baton haxhiu kadri veseli

Baton Haxhiu

Kadri Veseli përballë

Baton Haxhiut (me parathënie nga Albatros Rexhaj)

Baton HaxhiuKadri Veseli përballë baton HaxHiut

Copyright © autoriKolona: publicistikëDesign & Layout: orbis, prizrenKy libër është i formatit eBook.

botimet Filozofia urbane

ISBN: 978-9951-641-25-8Prishtinë, 2013www.filozofiaurbane.comwww.librariaelektronike.com

https://www.facebook.com/orbis.ctc

3

Parathënie

Ndërkohë janë realizuar edhe mjaft intervista të tjera, por të gjitha kanë ngelur nën hijen e përballjes së parë me opinionin publik, që u zh-villua në Zonën e Debatit. Në dhjetor të vitit 2009, në studion e KLAN KOSOVA, përballë Baton Haxhiut, Kadri Veseli, ish shefi i Shërbimit Informativ të Kosovës (SHIK), e fillon rrugëtimin e tij në jetën publike. Në retrospektivë, lirisht mund të thuhet se opinioni publik nuk ishte i përgatitur për një përballje të tillë. Shoqëria kosovare, e mbërthyer në mentalitetin e së shkuarës, asnjëherë nuk pati kohë të zhvillonte një mendim të ri, një mendim përtej klisheve të trashëguara nga e kaluara. Klishe që mbanin gjallë paragjykimet, ku strukturat e sigurisë para-mendoheshin si figura të zhveshura nga ndjenjat njerëzore, njerëz-ro-botë në shërbim të planeve të errëta, njerëz-hije prej të cilëve duhej pasur kujdes.

Çdo njeri, çdo shoqëri, ka paragjykimet e veta. Por, assesi nuk duhet rënë pre e tundimit që paragjykimet të trajtohen si pasqyrë e vërtetë e realitetit. Mendimi intelektual, dhe sidomos mendimi i shprehur pub-likisht, duhet të jetë i filtruar nga paragjykimet dhe mitet urbane.

Janë shkruar shumë artikuj dhe janë sajuar shumë pandehma, në përpjekje që të plasohen si analiza mbi të ashtuquajturat shërbime të sigurisë. Ndërsa e vërteta është se në gjithçka që është thënë e shkruar, ka pasur më shumë hamendësime se sa të vërteta. Në fund të fundit,

4

vet arti i inteligjencës, atëherë kur është i përpiktë në misterin e vet, është i pazbërthyeshëm për publikun.

Në vitin 1999, Kosova ishte një shoqëri që po hidhte hapat e parë në realitetin e ri. Kishte dy qeveri që sfidonin njëra tjetrën: qeverinë e përkohshme dhe qeverinë në ekzil. Atë kohë, shumë gjëra mund të bëheshin edhe ndryshe, por askush nuk duhet të harrojë faktin se Kosova ka ndërtuar gjithçka nga niveli zero. Gjithçka që kemi sot, mirë apo keq, është trashëgimi e asaj kohe. Përfshirë edhe faktin se sot jemi të lirë që të diskutojmë edhe për këtë temë.

Ky libër titullohet “Kadri Veseli përballë Baton Haxhiut” por, në një metaforë filozofike, më i përshtatshëm do të ishte titulli “Përballë paragjykimeve”.

Zbardhja e kësaj bisede, në trajtën e një libri, është me interes për të gjithë, sidomos për studiuesit e mëvonshëm, të cilët me siguri se do të arrijnë që zhvillimet e pasluftës t’i zbërthejnë në mënyrë të paanshme dhe të liruar nga paragjykimet.

Prishtinë, 9 shkurt 2013 Albatros Rexhaj

Kadri Veseli përballë baton HaxHiut

5

baton Haxhiu: pse nuk keni bërë jetë publike, meqenëse ishit njeriu i parë i një institucioni kaq të rëndësishëm dhe kaq të për-folur?Kadri Veseli: Kam pasur fatin të jetoj si shumica e pjesëtarëve të

vendit tim në rrethana shumë të vështira. Duke pasur parasysh përg-jegjësinë që kam mbajtur, e cila ka qenë e ndjeshme, gjithmonë jam munduar të jem i kujdesshëm për veprimet dhe deklaratat e mia. Meg-jithatë, në parim, puna që e kam bërë unë si Shef i SHIK’ut, ashtu si-kurse puna e çdonjërit që punon në shërbimet inteligjente, nuk është aq transparente. Por, po e theksoj, kam qenë jashtëzakonisht afër me të gjithë ata njerëz që i kanë krijuar mediet publike, kam pasur bash-këpunim jashtëzakonisht të mirë - duke ju përfshirë edhe juve - ashtu sikurse edhe shoqërinë civile, për ç’gjë i falënderoj të gjithë. Ndoshta të gjithë së bashku kemi arritur këtu ku jemi sot.

baton Haxhiu: nuk besoj se gjithë ata kanë qenë pjesëtarë të sHiK’ut...Kadri Veseli: Asgjë më krenare nuk është sesa t’i shërbesh vendit

tënd. Por, kryesore është që duhet të jemi të vetëdijshëm dhe të përg-jegjshëm për atë që e bëjmë.

Baton Haxhiu

6

baton Haxhiu: në njëfarë mënyre, njerëzit në Kosovë kanë parag-jykime për shërbimet inteligjente. Kjo edhe për faktin që kanë jetuar shumë keq nën udb’në, Kos’in... pikërisht kjo ka ndikuar që ju të mos bëni jetë publike?Kadri Veseli: Përjetimet e të gjitha vendeve, veçanërisht ato të ven-

deve të Europës Juglindore, në raport me shërbimet inteligjente kanë qenë negative. Për arsye se kanë përjetuar rrethana të ndryshme, të cilat shpesh u kanë kushtuar me jetën e anëtarëve të familjeve. Edhe në pop-ullin tonë ka qenë një rrethanë e tillë, duke pasur parasysh karvanin që kemi kaluar. Këtu po flas për periudhën para ’45, pas ’45, e veçanërisht gjatë viteve të aparteidit. Gjatë kësaj kohe, roli i këtyre shërbimeve, të cilat kanë qenë të fshehta dhe ekzekutive, shpesh ka qenë fatal për jetën e njeriut. Ndoshta kjo mund të jetë edhe një përvojë për institucionet tona, që të jenë të kujdesshme dhe ta dinë rolin e atyre njerëzve që i shërbejnë vendit.

baton Haxhiu: atëherë do të ishte mirë që t’u tregonit shikuesve diçka nga biografia juaj. në fillim, paralajmërova se ju vini nga një familje, ku tre pjesëtarë të familjes kanë qenë të burgosur në vitin 81...Kadri Veseli: Janë persekutime që i ka kaluar gjithë popullata e

Kosovës dhe nuk ka qenë vetëm një familje specifike. Është e vërtetë se gjatë viteve ’80 ka pasur shumë burgosje, mes të cilave edhe dy vëllezërit e mi dhe një djalë i axhës, i cili ka mbajtur afërsisht 7 vjet burg.


7

baton Haxhiu: a keni qenë i motivuar nga ky rast për një jetë tjetër?Kadri Veseli: Motivimi gjithmonë vjen nga ajo se çka kërkon populli

im. Populli im ka qenë i pakënaqur me situatën që e ka pasur në ato rrethana. Ndoshta ai ka qenë motivi kryesor. Është pak e vështirë të flas për vetën dhe familjen time. E them prapë, personalisht, por edhe si familje, ashtu sikurse i gjithë populli i Kosovës, e kemi dhënë provimin për të dhënë diçka të mirë për vendin tonë.

baton Haxhiu: Ju keni bërë jetë të mbyllur dhe shumë njerëz nuk ju njohin. për t’ua përkujtuar, unë kam mësuar se ju keni qenë anëtar i lprK’së që në vitin ‘86...Kadri Veseli: Nuk kam bërë jetë të mbyllur. Kam pasur relacione

me shumicën e medieve publike, me të cilat kemi bashkëpunuar, në kuptim profesional, për të mirën e vendit. Por, unë qysh i ri, në mesin e viteve ’80, jam angazhuar në organizatat atdhetare, siç ka qenë Lëvizja Popullore për Republikën e Kosovës, e cila ka lindur si kërkesë pop-ullore për luftë çlirimtare me mjete të armatosura.

baton Haxhiu: atje do të vijmë më vonë. unë dua të rikujtoj se ju keni qenë mik i mirë me afrim Zhitinë dhe qysh në atë kohë ju njiheni edhe me Kryeministrin aktual, Hashim Thaçin...Kadri Veseli: Është e vërtetë se kemi pasur bashkëpunim të plotë

me dëshmorin e madh Afrim Zhitinë, ose Faik Fazliun... Ne kemi qenë bashkë, sidomos pas rrethanave që u krijuan pas protestës së 31 majit ‘89 në Besianë, kur një grup yni u konfrontua me forcat serbe, siç quhej Çeta e Llapit, dhe ata dolën në ilegalitet. Pastaj, secili prej nesh ka mar-rë pjesë në procesin e mbajtjes së këtyre njerëzve në ilegalitet, në kup-

Baton Haxhiu

8

tim të strehimit dhe sigurimit. Një pjesë e tyre kanë arritur me sukses të strehohen. Në përgjegjësinë time dhe të Hashim Thaçit ka qenë që ta strehojmë Hasan Ramadanin dhe Bedri Blakqorin.

baton Haxhiu: në një intervistë të gjatë, që Hashim Thaçi i ka dhënë emisionit “opinion”, ka thënë se ju e keni ftuar atë që të jetë pjesëtar i lprK’së...Kadri Veseli: Njeriu, së pari, personalisht i përgjigjet thirrjes për

atdhe, e gjen vetë rrugën. Unë kam pasur fatin jetësor që të kem bash-këpunim me Z. Thaçi. Është një bashkëpunim jashtë kontekstit aktual politik, është bashkëveprim që na lidh shumë më shumë sesa aktu-alitetet politike. Është një jetesë, është një përjetim që e kemi kaluar së bashku në momentet më të mira dhe më të vështira të jetës sonë.

baton Haxhiu: të kthehemi te periudha e fundviteve ’80. lprK ka qenë nismëtare dhe organizatore e demonstratave të vitit ‘88-‘89. a është e vërtetë se ju jeni infiltruar në këto protesta?Kadri Veseli: Ne, secili, kemi pasur përgjegjësinë tonë në orga-

nizimin e demonstratave.

baton Haxhiu: përveç Hashim Thaçit në këtë proces, kush ka qenë i implikuar? Fisnik Cukaj...?Kadri Veseli: Është periudhë e mëvonshme, veçanërisht në Unionin

e Studentëve ka qenë Fisnik Cukaj, Skënder Sallaukaj... Por, për të mos ju mbetur borxh, kanë qenë edhe shumë e shumë të tjerë.


