bazë ligjore për përfshirjen e shoqërisë civile në politikbërje...

Bazë Ligjore për përfshirjen e Shoqërisë Civilenë politikbërje dhe vendimarrje

�

Parathënie

Organizatat jofitimprurëse janë një nga subjektet nëpërmjet të cilave shtetasit vënë në zbatim dhe bejnë realitet të drejtën e tyre kushtetuese për organizim kolektiv�. Si të tilla këto organizata kanë, midis të tjerave dhe rolin e ndërmjetësit, që vepron në “hapësirën” midis qytetarit dhe shtetit. Për të përmbushur qëllimet e tyre organizatat jofitimprurëse veprojnë në të dyja kahet. Sipas formës organizative, qëllimeve dhe objektivave që kanë përcaktuar e marrë përsipër, ato ndërhyjnë në komunitet, duke ofruar mbështetje dhe shërbime të ndryshme, ose ndërmjetësojnë pranë strukturave të shtetit për të mbështetur dhe/ose kundërshtuar mënyrën e zgjidhjes së çështjeve, që i përkasın interesit komunitar në përgjithësi ose grupeve të veçanta të tij. Për këtë qëllim legjislacioni ynë ka sanksionuar standarte të larta ligjore, që ofrojnë jo vetëm premisën e përfshirjes së organizatave jofitimprurëse dhe shoqërisë civile në përgjithësi në procesin politikëbërës e vendimmarrës, si dhe mbështetjen e nevojshme financiare për këto qëllime.

Ky bashkëveprim tripalësh nuk mund të kryhet veçse në mbështetje e në përputhje me legjislacionin në fuqi, sepse vetëm kështu do të garantoheshin të drejtat e secilës palë gjatë bashkëveprimit. Për këtë arësye njohja dhe zbatimi i drejtë i legjislacionit në fuqi nga ana e ojf-ve është përgjegjësi dhe domosdoshmëri, sikundër për gjithë subjektët e tjerë që veprojnë në Republikën e Shqipërisë. Kushtetuta jonë sanksionon se e drejta e organizimit kolektiv mund të ushtrohet

�. Bëhet fjalë për të drejtën e organizimit kolektiv, të sanksionuar nga neni 46/� i Kushtetutës dhe neni ��/� i Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut

4

vetëm për qëllime të ligjshme,� duke evidentuar, fare qartë dhe në mënyrë direkte, përgjegjësinë e çdo organizimi kolektiv për të njohur e zbatuar drejtë legjislacionin në fuqi. Për këto arësye legjislacioni përbën një nga pikat e referimit mbi bazën e të cilit bëhet vlerësimi i veprimtarisë së organizatave jofitimprurëse por, nga ana tjetër, tek ligji gjejmë dhe mjetin që mundëson kundërshtimin gjyqësor ose administrativ të veprimeve të mundëshme të Ojf-ve, jo në përputhje me ligjin, të cilat mund të cënojë të drejtat e subjekteve që bashkëveprojnë me to.

Këto ishin disa nga arësyet që nxitën ndërmarrjen e inisiativës për hartimin e publikimin e kësaj përmbledhjeje të legjislacionit në ndihmë të organizatave jofitimprurëse. Në të janë përfshirë pjesa më e rëndësishme e legjislacionit që rregullon veprimtarinë e organizatave jofitimprurëse, si dhe akte ndërkombëtare të lidhura me këtë sektor dhe të ratifikuara nga Republika e Shqipërisë. Këto të fundit, pasi janë botuar në Fletoren Zyrtare janë direkt të zbatueshme dhe mund të perdoren, si bazë ligjore, për kërkimin e të drejtës përpara organeve të administratës publike dhe gjykatave, siç sanksionon dhe neni �22 i Kushtetutes�.

Përmbajtja e përmbledhjes është ndarë në tre pjesë. Në pjesën e parë janë vendosur dispozitat kushtetuese, aktet ndërkombëtare dhe normat ligjore që sanksionojnë dhe rregullojnë të drejtën e organizimit, në pjesën e dytë janë përfshirë dispozita ligjore që mundësojnë të drejtën e informimin, pjesëmarrjen e organizatave jofitimprurëse në hartimin e zbatimin e politikave publike, si dhe mundësinë për financim të veprimtarive të tyre në të mirë, e interes të publikut me fonde buxhetore. Në pjesën e tretë janë përfshirë dispozita ligjore që përshkruajnë detyrimet ligjore kryesore në ngarkim të organizatave jofitimprurëse, kryesisht ato fiskale dhe ato që burojnë nga marrëdhëniet e punësimit.

2. Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë neni 46/��. “Kushdo ka të drejtë të organi-zohet kolektivisht për çfarëdo qëllimi të ligjshëm.”�. Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë neni �22”1. Çdo marrëveshje ndërkombëtare e ratifikuar përbën pjesë të sistemit të bren-dshëm juridik pasi botohet në Fletoren Zyrtare të Republikës së Shqipërisë. Ajo zbatohet në mënyrë të drejtpërdrejtë, përveç rasteve kur nuk është e vetëzbatueshme dhe zbatimi i saj kërkon nxjerrjen e një ligji…”

�

Është vlerësuar me interes përfshirja në këtë përmbledhje e disa dispozita të Kodit të Procedurave Administrativë, kryesisht ato që kanë të bëjnë më aksesin e publikut në shqyrtimin e vendimmarrjen administrative, kontratës administrative, si dhe ankimin kundër tyre. Dispozitat e Kodit të Procedurave Administrative do t’u shërbejnë Ojf-ve, në mënyrë të veçantë, për kuptimin e zbatimin e “Ligjit nr. 10093, datë 9.3.2009 “ Për Organizimin dhe Funksionimin e Agjencisë për mbështetjen e shoqërisë Civile”Aktet normative të përfshira në këtë përbledhëse modeste të legjislacionit janë pasqyruar në formën që kanë aktualisht, duke bërë paraprakisht azhurnimet, sipas amendimeve që kanë pësuar. Për ta bërë më të thjeshtë përdorimin e përmbledhëses aktet i kemi përfshirë në formë “ekstrati” duke përzgjedhur vetëm pjesët e akteve ligjore, që lidhen me veprimtarinë e Ojf-ve.

Përmbledhja është hartuar dhe botuar në kuadër të projektit “Fuqizimi i Shoqërisë Civile dhe Strukturave Demokratike në Shqipëri” me mbështetjen financiare të GTZ dhe të implemen-tuar nga GOPA organizata të njohura për komunitetin e Ojf-ve në Shqipëri, pasi kanë qenë të pranishme, me veprimtari dhe mbështetje financiare, prej shumë kohësh.

�

PJeSa e Parë

nOrMa KUShtetUeSe, nDërKOMBëtare Dhe LiGJOre

Që SanKSiOnOJnë të DreJtën e OrGaniZiMit KOLeKtiV

�

1. KUShtetUta e rePUBLiKëS Së ShQiPëriSë

Miratuar me ligjin nr. 8417, datë �1.10.1998, ndryshuar me ligjin Nr.9675, datë 13.1.�007 dhe me ligjin nr.9904,

datë �1.04.�008.

Ekstrakt...

Neni 22�.Liria e shprehjes është e garantuar.

Neni 2��.E drejta e informimit është e garantuar.2.Kushdo ka të drejtë, në përputhje me ligjin, të marrë

informacion për veprimtaritë e organeve shtetërore, si dhe të personave që ushtrojnë funksione shtetërore.

�.Kujtdo, i jepet mundësia të ndjekë mbledhjet e organeve të zgjedhura kolektive.

Neni 46�. Kushdo ka të drejtë të organizohet kolektivisht për çfarëdo

qëllimi të ligjshëm.2. Regjistrimi në gjykatë i organizatave ose i shoqatave bëhet

sipas procedurës së parashikuar me ligj. �. Organizatat ose shoqatat që ndjekin qëllime antikushtetuese

janë të ndaluara sipas ligjit.

9

Neni 47�. Liria e tubimeve paqësore dhe pa armë, si dhe e pjesëmarrjes

në to është e garantuar.2.Tubimet paqësore në sheshe dhe në vendet e kalimit publik

bëhen sipas procedurave të parashikuara me ligj.

Neni 48Kushdo, vetë ose së bashku me të tjerë, mund t’u drejtojë kërkesa, ankesa ose vërejtje organeve publike, të cilat janë të detyruara të përgjigjen në afatet dhe kushtet e caktuara me ligj.

Neni 8��. Të drejtën për të propozuar ligje e ka Këshilli i Ministrave,

çdo deputet, si dhe 20 mijë zgjedhës.

Neni ��4�. Gjykata Kushtetuese vihet në lëvizje vetëm me kërkesë të: f) partive politike dhe organizatave të tjera; g) individëve.2. Subjektet e parashikuara nga nënparagrafët dh, e, ë, f dhe

g të paragrafit � të këtij neni mund të bëjnë kërkesë vetëm për çështje që lidhen me interesat e tyre.

Neni �50�. Populli, nëpërmjet 50 mijë shtetasve me të drejtë vote, ka të

drejtën e referendumit për shfuqizimin e një ligji, si dhe t’i kërkojë Presidentit të Republikës zhvillimin e referendumit për çështje të një rëndësie të veçantë.

�0

2. DeKLarata UniVerSaLe e të DreJtaVe të nJeriUt

miratuar dhe shpallur nga Asamblea e Përgjithshme e OKB me rezolutën e saj 217 A(III) të 10 dhjetorit 1948

Ekstrakt...

Neni �9Gjithkush ka të drejtën e lirisë së mendimit dhe të shprehjes; kjo e drejtë përfshin lirinë e mendimit pa ndërhyrje, si dhe lirinë e kërkimit, marrjes dhe njoftimit të informacionit dhe ideve me çfarëdo mjeti qoftë, pa marrë parasysh kufijtë.

Neni 20�. Gjithkush ka të drejtën e lirisë së mbledhjes dhe bashkimit

paqësor.2. Asnjeri nuk duhet të detyrohet të bëjë pjesë në ndonjë

bashkim.

Neni 2��. Gjithkush ka të drejtë të marrë pjesë në qeverisjen e vendit

të vet, drejtpërdrejt ose me anë të përfaqësuesve të zgjedhur lirisht.

2. Gjithkush ka njëlloj të drejtë të hyjë në shërbimet publike në vendin e vet.

�. Vullneti i popullit është baza e pushtetit shtetëror; ky vullnet duhet të shprehet në zgjedhje periodike dhe të lira të cilat duhet të jenë të përgjithshme dhe votimi i barabartë, si dhe me votim të fshehtë ose sipas procedurës përkatëse të votimit të lirë.

��

3. PaKti nDërKOMBëtar Për të DreJtat CiViLe e POLitiKe

miratuar nga Asamblea e Përgjithshme e OKB me rezolutën e saj 2200 A (XXI) të datës 16 dhjetor 1966 dhe hyrë në fuqi

më 23 mars 1976

Ekstrakt...

Neni �9�. Askush nuk mund të shqetësohet për opinionet e tij.2. Çdo njeri ka të drejtën e lirisë së shprehjes; kjo e drejtë

përfshin lirinë për të kërkuar, për të marrë dhe përhapur informata dhe ide të çdo lloi, pavarësisht nga kufijtë, në formën gojore, me shkrim, të shtypur ose artistike, ose me çdo mjet tjetër të zgjedhur prej tij.

�. Ushtrimi i lirive të parashikuara në paragrafin e dytë të këtij neni nënkupton detyra të posaçme dhe përgjegjësi të posaçme, për rrjedhojë ai mund t’u nënështrohet disa kufizimeve të cilat, megjithatë, duhet të përcaktohen shprehimisht nga ligji dhe të jenë të domosdoshme.

Për respektimin e të drejtave ose të reputacionit të të tjerëve.Për ruajtjen e sigurisë kombëtare, të rendit publik, të shëndetit

ose të moralit publik.

Neni 20�. Çdo prapagandë në favor të luftës ndalohet me ligj.2. Çdo thirrje për urrejtje kombëtare, raciale, ose fetare, që

përbën një nxitje për diskriminim, armiqësi dhe dhunë ndalohet me ligj.

�2

Neni 2�E drejta e mbledhjes paqësore është e njohur me ligj. Ushtrimi i kësaj të drejte mund të jetë objekt vetëm i kufizimeve që diktohen nga ligji dhe që janë të domosdoshme në një shoqëri demokratike, në interes të sigurisë kombëtare, të qetësisë dhe rendit publik, ose për të mbrojtur shëndetin ose moralin publik, apo të drejtat dhe liritë e të tjerëve.

Neni 22�. Çdo person ka të drejtë të bashkohet lirisht me të tjerët,

përfshirë këtu edhe të drejtën për të formuar sindikata dhe për të marrë pjesë në to për mbrojtjen e interesave të veta.

2. Ushtrimi i kësaj të drejte mund të jetë objekt vetëm i kufizimeve që parashikohen me ligj dhe që janë të domosdoshme në një shoqëri demokratike, në interes të sigurisë kombëtare, të qetësisë dhe rendit publik, ose për të mbrojtur shëndetin ose moralin publik, apo të drejtat dhe liritë e të tjerëve. Ky nen nuk e ndalon që të vihen kufizime me ligj për ushtrimin e kësaj të drejte nga anëtarët e forcave të armatosura dhe të policisë.

�. Asnjë dispozitë e këtij neni nuk u lejon shteteve palë të Konventës të vitit �948 të Organizatës Ndërkombëtare të Punës lidhur me lirinë sindikale, me mbrojtjen e të drejtës sindikale, që të marrin masa legjislative që mund të preekin ose të zbatojnë ligjin në mënyrë që të prekin garancitë e parashikuara nga Konventa e përmendur.

��

4. KOnVenta eUrOPiane Për të DreJtat e nJeriUt

Ekstrakt....

Neni �0 Liria e shprehjes

�. Çdokush ka të drejtën e lirisë së shprehjes. Kjo e drejtë përfshin lirinë e mendimit dhe lirinë për të marrë ose për të dhënë informacione dhe ide pa ndërhyrjen e autoriteteve publike dhe pa marrë parasysh kufijtë. Ky nen nuk i ndalon Shtetet që të kërkojnë liçencimin e ndërmarrjeve të transmetimit kinematografike ose televizive.

2. Ushtrimi i këtyre lirive që përmban detyrime dhe përgjegjësi, mund t’u nënshtrohet atyre formaliteteve, kushteve, kufizimeve ose sanksioneve të parashikuara me ligj dhe që janë të nevojshme në një shoqëri demokratike, në interes të sigurisë kombëtare, integritetit territorial ose sigurisë publike, për mbrojtjen e rendit dhe parandalimin e krimit, për mbrojtjen e shëndetit ose të moralit, për mbrojtjen e dinjitetit ose të të drejtave të të tjerëve, për të ndaluar përhapjen e të dhënave konfidenciale ose për të garantuar autoritetin dhe paanshmërinë e pushtetit gjyqësor.

Neni �� Liria e tubimit dhe e organizimit

�. Çdokush ka të drejtën e lirisë së tubimit paqësor dhe të organizimit me të tjerët, duke përfshirë të drejtën e themelimit me të tjerë të sindikatave dhe të pjesëmarrjes në to për mbrojtjen e interesave të tij.

�4

2. Ushtrimi i këtyre të drejtave nuk mund t’u nënshtrohet kufizimeve të tjera përveç atyre që parashikohen me ligj dhe që janë të nevojshme në një shoqëri demokratike, në interes të sigurisë kombëtare ose sigurisë publike, për mbrojtjen e rendit dhe parandalimin e krimit, për ruajtjen e shëndetit ose të moralit, ose për mbrojtjen e të drejtave dhe të lirive të të tjerëve. Ky nen nuk ndalon kufizime të ligjshme të ushtrimit të këtyre të drejtave nga pjesëtarë të forcave të armatosura, të policisë ose të administratës shtetërore.

��

5. KODi CiViL i rePUBLiKëS Së ShQiPëriSë

miratuar me ligjin nr.7850, datë 29.7.1994, i ndryshuar.

Ekstrakt...

Neni �9Krijimi i shoqatave

(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 1)Shoqata është person juridik që krijohet me vullnetin e lirë të pesë ose më shumë personave fizikë ose jo më pak se dy personave juridikë që ndjekin një qëllim të caktuar, të ligjshëm, në të mirë dhe në interes të publikut ose të anëtarëve të saj.

Neni �9/�(shtuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001 neni 2)

Shoqata ka të drejtë të ketë në pronësi pasuri të luajtshme dhe të paluajtshme, të realizojë të ardhura nëpërmjet administrimit të këtyre pasurive, si dhe ushtrimit të veprimtarive të tjera, në përputhje me ligjin dhe me qëllimin e objektin e veprimtarisë së shoqatës, të parashikuar në statutin e saj.Të ardhurat e realizuara nga shoqata duhet të përdoren vetëm për realizimin e veprimtarive që parashikohen në qëllimin dhe objektin e veprimtarisë së parashikuar në statutin e saj.Nuk lejohet që shoqata të kryejë veprimtari fitimprurëse.

�6

Neni 40(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 3)

Akti për krijimin e shoqatës, me kërk esë të themeluesve të saj, regjistrohet në gjykatë.Rregullat për organizimin e funksionimin e shoqatës përcaktohen në statutin e saj, i cili duhet të hartohet me shkrim dhe të përmbajë sidomos:

a) emrin dhe qëllimin e shoqatës, qëndrën e saj dhe territorin në të cilin do të zhvillojë veprimtarinë e vet;

b) kushtet e pranimit dhe të largimit të anëtarëve, si dhe të drejtat dhe detyrat e tyre;

c) organet drejtuese të shoqatës, mënyrën e formimit dhe kompetencat e tyre;

ç) afatet, mënyrën e thirrjes dhe kompetencat e mbledhjeve të përgjithshme dhe të delegatëve;

d) burimin e mjeteve materiale të saj, si dhe kontributet apo kuotat që duhet të japë çdo anëtar;

dh) mënyrën e ndryshimit të statutit dhe të mbarimit të shoqatës.

Neni 4�(Ndryshuar paragrafi i parë me ligjin nr. 8781,

datë 3.5.2001, neni 4)Shoqata themelohet nga mbledhja e themeluesve, në të cilën miratohet statuti dhe zgjidhen organet drejtuese të saj. Shoqata, me kërkesën e saj, regjistrohet në gjykatë sipas mënyrës së parashikuar në ligj.Gjykata kontrollon pajtueshmërinë e statutit me ligjin.


Shoqata fiton cilësinë e personit juridik nga dita e regjistrimit të saj në gjykatë. Deri në ditën e regjistrimit, themeluesit e shoqatës mund të kryejnë veprimet që janë të nevojshme për themelimin dhe përmbushjen e kushteve për regjistrimin e saj.

��

Neni 4�(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 6)

Shoqata ka të drejtë të themelojë degë të saj kudo ku ajo e çmon të arsyeshme, për të realizuar qëllimin dhe objektin e veprimtarisë së shoqatës.

Neni 4�/�(shtuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 7)

Rastet dhe mënyrat e mbikëqyrjes së veprimtarisë së shoqatave nga organet kompetente shtetërore parashikohen shprehimisht në ligj.

Neni 44 Organizimi i shoqatës

Mbledhja e përgjithshme e anëtarëve ose e përfaqësuesve të tyre, është organi më i lartë i shoqatës.Ajo thirret nga organi drejtues, sipas dispozitave përkatëse të statutit, si dhe kur e kërkon një e pesta e anëtarëve.

Neni 45Mbledhja e përgjithshme vendos për pranimin ose përjashtimin e anëtarëve dhe për çdo çështje tjetër, që nuk është lënë në kompetencën e ndonjë organi tjetër të shoqatës.Ajo ushtron posaçërisht mbikëqyrjen mbi të ardhurat dhe veprimet e shoqatës, si dhe mbi objektet pasurore të saj.

Neni 46(Ndryshuar paragrafi i dytë dhe shtuar paragrafi i tretë

me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 8)Të gjithë anëtarët e shoqatës kanë të drejtë vote të barabartë në mbledhjen e përgjithshme.Anëtari i shoqatës nuk merr pjesë në diskutim dhe votim në rastet kur vetë ose bashkëshorti, fëmijët, gjinia a krushqia e tij janë në konflikt interesash me shoqatën, lidhur me një çështje të rendit të ditës.

��

Miratohen me shumicën e të gjithë anëtarëve të shoqatës vendimet për ndryshimin e statutit dhe për shpërndarjen e shoqatës, përveç kur në statut parashikohet një shumicë më e lartë votimi.

Neni 47Organi drejtues ka të drejtën dhe detyrën të kujdeset për interesat e shoqatës, t’i mbrojë ato, si dhe të përfaqësojë shoqatën sipas kompetencave që i janë dhënë nga statuti.

Neni 48 antarësia në shoqatë

Pranimi i anëtarëve të rinj, që përmbushin kushtet e nevojshme, mund të lejohet në çdo kohë.E drejta për të dhënë dorëheqjen është e garantuar, por me kusht që të jetë paraqitur së paku gjashtë muaj para mbarimit të vitit kalendarik ose brenda afatit të parashikuar në statut.

Neni 49E drejta e anëtarësisë në shoqatë nuk mund të tjetërsohet dhe as të kalohet me anë trashëgimie.

Neni 50(Ndryshuar paragrafi i parë me ligjin nr. 8781,

datë 3.5.2001, neni 9)Anëtari, që largohet ose përjashtohet nga shoqata, përgjigjet për detyrimet e saj ndaj të tretëve deri në çastin e largimit të tij dhe nuk ka të drejta mbi pasuritë e luajtshme dhe të paluajtshme të saj.Ata kanë detyrën të derdhin kuotat për kohën gjatë së cilës kanë bërë pjesë në shoqatë.

Neni 5�Çdo anëtar ka të drejtë të kundërshtojë në gjykatën kompetente vendimet e shoqatës që vijnë në kundërshtim me ligjin ose me statutin.

�9

Ky kundërshtim mund të bëhet brenda një muaji nga dita kur anëtari ka marrë njoftimin për atë vendim.

Neni 52 - Shpërndarja

(riformuluar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 10)Shpërndarja e shoqatës bëhet:

a) me vendim të mbledhjes së përgjithshme të anëtarëve të saj;

b) kur numri i anëtarëve është nën numrin minimal të caktuar në këtë Kod ose në statut;

c) kur qëllimi i shoqatës është përmbushur ose nuk mund të përmbushet më;

ç) kur vërtetohet se shoqata ka ushtruar veprimtari të kundërligjshme;

d) në raste të tjera të parashikuara nga ligji.Gjykata, në rastet e parashikuara në ligj, mund të vendosë shpërndarjen e shoqatës, me kërkesë të çdo anëtari të shoqatës, të organeve vendimmarrëse të saj, si dhe të organeve kompetente shtetërore.


Kur vendoset shpërndarja e shoqatës, ajo vihet në likuidim dhe çregjistrohet sipas rregullave të parashikuara në ligj.

Neni 5�/�(shtuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 12)

Gjykata, pasi të ketë marrë mendimin e subjektit që ka kërkuar shpërndarjen e shoqatës, vendos për destinimin e pasurisë që mbetet pas shpërndarjes së saj, në përputhje me rregullat e parashikuara në statut, si dhe duke pasur parasysh destinacionin e tyre dhe qëllimin themelor për të cilin është themeluar shoqata.

20

C. Fondacionet

Neni 54Mënyra e krijimit

(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 13)Fondacioni është person juridik pa anëtarësi që ka për objekt arritjen e një qëllimi të ligjshëm me anë të destinimit të pasurisë në të mirë dhe interes të publikut.

Neni 55(Ndryshuar paragrafi i parë me ligjin nr. 8781,

datë 3.5.2001, neni 14)Fondacionet krijohen nga persona fizikë ose juridikë me akt notetial ose me testament. Akti për krijimin e fondacionit, me kërkesë të themeluesve të tij, regjistrohet në gjykatë.Në aktin e krijimit përcaktohen sidomos emrat e themeluesve, qëllimi i fondacionit, përbërësit e pasurisë (para, letra me vlerë, ose sende të luajtshme dhe të paluajtshme), burimet dhe mënyra e financimit, organet drejtuese, kompetencat e tyre, si dhe emrat e anëtarëve të administratës.


Fondacioni fiton cilësinë e personit juridik që nga dita e regjistrimit në gjykatë. Deri në ditën e regjistrimit, themeluesit e fondacionit ose ekzekutori i testamentit mund të kryejnë veprimet që janë të nevojshme për themelimin dhe përmbushjen e kushteve për regjistrimin e tij.

Neni 56/�(shtuar me ligjin nr. 8781, datë 3.5.2001, neni 16)

Fondacioni ka të drejtë të ketë në pronësi pasuri të luajtshme dhe të paluajtshme, të realizojë të ardhura nëpërmjet administrimit të këtyre pasurive, si dhe ushtrimit të veprimtarive të tjera, në përputhje me ligjin dhe qëllimin

2�

e objektin e veprimtarive të parashikuara në statutin e fondacionit.Të ardhurat e realizuara nga fondacioni duhet të përdoren vetëm për realizimin e veprimtarive që parashikohen në qëllimin dhe objektin e veprimtarisë së parashikuar në statutin e tij.Nuk lejohet që fondacioni të kryejë veprimtari fitimprurëse.

Neni 57Akti për krijimin e fondacionit mund të shfuqizohet nga themeluesit para regjistrimit ose kur ende nuk ka filluar veprimtarinë përkatëse.Akti i krijimit të fondacionit mund të kundërshtohet nga trashëgimtarët ose nga kreditorët e themeluesit.

Neni 58Ushtrimi i veprimtarisë të fondacionit

Organet e fondacionit, mënyra e formimit dhe kompetencat e tyre caktohen nga akti i krijimit.Çdo fondacion kryen veprimtarinë e vet në bazë të dispozitave të legjislacionit në fuqi dhe të aktit të themelimit të tij.


Rastet dhe mënyra e mbikëqyrjes së veprimtarisë së fondacioneve nga organet kompetente shtetërore parashikohen shprehimisht në ligj.

Neni 60Drejtuesi i institucionit mbikëqyrës ka të drejtë të kërkojë nga gjykata kompetente anulimin e vendimit të organit të fondacionit kur vjen në kundërshtim të hapur me qëllimin përkatës, me dispozitat ligjore apo me aktin e krijimit.Gjykata mund të pezullojë zbatimin e këtij vendimi deri në dhënien e vendimit përfundimtar të saj.

