Bài 1 & 2 (1 tiết):

1. Khái niệm lập trình và ngôn ngữ lập trình:

- Lập trình là sử dụng một cấu trúc dữ liệu và các câu lệnh của một ngôn ngữ lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu và diễn đạt thuật toán.

Có mấy loại ngôn ngữ lập trình ? - Có 3 loại ngôn ngữ lập trình: Ngôn

ngữ máy, hợp ngữ và ngôn ngữ bậc cao.

1. Khái niệm lập trình và ngôn ngữ lập trình:

- Ngôn ngữ máy là ngôn ngữ duy nhất máy có thể trực tiếp hiểu và thực hiện. Chương trình viết bằng ngôn ngữ máy có thể nạp trực tiếp vào bộ nhớ thi hành ngay.

010101010101010101010010101010101010101010

- Hợp ngữ là ngôn ngữ rất gần với ngôn ngữ máy, nhưng mã lệnh được thay bằng tên viết tắt của thao tác (thường là tiếng Anh).

- Ngôn ngữ bậc cao là ngôn ngữ gần với ngôn ngữ tự nhiên. Chương trình viết bằng ngôn ngữ bậc cao nói chung không phụ thuộc loại máy, muốn thi hành được thì nó phải được chuyển sang ngôn ngữ máy.

input a

input b

print e

end

Đặt vấn đề: Làm sao để giới thiệu về gia đình của

mình cho một khách du lịch nước Anh?

Cần một người biết tiếng Anh và tiếng Việt, dịch từng câu nói của mình sang tiếng Anh cho người khách.

Soạn nội dung cần giới thiệu ra giấy và người phiên dịch dịch toàn bộ nội dung đó sang tiếng Anh rồi đọc cho người khách. 

Có hai cách để thực hiện:

Chương trình nguồn Chương trình đích?

Người Việt Người AnhNgười dịch

2. Chương trình dịch:

Chương trình nguồn Chương trình đíchChương trình dịch

- Chương trình dịch là chương trình đặc biệt có chức năng chuyển đổi chương trình được viết bằng ngôn ngữ lập trình bậc cao thành chương trình thực hiện được trên máy tính.

Chương trình dịch có mấy loại?

Chương trình dịch có 2 loại là: thông dịch và biên dịch

Thông dịch (Interpreter):2.a

1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 0 1 0

* Kiểm tra tính đúng đắn của câu lệnh tiếp theo trong chương trình nguồn.

* Chuyển đổi các câu lệnh đó thành một hay nhiều câu lệnh trong ngôn ngữ máy.

* Thực hiện các câu lệnh vừa chuyển đổi được .

Thông dịch được thực hiện bằng cách lặp lại dãy các bước sau:

Biên dịch (Compiler):2.b

Thực hiện các bước sau:

* Duyệt, kiểm tra, phát hiện lỗi và kiểm tra tính đúng đắn của các câu lệnh trong chương trình nguồn .

* Dịch toàn bộ chương trình nguồn thành một chương trình đích (ngôn ngữ máy) để có thể thực hiện trên máy và có thể lưu trữ để sử dụng lại khi cần.

So sánh thông dịch và biên dịch:

Loại

Đặc điểm

Thông dịch Biên dịch

Kiểm tra và dịch từng dòng

Kiểm tra và dịch toàn bộ

Chuyển thành ngôn ngữ máy

Lưu trữ để sử dụng lại

3. Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình:

Tiếng Việt có các thành phần cơ bản nào?

Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ tiếng Việt là:

- Bảng chữ cái tiếng Việt, số, dấu..- Cách ghép các ký tự thành từ, ghép

từ thành câu.- Ngữ nghĩa của từ và câu.

Trong ngôn ngữ lập trình thì sao?

Trong ngôn ngữ lập trình cũng tương tự như vậy, nó gồm có các thành phần cơ bản: Bảng chữ cái, cú pháp và ngữ nghĩa.

3. Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình:

- Bảng chữ cái: là tập các kí tự được dùng để viết chương trình. Bảng chữ cái tiếng Anh:

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Za b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

Hệ đếm: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Ký hiệu đặc biệt: + - * / = < > [ ] . , _ ; # ^ $ & ( ) { } : ‘

Các ngôn ngữ lập trình khác nhau thì bảng chữ cái có khác

nhau không nhỉ?

Các ngôn ngữ lập trình khác nhau cũng có sự khác nhau về bảng chữ cái.Ví dụ: Bảng chữ cái trong ngôn ngữ lập trình C/C++ so với Pascal có bổ sung thêm một số kí tự như: “ \ ! ? % |

3. Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình:

- Cú pháp: là bộ quy tắc để viết chương trình.

Ghép các cặp từ sau đây sao cho phù hợp với quy tắc sử dụng trong tiếng Việt:

Nếu…

thì…

Không những…

mà còn…

Vì…

nên…

3. Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình:

- Ngữ nghĩa: xác định ý nghĩa thao tác cần phải thực hiện ứng với tổ hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó.

Xác định ý nghĩa của kí tự + trong 2 trường hợp sau:

A + B A + B

Với A, B là 2 đại lượng nhận giá trị số nguyên.

Với A, B là 2 đại lượng nhận giá trị số thực.

Kí tự + là phép cộng 2 số nguyên.

Kí tự + là phép cộng 2 số thực.

Ghi nhớ!+ Lập trình là sử dụng một cấu trúc dữ liệu và các câu lệnh của một ngôn ngữ lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu và diễn đạt thuật toán.+ Có ba loại ngôn ngữ lập trình: Ngôn ngữ máy, hợp ngữ và ngôn ngữ bậc cao.+ Cần có chương trình dịch để chuyển chương trình nguồn thành chương trình đích.+ Có hai loại chương trình dịch là biên dịch và thông dịch.+ Một ngôn ngữ lập trình có ba thành phần: Bảng chữ cái, cú pháp và ngữ nghĩa.

+ Xem bài đọc thêm 1: Em biết gì về các ngôn ngữ lập trình? (Sách giáo khoa, trang 6).+ Làm bài tập trong sách giáo khoa và sách bài tập.+ Xem trước bài 2: Các thành phần của ngôn ngữ lập trình.

Chào tạm biệt và hẹn gặp lại!