9

baton Haxhiu: Më kujtohet fjalia që ma patët thënë në vitin ’90: “po shkojmë në shqipëri që ta organizojmë luftën”. Vërtet shkuat për ta organizuar luftën dhe a kishit besim në këtë luftë? Kadri Veseli: Populli i Kosovës ka pasur besim në çlirimin e vet.

Alternativa e vetme në ato rrethana, e që më vonë u vërtetua si e dre-jtë, ka qenë lufta e armatosur. Lufta në Kosovë është bërë në Kosovë, ka aktivitetin në Kosovë, burimin në Kosovë dhe është zhvilluar në Kosovë. Pastaj, secili prej nesh i ka marrë përgjegjësitë e veta. Në këtë kontekst, Shqipëria ka qenë vendi amë, ka qenë vendstrehim, vendtra-jnim, vendfurnizim, ka qenë vendtakim. Shteti shqiptar, në të gjitha rrethanat, e ka ndihmuar luftën e popullit të Kosovës.

baton Haxhiu: Kur keni shkuar në shqipëri për herë të parë?Kadri Veseli: Herën e parë kam shkuar në vitin 1991, më duket.

baton Haxhiu: sa më kujtohet, në biografinë tuaj shkruan se ju keni shkuar për herë të parë në shqipëri në janar të vitit ‘92...Kadri Veseli: Pastaj ka qenë qëndrim më permanent në Shqipëri.

baton Haxhiu: normalisht, ju keni kaluar ilegalisht në shqipëri, asnjëherë me pasaportë tuajën?Kadri Veseli: Çdoherë kam kaluar ilegalisht. Dokumenti im zyrtar

ka qenë Kadri Veseli.

baton Haxhiu: Me cilët njerëz ju shkuat në shqipëri?Kadri Veseli: Varet nga rrethanat kohore, kur kemi udhëtuar. Kam

udhëtuar me mijëra njerëz. Nëse flasim për vitin ‘91, atëherë kam shkuar me Skënder Sallaukën, i cili ka qenë Sekretar i Unionit (të Stu-

Baton Haxhiu

10

dentëve të UP’së) në atë kohë dhe me Sinan Aliun. Pastaj në ‘92 me Naser Krasniqin...

baton Haxhiu: atje e keni takuar edhe Grupin e prekazit? Kadri Veseli: Në fakt, Grupi i Prekazit, i udhëhequr nga Komandan-

ti Legjendar, ka ardhur në shtator të vitit 1992.

baton Haxhiu: në librin e tij, Mehmet Kraja e përshkruan shumë mirë se ku ka qenë i vendosur Grupi i prekazit. sipas tij, ka qenë i vendosur në Hotelin ushtarak...Kadri Veseli: Po, ka qenë i vendosur në Hotelin Ushtarak, normal-

isht ka qenë në mënyrë zyrtare i vendosur aty. Kemi qëndruar aty, diku, gjashtë muaj. Pas një muaji, unë së bashku me Sami Lushtakun, Iliaz Kodrën, Sahit Jasharin - me vendim të Komandantit Legjendar - jemi kthyer në Kosovë, për arsye se e kishim ndërmend ta vazhdonim luftën çlirimtare. Kjo ka ndodhur pas kryerjes së aksionit të parë në Stacion të Autobusëve të Drenasit. Grupi i parë kemi kaluar në ‘92 në Kosovë.

baton Haxhiu: Mehmet Kraja thotë se kemi qenë në përgatitje të pasaportave për djemtë që kishin ardhur në tiranë, për t’i dër-guar në Zvicër. por, sipas tij, shumica e tyre, përfshirë edhe adem Jasharin, nuk pranuan...Kadri Veseli: Në vitin 1991 filluan goditjet e grupeve që kishin ush-

truar në Shqipëri. Ishte një fat i keq se ato u zbuluan dhe u goditën. Mes këtyre grupeve ishte edhe ai i Adem Jasharit. Atëherë në vitin ‘91’ familja e tij u sulmua, ku ai së bashku me familjen dhe shokët rezistuan me sukses. Në vitin ‘92, ne ishim të interesuar që ta vazhdonim luftën, e jo ta lëshonim Kosovën.


11

baton Haxhiu: Gjatë kësaj kohe, a keni pasur kontakte me or-ganet zyrtare të shtetit shqiptar?Kadri Veseli: Ka pasur kontakte. Me vetë faktin që kemi qenë të

vendosur në Hotelin Ushtarak, dëshmon se kemi pasur kontakte me Shtetin Shqiptar. Ai nuk ka qenë hotel komercial, por hotel i Shtetit Shqiptar.

baton Haxhiu: në shqipëri, ju e keni përjetuar edhe ndarjen e lprK’së?Kadri Veseli: Organizimet ilegale e kanë pasur një të metë. Pasi

që janë krijuar disa situata kur njerëzit për gjëra shumë të vogla janë përçarë dhe janë ndarë. Dhe, këto na kanë kushtuar. Ndarja ndodh në vitin ‘93. Atëherë krijohet LKÇK dhe LPRK transformohet në LPK.

baton Haxhiu: Ju mbetët në lpK apo në lKÇK?Kadri Veseli: Një nga themeluesit e LKÇK’së ka qenë bashkëpunëto-

ri im më i afërt, Raif Qela, i cili ka qenë nga Mitrovica. Një djalë shumë i zgjuar dhe i shkathët. Unë kam mbajtur relacione shumë të mira me të dyja grupet.

baton Haxhiu: Cilit krahë i keni takuar? unë kam informacione se në vitin ‘93 nuk i keni takuar lëvizjes...Kadri Veseli: Jemi duke folur për periudhën ‘92, atëherë kur ka

ndodhur aksioni i parë, për të mos harruar kontributin e Xhavit Ha-zirit, i cili ka qenë ndër udhëheqësit e Lëvizjes në atë kohë. Ne kemi pasur një vendim, i cili forcohet në Kërçovë më pas, që të vazhdohet me luftën e armatosur. I kishte humbur kuptimi luftës vetëm politike. Populli largohej me të madhe nga vendi, rrezikohej “Spastrimi i Bard-hë” i Kosovës. Pra, rrezikoheshim ta humbnim vendin pa dinjitet.

Baton Haxhiu

12

baton Haxhiu: Kur shkuat ju në Zvicër?Kadri Veseli: Pas goditjes, kur u arrestuan një pjesë e madhe e

shokëve tonë. Fillimisht u arrestua Raif Qela, pastaj Avni Klinaku. Pastaj, në korrik-gusht ’93, goditemi shumë rëndë, kur familjet tona përjetuan ngjarje të rënda. Baton Haxhiu: Prej asaj kohe, ju kaluat në ilegalitet? Kadri Veseli: Në fakt, edhe më herët ishim në ilegalitet, por pas gushtit ‘93 kemi qenë në ilegalitet të thellë për pushtuesin.

baton Haxhiu: Vjen një periudhë e rëndë, periudha e dejtonit, kur iu dha goditja Kosovës për të mos qenë pjesë e projektit të bisedimeve. për Kadri Veselin dhe grupin tuaj, çfarë domethënie ka pasur kjo?Kadri Veseli: Ne të gjithë jemi munduar të bëjmë diçka, si popull.

Realisht, Dejtoni i ka goditur përpjekjet e deriatëhershme paqësore. Në fakt, Dejtoni dhe përjashtimi i Kosovës nga ajo marrëveshje dhe nga bisedimet, pastaj fakti që Delegacioni i Kosovës nuk u lejua as të merrte pjesë në korridore të ndërtesës ku zhvilloheshin bisedimet.... Kjo tregoi edhe një herë drejtëshmërinë e rrugës sonë të armatosur.

baton Haxhiu: atëherë u mor vendimin për formimin e uÇK’së?Kadri Veseli: Jo, ka qenë themeluar më herët.

baton Haxhiu: Mos thoni, Z. Veseli, se uÇK është themeluar gjatë viteve ‘92, ‘93 gjatë takimeve me Grupin e prekazit?Kadri Veseli: Do të mundohem të jem shumë i qartë dhe shumë

i shkurtër. Shpesh bëhen gabime nga ata që mundohen t’i paraqesin rrethanat e asaj kohe nga konteksti aktual. Atëherë ne kemi jetuar në rrethana të vështira. UÇK është krijuar si produkt i rrethanave nacio-


13

nale të asaj kohe. Në fund të vitit ‘91 dhe në fillim të vitit ‘92, ne i kemi marrë aksionet e para të armatosura...

baton Haxhiu: Këto kanë qenë aksione individuale...Kadri Veseli: Jo, nuk kanë qenë individuale, por kanë qenë jashtëza-

konisht mirë të organizuara. Pastaj, në vitin ‘93, diku në mars, kur u kthyem nga Shqipëria, së bashku edhe më Komandantin Legjendar dhe me Jakup Nurën, kemi mbajtur një takim i cili mund të konsidero-het faktikisht si themelim zyrtar i UÇK’së, po flas për marsin e vitit ‘93. Takimi është mbajtur në Odën e Jasharajve, odë kjo që tash është muze.

baton Haxhiu: tash nuk po hyjmë t’i përmendim emrat e atyre njerëzve, sepse mund ta harrojmë dikë dhe hidhërohen...Kadri Veseli: Ka qenë vendosmëria, ka qenë përcaktimi i të gjithëve

neve, duke pasur parasysh një flamur që kemi pasur, pra që ka qenë Adem Jashari.

baton Haxhiu: si janë zhvilluar ngjarjet më pastaj? Hashim Thaçi thotë se më pas keni kaluar kufirin me shqipërinë për dhjetëra herë... Kadri Veseli: Në fakt, ne në luftë ishim që nga momenti kur kemi

goditur Stacionin e Drenasit.

baton Haxhiu: Këto kanë qenë aksione guerile, unë po flas për aksione ushtarake... Kadri Veseli: Koncept më ushtarak nuk mund të konsiderohet sesa

një aksion i organizuar për kohë të gjatë, me informacione shumë të sigurta për vendndodhjet e armikut dhe pa pasoja anësore.

Baton Haxhiu

14

baton Haxhiu: Kur realisht ju vendosët t’i shpërndani të gjithë këta njerëz të armatosur nëpër Kosovë dhe të filloni luftën? Kadri Veseli: Unë thashë, kjo ka filluar që nga viti ‘92 dhe pastaj

masovizimet kanë filluar në vitin ‘96. Mos të harrojmë se edhe në vitin ‘94, në ’95, ka pasur aksione tona, aksione këto shumë të suksesshme dhe shumë mirë të organizuara. Unë e kuptoj pyetjen tuaj, pasi që ak-sionet tona që janë kryer në të njëjtën ditë dhe në të njëjtën orë në lokalitete të ndryshme, konsiderohen si fillim i luftës së armatosur. Çdoherë aksioni ynë ushtarak ka qenë i ndërthurur me aksionin poli-tik, sepse kemi dashur të tregojmë se populli i Kosovës nuk e duron më këtë gjendje.

baton Haxhiu: pastaj ka qenë një periudhë e rëndë, kur shumë udhëheqës të lëvizjes së armatosur u goditen...Kadri Veseli: Ka qenë janari ivitit ‘97, pra kur u vra Zahir Pajaziti.

