tav!;)anda m. extensor digitorum lateralis, m. …eurasianjvetsci.org/pdf/pdf_ejvs_405.pdf ·...
Post on 13-Feb-2020
5 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Vel. Bil. Derg. (19')9),1 5. 2: 23-2.'1
TAV!;)ANDA M. EXTENSOR DiGiTORUM LATERALiS, M. EXTENSOR
DiGiTORUM LONGUS VE PERONEUS KASLARININ (MUSCULi PERONEi)
TARSAL VE METATARSAL TENDOLARININ ANATOMisi
Mehmel <;aklr1
Anatomy der Tarsalischen und Merata rsalischen Sehnen der M.extensor digitorum longus und peroneus-Muskeln (Mm. peronei) bei Hasen.
Zusammenfassung: Die langen extensor der Zehen und extensorische muskeln von Art. tarsi wurden im groben durchgeschnitten. Die origo und insertio-Zehnen dieser muskeln wurden gelunden. Debei stellte sich heraus, dass Peroneus (Mm. peronei) in der Tat nichl ein Komplex von drei verschidenen Muskeln ist. Ausserdem wurde gezeigt, dass der sich longitudinal ausstregende M. peroneus longus-Muskel im Grunde genommen nichl aul Me!alarsus II endet. Dabei wurde demosliert. dass bei in dieser Abhandlung verwendeten Hasen. Der M. peroneus tertius-Muskel cinen superficialer zweig von M. extensor digitorum bildel.
SchlG sselw3rter: Hase, Gliedmassen, muskel.
Out: Parmaklann uzun extensorlan ile Articulatio tarsi'nin exlensor kaslannln kabaca diseksiyonu yaplldl. Bu kas· larm oogo ve terminatio tendatan bulundu. Peroneus'un (Mm. peronei) geryekte 3 ayn kasm bir komplexi olmadlgl tesbi! edildi. Esas itibari ile longitudinal olarak uzanan m.peroneus tertius kasmm ara~tlrmada kullanllan larla tav· ~anlannda m. extensor digilorum lateralis'in sOperficial kolu olabilecegi gOsleoldi.
Anahtar kellmeler: Tav~an, ayak. kas.
Giri~
Veteriner anatomi ders kitaplannda tav· ~anlarm peroneus kaslan ve parmaklann uzun ex· tensorlan ile onlarm tendolanmn anatomisi ile ilgili detayh bngi ~ermez. Buradaki 6rnek ara~llrmanln gayesi bu kaslann tendolarml origo ve intertionlannln anatomisinin ortaya konmaSldlr.
A) Articulatio tarsi'nin extensorlan
1 ) M. tibialis cranialis [anterior]: Condylus la· teralis tibiae ve Crista tibiae'den e;:lkar (Ellenberger ve Ark. 1977). Matetarsus II'de sonlanlr (TecirlioOlu 1969). Baldlnn lateral yuzeyi Ozerinde lokalize 01-mu~tur. Bu yOzeye yakln kas, tibae ve ko~u iv kemik membranlndan vlkar m. tibialis cranialis terminatio tendosu art. larsi'yi lateralden mediale doOru vaprazladlktan sonra 1. metatarsus'un me· dial yOzu ortasmda sonlanlr (Wingerd 1984). ·
2) M. tibialis caudalis: Bu kasa bazl ara~· IInCllar m.tibialis medialis (Haack 1903; Tecirlioglu 1969), m. extensor digit II ve II I (Haack. 1903), m. tibialis posterior (Faisan, 1951 ), m. extensor digit
Gch~ Tnnlll : 02.03.1997. I . N.O. Fen Bllimlcri EnslilusU. NlCOE.
II ve m. tibialis caudalis adml vermektedirler (Po· pesko, 1979): Aynca bazl ara~tlflCllar m. tibialis rna· dial is ve m. tibialis posterior'un ayn iki kas oldugunu (Haack, 1903; TecirlioOlu, 1969) kabul etmektedir.