22

Neni 6�Mosmarrëveshjet pasurore, në të cilat fondacioni është palë, zgjidhen nga gjykata kompetente.


Shpërndarja e fondacionit bëhet:a) me vendim të organit më të lartë vendimmarrës të tij;b) kur është përmbushur qëllimi për të cilin u themelua ose

kur qëllimi i tij nuk mund të përmbushet më;c) kur vërtetohet se fondacioni ka filluar të ushtrojë

veprimtari të kundërligjshme;ç) në raste të tjera të parashikuara me ligj.

Gjykata, në rastet e parashikuara me ligj, mund të vendosë shpërndarjen e fondacionit me kërkesë të çdo themeluesi të tij, të organeve vendimmarrëse të shoqatës, si dhe të organeve kompetente shtetërore.


Gjykata, pasi të ketë marrë mendimin e subjektit që ka kërkuar shpërndarjen e fondacionit, vendos për destinimin e pasurisë që mbetet pas shpërndarjes së tij, në përputhje me rregullat e parashikuara në statut, si dhe duke pasur parasysh destinacionin e tyre dhe qëllimin themelor për të cilin është themeluar fondacioni.

2�

6. Ligji nr. 8788 datë 07.05.2001 “Për OrGaniZatat JOFitiMPrUrëSe”

I ndryshuar

......

KreU i

DiSPOZita të PërGJithShMe

Neni �Objekti i ligjit

Ky ligj përcakton rregullat për themelimin, regjistrimin, funksionimin, organizimin dhe veprimtarinë e organizatave jofitimprurëse, të cilat ndjekin qëllime në të mirë dhe në interes të publikut.

Neni 2Përkufizime

Në kuptim të këtij ligji, termat e mëposhtme kanë këto kuptime:�. “Mbledhje publike e fondeve” kuptohet mbledhja e fondeve

me anë të fushatave sensibilizuese publike të një shkalle të gjerë.

2. “Organ shtetëror kompetent” kuptohet organi shtetëror, fusha e kompetencës së të cilit është e njëjtë ose e ngjashme me fushën e veprimtarisë së organizatës jofitimprurëse ose organi shtetëror i përcaktuar në ligj.

24

�. “Organizata jofitimprurëse” kuptohet shoqatat, fondacionet dhe qendrat, veprimtaria e të cilave zhvillohet në mënyrë të pavarur dhe pa u ndikuar nga shteti.

4. “Veprimtari jofitimprurëse” kuptohet çdo veprimtari ekonomike ose joekonomike me kusht që të ardhurat ose pasuritë e organizatave jofitimprurëse, kur ka të tilla, të përdoren vetëm për realizimin e qëllimeve të përcaktuara në statutin e organizatës.

5. “Veprimtari e përkohshme” kuptohet veprimtaria që kryhet nga një organizatë jofitimprurëse e huaj në territorin shqiptar për realizimin e qëllimeve të caktuara konkrete gjatë një viti kalendarik, për një periudhë jo më pak se �0 ditë të njëpasnjëshme dhe jo më shumë se gjashtë muaj.

6. “Veprimtari në të mirë dhe interes të publikut” kuptohet çdo veprimtari që mbështet dhe zhvillon tek individi dhe shoqëria vlera shpirtërore dhe vlera të tjera humanitare, mbron jetën e njeriut, shëndetin e tij, siguron dhe realizon shërbime publike dhe sociale, ndihma dhe mbështetje në raste fatkeqësish, mbron mjedisin dhe zhvillon kulturën dhe edukatën ndaj tij, mbështet e zhvillon vlerat dhe traditat kulturore e historike, shkencën, arsimimin, edukimin fizik dhe shpirtëror, jep ndihmesë në zhvillimin e zakoneve të mira dhe të vlerave demokratike, si dhe çdo drejtim tjetër në të mirë dhe në interes të publikut.

Neni �Subjekte të ligjit

Subjekte të këtij ligji janë shoqatat, fondacionet dhe qendrat e parashikuara në nenin 2 pika � të këtij ligji.Nuk janë subjekte të këtij ligji sindikatat, partitë politike dhe ato organizata të tjera jofitimprurëse, veprimtaria, organizimi dhe funksionimi i të cilave rregullohet me ligj të veçantë.Çdokush ka të drejtën e organizimit kolektiv, pa pasur nevojë për ta regjistruar këtë si një organizatë jofitimprurëse.

2�

KreU ii

PariMe të PërGJithShMe

Neni 4e drejta e themelimit dhe e pjesëmarrjes

Çdo person fizik ose juridik, vendas ose i huaj, ka të drejtë të themelojë një organizatë jofitimprurëse, të jetë anëtar i saj ose të marrë pjesë në organet drejtuese ose në personelin administrativ të organizatës jofitimprurëse.

Neni 5Parimi i mbrojtjes dhe i respektimit të të drejtave të njeriut

Organizatat jofitimprurëse e bazojnë veprimtarinë e tyre në parimin e respektimit, të mbrojtjes dhe të zbatimit të të drejtave dhe lirive themelore të njeriut, të parashikuara në Kushtetutë, ligje dhe marrëveshje ndërkombëtare të ratifikuara me ligj.

Neni 6Parimi i pavarësisë nga shteti

Organizatat jofitimprurëse e ushtrojnë veprimtarinë e tyre në mënyrë të pavarur nga organet dhe interesat shtetërorë.

Neni 7Marrëdhëniet e organizatave jofitimprurëse me

organet shte-tëroreShteti mbështet dhe nxit veprimtarinë e organizatave jofitimprurëse. Realizimi nga ana e shtetit i kushteve dhe i lehtësirave për organizatat jofitimprurëse për përmbushjen e qëllimit dhe të objektit të veprimtarisë së tyre bëhet me ligj.Organet shtetërore nuk ndërhyjnë në veprimtarinë e orga-nizatave jofitimprurëse. Ndalimi ose kufizimi i veprimtarisë së organizatave jofitimprurëse bëhet vetëm në rastet dhe mënyrën e përcaktuar në ligj.

26

Neni 8të drejtat dhe detyrimet civile

Organizatat jofitimprurëse kanë të drejta dhe përmbushin detyrimet në përputhje me dispozitat e Kodit Civil, përveç kur parashikohet ndryshe në këtë ligj ose në dispozita të tjera ligjore.

KreU iii

OrGaniZatat JOFitiMPrUrëSe

Neni 9Format e organizatave jofitimprurëse

Themelimi, format, organizimi, funksionimi dhe fusha e veprimtarisë së organizatave jofitimprurëse bëhet në përputhje me Kodin Civil dhe me këtë ligj.

Neni �0ndarja e organizatave jofitimprurëse sipas

organizimitNë varësi të mënyrës së organizimit, organizatat jofitimprurëse ndahen në:

1. organizata jofitimprurëse me anëtarësi:Organizata jofitimprurëse me anëtarësi janë shoqatat.Organizatat jofitimprurëse me anëtarësi themelohen me vullnetin e lirë të personave fizikë ose juridikë. Numri minimal i anëtarëve themelues është 5 persona fizikë ose të paktën dy persona juridikë.Çdo anëtar ka të drejtë të largohet nga organizata jofitimprurëse për çfarëdo lloj motivi. Statuti mund të parashikojë rregulla për përgjegjësinë që i takon anëtarit që largohet, lidhur me detyrimet dhe përgjegjësitë e organizatës kundrejt të tretëve deri në çastin e largimit të tij. Përgjegjësia e anëtarit që largohet është e njëjtë me atë të anëtarëve të tjerë të organizatës jofitimprurëse për veprimtarinë e kryer deri në çastin e largimit.

2�

Organi më i lartë drejtues i organizatës jofitimprurëse me anëtarësi është mbledhja e përgjithshme ose asambleja e të gjithë anëtarëve të saj. Organet e tjera drejtuese zgjidhen dhe përgjigjen përpara këtij organi më të lartë;

�. organizata jofitimprurëse pa anëtarësi:Organizata jofitimprurëse pa anëtarësi janë fondacionet dhe qendrat.Organizatat jofitimprurëse pa anëtarësi krijohen nga një a më shumë persona ose me akt testamentar.Organi më i lartë drejtues i organizatave jofitimprurëse pa anëtarësi është bordi i drejtorëve;

Neni ��Qendra

�. Qendra është person juridik pa anëtarësi, që ka për objekt të veprimtarisë së saj kryerjen e shërbimeve dhe realizimin e projekteve për qëllime në të mirë dhe në interes të publikut, me fonde dhe të ardhura të siguruara sipas ligjit. Nuk lejohet që qendra të kryejë veprimtari fitimprurëse.

2. Qendra krijohet nga një a më shumë persona fizikë a juridikë me akt noterial.

�. Akti për krijimin e qendrës, me kërkesë të themeluesit të saj, regjistrohet në gjykatë.

4. Për themelimin, organizimin dhe funksionimin e qendrës zbatohen dispozitat ligjore përkatëse të fondacionit, përveç kur parashikohet shprehimisht ndryshe në këtë ligj dhe dispozita të tjera ligjore.

Neni ��/�ndarja e organizatave jofitimprurëse sipas së drejtës

Në varësi të vendit të regjistrimit të tyre, organizatat jofitimprurëse ndahen në:

1. organizata jofitimprurëse vendase:Organizatat jofitimprurëse vendase janë ato që janë themeluar, njohur dhe regjistruar si të tilla sipas ligjit shqiptar.Organizatat jofitimprurëse vendase mund të themelojnë

2�

degë të tyre në qendër ose në çdo njësi tjetër administrativo-territoriale të Shqipërisë.Këto degë nuk janë persona juridikë të veçantë, por pjesë e organizatës.Organizatat jofitimprurëse vendase kanë të drejtë të themelojnë degë të tyre, filiale etj. jashtë territorit të Shqipërisë;

�. organizata jofitimprurëse të huaja:Organizatat jofitimprurëse të huaja janë ato organizata të themeluara, të njohura dhe regjistruara si të tilla sipas ligjit të një shteti tjetër.Organizatat jofitimprurëse të huaja lejohen të ushtrojnë një a disa veprimtari të caktuara në territorin shqiptar, me kusht që ato të mos vijnë në kundërshtim me Kushtetutën dhe legjislacionin shqiptar.Organizatat jofitimprurëse të huaja lejohen të ushtrojnë veprimtarinë e tyre në territorin shqiptar edhe nëpërmjet themelimit dhe regjistrimit sipas së drejtës shqiptare të një dege të tyre ose të një organizate jofitimprurëse të re.

KreU iV

theMeLiMi Dhe reGJiStriMi i OrGaniZataVe JOFitiMPrUrëSe

Neni �2Subjektet themeluese

Organizatat jofitimprurëse themelohen nga persona fizikë ose juridikë, vendas ose të huaj.

Neni ��regjistrimi i organizatave jofitimprurëse

Organizatat jofitimprurëse, subjekte të këtij ligji, fitojnë personalitetin juridik pasi të jenë themeluar dhe regjistruar në gjykatë, në përputhje me kushtet dhe procedurat e parashikuara me ligj. Të njëjtave procedura të regjistrimit u nënshtrohen edhe degët e organizatave jofitimprurëse të huaja.

29

Themeluesit e organizatës jofitimprurëse mblidhen dhe miratojnë aktin e themelimit dhe statutin e saj, si dhe mund të autorizojnë një a më shumë persona për të kryer veprimet për regjistrim.Kushtet e parashikuara në paragrafin e dytë të këtij neni nuk zbatohen për fondacionet që themelohen mbi bazën e një akti testamentar. Këto fondacione, nëse përmbushin kriteret ligjore duhet të regjistrohen duke respektuar rregullat e përgjithshme juridiko-civile të ekzekutimit të testamentit.Procedurat për regjistrimin e organizatave jofitimprurëse në gjykatë dhe për depozitimin e akteve të tyre në Regjistrin përkatës rregullohen me ligj të veçantë.

Neni �4Personaliteti juridik

Organizata jofitimprurëse njihet si person juridik ditën që vendimi i gjykatës për regjistrimin e saj ka marrë formë të prerë.Organizata jofitimprurëse, pasi të ketë fituar personalitetin juridik, është përgjegjëse ndaj të tretëve për detyrimet dhe dëmet e shkaktuara gjatë veprimtarisë së saj.Personaliteti juridik i organizatës jofitimprurëse mbaron në ditën kur vendimi i gjykatës për çregjistrimin e saj merr formë të prerë.

Neni �5Kohëzgjatja e organizatave jofitimprurëse

Organizatat jofitimprurëse themelohen me ose pa afat.Kohëzgjatja e veprimtarisë së organizatës jofitimprurëse dhe rregullat për ndryshimin e saj caktohen ne statusin e saj.

Neni �6

akti i themelimitAkti i themelimit është akti me të cilin themeluesit e saj sh-prehin vullnetin e tyre për themelimin e organizatës jofitim-prurëse.

�0

Fondacioni mund të themelohet edhe nëpërmjet aktit testa-mentar. Në këtë rast, testamenti përbën aktin e themelimit të fondacionit.Akti i themelimit hartohet me shkrim dhe përmban në mënyrë të përmbledhur:llojin, emrin, selinë, identitetin e themelue-sve, qëllimet dhe fushën e veprimtarisë, kohëzgjatjen, emrin e personit që autorizohet të ndjekë procedurat e nevojshme për regjistrimin e organizatës jofitimprurëse dhe për përfaqë-simin ligjor të saj me të tretët.Në rastin e fondacionit, akti i themelimit duhet të tregojë na-tyrën, burimin dhe vlerën e pasurisë së nevojshme për realizi-min e qëllimit dhe fushës së veprimtarisë të fondacionit.Në rastin e themelimit të fondacionit me testament, përmbajtja e tij mund të mos parashikojë të gjitha çështjet e treguara në paragrafët e tretë e të katërt të këtij neni.Vendimet për ndryshime në aktin e themelimit, që kanë lidhje me emrin, simbolin, objektin, qëllimet, fushën e veprimtarisë së organizatave jofitimprurëse, si dhe vendimet për transformimin e saj në një formë tjetër të një organizate jofitimprurëse, duhet t’i paraqiten gjykatës brenda �0 ditëve nga data e marrjes së këtij vendimi. Ndryshimet në aktin e themelimit i nënshtrohen të njëjtës procedurë të përdorur në rastin e regjistrimit fillestar të organizatës.

Neni �7Statuti

Rregullimi i hollësishëm i çështjeve të organizimit, të funksionimit dhe të veprimtarisë së organizatës jofitimprurëse parashikohet në statutin e saj.Statuti i organizatës jofitimprurëse hartohet nga themeluesit dhe miratohet në mbledhjen themeluese të organizatës. Në rastin e themelimit të fondacionit me testament, statuti mund të hartohet dhe të miratohet nga ekzekutori i testamentit, përveç rasteve kur testamenti e përcakton ndryshe.Statuti i organizatës jofitimprurëse duhet të përmbajë:

a) formën e organizimit; b) emrin, siglën dhe simbolin e veçantë të organizatës;c) themeluesit; ç) qëllimin dhe fushën e veprimtarisë së organizatës;

��

d) ndalimin e shpërndarjes së fitimeve; dh) kohëzgjatjen; e) organet drejtuese dhe kompetencat e tyre;ë) përbërjen e organeve të para drejtuese, që parashikohen

në statut;h) procedurat dhe mënyrat për zgjedhjen ose ndryshimin e

organeve drejtuese;i) rregulla për mbajtjen e mbledhjes, pjesëmarrjen, mënyrën

dhe procedurën e votimit për marrjen e vendimeve;j) kriteret e administrimit të pasurisë;k) mënyrën e miratimit të ndryshimit të statutit, të aktit të

themelimit dhe të rregullave të brendshme;l) rregullat për bashkimin dhe ndarjen e organizatës

jofitimprurëse;ll) mënyrën e përfaqësimit ligjor;m) rregullat për likuidimin dhe destinimin e pasurisë pas

mbarimit të organizatës.Përveç sa përmendet në paragrafin e tretë të këtij neni, për shoqatën, statuti duhet të parashikojë edhe:

a) rregullat për pranimin e përjashtimit të anëtarëve;b) të drejtat dhe detyrimet e anëtarëve;c) rregullat lidhur me kuotizacionet.

Përveç sa përmendet në paragrafin e tretë të këtij neni, për fondacionin dhe qendrat, statuti duhet të parashikojë edhe burimet financiare dhe materiale të siguruara nga themeluesi dhe mënyrën e përdorimit të tyre.

Neni �8ndryshimi i statutit

Ndryshimi i statutit të shoqatës bëhet nga mbledhja e përgjithshme e anëtarëve të saj. Në rast se statuti nuk parashikon një shumicë më të lartë votimi, ndryshimet në statut bëhen me shumicën e thjeshtë të anëtarëve të shoqatës.Në rastin e fondacionit dhe qendrave, organi më i lartë vendimmarrës i tyre, në përputhje me procedurat e përcaktuara në statut, ka në kompetencë të bëjë ndryshime në statut. Në rastin kur fondacioni është themeluar me akt testamentar,

�2

ndryshimi i vullnetit të testatorit nuk mund të bëhet kur kjo është e ndaluar shprehimisht në testament.Vendimi i mbledhjes së përgjithshme ose i organit më të lartë vendimmarrës të organizatës jofitimprurëse për ndryshimin e statutit, depozitohet në Regjistrin eOrganizatave Jofitimprurëse, sipas procedurave të caktuara me ligj.

KreU V

OrGaniZiMi Dhe FUnKSiOniMi

Neni �9Organet vendimmarrëse

Organi më i lartë vendimmarrës i organizatës jofitimprurëse pa anëtarësi është bordi i drejtorëve, i cili mund të marrë emërtime të ndryshme, ndërsa për ato me anëtarësi është mbledhja e përgjithshme e anëtarëve të saj.Në përputhje me procedurat e përcaktuara me ligj ose në aktet e saj, organi më i lart vendimmarrës i organizatës jofitimprurëse mblidhet jo më pak se numri i mbledhjeve të parashikuara në statut, si dhe brenda kohës së caktuar për zhvillimin e tyre, por në çdo rast jo më pak se � herë në vit.

Neni 20Kompetencat e organit më të lartë vendimmarrës

Organi më i lartë vendimmarrës i organizatës jofitimprurëse, përveç çështjeve të tjera që çmon se duhet të shqyrtohen prej tij, vendos për ndryshimin e statutit, përcakton fushat dhe programet e veprimtarisë, mbikëqyr dhe kontrollon rregullisht realizimi n e tyre, shqyrton çështjet ekonomike, financiare dhe të administrimit, miraton aktet më të rëndësishme në lidhje me buxhetin e organizatës jofitimprurëse dhe shpenzimet për vitin e ardhshëm, nxjerr norma për rregullimin e veprimtarisë, të organizimit dhe të strukturës së organizatës, zgjedh ose emëron anëtarët e organit më të lartë ekzekutiv, krijon

��

komitete të posaçme, si dhe vendos edhe për çështje të tjera të parashikuara shprehimisht në ligj ose në statut.

Neni 2�Shpërblimi i anëtarëve të organit më të lartë vendimmarrës

Anëtarët e organit më të lartë vendimmarrës, si rregull, ushtrojnë funksionin e tyre pa shpërblim.Organizatat jofitimprurëse, në respektim të parimit të interesit më të mirë të organizatës, në varësi të kushteve të saj, të numrit dhe të kohëzgjatjes së mbledhjeve, mund të rimbursojë shpenzimet dhe të shpërblejë në mënyrë të arsyeshme anëtarët e organit më të lartë drejtues për pjesëmarrjen në mbledhjet e tij. Ata shpërblehen edhe në rastet kur përmbushin detyra të caktuara.

Neni 22Organet ekzekutive

Organizata jofitimprurëse ka një organ të lartë ekzekutiv individual ose kolegjial, i cili sipas rastit mund të quhet drejtor ekzekutiv, president, këshill ekzekutiv etj. Veprimtaria e përditshme dhe ekzekutimi i programeve të vendosura nga organi më i lartë vendimmarrës i organizatës jofitimprurëse bëhet nga organi më i lartë ekzekutiv.Rregullat e veprimtarisë së organit më të lartë ekzekutiv caktohen nga statuti dhe aktet e organit më të lartë drejtues ose vendimmarrës.

Neni 2�Shpërblimi i personave që bëjnë pjesë në organin më të lartë ekzekutiv dhe i punonjësve të organizatës jofitimprurëseAnëtari ose anëtarët e organit më të lartë ekzekutiv dhe punonjësit e organizatës jofitimprurëse për punën e kryer përfitojnë pagë, shpërblime dhe rimbursim për shpenzimet e kryera gjatë ushtrimit të detyrave dhe kompetencave të tyre.

Neni 24numri i anëtarëve të organit më të lartë

vendimmarrësOrgani më i lartë vendimmarrës i organizatës jofitimprurëse pa anëtarësi nuk mund të ketë më pak se tre anëtarë, përveç

�4

rasteve kur statuti parashikon ndryshe.Organi më i lartë vendimmarrës mblidhet me pjesëmarrjen e më shumë se gjysmës së anëtarëve të tij dhe vendos me shu-micë të anëtarëve të pranishëm.Organi më i lartë vendimmarrës i organizatës jofitimprurëse me anëtarësi nuk mund të ketë më pak se pesë anëtarë, përveç rasteve kur statuti parashikon ndryshe. Organi më i lartë vendimmarrës mblidhet me pjesë-marrjen e më shumë se gjysmës së anëtarëve të tij dhe vendos me shumicën e anëtarëve të pranishëm. Organi më i lartë vendimmarrës mund të krijojë organizma të tjerë vendimmarrës, ekzekutivë ose këshillimorë, si kur e lejon statuti ashtu edhe kur statuti nuk e pengon shprehi-misht.

Neni 25Përgjegjësia e anëtarëve të organeve drejtuese dhe

punonjësveAnëtarët e organeve vendimmarrëse dhe ekzekutive, si dhe punonjësit e organizatës jofitimprurëse nuk përgjigjen për detyrimet e saj ndaj të tretëve, me përjashtim të rasteve kur gjatë ushtrimit të detyrës, me dashje ose nga pakujdesia e rëndë, i kanë shkaktuar dëm të tretëve.

Neni 26Konflikti i interesave dhe marrëveshjet e ndaluara

Nuk lejohet konflikti i interesave ndërmjet organizatës jofitimprurëse dhe anëtarit të organit vendimmarrës, ekzekutiv ose punonjësit të saj. Rastet e konflikteve dhe procedurat e zgjidhjes së tyre parashikohen në statut dhe në akte të tjera ligjore.Marrëveshjet ndërmjet organizatës jofitimprurëse dhe një anëtari të organeve vendimmarrëse dhe ekzekutive ose një punonjësi të saj mund të lejohen vetëm nëse ato lidhen për të përmbushur një qëllim ose objekt të veprimtarisë së organizatës jofitimprurëse, vetëm nëse janë të drejta dhe në përputhje me vlerën reale të tregut. Këto marrëveshje mund të lejohen vetëm nëse shqyrtohen paraprakisht nga organet drejtuese. Personat e interesuar duhet të përjashtohen nga

��

diskutimet dhe votimi për marrëveshjen.Në rast konflikti interesi ose marrëveshje të ndaluar ose të konsumuar dhe në rast se procedurat e mësipërme nuk janë ndjekur, organizata jofitimprurëse mund ta anulojë këtë marrëveshje dhe të ngrejë padi për dëmshpërblim në gjykatë.

Neni 27Zgjidhja e konfliktit të interesave

Çdo anëtar i organit më të lartë vendimmarrës ose ekzekutiv i organizatës jofitimprurëse duhet të tërhiqet nga shqyrtimi dhe marrja e vendimit për çdo çështje që ai ose familjarët e tij kanë interesa të drejtpërdrejtë ose të tërthortë ekonomikë ose vetjakë.Çdo transaksion financiar për llogari të organizatës jofitimprurëse, ndërmjet një anëtari të organit vendimmarrës, atij ekzekutiv a një punonjësi të organizatës jofitimprurëse, si dhe një personi tjetër juridik dhe fizik, kur anëtari i organit vendimmarrës, atij ekzekutiv ose punonjësi i organizatës jofitimprurëse ka interes financiar, mund të përfundohet vetëm nëse organi më i lartë vendimmarrës e lejon atë dhe nëse ky transaksion përmban kushte më të favorshme për or ganizatën jofitimprurëse.Punonjësit e paguar nuk mund të jenë anëtarë të organit vendimmarrës të organizatës jofitimprurëse. Ata mund të marrin pjesë në mbledhjet e tyre pa të drejtë vote.

Neni 28Zgjidhja e mosmarrëveshjeve

Mosmarrëveshjet ndërmjet anëtarëve, ndërmjet tyre dhe organeve vendimmarrëse dhe ekzekutive ose ndërmjet tyre dhe të punësuarve zgjidhen me mirëkuptim dhe në përputhje me statutin dhe rregullat e organizatës jofitimprurëse, në të kundërt çështja zgjidhet nga gjykata.

�6

KreU Vi

OrGaniZata JOFitiMPrUrëSe të hUaJa

Neni 29Veprimtaria e organizatave jofitimprurëse të huaja

Organizatat jofitimprurëse të huaja kanë të drejtë të ushtrojnë veprimtari të përkohshme ose të përhershme në Republikën e Shqipërisë dukerespektuar legjislacionin shqiptar dhe zakonet e mira dhe në kushte të njëjta me ato të organizatave jofitimprurëse vendase.Organizatat jofitimprurëse të huaja, për ushtrimin e veprimtarisë së tyre në Republikën e Shqipërisë, mund të themelojnë dhe regjistrojnë organizata jofitimprurëse ose degë të tyre sipas ligjit shqiptar.

Neni �0Lejimi për veprimtari të përkohshme

Përveç kur është parashikuar ndryshe në marrëveshje dy ose shumëpalëshe, organizatat jofitimprurëse të huaja, për të ushtruar veprimtari të përkohshme, me kërkesë të tyre, marrin vetëm pëlqimin paraprak të organit shtetëror që e ushtron veprimtarinë në të njëjtën fushë ose në fushë të ngjashme me organizatat jofitimprurëse të huaja.Vendimi i organit shtetëror përkatës për dhënien e lejes së përkohshme të veprimtarisë jepet jo më vonë se një muaj nga data e paraqitjes së kërkesës. Në rast të kundërt, miratimi konsiderohet i dhënë. Mospranimi i kërkesës mund të kundërshtohet në gjykatë brenda �0 ditë nga marrja në dijeni. Veprimtaritë e përkohshme, që zgjasin jo më shumë se �0 ditë të vazhdueshme, nuk kanë nevojë për leje të përkohshme.

