umarli przedwcześnie na raka lub zawał
serca?
![Page 4: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/4.jpg)
Jak działa nikotyna?
Nikotyna dociera do mózgu palacza juz po 10 sekundach od chwili zaciągnięcia się przez niego dymem.
Tam pobudza wydzielanie dopaminy, substancji sprawiającej, że czuje on przyjemność z palenia papierosa. Jednocześnie powoduje ona również wydzielanie się noradrenaliny, hormonu dzięki któremu osoba paląca staje się bardziej pobudzona i aktywna.
Przyjemny efekt nie trwa długo. Mniej Przyjemny efekt nie trwa długo. Mniej więcej w godzinę po zgaszeniu papierosa więcej w godzinę po zgaszeniu papierosa poziom dopaminy i noradrenaliny obniża się na poziom dopaminy i noradrenaliny obniża się na tyle, że palacz zaczyna czuć niepokój.tyle, że palacz zaczyna czuć niepokój.
![Page 5: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/5.jpg)
Aby złagodzić nieprzyjemne objawy, znów musi zaciągnąć się dymem. Ten schemat powtarza się przeciętnie u nałogowego palacza mniej więcej 20 razy dziennie, gdyż z czasem jego organizm żąda dostarczenia stałych dawek nikotyny.
Dlatego palacz sięga po papierosa tuż po przebudzeniu, podczas przerwy w pracy, prowadzenia samochodu, nawet spaceru. Niewiele jest czynności, które człowiek może powtarzać z większą częstotliwością. Nawet posiłki spożywamy kilka razy dziennie! Tym tłumaczyć można siłę nawyku i odruchów związanych z paleniem.
![Page 6: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/6.jpg)
Co może się stać gdy palisz...
Wypalenie każdego papierosa wiąże się z natychmiastowym wzrostem ciśnienia tętniczego i przyspieszeniem akcji serca.
Nie ma "bezpiecznej" liczby wypalanych papierosów. Palenie nawet 5 papierosów dziennie wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia powikłań nadciśnienia tętniczego.
U kobiety palącej w czasie ciąży, mogą wystąpić zaburzenia w rozwoju płodu i w następstwie częstsze zgony noworodków.
Paląc papierosy zwiększasz ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgowego trzykrotnie.
![Page 7: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/7.jpg)
Nie daj się nabrać na papierosy "light„. W porównaniu z papierosami tradycyjnymi palenie takich papierosów nie zmniejsza ryzyka wystąpienia zawału mięśnia sercowego.
U osób palących znacznie częściej niż u niepalących dochodzi do konieczności amputacji nóg (z powodu miażdżycy tętnic kończyn dolnych).
Szacuje się, że średnia różnica długości życia między osobami niepalącymi a palaczami wynosi 15 lat.
Czy warto dla przyjemności zaciągania się dymem papierosowym poświęcić 15 lat życia ?
![Page 8: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/8.jpg)
Choroby spowodowane paleniem to m.in.:
Choroba wieńcowa serca: Podwyższone ciśnienie krwi, przyspieszona akcja serca i jego większe obciążenie pracą. Powoduje to zwiększone zużycie tlenu przez miesień sercowy i może powodować zawał.
Nowotwory złośliwe płuc: Badania wykazały, że nowotwory złośliwe płuc dotykają w 95% palaczy.
Nowotwory jamy ustnej, gardła, przełyku i krtani.Częstotliwość występowania tych rodzajów raka u osób palących jest 20 razy większa niż u osób, które nie palą i nie przebywają w środowisku osób palących.
Dym papierosowy działa również na inne narządy w organizmie. Szczególnie podatnymi są: układ krwionośny, oddechowy, żołądek, trzustka, nerki i pęcherz moczowy.
Palenie papierosów zwiększa zawartość cholesterolu we krwi, oraz podatność na osteoporozę.
Zaburzenia czynności seksualnych, mniejsza płodność.
![Page 9: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/9.jpg)
Trochę smutnej statystyki…
Tytoń jest drugą główną przyczyną śmierci na świecie.
Zgon jednego z dziesięciu dorosłych to około 5 milionów zgonów każdego roku.
Dziesiątki tysięcy badań naukowych pokazały, że użycie tytoniu w różnej formie podwyższa m. in.:
- o 25-40% ryzyko zgonu z powodu chorób układu krążenia,- o 30-40% z powodu nowotworów złośliwych, - jest przyczyną około 70% zgonów na choroby układu oddechowego.
![Page 10: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/10.jpg)
Każdy papieros zabiera około 10 minut, jest to czas stracony na kupowanie papierosów i samo palenie.
Rocznie palenie zajmuje 1160 godzin. Przez 10 lat to 12000 godzin, czyli 500 dni swojego życia przeznaczamy na trucie siebie i innych.
Dziennie wypalenie jednej paczki papierosów zajmuje 3 godziny i 30 minut.
Miesiąc palenia to około 120zł, rok to 1 400 zł, a po 10 latach puścimy z dymem 14 000zł.
![Page 11: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/11.jpg)
Z czego składa się dym tytoniowy?
To około 4.000 związków chemicznych, z tego ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób, które przebywają w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy (tzw. „palenie bierne„ )
Oto przykłady niektórych tylko substancji występujących w dymie tytoniowym:
Arsen - stosowany także jako popularna trutka na szczury i inne gryzonie.
Aceton - rozpuszczalnik.
