başlıkkkk 33333

51
SOSYOLOJİ DERS SOSYOLOJİ DERS NOTLARI NOTLARI

Upload: ahmettuna343

Post on 03-Jul-2015

435 views

Category:

Economy & Finance


2 download

DESCRIPTION

tanımlama 33333

TRANSCRIPT

Page 1: başlıkkkk 33333

SOSYOLOJİ DERS SOSYOLOJİ DERS NOTLARINOTLARI

Page 2: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Nedir?Sosyoloji Nedir?Toplum nedir?Toplum nedir?Sosyolojinin konusu nedir?Sosyolojinin konusu nedir?Sosyolojinin diğer bil imlerle i l işkisi nedir?Sosyolojinin diğer bil imlerle i l işkisi nedir?Sosyoloji bil iminin insan yaşamındaki yeriSosyoloji bil iminin insan yaşamındaki yeri

Page 3: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Modernleşmenin Kilometre TaşlarıModernleşmenin Kilometre Taşları Rönesans ve ReformRönesans ve Reform AydınlanmaAydınlanma Fransız ihtilalliFransız ihtilalli Endüstri devrimiEndüstri devrimi

Page 4: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Endüstri devrimi sonrası toplumun Endüstri devrimi sonrası toplumun özellikleri ve ilk sosyolojik özellikleri ve ilk sosyolojik düşüncelerin ortaya çıkışıdüşüncelerin ortaya çıkışı

Page 5: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Neden insanlar bireyler halinde değilde Neden insanlar bireyler halinde değilde toplumlar halinde yaşarlar?toplumlar halinde yaşarlar?

Kültür nedir?Kültür nedir?Toplum nedir?Toplum nedir?Toplumsallaşma nedir?Toplumsallaşma nedir?

Page 6: başlıkkkk 33333

Toplum nedir?Toplum nedir?

İnsan – insan etkileşiminin örgütlenmiş bir İnsan – insan etkileşiminin örgütlenmiş bir düzenidir.düzenidir.

Salt kendisini oluşturan bireylerin toplamı değildirSalt kendisini oluşturan bireylerin toplamı değildir Toplum bireyi birey toplumu etkilerToplum bireyi birey toplumu etkiler İnsanlar, kurumlar, insanlar ve kurumlar arasındaki İnsanlar, kurumlar, insanlar ve kurumlar arasındaki

ilişkileri incelerilişkileri inceler Kendini devam ettiren belli bir fiziksel yeri olan Kendini devam ettiren belli bir fiziksel yeri olan

varlığını uzun süre sürdüren bir hayat biçimini varlığını uzun süre sürdüren bir hayat biçimini sürdüren insan topluğudur.sürdüren insan topluğudur.

İnsan ömründen uzun yaşayan, göreli bir kararlılığa İnsan ömründen uzun yaşayan, göreli bir kararlılığa sahip olan ve ve kendini devam ettiren insan sahip olan ve ve kendini devam ettiren insan topluluğudur (Kongar, 1981,s.31)topluluğudur (Kongar, 1981,s.31)

Page 7: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

ToplumToplum İnsan ömründen uzun yaşayan İnsan ömründen uzun yaşayan Kendini devam ettirenKendini devam ettiren Kendini koruyanKendini koruyan Ortak bir yaşam tarzı ve kültüre sahip olanOrtak bir yaşam tarzı ve kültüre sahip olan Ortak çıkarları olan ve bunları gerçekleştirenOrtak çıkarları olan ve bunları gerçekleştiren İşbirliği ve işbölümü yapanİşbirliği ve işbölümü yapan Belli bir fiziksel mekanı olanBelli bir fiziksel mekanı olan Kurumsallaşmış ilişkilere sahip olan insan Kurumsallaşmış ilişkilere sahip olan insan

topluluğudur.topluluğudur.

