cac cong cu tai chinh

Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright

Huỳnh Thế Du 1

Huỳnh Thế Du

Bài 7:Các công cụ tài chính

Bài giảng được chuẩn bị trên cơ sở kế thừa bài giảng của thầy Nguyễn Xuân Thành vàNguyễn Trọng Hoài ở những năm trước, đồng thời có sử dụng một số nội dung trongbài giảng môn Phân tích Tài chính năm 2005 của cô Victoria Dalko

Tài chính Phát triểnHọc kỳ Xuân - 2008

1

Các công cụ tài chínhCông cụ tài chính là các tài sản tài chính đượcgiao dịch trên thị trườngTài sản tài chính? Phân loại các công cụ tài chính

Theo kỳ hạn và tính chấtTheo chủ thể phát hànhThứ tự trong bảng cân đối kế toánMột số phân loại khác


Huỳnh Thế Du 2

2

CK phái sinh

HĐ kỳ hạn HĐ tương lai Quyền chọn HĐ hoán đổi

Phân theo kỳ hạn và tính chất

Công cụthị trường

vốn

Trái phiếu Cổ phiếu

Trái phiếuchính phủ

Trái phiếucông ty

Cổ phiếuưu đãi

Cổ phiếuthường

Công cụthị trường

tiền tệ

Tín phiếukho bạc

Chứng chỉtiền gửi

Hợp đồngmua lại CK Thương phiếu

Thuận nhậnngân hàng Khác

Hồng cầubạchcầu?

3

Phân theo chủ thể phát hànhChính phủ phát hànhDoanh nghiệp phát hànhCông cụ tài chính liên quan đến yếu tố nướcngoài


Huỳnh Thế Du 3

4

Thứ tự trong bảng cân đốiTài sản có Nợ và vốn chủ sở hữu

Nợ ngắn hạnCác khoản phải trảPhát hành thương phiếuVay ngắn hạn…

Nợ dài hạnVay dài hạnTrái phiếu thường

Chứng khoán laiTrái phiếu chuyển đổiCổ phiếu ưu đãi

Cổ phần thường

5

Phân theo cách khácCông cụ tài chính thông thườngCông cụ tài chính ngoại biên (Euro-dollar)Yankee?


Huỳnh Thế Du 4

6

Cơ cấu TSTC ở các nước (% GDP)

0

100

200

300

400

500

TSNH Cổ phiếu Trái phiếu

1997

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

1100

Indonesia

Philipines

Việt Nam

Trung Quốc

Thái Lan

Hàn Quốc

Malaysia

Singapore

Hong Kong

TSNH Cổ phiếu Trái phiếu

2005

7

Cơ cấu TSTC ở các nước (% GDP)

68 25 220 111 185 122 474 258 Singapore88 57 138 93 159 101 385 251 Malaysia76 25 91 8 94 38 261 71 Hàn Quốc41 7 70 15 104 80 215 102 Thái Lan24 13 18 11 163 125 205 149 Trung Quốc8 -23 -120 30 151 30 Việt Nam

37 22 40 38 63 56 140 116 Philipines20 2 29 12 50 31 98 45 Indonesia

2005199720051997200519972005199747265942344452051,085466Hong Kong

Nước Trái phiếuCổ phiếuTSNHTổng TSTC

Nguồn: IMF, WB và tính toán của tác giả, VN số liệu 2006


Huỳnh Thế Du 5

8

Công cụ tài chính và phát triểnThành phần không thể thiếu của HTTC. Quan hệ giữa sự đa dạng của CCTC và sự pháttriển của các tổ chức tài chính, thị trường tàichính và phát triển tài chính?Thúc đẩy phát triển hệ thống tài chính và pháttriển nền kinh tế.

Huỳnh Thế Du

Tìm hiểu chi tiết hơn vềcác công cụ tài chính


Huỳnh Thế Du 6

10

Công cụ tài chính của chính phủChính phủ Trung ương

Tín phiếu kho bạcTrái phiếu chính phủ

Chính quyền địa phương phát hànhTrái phiếu bảo đảm bằng ngân sáchTrái phiếu công trình

Rủi ro của các công cụ tài chính này?Việt Nam? Tại sao các nhà đầu tư nước ngoàiquan tâm đến trái phiếu chính phủ Việt Nam?

11

Trái phiếu quốc tế của VN

7,500Achentina7,500Nam Mỹ8,590Philipine7,717Indonesia7,125Việt Nam

Lãi suất (%/năm)Quốc gia

Đấu giá tại New York, 4,5 tỉ $/ 750 triệu $Thành công?


