ANEKS 7 - Sporazum o izbjeglicama i raseljenim licima

Sporazum su potpisali predstavnici Republike BiH i oba entiteta. Sporazum predstavlja jedan od najznačajnijih djelovanja cjeloukupnog Mirovnog sporazuma za BiH. Kada bi se dosljedno primijenile odredbe, omogućilo bi se stotinama hiljada izbjeglih i raseljenih lica da se ponovo vrate na svoja ognjišta. Time bi osnovni cilj agresije da se stvore etnički čisti prostori bio anuliran. Aneks 7, član I sadrzi generalnu odredbu da sva raseljena i izbjegla lica imaju pravo da se slobodno vrate u svoje domove, te da im se vrati oduzeta imovina. Strane su potvrdile da ce prihvatiti povratak takvih osoba koje su napustile svoju teritoriju, ukljucujuci i one kojima je odobrena privremena zastita trece zemlje. Sve strane ce osigurati bezbjedan povratak, bez rizika, uznemiravanja ili diskriminacije, naročito zbog etničkog porijekla ili vjerskog oprijedjeljenja. Strane su se obavezale da ce kontrolisati situacije unutar svojih teritorija koje bi ometale ili sprjecavale bezbjedan i dobrovoljan povratak. Cilj ovih odredbi je da otklone ili ublaze elemente straha i nepovjerenja, i da se na taj nacin ubrza proces izbjeglih i raseljenih lica. Jedna od znacajnih obaveza koje su strane preuzele je da nece diskriminirati povratnike, izbjeglice i raseljena lica u odnosu na regrutovanje u vojnu sluzbu, te da ce pozitivno razmatrati zahtjeve za izuzimanje iz vojne ili drugih obaveznih sluzbi. Strane imaju obavezu da obezbijede sve relevantne informacije o nestalim osobama Međunarodnom komitetu Crvenog kriza. Clanom VI je predvidjena amnestija za sva izbjegla i raseljena lica koja su optuzena, ona se odnosi i na sva krivicna djela osim teskog krsenja medjunarodnog humanitarnog prava u skladu sa odredbama medjunarodnog tribunala za bivsu Jugoslaviju, koja su izvrsena od 1.1.1991. god. Osnivanje komisije za raseljena lica i izbjeglice predvidjeno je clanom VII ovog aneksa kao znacajan instrument realizacije odredaba.Prema clanu IX, st 1. predvidjeno je da ce imati devet clanova i to cetiri clana iz FBiH(2 na termin od 3 god., a druga 2 na 4 god.), te 2 iz srpskog entiteta (1-3 god.,,drugi na 4.god.), te tri clana koje ce postaviti predsjednik Evropskog suda za ljudska prava, svakog na period od 5 godina. Zadatak komisije ce biti u primanju i odlucivanju o svakom potrazivanju nepokretne imovine BiH u slucajevima kada imovina nije dobrovoljno prodata, ili na drugi nacin prenesena od 1.4.1992. god. U slucaju da osoba koja trazi povrat imovine zakonski vlasnik, moze postupiti na 2 nacina. Odluke koje komisija donesu ce biti konacne, i bice priznate kao zakonske sirom BiH. Nedostatak aneksa je sto je regulisanje prepusteno entitetima, umjesto da je regulisano jedinstvenim drzavnim imovinskim zakonom, kako bi se entitetima prepustila provedbena regulativa.