Kjo ka qenë ndër goditjet më të rënda, duke pasur parasysh se Za-hir Pajaziti ka qenë një ndër motorët e lëvizjes çlirimtare dhe kjo ka qenë humbje e madhe për ushtrinë tonë. Por, edhe kemi pasur fat, pasi që këto humbje na fuqizuan. Në këtë kontekst ka ndikuar edhe bur-rëria e atyre tri familjeve, të cilat na lejuan neve si Shtab i Përgjithshëm të themi se ata njerëz janë vrarë si pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Kjo për ne kishte domethënie të madhe, duke pasur parasysh rrethanat absurde që na përcillnin.

baton Haxhiu: një pjesë e udhëheqësve edhe u burgosën në atë kohë...Kadri Veseli: U burgos një nga shtyllat e UÇK’së, Nait Hasani, ashtu

sikurse edhe shumë djem tjetër.


15

baton Haxhiu: nait Hasani ka qenë Komandat i uÇK’së për Kosovë?Kadri Veseli: Ai ka qenë një nga njerëzit kryesorë të UÇK’së, nuk

mund të them Komandant.

baton Haxhiu: Kur u shqiptuan dënimet në qershor të vitit ‘97, ju vendoset t’i intensifikonit sulmet. ndodhën luftimet më 26 nën-tor 1997 dhe më 28 nëntor 1997, uÇK doli publikisht...Kadri Veseli: Edhe pas rënies së këtyre dëshmorëve, ne kemi vazh-

duar aktivitetin tonë. Dua të them se pas shkurtit ’97 ka qenë një peri-udhë tragjike, thyerja e depove në Shqipëri, ajo kriza nacionale. Por, në të njëjtën kohë u arrit të merret një pjesë e atij armatimi që ishte i domosdoshëm për luftën e armatosur.

baton Haxhiu: i keni blerë ato armë apo ju janë dhuruar?KadriVeseli: Do të flas fare hapur. Në çdo mënyrë ne kemi dashur ta

zhvillojmë luftën. Shteti Shqiptar ka ndihmuar, por edhe kur ka pasur nevojë, i kemi blerë. Po kthehem te dalja publike e UÇK’së. Ajo ka qenë një dalje shumë natyrale, pasi që në atë kohë njerëzit tonë kishte 2-3 muaj që dilnin publikisht në atë rajon dhe popullata i njihte.

baton Haxhiu: Mos harroni se partitë politike këtu ju konsidero-nin njerëz të udb’së...Kadri Veseli: Nuk dua të futem në rrethanat e deklarimeve që janë

bërë. Le të jetë në ndërgjegjen e secilit se si na ka quajtur. Ne kemi qenë pjesë e popullit. Nganjëherë kemi mirëkuptim, se, ndoshta, nga frika e asaj kohe kanë dalë ato deklarime. Ata e kanë ditur shumë mirë se kush jemi ne, po flas për kontaktet jashtëzakonisht institucionale me insti-

Baton Haxhiu

16

tucionet e Kosovës për këtë periudhë. Liderët e rezistencës paqësore në atë kohë e kanë ditur shumë mirë se kush jemi ne, për shkak se kanë pasur kontakte me ne.

baton Haxhiu: Ka pasur kontakte edhe ish-Kryeministri bu-koshi...KadriVeseli: Jo, ai përmendet me qenien e Komandantit Legjendar

në Shqipëri. Ju përmendët Mehmet Krajën, i cili ka qenë Përfaqësues i Qeverisë së Kosovës në Tiranë. Pastaj takimi i Adem Jasharit me Ru-govën... Shiko, nuk duhet të futemi në spekulime, po flas për një takim në vitin ‘92, ndoshta mund të jetë edhe ‘93, mund të gaboj... Por, kush ka dashur ta dijë, e ka ditur se kush jemi ne.

baton Haxhiu: dalja e uÇK’së krijoi një atmosferë tjetër në Kosovë. tabori i paqes, në një mënyrë apo tjetër, e përfundoi mi-sionin. por, ajo goditja më e madhe uÇK’së i vjen në janar dhe mars të vitit ‘98. a keni besuar se serbia do të jetë aq e ashpër dhe aq gjenocidale me Familjen Jashari dhe çfarë domethënieje ka pasur për ju atëherë?Kadri Veseli: Së pari, me lejoni t’ju korrigjoj. Asnjëherë, në asn-

jë rast, veprimtaria jonë nuk ka pasur për qëllim ta sfidojë lëvizjen e rezistencës paqësore. Ne, në fakt, e kemi pasur një mision: çlirimin e Kosovës. Historianët do ta tregojnë më së miri këtë. Po dalim te janari dhe marsi ‘98, kur sulmohet Familja Jashari dhe në mes të janarit dhe marsit, është shkurti kur bëhet një masakër shumë e rëndë në Likoshan. Ne kemi qenë të vetëdijshëm për rrethanat dhe rrezikshmërinë që kemi pasur. Është gabim të mendojë dikush se e kemi bërë vetëm pse kemi pasur dëshirë. Por, ka qenë një çmim që është dashur të paguhet.


17

Ka qenë një çmim që dikush është dashur të tregojë se këtu është di-kush që i thotë Serbisë: “Mjaft dhe Ndal”. Ky çmim është paguar me një sakrificë shumë të madhe të të gjithë atyre familjeve, duke specifikuar Familjen Jashari. Por, askush mos të mendojë se dikush e sakrifikon me dëshirë familjen e tij, por me vetëdije futet në rezistencë të një të keqeje, kundër dikujt që dëshironte të tjetërsonte dhe të zhdukte nga toka jote.

baton Haxhiu: Kemi një masivizim të uÇK’së. dihet se çfarë ka ndodhur, por nuk e dinë se Kadri Veseli ka qenë një prej njerëzve kryesorë të uÇK’së dhe që ka qenë zyrtarisht pjesë e delegacionit të Kosovës në rambouillet...Kadri Veseli: Unë kam qenë Këshilltar për Siguri i Delegacionit

të Kosovës në Rambouillet. Në fakt, unë kam koordinuar një grup të këshilltarëve që kemi pasur, të cilët kanë qenë vendorë dhe nga Shtetet e Bashkuara e nga Shqipëria... Kanë qenë Dino Hasanaj, Shinasi Rama, por nuk duhet harruar edhe një burrë jashtëzakonisht meritor që është Vladimir Prela, që më pas ka qenë edhe Ambasador në Prishtinë. Pastaj ka qenë një vajzë, ja kam harrur mbiemrin. Ajo vinte nga SHBA dhe quhej Afërdita, më duket. Pastaj edhe Agim Çekun e kemi marrë në Paris.

baton Haxhiu: agim Çeku ka qenë kontakti juaj personal edhe më herët?Kadri Veseli: Është e vërtetë, pas kontakteve që kemi pasur me vël-

lain e tij, i cili ka qenë një nga aktivistët tanë në Zvicër, biem në kontakt me Agim Çekun. Në mos gabofsha, ai vjen në korrik ose gusht ‘98 në Shqipëri dhe takohemi me të. Me Çekun, unë dhe Hashim Thaçi kemi

Baton Haxhiu

18

mbajtur takime të shpeshta. Jemi takuar në Zvicër, në Itali, në Sllove-ni... Ai është shprehur i gatshëm t’i bashkohet luftës, pasi që ne kishim nevojë për njerëz profesionistë, për njerëz të cilët kishin dijeni dhe guxim për të luftuar. Ai ka qenë i gatshëm të vijë shumë më herët, po flas për periudhën tetor-nëntor, por kishte disa probleme individuale të cilat ia shtynë ardhjen në Kosovë.

baton Haxhiu: pra, delegacionit në rambouillet iu bashkua edhe agim Çeku?Kadri Veseli: Po, unë thashë se ne kemi qenë shumë herë në kontakt

me Agim Çekun. Bisedimet në Rambouillet janë zhvilluar në rrethana shumë të vështira...

baton Haxhiu: Ju keni qenë shumë i ashpër edhe ndaj dokumen-tit të sigurisë që ju është ofruar në rambouillet...Kadri Veseli: Jo, do të flas nga konteksti kohor në të cilin kemi qenë.

Refuzim nuk ka qenë, se po të ishte ashtu, ashtu do të mbetej. Ne kemi pasur shqetësimin se të trumbetosh për një Kosovë të pavarur dhe në të njëjtën kohë të pranosh që në Kosovë të lejohet sovraniteti i të ashtuquajturës Jugosllavi ka qenë shqetësim për ne. Ne jemi futur në Kosovë, kemi pasur një barrë të madhe, në ‘98 dhe ‘99 janë vrarë me qindra njerëz, kanë pësuar më mijëra familje.

baton Haxhiu: a e keni pasur parasysh se sa e fortë ka qenë ser-bia?Kadri Veseli: Më i fortë çdoherë në luftë është vullneti i popullit. Ky

ka qenë gabim i shumë njerëzve që i kanë llogaritur numrat e tankeve dhe armatimin e Serbisë. Më i fortë se çdo tank ka qenë vullneti i ush-tarëve tanë. Po e them një fakt. Jam shumë i sigurt se kur na kanë më-


19

syrë në Llapushnik, më shumë ka pasur tanke të pushtuesit sesa që kemi pasur ne predha të ashtuquajtura 500’she.

baton Haxhiu: të kthemi te fundi i rambouillet. Ju keni qenë të bindur se dokumentet që po nënshkruanit do të mirëpriteshin edhe në terren?Kadri Veseli: Kjo ka qenë edhe arsyeja që tentohet të krijohen keqk-

uptime. Ne kemi kërkuar dy javë. Unë po e them publikisht, këtë e ka thënë edhe Hashim Thaçi, nuk do të pranonim që të mbeteshin disa bashkëluftëtarë tonë nëpër male në emër të vazhdimit të kauzës, dhe ne të pranonim një marrëveshje. Ne kemi thënë se i duam dy javë kohë për të biseduar me njerëzit tanë në terren. Ne i kemi pasur njerëzit jashtëzakonisht të kuptueshëm. Kur jemi kthyer, jemi takuar në Obri me tre komandantë zonash, nuk do t’i përmend me emër. Dhe, a e dini se çka na ka thënë njëri prej tyre? Kur kemi dalë nga takimi, ai ka thënë: “Nëse ju nuk do ta pranonit, as ne nuk do ta pranojmë mar-rëveshjen, por nëse ju e pranoni, edhe ne do ta pranojmë. Jemi futur bashkë në luftë dhe bashkë do të dalim”. Ky ka qenë vendim unanim i të gjithë komandantëve të zonave dhe atëherë për ne ka qenë më e lehtë. Nuk është e lehtë të luftosh një jetë të tërë dhe në fund ta përfundosh me turp. Atë nuk do ta pranonim kurrë. Më parë do ta pranonim vdek-jen sesa fundin me turp.