Huỳnh Thế Du 7

12

Công cụ tài chính của DNCác công cụ ngắn hạnCác công cụ dài hạnCác công cụ phái sinh

13

Các đặc điểm cơ bảnThời hạnCác điều khoản thanh toánĐộ an toàn

Không có tài sản bảo đảmCó tài sản bảo đảm


Huỳnh Thế Du 8

14

Xếp hạng tín dụngXếp hạng đầu tư

Rủi ro tín dụng thấpSinh lợi thấp

Không được xếp hạng đầu tưRủi ro tín dụng caoĐầu cơSinh lợi cao

James Bond và Junk Bond?

15

Các công cụ ngắn hạnMua chịu (khoản phải trả)Chứng chỉ tiền gửiThương phiếuThuận nhận ngân hàngVay ngân hàngHợp đồng mua lại chứng khoán (Repo)Eurodollar?


Huỳnh Thế Du 9

16

Thương phiếuGiấy nợ ngắn hạn không bảo đảm được pháthành trên thị trường tiền tệĐơn vị phát hành? Phương thức phát hành:

Trực tiếpQua trung gian

17

Vay ngân hàngNgân hàng trong nướcChi nhánh ngân hàng nước ngoàiNgân hàng nước ngoàiChi nhánh ngân hàng trong nướcNgân hàng hải ngoạiThấu chi?


Huỳnh Thế Du 10

18

Vay liên hiệp ngân hàngMột nhóm ngân hàng cung ứng vốn cho ngườivayVay ngân hàng với độ ưu tiên cao

Có thể mua bán trên thị trườngCó thế chấpDựa trên cơ sở lãi suất Libor, Sibor

19

Thuê tài chínhCác bên tham gia:

Bên thuêBên cho thuê

Thỏa thuận cho thuêCho thuê đòn bẩyCho thuê định hướng thuếNhà đầu tư đơn lẻ hay cho thuê trực tiếp


Huỳnh Thế Du 11

20

CCTC ngắn hạn ở Việt Nam?Thương phiếuChứng chỉ tiền gửi (?)Các khoản vay ngân hàngThuận nhận ngân hàngThuê tài chính

21

Các loại công cụ nợ dài hạnCông cụ nợ có lãi suất cố địnhCông cụ nợ có lãi suất thả nổiTrái phiếu có liên quan đến vốn sở hữuTrái phiếu không hưởng lãi định kỳ


Huỳnh Thế Du 12

22

Công cụ nợ có lãi suất thả nổiCũng giống như khoản vay có tài sản đảm bảovới lãi suất có thể điều chỉnhNhững lãi suất tham khảo phổ biến là lãi suấtLIBOR bằng đô-la MỹGiá của công cụ nợ này so với công cụ nợ cólãi suất cố định?Câu chuyện của một ngân hàng Việt Nam?

23

TP liên quan đến vốn sở hữuTrái phiếu khả hoán (có khả năng chuyển đổi)Trái phiếu có quyền chọn mua cổ phầnViệt Nam

Trường hợp VCBTrường hợp ACBTrường hợp NAVIFICO


Huỳnh Thế Du 13

24

Công cụ vốnCổ phiếu thườngCổ phiếu ưu đãi

25

Các loại cổ phiếu ưu đãiCổ phiếu ưu đãi vĩnh cửuCổ phiếu ưu đãi trả lãi cố địnhCổ phiếu ưu đãi với lãi suất có thể điều chỉnhCổ phiếu ưu đãi đấu thầuCổ phiếu ưu đãi tái tiếp thị (remarketed)


Huỳnh Thế Du 14

26

Các công cụ phái sinhĐịnh nghĩa?Mục đích?Phân loại

Các công cụ giao dịch kỳ hạn hay tương laiCác công vụ giao dịch hoán đổiCác công cụ giao dịch quyền chọn

27

Công cụ phái sinh ở Việt Nam?Các công cụ giao dịch kỳ hạn hay tương laiCác công vụ giao dịch hoán đổiCác công cụ giao dịch quyền chọn


Huỳnh Thế Du 15

Huỳnh Thế Du

Các công cụ tài chính liênquan đến nước ngoài

29

Một vài loại công cụ tài chínhTrái phiếu quốc tế và trái phiếu toàn cầu?Trái phiếu lưỡng tệ (trái phiếu hai loại tiền)Trái phiếu hỗn hợp (trái phiếu rổ tiền tệ)ADR và GRSKhủng hoảng nợ quốc tế


