ampermetrenin incelenmesi altan rapor

Upload: bugra-ayan

Post on 06-Apr-2018

228 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/3/2019 Ampermetrenin Incelenmesi Altan Rapor

    1/5

    Karadeniz Teknik niversitesiElektrik Elektronik Mhendislii BlmTemel Elektroteknik Laboratuar

    Deney No:10

    AMPERMETRENN NCELENMES

    1. Deneyin Amac

    Elektrik devrelerinde srekli kullandmz, dner bobinli bir alet olan ampermetrenini yapsn ve zelliklerini reneceiz.

    2. Teorik Bilgi

    Analog veya dijital olarak iki ayr trde kullanlabilen l aletleridir. Yapm

    amalarna gre bir ka Miliamper'tan yzlerce Amper'e kadar lm yapabilirler. Akmlerler. Bu lm DC veya AC akm lm olabilmektedir.

    Gerilim lmn de beraber yapan l trne de (direnle beraber) wattmetre adverilmektedir. AKIMLER olarak da bilinir. zerinde byk akm deerleri lleceinde;dzenek iinden llecek akmn bir blm geirilir. Akmn geri kaln byk bir blmnise aygta paralel olarak balanan bir nt devresi tar.

    ok kk akm deerleri llmek istendiindeyse; galvonometre ad verilen kkakm deerlerini len (miliamper, mikroamper..) dzenekler kullanlr. Her koulda da farkldzenekler kullanldndan gnmzde bu zellikleri tek at altnda toplayan ok amalampermetreler gelitirilmitir.

    2.1. Ampermetrenin alma Prensibi

    alma prensipleri; en zayf elektrik akmnn iletken tel sarl bir bobini bir mknatsadntrme zelliine dayanr. Bu durumu dner bobinli ampermetrelerle aklarsak; silindir

    biimde demirden bir gvdeye tutturulmu kk bir bobinden bahsedebiliriz. Bobin at nalbiiminde bir byk ve gl bir mknatsn arasna tutturulmutur.

    ok duyarl olmasna ramen sadece doru akm lmede kullanlr. Yeri gelmikenneden sadece doru akm ya da neden sadece alternatif akm(AC) sorusunun cevab kurulandzeneklerde sadece tek ynl akm dolamasna izin verilmesi olabilir.

    2.2. Ampermetre eitleri

    Ampermetreler eitliklerine gre farkl alma prensipleri ve duyarllklar gsterirler.Bu eitten bir olan D'Arsonval ampermetresi; doru akm 0.1-2 aras duyarllktalmektedir. Ayn ekilde bir elektrodinamik ampermetre hem doru hemde alternatif akmdakullanlr ve duyarllk aral 0.1-0.25 arasndadr.

    Hareketli para tamayan saysal ampermetreler; llen anlog akmn saysal devreyeevrirken temelde prensip olarak bir integratr devreyle bir ADC kullanrlar. Saysalampermetrelerin ounun duyarll %1 'in zerindedir. zellikle alternatif akmlar lmedekullanlan sl ampermetrede; llen akm tarafndan stlan termokupl (termoelektrik ift)

    doan ok ufak gerilim; bir milivoltmetreyle llr.

    1

  • 8/3/2019 Ampermetrenin Incelenmesi Altan Rapor

    2/5

    Dner bobinli aletle akm, dner bobine sistemin yaylar zerinde iletilmektedir.Yaylarn snarak zelliklerini deitirmemeleri iin ampermetreden geen akmn mmknolduunca kk tutulmas gerekmektedir. Uygulamada kk bir akmla aletin tam sapmas

    salanmakta ve bu aletle byk akmlarn llmesi ntleme yntemi ile yaplmaktadr.

    R direnci, ampermetreye paralel balanan nt direncidir. Ampermetrenin i direnci R1 isedevreden geen I akm ile aletten geen IA akm arasndaki ilikiyi bulalm. A ve B noktalararasndaki gerilim dm

    UAB= IA . R1 ve UAB = ( I-IA) . R dr.

    Gerilim eitliinden;

    I-IA=(I-IA).R

    IA (R1 + R ) = J.R

    R1 + R R1I= IA ( __________ ) = IA ( 1 + _____ )

    R R

    Grld gibi ntlenmi bir alet IA akmn gsterdii zaman devreden geen akm

    R1I = IA ( 1 + ______ ) (R1: ampermetrenin i direnci olmak zere)

    R

    bantsndan bulabiliriz.

    2

  • 8/3/2019 Ampermetrenin Incelenmesi Altan Rapor

    3/5

    3. Deneyin Yapl

    -1. ksmn yapl

    Devre yukarda ki ekilde dzenlenir.

    Ampermetreden okunan akm I=3mA olarak karRamper= 0,3 volt/10mA=30 ohm olur

    3mA* 30ohm= 30ohm* IR

    IR=3mA kar

    U=R*IR+ RYK* I old. Denklemin salamas da yaplm olur.

    -2. ksmn yapl

    Ampermetreden okunan deer I=1 mAdir.

    ***Iort* = IMax olduundan IMax=1* =3,14 mA kar

    ***Ykten akan akmn max deeri; akmn max deerinin 10 kat oldugundan

    Ykten akan akmn max deeri IMax= 4,4 mA*10=44mA olur

    ***Ykten akan akmn etkin deeri Imax/2 dir.

    Yani Ietkin=44mA/2=34,1 mA kar

    3

  • 8/3/2019 Ampermetrenin Incelenmesi Altan Rapor

    4/5

    -3. ksmn yapl

    Ampermetreden okunan deer 2,4mA ve R=3970 ohmdur.

    A-B ularnda ki gerilimi bulmak iin evre atlrsa;

    (3970+30)* 2,4*0,001= UAB

    UAB= 9,6 volt kar

    ***A-B ularnda ki gerilimi evre atmadan direkt bulmak iinse doru orantuygulanr. Yani bataki akm ve gerilim deerine gre bir orant kurulur;

    10mA 40volt2,4mA ? orants kurulduunda

    ?= 9,6 volt kar ki bu deer A-B ularnda ki gerilimi evre atarakbulduumuz deere eittir.

    4

  • 8/3/2019 Ampermetrenin Incelenmesi Altan Rapor

    5/5

    DEV: 10mAlik bir analog ampermetreyi kullanarak 220 V luk ebeke geriliminilebilen bir AC Voltmetre tasarlayn

    I = 10 mARA = 30 ohmV = I ( 30 + R )220 = 10* 0,001 ( 30 + R )

    R = 21, 97 kohm

    5