Baton Haxhiu

20

baton Haxhiu: pas rambouillet filluan bombardimet e na-to’s. Ju keni qenë njeriu kryesor i uÇK’së për t’i dhënë nato’së shënjestrat që duhej të goditeshin...Kadri Veseli: Ne fakt, në atë kohë kemi pasur një partneritet shumë

të mirë me shërbimet inteligjente të vendeve perëndimore. Kemi vazh-duar atë bashkëpunim posaçërisht në targetimin e caqeve të armikut, të cilat kanë qenë vendimtare për shpëtimin e dhjetëra njerëzve. Ai targetim që e kemi bërë ne, ka ndihmuar të goditet armiku dhe në të njëjtën kohë të mos shkatërrohen caqet vitale ekonomike të vendit.

baton Haxhiu: e keni harruar ndonjë target... ose çfarë do të donit të shkatërrohej, po ta kishe fuqinë?Kadri Veseli: Çdoherë njeriu më pas mendon se disa gjëra do të

mund t’i kryente më mirë. Mirëpo, për asgjë nuk jemi penduar. Përkun-drazi, jemi krenarë.

baton Haxhiu: na thoni historikun e sHiK’ut. a nis me nato’n, nis më herët apo nis me uÇK’në?Kadri Veseli: Themelimin zyrtar SHIK’u e ka në kohën e Qeverisë

së Përkohshme. Duhet pasur parasysh se në të gjitha rrethanat që kemi vepruar, ne kemi pasur nevojë për informacione, për arsye se përmes informacioneve, ne kemi bërë veprimet tona dhe njëkohësisht edhe mbrojtjen tonë.

baton Haxhiu: por është dashur të keni njerëz të shkolluar, z. Ve-seli...Kadri Veseli: Besoj se kanë qenë njerëz, së pari të përkushtuar për

vendin e vet, por edhe të shkolluar. Ata janë shkolluar në shkollat të


21

cilat i kanë shërbyer interesit të atdheut, nga të gjithë ata që kanë qenë në përkrahje të kauzës sonë kombëtare.

baton Haxhiu: Kur fillon historiku i sHiK’ut?Kadri Veseli: Ju thashë, qysh nga themelimi i UÇK’së ne kemi pasur

nevojë për informacione. Pastaj me kalimin e kohës...

baton Haxhiu: Kur Kadri Veseli është bërë shef i sHiK’ut?Kadri Veseli: Përgjegjësitë ne në fakt i kemi pasur gjatë kohës së

luftës, në periudhën 92-98. Ne kemi pasur Shtabin e Përgjithshëm dhe Shtabin Operativ të UÇK’së. Specifikisht me informacione nuk e kemi pasur atë ndarjen, por jemi marrë të gjithë me gjithçka. Jemi marrë me lidership, me logjistikë dhe me informacione, për arsye se rrethan-at kanë qenë të atilla. Pastaj me kalimin e kohës, pas masivizimit të UÇK’së - po flas për periudhën pas rënies së Komandantin Legjendar. Në atë kohë pjesa më e madhe e kombit ishte e gatshme për luftë. Kurse ne kemi pasur kapacitete shumë të kufizuara për ta armatosur popul-lin. Unë e di, kanë ardhur studentë nga UP’ja, kanë qëndruar me ne për javë të tëra dhe ne nuk kemi mundur t’i armatosim dhe ata janë kthyer në shtëpitë e tyre duke qarë. Në këtë kontekst, pra masivizimi i luftës, shtroi nevojën e specifikimit të detyrave, pra po flas për periudhën 98, mos gabofsha diku në muajin maj të atij viti, pas bisedave që kishim pasur edhe më herët me Agim Çekun, filluam ta bëjmë më profesio-nale strukturën e UÇK’së. Atëherë Agim Çeku - për të mos e harruar as rolin e jashtëzakonshëm të Bislim Zyrapit, i cili si Shef i Shtabit të Përg-jithshëm ka arritur ta strukturojë ushtrinë - kanë filluar të ndërtohen strukturat specifike të UÇK’së, në bazë edhe të strukturës së NATO’s, siç ka qenë G1 dhe G2.

Baton Haxhiu

22

baton Haxhiu: Çka është G1 dhe G2?Kadri Veseli: G2 ka qenë Drejtoria e Shërbimit Informativ të

Kosovës. Ky vendim është marrë në qershor të vitit ‘98...

baton Haxhiu: Kur ju kam takuar unë, në maj të vitit ‘98, a keni qenë ju në atë kohë shef i sHiK’ut?Kadri Veseli: Jo, zyrtarisht, atëherë kam qenë anëtar i Shtabit të

Përgjithshëm. Por pastaj ne kemi marrë detyra specifike në kuadër të organizimit të ri që kemi bërë.

baton Haxhiu: Cilat kanë qenë përgjegjësitë e sHiK’ut dhe qëlli-met e sHiK’ut në atë kohë?Kadri Veseli: Qëllimi i G2’së ka qenë marrja e informacioneve nga

lëvizjet e armikut. Njëkohësisht G2’ja ka pasur strukturën e vet të ndarë në njësi, brigada, batalione, kompani e deri te njësitë zbuluese, të cilat kanë pasur për detyrë që të marrin informacione për lëvizjet e armi-kut, kanë pasur për detyrë që të bëjnë veprime konkrete në shërbim të luftës çlirimtare, siç është mbrojtja, por edhe atakimi.

baton Haxhiu: Ju thatë që në një kohë keni punuar të gjithë gjithçka. por a ka pasur trajnime dhe kurse për detyra specifike. p.sh. ju a keni bërë kurs për inteligjencë?Kadri Veseli: Të gjithë ne jemi shkolluar, të gjithë jemi përgatitur

me kalimin e kohës. Po flas për shumicën e njerëzve që kanë qenë në strukturat inteligjente, kanë kaluar nëpër trajnime dhe edukime më të avancuara të mundshme, duke filluar nga trajnimet bazike.


23

baton Haxhiu: Kur e keni bërë trajnimin e parë?Kadri Veseli: Trajnimet kanë qenë permanente, por në mënyrë më

zyrtare e kemi bërë në gusht apo shtator të vitit 98 - nuk po specifikoj në cilin vend, kur kemi filluar trajnimin e rreth 20 djemve të rinj...

baton Haxhiu: Vend europian, besoj...Kadri Veseli: Shumica e atyre të rinjve kanë qenë studentë ose in-

telektualë të rinj, pjesa dërrmuese e tyre kanë qenë udhëheqës të lëvizjes studentore.

baton Haxhiu: a e keni ruajtur këtë bërthamë më vonë? Kadri Veseli:Kjo në fakt ka qenë bërthama e Shërbimit Informativ

të Kosovës.

baton Haxhiu: a e keni vazhduar më vonë shkollimin e oficerëve të sHiK’ut?Kadri Veseli: Shkollimi ka vazhduar në mënyrë permanente me

specifika të caktuara. Për të mos e ngarkuar opinionin publik, ato janë trajnime të veçanta për specifika të caktuara.

baton Haxhiu: e di se ndoshta është e vështirë të merren shumë informata nga ju, duke pasur parasysh detyrën që keni ushtru-ar...Kadri Veseli: Unë do të jem aq transparent sa më lejon puna që kam

bërë.

Baton Haxhiu

24

baton Haxhiu: atëherë, a ka pasur grupe të tjera dhe ku janë tra-jnuar ato?Kadri Veseli:Trajnime dhe edukime ka pasur në mënyrë permanen-

te. Nuk d të ishte fer sikurse tash të përmend vendet ku janë bërë tra-jnimet.

baton Haxhiu: në vitin ‘99, a keni kontaktuar ju me shërbimet inteligjente të vendeve të nato’s?Kadri Veseli:Ne kemi kontaktuar me një pjesë të madhe të shërbi-

meve inteligjente të vendeve të ndryshme. Pastaj, me kalimin e kohës, edhe me vetë NATO’n.

baton Haxhiu: Gjatë kohës së luftës, a keni pasur kontakte me shefa të shërbimeve inteligjente nëpër male apo në vendet e tjera? Kadri Veseli:Duhet pasur parasysh se ne kemi kaluar - siç thotë

populli – nëpër birë të gjilpërës. Legjitimimi i luftës sonë nuk ka qenë aq i lehtë. Ne kemi kontaktuar me të gjithë ata që kemi mundur të kontaktojmë. Fatmirësisht ka pasur interesim shumë të madh edhe nga partnerët, të cilët na kanë ndihmuar, na kanë këshilluar dhe na janë gjendur afër në momentet më të veçanta.

baton Haxhiu: nëse më kujtohet mua, diçka pak para përfun-dimit të luftës, ju keni qenë në Francë? Kadri Veseli: Specifikisht unë kam lëvizur anekënd vendeve euro-

piane. Unë kam qenë njeri i hapur dhe kam dëshiruar partneritet me shumicën e shërbimeve.


25

baton Haxhiu: sa ka zgjatur trajnimi i oficerëve të sHiK’ut? Kadri Veseli: Trajnimet bazike zakonisht janë gjashtëmujore. Pastaj

janë specifikat për secilin aspekt të punës për të qenë profesional. Po flas për oficerë të vërtetë të shërbimeve inteligjente, për njerëz që i tra-jtojnë me seriozitet të gjitha informatat që vijnë. Nëse gjatë luftës di-kush do të na jepte ndonjë informatë që të targetohet një objekt i cak-tuar dhe ne mos ta kishim trajtuar atë informatë, çfarë do të ndodhte nëse në atë objekt do të kishte civilë? Pra, çdo informatë duhet trajtuar.

baton Haxhiu: dëshiroj të di për veprimtarinë e sHiK’ut në rajon? pra në Maqedoni, Mal të Zi, serbi dhe shqipëri...Kadri Veseli: Interesi ynë ka qenë për të pasur raporte të mira. Pro-

paganda më e madhe, posaçërisht në periudhën 1999-2003, ka qenë se ne pretendojmë ta bëjmë Shqipërinë e Madhe. Dhe luftërat që janë zhvilluar për të drejtat e shqiptarëve në Maqedoni dhe në Luginën e Preshevës, kanë tentuar të interpretohen si pretendime tona nga Koso-va, por edhe nga Shqipëria, si përpjekje për destabilizimin e rajonit dhe krijimin e Shqipërisë së Madhe. Besoj se këto do të na dëmtonin shumë. Ne gjithherë e kemi potencuar të kundërtën, ne gjithmonë kemi thënë se Kosova e ka të ardhmen e vet dhe drejtimin e vet, por shqip-tarët në ato vise ku jetojnë, e kanë përcaktimin e vet përmes përfaqë-suesve legjitimë të tyre. Beogradi është munduar, përmes këtij aduti, që ta bindë bashkësinë ndërkombëtare se po i hapet rrugë shkatërrimit të disa shteteve, siç ka qenë Mali i Zi, si një shtet pak më specifik, ose Maqedonisë.

