projekt odŚnieŻania dachu podstawĄ do „instrukcji odŚnieŻania dachu”

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO

„INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Michał Wilk

Geneza tematu• sytuacja po katastrofie na terenach Targów

Katowickich,• zaostrzenie przepisów związanych z odśnieżaniem

oraz kontroli ich przestrzegania,• wymuszone zapotrzebowanie ze strony właścicieli i

użytkowników obiektów na „Instrukcję odśnieżania”,• skierowanie tego zapotrzebowania do projektantów

i wykonawców dachów.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Definicja problemu• Odśnieżać dach, czy nie odśnieżać ?• Jeżeli odśnieżać to kiedy ?• Jeżeli odśnieżać to jak ?• Czym różni się odśnieżanie dachu od odśnieżania

dróg, chodników, placów ? – spróbujmy pomyśleć!

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Definicja problemu c.d.

• Konieczność odśnieżania ze względu na zagrożenie dla ludzi /nawisy śnieżne, zsuwanie się śniegu/.

• Konieczność odśnieżania ze względu na zagrożenie dla konstrukcji.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Topografia dachów• kształt dachów w rzucie,• zróżnicowanie wysokościowe na poszczególnych

częściach dachu w przypadku obiektów złożonych architektonicznie i funkcjonalnie,

• wymiary dachów i wynikające stąd odległości od krawędzi dachu

• wysokość dachów nad terenem,

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Topografia dachów cd.• spadki połaci dachów,• attyki,• zagospodarowanie dachów takie jak urządzenia

dachowe, klapy dymowe, świetliki i naświetla, instalacje wentylacyjne i.t.p.,

• różne przeszkody n.p. instalacja odgromowa.

Mając na uwadze powyższe popatrzmy na wybrane dachy:

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Poznań – Stary Browar

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Poznań – Stary Browar

Poznań – Stary Browar

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – Silesia City Center

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – Silesia City Center

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – Silesia City Center

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – Silesia City Center

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – obiekty przemysłowe

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – obiekty przemysłowe

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Katowice – obiekty przemysłowe

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Łódź - Manufaktura

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Łódź - Manufaktura

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Łódź - Manufaktura

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Kraków – Galeria Kazimierz

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Kraków – M1

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Czeladź – M1

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Opole - Karolinka

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Hala przemysłowa

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Hala przemysłowa

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Poznań – Targi

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Poznań – Targi

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Gdańsk - Politechnika

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Gdynia – Hale Targowe

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Normy obciążenia śniegiem• PN- 70/B-02010 Obciążenia w obliczeniach

statycznych – Obciążenia śniegiem.

• PN- 80/B-02010 Obciążenia w obliczeniach statycznych – Obciążenia śniegiem.

• PN-EN 1991-1-3:2005 Eurokod 1 Oddziaływania na konstrukcje Cześć 1-3: Oddziaływania ogólne – obciążenia śniegiem

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU””

Podział Polski na strefy obciążenia śniegiem gruntu

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Wartości charakterystyczne obciążenia śniegiem gruntu w Polsce

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

1.Charakterystyczne obciążenia śniegiem gruntu w strefach 1 i 3 zależą od wysokości nad poziomem morza.2.Na przeważającym obszarze kraju obciążenia śniegiem wg PN-EN 1991-1-3 większe o 30% w stosunku do PN-80/B-02010.3.Są regiony, gdzie obciążenia śniegiem wg PN-EN 1991-1-3 jest większe o ponad 70% w stosunku do PN-80/B-02010. Dla dużej części obszaru Gdańska obciążenie śniegiem wzrosło z 0.7 kN/m2 (I strefa wg PN-80/B-02010) do 1.2 kN/m2 ( 3 strefa wg PN-EN 1991-1-3).4.Wg PN-EN 1991-1-3 współczynnik obciążeń obliczeniowych γf =1.50, wg PN-80/B-02010 był γf =1.40 - zwiększenie obciążeń obliczeniowych.5.Wg PN-EN 1991-1-3 jeśli przewiduje się sztuczne usuwanie śniegu z dachu (lub jego przemieszczanie) to należy konstrukcję obiektu projektować z uwzględnieniem odpowiednich układów obciążeń.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