Neni ��Kërkesa dhe aktet shoqëruese për përfitimin e lejes

për veprimtarinë e përkohshmeOrganizatat jofitimprurëse të huaja, që synojnë të ushtrojnë veprimtari të përkohshme, krahas përmbushjes së kërkesave

��

të tjera të parashikuara nga ky ligj, si dhe marrjes së pëlqimit të organit shtetëror përkatës, që ushtron veprimtarinë në të njëjtën fushë ose në fushë të përafërt me atë të organizatës jofitimprurëse të huaj, bashkë me kërkesën duhet të paraqesin edhe dokumentet vijuese:

a) Dokument që të provojë qenien e tyre person juridik në vendin e tyre të origjinës.

b) Deklaratë nga vetë organizata jofitimprurëse e huaj, se veprimtaria që synon të realizojë në Shqipëri është në përputhje me qëllimin për të cilën është krijuar dhe me legjislacionin e atij vendi.

Aktet shoqëruese të lëshuara në vendet e tjera duhet të jenë autentike ose të vërtetuara rregullisht nga organi kompetent i vendit ku është lëshuar akti dhe të përkthyera e të noterizuara në gjuhën shqipe.

Neni �2Dokumentet e nevojshme për regjistrimin e një dege

të një organizate jofitimprurëse të huajOrganizatat jofitimprurëse të huaja që synojnë të themelojnë një degë në Shqipëri, përveç përmbushjes së kërkesave të tjera të ligjit, kërkesën për regjistrim e shoqërojnë edhe me aktin e themelimit, me statutin, së bashku me vendimin e organit kompetent të saj për hapjen e degës në Shqipëri.Aktet shoqëruese të lëshuara në vendet e tjera duhet të jenë autentike ose të vërtetuara rregullisht nga organi kompetent i vendit ku është lëshuar akti dhe të përkthyera e të noterizuara në gjuhën shqipe.

Neni ��të drejtat dhe detyrimet

Organizatat jofitimprurëse të huaja, në ushtrimin e veprimtarisë së tyre kanë të gjitha të drejtat, lehtësitë dhe detyrimet ligjore sikurse edhe ato vendase, përveç kur me ligj ose me marrëveshje ndërkombëtare është parashikuar ndryshe.

��

KreU Vii

LiCenCiMi, të arDhUrat Dhe VePriMtaria eKOnOMiKe

Neni �4Licencimi

Organizatat jofitimprurëse, për realizimin ose mbështetjen e qëllimit dhe objektit të veprimtarisë së parashikuar në statut, kanë të drejtë të ushtrojnë çfarëdo lloj veprimtarie të ligjshme.Kur ushtrimi i një veprimtarie paraprihet nga nevoja për marrjen e një lejeje ose licence, organizata jofitimprurëse i paraqet kërkesë organit kompetent, i cili, pasi vëren se ajo i plotëson të gjitha kriteret dhe procedurat përkatëse ligjore, e pajis atë me lejen a licencën përkatëse.Gjyqtari në vendimin e regjistrimit duhet të shprehet edhe për përmbushjen e detyrimit të kërkimit dhe të përfitimit të lejes a licencës përkatëse si kusht për ushtrimin nga organizata jofitimprurëse të veprimtarisë e cila është subjekt lejeje a licencimi. Një kopje e lejes ose e licencës së përfituar nga organizata jofitimprurëse, e vërtetuar sipas ligjit, depozitohet në regjistrin përkatës të gjykatës.

Neni �5Burimet dhe përdorimi i të ardhurave

Burimet e të ardhurave të organizatës jofitimprurëse janë të ardhurat nga kuotizacioni kur ka të tilla, fonde, grante dhe donacionet e ofruara nga subjektet private ose publike, v endas ose të huaj, si dhe të ardhurat nga veprimtaria ekonomike dhe pasuritë në pronësi të organizatës jofitimprurëse. Organizatat jofitimprurëse sigurojnë të ardhura nga burime që njihen nga ky ligj dhe bëjnë shpenzime vetëm për realizimin e qëllimit dhe objektit të veprimtarisë, për të cilin janë krijuar, si dhe për drejtimin e mirëmbajtjen e pasurisë së tyre.Nuk lejohet asnjë formë e shpërndarjes së fitimit ose e

�9

përfitimit financiar dhe material nga të ardhurat dhe fitimet e organizatës jofitimprurëse prej personave që janë subjekte të statutit ose aktit themelues, përveç detyrimeve në formën e pagave, rrogave, pagesave, shpërblimeve e kompensimeve që rrjedhin nga kontrata e punës ose kontrata të tjera të ngjashme me të ose për mbulimin e shpenzimeve të kryera me porosi dhe për llogari të organizatës jofitimprurëse.Shoqatat, në raste të veçanta, mund të japin ndihmë financiare anëtarëve të saj, personave të jashtëm ose subjekteve të tjera. Shoqatat mund të japin ndihma të tilla edhe nga fonde të dhuruara ose të vëna në dispozicion, kur donatorët kanë përcaktuara shprehimisht një të drejtë të tillë.

Neni �6Veprimtaria ekonomike

Organizata jofitimprurëse, për realizimin e qëllimit dhe objektit të veprimtarisë së saj, ka të drejtë të ushtrojë veprimtari ekonomike.Organizata jofitimprurëse mund të zhvillojë veprimtari ekonomike pa qenë nevoja që të krijojë një subjekt të veçantë për këtë qëllim, me kusht që kjo veprimtari të jetë në përputhje me qëllimet e organizatës jofitimprurëse, të jetë deklaruar si një nga burimet e të ardhurave dhe me kusht që kjo veprimtari të mos përbëjë qëllimin primar të veprimtarisë së organizatës.Nëse organizata jofitimprurëse, nëpërmjet ushtrimit të veprimtarisë ekonomike, realizon fitime, ato duhet të përdoren për përmbushjen e qëllimeve të përcaktuara në statut dhe në aktin e themelimit.

Neni �7Mbledhja e fondeve

Organizatat jofitimprurëse kanë të drejtë të kryejnë veprimtari për mbledhjen e fondeve, për t’i përdorur për përmbushjen e qëllimeve dhe objektit të veprimtarisë së tyre ose për të mbështetur qëllimet dhe veprimtaritë e organizatave të tjera jofitimprurëse.Rregullat për mbledhjen publike të fondeve përcaktohen me ligj të veçantë.

40

Neni �8Marrëdhëniet me donatorët

Marrëdhëniet financiare, të drejtat dhe detyrimet e ndërsjella me donatorët realizohen në përputhje me marrëveshjet përkatëse, por duke respektuar kërkesat e statutit të organizatës jofitimprurëse dhe të këtij ligji. Ndalohen ndihma materiale ose financiare që jepen për qëllime të kundërligjshme ose që sigurohen nëpërmjet burimeve të kundërligjshme.

Neni �9Dhurimet dhe kontraktimet me organet shtetërore

Organizatat jofitimprurëse kanë të drejtë të marrin pjesë si të gjithë personat e tjerë juridikë në fushën e sipërmarrjes, të tenderimit dhe të prokurimit të granteve, të kontraktimeve dhe të shitblerjeve nga ana e organeve shtetërore të shërbimeve publike, të mallrave dhe të pasurive publike, si dhe të transferimit të shërbimeve publike dhe pasurive përkatëse nga sektori publik tek organizatat jofitimprurëse.

Neni 40Lehtësimi dhe përjashtimi nga detyrimet fiskale

(Ndryshuar me me ligjin nr.9814, datë 4.10.2007)Organizatat jofitimprurëse, pavarësisht nga format e organizimit, qëllimi që ndjekin dhe veprimtaritë që ushtrojnë, përjashtohen nga tatimi mbi të ardhurat, që realizojnë nga dhurimet dhe kuotat e anëtarësisë.Të ardhurat e realizuara duhet të destinohen për veprimtari, për të cilat organizata është regjistruar, në rast të kundërt, veprimtaria vlerësohet fitimprurëse dhe i nënshtrohet tatimit.”.

Neni 4�Mbikëqyrja e organizatave jofitimprurëse

Organet kompetente shtetërore kanë të drejtë të mbikëqyrin organizatat jofitimprurëse përsa i përket zbatimit të legjislacionit tatimor, doganor, të sigurimeve shoqërore, të lejimit të ushtrimit të veprimtarisë ekonomike, të kontraktimit të ushtrimit të shërbimeve publike e sociale, si dhe për përmbushjen e veprimtarive të tyre me fonde të Buxhetit të Shtetit.

4�

KreU Viii

tranSFOrMiMi, BaShKiMi, nDërPrerJa e VePriMtariSë Dhe ShPërnDarJa

Neni 42transformimi dhe bashkimi

Organizatat jofitimprurëse kanë të drejtë të transformohen ose të bashkohen me vendim të organit kompetent sipas aktit bazë dhe konsiderohen të shpërndara me regjistrimin e subjektit të ri.Transformimi i një organizate pa anëtarësi, bashkimi me një organizatë tjetër jofitimprurëse ose ndarja e tyre, mund të bëhet vetëm kur parashikohet në statut.Transformimi dhe bashkimi i fondacioneve dhe qendrave në shoqata ose i shoqatave në fondacion nuk lejohet.

Neni 4�Vetëshpërndarja

Organizata jofitimprurëse shpërndahet me iniciativën e saj.

Neni 44Shpërndarja me vendim të gjykatës

Gjykata mund të vendosë shpërndarjen e organizatës jofitim-prurëse me kërkesë të anëtarëve të saj, të organeve të saj ven-dimmarrëse, të organit sh tetëror kompetent në rastet kur:

a) veprimtaria e organizatës jofitimprurëse vjen në kundërshtim me Kushtetutën;

b) organizata jofitimprurëse kryen veprimtari të kundërligjshme;

c) organizata jofitimprurëse nuk është themeluar sipas kërkesave të ligjit;

ç) organizata jofitimprururëse ka falimentuar sipas ligjit për falimentimin.

Përveç rasteve kur veprimtaria e organizatës përbën kërcënim serioz për publikun, gjykata duhet të lajmërojë me shkrim organizatën për shkeljen e ligjit dhe t’i japë asaj �0 ditë për të korrigjuar veprimtarinë e saj.

42

Neni 45Mënyra e shqyrtimit të kërkesës

Shqyrtimi i kërkesës për shpërndarjen e një organizate jofi-timprurëse bëhet në prani të përfaqësuesve të organizatës jo-fitimprurëse të organit mbikëqyrës dhe, kur është rasti, në prani të anëtarëve që kanë paraqitur kërkesën.Kur gjykata me kërkesë të të interesuarve, të parashikuar në nenin 44 paragrafi i parë, çmon se është rasti, i rekoman-don paraprakisht organizatës jofitimprurëse të bëjë veprimet për përputhjen e programit ose të veprimtarinë së saj me Ku-shtetutën dhe këtë ligj, në një afat të caktuar, duke pezulluar shqyrtimin e çështjes.Kur zbatohen rregullisht rekomandimet, gjykata vendos pu-shimin e gjykimit. Në të kundërt shqyrton çështjen me plotë-simin e afatit të caktuar.

Neni 46Likuidimi

Kur vendoset shpërndarja nga vetë organizata jofitimprurëse, likuidimi realizohet nga një ose disa likuidatorë, të caktuar si-pas statutit dhe kurdoherë përpara çregjistrimit nga gjykata.Kur shpërndarjen e vendos gjykata, ajo cakton edhe likuida-torin, duke e veshur me kompetencat e nevojshme për zhvilli-min e procedurës së likuidimit.Në të gjitha rastet, likuidatorët kanë autoritetin dhe përgjegjësinë mbi asetet, pasurinë dhe përfaqësimin e organizatës jofitimprurëse, që nga dita e emërimit të tyre dhe deri në përfundimin e likuidimit.

Neni 47Veprimtaria e likuidatorëve

Likuidatorët bëjnë vlerësimin e gjendjes financiare të organizatës jofitimprurëse dhe të pasurisë së saj në çastin e marrjes së vendimit për shpërndarjen e saj, si dhe evidentojnë të gjithë kreditorët e debitorët e mundshëm.Pas pagimit të detyrimeve që organizata i ka shtetit dhe kreditorëve të tjerë dhe marrjes së detyrimeve nga të tretët, likuidatori vlerëson pasurinë e mbetur dhe kujdeset që kjo pasuri të shkojë në destinacionin e përcaktuar nga statuti, organi kompetent i saj, gjykata ose ligji.Në asnjë rast nuk lejohet shpërndarje ose disponimi në favor

4�

të anëtarëve ose personave të tjerë që janë subjekte të statutit ose të aktit të themelimit të organizatës ose të të afërmeve të tyre.Në rastet kur organizata jofitimprurëse ka përfituar përjashtim nga taksat apo lehtësira fiskale, donacione nga publiku ose grante shtetërore, çdo pasuri e mbetur pas pagimit të detyrimeve i shpërndahet organizatave të tjera jofitimprurëse që ndjekin qëllime të njëjta ose të ngjashme me organizatën e likuiduar. Në rastet kur një organizate jofitimprurëse shpërndahet vullnetarisht, organizatat përfituese të pasurisë së mbetur përcaktohen në statut ose me një vendim të organit më të lartë vendimmarrës. Kur ky përcaktim nuk është bërë, organizatat përfituese përcaktohen nga gjykata.

Neni 48Çregjistrimi

Kur shpërndarja është vendosur nga vetë organizata jofitimprurëse, organi kompetent, sipas statutit, miraton raportin përfundimtar të likuidatorit dhe kërkon nga gjykata çregjistrimin e organizatës jofitimprurëse.Në rastet kur organi kompetent i organizatës jofitimprurëse nuk miraton raportin përfundimtar të likuidatorit ose shpërndarjen dhe likuidimin e ka vendosur gjykata në seancë gjyqësore në prani të përfaqësuesve të organizatës jofitimprurëse dhe të likuidatorit, ajo shqyrton raportin përfundimtar të likuidatorit dhe merr vendim për çregjistrimin e saj.

KreU iX

DiSPOZita KaLiMtare Dhe të FUnDit

Neni 49Veprime plotësuese të organizatave jofitimprurëse

Organizatat jofitimprurëse të huaja, me veprimtari të përkohshme në Shqipëri, duhet paraqesin një kërkesë për miratim nga organi shtetëror kompetent që ushtron

44

veprimtarinë në të njëjtën fushë ose në një fushë të përafërt me atë të organizatës jofitimprurëse të huaj brenda 6 muajve nga hyrja në fuqi e këtij ligji. Në të kundërtën, organizatat jofitimprurëse të huaja, me veprimtari të përkohshme në Shqipëri ndërpresin veprimtarinë e tyre.Organizatat jofitimprurëse të huaja, të cilat kanë veprimtari të përhershme me degë të pavarura ose filiale në Shqipëri dhe që nuk janë regjistruar sipas të drejtës shqiptare vazhdojnë veprimtarinë e tyre. Brenda një viti nga dita e hyrjes në fuqi të këtij ligji, duhet të paraqesin kërkesë dhe të regjistrohen në gjykatë, në të kundërt humbasin statusin e subjektit juridik dhe veprimtaria e tyre konsiderohet e paligjshme.

Neni 50rregullimi i formës së kërkuar për organizatat

jofitimprurëse ekzistueseNë rastet kur veprimtaria e organizatave jofitimprurëse ekzistuese nuk është në përputhje me dispozitat e këtij l igji, brenda një viti nga hyrja në fuqi e këtij ligji duhet të paraqiten në gjykatë për të depozituar rregullimet e nevojshme. Gjykata shprehet vetëm në rastet kur ndryshimet e depozituara nuk janë në përputhje me dispozitat e këtij neni. Rregullimet e bëra në zbatim të paragrafit të parë të këtij neni konsiderohen si ndryshim dhe jo si riregjistrim.

Neni 5�Shfuqizimi

Ligji nr.7695, datë 7.4.�99� “Për Fondacionet” shfuqizohet.

Neni 52hyrja në fuqi

Ky ligj hyn në fuqi �5 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.

PJESA E DYTË

PROCEDURAT DHE RREGULLAT PËR KANDIDIMIN DHE PËRZGJEDHJEN E

ANËTARËVE TË BORDIT MBIKËQYRËS TË AGJENCISË PËR MBËSHTETJEN E

SHOQËRISË CIVILE (AMSHC)

��i. Kriteret e PërZGJeDhJeS Së

KanDiDatëVe nGa aDMiniStrata PUBLiKe QenDrOre

�. Kandidatët që përzgjidhen nga administrata publike qen-drore nuk duhet të jenë pjesë e organeve drejtuese të or-ganizatave të shoqërisë civile në kohën e përzgjedhjes, si dhe gjatë ushtrimit të mandatit të tyre si anëtarë të bordit mbikëqyrës të AMSHC-së.

2. Këta kandidatë nuk duhet të kenë qenë, gjatë 2 viteve të fundit, objekt i masave disiplinore për çështje administra-tive, me palë organizata të shoqërisë civile, palë të drejtpër-drejta në procedura administrative a gjyqësore kundrejt or-ganizatave të shoqërisë civile dhe/ose objekt i ndonjë hetimi a procedure gjyqësore paraprake për vepra penale.

�. Vlerësohen me përparësi kandidatët që kanë ekspertizë në grantdhënie ose në zbatim projektesh.

��

ii. Kriteret e PërZGJeDhJeS Së KanDiDatëVe nGa ShOQëria CiViLe

�. Kandidatët, që përzgjidhen si anëtarë të bordit mbikëqyrës të AMSHC-së, duhet të kenë jo më pak se � vjet përvojë pune me organizatat e shoqërisë civile.

2. Ata duhet të mos jenë të dënuar për vepra penale, me vendim gjyqësor të formës së prerë, apo të mos jenë dek-laruar përgjegjës për keqmenaxhimin e ndonjë personi ju-ridik, me pasojë falimentimin e tij.

�. Vlerësohen me përparësi kandidatët, që kanë ekspertizë në grantdhënie ose në zbatim projektesh.

4. Secili kandidat duhet të mbështetet nga të paktën 5 organi-zata jofitimprurëse (OJF) ose organizata të shoqërisë civile, që punojnë në të njëjtën fushë ekspertize ose në fusha të ngjashme. Një OJF ose organizatë e shoqërisë civile mund të mbështesë vetëm një kandidat.

iii. PërZGJeDhJa e PërFaQëSUeSVe të ShOQëriSë CiViLe në BOrDin

MBiKëQYrëS

Nën përgjegjësinë e Sekretarit të Përgjithshëm të Këshillit të Ministrave, ndërmerren procedurat e mëposhtme:

a) Botohet njoftimi për hapjen e procesit të përzgjedhjes së kandidateve nga shoqëria civile, duke përdorur jo më pak se dy mjete të mundshme: median e shkruar, faqen zyrtare të internetit të Këshillit të Ministrave, njoftimet e drejtpërdrejta nëpërmjet listave të kontakteve, faqet e internetit më të njohura në komunitetin e shoqërisë civ-ile, listën e kontakteve me donatorët ose çdo mjet tjetër i mundshëm.

b) Njoftimi përmban kriteret e përzgjedhjes dhe cilësitë e kandidatëve, që mund të paraqiten nga shoqëria civile.

c) Organizatat e shoqërisë civile kanë �5 ditë pune afat nga data e njoftimit për të paraqitur kandidatët përkatës së bashku me dokumentet e nevojshme, përfshirë referen-

�9

cat, letrat mbështetëse nga 5 organizata jofitimprurëse dhe deklaratat sipas kreut II, të këtij dokumenti.

ç) Brenda 5 ditëve pune nga përfundimi i afatit të mësipërm, Këshilli i Ministrave bën publike listën e kandidatëve të propozuar dhe që përmbushin kriteret për këtë qëllim.

d) Këshilli i Ministrave zgjedh 5 prej kandidatëve të pro-pozuar dhe i emëron si anëtarë të bordit mbikëqyrës të AMSHC-së, duke mbajtur parasysh që të mos ketë dy anëtarë nga e njëjta fushë ose organizatë.

dh) Në caktimin e anëtarëve të bordit mbikëqyrës të AMSHC-së mbahet parasysh respektimi i parimeve të barazisë gjinore, sipas legjislacionit në fuqi.

iV. PërZGJeDhJa Dhe eMëriMi i PërFaQëSUeSVe të ShOQëriSë

CiViLe në BOrDin MBiKëQYrëS PaS PërFUnDiMit të ManDatit të Parë

�. Procedura e njoftimit dhe të propozimit të kandidatëve.

a) Këshilli i Ministrave publikon njoftimin për hapjen e procesit te përzgjedhjes së kandidatëve të shoqërisë civ-ile për bordin mbikëqyrës të AMSHC-së, të paktën � muaj përpara përfundimit të mandatit të tij, duke përdorur jo më pak se � nga mjetet e përmendura në shkronjën “a”, të kreut III, të këtij dokumenti.

b) Njoftimi përmban kriteret e përzgjedhjes dhe cilësitë e kandidatëve, që mund te paraqiten nga shoqëria civile.

c) Organizatat e shoqërisë civile kanë �5 ditë pune afat nga data e njoftimit për të paraqitur kandidatët përkatës së bashku me dokumentet e nevojshme, përfshirë referen-cat, letrat mbështetëse nga 5 organizata jofitimprurëse dhe deklaratat sipas kreut II, të këtij dokumenti.

ç) Brenda 5 ditëve pune nga përfundimi i afatit të mësipërm, Këshilli i Ministrave bën publike listën e kandidatëve të propozuar dhe që përmbushin kriteret për këtë qëllim.

�0

2. Mekanizmi i propozimit.

a) Kanë të drejtë për të propozuar kandidatë OJF-të dhe organizata të tjera të shoqërisë civile të regjistruara si-pas ligjit.

b) Secila OJF ka të drejtë të propozojë vetëm � përfaqësues në bordit mbikëqyrës të AMSHC-së.

c) Propozimi bëhet duke plotësuar një formular të veçantë, të nënshkruar dhe të vulosur me vulën zyrtare të organi-zatës propozuese. Formulari dërgohet me postë, faks apo i skanuar si dhe me e-mail. Dërgimi i formularit të votim-it me postë duhet të kryhet brenda afatit të caktuar për këtë qëllim në njoftimin e Këshillit të Ministrave.

�. Emërimi.

Këshilli i Ministrave përzgjedh 5 kandidatë nga �5 kandi-daturat, që kanë marrë më shumë propozime nga organizatat e shoqërisë civile, duke mbajtur parasysh që të mos ketë dy anëtarë nga e njëjta fushë ose organizatë dhe që të respekto-het barazia gjinore, sipas legjislacionit në fuqi.

V. PërFUnDiMi Para KOhe i ManDatit të nJë anëtari BOrDi

Nëse mandati i një anëtari të bordit mbikëqyrës të AMSHC-së, që përfaqëson shoqërinë civile, përfundon para afatit të parashikuar në ligj, Këshilli i Ministrave, brenda �0 ditëve, emëron, në vend të tij/saj, një përfaqësues të ri të shoqërisë civile, duke e përzgjedhur atë nga lista e propozuar në fillim të mandatit të bordit mbikëqyrës ose fillon një procedurë të re përzgjedhjeje dhe emërimi, në përputhje me përcaktimet e kreut IV, të këtij dokumenti.

��

PJeSa e tretë

DiSPOZita LiGJOre Që MUnDëSOJnë PJeSMarrJen e OJF-ve në

POLitiKëBërJe e VenDiMMarrJeL i G J nr.8503, datë 30.6.1999 ”Për të DreJtën e inFOrMiMit Për

DOKUMentet ZYrtare”

�2

Ekstrakt...

KreU ii

e DreJta e inFOrMiMit Dhe DetYriMet e aUtOritetit PUBLiK

Neni �e drejta e informimit

Çdo person ka të drejtë të kërkojë informacion për dokumentet zyrtare, që kanë të bëjnë me veprimtarinë e organeve shtetërore dhe të personave që ushtrojnë funksione shtetërore, pa qenë i detyruar të shpjegojë motivet.Autoriteti publik është i detyruar të japë çdo informacion në lidhje me një dokument zyrtar, përveç rasteve kur me ligj parashikohet ndryshe.Çdo informacion për një dokument zyrtar, që i është dhënë një personi, nuk mund t’i refuzohet asnjë personi tjetër që e kërkon atë, me përjashtim të rastit kur ky informacion përbën të dhëna vetjake të vetë personit, të cilit i është dhënë informacioni.

Neni 4Kufizimi

Nëse informacioni i kërkuar për një dokument zyrtar kufizohet me ligj, autoriteti publik i lëshon kërkuesit një deklarate me shkrim, në të cilën tregohen arsyet e mosdhënies se informacionit dhe rregullat në bazë të të cilave ai mund ta kërkojë atë.

��

Nëse kufizimi është vetëm për një pjesë të të dhënave të dokumentit zyrtar, pjesa tjetër nuk i refuzohet kërkuesit.

Neni 6Detyrimi për cilësinë e shërbimit të informimit

Autoriteti publik nxjerr rregullore dhe krijon lehtësi strukturore e praktikë për marrjen nga ana e publikut, në mënyrë të saktë, të plotë, të përshtatshme e të shpejtë të informacionit për dokumentet zyrtare.

Neni 7Format e dhënies së informacionit

Kërkuesit i vihet në dispozicion një kopje e plotë e dokumentit zyrtar, për të cilin kërkon të informohet.Autoriteti publik, me kërkesë të personit të interesuar ose duke sugjeruar vetë, mund t’i ofrojë kërkuesit forma të tjera të dhënies së informacionit, përfshi formën verbale. Në çdo rast të tillë, kërkuesi jep me shkrim pëlqimin për formën e ofruar.

Neni 8Dokumentet zyrtare që vihen në dispozicion

të publikut pa kërkesëAutoriteti publik është i detyruar të bëjë publike dhe të shumëfishojë vetë, në sasi të mjaftueshme dhe me formate të përshtatshme, dokumente që lehtësojnë informimin e publikut për:

a) vendndodhjen e organeve qendrore dhe vendore, vendet, si dhe emrat e punonjësve nga të cilët publiku mund të marrë informacion, të paraqesë kërkesa apo të marrë përgjigje;

b) rregullat, procedurat dhe mënyrat se si mund të merren formularët e ndryshëm, shpjegime për qëllimin dhe përmbajtjen e tyre apo të dokumenteve dhe të vërtetimeve të nevojshme për plotësimin e formularëve;

c) rregullat e përgjithshme ligjore, sipas të cilave vepron autoriteti publik, politikat e përgjithshme, që zbaton

�4

autoriteti publik, si dhe ndryshimet e bëra në to;ç) shpjegimet e detajuara për metodat dhe procedurat e

punës së autoritetit publik.