Baton Haxhiu

26

baton Haxhiu: të kthehemi te viti ‘99. Kur ju, jozyrtarisht, keni deklaruar se askush nuk mban më përgjegjësi për veprimet indi-viduale të njerëzve...Kadri Veseli: Ne kemi pasur ndër luftërat më të pastra në kuptimin

e pastërtisë çlirimtare. Individët duhet të jenë të përgjegjshëm çdoherë për veprimet që i bëjnë. Përgjegjësinë e mban secili çka vepron, nëse vepron krye më vete. Ndërkaq, aspektin e përgjegjësisë komanduese, e mban përgjegjësia komanduese.

baton Haxhiu: të shkojmë në vitin ‘99. Ju në lansdowne dhe erly House, ku kemi qenë bashkë në një konferencë goxha të rëndë keni qenë si përfaqësues i sHiK’ut apo i cilës strukturë?Kadri Veseli: Më vjen keq, nuk mund të flasim më shumë për këtë

pyetje. Ju thashë edhe më herët, për vizitat e mia jashtë vendit ose bash-këpunimin që e kam ndërtuar, nuk mund të flas specifikisht, por vetëm në mënyrë të përgjithshme. Ajo është pjesë e një historie që i takon Shërbimit Informativ të Kosovës dhe njerëzit përgjegjës që duhet t’i dinë, i dinë. Thjesht e kemi një obligim edhe të korrektësisë profesio-nale në raport me partnerët.

baton Haxhiu: nëse mund ta dimë, ku i ka pasur zyrat sHiK’u?Kadri Veseli: Është pyetje interesante edhe e nevojshme për mua që

të përgjigjem si Shef i atij institucioni. Përgjegjësinë për t’i marrë ato zyra, mu në qendër të Prishtinës, ka qenë përgjegjësi normalisht e imja. Shumë me vetëdije e kemi ndërmarrë atë hap.


27

baton Haxhiu: pse e zgjodhët pikërisht qendrën e prishtinës, përballë Grandit?Kadri Veseli: Ndoshta edhe e ardhmja e ka treguar se ka qenë ven-

dimi më i mençur që e kemi ndërmarrë. Unë kam mundur të kem zyrë jashtë Prishtinës, në paralagje... Nuk ka qenë ajo problem. Ne kemi ve-pruar për interes të vendit tonë dhe nuk kemi pasur nevojë të fshehim prej njerëzve të vendit tonë. Për korrektësi, zyrat kryesore kanë qenë te Fakulteti i Arteve, kanë qenë zyra të cilat më herët i kanë takuar Kom-binatit Trepça dhe të cilat i kemi shfrytëzuar që nga paslufta e deri në përfundim të misionit.

baton Haxhiu: një zyrë e keni pasur edhe në një kat të ndërtesës ku gjendet sot aleanca për ardhmërinë e Kosovës?Kadri Veseli: Rajoni i Prishtinës në fakt ka qenë i vendosur aty, të

cilin, me ristrukturimet dhe riorganizimet që i kam zhvilluar si shër-bim, kemi vendosur që të tërhiqemi nga aty. Do të thotë nuk ka asgjë spekulative në këtë çështje.

baton Haxhiu: desha t’ju pyes rreth vizitave. a ka pasur zyrtarë të shërbimeve të tjera që ju kanë vizituar në zyrat tuaja?Kadri Veseli: Ne kemi pasur bashkëpunim, partneritet institucional,

me shumicën e faktorëve, të cilët kanë qenë prezentë në Kosovë. Kemi pasur partneritet në baza të reciprocitetit dhe respektit të ndërsjellë me shumicën e shërbimeve inteligjente. Kur e kam përfunduar misionin, kemi pasur bashkëpunim me afërsisht 25 shërbime inteligjente të ven-deve të ndryshme. Kontaktet kanë qenë të drejtpërdrejta në baza të shpeshta dhe kontakte në baza periodike që mund të jenë tremujore, gjashtëmujore... varësisht nga prezenca e tyre. Unë e ndaj kohën më të

Baton Haxhiu

28

mirë nga ajo periudhë, nga ai bashkëpunim dhe jam shumë falënder-ues për të gjithë ato të mira që i kanë bërë ata vendit tonë.

baton Haxhiu: t’jua bëj një pyetje hipotetike. sikur të donin KFor’i dhe bashkësia ndërkombëtare, nuk do të lejonin të funk-sionojë sHiK’u...Kadri Veseli: Më vjen keq se janë zhvilluar shumë spekulime rreth

kësaj teme. Unë do t’ju pyesja juve - A mendoni ju se ne do të sfidonim bashkësinë ndërkombëtare,KFOR’in me 48 mijë veta? Ose UNMIK’un? E them edhe një herë, ne në asnjë rrethanë nuk kemi vepruar pa një bashkëkoordinim. Gjatë gjithë kohës, SHIK’u ka vepruar me emrin dhe siglën e vet zyrtare, në zyrat e veta dhe me lejen e faktorëve ven-dimmarrës. Asnjëherë, as edhe një ditë, nuk do të lejoja të vazhdoj ve-primtarinë time në kundërshtim me faktorët vendimmarrës të bashkë-sisë ndërkombëtare apo ata vendorë. Është shumë me rëndësi aspekti i veprimtarisë sonë - në çdo kohë kemi vepruar legalisht dhe zyrtarisht.

Klan Kosovë: na thoni pra se cili është legaliteti dhe legjitimiteti i sHiK’ut?Kadri Veseli: Legjitimiteti në fakt rrjedh nga misioni që ke. Duhet

bërë një dallim mes legalitetit dhe legjitimitetit. Dua ta marr një shem-bull ndoshta të keq. Legalitet ka pasur Millosheviqi gjatë viteve ’90 këtu. Por ne në bazën e legjitimitetit kemi vepruar dhe e kemi mundur atë. Rrethana të tjera kanë qenë pas vitit 99. Ne e kemi pasur misionin tonë, që ka qenë po ai i UÇK’së - krijimi i Shtetit të Kosovës. Unë, në Kosovën për të cilën kam luftuar, nuk do të lejoja që të isha ilegal.


29

baton Haxhiu: a mund të flisni për financimin e sHiK’ut. edhe për këtë çështje është bërë debat...Kadri Veseli: Kjo është pjesa me e ndjeshme, pasi që janë mundu-

ar të ndërtohen spekulime rreth kësaj. Ne kemi pasur financim më të rregullt - më vjen keq që duhet ta them - sesa që ndoshta kanë sot disa institucione. Më vjen keq se nuk mund të flas më shumë rreth kësaj çështjeje tash, por kemi pasur financim të rregullt. Ne nuk jemi varur fare nga donacionet si mendon dikush.

baton Haxhiu: nëse guxoj të spekuloj, a kanë mundur t’ju finan-cojnë shërbimet simotra, për shkak se kanë pasur interes të bash-këpunojnë me juve? Kadri Veseli: Ne kemi vepruar për interesin e vendit tonë. Ky ka

qenë qëllimi primar. Ne nuk do të lejonim të shndërroheshim në servis të ndonjë shërbimi tjetër. Por ne kemi pasur partneritet me shërbimet e tjera.

baton Haxhiu: a keni vepruar vetëm në Kosovë apo edhe jashtë Kosovës?Kadri Veseli: Në Kosovë kemi vepruar, por edhe atje ku janë dëmtu-

ar interesat e Kosovës.

baton Haxhiu: Cilat kanë qenë departamentet e juaja? Kadri Veseli: Ne kemi pasur kapacitete të kufizuara, për hir të kor-

rektësisë. Ne kemi pasur numër të kufizuar të njerëzve. Edhe në shër-bimet inteligjente të cilat krijohen tash, nuk është përcaktuese për suk-sesin e tyre numri i oficerëve. Nuk është i rëndësishëm kuantiteti, por kualiteti. Një shërbim inteligjent duhet të ofrojë kapacitete morale dhe intelektuale për të thithur informacione për të cilat ka interes vendi. Në

Baton Haxhiu

30

këtë mënyrë, ne kemi pasur numër të kufizuar njerëzish. Kemi pasur katër drejtori - ka qenë Drejtoria e Informacionit dhe Analizës, Drejto-ria e Antiterrorit, Drejtoria Kundër Krimit të Organizuar dhe Drejto-ria e Counterintelligences, e cila ka pasur më tepër karakter mbrojtës. Kemi punuar në mënyrë permanente, sistematike, me njerëz të cilët kanë qenë shumë transparentë, emrat e të cilëve mund t’i përmend edhe këtu, nuk është fare problem.

baton Haxhiu: përmendët drejtorinë e Counterintelligences. Ka të bëjë kjo me njerëzit që kanë punuar në shërbime... Kadri Veseli: Kjo ka të bëjë me mbrojtjen që i bën vendit tënd,

mbrojtjen rreth depërtimeve apo influencimeve negative të veprim-tarisë. Por në të njëjtën kohë, duke pasur parasysh edhe përvojën që e kemi pasur, në kuadër të këtij departamenti janë trajtuar edhe njerëzit që kanë punuar në ish strukturat inteligjente.

baton Haxhiu: a i keni trajtuar njerëzit e ish-udb’së dhe sa prej tyre janë thirrur në informim? Gjithnjë nëse janë trajtuar... Kadri Veseli: Po, janë trajtuar.

baton Haxhiu: pra, këtë po e pranoni, mund të flisni për këtë temë?Kadri Veseli: Unë do të pranoj gjithë atë që nuk e dëmton interesin

qytetar. Unë mund të flas se janë trajtuar, mund të flas se kemi pasur një punë jashtëzakonisht të leverdishme me ta dhe se këta njerëz - të cilët në një kohë i kanë shërbyer një regjimi të caktuar për shkak të momentit kohor - askush nuk mund t’i fajësojë. Koha ka kaluar. Ata janë një thesar, një thesar nacional, i cili duhet trajtohet dhe i cili është trajtuar besoj shumë mirë nga ne.