Chlorek winylu - związek używany także np. do produkcji plastiku.
Ciała smołowate - są odpowiedzialne za powstawanie nowotworów złośliwych u człowieka.
Cyjanowodór - gaz używany przez hitlerowców w komorach gazowych do masowego ludobójstwa.
Fenole - niszczą rzęski nabłonka wyściełającego oskrzela. Rzęski te oczyszczają wdychane przez człowieka powietrze i chronią drogi oddechowe przed przenikaniem przez ich ściany substancji i związków chemicznych oraz mikroorganizmów, np. wirusów.
![Page 12: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/12.jpg)
Nikotyna – działa obkurczająco na ściany naczyń kwionośnych (w tym także naczyń wieńcowych zaopatrujących serce), zwiększa ciśnienie krwi, jest odpowiedzialna za niefizjologiczne przyspieszenie akcji serca oraz zaburzenia rytmu serca, a także wpływa negatywnie na gen, który powstrzymuje niekontrolowany rozwój komórek, czyli powstawanie nowotworów.
Polon - radioaktywny pierwiastek, odkryty przez naszą rodaczkę Marię Skłodowską-Curie.
Formaldehyd - związek stosowany m.in. do konserwacji preparatów biologicznych, np. żab.
Tlenek węgla (czad, CO) - zmniejszając zawartość tlenu we krwi, w znaczny sposób utrudnia pracę serca i dotarcie tlenu do różnych części i narządów organizmu człowieka. Jest to związek będący bezpośrednią przyczyną śmierci wielu osób w czasie pożarów.
![Page 13: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/14.jpg)
A oto skutki palenia…
zęby zęby
jama ustna język
![Page 15: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/15.jpg)
Odpowiedz sobie na pytania?
Poczujesz się zdecydowanie lepiej, jeśli zerwiesz z tym nałogiem.
A wtedy przekonasz się, że to palenie papierosów było przyczyną Twojego ciągłego zmęczenia i osłabienia.
Łatwo się męczysz? Brakuje Ci tchu? Masz problemy ze snem?
Przyczyną tych dolegliwości może być właśnie palenie tytoniu.
![Page 16: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/16.jpg)
Jeśli rzucisz palenie…
Kiedy zgasisz ostatniego papierosa, Twój organizm rozpocznie proces oczyszczania się i regenerowania. Juz po kilku miesiącach Twój organizm odczuje pozytywne skutki rzucenia palenia, poprawi się wydolność płuc, polepszy się kondycja fizyczna.
W ciągu 20 min. - tętno obniży się oraz ciśnienie krwi powróci do normy.
W ciągu 8 godz. - ilość tlenu we krwi wzrośnie, a ilość tlenku węgla zmniejszy się.
W ciągu 24 godz. - ryzyko ostrego zawału mięśnia sercowego znacznie się zmniejszy.
W ciągu 48 godz. - Twoje zmysły smaku i węchu zaczną działać normalnie.
Od 2 tyg. do 3 miesięcy - układ krążenia ulegnie wzmocnieniu, polepszy się kondycja fizyczna.
![Page 17: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/17.jpg)
Od 1 do 9 miesięcy - wydolność układu oddechowego poprawi się, wzrośnie wydolność płuc, ustąpią kaszel, duszności, zmęczenie.
Po 1 roku - ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną mięśnia sercowego zmniejszy się o połowę.
Po 5 latach - ryzyko zachorowania na raka płuca, raka jamy ustnej, krtani, przełyku zmniejszy się o połowę. Obniży się ryzyko wystąpienia udaru mózgu.
Po 10 latach - ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca będzie podobne jak u osoby nigdy nie palącej.
Po 15 latach - ryzyko zachorowania na raka płuca będzie podobne jak u osoby nigdy nie palącej.
![Page 18: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/18.jpg)
P o d s u m o w a n i e:
PALENIE: jest przyczyną słabego rozwoju fizycznego i psychicznego,
powoduje częste infekcje układu oddechowego,
powoduje większą zachorowalność na choroby układu krążenia i układu pokarmowego,
jest przyczyną wielu nowotworów np. płuc, wątroby, krtani,
skraca życie,
naraża na straty finansowe,
niszczy zdrowie innych ("bierne palenie"),
zanieczyszcza środowisko.
![Page 19: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/19.jpg)
Gdzie szukać pomocy?
Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym
0-801-108-108
(022)643-92-86
Fundacja „Promocja Zdrowia”
(022)643-92-34
(022)644-54-24 wew.2051
![Page 20: Celem lekcji jest: promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia oraz postaw prozdrowotnych](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022070406/56814152550346895dad2f3c/html5/thumbnails/20.jpg)
Prezentację wykonała Edyta Wojda – Kielak na podstawie:
Witold Zatoński, Jak rzucić palenie? Centrum Onkologii, Warszawa 2000.
Witold Zatoński, Rzuć palenie razem z nami, Centrum Onkologii,
Warszawa 2000.
Małgorzata Grudzińska, Papieros przed śniadaniem , Magazyn Kafeteria.
www.niepal.pl
www.kuj-pom.pl/uzaleznienia
www.rzuc-palenie.prv.pl
www.zdrowie.med.pl/palenie
www.esculap.pl/palenie
www.medycyna.linia.pl
www.odn.pila.pl ,Zdzisława Wołkowska, Rodzaje uzależnień.