Neni 9Dokumente që përgatiten paraprakisht

Në përputhje me ligjet, aktet nënligjore dhe rregullat e publikuara prej tij, autoriteti publik parapërgatit për shqyrtim apo kopjim, në pritje të kërkesës nga publiku, dokumente të tilla si:

a) vendimet përfundimtare për një çështje të caktuar, përfshi qëndrimet e pakicës, si dhe urdhrat ose udhëzimet në zbatim të tyre;

b) urdhrat dhe udhëzimet e brendshme që ndikojnë në marrëdhëniet e autoritetit publik me publikun;

c) kopje të çdo dokumenti zyrtar, i cili i është dhënë më parë të paktën një personi, pavarësisht nga formati i tyre dhe që autoriteti publik beson se do të jetë me interes për persona të tjerë;

ç) indeksin apo skedarët e dokumenteve zyrtare.

Neni �0afati për mospranimin e kërkesës

Autoriteti publik vendos për mospranimin e plotë ose të pjesshëm të kërkesës brenda �5 ditëve nga depozitimi i saj. Në rastin e mospranimit të kërkesës, përgjigjja negative, e plotë ose e pjesshme, jepet e arsyetuar, me shkrim nga autoriteti publik.

Neni ��afati për përgjigje

Autoriteti publik plotëson kërkesën brenda 40 ditëve nga depozitimi i saj, me përjashtim të rasteve kur në këtë ligj parashikohet ndryshe.

Neni �2Shtyrja e afatit

Në rast se autoriteti publik e ka të pamundur plotësimin e kërkesës brenda afatit të parashikuar në nenin ��, për shkak të veçantisë së kërkesës ose të nevojës për t’u këshilluar me një

��

palë të tretë, atehërë ai njofton me shkrim palën e interesuar, jo më vonë se 7 ditë nga mbarimi i afatit të mëparshëm, për pamundësinë e realizimit të pjesshëm ose të plotë të kërkesës për informim, si dhe arsyet apo shkaqet që e kanë sjellë atë.Në këtë rast autoriteti publik i propozon palës së interesuar njërën nga zgjidhjet e mëposhtme:

a) Caktimin e një afati të ri, i cili fillon në mbarim të afatit të mëparshëm dhe që nuk mund të jetë më shumë se �0 ditë, pa të drejtë përsëritjeje;

b) përshtatjen e kërkesës nga ana e personit, në mënyrë të tillë, që të mund të respektohet nga ana e autoritetit publik afati i parashikuar në këtë ligj. Personi i interesuar zgjedh njërin nga propozimet e mësipërme. Në rast se personi në fjalë nuk shpreh pëlqimin e vet para përfundimit të afatit të parë, autoriteti publik vendos shtyrjen e afatit.

Neni ��Pagesat për shërbimin e informimit

Për kryerjen e shërbimit të informimit për dokumentet zyrtare, nëse kjo kërkon shpenzime, autoriteti publik mund të vendosë tarifa, të cilat i përcakton paraprakisht.Tarifat për shërbimet standarde ose për ato për të cilat është krijuar një përvojë bëhen publike. Tarifat për shërbimet e tjera përcaktohen rast pas rasti dhe i bëhen të njohura palës së interesuar në çastin e pranimit të kërkesës.Tarifat nuk mund të jenë më të larta se kostoja për realizimin e shërbimitKjo kosto përfshin vetëm shpenzimet materiale për realizimin e shërbimit.Të dhënat e përcaktuara në nenin 8 jepen pa pagesë.Procedurat dhe vendimet për vendosjen e tarifave për shërbimin e informimit janë në vetvete dokument zyrtar, në kuptimin e këtij ligji.

�6

KreU iii

anKiMi

Neni �4rregulli i përgjithshëm

Shkelja e dispozitave të këtij ligji, kur nuk përbën vepër penale, është kundërvajtje administrative dhe rregullohet në bazë të ligjit nr.7697, date 7.4.�99� “Për kundërvajtjet administrative” me plotësimet e mëvonshme.

Neni �5ankimi administrativ

Çdo person ka të drejtë të ankohet, në rrugë administrative, kur çmon se i janë shkelur të drejtat e parashikuara nga ky ligj.Procedurat e ankimit administrativ rregullohen me ligjin nr.8475, datë �2.5.�999 “Kodi i Procedurave Administrative i Republikës së Shqipërisë”.

Neni �6ankimi në gjykatë

Çdo person ka të drejtë të ankohet në gjykatë kur çmon se i janë shkelur të drejtat e parashikuara nga ky ligj.Për procedurat e ankimit ndiqen dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, që rregullojnë gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative.

Neni �7Shpërblimi i dëmit

Çdo person, që ka pësuar një dëm për shkak të shkeljes së dispozitave të këtij ligji, ka të drejtë të kërkojë shpërblimin e dëmit nga subjekti që shkel të drejtën. Procedurat për ankim dhe për shpërblimin e dëmit rregullohen me ligj.

��

KreU iV

DiSPOZita te FUnDit

Neni �8Kompetencat e avokatit të Popullit

Avokati i Popullit kujdeset për zbatimin e këtij ligji.Kompetencat e Avokatit të Popullit, në lidhje me të drejtën e informimit për dokumentet zyrtare, rregullohen me ligjin nr.8454, date 4.2.�999 “Për Avokatin e Popullit”.

��

2. LiGJi nr.8454, datë 4.2.1999, “Për aVOKatin e POPULLit”

plotësuar me ligjin nr.8600 datë 10.04.2000, ndryshuar me ligjin nr.9398,

datë 12.05.2005

Ekstrakt...

Neni �2e drejta për t’u ankuar

Çdo individ, grup individësh ose organizata joqeveritare, që pretendojnë se u janë shkelur të drejtat dhe liritë dhe interesat e tyre të ligjshme nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e të parregullta të organeve të administratës publike, kanë të drejtë të ankohen ose të njoftojnë Avokatin e Popullit dhe të kërkojnë ndërhyrjen e tij për vënien në vend të së drejtës ose lirisë së shkelur.Avokati i Popullit duhet të ruajë fshehtësinë nëse e sheh të arsyeshme, si dhe nëse kjo kërkohet nga personi që bën ankesën, kërkesën apo njoftimin.

Neni ��Fillimi i shqyrtimit të çështjes

Avokati i Popullit fillon procedurën e shqyrtimit të çështjes kur vëren ose dyshon se ka ndodhur një shkelje e së drejtës, në bazë të ankesës apo të kërkesës së personit të interesuar ose të dëmtuar, si dhe me nismën e vet, për raste të veçanta të bëra publike, por me pëlqimin e të interesuarit ose të dëmtuarit.

�9

Në rastet kur Avokati i Popullit fillon proçedurën e shqyrtimit të çështjes me nismën e vet dhe kur kujdestari ose përfaqësuesi i tij ligjor nuk vepron, nuk kërkohet pëlqimi i të dëmtuarit kur është i mitur apo i paaftë mendërisht apo me aftësi të kufizuara ose për mbrojtjen e të drejtave të një numri të madh të individëve. Në mbrojtje të interesave të një komuniteti të gjërë, të cilët mund të preken nga proçedimi administrativ, Avokati i Popullit ka të drejtë të fillojë një procedim administrativ dhe të marrë pjesë në të, në përputhje me kërkesat e Kodit të Procedurës Administrative.

Neni �5Moskërkimi i formës për ankesat dhe njoftimet

Për ankesat, kërkesat dhe njoftimet drejtuar Avokatit të Popullit nuk kërkohet ndonjë formë e caktuar, por ato duhet të shprehin qartë objektin e ankimit ose të kërkesës. Avokati i Popullit nuk pranon ankesa ose kërkesa anonime.

Neni �6Shërbim pa pagesë

Çdo shërbim që bëhet nga Avokati i Popullit lidhur me ankesat, kërkesat e njoftimet është pa pagesë.

Neni �7administrimi i ankesave ose njoftimeve nga avokati i

PopullitAvokati i Popullit, pasi njihet me ankesën, kërkesën apo njoftimin për një shkelje, vendos:

a. ta pranojë ose jo çështjen për shqyrtim; b. t’i kthejë përgjigje të interesuarit, duke i treguar të

drejtat dhe rrugët nëpërmjet të cilave ai mund ta mbrojë këtë të drejtë;

c. t’ia kalojë çështjen organit kompetent. Në të gjitha rastet e mësipërme, Avokati i Popullit njofton të interesuarit brenda �0 ditësh nga dita e marrjes së ankesës, kërkesës ose njoftimit.

90

Neni �8Procedura pas pranimit të ankesës, kërkesës apo

njoftimit për shqyrtimPas pranimit të ankesës, kërkesës apo njoftimit për shqyrtim, Avokati i Popullit kryen njërën nga veprimet e mëposhtme:

a. ndërmerr vetë një proces hetimi; b. kërkon shpjegime nga organet e administratës, si dhe

prokuroria, në rastet e arrestimeve dhe ndalimeve; c. i rekomandon Kontrollit të Lartë të Shtetit të ushtrojë

funksionet e veta.

Neni �9Procedura e hetimit

Në rastet kur vendos të kryejë hetime të pavarura, Avokati i Popullit ka të drejtë:

a. të kryejë hetime në vend, përfshirë edhe hyrjen në çdo zyrë të institucioneve publike dhe këqyrjen në vend të akteve apo dokumenteve që kanë lidhje me çështjen që heton.

b. të kërkojë shpjegime nga çdo organ i administratës qendrore dhe vendore, si dhe të marrë çdo dosje apo material që ka lidhje me hetimin;

c. të marrë në pyetje çdo person që, sipas tij, është i lidhur me çështjen nën hetim, dhe të thërrasë në zyrën e tij të gjithë personat pa imunitet;

ç. të kryejë ose të kërkojë ekspertiza. Avokati i Popullit ka të drejtë të caktojë një afat për kryerjen e veprimeve të mësipërme.

Neni �9/�Avokati i Popullit apo personat e autorizuar prej tij kanë të drejtë të hyjnë në çdo kohë, pa kufizim e pa autorizim paraprak, por duke vënë në dijeni titullarin e institucionit, në të gjitha institucionet e administratës publike, në burgje, në vende ku policia ose prokuroria mbajnë persona të shoqëruar, të ndaluar apo të arrestuar, (të paraburgosurit), në reparte apo institucione shtetërore, spitale psikiatrike, në azile, në shtëpi fëmije, si dhe në çdo vend tjetër kur ka të dhëna dhe

9�

çmon se ekziston mundësia e shkeljes së të drejtave dhe lirive të njeriut. Hyrja në të gjitha mjediset e mësipërme mund të bëhet si për të hetuar një ankesë, një kërkesë ose njoftim të caktuar, ashtu edhe me nismën e Avokatit të Popullit për qëllime inspektimi apo studimi. Avokati i Popullit në këto raste mund të marrë takim, të bisedojë në mënyrë konfidenciale e pa praninë e personave zyrtarë me cilindo person që ndodhet apo mbahet në këto mjedise. Çdo lloj korrespondence e këtyre personave me Avokatin e Popullit nuk duhet të pengohet ose të kontrollohet.

Neni 20e drejta për të kërkuar informacione

apo dokumente sekrete shtetëroreAvokati i Popullit ka të drejtë të kërkojë edhe informacione apo dokumente, që lidhen me çështjen në shqyrtim, të klasifikuara si sekret shtetëror. Në këto raste, ai është i detyruar të respektojë kërkesat për ruajtjen e sekretit shtetëror.

Neni 2�Veprimet pas përfundimit të hetimit dhe kompetencat

Pas përfundimit të hetimit, Avokati i Popullit kryen këto veprime:

a. i shpjegon ankuesit se të drejtat e tij nuk janë shkelur; b. paraqet rekomandime për vënien në vend të së drejtës

së shkelur tek organi administrativ, që, sipas tij ka shkaktuar shkelje të të drejtave dhe lirive; Paraqitja e rekomandimit pezullon aktet ose veprimet e paligjshme apo të parregullta deri në shqyrtimin e këtij rekomandimi dhe dhënien e përgjigjes Avokatit të Popullit.

c. paraqet rekomandime për marrje masash për vënien në vend të së drejtës së shkelur tek organi epror i organit që ka shkaktuar shkeljen; Mosshqyrtimi i rekomandimit brenda �0 ditëve pezullon aktet ose veprimet e paligjshme ose të parregullta.

ç. i rekomandon prokurorisë të fillojë hetime në qoftë se vëren se është konsumuar figura e një vepre penale; ose të rifillojë hetimet e pushuara ose të pezulluara.

d. për shkelje të rënda, të vëna re, i propozon çdo organi,

92

si dhe Kuvendit, shkarkimin e funksionarëve që janë kompetencë e tyre;

dh. për shkelje të të drejtave nga organet e pushtetit gjyqësor, pa ndërhyrë në procedurën që ato zbatojnë, Avokati i Popullit i bën të ditur shkeljet organit kompetent;

e. u rekomandon personave të dëmtuar të paraqesin padi në gjykatë;

Rastet e mësipërme nuk përjashtojnë njëri-tjetrin.

Neni 22Detyrimi i organeve të administratës për t’ju

përgjigjur rekomandimeve te avokatit të PopullitOrganet, të cilave Avokati i Popullit u ka drejtuar një rekomandim, kërkesë apo propozim për shkarkim, duhet ta shqyrtojnë rekomandimin, kërkesën apo propozimin për shkarkim dhe të kthejnë përgjigje brenda �0 ditësh nga data e dërgimit të rekomandimit, kërkesës apo propozimit për shkarkim. Përgjigjja duhet të përmbajë shpjegime të arsyetuara për çështjen në fjalë, si dhe çfarë veprimesh, mosveprimesh apo masash ka ndërmarrë ai organ. Avokati i Popullit duhet të njoftohet dhe ka të drejtë të marrë pjesë e të flasë në mbledhjet e organeve kolegjale të administratës publike, ku merret në shqyrtim rekomandimi, kërkesa apo propozimi i tij.

Neni 22/�Sanksionet për mosbashkëpunimin me Avokatin e Popullit

Refuzimi për të bashkëpunuar me Avokatin e Popullit nga nëpunësi civil, funksionari ose autoriteti publik përbën shkak që Avokati i Popullit të kërkojë nga autoriteti kompetent fillimin e proçedurës administrative dhe marrjen e masave disiplinore deri në largimin nga puna ose nga shërbimi civil.

Neni 2�Ndjekja e mëtejshme e çështjes nga Avokati i Popullit

Në rast se Avokati i Popullit nuk i quan të mjaftueshme

9�

përgjigjet ose masat e ndërmarra nga organi, ai ka të drejtë ta ndjekë çështjen tek organi më i lartë në hierarki. Në rastet e përsëritura, si dhe kur organi përkatës nuk reagon ndaj rekomandimeve të Avokatit të Popullit, ky i fundit mund t’i drejtohet edhe Kuvendit me një raport, duke propozuar edhe masa konkrete për vënien në vend të së drejtës së shkelur.

Neni 24E drejta e Avokatit të Popullit për rekomandime legjislative

Kur Avokati i Popullit vëren se është vetë përmbajtja e ligjit ose e akteve të tjera normative dhe jo zbatimi i tyre shkaku që krijon premisa për shkelje të të drejtave të njeriut, të njohura nga Kushtetuta ose ligjet e tjera, ka të drejtë:

a. t’u rekomandojë organeve që kanë të drejtën ligjvënëse të bëjnë propozime për ndryshimin dhe përmirësimin e ligjeve;

b. t’u propozojë organeve të administratës ndryshimin ose përmirësimin e akteve nënligjore; mosshqyrtimi i propozimit brenda �0 ditëve sjell si pasojë pezullimin e fuqisë së akteve nënligjore që shkaktojnë shkelje të të drejtave dhe lirive.

c. të vërë në lëvizje Gjykatën Kushtetuese me kërkesën për shfuqizimin e akteve të tilla.

Neni 25Personat dhe aktet jashtë juridiksionit

të avokatit të PopullitJanë jashtë juridiksionit të Avokatit të Popullit personat dhe aktet e mëposhtme:

a. Presidenti i Republikës b. Kryetari i Këshillit të Ministrave Gjithashtu, janë jashtë juridiksionit të Avokatit të

Popullit: b. urdhërat me karakter ushtarak të Forcave të

Armatosura Avokati i Popullit pranon ankesa, kërkesa ose njoftime për shkelje të të drejtave të njeriut, që rrjedhin nga administrata e pushtetit gjyqësor, vendimet e formës së prerë dhe procedurat

94

gjyqësore. Hetimi dhe kërkesa e Avokatit të Popullit nuk prekin pavarësinë e gjykatës në marrjen e vendimit.

KreU iV

MarrëDhëniet e aVOKatit të POPULLit Me KUVenDin, inStitUCiOnet e tJera

ShtetërOre Dhe Me OrGaniZatat JOQeVeritare

Neni 26raportimi në Kuvend

Avokati i Popullit paraqet në Kuvend një raport vjetor, i cili diskutohet në seance plenare. Një kopje e këtij raporti i dërgohet Presidentit të Republikës dhe Kryetarit të Këshillit të Ministrave. Raporti vjetor për vitin pasardhës duhet të paraqitet jo më vonë se �0 prilli i vitit në vazhdim.

Neni 27raportimet e veçanta në Kuvend

Përveç raportimit në kushtet e nenit 26, Avokati i Popullit mund të raportojë para Kuvendit me nismën e tij ose me kërkesën me shkrim të Kryetarit të Kuvendit ose të një grupi deputetësh. Kryetari i Kuvendit vlerëson nëse ky raportim do të bëhet:

a. në seancë plenare; b. me shpërndarje të raportit; c. në komisionet e përhershme të Kuvendit;

Edhe në këto raste, kopje të këtij raporti i dërgohen Presidentit të Republikës, Kryetarit të Këshillit të Ministrave, si dhe organit më të lartë epror, vartësit e të cilëve janë përmendur në raport.

Neni 28

9�

Publikimi i raporteveRaporti vjetor dhe raportet e veçanta bëhen publike dhe botohen jo më vonë se një muaj nga data e diskutimit në Kuvend. Botimi bëhet nga Kuvendi.

Neni 29Përgatitja e raporteve, për të drejtat e njeriut

Avokati i Popullit mund të ndihmojë dhe të jape mendime e rekomandime në përgatitjen e raporteve dhe të dokumenteve të tjera, të hartuara nga shteti shqiptar, për të drejtat e liritë e njeriut në Republikën e Shqipërisë.

Neni �0Bashkëpunimi me organizatat joqeveritare

Në kryerjen e funksioneve të veta, Avokati i Popullit bashkëpu-non ngushtë me organizatat jo qeveritare, duke marrë, perio-dikisht mendimet e tyre për gjendjen e të drejtave dhe të liri-ve të njeriut.Avokati i Popullit, në bashkëpunim me organizatat joqeveri-tare, organizon, të paktën një here në vit, veprimtari kom-bëtare për gjendjen e të drejtave dhe të lirive të njeriut në Republikën e Shqipërisë.

96

3. KODi i PrOCeDUraVe aDMiniStratiVe

miratuar me ligjin Nr.8485, datë 12.5.1999

Ekstrakt…

Neni 4Pala e interesuar

Palë e interesuar në një procedurë administrative do të quhet çdo person fizik, juridik ose autoritet shtetëror, të drejtat ose kompetencat e ligjshme të të cilit, qofshin këto individuale ose të përbashkëta, kanë të ngjarë të preken gjatë procedurës administrative.

...

Neni ��Parimi i bashkëpunimit të administratës me personat

privatë�. Organet e administratës publike e zhvillojnë veprimtarinë e tyre në bashkëpunim të ngushtë me personat privatë duke:

a) u siguruar personave privatë informacionin dhe sqarimet e nevojshme;

b) mbështetur dhe stimuluar nismat e personave privatë, si dhe duke mirëpritur sugjerimet dhe informacionet e tyre.

2. Administrata publike mban përgjegjësi për informacionin me shkrim që u jep personave privatë.Organet e administratës publike sigurojnë pjesëmarrjen e personave privatë dhe/ose shoqatave në marrjen e vendimeve

9�

kur interesat e grupeve, të cilat ata përfaqësojnë preken nga këto vendime.Sipas dispozitave të këtij Kodi, organet e administratës publike duhet t’u japin mundësi këtyre subjekteve për t’u shprehur.

Neni �4Parimi i përgjegjshmërisë

Organet e administratës publike dhe punonjësit e tyre mbajnë përgjegjësi për dëmet që iu shkaktojnë personave privatë nëpërmjet: - marrjes së vendimeve të paligjshme; - refuzimit të paligjshëm për të marrë vendime; - dhënies së informacioneve shkresore të pasakta për personat privatë, si për çdo shkak apo rast tjetër të parashikuar me ligj.

...

Neni 20e drejta për t’u informuar

Të gjithë pjesëmarrësit në një procedurë administrative kanë të drejtë të marrin informacion dhe të njihen me dokumentet e përdorura në këtë procedurë, përveç rasteve kur me ligj janë vendosur kufizime.E drejta e përmendur në paragrafin � të këtij neni mund të ushtrohet personalisht ose nëpërmjet një përfaqësuesi të autorizuar.Organi administrativ, që zhvillon procedurën administrative, është i detyruar t’u japë informacion pjesëmarrësve në procedurë edhe në lidhje me të drejtat dhe detyrimet e tyre.

...

Neni 44Pjesëmarrja në procedimin administrativ

�. Çdokush që ka interes të ligjshëm ka të drejtë të marrë pjesë në procedimin administrativ personalisht ose/dhe i përfaqësuar.

2. Zotësia për të marrë pjesë në procedimin administrativ

9�

rregullohet sipas dispozitave të së drejtës civile mbi zotësinë juridike për të vepruar.

...

Neni 47Komunikimi me palët e interesuara

�. Fillimi i procedimit me nismën e administratës duhet t’i bëhet i ditur atyre personave të drejtat dhe interesat e ligjshme të të cilëve mund të preken si rezultat i veprimeve të ndërmarra gjatë procedimit, kur këta persona mund të identifikohen.

2. Administrata nuk është e detyruar të komunikojë me palët e interesuara në rastet kur çështja është sekrete ose konfidenciale, sipas klasifikimeve të bëra me ligj ose kur komunikimi mund të kompromentojë efektivitetin e procedimit.

�. Në njoftimin e drejtuar palëve të interesuara duhet të tregohet se cili organ administrativ e ka filluar procedimin, data e fillimit të procedimit, si dhe qëllimi i procedimit.

Neni 48Procedimi i filluar me nismën e publikut

Edhe në rastet kur nisma për fillimin e procedimit administrativ vjen nga publiku, administrata duhet të ndërmarrë hapat që ajo i gjykon të nevojshme për përgatitjen e çështjes, qoftë edhe për probleme që nuk përfshihen në kërkesën e paraqitur, kur mendon se një gjë e tillë është në interesin e publikut të gjerë.

...

Neni 50Kërkimi i mendimit të palëve të interesuara

Në çdo fazë të procedimit, organi administrativ mund të kërkojë mendimet e palëve të interesuara, të cilat duhet të depozitohen brenda një afati kohor të përcaktuar nga administrata në këtë rast.Mendimet mund të kërkohen në lidhje me çdo çështje.Palët e interesuara kanë për detyrë që të bashkëpunojnë në mënyrë të plotë me administratën për sqarimin e fakteve.

99

KreU ii

e DreJta Për t’U inFOrMUar

Neni 5�e drejta e palëve të interesuara për t’u informuar

�. Çdo person gëzon të drejtën për t’u informuar nga administrata në lidhje me zhvillimin e procedimeve për të cilat ai person është drejtpërdrejt i interesuar. 2. Në informacionin që jepet nga administrata tregohet organi administrativ që zhvillon procedimin, hapat konkrete të ndërmarrë prej tij, vendimet e marra, si dhe çdo informacion tjetër.�. Afati për dhënien e informacionit të parashikuar nga ky nen është �0 ditë nga dita e regjistrimit të kërkesës përkatëse.

Neni 52inspektimi i dosjeve dhe lëshimi i vërtetimeve

Palët e interesuara kanë të drejtë të inspektojë dosjet e disponuara nga administrata, kur këto nuk përmbajnë dokumente të klasifikuara sekrete, dhe të marrin vërtetime apo kopje të vërtetuara të dokumenteve që ato përmbajnë përkundrejt pagesës.

Neni 5�Lëshimi i vërtetimeve

�. Punonjësit kompetentë të administratës janë të detyruar t’u lëshojnë palëve të interesuara, brenda �0 ditësh nga paraqitja e kërkesës dhe pa qenë nevoja për të pritur ndonjë urdhër nga eprorët, vërtetime apo kopje autentike të dokumenteve, të cilat përmbajnë të gjithë ose pjesë të informacionit të mëposhtëm:

a) Datën e paraqitjes së aplikimeve, peticioneve, kërkesave për shqyrtim, apelimeve dhe dokumenteve të tjera të ngjashme;

b) përmbajtjen e këtyre dokumenteve ose pretendimet e palëve;

c) etapën në të cilën ndodhet zhvillimi i procedimeve; ç) vendimet e marra apo që duheshin marrë.

�00

2. Kur dokumentet që kërkohen prej palëve janë të klasifikuara si sekrete, punonjësi kompetent i administratës duhet t’i lëshojë palës së interesuar (kur kjo e kërkon) një deklarate që ta vërtetojë këtë.

Neni 54Kufijtë e së drejtës për t’u informuar

�. Të drejtat e parashikuara në nenet 5� deri 5� të këtij Kodi u takojnë edhe atyre personave të cilët megjithëse nuk kanë interes të drejtpërdrejtë, provojnë se kanë një interes të ligjshëm për të marrë dijeni në lidhje me dokumente të caktuara.

2. Ushtrimi i të drejtave të parashikuara në paragrafin � të këtij neni bëhet i mundur vetëm pas lëshimit të një urdhri nga përgjegjësi i njësisë administrative. Urdhri shoqërohet me kërkesën e shkruar dhe dokumente të tjera të bashkëngjitura, të cilat vërtetojnë interesin e ligjshëm të pretenduar.

