(๊pp--.. · 1 (๊pp--.. 1669...

30
FR

Upload: others

Post on 09-Aug-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

FR

Page 2: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ
Page 3: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16691

ปจจบนการเจบปวยฉกเฉน มแนวโนมเพมมากขนเรอยๆ ทงจากอบตเหตและจากเจบปวยฉกเฉนดวยโรคอนตรายหรอโรคเรอรงเชนโรคหวใจ โรคหลอดเลอดในสมอง โรคเบาหวานรวมทงสถานการณของการเกดภยพบตหรอสาธารณภยมความถและรนแรงมากขนทอาจจ�าเปนตองไดรบการชวยเหลอ ณจดเกดเหตอยางทนทวงทเพอน�าสงสถานพยาบาลทไดมาตรฐานอยางรวดเรวทนตอเหตการณดงนนแตละชมชนแมแตในครวเรอนจ�าเปนตองมผทมความรความสามารถทจะใหความชวยเหลอดานการแพทยฉกเฉนได

อาสาฉกเฉนชมชน จะเปนผมบทบาทส�าคญในการใหความชวยเหลอ ผปวยฉกเฉน โดยสามารถแจงเหตเพอขอความชวยเหลอผานหมายเลข 1669ใหการปฐมพยาบาลเบองตนณ จดเกดเหต และการชวยฟนคนชพขนพนฐาน คมอฉบบนจะเปนประโยชนส�าหรบประชาชนทวไปหรอผสนใจน�าไปปฏบต ในการใหความชวยเหลอญาตพนองหรอคนในชมชนทเกดเจบปวยฉกเฉนใหไดรบการดแลกอนทจะมชดปฏบตการฉกเฉนเขาไปถงและรบตวผปวยสงตอเพอรบการรกษาในโรงพยาบาลทไดมาตรฐานตอไป

นายแพทยอนชา เศรษฐเสถยรเลขาธการสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต

ค�ำน�ำ

Page 4: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16692

สำรบญ

ค�าน�า 1อาสาฉกเฉนชมชน (อฉช.) 2อาการเจบปวยฉกเฉน 4ขนตอนการแจงเหต 1669 5 •กรณโรคทางอายรกรรม 5 •กรณอบตเหตจราจร 5ระบบปฏบตการการแพทยฉกเฉน 6การชวยฟนคนชพขนพนฐาน CPR 7 •การชวยฟนคนชพขนพนฐาน 8 • เมอทานพบเหนผปวยฉกเฉนหมดสต ใหปฏบตดงน 8 • เปดทางเดนหายใจ 9 •ชวยการหายใจ 9 •สรปการชวยฟนคนชพขนพนฐาน 10 • 5ขนตอนของหวงโซแหงการรอดชวต 10 •การปฐมพยาบาล 11 1.กรณมบาดแผล 11 • แผลฉกขาด 11 • แผลอวยวะถกตดขาด 11 • แผลไฟไหมน�ารอนลวก 11 • บาดเจบทศรษะ 12 • แผลจากวตถหกคา 12 • แผลไหมจากสารเคม 12

• แผลกระดกหก 12 • ภาวะเลอดตกใน 12 • กรณเกดอบตเหตรนแรง หรอตกจากทสง 13 2.กรณเจบปวยฉกเฉน 13 • ผปวยหอบหด 13 • ภาวะกลามเนอหวใจตายเฉยบพลน13 • ผปวยหลอดเลอดในสมอง แตก/ตบ/ตน 14 • ผปวยชก 14ภาวะภยพบต 15 •การเตรยมความพรอมรบมอกบ ภยพบต 16 •ภยจากเหตเพลงไหม 17 •ภยจากแผนดนไหวและสนาม 18 •ภยจากพาย 19 •ภยจากน�าทวม 20 •ภยจากน�าทวมเฉยบพลน 21 •ภยจากดนโคลนถลม 22 •ภยจากความแหงแลง 23 •ภยหนาว 24 •ภยจากวตถตองสงสย 25 •ภยจากสงครามและความขดแยง 26

Page 5: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16693

อำสำฉกเฉนชมชน (อฉช.)