Page 8: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumun ÖğeleriToplumun Öğeleri:: Temel öğesi insan ve doğadır.Temel öğesi insan ve doğadır. İnsanın ve doğanın etkileşiminin ortak İnsanın ve doğanın etkileşiminin ortak

bir ürünüdür.bir ürünüdür. Toplumlar içinde bulundukları Toplumlar içinde bulundukları

coğrafyadan etkilenircoğrafyadan etkilenir

Page 9: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumun Özell ikleriToplumun Özell ikleri :: Nüfussal bir birimdir.Nüfussal bir birimdir. Ortak coğrafi mekanOrtak coğrafi mekan İşlevsel olarak farklılaşmış gruplarİşlevsel olarak farklılaşmış gruplar Kültürel olarak bezer gruplarKültürel olarak bezer gruplar Ortak dilOrtak dil İşlevsel bir birimİşlevsel bir birim Toplumu oluşturan bireyler arasında düzenli Toplumu oluşturan bireyler arasında düzenli

ve işlevsel bir ilişki vardırve işlevsel bir ilişki vardır

Page 10: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplum Sınıf lamalarıToplum Sınıf lamaları :Sınıflamalar bakış açısına ve :Sınıflamalar bakış açısına ve belli özelliklere göre farklık gösterir. Buna görebelli özelliklere göre farklık gösterir. Buna göre

Kır-kent kent toplumuKır-kent kent toplumu Durkheim’ın Mekanik-organik dayanışmaya sahip Durkheim’ın Mekanik-organik dayanışmaya sahip

toplumlarıtoplumları Tönnies’in cemaat ve cemiyet toplumlarıTönnies’in cemaat ve cemiyet toplumları Spencer’ın Askeri ve sınai toplumlarıSpencer’ın Askeri ve sınai toplumları Comte’un üçlü sınıflamasıComte’un üçlü sınıflaması Marks’ın 5’li sınıflamasıMarks’ın 5’li sınıflaması Gelişmiş gelişmekte ve az gelişmiş toplum Gelişmiş gelişmekte ve az gelişmiş toplum

sınıflamasısınıflaması

Page 11: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

ToplulukTopluluk :: Toplumdan daha küçük boyutlu ve daha az Toplumdan daha küçük boyutlu ve daha az

karmaşık ilişkilere sahip olan karmaşık ilişkilere sahip olan Dayanışmanın yüksek olduğuDayanışmanın yüksek olduğu Önemli görülen inançlara bağlılıkÖnemli görülen inançlara bağlılık Toplumsal işlevlerin yerine getirilmesinde Toplumsal işlevlerin yerine getirilmesinde

bireylerin duygulu ve duyarlılığıbireylerin duygulu ve duyarlılığı Yakın olarak adlandırılan kişisel ilişkiYakın olarak adlandırılan kişisel ilişki

Page 12: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplum-Topluluk:Toplum-Topluluk: Topluluklarda biz, toplumda ben duygusuTopluluklarda biz, toplumda ben duygusu Topluluklarda birincil, toplumlarda ikincil ilişkilerTopluluklarda birincil, toplumlarda ikincil ilişkiler Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlı Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlı

toplulukta ortak isteme tabi olmak söz konusutoplulukta ortak isteme tabi olmak söz konusu Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak

mülkiyetmülkiyet Toplumda işbölümü heterojen ve nitelikli, toplulukta Toplumda işbölümü heterojen ve nitelikli, toplulukta

basit niteliklibasit nitelikli Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, moda Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, moda

ve bireylere bağlı geçici zevkler; toplulukta güçlü ve bireylere bağlı geçici zevkler; toplulukta güçlü gelenek, görenek örf ve adetler önemligelenek, görenek örf ve adetler önemli

Page 13: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Diğer Sosyal Bilimler Alanları ve SosyolojiDiğer Sosyal Bilimler Alanları ve Sosyoloji TarihTarih Siyaset BilimiSiyaset Bilimi EkonomiEkonomi AntropolojiAntropoloji PsikolojiPsikoloji

Page 14: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sosyolojinin Alt DallarıSosyolojinin Alt Dalları Eğitim SosyolojisiEğitim Sosyolojisi Edebiyat SosyolojisiEdebiyat Sosyolojisi Köy SosyolojisiKöy Sosyolojisi Kent SosyolojisiKent Sosyolojisi Bilgi SosyolojisiBilgi Sosyolojisi Sanayi SosyolojisiSanayi Sosyolojisi Din SosyolojisiDin Sosyolojisi Hukuk SosyolojisiHukuk Sosyolojisi Siyaset SosyolojisiSiyaset Sosyolojisi

Page 15: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

TOPLUMSALLAŞMATOPLUMSALLAŞMA

Page 16: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Nedir?Nedir?Özellikleri nelerdir?Özellikleri nelerdir?