Neni 55Parimi i administratës së hapur

�. Të gjithë kanë të drejtë të njihen me dosjet dhe regjistrat e administratës edhe në rastet kur nuk po zhvillohet ndonjë procedim administrativ, që atyre t’iu interesojë, përveç rasteve kur një gjë e tillë ndalohet me ligj.

2. E drejta për t’u njohur me dosjet dhe regjistrat e administratës rregullohet me ligj të veçantë.

KreU iii

nJOFtiMet Dhe aFatet KOhOre Për BërJen e tYre

SeKSiOni i

nJOFtiMet

Neni 56 Detyrimi për të njoftuar

Palët e interesuara duhet të njoftohen për të gjitha aktet

�0�

administrative nëpërmjet të cilave: a) merren vendime në lidhje me pretendimet e tyre; b) vendosen detyrime, ndëshkime ose shkaktohen dëme;

c) krijohen, zhduken, zgjerohen apo kufizohen interesat apo të drejtat legjitime të palëve, ose preken në ndonjë mënyrë tjetër kushtet për ushtrimin e tyre.

Neni 57Përjashtimi nga detyrimi për të njoftuar

Administrata nuk ka detyrim për të njoftuar në lidhje me aktet administrative në rastet e mëposhtme:

a) kur aktet administrative komunikohen gojarisht në prani të palëve të interesuara;

b) kur pala e interesuar, merr pjesë në zhvillimin e procedimit administrativ dhe manifeston njohuri të plota në lidhje me aktin administrativ në fjalë.

Neni 58Përmbajtja e njoftimit

�. Njoftimi duhet të përmbajë sa më poshtë: a) tekstin e plotë të aktit administrativ; b) emrin e personit përgjegjës për aktin dhe datën e këtij të

fundit; c) organin që ka juridiksion për të vendosur për apelimet

kundër aktit dhe afatet kohore për këtë qëllim, në rast se akti nuk mund të apelohet në rrugë gjyqësore.

2. Teksti i plotë i aktit mund të zëvendësohet me një përmbledhje të përmbajtjes dhe objektit të tij në rastet kur akti ka plotësuar të gjitha kërkesat e formuluara nga palët e interesuara, ose kur akti ka të bëjë me marrjen e masave procedurale.

Neni 59afatet kohore për njoftimet

Përveç rasteve kur me ligj vendoset ndryshe, aktet administrative duhet të njoftohen brenda 8 ditësh.Afatet fillojnë të llogariten që nga data që pason ditën në të

�02

cilën nxirret akti ose data kur palët e interesuara marrin pjesë në procedimin administrativ.

Neni 60Mënyrat e njoftimit

�. Njoftimet bëhen: a) me postë, me kusht që të ketë shërbim postar derë më

derë në vendin e banimit apo qendrën e punës së palës që duhet të njoftohet;

b) personalisht, në rast se kjo formë e njoftimit nuk kompromenton shpejtësinë e zhvillimit të procedimit ose njoftimi me postë nuk është i mundur;

c) me telegram, telefon, teleks ose faks në rastet e urgjencës;

ç) me lajmërim publik i cili afishohet në vende publike, ose nëpërmjet një lajmërimi që botohet në Fletoren Zyrtare, në gazetën e pushtetit vendor ose në dy gazetat më të lexuara në vendin e banimit apo të punës së palëve që duhen njoftuar, në rastet kur palët e interesuara janë të panjohura ose në numër aq të madh saqë çdo formë tjetër njoftimi vlerësohet si e papërshtatshme.

2. Në ato raste kur njoftimi bëhet me telegram, telefon, teleks apo faks, ai duhet të konfirmohet nga organi që bën njoftimin në mënyrën e parashikuar nga nënparagrafët a) dhe b) të paragrafit � të këtij neni, në ditën pasardhëse të punës, pavarësisht se si rregull njoftimi quhet se është bërë në datën e komunikimit të parë.

SeKSiOni ii

aFatet KOhOre Për ZBatiMin e aKteVe aDMiniStratiVe

Neni 6�afati i përgjithshëm

�. Me përjashtim të rasteve të parashikuara në nenet ��2 dhe �� të këtij ligji, si dhe rasteve të tjera të veçanta, afati kohor për zbatimin e akteve nga administrata është �5 ditë.

�0�

2. Afati brenda të cilit palët e interesuara zbatojnë aktin, kërkojnë marrjen e masave procedurale për zbatimin e tij, iu përgjigjën çështjeve në lidhje më të cilat palët mund të paraqesin mendimet e tyre apo të ushtrojnë ndonjë të drejtë tjetër gjatë zhvillimit të procedimit, është �5 ditë.

Neni 62Llogaritja e afateve kohore

Në llogaritjen e afateve kohore zbatohen rregullat e mëposhtme:

a) në llogaritjen e afateve nuk përfshihet dita në të cilën del akti;

b) llogaritja e afatit kohor pezullohet të shtunave, të dielave dhe ditëve të festave zyrtare;

c) në rastet kur përfundimi i afatit qëllon në një ditë kur administrata që do të zbatojë aktin është e mbyllur ose funksionon me orare të reduktuara, zbatimi i aktit shtyhet për ditën pasardhëse të punës.

Neni 6�Zgjatja e afateve kohore

Në qoftë se palët që preken nga zbatimi i aktit banojnë ose gjenden përkohësisht jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë apo në zona të largëta të Republikës, afatet kohore të parashikuara nga ligji fillojnë të llogariten vetëm pas kalimit të:

a) 5 ditëve, kur palët e interesuara janë të vendosura në zona larg vendndodhjes së organit administrativ;

b) �5 ditëve, kur palët e interesuara janë të vendosura në një shtet të Europës;

c) �0 ditëve, kur palët e interesuara janë të vendosura në një shtet jashtë Europës.

Neni 64rivendosja në afat

Kur një palë në procedurën administrative, jo për fajin e tij, është penguar të respektojë një afat të caktuar nga ky Kod

�04

ose nga dispozita të tjera ligjore, ka të drejtë të kërkojë të rivendoset në afatin e humbur, përveç rasteve kur ligji e përjashton këtë të drejtë.Kërkesa për rivendosjen në afat duhet të bëhet brenda �5 ditëve nga dita kur janë zhdukur pengesat, por jo më shumë se � nga dita e fundit e afatit të humbur, përveç rasteve të një force madhore.Kërkesa e palës së interesuar për rivendosjen në afat duhet të jetë e argumentuar dhe të krijojë besim se afati është humbur jo për fajin e palës.

Neni 65Shqyrtimi i kërkesës për rivendosjen në afat

�. Kërkesa për rivendosjen në afat shqyrtohet nga organi që zhvillon procedurën administrative.2. Kundër vendimit që refuzon kërkesën e përmendur në paragrafin � të këtij neni mund të bëhet ankim sipas rregullave të parashikuara nga ky Kod.

KreU iV

ZhViLLiMi i PrOCeDiMit

SeKSiOni i

FiLLiMi

Neni 66Kërkesa fillestare

�.Me përjashtim të rasteve të parashikuara në ligj, kërkesa fillestare e palëve të interesuara bëhet me shkrim dhe duhet të përmbajë:

a) emrin e organit administrativ të cilit i drejtohet; b) emrin e plotë të aplikantit, gjendjen civile, profesionin

dhe vendbanimin;

�0�

c) shpjegime në lidhje me faktet rreth të cilave bëhet kërkesa, si dhe kur është e mundur, bazën ligjore për këtë kërkesë;

ç) shpjegime të qarta në lidhje me pretendimet; d) datën dhe firmën e aplikantit apo të ndonjë personi tjetër

ligjërisht të autorizuar prej tij, në rast se aplikanti nuk di të shkruajë.

Neni 67Formulimi i peticionit me gojë

Në ato raste kur ligji lejon formulimin e një peticioni me gojë, ai duhet të shoqërohet me një dokument të shkruar, i cili të përmbajë çështjet e treguara në pikat a) dhe d) të paragafit të parë të nenit 66, i cili datohet dhe nënshkruhet nga kërkuesi dhe nëpunësi që merr peticionin.

...Neni 7�

Vërtetimi për dorëzimin e peticionit�. Palët e interesuara mund të kërkojnë një vërtetim i cili të

provojë dorëzimin dhe marrjen e peticionit.2. Vërtetimi duhet të tregojë faktin e marrjes së peticionit

nga punonjësi i administratës dhe listën e dokumenteve të bashkëngjitura.

...

Neni ��5Parimet e përgjithshme

�. Personat privatë kanë të drejtë të kërkojnë revokimin, shfuqizimin ose modifikimin e akteve administrative në përputhje me rregullat e vendosura nga ky Kod.2. E drejta e përmendur në paragrafin � të këtij neni mund të ushtrohet në mënyrat e mëposhtme:

a) me anën e një kërkese jo formale drejtuar punonjësit ose organit përgjegjës për aktin;

b) me anën e një ankimi drejtuar organit që ka nxjerrë aktin e ankimuar ose eprorit të punonjësit/organit përgjegjës, organit kolegjial kur punonjësi përgjegjës është anëtar i tij dhe organit delegues.

�06

Neni ��6Kërkesa joformale

�. Për paraqitjen e kërkesave jo formale nuk kërkohet respektimi i ndonjë afati kohor apo i ndonjë kushti procedural.

2. Kërkesat jo formale konsiderohen kërkesa në kuptimin e nenit 66 të këtij Kodi. Në këto raste kërkuesi ka të drejtë të marrë një përgjigje të arsyetuar brenda � muaji nga dita e paraqitjes së kërkesës.

�. Organi administrativ që merr kërkesën jo formale informon kërkuesin për efektet ligjore të kësaj kërkese, sidomos për dallimin midis kërkesës jo formale dhe apelimit administrativ.

4. Kërkesat jo formale nuk pezullojnë as veprimin e aktit administrativ, as kalimin e afateve kohore.

Neni ��7ankimi administrativ

�. Çdo palë e interesuar ka të drejtë të ankohet kundër një akti administrativ ose kundër një refuzimi për nxjerrjen e aktit administrativ.

2. Organi administrativ, të cilit i drejtohet ankimi, shqyrton ligjshmërinë dhe rregullsinë e aktit të kontestuar.

�. Në parim, palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar rekursin administrativ.

Neni ��8efektet e ankimit administrativ

�. Ankimi administrativ pezullon zbatimin e aktit administrativ.2. Zbatimi i aktit administrativ nuk pezullohet vetëm në rastet e mëposhtme:

a) akti administrativ synon mbledhjen e taksave, tatimeve dhe të ardhurave të tjera buxhetore;

b) akti administrativ ka të bëjë me masa policore; c) pezullimi i zbatimit të aktit ndalohet me ligj; ç) zbatimi i menjëhershëm është në interes të rendit publik,

shëndetit publik dhe të interesave të tjera publike.

�0�

�. Në çdo rast ankuesi ka të drejtë të informohet në lidhje me shkaqet e mospezullimit të zbatimit të aktit.

Neni ��9Subjekti para të cilit depozitohet ankimi

�. Ankimi administrativ mund të bëhet përpara: a) organit që ka nxjerrë aktin administrativ të ankimuar

ose që ka refuzuar të nxjerrë aktin administrativ; b) organit epror të organit të përmendur në nënparagrafin

(a) të paragrafit � të këtij neni.2. Në rastet kur ankimi i drejtohet organit epror, ky i fundit ia transferon dosjen përkatëse organit që ka nxjerrë/refuzuar të nxjerrë aktin së bashku me orientimet e tij për zgjidhjen e çështjes.

Neni �40afati kohor për ankimin administrativ

�. Ankimi administrativ bëhet brenda � muaji nga dita kur: a) ankuesi ka marrë njoftim për aktin ose mosnxjerrjen e

aktit; b) akti është botuar në bazë të dispozitave të këtij Kodi.

2. Në rastin e mosveprimit nga ana e administratës (mosnxjerrjes së aktit), procedura e ankimit fillon � muaj nga dita e depozitimit të kërkesës fillestare për nxjerrjen e aktit administrativ.

Neni �4�Afati kohor për marrjen e vendimit në një procedurë ankimi

�. Organi administrativ kompetent shqyrton ankimin administrativ dhe del me një vendim brenda � muaji nga data e depozitimit të ankimit.

2. Në qoftë se me kalimin e periudhës së parashikuar në paragrafin � të këtij neni nuk është marrë asnjë vendim në lidhje me ankimin nga ana e organit administrativ kompetent, pala e interesuar fiton të drejtën për t’iu drejtuar gjykatës sipas paragrafit të dytë të nenit �28 të Kodit të Procedurës Civile.

�0�

Neni �42Procedura e ankimit

�. Në qoftë se organi që ka nxjerrë ose nuk ka nxjerrë aktin administrativ të ankimuar vendos të pranojë kërkesat e ankimit, ai merr vendimin përkatës.

2. Në qoftë se organi i përmendur në paragrafin � të këtij neni nuk pranon kërkesat e ankimit, ai detyrohet të transferojë ankimin tek organi epror, i cili vendos në lidhje me ankimin brenda 2 javësh.

Neni �4�Kushtet formale për zhvillimin e procedurës së

ankimit�. Ankimi duhet të paraqitet në formë shkresore.2. Kërkesa e shkruar duhet të përmbajë të dhënat e mëposhtme:

a) emrin dhe adresën e ankuesit; b) aktin administrativ, të nxjerrë apo të munguar, që

kontestohet; c) shkaqet e ankimit; ç) çdo dokument tjetër që vlerësohet si i rëndësishëm nga

ankuesi.�. Organi që shqyrton ankimin detyrohet të ndihmojë ankuesit në përgatitjen e dokumentacionit të nevojshëm për ankimin.

Neni �44Mospranimi i ankimit

Ankimet kundër akteve administrative ose mosnxjerrjes së tyre mund të mospranohen nga organet kompetente në rastet e mëposhtme:

a) kur ato iu drejtohen akteve të cilat për nga natyra janë të paankimueshme;

b) kur afatet kohore për ankimin kanë përfunduar; c) kur akti administrativ i ankimuar quhet i vlefshëm prima

facie nga organi që shqyrton ankimin.

�09

Neni �45Njoftimi i personit të interesuar gjatë shqyrtimit të ankimit

Në rastet kur organi administrativ që shqyrton ankimin konstaton se shfuqizimi, revokimi, modifikimi i aktit administrativ që ankimohet (ose nxjerrja e aktit kur ankimi është për mosnxjerrje të aktit) cenon në çfarëdo mënyre të drejtat dhe interesat e një personi të tretë, ky i fundit njoftohet për të marrë pjesë në shqyrtimin e ankimit dhe ka të drejtë të parashtrojë pretendimet e tij/saj.

Neni �46Vendimi i organit që shqyrton ankimin

Organi administrativ që shqyrton ankimin vendos:a) lënien në fuqi të aktit administrativ dhe rrëzimin e

ankimit;b) shfuqizimin/revokimin e aktit administrativ dhe pra-

nimin e ankimit;c) ndryshimin e aktit administrativ, duke pranuar

pjesërisht ankimin;ç) detyrimin e organit administrativ kompetent për të

nxjerrë aktin administrativ, kur është refuzuar nxjerrja e tij.

Neni �5�Kuptimi i kontratave administrative

�. Kontrata administrative është një marrëveshje nëpërmjet së cilës krijohet, modifikohet apo shuhet një marrëdhënie juridike e së drejtës publike.

2. Kontratat e mëposhtme konsiderohen administrative: a) sipërmarrjet e punëve publike; b) prokurimi i punëve publike; c) prokurimi i shërbimeve publike; ç) licencimi i lojërave të fatit; d) kontratat e furnizimit të vazhdueshëm; dh) kontraktimi i shërbimeve të subjekteve private në rastet

e fatkeqësive natyrore.

��0

4. rreGULLOrJa e KUVenDit të rePUBLiKëS Së ShQiPëriSë

Ekstrakt...

Neni �5“Publiciteti i mbledhjeve”

�. Mbledhjet e komisionit, si rregull, bëhen të hapura. Mbledhja quhet e hapur kur media, grupet e interesit ose vizitorët janë të lejuar ta ndjekin atë.

...

Neni �6Seancat dëgjimore publike

�. Komisioni mund të organizojë seanca dëgjimore publike me anëtarë të Këshillit të Ministrave, përfaqësues të lartë të institucioneve shtetërore ose publike, ekspertë, përfaqësues të shoqërisë civile, përfaqësues të grupeve të interesit, si dhe grupime të tjera të interesuara. Komisioni është i detyruar të realizojë seancën dëgjimore, sipas përcaktimeve të bëra në këtë nen, në rast se një e treta e të gjithë anëtarëve të komisionit e kërkon atë në mënyrë të motivuar me shkrim.

2. Në përgatitjen e seancës dëgjimore publike, kryetari, në bashkëpunim me zëvendëskryetarin dhe sekretarin e komisionit, i paraqet të ftuarve çështjet për të cilat kërkohet informacion.

...

��

Neni 80Shqyrtimi në komisione

... 2. Komisionet e Kuvendit mund të organizojnë seanca dëgjimore publike me qëllim marrjen e vërejtjeve dhe mendimeve nga institucione, persona ose grupe të interesuara për projektligjin e Buxhetit të Shtetit dhe projektligjet financiare që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me të.

Neni �05Veprimtaria e hapur e Kuvendit

�. Veprimtaria e Kuvendit është e hapur, me përjashtim të rastit të parashikuar në nenin 4� të kësaj Rregulloreje.2. Veprimtaria e hapur e Kuvendit realizohet nëpërmjet:

a) pjesëmarrjes së publikut në procesin ligjvënës;b) pasqyrimit të veprimtarisë së Kuvendit dhe organeve të

tij në median e shkruar dhe vizive;c) botimeve të dokumentacionit parlamentar;ç) faqes së internetit të Kuvendit;d) rrjetit të brendshëm audiovizual.

�. Për realizimin e veprimtarisë së hapur në Kuvend organizohen shërbimet e specializuara të informacionit dhe të dokumentacionit parlamentar. Byroja e Kuvendit miraton rregullore të veçanta për funksionimin e tyre.

4. Përfaqësuesit e mediave që pasqyrojnë veprimtarinë e Kuvendit akreditohen pranë Kuvendit, sipas një procedure të veçantë të miratuar nga Byroja e Kuvendit.

��2

5. Ligji nr. 9000, date 30.01.2003 “Per OrGaniZiMin Dhe FUnKSiOniMin

e KeShiLLit te MiniStraVe”

Ekstrakt...

Neni �Grupet e punës me ekspertë

�.Grupet e punës me eksperte për hartimin e strategjive, të politikave, të studimeve ose të projektakteve të veçanta krijohen me urdhër të Kryeministrit ose të ministrit për ministritë përkatëse.

2. Ekspertë mund të caktohen edhe persona, që nuk punojnë në administratën shtetërore. Shpërblimi i eksperteve të grupeve të punës përballohet nga fondet e Buxhetit te Shte-tit ose të ndihmës së huaj për atë qëllim, ndërsa masa dhe mënyra e pagesës së shpërblimit përcaktohen me urdhrin përkatës të Kryeministrit.

��

6. Vendim i Këshillit të Ministrave nr. 584, Datë 28.8.2003 “Për Miratimin e rregullores së

Këshillit të Ministrave”

Ekstrakt...

Pika 14“Projektaktet hartohen nën përgjegjësinë e strukturës juridike, e cila në bashkëpunim me strukturat përgjegjëse dhe ato të fushave përkatëse të ministrisë, organizon këshillime me drejtues a specialistë të drejtorive, sektorëve a enteve, si dhe me struktura të shoqërisë civile, veprimtaria e të cilave lidhet me objektin, qëllimin dhe zbatimin e projektaktit”.

��4

7. Ligji nr. 8678, datë 14.5.2001”Për OrGaniZiMin Dhe FUnKSiOniMin e

MiniStriSë Së DreJtëSiSë

Ekstrakt...Neni 6

Fusha e veprimtarisë

27. Kujdeset për ndjekjen dhe bashkërendimin e marrëdhënieve me shoqërinë civile për fushën e drejtësisë.

8. Ligji Nr.8652, datë 31.7.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Qeverisjes Vendore” Ndryshuar me ligjin Nr .9208, date 18.3.2004

Ekstrakt...Neni �4

Mbledhjet e hapura�. Mbledhjet e këshillit janë të hapura për publikun. Çdo qytetar lejohet të ndjekë mbledhjet e këshillit, sipas mënyrës së përcaktuar në rregulloren e këshillit.2. Njoftimi për mbledhjen e këshillit bëhet publik në vende të caktuara nga këshilli dhe në media. Njoftimi përmban datën, vendin, orën dhe rendin e ditës së mbledhjes.�. Këshilli, me shumicën e votave të numrit të përgjithshëm të anëtarëve, vendos për rastet kur mbledhja bëhet e mbyllur.

��

Neni �5Seancat e këshillimeve me bashkësinë dhe e drejta e publikut për t’u informuar�. Këshilli komunal ose bashkiak, përpara shqyrtimit

dhe miratimit të akteve, zhvillon seanca këshillimi me bashkësinë. Seancat e këshillimit janë të detyrueshme për rastet e parashikuara në nenin �2 shkronjat “dh”, “e”, “f” dhe “k” të këtij ligji.

2. Këshillimi me bashkësinë, në çdo rast, bëhet sipas mënyrës së përcaktuar në rregulloren e këshillit, duke përdorur një nga format e nevojshme si takimet e hapura me banorët, takime me specialistë, me institucione të interesuara dhe organizata joqeveritare ose nëpërmjet marrjes së nismës për organizimin e referendumeve vendore.2/�. Për këshillat komunale/bashkiake janë të detyruesh-

me seancat e këshillimit me kryetarët dhe kryesinë e fshatrave nën juridiksion, në përputhje me përcaktimet e bëra në shkronjat “ç”, “dh”, “e”, “f”, “k” dhe “ll” të nenit �2 të ligjit. Seancat e këshillimit, në këtë rast, shënohen në procesverbal.

�. Aktet e këshillit afishohen, në vende publike të caktuara nga këshilli, brenda territorit të komunës ose bashkisë dhe, sipas mundësive, këshilli cakton edhe forma të tjera të publikimit të tyre. Informimi i publikut në çdo komunë e bashki bëhet në përputhje me ligjin nr.850�, datë �0.6.�999 “Për të drejtën e informimit për dokumentet zyrtare” dhe rregullat e përcaktuara nga vetë këshilli përkatës për këtë qëllim.

��6

9. Ligji nr. 9355, datë 10.03.2005 “Për nDihMën Dhe ShërBiMet ShOQërOre”

Ndryshuar me ligjin nr. 960�, datë �8.7.�006

Ekstrakt...

Neni 29Këshilli i bashkisë/komunës ka këto përgjegjësi:

...�2.Miraton programe bashkëpunimi me OJF-të, institucionet e kultit dhe përfaqësuesit e shoqërisë civile, në përputhje me planet kombëtare e rajonale të ndihmës dhe shërbimeve të përkujdesit shoqëror.

��

10. L i G J nr.7892, datë 21.12.1994, Për SPOnSOriZiMet

Ndryshuar me ligjin nr.8282, date 2�.0�.�998; me ligjin nr.9040, date 27.0�.200� dhe me ligjin nr. 9807, date 20.09.2007Në mbështetje të nenit �6 të ligjit nr.749�, datë 29.4.�99� “Për dispozitat kryesore kushtetuese”, me propozim të Këshillit të Ministrave,

KUVenDi POPULLOri rePUBLiKëS Së ShQiPëriSë

V e n D O S i:

Neni �Ky ligj rregullon mbështetjen me ndihma financiare e materiale, të quajtura në vijim “sponsorizime”, të veprimtarive sociale e publike ku përfshihen veprimtaritë humanitare, kulturore e artistike, sportive, edukative, arsimore, ekologjike dhe vepra letrare, shkencore dhe enciklopedike si dhe botuesve të shtypit.Sponsorizimi me qëllime të përfitimit ekonomik nga sponsorizuesi është i ndaluar.

Neni 2Sipas këtij ligji mund të sponsorizohen vetëm veprimtaritë e parashikuara në nenin �, të cilat kryhen nga ente, institucione,

��

shoqata dhe organizma që janë të njohur me ligj e që janë të regjistruara si subjekte juridike.

Neni �Sponsorizues në kuptim të këtij ligji janë vetëm subjektet që kanë cilësinë e tregtarit, qofshin këta persona fizikë ose juridikë, vendas, të huaj a me kapital të përbashkët.Subjektet buxhetore ose që përfitojnë financime buxhetore, nuk mund të jenë sponsorizues.

Neni 4Çdo sponsorizim rregullohet me kontratë të lidhur ndërmjet sponsorizuesit dhe përfituesit.Kryerja e çdo sponsorizimi, në para a në natyrë, dokumentohet në pajtim me legjislacionin tatimor kontabël e bankar në fuqi.

Neni 5Sponsorizuesi përfiton, për shumën e sponsorizuar në fakt, këto lehtësi tatimore:Subjekteve, persona fizikë a juridikë që paguajnë tatim mbi fitimin sipas ligjit nr.7677, datë �.�.�99� “Për tatimin mbi fitimin”, shuma e sponsorizuar u njihet si shpenzim i zbritshëm deri në masën � për qind të fitimit para tatimit.Shuma e sponsorizuar për botuesit e shtypit dhe botimet e veprat letrare, shkencore, enciklopedike, si dhe për veprimtaritë kulturore, artistike e sportive shuma e sponsorizuar u njihet si shpenzim i zbritshëm deri në deri në masën 5 për qind të fitimit para tatimit. Këshilli i Ministrave përcakton kriteret dhe masat e sponsorizimit nga personal juridike publike

Neni 6Lehtësitë e parashikuara në nenin 5 të këtij ligji zbatohen nga organet tatimore mbi bazën e paraqitjes nga sponsorizuesit: - të veprimit juridik (kontratës),- të dokumenteve përkatëse që vërtetojnë realizimin e

sponsorizimit.

��9

Në rast të pasaktësisë, fshehjes ose manipulimit nga ana e sponsorizuesve të sponsorizimeve të parashikuara në veprimin juridik (kontratë), zbatohen dënimet që përmban legjislacioni tatimor në fuqi.