สงเสรมคนท�ำด ปลกเมลดพนธแหงควำมดใหงอกงำมในใจผมจตอำสำ

ปจจบนการเจบปวยฉกเฉนทเกดขนในครวเรอนมแนวโนมเพมมากขนเรอยๆ ทงจากอบตเหตและจากเจบปวยฉกเฉนดวยโรคอนตรายหรอโรคเรอรงเชนโรคหวใจ โรคหลอดเลอดในสมองโรคเบาหวานทอาจจ�าเปนตองไดรบการชวยเหลอณจดเกดเหต อยางทนทวงทเพอน�าสงสถานพยาบาลทไดมาตรฐานอยางรวดเรวทนตอเหตการณ จากความส�าคญดงกลาวแสดงใหเหนวาแตละชมชนจ�าเปนตองมผทมความร ความสามารถทจะใหความชวยเหลอดานการแพทยฉกเฉนไดในทกครวเรอนซงถอเปนความคาดหวงในอนาคต ดงนนสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต(สพฉ.)จงสนบสนนและรเรมพฒนาใหประชาชนทวไปหรอผทมจตอาสาชวยเหลอเพอนมนษยไดรบการฝกอบรมหรอใหความรดานการแพทยฉกเฉนเบองตนโดยสมครเขารวมเปน“อาสาฉกเฉนชมชน(อฉช.)”เพอชวยเหลอผปวยฉกเฉนในชมชนเบองตนใหมสขภาพทดตอไปโดยเขารบการฝกอบรมซงจะชวยปองกนและลดการสญเสยชวตของประชาชน

บทบำทของอำสำฉกเฉนชมชน (อฉช.) 1. ประเมน/รบรอาการฉกเฉนทจะตองแจงเหต 2. แจงเหตเพอขอความชวยเหลอกรณมผเจบปวยฉกเฉนหรออบตเหตผานสายดวน1669 3. ชวยเหลอปฐมพยาบาลผปวยฉกเฉนเบองตนรวมทงสอสารแจงขาวใหคนในชมชนสามารถปองกนตวเองและคนใกลตวจากอาการเจบปวยฉกเฉนได

คณสมบตอำสำฉกเฉนชมชน (อฉช.)ประชาชนทวไปทมอาย7ปขนไปทผานเกณฑตามสพฉ.ก�าหนด

สทธประโยชน สงเสรมคนท�ำดอำสำฉกเฉนชมชน (อฉช.) ๏ สทธเขารวมโครงการสรางหลกประกนชวตในการเปนอาสาในระบบการแพทยฉกเฉน ๏ เขมเชดชเกยรต“คนท�าด”ตามเกณฑทสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาตก�าหนด ๏ สทธเขารบการอบรมตอเนองเปนผปฏบตการในระบบการแพทยฉกเฉนในระดบทสงขน

Page 6: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16694

การเจบปวยฉกเฉนหมายถงการไดรบบาดเจบหรอมอาการเจบปวยกระทนหน ซงเปนภยนตรายตอการด�ารงชวตหรอการท�างานของอวยวะส�าคญจ�าเปน ตองไดรบการประเมน การจดการและบ�าบดรกษาอยางทนทวงทเพอปองกน การเสยชวตหรอระดบความรนแรงขนของการบาดเจบหรออาการเจบปวยนนลกษณะอาการฉกเฉนทควรโทรแจง1669

