publication 5

ARARAT Magazine, N2, December 2007

ԳուրուԱր­մի­նե­Հա­կո­բյան,­«Գ­լո­բալ­Էս-Փի-Սի»­գլ­խա­վոր­տնօ­րեն

Վեր­ջին­շր­ջա­նում­ա­մե­րի­կյան­ֆոն­դային­շու­կան­գտն­վում­է­կո­ռեկ­ցի­այի­վի­ճա­կում:­Հիմ-նա­կան­ֆոն­դային­ին­դեքս­նե­րը­հա­սել­են­նա­խորդ­ե­ռամ­սյա­վա­ղե­մու­թյան­մա­կար­դա­կին:­Հա­վա­նա­բար­կո­ռեկ­ցի­ան­կշա­րու­նակ­վի­ե­ւս­մի­քա­նի­ շա­բաթ:­Ար­ժեթղ­թե­րը­վա­ճա­ռած­ներդ­րող­նե­րը­հաշ­վում­են­ի­րենց­վնաս­նե­րը­և­զերծ­են­մնում­հե­տա­գա­ներդ­րում­նե­րից`­լա­վա­գույն­ժա­մա­նակ­նե­րի­վե­րա­դար­ձի­ա­կն­կա­լի­քով:­Ո­մանք­ձեռք­են­բե­րում­պե­տա­կան­պար­տա­տոմ­սեր,­ ի­սկ­ ա­վե­լի­ խի­զախ­նե­րը­ վե­րա­փո­խում­ են­ իրենց­ ներդ­րում­նե­րը­ այս-պես­կոչ­ված­պաշտ­պան­ված­ար­ժեթղ­թե­րի­(«defensive­stocks»)`­շու­կայի­տա­տա­նում­նե­րի­նկատ­մամբ­ա­վե­լի­քիչ­զգա­յուն­խո­շոր­և­վս­տա­հե­լի­ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի­բաժ­նե­տոմ­սե­րի:­

Ան­կա­յուն­ի­րա­վի­ճակ­նե­րում­մար­դիկ­ա­վե­լի­ըն­կա­լու­նակ­են­ու­րիշ­նե­րի­կար­ծի­քին,­հատ-կա­պես­ե­թե­այն­հն­չեց­նում­են­ճա­նաչված­հե­ղի­նա­կու­թյուն­ներ:­Ֆոն­դային­շու­կա­յում­չկա­ա­վե­լի­հե­ղի­նա­կա­վոր­ներդ-րող,­ քան­ Berkshire­Hathaway­ ըն­կե­րու­թյան­ հիմնա­դիր­և­ ղե­կա­վար­Ո­ւո­րեն­Բաֆ­ֆե­թը:­Վեր­ջի­նիս­տր­ված­ մարկ-դիր­նե­րի­ շար­քում­ա­մե­նա­հան­րա­ճա­նաչ­ներն­են`­«Գու­շակ­Օ­մահայից»­կամ­ո­ւղ­ղա­կի­«Գու­րու»:­Նրա­ու­նեց­ված­քը­ե­րկ­րորդն­է­աշ­խար­հում`­Բիլ­Գեյթ­սից­հե­տո:­Ը­նդ­ո­րում,­Բաֆ­ֆե­թը­մի­ակն­է­ա­մե­նա­հա­րուստ­մարդ­կանց­շար­քում­ով­աշ­խա­տել­է­իր­մի­լի­արդ­նե­րը­բա­ցա­ռա­պես­ար­ժեթղ­թե­րի­ա­ռք­ու­վա­ճառ­քով:­Այս­գործու­նե­ու­թյամբ­նա­զբաղ­վում­է­1965­թվա­կա­նից:­Այդ­ժա­մա­նակ­նե­րում­նրա­ըն­կե­րու­թյու­նում­10­հա­զար­Ա­ՄՆ­դո­լար­ներդ­րում­կա­տա­րած­յու­րա-քան­չյու­րը­ներ­կա­յումս­կս­տա­նար­շա­հույթ­50­մլն­Ա­ՄՆ­դո­լա­րի­չա­փով:­Ի­սկ­նույն­Berkshire­Hathaway-ի­մեկ­բաժ­նե-տոմ­սի­ար­ժե­քը­նա­խորդ­տա­րի­հա­սավ­100­հա­զար­Ա­ՄՆ­դո­լա­րի:­

Պա­տաս­խա­նե­լով­այն­հար­ցին,­թե­ո­րն­է­նրա­հա­ջո­ղակ­լի­նե­լու­գաղտ­նի­քը,­Բաֆ­ֆե­թը­ա­սում­է,­որ­նա­ներդ­րում­ներ­է­կա­տարում­մի­այն­այն­ըն­կե­րու­թյուն­նե­րում,­ո­րոնց­բիզ­նե­սը­ի­րեն­հաս­կա­նա­լի­է:­«Ին­չը­կա­րող­է­լի­նել­ա­վե­լի­պարզ,­քան­Fruit&Loom­բիզ­նե­սը`­տղա­մարդ­կանց­շա­պիկ­ներ­և­կի­սա­վար­տիք­ար­տադ­րող­ըն­կե­րու­թյու­նը­կամ­Coca­Cola-ն­կամ­Johnson&Johnson-ը»:

­Ներ­կա­յումս­ նրա­ ներդ­րու­մային­ պորտ­ֆե­լում­ առ­կա­ են­ 30­ ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի­ բաժ­նե­տոմ­սեր:­ Եվ­ ա­մեն­ ան­գամ,­ե­րբ­պորտ­ֆելում­ հայտն­վում­ է­ նոր­ան­վա­նում­ կամ­ հա­կա­ռա­կը`­ որ­ևէ­ ըն­կե­րու­թյուն­ դուրս­ է­ մնում­ նրա­նից,­այդ­դեպ­քը­ լայն­ քն­նար­կում­ է­ ստա­նում­ շու­կա­յում­ և­ մա­մու­լում:­ Որ­պես­ կա­նոն­ Բաֆ­ֆե­թը­ չի­ մեկ­նա­բա­նում­ իր­ըն­թա­ցիկ­ ներդ­րու­մային­ ո­րո­շում­նե­րը:­ Սո­վորա­բար­ տա­րին­ մեկ­ ան­գամ­ Berkshire­ Hathaway­ բաժ­նե­տե­րե­րի­ը­նդ­հա­նուր­ ժո­ղո­վին­ նա­ ման­րա­մասն­ կիս­վում­ է­ շու­կայի­ մա­սին­ իր­ կար­ծի­քով`­ մատ­նան­շե­լով­ նոր­ ծա­գող­ զար-գա­ցում­նե­րը,­եւ­պա­տաս­խա­նում­է­գու­մար­նե­րը­ի­րեն­վս­տա­հած­մարդ­կանց­բազ­մա­թիվ­հար­ցե­րին:

Ե­թե­դուք­ու­զում­եք­դառ­նալ­Berkshire­Hathaway­բաժ­նե­տեր,­սա­կայն­չու­նեք­136­475­Ա­ՄՆ­դո­լար,­ա­պա­4553­Ա­ՄՆ­դո­լա­րով­(սա­այս­ար­ժեթղ­թի­նա­խորդ­գինն­է)­կա­րող­եք­ձեռք­բե­րել­«B»­կար­գի­մեկ­բաժ­նե­տոմս:­Հե­տա­գա­յում­«B»­կար­գի­30­բաժ­նե­տոմս­կա­րե­լի­է­վե­րա­փո­խել­«A»­կար­գի­մեկ­բաժ­նե­տոմ­սի:­

Մի­եւ­նույն­ ժա­մա­նակ,­ ցան­կա­ցա­ծը­ կա­րող­ է­ ծա­նո­թա­նալ­ Գու­րո­ւի­ ներդ­րու­մային­ պորտ­ֆե­լի­ հետ­ և­ հետ­ևե­լով­նրան,­ մի­ջոց­ների­ առ­կա­յու­թյան­ դեպ­քում­ գնել­ և­ վա­ճա­ռել­ նույն­ այն­ ար­ժեթղ­թե­րը,­ ո­րոն­ցով­ գոր­ծառ­նու­թյուն-ներ­է­ի­րա­կա­նաց­նում­Ո­ւո­րեն­Բաֆ­ֆե­թը:­

Փո­փո­խու­թյուն­ներ­Գու­րո­ւի­պորտ­ֆե­լում.

­Վեր­ջին­ ա­միս­նե­րի­ ըն­թաց­քում­ Բաֆ­ֆե­թը­ բա­ցել­ է­ եր­կու­ նոր­ դիրք:­ Դա­ ավ­տո­կոմ­պո­նենտ­ներ­ ար­տադ­րող­WABCO­ Holdings,­ Inc.­ ըն­կե­րու­թյունն­ է­ և­ Ա­մե­րի­կա­յում­ օգ­տա­գոր­ծած­ ավ­տո­մե­քե­նա­նե­րի­ վա­ճառ­քի­ խո­շո­րա-գույն­ ցան­ցը`­CarMax­ Inc.:­Սրա­նից­ բա­ցի­ նա­մե­ծաց­րել­ է­ դիր­քե­րը­Burlington­Northern­Santa­ Fe­Corp.­ (եր­կաթգ-ծեր),­ Dow­ Jones­ &­ Co.­ Inc.­ (ֆի­նան­սա­կան­ և­ բիզ­նես­ տե­ղե­կատ­վու­թյուն),­ Johnson­ &­ Johnson­ (կոս­մե­տի­կա­ եւ­հի­գի­ե­նայի­մի­ջոց­ներ),­US­Bancorp­եւ­Wells­Fargo­&­Company­(բան­կեր)­ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի­ար­ժեթղ­թե­րում:

­Բա­ցի­ այդ­ Berkshire­ Hathaway­ ա­զատ­վեց­ First­ Data­ Corporation­ եւ­ Western­ Union­ Co.­ (դ­րա­մա­կան­ փո­խան-ցում­նե­րի­ շու­կա­յում­ աշ­խա­տող­ ըն­կե­րու­թյուն­ներ)­ ար­ժեթղ­թե­րից,­ ի­նչ­պես­ նաև­ Tyco­ International­ Ltd.­ բաժ­նե-տոմ­սե­րից­(ա­հա­զանգ­ման­և­հա­կահրդե­հային­հա­մա­կար­գե­րի­բնա­գա­վա­ռի­տեխ­նո­լո­գի­ա­ներ):