Musculus ischiotibialis'in insertion kiri~i, Condylus medialis tibiae'den Crista tibiae ve klsmen de tibiae'nin medial'lnden ve tibiofibula'nm (MI. II) Ie;: kemik membran'mdan e;:lkar. Kismen derinde uza· nan kO<;Ok bir kasdlr. (Wingerd, 1984). Kas Tibiamn orta 1/3'Onde direkt kemigin uzerinde seyreden bir kiri~, ikinci parmagm ikinci palanx'lnlO distal ucun· dan buraya gelen m. extensor digitalis pedis Ion· gus'un kiri~i ile birle~ir (Tecirlioglu, 1969).
3) Peroneus (Mm. peronei): Gere;:ekte 3 ayn kaslO bir komplexidir. Peroneus; M.extensor di gitorum longus'a gore daha dorsal'de bulunur ve tibiofibuladan orjin allf.(Wingerd, 1984)
a) M. peroneus [peronaeus, fibularis] longus: Tav~anda Condylus lateralis tibiae ve Capitulum Ii· bula'den e;:lkar (Tecirlioglu, 1969; Wingerd, 1984). Baldlnn yan kenan uzerinde gOrDlen ince bir kastlf (Barone ve Ark. , 1973; Wingerd 1984). M. peroneus longus (Faisan. 1951 )'e gore ayak tabanlOda 1. ve
C;AKIR
2. metatarsus'un kaidesine yapl$lr. (Wingerd 1984). (Faisan, 1951),e gOre metatarsus II de sonlanlL (TecirlioQlu, 1969),na gOre. butun matetarsus1ara yapl$lr ve m.tfblalis anterior lie tam olarak OrtOlmO$tOr, aneak distalde kiri$i gorulebilir.
b) M. peroneus [peronaeus. fibularis] brevis: Baldlnn van kenaTi Ozerinde de gOrulebilir (Wingerd, 1984). M. peroneus longus'a gore doQrudan doQruya distal'de uzamr ve daha kuvvelli blr kas olarak condylus Jateralis tibiae ve IIbiolibula'mn distal yanslndan ttlkar (Te<:irlioQlu. 1969; Wingerd, 1984). Tibia'nm ilk 113'Onde km$e g~er ve metatarsus V Ozerinde nihayetlenir (Tecir1ioQlu, 1968), onun nisbaten genl$ eklenen tendosu V. me· tatarsus'da araya slkl$mak Ivm pes'in iverisine doQru g~er (Wingerd, 1984).
c) M. peroneus (peronaeus, fibularisj tertius: Bu kas m.peroneus brevis'e gOre do{lrudan doQ· ruya dorsal'de yerle$mi$lir.Caput flbula'dan vlkar, eklenen tendosu ayak ivensme doQru m.peroneus brevis'in tendosunu takip eder ve V. metatarsus ve V. parmak kemikleri Ozerinde sonlanlr (Wingerd. 1984).
B) Parmaklann uzun extensorlan
a) M. extensor digitorum [digitalisJlongus: Tav· $anlarda tibialis cranialis'e gOre dorsal'de ve daha derinde bulunan i{l $eklinde, kuvvetli bir kastlr. Condylus laleralis lemoris'ten vlkar (TecirlioQlu. 1969. Wingerd. 1984). Bu kas, baldmn Van kenan uzerinde gOrOIOr (Winger, 1984) ve onun tendosu distal'de parmak kemikleri Ozennde 2.-5. parmaga glden 4 tendoya ayrthr (Wingerd, 1984). BOtUn bu kollar Mm. interossei'lerin ilgili ko1lan ite birte$tikten sonra 4. va 5. parmaga gidanler m. extensor di· gitalis pedis lateralis'in kiri$leri ile,2. parmaga gidenier ise m. extensor digitalis medialis (M. extensor digiti II) kiri$i ile birle$ir1er (Tecirlioglu, t969) . Bu kas. Articulatio tarsi'nln distal'inde retinaculum extensorium proximal'e ve dislale'yi gev-tikten sonra 2.-5. parmaklara gitmek it;:in 4 kiri$e aynhr (Barone ve Ark., 1973).