– Bireyin içinde yaşadığı toplumun bir Bireyin içinde yaşadığı toplumun bir özelliğidirözelliğidir

– Bireyin doğuşu ile başlarBireyin doğuşu ile başlar– Kişilik gelişiminin topluma ve kültüre Kişilik gelişiminin topluma ve kültüre

uyarlanması ve öğretilmesi gibi süreçlerle uyarlanması ve öğretilmesi gibi süreçlerle ilgilidir.ilgilidir.

Page 17: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsallaşmanın amaçlarıToplumsallaşmanın amaçları Temel davranış yollarının ve kurallarının öğretilmesiTemel davranış yollarının ve kurallarının öğretilmesi Toplumsal rollerin öğretilmesiToplumsal rollerin öğretilmesi Yetişkin eylerine katılım sağlanacak becerilerin Yetişkin eylerine katılım sağlanacak becerilerin

öğretilmesiöğretilmesi Kişilik benlik gelişimi kimlik algısının Kişilik benlik gelişimi kimlik algısının

oluşturulmasında toplumsal uyumoluşturulmasında toplumsal uyum Kültürün maddi ve manevi öğelerinin öğretilmesiKültürün maddi ve manevi öğelerinin öğretilmesi Toplumun sürekliliğinin sağlanmasıToplumun sürekliliğinin sağlanması

Page 18: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsallaşma Tipleri Öznel bakımdan toplumsallaşma Öznel bakımdan toplumsallaşma

(birey merkezli içselleştirme)(birey merkezli içselleştirme) Nesnel bakımdan toplumsallaşma Nesnel bakımdan toplumsallaşma

(toplum kültürünün kuşaktan kuşağa (toplum kültürünün kuşaktan kuşağa aktarılması)aktarılması)

Page 19: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsallaşma AraçlarıToplumsallaşma Araçları AileAile ArkadaşArkadaş OkulOkul Kitle iletişim araçlarıKitle iletişim araçları

Page 20: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsal GruplarToplumsal Gruplar

Page 21: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Grupların Özell ikleriGrupların Özell ikleri :: Gruplar birbirleriyle gerçek karşılıklı ilişkiler içinde Gruplar birbirleriyle gerçek karşılıklı ilişkiler içinde

bulunan davranışlarında da birbirlerini hesaba katan bulunan davranışlarında da birbirlerini hesaba katan insanlardan oluşur.insanlardan oluşur.

Ortak değerleri, kuralları, inançları vardır.Ortak değerleri, kuralları, inançları vardır. Üyeleri arasında bir rol ve görev paylaşımı vardır. Üyeleri arasında bir rol ve görev paylaşımı vardır.

(Misyon)(Misyon) Sosyal denetim söz konusudur.Sosyal denetim söz konusudur. SüreklidirlerSüreklidirler Grup üyesi kendi varlığı ile üye bulunduğu grup Grup üyesi kendi varlığı ile üye bulunduğu grup

arasında bir özdeşim kurar.arasında bir özdeşim kurar. Geleceğe dönük bir bakışı vardır (vizyon)Geleceğe dönük bir bakışı vardır (vizyon)

Page 22: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Grup ÇeşitleriGrup Çeşitleri1. Örgütlü Olmayan Gruplar:1. Örgütlü Olmayan Gruplar:a)Toplumsal yığınlara)Toplumsal yığınlarb)Toplumsal kategorilerb)Toplumsal kategoriler2. Örgütlü gruplar2. Örgütlü gruplar

Page 23: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Grup Dinamikleri ve LiderlikGrup Dinamikleri ve Liderlik Lider kimdir? Yönetici Kimdir?Lider kimdir? Yönetici Kimdir? Nasıl lider olunur?Nasıl lider olunur? Yöneticiler lider olabilir mi? Liderler Yöneticiler lider olabilir mi? Liderler

yönetici olabilir mi?yönetici olabilir mi?

Page 24: başlıkkkk 33333

•Sosyolojik Düşüncenin Evrimi Sosyolojik Düşüncenin Evrimi Auguste ComteAuguste ComteEmile DurkheimEmile DurkheimKarl MarxKarl MarxMax WeberMax Weber

Page 25: başlıkkkk 33333

Auguste Comte Auguste Comte (1798-1857)(1798-1857)

Page 26: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sosyolojinin kurucuları arasında yer alır ve Sosyolojinin kurucuları arasında yer alır ve sosyolojinin isim babasıdır.sosyolojinin isim babasıdır.

