cam bien buc xa hat nhan-phan 1
TRANSCRIPT
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 1/20
NUCLEI PARTICLE RADIATION
SENSOR
Nhóm th c hin:Cao Thanh Hà.
Phm Thin Minh.Nguyn Thanh Tùng.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 2/20
CM BIN B C X HT NHÂN
u o bng ion hóa cht khí.
u o nhp nháy.
u o bán dn
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 3/20
U O ION HÓA CHT KHÍ
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 4/20
o Nguyên lý hot ng ca các u dò ionhóa khí:
Hot ng ca các ng m khí da trên hin tng iônhóa các phân t khí gây bi ht mang in khi chúng ri vàomôi trng khí. V hình thc cu to, ng m khí tng tnh mt t in: hai cc ca ng m là ant và catt óng vai
trò nh hai bn t, lp khí l p gia hai bn cc ging nh lpin môi ca t in. in áp mt chiu thích hp c t lênhai bn cc to ra mt in trng mnh a các e± vàiôn (+), là kt qu iôn hóa
khí ca bc x ti ,v ant
và catt tng ng. Vì vy
t u ra ca ng m s có
tín hiu in mi khi có ht
bc x mang in ri vào.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 5/20
nng l ng cn thit to nên cp in t - ion.
W nng l ng ht nhân mt khi i qua th tích cau o thì nó to ra cp in t - ion:
Các ht in t này chuyn ng trong in tr ng Ev i tc t l v i E. Tc ca in t l n h n caion rt nhiu nên in t t t i anot tr c khi ion di
chuyn c mt khong không áng k.
1W
o N
1
W
Wo
N !
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 6/20
Nu in tr ng E mnh, các in t thu cnng l ng l n to ra các cp in t - ion m i
do va chm v i phân t khí. Gi N s in t s gây radN cp in t - ion m i trên quãng ng dx thì:
dN = .N.dxlà h s ph thuc vào in tr ng E, áp sut p và
bn cht ca cht khí theo biu thc:
trong ó A, B là hng s.
E
E
.exp( ) Bp
A p E
E
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 7/20
Vùng in áp làm vic ca các loi ng m khí:
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 8/20
Vùng 1: E t ng i nh, mt phn in t và ion táih p tr c khi n c in cc.
Vùng 2: tt c các in tích hình thành u n cin cc và b thu gom ó không ph thuc vàoin th V, gi là ch bung ion hóa.
Vùng 3: có s nhân ht ti do va chm, ây là ch
m t l. Vùng 4: trong vùng này h s nhân ph thuc vào
ây là ch bán t l.o Vùng 5: tín hiu u ra ca u o không ph thuc
vào , ây là ch m Geiger-Muller.
o
o
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 9/20
Bung ion hóa: Gm 2 in cc trong 1 bung cha khí.
K hi bung bc x chiu liên tc qua cht khí chatrong u o ti anot s thu c dòng in. Ít nht htphi truyn nng l ng bng nng l ng ion hóa caphân t khí xy ra quá trình ion hóa phân t.
K hi in áp còn thp, các ion tái h p mnh, c tínhdòng in t l thun v i in áp. K hi in á p l n,không còn hin t ng tái h p, dòng in không phthuc vào inápnhng vn ph thucvàoc ng bc x, vùng này gi l à vùng bão hòa (vùng hot ngca bung ion hóa).
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 10/20
Bung t l:
Hot ng ca loi ng m này ch yu da trên hin tng
iôn hóa th c p nhân dòng e ± n ant (s khuch i khí)và nh ó gia tng lng phn t dn to ra trong ng m.
