cảnh ngày xuân
DESCRIPTION
GIÁO ÁNTRANSCRIPT
Cảnh ngày xuânTrích Truyện Kiều
1. Đọc – tìm hiểu chung
Vị trí đoạn trích
Phần một: Gặp gỡ và đính ước
Hoàn cảnh: sau đoạn tả tài sắc chị em Thúy Kiều, đoạn này đi vào tình tiết đầu tiên: chị em Kiều đi du xuân
Khái quát về đoạn tríchNội dung: cảnh đẹp mùa
xuân và cuộc sống êm đềm của hai chị em Thúy Kiều, Thúy Vân
Nghệ thuật: nghệ thuật miêu tả thiên nhiên
Bố cục đoạn trích
Bốn câu đầu: khung cảnh ngày xuân
Tám câu tiếp: khung cảnh lễ hội trong tiết thanh minh
Sáu câu cuối: cảnh chị em Kiều du xuân trở về
2. Phân tích văn bản
a) Khung cảnh ngày xuân
- Thời gian: cuối mùa xuân
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Ngày xuân trôi
nhanh
Ánh sáng ngày xuân Sang tháng ba
Hình tượng con én
Biểu tượng truyền thống của mùa xuân
Hình ảnh thanh bình, rộn ràng, ấm cúng
Nghệ thuật: liên tưởng, ẩn dụ (c0n én đưa thoi)
Þ Nhịp chao liệng của chim én như đẩy nhanh vòng quay thời gian, khiến cho ngày xuân trôi nhanh hơn
- Không gian: khoáng đạt, nên thơ
• Không gian
rộng lớn mênh mông
• Màu sắc
xanh, trắng => mát mắt, tinh khôi
• Đường nét
thanh thoát, nhẹ nhàngÞ Nghệ thuật chấm phá
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Tiểu kết 1- Mùa xuân tươi đẹp, khoáng
đạt, tràn đầy sức sống- Cảm xúc hào hứng, phấn
khởi, tươi trẻ- Nghệ thuật chấm phá, ẩn
dụ
b) Khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh
Tiết Thanh minh: một trong 24 tiết của năm
Tảo mộ (thăm viếng, sửa sang phần mộ người thân): một tục lệ trong tiết Thanh minh
Đạp thanh (giẫm lên cỏ xanh): khung cảnh rộn rã, nô nức ở làng quê
- Giới thiệu tiết Thanh minh
=> Phong tục rất đẹp của dân tộc ta=> Câu chuyện trở nên đậm chất Việt
"Lễ" là hệ thống những hành vi, động tác nhằm biểu hiện sự tôn kính của con người với thần linh, phản ánh những ước mơ chính đáng của con người trước cuộc sống mà bản thân họ chưa có khả năng thực hiện. "Hội" là sinh hoạt văn hóa, tôn giáo, nghệ thuật của cộng đồng, xuất phát từ nhu cầu cuộc sống.
LỄ HỘI
Lê hội đền Trần
Lễ hội đền Hùng
Lễ hội đền Hùng
Tranh dân gian về trò chơi đánh đu trong ngày xuân
xưa
- Hình ảnh con người
Cảnh náo nhiệt, nô nứcYến anh
Chị em
Sắm sửa
Niềm vui rạng ngời
Vẻ đẹp của con người giữa mùa xuân
Dập dìu: đi lại nhẹ nhàng, uyển chuyển
Tài tử giai nhân: trai tài gái sắc
Ngựa xe, áo quần: nhiều, đông đúcÞ Sinh động hơn cả vẻ đẹp của tự
nhiênÞ Trung tâm của bức tranh xuân
Chơi xuân kẻo hết xuân điCái già sồng sộc nó thì theo sau.
(ca dao)
Tháng tám anh đi chơi xuânĐồn đây có hội trống quân anh vào
Trước khi hát, anh có lời rao:Không chồng thì vào, có chồng thì ra
Có chồng thì tránh cho xaKhông chồng thì hãy lân la tới gần
(ca dao)
Mùa xuân là mùa của tuổi trẻ, tình
yêu
Du xuân
Du xuân
Du xuân
Cảnh náo nhiệt, nô nức Vẻ đẹp của con người giữa mùa xuân Vẻ đẹp của phong tục truyền thống
Thoi vàng vó rắc
Tro tiền giấy bay
Hình ảnh có phần nên thơ
Sự hòa điệu giữa thế giới của người sống và kẻ chết
Tục đốt vàng mã hiện nay được nhiều nơi coi là hủ tục
- Nghệ thuật: dùng từ, phép so sánh
Nô nức Sắm sửa Dập dìu Ngổn ngangÞ Từ láy thuần Việt giàu sức gợi
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm
Tiểu kết 2- Con người rộn ràng, vui mừng náo nức trong lễ hội
mùa xuân- Vẻ đẹp của phong tục
truyền thống- Nghệ thuật so sánh, dùng
từ
c) Cảnh chị em trở về
Tìm các từ láy và phân tích (nhóm 1, 3)
Tái hiện khung cảnh thiên nhiên (nhóm 2, 4)
Tâm trạng hai chị em (nhóm 5, 6)
- Nghệ thuật dùng từ láy
Tà tà Thơ thẩn Thanh thanh Nao nao Nho nhỏ
Từ láy toàn bộ: sắc thái giảm nhẹÞ Tất cả đều như chậm lại,
thu nhỏ đi, giảm nhẹ về mức độ, lắng đọng lại
Tả cảnh và tả tâm trạng con người (có những từ láy vừa tả cảnh vừa tả tình)Ngôn ngữ dễ hiểu, gợi cảm, đậm màu sắc Việt Nam
Từ láy toàn bộ: sắc thái giảm nhẹ
Tả cảnh và tả tâm trạng con người
Ngôn ngữ dễ hiểu, gợi cảm, đậm màu sắc Việt Nam
- Khung cảnh thiên nhiên
Tà tà Ngọn tiểu khê Thanh thanh Dòng nước
uốn quanh, nao nao
Dịp cầu nho nhỏ
- Thời gian: chiều tà- Cảnh mềm mại, nhỏ
xinh, hiền lành- Cảnh ẩn chứa tâm
trạng con người
So sánh với bức tranh xuân ở phần 1
- Tâm trạng con người
Thơ thẩn Bước dần Nao nao
Tiếc nuối, không muốn ra vềÞ Dư âm của buổi du xuânÞ Dự báo tình huống tiếp theo
Tiểu kết 3- Buổi chiều mùa xuân vắng
vẻ, đượm buồn mà vẫn đẹp- Tâm trạng tiếc nuối
- Nghệ thuật dùng từ láy
Bài tập
[8-10 câu] Chứng minh rằng: Sự đồng cảm với tuổi trẻ, đề cao khát vọng tuổi trẻ là một tinh thần rất nhân bản trong thơ Nguyễn Du.
Bài tập không bắt buộc (cộng điểm miệng): Cảm nhận về một mùa xuân mình từng trải qua.