Tüm toplumların üç temel aşamadan geçtiklerini Tüm toplumların üç temel aşamadan geçtiklerini ileri sürer.Bunlarileri sürer.Bunlar

Teolojik aşamaTeolojik aşama: İlahi yaptırımlar vardır ve ilahi yaptırımlara ve : İlahi yaptırımlar vardır ve ilahi yaptırımlara ve dogmatizme sessizce boyun eğilir ve sorgulanmaz.dogmatizme sessizce boyun eğilir ve sorgulanmaz.

Metafizik AşamaMetafizik Aşama: Tanrı fikri yerine niteliği belli olmayan ruh : Tanrı fikri yerine niteliği belli olmayan ruh gibi varlıklar ön plana çıkar. Her olay tanrı fikrine göre gibi varlıklar ön plana çıkar. Her olay tanrı fikrine göre açıklanır. Din adamlarının toplumda bir ağırlığı vardır. İnsan açıklanır. Din adamlarının toplumda bir ağırlığı vardır. İnsan toplumlarında temel birim devlettir.toplumlarında temel birim devlettir.

Pozitif aşamadırPozitif aşamadır: İnsanlar doğa olaylarını açıklamada tanrı : İnsanlar doğa olaylarını açıklamada tanrı fikri ya da somut olmayan öğeler yerine daha çok somut elle fikri ya da somut olmayan öğeler yerine daha çok somut elle tutulur gözle görülür öğelere yönelmiş bu öğeler ve doğa tutulur gözle görülür öğelere yönelmiş bu öğeler ve doğa olayları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir.olayları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir.

Page 27: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sosyal Statik ve Sosyal DinamikSosyal Statik ve Sosyal DinamikComte sosyolojiyi ikiye ayırır: sosyal statik ve Comte sosyolojiyi ikiye ayırır: sosyal statik ve

sosyal dinamik.sosyal dinamik. Sosyal StatikSosyal Statik: sosyal düzenin farklı : sosyal düzenin farklı

parçalarının etkinlikleri ve tepkilerini inceler. parçalarının etkinlikleri ve tepkilerini inceler. Diğer bir deyişle sosyal statik toplumun var Diğer bir deyişle sosyal statik toplumun var olan durumunu incelerolan durumunu inceler

Sosyal DinamikSosyal Dinamik: Toplumdaki gelişmeyi, : Toplumdaki gelişmeyi, evrimi kısaca ilerlemeyi incelerevrimi kısaca ilerlemeyi inceler

Page 28: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

““İnsanlık Dini” --İnsanlık Dini” -- Bilimsellik Bilimsellik Pozitivism’in kurucusuPozitivism’in kurucusu

Page 29: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

EMILE DURKHEIMEMILE DURKHEIM(1858-1917)(1858-1917)

Page 30: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Temel sorusu: “Toplumsal Düzen nasıl Temel sorusu: “Toplumsal Düzen nasıl sağlanır?”sağlanır?”

Temel SayıltılarıTemel Sayıltıları:: Toplumu bağımsız bir varlığa sahip olan Toplumu bağımsız bir varlığa sahip olan

kolektif bir bilinç olarak tanınlarkolektif bir bilinç olarak tanınlar Sosyal güç kolektif düşünceye dayanırSosyal güç kolektif düşünceye dayanır Toplumsal dayanışmanın iki tip toplumsal Toplumsal dayanışmanın iki tip toplumsal

yapıda iki farklı biçimde gerçekleşebileceğini yapıda iki farklı biçimde gerçekleşebileceğini ifade eder.ifade eder.

Page 31: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Mekanik Dayanışma: Mekanik Dayanışma: Benzerlikten doğan bir dayanışmadır.Benzerlikten doğan bir dayanışmadır. Birey adeta grubun malıdır. Birey adeta grubun malıdır. Bireyler düşünce ve ahlaksal açıdan homojendir, Bireyler düşünce ve ahlaksal açıdan homojendir,

uzmanlaşma yoktur. uzmanlaşma yoktur. Kolektif bilinç ön plandadır. Kolektif bilinç ön plandadır. Ortak hedef vardır. Ortak hedef vardır. Toplum üyeleri arasındaki bağlar kuvvetlidir.Toplum üyeleri arasındaki bağlar kuvvetlidir. Toplum paylaşılan ortak değerler ve inançlar Toplum paylaşılan ortak değerler ve inançlar

aracılığıyla kontrol edilir.aracılığıyla kontrol edilir.