31

baton Haxhiu: personalisht, ju e keni marrë dikë në pyetje?Kadri Veseli: Jo. Por diku 200 veta që kanë punuar në Shërbimin

Inteligjent Jugosllav, pjesa dërrmuese e tyre shqiptarë, por edhe turq, boshnjakë e serbë, i kemi trajtuar. Ata njerëz kanë dhënë informaci-one shumë interesante, informacione që i kanë shërbyer këtij vendi. Askush nuk ka të drejtë - bëj thirrje edhe publike - që t’i trajtojë ata në mënyrë jodinjitoze. Nuk po them për t’i bërë heronj, nuk po them t’iu jepet medalje, por po them të trajtohen në mënyrë njerëzore, e jo të fajësohen për diçka që ka kaluar.

baton Haxhiu: a ju kanë ndihmuar këta njerëz që të keni infor-macione të duhura për shërbimin inteligjent serb dhe për vep-rimet e tyre?Kadri Veseli: Mund të them se kanë ndihmuar jashtëzakonisht

shumë. Duhet thënë se shumica e problemeve në Kosovë vijnë nga shërbimet sekrete serbe. Po flasë “në shumës”, për arsye se nuk po flas vetëm për BIA’n - trashëgimtaren e UDB’së, apo për KOS’in - shërbimi ushtarak jugosllav. Në rrethanat e mëvonshme, ne kemi konstatuar se në Kosovë kanë vepruar edhe organizatat paramilitare ose i ashtuqua-jturi Sigurim Publik.

baton Haxhiu: a iu keni besuar informatave që keni marrë? dhe, a kanë pasur mundësi ata që ta dëmtojnë dikë?Kadri Veseli: E thashë edhe një herë - varet shumë nga njerëzit të

cilët kanë informacione, ata të parët duhet që mos t’i përdorin ato in-formacione për ta dëmtuar dikë. Aspekti i dytë është se nuk paravlen çfarë informacionesh ju jepni, pasi që në shërbimet inteligjente pro-fesionale ato informata i nënshtrohen procedurës së verifikimit. Ne

Baton Haxhiu

32

kemi bashkëpunuar me ata në baza vullnetare. Ata janë lajmëruar te ne ose iu jemi afruar përmes miqve të tyre. Ka pasur raste kur nuk kanë pranuar dhe ne kemi thënë OK. Ka raste kur fillimisht nuk kanë pranuar, por më vonë kanë ardhur vetë. Por duhet thënë se ata na kanë ndihmuar shumë, posaçërisht për t’i neutralizuar veprimet e shërbi-meve inteligjente serbe.

baton Haxhiu: po, shërbimet e tjera ju kanë ndihmuar në punën tuaj? bie fjala, a keni marrë ju informacione nga beogradi, nga Maqedonia, Mali i Zi... Kadri Veseli: Ndoshta bëre shaka për Beogradin. Shyqyr, se nuk

kemi marrë bomba nga ata.

baton Haxhiu: po ju i keni pasur njerëzit tuaj atje... Kadri Veseli: Unë do ta them fare qartë - ne kemi arritur, si Shërbim

Informativ i Kosovës, me sukses të plotë që të depërtojmë në kabinetet më të larta të lidershipit serb, po flas për Kabinetin e Presidentit dhe Kryeministrit.

baton Haxhiu: të cilëve?Kadri Veseli: Kemi depërtuar në Kabinetin e Koshtunicës, në kohën

kur ka qenë në atë post, dhe në Kabinetin e Tadicit.

baton Haxhiu: Kjo intervistë do të përkthehet, z. Veseli...Kadri Veseli: Jam shumë i sigurt se burimet e informacionit janë

shumë të sigurta.

baton Haxhiu: Ju po thoni se keni marrë materiale nga serbia? Kadri Veseli: Ne kemi marrë materiale edhe nga Serbia, me thasë.

Ata e kanë pasur një krizë dhe ne kemi depërtuar deri te kokat më


33

të larta. Nëse ata duan, unë këtë mund edhe t’ua dëshmoj. Ne jemi futur në çdo skutë të tyre. Veçanërisht gjatë periudhës 2003-2006, ata kanë pasur krizë të madhe, luftë të madhe mes vete dhe kanë pasur një mosbesueshmëri të madhe mes vete, të cilën ne e kemi shfrytëzuar jashtëzakonisht mirë. Por në asnjë rast dhe në asnjë moment nuk i kemi shfrytëzuar ato informata për rrethana të caktuara që nuk kanë qenë në interesin nacional.

baton Haxhiu: a do të skuqet dikush për të bërat e tij në Kosovë? pasi që ju po thoni se janë marrë informacione me thasë...Kadri Veseli: Për të skuqjen ose përgjegjësinë, mund të them se

është në të mirën e atyre njerëzve që kanë gabuar në jetë që t’iu afrohen institucioneve kosovare për t’i ndihmuar ato dhe për mos ta mbajtur barrë të kaluarën.

baton Haxhiu: Çfarë ka në ato dokumente? nuk po kërkoj specifi-ka...Kadri Veseli: Çdoherë për çdo vend e rëndësishme është që të ndalet

veprimtaria e dëmshme e njerëzve. Kjo është kryesore. Nuk merren in-formacione që dikush ka bërë një të keqe, e hajde tash të shkojmë ta shantazhojmë. Kjo është e turpshme dhe e dënueshme. Unë po i inku-rajoj të gjithë ata njerëz që ta vazhdojnë bashkëpunimin me institucio-net e reja, sepse kanë edhe kushte më të mira, kanë mbrojtje edhe më të mirë institucionale. Ata duhet të skuqen vetëm nëse nuk e tregojnë atë realitet që ka ndodhur.

baton Haxhiu: Megjithatë, menjëherë pas luftës kemi pasur dy vrasje publike - selim broshën dhe ibush Kllokoqin. Ju po thoni

Baton Haxhiu

34

se këta njerëz janë thesare. si është e mundur që ju nuk keni pa-sur mundësi që ata njerëz t’i ruani?Kadri Veseli: Jemi duke folur për rrethana të tranzicionit të rëndë

që e kemi kaluar. Fatmirësisht, duke iu falënderuar pjekurisë së këtij populli, kemi tejkaluar faza të rënda. Është e vërtetë. Ne e kemi pasur në trajtim edhe Selim Broshën. Kemi punuar edhe me Ibushin. Nuk janë vetëm këta dy që janë vrarë. Njerëzit e këtij kontingjenti të madh që kanë punuar me ne, kanë pasur gjithnjë shqetësim “frikohemi nga ata të ashtuquajturit patriotë që e dimë ne se çfarë kanë bërë”. Këtë e kanë pasur frikën më të madhe.

baton Haxhiu: Kjo është një sentencë interesante. Ju po më thoni se njerëzit që bëhen shumë patriotë pas luftës janë më të rrezik-shëm.Kadri Veseli: Nuk e them atë. Por ka një rregull natyrore se ai që i

jep zor më së shumti, e ka mizën pas veshi. Unë nuk dua ta përgjithësoj këtë. Por, realisht, shqetësimi i atyre njerëzve ka qenë që njerëz të cilët kanë pasur një implikim të caktuar dhe shoqëria që i njeh si patriotë, mund t’i rrezikojnë. Unë nuk e kuptoj pse është dashur të vriten. Ata që e kanë bërë këtë, kanë gabuar dhe do të gabojë kushdo që i ngac-mon. Ata janë më kriminelë, pavarësisht se çfarë arsyeje kanë. Ne kemi informacione për njerëz që jetojnë në Kosovë, të cilët kanë bërë shumë sende të këqija.

baton Haxhiu: po kthehemi te vrasjet e pasluftës. unë personal-isht kam kontaktuar me ju pas luftës për dy çështje. për murin e Mitrovicës, që ka qenë një prej punëve tuaja më të suksesshme që unë e konsideroj, por gjithashtu kam kontaktuar edhe për vras-


35

jet. të cilat që mund të konsiderohen politike. pse nuk zbardhen këto vrasje dhe çka janë realisht këto vrasje, sepse nganjëherë në mënyrë të qëllimshme implikohet sHiK’u.Kadri Veseli: Nuk mendoj se muri ka qenë pjesa më e suksesshme.

Mendoj se vendosja e Kosovës në përkrahje globale në luftë kundër së keqes është suksesi më i madh i Kosovës. Nuk e bëj këtë për të lavdëruar institucionin të cilin e kam udhëhequr, por ajo besoj se ua ka dhënë go-ditjen më të madhe atyre që kanë pretenduar, posaçërisht shtetit serb, ta shndërrojnë Kosovën në çerdhe të terrorizmit. Duhet pasur para-sysh se kemi kaluar nëpër një transicion shumë të rëndë. Jemi me fat që jemi duke kaluar pa trauma të rënda, të cilat kanë ndodhur në shumën e rasteve gjatë transicionit. Edhe në regjion, duke përfshirë Shqipërinë, Maqedoninë. Sulmi ndaj Presidentit maqedonas dhe vrasja e Kryem-inistrit serb. Por do të rikthehem të vrasjet të cilat kanë ndodhur si një pjesë e shëmtuar e kësaj historie të transicionit. E di se ka shumë spekulime. E di se ka shumë manipulime. Por, jam i vetëdijshëm për atë dhe do ta them publikisht. Puna më e mençur e cila mund të bëhet në këtë drejtim është që ky aspekt shumë sensitiv që ka të bëjë me jetën e njerëzve, janë shkatërruar familjet, janë goditur pabesisht, thjesht të zbardhen në mënyrë ligjore. T’iu jepet mundësia organeve profesionale të investigimit dhe gjyqësisë që t’i trajtojnë dhe t’i çojnë deri në fund. E kuptoj që ka vonesa shumë të mëdha, por assesi nuk do t’ia lejoj vetes që të luajnë me këto akte të rënda të krimit. Të luajnë pingpong. Ta akuzojmë njëri-tjetrin dhe të shndërrohemi në një shoqëri akuzuesish dhe të akuzuarish. E, në fund, pas një interesi momental të cilin mund ta kemi, ta harrojmë atë punë. Ka dhjetë vjet që kanë ndodhur këto raste shumë të rënda dhe ende nuk kemi zbardhje të tyre.

Baton Haxhiu

36

baton Haxhiu: a keni marrë informacione periferike ose të fak-tuara për këto vrasje dhe a keni shënime se çfarë ka ndodhur?Kadri Veseli: Nuk dëshiroj të spekuloj. Është e një natyre komplekse

e qëllimeve prapa të cilave kanë mundur të ndodhin dhe të individëve të cilët i kanë kryer. Por mund të them një gjë - le të mos gëzohet askush se e ka marrë në qafë dikë dhe nuk do të zbulohet. Ka pasur spekulime edhe në emër të institucionit tim, por nuk dëshiroj të futem në lojën e manipulimeve. Ata të cilët pretendojnë për të udhëhequr këtë vend, ata të cilët pretendojnë të bartin primatin në politikë, po flas për të gjitha strukturat, me respekt shumë të madh ndaj tyre, ata duhet t’u japin ndihmë organeve investiguese dhe gjyqësore. Unë besoj shumë, por edhe e di se ka shumë informacione, ka prova materiale, ka pista të cilat identifikojnë aktin, kryesit e aktit të krimit dhe bartësit e tyre. Vetëm duhet t’u jepet kohë dhe hapësirë organeve profesionale hetuese dhe gjyqësore dhe në të njëjtën kohë vullneti politik duhet të jetë që të shkohet deri në fund. Nuk është diçka e madhe të nxirret ligji i veçantë. Në Itali e kemi ligjin anti-mafi, i cili i ndihmon edhe dëshmi-tarët që kanë mundur të jenë edhe të implikuar në raste, t’u japë njëlloj imuniteti. Këto mund të shndërrohen në kancer të shoqërisë kosovare. Çdoherë në këto dhjetë vjet janë përdorur dhe përdoren si kanosës i një konflikti.

baton Haxhiu: Ju thatë se ka pista, ka informacione. Këto infor-macione kujt ia keni dhënë?Kadri Veseli: Dëgjo! Unë jam duke folur dhe nuk di të spekuloj.