Neni 7Në bazë të veprimit juridik (kontratës) sponsorizuesi dhe përfituesi i zgjidhin të gjitha mosmarrëveshjet që kanë me mirëkuptim ndërmjet tyre. Në rast të kundërt sponsorizuesi ose përfituesi ia kalojnë çështjen për gjykim gjykatës ku ka selinë përfituesi.Në rastet kur spnsorizuesi është person juridik i huaj dhe përfituesi person juridik shqiptar, mosmarrëveshjet ndërmjet tyre zgjidhen nga organet gjyqësore shqiptare në bazë të legjislacionit shqiptar në fuqi.

Neni 8Sponsorizuesi, në rastet kur nuk i përfiton lehtësitë e parashikuara sipas këtij ligji për arsye të cilat ai i konsideron të padrejta, i drejtohet drejtorit të drejtorisë së tatimeve në Ministrinë e Financave. Ankimi bëhet me shkrim brenda �0 ditëve nga data e komunikimit me organin tatimor përkatës. Ankimi bëhet sipas procedurave të caktuara në ligjin nr.7697, datë 7.4.�99� “Për kundërvajtjet administrative”.Deri në momentin që sponsorizuesi merr përgjigje për ankimin, i ndërpritet detyrimi tatimor.

Neni 9Çdo dispozitë që bie në kundërshtim me këtë ligj, shfuqizohet.Ngarkohet Këshilli i Ministrave të nxjerrë aktet nënligjore për zbatimin e këtij ligji.

Neni �0Ky ligj hyn në fuqi �5 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.

�20

11. Ligji nr. 9902, datë 17.4.2008 “Për MBrOJtJen e KOnSUMatOrëVe”

Ekstrakt...

Neni 49Organi përgjegjës

�. Ministria përgjegjëse për fushën e tregtisë, nëpërmjet strukturës administrative përkatëse (më poshtë struktura përgjegjëse për mbrojtjen e konsumatorëve), harton politikat dhe siguron instrumentet rregulluese të mbrojtjes së konsumatorit, si dhe zbatimin efektiv të këtij ligji. 2. Përgjegjësitë kryesore të kësaj strukture janë:

a) studimi dhe paraqitja e propozimeve për hartimin dhe zhvillimin e politikës kombëtare për mbrojtjen e konsumatorit;

b) përgatitja dhe shqyrtimi i akteve normative dhe masave të tjera rregulluese, që lidhen me mbrojtjen e konsumatorit;

c) bashkërendimi i politikave dhe i veprimtarive për mbrojtjen e konsumatorit me ministritë e linjës dhe institucionet e tjera shtetërore;

ç) marrja e masave bashkërenduese për zbatimin e dokumenteve strategjike në fushën e mbrojtjes së konsumatorëve;

d) propozimi i masave të nevojshme për të garantuar nivel të lartë të mbrojtjes së konsumatorit;

dh) marrja e nismave për hartimin e kodeve të sjelljes ose kontratave standarde, në bashkëpunim me operatorët ekonomikë;

�2�

e) bashkëpunimi me organet qendrore e vendore për mbrojtjen e konsumatorëve;

ë) bashkëpunimi me shoqatat e konsumatorëve;f) mbikëqyrja e zbatimit të këtij ligji;g) zhvillimi i sistemeve të trajtimit të ankesave të

konsumatorëve dhe i skemave alternative për zgjidhjen mosmarrëveshjeve;

gj) mbështetja e veprimtarive të shoqatave të konsumatorëve;

h) bashkëpunimi dhe shkëmbimi i përvojës me institucionet analoge, europiane dhe ndërkombëtare;

i) zhvillimi i fushatave për ndërgjegjësimin e konsumatorëve, sensibilizimi dhe njoftimi i vazhdueshëm i konsumatorëve.

Neni 50Këshilli bashkërendues

Për shqyrtimin e politikave dhe të masave organizative në mbrojtje të konsumatorit, krijohet Këshilli Bashkërendues.Këshilli Bashkërendues përbëhet nga përfaqësues të organeve të administratës shtetërore, të lidhura drejtpërdrejt ose jo me mbrojtjen e interesave të konsumatorëve, si dhe nga organizatat jofitimprurëse të konsumatorëve dhe shoqatat e biznesit. Përbërja e Këshillit Bashkërendues miratohet me urdhër të Kryeministrit.Këshilli Bashkërendues kryesohet nga ministri përgjegjës për fushën e tregtisë.Rregullorja e funksionimit të Këshillit Bashkërendues miratohet nga ministri përgjegjës për fushën e tregtisë. Struktura përgjegjëse për mbrojtjen e konsumatorëve, e përcaktuar sipas nenit 49 të këtij ligji, ngarkohet me funksionet e sekretariatit teknik të Këshillit Bashkërendues.

...

�22

KreU iii

OrGaniZatat JOFitiMPrUrëSe

Neni 5�Shoqatat e konsumatorëve

Konsumatorët kanë të drejtë, në baza vullnetare, të krijojnë shoqata të pavarura konsumatorësh, në mbrojtje të interesave të tyre, sipas ligjit në fuqi.Shoqatat e konsumatorëve janë organizata të pavarura nga tregtarët dhe kanë si qëllim, të përcaktuar me statut, mbrojtjen e të drejtave të konsumatorëve.Shoqatat e konsumatorëve duhet të përmbushin kriteret e mëposhtme në mënyrë që të përfaqësojnë interesat kolektivë të konsumatorëve:anëtarësi aktive;përvojë;shtrirje gjeografike.4. Nëpunësit e organeve administrative shtetërore përgjegjëse

për mbrojtjen e konsumatorëve nuk lejohen të kenë funksione drejtuese në shoqatat e konsumatorëve.

Neni 54të drejtat e shoqatave të konsumatorëve

Shoqatat e konsumatorëve kanë të drejtë:a) të edukojnë, të informojnë dhe të sensibilizojnë

vazhdimisht konsumatorët për të drejtat e tyre;b) të organizojnë dhe të drejtojnë qendrat për këshillimin

e konsumatorëve, në përputhje me kriteret e përcaktuara nga ministri përgjegjës për fushën e tregtisë;

c) të ndjekin dhe të trajtojnë ankesat e konsumatorëve;ç) të shkëmbejnë të dhëna me organet shtetërore pë

gjegjëse për mbrojtjen e konsumatorëve; të organizojnë testime të pavarura për cilësinë dhe

sigurinë e mallrave dhe të shërbimeve në treg dhe t’i bëjnë publike rezultatet e këtyre testimeve;

�2�

dh) të ndërmarrin veprime ligjore në gjykatë ndaj tregtarëve, në rastet e shkeljes së të drejtave të konsumatorëve.

Burimet financiare të shoqatave në mbrojtje të konsumatorit janë të njëjta me ato të parashikuara në legjislacionin përkatës për organizatat jofitimprurëse.Ministria përgjegjëse për fushën e tregtisë mbështet shoqatat e konsumatorëve me ndihmë financiare brenda kufijve të buxhetit të miratuar. Mënyra e shpërndarjes kryhet nëpërmjet procedurave të tenderimit.

...

KreU iV

VenDiMet Për nDaLiMin e ShKeLJeS

Neni 55ndalimi i shkeljes

Në rastet e veprimeve, që bien në kundërshtim me dispozitat e këtij ligji, të cilat dëmtojnë interesat kolektivë të konsumatorëve, struktura përgjegjëse për mbrojtjen e konsumatorëve dhe shoqatat e konsumatorëve, të cilat janë deklaruar përfaqësuese të interesave kolektivë të konsumatorëve, sipas nenit 5� të këtij ligji, mund t’i drejtohen Komisionit për Mbrojtjen e Konsumatorëve dhe/ose gjykatës për të kërkuar marrjen e vendimit për:pushimin ose ndalimin e shkeljes;publikimin e pjesshëm ose të plotë të vendimit të marrë në zbatim të shkronjës “a” të kësaj pike, në një formë, që vlerësohet e përshtatshme dhe/ose ky publikim të jetë në një formë të tillë, që t’i shërbejë eliminimit të efekteve negative që sjell kjo shkelje;pagesat në Buxhetin e Shtetit nga i padituri humbës, në rastet e mospajtimit me vendimin brenda afatit të përcaktuar nga komisioni/gjykata të një shume të caktuar për secilën ditë vonese pas këtij afati ose për secilën shkelje tjetër të ngjashme;

�24

ç) publikimet, sipas shkronjës “b” të kësaj pike, kryhen nga ministria përgjegjëse për fushën e tregtisë. Shpenzimet për publikimin përballohen nga pala humbëse.

KreU V

traJtiMi i anKeSaVe të KOnSUMatOrëVe

Neni 56ankesat e konsumatorëve

Konsumatori, kur i shkelen të drejtat, në rast se nuk është parashikuar ndryshe ndërmjet palëve, ka të drejtën e paraqitjes së ankesës të: struktura administrative shtetërore përgjegjëse për mbrojtjen e konsumatorëve;shoqatat e konsumatorëve;Avokati i Popullit;

ç) gjykata e arbitrazhit; organet gjyqësore;dh) çdo strukturë tjetër, e krijuar posaçërisht për zgjidhjen

e mosmarrëveshjeve jashtë gjyqësorit. Struktura, referuar shkronjës “dh” të pikës � të këtij neni, krijohet me vendim të Këshillit të Ministrave.

...12. LiGJ nr. 9607, datë 11.9.2006 “Për

KëShiLLin KOnSULtatiV të BiZneSit”

Neni �Qëllimi

Këshilli Konsultativ i Biznesit (KKB) është organ këshillimor i Këshillit të Ministravepër zhvillimin e politikave ekonomike dhe për përmirësimin e kuadrit ligjor përkatës.

�2�

Neni 2Objekti i veprimtarisë

�. Objekti i veprimtarisë së Këshillit Konsultativ të Biznesit është përgatitja e

rekomandimeve për Këshillin e Ministrave dhe Kuvendin, nëpërmjet dialogut shtet-privat në:

a) procesin e hartimit të strategjive dhe të programeve qeveritare të zhvillimit të ekonomisë;

b) procesin e përgatitjes së Buxhetit të Shtetit dhe të paketave fiskale;

c) politikat e privatizimit;ç) politikat e prokurimit publik;d) politikat e nxitjes së investimeve;dh) politikat e zhvillimit të tregtisë dhe të biznesit;e) politikat e konkurrencës, mbikëqyrjes së tregut dhe

mbrojtjes së konsumatorëve.2. KKB-ja ia dërgon përfundimet dhe rekomandimet e saj

Këshillit të Ministrave dhe Kuvendit. Projektaktet e përgatitura nga institucionet qendrore të administratës, sipas objektivave të përcaktuar në pikën � të këtij neni, i dërgohen për mendim KKB-së.

Neni �Burimet e financimit

Burimet e financimit të KKB-së janë:�. Buxheti i Shtetit.2. Burime të tjera të ligjshme.

KreU ii

PërBërJa, eMëriMi i anëtarëVe Dhe FUnKSiOniMi i KëShiLLit KOnSULtatiV

të BiZneSit

Neni 4Përbërja e Këshillit Konsultativ të Biznesit

�. Këshilli Konsultativ i Biznesit kryesohet nga ministri përgjegjës për ekonominë dhe ka në përbërje përfaqësues nga:

a) Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë;

�26

b) shoqatat e biznesit, vendase dhe të huaja;c) shoqëria civile në fushën e biznesit;ç) institucionet shtetërore;d) organizmat e pushtetit vendor.

2. Këshilli Konsultativ i Biznesit përbëhet nga jo më pak se �5 dhe jo më shumë se 20 anëtarë, ku shumica i përket përfaqësuesve të biznesit. Kryetari e përfaqëson këtë Këshill në marrëdhënie me të tretët. KKB-ja vepron nëpërmjet komisioneve të këshillimit dhe sekretariatit teknik.

Neni 5Mënyra e funksionimit

Mënyra e funksionimit dhe e përdorimit të fondeve financiare të KKB-së, komisioneve të këshillimit dhe sekretariatit teknik përcaktohen në rregulloren “Për funksionimin e KëshillitKonsultativ të Biznesit”.Rregullorja e funksionimit të Këshillit Konsultativ të Biznesit miratohet nga ministri përgjegjës për ekonominë.

Neni 6emërimi i anëtarëve të Këshillit Konsultativ të

Biznesit dhe kohëzgjatja e mandatit të tyreAnëtarët e Këshillit Konsultativ të Biznesit emërohen nga ministri përgjegjës për ekonominë për një periudhë 2-vjeçare me të drejtë rizgjedhjeje një herë, ndër tre kandidaturat e paraqitura nga institucioni përkatës, sipas nenit 4 pika � të këtij ligji.Kriteret dhe procedurat e caktimit përcaktohen në rregulloren e funksionimit të këtij Këshilli.

Neni 7Sekretariati teknik

Veprimtaria administrative e Këshillit Konsultativ të Biznesit realizohet nga sekretariati teknik, i cili emërohet nga Kryetari i këtij Këshilli.

Neni 8Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren

Zyrtare.

�2�

12. rregullore “Për Funksionimin e Këshillit Konsultativ të Biznesit“

Miratuar me vendimin Nr. �, datë 28.�2.2006 të mbledhjes së KK të Biznesit

Ekstrakt…

Neni 8Përbërja

Në përputhje me ligjin, anëtarët konstitues në mbledhjen e parë të këshillit janë:�. Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës-

Ministri - Kryetar2. Bashkimi i DHTI�. Dhoma Amerikane e Tregëtisë4. Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë –Tiranë5. Shoqata Konfindustria6. Konfederata e Artizanatit Shqiptar7. Këshilli i Agrobiznesit8. Dhoma e Tregtisë Shqipëri-Britani e Madhe9. Shoqata e Investitorëve të Huaj�0. Shoqata e Ndërtuesve��. Shoqata e Bankave�2. Shoqata e Bashkive��. Qendra Ndërkombëtare e Tregtisë/ACIT�4. Drejtori i Politikave të Nxitjes së Biznesit në Ministrinë

e Ekonomisë,Tregtisë dhe Energjetikës�5. Ministria e Financave – Zëvendësministri

�2�

�6. Drejtori i Politikave Fiskale në Ministrinë e Financave�7. Ministria e Punëve Publike, Transportit dhe

Telekomunikacionit�8. Agjencia e Biznesit dhe Investimeve/ Albinvest

Neni 9Procedurat dhe kriteret e emërimit

të anëtarëve të KKBOrganizatat që përfaqesojnë sektorin privat apo shoqërinë civile në KKB, propozojnë tre kandidatura, nga të cilat, zgjidhet një kandidat. Anëtarët duhet të plotësojnë këto kushte:

- Kandidati nuk duhet të ketë qenë i dënuar me vendim gjykate apo të jetë në proces gjyqësor ose ndjekje penale;

- Kandidati duhet të jetë person fizik që ka eksperience të gjatë pune në fushën e menaxhimit të biznesit, ose akademik, ekspert në fushën e ekonomisë, bankave dhe jurisprudencës, që ushtron aktivitetin në territorin e Republikës së Shqipërisë, në sektorët e prodhimit, shërbimit, turizmit, banka, arsim, studio ligjore, të vërtetuar nga institucioni ku ai punon;

- Kandidati duhet të gëzojë reputacion dhe të kontribuojë në zhvillimin e dialogut me qeverinë

- Për anëtarët që përfaqësojnë sektorin publik :- Kandidati për anëtar në KKB, duhet të jetë në nivel Zv/

Ministri, drejtori të përgjithshëm ose drejtor drejtorie;- Kandidati për sektorin që përfaqëson, duhet të zotërojë

kuadrin legjislativ, programet dhe strategjitë e qeverisë që ndikojnë në klimën e biznesit;

Anëtarët e KKB emërohen nga ministri përgjegjës për ekonominë, për një periudhë 2 vjeçare, me të drejtë rizgjedhje.

Neni �0Mandati i anëtarit të Këshillit Konsultativ të Biznesit

Mandati i anëtarit të KKB, përfundon me:a) kërkesën e subjektit të cilin ai përfaqëson;

�29

b) mbarimin e afatit të përcaktuar në nenin 6 të ligjit për KK të Biznesit, si dhe në rastet kur,

c) jep dorëheqjen,ç) shkarkohet nga detyra, nga Kryetari i KKB, për veprime

ose mosveprime që dëmtojnë rëndë interesat e KKB;d) mungon pa arsye në 4 mbledhje të një viti.

Kërkesa për dorëheqje i bëhet me shkrim Kryetarit të KKB, i cili e miraton atë brenda �0 (dhjete) ditëve.

...

Neni �5Krijimi dhe Funksionet e Komisioneve të Këshillimit

Komisionet e këshillimit krijohen mbi baza “ad-hoc”, me vendim te KKB. Ato kanë nëpërbërje të tyre përfaqësues nga shoqatat e biznesit, agjencitë publike, konsulente teknikedhe grupe të tjera të interesit.Komisionet drejtohen nga përfaqësuesi i sektorit privat që është anëtar i KKB.Komisioni i këshillimit ka ketë përgjegjësi:- Mundëson pjesëmarrje sa më të gjërë të palëve të interesuara

në përbërje të grupeve të punës;-siguron informacion nga anëtarësia e shoqatave te biznesit,

grupet e interesit dhe nga institucionet publike;- organizon forume publike kur e gjykon të nevojshme, për të

kërkuar mendime për çështjet që trajton;- përgatit dhe paraqet për miratim në KKB, studimet, raportet

dhe konkluzionet e punës për të cilin është krijuar.

…Neni �8

Pjesëmarrja ne mbledhje e anëtareve te KKB dhe personave te tjerë

Në mbledhjet e KKB është e domosdoshme pjesëmarrja e anëtarëve të zgjedhur dhe nuk lejohet delegimi.Kryetari i KKB fton këshilltare ose/dhe eksperte te jashtëm, kur ketë e kërkojnë rrethanat.Sekretariati teknik, këshilltaret dhe ekspertet e jashtëm te ftuar kontribuojnë me diskutimet e tyre ne mbledhjet e KKB.

��0

13. LiGJ nr.9739, datë 21.5.2007 “Për ShërBiMin e tranSFUZiOnit të GJaKUt

në rePUBLiKën e ShQiPëriSë”

Ekstrakt...

Neni 2Objekti

Për arritjen e këtyre qëllimeve, ky ligj rregullon dhe përcakton:

a) shërbimet themelore në strukturat e shërbimit të transfuzionit;

b) parimet bazë të organizimit, funksionimit, inspektimit, autorizimit, akreditimit të strukturave të Shërbimit Kombëtar të Transfuzionit;

c) veprimtarinë e organizatave jofitimprurëse, të përfshira në dhurimin vullnetar të gjakut;

ç) programimin dhe bashkërendimin e punës në këtë sektor të shëndetësisë;

d) normat e cilësisë dhe të sigurisë për produktet e gjakut.

Neni �Fusha e zbatimit

Ky ligj e shtrin veprimtarinë e vet në gjithë territorin e vendit dhe zbatohet në të gjitha strukturat shëndetësore dhe veprimtaritë e shërbimit të transfuzionit të gjakut, si dhe organizatat jofitimprurëse, të përfshira në dhurimin vullnetar të gjakut.

��

Dispozitat e këtij ligji janë të detyrueshme edhe për strukturat përkatëse në institucionet shëndetësore universitare, institucionet shëndetësore fetare, shërbimin shëndetësor në Forcat e Armatosura dhe institucionet shëndetësore private.

...KreU iV

OrGaniZatat JOFitiMPrUrëSe, Që UShtrOJnë VePriMtari

në DhUriMin e GJaKUt

Neni ��Organizatat jofitimprurëse, që ushtrojnë veprimtari

në dhurimin e gjakutShteti njeh funksionin qytetar dhe shoqëror, si dhe vlerat njerëzore e të solidaritetit, të shprehura në dhurimin vullnetar, të rregullt, falas e të përgjegjshëm të gjakut e të përbërësve të tij.Shteti bashkëpunon me Kryqin e Kuq Shqiptar dhe organizata të tjera jofitimprurëse në promovimin e dhurimit të gjakut dhe mbrojtjen e shëndetit të dhuruesve dhe të pacientëve. Shteti bashkëpunon me organizatat jofitimprurëse, statuti i të cilave përputhet me parimet e këtij ligji dhe që disponojnë kapacitete njerëzore/materiale të përshtatshme për këtë qëllim. Organizatat jofitimprurëse, që plotësojnë kushtet e përcaktuara në pikën � të këtij neni, organizojnë sesione të dhurimit të gjakut, në përputhje me udhëzuesin përkatës të hartuar nga Qendra Kombëtare e Transfuzionit. Organizatat jofitimprurëse informojnë, detyrimisht, Shërbimin Kombëtar të Transfuzionit për listat e dhuruesve të regjistruar prej tyre.

...Neni �6

Komitetit Kombëtar i transfuzionit�. Komiteti Kombëtar i Transfuzionit është organ këshillimor

i Ministrit të Shëndetësisë. Ky komitet përbëhet nga

��2

përfaqësues të Ministrisë së Shëndetësisë, Ministrisë së Mbrojtjes, Qendrës Kombëtare të Transfuzionit, Institutit të Shëndetit Publik, shoqatave të dhuruesve vullnetarë të gjakut, shoqatave të pacientëve, përdorues të gjakut, si dhe specialistë të tjerë, të përcaktuar nga Ministri i Shëndetësisë.

Komitetit drejtohet nga kryetari i zgjedhur me votim ndërmjet anëtarëve të tij.Komiteti funksionon në përputhje me rregulloren e tij, të miratuar nga Ministri i Shëndetësisë.2. Anëtarët e Komitetit Kombëtar të Transfuzionit, të

propozuar nga institucionet e përmendura në pikën � të këtij neni, emërohen me urdhër të Ministrit të Shëndetësisë për një mandat �-vjeçar të rinovueshëm.Trajtimi financiar i anëtarëve të komitetit rregullohet me vendim të Këshillit të Ministrave.

�. Komiteti Kombëtar i Transfuzionit këshillon Ministrin e Shëndetësisë për zbatimin e detyrimeve që rrjedhin nga ky ligj dhe për rishikime të rëndësishme ligjore, politike, organizative e teknike në fushën e transfuzionit.

4. Burimet financiare për Komitetin Kombëtar të Transfuzionit planifikohen dhe përfshihen në buxhetin e Qendrës Kombëtare të Transfuzionit

��

14. L i G J nr.10 138, datë 11.5.2009 “Për ShënDetin PUBLiK”

Ekstrakt...

Neni 4Parimet e shëndetit publik

Parimet bazë të shëndetit publik në Republikën e Shqipërisë janë:

a) përgjegjësia kolektive për shëndetin; b) roli udhëheqës i shtetit në ruajtjen dhe përmirësimin e

shëndetit të popullatës; c) shtrirja e veprimeve në tërë popullatën; ç) shpërndarja e efekteve të veprimeve në mënyrë të

barabartë, në të gjitha grupet e popullatës; përqendrimi në përcaktuesit socialë të shëndetit; dh) përqendrimi në faktorët risk për shëndetin e popullatës,

në bazë të fakteve;përqasja shumëdisiplinore; ë) partneriteti me tërë popullatën.

Neni 5Veprimtaritë bazë të shëndetit publik

Veprimtari bazë të shëndetit publik janë:a) monitorimi i gjendjes shëndetësore të popullatës, për të

identifikuar problemet; b) diagnostikimi dhe hulumtimi i problemeve shëndetësore

dhe të faktorëve risk në popullatë. c) vlerësimi i efektivitetit të përdorimit dhe cilësisë së

shërbimeve shëndetësore ndaj individit e komunitetit;

��4

ç) zhvillimi i politikave dhe i planeve, që mbështetin përpjekjet shëndetësore të individit dhe të komunitetit; përforcimi i ligjeve dhe i rregulloreve për mbrojtjen e shëndetit, për sigurimin e kësaj mbrojtjeje dhe sigurimin e kapaciteteve zbatuese;

dh) hulumtimi për njohuri dhe zgjidhje të reja të problemeve shëndetësore; promovimi dhe mbështetja e aksesit të barabartë në shërbimet bazë të kujdesit shëndetësor;

ë) sigurimi dhe zhvillimi, nëpërmjet trajnimit të vazhdueshëm të burimeve njerëzore në shëndetin publik; informimi, edukimi dhe ndërgjegjësimi i popullatës rreth çështjeve shëndetësore; mobilizimi i popullatës për identifikimin dhe zgjidhjen e problemeve shëndetësore, si dhe promovimin e shëndetit;

gj) përgatitja, planifikimi dhe marrja e masave zbutëse për përballimin e emergjencave shëndetësore.

Neni 9Sistemi i shëndetit publik

�. Sistemi i shëndetit publik përbëhet nga një rrjet shërbi-mesh dhe institucionesh të ndryshme, si: institucionet e specializuara të shëndetit publik, institucionet e kujdesit shëndetësor, institucionet e kujdesit social, institucionet e informimit publik, institucionet akademike dhe arsimore, organizatat përfaqësuese të punëdhënësve dhe punëmar-rësve, pushteti vendor, shoqëria civile, organizatat jofitim-prurëse, shërbimet e menaxhimit të emergjencave civile, shërbimet e sigurisë publike, organizata kulturore dhe sportive e të tjera.

2. Sistemi i shëndetit publik siguron kushtet për ruajtjen dhe përmirësimin e shëndetit të popullatës.

Neni �0institucionet përgjegjëse për shëndetin publik

...6. Përgjegjës për ruajtjen dhe përmirësimin e shëndetit publik

janë edhe organizatat jofitimprurëse e organizata të tjera, punëdhënësit, familjet dhe qytetarët.

7. Roli dhe përgjegjësitë e pjesëmarrësve në sistemin e

��

shëndetit publik përcaktohen me akte të veçanta ligjore e nënligjore.

...

Neni 46Përgjegjësia

...5.Në sigurimin e qëndrueshëm dhe të përballueshëm të

sasisë e të cilësisë së duhur të ushqimeve të sigurta dhe të shëndetshme, për çdo individ, marrin pjesë të gjithë aktorët e sistemit të shëndetit publik.

...

Neni 48Parime të përgjithshme

Promovimi i shëndetit synon të sigurojë efekte të shpërndara, në mënyrë të barabartë, në të gjitha grupet e popullatës. Ministria e Shëndetësisë, Instituti i Shëndetit Publik, Instituti i Sigurimeve të Kujdesit Shëndetësor dhe strukturat rajonale të shëndetit publik marrin pjesë dhe zhvillojnë promovimin e shëndetit, përmes fuqizimit të partneritetit ndërmjet sektorit publik, sektorit privat dhe shoqërisë civile. Media e shkruar dhe elektronike merr pjesë në edukimin shëndetësor dhe në promovimin e shëndetit, sipas legjislacionit në fuqi.