Page 32: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Organik dayanışma:Organik dayanışma:a)a) Gelişmiş ve farklılaşma iş bölümüGelişmiş ve farklılaşma iş bölümüb)b) Farklılaşmış bireyler (bireyler Farklılaşmış bireyler (bireyler

hetorejendir)hetorejendir)c)c) Nüfus yoğun ve kalabalıktırNüfus yoğun ve kalabalıktırd)d) Toplumsal bilinç kolektif vicdanın Toplumsal bilinç kolektif vicdanın

düzenlenmesi güçtür.düzenlenmesi güçtür.

Page 33: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Ahlak eğitimiAhlak eğitimi AnomiAnomi İntiharlar ve intihar tipleriİntiharlar ve intihar tipleri

Page 34: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

KARL MARXKARL MARX(1818-1883)(1818-1883)

Page 35: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsal düzen nasıl sağlanır?-Toplumsal düzen nasıl sağlanır?- Sınıf Sınıf kavramı (üretim araç gereçlerinin sahipliği)kavramı (üretim araç gereçlerinin sahipliği)

ÇatışmaÇatışma KapitalisimKapitalisim 5’li toplumsal evrimleşme sınıflaması5’li toplumsal evrimleşme sınıflaması

İlkel komünel toplumİlkel komünel toplum Köleci toplumKöleci toplum Feodal toplumFeodal toplum Kapitalist toplumKapitalist toplum Sosyalist toplumSosyalist toplum

Page 36: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Max WeberMax Weber(1864-1920)(1864-1920)

Page 37: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Statü, prestijStatü, prestij BürokrasiBürokrasi Protestan AhlakıProtestan Ahlakı İdeal tiplerİdeal tipler Ussallaşma (rasyonalisim)Ussallaşma (rasyonalisim)

Page 38: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

ÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN TEMEL ÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN TEMEL BELİRLEYİCİLERİ BELİRLEYİCİLERİ

KÜRESELLEŞMEKÜRESELLEŞME

Page 39: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

   Küreselleşme Küreselleşme 1980’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan bilişim 1980’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan bilişim

devrimiyle, toplumsal yapıdaki diğer kurumlarla devrimiyle, toplumsal yapıdaki diğer kurumlarla birlikte eğitim de bir kurum olarak yapısal bir birlikte eğitim de bir kurum olarak yapısal bir dönüşüm süreci içerisine girmiştir. Yeni dünya dönüşüm süreci içerisine girmiştir. Yeni dünya düzeninin egemen süreci olarak tanımlanan düzeninin egemen süreci olarak tanımlanan küreselleşmenin de etkisiyle, program yapıları, küreselleşmenin de etkisiyle, program yapıları, içeriği ve yönetimi yeniden tanımlanan eğitim, bir içeriği ve yönetimi yeniden tanımlanan eğitim, bir kurum olarak, çağdaşlaşmanın kurum olarak, çağdaşlaşmanın gerçekleştirilmesinde bir değişim ajanı olarak kabul gerçekleştirilmesinde bir değişim ajanı olarak kabul edilmiştir.edilmiştir.

  

Page 40: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Eğitimdeki bu değişim ve dönüşüm süreci basit bir Eğitimdeki bu değişim ve dönüşüm süreci basit bir niteliğin ötesinde küresel bir dönüşümün bir parçası niteliğin ötesinde küresel bir dönüşümün bir parçası olarak eğitimciler, öğrenciler, eğitim yöneticileri ve olarak eğitimciler, öğrenciler, eğitim yöneticileri ve farklı düzeylerdeki politika yapıcıları için farklı düzeylerdeki politika yapıcıları için paradigmatikparadigmatik bir dönüşümü öngörmektedir. bir dönüşümü öngörmektedir.

Bu yapısal dönüşümün merkezinde tanımlanan Bu yapısal dönüşümün merkezinde tanımlanan küreselleşme sürecinin tanımlanmasıküreselleşme sürecinin tanımlanması resmin resmin tamamının görülmesi açısından önemlidir.tamamının görülmesi açısından önemlidir.