Unë po flas për informacionet e institucioneve zyrtare, të cilat e kanë përgjegjësinë të investigojnë dhe t’i zbardhin këto raste. Edhe diçka. Nuk është mirë, për hir të atyre familjeve që kanë pësuar dhe të atyre


37

njerëzve, të spekulohet me këto raste. Nuk fiton askush prej kësaj. E rëndësishme është që ato të zbardhen dhe fajtori të dalë para drejtë-sisë. Por, është gabim shumë i madh nëse mendohet se dikush mund të linçohet vetëm me spekulime të tilla.

baton Haxhiu: atëherë të kthehemi te një rast shumë i veçantë, daljes së një njeriu, një pretenduesi se ka qenë anëtar i sHiK’ut - nazim bllaca. a ka qenë ky njeri anëtar i sHiK’ut?Kadri Veseli: Jo, nuk ka qenë kurrë. As ai, as njerëz përreth tij. Per-

sonalisht kam qenë edhe i prekur edhe i befasuar kur dalin nëpër tele-vizione dhe aty dhe po e shfrytëzoj këtë moment t’i pyes pse nuk kanë treguar më herët se kanë dashur të më vrasin shërbimet sekrete serbe. Nuk dua të spekuloj a është psikopat, a është kriminel apo ka probleme të borxheve, kjo për mua ka pak rëndësi. Me rëndësi është që ai trajto-het seriozisht nga organet hetuese. Është me rëndësi se nuk është mirë të manipulohet me gjëra të tilla, për arsye se e shqetëson një komb të tërë. Me rëndësi është që ai të tregojë të vërtetën. Nëse e ka marrë në qafë dikë, nuk do të mund t’i ndihmojë askush. Ka një dënim që vjen nga ligji, po një dënim është edhe më i madh që këta njerëz do të jeto-jnë me këto sende që i kanë bërë, gjithë jetën. Mos të mendojnë se do të mund të jetojnë një jetë të qetë. Rasti “Bllaca” asnjëherë nuk ka qenë në Shërbimin Informativ të Kosovës. Ata që e kanë mësuar, realisht janë munduar të jenë profesionistë por nuk kanë mundur të jenë shumë profesionalë dhe besoj se e kanë marrë rezultatin e vet.

baton Haxhiu: a ka pasur njësit ekzekutues në sHiK?Kadri Veseli: Nuk ka pasur kurrë. Shërbimi Informativ i Kosovës

ka qenë një institucion informativo-gjurmues. Që nga themelimi, e

Baton Haxhiu

38

kemi pasur të sanksionuar të mos kemi element ekzekutiv. Kanë pasur dëshirë disa të paraqiten, të mundohen të keqpërdorin. Asnjëherë, në asnjë rrethanë, njerëzit që kanë punuar në institucionin të cilin unë e kam udhëhequr, nuk kanë pasur të drejtë të thonë unë jam në SHIK. Nëse ti deklarohesh se je punëtor i Shërbimit – ti je out. Nuk mund të jesh në shërbim dhe të demonstrosh transparencë, as të bësh market-ing politik. E ka një çmim kjo punë.

baton Haxhiu: përmenden dy njerëz aty. azem syla dhe xhavit Haliti si njerëz të sHiK’ut, në hierarkinë e lartë.Kadri Veseli: Azem Syla dhe Xhavit Haliti e kanë jetërrefimin e

vet. E kanë punën e vet. Po e them me përgjegjësi. Në asnjë moment, në asnjë rrethanë nuk kanë qenë punëtor të SHIK’ut. As si punëtor, e as të implikuar. Vetëm nëse dikush mund të ndodhë t’i keqpërdor relatat që i kemi pasur gjatë luftës. Ata kanë qenë anëtarë të Shtabit të Përgjithshëm të UÇK’së. Rasti “Bllaca” duhet të trajtohet në mënyrë shumë serioze. Nuk duhet lejuar që në rrethana të krizave të cilat i kemi në procesin e njohjes së Kosovës ta destabilizojmë atë ose të ka-lojmë në konflikt.

baton Haxhiu: a ju ka thirrur dikush, z. Veseli, që të jepni men-dim për këtë rast?Kadri Veseli: Jo. Unë e ndiej veten të fyer njëjtë, edhe pse nuk ma ka

përmendur emrin. Në aspektin e investigimit zakonisht shkohet kur përmenden personat. Realisht, këto janë gjëra të dëmshme.


39

baton Haxhiu: a ju ka ndodhur të dëgjoni për individë pas luftës që thirren në emër të sHiK’ut, që flasin në emër të sHiK’ut, por nuk kanë qenë pjesëtarë të tij?Kadri Veseli: Natyra e njerëzve të tillë, spekulative, njerëz të dobët

nga morali, kanë nevojë për një forcë. Gjithmonë ka kësi njerëzish. Ata e gjejnë një moment. Kur s’ka qenë Shërbimi, pas luftës janë thirrur si polici sekrete, polici ushtarake, pastaj Shërbimi. Tash Zoti e di çfarë do të përdorin. Ajo çka është kryesore, si në të kaluarën, si tani, njerëz të tillë duhet të denoncohen tek organet e rendit. Njerëz të tillë janë njerëz që manipulojnë, njerëz të këqij, njerëz të pasjellshëm dhe të pamoralshëm.

baton Haxhiu: atëherë, të flasim për komunikimin tuaj me njerëz të institucioneve. sa kam unë informacione, ju menjëherë pas luftës keni pasur kontakte me demelion, shefin e parë të un-MiK’ut, pastaj me Kouchner’in, gjeneralin Jackson, me reindar-din, Menzisin e të tjerë. a e kanë shtuar këta njerëz ndonjëherë legjitimitetin dhe legalitetin e sHiK’ut?Kadri Veseli: Së pari, dëshiroj të jem i kujdesshëm, posaçërisht gjatë

përmendjes së emrave. Unë si bartës i atij institucioni nuk e shoh të nevojshme që ta konsideroj punën time si legale dhe legjitime vetëm duke përmendur emra. Natyrisht, kemi pasur bashkëpunim në kuadër të atyre përgjegjësive gjithmonë në rrethana dhe kontekstin kohor në të cilin kemi vepruar me shumicën e faktorëve vendorë dhe ndërkom-bëtarë. Duhet të kihet parasysh se Rezoluta 1244 ka krijuar disa ku-fizime të cilat kanë qenë lidhur me qenësinë e Kosovës në kuptimin e ndërtimit të institucioneve. Edhe policia një kohë ka qenë shumë e kufizuar në kuadër të ombrellës së UNMIK’ut. Pastaj TMK’ja si forcë,

Baton Haxhiu

40

organizatë civile. Ose, për shembull, për SHIK’un. Ne kemi pasur kon-takte, po flas prej qershorit të vitit 1999 e deri në periudhën e fundit, kur e kemi materializuar Projektligjin e Agjencisë Kosovare të Intelig-jencës. Kemi pasur kontakte, kemi pasur bashkëpunim, bashkëveprim. Kemi pasur marrëveshje me të gjithë faktorët vendimmarrës vendorë dhe ndërkombëtarë. Ka pasur një tentativë në vitin 1999, posaçërisht me z. Kouchner, ministrin e Jashtëm francez, që të mendohet se a lejon hapësira legale e Rezolutës 1244 për t’u bërë ndërtimi i një strukture të shërbimit inteligjent. Realisht, më erdhi përgjigje negative. Pas mbajtjes së zgjedhjeve nacionale në Kosovë në vitin 2001, ne kemi bërë edhe një përpjekje, por flas për SHIK’un, dhe s’dua të spekuloj, secili e mban përgjegjësinë e veprimit të shërbimit, por edhe me partnerët vendorë, po flas për shërbime vendore, të cilat kanë ekzistuar faktikisht. Kemi biseduar. Për këtë ka qenë i njoftuar presidenti, kryeparlamentari dhe kryeministri.

baton Haxhiu: Ju jeni takuar me të gjithë kryeministrat?Kadri Veseli: Jo. Dëgjo! Unë e kam parë debatin tuaj. Më ka ardhur

keq! Personi im nuk ka nevojë të përdorë mbrojtës ose avokat për vep-rimtarinë time. Unë i kam takuar për interesa nacionale. Nuk dëshiroj të spekulohet me kontaktet. E kemi pasur partneritetin, i cili ka qenë shumë serioz dhe shumë i sinqertë. Po filloj në mënyrë kronologjike. Pas zgjedhjeve të përgjithshme kemi filluar, ndërsa në vitin 2003 kemi bërë një marrëveshje, e cila ka treguar unifikimin e strukturave intelig-jente vendore për të krijuar një shërbim.

baton Haxhiu: Kur po i përmendni ju strukturat vendore, nga ajo që kam njohuri, strukturat vendore kanë vepruar gati në të


41

gjitha partitë politike... a janë këta njerëz që kanë hyrë në proces të unifikimit të inteligjencës?Kadri Veseli: Unë do të flas vetëm për shërbimin tim. Shërbimi im

ka qenë legal. Të tjerët duhet të deklarojnë veten. Unë nuk dua të pre-tendoj se a kanë qenë legal apo jo. Unë e kam pasur një mision, të cilit i kam qëndruar besnik deri në fund. Në vitin 2003, kemi pasur një marrëveshje, por kemi dështuar prapë për arsye të kufizimeve të cilat kanë lidhje edhe me statusin e Kosovës. Pas zgjedhjeve nacionale të vi-tit 2004, prapë kemi filluar kontaktet. Për rreth dy vjet, flas me përgjeg-jësi të madhe, kemi kontaktuar, kemi bashkëpunuar, kemi vepruar me institucionet më të larta vendore vendimmarrëse dhe ndërkombëtare për krijimin e projektligjit dhe ndërtimin e bazave legale për shërbimin e ardhshëm inteligjent të Kosovës.