Huỳnh Thế Du 16

30

Trái phiếu lưỡng tệLà trái phiếu trả lãi cố định, với tiền lãi và gốcđược trả bằng hai đồng tiền khác nhauLà một phương án tốt cho một công ty đaquốc gia tài trợ cho một chi nhánh nước ngoàiAi là những người phát hành nhiều nhất

31

Trái phiếu hỗn hợp (composite)Mệnh giá bằng một rổ tiền tệ, ví dụ như SDRshay ECUs, thay vì một đồng tiền duy nhấtCòn gọi là trái phiếu rổ tiền tệ (currency cocktail bonds)Thường là nợ có lãi suất cố định


Huỳnh Thế Du 17

32

Công cụ

Lãi suất cố định

Lãi suất thả nổi

Trái phiếu khả hoán Hàng năm Cố định Đồng tiền phát hànhhay chuyển thành cổphần sở hữu

Lãi suất cố định cóquyền chọn mua cổphần

Hàng năm Cố định Đồng tiền phát hànhcộng với chuyểnthành cổ phần sở hữu

Không hưởng lãi Không Không Đồng tiền phát hành

Trái phiếu lưỡng tệ Hàng năm Cố định Hai loại tiền

Tần suất thanhtoán

Hàng năm

Qui mô lãiđịnh kỳ

Thanh toánkhi đáo hạn

Đặc điểm của các công cụ trênthị trường trái phiếu quốc tế

Đồng tiền phát hànhCố định

Mỗi 3 hay 6 tháng Thay đổi Đồng tiền phát hành

33

Phân phối TPQT theo loại tiềnTiền tệ 2001Đô-la Mỹ 51%Euro 32Yên 6Bảng 7Franc Thụy Sĩ 2Những đồng tiền khác 2Tổng 100


Huỳnh Thế Du 18

34

TPQT theo quốc gia phát hànhQuốc gia 2001 (Tỷ đô-la )Úc 99.8Canada 208.3Pháp 366.7Đức 889.4Ý 259.3Nhật Bản 245.6Thụy Điển 293.9Anh 571.5Hoa Kỳ 2,170.3Tổng 6,839.1

35

Xếp hạng tín dụngFitch IBCA, Moody’s và Standard & Poor’s bán các bảng phân tích xếp hạng tín dụngTập trung vào rủi ro vỡ nợ, chứ không phảirủi ro tỷ giá ngoại hốiĐánh giá nợ quốc gia chú trọng vào rủi rochính trị và rủi ro kinh tế


Huỳnh Thế Du 19

36

Biên nhận ký gửi cổ phần tại MỹADR (American Depositary Receipt): Biênnhận thể hiện một số cổ phần nước ngoài đãđược ký gửi tại một ngân hàng Hoa KỳNgân hàng đóng vai trò như một đại lýchuyển nhượng ADRƯu điểm của ADR

Ghi bằng đồng đô-la, giao dịch trên thị trường MỹCổ tức được trả bằng đồng đô-la

Câu chuyện Việt Nam?

37

Cổ phần đăng ký toàn cầu (GRS)GRS(Global Registered Shares) là cổ phầnđược giao dịch trên toàn cầu. Được giao dịch bằng nhiều loại tiềnTất cả cổ đông đều có quyền bỏ phiếu và vịthế như nhau.


Huỳnh Thế Du 20

38

Khủng hoảng nợ quốc tếCác nước đang phát triển không trả được nợlàm các ngân hàng lớn khó khănỞ đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng, các nướcthế giới thứ ba nợ 1.2 ngàn tỷ đô-la

39

Hoán đổi nợ với vốn sở hữuNgân hàng

quốc tế

Nhà đầu tư vốnsở hữu hay côngty đa quốc gia

Ngân hàng trungương tại quốc gia

kém phát triển

Công ty địaphương hay chi

nhánh công ty đaquốc gia

60 triệu $Bán 100 triệu đô-la nợ của nước kémphát triển với giábằng 60% mệnh giá

Mua lại nợ quốcgia với giá bằng80% mệnh giá trảbằng nội tệ

80 triệu $ bằngnội tệ

80 triệu $ bằng nội tệ


Huỳnh Thế Du 21

40

Tóm lượcCông cụ tài chính?Các loại công cụ tài chính

Theo kỳ hạn và tính chấtTheo chủ thể phát hànhThứ tự trong bảng cân đối kế toánMột số phân loại khác

Vai trò của công cụ tài chính đối với phát triển hệ thốngtài chính

Huỳnh Thế Du

Xin cảm ơn!

cac cong cu tai chinh

Documents