Küreselleşmenin başlamasına ilişkin farklı tartışmalar Küreselleşmenin başlamasına ilişkin farklı tartışmalar olmasına karşın, küreselleşmenin bir süreç olarak olmasına karşın, küreselleşmenin bir süreç olarak başlangıcı 18. yy’ın ikinci yarısında gerçekleşen başlangıcı 18. yy’ın ikinci yarısında gerçekleşen endüstri devrimi olarak kabul edilmektedir.endüstri devrimi olarak kabul edilmektedir.

Page 41: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları Endüstri DevrimiEndüstri Devrimi : : Sömürgecil ik ve Kaynak Transferi: Sömürgecil ik ve Kaynak Transferi: Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni: Japonya’nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Çıkışı: Japonya’nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Çıkışı: 1970 Petrol Krizi: 1970 Petrol Krizi: Üretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü: Üretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü: Ulaşım ve İletişim Teknoloji lerindeki Gelişmeler: Ulaşım ve İletişim Teknoloji lerindeki Gelişmeler: Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür Dolaşımı: Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür Dolaşımı: Uluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar:Uluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar:

Page 42: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Endüstri DevrimiEndüstri Devrimi : : Endüstri devrimi ile birlikte ilk kez makinenin gücü keşfedilmiş Endüstri devrimi ile birlikte ilk kez makinenin gücü keşfedilmiş

ve tüketebilecek olandan çok daha fazlasını bu güçle ve tüketebilecek olandan çok daha fazlasını bu güçle üretmiştir. üretmiştir.

Çok miktarda üretim iki temel sorunu da beraberinde Çok miktarda üretim iki temel sorunu da beraberinde getirmiştir. Bunlar ham madde ve pazar sorunudur.getirmiştir. Bunlar ham madde ve pazar sorunudur.

Endüstri devrimini gerçekleştiren Batı Avrupa’nın gelişmekte Endüstri devrimini gerçekleştiren Batı Avrupa’nın gelişmekte ülkeleri bu sorunun çözümünü bir yüzyıl önce ülkeleri bu sorunun çözümünü bir yüzyıl önce sömürgeleştirdikleri ülkelerde bulmuşlardır. sömürgeleştirdikleri ülkelerde bulmuşlardır.

Böylece üretilen endüstriyel ürünler bu bölgelere satılmış Böylece üretilen endüstriyel ürünler bu bölgelere satılmış karşılığında ham madde transferi gerçekleştirilmiştir.karşılığında ham madde transferi gerçekleştirilmiştir.

  

Page 43: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sömürgecil ik ve Kaynak TransferiSömürgecil ik ve Kaynak Transferi : : Bir süre sonra dünyanın gelişmemiş Bir süre sonra dünyanın gelişmemiş

toplumlarının bulunduğu coğrafi toplumlarının bulunduğu coğrafi bölgeleri kaynaklarının transfer bölgeleri kaynaklarının transfer edileceği birer ham madde alanı edileceği birer ham madde alanı olarak tanımlanmaya başlamıştır. olarak tanımlanmaya başlamıştır.

Page 44: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

  Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni: Kaynaklar üzerindeki amasız rekabet tüm dünya Kaynaklar üzerindeki amasız rekabet tüm dünya

üzerinde gerçekleşecek bir iki dünya savaşı ile üzerinde gerçekleşecek bir iki dünya savaşı ile sonuçlanacaktır. sonuçlanacaktır.

İkinci savaşı sonrasında kısmen coğrafi sınırların İkinci savaşı sonrasında kısmen coğrafi sınırların belirlenmesi ve sömürge ülkelerin bağımsızlıklarının belirlenmesi ve sömürge ülkelerin bağımsızlıklarının ilan etmeleri ile birlikte kaynak transferi uluslararası ilan etmeleri ile birlikte kaynak transferi uluslararası dünya ticareti içinde yapılandırılmaya başlanmıştır.dünya ticareti içinde yapılandırılmaya başlanmıştır.

  

Page 45: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Japonya'nın Bir Endüstri Devi Olarak Japonya'nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Çıkışı:Ortaya Çıkışı:

İkinci dünya savaşı sonrasında yaralarını saran İkinci dünya savaşı sonrasında yaralarını saran Japonya, uluslararası dünya pazarına bir endüstri Japonya, uluslararası dünya pazarına bir endüstri devi olarak yeni bir kavramla birlikte girer. devi olarak yeni bir kavramla birlikte girer.