baton Haxhiu: Me cilat institucione keni punuar? Kush ka qenë bashkë me juve?Kadri Veseli: Kanë qenë shërbimet, partnerët vendorë. Kanë qenë

kryeministrat e vendit, përfaqësuesit ndërkombëtarë, grupet parla-mentare. Në këtë projektligj kemi punuar intensivisht. Kanë punuar edhe komisionet parlamentare, konkretisht përgjegjësit e Komisionit për siguri në atë kohë, Emin Krasniqi nga PDK’ja, Agim Krasniqi nga LDK’ja, Ylber Hysa nga ORA, Naim Maloku nga AAK’ja. Nuk duhet të krijojmë spekulime. Është gjynah të manipulohet me njerëzit.

baton Haxhiu: pse përfunduat në vitin 2008, e nuk e përfunduat më herët?Kadri Veseli: Ka qenë çështja e statusit. Fatkeqësisht, Kosovës nuk

ka mundur t’i lejohet të ndërtojë një strukturë të veten informative më

Baton Haxhiu

42

herët. Në qershor të vitit 2008, me hyrjen në fuqi të Kushtetutës së Kosovës, në atë moment e kam konsideruar, edhe sot e konsideroj, se s’ka qenë e sinqertë, s’ka qenë e rregullt të vazhdohet me veprimtarinë inteligjente pas krijimit të bazës ligjore, pas hapjes së procesit të ndër-timit të strukturës së Shërbimit Inteligjent.

baton Haxhiu: pse vendosët ta shpallni të përfunduar misionin tuaj?Kadri Veseli: S’ka pasur më bazë juridike, legale ose legjitimitet

moral të vazhdojmë kështu. Ne kemi punuar gjatë gjithë asaj periudhe që të ndërtojmë një strukturë, e në fund ne të mos e njohim atë.

baton Haxhiu: Kur vendosët ju ta shuani sHiK’un, e keni gjetur momentin e legalitetit dhe legjitimitetit dhe sHiK’u është shndë-rruar në aiK.Kadri Veseli: Nuk është shndërruar SHIK’u në AIK. Të kemi

kujdes. Kemi shkuar në principin e ndërtimit të bazës ligjore. Hapjes së perspektivës së cilitdo. Është e njëjta situatë, e cila është zhvilluar edhe në Trupat Mbrojtëse të Kosovës. Aty iu nënshtruan konkursit dhe rekrutimit. Secili qytetar ka të drejtë, edhe ata që kanë vepruar, edhe ata që nuk kanë vepruar, t’i nënshtrohen konkursit dhe pastaj të futen në rekrutim. Kjo ka qenë marrëveshje, të cilën e kemi bërë ne atëherë. Nuk dua të spekuloj, por kemi pasur mundësi të bëjmë edhe formën e transformimit.

baton Haxhiu: po, kush e ka penguar?Kadri Veseli: Nuk e ka penguar askush, por edhe vetë kam qenë

kundër. Edhe sot jam kundër dhe besoj se nuk kemi qenë gabim. Gjithmonë kishin vazhduar spekulime për interesa të dikujt. Kur do ta


43

kishte punën në zor, ose kur do të kishte pasur interesa për të mbuluar një send të vetin, menjëherë do të kishte thënë aty kanë vepruar këta ose ata. Më mirë të jetë starti i mirë që nga fillimi.

baton Haxhiu: Ku është stafi juaj?Kadri Veseli: Stafi im shumica janë qytetarë të vendit. Jetojnë dhe

punojnë me nder. Shumica e tyre kanë qenë të përgatitur në aspek-tin e edukimit në mënyrë profesionale. Çdo veprim që e kam bërë, kam biseduar edhe me ta. Qëllimi im ka qenë që menaxhimi të bëhet përmes delegimit, përmes konsultimit. E dinë ata mirë kur kemi qenë në proces të negociatave, bisedave, aty kam përfshirë numrin më të madh të njerëzve. Kam dashur që ata të jenë pjesë e procesit, të mos e ndiejnë veten se shefi po merr një vendim të caktuar. Ata i kanë të dre-jtat e veta. Mund të jenë pjesë e strukturës, por mund edhe të mos jenë.

baton Haxhiu: pse ju nuk u bëtë pjesë e aiK’ut?Kadri Veseli: Pyetje që pak a shumë ndërlidhet individualisht. Nuk

dua të spekuloj, edhe pse ka njerëz që thonë se ka dashur të bëhet por s’ka mundur. Besoj se i kam shërbyer atdheut tim me ndershmëri deri në këtë moment dhe do t’i shërbej edhe më gjatë. Ka qenë një vendim që është marrë më herët se misioni im përfundon në ditën kur krijohet struktura e re. Ky vendim nuk është marrë në qershor të vitit 2008. Partnerët e mi, bashkëpunëtorët e mi e kanë ditur shumë më herët.

baton Haxhiu: Ju thatë se keni bërë një veprim tjetër tash dhe keni hyrë në një rrugë të edukimit?Kadri Veseli:Çdo njeri ka nevojë nganjëherë të ndalet për të bërë një

pauzë dhe një reflektim. Dhe, për të bërë edhe një pushim, nëse mund të them kështu.

Baton Haxhiu

44

baton Haxhiu: Jeni duke pushuar?Kadri Veseli: Jam i kënaqur me atë çka jam. Me atë çfarë bëj. Unë

aktualisht studioj, pa ndërprerë. Punoj në përgatitjen time.

baton Haxhiu: nuk jeni lidhur nga informatat?Kadri Veseli: Ka qenë pjesa më sensitive dhe më krenare e jetës sime.

Por ajo periudhë ka kaluar, përfundimisht. Mos e dhëntë Zoti të jemi në ndonjë rrethanë lufte, nuk di a të vazhdoja më tutje. Jo për shkak të përshtypjes. Ajo ka qenë shumë e mirë. Por njeriu është mirë ta lërë një punë, kur është mirë.

baton Haxhiu: nuk më thatë çfarë punoni aktualisht?Kadri Veseli: Aktualisht jam në përfundim të një studimi postdiplo-

mik në një universitet evropian. Jam duke përfunduar disertacionin për reformat ekonomike dhe transicionin në Kosovë. Kjo është ajo çfarë mund të them. Po merrem me familjen time. Natyrisht, shumë i relaksuar.

baton Haxhiu: atëherë, duke e ditur që je baba i tre fëmijëve, be-soj që fëmijët nuk do të kishin dëshirë që t’i kthehesh profesionit të dikurshëm, por nga përvojat e vendeve që ne i dimë, shumica e njerëzve që kanë udhëhequr shërbime inteligjence kanë qenë të suksesshëm në politikë dhe goxha të fortë. Këtë disertacion a e keni linjë për të hyrë në politikë apo çka?Kadri Veseli: Jo. Populli thotë shkolla është zanat, e mendjen duhet

ta kesh. Mirë është të përgatitesh, të studiosh. Njeriu mëson çdo ditë. Unë tërë jetën time kam punuar për të mirën e vendit tim, njerëzit dhe popullin tim dhe nuk besoj se do të ndalem.


45

baton Haxhiu: Kjo i bie që të është hapur dera politike?Kadri Veseli: Dera politike ka qenë e hapur çdoherë dhe është e ha-

pur për secilin qytetar të Kosovës. Shyqyr Zotit jemi duke jetuar në shtetin tonë sovran. Kemi punuar për të dhe po e gëzojmë. Normal-isht që kemi dëshirë që gjërat të lëvizin më mirë për arsye se një pjesë e madhe e popullatës jeton në rrethana jo të kënaqshme sociale, por megjithatë... Edhe politika është opsion.

baton Haxhiu: besoj se e dinë të gjithë që e keni mik Hashim Thaçin. Veprimet e juaja politike a janë të lidhura me person-alitetin tuaj e të tij, apo ju lidh diçka më shumë sesa politika?Kadri Veseli: Është e vërtetë që e kam mik Hashim Thaçin, por do

t’ju them diçka në lidhje me këto relacionet tona. Këto i tejkalojnë in-teresat e ngushta që mund të jenë qoftë politike, apo të kufizuara, apo të një aspekti të gjerë. Ne e kemi një vazhdimësi të jetës së përbashkët. Asnjëherë nuk kemi menduar të bëjmë diçka të keqe për këtë vend, por vetëm diçka të mirë. Hashim Thaçi si një djalë i ri, tani kryemi-nistër i Kosovës, gjatë jetës së tij ka marrë shumë përgjegjësi të mëdha. Jam krenar që ka arritur që në mënyrën më dinjitoze të mundshme të ballafaqohet me sukses me ato vështirësi që nuk kanë qenë të lehta. Po e përmend vetëm periudhën e Rambouillet. Pastaj periudhën e transi-cionit të cilin jemi duke e kaluar ende.

baton Haxhiu: nuk do t’ju lejoj të flisni më gjatë për Hashim Thaçin. Mjafton që thatë që e keni mik, por nuk besoj që ndonjë spekulim i mundshëm thotë që ju do të regjistroheni në ldK?Kadri Veseli: Lidhja Demokratike e Kosovës e ka kontributin e vet

të jashtëzakonshëm, historik.

Baton Haxhiu

46

baton Haxhiu: nuk do të jeni pjesë e kësaj partie?Kadri Veseli: Unë do të vazhdoj punën time, aktivitetin tim edhe në

politikë, nëse na jep Zoti fuqi dhe shëndet. E, besoj që po. Do të vazh-doj për të mirën e vendit tim.

baton Haxhiu: dhe, krejt në fund, a keni bëri ndonjë mëkat gjatë punës tuaj, z. Veseli? a keni gabuar diku dhe i keni rënë pish-man?Kadri Veseli: Njeriu në jetë edhe gabon. Por është shumë me rëndësi

në jetë që gabimet të mos bëhen me vetëdije. Të mos veprohet në dëm të shumicës dhe interesit të vendit. Jam shumë i bindur që krejt atë që kam bërë, e kam bërë për të mirën e këtij vendi dhe popullit tim. Nëse më pyet në anën tjetër se a do të pendohesha për diçka? Për asnjë gjë. Jam shumë krenar për atë që kam bërë. Po të mundja, do ta bëja edhe më mirë dhe çdoherë do të mundohem që të punoj edhe më mirë.

47

Shënime për autorin

Baton Haxhiu, i lindur me 1967, është gazetar, analist dhe publicist i njohur nga Prishtina.

Është fitues i çmimit prestigjioz CPJ International Press Freedom Award .

Për shumë vite ishte kryeredaktor i “Koha Ditore”, gazetës së parë të pavarur në Kosovë. Aktualisht është drejtor në TV Klan Kosova.

Është autor i librave “Lufta Ndryshe” dhe “Shkëlzen Maliqi - Shem-bja e Jugosllavisë, Kosova dhe rrëfime të tjera”.

9 789951 641258

ISBN 978-9951-641-25-8

baton haxhiu kadri veseli

Documents