in áp làm vic ca ng m t l c chn vùng (3).Mt c im áng chú ý nht ca vùng này là s khuch ikhí vn duy trì mi quan h tuyn tính gia s cp (e± , iôn +)n góp các cc tng ng và s cp (e± , iôn +) to ra banu do s iôn hóa ca ht bc x ti. Vì vy biên tín hiu ra t l tuyn tính vi nng lng bc x b h p th trong ngm.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 11/20
Mt ng dng r t ph bin ca ng m t l là phát hinvà ghi ph nng lng tia X. Ngoài ra, chúng còn c
dùng ghi ntrôn da trên vic ghi các ht mang in sn phm to ra t tng tác ca ntrôn.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 12/20
ng m Geiger-Muller:
Cu to ging nh ng m t l: Dây ant ch c mt u trên
vt liu cách in vi catt. Catt làv tr có th làm bng kim loi hoc
thy tinh có mt lp kim loi c tráng bên trong. Ca svào ng m chn mt mt áy ca ng tr, có th làm bngmica. Ant có dng nh mt vòng dây thòng lng t trongcatt hình tr, hình cu hoc bán cu.
Trong ng m G±M, cng in trng ln hn nhiu nên
thác e phát trin r t mnh. Ngoài ra, trong nhng iu kinnht nh, mt thác này t nó li có th khi xng mt tháckhác tip theo. S thác phát trin theo hàm m trong thi gianr t ngn nh mt phn ng dây chuyn lan ta r t nhanh chyu theo dây ant dn n s phóng in trên toàn b ng
m.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 13/20
ng m Geiger-Muller: n gin, r tin và d s dng.
K hi in tr ng t vào mnh, các ion s cp nhnnng l ng l n, kích thích to nên các ion th cpdo va chm. n l t mình các photon cc tím gây
hiu ng ion hóa cht khí và phát x in t t vtliu kim loi làm anot, to nên hin t ng thác. ngm ch dùng phát hin ht mà không dùng onng l ng hat.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 14/20
dng dòng thác l có th dùng các cách sau: Trn vào cht khí ca ng m mt loi khí khác
hp th bc x cc tím và dng dòng. VD: phân tr u ethyl dp tt dòng.
Mc in tr R t ng i l n t 2 ² 10 M vào mchanot. K hi xy ra thác l in áp r i trên R s làm
gim in áp anot ² catot th
p h n in áp ng ng doó s dp tt dòng.
;
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 15/20
U O NHP NHÁY
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 16/20
u o nhp nháy là mt h gm b nhp nháy và bnhân quang. B nhp nháy c làm t vt liu chophép chuyn i nng l ng ca ht t i thành photoncó b c sóng ánh sáng gia màu xanh và cc tím. Các
photon t i photocatot ca b phn nhân quang làmphát x in t ó. Sau ó chúng c nhân lên dohin t ng phát x th cp và c thu li anot vàhình thành dòng in u ra ca u o nhp nháy.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 17/20
S phát sáng ca b nhp nháy là do nng l ng t ilàm cho nguyên t hoc phân t chuyn sang trngthái kích thích, khi tr v trng thái c bn chúngphát ra photon.
Trong mt s chât hu c nh antraxen, toluen s
phát quang xut hin c trng thái rn và trngthái lng. Trong cht vô c nh ZnS, NaI s phátquang ch xy ra trong tinh th do có s tn ti cakhuyt tt là các tâm kích hot ( tp, bt i xng«).
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 18/20
Gi thit 1 ht t i truyn nng l ng W cho b nhpnháy, ht s làm phát x photon:
trong ó là hiu sut phát quang. Trong sphoton này ch có photon n c photocatot:
trong ó là hiu sut chuyn i quang.Nu có photon n c catot, chúng s gây rain t phát x: ; là hiu sut l ng t
ca photocatot.o S in t thu c ti anot: M: h s khuch i ca
b nhân quang. Ta có:
1
W W.W s sn r
hR ! !
sn
sr
sn
k n
k
o
s
n
r n !
or
k n
en
.e k k
n nL!k
L
W. . . . .
a e k o sn M n M r r
hL
R ! !
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 19/20
u im ca u o nhp nháy là t l m cao vàhiu sut phát hin l n v i tia gama.
N
h c im ca u o loi này là có c
u to phctp vì phi dùng b nhân quang.
8/8/2019 Cam Bien Buc Xa Hat Nhan-phan 1
http://slidepdf.com/reader/full/cam-bien-buc-xa-hat-nhan-phan-1 20/20
U O BÁN DN