b) M. extensor digilorum [digitalis] lateralis: Bu kaSI bazl ara$unnacltar m, extensor digitalis pedis lateralis (TecirliOQlu, 1969), M. extensor digitorum lateralis: M. extensor digiti IV ve m. extensor aigiti V (Barone ve Ark., 1973) olarak adlandmnl$lardlf.
Bu kas. tav$anda yOzlek ve derin iki ba$tan lbarettir. Fibula'nm proximal t14'Onden vlkar. Tarta ta~OInda kediye gore daha erken kiri$e g~er .. YOzlek olan kiri$i 5 .• derin olanmki 4. parmaQa gider ve burada aym $ekilde ayaOm kiri~leri ile birle$irler (TecirlioQlu, 1969). Bu durum ile kas. lav-
24
$anlarda m. extensor digill IV ve V'Ur (Barone ve Ark., 1973).
Materyal ve Metol
Ara$llrmada hayvan maleryali olarak NiQde yoresinde yeti$lirilen ve ya$larl 6- 12 ay, canh aQIr1lklan 1294-1805 gr. araslnda deQI$en 18 adel saghkll tarla ta~nl kuUamldl. 1 kg. vOcut aQlrllQI ~In 0.5 gr. Kioralhidrat'ln sudaki eriyiQinden Inlrapentoneal olarak anlekte edildi. 3-4 dakikada denn anestezi saglandlktan sonra sollhorax duvanndan kalbe ula$lkk Apex cordis kesilerek arcus aorta' ya plaslik hortum yerle$lirilip kanl bo$altlldl. Ilik 1 It. serum fizyolojik ite Ylkandl. Sonra herbir tav$ana 80-110 CC. Formalin-Sodyum acetat solOsyonu arcus aorta'dan en· jektOr ile verildi.
Formalin·Sodyum acetat solusyonunun ha· zlrlam$l:
%39·40 Formalin (Formol) 100 mi.
Sodyum acetat 20 gr.
Ce$me suyu 900 ml
Tespil solusyonu verilen hayvanlar 1 halta sureyle iverisinde 2000 gr. gliserin, 8 It. %70 alkol bulunan derin bir kOvelle bektetildl . Sonra diseksiyonlan yaplldl.
Ara$lIrmada Nomina Anatomiea Veterinaria (N. A. V" 1983) terimleri kullanlldl .
Bulgular
A) Articulatio tarsi'nin extensorlarl
1) M. tibialis cranialis: Bu kaSln, disseksiyonu yapllan lav$anlarda condylus lateralis tibiae'dan ve crista tlbiae'den v1ktlQI, crus'un craniolateral yuzOnde seyretti!)i gozleOOi. m. extensor dlgltorum longus'un tendosu He birlikle rellnaculum extensorium tarsale'yi g~tikten sonra medlal'e do· nerek os metatarsale Il'nin proximal yanmmm lateral yOzOne yapl$tlgl tespit edildi (~ekil1 a).
2) M. tibialis caudalis: Condylus medialis tibiae ve tibiae'nin proximomedial'inden v1kllQI kas ipliQi az ve tendogen yaplda bir kas otdugu gOzlendi. Kas'tn articulatio tarsiyi g~likten sonra 2. ParmaQtn pha· lanx proximalisi'nln distal'inde m. extensor digitorum longus'un 2. Parma!)ln phalanx III'One giden koluna kaTl$tlQI lesplt edildi (~ekil 3).
Tlw"and:a]\1. EXI(' I .. ~(}r DiJ,:itorUlll Lalcr .. lis. ~I. Extensor Digitorum ...