1.หมดสตชอคสะลมสะลอ

เรยกไมรสกตว

2. เจบหนาอกหายใจหอบเหนอย

3.มสงแปลกปลอมอดตนทางเดนหายใจ

4.ปากเบยวออนแรงครงซกฉบพลน

5.ชกเกรงชกกระตก

6.ปวดทองรนแรง

7.ตกเลอดเลอดออกทางชองคลอด

8. เจบทองคลอดคลอดฉกเฉน

9.ผบาดเจบจากอบตเหตเชนอบตเหต

จราจรตกจากทสงจมน�าไฟฟาชอต

ไฟไหมไดรบสารพษสตวมพษกดตอย

อำกำรเจบปวยฉกเฉน

Page 7: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16695

กรณ โรคทำงอำยรกรรมอฉช. : กดเบอร16691669 : กลาวสวสดแนะน�าหนวยงานและแนะน�าตวเจาหนาททรบสาย (สวสดคะ/ครบศนยรบแจงเหตและสงการจงหวดดฉน/กระผม..........รบสาย ยนดใหบรการคะ/ครบอฉช. : แจงเหตอาการของผปวยและสถานทเกดเหต1669 : สอบถามขอมลเพมเตม(ผปวยรสกตวหรอไม,หายใจปกตหรอไม)ลกษณะ การเจบหนาอกระยะเวลาโรค/ยาประจ�าตวขอหมายเลขโทรศพทตดตอกลบ (ถาผปวยไมหายใจพยาบาลแนะน�าการชวยฟนคนชพขนตน/การปฐมพยาบาล ตามความเหมาะสม)อฉช. : แจงอาการผปวยเพมเตมชวยเหลอเบองตนตามค�าแนะน�าของเจาหนาท และรอจนกวาชดปฏบตการฉกเฉนจะมารบผปวย1669 : สงการใหชดปฏบตการฉกเฉนออกปฏบตการตามอาการผปวยและแจงให อฉช.มนใจวาไดสงชดปฏบตการออกใหการชวยเหลอแลว

กรณ อบตเหต จรำจรอฉช. : กดเบอร16691669 : กลาวสวสดแนะน�าหนวยงานและแนะน�าตวเจาหนาททรบสาย (สวสดคะ/ครบศนยรบแจงเหตและสงการจงหวดดฉน/กระผม..........รบสาย ยนดใหบรการคะ/ครบอฉช. : แจงเหต อาการและการบาดเจบของผประสบเหต/ผไดรบบาดเจบ และ สถานทเกดเหต1669 : สอบถามขอมลเพมเตม(ผบาดเจบรสกตวหรอไม,หายใจปกตหรอไม) ขอหมายเลขโทรศพทตดตอกลบ (ถาผบาดเจบไมหายใจพยาบาลแนะน�า การชวยฟนคนชพขนตน/การปฐมพยาบาลตามความเหมาะสม)อฉช. : แจงอาการผบาดเจบเพมเตมชวยเหลอเบองตนตามค�าแนะน�าของเจาหนาท และรอจนกวาชดปฏบตการฉกเฉนจะมารบผบาดเจบ1669 : สงการใหชดปฏบตการฉกเฉนออกปฏบตการตามอาการผปวยและแจงให อฉช.มนใจวาไดสงชดปฏบตการออกใหการชวยเหลอแลว

ขนตอนกำรแจงเหต 1669

Page 8: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16696

ระบบปฏบตกำรกำรแพทยฉกเฉน

Page 9: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16697

เมอตวทานหรอหากทานพบผทมอาการบาดเจบปวยฉกเฉน ใหรบโทรแจงทสายดวน1669ทนทเพอใหทมกชพรบไป ท�าการรกษาณจดเกดเหตและน�าสงโรงพยาบาลอยางทนทวงท นอกจากนทานควรเรยนรเรองการฟนคนชพขนพนฐานหรอ การปมหวใจ เพอชวยชวตผปวยหรอผบาดเจบทหมดสตระหวางททมกชพเดนทางไปยงจดเกดเหต

กำรชวยฟนคนชพขนพนฐำน CPR

Page 10: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16698

กำรชวยฟนคนชพขนพนฐำน การชวยฟนคนชพขนพนฐานหมายถงการชวยชวตคนหวใจหยดเตนหรอคนทหยดหายใจกระทนหนจากระบบไหลเวยนเลอดและระบบหายใจลมเหลวลกษณะของผปวยทตองท�าการฟนคนชพ ๏ หมดสตไมรสกตว ๏ ไมหายใจหรอหายใจเฮอก

***ขนตอนการชวยฟนคนชพขนพนฐานในผปวยอาย 8 ปขนไป***

เมอทำนพบเหนผปวยฉกเฉนหมดสตใหปฏบตดงน 1.ตรวจดวาผ ปวยรสกตวหรอไม โดยการใชมอทง 2 ขางจบบรเวณไหล

เขยาใหแรงพอสมควรพรอมเรยกผปวยดงๆ2.หากผปวยไมตอบสนองใหเรยกขอความชวยเหลอ3. ใหโทรศพทขอความชวยเหลอผานหมายเลข1669ใหเรวทสด4. ตรวจดวาผปวยหายใจหรอไมหากไมหายใจหรอหายใจเฮอกใหกดนวดหวใจ5. การกดนวดหวใจ จดใหผปวยนอนหงายบนพนแขงโดยผชวยเหลอนงคกเขาอยทางดานขาง