PN-80/B-02010 Zał. 2 – Średni ciężar objętościowy śniegu i lodu

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Przykład - porównanie charakterystycznych i obliczeniowych obciążeń śniegiem dla norm PN-80/B-02010 i PN-80/B-02010/Az1 oraz PN-EN 1991-1-3

dla rejonu Białegostoku

Norma Obciążenie Współczynnik Obciążenie

  charakterystyczne obciążenia obliczeniowe

  [kN/m2]   [kN/m2]

PN-80/B-02010 1.1 x 0.8 = 0.88 1.4 1.232

PN-80/B-02010/Az1 1.6 x 0.8 = 1.28 1.5 1.920

PN-EN 1991-1-3 1.6 x 0.8 = 1.28 1.5 1.920

Relacja obciążeń 1.28 / 0.88 = 1.455 1.92 / 1.232 = 1.56

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Odśnieżanie – przykładowe określenie wielkości zadania

Przykład     Powierzchnia dachu 10000 m2  Strefa śniegowa 2  Obciążenie śniegiem 0.9 x 0.8 = 0.72 kN/m2     

Ciężar śniegu= 10000 m2 x 0.72 kN/m2 = 7200 kN t.j. około 720 ton

Objętość śniegu = 7200 kN / 2.0 kN/m3 = 3600 m3  

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Co należy wiedzieć zanim przystąpimy do odśnieżania dachu

• kiedy obiekt był projektowany,• według jakich norm obciążeń obiekt był

projektowany,• według jakich norm wymiarowania obiekt był

projektowany, uwarunkowania projektanta konstrukcji wynikające z przyjętych schematów obciążeń i ich wpływu na organizację odśnieżania, (w tym mapa obciążenia śniegiem przyjęta w projekcie)

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Co należy wiedzieć zanim przystąpimy do odśnieżania dachu

• uwarunkowania autorów projektu wykonawczego warstwy nośnej dachu uwarunkowania producenta, dostawcy i wykonawcy powłoki zewnętrznej dachu jako gwaranta jej szczelności,

• projekt składowania śniegu z odśnieżania dachu na terenie,

• projekt organizacji odśnieżania wraz z przepisami BHP.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Pomiar ciężaru śniegu1. Pomiar ciężaru śniegu na podstawie grubości warstwy śniegu nie jest

miarodajny ze względu na różny ciężar właściwy śniegu.

2. Pomiar ciężaru sniegu należy dokonać poprzez zważenie śniegu zebranego z 1 m2 dachu. Ciężar można także określić na podstawie objętości wody otrzymanej po stopieniu śniegu zebranego z 1m2 dachu.

3. Ciężar śniegu należy określić w co najmniej 3 oddalonych od siebie miejscach, usytuowanych z dala od krawędzi dachu.

4. Ciężar śniegu zalegającego na 1m2 dachu nie powinien przekraczać wielkości obciążenia charakterystycznego śniegiem przyjętego w projekcie oraz odpowiednich w obszarach worków śnieżnych (w miejscu największego zalegania śniegu) – obszary obciążeń powinny wynikać z mapy obciażenia śniegiem dachu.

5. W trakcie pomiarów ciężaru śniegu na dachu przestrzegać należy przepisów BHP.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

System monitoringu• Śniegowskaz ultradźwiękowy – ważenie masy śniegu

zalegającej na połaci dachowej.• Elektroniczny śniegomierz wagowy – kontrola

miąższości warstwy pokrywy śniegu.• System SCADA (ang.Supervisory Control And Data

Acqusition)• Katedra Budownictwa i Infrastruktury Uniwersytetu

Przyrodniczego we Wrocławiu.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Usuwanie śniegu z dachu

Kilka uwag przykładowych:

1. Odśnieżanie rozpocząć od odśnieżenia daszków i zadaszeń aby nie dociążyć ich przypadkowo śniegiem z dachu głównego podczas jego odśnieżania.

2. Śnieg usuwać pasami o szerokości ok. 3 metrów równoległymi do osi głównych ram nośnych hali równocześnie na obydwu połaciach dachu.