~ekil 1: Ta~anda crus'un extensor kaslannm era· niOiateralden g6rUnO~u a) M. tiblaHs cranialis b) ·M. tibialis eaudalis c) M. extensor digitorum longus el, e2. e3, c4-m. extensor digitorum longus'un 2-5. metatarsus'a giden tendo kollar!. d) Rellnaculum extensorium tarsale e) Retinaculum extensorium melatarsale I) M. exlesor digitalis lateralis'in m. extensor digiti quar1i'si 11) M. extensor digitorum Ion· gus'un metatarsus 5.'e giden tendo kolu g) M. extensor di· gltalis lateralis'in m. extensor digiti quinti'si h) M. peroneus longus
3) M. peroneus longus: Disseksiyonu yapllan lav~anlarda bu kasln condylus laleralis tibiae'den ylktlQI tespit edildi. Bu kasm proximal nihayetinde gUylu kas iplikleri bulunduQu gbrGldO. Ancak yakla~lk fibula'nm proximal 1/3'unde hemen tendogen duruma geytiQi g6zlendi. Tibiae'nin malleolus lateralis'indeki derin oluktan diQer kas (m. peroneus brevis, m. extensor digitalis lateralis) tendolan ile birlikte geyerek os meta tarsale V'in proximolateral'indeki bir ·kas ylkmtlslnda (kas ylklnhSI os cuboideum'un labanmdan 1,7-2 em: distal'dedit) sonlandlQI tespit edildi ($ekil 1 h, 2b, 4a, 5b).
4) M. peroneus brevis: Bu kas ara~tlrmada kullanllan tav~anlarda eondylus lateralis tibiae ve tibiofibula'nm distal yansmdan ylktlgl ve crus'un lateral'inden goruldugu tespit edildi. Bu kasm da m. peronaeus longus'a benzer ~ekilde klsa bir kassel
25
seyirden soma tendogen duruma geyti9i goruldu. Kasln tibiae'nin distal'inden yani malleolus lateralis'teki oluklan geylikten soma metatarsus 5'in proximal'lnde m. peronaeus longus kasmm 3-4 mm. proximal'inde sonlandlgl tespit edHdi ($ekil 2a, 4b, 5b).
B) Parmaklann uzun extensorlan
1 )M.extensor digitorum longus: Dissekslyonu yapllan tav~a,*rda bu kastn condylus lateralls Iemoris'ten ylktlgl; M. tibialis eranialis'in alttnda uzanan iQ ~eklinde bir kas olarak gorOldGgO lesplt edildi; Kasm tendosu Art. larsi'nin cranio-Iateral'lnde retinaculum extensorium metatar-sale'yi geyl ikten soma 2.-5. parmaQa 4 tendo koluna aynldlgl ve bu kollardan 2. parmaQa giden kolun m. tibialis caudalis ile birle~tigi, 4. ve 5. parmaQa giden kollarr m. extensor digitorum lateralis'in m. extensor digiti V ve m. extensor digiti IV. tendolan He 4. Ve 5. parmagln 1. PhalanX'IOtn proximalinde birle~tlgl tespit edildi. M. extensor digilorum longus'un bahsedilen kollan aldlktan sonra tOm kiri~leri 3. Phalanx'iann proximal uylannda sonlandlQI gorOldO ($ekil 1 c, d. e).