ของผปวย วางสนมอลงไป ขนานกบแนวกงกลางหนาอก (กงกลางระหวางหวนมทงสองขางของผปวย) แลวน�ามออกขางมาประกบ ประสานนวและ ท�าการลอคนว กระดกขอมอขน โดยใหสนมอสมผสกบหนาอกเทานน โนมตวมาใหแนวแขนตงฉากกบหนาอกของผปวย

6. แขนตรงและตงออกแรงกดลงไปโดยใชแรงจากหวไหลจดหมนอยตรงสะโพกกดใหหนาอกยบลงไปอยางนอย5เซนตเมตรโดยใหสนมอสมผสกบหนาอกผปวยตลอดการนวดหวใจ

7. สนมอไมหลดออกจากหนาอกผปวยดวยความเรวอยางนอย100ครง/นาท

Page 11: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 16699

ชวยกำรหำยใจ ถาผปวยเปนญาตสนทและมนใจวาไมเปนโรคตดตอใดๆ ท�าการชวยหายใจ โดยการเปาปากผปวย2ครงโดยวางปากผชวยเหลอครอบปากผปวยใหแนบสนท บบจมกผปวยใหแนบสนทและเปาลมเขาไปโดยการเปาแตละครงใหยาวประมาณ 1-2 วนาท จนเหนหนาอกผปวยยกตวขนพรอมกบปลอยใหหนาอกผปวย ยบลงมาอยต�าแหนงเดมกอนทจะเปาครงท2

เปดทำงเดนหำยใจ ๏ ถาผชวยเหลอมเพยงคนเดยวใหท�าการ กดหนาอกอยางเดยวในอตราอยางนอย 100ครง/นาทจนกวาทมกชพ1669จะมาถง

หำกไมมนใจใหกดหนำอกเพยงอยำงเดยวตอไปเรอยๆ หรอสลบกบผชวยเหลอคนอน เมอครบ 2 นำท

Page 12: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166910

สรปกำรชวยฟนคนชพขนพนฐำน ๏ กรณผชวยเหลออยคนเดยว ใหกดหวใจอยางนอย100ครง/นาทตอเนอง

จนกวาทมชวยเหลอจะมาถง๏ กรณผชวยเหลอมากกวา 1 คน ในหนงรอบของการชวยฟนคนชพ คอ

การปฏบตการกดนวดหวใจ 30 ครง และชวยหายใจจ�านวน 2 ครง และ ท�าอยางตอเนองกนทงหมด5รอบ(ใชเวลาประมาณ2นาท)ท�าสลบกนไปจนกวาจะพบวาผปวยมการไอ/ขยบตว/มการหายใจหรอทมชวยเหลอมาถง เราจงหยดได

๏ การฟนคนชพขนพนฐานนนจะไดผลดตองกระท�าภายใน4นาทหลงผปวยหยดหายใจ

5 ขนตอนของหวงโซแหงกำรรอดชวต Chain of Survival

1. เรยกคนชวยอยางรวดเรวและรบแจงสายดวน1669 2. ใหเรมปฏบตการชวยชวตในทนทโดยการท�าCPR 3. เมอมขอบงชใหการกระตนไฟฟาหวใจใหรวดเรวทสด 4. ปฏบตการชวยชวตอยางรวดเรวและมประสทธภาพ จากหนวยกชพขนสง 5. ใหการดแลหลงจากCPRอยางใกลชดในโรงพยาบาล

*****สถำบนกำรแพทยฉกเฉนแหงชำต ก�ำลงรณรงคใหภำครฐและเอกชนเหนควำมส�ำคญและจดหำเครอง AED ไปตดตงยงหนวยงำนหรอสถำนทสำธำรณะตำงๆ

Page 13: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166911

กำรปฐมพยำบำลหมายถงการชวยเหลอผปวยหรอผบาดเจบเบองตนโดยใชอปกรณเทาทจะหาได ในขณะนนกอนทจะไดรบการดแลรกษาจากบคลากรทางการแพทยหรอกอนสงตอ ไปยงสถานพยาบาล