Bu kavram ‘kalite’ dir. Japonya yüksek üretim Bu kavram ‘kalite’ dir. Japonya yüksek üretim potansiyeli ve kalite anlayışı ile birlikte Batı Avrupa potansiyeli ve kalite anlayışı ile birlikte Batı Avrupa ve Birleşik Devletlerin dünyadaki pazar paylarına ve Birleşik Devletlerin dünyadaki pazar paylarına ilişkin ciddi bir risk olarak belirir ve rekabeti ilişkin ciddi bir risk olarak belirir ve rekabeti teknolojik ve maliyet açısından keskinleştirir. teknolojik ve maliyet açısından keskinleştirir.

Page 46: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

1970 Petrol Krizi1970 Petrol Krizi : : 1970’de petrol üreten ülkelerin 1970’de petrol üreten ülkelerin

(OPEC) üretimlerini kısıtlamalarıyla (OPEC) üretimlerini kısıtlamalarıyla birlikte tüm dünyayı saran bir enerji birlikte tüm dünyayı saran bir enerji krizi patlak verir. krizi patlak verir.

Kriz üretim ve maliyetleri ve Pazar Kriz üretim ve maliyetleri ve Pazar yapısını derinden etkiler.yapısını derinden etkiler.

Page 47: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Üretim ve Pazar Yapısının DönüşümüÜretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü : : Dünyanın farkı bölgelerinde krizlerle Dünyanın farkı bölgelerinde krizlerle

sarsılan Bat Avrupa’nın endüstriyel gelişmiş sarsılan Bat Avrupa’nın endüstriyel gelişmiş ülkeleri üretim alanlarını ham madde ve ülkeleri üretim alanlarını ham madde ve insan gücünün bulunduğu yerlere transfer insan gücünün bulunduğu yerlere transfer ederler. ederler.

Immanuel Wallerstein’a (1974) göre bu bir Immanuel Wallerstein’a (1974) göre bu bir dünya ekonomisidir. dünya ekonomisidir.

Böylece birçok gelişmemiş ya da gelişmekte Böylece birçok gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkede gelişmişlik düzeyleri ile olan ülkede gelişmişlik düzeyleri ile kıyaslanmayacak üretim alanları kurulur. kıyaslanmayacak üretim alanları kurulur. 

Page 48: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Ulaşım ve İletişim Teknoloji lerindeki Ulaşım ve İletişim Teknoloji lerindeki GelişmelerGelişmeler : :

Üretim ve pazarlama alanları arasındaki Üretim ve pazarlama alanları arasındaki uzaklığın büyümesi ile ortaya çıkan ulaşıma uzaklığın büyümesi ile ortaya çıkan ulaşıma ve iletişime ilişkin sorunlar bu alanlardaki ve iletişime ilişkin sorunlar bu alanlardaki devrimsel dönüşümlerle çözülür.devrimsel dönüşümlerle çözülür.

Page 49: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sermayenin ve İnsan Kaynağını Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür DolaşımıÖzgür Dolaşımı : :

Farklı coğrafi bölgelerde çalışmak üzere Farklı coğrafi bölgelerde çalışmak üzere emek transferi gündeme gelir. emek transferi gündeme gelir.

Finansın özgür dolaşımı olanaklı kılınır.Finansın özgür dolaşımı olanaklı kılınır.

Page 50: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Uluslararası Anlaşmalar ve KurumlarUluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar : : Yeni kurulan bu düzeni garanti altına almak Yeni kurulan bu düzeni garanti altına almak

üzere Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, üzere Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, IMF ...vb uluslararası örgütlerle birlikte IMF ...vb uluslararası örgütlerle birlikte Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATT)Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATT) uluslararası anlamalar imzalanır.uluslararası anlamalar imzalanır.  Kaynak: Boyacı, Adnan. Ders Notları. Kaynak: Boyacı, Adnan. Ders Notları.

Eskişehir: 2003.Eskişehir: 2003.

Page 51: başlıkkkk 33333

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Eğitim Kurumları, Okullar, Öğrenme Eğitim Kurumları, Okullar, Öğrenme Süreci, öğretmen rollerindeki Süreci, öğretmen rollerindeki değişimlerdeğişimler