2) M. extensor digitorum laleralis:
Ara~llrmada kul1amlan tav~anlarda m. peroneus brevis'in daha caudal'inde bulundugu, fibula'nm proximal 1/3 duzeyinde ve membrana interosseae'ntn geni~ bit yOzeyinden iki paryali olarak ylktlQI ve tibiae'nin malleolus lateralis'indekl oluktan diger kas tendolanyla birlikte geytigi tespit edilmi~lir. Su kollardan yuzlek olane metatarsus V'e gittigi ve 5. parmagtn Phalanx proximalls'inin proximal'inde m. extensor digitorum longus'un tendo kotu ile birle~tiQi gOrulmu~tGr. DiQer kolun ise metatarsus V'in distal 1/3'0 civannda m. extensor digitorum longus'un metatarsus IV'e giden kolunu ~prazlayarak metatarsus IV'e gilligi gozlemlendi. m. extensor digitorum longus'un metatarsus IV'e verdiQi kol ite 4. ParmaQm phalanx proximalis'ln distal'inde birle~lp
kayna~tlQI tespil edilmi~tir (~ekil 1 f, ", g, 4c. d. Sc. d).
Tartl~ma ve Sonuy
1. M. tibialis cranialis: Condylus laleralis Iibiae'den ylkiP (Faisan. 1951; TecirlioQlu 1969; Ellenberger, 1977). Metatarsus JI'de sonlandlgl bil· dirilmi~tir (Faisan. 1951; TecirlioQlu, 1969). Disseksiyonu yapllan tav~anlarda da adl g~en kasIO orlgo, seyir ve termination'u litera tOre uygunluk arzetmektedir.
2. M. tibialis caudalis: 8u kasa bazl ara~Urtcllar
~ekil 2: Tav~anda erus'un extensor kaslanmn era· niolateralden g6fumj~u a) M. peroneus brevIs b) M. peroneus longus'un Insemosu c) M. extensor digrtalis'in m. extensor digitalis'ln quinti'si
!?ekil 3: Tav~anda M. tibialis eaudalis (2. parmagm pha· lanx lII 'ne giden m. extensor dig. longus'un lendo koluna 2. parma{Jm I. phalanx'inm distalinoo kan~lr).
26
$ekd 4: Ta~nda crus'un exlensor kaslannln InsertlO$U a) M. peroneus longus b) M, peroneus breVIS c) M. ex· tensor digitalis laterahs'ln m , extensor dlQ. quintl's; d) M extensor dlQltahs laterahs'in m. extensor dig. quarti'sl
$ekll 5: Tav~anda erus'un oxtensor kaslannm insert;osu a) M. peroneus brevis b) M. peroneus longus c) M. ext. dig. lat.';n m. extensor qUlnli'si d) M. ext. dig. lal .'in m. extensor quartl'si
T:mtllJlda M. Extensor Oigitoruni u.t~ralis, M. Ext~nsor OiJ!ilorum ...
m. tibialis medialis (Haack, 1903; Teclrlio{llu , 1969),
M. extensor digiti II ve III (Haack, 1903), m. extensor digiti II ve m. tibiatis caudalis (Popesko, 1979), m. tibialis posterior (Faisan, 1951) adlnl vermekledider. Aynca bazl ara~tlrlcllar m. tibialis medialis ve m. tibialis posterior'un ayn iki kas 01-dugunu bildirmektedir (Haack, 1903 ve Tecldio{llu, 1969). Bir di{ler ara~tlnci da m. tibialis caudalis (Wingert. 1984) olarak bahselmekledir. Bu yali~ma iyin disseksiyonu yapllan bOtOn lav~anlardaki bulgularda bu kasln condylus medialis tibiae ve tibiae'nln proximo·medialinden ylktlgl ve kas ip· liginin tendogen yaplda bir kas oldugu g6zlemlendi. Kasln articulatio tarsi'yi g~tikten sonra 2. pamagln phalanx proximalis'in distalinde m. extensor digitorum longus'un 2. parmagtn pha· lanx distalis'ne giden kolu Ue birle~ti{li tesp!! edildi. Call~manln bulgulan (Wingert, 1904) ba~ta olmak uzere diger ara~lIncllann (Haack. 1903; Faisan. 1951: Tecirlioglu. 1969) bulgulanna banzer ~e·
kildedir. Ara~llrmactlar (Haack. 1903; Faisan. 1951; T ecidioglu, 1969; Popesko, 1979; Wingert, 1984) tarafmdan farkh bir kas olarak mulalaa edil· mesi lerminolojik farkliliklan kaynaklandlgl kanaalindeyiz. Yalnrz (Popesko. 1979). M. tibialis caudalis'in metatarsus'un plantannda seyrettigini g6starmektedir. Disseksiyonu yapllan tav~anlarda bu durumu lespil edilmemi~tir.