กำรปฐมพยำบำลผปวยหรอผบำดเจบ 1. กรณมบำดแผลแผลฉกขำด ท�าการหามเลอด โดยใชผาสะอาดหรอผากอซปดบาดแผลไว ควรสงเกตการเสยเลอดเพม ถาเลอดออกไมหยดใหใชผายดพนทบอกรอบกรณเปนบาดแผลบรเวณแขนขาและไมมกระดกหกรวมดวยใหยกสวนนนใหสงเพอปองกนการตดเชอควรหลกเลยง การสมผสเลอดของผปวยโดยตรง

แผลอวยวะถกตดขำดเกบอวยวะทถกตดขาดน�าสวนท ตดขาดใสในถงพลาสตก แลวรดปากถงใหแนน แชในภาชนะทมน�าผสมน�าแขงอกชนจากนนหามเลอดบรเวณปลายอวยวะสวนทถกตดขาดหามแชลงไปในน�าแขงโดยตรง

แผลไฟไหมน�ำรอนลวกใชน�าสะอาดลางแผลเพอท�า ความสะอาดและลดอาการปวดแสบปวดรอนถอดเสอผา และเครองประดบทถกเผาไหมออกเสอผาทถกเผาไหม อาจตดกบผวหนงเมอถอดเสอผาออกและพบวามการ ดงรงควรตดเสอผาในสวนทตดผวหนงออกควรหลกเลยง สวนนนหามใชน�ามนโลชนยาสฟนหรอยาปฏชวนะทา บนแผลเพราะปดกนการระบายและหามเจาะตมพอง

Page 14: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166912

บำดเจบทศรษะท�าการหามเลอดดวยวธปดแผลโดยตรงถาเลอดออกมามากใชผายดพนรดคอยสงเกตอาการเปลยนแปลงทางสมองควบคดวย เชน ซมลง ระดบ ความรสกตวลดลงพดสบสนปวดศรษะมากอาเจยนพง เปนตน

แผลจำกวตถหกคำหามดงวตถทหกคาออกยดวตถทหกคาใหอยนง หามเลอดโดยใช ผาแหงสะอาดปดแผลหนาๆปดบรเวณรอบวตถนน

แผลไหมจำกสำรเคม ใชน�าสะอาดช�าระลางหลายๆ ครง โดยใหน�าไหลผานในบรเวณทถกสารเคม เพอลดความเขมขนของสารเคมใหไดมากทสด

แผลกระดกหกการดแลเบองตนกรณไมมบาดแผล ประคบดวยน�าแขงบรเวณทปวดบวมผดรปเพอลด อาการปวดบวมจากนนดามกระดกยดตรงสวนทหก ใหอยนงมากทสด กรณกระดกหกและมแผลเปด

ภำวะเลอดตกในเปนอาการของการเสยเลอดภายในทอาจเกดภาวะชอกไดเชนซมซดเหงอออกตวเยนชพจรเบาเรว หายใจเรวคลนไสอาเจยนกระหายน�าการดแลเบองตนประสานขอความชวยเหลอโทร1669โดยเรวจดทาใหผปวยนอนราบยกขาสงหมผาใหอบอนคลายเสอผาใหหลวมหามใหอาหารหรอน�าจนกวาทมชวยเหลอจะมาถง

เหนมกระดกโผล หามดนกระดกกลบเขาทเดดขาด ท�าการปฐมพยาบาลตามขนตอนการหามเลอดเหมอนแผลจากวตถหกคา

Page 15: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166913

กรณเกดอบตเหตรนแรง หรอ ตกจำกทสงอาจมการหกของกระดกสนหลงได ควรโทรเรยก1669โดยเรวและไมควรยกหรอเคลอนยายผบาดเจบ

2. กรณเจบปวยฉกเฉนผปวยหอบหดการปฐมพยาบาลคอใหผปวย นงหรอยนในทาโนมตวไปขางหนา หลงและหนาอกตรง ใหอย ในทอากาศถายเทสะดวก คลายเสอผาใหหลวมถาผปวยมยาพนใหพนยา ทมอยหากอาการไมดขน ใหรบโทรศพทแจง เพอขอความชวยเหลอจาก1669