...

Neni 59treguesit e shëndetit

Instituti i Shëndetit Publik propozon treguesit e shëndetit të popullatës dhe instrumentet e nevojshme për grumbullimin, përpunimin dhe prodhimin e treguesve të shëndetit të popullatës. Ministri i Shëndetësisë miraton, me urdhër, treguesit e shëndetit të popullatës dhe instrumentet e nevojshme për grumbullimin, përpunimin dhe prodhimin e treguesve të shëndetit të popullatës.

��6

Institucionet shëndetësore, publike ose private, janë të detyruara të raportojnë për setin e treguesve, duke përdorur instrumentet e miratuara nga Këshilli i Ministrave. Të gjitha institucionet përgjegjëse, të përcaktuara në nenin 9 të këtij ligji, janë të detyruara të raportojnë rregullisht pranë strukturave rajonale të shëndetit publik dhe Institutit të Shëndetit Publik për çdo veprimtari, që ka lidhje me shëndetin publik.

Neni 60raportet vjetore

�. Strukturat rajonale të shëndetit publik përgatisin raporte vjetore për gjendjen shëndetësore të popullatës së rajonit që ato mbulojnë.

2.Raportet vjetore diskutohen me organet e pushtetit vendor dhe në të gjitha institucionet përgjegjëse për shëndetin publik, në nivel vendor. Çdo individ ka akses në treguesit e gjendjes së popullatës së çdo rajoni.

�. Instituti i Shëndetit Publik përgatit raportin vjetor për gjendjen shëndetësore të popullatës së vendit. Raporti vjetor diskutohet me të gjithë aktorët e përcaktuar në nenin 9 të këtij ligji. Çdo individ ka akses në treguesit e gjendjes së popullatës së vendit.

��

PJeSa e Katërt

LeGJiSLaCiOni Qe PerCaKtOn DetYriMet LiGJOre Për SiGUriMet

ShOQërOre e tatiM taKSat

��

1. Ligjit nr. 9920 date 19.05.2008 “Për procedurat tatimore në republikën e

Shqipërisë”

Ekstrakt...

KreU iV

të DreJtat e tatiMPaGUeSit

Neni �0e drejta për informim dhe asistencë

�. Çdo tatimpagues ka të drejtë që, me qëllim kuptimin dhe zbatimin e legjislacionit tatimor, të marrë informacion dhe të asistohet pa shpërblim nga administrata tatimore. Brenda strukturës së administratës tatimore krijohen strukturat përgjegjëse për shërbimin e tatimpaguesve.

2. Çdo tatimpagues ka të drejtën e trajtimit të paanshëm, profesional dhe etik nga administrata tatimore, për çështje, që kanë të bëjnë me detyrimet tatimore.

Neni ��e drejta për konfidencialitetin e të dhënave

�. Çdo tatimpagues ka të drejtën e konfidencialitetit për të dhënat e veta tatimore e financiare, të administruara nga administrata tatimore.

2. E dhënë tatimore dhe financiare është çdo informacion, i cili merret nga administrata tatimore, gjatë ushtrimit të funksioneve, tek tatimpaguesi ose palët e treta.

��9

Neni �2e drejta për njoftim

Çdo tatimpagues ka të drejtë të marrë njoftim për çdo akt administrativ, veprim ose mosveprim, të bërë për mbledhjen e detyrimeve tatimore, i cili prek pasurinë e tij, me përjashtim të rasteve kur administrata tatimore vlerëson se ekziston rreziku real që, pas marrjes së njoftimit, tatimpaguesi ta transferonte pronësinë para përfundimit të vlerësimit tatimor.

Neni ��e drejta për kontrolle të arsyeshme

Tatimpaguesi ka të drejtë t’i sigurohen kontrolle të arsyeshme, të cilat të kryhen në kohë të arsyeshme, në vendin e duhur dhe brenda afateve, sipas dispozitave të këtij ligji.

Neni �4e drejta për informim

�. Në rastin e një mosmarrëveshjeje për vlerësimin tatimor, të bërë nga administrata tatimore tatimpaguesi ka të drejtë të marrë përgjigje me shkrim, në lidhje me arsyet dhe mënyrën e vlerësimit dhe të vendimit të marrë.

2. Në bazë të kërkesës me shkrim të tatimpaguesit, administrata tatimore lëshon vërtetim për të ardhurat e tatueshme, për detyrimet tatimore të mbetura, si dhe për pagesat e kryera nga tatimpaguesi.

Neni �5e drejta për përfaqësim

�. Tatimpaguesi ka të drejtë të emërojë një përfaqësues, me prokurë, i cili përfaqëson atë në raport me administratën tatimore.

2.Tatimpaguesi mbetet personalisht përgjegjës për përmbushjen e detyrimeve tatimore edhe në rastin e emërimit të përfaqësuesit me prokurë.

�40

Neni �6e drejta për të kërkuar evidenca me shkrim

apo në rrugë elektronikeTatimpaguesi ka të drejtë të kërkojë nga administrata tatimore, në rrugë elektronike apo me shkrim, kopje të njësuara me origjinalin, për çdo dokument, që ndodhet në dosjen e hapur për të, apo të kërkojë kopje të printuara dhe të certifikuara të të dhënave elektronike, të lidhura me të.

Neni �7e drejta për t’u dëgjuar

Tatimpaguesi, përpara marrjes së një vendimi administrativ për të dhe pasurinë e tij, ka të drejtën të dëgjohet nga administrata tatimore.

Neni �8e drejta për t’u ankuar

Tatimpaguesi gëzon të drejtën e ankimimit dhe të sigurimit për një shqyrtim të pavarur administrativ të çështjeve të lidhura me të.

Neni 42regjistrimi i organizatave jofitimprurëse

�. Organizatat jofitimprurëse regjistrohen në administratën tatimore, pasi kanë kryer më parë regjistrimin, në përputhje me legjislacionin e fushës

2. Administrata tatimore mban një regjistër elektronik të veçantë për organizatat jofitimprurëse.

�. Në regjistrin e organizatave jofitimprurëse regjistrohen këto të dhëna:

a) emri;b) kohëzgjatja, nëse kjo është e përcaktuar;c) objekti i veprimtarisë;ç) vendi i ushtrimit të veprimtarisë;d) të dhënat vetjake të drejtuesit dhe të përfaqësuesit

ligjor të organizatës;

�4�

dh) dokumenti, që vërteton kompetencat e përfaqësimit dhe afatet e emërimeve të tyre;

e) specimenë të përfaqësuesve të organizatës, në raport me të tretët;

ë) numri i të punësuarve.4. Regjistrimi në administratën tatimore të organizatave jofitimprurëse bëhet pas depozitimit në administratën tatimore të formularit të kërkesës, së bashku me dokumentacionin, që i bashkëlidhet formularit. Formulari i kërkesës dhe dokumentacioni i kërkuar, si pjesë e kërkesës, publikuar në faqen zyrtare të Drejtorisë së Përgjithshëm të Tatimeve mund të merret pa pagesë, në çdo sportel të njësive të shërbimit ndaj tatimpaguesit.5. Administrata tatimore, brenda 5 ditëve nga data e marrjes së formularit të plotë dhe të saktë të aplikimit, përpunon kërkesën për regjistrim tatimor dhe e pajis kërkuesin me numër identifikimi.6. Mosrespektimi i detyrimit për regjistrim nuk e çliron organizatën jofitimprurëse nga pagesa e detyrimeve tatimore.

Neni 4�Përditësimi i të dhënave të regjistrimit

�. Tatimpaguesi, person fizik dhe juridik, regjistron çdo ndryshim të të dhënave në Qendrën Kombëtare të Regji-strimit, siç përcaktohet në ligjin nr.972�, datë �.5.2007 «Për Qendrën Kombëtare të Regjistrimit».

2. Tatimpaguesi, statusi i të cilit ndryshon nga një kategori në tjetrën, sipas parashikimeve në ligjet e veçanta tatimore, duhet të njoftojë administratën tatimore përkatëse, brenda �5 ditëve kalendarike nga data e regjistrimit të ndryshimit. Kur një ndryshim i tillë i statusit diktohet nga një kontroll, i kryer nga administrata tatimore, qendrore ose vendore, administrata që kryen kontrollin njofton administratën tjetër, brenda �0 ditëve kalendarike pas këtij ndryshimi.

�. Organizatat jofitimprurëse duhet të njoftojnë admi-nistratën tatimore për ndryshimet që vijojnë, bren-da �5 ditëve nga data e regjistrimit të ndryshimeve: a) ndryshimi i emrit;

�42

b) ndryshimi i adresës së veprimtarisë ose kontaktit;c) ndryshimi i statusit ligjor;ç) krijimi/mbyllja e degëve, sektorëve ose njësive të reja;d) ndryshimi i llojit të veprimtarisë ekonomike;dh) ndryshimi i numrit të punonjësve;e) çdo ndryshim tjetër, i parashikuar në aktet nënligjore, të

dala në zbatim të këtij ligji.

...

Neni 45Çregjistrimi tatimor

�.Personat e regjistruar në organin tatimor mund të çregjistrohen në rastet që vijojnë:

a) personat fizikë dhe juridikë, sipas dispozitave të ligjit «Për Qendrën Kombëtare të Regjistrimit»;b) organizatat jofitimprurëse, në bazë të vendimit të gjykatës.

2. Subjektet e regjistruara pranë Qendrës Kombëtare të Regjistrimit ose gjykatës çregjistrohen pasi të kenë paguar të gjitha detyrimet tatimore të papaguara dhe pasi të kenë paraqitur bilancin e mbylljes, subjektet, sipas legjislacionit në fuqi.

�. Qendra Kombëtare e Regjistrimit ose gjykata njofton organin tatimor kompetent për regjistrimin e hapjes së procedurave të likuidimit apo për kërkesën për çregjistrim të personit fizik. Organi tatimor kompetent, brenda �0 ditëve nga data e këtij njoftimi, është i detyruar të verifikojë situatën tatimore dhe, kur është e nevojshme, të ushtrojë kontroll në mjedisin, ku ushtron veprimtarinë subjekti.

4. Qendra Kombëtare e Regjistrimit ose gjykata nuk mund të kryejë çregjistrimin, në qoftë se, brenda �0 ditëve, administrata tatimore e kundërshton, me shkrim çregjistrimin. Kundërshtimi i çregjistrimit të tatimpaguesit nga administrata tatimore tregon shumën e detyrimeve tatimore të papaguara të tatimpaguesit.

5. Nëse pas �0 ditëve nga data e njoftimit, organi tatimor kompetent nuk ka paraqitur ndonjë kundërshtim me shkrim,

�4�

apo kundërshtimi nuk përmban shumën e detyrimeve tatimore, të gjobave dhe interesave të papaguara, Qendra Kombëtare e Regjistrimit ose gjykata kryejnë menjëherë çregjistrimin e subjektit.

6. Pasi subjekti ka shlyer të gjitha detyrimet tatimore, gjobat dhe interesat e papaguara deri në datën e hapjes së procedurave të likuidimit apo të kërkesës për çregjistrim, organi tatimor kompetent detyrohet të tërheqë menjëherë kundërshtimin për çregjistrim dhe Qendra Kombëtare e Regjistrimit kryen menjëherë çregjistrimin e subjektit.

7. Nëse, brenda �0 ditëve, tatimpaguesi shlyen detyrimin tatimor, administrata tatimore e tërheq kundërshtimin menjëherë dhe Qendra Kombëtare e Regjistrimit e çregjistron tatimpaguesin brenda 5 ditëve kalendarike nga data e marrjes së njoftimit të tërheqjes së kundërshtimit nga administrata tatimore, ose pasi tatimpaguesi paraqet një dokument, që vërteton pagesën e të gjitha detyrimeve tatimore.

8. Nëse pavarësisht shlyerjes, organi tatimor kompetent nuk ka tërhequr kundërshtimin, atëherë subjekti mund t’i paraqesë Qendrës Kombëtare të Regjistrimit dokumentin, që vërteton shlyerjen e shumës totale të detyrimeve tatimore, të gjobave dhe interesave të përcaktuara në kundërshtimin për çregjistrim. Në këtë rast Qendra Kombëtare e Regjistrimit kryen menjëherë çregjistrimin e s ubjektit dhe njofton organin tatimor kompetent.

9. Çregjistrimi tatimor nuk eliminon detyrimet ekzistuese tatimore dhe nuk parandalon administratën tatimore të vlerësojë ose të mbledhë detyrimet tatimore, pas revokimit të regjistrimit.

�44

KreU Vi

MBaJtJa e të DhënaVe

SeKSiOni i

DetYriMi Për DOKUMentiMin Dhe MBaJtJen e LLOGariVe Për QëLLiMe

tatiMOre

Neni 46Dokumentimi dhe mbajtja e të dhënave tatimore për tatimpaguesit, subjekt i tVSh-së ose i tatim-fitimit

�. Tatimpaguesit, që janë subjekt i TVSH-së ose i tatim-fitimit, për përllogaritjen e detyrimit tatimor, mbajnë regjistrat, dokumentacionin kontabël, librat dhe informacionin financiar, si dhe lëshojnë faturë tatimore, dëftesë tatimore ose kupon tatimor, në përputhje me ligjet e fushës, si dhe aktet nënligjore, të nxjerra në zbatim të tyre.

2. Tatimpaguesi, subjekt i TVSH-së, regjistron menjëherë të gjitha veprimet financiare dhe përgatit e mban libra e regjistra kontabël, ku regjistrohen:

a) shitjet e përditshme të mallrave ose kryerja e punimeve apo e shërbimeve të tatueshme, përfshirë shumën e secilit veprim dhe shumën e tatimit të ngarkuar;

b) veprimet e përfunduara, por akoma të pafaturuara;c) veprimet e patatueshme;ç) pagesat për mallra dhe shërbime, përfshi shumën e secilës

blerje apo pagesë, shumën e tatimit të paguar dhe emrin e adresën e furnizuesit.

Neni 47Dokumentimi dhe mbajtja e të dhënave tatimore për tatimpaguesit e klasifikuar «biznes i vogël»Tatimpaguesit, që janë subjekt i ligjit «Për taksën vendore të biznesit të vogël», për përllogaritjen e detyrimit tatimor,

�4�

mbajnë regjistra, libra dhe dokumente të tjera, si dhe lëshojnë një faturë të thjeshtë tatimore apo kupona tatimorë, në përputhje me dispozitat e ligjit nr.96�2, datë �0.�0.2006 «Për sistemin e taksave vendore», si dhe dispozitat e ligjit «Për tatimin mbi të ardhurat».

Neni 48Mbajtja dhe ruajtja e dokumenteve të të dhënave tatimore

Regjistrat, librat dhe informacioni financiar janë dokumente, që përmbajnë informacionin e regjistruar, në mënyrë kronologjike dhe sistematike, të veprimeve tregtare të tatimpaguesit, të cilat mbahen për përcaktimin e shumës së detyrimeve tatimore të këtij tatimpaguesi. 2. Të dhënat dhe informacioni financiar e kontabël ruhen nga tatimpaguesi, për të paktën 5 vjet, duke filluar nga fundi i vitit tatimor, të cilit i përkasin dokumentet. �. Tatimpaguesi, për çdo shitje, lëshon faturë tatimore ose kupon tatimor.

Neni 49Fatura tatimore

�. Çdo shitblerje mallrash apo të drejtash, si dhe çdo kryerje punimi apo shërbimi, që është pjesë e veprimtarisë tregtare, është objekt faturimi.

2. Faturat për shitjen e sendeve apo kryerjen e punimeve e të shërbimeve janë fatura tatimore, të cilat përfshihen në përllogaritjet e detyrimit tatimor.

�. Fatura tatimore përmban numrin rendor dhe numrin personal të identifikimit, numrin e identifikimit të tatimpaguesit, datën dhe vendin e lëshimit, emrin dhe adresën e palëve, datën e realizimit të shitjes ose të punimit apo shërbimit, emërtimin e saktë të tyre, çmimin e plotë të shitjes dhe, nëse është rasti, rritjet ose zbritjet e tjera, të zbatuara, si dhe shumat e shifruara, cilado qoftë mënyra e likuidimit të faturës.

Neni 50Fatura tatimore me tVSh

Tatimpaguesi, që i nënshtrohet tatimit mbi vlerën e shtuar

�46

(TVSH), sa herë që ofron mallra apo shërbime për një person tjetër, duhet të lëshojë fature tatimore me TVSH, në përputhje me ligjin nr. 7928, datë 27.4.�995 «Për tatimin mbi vlerën e shtuar», të ndryshuar.

2. Ministri i Financave, me udhëzim, mund të parashikojë transaksione, për të cilat nuk ekziston detyrimi i lëshimit të një fature tatimore, duke përcaktuar kriteret për dokumentimin e këtyre transaksioneve.

�. Përveç përshkrimeve dhe të dhënave, të parashikuara në pikën � të nenit 49 të këtij ligji, fatura tatimore me TVSH përmban :

a) vlerën, mbi të cilin përllogaritet TVSH -ja;b) vlerën me TVSH, të zbatuar sipas kategorive të sendeve,

punimeve e shërbimeve;c)shumën e TVSH-së.

4. Ministri i Financave, me udhëzim, mund të përcaktojë kërkesa të tjera, që duhet të përmbajë një faturë tatimore, për rastet që rrjedhin nga veçoritë e veprimtarive të zhvilluara, të sendeve të tregtueshme, të punimeve apo të shërbimeve.

Neni 5�Lëshimi i faturës tatimore

�. Shitësi lëshon faturë tatimore dhe blerësi duhet ta kërkojë atë në kohën e realizimit të shitjes apo të kryerjes së punimit ose shërbimit. Fatura tatimore përgatitet nga shitësi në jo më pak se dy kopje, nga të cilat njërën e merr dhe e ruan blerësi, kurse tjetrën e mban dhe e ruan shitësi. Faturat përgatiten me numër rendor progresiv.

2. Tatimpaguesi, që mban në ruajtje, përdor apo transporton mallra të pashoqëruara me dokumente tatimore, dënohet, në përputhje me nenin �2� të këtij ligji.

�. Ministri i Financave, për efekt të llogaritjes së vlerës së gjobës, në përputhje me shkronjën «b» të pikës � të nenit �2� të këtij ligji, përcakton, me udhëzim, mënyrën e përllogaritjes së vlerës së tre gut, për mallrat, që janë në qarkullim, të pashoqëruara me faturë tatimore.

�4�

Neni 52Prodhimi dhe shpërndarja e dokumenteve tatimore

Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve miraton formatin e faturës tatimore, e cila shtypet dhe shpërndahet nga autoritetet tatimore apo nga subjekte private të autorizuara.

2. Kriteret, që duhet të plotësojnë personat, që licencohen për shtypjen dhe shpërndarjen e dokumentacionit tatimor, kushtet e shtypjes, informacionin që duhet të përmbajnë, standardet e sigurisë, si dhe rregullat e shpërndarjes e të vënies në dispozicion të tatimpaguesve të faturave tatimore, miratohen me vendim të Këshillit të Ministrave.

�. Në rastet kur shërbimi i shtypjes dhe shpërndarjes së dokumenteve tatimore bëhet nga subjekte tregtare private, autorizimi për shtypjen dhe shpërndarjen e dokumenteve tatimore lëshohet nga Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve.

Neni 5�Faturat tatimore, të përgatitura nga blerësi

�. Në rastin e shitjeve nga individët, që nuk kanë cilësinë e tregtarit, fatura përgatitet nga blerësi, ushtrues i veprimtarisë tregtare, me kusht që dokumenti të përmbajë përshkrimet dhe të dhënat e parashikuara në këtë ligj dhe vërtetohet nga furnizuesi. Blerësi, për çdo rast të tillë, shënon në faturë edhe numrin e tij të identifikimit.

2. Ministri i Financave, me udhëzim, mund të parashikojë forma të posaçme dokumentesh, që zëvendësojnë faturën tatimore.

Neni 54Kuponi tatimor

�. Kuponi tatimor është dokumenti i lëshuar me anë të pajisjeve fiskale apo të pajisjeve të tjera elektronike me aparat shtypshkrimi.

2. Subjektet, që detyrohen të lëshojnë kupona tatimorë, mund të lëshojnë njëherazi edhe faturë, nëse shitja apo shërbimi i kryer është për një përdorim tregtar dhe, për këtë shkak, blerësi është i detyruar ta kërkojë faturën.

�. Të gjithë tatimpaguesit e shitjeve me pakicë, që shesin mallra apo ofrojnë shërbime në mjedise apo njësi të përhershme, të

�4�

hapura për publikun, duhet të instalojnë pajisje fiskale dhe të lëshojnë kupona tatimorë për çdo transaksion.

4. Kuponi tatimor, i pashoqëruar me faturë, nuk njihet si dokument justifikues i shpenzimeve për blerësin, ushtrues të një veprimtarie tregtare.

Neni 65Dorëzimi i deklaratës tatimore

�. Tatimpaguesi dorëzon deklaratën tatimore nëpërmjet:a) postës, sipas dispozitave të këtij ligji;b) mënyrës elektronike;c) bankës apo një institucioni tjetër financiar.

2. Ministri i Financave, me udhëzim, miraton procedurën e dorëzimit të deklaratës tatimore.

�. Në rastet kur afati i fundit për dorëzimin e deklaratës bie në ditë pushimi, atëherë si ditë e fundit e afatit llogaritet dita e parë e punës, pas ditës së pushimit.

4. Tatimpaguesi dhe, nëse ka, përfaqësuesi i tij nënshkruajnë deklaratën tatimore, shënojnë numrat e tyre të identifikimit tatimor dhe konfirmojnë, në përgjegjësinë e tyre, se deklarata është e plotë dhe e saktë.

5. Deklarata tatimore vlerësohet e dorëzuar, nëse plotësohen kërkesat e këtij ligji, të legjislacionit tatimor dhe të akteve nënligjore, të dala në zbatim të tyre.

�49

2. Ligjit nr. 9228 datë 29.04.2004 “Për kontabilietin dhe pasqyrat financiare”.

Ekstrakt...

Neni 2Fusha e zbatimit

Ky ligj zbatohet nga të gjitha njësitë ekonomike të vendosura në Republikën e Shqipërisë, që kanë qëllime fitimprurëse, përfshirë institucionet financiare dhe shoqëritë kontrolluese, pavarësisht nga forma e tyre juridike ose nga kërkesat e veçanta ligjore, që mund të zbatohen ndaj tyre.

2. Ky ligj zbatohet edhe nga njësitë e tjera, që nuk kanë qëllime fitimprurëse, me përjashtim të rasteve kur pasqyrat financiare dhe kontabiliteti i tyre është subjekt i ligjeve ose i rregullimeve te veçanta.

Neni �Përkufizime

Në kuptim të këtij ligji, me termat e mëposhtëm nënkuptohet: �. «Mbajtja e kontabilitetit» është regjistrimi në ditar dhe në llogari i të gjitha veprimeve dhe fakteve ekonomike, që i përkasin një njësie ekonomike. ...

7. «Njësi ekonomike që nuk ndjekin qëllime fitimprurëse» janë njësitë ekonomike publike, buxhetore, të qeverisjes qendrore dhe vendore dhe njësitë që kontrollohen prej tyre, organizatat jofitimprurëse, si dhe çdo sipërmarrje tjetër private, publike, politike, shoqërore ose fetare, që nuk

��0

përputhet me përkufizimin e një njësie ekonomike që ndjek qëllime fitimprurëse.

Neni 5Mbajtja e kontabilitetit

Të gjitha njësitë ekonomike e organizojnë mbajtjen e kontabilitetit mbi bazën e parimeve dhe të metodave, që

përcaktohen nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit.

��

3. Ligjin 7703 dt. 11.05.1993 “Për sigurimet shoqërore në republikën e Shqipërisë”. ndryshuar me Ligjin 9768 dt.

09.07.2007

ndryshuar me ligjet Nr. 79�2, DATE �7.05.�995, Nr. 8286, DATE �6.02.�998, Nr. 8�92, DATE 02.09.�998, Nr. 8575, DATE 0�.02.2000, Nr. 8776, DATE 26.04.200�, Nr. 8852, DATE 27.�2.200�, Nr. 8889, DATE 25.04.2002, Nr. 9058, DATE 20.0�.200�, Nr. 9��4 , DATE 24.07.200�, Nr. 9�77, DATE 2�.04.2005. Nr. 9498, DATE 0�.04.2006 Nr. 9600, DATE 27.07.2006.

Neni 2Sigurimet shoqërore të detyrueshme

Sigurimi shoqëror i detyrueshem është jofitimprures që mbron me të ardhura :a) personat e punësuar në lidhje me: paaftësinë e përkohëshme

në punë për shkak të sëmundjes; barrëlindjen; pleqërinë, invaliditetin dhe humbjen e mbajtësit të familjes; aksidentin në punë dhe sëmundje profesionale; papunësinë;

b)personat e tjerë ekonomikisht aktive (punëdhënësi dhe

��2

të vetëpunësuarit) në lidhje me: barrëlindjen, pleqërinë, invaliditetin dhe humbjen e mbajtësit të familjes.

Me kontributet e derdhura garantohet pagesa në para për të kompensuar pakësimin e të ardhurave në një shumë që mbulon të paktën një standart minimal jetese, i cili përcaktohet nga Këshilli i Ministrave. Kur shihet e përshtatëshme, mund të jepen përfitime në natyre, në vend ose si shtesë e të ardhurave, në përputhje me rregulloren e Institutit të Sigurimeve Shoqërore.

...

Neni 9Llojet e kontributeve për t’u paguar

Personat e punësuar dhe punëdhënësit e tyre janë të detyruar të paguajnë kontribut për semundje,barrëlindje dhe pensione ne një shumë që varet nga paga e tyre to-tale (bruto). Kontributi nuk mund të caktohet nën një pagë minimale dhe mbi një pagë maksimale mujore. Punëdhënësit detyrohen të paguajnë kontribut për aksi-dent në punë e sëmundje profesionale dhe për papunësinë. Personat ekonomikisht aktive janë të detyruar të paguajnë kontribut mujor për barrëlin-dje dhe për pensione në masën e nivelit bazë. Personat e vetëpunësuar në bujqësi janë të detyruar të pa-guajnë kontribut për barrëlindje dhe për pensione. Ma-sat dhe kriteret caktohen nga Këshilli i Ministrave. Shteti paguan kontribute në varësi të veprimtarisë ekonomike të zhvilluar më parë për kohën që shtetasi kryen shërbimin e detyrueshëm ushtarak, si dhe për të gjithë kategoritë e per-sonave të përcaktuar me ligje dhe me vendime të Këshillit të Ministrave.