3) M. peroneus longus: Bu kas condylus laleralis tibiae'den C;:lkar (Tecidioglu. 1969. Barone ve Ark, 1973. Wingard. 1984). Ara~tlrmada kullanllan tay~anlarda bu kasrn ylkl~ yeri literatUre uy· maktadrr. Ancak IiteratOrde M. peroneus longus'un insertion'unun ayak tabanmda 1. ve 2. metatarsus'un kaidesinde yapL~tlgl (Wingerd. 1984) belirtilmektedir. Bu yah~mantn bulgulanna g6re kasln insertion yen metatarsus S'in proximal'idir. Yani bu kastn tendosunun m. peroneus ve m. extensor digitorum laleralis'in kiri~leriyle birlikte mal· leolus laterslis tibia'den geyerek metatarsus V'in proximal'inde nihayetlendigi g6zlemlendi. Me· tatarsus lI'de sonlanmasl bu yali~mamn bul· gulanna gore mOmkOn g6rOlmemektedir.
4) M.peroneus brevis: Tibiae ve tibiofibularis 'ten C;:lkar, bacagtn Van kenan uzerinde g6rOlebilir. (Tecidioglu, 1969, Wingerd, 1984) yah~ma bulgulanna gore bu kas fibula'nln ba~t tibiofibuladan m.peroneus longus'a benzer ~ekilde ylktlgl ve hemen klsa bir kassel seyirden sonra tendogen duruma gee;:ligi ve metatarsus V'in proximaline va· pl~lLgt lesbi! edilmi~tir. Bu durum literatUre uymaktadLr.
5) M. extensor digitorum longus: M. tibialis
27
cranialis'e gore daha dorsal'de derin ig ~eklinde yer· le~en. condylus lateralis femoris'ten ylkar (Te' cidioglu, 1969: Wingerd, 1984). Bu kas ara~tlfmada kullanllan tav~anlarda m. tibialis cranialis taraflndan 6rtOldOgO, ig ~eklinde oldugu ve femur'un condylus lateralis'inden ylktlgL tesbit edilmi~·tir. Bu durum Ii· terature uymakladlr. Kasln articulatio tarsi'yi gee;:tiktan sonra 2. ve 5. parmaga giden 4 tendo koluna aynldlgl bildirilmektedir (Tecidioglu. 1969; Barone ve Ark. 1973: Wingerd. 1984). Burada diseksiyonunu yapllan tav~anlarda kasm lendosu retinaculum extensorium tarsale ve retinaculum extensodum metatarsaleyi geytikten sonra 4 tendo koluna ayrlldlgl ve bu kollardan 2. parmaga giden kolun m. tibialis caudalis He birle~tigi, 4.ve 5. par· ma{la giden kolu m. extensor digitalis laterstis'in tendo kollan fie birle~tigi ve phalanx distalis'in proximal u~larlnda sonlandlgl tesbit edildi. UteratOr bilgi He gorO~ aynhgL yoktur.
