~BİLGİSAYAR DONANIMI~

Yrd. Doç. Dr. Nuray Gedik

GEÇEN HAFTA

Bilgi çağı gereksinimleri

Ekonomiye etki eden kaynaklar

Tabi kaynaklar, iş, para ve BİLGİ

Bilgi nedir? Veri nedir?

Bilgisayar okuryazarlığı nedir?

Farkında olma, bilgi sahibi olma, etkileşimde bulunma

Bilgisayarın temel nitelikleri

Hız, güvenilirlik, saklama kapasitesi, üretime

sağladıkları yarar

GEÇEN HAFTA

Bilgisayar sisteminin parçaları (genel)

Donanım, yazılım, insan (son kullanıcılar, yazılımcılar)

Bilgisayarların tarihçesi

Pascal, Leibniz, Babbage, delikli kartlar,

1946 ENIAC (ilk elekronik bilgisayar)

Bilgisayar nesilleri

6. Nesil

GEÇEN HAFTA

Bilgisayarların Sınıflandırılmaları (Genel)

Sayılar(Digital), Örneksel(Analog), Melez(Hybrid)

Sayısal Bilgisayarların Alt Sınıflandırması

Süper Bilgisayarlar (Super Computers)

Ana Çerçeve Bilgisayarları (Main Frames)

Mini Bilgisayarlar (Mini Computers)

Micro Bilgisyarlar (Micro Computers)

GEÇEN HAFTA

PC: Micro Bilgisyarlar (Micro Computers)

RAM

CPU İşlemci

ALU (aritmetik mantık birimi)

CU (control birimi )

Registers (CPU içerisindeki çok hızlı hafıza alanları)

Çevre birimleri

Giriş,

Çıkış

Depolama

6

BİLGİSAYAR SİSTEMİ

DONANIM

Çevre Birimleri

Giriş

Klavye, Fare,

Tarayıcı, Web-

cam,, ...

Çıkış

Yazıcı, Monitor, Hoparlor,

Depolama

Sabit Disk, Flash Disk,

CD-DVD Rom

Sistem Birimleri

CPU

CU ALU Register

s

RAM

YAZILIM

İşletim Sistemi

Hazır Programl

ar

MS-Office, Antivirus, vb.vb.vb

İNSAN

Yazılımcılar Son

Kullanıcılar /

Bizler

BU HAFTA

Donanım

Temel Donanımlar

Merkezi İşlem Birimi (CPU)

Anakart

Bellek

Ekran Kartı

Sabit Disk

Flash bellek

Ekran

Kasa

Klavye-Fare

Çoklu Ortam Aygıtları

Ses kartı

CD-Rom/DVD - sürücü/yazıcı

Web cam

Çevre Birimleri

Yazıcı –tarayıcı

Kesintisiz güç kaynakları

Ağ bağdaştırıcıları

2.1 Temel Donanımlar

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

Bilgisayarın beyni!

Mantıksal ve matematiksel işlemleri yapar

Donanımlar arası ilişkiyi düzenler

Performans: sahip olduğu çekirdek yapısı

ve bir saniyede yapabildiği işlem sayısı,

MHZ/GHZ

8

2.1 Temel Donanımlar

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

Üreticiler:

Intel

1968 yılında Gordon E. Moore tarafından

kurulmuştur.

Advanced Micro Devices (AMD)

Merkezi Austin, Teksas

9

Embedded Intel® Architecture Chipsets

Intel® Core™ 2 Duo Processors for Embedded Computing

Quad-Core Intel® Xeon® Processor 5300 Series

Dual-Core Intel® Xeon® Processor 5100 Series

Dual-Core Intel® Xeon® Processors LV and ULV

Intel® Core™ Duo Processors

Intel® Xeon® Processors

Intel® Pentium® Dual-Core Processor

Intel® Celeron® Processor 440

Intel® Pentium® M Processors

Intel® Pentium® 4 Processors

Intel® Pentium® III Processors

Intel® Celeron® M Processors

Intel® Celeron® Processors

Intel® Pentium® Processors with MMX™Technology

10

2.1 Temel Donanımlar

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

CPU temel olarak 3 ayrı bölümde incelenmektedir:

Denetim Birimi, CU: Control Unit

ALU: Aritmetik Logic Unit

Registers: hızlı bellek

11

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

i. Denetim Birimi (Control Unit)

Orkestra şefi!

Notaya bakarak (programı izleyerek) orkestranın

ahenk ve uyumunu (bilgisayarın çalışması) sağlar

Bünyesinde bulunan Denetim Üreteci (Control

generator) aracılığı ile ritmik dalgalar çıkararak

ahenk ve uyumu bir arada yürütür.

12

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

i. Denetim Birimi (Control Unit)

Hz :Hertz

1 saniyede gerçekleşen olay miktarı

MHz: MegaHertz: 106 Hz(hertz)

GHz: GigaHertz: 109 Hz

1 Mhz= 1.000.000 İşlem/Saniye’dir.

13

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

ii. Aritmetik Mantık Birimi (ALU)

Denetim Birimi, Makine diline çevrilen komutların

yapacağı işleme göre, aritmetik mantık biriminin

ilgili bölümünü uyarır.