ภำวะกลำมเนอหวใจตำยเฉยบพลนอาการทพบเจบแนนหนาอกเหมอนมอะไรมาทบหรอบบรดเจบนานมากกวา20 นาท อาจราวไปทใบหนา หรอราวลงมาถงสะดอ รวมราวไปทแขนบางรายอาจมปวดจกแนนลนปปวดกรามเจบหนาอกดานซายราวไปไหลจนถงปลายนวรวมทงอาจมอาการของระบบประสาทอตโนมต เชน หายใจเหนอย นอนราบไมได เหงอออก ใจสนคลนไสอาเจยนหนามด หมดสต การดแลเบองตน ใหนอนพกลดการเคลอนไหว โดยไมจ�าเปนโทรแจง1669โดยดวนสงเกตอาการอยางใกลชด ระหวางรอชดปฏบตการฉกเฉน ถาพบวา ซมลงหมดสตหรอหยดหายใจ ใหกดนวดหวใจตามวธการชวยฟนคนชพขนพนฐานและใหโทรแจง1669ซ�าอกครง

Page 16: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166914

ผปวยหลอดเลอดในสมองแตก/ตบ/ตนอาการทพบมอาการออนแรงชาบรเวณใบหนาแขนขาออนแรง หรอชาครงซกของรางกาย การพดผดปกต เชน ลนคบปาก พดไมชด อาการมกเกดขนทนททนใด การดแลเบองตน ใหรบโทรแจง 1669 โดยดวน เรยกดวารสกตวหรอมการตอบสนองตอการเรยกปลกหรอไม ถาระดบความรสกตวลดลง/ ไมรสกตวใหนอนตะแคงตวปองกนการส�าลกอาหารหรอน�าลายถาพบวาผปวยหยดหายใจใหกดนวดหวใจ

ผปวยชกขอความชวยเหลอโทร1669ดแลทางเดนหายใจขณะชกโดยประคองใหใบหนาตะแคงหลงหยดชกจดใหนอนตะแคงกงคว�าไมควรเอาชอนหรอไมกดลนงดปากผปวยขณะชกเพราะอาจท�าใหฟนหกเศษฟนอาจอดหลอดลมท�าใหหายใจไมออกไดไมควรจบยดตวผปวยขณะชกหรอฝนตออาการชกเพราะอาจท�าใหผปวยไหลหลดกระดกแขนขาหกได

Page 17: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166915

การเปลยนแปลงสภาวะภมอากาศโลกในปจจบนสบเนองมาจากสงแวดลอม ถกท�าลาย จงกอใหเกดภยพบต ทางธรรมชาตซงเปนเรองใกลตวมนษย เกดขนบอยครงและนบวนจะทวความรนแรงยงขนสรางความเสยหายทงตอชวตและทรพยสนซงเหตการณและปญหาทเกดขนในแตละครงเปนสถานการณทไมทนรตวหรอรตวแตไมทนเตรยมการในการปองกนหรอขาดความรทกษะและประสบการณในการเตรยมความพรอมทจะรบมอกบเหตการณตางๆ ทเกดขน ซงประเทศไทยมความเสยงตอภยพบตตางๆอาทภยน�าทวมดนถลมแผนดนไหว สนามภยแลงฯลฯในขณะเดยวกนมประชาชนจ�านวนมากทไมมขอมลส�าหรบการเตรยมพรอมรบมอภยพบต จงไมสามารถหาทางปองกนและปฏบตตนไดอยางถกตองเมอเกดภย

ดงนนเพอเปนการใหความรและสรางความตระหนกแกประชาชนเกยวกบ ภยพบตตางๆสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาตรวมกบสภากาชาดไทยไดพฒนา และรวบรวมขอมลอนเปนประโยชนเพอเตรยมพรอมรบมอกบภยพบตขน และขอขอบคณโครงการความรวมมอระหวางไทยกบองคการอนามยโลก “แผนงานการจดการทางดานภยพบต” ทอนเคราะหเนอหารายละเอยด การเตรยมความพรอมรบภยพบตแตละประเภท

ภำวะภยพบต

Page 18: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166916

กำรเตรยมควำมพรอมรบมอกบภยพบต1. เตรยมพรอมกอนภยมาสรางแผนฉกเฉนเชนหาวธแจงเหตกระจายขาวเสนทางอพยพก�าหนดจดปลอดภย

และประกาศใหทราบโดยทวกน2. เตรยมพรอมดานรางกายทอยอาศยและสตวเลยงรวมทงตองซกซอมบอยๆในเรองการอพยพและการสอสาร3. เตรยมปจจยสจดเปนชดใหหยบฉวยงายจดเตรยมน�ายารกษาและของใชทจ�าเปนใสถงเปนชดๆเกบไวในท