6) M. extensor digitorum laterslis: Bu kasa Ii· teratOrde m. extensor digitalis pedis lateralis. m. ex· tensor digitalis lateralis ; m. extensor digi1i IV ve m. extensor digiti V (Tecidio{llu, 1969; Barone ve Ark., 1973) adlarl verilmektedir. Bu kas ·tav~anda yOzlek ve dartn iki ba~11 olup fibula'nm proximal 1/4'dan ylkar. YOzlek olan kolu metatarsus V'e. darin olan kolu ise metatarsus IV'e yapt~Lf (Tecirlioglu. 1969; Barone ve Ark .• 1973). Bu kas ara~tlrmada kul· laOLlan tav~anlarda m. peroneus brevis'in daha caudal'inde bulundugu. fibula'nm proximal 1I3'unde ve membrana interossea'dan geni~ bir yuzey halinde 2 par~ali olarak ((lkUgl. malleolus Jateralis tibiae'den gee;:tikten sonra kollardan birinin metatarsus V'e git· tigi ve 5. parmagm phalanx proximalis'LOLn pro· ximal'inde m. extensor digitorum longus'un tendo kolu ile birle~tigi lesbit edilmi~tir. Diger kolunun ise m. extensor digilorum longus'un metatarsus V'e giden kolunu tyaprazlayarak metatarsus V'a gilligi tesbit edilmi~tir. Bu lesbil (Tecirlioglu. 1969; Barone ve Ark .• 1984)'e uymaktadLr. Ancak (Wingerd. 1984) bu kastan bahsetmemi~tir. Aynl ara~tlnci m. ex· tensor digitorum lateralis'in superlicial kolunu m. peroneus tertius olarak kabul etmi~tir. m. peroneus tertius'tanda (Tecirlioglu, 1969. Barone ve Ark. 1973) bahsetmemi~lerdir.
Sonuy olarak (Wingerd, 1984) dl~mdaki ara~· tirmacllara gore;
1) M. extensor digitorum laleralis'in kollanndan
a) yuzlek olanlna M. extensor digitalis quinti (V)
b) denn koluna ise M. extensor digitalis quarti (lV)
Peroneus grubu kaSIn 2 adet oJdugunu.
a) M. peroneus longus b) M. peroneus brevis.
CAK1R
Wingerd 1984'e gore ise bu durum
Peroneus grubu kaslann komplex 0'1 kastan olu~lugu,
a) M. peroneus longus
b) M. peroneus brevis
c) M. peroneus tertius'ki kas bu '1ah~mamn bulgularma gOre gerc;;ekte m. extensor digitorum lateralis'in superficial kolu olan ve m. extensor digitalis V olarak adlandlfllan kas olabilecegi (aynl ara~tlflclnm bu kastan bahsetmemi~ olmasl ve sayfa 27 ve 30'da bahsettigi m. peroneus tertius'un origo ve terminatio'sundan) sonucuna vafllml~tlr.
Kaynaklar
Barone. A., Pavaux, C .. Blin, P. C. (1973): Atlas O'Anatomie du Lapin. Paris.
Ellenberger, W.-8aum, H. (1977): Handbuch der VerglelChenden Anatomie der Haustiere 18. Aullage, Sprin-
28
ger Verlag. Berlin. Heidelberg. New York.
Faisan, J. A. (1951 ): Contribution al'etude dela myologle du lapin. Neveu S. These de Med. Vet. lyon.
Haack, K (1903):Vergleichende Untersuchungen Dber die Muskulatur der Ghtmassen und des Stammes bei der Katze. dem Hasen und Kaninchen, Inagural Oisseratlon. Bern.
Nomina Anatomica Veterinaria (1992): Prepared by International Commite on Veterinary Gros Anatomical Nomenclature 01 the World Association. Vienna.
Popesko, P. (1979): Atlas der Topogralischen Anatomie der Haustiere. Band III. Becken und Gliedmassen. Ab· bildung 200. Stuttgart.
Tecirlioglu, S. (1969): Kedi ve Tav~anlann Kaslafl Ara· smdaki Sabit Anatomik AYrimlar. Ank. Uni. Vet. Fak. Yay. 243, Ankara.
Wingerd, B. R. (1984): Rabbi! DissecUon Manual. The Johns Hopkins University Press Baltimore va loodon.
top related