Bu uyarı üzerine, bellekte bulunan komutla ilgili

adresler içerdikleri değerleri ALU ne gönderirler.

14

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

iii. Bellek (Registrars)

RAM’den daha hızlıdır. (RAM sadece bilgisayar

işlerken faaliyet gösterir)

yükle-kaydet mimarisi (load-store architecture): CPU,

RAM’den gerekli bilgileri alarak kendi üzerindeki çok

hızlı olan bu belleğe aktarır, gerekli işlemlerden sonra

tekrar RAM üzerine aktarır.

15

2.1.1 Merkezi İşlem Birimi (MİB-CPU)

BAĞLANTILAR

16

CU

ALU

ALU

ALU

Sonuç

2.1 Temel Donanımlar

2.1.2 Anakart

Omurga!

17

2.1 Temel Donanımlar

2.1.3 Bellek (RAM)

Veri ve komutların saklandığı yer

Kapasite: MB değeri

Performans: işlemci ve anakart ile

olan veriyolu hızı

SRAM, DRAM, SDRAM

19

2.1 Temel Donanımlar

2.1.4 Ekran kartı

Görüntülenecek grafikler için

video sinyali oluşturan adaptör

Performans: Hafıza miktarı ve

çipset özellikleri

20

2.1 Temel Donanımlar

2.1.5 Sabit Disk

Kalıcı bellek

Kapasite: GB

Performans: RPM

21

2.1 Temel Donanımlar

2.1.6 Flash bellek

Taşınabilir sabit disk

Elektriğe ihtiyaç duymaz

Kullanışlı

22

2.1 Temel Donanımlar

2.1.7 Ekran

Büyüklük (inch)

Çözünürlük

Renk derinliği

Nokta aralığı

Teknoloji:

Tüplü

Likit kristal 23

2.1 Temel Donanımlar

2.1.7 Kasa

Monte edilen birim

Donanım barındırma kapasiteleri

Soğutma yeteneği

Kapladığı alan

24

2.1 Temel Donanımlar

2.1.8 Klavye - Fare

Bilgi girişini sağlayan tuş

takımı

Q klavye

F klavye

Bir özelliğin işaretlenmesini

/ komutun çalıştırılmasını

sağlayan birim

25

2.1 Temel Donanımlar

2.1.8 Klavye – Fare

26

2.2 Çoklu ortam aygıtları

2.2.1 Ses Kartı

Analog dijital

Dijital analog

PCI slot üzerine takılır.

27

2.2 Çoklu ortam aygıtları

2.2.2 CD-ROM/DVD Yazıcı ve

Sürücü

Dijital medyadan veri

okuyan/ okuyan ve yazan

birim

Anakarta aktarabildikleri boyut

ve yazabilme hızlarına göre

değerlendirilir

28

2.2 Çoklu ortam aygıtları

2.2.3 Web Kamerası

Hareketli görüntüyü

bilgisayara aktaran birim

Ses kartıyla senkron çalışır

Enerjiyi USB üzerinden alır

29

2.3 Çevre Birimleri

2.3.1 Yazıcı

Bilgisayardaki çalışmaların kağıda

aktarılmasını sağlayan birim

Nokta vuruşlu

Mürekkep püskürtmeli

Lazer

Değerlendirme: sn.de yazabildiği

karakter sayısı veya dk.da yazabildiği

sayfa sayısı

30

2.3 Çevre Birimleri

2.3.2 Tarayıcı

Bir belgeden alınan görüntüyü

bilgisayara dijital olarak aktaran

birim

Flatbet (sayfanın tarayıcı camına düz

yerleştiği)

Drum (bir tambur üzerinde döndüren)

Handheld (tarama kafası hareketli)

31

2.3 Çevre Birimleri

2.3.3 Kesintisiz Güç kaynakları

Geçici elektrik kaynağı sağlayan birim

Değerlendirme: devreye giriş süresi ve

ayakta tutma süresi

32

2.4 Ağ bağdaştırıcıları

2.4.1 Ağ kartları

Lokal/ genel ağlara bağlanmayı

sağlayan birim

Değerlendirme: saniyede

aktardıkları veri

Anakart üzerinde PCI, USB ya da

dizüstü bilg. PCMCI yuvalarını

kullanırlar

33

2.4 Ağ bağdaştırıcıları

2.4 Ağ kartları

Lokal/ genel ağlara bağlanmayı

sağlayan birim

Değerlendirme: saniyede

aktardıkları veri

Anakart üzerinde PCI, USB ya da

dizüstü bilg. PCMCI yuvalarını

kullanırlar

34

Klavye kullanımı:

http://www.sense-

lang.org/typing/tutor/TR_instruct.php