ทปลอดภย4. ตดตามฟงขาวสารบานเมอง5. ประชาสมพนธใหความรทถกตองแกประชาชนทวไป

Page 19: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166917

ภยจำกเหตเพลงไหม1. ตงสตโทร1992. ใชถงดบเพลงดบไฟหากประเมนวาเพลงไหมในวงแคบและสามารถดบไฟได3. อพยพผานประตหนไฟกอนเปดประตใหใชหลงมอสมผสประตหรอลกบด หากพบวารอนหามเปดและใชเสนทางอนแทนหามใชลฟทโดยเดดขาด4. หมอบคลานต�าใชผาชบน�าปดจมกเพอปองควนไฟ5. หากตดอยภายในอาคาร ใชผาชบน�าอดตามชองวางรอบประตหนาตางเพอกนควนไฟ และพยายามขอความ

ชวยเหลอเชนโบกผาใชไฟฉายสงสญญาณ

Page 20: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166918

ภยจำกแผนดนไหว และสนำม1. อพยพตามแผนของหมบานชมชนหรอจงหวด2. หากออกเรอขณะเกดสนามหามเขาใกลชายฝงเดดขาดและใหอยในบรเวณน�าลก3. หากอยในบานขณะเกดแผนดนไหว รบหมอบลงใตโตะทแขงแรง หากอยภายนอกอาคารใหอยบรเวณทโลง

ไมมสงกดขวาง4. ใชผาปดปากและจมกเพอปองกนฝนและสงแปลกปลอม5. หยดรถและจอดชดขอบทางอยาออกจากรถจนกวาจะแนใจวาปลอดภย6. เมอเหตการณสงบเรงตรวจสอบตรวจดสายไฟทอน�าทอแกสอยาเปดใชจนกวาจะแนใจวาปลอดภย

Page 21: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166919

ภยจำกพำย1. ฟงประกาศการเตอนภยและปฏบตตามอยางเครงครด2. ตรงประตหนาตางใหมนคงถอดปลกเครองใชไฟฟาทกชนดเพอปองกนไฟฟาลดวงจรขณะฝนตกฟาคะนอง3. เตรยมอปกรณจ�าเปนเชนเทยนไขไฟฉายยาประจ�าตวตดตวตลอด4. ขณะฝนตกฟาคะนองหามอยใตตนไมเสาไฟฟาและหามโทรศพทเดดขาด5. หากรสกตววาบานก�าลงจะพงใหหอตวเองดวยผาหมหลบใตโตะใตเตยงหรอทแขงแรงมนคง

Page 22: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166920

ภยจำกน�ำทวม1. ตดตามขาวสารและเชอฟงประกาศจากเจาหนาท2. สบคตเอาทไฟกอนออกจากบานแลวอพยพจากพนทน�าทวมสงอยางทนทอยาหวงทรพยสน หวงชวตตนและคนรอบขางกอน3. โทรแจงสายดวน1669หากพบผถกไฟดดใหการปฐมพยาบาลตามค�าแนะน�าหากหวใจหยดเตนใหรบกดหนาอกชวยหายใจ4. หามลงเลนน�าหรอพายเรอเขาใกลสายไฟและระวงอนตรายจากสตวมพษและเชอโรคทมากบน�า5. หากเดนลยน�าหลงจากเขาบานแลวควรรบลางเทาท�าความสะอาดและเชดใหแหงหากเทามบาดแผลควรชะลาง

ดวยน�ายาฆาเชอเพอปองกนโรคน�ากดเทา6. น�าถงพลาสตกใสทรายหรอดนอดทคอหานและทอน�าทงเพอปองกนน�าทวมดนเขามาทางโถสวม

Page 23: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166921

ภยจำกน�ำทวมเฉยบพลน1. ตดตามขาวสารอยางใกลชดและปฏบตตามค�าแนะน�า2. สบคตเอาทไฟกอนออกจากบานแลวรบอพยพขนทสงโดยหลกเลยงแนวธารน�าชองระบายน�า3. สวมเชอชชพเสมอหามเดนฝากระแสน�าและใชไมปกดนคล�าทางเพอสงเกตวาดนตนลกแคไหน4. หามขบรถฝากระแสน�าทวมและถาหากน�าขนสงรอบๆรถใหรบออกจากรถ5. อยาเสยงชวยผอนหากอปกรณไมพรอมเพราะอาจไมรอดทงค6. โทรแจงสายดวนฉกเฉน1669หากพบผบาดเจบ