...

Neni �� Detyrimi për të paguar kontributet

Kontributet do të paguhen nga personat e siguruar. Kontributet e personave të punësuar nën një kontratë pune do të ndahen ndërmjet personit të siguruar

��

dhe punedhenesit të tij, në përputhje me dispozitat e këtij ligji dhe do të derdhen nga punëdhënësi. Personat e detyruar për derdhjen e kontributeve janë pergjegjes për llogaritjen dhe pagesën e tyre.Punëdhënësi është i detyruar të mbajë nga paga e të punësuarve kontributet dhe t`i derdhë ato në llogaritë e Institutit të Sigu-rimeve Shoqërore ose Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve. Ngarkohet Këshilli i Ministrave të përcaktojë fa-zat e proçesit të kalimit të mbledhjes së kontribute-ve nga ISSH në Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve. - Inspektorët e kontributeve të sigurimeve shoqërore kanë të drejtë të kontrollojnë në ndërmarrje, firma, institucione e su-bjekte të tjera ekonomike masat e kontributeve të derdhura, fondin e pagave dhe listëpagesat; Çdo diferencë në shumën e kontributeve do të kthehen gjatë 5 vjetëve të pagesës së bashku me kamatëvonesën.

Neni �5Pagesa e kontributeve

Punëdhënësit dhe të vetëpunësuarit në qytet i paguajnë kon-tributet në fondin e sigurimeve shoqërore sipas afatit dhe procedurave të përcaktuara në ligjin në fuqi, për mbledhjen e kontributeve të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore. Punëdhënësi detyrohet të depozitojë çdo muaj listëpage-sat, sipas formatit tip. Të vetëpunësuarit në bujqesi, i pa-guajnë kontributet gjatë vitit kalendarik një herë në tre muaj. Afati i pagesës së tyre, është jo më vonë se dita e fundit e muajit të tretë, brenda çdo tremujori kalendarik. Akti që përmban detyrimin për pagesën e kontributeve përbën titull ekzekutiv dhe ekzekutohet nga zyra e përmbarimit.

Neni �6Sanksionet

Ndaj punëdhënësve e të vetëpunësuarve, përjashtuar të vetëpunësuarit në bujqësi, që nuk zbatojnë afatet dhe procedurat e pagesës së kontributeve të sigurimeve shoqërore, zbatohen sanksionet e përcaktuara në ligjin nr.9��6, datë ��.9.200� “Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore”, i ndryshuar.

��4

Nëse nuk paguhen në afatat e përcaktuara në këtë ligj, të vetëpunësuarit në bujqësi do të paguajnë kamatëvonesa që llogariten mbi shumën e kontributeve të papaguara nga data në të cilën pagesa ka qenë e detyrueshme deri në datën në të cilën pagesa kryhet. Kamatëvonesa për kontributet e paguara jashtë afateve do të jetë 2 përqind për muajin e parë ose pjesë të tij dhe � për qind për çdo muaj ose pjesë të tij që vijon. Kamatëvonesa llogaritet nga inspektoret e agjensive te sigurimeve shoqërore.

Neni �� Përparësia e kontributeve

Pagesat e kontributeve gëzojnë përparësi në raport me detyri-met fiskale dhe borxhet. - Për kontributet e paderdhura, nga subjektet brenda afatit, organet e sigurimeve shoqërore kanë të drejtën të nxjerrin aktdetyrimin, i cili është titull ekzekutiv dhe ekzekutohet nga zyra e përmbarimit.

��

4. Vendimi K.M. nr. 1114 datë 30.07.2008 “Për DiSa ÇëShtJe në ZBatiM të LiGJeVe nr.7703, datë 11. 5.1993 “Për SiGUriMet ShO-QërOre në rePUBLiKën e ShQiPëriSë”, të nDrYShUar, nr. 9136, datë 11.9.2003 “Për MBLeDhJen e KOntriBUteVe të DetY-rUeShMe të SiGUriMeVe ShOQërOre Dhe ShënDetëSOre në rePUBLiKën e ShQiPëriSë”, të nDrYShUar, Dhe nr.7870, datë 13.10.1994 “Për SiGUriMet ShënDetë-SOre në rePUBLiKën e ShQiPëriSë”, të nDrYShUar

Ekstrakt...

i. MBrOJtJa Dhe SiGUriMi i DetYrUeShëM

�. Në mbështetje të neneve 2, 7 e 9 të ligjit nr.770�, datë ��.5.�99� “Për sigurimet shoqërore në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, dhe të neneve 7 e 8 të ligjit nr.7870, datë ��.�0.�994 “Për sigurimet shëndetësore në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, quhen persona të mbrojtur:

a) të punësuarit me mandat kushtetues, të punësuarit e emëruar, të punësuarit me kontratë pune, pa afat ose me afat më shumë se një muaj, që punojnë me kohë të plotë ose të pjesshme, për më shumë se 87 orë në muaj, të cilët sigurohen në mënyrë të detyrueshme për sëmundje, barrëlindje, pensione, aksidente në punë e sëmundje profesionale, papunësinë dhe sigurimin shëndetësor;

��6

b) të punësuarit me kontratë pune, me ose pa afat, por me kohë të pjesshme, që zgjat më pak se 87 orë në muaj, të cilët sigurohen në mënyrë të detyrueshme, por jo më pak se niveli minimal, për barrëlindje, pensione, aksidente në punë e sëmundje profesionale dhe në sigurimin shëndetësor;

c) të punësuarit me kontratë pune, me afat më pak se një javë gjatë vitit, me kohë të plotë ose të pjesshme ditore, të cilët sigurohen në mënyrë të detyrueshme, në nivelin minimal, për aksidente në punë, sëmundje profesionale dhe sigurim shëndetësor;

...

ii. PaGa BrUtO Dhe PaGa MiniMaLe �. Paga bruto, për efekt të llogaritjes së kontributeve të sigurimeve shoqërore e shëndetësore, është paga e caktuar sipas legjislacionit në fuqi ose në kontratën e punës, sipas rastit, me kohë ose vëllim pune, dhe shtesat e tjera, me karakter të përhershëm, që lindin nga marrëdhëniet e punës. Paga bruto evidentohet në listëpagesën tip, e cila është dokumenti bazë për evidentimin e kontributeve individuale.Në pagën bruto, për efekt të llogaritjes së kontributeve të sigurimeve, shoqërore e shëndetësore, nuk përfshihen:

a) përfitimet që punëmarrësi merr, në mënyrë të përhershme, nga fondet e sigurimeve shoqërore;

b) kompensimet nga rritja e çmimeve;c) dhuratat në të holla, që nuk kanë karakter të përhershëm

dhe të përgjithshëm;ç) të ardhurat nga detyrimi ushqimor, të caktuara me vendim

gjykate;d) vlera e antidoteve, që punëdhënësi jep në natyrë për

personat e punësuar, sipas legjislacionit në fuqi;dh) shpërblimet me karakter jo të përhershëm, të lejuara

në mbështetje të legjislacionit në fuqi, shpërblimet nga fondi i veçantë, për rastet e fatkeqësive në familje, për sëmundje të gjata, për dëme, në raste fatkeqësish të mëdha natyrore, e për veprimtari të shquara;

e) vlera e shpenzimeve, për të punësuarit, që kryejnë veprimtari jashtë qendrës së banimit;

ë) honoraret apo shpërblimet e tjera, të kësaj natyre, që nuk

��

kanë lidhje me marrëdhëniet aktuale të punës.2. Paga minimale mujore, për efekt të llogaritjes së kontributit të sigurimeve shoqërore e shëndetësore, nga data �.7.2008 e në vazhdim, të jetë jo më pak se �4 8�0 ( katërmbëdhjetë mijë e tetëqind e tridhjetë) lekë, ndërsa paga maksimale mujore të jetë 74 �50 (shtatëdhjetë e katër mijë e njëqind e pesëdhjetë) lekë. Për të punësuarit, marrëdhëniet e punës të të cilëve rregullohen me ligjin nr.796�, datë �2.7.�995, “Kodi i Punës në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar, paga minimale mujore, për llogaritjen e kontributeve, është ajo e përcaktuar nga Këshilli i Ministrave, në zbatim të nenit �� të ligjit të sipërpërmendur, e cila nuk mund të jetë më e ulët se paga minimale, e përcaktuar në paragrafin e parë të kësaj pike.

...

iV. PrOCeDUrat Për reGJiStriM�. Subjektet, përpara fillimit të veprimtarisë ekonomike edhe për efekte të pagesës së kontributeve të sigurimeve shoqërore shëndetësore, regjistrohen në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit, sipas procedurave të përcaktuara në ligjin nr.972�, datë �.5.2007 “Për Qendrën Kombëtare të Regjistrimit”, në organet tatimore apo në organet e pushtetit vendor, në përputhje me detyrimin për regjistrim, të përcaktuar në aktet ligjore dhe nënligjore, në fuqi.

2. Punëdhënësit dhe personat e vetëpunësuar, që e fillojnë veprimtarinë për herë të parë, brenda 20 ditëve nga data e regjistrimit, sipas procedurave të përcaktuara në pikën � të këtij kreu duhet të paraqesin në agjencitë e sigurimeve shoqërore një kërkesë për pajisjen e të punësuarve me numrin e sigurimit shoqëror. Numri i sigurimit shoqëror jepet nga Instituti i Sigurimeve Shoqërore, pas paraqitjes së kërkesës, sipas formularit tip.

...

��

V. PaGeSa e KOntriBUteVe�. Pagesa e kontributeve dhe e interesave të lidhura me to kryhet nga punëdhënësit dhe nga të vetëpunësuarit, sipas afateve të përcaktuara me ligj. Dokument bazë për pagesën e tyre është deklarata, njoftim i rivlerësimit dhe çdo dokument tjetër ligjor, i miratuar për këtë qëllim.2. Punëdhënësi bën sigurimin e punëmarrësit, duke filluar nga dita e fillimit të punës, sipas përcaktimit në kontratën e punës apo në aktin e emërimit dhe vazhdon të paguajë kontribute gjatë të gjithë kohës, që vazhdojnë marrëdhëniet e punës. Kur fillimi dhe ndërprerja përfundimtare e marrëdhënieve të punës bëhen gjatë muajit, kontributet llogariten e paguhen në bazë të pagës së realizuar gjatë ditëve të punës. �. Për rastet kur i njëjti person është ekonomikisht aktiv në dy ose më shumë subjekte, pagesa e kontributit është e detyrueshme në çdo subjekt, sipas pagës, por jo më shumë se kontributi maksimal. Rregullat e llogaritjes së pagesës dhe të rimbursimeve të kontributit përcaktohen me udhëzim të Ministrit të Financave.

...6. Instituti i Sigurimeve Shoqërore furnizon punëdhënësit dhe të vetëpunësuarit me librezat e sigurimeve shoqërore e shëndetësore. Punëdhënësi i pajis të punësuarit me librezën e kontributeve të sigurimeve shoqërore e shëndetësore, të cilën e plotëson çdo muaj, në datën e pagesës së pagës mujore. Për të vetëpunësuarit dhe pjesëtarët e familjes, të patrajtuar me pagë, libreza e kontributeve plotësohet dhe vërtetohet nga strukturat vendore, të autorizuara nga Instituti i Sigurimeve Shoqërore.

...

Vi. PrOCeDUrat e KaLiMit të KOntriBUteVe Dhe MBLeDhJa e

BOrXheVe�. Kontributet paguhen në llogaritë bankare, të përcaktuara për këtë qëllim, të çelura në bankat e nivelit të dytë apo edhe nëpërmjet Postës Shqiptare sh.a., për llogari të Drejtorisë

��9

së Përgjithshme të Tatimeve, e cila është përgjegjëse për administrimin e këtyre llogarive si për të gjitha llogaritë e tjera për të ardhurat tatimore.

...4. Kontributet e papaguara në afatet e përcaktuara vlerësohen detyrim ndaj fondit të sigurimeve shoqërore. 5. Për subjektet juridike dhe fizike, përveç personave të vetëpunësuar në bujqësi, shuma e detyrimit kontributiv dhe e interesave llogaritet, evidentohet dhe administrohet nga administrata tatimore, e cila është përgjegjëse edhe për vjeljen e detyrimeve të prapambetura, që këto subjekte kanë ndaj sigurimeve shoqërore. Procedurat e evidentimit dhe të administrimit të detyrimeve të kontributeve të papaguara në afat, përcaktohen me udhëzim të Ministrit të Financave.

...

�60

5. Ligji nr. 8438, dt. 28.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat” ndryshuar me ligjin nr. 9326 dt.

06.12.2004 …

Neni ��Mbajtja në burim e tatimit mbi të ardhurat

Të gjithë personat rezidentë në Republikën e Shqipërisë, organet e qeverisjes qëndrore e vendore, organizatat jo-fitimprurëse dhe çdo subjekt tjetër, i njohur nga legjislacioni në fuqi, janë të detyruar të mbajnë tatimin në burim në masën �0 për qind nga shuma bruto e pagesave

�6�

6. Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar” me ndryshimet

përkatëse.

Neni �Objekti i ligjit

�. Ky ligj vendos tatimin mbi vlerën e shtuar.2. Tatimi mbi vlerën e shtuar (TVSH) paguhet:

a) për të gjitha furnizimet e tatueshme të mallrave dhe shërbimeve të kryera kundrejt pagesës prej një personi të tatueshëm, si pjesë e veprimtarisë së tij ekonomike në territorin e Republikës së Shqipërisë;

b) për të gjitha importet e mallrave në territorin e Republikës së Shqipërisë.

KreU ii

PerSOnat e tatUeShëM

Neni 2Personat e tatueshëm

�. Personi juridik a fizik, individ ose çdo person tjetër është person i tatueshëm nëse:

a) detyrohet të jetë i regjistruar në bazë të këtij ligji, apob) është i regjistruar dhe ende nuk është çregjistruar.

2. Për qëllimet e paragrafit � termi “person” përfshin edhe institucionet ose organizmat shtetërorë publikë kombëtarë, rajonalë a lokalë që kryejnë veprimtari ekonomike.

�62

Neni 5regjistrimi

�. Personi që kërkon të regjistrohet, detyrohet ta bëjë këtë sipas formës që caktohet nga ministri i Financave.2. Kur regjistrojnë një person, organet tatimore japin:

a) një numër të vetëm tatimor për atë person dheb) një çertifikatë regjistrimi që përcakton datën kur

regjistrimi hyn në fuqi.�. Organet tatimore kanë të drejtë të regjistrojnë një person të tatueshëm edhe në qoftë se ai nuk ka kërkuar të regjistrohet.

Neni 6Detyrimi për të njoftuar ndryshimet

Personi i tatueshëm detyrohet të njoftojë organet tatimore me shkrim brenda �5 ditëve për çdo ndryshim në emrin, adresën, veprimtarinë e tij ekonomike ose për çdo ndryshim në informacionin e dhënë prej tij organeve tatimore, në kohën kur ka kërkuar të regjistrohet.

Neni 7Çregjistrimi

�. Personi i tatueshëm i regjistruar detyrohet të kërkojë të çregjistrohet jo më vonë se �5 ditë nga dita e fundit, në të cilën ai ka kryer furnizime të tatueshme si pjesë të veprimtarisë së tij ekonomike.

2. Organet tatimore çregjistrojnë çdo person që kërkon të çregjistrohet në bazë të paragrafit � me efekt nga data kur ai ka kryer furnizimin e fundit të tatueshëm.

�. Organet tatimore refuzojnë të regjistrojnë çdo person që as nuk është i detyruar dhe as ka të drejtë të regjistrohet. Këto organe çregjistrojnë çdo person që as nuk është i detyruar e as ka të drejtë të regjistrohet, me efekt nga data që personi nuk ka të drejtë të regjistrohet.

4. Çdo personi, i cili është i regjistruar dhe asnjëherë nuk ka qenë i detyruar apo ka patur të drejtë të regjistrohet, çregjistrohet nga organet tatimore me efekt nga data në të cilën regjistrimi ka hyrë në fuqi.

�6�

5. Personi i tatueshëm i regjistruar ka të drejtë të kërkojë të çregjistrohet në çdo kohë, por jo më parë se një vit nga data e hyrjes në fuqi të regjistrimit të tij, nëse furnizimet e tij të tatueshme nuk kalojnë kufirin minimal të caktuar në nenin �, në lidhje me periudhën më të fundit prej �2 muajsh.

6. Organet tatimore çregjistrojnë personin e tatueshëm, i cili ka kërkuar të çregjistrohet në bazë të paragrafit 5, me efekt nga data kur personi ka kërkuar të çregjistrohet.

Neni 24Organizatat jofitimprurëse

Furnizimi i bërë nga një organizatë jofitimprurëse kundrejt pagesës së reduktuar është një furnizim i përjashtuar nëse është:

a) furnizim mallrash a shërbimesh për trajtim mjekësor ose dentar;

b) furnizim shërbimesh për mbrojtjen e kujdesin ndaj fëmijëve ose të moshuarve;

c) furnizim shërbimesh arsimore, kulturore a sportive;ç) furnizim shërbimesh nga organizata fetare a filozofike me

qëllim mirëqenien shpirtërore.…

�64

Ligji nr.8977, 12.12.2002 “Për sistemin e taksave në rSh”.

Ekstrakt...

neni 10Përjashtimet nga pagimi i taksave kombëtare

�. ...2. Përjashtohen nga pagimi i taksave konsullore: ...

b) personat e organizatave bamirëse dhe filantropike; c) punonjësit e Kryqit të Kuq dhe të Ligës Ndërkombëtare të

Kryqit të Kuq; ...

dh) personat që shoqërojnë mjete me ndihma humanitare në bazë të marrëveshjeve ose të dërguara nga organizatat bamirëse, institucionet e ndryshme, individë të veçantë, ose qeveritë e huaja;

...4. Përjashtohen nga taksa e qarkullimit të automjeteve të huaja:

a) automjetet e huaja, që sjellin ndihma humanitare falas; ...

c) mjetet e përfaqësive diplomatike e të shoqatave bamirëse.

...

�6�

7. Nga pagimi i taksës për shërbimet e radiokomunikacioneve përjashtohen: ...

b) organizatat bamirëse dhe filantropike të regjistruara në vendin tonë;

8. Nga pagimi i taksës së kalimit me avion të kufirit të Republikës së Shqipërisë përjashtohen: ...

b) personat e organizatave bamirëse e filantropike;c) punonjësit e Kryqit të Kuq, të Ligës Ndërkombëtare të

Kryqit të Kuq dhe misionaret e Nënë Terezës; …

�0. Përjashtohen nga pagimi i taksës për ulje-ngritjen e avionëve dhe qëndrimin e tyre në aeroport:

a) avionët që transportojnë ndihma humanitare, shtetërore dhe shoqëritë bamirëse;

...

�66

7. Ligji nr.8982, date 12.12.2002 “Për sistemin e taksave vendore”

Ekstrakt...

KreU iii

taKSa MBi PaSUrinë e PaLUaJtShMe

Neni 9Përcaktimi dhe llojet

�. Taksës mbi pasurinë e paluajtshme i nënshtrohen të gjithë personat fizikë ose juridikë, vendas ose të huaj, që janë pronarë të pasurive të mësipërme në territorin e Republikës së Shqipërisë, pavarësisht nga niveli i shfrytëzimit të tyre. Bëjnë përjashtim rastet kur në ligj parashikohet ndryshe. Detyrimin për taksën mbi pasurinë e paluajtshme e ka, sipas rastit, pronari ose bashkëpronari, sipas pjesës që zotëron.2. Në taksat mbi pasurinë e paluajtshme përfshihen:taksa mbi ndërtesat;taksa mbi tokën bujqësore.

Neni �0rregulla të përbashkëta të taksës mbi pasurinë e

paluajtshme�. Taksat llogariten si detyrim vjetor i taksapaguesit. Periudha e detyrimit vjetor të taksave fillon më � janar dhe përfundon më �� dhjetor të vitit në vazhdim. Nëse pasuria e taksueshme

�6�

krijohet, tjetërsohet ose zhduket brenda kësaj periudhe, detyrimi i taksapaguesit llogaritet proporcionalisht vetëm për periudhën e të drejtës së pronësisë.2. Kategoritë minimale të bazës së taksës dhe nivelet treguese të taksës për çdo kategori minimale të bazës për taksën mbi ndërtesën dhe për taksën mbi tokën bujqësore jepen përkatësisht në anekset � dhe 2, të cilat janë pjesë përbërëse e këtij ligji.�. Këshilli bashkiak ose këshilli komunal vendos për nivelin e taksës që do të zbatojë për çdo kategori minimale të bazës së taksës, të parashikuar në anekset � dhe 2, në kufijtë plus-minus �0 për qind të nivelit tregues të taksës për kategorinë përkatëse.4. Kur për një kategori minimale të bazës së taksës, këshilli bashkiak ose këshilli komunal miraton nënkategori, ai detyrimisht përcakton edhe nivelin e taksës për secilën nënkategori. Niveli i taksës për çdo nënkategori është brenda kufijve të përcaktuar në pikën � të këtij neni.5. Këshilli bashkiak ose këshilli komunal vendos për lehtësimin ose përjashtimin nga detyrimi për pagimin e taksave për:

a) personat, të cilët kanë të ardhura nën minimumin jetik, sipas kritereve të përcaktuara në nivel kombëtar;

b) taksapaguesin, pasuria e të cilit është dëmtuar nga veprimi i forcave madhore. Në këtë rast, lehtësimi ose përjashtimi është i përkohshëm dhe kohëzgjatja përcaktohet nga këshilli bashkiak ose këshilli komunal, në raport me dëmin e shkaktuar deri në vlerën 75 për qind.

Neni ��taksa mbi ndërtesat

�. Baza e taksës mbi ndërtesat është sipërfaqja e ndërtimit në metër katror e ndërtesës ose e pjesës së saj mbi dhe nën nivelin e tokës dhe për çdo kat. Sipërfaqja në pronësi të taksapaguesit përcaktohet sipas dokumenteve që e vërtetojnë këtë pronësi. Kategoritë minimale të ndërtesave, për efekt të bazës së taksueshme, jepen në aneksin � të këtij ligji. Për çdo kategori minimale të ndërtesave, këshilli bashkiak ose këshilli komunal mund të miratojë nënkategorizime të ndërtesave, që ndodhen brenda territorit që mbulon.2. Niveli i taksës caktohet në lekë për metër katror. Detyrimi

�6�

për taksën llogaritet si shumëzim i nivelit të taksës me bazën e taksueshme.�. Të ardhurat e realizuara nga taksa mbi ndërtesat i takojnë �00 për qind bashkisë ose komunës, ku realizohet kjo taksë.4. Përjashtohen nga taksa mbi ndërtesën:

a) pronat e shtetit dhe të njësive të qeverisjes vendore, që përdoren për qëllime jofitimprurëse;

b) ndërtesat e banimit, që shfrytëzohen nga qiramarrësi me qira të paliberalizuara;

c) ndërtesat që përdoren nga komunitetet fetare.…

Neni �9taksa e regjistrimit të përvitshëm të mjeteve

të transportit rrugor�. Baza e taksës është lloji i mjetit të transportit rrugor.2. Niveli i taksës shprehet në një kuotë të caktuar, sipas llojit të mjetit. Kategoritë dhe nivelet e caktuara sipas mjeteve përcaktohen në aneksin nr.4, pjesë përbërëse e këtij ligji.�. Detyrimi për taksën i takon pronarit të mjetit.4. E ardhura nga taksa, për çdo rast, mblidhet nga strukturat e Drejtorisë së Përgjithshme të Shërbimeve të Transportit Rrugor në çastin e regjistrimit dhe kontrollohet nga Drejtoria e Qarkullimit Rrugor. Taksa derdhet nga strukturat e Drejtorisë së Përgjithshme të Shërbimeve të Transportit Rrugor për llogari të bashkisë ose të komunës, sipas vendbanimit ose selisë së pronarit, deri në datën 5 të muajit pasardhës.5. Drejtoria e Përgjithshme e Shërbimeve të Transportit Rrugor dhe Drejtoria e Qarkullimit Rrugor, në rolin e agjentit të taksave, përfitojnë përkatësisht �0 për qind dhe 2 për qind të shumës së arkëtuar.6. Afati i fundit i regjistrimit të mjetit dhe i shlyerjes së detyrimit vjetor nga taksapaguesi është data �� mars. Pas kësaj date Policia e Qarkullimit Rrugor, kur konstaton se nuk është paguar kjo taksë, zbaton një gjobë të barabartë me taksën dhe nëse taksa dhe gjoba nuk paguhen brenda �0 ditëve, ajo bllokon mjetin deri në pagesën e taksës dhe të gjobës. Të ardhurat nga gjobat mblidhen sipas mënyrës së

�69

mbledhjes së taksës të regjistrimit të përvitshëm të mjeteve dhe ato ndahen 50 për qind në favor të Policisë së Qarkullimit Rrugor dhe 50 për qind në favor të bashkisë ose komunës, sipas vendbanimit ose selisë së pronarit të mjetit.7. Për mjetet që regjistrohen për herë të parë, taksa paguhet e plotë për regjistrim gjatë 6-mujorit të parë dhe gjysma e saj për regjistrim gjatë 6-mujorit të dytë të vitit.

Neni 20Përjashtimi nga pagimi i taksës së regjistrimit të

përvitshëm të mjeteve të transportit rrugorPërjashtohen nga pagimi i taksës për regjistrimin e përvitshëm mjetet në pronësi të trupave diplomatikë dhe të organizatave ndërkombëtare të akredituara në Republikën e Shqipërisë, që gëzojnë statusin diplomatik, duke zbatuar parimin e reciprocitetit.

Neni 2�taksa të tjera

Këshilli bashkiak ose këshilli komunal vendosin bazën dhe nivelin për:taksën për zënien e hapësirave publike;taksën e tabelës.

Neni 22taksat vendore të përkohshme

Këshilli bashkiak ose këshilli komunal, kur e gjykon të domosdoshme, mund të vendosë taksa me karakter të përkohshëm, në interes të përgjithshëm të banorëve të territorit në juridiksionin e vet.

bazë ligjore për përfshirjen e shoqërisë civile në politikbërje...

Documents