3. Podczas zrzucania śniegu z dachu należy zwracać uwagę , aby nie spadał na daszki podwieszone do ścian ani na urządzenia ustawione przy ścianach.

4. Transport śniegu na dachu winien się odbywać drogą najkrótszą do najbliższej krawędzi dachu ograniczając do minimum jego przemieszczanie po dachu.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Ochrona połaci dachowej przed uszkodzeniami - uwagi

1. Stosować środki transportowe o małych gabarytach (wózki, taczki) i o szerokich kołach bez ostrych krawędzi i podpórek.

2. Śnieg transportować niewielkimi porcjami o ciężarze do 30 kg.

3. Stosować szufle do śniegu z gumowymi obrzeżami.

4. Warstwy lodu, która może utworzyć się na izolacji przeciwwodnej nie skuwać. Jeżeli lód jest gruby, warstwę tę rozpuścić chemicznie. Stosować środki chemiczne, które są obojętne dla izolacji przeciwwodnej. Cienkie warstwy lodu o grubości 1-2 cm pozostawić na dachu.

5. Szczegółowe wytyczne dotyczące używanych narzędzi , stosowanych technik i metod odśnieżania (mechaniczne, chemiczne, termiczne lub inne) muszą być określone przez producenta, dostawcę i firmę wykonawcę powłoki zewnętrznej dachu jako gwaranta jej szczelności.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Przepisy BHP w trakcie odśnieżania oraz w trakcie pomiaru ciężaru warstwy

śniegu na dachu - uwagi1. Ustalenie obszarów składowania śniegu na terenie oraz ich

zabezpieczenie leży w zakresie obowiązków służb technicznych właściciela obiektu.

2. Teren wzdłuż ścian, na który będzie zrzucany śnieg, należy odgrodzić oraz oznaczyć tablicami ostrzegawczymi.

3. W czasie pracy na dachu należy stosować sprzęt zabezpieczający przed spadnięciem z dachu (uprząż bezpieczeństwa, punkty kotwiczenia, podzespoły łączące).

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU”

Przepisy BHP w trakcie odśnieżania oraz w trakcie pomiaru ciężaru warstwy

śniegu na dachu - uwagi.4. Wszyscy pracownicy pracujący na dachu muszą mieć ważne badania

wysokościowe.

5. Szczegółowe przepisy BHP wraz z projektem organizacji odśnieżania powinien opracowac wykonawca robót.

6. Zaleca się zlecenie odśnieżania dachu firmie specjalizującej się w odśnieżaniu dachów.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU””

Przed wnioskamiProf. dr inż. Antoni Biegus - Seminarium „Obciążenie śniegiem i oddziaływanie wiatru wg PN-EN 1991” – Materiały szkoleniowe – Poznań 2010 :

„W trakcie zimy 2005/2006 wystąpiły katastrofy i awarie hal. Śnieg nie był ich przyczyną, lecz ujawnił niedostateczną nośność tych konstrukcji. Dachów nie trzeba odśnieżać, (co sugerują władze), lecz bezpiecznie je projektować. Powinno się usuwać przyczyny (niedostateczną nośność obiektów) a nie efekty obciążeń śniegiem.

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU””

Jeśli przewiduje się odśnieżanie dachu, to konstrukcję należy projektować z uwzględnieniem odpowiednich układów obciążeń. Należy wówczas opracować projekt technologii i kolejności odśnieżania dachu. W Polsce było kilka przypadków awarii budowlanych spowodowanych niewłaściwą kolejnością odśnieżania dachów. „

PROJEKT ODŚNIEŻANIA DACHU PODSTAWĄ DO „INSTRUKCJI ODŚNIEŻANIA DACHU””

Wnioski

1. Potrzebna właścicielom i użytkownikom obiektów „Instrukcja odśnieżania dachu” jest końcowym wynikiem opracowania projektowego odśnieżania dachu.

2. Dla nowo projektowanych obiektów – projekt odśnieżania dachu powinien być integralną częścią projektu wykonawczego obiektu.

3. Poważne potraktowanie projektu odśnieżania dachu pozwoli na opracowanie systemu monitoringu oraz zaprojektowanie konstrukcji ułatwiających odśnieżanie wtedy kiedy jest ono konieczne.