Page 24: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166922

ภยจำกดนโคลนถลม1. หากฝนตกหนก ใหสงเกตสญญาณเตอนภยของเหตดนโคลนถลม เชน เสยงตนไมหก หนกอนใหญตกลงมา

น�ามสขน2. อพยพไปในพนทสงและมนคงตามเสนทางทเตรยมการไวเมอไดรบสญญาณเตอนภย3. ตงสตทองไว“รกษาชวตกอน ทรพยสนไวทหลง”ใหน�าของใชเฉพาะทจ�าเปนตดตวไปเทานน4. หากพลดตกน�าหาตนไมใหญเกาะแลวรบขนจากน�าใหได5. หากหนไมทนใหมวนตวเปนทรงกลมใหมากทสดเพอปองกนศรษะกระแทก

Page 25: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166923

ภยจำกควำมแหงแลง1. กกเกบส�าสะอาดและวางแผนใชน�าอยางประหยด2. ดมน�าบอยๆหรอใชผาชบน�าประคบเพอลดความรอนในรางกาย3. โทรแจง1669 หากพบผปวยหมดสต ปฐมพยาบาลเบองตน โดยจดใหผปวยอยในทรม จดทากงนงกงนอน

คลายเสอผาและใชผาชบน�าเชดตวเพอคลายรอน4. รบประทานอาหารรอนๆและดมน�าสะอาดเพอปองกนโรคทางเดนอาหารเชนอจจาระรวงบดอหวาตกโรค5. ไมอยกลางแจงเปนเวลานานๆเพราะอาจท�าใหเปนลมแดดได

Page 26: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166924

ภยหนำว1. ดมน�าใหเพยงพอความเชอเรองการดมแอลกอฮอลท�าใหรางกายอบอนเปนความเชอทผด2. หากเปนหวดถาออกนอกบานใหสวมผาปดปากปองกนการตดตอไขหวดสคนรอบขาง3. หากเปยกน�ารบเชดตวใหแหงและเปลยนเสอผาทนทเพอปองกนโรคปอดบวม4. รบโทรแจง1669หากพบผปวยฉกเฉนและระวงโรคทมากบภยหนา;5. ท�ารางกายใหอบอนแตควรหลกเลยง การผงไฟเพราะควนไฟอาจอนตรายตอสขภาพ6. เกบกวาดเศษใบไมขยะรอบบรเวณบานเพอปองกนไฟไหม

Page 27: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166925

ภยจำกวตถตองสงสย1. ตงสตและรบออกจากพนทเสยงภยทนท2. โทรแจง191และหาม แตะตองหรอเคลอนยายวตถตองสงสย โดยเดดขาด3. ถามยางรถยนตเกาใชยางรถยนตเกาวางครอบวตถตองสงสย4. หากตดอยภายในอาคารใหใชผาชบน�าอดชองประตเพอปองกนแกสพษและหาทก�าบงทมนคงแขงแรง5. หลบอยเหนอลมปดเครองปรบอากาศและสวมเสอผามดชดเพอปองกนอนตราย6. หากวตถนนเกดประกายไฟหรอระเบดใหหลบหลงทก�าบงทแขงแรง

Page 28: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

คมออาสาฉกเฉนชมชน 166926

ภยจำกสงครำมและควำมขดแยง1. หามเขาใกลพนทอนตรายหรอรวมชมนม2. ตงสตอยาใชอารมณตดสนใชวจารณญาณในการรบขอมลขาวสาร3. จดเวรยามในชมชนเพอเปนหเปนตาระวงภย4. โทรแจง191โดยดวนหากพบวตถตองสงสยหรอผดสงเกต5. เตรยมปจจยสและเครองใชทจ�าเปน6. เตรยมอพยพเขาหลมหลบภย(ลกอยางนอย50ซม.)หากเหตการณรนแรงและไมสามารถหนออกจากพนทได

หรออพยพออกนอกพนทชมนมหรอพนทเสยงภย

Page 29: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ
Page 30: (๊PP--.. · 1 (๊pp--.. 1669 ปัจจุบันการเจ็บป่วยฉุกเฉินมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

FR